SEBI અને સ્ટોક એક્સચ�Sસ દ્વારા સ્ટોક બ્રોકસર્, સબ-બ્રોકસર્ અને ગ્રાહકો માટ� િનયત કરાયેલા હ2ો અને ફરજો

પłરિશષ્ટ-4

SEBI અને સ્ટોક એક્સચ�Sસ દ્વારા સ્ટોક બ્રોકસર્, સબ-બ્રોકસર્ અને ગ્રાહકો માટ� િનયત કરાયેલા હ2ો અને ફરજો

1. એક્સચ�Sસ/િસXોłરટ�ઝ એન્ડ એક્સચ�જ બોડર્ ઓફ ઈłન્ડયા (SEBI) દ્વારા વ્યાખ્યાિયત કરાયલે

ા િનયમો, પેટા-િનયમો અન

િનયમનો તેમજ િવિવધ સમયે �હર

કરાયલ

ા પłરપત્રો/નોłટસ પ્રમાણે એક્સચ�Sસ ઉપર લેવડ-દ�વડ માટ� ગ્રાહક

િસXોłરટ�ઝ/કોન્ટ્રાક્ટસ/અન્ય સાધનોમાં રોકાણ/ટ્ર�ડ કર� શકશે.

2. એક્સચજ

ના તમામ િનયમો, પેટા-િનયમો અને િનયમનો તથા SEBI દ્વારા િનયમો અને ધારાધોરણો હઠળ �હર

કરવામા

આવેલા પłરપત્રો/નોłટસ તેમજ િવિવધ સમયે સરકાર� સ�ામડં ળ દ્વારા અમલમાં Yકૂ વામાં આવેલા સંબંિધત �હરનામા

સાથે સ્ટોક બ્રોકર, સબ-બ્રોકર અને ગ્રાહક બંધાયલા રહશ.

3. ગ્રાહક� િસXોłરટ�ઝ અન/ે અથવા ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ્સમાં લેવડ-દ�વડ કરવા બાબતે અને સ્ટોક બ્રોકર મારફતે પોતાના

xxxxxxx અમલમાં Yકૂ � તેવી અપેક્ષા રાખતા પહલ� ઉપરાંત સ્ટોક બ્રોકર ઓડર્રનો અમલ કર� તે પહલ સંהષ્ુ ટ કરવી જોઈએ.

ાં સ્ટોક બ્રોકરની ક્ષમતાઓ �ગે પોતાની �તને સંהષ્ુ ટ કરવી જોઈએ, આ

ાં તેની આ પ્રકારની ક્ષમતાઓ �ગે ગ્રાહક� િવિવધ સમયે પોતાની �તન

4. સ્ટોક બ્રોકર� ગ્રાહકની વાસ્તિવકતા અને નાણાકં �ય સદ્વરતા તથા તેના દ્વારા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવતી સેવાઓ સંબંિધત

નાણાક�ય હהુ િવશે પોતાની �તને સંהષ્ુ ટ કરવી જોઇએ.

5. સ્ટોક બ્રોકર� તેના દ્વારા � લેવડ-દ�વડ કરવાની છે, તે સંબંિધત જવાબદાર�ઓ તેમજ સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા કરવામાં આવતા કાયĽ સંબંિધત કોઈપણ પ્રકારની મયાર્દાઓ, જવાબદાર�ઓ અને ક્ષમતાઓ �ગે ગ્રાહકને �ણકાર� આપવા પગલાં ભરવા જોઈએ.

6. સ્ટોક બ્રોકરની ગ્રાહક સાથની તમામ લેવડ-દ�વડમાં સબ-બ્રોકર� તમામ પ્રકારનો સહયોગ અને સહકાર આપવો જોઈએ.

ગ્રાહક માટ�ની માłહતી

7. સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા “એકાઉન્ટ ઓપિન�ગ ફોમર્”માં માગવામાં આવેલી તમામ માłહતી ગ્રાહક� સહાયક િવગતો સાથે ઉપલબ્ધ

કરાવવાની રહશ,ે � સ્ટોક એક્સચ�Sસ/SEBI દ્વારા િવિવધ સમયે ફરSયાત બનાવવામાં આવ્�ું છે.

8. એકાઉન્ટ ઓપિન�ગ દસ્તાવજ

માં ગ્રાહક� તમામ ફરSયાત જોગવાઈઓથી પોતાની �તને પłરłચત કરાવવાની રહશ

. ગ્રાહક

દ્વારા łસ્વકારવામાં આવેલા િનયમો અને શરતો Yજબ સ્ટોક બ્રોકરો દ્વારા દશાર્વવામાં આવેલા વધારાના ક્લોઝ અથવા દસ્તાવેજ ફરSયાત ન હોઈ શક�.

9. એકાઉન્ટ ખોલવામાં આવ્�ું હોય તે સમયે અથવા તે બાદ ’એકાઉન્ટ ઓપિન�ગ ફોમ’ર્ માં જો કોઈ બદલાવ હોય તો ગ્રાહક�

તાત્કાłલક ધોરણે સ્ટોક બ્રોકરને આની �ણકાર� આપવાની રહશ; આમાં અરS પાછ� ખચી લેવી/નાદાર�ની અરS અથવા

કોઈપણ અરS ક� � તેની ક્ષમતા સાથે સંકળાયલી હોય. ગ્રાહક� સમયાતર� xxxxxxxx પોતાની નાણાક�ય માłહતી �ગનીે

�ણકાર�/તેમાં Rધારા �ગનીે �ણકાર� આપવી જોઈએ.

10. સ્ટોક બ્રોકર અને સબ-બ્રોકર� ગ્રાહક દ્વારા એકાઉન્ટ ઓપિન�ગ ફોમર્માં આપવામાં આવેલી તમામ માłહતી અથવા ગ્રાહક

સંબંિધત અન્ય માłહતી, �પ્ુ તતા સંબંિધત �ળવી રાખવાની રહશ

ે અને આ ઉપરાંત જો કા�ન

ી/િનયમાક�ય જ�łરયાતોન

બાદ કરતાં આ માłહતી કોઈપણ વ્યłક્ત / સ�ામડં ળ સમક્ષ �હર

કરવી જોઈએ નહ�. xxxx, ગ્રાહકની મ�ં

ૂર� મળ

વ્યાં બાદ

સ્ટોક બ્રોકર તેના ગ્રાહકની માłહતી કોઈપણ સમક્ષ �હર

માГ�ન

કર� શક� છે.

11. સ્ટોક બ્રોકર અથવા એક્સચજ અથવા SEBI દ્વારા િવિવધ સમયે ગ્રાહક � સેગમન્ે ટ(સ)માં ટ્ર�ડ કર� છે તેના માટ� ન��

કરાયલા અને લા�ુ પડતાં પ્રારંłભક માł�ન, િવથ હોલ્ડ�ગ માł�ન, સ્પિશયલ માł�ન, અથવા આવા અન્ય માł�નને ગ્રાહક�

�કૂ વવા પડશ.

સ્ટોક બ્રોકરને વધારાના માł�ન (એક્સચજ

, łક્લઅłર�ગ હાઉસ/કોપĽર�શન અથવા SEBI દ્વારા જ�ર� ન

ગણવામાં આવ્�ું હોય તો પણ) વRલ

�કૂ વવા માટ� બંધાયેલા છે.

વાની અબાિધત અને �ણ

xx x�ં

ૂર� છે અને ગ્રાહક િનયત સમયગાળામાં આ માł�ન

12. ગ્રાહક સમ� છે ક� તે તેના દ્વારા �કૂ વવામાં આવેલા માł�ન તેની તમામ બાક� �કૂ વણીઓ માટ� લા�ુ પડતા નથી. સતત

માł�ન �કૂ વવા છતાં ગ્રાહક તેના ટ્ર�ડના સેટલમેન્ટ માટ� (અથવા લેવા બંધાયલ) તેમજ કોન્ટ્રાક્ટને લેવા/અપનાવવા માટ�

આ પ્રકારની �કૂ વણી કરવા માટ� બંધાયલ

ટ્રાન્ઝેક્શન અને સેટલમેન્ટ

ો છે.

13. ગ્રાહક� િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ ખર�દતી વખતે અથવા વેચતી વખતે લłે ખતમાં ઓડર્ર આપવાનો રહશે અથવા સ્ટોક

બ્રોકર અને ગ્રાહક વચ્ચે થયેલી પારસ્પłરક સમ�ૂતી પ્રમાણે અન્ય કોઈ પ્રકાર� ઓડર્ર આપવાનો રહશ. સ્ટોક બ્રોકર� તે

ગ્રાહકને આપવામાં આવેલા �િુ નક ગ્રાહક કોડમાં જ ગ્રાહકના ઓડર્ર Yકૂ વામાં આવે અને ટ્ર�ડ કરવામાં આવે તે બાબત

Rિુ નિRત કરવાની રહશ.

14. સ્ટોક બ્રોકર� તેના ગ્રાહકને તમામ માłહતી ઉપલબ્ધ કરાવવી જોઈએ તથા ટ્ર�łડ�ગ/સેટલમેન્ટ સાઈકલ, łડłલવર�/પેમન્ે ટના સમયપત્રક, અન્ય કોઈપણ પ્રકારના ફ�રફારો �ગે સમયાતર� ગ્રાહકને િવગતો આપવી જોઈએ, આની સામે ગ્રાહકની જવાબદાર� એ રહ� છે ક� તે કરવામાં આવેલા ટ્ર�ડ સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�જના આ પ્રકારના તમામ સમયપત્રક/પ્રłક્રયાઓને

�ણર્ કર�.

15. સ્ટોક બ્રોકર� એ બાબત RિનિRત કરવાની રહશે ક� SEBI ના િનયમો, િનયમનો, પłરપત્રો, નોłટસ, માગર્દિશક� ાઓ

અન/

અથવા એક્સચ�જના િનયમો, િનયમનો, પેટા-િનયમો, પłરપત્રો અને નોłટસમાં દશાર્વાયેલા હה

ુ િસવાય તે ગ્રાહક

દ્વારા જમા કરાવવામાં આવેલા નાણા/િસXોłરટ� łડપોłઝટને એક અલગ ખાતામાં રાખ, પોતાના વ્યłક્તગત ખાતાથી તેને

અલગ રાખે અથવા અન્ય ગ્રાહકના ખાતાથી પણ અલગ રાખે તથા બ્રોકર આ નાણાનો વ્યłક્તગત ઉપયોગ ન કર� અથવા અન્ય ગ્રાહક માટ� પણ ઉપયોગ ન કર�.

16. Bયાર� એક્સચ�જ(સ) પોતાની �તે તમામ ટ્ર�ડ(સ)ને રદ કર� ત્યાર� ગ્રાહક વતી કરવામાં આવેલા તમામ ટ્ર�ડ પણ વાસ્તવમા

રદ થયેલા ગણાશે, સ્ટોક બ્રોકર� તેમના ગ્રાહક(કો) સાથે સંબંિધત કોન્ટ્રાક્ટ(સ) રદ કરવા માટ� બંધાયલા હોય છે.

