Quyu qazıntı işlərinin sığortası qaydaları
Quyu qazıntı işlərinin sığortası qaydaları
Ümumi anlayışlar
Əgər Qaydaların məzmununda başqa cür nəzərdə tutulmamışdırsa, bu Qaydalarda istifadə olunan termin və ifadələr aşağıdakı mənaları daşıyır:
Sığortalı – sığorta haqqı ödəyən, sığorta obyektinin sığorta etdirilməsində sığorta xxxxxx xxxx sığorta müqaviləsinin tərəfi;
Sığortaçı – sığorta fəaliyyətini həyata keçirmək üçün müvafiq lisenziyaya xxxxx xxxx, sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulan sığorta hadisəsi baş verdiyi halda qanunvericiliklə və ya müqavilə ilə müəyyən olnmuş qaydada sığorta ödənişini vermək öhdəliyi daşıyan sığorta müqaviləsinin tərəfi xxxx yerli hüquqi şəxs;
Faydalanan şəxslər – sığorta müqaviləsinə uyğun olaraq sığorta ödənişi almaq hüququ xxxx şəxs;
Aktuari – qanunvericiliyə uyğun olaraq iqtisadi-riyazi hesablamalar aparmaqlasığorta aqlarının hesablanmasının əsaslarını müəyyən edən, həmçinin sığorta ehtiyatlarını hesablayan mütəxəssis;
Sığorta hadisəsi – qanunvericiliyə və ya sığorta müqaviləsinə görə sığorta ödənişinin sığortalıya, sığorta olunana və ya digər faydalanan şəxslərə ödənilməsi üçün əsas xxxx, sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində baş verən hadisə və ya yaranan hal;
Sığorta tələbi – sığorta hadisəsi baş verdikdə sığortalının, sığorta olunanın və ya faydalanan şəxsin sığortaçıya öz vəzifələrini qanunvericiliyə və sığorta müqaviləsinə uyğun olaraq icra etməsi barədə müraciət;
Sığorta ödənişi – sığorta hadisəsi baş verdikdə, qanunvericiliyə, həmçinin sığorta müqaviləsin uyğun olaraq sığortaçı tərəfindən ödnilən maliyyə kompensasiyası;
Sığorta obyekti – sığortalının, yaxud sığorta olunanın qanunazidd olmayan hər hansı əmlak menafeyi;
Sığorta predmeti – sığorta müqaviləsi üzrə sığortalının əmlak mənafelərinin aid olduğu əmlak;
Sığorta marağı – Sığorta marağı sığorta hadisəsinin baş verəcəyi təqdirdə sığortalının maliyyə itkisinə məruz qalması ehtimalı və onun obyektini sığorta etdirmək hüququnun əsaslandığı mənafedir.
Sığorta haqqı – risklərin qəbul edilməsi və ya bölüşdürülməsi müqabilində sığorta qanunvericiliyinə uğun olaraq, sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulan qaydada sığortalının sığortalıya ödəməli olduğu pul məbləği;
Sığorta riski və ya risk – sığorta obyekti ilə bağlı itkilərin və ya zərərləin yaranmasına səbəb xxxx hadisənin baş verməsi və ya halın yaranması ehtimalı, həmçinin bu ehtimala qarşı sığortaçının üzərində gördüyü öhdəlik;
Sığorta tarifi – sığorta haqqının hesablanması üçün aktuari hesablanmalarına əsasən müəyyən edilən faiz dərəcəsi;
Sığorta müqaviləsi – sığortalının müvafiq sığorta haqqı ödəməsi müqabilində sığorta obyektinin məruz qala bələcəyi risklərlə bağlı itkilərin, dəyən zərərin əvəzinin və ya razılaşdıılan pul məbləğinin müəyyən
bir hadisənin baş verməsi əsasında ödənilməsinin sığortaçı tərəfindən öhdəlik kimi göürülməsi şərtlərinin təsbit edildiyi razılaşma;
Sığorta şəhadətnaməsi – sığorta müqaviləsinin bağlanması faktını təsdiq edən, sığortaçı tərəfindən sığortalıya və (və ya) sığorta olunana verilən sənəd;
Sığorta müddəti – sığorta risklərinin sığortalanmış hesab olunduğu müddət;
Azadolma məbləği – Azadolma məbləği, sığorta adisəsi nəticəsində yaranan itkilərin və ya dəyən zərərin sığorta təminatı ilə əhatə olunmayan və sığortalının üzərində qalan hissədir. Azadolma məbləği hər bir halda sığorta müqaviləsinə uyğun olaraq müəyyən edilən sığorta ödənişi məbləğinə tətbiq olunur;
Əhəmiyyətli hallar - Sığortaçının müqavilədən imtina etmək və ya onun şərtlərinin müəyyənləşdirilməsi qərarına təsir göstərə bilən əhəmiyyətli hallar.
Xüsusi anlayışlar
a.”Sığorta olunmuş quyu(lar)” dedikdə aşağıdakı mərhələlərdən birində xxxx xxxx və/və ya qaz və/və ya istilik enerjisi quyuları başa düşülür:
1. qazılma, dərinləşdirmə, baxılma, təmir edilə, tamamlanma və/və ya bərpa edilmə üddətində iş qurtarana və ya ləğv edilənə qədər;
2. istismar dövründə;
3. bağlı olduğu müddətdə;
4. müvəqqəti olaraq dayandırıldığı və ləğv edildiyi müddətdə.
b. “Hadisə” dedikdə ayrıca bir itki, fəlakət və ya qəza və yaxud bir hadisənin təzahürü kimi ortaya çıxan itkilər, fəlakətlər və ya qəzalar başa düşülür.
1. Sığorta müddətində, 72(yetmiş iki) ardıcıl saat ərzində eyni atmosfer dalğalanmasından yaranan fırtınalı külək, tornadolar, siklonlar, qasırğalar, oxşar fırtına və ya güclü və dağıdıcı təsirə malik küləklər bir hadisə kimi qiymətləndirilir.
2. Hər bir zəlzələ təkanı və ya vulkan püskürməsi ayrıca bir hadisə kimi qiymətləndirilir. Xxxxx, əgər sığorta müddətində 72 (yetmiş iki) ardıcıl saat ərzində bir sıra zəlzələ təkanları və ya vulkan püskürmələri baş verərsə, o zaman belə yeraltı təkanlar və ya vulkan püskürmələri, hal-hazırda sığortaya müvafiq olaraq bir hadisə kimi qiymətləndirəcəkdir.
1.Sığorta sinifi
1.1.Sığota obyektinə görə əmlak sığortasına aid xxxx Əmlakın yanğın və digər risklərdən sığortası sinfinə aiddir.
2.Sığorta predmeti
2.1.Bu qaydalara əsasən sığorta obyekti, sığorta müqaviləsində göstərilmiş sığorta predmetinə Sığortalının predmeti hesab olunur.
