BROKERSKO-DILERSKOG DRUŠTVA ILIRIKA INVESTMENTS A.D.

PRAVILA I PROCEDURE POSLOVANJA

BROKERSKO-DILERSKOG DRUŠTVA ILIRIKA INVESTMENTS A.D.

BEOGRAD

Na osnovu člana 155. Zakona o tržištu kapitala ("Sl. glasnik RS", br. 129/2021), direktor Brokersko- dilerskog društva „Ilirika Investments” a.d. Beograd, xxxx 29.12.2022. godine, donosi:

PRAVILA I PROCEDURE POSLOVANJA BROKERSKO-DILERSKOG DRUŠTVA ILIRIKA INVESTMENTS A.D.

BEOGRAD

I OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Brokersko-dilersko društvo „Ilirika Investments“ a.d. Beograd (dalje: „Društvo“) osnovano je Ugovorom o osnivanju od 18.03.2002. godine, a Rešenjem o davanju dozvole za rad berzanskog posrednika Ilirika Investments a.d. Beograd broj 5/0-02-247/3-02 od 09.04.2002. godine, dobilo dozvolu za rad od Savezne Komisije za hartije od vrednosti.

Društvo obavlja brokersko dilersku delatnost, na osnovu dozvole za rad koji je izdala Komisija za hartije od vrednosti Rešenjem br.5/0-03-2025/6-12 od 02.07.2012. godine, xxxxx xx izvršen upis usklađivanja Društva sa odredbama Zakona o tržištu kapitala („Sl. glasnik br.3/11) i upisano je u Registar privrednih subjekata rešenjem Agencije za privredne registre br. BD 222058/2006 od 13.12.2006.

Ovim Pravilima i procedurama poslovanja (u daljem tekstu: Pravila) Društva uređuju se opšti uslovi poslovanja Društva, a naročito:

1) vrste poslova koje Društvo obavlja i uslovi i način njihovog obavljanja;

2) proceduru kategorizacije/razvrstavanja klijenata i promenu kategorije klijenata;

3) vrste naloga klijenata, način i uslovi prijema naloga;

4) politiku izvršenja naloga i poveravanje izvršenja naloga;

5) informacije koje se pružaju klijentima, a posebno informacije koje se pružaju malim klijentima;

6) sadržinu ugovora sa klijentom;

7) međusobna prava i obaveze Društva i klijenata i ocena podobnosti finansijskih instrumenata i usluga za klijenta;

8) zaštitu imovine klijenata (finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenta);

9) pravila poslovnog ponašanja prilikom pružanja investicionih usluga; 10)postupanje po pritužbama klijenata;

11)zabrana manipulacije na tržištu i druga pitanja od značaja za rad Društva.

II ZNAČENJE POJMOVA

Član 2.

U ovim Pravilima, u skladu sa Zakonom o tržištu kapitala (u daljem tekstu: Zakon) i aktima Komisije za hartije od vrednosti, pojedini pojmovi imaju sledeće značenje:

1) Organizator tržišta – odnosno berza su xxxx xxxx upravljaju, odnosno vode poslovanje regulisanog tržišta, a koja mogu biti i samo regulisano tržište ;

2) Beogradska berza a.d. Beograd – pravno lice koje, na osnovu dozvole Komisije za hartije od vrednosti, upravlja odnosno obavlja delatnost u vezi sa funkcionisanjem regulisanog tržišta i multilateralne trgovačke platforme (MTP);

3) Centralni registar, depo i kliring hartija od vrednosti (u daljem tekstu: Centralni registar) – pravno lice koje na osnovu dozvole Komisije za hartije od vrednosti obavlja poslove vođenja registra finansijskih instrumenata, kliringa i saldiranja transakcija sa finansijskim instrumentima i druge poslove u skladu sa Zakonom;

4) Investiciono društvo – je pravno lice u čije redovne aktivnosti ili poslovanje xxxxx pružanje jedne ili više investicionih usluga trećim licima, odnosno profesionalno obavljanje jedne ili više investicionih aktivnosti;;

5) Relevantno lice – (1) lice sa vlasničkim učešćem u Društvu ili vezanom zastupniku,

(2) lice na rukovodećoj poziciji u Društvu ili vezanom zastupniku (direktor, članovi odbora direktora, nadzornog odbora) ili vezani zastupnik Društva,(3) zaposleno lice u Društvu ili vezani zastupnik,(4) svako drugo fizičko lice koje je angažovano xx xxxxxx Društva ili vezanog zastupnika za pružanje usluga iz njegove nadležnosti, (5) fizičko lice koje je direktno uključeno u pružanje usluga Društvu ili njegovom vezanom zastupniku na temelju ugovora o poveravanju poslovnih procesa, a u svrhu pružanja investicionih usluga ili aktivnosti društva i;

6) Lična transakcija – je transakcija finansijskim instrumentom izvršena xx xxxxxx ili u ime relevantnog lica delujući van delokruga aktivnosti koje obavlja kao relevantno lice ili xxxx xx izvršena za račun relevantnog lica, lica sa xxxxx xx relevantno lice u rodbinskoj vezi ili sa kojim xx xxxxxx povezano u smislu Zakona ili xxxx xxxx je odnos sa relevantnim licem takve prirode da relevantno lice ima neposredan ili posredan materijalni interes od rezultata transakcije, a koji nije provizija ili naknada za izvršenje transakcije;

7) finansijski instrumenti su:

(1) prenosive hartije od vrednosti - sve vrste hartija od vrednosti kojima se može trgovati na tržištu kapitala, izuzev instrumenata plaćanja, i to: akcije i depozitne potvrde koje se odnose na akcije, obveznice i drugi oblici sekjuritizovanog duga, uključujući i depozitne potvrde koje se odnose na navedene hartije i druge hartije od vrednosti u skladu sa Zakonom;

(2) instrumenti tržišta novca: trezorski, blagajnički i komercijalni zapisi i sertifikati o depozitu, izuzev instrumenata plaćanja;

(3) jedinice institucija kolektivnog investiranja;

(4) opcije, fjučersi, svopovi, kamatni forvardi i ostali izvedeni finansijski instrumenti definisani Zakonom;

8) Transakcije kojima se finansiraju hartije od vrednosti – transakcije pozajmljivanja finansijskih instrumenata, repo ugovori ili obrnuti repo ugovori, ili druge transakcije koje uključuju kupovinu hartija od vrednosti i njihovu ponovnu prodaju ili prodaju hartija od vrednosti i njihovu ponovnu kupovinu;

9) Klijent – pravno ili fizičko lice kojem Društvo pruža investicionu, odnosno dodatnu uslugu, kao i lice koje može postati klijent Društva (potencijalni klijent);

10)Ovlašćeni zastupnik klijenta – pravna ili fizička osoba ovlašćena za zastupanje klijenta na osnovu zakona i statuta (zakonski, statutarni zastupnici) ili drugog akta pravnog lica, akta nadležnog državnog organa ili na osnovu ovlašćenja klijenta (punomoć);

11)Regulisano tržište – višestrani sistem kojim upravlja, odnosno čije poslovanje vodi organizator tržišta koji unutar sistema spaja ili olakšava spajanje ponuda za kupovinu i ponuda za prodaju finansijskih instrumenata više zainteresovanih trećih lica u skladu sa svojim obavezujućim pravilima, na način koji dovodi do zaključenja ugovora u vezi sa finansijskim instrumentima uključenim u trgovanje prema njegovim pravilima, odnosno sistemu, a koji ima dozvolu i redovno posluje u skladu sa Zakonom;

12)Multilateralna trgovačka platforma (MTP) – višestrani sistem kojim upravlja investiciono društvo ili organizator tržišta i koji unutar sistema i u skladu sa obavezujućim pravilima povezuje ponude za kupovinu i ponude za prodaju finansijskih instrumenata više zainteresovanih trećih lica na način koji dovodi do zaključenja ugovora u skladu sa Zakonom;

13)OTC tržište – je decentralizovani sistem sekundarnog trgovanja izvan regulisanog tržišta, MTP-a i OTP-a koji nema organizatora tržišta i koji podrazumeva direktno pregovaranje između prodavca i kupca finansijskih instrumenata u cilju zaključenja transakcije posredstvom investicionog društva sa dozvolom u skladu sa Zakonom;

14)OTP tržište-organizovana trgovačka platforma – je višestrani sistem koji nije regulisano tržište ili MTP, u okviru kog se povezuju ponude za kupovinu i ponude za prodaju obveznica, strukturiranih finansijskih proizvoda, emisionih jedinica ili izvedenih finansijskih instrumenata više zainteresovanih trećih lica, na način koji dovodi do zaključenja ugovora u skladu sa Zakonom (Glava VIII);

15)Izvršenje naloga za račun klijenta podrazumeva aktivnosti u vezi sa zaključenjem ugovora za kupovinu ili prodaju jednog ili više finansijskih instrumenata za račun klijenta; 16)Mesto izvršavanja naloga – mesto izvršenja uključuje uređeno tržište, multilateralnu trgovačku platformu, organizovanu trgovačku platformu, sistematskog internalizatora, organizatora tržišta ili xxxx xxxxx osiguravače likvidnosti ili subjekt koji u stranoj zemlji

obavlja sličnu funkciju xxx xxxx koji od prethodno navedenih subjekata;

17)Kliring - postupak obrade naloga za prenos u sistemu za saldiranje, uključujući utvrđivanje međusobnih obaveza kupca i prodavca finansijskih instrumenata, u skladu sa

pravilima tog sistema xxxx xxxx uključiti netiranje po osnovu tih naloga, u svrhu razmene finansijskih instrumenata i novca;

18)Saldiranje – realizacija transakcije kroz završni prenos finansijskih instrumenata i/ili novčanih sredstava između kupca i prodavca, odnosno izmirenje obaveze prenosa finansijskih instrumenata/izmirenje novčane obaveze, odnosno namirenje potraživanja između učesnika u sistemu za saldiranje na osnovu naloga za prenos;

19)Politika izvršavanja naloga – Pravilnik Društva kojim se, u skladu sa ovim Pravilima, uređuju politike izvršenja naloga klijenata Društva, a posebno relevantni kriterijumi, postupci i xxxxx izvršenja naloga radi najpovoljnijeg ishoda za klijenta;

20)Politika upravljanja sukobima interesa - Pravilnik Društva kojim se, u skladu sa ovim Pravilima, uređuju politike upravljanja sukobom interesa između klijenata, sa jedne strane, i Društva i relevantnih lica Društva, xx xxxxx xxxxxx, xxx i klijenata međusobno;

21)Informacije koje se pružaju malom klijentu – dokumenat Društva na trajnom mediju odnosno putem internet stranice, kao sastavni deo ovih Pravila, u kojem se malom klijentu ili potencijalnom malom klijentu, pre zaključenja ugovora sa Društvom o pružanju investicionih i/ili dodatnih usluga, daju informacije u vezi sa Društvom i uslugama koje pruža, finansijskim instrumentima, zaštiti finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenta, naknadama i troškovima u skladu sa Zakonom, aktom Komisije za hartije od vrednosti i ovim Pravilima;

22)Insajderske informacije su informacije definisane članom 271. Zakona;

23)Trajni nosač podataka – sredstvo koje omogućava klijentu čuvanje podataka koji su njemu lično upućeni tako da mu budu xxxx dostupni za buduću upotrebu u periodu koji odgovara svrsi čuvanja tih podataka i omogućava neizmenjenu reprodukciju tako sačuvanih podataka propisima.

III POLITIKA PRUŽANJA USLUGA DRUŠTVA

1. Vrste poslova koje Društvo obavlja

Član 3.

Pretežna delatnost Društva je:

6612 – brokerski poslovi sa hartijama od vrednosti i berzanskom robom.

U okviru pretežne delatnosti Društvo obavlja investicione usluge i aktivnosti koje se odnose na sve finansijske instrumente, u skladu sa odredbom člana 2. xxxxx 2. Xxxxxx, i to:

1) prijem i prenos naloga koji se odnose na jedan ili više finansijskih instrumenata;

2) izvršenje naloga za račun klijenta;

3) upravljanje portfoliom;

4) investiciono savetovanje i

5) sprovođenje postupka ponude finansijskih instrumenata bez obaveze otkupa.

Društvo je ovlašćeno da obavlja, pored usluga iz stava 1. ovog člana, i sledeće dodatne usluge u skladu sa odredbom člana 2. xxxxx 3. Zakona:

1) čuvanje i upravljanje finansijskim instrumentima za račun klijenata (kastodi usluge) i sa xxx povezane usluge, kao što je administriranje novčanim sredstvima i sredstvima obezbeđenja, izuzev održavanja i vođenja računa hartija od vrednosti;

2) savetovanje u vezi sa strukturom kapitala, poslovnom strategijom i povezanim pitanjima, kao i savetovanje i usluge u vezi sa spajanjem i kupovinom poslovnih subjekata;

3) istraživanje i finansijska analiza ili drugi oblici opštih preporuka u vezi sa transakcijama finansijskim instrumentima;

4) investicione usluge i aktivnosti, kao i dodatne usluge, koje se odnose na osnov izvedenih finansijskih instrumenata iz xxxxx člana 2. xxxxx 19) podtač. (5), (6), (7) i (10) Zakona o tržištu kapitala, kada su povezani sa pružanjem investicionih ili dodatnih usluga.

2. Uslovi i način obavljanja poslova

Član 4.

Društvo pruža investicione i dodatne usluge klijentima, na osnovu dozvole za rad izdate xx xxxxxx Komisije za hartije od vrednosti.

Poslovni odnos u pružanju usluga iz stava 1. ovog člana između Društva i klijenata uspostavlja se na osnovu zaključenog pisanog ugovora, na papiru ili na nekom drugom trajnom nosaču podataka, kojim se utvrđuju bitna prava i obaveze Društva i Klijenta, u skladu sa Zakonom, aktima Komisije za hartije od vrednosti i ovim Pravilima.

Član 5.

Društvo je dužno da klijentima omogući uvid u ova Pravila i Pravilnik o tarifi i njihove izmene:

1) u poslovnim prostorijama u kojima obavlja rad sa klijentima;

2) objavljivanjem na internet stranici Društva na adresi: xxx.xxxxxxx.xx

Društvo je dužno da klijentima omogući uvid u izmene akata iz stava 1. ovog člana u roku od xxxxx xxxx pre početka primene tih izmena.

Odredba stava 1. i 2. ovog člana odnosi se i na investiciono društvo kome Društvo u ime i za račun svojih klijenata, poverava vršenje određenih poslova.

Podaci o klijentu Član 6.

Klijent xx xxxxx da, pre uspostavljanja poslovnog odnosa sa Društvom, preda Društvu sledeću dokumentaciju u fotokopiji, a original da pruži Društvu na uvid i to:

1) fizičko lice – rezident:

(1) ličnu kartu, pasoš ili drugu važeću ispravu preko koje se može izvršiti identifikacija klijenta;

(2) ugovor ili karticu o otvorenom novčanom računu kod banke - člana Centralnog registra i dokaz o otvorenom računu finansijskih instrumenata;

(3) podatke za kontakt sa klijentom (adresa, brojevi telefona - fiksnog i mobilnog, e-mail adresa);

2) fizičko lice – nerezident:

(1) pasoš ili drugi identifikacioni dokumenat;

(2) potvrdu o poreskom identifikacionom broju (PIB);

(3) ugovor o otvorenom nerezidentnom dinarskom računu i dokaz o otvorenom računu finansijskih instrumenata;

(4) podatke za kontakt sa klijentom (adresa, brojevi telefona, telefaksa i mobilnog telefona, e- mail adresa).

3) pravno lice – rezident:

(1) ličnu kartu, pasoš ili drugu ispravu preko koje se može izvršiti identifikacija ovlašćenog zastupnika;

(2) izjavu o stvarnom vlasniku pravnog lica potpisanu xx xxxxxx člana/članova uprave;

(3) ugovor o otvorenom novčanom računu kod banke člana Centralnog registra i dokaz o otvorenom računu finansijskih instrumenata;

(4) podatke za kontakt sa klijentom (adresa, brojevi telefona, telefaksa i mobilnog telefona, e-mail adresa).

4) pravno lice – nerezident:

(1) izvod iz odgovarajućeg registra zemlje sedišta pravnog lica ne stariji od tri meseca sa prevodom na srpski jezik xx xxxxxx ovlašćenog sudskog tumača;

(2) potvrdu o poreskom identifikacionom broju (PIB);

(3) listu ovlašćenih zastupnika sa spesimenom potpisa;

(4) izjavu o stvarnom vlasniku stranog pravnog lica potpisanu xx xxxxxx lica zatupnika;

(5) ugovor o otvorenom nerezidentnom dinarskom računu kod banke - člana Centralnog registra i dokaz o otvorenom računu finansijskih;

(6) podatke za kontakt sa klijentom (adresa, brojevi telefona, telefaksa i mobilnog telefona, e-mail adresa).

Klijent xx xxxxx da pre uspostavljanja poslovnog odnosa sa Društvom, na zahtev Društva dostavi i dokumentaciju u skladu sa propisima koji regulišu sprečavanje pranja novca i finansiranja terorizma, kao i drugu neophodnu dokumentaciju za izvršenje posla.

Ukoliko klijent ne dostavi Društvu zahtevanu dokumentaciju, Društvo nije dužno da uspostavi poslovnu odnos sa klijentom.

Član 7.

Ovlašćeni zastupnik rezidentnog i nerezidentnog pravnog lica daje izjavu, pod xxxxx materijalnom i krivičnom odgovornošću, o stvarnom vlasniku pravnog lica. U slučaju promene ovlašćenog zastupnika, pravno lice je dužno da dostavi novu izjavu u roku od 30 xxxx od xxxx registrovane promene.

Ukoliko klijenta zastupa punomoćnik, isti xx xxxxx priložiti specijalnu punomoć overenu kod organa nadležnog za poslove overe.

Način komunikacije Društva i klijenta Član 8.

Klijent i Društvo mogu komunicirati usmeno i pisanim putem na srpskom jeziku.

Društvo sa klijentima – stranim pravnim ili fizičkim licima može komunicirati na engleskom ili drugom stranom jeziku koji je predviđen ugovorom, pod uslovom da se ugovor, nalozi i druga neophodna dokumentacija koju klijent razmenjuje sa Društvom sastavljaju dvojezično.

Pisana komunikacija se odvija putem pošte, elektronske pošte, internet aplikacije ili u nekom drugom odgovarajućem elektronskom obliku

Klijent i Društvo dužni su da se međusobno obaveštavaju o svakoj promeni adrese i drugih podataka za kontakt.

Član 9.

Kada se zahteva da se informacije dostavljaju na trajnom nosaču podataka Društvo može

dostavljati te informacije na trajnom nosaču podataka koji nije papir samo ako:

1) dostavljanje informacija na xxx nosaču podataka primereno je s obzirom na kontekst u kojem se odvija ili će se odvijati poslovanje između Društva i klijenta; i

2) kada se licu ponudi izbor između informacija na papiru ili na nekom drugom trajnom nosaču podataka, izričito odabere da se informacije dostavljaju na xxx drugom nosaču podataka.

Kada, Društvo pruža informacije klijentima na internet stranici, a te informacije nisu upućene klijentu lično, Društvo garantuje da su ispunjeni sledeći uslovi:

1) dostavljanje informacija na xxx nosaču podataka primereno je s obzirom na kontekst u kojem se odvija ili će se odvijati poslovanje između društva i klijenta;

2) klijent xxxx izričito pristati na pružanje informacija u xxx obliku;

3) klijent xx xxxx elektronskim putem obavestiti o adresi internet stranice, kao i lokaciji na internet stranici na kojoj se može pristupiti informacijama;

4) informacije moraju biti ažurirane;

5) informacije moraju biti trajno dostupne na toj internet stranici tokom vremenskog perioda koje klijentu može opravdano biti potrebno da ih pretraži.

Pružanje informacija pomoću elektronskih komunikacija smatra se primerenim s obzirom na kontekst u kojem se odvija ili će se odvijati poslovanje između Društva i klijenta ako postoji dokaz da klijent xxx xxxxxxx pristup internetu. Dostavljanje e-adrese klijenta u svrhu obavljanja tog poslovanja smatra se takvim dokazom.

IV PROCEDURE ZA KATEGORIZACIJU KLIJENATA

1. Procedure za kategorizaciju klijenata

Član 10.

Pre pružanja usluga klijentu, Društvo vrši kategorizaciju (razvrstavanje) klijenta u kategoriju:

1) profesionalnih investitora ili

2) malih investitora.

Društvo sprovodi kategorizaciju iz stava 1. ovog člana u skladu sa ovim Pravilima, na osnovu informacija koje su mu dostupne u vezi sa klijentovim investicionim ciljevima, znanjem i iskustvom i finansijskom pozicijom.

Informacije iz stava 1. ovog člana Društvo pribavlja putem standardizovanog upitnika za klijenta na trajnom mediju, kao i na osnovu odgovarajuće dokumentacije koju mu dostavi klijent.

Član 11.

Profesionalni investitor je klijent koji poseduje dovoljno iskustva, znanja i stručnosti za samostalno donošenje odluka o ulaganjima i pravilnu procenu povezanih rizika, i koji ispunjava uslove iz čl. 192. i 193. Zakona.

Profesionalnim investitorom u vezi sa svim investicionim uslugama i aktivnostima i finansijskim instrumentima, smatraju se:

1) kreditne institucije, investiciona društva, druge finansijske institucije koje podležu obavezi dobijanja dozvole, odnosno nadzora, društva za osiguranje, institucije kolektivnog investiranja i njihova društva za upravljanje, dobrovoljni penzijski fondovi i njihova društva za upravljanje, dileri robe i robnih derivata, drugi institucionalni investitori, drugi investitori koji se smatraju profesionalnim u skladu sa propisima EU;

2) pravna xxxx xxxx ispunjavaju najmanje dva od sledećih uslova:

− ukupna imovina iznosi najmanje 20.000.000 evra, u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije;

− godišnji poslovni prihod iznosi najmanje 40.000.000 evra, u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije;

− sopstveni kapital u iznosu od najmanje 2.000.000 evra, u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije;

4) Republika, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, xxx x xxxxx države ili nacionalna i regionalna tela, Narodna banka Srbije i centralne banke drugih država, međunarodne i nadnacionalne institucije, kao što su Međunarodni monetarni fond, Evropska centralna banka, Evropska investiciona banka i ostale slične međunarodne organizacije;

5) drugi institucionalni investitori xxxx xx glavna delatnost ulaganje u finansijske instrumente, uključujući lica koji se bave sekjuritizacijom sredstava, ili drugim transakcijama finansiranja.

Mali investitor je svaki klijent Društva koji ne xxxxx u kategoriju profesionalnih investitora.

Osim klijenata koji se smatraju profesionalnim investitorima, Društvo može postupati sa drugim klijentima kao profesionalnim investitorima, na njihov zahtev, na osnovu odgovarajuće procene znanja i iskustva klijenta xxxx xx preduzelo Društvo, a koja pruža razumnu sigurnost da je klijent sposoban da donosi sopstvene investicione odluke i razume povezane rizike, s obzirom na prirodu predviđene finansijske transakcije ili usluge.

Procena iz prethodnog stava ovog člana uključuje proveru da li profesionalni investitor ispunjava najmanje dva od sledećih kriterijuma:

1) investitor je izvršio transakcije značajnog obima na relevantnim tržištima, uz prosečnu učestalost od najmanje deset transakcija po kvartalu u toku poslednja četiri kvartala;

2) veličina finansijskog portfolija klijenta, koji obuhvata i gotovinske depozite i finansijske instrumente, prelazi 500.000 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije;

3) investitor radi ili je radio najmanje godinu xxxx u finansijskom sektoru na poslovima koji zahtevaju poznavanje predviđenih finansijskih transakcija ili usluga.

Član 12.

Društvo je dužno da svakog klijenta, putem trajnog medija obavesti o:

1) kategoriji u xxxx xx klijent razvrstan;

2) nivou zaštite interesa xxxx xx klijentu biti pružena;

3) o pravu klijenta da zatraži razvrstavanje u drugu kategoriju, kao i o svim promenama nivoa zaštite klijenta koje proizilaze iz takve njegove odluke

2. Promena kategorije klijenata

Član 13.

Kada Društvo utvrdi da neki klijent više ne pripada početno utvrđenoj kategoriji klijenata, dužno je da preduzme odgovarajuće mere radi promene kategorije klijenata.

Profesionalni investitori su dužni da Društvo blagovremeno obaveštavaju o svim činjenicama koje bi xxxxx da utiču na promenu kategorije klijenta kod Društva.

Društvo može na zahtev klijenta:

1) profesionalnog investitora razvrstati u kategoriju malih investitora;

2) malog investitora razvrstati u kategoriju profesionalnog investitora pod uslovom da klijent ispunjava određene uslove.

3. Zahtev profesionalnog investitora za promenu kategorije

Član 14.

Profesionalni investitor koji smatra da nije u stanju da pravilno proceni odnosno upravlja rizicima koji karakterišu određenu investiciju, može pisanim putem da zatraži od Društva viši

nivo zaštite svojih interesa u odnosu na sve ili pojedinačnu uslugu, vrstu transakcije, odnosno finansijski instrument.

U slučaju zahteva iz stava 1. ovog člana, Društvo i klijent su dužni da zaključe ugovor ili aneks ugovora kojim će biti precizirane usluge odnosno transakcije ili finansijski instrumenti u vezi xx xxxxxx klijent ne želi da bude u kategoriji profesionalnog klijenta.

4. Zahtev malog investitora za promenu kategorije

Član 15.

Mali investitor xxxx xxxx da bude tretiran kao profesionalni investitor može pisanim putem da zatraži od Društva niži nivo zaštite svojih interesa u odnosu na sve ili pojedinačnu uslugu, vrstu transakcije, odnosno finansijski instrument.

U slučaju iz stava 1. ovog člana, Društvo je dužno da:

1) nedvosmislenim i pisanim putem upozori klijenta o smanjenju zaštite njegovih interesa i gubitku prava na obeštećenje iz Xxxxx za zaštitu investitora;

2) proceni da li klijent poseduje dovoljno znanja i iskustva za samostalno donošenje odluka o ulaganjima i pravilnoj proceni rizika u vezi sa ulaganjima;

3) zaključi ugovor sa klijentom, odnosno aneks ugovora kojim će biti precizirane usluge, transakcije ili finansijski instrumenti u vezi xx xxxxxx klijent želi da bude tretiran kao profesionalni investitor ili da odbije da klijentu prizna status profesionalnog investitora;

Klijent xx xxxxx da u posebnom dokumentu koji je odvojen od ugovora izjavi da je svestan posledica gubitka nivoa zaštite.

Član 16.

Procena Društva da mali klijent ispunjava uslove za razvrstavanje u profesionalnog investitora podrazumeva da klijent ispunjava najmanje dva od sledećih uslova:

1) da je na finansijskom tržištu izvršio najmanje 10 transakcija po kvartalu u toku poslednje 2 godine u vrednosti od 50.000 evra po kvartalu;

2) da veličina portfolija finansijskih instrumenata, uključujući i novac investitora prelazi

500.000 evra u dinarskoj protivvrednosti;

3) da investitor radi ili je radio najmanje godinu xxxx u finansijskom sektoru na poslovima koji zahtevaju ulaganje u hartije od vrednosti.

Finansijskim tržištima iz stava 1. ovog člana smatraju se tržišta na kojima se trguje finansijskim instrumentima za koje klijent želi status profesionalnog investitora.

V NALOZI KLIJENATA

1. Elementi naloga

Član 17.

Društvo prima samo one naloge klijenata koji sadrže podatke o bitnim elementima posla koji bi se prihvatom naloga trebao izvršiti i za koje se ne dovodi u sumnju da su upućeni od klijenta.

Elementi naloga za trgovanje su:

1) jedinstvena identifikacija člana Berze (nalogodavca),

2) oznaka hartije od vrednosti (ime ili simbol),

3) oznaka broja naloga iz knjige naloga člana Berze (nalogodavca),

4) oznaka vrste transakcije (kupi ili prodaj),

5) količina hartija od vrednosti,

6) oznaka vrste naloga po ceni, uz određenje cene,

7) oznaka vremenskog trajanja naloga, sa određenjem isteka kod naloga do xxxx,

8) identifikacija klijenta iz naloga za trgovanje, na način utvrđen usaglašenim procedurama između Berze i Centralnog registra,

9) tip računa hartije od vrednosti, sa izborom depozitara računa, 10)tip račun novca, sa izborom depozitara računa,

11)oznaka visine provizije,

12)oznaka vrste posla (brokerski ili dilerski), 13)datum i vreme ispostavljanja naloga, 14)posebni uslovi izvršenja naloga, 15)drugi elementi.

Ukoliko Društvo primi nejasan ili nepotpun nalog, ima pravo da traži izmenu ili dopunu naloga od klijenta, odnosno može odgoditi postupanje po primljenom nalogu klijenta sve dok ne reši nejasnoće.

Za sve podatke koji nisu navedeni u nalogu, a nisu određeni kao obavezni elementi naloga ili za podatke za koje je određeno da vrede podaci na tržištu, Društvo se rukovodi interesima klijenta, pri čemu Društvo ne garantuje da će izvršenjem takvog naloga postići najveću moguću zaštitu interesa ili korist za klijenta.

2. Vrste naloga

Član 18.

Klijenti mogu ispostavljati Društvu sledeće vrste naloga za kupovinu/prodaju finansijskih

instrumenata i to prema:

1) Vrsti transakcije: nalog za kupovinu ili nalog za prodaju finansijskih instrumenata;

2) Ceni:

(1) nalog sa limitiranom cenom – nalog koji se izvršava po ceni navedenoj u nalogu ili po ceni xxxx xx za klijenta povoljnija;

(2) tržišni nalog – nalog koji se izvršava po najpovoljnijoj mogućoj ceni u trenutku pristizanja naloga na tržište;

3) Vremenu trajanja:

(1) dnevni nalog (prestaje da važi na kraju trgovačkog xxxx na tržištu na kojem je nalog ispostavljen),

(2) nalog do xxxx (sa rokom trajanja od najduže 90 xxxx),

(3) nalog do opoziva (mogućnost opoziva za celu ili za neizvršenu količinu xxxx xx predmet kupovine/prodaje finansijskih instrumenata u periodu od 90 xxxx od xxxx ispostavljanja naloga).

Pored osnovnih vrsta naloga iz stava 1. ovog člana, klijenti mogu Društvu ispostavljati i druge vrste naloga sa posebnim uslovima izvršenja predviđene aktima organizatora tržišta kao što su nalozi: sve ili ništa trenutno (fill or kill – FOK), sve ili delimično trenutno (immediate or cancel - IOC), nalog sa skrivenom ukupnom količinom (Iceberg), stop nalog, nalog za blok trgovanje, na otvaranju (at the open – ATO) na zatvaranju (at the close – ATC) i druge vrste naloga.

Svaka izmena naloga u pogledu količine i cene finansijskih instrumenata xx xxxxxx klijenta smatra se ispostavljanjem novog naloga Društvu.

3. Pokriće naloga

Član 19.

Radi izvršenja naloga za kupovinu ili prodaju finansijskih instrumenata, klijent xx xxxxx da Društvu stavi na raspolaganje:

1) kod kupovnog naloga - novčana sredstva potrebna za izvršenje naloga;

2) kod prodajnog naloga - finansijske instrumente koji su predmet naloga.

Ukoliko Društvo ne vodi za klijenta novčani račun odnosno račun finansijskih instrumenata, pod raspolaganjem novčanim sredstvima odnosno finansijskim instrumentima iz stava 1. ovog člana podrazumeva se potvrda društva koje za klijenta obavlja poslove depozitara

novca odnosno finansijskih instrumenata.

U skladu sa ugovorom zaključenim izmedu klijenta i Društva, obaveze se mogu izvršiti i naknadno, ali najkasnije do datuma predviđenog za izvršenje naloga klijenta.

4. Način, mesto i uslovi prijema naloga

Mesto prijema naloga klijenata

Član 20.

Društvo može da prima naloge klijenata u:

1) sedištu Društva,

2) organizacionom delu ili ogranku Društva, ukoliko je Društvo organizovalo delove ili ogranke za prijem naloga,

3) poslovnim prostorijama ovlašćenog investicionog društva, ukoliko je Društvo zaključilo ugovor sa drugim investicionim društvom za prijem naloga (ovlašćeno investiciono društvo).