17. એક્સચજ

પર � પણ લેવડ-દ�વડ કરવામાં આવી હોય તે Bયાં ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાય છે તે એક્સચSસ દ્વારા �હર

કરવામા

આવેલા િનયમો, પેટા-િનયમો અને િનયમનો તથા પłરપત્રો/નોłટસોને આિધન હોય છે, અને Bયાં ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાય છે

તે એક્સચ�Sસ દ્વારા ન�� કરાયલા પેટા-િનયમો અને િનયમનો પ્રમાણે આ પ્રકારના ટ્ર�ડ સાથે સંબંિધત તમામ પક્ષો કોટર્ના

અિધકાર ક્ષેત્ર હઠળ આવે છે, આ એક્સચ�Sસના િનયમો, પેટા-િનયમો અને િનયમનો સબિં ધત જોગવાઇઓ તથા તે હઠ� ળ

�હર

બ્રોકર�જ

કરવામાં આવેલા પłરપત્રો/નોłટસોને આિધન રહ�ને ટ્ર�ડ કરવામાં આવ્�ું છે.

18. ગ્રાહક� સમયાતર� સ્ટોક બ્રોકરને દલાલી અને લા�ુ પડતી રકમ �કૂ વવાની રહશે તેમજ આ ગ્રાહકના ખાતા, વ્યવહાર અન

સ્ટોક બ્રોકર� તેના ગ્રાહકને આપેલી સેવાઓ ઉપર લા�ુ પડ� છે. સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�Sસના િનયમો, િનયમનો અને પેટા-

િનયમો અન/ શક� નહ�.

અથવા SEBI ના િનયમો અને િનયમનોમાં ન�� કરાયેલી મહ�મ દલાલીથી વ�ુ સ્ટોક બ્રોકર દલાલી વRલી

łલ�ક્વડ�શન અને પોłઝશનની સમાપ્તી

19. સ્ટોક બ્રોકરના અન્ય હ�ો પ્રત્યે �વ

xxxxxx xxxxxx xxxx (Yદ્દુ ાને આłબ્રટ્ર�શન (લવાદ�) સમક્ષ લઈ જવા સłહત) ગ્રાહક� એ

બાબતની સમજ રાખવી જોઈએ ક� માł�ન અથવા અન્ય રકમ ન �કૂ વવાના તેમજ બાક�ના દ�વા ન �કૂ વવા વગેર� �વા łકસ્સામાં સ્ટોક બ્રોકર ગ્રાહકની તમામ અથવા કોઈ એક પોłઝશનને łલłક્વડ�ટ/બંધ કર� શક� છે અને ગ્રાહકની જવાબદાર�ઓ/ફરજોની સામે આ પ્રકાર� પોłઝશનના łલłક્વડ�શન/બંધ કર� પોતાના લેણા સરભર કર� શક� છે. આ પ્રકાર�

łલłક્વડ�શન/બંધ કરવાની કામગીર� દરિમયાન કોઈપણ પ્રકાર� થયેલા �કુ સાન અને નાણાક�ય ચાજfસ ગ્રાહક પાસથી વRલૂ કરવાના રહશે.

20. ગ્રાહકના Yત્�ુ અથવા નાદાર�ના łકસ્સામાં તથા અન્ય કોઇ પłરłસ્થિતમાં નાણાં લેવામાં અને �કૂ વવામાં અથવા

િસXોłરટ�ની łડłલવર� અથવા તેને તબદ�લ કરવામાં અક્ષમ હોવા તેમજ ખર�દ� અથવા વેચવાનો ઓડર્ર આપ્યો હોય તેવા

łકસ્સામા,

ગ્રાહકના એસ્ટ�ટની સામ,

જો કોઇ હોય તો સ્ટોક બ્રોકર ગ્રાહકની લેવડ-દ�વડ બંધ કર�ને �કુ સાનીનો દાવો કર�

શક� છે. ગ્રાહક અથવા તેના નમિન�łુ ક્તઓ, આ�ગામી, વારસદારો અને નામે લેનાર વ્યłક્ત જો બાક�ના લેણા નીકળે તો તે

�કૂ વવા બંધાયલા છે. ગ્રાહક� એ બાબતની ન�ધ લેવી જોઈએ ક� વારસદારની તરફ�ણમાં ભંડોળ/િસXોłરટ�ઝની તબłદલી

માટ� કા�ન

ી વારસાદાર સામે xxx xxxxxxxx માન્ય મ�ં

ૂર� હોવી જોઈએ.

21. સ્ટોક બ્રોકર� ગ્રાહકની �કૂ વણી/łડłલવર� તથા અન્ય પાસાઓમાં નાદાર� અગે સંબંિધત એક્સચ�જ�ું ધ્યાન દોરKું જોઈએ. �

łકસ્સામાં નાદાર ગ્રાહક કોપĽર�ટ સંસ્ થા/ભાગીદાર� સંસ્ થા/માłલક�ની કંપની હોય અથવા અન્ય કોઈ કા�ની સંસ્ થા હોય તો સ્ટોક બ્રોકર� ડાયર�ક્ટર(રો)/પ્રમોટર(રો)/ભાગીદાર(રો)/માłલક(કો)ના નામ આપવા જોઈએ અને સ્ટોક બ્રોકર� તેમની માłહતી

સંબંિધત એક્સચજ

િવવાદ�ંુ િનરાકરણ

(સ)ને આપવી જોઈએ.

22. સ્ટોક બ્રોકર� સંબંિધત એક્સચ�Sસ અને સેબીના સપકર્ ની િવગતો ગ્રાહકને આપવી જોઈએ.

23. સ્ટોક બ્રોકર� દર�ક લેવડ-દ�વડ તેના મારફતે થઈ હોવાના કારણે ગ્રાહકની તકરાર િનવારણમાં સહકાર આપવો જોઈએ અન શેરની ખોટ� łડłલવર�, ખોટ� łડłલવર�ના ર�łક્ટłફક�શન વગેર� સંબંિધત વાધાઓને �ૂર કરવા જોઈએ.

24. Bયાં ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાયો છે તે એક્સચ�Sસના િનયમો, પેટા-િનયમો અને િનયમનો તથા સમયાત

ર� �હર

કરાયલા

પłરપત્રો/નોłટસો અને તેના અમલીકરણ હઠળ ગ્રાહક અને સ્ટોક બ્રોકર� łડપોłઝટ, માł�નના નાણા વગેર� સંબંિધત કોઈપણ પ્રકારના દાવા અન/ે અથવા િવવાદને મધ્યસ્થી (લવાદ) પાસે લઈ જવા જોઈએ.

25. સ્ટોક બ્રોકર� તેના અને ગ્રાહક વચ્ચે થયેલા વ્યવહાર બાદ સ�ર્યેલા િવવાદના ઉક�લ માટ�ની પ્રłક્રયા ઝડપી બને તે Rિુ નRત કરKું જોઈએ અને તે આ પ્રકારની પ્રłક્રયામાં મધ્યસ્થીના અમલીકરણ માટ� જવાબદાર હોવો જોઈએ.

26. ગ્રાહક/સ્ટોક બ્રોકર સમ� છે ક� સ�ાવાર પ્રિતિનિધ દ્વારા િવવાદના ઉક�લ માટ�, જો કોઇ હોય તો, અપાયલ

ા Rચ

નોના પાલન

માટ� ગ્રાહક/સ્ટોક બ્રોકર બ�ે બધનકતાર્ છે અને ગ્રાહક/સબ-બ્રોકર વતીના પ્રિતિનિધ દ્વારા અપાયેલા સ�ાવાર પત્રની

Rચનાઓનો અમલ કરવાં બંધાયલા રહશ.

સંબધ સમા�પ્ત

27. સ્ટોક બ્રોકરની નાદાર�, Yત્�,

રાSનામા અથવા હકાલપટ્ટી તેમજ બોડર્ દ્વારા તે�ું પ્રમાણપત્ર રદ કરવામાં આવે તે બાબતો

સłહત સ્ટોક એક્સચ�જના સભ્ય તર�ક� કોઈપણ કારણોસર સ્ટોક બ્રોકરના સભ્યપદને સ્થłગત કર� દ�વામાં આવે તો સ્ટોક

બ્રોકર અને ગ્રાહક વચ્ચના આ સંબધો રદ થઈ �ય છે.

28. સ્ટોક બ્રોકર, સબ-બ્રોકર અને ગ્રાહક સામેના પક્ષને લłે ખતમાં નોłટસ આપીને ઓછામાં ઓછા એક મłહના બાદ બહારના કોઈ પક્ષને કંઈપણ કારણ આપ્યા િવના તમના વચ્ચેના સંબંધોને રદ કરવાનો હ� ધરાવે છે. સંબંધોમાં આ પ્રકારની સમાłપ્ત

થતાં પહલાની પક્ષના તમામ હ�ો, જવાબદાર�ઓ અને ફરજો તેમજ લેવડ-દ�વડ સંબંિધત અłસ્તત્વમાં રહ� છે અને બં�

પક્ષો અથવા તમના વારસદારો, અમલકતાર્ઓ, સ�ામડં ળ, કા�ન દરિમયાન તેના માટ� એકબી� સાથે જોડાયેલા રહ� છે.

ી પ્રિતિનિધઓ અથવા આ�ગ

ામી કોઈપણ સંબંિધત ક�સ

29. સબ-બ્રોકરના Yત્�/ુ નાદાર� અથવા બોડર્ સાથે તેના રSસ્ટ્ર�શનને રદ કરવા અથવા સ્ટોક એક્સચ�જ દ્વારા સબ-બ્રોકરની માન્યતા રદ કરવી અન/ે અથવા સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા સબ-બ્રોકર સાથનો કરાર રદ કરવા સłહતના કોઈપણ કારણો �ગે

xxxxxxxx તેની �ણકાર� આપવાની રહશ

ે અને આવા łકસ્સામાં ગ્રાહક સ્ટોક બ્રોકરના સીધા ગ્રાહક બની જશ,

ઉપરાંત સ્ટોક

xxxxxx, સબ-બ્રોકર અને ગ્રાહકના તમામ ”હ�ો અને ફરજો” દસ્તાવજની તમામ જોગવાઈઓ અમલમાં રહશ, Bયાં Rઘી

ગ્રાહક ઓછામાં ઓછા એક મłહનાના સમયગાળા પ્રમાણે સંબંધો સમાપ્ત કરવા �ગે સ્ટોક બ્રોકરને લłે ખતમાં નોłટસ ન આપ

ત્યાં Rધી આ અમલી રહશ.

વધારાના હ2ો અને ફરજો

30. સ્ટોક બ્રોકર� તેના દ્વારા થયલી લેવડ-દ�વડ બાબતને ગ્રાહકને તેના łડિવડન્ડ, રાઇટ્સ અથવા બોનસ શેર વગેર� �વી બાબતો

સંબંિધત Rરુ ક્ષા મળ� રહ� તે Rિુ નિRત કરવા�ું રહશ, અને આ ઉપરાંત શેર બ્રોકર� �ના માટ� અને �ના વતી િસXોłરટ�ઝમા

લેવડ-દ�વડ કર� હોય તે ગ્રાહકના łહતોને �કુ શાન પહ�ચે તેવી કોઈપણ પ્રKિૃ� કરવાની રહશે નહ�.

31. સેબી અને � એક્સચ�જ ઉપર ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાઇ હોય તેના દ્વારા �હર

કરાયલ

ા િનયમો, િનયમનો, પેટા-િનયમો, પłરપત્રો,

નોłટસ અને માગર્દિશ�કા પ્રમાણે સ્ટોક બ્રોકર અને ગ્રાહક� સમયાતર� તેમના ખાતાની પતાવટ કરવાની રહશ.

