54-cü fəsil.i Qiymətli kağızlar
54-cü fəsil.i Qiymətli kağızlar
§ 1. Qiymətli kağızlar haqqında ümumi müddəalar Maddə 987. Qiymətli kağız anlayışı
987.1. Qiymətli kağız onun mülkiyyətçisi və emitenti arasında müqavilə münasibətlərinin mövcudluğunu və mülkiyyətçinin həmin müqavilədən irəli gələn hüquqlarını təsdiqləyən sənəddir. Emitent qiymətli kağızı emissiya etmiş, buraxmış və ya vermiş şəxsdir.
987.2. Qiymətli kağızların növləri, məcburi rekvizitləri, onlara aid tələblər, qiymətli kağızlar və qiymətli kağız bazarı ilə bağlı münasibətlər bu Məcəllə və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən edilir.ii
987.3. Qiymətli kağızın məcburi rekvizitlərinin olmaması və ya qiymətli kağızın onun üçün müəyyənləşdirilmiş formaya uyğun gəlməməsi onun əhəmiyyətsizliyinə səbəb olur.
Maddə 988. Qiymətli kağız üzrə öhdəliklər və onların icrası
988.1. Qiymətli kağızda emitentə qarşı təsbit edilmiş hər hansı tələb həmin qiymətli kağızla təsdiqlənir. Belə tələbin etibarlılığı onu əmələ gətirən əqdin mövcudluğundan və ya etibarlılığından asılı deyildir. Qiymətli kağızla təsdiqlənmiş öhdəliyin icrasından onun əsasının olmamasına və ya onun etibarsızlığına istinadla imtina edilməsinə yol verilmir.iii
988.2. Qiymətli kağız üzrə borclu icranı yalnız qiymətli kağızın ona verilməsi ilə eyni vaxtda həyata keçirməlidir. Emitent qiymətli kağızın mülkiyyətçisinə icranı hansı həcmdə həyata keçirmişdirsə, öz öhdəliyindən də həmin həcmdə azad edilir.iv
988.3. Qiymətli kağızı vermiş emitent və onu indossament etmiş bütün şəxslər onun mülkiyyətçisi qarşısında birgə məsuliyyət daşıyırlar. Qiymətli kağızın mülkiyyətçisinin tələbi qiymətli kağız üzrə öhdəlik götürmüş bir və ya bir neçə şəxs tərəfindən yerinə yetirildikdə, o (onlar), qiymətli kağız üzrə öhdəlik götürmüş qalan şəxslər qarşısında geriyə tələb (reqres) hüququ əldə edir.v
988.4. Qiymətli kağızla təsdiqlənmiş öhdəliyin icrasından onun əsasının olmamasına və ya onun etibarsızlığına istinadla imtina edilməsinə yol xxxxxxxx.xx
988.5. Qiymətli kağızın mülkiyyətçisi qiymətli kağızda aldatma və ya saxtalaşdırma aşkar etdikdə kağızı ona vermiş borcluya qarşı qiymətli kağızla təsdiqlənmiş öhdəliyin lazımınca yerinə yetirilməsi və zərərin əvəzinin ödənilməsi tələbini irəli sürə bilər.vii
Maddə 989. Adlı qiymətli kağızlarviii
989.1. Mülkiyyətçisinin adı üzərində təsbit edilən və ya mülkiyyət hüququ mərkəzi depozitarda qeydiyyata alınmış qiymətli kağız adlı qiymətli kağızdır.
989.2. Adlı qiymətli kağız üzrə borclu icranı yalnız özünün adına qiymətli kağız verilmiş və ya digər qaydada qiymətli kağıza mülkiyyət hüququnu əldə etmiş şəxs kimi, yaxud həmin şəxsin hüquq varisi kimi təsdiq edən şəxs həyata keçirməlidir. Əgər borclu icranı bu cür təsdiq olmadan həyata keçirsə, o, qiymətli kağıza dair öz hüququnu sübut edəcək üçüncü şəxs qarşısında öhdəliyindən azad edilmir.
Maddə 990. Adsız qiymətli kağızlar
990.1. Qiymətli kağız o halda adsız sayılır ki, ona əsasən emitent öhdəliyi bu qiymətli kağızı təqdim edən istənilən şəxsə icra etməyi öz üzərinə götürür.
990.2. Əgər məhkəmənin qərarı ilə və ya başqa qanuni göstəriş əsasında qadağan edilərsə, emitent adsız qiymətli kağız üzrə sonrakı ödənişləri icra etməməlidir.ix
Maddə 991. Sənədli qiymətli kağızlarx
991.1. Sənədli qiymətli kağız saxtalaşdırma imkanlarını aradan qaldırmaq məqsədi ilə xüsusi qaydada hazırlanmış kağız blanklarda (sertifikatda) çap edilmiş qiymətli kağız formasıdır.
991.2. Sənədli qiymətli kağız blanklarına və onları hazırlayan şəxslərə aid tələblər maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 992. Qiymətli kağızların dövlət qeydiyyatıxi
Qiymətli kağızlar (investisiya fond payı istisna olmaqla) maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən dövlət qeydiyyatına alınır.
Maddə 992-1. Qiymətli kağızlar bazarı və qiymətli kağızlar bazarının iştirakçılarıxii
992-1.1. Qiymətli kağızlar bazarı qiymətli kağızların emissiyası, buraxılması, tədavülü, ödənilməsi, sahibliyi, saxlanılması, onlarla əqdlərin bağlanması, digər əməliyyatların aparılması üzrə subyektlər arasında xxxx hüquqi və iqtisadi münasibətlərin məcmusudur.
992-1.2. Qiymətli kağızlar bazarının iştirakçıları qiymətli kağızların emissiyasında, tədavülündə, ödənilməsində, sahibliyində, saxlanılmasında, qiymətli kağızlarla əməliyyatların aparılmasında subyekt və ya tərəf kimi çıxış edən şəxslər, habelə qiymətli kağızlar bazarının tənzimlənməsini həyata keçirən dövlət və qeyri- kommersiya təşkilatları xxxx qiymətli kağızlar bazarının iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatlarıdır.
992-1.3. Emitent qiymətli kağızların emissiyasını qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirən şəxs, müvafiq icra hakimiyyəti orqanı və müvafiq qaydada buna səlahiyyətləndirilmiş dövlət orqanı və ya bələdiyyədir.
992-1.4. Qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyət hüquqi və ya fiziki şəxslər tərəfindən qiymətli kağızlar bazarında xüsusi razılıq (lisenziya) əsasında həyata keçirilən sahibkarlıq fəaliyyətidir.
992-1.5. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçıları qiymətli kağızlar bazarında xüsusi razılıq (lisenziya) əsasında sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirən hüquqi şəxslərdir.xiii
992-1.6. Qiymətli kağızların nominal saxlayıcısı hüquq sahibinin tapşırığı ilə və onun xeyrinə qiymətli kağız sahiblərinin reyestrində qeydə alınmış və bu qiymətli kağızların hüquqi mülkiyyətçisi olmayan şəxsdir.
992-1.7. Broker fəaliyyəti müştərinin hesabına tapşırıq və ya komisyon müqaviləsi əsasında müvəkkil və ya komisyonçu kimi fəaliyyət göstərən, həmin müştərinin mənafeyi üçün qiymətli kağızlarla alqı-satqı əqdlərinin bağlanması üzrə qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyətdir.
992-1.8. Diler fəaliyyəti öz adından və öz hesabına əvvəlcədən kütləvi elan olunmuş alış və (və ya) satış qiymətləri ilə qiymətli kağızlar üzrə alqı -satqı əqdlərinin bağlanması üzrə qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyətdir. Kütləvi elan açıq elan formasında edilmiş təklifdir.
992-1.9. Aktivlərin idarə edilməsi müstəsna predmeti müştəriyə məxsus olub, idarəçiliyə verilmiş pul vəsaitləri, qiymətli kağızlar və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər əmlakla müştərinin və ya onun göstərdiyi üçüncü şəxsin mənafeyi üçün əməliyyatların aparılmasından ibarət xxxx qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyətdir.xiv
992-1.10. Klirinq fəaliyyəti qiymətli kağızlarla əqdlər üzrə qarşılıqlı öhdəliklərin müəyyən edilməsi (məlumatların toplanması, yoxlanması, üzləşdirilməsi, mühasibat sənədlərinin hazırlanması), hesablaşmaların aparılması və öhdəliklərin qarşılıqlı icrasının təmin edilməsi üzrə peşəkar fəaliyyətdir.
992-1.11. Depozitar fəaliyyət qiymətli kağızların saxlanması, onlara hüquqların və öhdəliklərin yüklənməsi faktlarının uçotu və təsdiqi, habelə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada pul hesablarının açılması, aparılması və pul köçürmələri ilə əlaqədar xidmətlər göstərilməsindən ibarət xxxx peşəkar fəaliyyətdir.xv
992-1.12. Depozitar sistemi bir-biri ilə "depo" hesabları açmaq vasitəsi ilə qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyət göstərən depozitarların vahid sistemidir.
992-1.13. Qiymətli kağızların sahiblərinin reyestrinin aparılması qiymətli kağızlar, onların emitenti, sahibləri, nominal saxlayıcıları barədə məlumatların toplanması, qeydə alınması, işlənməsi, saxlanması və təqdim edilməsi xidmətlərinin göstərilməsi üzrə peşəkar fəaliyyətdir.
992-1.14. Fond birjası qiymətli kağızlarla əqdlərin bağlanması üçün zəruri şəraitin yaradılması, onların bazar qiymətlərinin müəyyən edilməsi, onlar haqqında lazımi məlumatın yayılması üzrə peşəkar fəaliyyətdir.
992-1.15. İnvestor qiymətli kağızları mülkiyyətinə əldə etmiş şəxsdir.
992-1.16. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatı qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının könüllülük, qeyri- kommersiya prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərən qeyri-hökumət təşkilatı xxxx ictimai birliyidir.
992-1.17. Qiymətli kağızlar bazarında qiymətlərlə manipulyasiya qiymətli kağızlar bazarının stabilliyinin pozulmasına səbəb ola bilən, qiymətli kağızlar bazarının iştirakçılarının qiymətli kağızlarla əqdlər üzrə qiymətli kağızların bazar qiymətinin hər hansı bir üsulla əvvəlcədən razılaşdırılmış, qəsdən edilmiş əməllər ilə süni olaraq dəyişdirilməsidir. Qiymətli kağızlar bazarında qiymətlərlə manipulyasiyaya yol verilmir.
Maddə 993. Qiymətli kağıza mülkiyyət hüququnun əmələ gəlməsi və ötürülməsixvi
993.1. Sənədsiz qiymətli kağızlara mülkiyyət hüququ buraxılış zamanı həmin qiymətli kağızın ilk mülkiyyətçiyə özgəninkiləşdirilməsindən sonra mərkəzi depozitarda qeydə alındığı andan əmələ gəlir. Sənədli qiymətli kağızlara mülkiyyət hüququ həmin qiymətli kağızların ilk mülkiyyətçiyə özgəninkiləşdirildiyi andan əmələ gəlir.
993.2. Mülkiyyətçi qiymətli kağıza mülkiyyət hüququnu bu Məcəllənin 1078-20-ci maddəsində göstərilən qaydada əqdlərin bağlanması yolu ilə başqa şəxsə ötürə bilər.
993.3. Bu Məcəllənin 993.2-ci maddəsi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada sənədsiz qiymətli kağızı əldə edən şəxsin mülkiyyət hüquqları həmin qiymətli kağızların ötürülməsinin mərkəzi depozitarda qeydiyyatı ilə, sənədli qiymətli kağızları əldə edən şəxsin mülkiyyət hüquqları isə müvafiq əqdin bağlanması ilə yaranır.
993.4. Qiymətli kağıza mülkiyyət hüququ başqasına verildikdə və bu Məcəllənin 1078-21- ci maddəsində nəzərdə tutulmuş digər şərtlər yerinə yetirildikdə qiymətli kağızla təsdiqlənmiş bütün hüquqlar əldə edənə keçir, bu şərtlə ki, həmin qiymətli kağızı başqasına vermək hüququ mövcud olsun.
993.5. Əgər müqavilədə və ya qiymətli kağızın özündə nəzərdə tutulubsa, digər şəxslərin, xüsusən də emitentin iştirakı qiymətli kağıza mülkiyyət hüququnun verilməsi üçün zəruridir.
Maddə 994. Sənədli qiymətli kağızların zədələnməsi, korlanmasıxvii
Sənədli qiymətli kağız zədələnmək və ya korlanmaq nəticəsində dövriyyə üçün yararsız olduqda onun mülkiyyətçisi emitentdən zədələnmiş və ya korlanmış kağızın qaytarılması müqabilində yeni qiymətli kağız verməyi tələb edə bilər, bu şərtlə ki, həmin kağızda onun əsas məzmununu və fərqləndirici əlamətlərini inamla
müəyyənləşdirmək hələ mümkün olsun. Zədələnmiş və ya korlanmış sənədli qiymətli kağızın əvəz olunması xərclərini onun mülkiyyətçisi çəkir.
Maddə 995. Sənədli qiymətli kağızın etibarsız elan edilməsixviii
995.1. Sənədli qiymətli kağız itirilmişdirsə, onun mülkiyyətçisinin vəsatəti ilə məhkəmə emitent fiziki şəxsin yaşayış yeri üzrə və ya emitent hüquqi şəxsin olduğu yer üzrə bu qiymətli kağızı etibarsız elan edə bilər. Adsız qiymətli kağızlar itirilmişdirsə, ərizəçinin tələbi ilə məhkəmə qiymətli kağız üzrə emitentə onu ödəməyi qadağan edə bilər.xix
995.2. Sənədli qiymətli kağızın etibarsız elan edilməsi haqqında vəsatəti itki və ya itkinin aşkar edilməsi məqamında onun mülkiyyətçisi olmuş şəxs verə bilər. Ərizəçi qiymətli kağıza mülkiyyət hüququnu və onun itirildiyini sübuta yetirməlidir. Əgər kupon vərəqi və ya səhm kuponu xxxx qiymətli kağız sahibi yalnız kupon vərəqini və ya səhm kuponunu itirərsə, vəsatətini əsaslandırması üçün əsas qiymətli kağızı təqdim etməsi kifayətdir.xx
Maddə 996. Sənədsiz qiymətli kağızlar
996.1. Sənədsiz qiymətli kağız mülkiyyətçisinin adı və digər rekvizitləri mərkəzi depozitardakı yazıda əks olunmuş elektron sənəd formasında xxxx qiymətli kağızdır. Elektron sənəd haqqında qanunvericilik sənədsiz qiymətli kağızlara tətbiq edilmir.xxi
996.2. Hüququ sənədsiz formada təsbit etmiş şəxs hüquq sahibinin tələbi ilə ona təsbit edilmiş hüququ təsdiqləyən sənəd verməlidir.
996.3. Göstərilən təsbit yolu ilə təsdiqlənən hüquqlar, hüquqların və hüquq sahiblərinin rəsmən təsbit edilməsi qaydası, qeydlərin sənədli surətdə təsdiqlənməsi qaydası və sənədsiz qiymətli kağızlarla əməliyyatların aparılması qaydası qanunla və ya qanunun müəyyənləşdirdiyi qaydada təyin edilir.
996.4. Sənədsiz qiymətli kağızlarla əməliyyatlar yalnız hüquqların qeydiyyatını aparan şəxsə müraciət etməklə aparıla bilər. Hüquqların başqasına verilməsi, təqdim olunması və məhdudlaşdırılması rəsmi yazıların salamatlığı, onların məxfiliyinin təmin edilməsi, bu cür yazılar haqqında düzgün məlumatlar verilməsi, aparılmış əməliyyatlar haqqında rəsmi qeydlərin yazılması üçün məsuliyyət daşıyan bu şəxs tərəfindən rəsmən təsbit edilməlidir.xxii
Maddə 997. Qiymətli kağızların növlərixxiii
997.1. Qiymətli kağızlara istiqraz, səhm, veksel, depozitar qəbzi, investisiya fond payı, girov kağızı, ipoteka kağızı və daşınmaz əmlak sertifikatı aiddir.xxiv
997.2. İstiqrazlar və səhmlər investisiya qiymətli kağızlarıdır. İnvestisiya qiymətli kağızları buraxılışlarla yerləşdirilir və qiymətli kağızların əldə edilməsi vaxtından asılı olmayaraq bir buraxılış daxilində hüquqların həyata keçirilməsinin həcmi və müddəti eyni xxxx qiymətli kağızlardır. Qiymətli kağızların buraxılışı emitentin qiymətli kağızların bir növünə aid xxxx və eyni dövlət qeydiyyat nömrəsi xxxx qiymətli kağızlarının toplusudur. İnvestisiya qiymətli kağızları sənədsiz və ya sənədli olmaqla adlı formada buraxılır. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası qaydası “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən olunur.xxv
997.3. Veksellər ödəniş qiymətli kağızlarıdır.xxvi
997.4. Depozitar qəbzi baza aktivi (xarici emitentin qiymətli kağızı) üzrə hüquqları təsdiqləyən və mülkiyyətçisinə onu buraxmış emitentdən, həmin qəbzin baza aktivi xxxx xarici emitentin qiymətli kağızları və onlarla təsdiqlənmiş hüquqları tələb etmək hüququ verən qiymətli kağızdır. Depozitar qəbzlərinin buraxılışı, onların dövlət qeydiyyatına alınması və tədavülü qaydası maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.xxvii
997.5. İnvestisiya fond payı öz mülkiyyətçisinin paylı investisiya fondunda payına mülkiyyət hüquqlarını təsdiq edən, paylı investisiya fondu ləğv edildikdən sonra fondun aktivlərinin satışından payına müvafiq pul vəsaitlərini almaq hüququnu, habelə “İnvestisiya fondları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə nəzərdə tutulmuş digər hüquqları verən sənədsiz adlı qiymətli kağızdır.xxviii
997.6. Qiymətli kağızın sertifikatının məcburi rekvizitləri və onun blankının hazırlanması qaydaları maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
997.7. Bu Məcəllənin və qiymətli kağızlar haqqında Azərbaycan Respublikasının başqa qanunvericilik aktlarının pozulmasına görə təqsirli şəxslər Azərbaycan Respublikasının mülki, inzibati və ya cinayət qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada məsuliyyət daşıyırlar.
997.8. Qiymətli kağızlar haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinin pozulması nəticəsində vurulmuş ziyan bu Məcəllə və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə nəzərdə tutulmuş qaydada ödənilməlidir.xxix
997.9. Qiymətli kağızlar bazarında dövlət nəzarətini həyata keçirən müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən qiymətli kağızlar bazarının iştirakçıları barəsində inzibati tənbeh, müvafiq lisenziyanın dayandırılması, ləğv edilməsi, qiymətli kağızlarla əməliyyatların məhdudlaşdırılması, dayandırılması və qanunvericiliklə onun səlahiyyətlərinə aid edilmiş digər tədbirlərin tətbiq edilməsindən inzibati qaydada və (və ya) məhkəmə qaydasında şikayət verilə bilər. Belə şikayətin verilməsi məhkəmənin qərarının çıxarılmasına qədər tətbiq olunmuş tədbirin qüvvəsini xxxxxxxxxxx.xxx
Maddə 997-1. Dövlət və bələdiyyə qiymətli kağızlarıxxxi
997-1.1. Dövlət qiymətli kağızları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı və müvafiq qaydada buna səlahiyyətləndirilmiş qurum tərəfindən buraxılan qiymətli kağızlardır.xxxii
997-1.2. Bələdiyyə qiymətli kağızları bələdiyyə tərəfindən qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada buraxılan qiymətli kağızlardır.
§ 2. Orderxxxiii
Maddə 998. Order anlayışı
998.1. Order elə bir sənəddir ki, onun əsasında bir şəxs (çıxarıcı) başqa şəxsə (ödəyiciyə) çıxarıcının hesabına remitentə pul, qiymətli kağızlar və ya digər əvəzolunan əşyalar verməyi tapşırır. Order remitentin adına,adsız və ya əmrə dair qeyd-şərtlə verilə bilər. Əgər order "veksel" və ya "çek" kimi göstərilirsə, onda, birinci növbədə, bu Məcəllənin veksellər və ya çeklər haqqında müddəaları tətbiq edilir.
998.2. Orderi almaqla remitent ödəyicidən öhdəliyin icrasını öz adından tələb etmək hüququ qazanır.
998.3. Ödəyici remitent barəsində öhdəliyi icra etməlidir.
Maddə 999. Orderin ödəyici tərəfindən aksept edilməsi
999.1. Xxxxxxx remitentə icranı yalnız onun orderi aksept etdiyi halda həyata keçirməlidir. Xxxxx əgər ödəyici çıxarıcının borclusudursa, ödəyici icranı aksept edilmədən də həyata keçirməlidir.
999.2. Aksept etmə icradan əvvəl və ya icra zamanı bəyan oluna bilər. Əgər aksept etmə icradan əvvəl elan olunursa, ödəyici orderdə aksept haqqında qeyd yazır. Əgər orderdə qeyd onun remitentə təqdim edilməsinədək yazılmışdırsa, remitent üçün aksept ancaq təqdim edilmə anından qüvvəyə malikdir.
999.3. Order ödəyici üçün aksept edildikdə icranı remitentə həyata keçirmək barəsində birbaşa öhdəlik əmələ gəlir. Order aksept edildikdən sonra o, remitentə yalnız akseptin etibarlığına aid xxxx və ya orderin, yaxud akseptin məzmunundan irəli gələn etirazlarını bildirə bilər.
Maddə 1000. Aksept etməkdən və ya ödənişdən imtina
Əgər ödəniş müddəti çatanadək ödəyici orderi aksept etməkdən və ya ödənişi həyata keçirməkdən imtina edirsə, remitent bu barədə çıxarıcıya dərhal bildiriş verməlidir. Remitent orderdən irəli gələn hüququnu həyata keçirə bilmədikdə və ya həyata keçirmək niyyətində olmadıqda da eyni qayda tətbiq olunur.
Maddə 1001. Çıxarıcının remitentlə münasibətləri
1001.1. Əgər ödəyicinin icranı həyata keçirməsi ilə çıxarıcının borcu ödənilməlidirsə, ödəniş yalnız ödəyici tərəfindən orderin remitentə icrasından sonra yerinə yetirilmiş sayılır.
1001.2. Remitent orderi qəbul edərək, çıxarıcıya qarşı öz tələb hüququnu yalnız o halda həyata keçirə bilər ki, ödəyicidən ödənişin icrasını tələb etsin və onu orderdə nəzərdə tutulan müddət qurtardıqdan sonra almasın.
1001.3. Order ona dəlalət edir ki, başlıca əqd üzrə ixtiyarlının çıxarıcıya qarşı müvafiq tələbi vardır.
Maddə 1002. Orderin xxxx götürülməsi
Ödəyici orderi aksept edənədək və ya ödənişi icra edənədək çıxarıcı ondan orderi xxxx götürə bilər.
Maddə 1003. Orderin başqasına verilməsi
1003.1. Remitent orderi hələ aksept edilməmiş olsa belə, hər hansı üçüncü şəxsə keçirə bilər.
1003.2. Çıxarıcı orderin keçirilməsini istisna edə bilər. Ödəyici üçün belə istisna yalnız o halda etibarlıdır ki, orderdə onun haqqında qeyd-şərt edilmiş olsun və ya ödəyici orderi aksept etməzdən və ya ödənişi icra etməzdən əvvəl çıxarıcı ödəyiciyə bu barədə məlumat vermiş olsun.
§ 3. Veksel
Maddə 1004. Veksel anlayışı
Veksellər adlı qiymətli kağızlardır, veksel verən onların vasitəsilə müəyyən şəxsə müəyyən məbləğ ödəmək barəsində başqa şəxsə (ödəyiciyə) göstəriş verir (köçürmə vekseli) və ya hər hansı müəyyən şəxsə və ya bu şəxsin sərəncamına müəyyən məbləğ ödəməyi öhdəsinə götürür (sadə veksel).xxxiv
Maddə 1005. Köçürmə vekseli
1005.1. Köçürmə vekseli aşağıdakı rekvizitlərin olduğu sənəddir: 1005.1.1. Sənədin mətninə daxil edilmiş "veksel" adı;
1005.1.2. veksel verənin müəyyən məbləği ödəmək barəsində sadə və heç nə ilə şərtləşdirilməmiş göstərişi;
1005.1.3. xxx ödəməlidirsə, onun (ödəyicinin) adı;
1005.1.4. ödəniş kimə və ya kimin sərəncamı ilə icra edilməlidirsə, onun adı; 1005.1.5. vekselin tərtib edildiyi tarix;
1005.1.6. veksel verənin imzası; 1005.1.7. vekselin tərtib edildiyi yer;
1005.1.8. vekselin ödənilməsi vaxtı (veksel üzrə ödəniş müddəti); 1005.1.9. ödənişin icra edilməli olduğu yer.
1005.2. Bu Məcəllənin 1005.1-ci maddəsində göstərilmiş rekvizitlərdən hər hansı birinin olmadığı sənədin, aşağıdakı hallar istisna olmaqla, köçürmə vekseli qüvvəsi yoxdur:
1005.2.1. ödəniş müddəti göstərilməmiş köçürmə vekseli təqdim edildikdə ödənilməli xxxx xxxxxx (müddəti təqdim edilməsi ilə müəyyənləşdirilən veksel) sayılır;
1005.2.2. ödəniş yeri xüsusi göstərilmədikdə ödəyicinin adı ilə yanaşı göstərilmiş yer ödəniş yeri və bununla birlikdə, ödəyicinin yaşayış yeri və ya olduğu yer sayılır;
1005.2.3. tərtib edildiyi yer göstərilməmiş köçürmə vekseli veksel verənin adı ilə yanaşı göstərilmiş yerdə imzalanmış sayılır;
1005.2.4. verildiyi məqamda tam doldurulmamış köçürmə vekseli başqa şəxslərə verildikdə və həmin şəxslərə vekseldə çatışmayan məlumatları sonradan tamamlamaq hüququ verildikdə blank vekseli qüvvəsinə malik olur.
Maddə 1006. Köçürmə veksellərinin növləri
1006.1. Köçürmə vekseli veksel verənin özünün sərəncamı ilə verilə bilər. 1006.2. Köçürmə vekseli veksel verənin özünə verilə bilər.
1006.3. Köçürmə vekseli üçüncü şəxsin hesabına verilə bilər.
Maddə 1007. Köçürmə vekseli üzrə ödəniş yeri
Köçürmə vekseli üçüncü şəxsdə, ödəyicinin yaşayış yerində və ya olduğu yerdə və ya hər hansı başqa yerdə ödənilməli ola bilər.
Maddə 1008. Veksel üzrə faizlər
1008.1. Təqdim edildikdə və ya təqdim edildikdən sonra müəyyən vaxt ərzində ödənilməli xxxx köçürmə vekselində veksel verən şərt qoya bilər ki, veksel məbləğinin üstünə faizlər hesablanacaqdır.
1008.2. Faiz dərəcəsi vekseldə göstərilməlidir; belə göstəriş olmadıqda şərt yazılmamış sayılır.
1008.3. Faizlərin hesablanmağa başlandığı gün göstərilmədikdə onlar vekselin tərtib edildiyi gündən hesablanmalıdır.
Maddə 1009. Veksel məbləği
1009.1. Əgər veksel məbləği həm sözlə, həm də rəqəmlə göstərilmişdirsə, onların arasında fərq olduqda vekselin yazı ilə göstərilmiş məbləğdə qüvvəsi olur.
1009.2. Əgər köçürmə vekselində məbləğ bir neçə dəfə yazı ilə və bir neçə dəfə rəqəmlə göstərilmişdirsə, onların arasında fərq olduqda vekselin daha az məbləğdə qüvvəsi olur.
Maddə 1010. Köçürmə vekselində etibarsız imzalar
Köçürmə vekselində veksel üzrə öhdəlik götürə bilməyən şəxslərin imzaları, saxta imzalar və ya uydurma şəxslərin imzaları olduqda və ya imzaları atmış və ya adından imzalar atılmış şəxsləri hər hansı başqa əsasla mükəlləfiyyətli edə bilməyən imzalar olduqda, digər şəxslərin imzaları qüvvəsini itirmir.
Maddə 1011. Nümayəndəlik səlahiyyəti olmayan şəxsin köçürmə vekselini imzalaması
Xxxxxx adından fəaliyyət göstərmək üçün səlahiyyət almadan onun nümayəndəsi kimi köçürmə vekselini imzalamış hər bir şəxs veksel üzrə öhdəlikləri özü daşıyır və əgər veksel üzrə ödənişi həyata keçirmişdirsə, təmsil etdiyi şəxsin xxxxx xxx biləcəyi hüquqlara malik olur. Öz səlahiyyətlərini aşan nümayəndə də eynilə bu vəziyyətdə olur.
Maddə 1012. Veksel verənin məsuliyyəti
1012.1. Veksel verən aksept və ödəniş üçün məsuliyyət daşıyır.
1012.2. Veksel verən aksept üçün məsuliyyəti öhdəsindən götürə bilər, xxxxx ödəniş üçün məsuliyyəti öhdəsindən götürə bilməz.
Maddə 1013. Vekselin aksepti
1013.1. Ödəyici aksept vasitəsilə köçürmə vekselini vaxtında ödəmək öhdəliyini götürür. Ödənişin həyata keçirilmədiyi halda veksel verən akseptanta qarşı məhkəməyə iddia verə bilər.
1013.2. Aksept vekseldə yazılı bəyanat vasitəsilə ifadə edilir.
1013.3. Əgər veksel təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətdə ödənilməlidirsə və ya əgər xüsusi şərtə görə veksel aksept üçün müəyyən müddətdə təqdim edilməlidirsə, akseptə onun verildiyi günün tarixi qoyulmalıdır, bu şərtlə ki, veksel saxlayan akseptə təqdim edilmə gününün tarixini qoymağı tələb etməsin.
1013.4. Əgər veksel verən köçürmə vekselində ödəniş yeri kimi ödəyicinin yaşayış yerini və ya olduğu yeri deyil, başqa yeri göstərmişdirsə və bu zaman ödənişin hansı üçüncü şəxsdə icra edilməli olduğunu göstərməmişdirsə, ödəyici həmin şəxsi aksept zamanı göstərə bilər.
1013.5. Əgər veksel ödəyicinin yaşayış yerində və ya olduğu yerdə ödənilməlidirsə, ödəyici akseptdə ödənişin icra edilməli olduğu yerdəki hər hansı ünvanı göstərə bilər.
1013.6. Ödəyici aksepti veksel məbləğinin bir hissəsi ilə məhdudlaşdıra bilər. 1013.7. Qalan məsələlərdə aksept sadə olmalı və heç nə ilə şərtləşdirilməməlidir.
Köçürmə vekselinin məzmununda akseptin etdiyi hər hansı başqa dəyişiklik akseptdən imtinaya bərabərdir.
Maddə 1014. Köçürmə vekselinin aksept üçün təqdim edilməsi
1014.1. Veksel saxlayan və ya vekseli xxxx hər hansı şəxs köçürmə vekselini ödəniş müddəti çatanadək aksept üçün ödəyiciyə onun yaşayış yerində təqdim edə bilər.
