Contract

ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

1. ΑΤΟΜΙΚΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ

1.1. Σύμβαση εργασίας

• Ορισμός:

Ενοχική αμφοτεροβαρής σύμβαση μεταξύ του εργαζόμενου και του εργοδότη.

Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να παρέχει την εργασία του στον εργοδότη και αυτός να καταβάλλει τον συμφωνημένο μισθό.

• Προϋποθέσεις:

-Υπολογισμός μισθού κατά μονάδα παρεχόμενης εργασίας ή κατ’αποκοπήν

-Πρόσληψη ή απασχόληση του εργαζόμενου για ορισμένο ή αόριστο χρόνο

-Αυτοπρόσωπη εκτέλεση της εργασίας

-Αμεταβίβαστη αξίωση του εργοδότη

• Περιεχόμενο:

Σύμφωνο με τον νόμο ή τα χρηστά ήθη

Σύμφωνο με τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (ΣΣΕ)

Παρεκκλίσεις μόνον εάν προβλέπονται από τις ΣΣΕ ή εφόσον πρόκειται για ευμενέστερες ρυθμίσεις.

• Λήξη

Σύμβαση Εργασίας ορισμένου χρόνου: αυτοδικαίως με την παρέλευση του χρόνου. Δυνατότητα ανανέωσης με μετατροπή της σε αορίστου χρόνου σε περίπτωση που ο εργαζόμενος εξακολουθεί να εργάζεται χωρίς να εναντιώνεται ο εργοδότης.

Σύμβαση Εργασίας αορίστου χρόνου: με καταγγελία ενός εκ των συμβαλλομένων.

• Εφαρμογή του Εργατικού Δικαίου μόνον σε Συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας, δηλ. εποπτεία και έλεγχος από τον εργοδότη και αποδοχή του εργαζομένου. Ο εργοδότης καθορίζει όρους, όπως ο τόπος, ο τρόπος και ο χρόνος εκτέλεσης της εργασίας.

1.2. Υποχρεώσεις του εργοδότη

• Καταβολή συμφωνημένου μισθού

• Υποχρέωση πρόνοιας (μέριμνα για την προστασία της ζωής, της υγείας, της προσωπικότητας και της ηθικής του εργαζόμενου)

• Υποχρέωση παροχής αδειών (ετήσια με αποδοχές, μητρότητας…)

• Υποχρέωση έναντι του ΙΚΑ και των Επιθεωρητών Εργασίας

• Υποχρέωση τήρησης της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Σε αντίθετη περίπτωση προβλέπονται ποινικές (φυλάκιση, χρηματική ποινή) και διοικητικές κυρώσεις (πρόστιμο)

1.3. Υποχρεώσεις εργαζόμενου

• Παροχή εργασίας

• Παροχή πίστης (εχεμύθεια, μη διενέργεια πράξεων ανταγωνισμού)

1.4. Όργανα ελέγχου του Κράτους

• Επιθεώρηση Εργασίας

• Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ, από το 1998): Επιθεωρητές εργασίας (Κοινωνικοί, Τεχνικοί, Υγειονομικοί). Ετήσια έκθεση πεπραγμένων

2. ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

• Σύνταγμα του 1975 :Δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι, Συνδικαλιστική ελευθερία (ατομικό και συλλογικό δικαίωμα).

• Συνδικαλιστικές οργανώσεις εργοδοτών και επαγγελματιών (π.χ. ΤΕΕ, ΣΕΒ)

• Συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων:

-σκοπός: διαφύλαξη και προαγωγή των εργασιακών, οικονομικών, ασφαλιστικών, κοινωνικών και συνδικαλιστικών συμφερόντων.

- Πρωτοβάθμιες (Σωματεία), Δευτεροβάθμιες (Ομοσπονδίες, Εργατικά Κέντρα), Τριτοβάθμιες (Συνομοσπονδίες).

-Κύρια δραστηριότητα: διαπραγμάτευση με τις εργοδοτικές οργανώσεις και σύναψη των ΣΣΕ. Π.χ. Εθνική ΣΣΕ (ΓΣΕΕ-ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ)

3. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

3.1. Νομοθετικό πλαίσιο (κυριότερα νομοθετήματα)

• ν. 551 31/12/1914 «περί ευθύνης προς αποζημίωση των εξ ατυχήματος εν τη εργασία παθόντων εργατών»

• αν.ν. 1846/1951 περί ΙΚΑ

• ν. 1568/1985 «Υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων», όπως έχει τροποποιηθεί, (νόμος-πλαίσιο)

• οδηγία 89/391 «εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία». Π.δ. 16, 17/1996

3.2. Ορισμοί

• Υγεία: έλλειψη νόσου, πλήρης σωματική, ψυχική, πνευματική και κοινωνική ευεξία του ατόμου.

• Ατύχημα: απρομελέτητο γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση βλάβης

• Διεύρυνση της έννοιας της πρόληψης: από την πρόληψη ατυχημάτων στην πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου με την αναγνώριση βαθμιαία της επαγγελματικής ασθένειας ως αποτέλεσμα του νοσηρού εργασιακού περιβάλλοντος.

3.3. Διαδικασία μετά την έλευση του εργατικού ατυχήματος

• Αναγγελία του ατυχήματος εντός 5 ημερών από τον εργοδότη στις αρμόδιες αρχές (π.χ. αρμόδιο υποκατάστημα ΙΚΑ για τις επιχειρήσεις που υπάγονται στο ΙΚΑ). Εξαιρείται η περίπτωση ανωτέρας βίας.

• Αντικειμενική ποινική και αστική ευθύνη των συντελεστών του έργου (π.χ.

εργοδότης, εργολάβος, υπεργολάβος, επιβλέπων μηχανικός)

• Σε περίπτωση ασφαλισμένου στο ΙΚΑ ο εργοδότης απαλλάσσεται από την καταβολή αποζημίωσης, εξόδων νοσηλείας και κηδείας. Όχι όμως από την καταβολή χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης.

3.4. Διάρθρωση συστήματος Ασφάλειας και Υγείας των εργαζομένων στην επιχείρηση

• Καθορισμός ελάχιστου χρόνου απασχόλησης του τεχνικού ασφαλείας και του γιατρού εργασίας ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας της επιχείρησης (Α, Β, Γ) και τον αριθμό των εργαζομένων.

• Υποχρεώσεις εργοδότη:

- Γραπτή εκτίμηση των εργασιακών κινδύνων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων.

- Εξασφάλιση της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας και λήψη μέτρων που διασφαλίζουν την υγεία και ασφάλεια των τρίτων.

• Υποχρέωση εργολάβου: μεριμνά πριν από την έναρξη λειτουργίας του εργοταξίου για την εκπόνηση σχεδίου ασφάλειας και υγείας και για την κατάρτιση φακέλου ασφάλειας και υγείας.

• Υποχρεώσεις Τεχνικού ασφαλείας:

-Συμβουλεύει σε θέματα, όπως ο σχεδιασμός και η προμήθεια μέσων και εξοπλισμού.

-Ελέγχει την ασφάλεια των εγκαταστάσεων, των παραγωγικών διαδικασιών και την εφαρμογή των μέσων για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων.

-Ενημερώνει τους αρμόδιους προϊστάμενους ή τη διεύθυνση της επιχείρησης

-Αναφέρει τις παραλείψεις των μέτρων ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων στον εργοδότη.

-Επιβλέπει την ορθή χρήση των μέτρων ατομικής προστασίας.

-Ερευνά τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων.