VODOVODY A KANALIZACE,
VODOVODY A KANALIZACE,
svazek obcí se sídlem v Třebíči
VODÁRENSKÁ AKCIOVÁ SPOLEČNOST, a. s.
divize Třebíč
Seminář pro starosty obcí
na téma
ZÁKLADNÍ ROLE, PRÁVA A POVINNOSTI VLASTNÍKA A PROVOZOVATELE VODOHOSPODÁŘSKÉ INFRASTRUKTURY
květen 2019
Xxx. Xxxxxxxx Xxxxxxxx, Xxx. Xxxx Xxxxxx, Xxx. Xxxxxxx Xxxxxxx, Xxx. Xxxxx Xxxxx xxxxxxxxxxx@xxxxx.xx
Vznik Svazku obcí a VAS, a. s.
▪ do roku 1993 existoval státní podnik JmVaK, který vlastnil a provozoval vodovody a kanalizace
▪ cena vodného a stočného byla z 90% dotovaná státem, odběratel platil pouze 10% skutečné ceny
▪ po roce 1993 proběhla privatizace krajských podniků VaK
▪ majetek VaK (infrastruktura = vodovody, kanalizace, ÚV, ČOV) byl přes fond národního majetku převeden na obce, města nebo jejich svazky – vznikli vlastníci infrastruktury VaK (zde 1. 6. 1993)
▪ zbytek majetku státního podniku (provozní majetek = laboratoře, dispečinky, technika, zázemí a vybavení obsluhy) byl převeden na akciovou společnost VAS, a. s. – vznikli provozovatelé VaK (zde 1. 12. 1993)
Struktura vlastníka a provozovatele
VLASTNÍK PROVOZOVATEL
100% VLASTNICTVÍ AKCIÍ
SPOLEČNÍCI SVAZU VKMO:
"Svazek vodovodů a kanalizací" měst a obcí Boskovice 21,22% Svaz vodovodů a kanalizací Žďársko 19,20%
VODOVODY A KANALIZACE, svazek Třebíč 18,04%
Svaz vodovodů a kanalizací JIHLAVSKO 17,09%
….. a další společníci 24,45%
generální ředitelství divize: Boskovice Brno - venkov Jihlava
Třebíč
Znojmo
Žďár nad Sázavou
VODOVODY A KANALIZACE
svazek obcí se sídlem v Třebíči Kubišova 1172, Třebíč xxx.xxxxx.xx
VODÁRENSKÁ AKCIOVÁ SPOLEČNOST a.s.
divize Třebíč
Kubišova 1172, třebíč
vedení divize Hrotovice a Mor. Krumlov
provozní střediska: Náměšť nad Oslavou Moravské Budějovice
valná hromada
ČLENSKÉ OBCE SVAZKU - 130 obcí
Jemnice
představenstvo 97 502 obyvatel zásobovaných pitnou vodou tajemník
Třebíč
Třebíč venkov Štítary
Rozsah provozované oblasti
aktuální počet členských obcí na xxx.xxxxx.xx
Základní principy a výhody svazku obcí
▪ Solidarita, se zohledněním priorit
▪ Stejná cena a kvalita služeb pro všechny
▪ Dosažitelnost dotací i pro malé obce
▪ Větší bezpečnost pro jednotlivé obce
▪ Komplexní zajištění zákonných povinností
▪ Ochrana společného majetku
▪ Sdílení zkušeností, metodická podpora obcím
▪ Možnost odpočtu DPH
Základní vztah Svazek – divize VAS
Práva a povinnosti vlastníka a provozovatele VaK jsou upraveny zákonem č. 274/2001 Sb. v platném znění, tj. Zákonem o vodovodech a kanalizacích pro veřejnou potřebu
Vlastník vodovodu nebo kanalizace je povinen zajistit jejich plynulé a bezpečné provozování, vytvářet rezervu finančních prostředků na jejich obnovu a dokládat jejich použití pro tyto účely
Provozovatel je povinen provozovat VaK dle platné legislativy, provozních a kanalizačních řádů (= zajišťovat plynulost provozu zařízení VaK, dodávku pitné vody, odvádění a čištění vod odpadních, údržbu, opravy vč. poruch a havárií)
Základní vztah Svazek – divize VAS
Princip Smlouvy o nájmu a provozu:
Svazek pronajímá divizi VAS majetek Svazku, VAS plní povinnosti provozovatele, vybírá vodné a stočné a z tohoto příjmu platí Svazku nájemné.
Členění smlouvy:
▪ povinnosti
▪ vzájemná práva
▪ specifikace provozovaného majetku
▪ nájemné
▪ cenotvorba
▪ pojištění, předávání informací, sankce
Povinnosti vlastníka
▪ Vlastník vodovodu nebo kanalizace je povinen zajistit jejich plynulé a bezpečné provozování, vytvářet rezervu finančních prostředků na jejich obnovu a dokládat jejich použití pro tyto účely
▪ zajistit investice, rekonstrukce, modernizace, rozvoj infrastrukturního majetku VaK
▪ zajistit zpracování MAPE = majetkové a provozní evidence majetku VaK
▪ zajistit zpracování a plnění PFO = plánu financování obnovy majetku VaK
▪ uzavřít smlouvy s vlastníky dalších provozně souvisejících VaK
▪ uzavřít písemnou smlouvu s odběrateli, případně toto převést
na provozovatele
Povinnosti provozovatele
▪ provozovat VaK dle platné legislativy, provozních a kanalizačních řádů (= zajišťovat plynulost provozu zařízení VaK, dodávku pitné vody, odvádění a čištění vod odpadních, údržbu, opravy vč. poruch a havárií)
▪ Vstupovat na cizí pozemky za účelem oprav a údržby
▪ Uzavřít vodu odběrateli v případě neplnění zákonem stanovených podmínek
▪ Provozní činnosti, od zdrojů vody přes úpravny až po distribuci,
odvádění a čištění odpadních vod, provoz ČOV
▪ Opravy poruch a havárií, pohotovostní služba
▪ Měření vody
▪ Náhradní zásobování cisternami
▪ Vyhledávání potrubí a identifikace poruch
▪ Laboratorní kontrola
Povinnosti provozovatele
▪ Dokumentační činnost
▪ Xxxxxx kontaktu s odběrateli, smlouvy, fakturace, reklamace, pohledávky
▪ Ekonomika provozu, cenotvorba dle platných předpisů
▪ Zajišťování technicko-právní dokumentace
▪ Povinnosti správce podzemních vedení
▪ Revize vyhrazených zařízení
▪ Komunikace s kontrolními orgány, KHS, ČIŽP, úřady práce,
inspekce práce…
▪ Zasílání povinných hlášení, MZe, registr znečištění…
Shrnutí z první části
▪ Existuje svazek obcí, který plní povinnosti vlastníka = obnova, rozvoj, investice
▪ Svazek sdružuje 126 obcí okresů Třebíč, Znojmo a Žďár n. S., a prakticky kopíruje vodárenskou soustavu
▪ Rozsah majetku svazku je 1053 km vodovodů, 490 km kanalizací, 42 ČOV, stovky objektů, VDJ, ČS…, finančně cca 8,7 mld. Kč
▪ Na straně druhé existuje divize VAS, která plní povinnosti provozovatele (provoz, opravy, údržba), s majetkem cca 150 mil. Kč
Shrnutí z první části
• Do doby privatizace oboru (1993) existoval jediný subjekt (státní podnik), který plnil roli vlastníka i provozovatele VaK
• Po privatizaci došlo (dle privatizačních projektů) k rozdělení na vlastníky a provozovatele VaK
• Cena za vodné a stočné byla do roku 1993 z 90% dotovaná státem, po tomto roce se stává cenou nákladovou, odběratel hradí veškeré náklady na provoz, obnovu a přiměřený zisk
Shrnutí z první části
• Do doby privatizace oboru (1993) existoval jediný subjekt (státní podnik), který plnil roli vlastníka i provozovatele VaK
• Po privatizaci došlo (dle privatizačních projektů) k rozdělení na vlastníky a provozovatele VaK
• Cena za vodné a stočné byla do roku 1993 z 90% dotovaná státem, po tomto roce se stává cenou nákladovou, odběratel hradí veškeré náklady na provoz, obnovu a přiměřený zisk
Princip cenotvorby
Kalkulace ceny pro vodné a stočné
Princip cenotvorby
Kalkulace ceny pro vodné a stočné
▪ Ceny pro vodné a stočné jsou ve smyslu cenových předpisů regulovanými cenami, konkrétně se jedná o věcně usměrňované ceny dle Cenového věstníku Ministerstva financí.