3.Sığorta obyekti
3.1.Bu qaydalara əsasən sığorta obyekti, sığorta müqaviləsində göstərilmiş sığorta predmetinə Sığortalının sahibliyi, ondan istifadə etməsi və (və ya) ona sərəncam verməsi ilə bağlı əmlak maraqlarıdır.
4.Sığorta məbləği
4.1.Sığorta məbləği (limiti) sığorta ilə sığortalı arsında razılaşdırılaraq müəyyənləşdirilir və sığortaçının öhdəliyinin son həddidir.
4.2.Sığorta şəhadətnaməsində başqa hal nəzərdə tutulmamışdırsa, Sığorta məbləği sığortanın qüvvədə olduğu müddət ərzində baş verən bütün sığorta hadisələri ilə əlaqədar verilən sığorta təminatı ödənişinin maksimum miqdarı müəyyən edir.
5.Sığorta təminatı
Sığorta şəhadətnaməsində başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, sığorta təminatı aşağıdakı bölmələr üzrə seçilərək verilir:
5.1.Bölmə A. Quyu Üzərində Nəzarətin Bərpa Edilməsi
5.1.1.Sığorta təminatı:
Sığorta məbləği (limiti) çərçivəsində və bu qaydalara müvafiq olaraq, Sığortalı tərəfindən çəkilmiş aşağıdakı faktiki xərclər Sığortaçı tərəfindən ödənilir:
(a)nəzarətdən çıxmış hər hansı bir və ya bütün sığorta olunmuş quyular üzərində nəzarətin bərpa edilməsi üçün və ya bərpa edilməsinə cəhd edilərkən çəkilən xərclər. Xxxxx, bu bölmənin 2b maddəsində dedildiyi kimi, yalnız quyu üzərində nəzarət bərpa edilən xxx qədərki müddət ərzində çəkilmiş xərclər ödəniləcəkdi; və (b)i) sığorta olunmuş quyudan yer səthində və ya suyun dibində çıxan alovun və yaxud bilavasitə sığortalanmış quyu üzərindən nəzarətin itirilməsi nəticəsində alovlanan hər hansı digər quyunun və ya quyuların, yaxud(ii) sığorta olunmuş quyu və ya quyular üçün təhlükə yaradan yer səthində və ya suyun dibində çıxmış alovun söndürülməsi üçün və ya söndürülməsinə cəhd edərkən çəkilən xərclər.
Maili quyular, Sığortaçıya dərhal xəbərdarlıq edilməsi və Sığortaçı tərəfindən təyin edilmiş tariflər əsasında hesablanmış əlavə sığorta haqqının ödənilməsi şərtilə, avtomatik olaraq bu bölmə üzrə sığorta təminatına daxil edilir.
5.1.2. Anlayışlar:
a. Nəzarətdən çıxmış quyu:
bu sığortanın məqsədləri üçün nəzarətdən çıxmış quyu dedikdə, quyudan yalnız yer səthinə və ya yer altında və yaxud dəniz dibində qazma məhsulunun, neft, qaz və ya suyun qeyri-iradi axını başa düşülür, o halda ki, :
(1)Belə axın qısa müddətdə:
a. xüsusi şərtlər tələb edildiyi kimi sahədə xxxx avadanlıq və/və ya fontana qarşı preventor, ştuser və ya digər avadanlıqlar vasitəsi ilə dayandırıla bilməsin və ya
b.qazma məhsulunun həcminin çəkisnin artması və ya başqa analoji materiallarla quyuya müdaxilə etmək yolu ilə dayandırıla bilməsin və ya
c.təhlükəsiz qaydada hasilata yönəldilə bilməsin; və yaxud
(2) müvafiq tənzimedici orqanlar, axının nəzarətdən çıxmış hesabetmiş olsun.
Bununla bela bu sığortanın məqsədləri çərçivəsində, quyunun lüləsində məhz neft, qaz və ya su axınının olması, əgər bu neft, qaz və ya su yer səthindən müvafiq zaman kəsiyi ərzində dövr etdirilə və ya kənarlaşdırıla bilərsə, bela quyu(lar) nəzarətdən çıxmış hesab edilmir.
b. Nəzarət altına alınmış quyu:
Aşağıdakı hallarda bu maddənin a. bəndində göstərilmiş səbəblər nəticəsində nəzarətdən çıxmış quyu(lar) üzərində nəzarət bərpa olunmuş hesab olunacaqdır;
(1) Sığorta iddiasına səbəb ola biləcək axın dayanar, dayandırılar və ya təhlükəsiz şəkildə dayandırıla bilərsə və ya
(2) Bilavasitə sığorta hadisəsi baş verməzdən əvvəl aparılan qazma, dərinləşdirmə, baxılma, təmir edilmə, tamamlanma və/və ya bərpa edilməsi işləri və bunların tamamlanması və ya digər oxşar əməliyyatlar yenidən aparılmış və ya yenidən aparıla bilərsə və ya
(3) Quyu bilavasitə sığorta hadisəsi baş verməzdən əvvəlki hasilat, dayadırılmış və ya oxşar vəziyyətinə qaytarılsa və ya qaytarıla bilərsə və ya
(4) Hal-hazırki bölmədə sığorta hadisəsi kimi qiymətləndirilən neft və ya qaz axını təhlükəsiz şəkildə hasilata yönəldilə bilərsə;
Sığortalanmış quyunun müvafiq rəsmi orqanlar tərəfindən nəzarətdən çıxmış elan edilməsi halları istisna olmaqla, yuxarıda sadalanmış şərtlərdən hansının daha əvvəl baş verməsindən asılı olaraq, belə elanın qüvvədən düşməsi ilə quyu artıq nəzarət altına alınmış hesab olunacaqdır.
c. Xərclər:
Bu sığortalının şərtlərinə müvafiq olaraq ödəniləcək xərclərə materialların və ehtiyat hissələrinin dəyəri, quyu üzərində nəzarətin bərpa edilməsi üzrə ixtisaslanmış şəxslər və ya təşkilatların göstərdiyi xidmətlər üçün ödəmələr, müvafiq rəsmi orqanların təlimatı əsasında çəkilmiş xərclər də daxil olmaq şərtilə quyu
üzərində nəzarəti bərpa etmək məqsədilə aparılan maili qazma və digər oxşar əməliyyatlar üçün çəkilmiş xərclərvə eləcə də bu bölmənin 1-ci maddəsində təsvir edən xərclər daxildir.
5.1.3. Xərclərin sona çatması:
Quyu(lar) üzərində nəzarət bərpa olunduqdan sonra (maddə 5.1.2.b-də olduğu kimi) bu məqsədlə çəkilən xərclərin Sığortaçı tərəfindən ödənilməsi dayandırılacaqdır.