32. સ્ટોક બ્રોકર� એક્સચ�જ દ્વારા ન�� કરાયલ

ા ફોમ�ટ પ્રમાણે સમયાતર� તેના ઘટકોને કોન્ટ્રાક્ટ નોટ ઈશ્� ૂ કરવાની રહશ

, �મા

ઓડર્ર નંબર, ટ્ર�ડ નંબર, ટ્ર�ડ સમય, ટ્ર�ડ łક�મત, ટ્ર�ડ જથ્થો, ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટની િવગતો, ગ્રાહક કોડ, બ્રોકર�જ, અન્ય તમામ

ચાSસર્ તથા એક્સચ�જ દ્વારા િનયત કરાયલા ચો�સ સમયગાળામાં અન્ય તમામ િવગતો સłહત લેવડ-દ�વડની દરક�

િવગતોનો સમાવેશ થાય છે. સ્ટોક બ્રોકર� કામકાજના એક łદવસ દરિમયાન રોકાણકારને લેવડ-દ�વડની કોન્ટ્રાક્ટ નોટ હાડર્

નકલ અને/અથવા łડłજટલ સહ�નો ઉપયોગ કર�ને ઈલક્ટ્રોિનક ર�તે મોકલવા�ું રહશ.

33. સ્ટોક બ્રોકર� સંબંિધત એક્સચ�જ ક� Bયાં ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાઇ હોય ત્યાથી પેઆઉટની łરિસપ્ટ સાથે કામકાજના એક łદવસ દરિમયાન ગ્રાહકને ભંડોળની �કૂ વણી અથવા િસXોłરટ�ઝની łડłલવર� કર� શક� છે િસવાય ક� � એક્સચ�જ ઉપર ટ્ર�ડ

અમલમાં Yકુ ાઇ હોય તેના દ્વારા સમયાતર� ન�� કરાયલ આવ્�ું હોય.

x xxxx અને િનયમોને આિધન અને xxxxxx દ્વારા ન�� કરવામા

34. � એક્સચ�જ ઉપર ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાઇ હોય તેના દ્વારા િનયત કરાયેલા સમયગાળા દરિમયાન સ્ટોક બ્રોકર� ફંડ અન

િસXોłરટ�ઝ આ બ�

ે�ું સં�ણ

ર્ સ્ટ�ટમન્ટ ઓફ એકાઉન્ટ િનયત સમયગાળા અને ફોમટમાં તેના ગ્રાહકને મોકલવા�ું રહશ.

વ�મા,

સ્ટ�ટમન્ટમાં એKું પણ દશાર્વ�

ું હોKું જોઈએ ક� જો ગ્રાહકને તેમાં કોઈ ખામી જણાય તો તે � એક્સચ�જ ઉપર ટ્ર�ડ

xxxxxx Xxx xx હોય તેના દ્વારા િનયત કરાયલા સમયગાળામાં ખામી �ગનીે �ણકાર� આપી શકશે અને તેની łરિસપ્ટ સ્ટોક

xxxxxxxx આપવાની રહશ.

35. સ્ટોક બ્રોકર ગ્રાહકોને ડ�ઈલી માł�ન સ્ટ�ટમન્ટ મોકલી શક� છે. ડ�ઈલી માł�ન સ્ટ�ટમન્ટમાં બીS બાબતોની સાથે સાથ

કોલેટરલ łડપોłઝટ, કોલેટરલનો ઉપયોગ અને કોલેટરલ સ્ટ�ટસ (ઉપલબ્ધ બલન્ે સ / ગ્રાહકની બાક� રકમ) સાથ રોકડની

બાબતે બ્રેક અપ, łફક્સ્ડ łડપોłઝટ łરિસપ્ટસ (FDR), બેન્ક ગેરંટ� અને િસXોłરટ�ઝનો સમાવેશ થઇ શક� છે.

36. ગ્રાહક� એ બાબત Rિુ નિRત કરવાની રહશ

ે ક� તેની પાસે કા�ન

ી ક્ષમતા, તેનો ઉપયોગ અને સ્ટોક બ્રોકર સાથે સંબંધ કરવામા

પોતાની ફરજો અને બાયધર�ને િનભાવવા માટ� સક્ષમ છે. તમામ લેવડ-દ�વડ સંબંિધત બાબતો �ણર્ થાય તે Rિુ નિRત

કરવાની તમામ પ્રłક્રયાઓ થવી જોઈએ અને ગ્રાહક� આ પ્રકારના વ્યવહાર કરતાં પહલ

ઈલેક્ટ્રોિનક કોન્ટ્રાક્ટ નોટ્સ (ECN)

ાં પ્રłક્રયાઓને �ણ

ર્ કરવાની રહશ.

37. જો ગ્રાહક કોન્ટ્રાક્ટ નોટ ઈલક્ે ટ્રોિનક ર�તે મેળવવાનો િવકલ્પ પસંદ કર� તો તેણે સ્ટોક બ્રોકરને યોગ્ય ઈ-મેઈલ આઈડ�

આપવા�ું રહશ. xxxxxx xxxx દ્વારા ઈ-મેઈલ આઈડ�માં ફ�રફાર �ગે સ્ટોક બ્રોકરને માłહતી આપી શક� છે. જો ગ્રાહક� ઈન્ટરનટ

ટ્ર�łડ�ગનો િવકલ્પ પસંદ કયĽ હોય તો તેણે ગ્રાહક આધાłરત �ઝર આઈડ� અને પાસવડર્નો ઉપયોગ કર�ને િસXોર એક્સેસ દ્વારા ઈ-મેઈલ આઈડ�માં બદલાવ �ગે�ું Rચન આપKું જોઈએ.

38. સ્ટોક બ્રોકર� એ બાબત Rિુ નિRત કરવાની રહશે ક� ઈ-મેઈલ દ્વારા મોકલવામાં આવેલા તમામ ECN łડłજટલ ર�તે સહ� કર�લા,

એનłક્રપ્ટ, નોન-ટ�મ્પર�બલ અને IT એક્ટ, 2000ની જોગવાઈઓ�ું પાલન કરતાં હોય. જો ECN ઈ-મેઈલ દ્વારા એક એટ�ચમન્ટમાં મોકલવામાં આવ્�ું હોય તો એટ�ચ કર�લી ફાઈલ પણ łડłજટલ િસગ્નેચર સાથે, એનłક્રપ્ટ અને નોન-ટ�મ્પર�બલ હોવી જોઈએ.

39. ગ્રાહક� એ બાબતની ન�ધ રાખવાની રહશે ક� સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા આપવામાં આવેલ બાઉન્સ મેઈલ નોłટłફક�શનથી કોન્ટ્ર�ક�ટ

નોટની łડłલવર� ગ્રાહકના ઈ-મેઈલ ID ઉપર જોવા મળશ.ે

40. સ્ટોક બ્રોકર એક્સચ�જ દ્વારા ન�� કરાયલ

ી પદ્ધિત અ�સ

ાર અને IT એક્ટ, 2000 ની જોગવાઈઓ�ું પાલન કરવા તથા

SEBI/સ્ટોક એક્સચ�જ દ્વારા સમયાતર� �હર કરવામાં આવેલા િનયમો/િનયમનો/પłરપત્રો/માગર્દિશક� ાઓ પ્રમાણે ECN અન

ઈ-મેઈલની પહ�x xxxxx અને નોન-ટ�મ્પર�બલ ર�તે સાચવી રાખવાની રહશ. łડłલવર�નો �રુ ાવો એટલે ક� કોન્ટ્રાક્ટ નોટ

મોકલતી વખતે તૈયાર થયેલા લોગ łરપોટર્ને સ્ટોક બ્રોકર� SEBI/ સ્ટોક એક્સચ�Sસના િવસ્הત િનયમનો Yજબ ચો�સ

સમયગાળા Rધી સાચવવાના રહશ.ે લોગ łરપોટર્ કોન્ટ્રાક્ટ નોટની િવગતો ધરાવતો હોવો જોઈએ ક� � ગ્રાહકને łડłલવર થયો

નથી અથવા ઈ-મેઈલ મળ્યો નથી ક� બાઉન્સ બેક થયો છે. સ્ટોક બ્રોકર� SEBI/ સ્ટોક એક્સચ�Sસના િવસ્הત િનયમનો

અ�સ

ાર િનયત સમયગાળાની �દર બાઉન્સ મેઈલની łરિસપ્ટ મળ

વવા�ું Rિુ નિRત કરવા માટ� શX હોય તેટલાં પ્રયત્નો

કરવા જોઈએ.

41. � ગ્રાહક� ઈલક્ટ્રોિનક માધ્યમ દ્વારા કોન્ટ્રાક્ટ નોટ મેળવવાનો િવકલ્પ પસંદ કરતા નથી તેમને સ્ટોક બ્રોકર� સતત ભૌિતક ર�ત

કોન્ટ્રાક્ટ નોટ મોકલવાની રહશ. Bયાર� ગ્રાહકને ECNની łડłલવર� ન થઈ હોય અથવા ગ્રાહકના ઈ-મેઈલ ID દ્વારા તેને

નકાર� દ�વામાં (ઈ-મેઈલ બાઉન્સ થવા) આવ્�ું હોય ત્યાર� સ્ટોક બ્રોકર� SEBI/ સ્ટોક એક્સચSસની માગર્દિશ�કા હઠળ ચો�સ

સમયગાળામાં ગ્રાહકને ભૌિતક કોન્ટ્રાક્ટ નોટ મોકલવાની રહશે અને આ પ્રકારની ભૌિતક કોન્ટ્રાક્ટ નોટની łડłલવર�નો �રુ ાવો

સાચવવાનો રહશ.

42. ગ્રાહકને ECNની િવગતો મોકલવાની સાથે-સાથે સ્ટોક બ્રોકર� વબસાઈટ ઉપર પણ ECNની િવગતો પ્રિસદ્ધ કરવાની રહશ,

ગ્રાહક વબસાઈટ ઉપર પણ Rરુ łક્ષત ર�તે આ િવગતો જોઈ શક� તે માટ� ગ્રાહકને �િુ નક �ઝર નેમ અને પાસવડર્ આપવાનો

રહશ, આ સાથે ગ્રાહક ઈલક્ે ટ્રોિનક ર�તે કોન્ટ્રાક્ટ નોટ સેવ કર� અન/ે અથવા તેની િપ્રન્ટ આઉટ લઈ શક� તેવો પણ િવકલ્પ

આપવાનો રહશ.

કાયદો અને અિધકાર ક્ષેત્ર

43. આ દસ્તાવજમાં ઉલ્લેખ કરાયલ

ા ચો�સ હ�ો ઉપરાંત સ્ટોક બ્રોકર, સબ-બ્રોકર અને ગ્રાહક અન્ય હ�ો પણ અજમાવવાના

હકદાર છે અને � એક્સચ�Sસમાં ગ્રાહક� ટ્ર�ડ કરવા�ું પસંદ ક��ુ હોય તેના િનયમો, પેટા-િનયમો અને િનયમનો તેમજ SEBI

દ્વારા િનયમો અને િનયમનો હઠળ �હર

કરાયલ

ા પłરપત્રો/નોłટસો ગ્રાહક અને સ્ટોક બ્રોકરને લા�ુ પડ� છે.

44. આ દસ્તાવજની જોગવાઈઓ હંમશ

ા સરકારના �હર

નામા, અન્ય િનયમો, િનયમનો, માગર્દિશ�કાઓ અને SEBI દ્વારા �હર

કરાયલા પłરપત્રો/નોłટસ તેમજ Bયાં ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાઇ હોય તે સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�જના િનયમો, િનયમનો અને પેટા-

િનયમોને આિધન છે અને તે �-તે સમયે લા�ુ રહશ.