1014.2. Veksel verən aşağıdakıları edə bilər:
1014.2.1. köçürmə vekselində şərt qoya bilər ki, veksel aksept üçün müddət təyin edilməklə və ya təyin edilmədən təqdim oluna bilər;
1014.2.2. üçüncü şəxsdə ödənilməli xxxx köçürmə vekseli və ya ödəyicinin yaşayış yerində və ya olduğu yerdə deyil, başqa yerdə ödənilməli xxxx xxxxxx və ya təqdim edildikdən müəyyən müddət sonra ödənilməli xxxx xxxxxx istisna edilməklə, vekseldə onun aksept üçün təqdim olunmasını qadağan edə bilər;
1014.2.3. şərt qoya bilər ki, veksel aksept üçün müəyyən müddətdən tez təqdim edilə bilməz.
1014.3. Hər bir indossant şərt qoya bilər ki, veksel aksept üçün müddət təyin edilməklə və ya təyin edilmədən təqdim oluna bilər, bu şərtlə ki, veksel verən onun akspet üçün təqdim olunmasını qadağan etməsin.
1014.4. Təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətdə ödənilməli xxxx köçürmə vekseli aksept üçün onun verildiyi gündən bir il ərzində təqdim edilməlidir. Veksel verən başqa müddət təyin edə bilər. İndossantlar bu müddəti qısalda bilərlər.
Maddə 1015. Köçürmə vekseli üzrə akseptin xxxx götürülməsi
1015.1. Köçürmə vekselində öz aksepti barəsində qeyd yazmış ödəyici veksel qaytarılanadək qeydin üstündən xətt çəkdikdə hesab edilir ki, akseptdən imtina olunmuşdur.
1015.2. Xxxxx ödəyici öz aksepti barəsində veksel saxlayana və ya vekseldə imza edənlərin hər hansı birinə yazılı məlumat vermişdirsə, onların qarşısında öz akseptinin şərtlərinə uyğun məsuliyyət daşıyır.
Maddə 1016. Aval (veksel zaminliyi)
1016.1. Köçürmə vekseli üzrə ödəniş veksel zaminliyi (aval) vasitəsilə tamamilə və ya qismən təmin edilə bilər.
1016.2. Avalı üçüncü şəxs və ya vekseldə imza etmiş şəxslərdən biri verə bilər. 1016.3. Veksel zaminliyi köçürmə vekselində və ya əlavə vərəqdə verilir. Aval
üçün ödəyici və ya veksel verən olmayan avalçının köçürmə vekselinin üz tərəfində qoyduğu imza kifayətdir.
1016.4. Xxxxxx onun kimin hesabına verildiyi göstərilməlidir. Bu, göstərilmədikdə hesab edilir ki, aval veksel verənin hesabına verilmişdir.
1016.5. Avalçı avalı kimin əvəzinə vermişdirsə, onun qədər məsuliyyət daşıyır.
Onun öhdəliyi qarantiya verdiyi öhdəliyin etibarsız olduğu halda da qüvvədə qalır.
1016.6. Avalçı köçürmə vekselini ödəyərək həmin vekseldən irəli gələn hüquqları qarantiya verdiyi şəxsə qarşı və köçürmə vekselinə görə onun qarşısında mükəlləfiyyətli olanların hamısına qarşı əldə edir.
Maddə 1017. Vekselin başqasına verilməsi
1017.1. İstənilən köçürmə vekseli indossament vasitəsilə başqasına verilə bilər. 1017.2. İndossament həmçinin veksel verənin və veksel üzrə mükəlləfiyyətli xxxx
hər hansı digər şəxsin xeyrinə icra edilə bilər. Bu, vekseli aksept edib-etmədiyindən asılı olmayaraq ödəyici üçün də qüvvədədir. Bu şəxslər də vekseli indossament edə bilərlər.
Maddə 1018. İndossantın məsuliyyəti
Əgər razılaşmada ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, indossant aksept və ödəniş üçün məsuliyyət daşıyır. İndossant öz indossamentində sonrakı indossamenti qadağan edirsə, veksel xeyrinə indossament edilmiş şəxslərin qarşısında məsuliyyət daşımır.
Maddə 1019. Veksel saxlayanın xeyrinə ehtimallar
1019.1. Köçürmə vekseli xxxx şəxs indossamentlərin ardıcıl sırasına öz hüququnu əsaslandırırsa, hətta sonuncu indossament blank indossamenti olsa da, qanuni veksel saxlayandır. Bu zaman üstündən xətt çəkilmiş indossamentlər yazılmamış sayılırlar. Blank indossamentinin ardınca başqa indossament gəldikdə bu sonuncunu imzalamış şəxs blank indossamenti üzrə veksel əldə edən sayılır.
1019.2. Əgər əvvəlki veksel saxlayan köçürmə vekselini hər hansı səbəblərə görə itirmişsə, bu Məcəllənin 1019.1-ci maddəsinə əsasən öz hüququnu sübuta yetirən yeni
veksel saxlayan vekseli yalnız onu haqsız əldə etdiyi və ya əldə edərkən kobud ehtiyatsızlıq göstərmiş olduğu xxxxx xxxx verməyə borcludur.
Maddə 1020. Yenidən tapşırma indossamenti
1020.1. Əgər indossamentdə sadə tapşırıqdan ibarət hər hansı qeyd-şərt qoyulmuşdursa, veksel saxlayan köçürmə vekselindən irəli gələn bütün hüquqları həyata keçirə bilər, xxxxx onu yalnız yenidən tapşırma qaydasında indossament edə bilər.
1020.2. Yenidən tapşırma indossamentində xxxx tapşırığa yenidən tapşıranın ölümü və ya fəaliyyət qabiliyyətini itirməsi nəticəsində xitam verilmir.
Maddə 1021. Girov indossamenti
Əgər indossamentdə girovu nəzərdə tutan qeyd-şərt qoyulmuşdursa, veksel saxlayan köçürmə vekselindən irəli gələn bütün hüquqları həyata keçirə bilər, xxxxx onun qoyduğu indossamentin yalnız yenidən tapşırma indossamenti kimi qüvvəsi vardır.
Maddə 1022. Ödəniş müddətindən sonra indossament
1022.1. Ödəniş müddətindən sonra icra edilmiş indossament həmin müddətdən əvvəl icra edilmiş indossamentlə eyni nəticələrə səbəb olur.
1022.2. Tarixi qoyulmamış indossament, nə qədər ki əksi sübuta yetirilməmişdir, müddət bitənədək icra edilmiş sayılır.
Maddə 1023. Köçürmə vekselinin ödəniş vaxtı (ödəniş müddətləri)
1023.1. Köçürmə vekseli aşağıdakı ödəniş müddəti ilə verilə bilər: 1023.1.1. təqdim edildiyi an;
1023.1.2. təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətdə; 1023.1.3. tərtib edildikdən sonra dəqiq göstərilmiş vaxtda; 1023.1.4. müəyyən gündə.
1023.2. Başqa ödəniş müddətləri və ya bir neçə ardıcıl ödəniş müddəti xxxx köçürmə vekselləri etibarsızdır.
Maddə 1024. Ödəniş müddəti təqdim edildiyi an çatan köçürmə vekseli
1024.1. Ödəniş müddəti təqdim edildiyi an çatan köçürmə vekseli təqdim edildikdə dərhal ödənilməlidir. Ödəniş üçün həmin veksel tərtib edildiyi gündən bir il
ərzində təqdim edilməlidir. Veksel verən bu müddəti qısalda və ya daha uzun müddət təyin edə bilər. Bu müddətləri indossantlar qısalda bilərlər.
1024.2. Veksel verən müəyyənləşdirə bilər ki, ödəniş müddəti təqdim edildiyi an çatan köçürmə vekseli ödəniş üçün müəyyən müddətdən tez təqdim edilə bilməz. Bu halda təqdim edilmə müddətinin axımı həmin vaxtdan başlanır.
Maddə 1025. Təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətdə ödənilən köçürmə vekseli
1025.1. Təqdim edildikdən sonra müəyyən ödəniş müddəti ilə verilmiş köçürmə vekseli üzrə ödəniş müddəti akseptdə göstərilən tarixlə təyin edilir.
1025.2. Əgər akseptdə tarix göstərilməyibsə, akseptant barəsində veksel aksept üçün təqdim edilmək üçün nəzərdə tutulan müddətin sonuncu günündə aksept edilmiş sayılır.
Maddə 1026. Veksellər üzrə ödəniş müddətlərinin hesablanması
1026.1. Tərtib edildikdən və ya təqdim olunduqdan sonra bir və ya bir neçə aylıq müddətə verilmiş köçürmə vekseli üzrə ödəniş müddəti ödənişin icra edilməli olduğu ayın müvafiq günündə çatır. Həmin ayda müvafiq gün olmadıqda ödəniş müddəti həmin ayın sonuncu günündə çatır.
1026.2. Əgər köçürmə vekseli tərtib edildikdən və ya təqdim olunduqdan sonra bir ay yarım və ya bir neçə ay üstəgəl yarım ay müddətinə verilmişdirsə, əvvəlcə tam aylar hesablanır.
1026.3. Əgər ödəniş müddəti ayın əvvəlinə, ortasına və ya axırına təyin edilmişdirsə, bu ifadələr ayın birinci, on beşinci və ya sonuncu gününü bildirir.
1026.4. "Səkkiz gün" və ya "on beş gün" ifadəsi bir və ya iki həftəni deyil, tam səkkiz və ya on beş günlük müddəti bildirir.
1026.5. "Yarım ay" ifadəsi on beş günlük müddəti bildirir.
1026.6. Əgər köçürmə vekseli onun verildiyi yerdəki təqvimdən fərqlənən başqa təqvimin qəbul olunduğu hər hansı yerdə müəyyən gün ödənilməlidirsə, ödəniş müddəti ödəniş yerinin təqvimi üzrə təyin edilmiş sayılır.
1026.7. Tərtib edildikdən sonra müəyyən ödəniş müddəti ilə verilmiş köçürmə vekselinin verildiyi yerdə və ödəniş yerində müxtəlif təqvimlər qüvvədədirsə, ödəniş yerinin təqvimində verilmə gününə uyğun tarix müəyyənləşdirilir və ondan asılı olaraq ödəniş müddəti təyin edilir.
1026.8. Köçürmə veksellərinin təqdim edilməsi üçün müddətlər bu Məcəllənin 1026.7-ci maddəsinə əsasən hesablanır.
Maddə 1027. Vekselin ödəniş üçün təqdim edilməsi
1027.1. Tərtib edildikdən və ya təqdim olunduqdan sonra müəyyən ödəniş müddəti ilə verilmiş köçürmə vekselini saxlayan ödəniş üçün köçürmə vekselini ya onun ödənilməli olduğu gün, ya da həmin gündən sonrakı iki iş günündən birində təqdim etməlidir.
1027.2. Köçürmə vekseli ödəniş üçün bu Məcəllənin 1027.1-ci maddəsində müəyyənləşdirilmiş müddət ərzində təqdim edilmədikdə borclu veksel məbləğini kreditorun yaşayış yeri üzrə məhkəməyə depozitə verə bilər.
Maddə 1028. Ödənişin alınması barədə qəbz təqdim edilməsi. Qismən ödəniş
1028.1. Köçürmə vekselini ödəyərkən ödəyici tələb edə bilər ki, veksel saxlayan vekseli ona ödənişi aldığı barədə qəbzlə təqdim etsin.
1028.2. Veksel saxlayan qismən ödənişin qəbulundan imtina edə bilməz.
1028.3. Vekselin qismən ödənildiyi halda ödəyici tələb edə bilər ki, bu cür ödənişə dair vekseldə qeyd edilsin və bu barədə ona qəbz verilsin.
Maddə 1029. Veksel üzrə ödəniş müddəti çatanadək və çatdıqda ödəniş
1029.1. Veksel saxlayan köçürmə vekselini ödəniş üçün onun ödəniş müddəti çatanadək qəbul etməyə borclu deyildir.
1029.2. Vekseli müddət çatanadək ödəyən ödəyici bunu öz riski ilə edir. 1029.3. Vekseli vaxtında ödəyən şəxs öhdəlikdən azaddır.
1029.4. Ödəyici indossamentlərin ardıcıl sırasının düzgünlüyünü yoxlamağa borcludur, xxxxx indossantların imzalarını yoxlamağa borclu deyildir.
Maddə 1030. Xarici valyuta ilə verilən veksellər
1030.1. Əgər köçürmə vekseli xarici valyuta ilə yazılıb verilmişdirsə, onun məbləği ödəniş müddətinin çatdığı günün məzənnəsi üzrə manatla ödənilə bilər. Əgər borclu ödənişi gecikdirmişsə, veksel saxlayan öz mülahizəsinə əsasən tələb edə bilər ki, köçürmə vekselinin məbləği ya ödəniş müddətinin çatdığı günün, ya da ödəniş gününün məzənnəsi üzrə manatla ödənilsin.
1030.2. Xarici valyutanın məzənnəsini Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı müəyyənləşdirir. Xxxxx veksel verən şərt qoya bilər ki, ödənilməli məbləğ vekseldə göstərilmiş məzənnə üzrə hesablanacaqdır.
1030.3. Veksel verən ödənişin vekseldə göstərilmiş müəyyən valyuta ilə həyata keçirilməli olduğu barədə məcburi şərt qoyduqda, bu Məcəllənin 1030.1 və 1030.2-ci maddələrinin müddəaları tətbiq edilmir.
Maddə 1031. Vekselin ödənişindən və ya akseptindən imtina
1031.1. Əgər köçürmə vekselini ödəməkdən imtina edilmişdirsə, ödəniş müddəti çatdıqda veksel saxlayan özünün reqres hüquqlarını indossantlara, veksel verənə və veksel üzrə digər mükəlləfiyyətlilərə qarşı həyata keçirə bilər.
1031.2. Ödəyici köçürmə vekselinin akseptindən tamamilə və ya qismən imtina etdikdə, veksel saxlayana da eyni hüquq ödəniş müddəti çatanadək mənsub olur.
Maddə 1032. Akseptdən və ya ödənişdən rəsmi akt üzrə imtina (protest)
1032.1. Akseptdən və ya ödənişdən imtina bu Məcəllənin 1033-cü maddəsinə uyğun tərtib edilmiş rəsmi aktla təsdiqlənməlidir (akseptdən və ya ödənişdən imtinaya protest).
1032.2. Akseptdən imtinaya protest vekselin akseptə təqdim edilməsi üçün müəyyənləşdirilmiş müddətlərdə verilməlidir. Əgər vekselin aksept üçün ilk təqdimatı müddətin sonuncu günündə baş vermişdirsə, protest növbəti gündə də verilə bilər.
1032.3. Tərtib edildikdən və ya təqdim olunduqdan sonra müəyyən ödəniş günü və ya müəyyən ödəniş müddəti xxxx köçürmə vekselini ödəməkdən imtina edilməsinə protest köçürmə vekselinin ödənilməli olduğu gündən sonrakı iki iş günündən birində verilməlidir. Ödəniş müddəti təqdim edildiyi an çatan köçürmə vekseli ilə əlaqədar protest bu Məcəllənin 1032.2-ci maddəsində müəyyənləşdirilmiş müddətlərdə verilməlidir.
1032.4. Akseptdən imtinaya protest verilməsi vekselin ödəniş üçün təqdim edilməsindən və ödənişdən imtinaya protestdən azad edir.
1032.5. Ödəyici ödənişləri dayandırdıqda onun vekseli aksept edib-etmədiyindən asılı olmayaraq veksel saxlayan özünə mənsub hüquqları yalnız veksel ödəniş üçün ödəyiciyə təqdim edildikdən və protest verildikdən sonra həyata keçirə bilər.
Maddə 1033. Veksel üzrə akseptdən və ya ödənişdən imtinaya protest verilməsi
1033.1. Protest icra məmuru, notarius və ya maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının
rəsmi sənədlərin tərtibinə vəkil etdiyi digər şəxs tərəfindən tərtib edilməlidir.xxxv 1033.2. Protestdə aşağıdakı məlumatlar göstərilməlidir:
1033.2.1. protest verən şəxsin adı;
1033.2.2. protest kimə qarşı yönəldilmişdirsə, həmin şəxsin adı;
1033.2.3. protestin yönəldildiyi şəxsdən ödənişi həyata keçirmək və ya aksepti icra etmək barəsində xahişlər edilməsinin nəticəsiz qaldığının göstərilməsi; və ya onu yerində tapmağın mümkün olmadığının göstərilməsi; və ya protestin yönəldildiyi şəxsin yaşayış yerini və ya olduğu yeri müəyyənləşdirməyin mümkün olmadığının göstərilməsi;
1033.2.4. nəticəsiz qalmış xahişin verildiyi və ya cəhdin edildiyi yerin və günün göstərilməsi.
1033.3. Protest tərtib edən şəxs onu imzalayır və köçürmə vekselinin arxa tərəfinə və ya ona qoşulmuş vərəqə möhür və ya xxxxxxx vurur.
1033.4. Əgər eyni köçürmə vekselinin bir neçə nüsxəsi təqdim edilərkən və ya onun əsli və surəti təqdim edilərkən protest verilirsə, protestin nüsxələrdən birində və ya vekselin əslində yazılması kifayətdir. Digər nüsxələrdə və ya surətdə protestin hansı nüsxədə yazıldığı və ya vekselin əslində olduğu qeyd edilməlidir. Bu qeydi protesti tərtib etmiş şəxs imzalamalıdır.
1033.5. Əgər aksept veksel məbləğinin bir hissəsi ilə məhdudlaşdırıldığına görə protest verilirsə, köçürmə vekselinin surəti tərtib edilir və protest həmin surətə və ya ona qoşulan vərəqə yazılır. Köçürmə vekselində xxxx indossamentlər və digər qeydlər onun surətində də olmalıdır.
1033.6. Əgər köçürmə vekselindən irəli gələn bir neçə tələb bir neçə şəxsə və ya eyni şəxsə qarşı irəli sürülməlidirsə, çoxsaylı tələblər üçün bir protestin tərtibi kifayətdir.
1033.7. Protesti tərtib edən şəxs onun bir surətini özündə saxlamalıdır. Bu surətdə aşağıdakılar göstərilməlidir:
1033.7.1. veksel məbləği;
1033.7.2. ödəniş müddəti;
1033.7.3. protestin tərtib edildiyi yer və tarix;
1033.7.4. veksel verənin, xxxxxxxxxx adı, habelə ödəniş kimə və ya kimin sərəncamı ilə həyata keçirilməlidirsə, onun adı.
Maddə 1034. Veksel üzrə akseptdən və ya ödənişdən imtina barəsində bildiriş
1034.1. Veksel saxlayan akseptdən və ya ödənişdən imtina barəsində öz indossantına və veksel verənə protest günündən sonrakı dörd iş günü ərzində bildiriş verməlidir. Hər bir indossant bildirişi aldığı gündən sonrakı iki iş günü ərzində öz indossantına bu bildiriş barəsində, əvvəlki bildirişləri göndərənlərin, o cümlədən veksel verənin adlarını və ünvanlarını göstərməklə məlumat verməlidir. Yuxarıda göstərilən müddətlərin axımı əvvəlki bildirişin alındığı gündən başlanır.
1034.2. Əgər bu Məcəllənin 1034.1-ci maddəsinə əsasən, köçürmə vekselinə imza etmiş şəxsə bildiriş göndərilərsə, eyni bildiriş eyni müddətdə veksel üçün aval vermiş şəxsə də göndərilməlidir.
1034.3. İndossantlardan hər xxxxx xxxx öz ünvanını göstərmədikdə və ya dolaşıq göstərdikdə bildirişin ondan əvvəlki indossanta göndərilməsi kifayətdir.
1034.4. Bildiriş istənilən formada, hətta köçürmə vekselinin sadə qaytarılması yolu ilə verilə bilər.
1034.5. Bildirişi göndərməli xxxx onu müəyyənləşdirilmiş müddətdə göndərdiyini sübuta yetirməlidir. Əgər bildirişdən ibarət məktub göstərilmiş müddətdə poçtla yola salınmışdırsa, müddətə riayət edildiyi hesab olunur.
1034.6. Bildirişi yuxarıda göstərilmiş müddətdə göndərməyən şəxs öz hüquqlarını itirmir, xxxxx öz səliqəsizliyi üzündən əmələ gələ bilən zərər üçün veksel məbləği həddində məsuliyyət daşıyır.
Maddə 1035. Veksel üzrə akseptdən və ya ödənişdən imtinaya protest verməkdən azad edilmə
1035.1. Veksel verən, indossant və ya avalçı vekselə daxil edilmiş və imzalanmış qeyd-şərt vasitəsilə veksel saxlayanı akseptdən və ya ödənişdən imtinaya protest vermək öhdəliyindən azad edə bilər.
1035.2. Bu qeyd-şərt veksel saxlayanı köçürmə vekselini müəyyənləşdirilmiş müddətdə təqdim etmək və bildiriş göndərmək vəzifəsindən azad etmir. Müddətlərə riayət olunmadığını veksel saxlayanla mübahisədə bu hala istinad edən şəxs sübuta yetirməlidir.
1035.3. Əgər qeyd-şərti veksel verən daxil etmişdirsə, bu qeyd-şərtin vekseli imzalamış bütün şəxslər barəsində qüvvəsi vardır. Qeyd-şərti indossant və ya avalçı daxil etmişdirsə, həmin qeyd-şərtin onların özləri barəsində qüvvəsi vardır.
Maddə 1036. Veksel üzrə mükəlləfiyyətlilərin məsuliyyəti
1036.1. Köçürmə vekselini vermiş, aksept etmiş, indossament etmiş və ya ona aval qoymuş bütün şəxslər veksel saxlayan qarşısında birgə borclular kimi məsuliyyət daşıyırlar.
1036.2. Veksel saxlayan bu şəxslərin ayrılıqda hər birinə və ya birlikdə hamısına qarşı onların ardıcıllığını gözləmədən iddia irəli sürmək hüququna malikdir.
1036.3. Köçürmə vekselini imzalamış hər kəs onu ödədikdən sonra eyni hüquqa malikdir.
1036.4. Əgər vekseldə onun aksepti haqqında qeyd olunubsa, onun aksepti hallarında veksel üzrə ödənilməməsinə protest icra sənədidir və ödəyicinin hesabındakı vəsaitin mübahisəsiz silinməsi üçün əsasdır. Ödəyənin hesabında vəsait olmadıqda protest verən ərizəçi veksel üzrə öhdəliklərin veksel üzrə borclunun əmlakına yönəldilməsini tələb etmək hüququna malikdir.
1036.5. Veksel üzrə ödəyicinin əmlakı hesabına vekselsaxlayanın tələblərinin ödənilməsi hüququ bu Məcəllənin 1036.4-cü maddəsində göstərilən hal istisna olmaqla, yalnız məhkəmə qərarlarının icrası qaydasında həyata keçirilir. Vekselin etibarsız sayıldığı hallar istisna olmaqla, məhkəmə veksel verilməsinə əsas xxxx müqavilə şərtlərindən asılı olmayaraq qanunvericiliyin tələblərinə uyğun qeydiyyatdan keçmiş
və protest edilmiş veksel əsasında tezləşdirilmiş prosedur üzrə (yeddi iş günü ərzində) veksel saxlayanın xeyrinə qərar çıxarmalıdırlar.xxxvi
Maddə 1037. Ödənişdən və ya akseptdən imtina edildikdə veksel saxlayanın hüququ
1037.0. Veksel saxlayan iddia irəli sürdüyü şəxsdən aşağıdakıları tələb edə bilər: 1037.0.1. Aksept edilməmiş və ya ödənilməmiş köçürmə vekselinin məbləğini və
əgər şərtləşdirilmişdirsə, faizləri;
1037.0.2. Ödəniş müddətinin çatdığı gündən faizləri;
1037.0.3. Protest üzrə və bildiriş göndərmək üzrə xərcləri, habelə digər xərcləri.
Maddə 1038. Ödəyicinin hüquqları
Ödəyici onun qarşısında mükəlləfiyyətli xxxx şəxslərdən bütün ödənilmiş məbləği, həmin məbləğə ödəniş günündən hesablanan faizləri və çəkdiyi xərcləri tələb edə bilər.
Maddə 1039. Veksel sənədlərinin təqdim edilməsi
1039.1. İddia irəli sürülmüş və ya irəli sürülə biləcək hər bir mükəlləfiyyətli şəxs tələb edə bilər ki, veksel məbləğinin ödənilməsi müqabilində ona protestlə və ödəniş qəbzi ilə birlikdə köçürmə vekseli verilsin.
1039.2. Köçürmə vekselini ödəmiş hər bir indossant öz indossamentinin və özündən sonrakı indossantların indossamentlərinin üstündən xətt çəkə bilər.
Maddə 1040. Qismən akseptdən sonra reqres tələbi
Qismən akseptdən sonra reqres tələbinin irəli sürüldüyü halda vekselin aksept edilmədiyi məbləği ödəyən həmin ödənişin vekseldə qeyd olunmasını və bu barədə ona qəbz verilməsini tələb edə bilər. Veksel saxlayan bundan əlavə, ona vekselin təsdiqlənmiş surətini və protest aktını verməlidir ki, o, sonrakı reqres tələbini həyata keçirə bilsin.
Maddə 1041. Geriyə tratta
İddia irəli sürmək hüququ xxxx şəxs, əgər əks razılaşma yoxdursa, onun qarşısında mükəlləfiyyətli şəxslərdən birinə ödəniş müddəti təqdim edildiyi an çatan, həmin şəxsin yaşayış yeri üzrə ödənilməli olan yeni veksel vermək vasitəsilə ödənişi ala bilər (geriyə tratta).
Maddə 1042. Müddətlər keçdikdə veksel saxlayanın hüquqlarını itirməsi
1042.1. Veksel saxlayan indossantlara qarşı, veksel verənə qarşı və akseptant istisna olmaqla, veksel üzrə mükəlləfiyyətli xxxx digər şəxslərə qarşı öz hüquqlarını aşağıdakılar üçün müəyyənləşdirilmiş müddətlər keçdikdə itirir:
1042.1.1. təqdim edildiyi an və ya təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətdə ödənilən köçürmə vekselinin təqdim edilməsi üçün;
1042.1.2. akseptdən və ya ödənişdən imtina nəticəsində protestin verilməsi üçün; 1042.1.3. müvafiq qeyd-şərtin olduğu halda ödənişə təqdim etmək üçün.
1042.2. Vekseli aksept üçün veksel verənin şərtləşdirdiyi müddətdə təqdim etmədikdə veksel saxlayan həm ödənişdən imtina nəticəsində, həm də akseptdən imtina nəticəsində əmələ gələn və ona mənsub xxxx hüquqları itirir.
1042.3. Əgər vekselin ödəniş üçün təqdim edilməsi müddəti indossamentdə şərtləşdirilmişdirsə, ona yalnız indossant istinad edə bilər.
1042.4. Əgər müəyyənləşdirilmiş müddətdə köçürmə vekselinin təqdim edilməsinə və ya protestin verilməsinə qarşısıalınmaz maneə varsa, bu cür hərəkətlər üçün müəyyənləşdirilmiş müddətlər qarşısıalınmaz qüvvənin təsir etdiyi müddətə uzadılır və bu müddətə 14 gün əlavə edilir. Şəxsən veksel saxlayana və ya onun vekseli təqdim etməyi və ya protest verməyi tapşırdığı şəxsə aid xxxx xxxxxx qarşısıalınmaz qüvvə sayılmır.
Maddə 1043. Vekselin bir neçə nüsxəsinin verilməsi
1043.1. Köçürmə vekseli bir neçə eyni nüsxədə verilə bilər. Bu nüsxələrə vekselin özündə ardıcıl nömrələr qoyulmalıdır; əks halda onların hər biri ayrıca köçürmə vekseli sayılır. Əgər vekseldə onun yeganə nüsxədə verildiyi göstərilməyibsə, veksel saxlayan öz hesabına onun bir neçə nüsxəsinin verilməsini tələb edə bilər. Bu məqsədlə o bilavasitə özündən əvvəlki indossanta müraciət etməlidir. Həmin indossant ona öz indossantı və əvvəlki indossantlar, o cümlədən veksel verən barəsində kömək göstərməlidir. İndossantlar öz indossamentlərini yeni nüsxələrdə təkrar etməyə borcludurlar.
1043.2. Bir nüsxə üzrə ödənişin həyata keçirilməsi bütün qalan nüsxələrdən irəli gələn hüquqları, hətta bir nüsxə üzrə ödənişin həyata keçirilməsi nəticəsində bütün qalan nüsxələrin qüvvədən düşdüyü qeyd edilməsə belə, ləğv edir. Xxxxx ödəyici özünün aksept etdiyi və ona qaytarılmamış hər bir nüsxə üzrə məsuliyyət daşımaqda davam edir. Nüsxəni müxtəlif şəxslərə vermiş indossant, habelə sonrakı indossantlar özlərinin imza etdikləri və qaytarılmamış bütün nüsxələr üzrə məsuliyyət daşıyırlar.
1043.3. Nüsxələrdən birini aksept üçün göndərən həmin nüsxənin kimdə olduğunu başqa nüsxələrdə göstərməlidir. Həmin nüsxənin olduğu şəxs onu digər nüsxəni qanuni saxlayana verməyə borcludur. Əgər o bunu etməkdən imtina edərsə,
veksel saxlayan özünün iddia hüququnu yalnız aşağıdakılar protestlə təsdiqləndikdən sonra həyata keçirə bilər:
1043.3.1. aksept üçün göndərilmiş nüsxə onun tələbinə baxmayaraq ona verilməmişdir;
1043.3.2. aksept və ya ödəniş başqa nüsxə üzrə alına bilməzdi.
Maddə 1044. Vekselin surətləri
1044.1. Köçürmə vekselini saxlayan hər kəs onun surətini çıxara bilər.
1044.2. Surət orijinalı indossamentlər ilə və üzərində xxxx bütün digər qeydlərlə birlikdə dəqiq təkrar etməlidir. Surətdə onun hansı indossamentə qədər etibarlı olduğu göstərilməlidir.
1044.3. Surət orijinalla eyni qaydada və eyni nəticələr ilə indossament və aval edilə bilər.
1044.4. Surətdə sənədin əslinin kimdə olduğu göstərilməlidir.
1044.5. Əgər sənədin əslində onun surəti çıxarılanadək edilmiş sonuncu indossamentdən sonra belə bir qeyd-şərt varsa ki, yalnız surətdəki indossament etibarlıdır, sənədin əslində ondan sonra qoyulmuş indossament etibarsız olur.
Maddə 1045. Vekselin mətninin dəyişdirilməsi
Köçürmə vekselinin mətninin dəyişdirildiyi halda bu dəyişiklikdən sonra imza etmiş şəxslər dəyişdirilmiş mətnin məzmununa uyğun məsuliyyət daşıyırlar; dəyişikliyə qədər imza etmiş şəxslər əvvəlki mətnin məzmununa uyğun məsuliyyət daşıyırlar.
Maddə 1046. Köçürmə vekselindən irəli gələn iddia tələbləri üzrə müddətlər
1046.1. Köçürmə vekselindən akseptanta qarşı irəli gələn iddia tələbləri ödəniş müddətinin çatdığı gündən üç il sonra ödənilir.
1046.2. Veksel saxlayanın indossantlara və veksel verənə qarşı iddia tələbləri müəyyənləşdirilmiş müddətdə protestin verildiyi gündən bir il sonra ödənilir.
1046.3. İndossantların bir-birinə və veksel verənə qarşı iddia tələbləri indossantın vekseli ödədiyi gündən və ona qarşı iddia irəli sürüldüyü gündən altı ay sonra ödənilir. 1046.4. Qanuni və ya vekseldə göstərilmiş müddətlər hesablanarkən həmin
müddətlərin axımının başlandığı gün hesaba alınmır.