5.1.4. İstisnalar:
Bu bölmə üzrə aşağıdakı hallarda təminat verilmir:
a. Hər hansı qazma və ya hasilat avadanlığının məhv olması və ya zədələnməsi;
b. Hər hansı quyunun və ya quyuların, qazma çuxurunun və ya çuxurların məhv olması və ya zədələnməsi;
c. İstismarın dayanması və/və ya gecikməsi (hasilatda gecikmə və ya təxirə salınma da daxil edilir) və/və ya hasilata zərərin ortaya çıxması (o cümlədən, lay təzyiqinin azalması) və hər hansı layın və ya lay təzyiqin itməsi və ya azalması ilə əlaqədar xərclər
5.2. Bölmə B. Təkrar Qazma/ Əlavə Xərclər 5.2.1.Sığorta təminatı:
Bu sığorta təminatına daxil xxxx və Bölmə A-da sığorta hadisəsi kimi qiymətləndirilmiş hadisənin baş verməsi nəticəsində dağılan, hər hansı şəkildə zədələnən quyunun və yaxud onun bir hissəsinin bərpası və təkrar qazılması məqsədi ilə çəkilən faktiki xərclər Sığortaçı tərəfindən, sığorta məbləği (limiti) çərçivəsində və bu müqavilənin şərtlərinə və qaydalarına müvafiq olaraq, aşağıdakı şərtlərə əməl edilmək şərti ilə Sığortalıya ödənilir;
a. Sığortaçı Sığota Etdirənə sadəcə olaraq ən əlverişli və iqtisadi səmərəli üsullardan istifadə edilmək şərti ilə quyunun bərpa edilməsi və təkrar qazılması üçün çəkilən xərclərin və məsrəflərin əvəzini ödəyir.
b. Baş verən neft və ya qaz axınının təhlükəsiz şəkildə hasilata yönəldilməsi mümkün xxxx quyunun bərpa edilməsi və təkrar qazılması üçün (kanat qazmasında vurucu ştanqınsığrta olunmuş quyuda saxlanması yolu ilə və yaxud sığorta olunmuş quyu üzərində nəzarəti bərpa etmək üçün köməkçi quyu və ya quyuların qazılması yolu ilə tamamlanma da daxil olmaqla), B bölməsində əsasən sığorta təminatı verilməyəcəkdir.
c. Sığortaçı qazma quyularında, bu müqavilənin A bölməsinin 0.0.0.xx maddəsində təsvir edildiyi şəkildə nəzarətdən çıxma anındakı dərinlikdən daha xxx dərinliyə qazma xərclərini (a); istismarda xxxx və ya bağlanmış qazma xərclərini (b) və məsrəflərini ödəməyə görə məsuliyyət daşımır.
5.2.2. İstisnalar:
Bu bölmə üzrə aşağıdakı halarda itkilərin əvəzini ödənilməyəcəkdir:
a. Hər hansı bir qazma və ya hasilat avadanlığına dəymiş zərər və ya onların məhv olması;
b. Gecikmə nəticəsində (hasilat prosesində baş vermiş gecikmə də daxil olmaqla) meydana çıxan hər hansı itki, zərər və ya xərclər və/və ya istismarın dayanması və ya azalması (həmçinin lay təzyiqinin aşağı düşməsi ilə əlaqədar) və hər hansı bir layın və ya lay təzyiqin itməsi və ya azalması;
c. Hər hansı köməkçi quyunun və yaxud onun bir hissəsinin bərpası və ya təkrar qazılması məqsədi ilə çəkilən xərclər və məsrəflər;
d. Bu sığorta müqaviləsinin A bölməsi ilə təmin olunmuş itki və ya zərər meydana çıxazdan əvvəl müvəqqəti olaraq bağlanmış və ya ləğv edilmiş itki və ya zərər meydana çıxdığı anda hələ də müvəqqəti olaraq bağlı və ya ləğv edilmiş vəziyyətdə xxxx hər hansı bir quyunun quyudaxili avadanlığı və yaxud təkrar qazılması və/və ya təkrar tamamlanması.
6.Sığorta şəhadətnaməsində başqa hal nəzərdə tutulmamışdırsa, hər iki Bölmə üzrə ümumi istisnalar:
Bu qaydalara əsasən aşağıda sadalananlara təminat verilmir:
a. Hər hansı dövlətin və ya başqa hökumət qurumunun və yaxud hər hansı bir hökumət orqanının və ya onun strukturunun qanunlarına əsasən tətbiq edilən hər hansı cərimə və sanksiyalar;
b. Kompensasiya xarakterli zərərlərin artması nəticəsində əmələ gələn zərərlər də daxil olmaqla hər hansı cəzalandırıcı və ya cərimə tətbiqedici zərərlər;
c. Sığorta müqaviləsi üzrə hər hansı xüsusi şərtlərin və ya qaydaların tamamilə və yaxud qismən pozulması nəticəsində ortaya çıxan hər hansı bir hadisənin birbaşa və ya dolayısı nəticəsində ortaya çıxan bütün vasitələr;
d. Aşağıdakılar nəticəsində əmələ gələn itki, zərər və ya xərclər:
(1)(a) hər hansı bir hökumət və ya suveren hakimiyyət (de-yure və ya de-fakto) və yaxud hərbi qüvvələrə, həmçinin dəniz və ya hava hərbi qüvvələrinə xxxxx xxxx və ya onlardan istifadə edən digər hakimiyyət orqanları, yaxud (b) hərbi, dəniz və ya hava qüvvələri yaxud (c) hər hansı belə hökumət, hakimiyyət və ya qüvvələrin təmsilçisi tərəfindən real, görünən yaxud yaxınlaşan hücuma qarşı müdafiə və ya döyüş tədbirləri də daxil olmaqla, sülh və ya müharibə dövründə hər hansı müharibə, düşmən əməliyyatları və ya hərbi əməliyyatlar;
(2) sülh və ya müharibə dövründə, nüvə parçalanması və ya radioaktiv qüvvəyə əsaslanan hər hansı bir hərbi salah(lar)
(3) üsyan, qiyam, inqilab, vətəndaş müharibəsi, hakimiyyətin qəsb edilməsi və ya hökumətin yuxarıda sadalanmış xalq hərakatlarının qarşısının alınması və ya onlardan müdafiə olunması istiqamətində apardığı işlər, karantin və ya gömrük təlimatlarına müvafiq olaraq müsadirə və ya məhv edilmə, hökumətin və ya yerli hakimiyyət orqanının göstərişi ilə müsadirə edilmə və yaxud qaçaqmalçılıq və ya qanunsuz daşıma və ticarət.
e. Sığortalı və ya onun adından çıxış edən hər hansı bir şəxsin və ya təşkilatın qeyri-nəcibliyi (sədaqətsizliyi) nəticəsində meydanan çıxan itki, zərər və ya xərclər;
f. Sığortaçı ilə xüsusi olaraq, başqa cür razılaşdırmayıbsa, bu sığorta müqaviləsi qüvvəyə minən zaman qazma, dərinləşdirmə, baxılma, təmir edilmə, tamamlanma və/və ya bərpa edilmə prosesində xxxx hər hansı bir quyu ilə əlaqədar, belə qazma, dərinləşdirmə, baxılma, təmir edilmə, tamamlanma və/və ya bərpa edilmə işləri tamamilə başa çatanadək çıxan itki, zərər və ya xərclər.
7. Sığorta müqaviləsi
7.1.Sığorta müqaviləsinin bağlanması
7.1.1. Sığorta müqaviləsinin bağlanması üçün Sığortalı Sığortaçının ərizə formasını doldurur.
7.1.2. Sığorta müqaviləsinin bağlanması faktı sığorta qaydaları əlavə edilməklə, Sığortalıya verilən sığorta şəhadətnaməsi ilə təsdiq edilir.
7.1.3.Sığorta müqaviləsində başqa hal nəzərdə tutulmamışdırsa, sığorta müqaviləsi, müqavilədə göstərilən başlama və sona çatma tarixlərində saat 2400-da qüvvəyə minir və qüvədən düşür.
7.1.4.Sığorta yalnız sığorta müqavilənin qüvvədə olduğu müddət ərzində baş verən sığorta hadisələri əhatə edir.
7.2.Sığorta müqaviləsinin tərəfləri 7.2.1.Sığortaçı.
7.2.1.1. Sığortaçı – bu Qaydalara əsasən Sığortaçı dedikdə “Meqa Sığorta” ASC başa düşülür.
7.2.2. Sığortalı
7.2.2.1. Bu Qaydalara əsasən Sığortalı sığorta predmetinə münasibətdə əmlak maraqları xxxx hər hansı bir fiziki və ya hüquqi şəxs hesab olunur.
7.2.2.2.Bu Qaydalar daxilində Sığortalının hərəkətlərinə onun işçilərinin, rəsmi şəxslərinin, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə, “Sığorta fəaliyyəti haqında” Azərbacan Respublikasının Qanununa, sığorta müqaviləsinə, vəkalətnaməyə (etibarnaməyə) və ya vəzifə öhdəliklərinə əsasən Sığortalı adından çıxış etmək səlahiyyətli xxxx digər nümayəndələrin hərəkətləri də aid edilir.
7.2.3. Faydalanan şəxs
7.2.3.1. Sığorta müqaviləsi sığorta predmetinin qorunmasında maraqlı xxxx hər hansı başqa şəxsin – Xxxxxxxxxx şəxsin xeyrinə də bağlana bilər.
7.2.3.2. Xxxxxxxxxx şəxsin adı sığorta müqaviləsində göstərilməlidir.
7.2.3.3. Sığorta müqaviləsinin Xxxxxxxxxx şəxsin xeyrinə bağlanması Sığortalını müqaviləyə əsasən vəzifə və öhdəliklərindən azad etmir.
7.2.3.4. Bu Qaydalar və sığorta müqaviləsi ilə Sığortalıya aid edilən bütün müddəalar sığortadan faydalanmaq niyyətində xxxx Xxxxxxxxxx şəxsə də eyni həcmdə aid edilir.
8. Sığorta haqqı
8.1. Sığorta haqqı sığorta tariflərinə əsasən hesablanır.
a. Sığorta tarifləri;
(1) Qazma işləri tarifləri, (a) hər hansı bir quyunun qazma və/və ya dərinləşdirmə və/və ya tamamlanma presesi müddətində və (b)mövcud müqavilənin geriyə qalmış müddətinə (əgər varsa) tətbiq edilir. Bu
müddət (b) ərzində (i) belə bir quyu istismar və/və ya bağlanmış və/və ya müvəqqəti olaraq dayandırılmış və ya ləğv edilmiş vəziyyətdə olmalı və (ii) Sığortalı sığorta təminatını, öz səlahiyyətindəki istismarda xxxx və/və ya bağlanmış və/və ya müvəqqəti olaraq dayandırılmış və ya ləğv edilmiş quyuları daxil etmək yolu ilə genişləndirilməlidir;
(2) Təmir işləri tarifləri hər hansı bir quyunun baxılması və/və ya təmiri və/və ya barpa edilməsi müddətində tətbiq edilir;
(3) İstismarda xxxx və/və ya bağlanmış və/və ya müvəqqəti olaraq dayandırılmış və ya ləğv edilmiş quyular üçün tariflər illik əsasda verilir və müqaviləyə uyğun olaraq qazma işləri tarifləri ilə sığorta haqqı ödənilmiş istismarda xxxx və/və ya bağlanmış və/və ya müvəqqəti olaraq dayandırılmış və ya ləğv edilmiş quyulara aid edilmir.
b.Bir fut dərinlik üçün nəzərdə tutulmuş tarif dərəcəsi, quyunun yer səthindən dibinə qədər və ya dəniz dibində qədər dərinliyi əsas tutaraq qazılmış ümumi dərinliyə tətbiq olunur.
c. Quyuların dərinləşdirilməsi və xxx təbəqəli tamamlanması üçün nəzərdə tutulan sığorta haqqı, bir fut dərinlik üçün tətbiq olunan qazma işləri tarifinin 100%-ni təşkil edir və bu tarif quyunun, yer səthindən dibinə qədər və ya dəniz dibindən quyunun dibinə qədər, son dərinliyə aid edilir.
8.2. Sığorta haqqı bir dəfəyə ödənilir və ya tərəflərin razılığına əsasən hissə-hissə ödənilə bilər.
8.3. Sığorta haqqının ödənildiyi gün, pul vəsaitinin Sığortaçının bank hesabına və ya kassasına daxil olduğu gün hesab olunur.
8.4. Müqavilədə başqa cür nəzərdə tutulmamışdırsa, sığorta müqaviləsi sığorta haqqını ilk hissəsinin və ya tam ödənildiyi gün saat 2400-da, xxxxx şəhadətnamə göstərilmiş sığorta müddətinin başlanma tarixindən tez olmayaraq qüvvəyə minir.
8.5. Sığorta haqqı və ya onun növbəti hissəsi sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulmuş müddətədək ödənilmədikdə və ya sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulduğundan daha az məbləğdə ödənildikdə:
8.5.1. Bu halda sığortaçı onun ödənilməsi üçün bu qaydaların 8.5.2.-cimaddəsinin tələbini nəzərə alaraq, yazılı surətdə 15 (on beş) günədək əlavə müddət müəyyən edə bilər;
8.5.2. Hər bir halda sığorta haqqı və ya razılaşdırmış ilk hissəsi sığorta müqaviləsi bağlandığı gündən 1 (bir) aydan gec olmayaraq ödənilməlidir.