▪ Do ceny mohou být kalkulovány pouze ekonomicky oprávněné náklady a přiměřený zisk.
▪ Příjemci dotací jsou povinni řídit se dohodou mezi ČR a EU na podmínkách přijatelnosti (minimální meziroční růst cen pro vodné a stočné o 2% nad inflaci).
Princip cenotvorby
Struktura ceny
Cenu pro vodné a stočné tvoří:
▪ legislativní náklady: poplatky za podzemní, povrchovou a odpadní vodu, DPH, zákonné pojištění, platby za obnovitelné zdroje, daně a poplatky
▪ provozní náklady: mzdy, spotřeba materiálu, energií, paliva, služby, laboratorní rozbory, náklady na přenos dat, …
▪ náklady infrastruktury: nájemné, opravy najatého majetku
1%
29%
28%
42%
▪ zisk
legislativní náklady
provozní náklady náklady infrastruktury
zisk
Princip cenotvorby
Vodné a stočné - přehled
Vývoj cen pro vodné a stočné a nákladů infrastruktury v letech 2006 – 2019
120,00
100,00
80,00
60,00
Vodné a stočné (Kč/m3) Nájemné (mil. Kč) Nájemné a opravy (mil. Kč)
40,00
20,00
0,00
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Princip cenotvorby
Příklady k ceně vodného a stočného
▪ Jeden m3 vody aktuálně stojí cca 94,50 Kč
▪ Jeden litr vody tedy stojí 9,5 haléře (balená voda cca 12 Kč za litr, tj. řádově 100x více)
▪ Pro průměrnou rodinu (3 lidé) s průměrnou spotřebou na divizi (66 l/os/den) to činí 6 800 Kč/rok, tj. 570 Kč/měsíc (ostatní energie řádově více)
▪ Jedna plná vana tedy přijde na cca 8 - 10 Kč
▪ Jedno spláchnutí WC na cca 0,8 – 1,0 Kč
Vývoj investic VAK 2010 - 2019
500 000 000,00
450 000 000,00
400 000 000,00
350 000 000,00
300 000 000,00
000 000 000,00
200 000 000,00
Kanalizace Vodovody Dotace
150 000 000,00
100 000 000,00
50 000 000,00
0,00
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019*
* Předpoklad dle SDP
ZÁSADY o SPOLUFINANCOVÁNÍ VODNÍHO
DÍLA
MAJETEK SVAZKU = MAJETEK, KTERÝ GENERUJE NEBO BUDE GENEROVAT NÁJEMNÉ
VLASTNÍ MAJETEK VAK
MAJETEK V HOSPODAŘENÍ
Slouží pro více obcí - PŘIVADĚČE,
ÚV,VRTY,…
Slouží pro jednu obec
Slouží pro jednu obec
MÍSTNÍ
MÍSTNÍ
SPOLEČNÝ
Vedený na podrozvahovém účtu obce
Vedený na majetkovém účtu svazku
(pronajatý VAS a.s.)
Kategorie majetku
Typ majetku | Financování majetku | |
NOVÝ | Podíl VAK | Podíl OBCE |
MÍSTNÍ MAJETEK | max. 10 % z CIN (dle dopadu do ceny) | CIN – DOTACE- VAK |
MÍSTNÍ MAJETEK v hospodaření | 10 % z ceny dle MZe | CIN - VAK |
SPOLEČNÝ MAJETEK | 100 % | 0 % |
DOSTAVBA, PRODLOUŽENÍ | Podíl VAK | Podíl OBCE |
MÍSTNÍ MAJETEK | max. 10 % z CIN (dle průměrné spotřeby) | CIN – DOTACE- VAK |
MÍSTNÍ MAJETEK v hospodaření | 10 % z ceny dle MZe | CIN - VAK |
SPOLEČNÝ MAJETEK | 100 % | 0 % |
OBNOVA, REKONSTRUKCE, INTENZIFIKACE | Podíl VAK | Podíl OBCE |
MÍSTNÍ MAJETEK | 40 % - 60 % | CIN - VAK |
40 % - 50 % | CIN - VAK | |
40 % | CIN - VAK | |
MÍSTNÍ MAJETEK v hospodaření | 30 % z ceny dle MZe | CIN - VAK |
SPOLEČNÝ MAJETEK | 100 % | 0 % |
Základní podmínky spolufinancování
• Obec je členem svazku a řádně plní povinnosti člena svazku
• Projektové dokumentace jsou schváleny svazkem a VAS a.s.
• Majetek je nebo bude provozovaný VAS a.s.
Další podmínky spolufinancování
• Zařazení investiční akce do střednědobého investičního plánu svazku (SDP)
• Výběr zhotovitele dle zákona
• Zástupce svazku členem výběrové komise
• Předložení žádosti o poskytnutí příspěvku k 31. lednu daného roku, ve kterém bude příspěvek čerpán
Provozovaný region
Čerpací stanice surové vody - Vranov
Výtlačné potrubí Vranov – výměna 2018
Úpravny vody Štítary
Vodní zdroj Heraltice
Heraltice - sucho - opatření pro zmírnění dopadů
Hlavní úkoly
pro zajištění zdrojů pitné vody
• Úprava ČS Vranov pro možnost čerpání surové vody z minimální hladiny nádrže (2018)
• Výměna první větve výtlačného potrubí DN 500 do úpravny vody (2018)
• Výměna druhé větve výtlačného potrubí DN 500 do úpravny vody (2019)
• Rekonstrukce jeřábu jako jediného manipulačního prostředku na ČS surové vody (2019)
• Modernizace úpravny vody Heraltice, využití nových vrtů, využití prací vody, optimalizace praní filtrů (2019)
• Studie a rizikové analýzy pro optimální využití podzemních zdrojů, Opatov, Přibyslavice… (2019)
Vodojem Týn Třebíč
XXX Xxxxxx
ČOV Moravské Budějovice
Hlavní úkoly na ČOV
• Likvidace čistírenských kalů
• Energetická náročnost čištění odpadních vod
• Využití bioplynu, kogenerace
• Plnění limitů pro kvalitu vypouštěných odpadních vod a dalších emisí – ochrana ovzduší…
• Aktuálně je zpracována studie pro nakládání s čistírenskými kaly v regionu
ČOV Náměšť nad Oslavou
ČOV Náměšť nad Oslavou
Ukázky zajímavých objektů
Vodojem Hroznatín Vodojem Rubačka s rozhlednou
Další vodojemy - rozhledny
Vodojem Ocmanice Vodojem Kostelíček Třebíč
Výdejna heraltické vody
Výdejna heraltické vody - interiér
V případě zájmu je možné zajistit
▪ konzultace pro jednotlivé obce
▪ další semináře na vybraná témata
▪ exkurze na významné objekty svazku
Děkujeme za pozornost.