Maddə 1047. Vekselin etibarsız elan edilməsi
İtmiş və ya məhv olmuş veksel ödəniş yeri üzrə məhkəmə tərəfindən etibarsız elan edilə bilər.
Maddə 1048. Sadə veksel. Rekvizitlər
vəd;
1048.1. Sadə vekseldə aşağıdakılar göstərilməlidir:
1048.1.1. mətnin özünə daxil edilmiş "veksel" adı;
1048.1.2. müəyyən məbləği ödəmək barəsində sadə və heç nə ilə şərtləşdirilməmiş
1048.1.3. bu Məcəllənin 1005.1.4-1005.1.9-cu maddələrində göstərilmiş rekvizitlər. 1048.2. Bu Məcəllənin 1048.1-ci maddəsində göstərilmiş rekvizitlərdən hər hansı
birinin olmadığı sənədin sadə veksel qüvvəsi yoxdur.
1048.3. Sadə vekseli verən köçürmə vekselinin akseptantı ilə eyni əsaslar üzrə məsuliyyət daşıyır.
1048.4. Təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətli sadə veksellər veksel verənə bu Məcəllənin 1014.4-cü maddəsində göstərilmiş müddətlər ərzində təqdim edilməlidir. Veksel verən vekselin təqdim edildiyini, günü göstərməklə və öz imzasını qoymaqla təsdiqləməlidir. Təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətin axımı təqdim edilmə haqqında qeydin edildiyi gündən başlanır.
1048.5. Qalan məsələlərdə sadə veksellərə köçürmə vekselləri üçün qüvvədə xxxx müddəalar tətbiq edilir.
Maddə 1048-1. Xəzinə vekselixxxvii
1048-1.1. Xəzinə vekseli dövlət büdcəsindən ödənilməli xxxx vəsaitlərin məbləğini təsbit edən və ya qısa müddətə şəxslərdən sərbəst pul vəsaitlərinin cəlb edilməsi məqsədi ilə buraxılmış sadə vekseldir.
1048-1.2. Xəzinə vekseli aşağıdakı hallarda verilir:
1048-1.2.1. büdcə təşkilatlarına nəzərdə tutulmuş vəsaitlərin ödənilməsi zamanı xəzinədarlığın sərəncamında kifayət qədər vəsait olmadıqda;
1048-1.2.2. büdcənin xxxx ehtiyaclarmı təmin etmək məqsədilə vəsaitlərin cəlb edilməsi hallarında;
1048-1.2.3. büdcənin mülkiyyət formasından asılı olmayaraq müəssisə və təşkilatlara borcu olduqda (artıq ödənilmiş vergilər, xxxx qaytarılmalı xxxx məbləğlər və s.).
1048-1.3. Xəzinə veskelinin ödəmə müddəti aşağıdakı kimi ola bilər: 1048-1.3.1. tərtib olunduqdan sonra müəyyən vaxt ərzində;
1048-1.3.2. müəyyən edilmiş bir gündə.
1048-1.4. Xəzinə vekseli onun buraxıldığı büdcə ili ərzində ödənilməlidir.xxxviii
1048-1.5. Xəzinə vekselindən alınmış xxxxxxx görə, görülmüş işlərə və ya göstərilmiş xidmətlərə görə ödəniş vasitəsi kimi istifadə oluna bilər.
1048-1.6. Xəzinə vekseli müvafiq qaydada uçot təşkilatında uçot edilə bilər.
1048-1.7 Xəzinə vekseli təkrar bazarda müvafiq qanunvericiliyə riayət etməklə satılıb-alına bilər. Bu əməliyyatların aparılması üçün vekselsaxlayan müəyyən edilmiş qaydada vekseli verdiyi şəxsin adına indossament vasitəsilə ötürməlidir.
1048-1.8. Xəzinə vekseli hüquqi şəxslər tərəfindən büdcəyə xxxx xxxxx və ya digər borcları əvəzinə xəzinədarlığa təqdim edilə bilər.
1048-1.9. Xəzinə vekseli ödəmə vaxtı çatmazdan əvvəl xəzinədarlığa ödəniş üçün təqdim oluna bilməz.
1048-1.10. Xəzinə vekseli ödəniş vaxtı çatdıqda ödəniş üçün onu buraxan xəzinədarlığa (ödəyiciyə) təqdim olunur və onun tərəfindən ödənilir. Xəzinədarlıq (ödəyici) xəzinə vekselini ödəməkdən imtina etdikdə, vekselsaxlayan qanunvericiliyə uyğun olaraq ödəmədən imtinanı rəsmi protest aktı ilə təsbit etdirməlidir.
1048-1.11. Hüquqi və fiziki şəxslərin sərbəst pul vəsaitlərinin büdcəyə cəlb edilməsi məqsədilə xəzinə vekseli diskont qiymətli kağızı kimi buraxılır və xəzinədarlıq tərəfindən nominal dəyərindən aşağı qiymətlə realizə olunur, ödənildikdə isə ödəyici tərəfindən vekselsaxlayana veksel məbləği tam ödənilir.
Maddə 1048-2. Veksellərin uçotuxxxix
1048-2.1. Veksellərin uçotu ödəniş vaxtı çatana qədər vekselsaxlayan tərəfindən vekselin uçot təşkilatına verilməsi və onun müqabilində, veksel məbləğindən diskont məbləği çıxılmaqla, qalan məbləğin alınmasıdır.
1048-2.2. Azərbaycan Respublikasında veksellərin uçotu, domisilyasiyası, inkassoya qəbul edilməsi, veksellərin ödənilməsi üzrə xidmətlərin göstərilməsi və veksellər üzrə digər əməliyyatlar yalnız maliyyə bazarlarına nəzarət orqanında qeydiyyatdan keçmiş uçot təşkilatları tərəfindən (kredit təşkilatları, veksel evləri və digər ixtisaslaşdırılmış maliyyə-investisiya müəssisələri) həyata keçirilə bilər.
1048-2.3. Veksellərin yenidən uçotu vekselin uçotunu aparan bankdan uçota aldığı veksellərin, ödəniş tarixindən əvvəl Mərkəzi Bank tərəfindən vekselin məbləğini diskontla ödəməklə alınmasıdır.
1048-2.4. Veksellərin uçotu və yenidən uçotu qaydaları maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının normativ xarakterli aktları ilə müəyyən edilir.xl
§4. Çekxli
Maddə 1049. Çek anlayışı və onun məzmunu
1049.1. Çek orderli qiymətli kağız olub, ifadə etdiyi pul məbləğinin çek sahibinə ödənilməsi barədə çek verənin banka verdiyi və heç nə ilə şərtləndirilməyən yazılı sərəncamından ibarətdir.
1049.2. Çekdə aşağıdakı rekvizitlər göstərilməlidir:
1049.2.1. sənədin mətninə daxil edilmiş "çek" adı;
1049.2.2. müəyyən pul məbləğini ödəmək barədə sadə və heç nə ilə şərtləndirilməyən tapşırıq;
1049.2.3. ödənişi icra etməli bankın adı; 1049.2.4. ödəniş yerinin göstərilməsi;
1049.2.5. çekin tərtib olunduğu tarixin və yerin göstərilməsi; 1049.2.6. çek verənin imzası.
1049.3. Bankların yalnız elə çek blankları verməsinə icazə verilir ki, orada mətbəə üsulu ilə çap edilmiş aşağıdakı məlumatlar olsun: ödəyici bankın adı, ünvanı və telefon nömrəsi, çek verənin (hesab sahibinin) adı və ünvanı, habelə ödəyici bankın hesab nömrəsi.
1049.4. Çeklərə hesablaşma çeki, bank çeki, pul çeki və yol çeki aiddir.
1049.5. Hesablaşma çeki hesablardan nağdsız qaydada hesablaşmaların aparılmasını nəzərdə tutan çekdir.
1049.6. Bank çeki bir bankın başqa banka banklararası hesablaşmaların aparılması üçün təqdim etdiyi çekdir.
1049.7. Pul çeki müştərinin xxxxxx xxxx hesabından nağd pul vəsaitini almaq üçün yazılı sərəncamdan ibarət xxxx çekdir.
1049.8. Yol çeki bir məntəqədə verilmiş çekdə imza nümunəsi göstərilən çek sahibinə, çekdə yazılmış məbləği ödəməyi üzərinə götürən təşkilatın öhdəliyi olub, digər məntəqədə nağdlaşdırılan çekdir. Yol çeklərinin ödənilməsi sahibinin imzası əsasında çekin emitenti, onun filialı və yaxud emitentin göstərdiyi digər təşkilat tərəfindən həyata keçirilir.
1049.9. Azərbaycan Respublikasında çeklərin buraxılışı və tədavülü qaydaları qiymətli kağızlar bazarmı tənzimləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktları ilə müəyyən edilir.xlii
Maddə 1050. Veksellər haqqında müddəaların çeklərə tətbiqi
Vekselin aksept edilməsinə dair müddəalar istisna olmaqla, bu Məcəllənin 1005.2.4, 1006, 1009-1012-ci maddələrinin müddəaları çeklərdən irəli gələn münasibətlərin tənzimlənməsinə də tətbiq edilir.
Maddə 1051. Çekin təminatı tələbi
1051.1. Çek yalnız o hallarda verilə bilər ki, çek verənin bankdakı hesablarında vəsaiti və həmin vəsaitə dair çeklər vasitəsilə sərəncam vermək hüququ olsun.
1051.2. Çekin ödənilməsi üçün çek verənin vəsaiti və ya ona verilmiş kredit kifayət etmədikdə bankın çeki ödəməkdən imtina etmək hüququ vardır. Bank təmin olunmamış məbləği ödədikdə isə, çek sahibinin hüquqları ona keçir. Bank çeki tamamilə və ya qismən ödəməkdən imtina etdikdə, aşağıdakı nəticələr baş verməlidir:
1051.2.1. çek verən, yaxud tamamilə və ya qismən ödənilməmiş çeki çek verənin əvəzinə imzalamış şəxs birgə borclular kimi, çek məbləğinin ödənilməmiş hissəsinin 6 xxxxx miqdarında zərərin əvəzini çek sahibinə ödəməlidirlər. Çek sahibinin başqa zərərin əvəzinin ödənilməsi tələbini həyata keçirmək hüququ saxlanılır;
1051.2.2. bank təminat olmadığından çekin tamamilə və ya qismən ödənilmədiyini çekin özündə qeyd etməli və ləngimədən onu çek sahibinə göndərməli, bu barədə belə çekləri imzalamış çek verənlərin reyestrini tərtib edən Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankına dərhal bildiriş göndərməlidir;
1051.2.3. təmin olunmamış çeki verənin bir il ərzində çeklər verməsinə icazə verilmir və o, özündə xxxx bütün çek blanklarını dərhal ödəyici banka və müştərisi olduğu bütün başqa banklara qaytarmalıdır. Ödəyici bank bunu yazılı şəkildə dərhal çek verəndən və hesablardakı vəsaitə dair sərəncam verməyə ixtiyarlı xxxx bütün şəxslərdən tələb etməli və bundan sonra çek verməyi onlara qadağan etməlidir;
1051.2.4. bu tələbdən sonra bir ay müddətində çek verən çek sahibi barədə çek məbləğinin ödənilməmiş hissəsini ödədiyini, habelə bu Məcəllənin 1051.2.1-ci maddəsinə uyğun olaraq zərərin əvəzini ödədiyini, yaxud həmin məbləğlərin tam ödənilməsi üçün ödəyici bankın kifayət qədər vəsaitə malik olması qayğısına qaldığını ödəyici banka sübut edərsə, bu Məcəllənin 1051.2.3-cü maddəsinə uyğun olaraq çeklərin verilməsinin qadağan edilməsinin gələcək üçün qüvvəsi yoxdur.
Maddə 1052. Çekin aksept edilməsinin istisna olunması
Ödəyici çeki aksept etməməlidir. Çekdə aksept barədə yazılan qeyd etibarsız sayılır.
Maddə 1053. Çek üzrə ödənişi almağa ixtiyarlı şəxsin adı
1053.1. Çek yazıla bilər:
1053.1.1. müəyyən şəxsin adına; 1053.1.2. təqdim edənə (adsız).
1053.2. Çek "və ya təqdim edənə" qeyd-şərti ilə, yaxud bu cür məna ifadə edən qeyd-şərtlə müəyyən şəxsə verilərsə, adsız çek sayılır.
1053.3. Sahibinin adı göstərilməyən çek adsız çek sayılır. 1053.4. Çek, çek verənin özünə verilə bilər.
Maddə 1054. Çekdə faizlər barədə yazılan qeyd-şərtin etibarsızlığı
Çekdə faizlər barədə yazılan qeyd-şərt etibarsız sayılır.
Maddə 1055. Çekin başqasına verilməsi
1055.1. Müəyyən şəxsə verilmiş və ödənişə təqdim olunmuş çek indossament vasitəsilə başqa şəxsə verilə bilər.
1055.2. Çek indossament vasitəsilə həmçinin çek verənə və çek üzrə mükəlləfiyyətli hər hansı şəxsə verilə bilər. Öz növbəsində bu şəxslər də çeki indossament edə bilərlər.
1055.3. Ödəyici bankın indossamenti etibarsızdır. Adsız indossament blanklı indossament sayılır. Bankın bir neçə şöbəsinin (filialının) olduğu və indossamentin çekin verildiyi şöbənin deyil, başqa şöbənin xeyrinə edildiyi hallar istisna olmaqla, bank üçün indossamentin yalnız ödəniş qəbzi qüvvəsi vardır.
1055.4. Vekselin aksept edilməsinə dair müddəalar istisna olmaqla, bu Məcəllənin 993.3-993.4, 1018 və 1020-ci maddələrinin müddəaları çeklərə də tətbiq edilir.
Maddə 1056. Çek sahibinin xeyrinə ehtimal. Çekin itirilməsi
1056.1. Çek sahibinin xeyrinə ehtimala bu Məcəllənin 1019.1-ci maddəsi tətbiq edilir.
1056.2. Çek sahibi çeki itirdikdə, əlində xxx xxxx şəxs, onun adsız çek və ya indossament vasitəsilə verilən çek olmasına baxmayaraq, çeki yalnız o halda qaytarmağa borcludur ki, onu vicdansız yolla əldə etmiş olsun və ya əldə edərkən kobud ehtiyatsızlıq etmiş olsun.
Maddə 1057. Çek zaminliyi (aval)
Çek məbləğinin ödənişinə avalçı tərəfindən aval (çek zaminliyi) vasitəsilə tamamilə və ya qismən qarantiya verilə bilər. Ödənişə belə qarantiyanı, ödəyici bank istisna olmaqla, hər hansı üçüncü şəxs və ya artıq çekdə imzası xxxx şəxs verə bilər.
Maddə 1058. Çekin ödənişə təqdim olunması
1058.1. Çek təqdim olunduqda ödənilməlidir. Hər cür başqa göstəriş etibarsız sayılır.
1058.2. Tərtib edildiyi ölkədə ödənilməli xxxx xxx bir ay müddətində ödənişə təqdim olunmalıdır. Verildiyi ölkədə deyil, başqa ölkədə ödənilməli xxxx xxx, verilmə
yeri ilə ödəniş yeri eyni qitədədirsə, iki ay müddətində, müxtəlif qitələrdədirsə, üç ay müddətində ödənişə təqdim edilməlidir. Həm də Müstəqil Dövlətlər Birliyinin üzvü xxxx xxx dövlətin ərazisində verilən və Müstəqil Dövlətlər Birliyinin üzvü xxxx digər dövlətin ərazisində ödənilməli xxxx çeklər eyni qitədə verilən və ödənilməli xxxx çeklər sayılır. Yuxarıda göstərilən müddətlərin axımı çekdə onun verilmə günü kimi göstərilən gündən başlanır.
1058.3. Əgər çek onun verildiyi yerin təqvimindən fərqlənən başqa təqvimin qüvvədə olduğu yerdə ödənilməlidirsə, ödəniş yerinin təqviminə əsasən verilmə gününə uyğun tarix və bundan asılı olaraq ödəniş müddəti müəyyənləşdirilir.
Maddə 1059. Çekin xxxx götürülməsi
1059.1. Çekin xxxx götürülməsi yalnız onun təqdim edilmə müddəti qurtardıqdan sonra etibarlıdır.
1059.2. Xxx xxxx götürülmədikdə, bank çekin təqdim edilmə müddəti qurtardıqdan sonra da ödənişi icra edə bilər.
1059.3. Çek verən özünün və ya hər hansı üçüncü şəxsin çeki itirdiyini təsdiq edirsə, ödəyiciyə ödənişin icrasını qadağan edə bilər.
Maddə 1060. Çek verənin ölməsinin, fəaliyyət qabiliyyətini itirməsinin və ödəmə qabiliyyətli olmamasının nəticələri
Çek verildikdən sonra çek verənin ölməsi və ya fəaliyyət qabiliyyətini itirməsi və ya ödəmə qabiliyyətli olmamasının elan edilməsi çekin etibarlığına təsir göstərmir.
Maddə 1061. Çek üzrə ödəniş və ödənişə dair qəbz. Xarici valyutada verilən çeklər
Çek üzrə ödənişlərə, ödənişə dair qəbz verilməsinə və xarici valyutada çeklərə bu Məcəllənin 1028, 1029.4 və 1030-cu maddələri müvafiq surətdə tətbiq olunur.
Maddə 1062. Cızıqlı çek
1062.1. Çek verən, habelə hər hansı çek sahibi bu Məcəllənin 1062.2-1062.6-cı maddələrində nəzərdə tutulan nəticələr ilə çeki cızıqlaya bilərlər. Cızıqlama çekin üz tərəfinə iki paralel xətt çəkməklə aparılır. Cızıqlama ümumi və ya xüsusi ola bilər. Xətlər arasında heç bir göstəriş və ya "bank" qeydi və ya eyni mənalı başqa qeyd yoxdursa, cızıqlama ümumi sayılır. Xətlər arasında bankın adı yazılmışsa, cızıqlama xüsusi sayılır. Ümumi cızıqlama xüsusiyə çevrilə bilər, xxxxx xüsusi cızıqlama ümumiyə
çevrilə bilməz. Cızıqlamanın və ya göstərilmiş bankın adının qaralanması etibarsız sayılır.
1062.2. Ödəyici ümumi cızıqlaması xxxx çeki yalnız banka və ya öz müştərisinə ödəyə bilər.
1062.3. Xüsusi cızıqlaması xxxx çeki ödəyici yalnız göstərilmiş banka və ya əgər bu bankın özü ödəyicidirsə, həmin bankın müştərisinə ödəyə bilər. Göstərilən bank çeki qəbul etməyi digər banka tapşıra bilər.
1062.4. Bank cızıqlı çeki yalnız öz müştərisindən və ya başqa bankdan qəbul edə bilər.
1062.5. Bir neçə xüsusi cızıqlaması xxxx çeki ödəyici yalnız o halda ödəyə bilər ki, çekin üzərində ikidən xxx cızıqlama aparılmasın.
1062.6. Yuxarıdakı göstərişləri yerinə yetirməyən ödəyici və ya bank vurulan zərərin əvəzini çekin məbləğindən artıq olmayan miqdarda ödəməyə borcludur.
Maddə 1063. Hesablaşma çeki
1063.1. Çek verən, habelə hər hansı çek sahibi çekin üz tərəfində "hesablaşma" qeydi və ya eyni mənalı başqa qeyd yazmaqla, çekin nağd pulla ödənilməsini qadağan edə bilər. Bu halda ödəyici çekin ödənişini yalnız hesabdan hesaba keçirmə yolu ilə (hesablaşma, köçürmə, nağdsız hesablaşmalar) icra edə bilər. Hesabda yazı ödəniş sayılır. "Hesablaşma" qeydinin pozulması etibarsız sayılır. Yuxarıdakı göstərişləri yerinə yetirməyən ödəyici vurulan zərərin əvəzini çekin məbləğindən artıq olmayan miqdarda ödəməyə borcludur.
1063.2. Əgər ödəyici ödəmə qabiliyyəti olmayan elan edilmişsə və ya o, ödənişlərin icrasını dayandırmışsa və ya tutmanın onun əmlakına yönəldilməsi nəticəsiz qalmışsa, hesablaşma çekinin sahibi ödəyicidən çeki nağd pulla ödəməyi tələb edə bilər, çek ödənilmədikdə isə özünün reqres hüququnu həyata keçirə bilər. Banklar haqqında qanuna əsasən görülən tədbirlər nəticəsində çek sahibi özünün ödəyicidəki hesablarına dair sərəncam verə bilmədikdə də bu qayda tətbiq olunur.
1063.3. Hesablaşma çeki sahibinin, bundan əlavə, iddia vermək hüququ vardır, amma o, sübut etməlidir ki, ödəyici hesabda sadə və heç nə ilə şərtləşdirilməyən qeyd yazmaqdan imtina edir və ya ödəniş yeri üzrə müvafiq hesablaşma orqanı öhdəliklərin ödənilməsi məqsədi ilə nağdsız hesablaşmalar aparılması üçün çeki yararsız elan etmişdir.
Maddə 1064. Çek üzrə ödəməmə nəticəsində iddia
1064.1. Ödənişə vaxtında təqdim olunan çek ödənilmədikdə çek sahibi indossantlara, çek verənə və çek üzrə digər mükəlləfiyyətli şəxslərə iddia verə bilər.
1064.2. Çek sahibi iddia verdiyi şəxsdən aşağıdakıları tələb edə bilər:
1064.2.1. çek ödənilməyibsə, çek məbləğinin ödənilməsini; 1064.2.2. faizlərin ödənilməsini;
1064.2.3. xərclərin ödənilməsini;
1064.2.4. faizin üçdə birindən xxx olmayan miqdarda penya.
1064.3. Əgər çekin vaxtında təqdim edilməsinə qarşısıalınmaz maneə əngəl törədirsə, çeklərin ödənişə təqdim edilməsi müddətlərinin uzadılmasına bu Məcəllənin 1042-ci maddəsi tətbiq olunur.
Maddə 1065. Saxta çek
Qəlp və ya saxta çekin ödənişi ilə əlaqədar zərəri ödəyici çəkir, bu şərtlə ki, çekdə göstərilən çek verən təqsirli olmasın, məsələn, ona tapşırılmış çek blanklarını etinasız saxlamış olmasın.
Maddə 1066. Çekin mətninin dəyişdirilməsi
Çekin mətninin dəyişdirilməsinə bu Məcəllənin 1045-ci maddəsi tətbiq edilir.
Maddə 1067. Çek öhdəlikləri üzrə iddia müddətləri
Çek sahibinin indossantlara, çek verənə və çek üzrə digər mükəlləfiyyətli şəxslərə qarşı çekdən irəli gələn iddia tələbləri təqdimetmə müddəti qurtardıqdan bir il sonra ödənilir. Çek üzrə mükəlləfiyyətli xxxx xxx şəxsin çek üzrə mükəlləfiyyətli xxxx digər şəxsə iddia tələbləri çekin mükəlləfiyyətli şəxs tərəfindən ödənildiyi və ya məhkəmə qaydasında ondan çek üzrə ödənişin tutulduğu gündən bir il sonra ödənilir.
Maddə 1068. Çekin etibarsız elan edilməsi
Çekin etibarsız elan edilməsinə bu Məcəllənin 1047-ci maddəsi tətbiq olunur.
Maddə 1069. Çekin ödənişə təqdim edilməsi müddətlərinin hesablanması
Çek ödənişə yalnız iş günləri təqdim olunmalıdır. Təqdimetmə müddətinin son günü bazar gününə və ya başqa qeyri-iş gününə düşdükdə, müddət növbəti iş gününədək uzadılır. Müddət ərzində xxxx qeyri-iş günləri müddət hesablanarkən nəzərə alınır.
§5. İstiqraz
Maddə 1070. İstiqraz anlayışıxliii
Xxxxxxxx emitentin istiqraz mülkiyyətçisinə borclu olduğunu təsdiqləyən və şərtlərindən asılı olaraq, müəyyən edilmiş tarixdə faiz (kupon) və ya diskont və əsas məbləği ödənilən borc investisiya qiymətli kağızıdır.
Maddə 1071. İstiqraz şəklində borc öhdəliyindən irəli gələn tələblərin ödənilməsi – çıxarılmışdır.xliv
Maddə 1072. İstiqrazların etibarsız elan edilməsi – çıxarılmışdır.
Maddə 1073. Faizli qiymətli kağız kuponları, renta kağızları və dividend kuponları – çıxarılmışdır.
Maddə 1074. Kartoçkalar, markalar və oxşar sənədlər – çıxarılmışdır.
Maddə 1075. Açıq borc istiqrazları. Emissiya prospektinin məcburiliyi –
çıxarılmışdır.
Maddə 1076. Konversiya borcu istiqrazlarıxlv
1076.1. Konversiya borcu istiqrazları açıq səhmdar cəmiyyətləri tərəfindən buraxılan borc öhdəlikləri olub, nəinki faizlərin hesablanmasını tələb etmək hüququ, həm də onları eyni növ qiymətli kağızlara dəyişmək hüququ və ya yeni səhmlər əldə etməkdə üstünlük hüququ verir.xlvi
1076.2. Konversiya borcu istiqrazları yalnız emissiya prospekti əsasında açıq abunə yazılışı üçün buraxıla və ya birjaya çıxarıla bilər. Emissiya prospekti barəsində bu Məcəllənin 1078-12-ci maddəsi müvafiq surətdə tətbiq olunur. Prospektdə əlavə olaraq aşağıdakılar göstərilməlidir:
1076.2.1. istiqrazların dəyişdirilməsi və ya səhmlərin əldə edilməsi müddəti; 1076.2.2. konversiya borcu istiqrazlarının səhmlərə dəyişdirilməsi hansı nisbətdə
aparılmalıdır və ya konversiya borcu istiqrazları şəklində borc öhdəliyi ilə bağlı üstünlük hüququ əsasında hansı məbləğdə səhmlərin əldə edilməsi mümkündür;xlvii
1076.2.3. hansı məbləğdə əlavə haqq mümkündür.
1076.3. Konversiya borcu istiqrazının sahibi istiqrazdan irəli gələn hüquqları ilə kifayətlənə bilər və dəyişdirmə hüququnu və ya əldə etməyə üstünlük hüququnu həyata keçirməyə borclu ola bilməz.
Maddə 1076-1. Təmin edilmiş istiqrazlarxlviii
1076-1.1. Təmin edilmiş istiqrazlar onlardan irəli gələn öhdəliklər girovla, qarantiya ilə, həmçinin dövlət və ya bələdiyyə zəmanəti ilə təmin olunan istiqrazlardır.xlix
1076-1.2. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə hüquqların keçməsi ilə təminat üzrə hüquqlar da keçmiş hesab olunur. İstiqrazlar üzrə hüquqların keçməsi ilə müşayiət olunmayan təminat üzrə hüquqların keçməsi etibarsızdır.
1076-1.3. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə təminat haqqında məlumat istiqrazların emissiyası haqqında qərarda və emissiya prospektində əks etdirilməlidir.
1076-1.4. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə təminat üçüncü şəxs tərəfindən təqdim edildikdə həmin şəxs istiqrazların emissiyası haqqında qərarı imzalamalıdır. Təminatı təqdim etmiş şəxs hüquqi şəxs olduqda istiqrazların emissiyası haqqında qərar həmin hüquqi şəxsin təkbaşına icra orqanı və ya kollegial icra orqanının bütün üzvləri tərəfindən imzalanır və möhürlə təsdiq edilir.l
1076-1.5. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə təminatın dəyəri istiqrazların ümumi nominal dəyərindən və ödəniləcək xxxx faizlərdən (olduqda) aşağı olmamalıdır.
1076-1.6. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə, emitent öhdəliklərini istənilən səbəbdən, o cümlədən müflisləşmə nəticəsində icra etmədiyi halda investorlar təminatın predmetini həmin emitentin digər kreditorlarına nisbətən üstün qaydada əldə etmək hüququna xxxxxxxxxxx.xx
Maddə 1076-2. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə təminatın sərəncamçısılii
1076-2.1. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə təminatın sərəncamçısı həmin təminatın qanunvericiliyin və emissiya prospektinin tələblərinə cavab verməsinə nəzarət məqsədi ilə istiqrazların mülkiyyətçilərinin xeyrinə öz adından təminatı girov saxlayan qismində çıxış edən investisiya şirkəti, mərkəzi depozitar və ya bankdır. Emitentlə sərəncamçı arasında qarşılıqlı asılılıq olmamalıdır.
1076-2.2. Sərəncamçı emitentin istiqrazların emissiyası haqqında qəbul olunmuş qərarında müəyyənləşdirilir və emitentlə bağlanılmış müqavilə əsasında fəaliyyət göstərir.
1076-2.3. Sərəncamçı qanunvericiliyin və emissiya prospektinin tələblərinə uyğun olmayan hərəkət və ya hərəkətsizliyə yol verdikdə və ya bu Məcəllədə sərəncamçıya dair müəyyən edilmiş tələblərə cavab vermədikdə, emitent maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının tələbi ilə sərəncamçını digər şəxslə əvəz etməlidir.
1076-2.4. Sərəncamçı öz hüquq və vəzifələrini həyata keçirərkən hər hansı hərəkəti və ya hərəkətsizliyi nəticəsində yaranmış zərər üçün məsuliyyət daşımır, bu şərtlə ki, həmin hərəkətin və ya hərəkətsizliyin qanunsuz və ya vicdansız hərəkətlərin nəticəsi olduğu sübut edilməsin.
Maddə 1076-3. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar
1076-3.1. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar üzrə girov predmeti investisiya qiymətli kağızları, daşınmaz əmlak sertifikatları, daşınmaz və rəsmi reyestrdə üzərində mülkiyyət hüququ
qeydə alınan daşınar əşyalar, habelə bu Məcəllənin 1076-6-cı maddəsi ilə müəyyən edilmiş ipoteka örtüyü ola bilər.liii
1076-3.2. Girovla təmin edilmiş istiqrazların bir buraxılışının daxilində hər bir istiqraz mülkiyyətçisi girov qoyulmuş əmlaka münasibətdə həmin buraxılışda xxxx digər istiqrazların bütün başqa mülkiyyətçiləri ilə bərabər hüquqlara malikdir.liv
1076-3.3. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar üzrə əmlakın girov qoyulması qanunvericilikdə girov üçün nəzərdə tutulmuş prosedurlara müvafiq surətdə həyata keçirilir.