8.6. Sığortalı sığorta haqqını və ya onun növbəti hissəsini sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulmuş müddədə ödəmədikdə, Sığortaçı sığorta müqaviləsinə xitam verə bilər və ya birtərəfli qaydada müqavilənin icrasından imtina də bilər.
9. Azadolma məbləği
9.1. Sığorta müqaviləsində şərtli və ya şərtsiz azadolma məbləği, Sığortalı ilə Sığortaçı arasındakı razılığa əsasən müəyyən oluna bilər.
9.2. Şərtli azadolma məbləğinin nəzərdə tutulması halında, sığorta hadisəsi nəticəsində dəyən zərərin həcmi həmin məbləğdən xxx olduqda, zərər məbləğindən azadolma məbləği çıxılmır.
9.3. Şərtsiz azaolma məbləği nəzərdə tutulduqda, həmin məbləğ hər bir halda zərər məbləğindən çıxılır.
9.4.Sığorta müqaviləsi qüvvədə olduğu müddət ərzində bir neçə sığorta hadisəsi baş verdikdə azadolma məbləğ hər bir hadisə üzrə tətbiq olunur.
10. Sığorta müqaviləsinə əlavə və dəyişiklərlərin edilməsi.
10.1. Sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində sığortalı və sığortaçı, faydalanan şəxsin (əgər varsa) yazılı razılığı ilə müqavilənin müəyyən şərtlərinin dəyişdirilməsi, həmçinin ona müəyyən əlavələr edilməsi barədə razılığa gələ bilərlər.
11. Sığorta müqaviləsinə xitam verilməsi
11.1. Sığorta müqaviləsinə aşağıdakı hallarda xitam verilir:
11.1.1. Müqavilənin müddəti bitdikdə;
11.1.2.Sığortaçı müqavilə üzrə Sığortalı qarşısında öhdəliklərini tam hacmdə icra etdikdə; 11.1.3.Sığortalı sığorta haqqlarını müqavilə ilə müəyyən olunmuş müddətdə ödənildikdə;
11.1.4. Sığortaçı, Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik aktları əsasında ləğv edildikdə;
11.1.5.Sığorta müqaviləsinin etibarsız hesab olunması haqqında məhkəmə tərəfindən qərar qəbul edildikdə;
11.1.6. Sığorta marağı artıq mövcud olmadıqda;
11.1.7. Sığorta predmeti artıq mövcud olmadıqda;
11.1.8 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulan digər hallarda;
11.1.9. Sığorta müqaviləsinə Sığortalının və ya Sığortaçının tələbi ilə vaxtından əvvəl xitam verilə bilər;
11.1.9.1. Bu barədə tərəflər bir-birini, qanunla müəyyən edilən hallar istisna olmaqla , azı 30 (otuz) gün əvvəl qaydada xəbərdar etdirməlidirlər.
12. Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl verilməsi
12.1. Sığorta müqaviləsinə sığortalının tələbi ilə vaxtından əvvəl xitam verildikdə, sığorta qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, sığortaçı həmin müqavilə üzrə işlərin aparılması xərclərini çıxmaqla müqavilənin qutarmamış müddəti üçün sığorta haqları ona qaytarır; əgər bu tələb sığortaçının sığorta müqaviləsi üzrə vəzifələrini yerinə yetirməməsi ilə bağlıdırsa, sığortaçı sığorta haqlarını bütünlüklə sığortalıya qaytarır.
12.2.sığorta müqaviləsinə sığortaçının tələbi ilə vaxtından əvvəl xitam verildikdə o, sığorta haqlarını bütünlükdə sığortalıya qaytarır; əgər bu tələb sığortalının sığorta müqaviləsi üzrə vəzifələrini yerinə yetirilməməsi ilə bağlıdırsa, sığortaçı həmin müqavilə üzrə işlərin aparılması xərcləri çıxılmaqla, müqavilənin qurtarmamış müddəti üçün sığorta haqlarını qaytarır.
12.3.Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xitam verildiyi halda, əgər xitam verilmə anınadək sığortaçı tərəfindən sığortalıya ödənilmiş sığorta haqqında bərabər və ya ondan xxx miqdarda sığorta ödənişi verilmişdirsə, sığorta haqqı sığortalıya qaytarılmır.
12.4. Sığorta müqaviləsində vaxtından əvvəl xitam verildiyi halda, əgər xitam verilmə anınadək sığortaçı tərəfindən sığortalıya ödənilmiş sığorta haqqından az miqdarda sığorta ödənişi verilmişdirsə, həmin sığorta haqqı məbləği ilə sığorta ödənişi məbləği arasındakı fərq miqdarında sığorta haqqının sığortalıya
qaytarılması müvafiq olaraq bu bəndin 12.1-ci və 12.2-ci yarımbəndlərində nəzərdə tutulmuş qaydada həyata keçirilir.
12.5. Sığorta müqaviləsi üzrə məhkəmə qərarı əsasında (sığortalı məhkəmənin qərarı ilə fəaliyyə qabiliyyətli olmayan hesab edilmişdirsə, yaxud onun fəaliyyət qabiliyyəti məhkəmənin qərari ilə məhdudlaşdırılmışdırsa) müqavilənin qurtarmamış müddəti üçün sığorta haqlarını, bu bəndin 12.3-cü və 12.4-cü yarımbəndlərinin tələbləri nəzərə alınmaqla, sığortalının qanuni nümayəndəsinə qaytarır.
13. Tərəflərin hüquq və vəzifələri:
13.1.Sığortalı:
13.1.1. Sığorta haqqının vaxtında ödəməli;
13.1.2. digər sığorta müqavilələri barədə sığortaçıya məlumat verməli;
13.1.3. sığorta hadisəsi baş verdikdə, bu barədə Qaydaların 13.2.2.-ci bəndində müəyyən edilmiş müddətdə sığortaçını xəbardar etməli;
13.1.4. sığorta riskinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilən risklər barədə sorğu formasındakı sualları dürüst və düzgün şəkildə cavablandırmalı və sığorta müqaviləsi qüvvədə xxxx müddətdə xxxxxx dərəcəsi dəyişilərsə bu barədə sığortaçıya məlumat verməli;
13.1.5. mövcud qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər hüquq və vəzifələr.
13.2. Sığortaçı:
13.2.1. sığortalını sığorta qaydaları ilə xxxxx etməli;
13.2.2. sığorta ödənişini bu Qaydaların 18.1.-ci bəndində müəyyən edilmiş müddətdə verməli;
13.2.3.sığortalı barədə məlumatı, o cümlədən kommersiya xxxxx xxxx məlumatı yaymamalıdır;
13.2.4.sığorta riskinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilən risklər barədə sorğu forması sığorta müqaviləsi bağlandığı zaman Sığortalıya təqdim etməli. Əhəmiyyətli hal haqqında ərizə formasında yalnış məlumatlar olduğu sonradan aşkarlanarsa, Sığortaçı müqaviləyə xitam verə bilər. Mövcud qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hüquq və vəzifələr.