45. સ્ટોક બ્રોકર અને ગ્રાહક આłબ�ટ્ર�શન એન્ડ કłન્સલશન એક્ટ, 1996 હઠળ આłબ�ટ્ર�ટર(સ) દ્વારા લેવાયેલા િનણયને સ્વીકારવા

બંધાયલા છે. જો કોઈ પક્ષને આłબ�ટ્ર�શનના િનણયથી સંતોષ ન થાય તો સ્ટોક એક્સચ�Sસની �દર જ અપીલ કરવાની

જોગવાઈ પણ છે.

46. આ દસ્તાવજમાં ઉપયોગમાં લેવાયેલા શબ્દો અને પ્રિતłક્રયાઓ ક� �ને અહ� વ્યાખ્યાિયત કરવામાં નથી આવ્યા,

પરંהુ તેનો

મતલબ એક્સચ�Sસ/SEBI દ્વારા �હર થશ.ે

કરાયલ

ા િનયમો, પેટા-િનયમો અને િનયમનો તેમજ પłરપત્રો/ નોłટસના પ્રમાણે જ

47. સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા પોતાની મળે ઉમરવામાં આવેલા દરક� કલમ/દસ્તાવજો એક્સચ�Sસ/SEBIના િનયમો,

િનયમનો/નોłટસ/પłરપત્રોથી િવપર�ત હોવા જોઈએ નહ�. આ પ્રકારના �તે ઉમેરવામાં આવેલી કલમો/દસ્તાવજ(જો) 15

łદવસની અગાઉની નોłટસથી બદલી શકાય છે. એક્સચ�Sસ/SEBI દ્વારા હ�ો અને ફરજોમાં કરાયલા કોઈપણ પ્રકારના

બદલાવ �ગે ગ્રાહક�ું ધ્યાન દોરવા�ું રહશ.

48. જો સેબીના િનયમો અને િનયમનો અથવા Bયાં ટ્ર�ડ અમલમાં Yકુ ાઇ હોય તે એક્સચ�Sસના પેટા-િનયમો, િનયમો અને

િનયમનોમાં પક્ષોના હ�ો અને ફરજોમાં કોઈપણ પ્રકારના ફ�રફાર અથવા બદલાવ કરવામાં આવે તો આ દસ્તાવજમા

દશાર્વલા હ�ો અને ફરજોમાં પણ તે ફ�રફારો અથવા બદલાવને સમાિવષ્ટ કરવામાં આવશ.

સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા ગ્રાહકને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવતી ઈન્ટરનેટ અને વાયરલેસ ટ�કનોલોS આધાłરત ટ્ર�łડ�ગ Rિુ વધા (“હ�ો અને ફરજો” દસ્તાવેજ(જો)માં ઉલ્લેખ કરાયેલી તમામ કલમો લા�ુ પડશે. વ�મા,ં નીચે દશાર્વવામાં આવેલી કલમો પણ લા�ુ પડશે.)

1. સ્ટોક બ્રોકર વાયરલસ ટ�કનોલોSના ઉપયોગ દ્વારા ઈન્ટરનટ બઝ્ડ ટ્ર�łડ�ગ (IBT) Rિુ વધા ઉપલબ્ધ કરાવવા માટ� લાયક છે,

�માં મોબાઈલ ફોન, લેપટોપ સłહત ડ�ટા કાડર્ ક� �માં ઈન્ટરનટ પ્રોટોકોલ (IP)નો ઉપયોગ થાય છે તેનો સમાવેશ થાય છે.

સ્ટોક બ્રોકર� વાયરલસ ટ�કનોલોSના ઉપયોગથી ઈન્ટરનટ બઝ્ડ ટ્ર�łડ�ગ/િસXોłરટ� ટ્ર�łડ�ગ સંબંિધત SEBI અને એક્સચ�Sસ

દ્વારા સમયાતર� ન�� કર�લી તમામ બાબતોને પłર�ણર્ કરશ.

2. ગ્રાહક િસXોłરટ�ઝમાં રોકાણ/ટ્ર�łડ�ગ કરવાની ઈચ્છા ધરાવે છે અને આ હהુ માટ� ક� ઈન્ટરનટ આધાłરત ટ્ર�łડ�ગ Rિુ વધા અથવા

વાયરલસ ટ�કનોલોSના ઉપયોગ દ્વારા િસXોłરટ�ઝમાં ટ્ર�łડ�ગ કરવાની ઈચ્છા રાખે છે. સ્ટોક બ્રોકર� ગ્રાહકને સ્ટોક બ્રોકસર્ IBT

સિવ�સ ઉપલબ્ધ કરાવવી જોઈએ અને એક્સચ�Sસ/ SEBI દ્વારા ન�� કરાયલા િનયમો પ્રમાણે સ્ટોક બ્રોકસર્ IBT વબસાઈટ

ઉપર Yકૂ વામાં આવેલી શરતો અને િનયમો તેમજ SEBI/એક્સચ�Sસની જોગવાઈઓ અ�સાર ગ્રાહક� સ્ટોક બ્રોકસર્ IBTનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.

3. સ્ટોક બ્રોકર� વાયરલસ ટ�કનોલોS/ઈન્ટરનટ/સ્માટર્ ઓડર્ર અથવા અન્ય કોઈ ટ�કનોલોS મારફતે િસXોłરટ�ઝમાં ટ્ર�łડ�ગ સાથ

સંકળાયલા િવશષતતાઓ, પłરબળો, જોખમો, જવાબદાર�ઓ, ફરજો અને લાયાłબłલટ� સંબંિધત તમામ �ણકાર�ઓ

ગ્રાહકના ધ્યાને લાવવી જોઈએ, આ ઉપરાંત ગ્રાહક દ્વારા ઉપયોગમાં લવાતી અન્ય ટ�કનોલોS �ગે સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા ધ્યાન દોરKું જોઈએ.

4. સ્ટોક બ્રોકર� ગ્રાહકને એ બાબતની �ણકાર� આપવી જોઈએ ક� સ્ટોક બ્રોકસર્ IBT િસસ્ટમ પોતાની મળે પ્રારંłભક પાસવડર્ તૈયાર કર� છે અને તેની પાસવડર્ની નીિત એક્સચ�Sસ/SEBIના િનયમો પ્રમાણે ઘડવામાં આવી હોય છે.

5. �ઝરનેમ અને પાસવડર્ની �પ્ુ તતા �ળવવા માટ� ગ્રાહક જવાબદાર હોય છે અને સ્ટોક બ્રોકસર્ IBT િસસ્ટમનો ઉપયોગ કર�ન

ગ્રાહકના �ઝરનેમ અન/ે અથવા પાસવડર્નો ઉપયોગ કર�ને અન્ય કોઈ વ્યłક્ત અથવા અનિધકૃત વ્યłક્ત દ્વારા કરાયલા

તમામ ઓડર્ર અને લેવડ-દ�વડ માટ� ગ્રાહક સ�ણપણે જવાબદાર રહ� છે. વ�મા, ગ્રાહકને ટ�કનોલોSની અિધકૃતતા અન

તેમજ વાયરલસ ટ�કનોલોSના ઉપયોગ દ્વારા ઈન્ટરનટ ટ્ર�łડ�ગ/િસXોłરટ�ઝ ટ્ર�łડ�ગ સંબંિધત કડક િસXોłરટ�ના પગલા

�ગેની �ણકાર� હોય છે તેમજ તેણે એ બાબતની �ણકાર� પણ રાખવાની હોય છે ક� ગ્રાહક પોતે અન/ે અથવા તેના અિધકૃત

પ્રિતિનિધ અન્ય કોઈ વ્યłક્ત તેમજ કમચાર�ઓ અને સ્ટોક બ્રોકરના łડલસર્ સમક્ષ પાસવડર્ની �ણકાર� આપે નહ�, તે બાબત Rિુ નિRત કરવાની રહ� છે.

6. જો ગ્રાહક પોતાનો પાસવડર્ �લી �ય, સ્ટોક બ્રોકસર્ IBT િસસ્ટમમાં િસXોłરટ�માં ખામી જણાય, શંકાસ્પદ ફ�રફારો ન�ધ,

પોતાના �ઝરનેમ/પાસવડર્/એકાઉન્ટમાં łબનસ�ાવાર એક્સેસ થ�ું હોવા�ું ન�ધે તો તેણે આ łબનસ�ાવાર ઉપયોગની

તમામ િવગતો, તાર�ખ, પ્રકાર અને લેવડ-દ�વડ સંબંિધત તાત્કાłલક સ્ટોક બ્રોકરને લłે ખતમાં �ણકાર� આપવાની રહશ.

7. ગ્રાહક વાયરલસ

ટ�કનોલોSના ઉપયોગ દ્વારા ઈન્ટરનટ/િસXોłરટ�ઝ ટ્ર�łડ�ગ દ્વારા ઓડર્ર આપવા સાથે સંકળાયલ

ા તમામ

જોખમોથી સ�ણર્પણે માłહતગાર છે અને તેને સમ� છે. ગ્રાહકના �ઝ

રનેમ/પાસવડર્ના ઉપયોગથી કરવામાં આવતી

કોઈપણ લેવડ-દ�વડ માટ� ગ્રાહક સ�ણપણે જવાબદાર છે.

8. ગ્રાહકની અરSને આધાર� સ્ટોક બ્રોકર� ઓડર્ર/ટ્ર�ડ સંબંિધત �łુ ષ્ટ ઈમેઈલ દ્વારા તેને મોકલવાની રહશ. ગ્રાહકને એ બાબતની

�ણકાર� છે ક� ઓડર્ર/ટ્ર�ડ �łુ ષ્ટ પણ વેબ પોટર્લ ઉપર આપવામાં આવે છે. જો ગ્રાહક વાયરલેસ ટ�કનોલોSનો ઉપયોગ કરતો હોય તો સ્ટોક બ્રોકર ગ્રાહકના łડવાઈસ ઉપર જ ઓડર્ર/ટ્ર�ડ �łુ ષ્ટ સંબંિધત માłહતી મોકલી શક� છે.

9. ગ્રાહકને એ બાબતની �ણકાર� છે ક� ઈન્ટરનટ ઉપર ટ્ર�łડ�ગ સાથે ઘણાં અિનિRત પłરબળો અને જłટલ હાડર્વર, સોફ્ટવેર,

િસસ્ટમ, કમ્�િુ નક�શન લાઈન, પેłરફ�રલ વગેર� સંકળાયલા હોય છે, �ના કારણે અવરોધો સ�ર્વાની શXતાઓ રહલી હોય છે.

સ્ટોક બ્રોકર અને એક્સચ�જ આમાં કોઈપણ પ્રકાર�ું પ્રિતિનિધત્વ કરતાં હોતા નથી અથવા ખાતર� આપતા નથી ક� ગ્રાહકને કોઈપણ પ્રકારના અડચણ િવના સ્ટોક બ્રોકસર્ IBT સિવ�સ દર�ક સમયે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશ.ે

10. કોઈપણ પ્રકાર� ગ્રાહક/સ્ટોક બ્રોકર/એક્સચ�જ ખાતે łલન્ક/િસસ્ટમ ખોરવાઈ જવાને કારણે સ્ટોક બ્રોકસર્ IBT િસસ્ટમ રદ્દ થઈ જવા, અવરોધ સ�ર્વા, ઉપલબ્ધ ન હોવી અથવા તે ખોરવાઈ જવા અથવા સિવ�સ અથવા એક્સચ�Sસની સેવાઓ અથવા

િસસ્ટમ અથવા પોતાના ઓડર્ર ઉપર અમલીકરણ ન થવાના łકસ્સામાં ગ્રાહકના ઓડર્ર પર અમલીકરણ ન થવાના łકસ્સામા

ગ્રાહક એક્સચ�જ અથવા સ્ટોક બ્રોકર ઉપર દાવો કર� શકશે નહ�, આમાં સ્ટોક બ્રોકર/એક્સચSસના �કુશમાં ન હોય તવા

કારણોનો સમાવશ થાય છે.