1076-3.4. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar üzrə girovun predmeti xxxx qiymətli kağızlar qiymətli kağızlar haqqında qanunvericiliyə müvafiq surətdə depozitarda deponentləşdirilərək öhdəliklərlə xxxxxxxxxxxxx.xx
1076-3.5. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar dövlət qeydiyyatına alınmazdan əvvəl girovun predmeti xxxx qiymətli kağızlar (adsız qiymətli kağızlar daxil olmaqla) “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa müvafiq surətdə depozitar sistemində deponentləşdirilərək onların girovu qeydiyyata alınır.lvi
1076-3.6. Girov predmetini təşkil edən qiymətli kağızlar üzrə hüquqlar məhdudlaşdırıldıqdan sonra, girov qoyan sərəncamçıya bu barədə rəsmi məlumat verir.lvii
1076-3.7. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar üzrə öhdəliklərin emitent tərəfindən icra edilmədiyi və ya lazımınca icra edilmədiyi halda, girov predmeti xxxx əmlaka bu istiqrazların hər hansı mülkiyyətçisinin sərəncamçıya ünvanlanmış yazılı tələbi ilə, sərəncamçı tərəfindən qanunvericiliyə müvafiq surətdə tutma yönəldilə bilər. Sərəncamçı istiqraz mülkiyyətçisinin yazılı tələbində qeyd olunmuş istiqrazlar üzrə öhdəliklərin emitent tərəfindən icra edilməməsi və ya lazımınca icra edilməməsi faktlarını araşdırır və yalnız bu faktlar təsdiq olunduqda girov predmetinə tutma yönəldir.lviii
1076-3.8. Girov qoyulmuş əmlakın satılmasından əldə edilmiş vəsait girovla təmin edilmiş istiqrazların mülkiyyətçiləri xxxx şəxslərə verilir. Girov qoyulmuş əmlakın satılmasından əldə edilmiş vəsaitin məbləği istiqrazlar üzrə icra edilməmiş öhdəliklərin məbləğindən xxx olduqda, bu fərq öhdəliklər tam şəkildə ödənildikdən sonra emitentə qaytarılır.lix
1076-3.9. Girovla təmin edilmiş istiqrazların mülkiyyətçiləri bu Məcəllənin 1076-3.7- ci bəndində göstərilmiş tələbləri, öhdəliyin icra müddətinin bitdiyi gündən sonra qanunvericilikdə müəyyən edilmiş müddət ərzində vermək hüququna malikdir.lx
Maddə 1076-4. Qarantiya ilə təmin edilmiş istiqrazlar
1076-4.1. İstiqrazlar üzrə öhdəliklərin icrasının təmin edilməsi üçün təqdim edilən qarantiya qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməlidir.
1076-4.2. İstiqrazlar üzrə öhdəliklərin icrasının təmin edilməsi üçün təqdim edilən qarantiya bu istiqrazlar üzrə öhdəliklər tam icra edilənədək xxxx çağırıla bilməz.
1076-4.3. Qarantiya, emitent tərəfindən istiqrazlar üzrə öhdəliklər tam şəkildə icra olunanadək, sərəncamçıda saxlanılır.
Maddə 1076-5. Dövlət və bələdiyyə zəmanəti ilə təmin edilmiş istiqrazlar
Dövlət və bələdiyyə zəmanəti ilə təmin edilmiş istiqrazların buraxılması qaydası müvafiq qanunvericiliklə tənzimlənir.
Maddə 1076-6. İpoteka istiqrazlarılxi
1076-6.1. İpoteka istiqrazları ipoteka örtüyü ilə təmin olunmuş istiqrazlardır. 1076-6.2. İpoteka örtüyünə əsas və əlavə aktivlər daxil edilir.
1076-6.3. Əsas aktivlər qismində yaşayış sahəsinin alınması üçün verilmiş və həmin, yaxud digər yaşayış sahəsinin ipotekası ilə təmin olunmuş kreditlərlə (ipoteka kreditləri) bağlı emitentin tələb hüquqları çıxış edir.
1076-6.4. Əlavə aktivlər ipoteka örtüyünün nominal dəyərinin 20 faizindən xxx olmamaqla aşağıdakı tərkibdə ola bilər:
1076-6.4.1. Azərbaycan Respublikasının dövlət qiymətli kağızları;
1076-6.4.2. Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının qiymətli kağızları və ya emitentin Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankında saxlanılan depozitləri;
1076-6.4.3. müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş dövlətlərin və həmin dövlətlərin mərkəzi banklarının buraxdığı qiymətli kağızlar.
1076-6.5. Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının normativ xarakterli aktı ilə ayrı hal nəzərdə tutulmayıbsa, ipoteka istiqrazları yalnız ipoteka örtüyünə daxil xxxx əsas aktivlərin (ipoteka kreditlərinin) valyutasında ola bilər.
1076-6.6. İpoteka istiqrazlarının xxxx çəki metodu ilə hesablanmış ödəniş müddəti ipoteka örtüyünə daxil xxxx ipoteka kreditlərinin xxxx çəki metodu ilə hesablanmış ödəniş müddətindən xxx xxx bilməz. Xxxx çəki metodu ilə ödəniş müddətlərinin hesablanması qaydası maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1076-6.7. İpoteka istiqrazlarını yalnız kredit təşkilatları və müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən ipoteka kreditlərinin verilməsi məqsədi ilə yaradılmış qurumlar buraxa bilər.
1076-6.8. İpoteka istiqrazları üzrə emitentin öhdəlikləri tam və ya qismən həmin istiqrazların ipoteka örtüyünə daxil edilmiş aktivlərlə birgə bu Məcəllənin 1076-6.7-ci maddəsi ilə müəyyən edilmiş ipoteka istiqrazları buraxmaq hüququ xxxx üçüncü şəxslərə verilə bilər, bu şərtlə ki, belə hal emissiya prospektində nəzərdə tutulsun. Emitentin bu Məcəllənin 1076-13-cü maddəsi ilə müəyyən edilmiş müflisləşməsi və ya öhdəliklərini yerinə yetirməməsi halında emitentin öhdəlikləri üçüncü şəxslərə yalnız həmin maddə ilə nəzərdə tutulmuş qaydada keçməlidir.
Maddə 1076-7. İpoteka istiqrazları üzrə faizlər
1076-7.1. İpoteka istiqrazları öz mülkiyyətçilərinin ipoteka istiqrazlarının emissiya prospektində müəyyənləşdirilmiş məbləğdə və qaydada faiz almaq hüququnu təsbit etməlidir. Bu xxxxx xxxx ödənişləri ipoteka istiqrazlarının buraxılış şərtlərinə uyğun olaraq, xxxxx ən azı ildə bir dəfə həyata keçirilməlidir.
1076-7.2. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər üzrə faiz ödənişləri ipoteka istiqrazları üzrə faizlərin ödənilməsini təmin etməlidir.
1076-7.3. Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının normativ xarakterli aktı ilə ayrı hal nəzərdə tutulmayıbsa, ipoteka örtüyünə daxil xxxx ipoteka kreditləri sabit faizlərlə verilmiş olduqda ipoteka istiqrazları üzrə faizlər sabit, ipoteka örtüyünə daxil xxxx ipoteka kreditləri dəyişən faizlərlə verilmiş olduqda isə ipoteka istiqrazları üzrə faizlər dəyişkən olmalıdır. Dəyişən faizlər müəyyən edildikdə, ipoteka örtüyünə daxil xxxx ipoteka kreditləri üzrə faizlərlə ipoteka istiqrazları üzrə faizlər eyni faiz dərəcəsi bazasına bağlı olmalıdır.
Maddə 1076-8. İpoteka istiqrazlarının buraxılması xüsusiyyətləri
1076-8.1. İpoteka istiqrazlarının emissiya prospektində “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 5.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş məlumatlardan başqa aşağıdakı məlumatlar olmalıdır:
1076-8.1.1. ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər barədə məlumat (dəyəri, tərkibi, borcların ödənilməsi şərtləri və qaydası);
1076-8.1.2. ipoteka istiqrazlarının vaxtından əvvəl ödənişi nəzərdə tutulduqda, bu halda ödənişin şərtləri, yaxud vaxtından əvvəl ödənişə yol verilmədikdə, bu barədə məlumat;
1076-8.1.3. ipoteka istiqrazlarının ödənişi ilə bağlı məlumatın dərc ediləcəyi kütləvi informasiya vasitələri barədə məlumat;
1076-8.1.4. sərəncamçı ilə bağlı məlumatlar.
1076-8.2. İpoteka istiqrazlarının vaxtından əvvəl ödənilməsi zamanı vaxtından əvvəl ödəniş bir buraxılışın bütün istiqrazlarına eyni şərtlərlə şamil olunur.
1076-8.3. Emitentin emissiya etdiyi ipoteka istiqrazlarının bir buraxılışı bir ipoteka örtüyü ilə təmin edilir. Bir ipoteka örtüyü ilə ipoteka istiqrazlarının bir neçə buraxılışının təmin edilməsinə yalnız əvvəlcədən təsdiq edilən emissiya prospektində nəzərdə tutulduğu halda yol verilir. lxii
Maddə 1076-9. İpoteka örtüyünə dair tələblər
1076-9.1. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər başqa öhdəliklərlə yüklü edilə bilməz və sərəncamçının icazəsi olmadan ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərə dair sərəncam verilə bilməz. Bu Məcəllənin 1076-13-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş halların baş verməsinədək ipoteka örtüyünə daxil edilmiş aktivlərdən daxil xxxx pul vəsaitləri emitentin hesabında saxlanılır və onun öz mülahizəsi ilə istifadə olunur.
1076-9.2. İpoteka kreditinin verildiyi zaman yalnız müstəqil qiymətləndirici tərəfindən bazar dəyəri ilə qiymətləndirilmiş daşınmaz əmlakla bağlı hüquqlar ipoteka örtüyünə daxil edilir. 1076-9.3. Yaşayış üçün nəzərdə tutulmayan daşınmaz əmlakın, boş torpaq sahəsinin və tamamlanmamış tikintinin ipotekası ilə təmin edilmiş kreditlər ilə bağlı hüquqlar ipoteka
örtüyünə daxil edilə bilməz.
1076-9.4. İpoteka istiqrazlarının likvidliyini artırmaq məqsədilə faiz nisbətinin daha aşağı həddi maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının normativ xarakterli aktı ilə nəzərdə tutulmayıbsa, ipoteka predmetinin hesablanmış bazar dəyərinin 85 faizindən xxx məbləğdə verilmiş ipoteka krediti üzrə hüquqlar ipoteka örtüyünə daxil edilmir.
1076-9.5. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin əsas borc məbləğləri üzrə dəyəri emitentin ipoteka istiqrazları üzrə ödəməli olduğu ümumi nominal dəyərin ən azı 110 faizini təşkil etməlidir. Bu zaman hesablamaya hər bir kredit üzrə əsas borcun həmin krediti təmin edən ipoteka predmetinin bazar dəyərinin yalnız 80 faizindən xxx olmayan hissəsi daxil edilir.
1076-9.6. İpoteka örtüyünə daxil xxxx hüquqlarla əlaqəli xxxx ipoteka kreditləri üzrə şərtlər kredit müddəti ərzində əsas borcun və faizlərin ən azı rübdə bir dəfə olmaqla yalnız pul formasında hissə-hissə ödənilməsini nəzərdə tutmalıdır.
1076-9.7. Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən qeyri-standart kredit kimi təsnifləşdirilmiş kreditlər üzrə hüquqlar ipoteka örtüyünün tərkibinə daxil edilə bilməz.lxiii
1076-9.8. İpoteka örtüyünə daxil xxxx hüquqlarla əlaqəli xxxx daşınmaz əmlaklar ipoteka krediti üzrə öhdəliyin qüvvədə olduğu bütün müddət ərzində bazar qiyməti əsas götürülməklə və təmin etdiyi kreditin qalıq dəyərinin həcmindən az olmamaqla məhv olma və ya zədələnmə riskindən sığortalanmalıdır.
1076-9.9. İpoteka örtüyünə daxil xxxx hüquqlarla əlaqəli xxxx ipoteka müqavilələrində ipoteka saxlayanın razılığı olmadan ipoteka qoyan tərəfindən ipoteka predmetinin özgəninkiləşdirilməsini, digər öhdəliklərlə yüklənməsini, habelə xxx xxxx başqa sərəncam verilməsini (vəsiyyət etmə halları istisna olmaqla), eləcə də ipoteka predmetinin salamatlığına ziyan vuran və ya pisləşməsinə səbəb xxxx hərəkətləri qadağan edən şərt olmalıdır.
Maddə 1076-10. İpoteka örtüyünün reyestri
1076-10.1. İpoteka istiqrazlarının hər bir emitenti istiqrazların buraxılışı haqqında qərar qəbul etdikdə, istiqrazları təmin edən ipoteka örtüyünün reyestrini sərəncamçının nəzarəti altında yaratmalı və aparmalıdır.
1076-10.2. İpoteka örtüyünün reyestrində müvafiq qeydin edildiyi andan aktivlər ipoteka örtüyünün tərkibinə daxil edilmiş hesab olunur.
1076-10.3. İpoteka örtüyünün reyestrinə ən azı aşağıdakı məlumatlar daxil edilir:
1076-10.3.1. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər üzrə emitentin hüquqlarını təsdiq edən sənədlərin rekvizitləri;
1076-10.3.2. ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin məbləği (əsas borc və faiz dərəcəsi), ödəniş müddətləri, yaxud bu məbləğləri müəyyənləşdirməyə imkan verən şərtlər;
1076-10.3.3. ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər üzrə öhdəliklərin icra vəziyyəti;
1076-10.3.4. ipoteka örtüyünə daxil xxxx hüquqlarla əlaqəli xxxx ipoteka predmetinin adı, eyniləşdirilməsi üçün yetərli xxxx təsviri və olduğu yer;
1076-10.3.5. ipoteka örtüyünə daxil xxxx hüquqlarla əlaqəli xxxx ipoteka predmetinin müstəqil qiymətləndirici tərəfindən qiymətləndirilmiş dəyəri.
1076-10.4. İpoteka örtüyünün reyestri maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının müəyyən etdiyi qaydada kağız və elektron formada aparılmalıdır. İpoteka örtüyünün reyestri və ona edilmiş dəyişikliklər maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına təqdim edilməlidir.
1076-10.5. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər yalnız sərəncamçının icazəsi ilə ipoteka örtüyünün reyestrindən çıxarıla və ya başqa aktivlə əvəz edilə bilər. Sərəncamçı emitentin bu barədə müraciətinə beş iş günü müddətində baxmalı və nəticəsini emitentə yazılı formada bildirməlidir.
1076-10.6. Sərəncamçı emitentin ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər barədə sərəncam verməsinə yalnız belə sərəncam bu Məcəllə və emissiya prospektinə zidd olmadıqda icazə verə bilər.
Maddə 1076-11. İpoteka örtüyü üzrə sərəncamçının hüquq və vəzifələri
1076-11.1. Sərəncamçı ipoteka istiqrazlarının buraxılışı zamanı və maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının normativ xarakterli aktı ilə daha qısa müddət müəyyən edilmədikdə, ən azı yarım ildə bir dəfədən az olmayaraq ipoteka örtüyünün bu Məcəllənin 1076-6-cı və 1076-9-cu maddələrinin tələblərinə uyğunluğunu yoxlayır.lxiv
1076-11.2. İpoteka örtüyü bu Məcəllənin 1076-6-cı və 1076-9-cu maddələrinin tələblərinə cavab vermədikdə, sərəncamçı bu barədə emitentə yazılı məlumat verir və aşkar olunmuş pozuntuların aradan qaldırılmasını tələb edir. Emitent tələbi aldığı tarixdən on iş günündən gec olmayaraq müəyyən edilmiş bütün çatışmazlıqları aradan qaldırmalı və bu barədə sərəncamçıya müvafiq məlumatı və sənədləri təqdim etməlidir.
1076-11.3. Sərəncamçı ipoteka örtüyünün yoxlanılmasının nəticəsi barədə hesabatı maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının müəyyən etdiyi forma və qaydada həmin orqana təqdim edir.
1076-11.4. Sərəncamçı ipoteka örtüyündə aşkar etdiyi, xxxxx emitent tərəfindən bu Məcəllənin 1076-11.2-ci maddəsinə müvafiq qaydada aradan qaldırılmamış və istiqrazlar üzrə ödənişlər üçün əhəmiyyətli təhlükə yarada bilən pozuntular barədə Azərbaycan dilində və emissiya prospektinin dərc olunduğu digər dillərdə tərtib olunmuş bildirişi pozuntuların aradan qaldırılması üçün müəyyən edilmiş müddətin bitməsindən beş iş günündən gec olmayaraq emissiya prospektinin dərc olunduğu kütləvi informasiya vasitəsində (həmin kütləvi informasiya vasitəsi fəaliyyət göstərmədikdə başqa kütləvi informasiya vasitəsində) açıqlamalı və maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına təqdim etməlidir. Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı bildirişi aldığı gündən üç iş günü müddətində onu Azərbaycan dilində və emissiya prospektinin dərc olunduğu digər dillərdə öz internet səhifəsində yerləşdirməlidir.
1076-11.5. Sərəncamçı istənilən vaxt ipoteka istiqrazları üzrə ödənişlər barədə emitentdən məlumat tələb etmək və emitentin müvafiq sənədlərini nəzərdən keçirmək hüququna malikdir. Emitent sərəncamçının tələb etdiyi məlumat və sənədləri müraciəti aldığı tarixdən üç iş günündən gec olmayaraq təqdim etməlidir. Emitent müraciətə cavab vermədikdə və ya tam cavab vermədikdə sərəncamçı bu barədə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına dərhal yazılı məlumat verməlidir.
1076-11.6. Sərəncamçı istiqraz mülkiyyətçilərinin müdafiəsi məqsədilə ipoteka örtüyü üzrə bu Məcəllə və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən edilmiş hüquq və vəzifələri həyata keçirir.
Maddə 1076-12. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin uçotu və girovu
1076-12.1. Aktivlər ipoteka örtüyünə daxil edildiyi andan onların uçotu emitentin digər aktivlərindən ayrı aparılır. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər üzərinə istiqraz mülkiyyətçilərindən başqa digər kreditorların tələblərinin ödənilməsi üçün həbs qoyula bilməz və həmin aktivlər üzrə tələb yönəldilə bilməz.
1076-12.2. Bu Məcəlləyə uyğun olaraq ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər ipoteka istiqrazlarının emissiya prospektinin təsdiq edildiyi andan qanun üzrə istiqraz mülkiyyətçilərinin xeyrinə girov qoyulmuş hesab edilir. Qanun üzrə girov sonrakı dəyişikliklərə görə ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərə sərəncamçının bu Məcəllənin 1076-10.5-ci və 1076- 10.6-cı maddələrinə uyğun olaraq belə dəyişikliklərə yazılı icazə verdiyi andan şamil olunur. lxv
1076-12.3. İstiqrazların mülkiyyətçiləri eyni ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin hesabına ipoteka istiqrazları üzrə ödənilən nominal dəyər və faizlərə münasibətdə emitentin digər kreditorlarına nisbətən bərabər qaydada üstünlük hüququna malikdirlər. İstiqraz mülkiyyətçilərinin üstünlük hüququ ipoteka örtüyünə daxil xxxx bütün aktivlərə (əsas və əlavə), o cümlədən həmin aktivlərdən əldə edilən gəlirə eyni dərəcədə aiddir.
1076-12.4. İstiqraz mülkiyyətçiləri emitentin digər ipoteka örtüyünün reyestri ilə təmin edilmiş istiqraz mülkiyyətçilərinin tələbləri tam ödənildikdən sonra bu reyestrə daxil edilmiş aktivlərin qalıq hissəsi üzərində emitentin digər kreditorlarına nisbətən bərabər qaydada üstünlük hüququna malikdirlər.
1076-12.5. İpoteka örtüyü hesabına tələbləri tam ödənilməmiş istiqraz mülkiyyətçiləri emitentin ipoteka örtüyünə daxil edilməyən aktivlərinə münasibətdə emitentin digər təmin edilməmiş öhdəlikləri üzrə kreditorları ilə bərabər hüquqlara malikdirlər.
Maddə 1076-13. İpoteka istiqrazlarının emitentinin müflisləşməsi, məcburi ləğvi və öhdəliklərini yerinə yetirməməsi
1076-13.1. Emitent müflis elan edildikdə və ya məcburi qaydada ləğv edildikdə ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin heç biri ipoteka istiqrazları mülkiyyətçilərinin tələbləri tam ödənilənədək emitentin digər kreditorları arasında bölüşdürülə bilməz.
1076-13.2. Emitent müflis elan edildikdə, məcburi ləğv edildikdə, öhdəliklərin icra edilməsi ilə bağlı emissiya prospektinin hər hansı bir şərtini yerinə yetirmədikdə və ya bu Məcəllə ilə müəyyən edilmiş öhdəliklərini davamlı olaraq pozduqda (bundan sonra bu maddənin məqsədləri üçün - öhdəliklərin yerinə yetirməməsi) istiqraz mülkiyyətçiləri öz istiqrazları üzrə ödənişlərin vaxtından əvvəl həyata keçirilməsini tələb edə bilməzlər. Bu halda istiqraz mülkiyyətçiləri ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin satılması və onunla bağlı həyata keçirilən digər tədbirlərlə əlaqədar bu maddənin tələblərinə əməl etməlidirlər.
1076-13.3. Emitent müflis elan edildikdə, məcburi ləğv edildikdə və ya öhdəliklərini yerinə yetirmədikdə sərəncamçı müflis elan edilmə, məcburi ləğv edilmə və ya öhdəlikləri yerinə yetirməmə faktlarını təsdiqləyən məlumatı və mövcud sənədləri əlavə etməklə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına yazılı məlumat verməlidir. Belə məlumat maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına istənilən istiqraz mülkiyyətçisi tərəfindən də verilə bilər.
1076-13.4. Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı bu Məcəllənin 1076-13.3-cü maddəsində göstərilən məlumatı aldığı gündən beş iş günü ərzində həmin məlumata baxmalı və emitentin müflis olması, məcburi ləğv edilməsi və ya öhdəliklərini yerinə yetirməməsi faktı təsdiq olunduğu halda ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin sərəncamçının nəzarətinə verilməsi haqqında qərar qəbul etməli və bu qərarı bir iş günü ərzində sərəncamçıya və emitentə çatdırmalıdır.
1076-13.5. Bu Məcəllənin 1076-13.4-cü maddəsində göstərilən qərar sərəncamçıya və emitentə çatdırıldığı gündən ipoteka örtüyünə daxil edilmiş aktivlərdən daxil xxxx gəlir ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin tərkibinə əlavə edilir və bu andan qanun üzrə ipoteka istiqrazları mülkiyyətçilərinin xeyrinə girov qoyulmuş hesab olunur. Bu zaman sərəncamçı ipoteka örtüyündən əldə edilən gəlirin sahibliyə götürülməsi, saxlanması və toplanması üçün müvafiq tədbirləri görməlidir.
1076-13.6. Sərəncamçı bu Məcəllənin 1076-13.4-cü maddəsində göstərilən qərarı aldığı gündən beş iş günü ərzində istiqraz mülkiyyətçilərinin hüquqlarının qorunması məqsədilə ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin satılması və ya idarə edilməsi şərtlərini hazırlayaraq təsdiq olunması üçün maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına təqdim edir. Bu barədə daxil olmuş ərizəyə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı beş iş günü ərzində baxır və müvafiq qərar qəbul edir. Bu qərardan sonra ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlər həmin şərtlərlə satıla bilər.
1076-13.7. Sərəncamçı maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının nəzarəti altında fəaliyyət göstərir və göstəriş almaq üçün istənilən vaxt ona müraciət edə bilər. Sərəncamçı zəruri hallarda ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin satılması və ya idarə edilməsi ilə bağlı müstəqil hüquqşünasları, mühasibləri və başqa mütəxəssisləri maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının təsdiq etdiyi şərtlər əsasında muzdla işə cəlb etmək hüququna malikdir.
1076-13.8. İpoteka örtüyünün satılmasından əldə olunan vəsait aşağıdakı qaydada bölüşdürülür və vəsaitin qalan hissəsi sərəncamçı tərəfindən emitentin ümumi əmlakının tərkibinə daxil edilir:
1076-13.8.1. ipoteka örtüyünün idarə edilməsi və satılması ilə bağlı sərəncamçının emitentlə əvvəlcədən bağlanmış müqavilədə göstərilən xidmət haqqının ödənilməsinə;
1076-13.8.2. ipoteka örtüyünün satılması ilə xxxxx xxxx öhdəliklərin ödənilməsinə;
1076-13.8.3. istiqrazlar üzrə öhdəliklərin icra edilməsinə.
1076-13.9. Emitentin müflis olduğu və ya məcburi ləğv edildiyi halda bu Məcəllənin 1076- 13-cü maddəsi ilə müəyyən edilmiş öhdəliklərin tam icra edilməsinə qədər əmlak inzibatçısının ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin idarə edilməsi, satılması, əldə olunan vəsaitin bölüşdürülməsi və hər hansı başqa məsələ ilə bağlı sərəncamçının fəaliyyətinə müdaxilə etməsinə yol verilmir.
1076-13.10. İpoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin tam satılmasından sonra sərəncamçı ipoteka örtüyü ilə bağlı sənədləri və qalıq aktivləri emitentə, müflis olma və ya məcburi ləğv edilmə halında isə əmlak inzibatçısına təhvil verir və öz vəzifəsini yerinə yetirdiyi barədə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına yazılı məlumat verir.
1076-13.11. Emitent bu Məcəllənin 1076-13.4-cü maddəsində göstərilən qərarla razı olmadıqda həmin qərarın ləğv edilməsi barədə inzibati qaydada və məhkəməyə müraciət edə bilər. Emitent və ya istənilən istiqraz mülkiyyətçisi ipoteka örtüyünə daxil xxxx aktivlərin satılması və ya idarə edilməsi ilə bağlı bu Məcəllənin 1076-13-cü maddəsində nəzərdə tutulan prosedurların məhkəmə nəzarəti altında həyata keçirilməsi, yaxud sərəncamçının digər şəxslə əvəz edilməsi barədə iddia ilə məhkəməyə müraciət edə bilər. Sərəncamçının dəyişdirilməsi məsələsinə baxılarkən yeni namizəd məhkəməyə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən təqdim edilir.
§6. Səhm Maddə 1077. Səhm anlayışı və onun məzmunu
1077.1. Səhm mülkiyyətçisinin həmin səhmin nominal dəyərinə mütənasib surətdə səhmi buraxmış səhmdar cəmiyyətinin nizamnamə kapitalında iştirakını, mənfəətindən dividendlər, ləğvindən sonra isə qalan əmlakının hissəsini almaq hüququnu, həmçinin səhmdar cəmiyyətinin idarə olunmasında iştirak etmək hüququnu təsdiqləyən investisiya qiymətli kağızıdır. Səhmin emitenti yalnız səhmdar cəmiyyəti ola bilər.lxvi
1077.2. Səhm adi və ya imtiyazlı növündə buraxıla bilər. Səhmin nominal dəyəri səhmin dəyərinin cəmiyyətin nizamnaməsi ilə müəyyən edilmiş pul ifadəsidir. Səhmlərin nominal dəyəri Azərbaycan Respublikasının milli valyutası ilə ifadə olunur. Səhmlərin nominal dəyərindən aşağı qiymətlə ilkin yerləşdirilməsinə yol verilmir.lxvii
1077.3. Adi səhmlərin hər biri eyni nominal dəyərli olmaqla onun mülkiyyətçisinə
eyni həcmdə hüquqlar verir.lxviii
1077.4. İmtiyazlı səhmlərin bir buraxılışı daxilində hər biri eyni nominal dəyərli olmaqla onun mülkiyyətçisinə eyni həcmdə hüquqlar verir.
1077.5. Adi səhm mülkiyyətçisinə emitentin mənfəətinin bir hissəsini dividendlər şəklində almaq, emitentin fəaliyyətinin idarə olunmasında iştirak etmək və emitentin ləğvindən sonra qalan əmlakının bir hissəsini əldə etmək hüququnu verən səhm növüdür.
1077.6. İmtiyazlı səhm emitentin təsərrüfat fəaliyyətinin nəticəsindən asılı olmayaraq, mülkiyyətçisinə , bir qayda olaraq, səhmin nominal dəyərinin xxxxx xxxxx şəklində dividend almasına təminat verən, emitentin ləğvindən sonra qalan əmlakının bir hissəsini almaqda digər səhmdarlara nisbətən üstünlük hüququnu, habelə səhmlərin buraxılış şərtlərində və emitentin nizamnaməsində nəzərdə tutulan digər hüquqlar verən səhm növüdür.lxix
1077.7. Səhmdar cəmiyyətinin səhmdarlarının ümumi yığıncağının qərarına əsasən cəmiyyət bir neçə eyni növlü səhmi bir səhmdə birləşdirə bilər və bir səhmi bir neçə həmin növ səhmə dəyişdirilmə yolu ilə xırdalaya bilər. Ümumi yığıncaqda səhmlərin birləşdirilməsi və ya xırdalanması haqqında qərar qəbul edildikdə, səhmdar cəmiyyətinin nizamnaməsində də müvafiq dəyişikliklər edilməlidir. Səhmdar cəmiyyətinin səhmlərinin birləşdirilməsi və xırdalanması qaydaları maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.lxx
§7. Əmtəə kağızlarılxxi
Maddə 1078. Əmtəə kağızları anlayışı və onların növləri
1078.1. Anbar sahibinin və ya fraxt verənin verdiyi əmtəə kağızlarında (yəni sahibinin qiymətli kağızda göstərilən əmtəəyə dair sərəncam vermək və bu əmtəəni almaq hüququnu təsbit edən qiymətli kağızlarda (anbar şəhadətnaməsi, konosament və s.) aşağıdakı məlumatlar göstərilməlidir:lxxii
1078.1.1. sənədin tərtib edildiyi yer və tarix, sənədi vermiş şəxsin imzası; 1078.1.2. sənədi vermiş şəxsin adı və yaşayış yeri və ya olduğu yer;
1078.1.3. xxxxxxx anbarda saxlayan şəxsin və ya göndərənin adı və yaşayış yeri və ya olduğu yer;
1078.1.4. saxlanılan və ya saxlanmağa verilən malların keyfiyyəti, miqdarı və əlamətləri göstərilməklə adı;
1078.1.5. tutulmalı xxxx və ya qabaqcadan ödənilmiş rüsumlar və haqlar;
1078.1.6. maraqlı şəxslərin mallar ilə rəftar barəsində qəbul etdikləri xüsusi sazişlər;
1078.1.7. əmtəə sənədləri nüsxələrinin sayı;
1078.1.8. həmin sənəd üzrə ixtiyarlı şəxsin adının göstərilməsi və ya əmr barədə qeyd-şərt və ya təqdim edənin göstərilməsi.
1078.2. Bir neçə əmtəə sənədindən biri girovun müəyyənləşdirilməsi üçün nəzərdə tutulmuşsa, bu cür sənəd girov şəhadətnaməsi (varrant) adlandırılmalı və qalan məlumatlarına görə əmtəə sənədi şəklində olmalıdır. O biri nüsxələrdə girov şəhadətnaməsinin verildiyi qeyd edilməli, tələbin məbləği və ödəniş müddəti göstərilməklə hər bir girov qoyma əks etdirilməlidir.
1078.3. Saxlanılan və ya yola salınmış mallar üçün şəhadətnamələr əmtəə sənədlərinin forması haqqında qanuni göstərişlər pozulmaqla verildikdə bunlar əmtəə sənədləri deyil, alınma haqqında qəbzlər və ya digər təsdiqləyici sənədlər sayılır.
1078.4. Səlahiyyətli orqanlardan qanun üzrə verilməli icazəni almadan anbar sahiblərinin verdikləri şəhadətnamələr forma barədə qanuni göstərişlərə uyğun gəlirsə, əmtəə sənədləri sayılır.
1078.5. Konosament mala dair sərəncam sənədindən ibarət ticarət kağızı olub, onun sahibinin konosamentdə göstərilən yükə dair sərəncam vermək və daşıma başa çatdıqdan sonra yükü almaq hüququnu təsdiqləyir. Konosament adsız, orderli və ya xxxx xxx bilər.