13.2.6.sığorta riskinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilən risklər barədə sorğu forması sığorta müqaviləsi bağlandığı zaman Sığortalıya təqdim etməlidir. Əhəmiyyətli hal haqqında ərizə formasında yalnış məlumatlar olduğu sonradan aşkarlanarsa, Sığotaçı müqaviləyə xitam verə bilər.
14. Sığorta riskindəki dəyişikliklər
14.1. Sığorta riskinə əhəmiyyətli dərəcədə təsər edə bilən risklər barədə sorğu forması sığorta müqaviləsi bağlandığı zaman Sığortaçı tərəfindən Sığortalıya təqdim olunur. Sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində Sığortalı, sığorta müqaviləsi bağlanan zaman Sığortaçıya bildirdiyi əhəmiyyətli halların dəyişilməsi, həmçinin sığorta riskinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilən və ona məlum xxxx bütün digər hallar barədə Sığortaçıya dərhal məlumat verməlidir.
14.2. Sığortaçı sığorta riskinin artmasına təsir edən hallar barədə məlumatı əldə etdikdən sonra aşağıda göstəriln hərəkətləri etmək hüququna malikdir:
14.2.1. sığorta müqaviləsinin şərtlərini və müddəalarını dəyişmək,
14.2.2. əlavə sığorta haqqının ödənilməsini tələb etmək,
14.2.3.belə dəyişikliklər baş verdiyi tarixdən sığorta müqaviləsini ləğv etmək.
15. Sığorta hadisəsi baş verdikdə sığortalının vəzifələri və sığortaçı tərəfindən nəzarət
15.1. Sığorta hadisəsinin baş verməsini Sığortalı dərhal sonra və ya mümkün xxxx ən qısa zaman müddət ərzində sığortaçıya və ya onun nümayəndəsinə yazılı qaydada bildirir. Zərərin qarşısının alınması və ya təsirinin azaldılması və zərər vurulmuş əmlakın xilas edilməsi üçün bütün mümkün tədbirləri görməli və belə tədbirlərin görülməsi zamanı Sığortaçıdan aldığı bütün təlimatlara əməl etməlidir;
15.1.2. Sığortaçının və ya onun nümayəndələrinin zərər dəymiş əmlaka baxışın keçiriləsisndə və ya tədqiq edilməsində vurulmuş zərərin səbəb və həcminin müəyyən edilməsində, zərərin təsirinin azaldılması və zərər vurulmuş əmlakın xilas edilməsi tədbirlərində iştirakını təmin etməli;
15.1.3. Sığortaçının tələbi ilə sığortalanmış əmlakın məhv olması və ya vurulmuş zərərin həcmi və səbəblərini müəyyənləşdirmək üçün zəruri bütün məlumat və sənədləri Sığortaçıya təqdim etməli;
15.1.4. Sığorta müqaviləsi üzrə sığortalı aşağıdakı hallar istina olmaqla, zərər dəymiş əmlakı sığorta hadisəsindən dərhal sonrakı vəziyyətdə sığortaçıya və ya onun səlahiyyətli nümayəndəsinə təqdim eməlidir:
15.4.1. Zərərin qarşısının alınması və ya həcminin azaldılması, sığorta hadisəsinin nəticələrinin aradan qaldırılması, yaxud digər fəsadlara səbəb olmaması, habelə zərər dəymiş əmlakı sonrakı itkiləri üçün təhlükə ehtimalına səbəb ola bilən nəzarətsiz halda qalmaması, başqa şəxslərin hərəkətinə və ya fəaliyyətinə mane olmaması üçün zəruri tədbirlərin görülməsi, o cümlədən bu məqsədlərlə əmlakın hadisə yerindən kənarlaşdırılması zamanı zərər dəymiş əmlakın hadisədən dərhal sonrakı vəziyyətdə saxlanması mümkün olmadıqda;
15.1.4.2.Sığortaçı sığorta hadisəsi barədə bu qaydalarda nəzərdə tutulmuş müddətdə məlumatlandırdıqdan 5 gün müddətində onun nümayəndəsi zərər dəymiş əmlaka baxış keçirmədikdə;
15.1.4.3. digər hallarda zərər dəymiş əmlakın sığorta hadisəsindən dərhal sonrakı vəziyyətdə saxlanmamasına sığortaçının yazılı razılığı olduqda.
15.1.5. Sığotalı tərəfindən yuxarıda göstərilmiş hər hansı öhdəliyin icra olunmaması sığorta müaviləsinin əhəmiyyətli şəkildə pozulması hesab edilir və Sığortaçının sığorta ödənişini vermək öhdəliyindən azad edir.
16. Sığorta hadisəsinin sübut edilməsi.
16.1. Sığorta hadisəsi fakının mövcudluğunu və onun səbəb olduğu zərərin məbləğini sübut etmək vəzifəsi Sığortalının üzərinə düşür və Sığortalı qanunvericilik və formalaşmış təcrübə ilə tələb olunan sənədlər də daxil olmaqla Sığortaçını bütün zəruri sənədlərlə təmin etməlidir.
16.2.Sığora ödənişinin verilməsi üçün tələb olunan sənədlər aşağıdakılardır:
16.2.1.sığortalının və ya faydalanan şəxsin sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulmuş müddətdə sığortaçıya ünvanladığı sığorta tələbi (ərizə, müraciət);
16.2.2.sığorta hadisəsi hesab edilə bilən hadisə ilə bağlı qanunvericiliyə uyğun olaraq, hər hansı dövlət orqanına məlumat verilməlidirsə, həmin orqanın hadisə barədə təqdim etdiyi müvafiq sənəd;
16.2.3.dəymiş zərərin həcminin müəyyənləşdirilməsi üçün xxxxx xxxx sənədlər;
16.2.4. sığorta hadisəsinin baş verməsini təsdiq edən digər zəruri sənədlər.
16.3. Müqavilədə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, bu minimal zəruri xxxx sənədlərin toplusudur. Sığortaçı zərurət yarandıqda sığortalıdan sığorta hadisəsinin baş verməsi səbələrini və faktını, həmçinin dəyən zərərin hcmindən müəyyən edilməsi üçün zəruri xxxx digər sənədlərin təqdim edilməsini tələb etməyə haqlıdır.
17. Zərərin qiymətləndirilməsi
17.1. Sığorta hadisəsi nəticəsində dəymiş zərərin miqdarını sığortalının və ya faydalanan şəxsin, yaxud onların nümayəndəsinin təqdim etdiyi sığorta tələbi əsasında sığortaçı müəyyən edir.
17.2. Sığorta hadisəsi nəticəsində dəyən zərərin sığortaçı tərəfindən qiymətləndirilməsi, habelə miqdarı barədə tərəflər arasında razılıq əldə edilmədikdə, zərərin miqdarının qiymətləndirilməsi sığorta qanunvericiliyinin tələbləri nəzərə alınmaqla, təyin olunan müstəqil ekspert tərəfindən aparılır.
17.3.Sığorta hadisəsinin araşdırılması və zərərin qiymətləndirilməsi üçün təyin olunan müstəqil ekspertlər və sığorta sahəsində yardımçı fəaliyyət göstərilən şəxslər bununla bağlı sığortaçının malik olduğu bütün hüquqlardan istifadə edə bilərlər.
18. Sığorta ödənişi
18.1. Sığortaçı bu Qaydaların 16.2.-ci maddəsində qeyd olunan sənədlərin sonuncusunu aldıqdan sonra (sığorta müqaviləsində başqa hal nəzərdə tutulmamışdırsa) 15 (on beş) iş günü müddətində sığorta ödənişini həyata keçirir və ya yazılı şəkildə əsaslandırmaqla ödənişdən imtina edir.
18.2. Sığorta ödənişinin ödənilməsi zamanı sığortaçı sığota ödənişi məbləğindən sığortalının ona ödəməli olduğu, vaxtı çatmış və ya gecikdirilmiş sığorta haqqı məbləğini tutmaq hüququna malikdir.
18.3.Sığortaçı zədələnmiş də olsa sığorta hadisəsindən sonra qalıq əmlakdan imtina etmirsə, əmlakın qalıq dəyəri sığorta ödənişi məbləğindən çıxılır. Xxxxx imtina edərsə, Sığortaçı sığortalanmış əmlakın məhv olmasına görə müvafiq ödəniş verdikdən sonra sığortalının həmin əmlaka xxxx hüquqları Sığortaçıya keçir. Bütün qalıqlar Sığortaçıya verilməlidir. Sığortalı həmin hüquqlarının Sığortaçıya keçməsi üçün bütün zəruri tədbirləri görməyə borcludur.
18.4. Sığortalı və ya Xxxxxxxxxx şəxs zərərin ödənişi üçüncü şəxslərdən aldıqda, Sığortaçı ancaq sığorta şərtlərinə əsasən ödənilməli məbləğlə üçüncü şəxslərdən alınmış məbləğ arasındakı fərqi ödəyir. Sığortalı bu cür məbləğləri aldığı barədə Sığortaçıya dərhal məlumat verməlidir.
18.5. Sığorta müqaviləsində müəyyən edilmiş sığorta məbləği həmin müqavilə üzrə verilmiş sığorta ödənişi həcmində azalmış hesab olunur. Sığorta qanunvericiliyində başqa hal nəzərdə tutulmamışdırsa, bu zaman sığorta müqaviləsinə sığorta məbləğinin azalması ilə bağlı dəyişiklik etmək vacib deyil. Sığortalı əlavə sığorta haqqı ödəməklə sığorta məbləğini bərpa edə bilər.
19.Sığorta ödənişini verilməsindən imtinanın əsasları
19.1.Sığortaçı sığorta ödənişinin verilməsindən aşağıdakı hallarda imtina edir:
19.1.1.sığorta hadisəsi barəsində məlumatın sığortaçıya vaxtında verilməməsi nəticəsində sığortaçının hadisənin səbəblərini və(və ya) dəyən zərərin həcmini müəyyənləşdirmək imkanından tam və ya qismən məhrum olunması ilə əlaqədar olaraq onun mənafeləri əhəmiyyətli dərəcədə pozulduqda,
19.1.2. sığortalının sığortaçıya qəsdən yalnış məlumat verməsi nəticəsində sığortaçının sığorta riskini qiymətləndirmək, həmçinin sığorta hadisəsinin səbəblərini və (və ya) dəyən zərərin həcmini müəyyənləşdirmək imkanından tam və ya qismən məhrum olması;
19.1.3. baş vermiş hadisənin qanunvericiliyə və ya sığorta müqaviləsinə görə sığorta hadisəsi hesab edilməməsi;
19.1.4. sığorta hadisəsinin sığorta haqqı və ya onun hər hansı bir hissəsinin qanunvericilikdə və ya müqavilədə nəzərdə tutulmuş ödənilməsi müddəti başa çatdıqdan 15 (on beş) gün sonra, bu Qaydaların 8.5.2.-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş halda isə sığortaçının müəyyən etdiyi müddətin başa çatmasından 3 (üç) ün sonra baş verməsi halında sığorta haqqı və ya onun müvafiq hissəsi ödənilməmiş olduqda;
19.1.5.müqavilə və ya qanunla hərbi risklərin sığortalanması nəzərdə tutulmadıqda, hadisənin baş verməsinin hərbi əməliyyatlar və ya hərbi xarakterli tədbirlər hesab edilən halların nəticəsi olması;
19.1.6.sığortalı, sığorta olunan və ya faydalanan şəxsin zərərin əvəzini tam olaraq zərər dəyməsində təqsirli xxxx şəxsdən xxxxxx; zərərvuran zərərin əvəzini qismən ödəmiş olduqda sığorta ödənişindən ödənilmiş məbləğ həcmində imtina edilir;
19.1.7. Mövcud qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər hallarda.
20. Subroqasiya hüququ
20.1 Subroqasiya hüququ sığorta ödənişi almış şəxsin ona dəymiş zərər görə məsuliyyət daşıyan üçüncü çəxsə qarşı malik olduğu hüquqlardan və vasitələrdən həmin ödənişi vermiş sığortaçının istifadə etmək hüququdur.
20.2.Xxxxxxxxxx şəxsin zərərvuran şəxsə qarşı zərərin əvəzini ödəmək tələbi (iddiası) ilə bağlı hüquq əmlak sığortası üzrə sığorta ödənişini vermiş sığortaçıya subroqasiya qaydasında onun verdiyi sığorta ödənişi məbləğindən keçir.
20.3.Xxxxxxxxxx şəxs sığorta ödənişini aldıqda, subroqasiya hüququnun həyata keçirilməsi üçün özündə xxxx bütün lazımı sənədlərlə sığortaçını təmin etməlidir.
20.4.Xxxxxxxxxx şəxs zərərvuran şəxsə qarşı iddiadan və ya tələbi təmin edən hüquqlardan, yaxud lazımı sənədləri sığortaçıya verməkdən imtina etdikdə, sığortaçı sığorta ödənişini verməkdən zərərvuran şəxsdən subroqasiya qaydasında ala biləcəyi məbləğ həcmində azad edilir.
20.5.Sığortaçı subroqasiya hüququndan zərərvuran şəxsin özünə və(və ya) müvafiq sığorta hadisəsi ilə bağlı risklər üzrə həmin şəxsin məsuliyyətini sığortalamış sığortaçıya, həmçinin qanunvericiliyə əsasən, dəyən zərər görə sığortalı və ya faydalanan şəxs qarşısında maddi məsuluyyət daşıya bilən şəxsə qarşı istifadə edə bilər.