પłરિશષ્ટ - 5

YડSબ�ર અને ડłરવેłટવ્ઝ સેગમેન્ટ માટ� łરસ્ક łડસ્ક્લોઝર ડો�મ

ેન્ટ

આ દસ્તાવજમાં સ્ટોક એક્સચ�Sસના ઈłક્વટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ સેગમેન્ટમાં ટ્ર�łડ�ગ કરવાને લગતી મહત્વની માłહતી છે. તમામ સંભિવત

łહસ્સદારોએ એક્સચ�જના ઈłક્વટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ સેગમન્ે ટમાં સોદા કરતા પહલા આ દસ્તાવેજ વાંચKું જોઇએ.

સ્ટોક એક્સચ�Sસ/SEBI સ્વતંત્ર ર�તે ક� સં�ક્ુ ત ર�તે કોઈ બાંયધર� આપતા નથી ક� આ �લાસા દસ્તાવેજ �ણર્ છે અથવા તે �ણર્ હોવા

�ગે ક� ચોક્સાઈ �ગે કોઈ ર�ુ આત કરવામાં આવતી નથી, તેમજ સ્ટોક એક્સચ�Sસ/SEBI ટ્ર�łડ�ગ સેગમેન્ટમાં કોઈપણ łહસ્સદાર�ુ

સમથન ક� પ્રચાર કરતા નથી. આ 3ંકા �લાસાના િનવદનમાં ટ્ર�łડ�ગના તમામ જોખમો અને અન્ય મહત્ત્વના પાસાને આવર� લવાયા નથી.

સંલગ્ન જોખમોના સંદભમા,ં તમે �માં પ્રવશવાના છો તે સંબધની પ્રકૃિતને બરાબર સમજો અને તમારા માટ� ક�ટ�ું જોખમ છે તે સમજો

પછ� જ તમાર� સોદા કરવા જોઈએ.

તમાર� એ હક�કત �ણવી અને સમજવી જોઈએ ક� ઈłક્વટ� શેર, ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ્સ અથવા સ્ટોક એક્સચ�જ પર ટ્ર�ડ થતા અન

િવિવધ પ્રકાર�ું જોખમ ઘરાવતા અન્ય સાધનોમાં સોદા કરવા મયાર્łદત �ોત/મયાર્łદત રોકાણ અન/ે અથવા ટ્ર�łડ�ગનો અ�ભવ ક� ઓછ�

જોખમ ક્ષમતા ઘરાવતી વ્યłક્ત માટ� યોગ્ય નથી. તેથી તમાર� કાળS�વકર્ િવચારKું જોઈએ ક� તમાર� નાણાક�ય łસ્થિતને ધ્યાનમા

રાખતા આ પ્રકારન સોદા તમારા માટ� યોગ્ય ગણાય ક� નહ�. જો સ્ટોક એક્સચ�જમાં તમે સોદા કરો અને તમને િવપર�ત પłરણામો અથવા �કુ સાન �ય તો, તેના માટ� માત્ર તમે જવાબદાર હશો અને સ્ટોક એક્સચ�જ/તેના łક્લયłર�ગ કોપĽર�શન અન/ે અથવા SEBI

તેના માટ� કોઈપણ ર�તે જવાબદાર રહશે નહ�, અને એવી અરS નહ� કર� શકાય ક� સંકળાયલા જોખમ �ગે �રૂ તા પ્રમાણમાં �લાસો

કરવામાં આવ્યો ન હતો અથવા સંબંિધત સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા તમને જોખમની સં�ણર્ માłહતી આપવામાં આવી ન હતી. ભાગ લનારાઓ

તમામ પłરણામ માટ� પોતે જવાબદાર હશે અને તેના �ગે કોઈ કરાર થઈ શકશે નહ�. તમાર� એ માનીને સ્વીકૃિત આપવી જોઇએ અન સ્વીકારKું જોઈએ ક� સ્ટોક એક્સચ�જમાં ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટની ખર�દ� અન/ે અથવા વેચાણ પર નફો થવાની ક� ખોટ નહ� થવાની કોઈ ગેરંટ� આપી શકાય નહ�.

તમાર� એ સ્પષ્ટ ર�તે સમજKું જોઈએ ક� સ્ટોક બ્રોકર મારફત સ્ટોક એક્સચ�જમાં તમારા સોદા સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા ન�� કરવામાં આવેલી

ક�ટલીક િવિધને �ણર્ કરવાને આિધન રહશ, તેમાં તમારા ગ્રાહકને �ણો ફોમર્ ભરK,ું અિધકારો અને ફરજો�ું વાચન, �ું કરKું અને �ું ન

કરKું તે�ું વાંચન વગેર� સામેલ છે, તથા તે સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�Sસના િનયમો, પટાિનયમો અને િનયમનો, તેના łક્લયłર�ગ

કોપĽર�શનો, SEBI દ્વારા િનધાર્łરત માગર્દિશ�કા અને સમયાતર� અમલમાં Yકુ �લ પłરપત્રોને આિધન છે � સ્ટોક એક્સચ�Sસ અથવા

તેના łક્લયłર�ગ કોપĽર�શનો દ્વારા સમયાતર� �હર કરાઇ શકાશ.

સ્ટોક એક્સચ�Sસ કોઈ સલાહ આપતા નથી ક� તે માટ�ની ભલામણ કરતા નથી અને સ્ટોક એક્સચ�Sસના કોઇપણ સ્ટોક બ્રોકર સાથે ક�

આ દસ્તાવેજમાં સમાિવષ્ટ કોઇપણ માłહતીના આધાર� કોઈપણ ત્રી� પક્ષકાર સાથે વ્યવસાયના સંબંધમાં દાખલ થયલ કોઈપણ

વ્યłક્તને જવાબદાર રહશે નહ�. આ દસ્તાવજમાં આપવામાં આવેલી કોઈપણ માłહતીને વ્યાપારની સલાહ ગણવી જોઈએ નહ�. આ

પ્રકારના સોદા સાથે સંકળાયલ જોખમોને સમBયા વગર ક� તેની સમીક્ષા વગર સોદાનો કોઈ િવચાર કરવો જોઈએ નહ�. તમને કોઈ

બાબતની શંકા હોય તો, તેના માટ� વ્યવસાિયક સલાહ મેળવો.

સોદા કરવા ક� નહ� અથવા બી�ને સોદા કરવાની સ�ા આપવી ક� નહ� તે ન�� કરતા પહલાં તમાર� નીચની બાબતોથી વાક�ફ થKુ જ�ર� છે:

1. પાયાના જોખમો:

1.1 વધાર� વોલેłટłલટS (અ�સ્થરતા)�ંુ જોખમ:

સ્ટોક એક્સચ�Sસમાં ટ્ર�łડ�ગ પ્રKિૃ� ચા�ુ હોય ત્યાર� િસXોłરટ�/ડ�łરવેłટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટમાં ગિતશીલ ઉતાર-ચઢાવ આવે તેને વોલłે ટłલટ�

કહ� છે. સામાન્ય ર�ત, િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટમાં વોલłે ટłલટ� �મ વધાર� તેમ તેના ભાવમાં વધાર� ઉતાર-ચઢાવ આવે છે.

ઓછ� ટ્ર�ડ થતી િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટમાં સłક્રય િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટની સરખામણીમાં વધાર� વોલłે ટłલટ� હોઇ

શક� છે. વોલłે ટłલટ�ના પłરણામ, તમારા ઓડર્ર �િશક ર�તે અમલ થાય અથવા łબલકુલ અમલ ન થાય તેવી શXતા રહ� છે અથવા

તમારો ઓડર્ર � ભાવે અમલમાં Yકૂ ાય તે ભાવ છેલ્લા ટ્ર�ડ થયેલા ભાવ કરતા ઘણો અલગ હોય અથવા ત્યારબાદ બદલાય તેવી શXતા રહ� છે તેથી કાલ્પિનક અથવા વાસ્તિવક �કુ સાન થઈ શક�.

1.2 નીચી તરલતા�ંુ જોખમ:

બ�રના łહસ્સદારો સ્પધાર્ત્મક ભાવે અને ઓછામાં ઓછા ભાવના તફાવતે ઝડપથી િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ�ું વેચાણ

અન/ે અથવા ખર�દ� કર� શક� તેને તરલતા કહ� છે. સામાન્ય ર�ત, એKું માનવામાં આવે છે ક� બ�રમાં �ટલા પ્રમાણમાં ઓડર્ર વધાર�

હશે એટલી તરલતા વ�ુ રહશ. તરલતા મહત્ત્વ�ણર્ છે કારણ ક� તરલતા વધાર� હોય તો રોકાણકારો ઝડપથી અને ભાવના લ��મ

તફાવત સાથે િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝની ખર�દ� અન/ે અથવા વેચાણ કર� શક� છે, અને પłરણામે રોકાણકારોને ખર�દવામાં આવેલા ક� વેચાયેલા િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ માટ� વ�ુ સ્પધાર્ત્મક ભાવ મળવાની શXતા રહ� છે. સłક્રય િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ

કોન્ટ્રાક્ટની સરખામણીમાં ક�ટલીક િસXોłરટ�/ડ�łરવłટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટમાં તરલતા�ું પ્રમાણ ની�ું રહવા�ું જોખમ હોઇ શક� છે. પłરણામ,

તમારા ઓડર્ર �િશક ર�તે અમલમાં Yકાઇ શક� અથવા ભાવના મોટા તફાવત સાથે અમલમાં થઇ શક� ક� łબલકુલ અમલ ન થાય તેવી શXતા રહ� છે.

1.2.1 ડ� ટ્ર�łડ�ગની વ્�હૂ રચનાના ભાગ�પે િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ વેચવા ક� ખર�દવામાં પણ �કુ સાન જવાની શXતા રહ� શક� છે કારણ ક� આવી łસ્થિતમાં િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ અપેłક્ષત ભાવના સ્તર કરતા નીચા/?ચા ભાવે વેચાયા/ખર�દાયા હોઈ શક� છે, �થી કોઈ ઓપન પોłઝશન ન હોય અથવા િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ łડłલવર કરવાની ક� સ્વીકારવાની ફરજ ન હોય.

1.3 િવસ્�ત સ્પ્રડે �ંુ જોખમ:

સ્પ્રેડ એ શ્રેષ્ઠ ખર�દ ભાવ અને શ્રેષ્ઠ વેચાણ ભાવ વચ્ચનો તફાવત છે. તે િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ ખર�દવાના ભાવ અને તરત

વચવાના તથા તનાથી ?ધી łસ્થિતમાં તફાવત દશાર્વે છે. ઓછા તરલ ક� łબન તરલ િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ માટ� ઓછ�

તરલતા અને વધાર� તરલતા હોય ત્યાર� સામાન્ય કરતા વધાર� સ્પ્રેડ થઈ શક� છે. તેનાથી �તે વ�ુ સારા ભાવની રચનાને અસર થશ.

1.4 જોખમ ઘટાડતા ઓડર્ર:

�કુ સાનને અYક રકમની મયાર્દા Rધી ઘટાડવા માટ�ના ઓડર્ર Yકૂ વા (�મ ક� “સ્ટોપ લોસ” ઓડર,ર્ અથવા “łલિમટ” ઓડર)ર્ ઘણી વાર

અસરકારક �રુ વાર નહ� થાય કારણ ક� બ�રની łસ્થિતમાં ઝડપી łહલચાલથી આવા ઓડર્રનો અમલ કરવો અશX બની જશ.ે

1.4.1 િવરુદ્ધ બા�ુ એ ક�ટલા ઓડર્ર ઉપલબ્ધ છે, તેના આધાર� ભાવ ગમે તે હોય, “માક�ટ” ઓડર્રનો તાત્કાłલક અમલ થશે, અને ગ્રાહકન

“માક�ટ” ઓડર્ર�ું તત્કાળ અમલીકરણ મળ� શક� છે પરંהુ અમલીકરણ બાક� રહલ ઓડર્રના ઉપલબ્ધ ભાવે થઈ શક� છે � ઓડર્રન

જથ્થાને, ભાવના સમયની પ્રાથિમકતાના આધાર� અલમમાં Yકુ ાય છે. અહ� એ સમજKું આવશ્યક છે ક� છેલ્લે ટ્ર�ડ થયેલા ભાવ કરતા અથવા તે િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટના શ્રેષ્ઠ ભાવ કરતા આ ભાવ ઘણો અલગ હોઈ શક� છે.

1.4.2 “łલિમટ” ઓડર્ર ત્યાર� જ અમલી બનશે Bયાર� તે ઓડર્ર માટ� ન�� કરાયલી “łલિમટ” ના ભાવ અથવા વ�ુ સારા ભાવે પહ�ચ.

ગ્રાહકને ભાવમાં રક્ષણ મળે છે ત્યાર� સાથે સાથે તે ઓડર્ર અમલ જ ન થાય તેવી પણ શXતા રહ� છે.

1.4.3 સ્ટોપ લોસ ઓડર્ર સામાન્ય ર�તે સ્ટોક/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટના વતમાન ભાવથી “�ૂર” ના ભાવે Yકૂ ાય છે અને આવા

િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ સ્ટોપ પ્રાઈસ પર પહ�ચે અથવા તે ભાવ પર ટ્ર�ડ થાય ત્યાર� ઓડર્ર સłક્રય થાય છે. સામાન્યપણે સેલ સ્ટોપ ઓડર્ર ચા�ુ ભાવથી નીચા ભાવે Yકૂ વામાં આવે છે, Bયાર� બાય સ્ટોપ ઓડર્ર ચા�ુ ભાવથી ?ચા ભાવે Yકૂ ાય છે. Bયાર�

િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ �વિર્ નધાર્łરત ભાવે પહ�ચે અથવા તે ભાવે ટ્ર�ડ થાય ત્યાર� સ્ટોપ લોસ ઓડર્ર માક�ટ/łલિમટ ઓડર્રમા

�પાતłરત થાય છે અને તે łલિમટ પર અથવા વ�ુ સારા ભાવે અમલી બને છે. łલિમટ ઓડર્ર અમલમાં આવશે જ તેની કોઈ ખાતર� નથી કારણ ક� િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ �વર્િનધાર્łરત ભાવને છેદ� શક� છે, અને આવા łકસ્સામાં આવા ઓડર્ર અમલમાં ન Yકૂ ાય તેવી શXતા ઉભી થાય છે � સામાન્ય łલિમટ ઓડર્રમાં પણ હોય છે.

1.5 સમાચારની �હરાત થવા�ંુ જોખમ:

સ્ટોક/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટના ભાવને અસર કર� શક� તેવા સમાચારની �હરાત ટ્ર�łડ�ગ દરિમયાન થઈ શક� છે, અને નીચી તરલતા અન

?ચી વોલłે ટłલટ� હોય ત્યાર� િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટના ભાવમાં અણધાર� હકારાત્મક અથવા નકારાત્મક łહલચાલ થઈ શક� છે.

1.6 અફવાઓ�ંુ જોખમ:

કંપનીઓ/ચલણો િવશે બ�રમાં ઘણી વાર મોઢ�થી, અખબારો, વેબસાઈટ અથવા ન્�ઝ એજન્સીઓ વગેર� દ્વારા અફવાઓ ફ�લાય છે.

રોકાણકારોએ સાવધ રહKું જોઈએ અને અફવાઓના આધાર� પગલાં ન લેવા જોઈએ.

1.7 િસસ્ટમ�ંુ જોખમ:

બ�ર �લે ત્યાર� અને બંધ થાય તે પહલાં ઘણી વાર ?ચા વોલ્�મમાં ટ્ર�łડ�ગ થાય છે. આKું ?�ું વોલ્�મ

łદવસમાં કોઈપણ સમય

રચાઈ શક� છે. તેનાથી ઓડર્રના અમલીકરણ અથવા �łુ ષ્ટમાં િવલંબ થઈ શક� છે.

1.7.1 વોલłે ટłલટ�ના સમયગાળામા,ં બ�રના łહસ્સદારો તેમના ઓડર્રનો જથ્થો અથવા ભાવો સતત Rધારતા રહ� અથવા નવો ઓડર્ર

Yકૂ તા રહ� તો ઓડર્રના અમલીકરણ અને તેની �łુ ષ્ટમાં િવલંબ થઈ શક� છે.

1.7.2 બ�રની ચો�સ łસ્થિતમા,ં પોłઝશનને બ�રમાં વાજબી ભાવે અથવા કોઈપણ ભાવે વટાવવી Yશ્ૂ ક�લ અથવા અશX બની શક� છે, Bયાર� ખર�દ� ક� વચાણની બા�ુ એ કોઈ બાક� ઓડર્ર નીકળતા ન હોય અથવા કોઈ અસામાન્ય ટ્ર�łડ�ગ પ્રKિૃ� અથવા

િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ સłક�ટ łલિમટ łફલ્ટરને સ્પશf �ય અથવા બી�ુ ં કોઈ કારણ હોય તેના કારણે િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટમાં ટ્ર�łડ�ગ અટકાવવામાં આવ.ે

1.8. િસસ્ટમ/નેટવકર્ ગીચ થઈ જવી:

એક્સચજમાં ટ્ર�łડ�ગ ઈલક્ટ્રોિનક ર�ત, સેટ�લાઈટ/લીઝ્ડ લાઈન આધાłરત કોમ્�િુ નક�શનથી થાય છે �માં ટ�કનોલોS તથા કમ્પ્�ટર

િસસ્ટમ એમ બંનેનો સં�ક્ુ તમાં ઉપયોગ કર�ને ઓડર્ર પ્લેસ અને �ટ કરવામાં આવે છે. તેથી, કોમ્�િુ નક�શન િનષ્ફળ જવાની અથવા

િસસ્ટમની સમસ્યા પેદા થવાની ક� િસસ્ટમ તરફથી ધીમો ક� િવલłબત પ્રિતભાવ મળવાની ક� ટ્ર�łડ�ગ અટક� જવાની શXતા રહ� છે અથવા કોઈ એવી સમસ્યા/ખામી પેદા થઈ શક� �માં ટ્ર�łડ�ગ િસસ્ટમ/નેટવકર્ ને એક્સેસ કર� ન શકાય � િનયત્રણથી બહાર હોય અન

�નાથી પ્રોસિે સ�ગમાં િવલંબ થઈ શક� અથવા �િશક ર�તે ક� �ણર્ ર�તે ખર�દ� ક� વચાણના ઓડર્ર�ું પ્રોસિે સ�ગ ન થઈ શક�. તમને એ

ન�ધવા માટ� સાવધ કરવામાં આવે છે ક� આવી સમસ્યા કામચલાઉ પ્રકારની હોઈ શક� છે, પરંהુ તમાર� પાસે બાક� રહલી ઓપન

પોłઝશન અથવા અમલ ન થયેલા ઓડર્ર હોય ત્યાર� તમામ એłક્ઝ�ટ થયેલા સોદાને સેટલ કરવાની તમાર� જવાબદાર�ના કારણ તમારા માટ� જોખમી બની શક� છે.

2. ડ�łરવેłટવ્ઝ સેગમેન્ટને લાગે વળગે છે ત્યાં Rધી, નીચેની વધારાની િવશેષતાઓની ન�ધ કરો અને તમારS �તને તેનાથી વાક�ફ કરો:

2.1 “łલવર�જ” અથવા “łગયłર�ગ” ની અસર:

ડ�łરવłે ટવ્ઝ માક�ટમા, ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટના Yલ્યની સરખામણીમાં માł�નની રકમ બ�ુ નાની હોય છે, તેથી સોદા “łલવર�જ” અથવા

“łગયડર્” થાય છે. પ્રમાણમાં નાના માł�નથી કરવામાં આવતા ડ�łરવłે ટવ્ઝ સોદા, માł�નની રકમના સાપક્ષમાં ભાર� ખોટ અથવા નફો

કરવાની શXતા ધરાવે છે. પરંהુ ડ�łરવłે ટવ્ઝમાં સોદા કરવામાં ભાર� જોખમ રહ�ું છે.

તેથી ડ�łરવłે ટવ્ઝમાં સોદા કરતા પહલાં તમાર� નીચેના િનવદનને બરાબર સમS લKું જોઇએ અને પોતાના સંજોગો, નાણાક�ય �ોત

વગેર�ને ધ્યાનમાં રાખીને સાવધાનીથી ટ્ર�łડ�ગ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. જો ભાવની łહલચાલ તમારાથી િવપર�ત હોય તો,

તમે 3ંકૂ ાગાળામાં તમે માł�નની રકમ �િશક અથવા સ�ણર્પણે �માવી શકો છો. આ ઉપરાંત, માł�નની અસલ રકમ કરતા ખોટ વધી પણ શક� છે.

અ. ફKચસર્ ટ્ર�łડ�ગમાં તમામ પોłઝશન�ું દ� િનક સેટલમેન્ટ થાય છે. દરરોજ ઈન્ડ�ક્સ/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટના બંધ ભાવના આધાર� ઓપન પોłઝશનને માકડર્ 3ુ માક�ટ કરવામાં આવે છે. જો કોન્ટ્રાક્ટ તમારાથી િવરુધ્ધ હોય તો, આવી łહલચાલથી તમને ગયલા �કુ સાન

(કાલ્પિનક)ની રકમ તમાર� જમા કરવી પડશ. આ રકમ િનધાર્łરત સમય-મયાર્દામાં �કૂ વવાની રહશ, સામાન્ય ર�તે બી� łદવસ

ટ્ર�łડ�ગ શ� થવા અગાઉ �કૂ વવી પડશ.ે

બ. જો તમે �િતમ મયાર્દા Rધીમાં વધારાની રકમ જમા કરવામાં િનષ્ફળ �વ ક� તમારા એકાઉન્ટમાં દ�Kું બાક� નીકળהું હશે તો સ્ટોક

બ્રોકર તમાર� સમગ્ર ક� �િશક પોłઝશન અથવા િસXોłરટ�ને વેચી શક� છે. આવા łકસ્સામા, આવા વચાણના કારણે તમને થયેલા

�કુ સાન બદલ તમે જવાબદાર રહશો.

ક. બ�રની ચો�સ łસ્થિતમા, રોકાણકારને સોદો કરવા�ું Yશ્ક�લ અથવા અશX જણાઈ શક� છે. ઉદાહરણ તર�ક�, łબનતરલતા �વા

પłરબળોના કારણે આવી łસ્થિત સ�ર્ઇ શક� છે Bયાર� અ�રૂ તા પ્રમાણમાં łબડ ક� ઓફર હોય અથવા પ્રાઈસ łલિમટ ક� સłક�ટ બ્રકરના કારણે ટ્ર�łડ�ગ રદ્દ કરવામાં આવ્�ું હોય.

ડ. બ�રમાં łસ્થરતા �ળવવા માટ�, નીચના પગલાં સ્વીકાર� શકાશે: માł�ન ર�ટમાં ફ�રફાર, ક�શ માł�ન ર�ટ અથવા અન્યમાં વધારો.

આ નવા પગલાં વતર્માન ઓપન ઈન્ટર�સ્ટને પણ લા�ુ થઈ શક� છે. આવી łસ્થિતમા, તમાર� વધારા�ું માł�ન YકKું પડશે અથવા તમાર� પોłઝશન ઘટાડવી પડશ.ે

ઈ. તમે તમારા બ્રોકરને તમે �માં ટ્ર�ડ કરવા માંગતા હો તે ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટની તમામ િવગત �ર� પાડવા જણાવી શકો છો, �મ ક� કોન્ટ્રાક્ટની િવશેષ માłહતી અને સંલગ્ન જવાબદાર�ઓ.

2.2 ચલણને લગતા જોખમો:

1. િવદ�શી ચલણના કોન્ટ્રાક્ટ Bયાર� તમારા અથવા અન્યના અિધકાર ક્ષત્રમાં ટ્ર�ડ થતા હોય ત્યાર� તેના સોદામાં નફો અથવા �કુ સાન ચલણના દરમાં ફ�રફારથી અસર પામશે Bયાં કોન્ટ્રાક્ટના કરન્સી łડનોિમનશનને અન્ય ચલણમાં �પાતર કરવાની જ�ર પેદા થાય.

2. બ�રની ચો�સ łસ્થિતમા, કોઈ પોłઝશનને તરલ કરવી Yશ્ક�લ અથવા અશX બની જઇ શક� છે. Bયાર� કોઈ ચલણન

િનયત્રણYક્ત કરવામાં આવે અથવા łફક્સડ ટ્ર�łડ�ગ બેન્ડ િવસ્તારાય ત્યાર� આમ થઈ શક� છે.

3. ચલણના ભાવો વ�ુ પ્રમાણમાં વોલટાઈલ હોય છે. અન્ય ચીજો ઉપરાંત : ચલણના ભાવમાં łહલચાલ માટ� માંગ �રુ વઠાની

બદલતી łસ્થિત; ટ્ર�ડ, રાજકોષીય, નાણાક�ય, એક્સચ�જ િનયત્રણ કાયક્રમો અને સરકારની નીિતઓ; િવદ�શી રાજક�ય અને આિથ�ક ઘટનાઓ અને નીિતઓ; રાષ્ટ્ર�ય અને �તરરાષ્ટ્ર�ય વ્યાજદર અને �ગાવામાં ફ�રફારો; ચલણ�ું અવYલ્ૂ યન; અને બ�રના સેłન્ટમેન્ટ ભાગ ભજવે છે. કોઈ વ્યłક્તગત સલાહકાર દ્વારા આ પłરબળો પર િનયંત્રણ લાવી શકાה ું નથી ક� સલાહકારની સલાહના આધાર�

łહસ્સેદાર રોકાણકારને લાભ મળશે અથવા ગ્રાહકને આવી łસ્થિતમાં ખોટ નહ� �ય તેવી કોઈ ખાતર� આપી શકાતી નથી.

2.3 ઓપ્શન ધારકોના જોખમો:

1. ઓપ્શન ધારક ઓપ્શન માટ� �કૂ વાયેલ સમગ્ર રકમ પ્રમાણમાં 3ંકા સમયગાળામાં �માવવા�ું જોખમ ધરાવે છે. આ જોખમ

ઓપ્શનની પ્રકૃિ� દશાર્વે છે Bયાર� તે એક્સપાયર થાય ત્યાર� Yલ્ૂ યહ�ન બની �ય છે. કોઈ ઓપ્શન હોલ્ડર તેના ઓપ્શનને સકન્ડર�

માક�ટમાં વેચે નહ� અથવા તેની એક્સપાયર� અગાઉ પણ વટાવે નહ� તો તે ઓપ્શનમાં કરવામાં આવે�ું સં�ણર્ રોકાણ આવશ્યક ર�ત

�માવશે. ઓપ્શન એક્સપાયર થાય તે પહલાં �ડરલા?ગના ભાવ અપેłક્ષત łદશામાં ન ચાલે અને ઓપ્શન ખચનર્ ે કવર ન કર� તો

રોકાણકાર ઓપ્શનમાં કરવામાં આવેલા રોકાણનો સમગ્ર અથવા �િશક łહસ્સો �માવશ.

2. ચો�સ સજોગોમાં ચો�સ સમયે શેરબ�ર એક્સસાર્ઈઝ પર િનયત્રણ Yક� શક� છે અને ઓપ્શનના એક્સસાર્ઈઝને િનયત્રણ

કરવાની તેની પાસે �ર� સ�ા છે.

2.4 ઓપ્શન રાઈટસર્ના જોખમો:

1. �ડરલા?ગના ભાવની łહલચાલ અપેłક્ષત łદશામાં ન હોય તો ઓપ્શન રાઈટર ન�ધપાત્ર રકમ �માવે તેKું જોખમ રહ� છે.

2. સમાન �ડરલા?ગ ઈન્ટર�સ્ટના અન્ય ઓપ્શન ખર�દ�ને ઓપ્શન રાઈટર પોતાના પર�ું જોખમ ઘટાડ� શક� છે, �માં સ્પ્રેડ

પોłઝશન લેવામાં આવે છે અથવા ઓપ્શન માક�ટ ક� અન્ય માક�ટમાં અન્ય પ્રકારની હł� જ�ગ પોłઝશન મળવવામાં આવે છે. જોક�, રાઈટર

Bયાં સ્પ્રેડ ક� અન્ય હł� જ�ગ પોłઝશન લીધી હોય ત્યાં પણ જોખમ ?ચા પ્રમાણમાં હોઇ શક� છે. સ્પ્રડ પોłઝશન સરળ ’લ�ગ’ અથવા ’શોટર્’

પોłઝશન કરતા ઓછ� જોખમી નથી.

3. એવા સોદા �માં સં�ક્ુ ત ર�તે બા?ગ અથવા મłલ્ટપલ ઓપ્શન રાઈłટ�ગ હોય અથવા �ડરલા?ગ ઈન્ટર�સ્ટને શોટર્ કર�ની ખર�દ� ક� વેચાણ કરવામાં આવતા હોય તેવા સોદા સાથે સં�ક્ુ ત ર�તે બા?ગ ક� રાઈłટ�ગ ઓપ્શન હોય ત્યાર� જોખમ વધી �ય છે. સં�ક્ુ ત ટ્રાન્ઝેક્શન, �મ ક� ઓપ્શન સ્પ્રેડ એ િસ�ગલ ઓપ્શન ખર�દ� ક� રાઈłટ�ગ કરતા વધાર� જłટલ હોય છે. અને એ બાબતની ન�ધ લવી જોઈએ ક� રોકાણના કોઈ પણ ક્ષેત્રમાં જો કોઈ જłટલતાને બરાબર સમજવામાં ન આવે તો તે સ્વયં એક જોખમ�ું પłરબળ બની �ય છે. કહવાનો અથર્ એવો નથી ક� સં�ક્ુ ત સ્ટ્ર�ટ�Sનો િવચાર કરવો જોઇએ નહ�, પરંהુ તમામ રોકાણના િવકલ્પોની સાથે અહ� પણ એવી

સલાહ આપવામાં આવે છે ક� બ�રની િવિવધ łસ્થિતમાં સં�ક્ુ ત ટ્રાન્ઝેકશન સાથે સંકળાયલા જોખમો અને વળતર િવશે અ�ભવી અન

�ણકાર વ્યłક્ત સાથે િવચાર-િવમશર્ કરવામાં આવ.ે

3. વાયરલેસ ટ�કનોલોS/સ્માટર્ ઓડર્ર રાઉłટ�ગ અથવા અન્ય કોઈ ટ�કનોલોS મારફતે ટ્ર�łડ�ગ:

વાયરલસ ટ�કનોલોS/સ્માટર્ ઓડર્ર રાઉłટ�ગ અથવા અન્ય કોઈપણ ટક� નોલોS મારફતે િસXોłરટ�ના ટ્ર�łડ�ગ સાથે સંલગ્ન કોઈ પણ

િવશષતાઓ, જોખમો, જવાબદાર�ઓ, ફરજો અને બોજને કોઈ અન્ય ર�તે વ્યાખ્યાિયત કરવામાં આવה ું હોય તો સ્ટોક બ્રોકર મારફત તે ક્લાયન્ટના ધ્યાને લાવKું જોઇએ.

4. સામાન્ય

4.1 ’łહસ્સેદાર’ શબ્દના અથર્માં ક્લાયન્ટ, ગ્રાહક અથવા રોકાણકાર સામેલ છે � એક્સચ�જ દ્વારા �રા પાડવામાં આવેલા િમક�િનઝમ મારફત િસXોłરટ�/ડ�łરવłે ટવ્ઝ કોન્ટ્રાક્ટ ખર�દવા અન/ે અથવા વેચવા સ્ટોક બ્રોકર સાથે સોદા કર� છે.

4.2 ’સ્ટોક બ્રોકર’ શબ્દનો અથર્ શેર દલાલ, દલાલ અથવા સ્ટોક બ્રોકર થાય છે, �ને એક્સચ�જ દ્વારા સામેલ કરવામાં આવેલ હોય અને

� સેબી�ું રłજસ્ટ્ર�શન પ્રમાણપત્ર ઘરાવતા હોય.

પłરિશષ્ટ-6

માગર્દશર્ન ન�ધ - રોકાણકારો માટ� એક્સચ�જ(સ) પર ટ્ર�łડ�ગ કરવા માટ� �ંુ કરKંુ અને �ંુ ન કરKંુ

ટ્ર�ડ કરવા�ંુ શ� કરો તે પહલાં

1. તમે સેબી દ્વારા ન�ધણી પ્રાપ્ત મધ્યસ્થીઓ દ્વારા અને સાથે વ્યવહાર કર� રહ્યાં છો, તેની ખાતર� કરો. સ્ટોક એકચ�Sસ www.exchange.com અને SEBI વેબસાઈટ www.sebi.gov.in પર ઉપલબ્ધ યાદ�માથી તમે તેઓની SEBI ન�ધણી પ્રમાણપત્ર ક્રમાકં ચકાસી શકો છો.

2. તમે KYC ફોમર્ સ�ં ણૂ ર્પણે ભ��ુ છે અને KYCમાં ખાલી જગ્યા છેક� નાંખી છે, તેની ખાતર� કરો.

3. તમે સ્ટોક બ્રોકરના હ� અને ફરજ, łરસ્ક łડસ્ક્લોઝર ડો�મેન્ટ, કાયર્નીિત અને પ્રłક્રયા �વા તમામ ફરSયાત દસ્તાવેજો વાંચી લીધા છે, તેની ખાતર� કરો.

4. તમારા અને સ્ટોક બ્રોકર વચ્ચે સમિતની જો કોઈ સ્વૈłચ્છક કલમો હોય તો તેને વાંચો, સમજો તેની ખાતર� કરો અને પછ� હસ્તાક્ષર કરો. યાદ રાખો ક� તમારા સ્ટોક બ્રોકરો વચ્ચે સમિતથી થયેલી કલમોને તમાર� સંમિત વગર ન બદલી શકાય.