1078.6. Qoşa anbar şəhadətnaməsi xxx xxxxxx tərəfindən malın saxlanmağa qəbul olunmasını təsdiqləyən orderli qiymətli kağızdır. Qoşa anbar şəhadətnaməsi iki hissədən - anbar şəhadətnaməsindən və girov şəhadətnaməsindən (varrantdan) ibarətdir; ayrı-ayrılıqda bunlar qiymətli kağızlardır.
1078.7. Adi anbar şəhadətnaməsi xxx xxxxxx tərəfindən malın saxlanmağa qəbul olunduğunu təsdiqləyən adsız qiymətli kağızdır.
§ 8. Daşınmaz əmlak sertifikatılxxiii Maddə 1078-1. Daşınmaz əmlak sertifikatı
1078-1.1. Daşınmaz əmlak sertifikatı fiziki və hüquqi şəxslər arasında yerləşdirilən, mülkiyyətçilərinə buraxılış şərtlərində müəyyən olunan şərtlərə əməl etdikləri təqdirdə, emitentdən tikintisi (yenidən qurulması) bu qiymətli kağızların yerləşdirilməsindən alınan vəsait hesabına maliyyələşdirilən binaların (mənzillərin, qeyri-yaşayış sahələrinin) onların mülkiyyətinə verilməsi yolu ilə ödənilməsini tələb etmək hüququ verən qiymətli kağızdır.
1078-1.2. Daşınmaz əmlak sertifikatı adlı qiymətli kağızdır. Daşınmaz əmlak sertifikatlarının buraxılışı, dövlət qeydiyyatına alınması və tədavülü qaydası maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
§ 9. Girov kağızı və ipoteka kağızı Maddə 1078-2. Girov kağızı və ipoteka kağızı
1078-2.1. Öhdəliklərin təminatını təsbit edən qiymətli kağızlara girov kağızı və ipoteka kağızı daxildir.
1078-2.2. İpoteka kağızı mülkiyyətçisinə ipoteka müqaviləsində göstərilən, əmlakın ipotekası ilə təmin edilən başqa sübut və dəlillər təqdim etmədən pul və başqa
öhdəliklərin mövcudluğunu və bu öhdəliklər üzrə icranın tələb edilməsi hüququnu və əmlakın ipotekası haqqında müqavilədə göstərilən girov hüququnu təsdiq edən adlı qiymətli kağızdır.lxxiv
1078-2.3. Girov kağızı girov qoyanla, o borclu deyilsə, həm də borclu ilə girov saxlayan arasında əmlakın və hüquqların girova qoyulmasını və bundan irəli gələn hüquq və öhdəlikləri təsbit edən adlı qiymətli kağızdır.lxxv
1078-2.4. Əmlakın və hüquqların girovu və ya ipotekası ilə təmin edilmiş öhdəliklər üzrə girovsaxlayanın və ya ipotekasaxlayanın hüquqları girov kağızının və ya ipoteka kağızının tərtibi ilə rəsmiləşdirilə və təsdiq edilə bilər.
1078-2.5. Girov və ya ipoteka ilə təmin olunmuş öhdəliklər üzrə borclu , girovqoyan və ipotekaqoyan girov kagızı və ya ipoteka kağızı üzrə cavabdeh şəxsdir. Borclu, qirovqoyan və ipotekaqoyan eyni və ayrı-ayrı şəxslər ola bilər.lxxvi
1078-2.6. Əmlaka girov və ya ipoteka hüququnu təsbit edən girov kağızının və ya ipoteka kağızının mülkiyyətçisi (girov saxlayan və ya ipoteka saxlayan (kreditor) borclunun və girov qoyanın razılığı olmadan borc üzrə tələbini digər şəxsə, girov kağızında və ya ipoteka kağızında yazdığı ötürücü yazı vasitəsilə o şərtlə ötürə bilər ki, həmin ötürücü yazı (indossament) öhdəliyin mahiyyətinə, onun borclu və girov qoyanla və ya ipoteka qoyanla razılaşmasına və mövcud qanunvericiliyə zidd olmasın.lxxvii
1078-2.7. Girova və ya ipotekaya şamil edilən təminatlı borc üzrə tələb başqasına keçdikdə girov kağızı və ya ipoteka kağızı üzrə girovsaxlayanın və ya ipotekasaxlayanın hüquqları müvafiq surətdə həmin şəxsə keçir.lxxviii
1078-2.8. Girov kağızının və ya ipoteka kağızının mülkiyyətçisi ilə (girov saxlayan və ya ipoteka saxlayan) digər şəxs arasında bağlanmış müqavilə üzrə öhdəliyin təminatı məqsədilə girov kağızı və ya ipoteka kağızı müvafiq olaraq girov və ya ipotekaya qoyula bilər. Bu halda girov və ya ipoteka hüququ ümumi qaydada dövlət qeydiyyatından keçməlidir, xxxxx bu hüquq girov kağızı və ya ipoteka kağızı ilə təsbit edilə bilməz.lxxix
1078-2.9. Girov kağızı və ipoteka kağızına dair dövlət qeydiyyatı rəsmi dövlət reyestrində aparılır. Rəsmi dövlət reyestrinin aparılması maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən həyata keçirilir.lxxx
1078-2.10. Rəsmi dövlət reyestrinin aparılması girov qoyulmuş qiymətli kağızlar üzrə hüquqların məhdudlaşdırılması haqqında bütün məlumatların mərkəzləşdirilmiş qaydada toplanması üçün nəzərdə tutulur.lxxxi
§ 10. Törəmə qiymətli kağızlarlxxxii
Maddə 1078-3. Törəmə qiymətli kağızlar
1078-3.1. Törəmə qiymətli kağızlarına fyuçerslər, opsionlar və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər qiymətli kağızlar aid edilir.
1078-3.2. Fyuçers müəyyən edilmiş tarixdə müəyyən baza aktivinin əvvəlcədən razılaşdırılmış qiymətlərlə alınması və ya satılması haqqında öhdəliyini təsbit edən standartlaşdırılmış xxxxx müqaviləsini ifadə edən qiymətli kağızdır.
1078-3.3. Opsion sahibinə müəyyən edilmiş tarixdə müəyyən baza aktivinin əvvəlcədən razılaşdınlmış qiymətlərlə almaq və ya satmaq hüququnu ifadə edən qiymətli kağızdır.
1078-3.4. Törəmə qiymətli kağızlar üçün baza aktivi kimi xarici valyuta, qiymətli kağızlar, xxxxx indeksləri, əmtəə və s. çıxış edə bilər.
1078-3.5. Törəmə qiymətli kağızların tədavülü ilə bağlı digər xüsusatlar müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
§ 11. Özəlləşdirmə qiymətli kağızları Maddə 1078-4. Özəlləşdirmə qiymətli kağızları
1078-4.1. Özəlləşdirmə qiymətli kağızları dövlət əmlakının özəlləşdirilməsi zamanı dövlət əmlakının müvafiq qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada özgəninkiləşdirilməsi məqsədi ilə buraxılan qiymətli kağızlardır.
1078-4.2. Dövlət əmlakının özəlləşdirilməsi zamanı buraxılan qiymətli kağızların növləri, emissiyası, tədavülü qaydaları və sair məsələlər bu Məcəllə və digər normativ hüquqi, o cümlədən normativ xarakterli aktlarla müəyyən edilir.lxxxiii
§ 12. Depozit sertifikatılxxxiv
Maddə 1078-5. Depozit sertifikatı
1078-5.1. Depozit sertifikatı əmanətçidən və ya əmanətçi üçün banka daxil olmuş pul məbləğini (depoziti) və onun üçün faizləri bankdan almaq hüququnu təsbit edən qiymətli kağızdır. Depozit sertifikatı müəyyən müddətə adlı və ya adsız qiymətli kağız kimi buraxıla bilər.
1078-5.2. Depozit sertifikatları birdəfəlik və ya seriyalarla, sənədli formada buraxıla bilər.
1078-5.3. Depozit sertifikatının buraxılması, qeydiyyatı və tədavülü qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
§ 13. Qiymətli kağızların emissiyasılxxxv
Maddə 1078-6. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının əsasları
1078-6. l. Qiymətli kağızların emissiyası emitentin qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarının qəbulunun, bu Məcəllə ilə nəzərdə tutulmuş hallarda emissiya prospektinin tərtibinin, qiymətli kağızların buraxılışının, yerləşdirilməsinin və bu Məcəllə ilə müəyyən edilmiş digər tədbirlərinin məcmusudur.
1078-6.2. İnvestisiya qiymətli kağızının forması və buraxılış şərtləri investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarda və investisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektində (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunursa) birmənalı müəyyən edilməlidir.
1078-6.3. İnvestisiya qiymətli kağızları aşağıdakı formalardan birində emissiya edilə bilər:
1078-6.3.1. sənədli adlı qiymətli kağızlar; 1078-6.3.2. sənədsiz adlı qiymətli kağızlar; 1078-6.3.3. sənədli adsız qiymətli kağızlar.
1078-6.4. İnvestisiya qiymətli kağızlarının forması emitentin emissiya haqqında qərar qəbul etmiş orqanının qərarı ilə bu dəyişikliklər müvafiq icra hakimiyyəti orqanında qeydiyyata alınmaqla dəyişdirilə bilər. Adlı qiymətli kağızların adsız qiymətli kağızlara çevrilməsi bu Məcəllənin 992-ci maddəsi ilə tənzimlənir.
1078-6.5. Eyni dövlət qeydiyyat nömrəsi xxxx investisiya qiymətli kağızları bir formada buraxılmalıdır.
1078-6.6. İnvestisiya qiymətli kağızlarının nominalı milli və səhmlər istisna olmaqla sərbəst dönərli valyutada ifadə oluna bilər.
1078-6.7. İnvestisiya qiymətli kağızlarının konvertasiyası ilə bağlı emissiyanın xüsusiyyətləri müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 1078-7. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının mərhələləri
1078-7.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası aşağıdakı mərhələlərdən ibarətdir:
1078-7.1.1. emitent tərəfindən investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarın qəbul edilməsi;
1078-7.1.2. investisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektinin tərtib edilməsi (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunursa);
1078-7. 1.3. investisiya qiymətli kağızları buraxılışının dövlət qeydiyyatı;
1078-7.1.4. investisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektində xxxx məlumatların açıqlanması (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunursa);
1078-7.1.5. investisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi;
1078-7.1.6. investisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabatın qeydiyyatı;
1078-7.1.7. investisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabatda xxxx məlumatların açıqlanması (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunubsa).
1078-7.2. Səhmdar cəmiyyətlərinin yaradılması, habelə səhmdar cəmiyyətlərinin və digər hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı (qoşulma şəklində yenidən təşkil halı istisna olmaqla) səhmlərin buraxılışının dövlət qeydiyyatı həmin qiymətli kağızların dəyərinin təsisçilər tərəfindən ödənilməsindən sonra həyata keçirilir.
Maddə 1078-8. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərar
1078-8.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının hər bir növünün emissiyası haqqında ayrıca qərar qəbul edilməlidir.
1078-8.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarda aşağıdakı məlumatlar öz əksini tapmalıdır:
1078-8.2.1. emitentin tam adı və olduğu yer; 1078-8.2.2. qərarın qəbul edilməsi tarixi;
1078-8.2.3. qərarı qəbul etmiş emitentin idarəetmə orqanının adı; 1078-8.2.4. qiymətli kağızın növü;
1078-8.2.5. qiymətli kağızın forması;
1078-8.2.6. qiymətli kağızın nominal dəyəri;
1078-8.2.7. həmin buraxılışa daxil xxxx qiymətli kağızların sayı və ümumi məbləği; 1078-8.2.8. qiymətli kağızların yerləşdirilməsi qaydası;
1078-8.2.9. bir qiymətli kağızla təsbit edilən hüquqlar;
1078-8.2.10. qiymətli kağızların sahibləri qarşısında emitentin öhdəlikləri; 1078-8.2.11. emitentin rəhbərinin adı, soyadı, möhürlə təsdiqlənmiş imzası.
1078-8.3. Konversiya borcu istiqrazların emissiyası haqqında qərar qəbul edilərkən onların ödənilməsinə yönəldilən səhmlərin emissiyası haqqında qərar qəbul edilməlidir.
Maddə 1078-9. Dövlət qiymətli kağızlarının emissiyası
1078-9.1. Dövlət qiymətli kağızlarının emissiyası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı və müvafiq qaydada buna səlahiyyətləndirilmiş digər dövlət orqanı tərəfindən həyata keçirilir.
1078-9.2. Dövlət qiymətli kağızlarının emissiyası və tədavülü emitentin rəyi alınmaqla müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən qəbul edilmiş normativ hüquqi aktlarla tənzimlənir.
Maddə 1078-10. Bələdiyyə qiymətli kağızlarının emissiyası
Bələdiyyə qiymətli kağızlarının emissiyası və tədavülü qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 1078-11. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı
1078-11.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışları müvafiq icra hakimiyyəti orqanında dövlət qeydiyyatına alınmalıdır.
1078-11.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı üçün emitent tərəfindən müvafiq icra hakimiyyəti orqanına aşağıdakı sənədlər təqdim edilməlidir:
1078-11.2.1. investisiya qiymətli kağızlarının qeydiyyata alınması üçün ərizə; 1078-11.2.2. investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərar;
1078-11.2.3. emitentin hüquqi şəxs kimi dövlət qeydiyyatına alınması haqqında şəhadətnamənin və təsis sənədlərinin notarial qaydada təsdiq olunmuş surətləri;
1078-11.2.4. investisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospekti (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunursa);
1078-11.2.5. investisiya qiymətli kağızının sertifikatının nümunəsi (investisiya qiymətli kağızları sənədli formada buraxıldıqda);
1078-11.2.6. investisiya qiymətli kağızların emissiya prospektinin qeydiyyata alınması üçün dövlət rüsumunun ödənilməsini təsdiq edən sənəd (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunursa).
1078-11.3. Təmin edilmiş istiqrazların buraxılışının dövlət qeydiyyatı yalnız onlar üzrə verilmiş təminatın qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməsindən sonra həyata keçirilir.
1078-11.4. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı üçün təqdim edilən sənədlərə onların təqdim edilməsi tarixindən etibarən on beş iş günü müddətində baxılır və qeydiyyatdan imtina üçün əsas olmadıqda, qiymətli kağızlar buraxılışı dövlət qeydiyyatına alınır. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatına alınmasından imtina edildikdə, bu barədə emitentə rəsmi bildiriş verilir. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı həmin buraxılışa dövlət qeydiyyat nömrəsinin verilməsindən və bu məlumatların dövlət reyestrinə daxil edilməsindən ibarətdir. Dövlət qeydiyyat nömrəsinin verilməsi və reyestrin aparılması qaydası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-11.5. Emitentin istiqraz buraxılışının maksimal həcminə dair tələblər haqqında qaydalar müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.lxxxvi
1078-11.6. İnvestisiya qiymətli kağızları buraxılışı dövlət qeydiyyatından keçənə qədər qiymətli kağızların reklamı, hər hansı bir investora rəsmi təklif edilməsi və emissiya prospektinin potensial investorlara təqdim edilməsi qadağandır.
1078-11.7. Emitentin müvafiq icra hakimiyyəti orqanına təqdim etdiyi qiymətli kağızların buraxılışı üzrə sənədlərdə göstərilən məlumatların tamlığına və dürüstlüyünə görə məsuliyyəti həmin sənədləri imzalamış vəzifəli şəxslər daşıyır.
Maddə 1078-12. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektinə dair ümumi tələblər
1078-12.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası (qapalı yerləşdirmə istisna olmaqla) emissiya prospekti ilə müşayiət olunur.
1078-12.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektində aşağıdakı məlumatlar olmalıdır:
1078-12.2.1. emitentin tam adı, təşkilati-hüquqi forması və olduğu yer;
1078-12.2.2. hüquqi şəxslərin dövlət reyestrində emitent barədə xxxx məlumatlar; 1078-12.2.3. emitentin nizamnamə kapitalının on faizindən az olmayan miqdarda
səs hüququnu verən səhmlərinə (bundan sonra - səsli səhmlər) xxxxx xxxx şəxslər barədə məlumat;
1078-12.2.4. emitentin idarəetmə orqanı, icra və nəzarət orqanları haqqında məlumat;
1078-12.2.5. emitentin filial və nümayəndəlikləri haqqında məlumat;
1078-12.2.6. nizamnamə kapitalında emitentin payı on faizdən az olmayan hüquqi şəxslərin siyahısı və rekvizitləri;
1078-12.2.7. nizamnamə kapitalı və onun tərkibi haqqında, o cümlədən nizamnamə kapitalının miqdarı, səhmlərin miqdarı, onların nominal dəyəri və növləri, habelə səhmlərin ayrı-xxx növlərinin imtiyazları haqqında məlumat (səhmdar cəmiyyətləri üçün);
1078-12.2.8. müstəqil auditorun hesabatı ilə birlikdə, emitentin sonuncu balansı və toplu maliyyə hesabatı;
1078-12.2.9. emitentin təsis edildiyi tarixdən və ya son beş maliyyə ili ərzində emitent tərəfindən səhmlər üzrə ödənilmiş dividendlər haqqında məlumat;
1078-12.2.10. emitentin əvvəl emissiya edilmiş qiymətli kağızları haqqında məlumat;
1078-12.2.11. investisiya qiymətli kağızlarının buraxılışı haqqında ümumi məlumat;
1078-12.2.12. investisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilmə qaydası;
1078-12.2.13. emitentin kreditor borcları, ödəniləcək faizlərin məbləği və satınalma şərtləri (istiqrazlar üzrə);
1078-12.2.14. istiqrazlar üzrə müəyyənləşdirilmiş xüsusi təminatlar (olduqda);
1078-12.2.15. təmin edilmiş istiqrazlar üzrə təminatın sərəncamçısı haqqında məlumat;
1078-12.2.16. investisiya qiymətli kağızlarının ödənilməsi qaydası;
1078-12.2.17. investisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsində iştirak edəcək qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı haqqında məlumat;
1078-12.2.18. investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarın tarixi, nömrəsi və onu qəbul etmiş orqanın adı;
1078-12.2.19. imtiyazlı səhmlərlə təsbit olunmuş hüquqların məzmunu;
1078-12.2.20. investisiya qiymətli kağızlarının əldə edilməsi üçün məhdudiyyətlər (olduqda).
Maddə 1078-13. İnvestisiya qiymətli kağızları buraxılışının dövlət qeydiyyatından imtina
1078-13.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatından aşağıdakı hallarda imtina edilə bilər:
1078-13.1.1. investisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı üçün təqdim olunmuş sənədlər mövcud qanunvericiliyin tələblərinə cavab vermədikdə;
1078-13.1.2. emitentin səhmlərinin əvvəlki emissiyasının yekunları haqqında hesabat qeydiyyatdan keçmədikdə (səhm buraxılışı üçün);
1078-13.1.3. investisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektinə və ya investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərara (qiymətli kağızların buraxılışının dövlət qeydiyyatı üçün əsas xxxx digər sənədlərə) qeyri-dürüst, yaxud təhrif edilmiş məlumatlar daxil edildikdə;
1078-13.1.4. emitent tərəfindən qiymətli kağızlar bazarında ciddi qanun pozuntularına yol verildikdə.lxxxvii
1078-13.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının bu Məcəllədə göstərilənlərdən başqa digər əsaslarla dövlət qeydiyyatından imtina edilməsinə yol verilmir.
1078-13.3. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatından imtina edilməsi haqqında bildiriş müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən emitentə təqdim edilir.
1078-13.4. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatından imtina edilməsi haqqında qərardan emitent inzibati qaydada və (və ya) məhkəmə qaydasında şikayət edə bilər.
Maddə 1078-14. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışı haqqında məlumatın açıqlanması
1078-14.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunduqda, emitent onları yerləşdirməzdən əvvəl emissiya prospektində xxxx məlumatlan müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada açıqlamalıdır.
1078-14.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospekti emitentin ünvanında, qiymətli kağızların satış yerlərində olmalıdır və tanışlıq üçün emitent və ya yerləşdirməni həyata keçirən qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı tərəfindən heç bir ödəniş tələb edilmədən təqdim edilməlidir. Emitent emissiya prospekti ilə xxxxx olmaq üçün zəruri xxxx şəraiti yaratmalı və bunun üçün vaxtı və ünvanı kütləvi informasiya vasitələrində elan etməlidir.
Maddə 1078-15. İnvestisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi
1078-15.1. Qiymətli kağızların yerləşdirilməsi emitentin qiymətli kağızlarının ilk sahiblərinə özgəninkiləşdirilməsidir. Emitent investisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi hüququnu onlar dövlət qeydiyyatından keçdiyi andan əldə edir.
1078-15.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi kütləvi təklif və ya investorların məhdud dairəsinə təklif (qapalı yerləşdirmə) üsulu ilə həyata keçirilir.
1078-15.3. Açıq səhmdar cəmiyyətlərinin səhmlərinin qapalı yerləşdirilməsinə (açıq səhmdar cəmiyyətlərinin yaradılması və yenidən təşkili zamanı, habelə səhmlərin konvertasiyası hallan istisna olmaqla), qapalı səhmdar cəmiyyətlərinin səhmlərinin isə kütləvi təklif üsulu ilə yerləşdirilməsinə yol verilmir.
1078-15.4. Yerləşdirilən investisiya qiymətli kağızlarının sayı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarda və ya emissiya prospektində göstərilən sayından xxx olmamalıdır. Xxxxx emitent investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarda və ya emissiya prospektində göstəriləndən az xxxxx investisiya qiymətli kağızları yerləşdirə bilər. Bu zaman investisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının baş tutmuş hesab edilməsi üçün əsas xxxx qiymətli kağızların yerləşdirilmiş hissəsi müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-15.5. İnvestisiya qiymətli kağızlarının kütləvi təklif üsulu ilə yerləşdirilməsi zamanı qiymətli kağızları alarkən bir alıcıya başqaları qarşısında üstünlük verilməsi qadağandır. Bu müddəa səhmdar cəmiyyətinin səhmdarlarına investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərar qəbul edilən zaman onlarda xxxx səhmlərin sayma mütənasib miqdarda yeni emissiya olunan qiymətli kağızları almaqda üstünlük hüququ verildikdə tətbiq olunmur.
1078-15.6. Səhmdar cəmiyyətlərinin səhmlərinin kütləvi təklif üsulu ilə yerləşdirilməsi fond birjası vasitəsi ilə həyata keçirilir. Səhmlərin emissiyasının baş tutmuş hesab edilməsi üçün əsas xxxx hissəsinin fond birjası vasitəsi ilə yerləşdirilməsi qiymətli kağızların buraxılışı dövlət qeydiyyatına alındığı tarixdən etibarən bir il ərzində başa çatmalıdır.
1078-15.7. Emitent investisiya qiymətli kağızın dəyərinin ilk sahibi tərəfindən ödənildiyi tarixdən etibarən on beş gündən gec olmayaraq onun sahibi haqqında məlumatın qiymətli kağızların sahiblərinin reyestrinə daxil edilməsini (adlı qiymətli kağızların yerləşdirilməsi halında), investisiya qiymətli kağızın sahibinə investisiya
qiymətli kağızın sertifikatının və ya depo hesablardan çıxarışların verilməsini təmin etməlidir.
1078-15.8. İnvestisiya qiymətli kağızları sənədli formada olduqda emitent onların sahibinə qiymətli kağızların sertifikatını (sertifikatlarını) verir.
1078-15.9. İnvestisiya qiymətli kağızları sənədsiz formada olduqda onların sahiblərinə əldə etdikləri qiymətli kağızları əks etdirən sertifikat depozitar tərəfindən verilir.
1078-15.10. Bir sertifikatla bir və daha xxx xxxxx eyni dövlət qeydiyyat nömrəsi xxxx investisiya qiymətli kağızlara hüquqlar təsdiq edilə bilər. Bir investisiya qiymətli kağıza hüquqlar yalnız bir sertifikatla təsdiq edilə bilər.
1078-15.11. Kütləvi təklif üsulu ilə yerləşdirilən səhmlərin dəyəri yalnız pulla ödənilir.
1078-15.12. Emitent müvafiq icra hakimiyyəti orqanına investisiya qiymətli kağızların yerləşdirilməsi haqqında Hesabat təqdim etməlidir. İnvestisiya qiymətli kağızların yerləşdirilməsi haqqında hesabatın təqdim edilməsi qaydası qanunvericiliklə müəyyən olunur.
1078-15.13. Azərbaycan Respublikasının emitentlərinin qiymətli kağızlarının Azərbaycan Respublikası ərazisindən kənarda yerləşdirilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 1078-16. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının dayandırılması
1078-16.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının dayandırılması müvafiq icra hakimiyyəti orqanının qərarı ilə qiymətli kağızların çap edilməsi, reklamı və yerləşdirilməsi üzrə digər tədbirlərin dayandırılmasıdır.
1078-16.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası aşağıdakı əsaslarla müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən dayandırıla bilər:
1078-16.2.1. qeydiyyata alınmış emissiya şərtlərinin, habelə bu Məcəllənin və digər müvafiq normativ hüquqi aktların qiymətli kağızların emissiyası ilə xxxxx xxxx tələbləri pozulduqda;
1078-16.2.2. investisiya qiymətli kağızlarının dövlət qeydiyyatından keçmiş sayından xxx yerləşdirildikdə.
1078-16.3. Emitent qiymətli kağızların emissiyasının dayandırılması barədə müvafiq icra hakimiyyəti orqanından rəsmi bildiriş aldıqdan sonra dərhal kütləvi informasiya vasitələri ilə bu barədə məlumat verməli və qiymətli kağızların emissiyası zamanı yol verilmiş pozuntuları müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi müddət ərzində aradan qaldırmalıdır.
1078-16.4. Qiymətli kağızların emissiyası zamanı yol verilmiş pozuntular aradan qaldırıldıqdan sonra müvafiq icra hakimiyyəti orqanının qərarı ilə emissiya davam
etdirilə bilər. Bu zaman qiymətli kağızların yerləşdirilməsi müddəti emissiya dayandırıldığı müddətə uzadılır.
1078-16.5. İnvestisiya qiymətli kağızları dövlət qeydiyyatından keçmiş sayından xxx yerləşdirildikdə, müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilən gündən iki ay ərzində emitent həmin kağızların xxxx satın alınmasını və ləğv edilməsini təmin etməlidir. Əks təqdirdə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı emitent tərəfindən əsassız əldə edilmiş məbləğlərin investorlara qaytarılması üçün məhkəməyə müraciət edə bilər.
1078-16.6. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının dayandırılması ilə əlaqədar xərclər və investorlara müvafiq vəsaitlərin qaytarılması emitentin vəsaiti hesabına həyata keçirilir.
Maddə 1078-17. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabat
1078-17.1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi başa çatdıqdan sonra otuz gün müddətində emitent müvafiq icra hakimiyyəti orqanına investisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabat təqdim etməlidir.
1078-17.2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabata aşağıdakı məlumatlar daxil edilməlidir:
1078-17.2.1. investisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsinin başlanması və başa çatması tarixi;
1078-17.2.2. yerləşdirilmiş investisiya qiymətli kağızlarının sayı;
1078-17.2.3. investisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsindən daxil xxxx vəsaitin ümumi məbləği;
1078-17.2.4. investisiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi zamanı emitentlə investorlar arasında bağlanılmış əqdlər haqqında məlumat.
1078-17.3. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabata on beş iş günü müddətində baxır və qeydiyyatdan imtina üçün əsas olmadıqda onu qeydə alır.
1078-17.4. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabatı qeydiyyata almaqdan həmin buraxılış qiymətli kağızlarının emissiyası ilə əlaqədar qanun pozuntularına yol verildikdə imtina edə bilər.
1078-17.5. İnvestisiya qiymətli kağızlarının kütləvi təklif üsulu ilə yerləşdirilməsi zamanı emissiyanın yekunları haqqında hesabat, qeydiyyata alındıqdan sonra, emitent tərəfindən kütləvi informasiya vasitələrində açıqlanmalıdır.
Maddə 1078-18. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının baş tutmamış hesab edilməsi
1078-18.1. İnvestisiya qiymətli kağızları onların emissiyasının baş tutmuş hesab edilməsi üçün qanunvericiliklə müəyyən edilmiş saydan az miqdarda yerləşdirildikdə və ya qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən emissiya baş tutmamış hesab edilə bilər.
1078-18.2. Emissiyanın baş tutmamış hesab edilməsi barədə emitent kütləvi informasiya vasitələri ilə elan verməli və yerləşdirilmiş qiymətli kağızları xxxx satın alaraq, investorlardan alınmış vəsaitləri onlara qaytarmalı və bunun nəticələri barədə müvafiq icra hakimiyyəti orqanına məlumat təqdim etməlidir.
Maddə 1078-19. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının etibarsız hesab edilməsi
İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası zamanı bu Məcəllənin və müvafiq qanunvericiliyin tələbləri pozulduğu hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanının iddiası ilə məhkəmə tərəfindən həmin buraxılış etibarsız hesab edilə bilər. Bu halda həmin buraxılışda xxxx bütün qiymətli kağızlar emitentə, qiymətli kağızların yerləşdirilməsindən əldə edilmiş vəsaitlər investorlara qaytarılmalıdır.
§ 14. Qiymətli kağızların tədavülü Maddə 1078-20. Qiymətli kağızlar üzrə əqdlər
1078-20.1. Qiymətli kağızların tədavülü yerləşdirmədən sonra qiymətli kağızlarla mülki-hüquqi əqdlərin bağlanması nəticəsində mülkiyyət hüquqlarının keçməsi və qeydiyyatı prosesidir.
1078-20.2. Qiymətli kağızlar üzrə əqdlər bu Məcəlləyə və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa müvafiq olaraq bağlanılır və həyata keçirilir.lxxxviii
1078-20.3. Adlı qiymətli kağızları əldə edən şəxsin mülkiyyət hüquqları qiymətli kağızlar üzrə hüquqların ötürülməsinin qeydiyyatı ilə yaranır.lxxxix
1078-20.4. Qiymətli kağızların tədavülü zamanı qiymətli kağızlarla əqdlərin bağlanması və icrasına dair bu Məcəllədə və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan tələblərin pozulması aşkar edildikdə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı qanun pozuntusu ilə müşayiət olunan əqdlərin bağlanılmasını dayandırır və ya klirinq baş verdikdə tərəflərinin hesablarını dondurur.xc
1078-20.5. Qiymətli kağızların növləri üzrə alqı-satqı əqdlərinin bağlanması qaydaları bu Məcəllə və ona müvafiq olaraq maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-20.6. Hüquqi və fiziki şəxslərin borclarının qiymətli kağızlarla rəsmiləşdirilməsi və ödənilməsi maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının müəyyən etdiyi qaydalara uyğun həyata keçirilir.xci
1078-20.7. İnvestisiya qiymətli kağızlarla əqdlər investisiya şirkəti vasitəsilə bağlanmadıqda və ya belə əqdlərdə tərəf müqabili investisiya şirkəti olmadıqda həmin əqdlər notarial qaydada təsdiq olunmalıdır.xcii
1078-20.8. Ünvanlı satış istisna olmaqla, səhmdarların sayı əllidən artıq xxxx səhmdar cəmiyyətlərinin yerləşdirilmiş səhmlərlə alqı-satqı əqdləri fond birjası vasitəsilə bağlanmalıdır. Tərəfləri bir-birinə məlum xxxx və qabaqcadan razılaşdırılmış qiymətlə və şərtlərlə bağlanan qiymətli kağızların alğı-satqı müqaviləsi ünvanlı satış əqdidir.xciii
1078-20.9. Veksellər, ipoteka və girov kağızları ötürülərkən qiymətli kağızın arxa tərəfində tələbin güzəşti haqqında qeyd (indossament) etmək zəruridir. Qiymətli kağızda icra edilmiş indossament qiymətli kağızla təsdiqlənmiş bütün hüquqları o şəxsə (indossat) keçirir ki, qiymətli kağız üzrə hüquqlar ona və ya onun sərəncamı ilə verilir.