21. Tərəflərin məsuliyyəti
21.1.Bu Qaydaların şərtlərini yerinə yetirilməməsinə və ya lazımı qaydada yerinə yetirilməməsinə görə tərəflər qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyırlar.
22. İş sirlərinin gizli saxlanılması
22.1.Sığortaçı, Sığortalıya aid öyrəndiyi və ya iş prosesində öyrənəcəyi iş sirlərini gizli saxlanmadığı halda Sığortalıya dəyan maddi və ya mənəvi zərərə görə qanunverilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyət daşıyır.
23. Mübahisələrin həlli qaydası
23.1. Bu Qaydalara əsasən bağlanmış sığorta müqaviləsindən irəli gələn bütün mübahisələr ilkin olaraq danışıqlar yolu ilə pretenziya qaydasında, tərəflər arasında razılığa gəlinmədiyi təqdirdə isə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq məhkəmələr vasitəsilə həll edilir.
24. Xüsusi şərtlər
24.1. a. Hal-hazırki sığortanın şərtlərinə müvafiq olaraq zəmanət verilir ki, əgər Sığortalı, qazma, dərinləşdirmə, baxılma, təmir edilmə, tamamlanma və/və ya bərpa edilmə prosesi içində xxxx hər hansı bir sığorta olunmuş quyu üzrə əməliyyatçı və ya birgə əməliyyatçıdırsa, o zaman bütün tələblərə, təlimatlara, qətnamələrə, eləcə də müvafiq sənaye sahəsində qəbul edilmiş adi və hamı tərəfindən bilinən qaydalara uyğun olaraq, quyunun yer səthindəki borusuna və ya quyuağzındakı qoruyucu borulara fontandan qoruyucu(bloaunt prevertor) quraşdırılmalıdır. Belə qoruyucular ümumi qəbul edilmiş təcrübəyə müvafiq olaraq quraşdırılmalı və sınaqdan keçirilməlidir.
Əgər Sığortalı hər hansı bir sığorta olunmuş quyu üzrə əməliyyatçı və ya birgə əməliyyatçı deyildirsə, o zaman o, əməliyyatçı tərəfindən bu paraqrafda qeyd olunmuş zəmanətlərin yerinə yetirilməsinə nəzarət etməlidir.
b. Həmçinin zəmanət verilir ki, Sığortalı və/və ya onun podratçıları, zərərin və ya ətraf mühitin çirklənməsinin azaldılması məqsədi ilə nəzərdə tutulmuş ştuser ə digər avadanlıqların quraşdırılması zamanı bütün qayda və təlimatlara əməl edəcəklər. Həmçinin belə avadanlıqlar (qazma və/və ya təmir qurğularıda daxil olmaq şərti ilə) müvafiq orqanlar tərəfindən sertifikatlandırılmış (tələb olunduğu zaman) heyətlə təchiz olunacaqdır.
c. Həmçinin zəmanət verilir ki, Sığortalı quyunun nəzarətdən çıxması və ya qazma məhsulunun, neftin, qazın və ya suyun daşması və ya sızması halında, quyu üzərində nəzarəti bərpa etmək və daşma və ya sızmanın qarşısını almaq üçün bütün mümkün tədbirləri görəcəkdir.
ç. Sığortalının əməliyyatçısı olduğu və yaxud əməliyyatçı olmaqdan maraqlı olduğu, xxxxx öz hissəsinin sığortası üçün məsuliyyət daşıdığı quyular Sığorta etdirənin öz hissəsindən az olmamaq çərti ilə proporsional olaraq təmin edilir.
x.Xxxxxxxx zəmanət verilir ki, Sığortalı bu sığorta təminatına daxil xxxx bütün əməliyyatları apararkən zəruri qayğı və diqqəti göstərməlidir. Bu zaman Sığortalı texniki təhlükəsizlik qaydalarına əməl etməli və bu məqsədlə istifadə edilə biləcək lazımı avadanlığa malik olmalıdır və sığorta olunmuş quyuda təhlükəli vəziyyət yaranarsa öz xərcləri hesabına, hal-hazırdakı sığorta ilə təmin olunmuş risklərin qarşısını almaq üçün quyuda təhlükəli vəziyyət yaranarsa öz xərcləri hesabına hal-hazırki sığorta ilə təmin olunmuş risklərin qarşısını almaq üçün bütün mümkün xxxx tədbirləri göstərməlidir.
“Meqa Sığorta” ASC
Energetik risklərin sığortası üzrə tarif dərəcəsinin əsaslandırılması
Tarif dərəcələri əsaslandırılarkən əvvəlcə netto-dərəcələr hesablanır. Netto-dərəcələrin Hesablanmasında aşağıdakı məlumatlardan istifadə edilir:
1. Sığorta hadisəsinin baş verməsi ehtimalı(q) – 0,02;
2. Bir sığorta müqaviləsi üzrə xxxx sığorta məbləği(So) – 10 000 000 manat;
3. Bir sığorta hadisəsi üzrə xxxx sığorta ödənişi (Sö) – 1 000 000 manat;
4. Bağlanılacaq sığorta müqavilələrinin sayı (n) – 10.
Tn, Tə və Tr ilə müvafiq olaraq netto-dərəcəni, onun əsas hissəsini və risk üstəliyi işarə edək. Netto- dərəcənin əsas hissəsi 100 manat sığorta məbləğinə uyğun olaraq aşağıdakı düsturla hesablanır:
Tə=100qSö/So=100×0,02×1 000 000/10 000 000=0,2 manat
Risk üstəliyini hesablamaq üçün təminat ehtimalını 0,95 götürək. Bu halda həmin ehtimala uyğun əmsal a=1,645 olur. Risk üstəliyi aşağıdakı düsturla hesablanır:
Tr=1,2Tə×a×((1-q)/(nq))1/2 = 0,02×1,2×1,645×((1-0,02)/(10×0,02))=0,0871/2 Tn=Tə+Tr=0,02+0,087=0,1 manat
Rarif dərəcəsinin strukturu:netto-dərəcə-50%, yüklənmə-50%. O cümlədən işlərin aparılması xərcləri- 44%, məcburi ödəmələr-0,3%, tarif mənfəəti-5,7%
Brutto-dərəcəni Tb ilə işarə edək. Onda brutto-dərəcənin hesablanması düsturuna əsasən
Tb=Tn/(1-f)=0,1/(1-0,5)=0,2 manat
Baza tarif dərəcəsi sığortanın şərtlərindən asılı olaraq artırıla və ya azaldıla bilər. Ona görə də yekun tarif dərəcəsi 0,01%-5%, yalnız zəlzələ riski ilə əlaqədar tarif dərəcəsi isə 0,02%-1% aralığında dəyişir.