5. ટ્ર�łડ�ગ માટ� સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા તમારા પર લાદવામાં આવતા તમામ પ્રકારના બ્રોકર�જ, કિમશન, ફ� અને અન્ય દરો �ગે તેમજ સેબી/સ્ટોક એક્સેચ�Sસ દ્વારા સ્પષ્ટ કર�લી જોગવાઈઓ/માગર્દિશ�કાઓ �ગે સ્પષ્ટતા મેળવો.

6. સ્ટોક બ્રોકર તરફથી ઉપયોગમાં લેવામાં આવેલા તમામ દસ્તાવેજોની નકલો મફત મેળવો.

7. જો તમે તમારા બ�ક અને ડ�મેટ એકાઉન્ટની કામગીર� સંભાળવા માટ�ની સ�ા સ્ટોક બ્રોકરને સ�પવા તેમની તરફ�ણમાં પાવર ઓફ એટનf (પીઓએ) લા�ુ કરવા માગતા હોવ તો આ સદં ભ� SEBI/એક્સચ�Sસ દ્વારા �ર� કરવામાં આવેલી માગર્દિશ�કા વાંચો.

ટ્રાન્ઝેક્શન્સ અને સેટલમેન્ટ

8. જો તમે લેłખતમાં િવશેષ�પે સ�ા સ�પી હોય તો સ્ટોક બ્રોકર ઈલેક્ટ્રોિનક કોન્ટ્રાકટ નોટ્સ (ECN) �ર� કર� શક� છે. આ માટ� તમાર� સ્ટોકબ્રોકરને ઈમેઈલ આઈડ� મોકલવો જોઈએ. જો તમે કોમ્પ્�ટુ રથી પłરłચત ન હોવ તો ECN નો િવકલ્પ પસંદ ન કરશો.

9. કોઈની પણ સાથે ઈન્ટરનેટ ટ્ર�łડ�ગ પાસવડર્ શેર ન કરો.

10. સ્ટોક બ્રોકરને કોઈપણ �કવણી રોકડમાં ન આપો.

11. સ્ટોક બ્રોકરની તરફ�ણમાં એકાઉન્ટ પેયી ચેકથી �કવણી કરો. સબ-બ્રોકરના નામે ચેક �ર� ન કરશો. સ્ટોક બ્રોકર સાથે રહ�લી

િસXોłરટ�ઝની તમાર� �ૂકવણી/łડપોઝીટના દસ્તાવેS �રાવા �માં તાર�ખ, łસ્ક્રપ, સંખ્ યા, કઈ બ�ક/ડ�મેટ એકાઉન્ટમાં અથવા તેનાથી નાણા/ં િસXોłરટ�ઝ જમા કરાવવામાં આવેલ છે, વગેર� માłહતી ન�ધેલ હોય તે તમાર� પાસે છે તેની ખાતર� કરો.

12. ન�ધો ક� ટ્ર�ડ વેłરłફક�શનની Rિુ વધા સ્ટોક એક્સચ�Sસની વેબસાઈટ પર ઉપલબ્ધ છે ક� Bયાં કોન્ટ્રાક્ટ નોટમાં ન�ધાયેલ ટ્ર�ડની

િવગતોની ખરાઈ થઈ શક� છે. �માં કોન્ટ્રાક્ટ નોટમાં ન�ધેલ િવગતો વેબસાઈટ પરની ટ્ર�ડની િવગતોમાં મેળ ખાતી ન હોય તો તાત્કાłલક સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�જના ઈન્વેસ્ટર łગ્રવેન્સ સેલનો સપં કર્ સાધો.

13. વતર્માન એકાઉન્ટને ચલાવવા માટ� જો તમે િવશેષ સ�ા સ�પી હોય તો, એક્સચ�જમાથી �કવણી મળ્યાના એક ચા�ુ łદવસની �દર

ફડં ની �કવણી ક� િસXોłરટ�ઝની łડłલવર� (તેવો łકસ્સો હોઈ શક� છે) તમને મળ� ન પણ શક�. આમ, નીચેની શરતોને આિધન સ્ટોક બ્રોકર નીચે�ું ચા�ુ એકાઉન્ટ તમારા માટ� સભં ાળશે.

અ) તમારા તરફથી આવી સ�ા તાર�ખ આધાłરત હોવી જોઈએ, માત્ર તમાર� સહ� હોવી જોઈએ અને એવી શરતો હોવી જોઈએ �ને તમે ગમે ત્યાર� રદ્દ કરવા ઈચ્છ� શકો.

બ) તમાર� પસદં ગીના આધાર� ક�લેન્ડર ક્વાટર્ર અથવા મłહનામાં ઓછામાં ઓછા એક વખત ફડં અને િસXોłરટ��ું વાસ્તિવક સેટલમેન્ટ સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા થ�ું જોઈએ. એકાઉન્ટને સેłટ�ગ કરતી વખતે, સ્ટોક બ્રોકર� તમને ’એકાઉન્ટ�ું સ્ટ�ટમેન્ટ’ મોકલવા�ું રહશે, �માં ફડં માટ� ગ્રાહક લેઝરનો ઉતારો અને િસXોłરટ� રłજસ્ટરનો ઉતારો હોય �માં ફડં અને િસXોłરટ�ની તમામ

łરિસપ્ટ/łડłલવર� દશાર્વવામાં આવી હોય. સ્ટ�ટમેન્ટમાં એ પણ જણાવવા�ું રહશે ક� ક�ટ�ું ફડં અને િસXોłરટ� �ળવવામાં આવી

છે અને કોઈ શેર ગીરવે Yકવામાં આવ્યો છે ક� ક�મ.

ક) સેટલમેન્ટની તાર�ખે, સ્ટોક બ્રોકર બાક� નીકળતી જવાબદાર� માટ� આવશ્યક િસXોłરટ�/ફંડ �ળવી શક� છે અને આગામી 5 ટ્ર�łડ�ગ łદવસ માટ� પયાર્પ્ત રહ� તે ર�તે ડ�łરવેłટવ્ઝની માł�ન પણ રાખી શક� છે, �ની ગણતર� એક્સચ�Sસ દ્વારા ન�� કરવામાં આવેલી ર�તે થશે. ક�શ માક�ટના સોદાની વાત કર�એ તો સ્ટોક બ્રોકર ફડં અને િસXોłરટ�ની તમામ પે-ઇન જવાબદાર� પોતાની પાસે રાખી શક� છે � સેટલમેન્ટના łદવસે ગ્રાહક પાસેથી નીકળવાપાત્ર હોય અને આગામી łદવસના łબઝનેસ માટ� તે એટલા

પ્રમાણમાં ફડં /િસXોłરટ�/માł�ન રાખી શક� છે, �નો આધાર ક�શ માક�ટમાં આવા સેટલમેન્ટના łદવસે થયેલા સોદાના Yલ્ યના પ્રમાણમાં હોય.

ડ) તમાર� એકાઉન્ટના સ્ટ�ટમેન્ટ અથવા સેટલમેન્ટ �ગે કોઈ િવવાદ હોય તો ફડં /િસXોłરટ� અથવા સેટલમેન્ટ, � મળ્�ું હોય, તે મળ્યાની તાર�ખથી કામકાજના 7 (સાત) łદવસની �દર લેłખતમાં તમારા સ્ટોક બ્રોકર�ું ધ્યાન દોરવા�ું રહશે. િવવાદના

łકસ્સામા,ં આ બાબત કોઈ પણ િવલંબ કયાર્ વગર સંબંિધત શેર બ�રના ઈન્વેસ્ટસર્ łગ્રવેન્સ સેલને લેłખતમાં �ણ કરો.

14. તમે ચા�ુ એકાઉન્ટ �ળવવાનો િવકલ્પ પસંદ કયĽ ન હોય અને ફડં /િસXોłરટ�ઝની �કવણી એક્સચ�Sસ તરફથી �કવણી થયાના બી� કામકાજના łદવસે મળ� ન હોય તો કૃપા કર�ને આ બાબત સ્ટોક બ્રોકરના ધ્યાનમાં લાવો. જો િવવાદ હોય તો, તમે સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�જના ઈન્વેસ્ટસર્ łગ્રવેન્સ સેલને તાત્કાłલક લેłખતમાં �ણ કરો.

15. તમારા સ્ટોક બ્રોકરને તમારો મોબાઈલ નંબર અને ઈમેઈલ આઈડ� આપો, �થી ટ્ર�łડ�ગ łદવસના �તે SMSથી અથવા ઈમેઈલ મારફત સ્ટોક એક્સચ�જ તરફથી ટ્ર�ડની �łુ ષ્ટ કરતા એલટર્/ટ્રાન્ઝેક્શનની િવગત મળ� રહ.�

ટ્ર�łડ�ગ સભ્યપદ ખતમ થવાના łકસ્સામાં

16. જો સ્ટોક બ્રોકર તે�ું સભ્યપદ પરત સ�પી દ�, સભ્યપદમાથી હકાલપટ્ટી કરવામાં આવે અથવા łડફોલ્ટર �હ�ર કરવામાં આવે તો; સ્ટોક એક્સચ�Sસ એક નોłટસ આપીને રોકાણકારો પાસેથી સ્ટોક એક્સચ�જના માત્ર “ટ્ર�łડ�ગ િસસ્ટમમાં કરવામાં આવેલા ટ્રાન્ઝેક્શન” �ગે

ક્લેમ મંગાવશે. િનધાર્łરત સમયગાળામાં આવશ્યક દસ્તાવેજો સાથે સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�Sસને તમે તેની ફર�યાદ કરો છો તે બાબતની ખાતર� કરો.

17. તમે તમારા સ્ટોક બ્રોકર સમક્ષ � રકમ અને/અથવા િસXોłરટ� જમા કરાવો તેના રક્ષણ �ગે વાક�ફ રહો, ખાસ કર�ને સ્ટોક બ્રોકર łડફોલ્ટ થાય અથવા દ�વા�ં �ંક� અથવા નાદાર� ન�ધાવે અને તમે � રકમ અને/અથવા િસXોłરટ� �નુ : મેળવી શકો તેના િવશે વાક�ફ રહો � ટ્ર�ડ Bયાં થ�ું હોય તે સ્ટોક એક્સચ�જના પેટા િનયમો અને િનયમોને આિધન હોય છે તથા સમયાતર� લા�ુ થતી

રોકાણકારોના રક્ષણના ફડં ની સ્ક�મને આિધન હોય છે.

િવવાદો/ફłરયાદો

18. એ બાબતની ન�ધ કરો ક� આłબટ્ર� �શન કામગીર�, સ્ટ્રોક બ્રોકરો સામે કાયદ�સર કાયર્વાહ� અને સ્ટોક બ્રોકરો સામેની રોકાણકારોની ફłરયાદોની િવગત સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�જની વેબસાઈટ પર દશાર્વવામાં આવે છે.

19. સંબંિધત સ્ટોક બ્રોકર/સબ-સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા તમારા Yદ્દુ ા/સમસ્યા/ફłરયાદનો િનકાલ ન થાય તો તમે આ બાબત સંબંિધત સ્ટોક એક્સચ�જ સમક્ષ ઉઠાવી શકો છો. જો તમે તમાર� ફłરયાદના િનકાલ �ગે સંהષ્ુ ટ ન હોવ તો તમે SEBI સમક્ષ આ Yદ્દુ ો ઉઠાવી શકો છો.

20. એ બાબતની ન�ધ કરો ક� તમામ સ્ટોક બ્રોકરો/સબ-બ્રોકરોને SEBIએ તેના ફłરયાદ િનવારણ િવભાગ/અ�પાલન અિધકાર�ના ઈમેઈલ

ID આપવા જણાવા�ું છે, � ખાસ ફłરયાદની ન�ધણીના હ�הસુ ર છે.