1078-20.10. İndossament blanklı (icranın həyata keçirilməli olduğu şəxs göstərilmədən) və ya orderli (icranın həyata keçirilməli olduğu və ya əmri ilə həyata keçirilməli olduğu şəxs göstərilməklə) ola bilər. İndossament yalnız qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqları həyata keçirmək tapşırığı ilə, bu hüquqlar indossata verilmədən (təkrar tapşırılan indossament) məhdudlaşdırıla bilər. Bu halda indossat nümayəndə kimi çıxış edir.
1078-20.11. İndossament aşağıdakı tələblərə uyğun gəlməlidir:
1078-20.11.1. onda indossat haqqında məlumatlar və indossantın imzası olmalıdır;
1078-20.11.2. sadə olmalı və heç nə ilə şərtlənməməlidir (indossamenti məhdudlaşdıran hər cür şərt etibarsız sayılır; qismən indossament də etibarsızdır.);
1078-20.11.3 qiymətli kağızda və ya ona əlavə edilmiş vərəqdə (əlavə vərəq) yazılmalıdır. 1078.20.12. İnsayder ticarəti və ya manipulyasiya həyata keçirilməsi nəticəsində zərər
xxxxx şəxs zərər vurulmuş şəxs qarşısında vurduğu zərərin üç misli miqdarında məsuliyyət daşıyır.xciv
Maddə 1078-21. Qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqların ötürülməsixcv
1078-21.1. Qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqlar bu Məcəllənin 993-cü maddəsinə və bu maddədə müəyyən edilmiş xüsusiyyətlərə uyğun olaraq ötürülür.xcvi
1078-21.2. Adsız sənədli qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqlar onun sertifikatının yeni sahibinə verilməsi ilə ötürülür.xcvii
1078-21.3. Mərkəzi depozitarda saxlanılan adsız sənədli qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqlar qiymətli kağızların yeni mülkiyyətçisinin “depo” hesabına köçürülməsi yolu ilə ötürülür.xcviii
1078-21.4. Sənədsiz qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqlar qiymətli kağızlar üzrə depozitar sistemində qiymətli kağızlar mülkiyyətçisinin depo hesabından yeni mülkiyyətçinin depo hesabına köçürülməsi yolu ilə ötürülür.xcix
1078-21.5. Adlı sənədli qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqlar yeni mülkiyyətçiyə qiymətli kağızları (sertifikatları) verməklə qiymətli kağız mülkiyyətçilərinin reyestrində müvafiq qeydin aparılması yolu ilə və ya indossament əsasında ötürülür. Mərkəzi depozitarda saxlanılan adlı sənədli qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqlar mülkiyyətçinin “depo” hesabından yeni mülkiyyətçinin “depo” hesabına qiymətli kağızların köçürülməsi yolu ilə ötürülür.c
1078-21.6. Qiymətli kağızlarla təsdiqlənmiş hüquqlar əldə edən şəxsə həmin
kağızlara mülkiyyət hüququ keçən andan xxxxx.xx
1078-21.7. Veksel, ipoteka və girov kağızları ilə təsdiqlənmiş hüquqlar ixtiyarlı
mülkiyyətçinin kağız üzərində etdiyi sərəncam vasitəsi ilə yeni mülkiyyətçiyə ötürülür.cii 1078-21.8. Qanunvericiliklə bu Məcəllənin tələbləri nəzərə alınmaqla qiymətli
kağızların ayrı-ayrı növləri üzrə hüquqların keçməsinə əlavə üsul və xüsusatlar müəyyən edilə bilər.
1078-21.9. Adlı sənədli qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqların ötürülməsi zamanı qiymətli kağızın sertifikatının yeni mülkiyyətçinin adına rəsmiləşdirilməsi qaydası maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.ciii
1078-21.10. Yeni mülkiyyətçi hüquqların keçməsi üzrə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş hərəkətlərin icrası və hüquqların qeydiyyatından sonra qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqları əldə edir.civ
1078-21.11. Veksel, ipoteka və girov kağızları ilə təsdiqlənmiş hüququ ötürən şəxs (indossant) təkcə hüququn mövcudluğuna görə deyil, həm də onun həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır. Digər növ qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüququ ötürən şəxs müvafiq tələbin etibarsızlığına görə məsuliyyət daşıyır, xxxxx onun icra edilməməsi üçün məsuliyyət xxxxxxx.xx
Maddə 1078-22. Qiymətli kağızlarla təsdiqlənmiş hüquqların həyata keçirilməsicvi
1078-22.1. Sənədli qiymətli kağızlarla təsdiqlənmiş hüquqlar qiymətli kağızların mülkiyyətçisi tərəfindən həmin qiymətli kağızların sertifikatının təqdim edilməsi ilə həyata keçirilir.cvii
1078-22.2. Sənədsiz qiymətli kağızlarla təsdiqlənmiş hüquqlar həmin qiymətli kağızlar barədə reyestr və ya "depo" hesablarında mülkiyyətçi, yaxud nominal saxlayıcı barədə xxxx məlumatlarla reyestrdə qeydə alınmış şəxs barədə məlumatların eyniləşdirilməsi ilə həyata keçirilir.cviii
1078-22.3. Sənədli qiymətli kağızların sertifikatları mərkəzi depozitarda saxlandıqda həmin qiymətli kağızlarla təsdiqlənmiş hüquqlar mülkiyyətçinin tapşırığı ilə mərkəzi depozitarda saxlanılan qiymətli kağızın sertifikatının (mülkiyyətçilərin siyahısı əlavə olunmaqla) depozitar tərəfindən təqdim edilməsi ilə həyata keçirilir.cix
Maddə 1078-23. Qiymətli kağızların öhdəliklərlə yüklənməsi
1078-23.1. Qiymətli kağızlar girovla və bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş digər öhdəliklərlə yüklənə bilər və belə yüklənmə qiymətli kağızlar üzrə depozitar sistemində qeydiyyata alındığı andan qüvvəyə xxxxx.xx
1078-23.2. Qiymətli kağızların öhdəliklərlə yüklənməsi qaydası bu Məcəllə və digər qanunvericilik aktları ilə müəyyən edilir.
1078-23.3. Qiymətli kağızların girovu barədə səlahiyyətli orqanların qəbul etdikləri qərarlar barədə məlumatlar müvafiq icra hakimiyyəti orqanının apardığı rəsmi reyestrdə əks etdirilir.cxi
1078-23.4. Qiymətli kağızlar üzrə girovun (ipotekanın) predmeti xxxx qiymətli kağızlarla rəsmiləşdirilmiş daşınmaz əmlaka tutmanın yönəldilməsi və ya hüquqların keçməsi həmin əmlaka tutmanın yönəldilməsi və ya hüquqların keçməsidir. Qiymətli kağızlarla rəsmiləşdirilmiş hüquqlar (daşınmaz əmlakın ipotekası da daxil olmaqla) üzrə mülkiyyətin əldə edənə keçməsi həmin qiymətli kağızın verilməsi ilə həyata keçirilir.cxii
1078-23.5. Girov kağızı və ipoteka kağızının tədavülü qaydaları maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-23.6. Qiymətli kağızlar üzrə girov hüquqları yalnız onların mülkiyyətçilərinin tapşırıqları əsasında depozitar sistemində qeydiyyata alınnmalıdır.
1078-23.7. Bu Məcəllənin 1078-23.6-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş tapşırıqda aşağıdakılar öz əksini tapmalıdır:
1078-23.7.1. mülkiyyətçinin və hüquqların xeyrinə qoyulduğu üçüncü şəxslər barədə məlumatlar (hüquqi şəxs olduqda - onun tam adı, ünvanı; fiziki şəxs olduqda – adı, soyadı, atasının adı, ünvanı);
1078-23.7.2. mülkiyyətçinin və hüquqların xeyrinə qoyulduğu üçüncü şəxsin mərkəzi depozitarda xxxx fərdi eyniləşdirmə nömrələri;
1078-23.7.3. qiymətli kağızların növü, forması, qeydiyyat nömrəsi və sayı;
1078-23.7.4. qiymətli kağızlar üzrə yüklənən hüquqların növü və qüvvədə olma müddəti (olduqda);
1078-23.7.5. qiymətli kağızlar üzrə hüquqların ötürülməsini təsdiq edən sənədlər; 1078-23.7.6. mülkiyyətçinin imzası.
1078-23.8. Qiymətli kağızlar üzrə girov hüquqları onların depozitar sistemində qeydiyyata alındığı andan yaranır. Girov saxlayan girovda xxxx qiymətli kağızlar üzrə gəlirlərin əldə olunması hüququna malikdirsə, həmin hüquqlar girovla birgə depozitar sistemində qeydiyyata alınır.
1078-23.9. Qiymətli kağızlarla girov predmetinə tutmanın yönəldilməsi bu Məcəllə ilə müəyyən edilmiş hallarda məhkəmədən kənar qaydada həyata keçirilir.
1078-23.10. Borclu öhdəliyi icra etmədikdə girov saxlayan girov predmetinə tutmanın yönəldilməsi haqqında girov qoyana aşağıdakı məlumatları özündə əks etdirən bildiriş göndərməlidir:
1078-23.10.1. girovun mərkəzi depozitarda uçota alındığı tarixi;
1078-23.10.2. girov predmeti barədə məlumat (qiymətli kağızların emitentinin adı, qiymətli kağızların qeydiyyat nömrəsi, növü, forması, sayı, nominal dəyəri);
1078-23.10.3. icra olunmalı öhdəlik barədə məlumat;
1078-23.10.4. girov predmetinə tutmanın yönəldilməsinin girov müqaviləsində nəzərdə tutulduğu və ya girov kağızının verildiyi hallar istisna olmaqla, girov predmetinə tutmanın yönəldilməsi üçün notariat qaydasında razılaşmanın təsdiq edilməsi barədə təklif və ya girov predmetinə notariusun icra qeydi və ya məhkəmə qaydasında tutmanın yönəldilməsi barədə xəbərdarlıq;
1078-23.10.5. bildirişin tarixi, bildirişi verən şəxsin vəzifəsi, adı və imzası.
1078-23.11. Xxxxx saxlayan girov predmetinə tutmanın yönəldilməsi haqqında bildirişi girov qoyana göndərildiyi tarixdən etibarən yeddi iş günü ərzində mərkəzi depozitara göndərilməlidir.
1078-23.12. Mərkəzi depozitar üç iş günü ərzində bildirişi qeydə alır, girov qoyulmuş qiymətli kağızlarla əməliyyatları dayandırır və bu barədə girov saxlayana məlumat verir.
1078-23.13. Girov predmetinə tutmanın yönəldilməsi məhkəmədən kənar qaydada həyata keçirildikdə, girov predmeti girov qoyanla girov saxlayanın razılaşması əsasında fond birjasında satışa çıxarılır.
1078-23.14. Məhkəmə girov predmetinin satışı barədə qərar qəbul etdikdə, girov predmeti məhkəmə icraçılarının tapşırığı əsasında girov müqaviləsində göstərildiyi qiymətə fond birjasında satışa çıxarılır.
1078-23.15. Girov müqaviləsi ilə girov predmetinin qiyməti müəyyən edilmədikdə, qiymətli kağızlar nominal dəyər ilə satışa çıxarılır.
1078-23.16. Girov predmeti fond birjasında satılmadıqda, girov predmetini təşkil edən qiymətli kağızlar girov saxlayana təklif olunur.
1078-23.17. Qiymətli kağızların girovunun qeydiyyatı, ona xitam verilməsi və girov predmetinə tutmanın yönəldilməsi qaydası maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-23.18. Girov müqaviləsi tənzimlənən bazarlarda maliyyə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsi məqsədilə bağlanıldıqda və həmin müqavilədə girov predmeti pul və ya tənzimlənən bazarda ticarət olunan qiymətli kağızlar və ya törəmə maliyyə alətləri olduqda və girov saxlayan və ya girov qoyan Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı, mərkəzi depozitar, bank, sığorta şirkəti və ya investisiya şirkəti olduqda və girovla təmin edilmiş borc yalnız tənzimlənən bazarda alğı-satqı əməliyyatlarının keçirilməsi üçün istifadə olunduqda bu cür girov maliyyə girovu hesab olunur.
1078-23.19. Girov saxlayanla girov qoyan arasında bağlanılan girov müqaviləsində nəzərdə tutulduğu halda maliyyə girovu üzrə öhdəliklər borclu tərəfindən icra edilmədikdə, girov predmeti məhkəmədənkənar qaydada girov saxlayanın mülkiyyətinə keçir. Bu maddədə nəzərdə tutulmuş müqavilənin notariat qaydada təsdiq edilməsi tələb olunmur.cxiii
Maddə 1078-24. Xarici emitentlərin qiymətli kağızlarının Azərbaycan Respublikasında tədavülə buraxılması qaydaları
Xarici emitentlərin qiymətli kağızlarının Azərbaycan Respublikasında tədavülə buraxılması qaydaları maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 1078-25. Xarici investorlar tərəfindən qiymətli kağızların əldə edilməsi
Azərbaycan Respublikasının emitentlərinin qiymətli kağızlarının xarici investorlar tərəfindən əldə edilməsi, qanunla nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, məhdudlaşdırılmır.
Maddə 1078-26. Qiymətli kağızların birləşdirilməsi, xırdalanması (bölünməsi) və konvertasiyası
1078-26.1. Qiymətli kağızların birləşdirilməsi bir növdən xxxx bütün qiymətli kağızların bir buraxılış daxilində bütün mülkiyyətçilərdə xxxx qiymətli kağızların sayının mütənasib azaldılması yolu ilə dəyişdirilməsidir. Qiymətli kağızların nominal dəyəri olduqda, onların birləşdirilməsi nominal dəyərin mütənasib artırılması ilə müşayiət olunur.
1078-26.2. Qiymətli kağızların xırdalanması (bölünməsi) bir qiymətli kağızın nominal dəyərinin mütənasib bölünməsi yolu ilə eyni növlü bir neçə qiymətli kağıza çevrilməsidir.
1078-26.3. Qiymətli kağızların konvertasiyası bir emitentin bir növ investisiya qiymətli kağızların digər növlü investisiya qiymətli kağızlara və ya digər emitentin qiymətli kağızlarına (həmin emitent yenidən təşkil edildikdə) əvəzsiz dəyişdirilməsidir (səhmin istiqraza dəyişdirilməsi istisna olmaqla). Bu zaman dəyişdirilmiş qiymətli kağızlar ləğv olunur.
1078-26.4. Qiymətli kağızların birləşdirilməsi, xırdalanması (bölünməsi) və konvertasiyası həmin qiymətli kağızların yerləşdirilməsi zamanı emitent tərəfindən cəlb edilmiş vəsaitlərin miqdarının dəyişdirilməsinə gətirmir, qiymətli kağızlar mülkiyyətçilərindən xxxx xxxxxx qiymətli kağızların dəyərinin qaytarılması üçün əsas deyil və qiymətli kağızlar mülkiyyətçiləri tərəfindən əlavə xərclər edilmədən həyata keçirilir.cxiv
1078-26.5. Emitentin yerləşdirilmiş qiymətli kağızlarının birləşdirilməsi, xırdalanması (bölünməsi) və konvertasiyası haqqında qərarı maliyyə bazarlarına nəzarət orqanında qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada qeydiyyata alınmalıdır.
1078-26.6. Qiymətli kağızların birləşdirilməsi, xırdalanması (bölünməsi) və konvertasiyası qaydaları maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-26.7. Qiymətli kağızların birləşdirilməsi, xırdalanması (bölünməsi) və konvertasiyası və ödənilməsi bu qiymətli kağızların əvvəlki sertifikatlarının ləğv olunması ilə müşayiət olunur.
Maddə 1078-27. Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsicxv
1078-27.1. Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi aşağıdakı hallarda həyata keçirilir:
1078-27.1.1. səhmlər barəsində səhmdarların ümumi yığıncağının qərarı ilə;cxvi
1078-27.1.2. qiymətli kağızların emissiyasının baş tutmamış hesab edildiyi halda
maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının qərarı ilə;
1078-27.1.3. qiymətli kağızların buraxılışı məhkəmə tərəfindən etibarsız hesab edildikdə;
1078-27.1.4. emitentin fəaliyyətinə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada xitam verildikdə;
1078-27.1.4-1. tədavül müddəti bitdikdən sonra qiymətli kağızlar ödənildikdə;cxvii
1078-27.1.5. qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər hallarda.
1078-27.2. Dövlət qeydiyyatına alınmış qiymətli kağızlar dövriyyədən çıxarıldıqda və ya ləğv edildikdə, maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı qiymətli kağızların dövlət reyestrində müvafiq qeydlər etməlidir.cxviii
1078-27.3. Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi haqqında məlumat (ödəniş nəticəsində tədavüldən çıxarılması istisna olmaqla) maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən qiymətli kağızların dövlət reyestrində müvafiq qeydlər edildiyi gündən yeddi iş günü müddətində rəsmi kütləvi informasiya vasitələrində dərc olunmalıdır.
1078-27.4. Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi barədə məlumatın dərc edildiyi gündən onların dövriyyəsinə yol verilmir. Bu məlumatın dərc edildiyi gündən həmin kağızlarla bağlanmış müqavilələr əhəmiyyətsizdir.
1078-27.5. Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi bu barədə müvafiq məlumat dərc edildikdən sonra həyata keçirilir.
1078-27.6. Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi qaydaları
maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
§ 15. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarıcxix
Maddə 1078-28. Qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyətin növləri
1078-28.1. Qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyət növlərinə aşağıdakılar aid edilir:
1078-28.1.1. broker fəaliyyəti; 1078-28.1.2. diler fəaliyyəti;
1078-28.1.3. aktivlərin idarə edilməsi üzrə fəaliyyət;cxx 1078-28.1.4. klirinq fəaliyyəti;
1078-28.1.5. depozitar fəaliyyəti;
1078-28.1.6. qiymətli kağız sahiblərinin reyestrinin aparılması üzrə fəaliyyət; 1078-28.1.7. fond birjası.
1078-28.2. Qanunvericiliklə qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyətin digər növləri də müəyyən edilə bilər.
1078-28.3. Qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyət yalnız müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən verilmiş müvafiq xüsusi razılığa (lisenziyaya) xxxxx xxxx şəxslər tərəfindən həyata keçirilə bilər.
1078-28.4. Qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyətin müxtəlif növləri ilə eyni zamanda məşğul olunması qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının banklar istisna olmaqla qiymətli kağızlar bazarına aid olmayan digər sahibkarlıq fəaliyyəti növləri ilə eyni zamanda məşğul olunmasına yol verilmir.cxxi
1078-28.5. Qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyəti həyata keçirmək üçün xüsusi razılığın (lisenziyanın) verilməsi, dayandırılması və ləğv edilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-28.6. Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyət növlərini və ya həmin fəaliyyət növləri çərçivəsində ayrı-ayrı əməliyyatları xüsusi razılıq (lisenziya) olmadan həyata keçirə bilər.
Maddə 1078-29. Broker fəaliyyəti
1078-29.1. Broker fəaliyyəti yalnız hüquqi şəxslər tərəfindən həyata keçirilə bilər. 1078-29.2. Brxxxxxx xüştərisinin tapşırığını onun üçün daha əlverişli şərtlərlə
yerinə yetirməyə maneəçilik törədən marağı varsa, broker tapşırığın icrasını dayandıraraq dərhal müştərini bu barədə xəbərdar etməli və müştərinin yeni tapşırığını icra etməlidir.
1078-29.3. Brxxxx xüvafiq tapşırığı alarkən onunla müştərinin maraqları arasında ziddiyyət barədə müştəriyə məlumat verməmişdirsə və bu müştərinin maraqlarına ziyan vurmuşdursa, broker qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada həmin zərəri öz hesabına ödəməyə borcludur.
1078-29.4. Brokerin müştərisinin tapşırıqlarının yerinə yetirilməsi ilə bağlı olmayan öhdəlikləri üzrə brokerə tətbiq edilən maddi tənbeh tədbirləri müştərinin brokerdə saxlanılan maddi vəsaitlərinə yönəldilə bilməz.
1078-29.5. Broker komisyoner kimi fəaliyyət göstərdikdə, komissiya müqaviləsində nəzərdə tutulduqda, müştərinin onun sərəncamına verilmiş pul vəsaitlərindən (qiymətli kağızlara investisiya üçün nəzərdə tutulmuş və ya qiymətli kağızların alınmasından əldə edilmiş), onların qaytarılması anma qədər, müqavilə şərtlərinə uyğun olaraq qiymətli kağızlarla əməliyyatlarda təkrarən istifadə edə bilər. Bu fəaliyyətin nəticəsində əldə edilən gəlirin istifadəsi qaydaları müqavilə ilə müəyyən edilir.
1078-29.6. Brxxxx xyni zamanda diler fəaliyyəti ilə məşğul olduqda, ona müştəri tərəfindən verilmiş sifarişdə diler fəaliyyətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı aparıldığı əməliyyatlarla əqdin istiqaməti və şərtləri eyni olduqda, o, ilk növbədə müştərinin tapşırığını yerinə yetirməlidir.
1078-29.7. Broker müflis elan edildikdə broker xidmətinin göstərilməsi haqqında müqaviləyə əsasən müştərinin onda saxlanılan maddi vəsaitlər qaytarılmalıdır.
1078-29.8. Broker fəaliyyətini tənzimləyən qaydalar və broker ilə müştəri arasında bağlanılmış müqaviləyə dair tələblər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-29.9. Broker cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasının və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması məqsədi ilə onun üçün müvafiq qanunvericiliklə müəyyən edilmiş tədbirləri yerinə yetirməlidir.
Maddə 1078-30. Diler fəaliyyəti
1078-30.1. Diler fəaliyyəti yalnız hüquqi şəxslər tərəfindən həyata keçirilə bilər. 1078-30.2. Dixxx xxvəlcədən elan etdiyi şərtlərə uyğun gələn alqı-satqı
müqavilələrinin bağlanmasından həmin şərtləri dəyişdirmək yolu ilə imtina edə bilməz. 1078-30.3. Diler fəaliyyətini tənzimləyən qaydalar müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 1078-31. Aktivlərin idarə edilməsi üzrə fəaliyyət
1078-31.1. Aktivlərin idarə edilməsi üzrə fəaliyyət yalnız hüquqi şəxslər tərəfindən həyata keçirilə bilər. Aktivlərin idarə edilməsi üzrə fəaliyyəti həyata keçirən qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı idarəçi adlanır.cxxii
1078-31.2. İdarəçiyə idarə edilmək üçün qiymətli kağızların, pul vəsaitlərinin və qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər əmlakın verilməsi həmin qiymətli kağızlara, pul vəsaitlərinə və əmlaka mülkiyyət hüququnun keçməsinə səbəb olmur.
1078-31.3. İdarəçi ilə müştərisi arasında və ya idarəçinin bir neçə müştəriləri arasında maraqlar ixtilafı yarandıqda idarəçi bu barədə müştərilərinə dərhal məlumat
verməlidir. Əks tədqirdə, bunun nəticəsində müştəriyə dəymiş zərər idarəçi tərəfindən ödənilməlidir.
1078-31.4. İdarəçinin öhdəlikləri üzrə tənbeh tədbirləri müştərinin idarə etməyə verilmiş əmlakına yönəldilə bilməz.
1078-31.5. İdarəçinin fəaliyyətini tənzimləyən qaydalar və idarəçi ilə müştərinin müqaviləsinə dair tələblər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-31.6. İdarəçi cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasının və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması məqsədi ilə onun üçün müvafiq qanunvericiliklə müəyyən edilmiş tədbirləri yerinə yetirməlidir.cxxiii
Maddə 1078-32. Klirinq fəaliyyəti
1078-32.1. Klirinq fəaliyyətini yalnız hüquqi şəxslər (bundan sonra - klirinq təşkilatları) həyata keçirir.
1078-32.2. Qiymətli kağızlarla əqdlər üzrə hesablaşmaları həyata keçirən klirinq təşkilatlan qiymətli kağızlarla əqdlərin icra olunmaması risklərini azaltmaq üçün zəmanət fondu yaratmalıdır. Zəmanət fondunun minimal məbləği bağlanılacaq əqdlərin təmin edilməmiş hissəsindən az olmamalıdır.
1078-32.3. Klirinq fəaliyyətinin həyata keçirilməsinin qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 1078-33. Depozitar fəaliyyəti
1078-33.1. Depozitar fəaliyyəti yalnız hüquqi şəxslər tərəfindən həyata keçirilə bilər.
1078-33.2. Depozitar fəaliyyətinin həyata keçirilməsi standartları və qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-33.3. Depozitarın qiymətli kağızların saxlanması və uçotu üzrə xidmətlərindən istifadə edən şəxs deponent adlandırılır.
1078-33.4. Depozitar müqaviləsinin bağlanılması qiymətli kağızlar üzrə mülkiyyət hüququnun depozitara keçməsinə əsas deyildir.
1078-33.5. Depozitarın öhdəlikləri üzrə tənbeh tədbirləri deponentin qiymətli kağızlarına yönəldilə bilməz.
1078-33.6. Depozitar, depo hesabları üzrə yazıların tamlığını və düzgünlüyünü təmin-etməlidir və öz öhdəliklərinin yerinə yetirilməməsinə və ya lazımınca yerinə yetirilməməsinə görə, depo hesabları üzrə yazıların tamlığına və düzgünlüyünə görə məsuliyyət daşıyır.
1078-33.7. Depozitar sisteminin strukturu, onun üzvlərinin qarşılıqlı münasibətlərinin prinsipləri, məzmunu və formasına xxxx tələblər, onların fəaliyyət qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-33.8. Depozitar eyni zamanda reyestrsaxlayıcı peşəkar fəaliyyətini həyata keçirdikdə emitentlə bağlanılmış müqaviləyə əsasən qiymətli kağız sahiblərinin və (və ya) nominal saxlayıcıların depo hesablarına əsasən reyestri aparır. Bu halda digər depozitarlarda saxlanılan qiymətli kağızlar qiymətli kağız sahiblərinin reyestrini aparan depozitarda nominal saxlayıcı hesabında əks etdirilir.
1078-33.9. Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı dövlət qiymətli kağızlarına hüquqların uçotunu aparan depozitarla bağlanılmış müqavilə əsasında həmin qiymətli kağızlar üzrə ayrı-ayrı depozitar əməliyyatlarını aparmaq hüququna malikdir
Maddə 1078-34. Qiymətli kağız sahiblərinin reyestrinin aparılması üzrə fəaliyyət
1078-34.1. Qiymətli kağız sahiblərinin reyestrinin aparılması üzrə fəaliyyətlə yalnız hüquqi şəxslər məşğul ola bilər.
1078-34.2. Qiymətli kağız sahiblərinin reyestrinin aparılması üzrə fəaliyyəti həyata keçirən şəxs (bundan sonra - reyestrsaxlayıcı) qiymətli kağız sahiblərinin reyestrinin aparılması sistemində qeydə alınmış emitentin qiymətli kağızları ilə əqdləri bağlaya bilməz.
1078-34.3. Qiymətli kağız sahiblərinin reyestri müəyyən tarixə qeydə alınmış qiymətli kağızların sahiblərinin və nominal saxlayıcılarının, onlara məxsus qiymətli kağızların sayının və növünün eyniləşdirilməsini təmin edən siyahıdır. Qiymətli kağızların reyestrində emitent haqqında məlumat, hər bir qiymətli kağız sahiblərinə və nominal saxlayıcılarına məxsus xxxx qiymətli kağızların sayı, nominal dəyəri, növü, forması, öhdəliklər ilə yükləndirilməsi və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər məlumatlar göstərilməlidir.
1078-34.4. Qiymətli kağız sahiblərinin reyestrinin aparılması üzrə fəaliyyətin həyata keçirilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-34.5. Adsız qiymətli kağızların sahiblərinin reyestri aparılmır.
1078-34.6. Bir emitentin adlı investisiya qiymətli kağızlarının sahiblərinin sayı iyirmidən artıq olduqda, qiymətli kağız sahiblərinin reyestrinin aparılması yalnız qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı xxxx reyestrsaxlayıcı tərəfindən keçirilməlidir. Bir emitentin adlı investisiya qiymətli kağızlarının sahiblərinin sayı iyirmi və daha az olduqda, onların reyestri həm qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı xxxx reyestrsaxlayıcı, həm də emitentin özü tərəfindən aparıla bilər.
1078-34.7. Emitentin eyni növ qiymətli kağızlarının sahiblərinin reyestri eyni zamanda yalnız bir reyestrsaxlayıcı tərəfindən aparılmalıdır.
1078-34.8. Reyestrsaxlayıcı reyestrdən verdiyi çıxarışlar üzrə yazıların tamlığını və düzgünlüyünü təmin etməlidir və öz öhdəliklərinin yerinə yetirilməməsinə və ya lazımınca yerinə yetirilməməsinə görə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyır.
1078-34.9. Emitent reyestrsaxlayıcısını dəyişdiyi halda, bu barədə kütləvi informasiya vasitələrində elan verməli, və ya bütün qiymətli kağız sahiblərinə öz hesabına yazılı bildiriş göndərməlidir.
1078-34.10. Qiymətli kağız sahiblərinin reyestrində qiymətli kağızların nominal saxlayıcısı qismində broker (yalnız deponentləşdirilməmiş qiymətli kağızlar üzrə) və ya depozitar çıxış edə bilərlər.
1078-34.11. Qiymətli kağızlar depozitarda deponentləşdirildikdə depozitar həmin qiymətli kağızların sahiblərinin reyestrində nominal saxlayıcı kimi qeydə alınır.
1078-34.12. Qiymətli kağızların nominal saxlayıcısı həmin qiymətli kağızlarla təsbit edilmiş hüquqları yalnız onların mülkiyyətçisi tərəfindən bu barədə səlahiyyət aldıqda həyata keçirə bilər.
1078-34.13. Reyestrin aparılması sistemində nominal saxlayıcının adının qeyd edilməsi qiymətli kağızlara mülkiyyət hüququnun nominal saxlayıcıya keçməsinə əsas deyildir.
1078-34.14. Bir nominal saxlayıcının müştəriləri xxxx qiymətli kağız sahiblərinin arasında əqdlərin nəticələri reyestrdə əks etdirilmir.
1078-34.15. Qiymətli kağızların bir nominal saxlayıcıdan başqa nominal saxlayıcıya ötürülməsi haqqında məlumat nominal saxlayıcılar tərəfindən üç iş günü ərzində reyestrsaxlayıcıya təqdim olunmalıdır.
1078-34.16. Qiymətli kağız sahibləri tərəfindən qiymətli kağızlar üzrə hüquqların həyata keçirilməsinin təmin edilməsi üçün nominal saxlayıcı reyestrsaxlayıcının tələbi ilə müəyyən tarixə nominal saxlayıcısı olduğu şəxslərin siyahısını yeddi iş günü ərzində ona təqdim etməlidir.
Maddə 1078-35. Fond birjası
1078-35.1. Fond birjası - qapalı səhmdar cəmiyyəti formasında yaradılan, öz üzvləri arasında qiymətli kağızlarla ticarəti təşkil edən və bağlanmış əqdlərin icrasını təmin edən ticarət təşkilatçısıdır.
1078-35.2. Adında "Fond birjası" ifadəsini yalnız fond birjası peşəkar fəaliyyətini həyata keçirən şəxs istifadə edə bilər.
1078-35.3 Fond birjası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş standartlar əsasında fəaliyyətini tənzimləyən daxili qaydaları təsdiq etməlidir.
1078-35.4. Fond birjasının nizamnamə kapitalının minimal miqdarı müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-35.5. Fond birjası yalnız adi adlı səhmlər emissiya edə bilər.
1078-35.6. Fond birjasının səhmdarlarının hər biri birjanın səhmlərinin sayının iyirmi faizindən xxx olmamaqla səhmlərin sahibləri ola bilərlər.
1078-35.7. Fond birjası ticarəti öz üzvləri arasında təşkil edir. İstisna qaydasında Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Xxxxx xxxxx ticarətində xxxxx üzvü olmadan iştirak edə bilər.
1078-35.8. Fond birjasının işçiləri qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçıları və onların təsisçiləri ola bilməzlər, həmçinin fond birjasının fəaliyyətində sahibkarlar kimi iştirak edə bilməzlər.
Maddə 1078-36. Fond birjasının üzvləri
1078-36.1. Fond birjasının üzvləri birjanın daxili qaydalarına uyğun olaraq xxxxx ticarətində bilavasitə iştirak etmək hüququna xxxxx xxxx broker və ya dilerlərdir.
1078-36.2. Fond birjası üzvlüyünə daxil olması, fond birjası üzvlüyündən çıxarılması, xaric edilməsi və birjada üzvlüyün dayandırılması qaydaları, habelə fond birjasında üzvlərin fəaliyyətinin qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktları, həmçinin birjanın nizamnaməsi və digər daxili sənədləri ilə müəyyən edilir.
1078-36.3. Fond birjasının üzvlərinin broker və diler fəaliyyətinə xüsusi razılıqları (lisenziyaları) olmalıdır və onlar xxxxx tərəfindən onların ödəniş qabiliyyətinə və özlərinin fəaliyyətlərinin təşkilinə dair müəyyən edilən ixtisas tələblərinə cavab verməlidirlər.
1078-36.4. Birjada üzvlüyə aşağıdakı hallarda xitam verilir: 1078-36. 4.1. xxxxx üzvlüyündən könüllü qaydada çıxdıqda;
1078-36.4.2 müvafiq icra hakimiyyəti orqanının qərarı nəticəsində xxxxx üzvü xxxx brokerə və dilerə verilən xüsusi razılıq (lisenziya) ləğv edildikdə;
1078-36.4.3. birjanın müvafiq idarəetmə orqanının qərarı ilə xxxxx üzvü xxxxx qaydalarını kobud surətdə pozduqda və ya xxxxx tərəfindən müəyyən edilən ixtisas tələblərinə cavab vermədikdə;
1078-36.4.4. birjanın fəaliyyətinə xitam verildikdə.
1078-36.5. Fond birjası öz üzvlərinin sayını məhdudlaşdırmaq hüququna malikdir.
Maddə 1078-37. Fond birjası tərəfindən yığılan ödənişlər
1078-37.1. Fond birjası tərəfindən aşağıdakı hallarda pul ödənişləri müəyyən edilə bilər:
1078-37.1.1. fond birjasının üzvlüyünə daxil olmaq üçün; 1078-37.1.2. qiymətli kağızların listinqi üçün;
1078-37.1.3. xxxxx əqdlərinin təşkili üçün.
1078-37.2. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydalarda, birjanın nizamnaməsi və xxxxx qaydaları ilə nəzərdə tutulmuş digər hallarda da ödənişlərin alınması müəyyən edilə bilər.
Maddə 1078-38. Xxxxx əqdləri
1078-38.1. Xxxxx ticarətinin iştirakçıları arasında bağlanılmış müqavilə xxxxx əqdidir. 1078-38.2. Fond birjasında bağlanılmış bütün əqdlər qanunvericiliklə və xxxxx
qaydaları ilə müəyyən edilmiş qaydada qeydiyyata alınmalıdır və rəsmiləşdirilməlidir. 1078-38.3. Birjamn müvafiq səlahiyyətli orqanı xxxxx qaydalarına əsasən xxxxx
üzvünü müvəqqəti olaraq xxxxx əqdlərinin bağlanılmasından kənarlaşdıra bilər.
Maddə 1078-39. Xxxxx qaydaları
1078-39.1. Fond birjası qiymətli kağızların birjada dövriyyəyə buraxılma qaydalarmı, onları birjada kotirovka edilən qiymətli kağızların siyahısına daxil edilməsi (listinq) və göstərilən siyahıdan çıxarılması (delistinq), birjada əqdlərin bağlanması, qeydiyyatı, icrası və təmin edilməsi, əqdlər üzrə hesablaşmaların aparılması, xxxxx üzvləri arasında xxxxx əməliyyatlarının aparılması zamanı yaranan mübahisələrin həlli və fond birjasının fəaliyyətilə əlaqədar digər qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanının normativ hüquqi aktlarına uyğun olaraq qəbul edir.
1078-39.2. Fond birjası ticarətin aparılması vaxtı haqqında, birjada ticarətə buraxılmış qiymətli kağızların siyahısı və qiymətləri (kotirovkası), ticarət sessiyasının nəticələri haqqında və qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş digər məlumatları vaxtında təqdim etməklə aparılan ticarətin şəffaflığını təmin etməlidir.
§ 16. Qiymətli kağızlar bazarının tənzimlənməsicxxiv
Maddə 1078-40. Qiymətli kağızlar bazarının dövlət tənzimlənməsi
1078-40.1. Qiymətli kağızlar bazarının dövlət tənzimlənməsi aşağıdakılardan ibarətdir:
1078-40.1.1. qiymətli kağızlar bazarının tənzimlənməsi üzrə normativ hüquqi aktların qəbul edilməsi və onlara riayət olunmasına nəzarətin həyata keçirilməsindən;
1078-40.1.2. qiymətli kağızlar bazarının iştirakçılarına tələblərin və onların fəaliyyəti qaydalarının müəyyən edilməsindən;
1078-40.1.3. qiymətli kağızlar buraxılışlarının dövlət qeydiyyatının aparılmasındən;
1078-40.1.4. qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyətin həyata keçirilməsi üçün xüsusi razılığın (lisenziyanın) verilməsindən;
1078-40.1.5. qiymətli kağızlar bazarında investorların və qiymətli kağızlar sahiblərinin hüquqlarının müdafiəsindən;
1078-40.1.6. qiymətli kağızlar bazarı iştirakçılarının fəaliyyətinə dövlət nəzarətinin həyata keçirilməsindən;
1078-40.1.7. qiymətli kağızlar bazarında qanunvericiliyi pozan şəxslərin məsuliyyətə cəlb edilməsi üzrə müvafiq tədbirlərin görülməsindən;
1078-40.1.8. qiymətli kağızlar bazarının iştirakçılarının peşə səviyyəsinin artırılması üzrə müvafiq tədbirlərin görülməsindən;
1078-40.1.9. qiymətli kağızlar bazarının inkişafı istiqamətlərinin müəyyən edilməsindən;
1078-40.1.10. qiymətli kağızlar bazarında sağlam rəqabət mühitinin yaradılmasındən;
1078-40.1.11. qiymətli kağızlarla əqdlərin bağlanmasına dair tələblərin müəyyən edilməsindən;
1078-40.1.12. hüquqi və fiziki şəxslərin borc öhdəliklərinin qiymətli kağızlarla rəsmiləşdirilməsi və ödənilməsi qaydalarının müəyyənləşdirilməsindən;
1078-40.1.13. qiymətli kağızlarla rəsmiləşdirilmiş borc öhdəlikləri bazarının tənzimlənməsinin həyata keçirilməsindən;
1078-40.1.14. Azərbaycan Respublikasının qiymətli kağızlar bazarının dünya maliyyə bazarına inteqrasiyası üzrə tədbirlərin hazırlanmasında və müvafiq icra hakimiyyəti orqanına təsdiq edilmək üçün təqdim edilməsindən, müvafiq tədbirlərin həyata keçirilməsindən;
1078-40.1.15. qiymətli kağızların öhdəliklərlə yüklənməsi və qiymətli kağızlarla rəsmiləşdirilən daşınmaz əmlakın ipotekasının qeydiyyatının və uçotunun aparılmasından;
1078-40.1.16. qiymətli kağızlarla bağlı müvafiq dövlət reyestrlərinin (qiymətli kağızların buraxılışının dövlət reyestri, veksel və çeklərin dövlət reyestri, qiymətli kağızlarla girovun rəsmi reyestri, qiymətli kağızlarla rəsmiləşdirilən əmlakın ipotekasının dövlət reyestri və s.) aparılmasından;
1078-40.1.17. qiymətli kağızlar bazarında sığortalanmalı xxxx risklərin sığorta standartlarının müəyyən edilməsindən;
1078-40.1.18. qiymətli kağızlar bazarında məlumatların açıqlanması üzrə qaydaların raüəyyən edilməsi və sisteminin təşkilindən;
1078-40.1.19. qiymətli kağızların (sertifikatların) blanklarının çap edilməsi və onların ölkəyə gətirilməsi və aparılması üzrə fəaliyyətin tənzimlənməsindən;
1078-40.1.20. qiymətli kağızlar bazarının iştirakçılarına qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada icrası məcburi xxxx göstərişlərin verilməsindən;
1078-40.1.21. qiymətli kağızlar bazarının və onun infrastrukturunun inkişafı məqsədi ilə istifadə edilən fondların qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada yaradılması və onların fəaliyyətinin tənzimlənməsindən;
1078-40.1.22. qiymətli kağızlar bazarında qiymətlərlə manipulyasiyalara yol verilməməsi üzrə tədbirlərin görülməsindən.
1078-40.2. Qiymətli kağızlar bazarında dövlət tənzimlənməsi müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən həyata keçirilir.
Maddə 1078-41. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatlan
1078-41.1. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatları Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və öz nizamnamələrinə müvafiq olaraq yaradılır və fəaliyyət göstərir.
1078-41.2. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatlarının fəaliyyəti aşağıdakı əsas məqsədləri daşıyır:
1078-41.2.1. qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının səmərəli peşəkar fəaliyyəti üçün şəraitin yaradılması;
1078-41.2.2. qiymətli kağızlar bazarında investorların və digər iştirakçıların maraqlarının qorunması;
1078-41.2.3. qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatının üzvləri arasında qarşılıqlı münasibətlərin tənzimlənməsi qaydalarının müəyyən edilməsi;
1078-41.2.4. qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatlarının üzvlərinin fəaliyyətinin etik normalarının müəyyən edilməsi və bu normalara riayət olunmasının təmin edilməsi.
1078-41.2.5. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatların fəaliyyətləri haqqında məlumatları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada və həcmdə açıqlamalıdırlar.
§ 17. Qiymətli kağızlar bazarında investorların maraqlarının müdafiəsicxxv
Maddə 1078-42. Qiymətli kağızlar bazarında məlumatların açıqlanması
1078-42.1. Qiymətli kağızlar bazarında məlumatların açıqlanması hər bir maraqlı şəxsin həmin məlumatlarla xxxxx olması imkanının təmin edilməsindən ibarətdir.
1078-42.2. Bu Məcəllə və müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada emitent, qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı, qiymətli kağızlar bazarının özünü tənzimləyən təşkilat fəaliyyətləri ilə bağlı kütləvi informasiya vasitələrində məlumatları açıqlamalıdırlar. Hamı üçün müəssər xxxx məlumatlar açıqlanmış məlumatlar hesab olunur.
Maddə 1078-43. Emitent tərəfindən məlumatların açıqlanması
1078-43.1. Kütləvi təklif vasitəsi ilə yerləşdirilən qiymətli kağızların emitenti dərc etmək və müvafiq icra hakimiyyəti orqanına təqdim etmək yolu ilə özünün qiymətli kağızları və maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti haqqında aşağıdakı məlumatlan açıqlamağa borcludur:
1078-43.1.1. emitentin illik hesabatını;
1078-43.1.2. onun maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinə təsir göstərən mühüm hadisələr və hərəkətlər haqqında məlumatları;
1078-43.1.3. qiymətli kağızların emissiya prospektini;
1078-43.1.4. qiymətli kağızların emissiyasının yekunları haqqında hesabatını.
1078-43.2. Emitentin açıqlanmalı xxxx qiymətli kağızlar haqqında illik hesabatına, maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinə təsir göstərən mühüm hadisələrin və hərəkətlərin, qiymətli kağızların emissiya prospekti, emissiyasının yekunları haqqında məlumatların dairəsi, onlar barəsində tələblər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
1078-43.3. Emitentin illik hesabatı ilin nəticələri üzrə hazırlanır, onun ali idarəetmə orqanı tərəfindən təsdiq edilir və təsdiq edildiyi tarixdən etibarən otuz gündən gec olmayaraq açıqlanır.
1078-43.4. Emitentin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinə təsir göstərən mühüm hadisələr və hərəkətlər barədə məlumat müvafiq icra hakimiyyəti orqanına həmin hərəkətlər və hadisələr baş verdiyi gündən on beş gündən gec olmayaraq təqdim olunur.
1078-43.5. Banklar və digər kredit təşkilatları tərəfindən məlumatların açıqlanması qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankının rəyi alınmaqla müəyyən edilir.
Maddə 1078-44. Fond birjası tərəfindən məlumatın açıqlanması
Fond birjası nizamnaməsi, qaydaları, üzvlərinin siyahısı, dövriyyəyə buraxılan qiymətli kağızları, bağlanılan əqdlər haqqında məlumatları açıqlamalıdır.
Maddə 1078-45. Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilatı tərəfindən məlumatların açıqlanması
Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının özünü tənzimləyən təşkilat nizamnaməsi, qaydaları, standartları və üzvləri haqqında məlumatları açıqlamalıdır.
§ 18. Qiymətli kağızlar bazarında xidməti məlumatcxxvi
Maddə 1078-46. Qiymətli kağızlar bazarında xidməti məlumatın anlayışı
1078-46.1. Xidməti məlumat ümumi qaydada əldə edilə bilməyən, qiymətli kağızlar bazarının iştirakçısı xxxx təşkilatlarda, yaxud müvafiq dövlət orqanlarında tutduğu vəzifə ilə əlaqədar olaraq əldə edilən və ya emitentlə bağlanmış müqaviləyə əsasən, qiymətli kağızlar bazarının subyektləri, qiymətli kağızlar, onlarla əməliyyatlar, qiymətlər və digər xüsusatlar üzrə açıqlanmamalı xxxx və istifadə edildikdə məlumat sahibinə qiymətli kağızlarla əməliyyatların aparılmasında digər iştirakçılardan daha üstün mövqe təmin edən məlumatdır.
1078-46.2. İnsayder bu Məcəllənin 1078-46.1-ci maddəsinə əsasən xidməti məlumata xxxxx xxxx şəxsdir.
Maddə 1078-47. İnsayderlər
1078-47.1. İnsayderlərə aşağıdakılar aiddir:
1078-47.1.1. emitentin direktorlar (müşahidə) şurasının (bu orqanlar olduqda) və icra orqanlarının üzvləri;
1078-47.1.2. emitentin fəaliyyətinə nəzarət edən şəxslər;
1078-47.1.3. xidməti məlumatı tutduğu vəzifəyə, müqaviləyə, yaxud emitent və ya digər insayder tərəfindən müvafiq hüququn verilməsi nəticəsində əldə etmək imkanı xxxx şəxslər;
1078-47.1.4. emitentin nizamnamə kapitalının on faizindən artıq hissəsinə xxxxx xxxx şəxslər;
1078-47.1.5. son altı ay ərzində bu Məcəllənin 1078-47.1.1-1078-47.1.4-cü maddələrinin təsiri altına düşən şəxslər.
1078-47.2. İnsayderlər öz fəaliyyətində aşağıdakılara yol verməməlidirlər:
1078-47.2.1. qiymətli kağızların dövriyyəsinə təsir göstərə bilən xidməti məlumatın istifadəsi ilə əməliyyatlara;
1078-47.2.2. digər şəxslərə xidməti məlumatı təqdim etməklə onları bununla bağlı əqdlərin bağlanmasına təhrik etmək.
1078-47.3. İxxxxxxx xxünə məxsus xxxx qiymətli kağızlarla apardığı əməliyyat barədə məlumatı müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilmiş qaydada açıqlamalıdır.
1078-47.4. Xidməti məlumatın istifadəsi ilə əqdlərin bağlanması faktı və ya belə əqdin bağlanması cəhdi aşkar edildikdə qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçıları əqdin bağlanmasını və icrasını dayandırmalı və bu barədə məlumatı dərhal müvafiq icra hakimiyyəti orqanına verməlidirlər.
1078-47.5. Xidməti məlumatın saxlanılması və təqdim edilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
i 4 mart 2016-cı il tarixli 135-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 13 mart 2016-cı il, № 57, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 03, maddə 401) ilə 997-1.1-ci, 1076-6.4.3-cü və 1076-6.7-ci maddələr istisna olmaqla, 54-cü fəsil üzrə ismin müvafiq hallarında “müvafiq icra hakimiyyəti orqanı” sözləri ismin müvafiq hallarında “maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
ii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 987.1-ci və 987.2-ci maddələr yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
987.1. Qiymətli kağız müəyyənləşdirilmiş formaya riayət olunmaqla hər hansı hüququ təsdiqləyən elə bir sənəddir ki, həmin hüquq bu sənəd olmadan nə həyata keçirilə bilər, nə də başqa şəxsə verilə bilər. Qiymətli kağız başqasına verildikdə onun təsdiqlədiyi bütün hüquqlar da keçir.
987.2. Qiymətli kağızlarla təsdiqlənən hüquqların növləri, qiymətli kağızların məcburi rekvizitləri, qiymətli kağızın formasına aid tələblər və digər zəruri tələblər qiymətli kağızlar haqqında qanunlarla və ya onların müəyyənləşdirdiyi qaydada təyin edilir.
iii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 988.1-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
988.1. Qiymətli kağızda borcluya qarşı göstərilmiş hər hansı ayrıca tələb həmin qiymətli kağızla təsdiqlənir. Qiymətli kağızla qarantiya verilmiş tələbin etibarlığı bu tələbi əmələ gətirən əqdin mövcudluğundan və ya etibarlığından asılı deyildir.
iv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 988.2-ci maddənin birinci cümləsi çıxarılmışdır və ikinci cümləsində “Borclu qiymətli kağızla təsdiqlənən kreditora” sözləri “Emitent qiymətli kağızın mülkiyyətçisinə” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
v 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 988.3-cü maddənin birinci cümləsində “borclu” sözü “emitent” sözü, “qanuni sahibi” sözləri “mülkiyyətçisi” sözü, ikinci cümləsində isə “qanuni sahibinin” sözləri “mülkiyyətçisinin” sözü ilə əvəz edilmişdir.
vi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 988.4-cü maddə ləğv edilmişdir.
vii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 988.5-ci maddədə “sahibi” sözü “mülkiyyətçisi” sözü ilə əvəz edilmişdir.
viii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 989-cu maddənin mətni yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
989.1. Müəyyən şəxsin adına verilmiş qiymətli kağız adlı qiymətli kağız sayılır.
989.2. Adlı qiymətli kağız üzrə borclu icranı yalnız sənədin xxxxxx xxxx və özünü adına sənəd verilmiş şəxs kimi və ya şəxsin hüquq varisi kimi təsdiq edən şəxsə həyata keçirməlidir. Əgər borclu icranı bu cür təsdiq olmadan həyata keçirsə, o öz ixtiyarını sübut edəcək üçüncü şəxs qarşısında öhdəliyindən azad edilmir.
989.3. Əgər adlı kağızda borclu icranı sənədin hər hansı sahibinə həyata keçirmək hüququnu özündə saxlamışdırsa, onun icranı kağız sahibinə həyata keçirmək hüququ vardır, xxxxx xxxx borclu deyildir.
ix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 990.1-ci və 990.2-ci maddələrdə “borclu” sözü “emitent” sözü ilə əvəz edilmişdir.
x 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 991-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
Maddə 991. Orderli kağızlar
991.1. Əgər qiymətli kağız üzrə ixtiyarlı şəxs öz sərəncamı ilə öz əvəzinə başqa ixtiyarlı şəxsi təyin edə bilərsə, qiymətli kağız orderli kağız sayılır.
991.2. Borclu icranı yalnız adına və ya sərəncamı ilə sənəd yazılmış şəxs və ya şəxsin hüquq varisi olduğunu sübut edən şəxsə həyata keçirməlidir.
xi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 992-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
Maddə 992. Qiymətli kağızların bir kateqoriyadan digərinə keçirilməsi
Adlı və ya orderli qiymətli kağız yalnız bütün ixtiyarlı və mükəlləfiyyətli şəxslərin razılığı ilə adsız qiymətli kağıza çevrilə bilər. Bu razılıq qiymətli kağızın özündə yazılmalıdır.
xii 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəlləyə 992-1 maddəsi əlavə edilmişdir.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 992-1-ci maddə ləğv edilmişdir.
xiii 15 noyabr 2011-ci il tarixli 247-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu
(“Respublika” qəzeti, 25 dekabr 2011-ci il, № 280, “Azərbaycan” qəzeti 29 dekabr 2011-ci il, № 289,
Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2011-ci il, № 12, maddə 1102) ilə 992-1.5-ci maddədən “və ya fiziki” sözləri çıxarılmışdır.
xiv 15 noyabr 2011-ci il tarixli 247-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 25 dekabr 2011-ci il, № 280, “Azərbaycan” qəzeti 29 dekabr 2011-ci il, № 289, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2011-ci il, № 12, maddə 1102) ilə 992-1.9-cu maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
992-1.9. Qiymətli kağızların idarə olunması müştəriyə məxsus olub, peşəkar iştirakçının idarəçiliyinə verilmiş qiymətli kağızlar və ya pul vəsaitləri ilə müştərinin mənafeyi üçün və ya onun göstərdiyi üçüncü şəxsin mənafeyi üçün qiymətli kağızlar bazarında əməliyyatların aparılması üzrə peşəkar fəaliyyətdir.
xv 15 noyabr 2011-ci il tarixli 247-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 25 dekabr 2011-ci il, № 280, “Azərbaycan” qəzeti 29 dekabr 2011-ci il, № 289, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2011-ci il, № 12, maddə 1102) ilə 992-1.11-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
992-1.11. Depozitar fəaliyyəti qiymətli kağızların saxlanması və onlara hüquqların, habelə öhdəliklərlə yüklənməsi faktlarının uçotu və təsdiq edilməsi üzrə xidmətlərin göstərilməsi üzrə peşəkar fəaliyyətdir.
xvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 993-cü maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
Maddə 993. Qiymətli kağızın başqasına verilməsi
993.1. Qiymətli kağıza mülkiyyət hüququ qiymətli kağıza sahiblik hüququnun verilməsi yolu ilə verilir.
993.2. Adlı kağızlar veriləndə tələbin güzəşti haqqında yazılı ərizə zəruridir. Bu Məcəllənin 521-ci maddəsinə uyğun olaraq, qiymətli kağız üzrə hüququ başqasına verən şəxs müvafiq tələbin etibarsızlığına görə məsuliyyət daşıyır, xxxxx onun icra edilməməsi üçün məsuliyyət daşımır.
993.3. Orderli qiymətli kağızlar verilərkən qiymətli kağızın arxa tərəfində tələbin güzəşti haqqında qeyd (indossament) etmək zəruridir. Orderli qiymətli kağız üzrə hüququ verən şəxs (indossant) təkcə hüququn mövcudluğuna görə deyil, həm də onun həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır. Qiymətli kağızda icra edilmiş indossament qiymətli kağızla təsdiqlənmiş bütün hüquqları o şəxsə keçirir ki, qiymətli kağız üzrə hüquqlar ona və ya onun sərəncamı ilə verilir (indossat).
993.4. İndossament blanklı (icranın həyata keçirilməli olduğu şəxs göstərilmədən) və ya orderli (icranın həyata keçirilməli olduğu və ya əmri ilə həyata keçirilməli olduğu şəxs göstərilməklə) ola bilər. İndossament yalnız qiymətli kağızla təsdiqlənmiş hüquqları həyata keçirmək tapşırığı ilə, bu hüquqlar indossata verilmədən (təkrar tapşırılan indossament) məhdudlaşdırıla bilər. Bu halda indossat nümayəndə kimi çıxış edir.
993.5. İndossament aşağıdakı tələblərə uyğun gəlməlidir:
993.5.1. onda indossat haqqında məlumatlar və indossantın imzası olmalıdır;
993.5.2. sadə olmalı və heç nə ilə şərtlənməməlidir. (İndossamenti məhdudlaşdıran hər cür şərt etibarsız sayılır. Qismən indossament də etibarsızdır.);
993.5.3. qiymətli kağızda və ya ona əlavə edilmiş vərəqdə (əlavə vərəq) yazılmalıdır.
993.6. Qiymətli kağız başqasına verildikdə və bu Məcəllənin 993-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş digər şərtlər yerinə yetirildikdə qiymətli kağıza bütün hüquqlar əldə edənə keçir, bu şərtlə ki, həmin qiymətli kağızı başqasına vermək hüququ mövcud olsun.
993.7. Əgər müqavilədə və ya qiymətli kağızın özündə nəzərdə tutulubsa, digər şəxslərin və xüsusən borclunun iştirakı qiymətli kağızın başqasına verilməsi üçün zəruridir.
xvii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 994-cü maddənin adında və birinci cümləsində “Qiymətli” sözü “Sənədli qiymətli” sözləri, birinci cümləsində “sahibi kağızı vermiş şəxsdən” sözləri “mülkiyyətçisi emitentdən” sözləri ilə əvəz edilmişdir, ikinci cümləsində “korlanmış” sözündən sonra “sənədli” sözü əlavə edilmişdir, “sahibi” sözü isə “mülkiyyətçisi” sözü ilə əvəz edilmişdir.
xviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 995-ci maddənin adında “Qiymətli” sözü “Sənədli qiymətli” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 995.1-ci maddəsinin birinci cümləsində “Əgər qiymətli” sözləri “Sənədli qiymətli” sözləri, “ixtiyarlı şəxsin” sözləri “onun mülkiyyətçisinin” sözləri, hər iki halda “borclu” sözü “emitent” sözü ilə əvəz edilmişdir, ikinci cümləsində “Əgər orderli və ya adsız” sözləri “Adsız” sözü, “mükəlləfiyyətliyə” sözü isə “emitentə” sözü ilə əvəz edilmişdir.
xx 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 995.2-ci maddənin birinci cümləsində “Qiymətli” sözü “Sənədli qiymətli” sözləri, “bu qiymətli kağız əsasında ixtiyarlı” sözləri “onun mülkiyyətçisi” sözləri, ikinci cümləsində “sahibliyini” sözü “mülkiyyət hüququnu” sözləri ilə əvəz edilmişdir, üçüncü cümləsi isə çıxarılmışdır.
xxi 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəllənin 996.1-ci maddəsi yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
996.1. Qanunda nəzərdə tutulmuş hallarda və ya qanunla müəyyənləşdirilmiş qaydada xüsusi icazə (lisenziya) almış şəxs adlı və ya orderli qiymətli kağızla, o cümlədən sənədsiz formada (hesablayıcı elektron texnikası vasitələrinin və i.a. köməyi ilə) təsdiqlənmiş hüquqları təsbit edə bilər. Hüquqların təsbit edilməsinin belə formasına qiymətli kağızlar üçün müəyyənləşdirilmiş qaydalar tətbiq olunur, bu şərtlə ki, təsbitin xüsusiyyətlərindən ayrı qayda irəli gəlməsin.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 996.1-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
996.1. Sənədsiz qiymətli kağız sahibini depozitarda depo hesabında olan yazı əsasında müəyyən etmək imkanı verən qiymətli kağız formasıdır.
xxii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 996.3-cü və 996.4-cü maddələr ləğv edilmişdir.
xxiii 17 aprel 2007-ci il tarixli 315-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2007-ci il, № 8, maddə 745) ilə 997.1-ci maddədə, 54-cü fəslin 9-cu paraqrafının adında, 1078-2-ci maddənin adında və mətnində, 1078-23.5-ci maddədə ismin müvafıq hallarında "ipoteka şəhadətnaməsi" sözləri ismin müvafiq hallarında "ipoteka kağızı" sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xxiv 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 997.1-ci maddədə "və qiymətli kağızlara dair qanunlar" sözləri ", depozit sertifikatı, ipoteka şəhadətnaməsi, opsion, fyuçers, girov kağızı, mənzil sertifikatı və bu Məcəllə" sözləri ilə əvəz edilmişdir.
15 noyabr 2011-ci il tarixli 247-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 25 dekabr 2011-ci il, № 280, “Azərbaycan” qəzeti 29 dekabr 2011-ci il, № 289, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2011-ci il, № 12, maddə 1102) ilə 997.1-ci maddədə “mənzil sertifikatı” sözlərindən sonra “, investisiya fond payı” sözləri əlavə edilmişdir.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 997.1-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
997.1. Qiymətli kağızlara orderlər, veksellər, çeklər, istiqrazlar, səhmlər, əmtəə kağızları, depozit sertifikatı, ipoteka kağızı, opsion, fyuçers, girov kağızı, mənzil sertifikatı, investisiya fond payı və bu Məcəllə ilə qiymətli kağızlar sırasına daxil edilmiş digər sənədlər aiddir.
xxv 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 997.2-ci maddəyə ikinci və üçüncü cümlələr əlavə edilmişdir.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 997.2-ci maddəyə yeni məzmunda dördüncü və beşinci cümlələr əlavə edilmişdir.
24 iyun 2016-cı il tarixli 301-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 21 iyul 2016-cı il, № 155, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 7, maddə 1248) ilə 997.2-ci maddəsinin üçüncü cümləsində “sənədsiz” sözündən sonra “və ya sənədli olmaqla” sözləri əlavə edilmişdir.
xxvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu
(“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu,
2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 997.3-cü maddədə “Orderlər, çeklər və veksellər” sözləri “Veksellər” sözü ilə əvəz edilmişdir.
xxvii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 997.4-cü maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
997.4. Ticarət kağızları titul qiymətli kağızlarıdır.
xxviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 997.5-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
997.5. Opsion və fyuçerslər törəmə qiymətli kağızlardır. Törəmə qiymətli kağızlar hər hansı aktivi (qiymətli kağız, valyuta, əmtəə, xxxxx indeksi və s.) almaq və ya satmaq hüququnu təsbit edən qiymətli kağızlardır.
xxix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 997.8-ci maddədə “Məcəllə” sözündən sonra “və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu” sözləri əlavə edilmişdir.
xxx 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 997.5-997.9-cu maddələr əlavə edilmişdir.
9 oktyabr 2007-ci il tarixli 430-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2007-cı il, № 11, maddə 1053) ilə 997.9-cu maddədə birinci cümlədə “tətbiq edilməsindən” sözlərindən sonra “inzibati qaydada və (və ya)” sözləri əlavə edilmişdir.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 997.9-cu maddə ləğv edilmişdir.
xxxi 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəlləyə 997-1-ci maddə əlavə edilmişdir.
xxxii 4 mart 2016-cı il tarixli 135-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 13 mart 2016-cı il, № 57, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 03, maddə 401) ilə 997-1.1-ci maddədə “dövlət orqanı” sözləri “qurum” sözü ilə əvəz edilmişdir.
xxxiii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 2-ci paraqrafı ləğv edilmişdir.
xxxiv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1004-cü maddədə “orderli” sözü “adlı” sözü ilə əvəz edilmişdir.
xxxv 17 may 2011-ci il tarixli 115-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 07 iyul 2011-ci il, № 145, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2011-ci il, № 07, maddə 586) ilə 561-ci maddəsində “məhkəmə qərarlarının icrasına dair” sözləri “icra haqqında” sözləri ilə, 1033.1-ci maddəsində “məhkəmə icraçısı” sözləri “icra məmuru” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xxxvi 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəllənin 1036-cı maddəsinə 1036.4-1036.5-cı maddələr əlavə edilmişdir.
xxxvii 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəlləyə 1048-1--ci maddə əlavə edilmişdir.
xxxviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1048-1.4-cü maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1048-1.4. Xəzinə vekselinin ödəmə müddəti yüz səksən təqvim günündən artıq ola bilməz. Xəzinə vekseli yalnız onun buraxıldığı büdcə ili ərzində ödənilməlidir. Xəzinə vekselinin buraxılışı ilin ikinci yarısına təsadüf edərsə, ödəmə müddəti vekselin buraxıldığı tarixdən təqvim ilinin sonuna qədər xxxx müddətdən xxx olmamalıdır.
xxxix 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəlləyə 1048-2-ci maddə əlavə edilmişdir.
xl 4 mart 2016-cı il tarixli 135-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 13 mart 2016-cı il, № 57, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 03, maddə 401) ilə 1048-2.4-cü maddədə “qiymətli kağızlar bazarını tənzimləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının və Mərkəzi Bankın normativ hüquqi” sözləri “maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının normativ xarakterli” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xli 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 4-cü paraqrafı ləğv edilmişdir.
xlii 23 dekabr 2003-cü il tarixli № 566 -IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu
(Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 1049-cu maddəyə 1049.4-1049.9-cu maddələr əlavə edilmişdir.
xliii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1070-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
Maddə 1070. İstiqraz şəklində borc öhdəliyi anlayışı
1070.1. Xxxxxxxx, onun sahibinin onu buraxmış şəxsdən istiqrazda nəzərdə tutulan müddətdə istiqrazın nominal dəyərini və ya başqa əmlak ekvivalentini almaq hüququnu təsdiqləyən qiymətli kağızdır. İstiqraz onun sahibinə həmçinin istiqrazın nominal dəyərindən faiz almaq hüququ və ya digər əşya hüquqları verə bilər. Faiz ödənişlərini nəzərdə tutmayan istiqraz faizsiz istiqraz hesab olunur.xliii
1070.2. İstiqrazlar adsız borc öhdəlikləri və ya borc istiqrazları, girov şəhadətnamələri, səhmdar cəmiyyətinin mənfəətində iştirak hüququ verən borc öhdəlikləri, pulsuz yeni səhmlər, sabit dividendli səhmlər və s. şəklində ola bilər.xliii
xliv 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəllənin 1071-1075-ci maddələri çıxarılmışdır. Məcəllənin əvvəlki redaksiyasında deyilirdi:
M a d d ə 1 0 7 1 . İstiqraz şəklində borc öhdəliyindən irəli gələn tələblərin ödənilməsi
Adsız istiqraz şəklində borc öhdəliyindən irəli gələn iddia tələbləri öhdəliyin icrası üçün müəyyənləşdirilmiş müddət başlandıqdan otuz il sonra ödənilir, bu şərtlə ki, həmin otuz il keçənə qədər sənəd onu vermiş şəxsə ödəniş üçün təqdim edilməsin. Əgər sənəd təqdim edilərsə, təqdimetmə müddəti qurtardıqdan iki il sonra tələb müddətin keçməsinə görə qüvvədən düşür. Sənəddən irəli gələn tələb hüququnun məhkəmə qaydasında həyata keçirilməsi istiqrazın təqdim edilməsinə bərabər tutulur. Faizli qiymətli kağız kuponları, renta kağızları və dividend kuponları üçün təqdimetmə müddəti dörd ildir. Müddətin axımı öhdəliyin icra müddətinin başlandığı il qurtardıqdan sonra başlanır. Təqdimetmə müddəti və onun başlanğıcı sənədi vermiş şəxs tərəfindən dəyişdirilə bilər. Təqdimetmə müddətinin başlanması və axımı, habelə müddətin keçməsi dövrünün axımı bu Məcəllənin 995-ci maddəsinə uyğun olaraq sənədin etibarsız elan edilməsi haqqında icraatın açılması ilə əlaqədar dayandırıla bilər.
M a d d ə 1 0 7 2 . İstiqrazların etibarsız elan edilməsi
1072.1. Təqdim edildikdə ödənilməli xxxx xxxxxx qiymətli kağız kuponları, renta kağızları və dividend kuponları, habelə istiqrazlar şəklində faizsiz borc öhdəlikləri etibarsız elan edilə bilməz. Bu, üzərində etibarsız elan edilə bilmədikləri yazılmış istiqrazlar şəklində borc öhdəliklərinə də tətbiq edilir.
1072.2. İstiqrazlar şəklində borc öhdəliyi etibarsız elan edilərsə, bu elanın verilməsinə nail olmuş şəxs istiqrazı vermiş şəxsdən ona etibarsız elan edilmiş sənədin əvəzinə adsız istiqraz şəklində yeni borc öhdəliyi verməyi tələb edə bilər.
M a d d ə 1 0 7 3 . Faizli qiymətli kağız kuponları, renta kağızları və dividend kuponları
1073.1. Əgər adsız istiqrazlar şəklində borc öhdəliyi üçün faizlərin ödənişinə dair kuponlar verilirsə, bu kuponlarda əks müddəa olmadıqda, onlar, hətta başlıca tələbin ödənildiyi və ya faizlər hesablanmasına dair öhdəliyin ləğv edildiyi və ya dəyişdirildiyi halda belə, qüvvədə qalır. Başlıca borc öhdəliyi ödənilərkən belə kuponlar qaytarılmadıqda, çıxarıcının kuponlara görə ödəməli olduğu məbləği tutmaq hüququ vardır.
1073.2. Əgər faizli qiymətli kağızların kuponları, renta kağızları və dividend kuponları itmiş və ya məhv olmuşsa və onların əvvəlki sahibi onların təqdim edilmə müddəti qurtaranadək itməsi barədə çıxarıcını xəbərdar etmişsə, müddət qurtardıqdan sonra istiqrazın çıxarıcısından onları ödəməyi tələb edə
bilər. İtmiş kupon ödəniş üçün çıxarıcıya təqdim edilmişsə və ya ödəniş ondan məhkəmə qaydasında tutulmuşsa, tələb istisna edilir, bu şərtlə ki, istiqrazın təqdim olunması və ya məhkəmə iddiasının irəli sürülməsi müddət qurtardıqdan sonra həyata keçirilməsin. Tələb, dörd ildən sonra müddətin keçməsinə görə qüvvəsini itirir. Faizli qiymətli kağız kuponları, renta kağızları və dividend kuponları üçün bu tələb istisna edilə bilər.
1073.3. Faizli qiymətli kağızların yeni kuponlarını və ya borc öhdəliyi üçün adsız istiqraz şəklində yeni renta kağızlarını kuponları almaq səlahiyyəti verən sənədin (prolonqasiya haqqında şəhadətnamə) sahibinə verməyə icazə verilmir, bu şərtlə ki, istiqraz şəklində borc öhdəliyinin sahibi onların verilməsinə razı olmasın. Razılıq olduqda kuponlar istiqraz şəklində borc öhdəliyinin sahibinə verilməlidir, bu şərtlə ki, o, öhdəliyi təqdim etsin.
M a d d ə 1 0 7 4 . Kartoçkalar, markalar və oxşar sənədlər
İstiqraz şəklində borc öhdəlikləri haqqında göstərişlər şəraitdən asılı olaraq çıxarıcı tərəfindən verilmiş və həmin şəxsin icranı həyata keçirməyə borclu olmaq niyyətini bildirən kartoçkalara, markalara və ya kreditorun göstərilmədiyi oxşar sənədlərə müvafiq surətdə tətbiq edilir.
M a d d ə 1 0 7 5 . Açıq borc istiqrazları. Emissiya prospektinin məcburiliyi
1075.1. Borc almaq məqsədi ilə buraxılan borc öhdəlikləri (borc istiqrazları) yalnız emissiya prospekti əsasında açıq abunə yazılışı üçün buraxıla və ya birjaya çıxarıla bilər. Təkcə müəyyən şəxslər dairəsi üçün nəzərdə tutulmayan bütün emissiyalar açıq sayılır.
1075.2. Emissiya prospektində aşağıdakı məlumatlar olmalıdır:
1075.2.1. borclar, faizlərin hesablanması və satınalma şərtləri; 1075.2.2. istiqrazlar üçün müəyyənləşdirilmiş xüsusi təminatlar; 1075.2.3. zərurət olduqda, borclar üzrə kreditorların təmsilçiliyi.
1075.3. Qalan hallarda səhmlərin buraxılışında bu Məcəllənin 1077.3 və 1077.4-cü maddələrinin müddəaları müvafiq surətdə tətbiq edilir.
M a d d ə 1 0 7 5 . Açıq borc istiqrazları. Emissiya prospektinin məcburiliyi
1075.1. Borc almaq məqsədi ilə buraxılan borc öhdəlikləri (borc istiqrazları) yalnız emissiya prospekti əsasında açıq abunə yazılışı üçün buraxıla və ya birjaya çıxarıla bilər. Təkcə müəyyən şəxslər dairəsi üçün nəzərdə tutulmayan bütün emissiyalar açıq sayılır.
1075.2. Emissiya prospektində aşağıdakı məlumatlar olmalıdır:
1075.2.1. borclar, faizlərin hesablanması və satınalma şərtləri; 1075.2.2. istiqrazlar üçün müəyyənləşdirilmiş xüsusi təminatlar; 1075.2.3. zərurət olduqda, borclar üzrə kreditorların təmsilçiliyi.
1075.3. Qalan hallarda səhmlərin buraxılışında bu Məcəllənin 1077.3 və 1077.4-cü maddələrinin müddəaları müvafiq surətdə tətbiq edilir.
xlv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-cı maddə ləğv edilmişdir.
xlvi 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 1076.1-ci maddədə "Konversiya borcu istiqrazları" sözlərindən sonra "açıq" sözü əlavə edilmişdir.
xlvii 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 1076.2-ci maddədə "1077.3 və 1077.4-cü maddələri" sözləri "1078-12-ci maddəsi" sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xlviii 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəlləyə 1076-1-1076-5-ci maddələr əlavə edilmişdir.
xlix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-1.1-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1076-1.1. İstiqrazlar üzrə öhdəliklər girovla, qarantiya ilə, həmçinin dövlət və ya bələdiyyə zəmanəti ilə təmin edilə bilər. Belə istiqrazlar təmin edilmiş istiqrazlara aid edilir.
l 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-1.4-cü maddənin ikinci cümləsində “rəhbəri” sözü “təkbaşına icra orqanı və ya kollegial icra orqanının bütün üzvləri” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
li 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-1.6-cı maddə ləğv edilmişdir.
lii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-2-ci maddənin mətni yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1076-2.1. Təmin edilmiş istiqrazlar üzrə öhdəliklərin icrasını təmin edən öz adından və investorların xeyrinə girov saxlayan qismində qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı və ya kredit təşkilatı xxxx sərəncamçı çıxış edir. Emitentlə sərəncamçı arasında qarşılıqlı asılılıq olmamalıdır.
1076-2.2. Sərəncamçı emitentin istiqrazların emissiyası haqqında qəbul olunmuş qərarında müəyyənləşdirilir və emitentlə bağlanılmış müqavilə əsasında fəaliyyət göstərir.
liii 17 aprel 2007-ci il tarixli 315-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2007-ci il, № 8, maddə 745) ilə 1076-3.1-ci maddədə "ipoteka şəhadətnamələri" sözləri "ipoteka kağızları" sözləri ilə əvəz edilmişdir.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.1-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1076-3.1. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar üzrə girov predmeti yalnız investisiya qiymətli kağızları, depozit sertifikatları, ipoteka kağızları, girov kağızları və mənzil sertifikatları ola bilər.
liv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu
(“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu,
2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.2-ci maddədə “sahibi” sözü “mülkiyyətçisi” sözü, “sahibləri” sözü isə “mülkiyyətçiləri” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.4-cü maddə ləğv edilmişdir.
lvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.5-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1076-3.5. Girovla təmin edilmiş istiqrazlar dövlət qeydiyyatına alındıqdan əvvəl girov predmetini təşkil edən qiymətli kağızların (adsız qiymətli kağızlar daxil olmaqla) girovu dövlət qeydiyyatına alınır və depozitarda və reyestrin aparılması sistemində (olduqda) dondurulur.
lvii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.6-cı maddədə “dondurulduqdan sonra, girovqoyan” sözləri “üzrə hüquqlar məhdudlaşdırıldıqdan sonra, girov qoyan” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.7-ci maddənin birinci cümləsində “əmlak” sözü “əmlaka” sözü, “sahibinin” sözü “mülkiyyətçisinin” sözü, “ödənişə” sözü “tutma” sözü, ikinci cümləsində “sahibinin” sözü “mülkiyyətçisinin” sözü, “predmetini ödənişə” sözləri isə “predmetinə tutma” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.8-ci maddənin birinci cümləsində “sahibləri” sözü “mülkiyyətçiləri” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lx 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1076-3.9-cu maddədə “sahibləri” sözü “mülkiyyətçiləri” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lxi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə yeni məzmunda 1076-6–1076-13-cü maddələr əlavə edilmişdir.
lxii 11 noyabr 2016-cı il tarixli 385-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 30 dekabr 2016-cı il, № 291, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 12, maddə 1998) ilə 1076-8.3-cü maddənin ikinci cümləsində “qeydiyyata alınan” sözləri “təsdiq edilən” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lxiii 7 aprel 2017-ci il tarixli 576-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 19 may 2017-ci il, № 106) ilə 1076-9.7-ci maddədə “Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı” sözləri “Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lxiv 4 mart 2016-cı il tarixli 135-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 13 mart 2016-cı il, № 57, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 03, maddə 401) ilə 1076-6.5-ci, 1076-7.3-cü, 1076-9.4-cü, 1076-11.1-ci maddələrdə “hüquqi” sözü “xarakterli” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lxv 11 noyabr 2016-cı il tarixli 385-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 30 dekabr 2016-cı il, № 291, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 12, maddə 1998) ilə 1076-12.2-ci maddənin birinci cümləsində “dövlət qeydiyyatı anından” sözləri “təsdiq edildiyi andan” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lxvi 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 1077.1-ci maddəyə ikinci cümlə əlavə edilmişdir.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1077.1-ci maddənin birinci cümləsi yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
Səhm qiymətli kağız olub, səhmdar cəmiyyətində üzvlüyü və sahibinin (səhmdarın) səhmdar cəmiyyəti mənfəətinin bir hissəsini dividendlər şəklində almaq, səhmdar cəmiyyəti işlərinin idarə olunmasında iştirak etmək hüququnu və cəmiyyətin ləğvindən sonra qalan əmlakın bir hissəsinə hüququnu təsdiqləyir.
lxvii 23 dekabr 2003-cü il tarixli № 566 -IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 1077.2-ci, 1077.3- cü, 1077.4-cü maddələr yeni redaksiyada verilmişdir. Məcəllənin əvvəlki redaksiyasında deyilirdi:
1077.2. Adsız səhmlərə adsız səhmlər haqqında göstərişlər, müəyyən şəxsin adına verilmiş səhmlərə isə orderli qiymətli kağızlar haqqında göstərişlər tətbiq olunur. Onlara həmçinin bu Məcəllənin 1070.1 və 1072-ci maddələrinin müddəaları tətbiq olunur.
1077.3. Səhmlər yalnız emissiya prospekti əsasında açıq abunə yazılışı üçün buraxıla və ya bircaya çıxarıla bilər. Emissiya prospektində aşağıdakı məlumatlar olmalıdır:
1077.3.1. hüquqi şəxslərin dövlət reyestrində emitent barəsində xxxx məlumatlar;
1077.3.2. səhmlərin miqdarını, nominal dəyərini və növlərini, habelə səhmlərin ayrı-ayrı kateqoriyalarının imtiyazlarını göstərməklə, səhmdar kapitalının miqdarı və tərkibi;
1077.3.3. kapitalın icazə verilmiş və ya şərtləşdirilmiş artırılması haqqında qərarlar;
1077.3.4. sabit dividendli səhmlərin və ya dividend kuponlarının miqdarı və bunlardan irəli gələn hüquqların məzmunu;
1077.3.5. müstəqil auditorun auditor hesabatı ilə birlikdə, emitentin sonuncu balansı və toplu maliyyə hesabatı, habelə balansın tərtib edildiyi gündən 6 xxxxx xxx keçdikdə, auditorun yoxladığı aralıq balanslarının məzmunu;
1077.3.6. emitentin təsis edildiyi andan bəri və ya emitentin, heç olmasa, son 5 maliyyə ilində ödənilmiş dividendlər;
1077.3.7. səhmdar cəmiyyətini idarəetmə orqanının yeni səhmlərin buraxılışı haqqında qərarı. 1077.4. Əgər səhmlər bu göstərişlərə uyğun onları əsaslandıran prospektsiz buraxılırsa və ya
prospektdə yanlış və ya qanuni tələblərə cavab verməyən məlumatlar göstərilirsə, bu işdə bilərəkdən və ya ehtiyatsızlıq üzündən iştirak etmiş bütün şəxslər zərərə görə birgə borclular kimi məsuliyyət daşıyırlar.
lxviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1077.3-cü, 1077.4-cü və 1077.5-ci maddələrdə “sahibinə” sözü “mülkiyyətçisinə” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lxix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1077.6-cı maddədə “təsərrüfat” sözü və “, bir qayda olaraq,” sözləri çıxarılmışdır, “sahibinə” sözü isə “mülkiyyətçisinə” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lxx 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566 -IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 107-ci maddəyə 1077.5-1077.7- ci maddələr əlavə edilmişdir.
lxxi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 7-ci paraqrafı ləğv edilmişdir.
lxxii 23 dekabr 2003-cü il tarixli 566-IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə Məcəllənin 1078.1-ci maddəsində "əmtəə kağızlarında" sözləri "əmtəə kağızlarında (yəni sahibinin qiymətli kağızda göstərilən əmtəəyə dair sərəncam vermək və bu əmtəəni almaq hüququnu təsbit edən qiymətli kağızlarda (anbar şəhadətnaməsi, konosament və s.)" sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lxxiii 23 dekabr 2003-cü il tarixli № 566 -IIQD nömrəli “Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 123) ilə 8-18-ci paraqraflar əlavə edilmişdir.
15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 8-ci paraqrafı yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
§ 8. Mənzil sertifikatı
Maddə 1078-1. Mənzil sertifikatı
1078-1.1. Mənzil sertifikatları fiziki və hüquqi şəxslər arasında yerləşdirilən sənədli qiymətli kağızlar olub, sahiblərinə buraxılış şərtlərində müəyyən olunan şərtlərə əməl etdikləri təqdirdə,
emitentdən tikintisi (yenidən qurulması) bu qiymətli kağızların yerləşdirilməsindən alınan vəsait hesabına maliyyələşdirilən binaların (mənzillərin) onların mülkiyyətinə verilməsi yolu ilə ödənilməsini tələb etmək ixtiyarını verir.
1078-1.2. Mənzil sertifikatı adlı və ya adsız qiymətli kağız ola bilər. Mənzil sertifikatlarının buraxılışı və tədavülü qaydaları qiymətli kağızlar bazarını tənzimləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən qəbul edilmiş normativ hüquqi aktlarla tənzimlənir.
lxxiv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.2-ci maddədə “qanuni sahibinə” sözləri “mülkiyyətçisinə” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lxxv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.3-cü maddədə “girovqoyanla” sözü “girov qoyanla” sözləri, “girovsaxlayan” sözü isə “girov saxlayan” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lxxvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.5-ci maddənin birinci cümləsində “, girovqoyan və ipotekaqoyan” sözləri çıxarılmışdır və “şəxslərdir” sözü “şəxsdir” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lxxvii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.6-cı maddədə “sahibi (girovsaxlayan və ya ipotekasaxlayan” sözləri “mülkiyyətçisi (girov saxlayan və ya ipoteka saxlayan” sözləri, “girovqoyanın” sözü “girov qoyanın” sözləri, “girovqoyanla və ya ipotekaqoyanla” sözləri “xxxxx xxxxxxx və ya ipoteka qoyanla” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lxxviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.7-ci maddə ləğv edilmişdir.
lxxix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.8-ci maddənin birinci cümləsində “sahibi ilə (girovsaxlayan və ya ipotekasaxlayan)” sözləri “mülkiyyətçisi ilə (girov saxlayan və ya ipoteka saxlayan)” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
lxxx 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.9-cu maddənin birinci cümləsində “Dövlət qeydiyyatına alınmış qiymətli kağızlarla girovu, o cümlədən girov” sözləri “Girov” sözü ilə əvəz edilmişdir.
lxxxi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-2.10-cu maddə ləğv edilmişdir.
lxxxii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 10-cu paraqrafı ləğv edilmişdir.
lxxxiii 4 mart 2016-cı il tarixli 135-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 13 mart 2016-cı il, № 57, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 03, maddə 401) ilə 1078-4.2-ci maddədə “hüquqi” sözündən sonra “, o cümlədən normativ xarakterli” sözləri əlavə edilmişdir.
lxxxiv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 12-ci paraqrafı ləğv edilmişdir.
lxxxv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 13-cü paraqrafı ləğv edilmişdir.
lxxxvi 23 fevral 2010-cu il tarixli 960-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti 22 aprel 2010-cu il, № 85Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2010-cı il, № 4, maddə 266) ilə 1078-11.5-ci maddəsi yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiayda deyilirdi:
1078-11.5. İstiqrazlar buraxılışının məcmu nominal dəyəri emitentin ödənilməmiş istiqrazlarının məcmu nominal dəyəri ilə birlikdə onun nizamnamə kapitalının miqdarından və ya üçüncü şəxslərin ona bu məqsədlə verdikləri təminatın ölçüsündən xxx olduqda həmin istiqrazların dövlət qeydiyyatına yol verilmir.
lxxxvii 9 oktyabr 2007-ci il tarixli 430-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2007-cı il, № 11, maddə 1053) ilə 1078-13.4-cü maddədə “emitent” sözündən sonra “inzibati qaydada və (və ya)” sözləri əlavə edilmişdir.
lxxxviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-20.2-ci maddədə “Məcəlləyə” sözündən sonra “və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa” sözləri əlavə edilmişdir.
lxxxix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-20.3-cü maddə ləğv edilmişdir.
xc 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-20.4-cü maddədə “qanun pozuntuları” sözləri “qiymətli kağızlarla əqdlərin bağlanması və icrasına dair bu Məcəllədə və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan tələblərin pozulması” sözləri, “və icrasını dayandıra bilər” sözləri isə “dayandırır və ya klirinq baş verdikdə tərəflərinin hesablarını dondurur” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xci 4 mart 2016-cı il tarixli 135-VQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 13 mart 2016-cı il, № 57, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016-cı il, № 03, maddə 401) ilə 104.1-ci maddənin ikinci cümləsində, 107-2.4-cü, 1048-2.2-ci, 1077.7-ci, 1078-2.9-cu, 1078- 20.6-cı maddələrdə ismin müvafiq hallarında “qiymətli kağızlar bazarını tənzimləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanı” sözləri ismin müvafiq hallarında “maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xcii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-20.7-ci maddədə “Adlı investisiya” sözləri “İnvestisiya” sözü, “broker” və “diler” sözləri “investisiya şirkəti” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xciii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-20.8-ci maddədə “yüzdən” sözü “əllidən” sözü ilə əvəz edilmişdir və maddəyə yeni məzmunda ikinci cümlə əlavə edilmişdir.
xciv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə yeni məzmunda 1078-20.9-1078.20.12-ci maddələr əlavə edilmişdir.
xcv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21-ci maddənin adında “kağızlar üzrə” sözləri “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xcvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.1-ci maddədə “kağızlara” sözü “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xcvii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.2-ci maddədə “kağız üzrə” sözləri “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
xcviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.3-cü maddədə “Depozitarda” sözü “Mərkəzi depozitarda” sözləri, “kağızlar üzrə” sözləri “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri, “sahibinin” sözü isə “mülkiyyətçisinin” sözü ilə əvəz edilmişdir.
xcix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.4-cü maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1078-21.4. Adlı sənədsiz qiymətli kağızlar üzrə hüquqlar qiymətli kağızların sahibinin "depo" hesabından xxxx xxxxxxx "depo" hesabına köçürülməsi yolu ilə ötürülür.
c 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.5-ci maddənin birinci cümləsində “kağızlar üzrə” sözləri “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri, “sahibə” sözü “mülkiyyətçiyə” sözü, “reyestrdə” sözü “qiymətli kağız mülkiyyətçilərinin reyestrində” sözləri ilə əvəz edilmişdir, “ilə” sözündən sonra “və ya indossament əsasında” sözləri əlavə edilmişdir, ikinci cümləsində “Depozitarda” sözü “Mərkəzi depozitarda” sözləri, “kağızlar üzrə” sözləri “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri, “sahibin” sözü “mülkiyyətçinin” sözü ilə əvəz edilmişdir.
ci 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.6-cı maddədə “təsbit edilmiş” sözləri “təsdiqlənmiş” sözləri, “kağızlar üzrə hüquqlar” sözləri “kağızlara mülkiyyət hüququ” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
cii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.7-ci maddədə “Orderli qiymətli kağızlara” sözləri “Veksel, ipoteka və girov kağızları ilə təsdiqlənmiş” sözləri, “sahibin” sözü “mülkiyyətçinin” sözü, “sahibə” sözü “mülkiyyətçiyə” sözü ilə əvəz edilmişdir.
ciii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.9-cu maddədə “kağızlar üzrə” sözləri “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri, “sahibin” sözü “mülkiyyətçinin” sözü ilə əvəz edilmişdir.
civ 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-21.10-cu maddədə “sahib” sözü “mülkiyyətçi” sözü, “kağızlar üzrə” sözləri “kağızla təsdiqlənmiş” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
cv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə yeni məzmunda 1078-21.11-ci maddə əlavə edilmişdir.
cvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-22-ci maddənin adında “təsbit edilmiş” sözləri “təsdiqlənmiş” sözü ilə əvəz edilmişdir.
cvii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-22.1-ci maddədə “təsbit edilmiş” sözləri “təsdiqlənmiş” sözü, “sahibi” sözü “mülkiyyətçisi” sözü ilə əvəz edilmişdir.
cviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-22.2-ci maddədə “təsbit edilmiş” sözləri “təsdiqlənmiş” sözü ilə əvəz edilmişdir.
cix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-22.3-ci maddədə hər iki halda “depozitarda” sözü “mərkəzi depozitarda” sözləri, “təsbit edilmiş” sözləri “təsdiqlənmiş” sözü, “sahibin” sözü “mülkiyyətçinin” sözü, “sahiblərin” sözü “mülkiyyətçilərin” sözü ilə əvəz edilmişdir.
cx 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-23.1-ci maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1078-23.1. Qiymətli kağızlar girovla və qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş digər öhdəliklərlə yüklənə bilər. Bu, dövlət qeydiyyatına alındığı andan qüvvəyə minir.
cxi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-23.3-cü maddə ləğv edilmişdir.
cxii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-23.4-cü maddənin birinci cümləsində hər iki halda “ödənişin” sözü “tutmanın” sözü ilə əvəz edilmişdir.
cxiii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə yeni məzmunda 1078-23.6–1078-23.19-cu maddələr əlavə edilmişdir.
cxiv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-26.4-cü maddədə “sahiblərindən” sözü “mülkiyyətçilərindən” sözü, “sahibləri” sözü “mülkiyyətçiləri” sözü ilə əvəz edilmişdir.
cxv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-27-ci maddənin adından, habelə 1078-27.1, 1078-27.3, 1078-27.4, 1078-27.5 və 1078-27.6-cı maddələrdən “və ləğv edilməsi” sözləri çıxarılmışdır.
cxvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-27.1.1-ci maddədə “emitentin” sözü “səhmlər barəsində səhmdarların ümumi yığıncağının” sözləri ilə əvəz edilmişdir.
cxvii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə yeni məzmunda 1078-27.1.4-1-ci maddə əlavə edilmişdir.
cxviii 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 1078-27.2-ci maddədə “Yerləşdirilmiş” sözü “Dövlət qeydiyyatına alınmış” sözləri ilə əvəz edilmişdir və “və ya ləğv edildikdə” sözləri çıxarılmışdır.
cxix 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 15-ci paraqrafı ləğv edilmişdir.
cxx 15 noyabr 2011-ci il tarixli 247-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 25 dekabr 2011-ci il, № 280, “Azərbaycan” qəzeti 29 dekabr 2011-ci il, № 289, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2011-ci il, № 12, maddə 1102) ilə 1078-28.1.3-cü maddə yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1078-28.1.3. qiymətli kağızların idarə olunması üzrə fəaliyyət;
cxxi 23 fevral 2010-cu il tarixli 960-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti 22 aprel 2010-cu il, № 85Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik toplusu, 2010-cı il, № 4, maddə 266) ilə 1078-28.4-cü maddəsinin ikinci cümləsində "Qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçılarının" sözlərindən sonra "banklar istisna olmaqla" sözləri əlavə edilmişdir.
cxxii 15 noyabr 2011-ci il tarixli 247-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Respublika” qəzeti, 25 dekabr 2011-ci il, № 280, “Azərbaycan” qəzeti 29 dekabr 2011-ci il, № 289, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2011-ci il, № 12, maddə 1102) ilə 1078-31.1-ci və 1078-31.2-ci maddələr yeni redaksiyada verilmişdir.
Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
1078-31.1. Qiymətli kağızların idarə olunması üzrə fəaliyyəti həyata keçirən qiymətli kağızlar bazarının peşəkar iştirakçısı idarəçi adlanır.
1078-31.2. İdarəçiyə idarə olunmaq üçün qiymətli kağızların və ya pul vəsaitlərinin verilməsi həmin qiymətli kağızlara və ya pul vəsaitlərinə mülkiyyət hüququnun keçməsinə səbəb olmur.
cxxiii 30 iyun 2009-cu il tarixli 856-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti 24 iyul 2009-cu il, № 160) ilə yeni məzmunda 302.8-1-ci, 1078-29.9-cu və 1078-31.6- cı maddələr əlavə edilmişdir.
cxxiv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 16-cı paraqrafı ləğv edilmişdir.
cxxv 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 17-ci paraqrafı ləğv edilmişdir.
cxxvi 15 may 2015-ci il tarixli 1285-IVQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 15 iyul 2015-ci il, № 151, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2015-ci il, № 07, maddə 814) ilə 54-cü fəslin 18-ci paraqrafı ləğv edilmişdir.