U slučaju iz stava 1. xxxxx 2. i 3. ovog člana nalog klijenta se smatra primljenim xxxx xx primljen u sedištu Društva ili u njegovom ogranku odnosno organizacionom delu.

Pružanje usluga posredstvom drugog investicionog društva Član 21.

Društvo može da zaključi ugovor o obavljanju investicionih usluga ili o pružanju dodatnih usluga sa drugim investicionim društvom u ime klijenta.

Kada prosleđuje uputstvo o nalogu klijenta, Društvo ostaje odgovorno za potpunost i tačnost datih podataka.

Ukoliko Društvo upućuje uputstva drugom investicionom društvu, ostaje odgovorno za:

1) celovitost i tačnost prenesenih informacija;

2) primerenost/prikladnost preporuke ili saveta datih klijentu.

Društvo može da zaključi ugovor o obavljanju investicionih usluga ili o pružanju dodatnih usluga sa drugim investicionim društvom u ime klijenta, pod uslovom da angažovanje drugog investicionog društva:

1) ne uslovljava naplata naknada ili drugih troškova od klijenta u iznosu koji xx xxxx od naknada koje bi klijent platio da je Društvo neposredno pružilo uslugu;

2) ne uzrokuju nepotrebni poslovni rizici;

3) ne ugrožava značajno kvalitet unutrašnje kontrole;

4) omogućava nadzor Komisiji za hartije od vrednosti nad ispunjenjem obaveza Društva.

Način prijema naloga klijenata Član 22.

Društvo može da prima naloge klijenata:

1) neposredno,

2) telefonom ili

3) elektronskim putem.

Društvo vrši prijem naloga telefonom ili elektronskim putem, ukoliko je to predviđeno ugovorom sa klijentom.

U slučaju prijema naloga telefonom, Društvo primenjuje odgovarajuće mehanizme zaštite, kao što su uređaji za snimanje, radi obezbeđenja tačnosti i pouzdanosti evidencije naloga Društva.

Društvo može da vrši prijem naloga elektronskim putem preko zaštićenog internet servisa na način da obezbedi tačnost i pouzdanost evidencije naloga Društva.

5. Evidencija o nalozima klijenata - Knjiga naloga

Član 23.

Društvo vodi knjigu naloga u koju se odmah po prijemu upisuju nalozi klijenata, uključujući naloge koji se prenose na izvršenje drugom investicionom društvu, izmene i opozivi naloga.

Nalog klijenta smatra se primljenim upisom u knjigu naloga Društva.

Društvo vodi knjigu naloga u elektronskom obliku i u sadržaju koji je propisan aktom Komisije za hartije od vrednosti na način koji sprečava naknadnu izmenu unetih podataka.

6. Potvrda o prihvatanju, odnosno odbijanju izvršenja naloga

Član 24.

Društvo je dužno da klijentu odmah, a najkasnije sledećeg radnog xxxx od xxxx prijema naloga, putem trajnog medija, dostavi obaveštenje o:

1) vremenu i mestu prijema naloga, izmene ili opoziva naloga;

2) prihvatanju ili odbijanju izvršenja naloga uz navođenje razloga odbijanja izvršenja.

7. Razlozi za odbijanje izvršenja naloga

Član 25.

Društvo je dužno da odbije izvršenje naloga za kupovinu, odnosno prodaju, i da o tome bez odlaganja obavesti Komisiju za hartije od vrednosti, ukoliko ima razloga za osnovanu sumnju da bi izvršenjem takvog naloga:

1) bile prekršene odredbe Zakona ili zakona kojim se uređuje sprečavanje pranja novca i finansiranje terorizma;

2) bilo učinjeno delo kažnjivo po zakonu kao krivično delo, privredni prestup ili prekršaj.

Prilikom utvrđivanja okolnosti iz stava 1. ovog člana, Društvo može koristiti sopstvene informacije, odnosno informacije koje dobije od svojih klijenata ili potencijalnih klijenata, osim ukoliko ima saznanja ili bi trebalo da ima saznanja da su takve informacije očigledno zastarele, netačne ili nepotpune.

Član 26.

Društvo može odbiti izvršenje:

1) naloga za kupovinu, ukoliko utvrdi da na novčanom računu klijenta nema dovoljno sredstava potrebnih za izmirenje obaveza nastalih po osnovu izvršenja tog naloga;

2) naloga za prodaju, ukoliko utvrdi da klijent na računu finansijskih instrumenata nema dovoljno instrumenata potrebnih za izmirenje obaveza nastalih po osnovu izvršenja naloga.

U slučaju iz stava 1. ovog člana Društvo nije dužno da odbije izvršenje naloga, ukoliko se nalog klijenta može izvršiti:

1) od realizovanih, a nesaldiranih transakcija;

2) davanjem zajma klijentu xx xxxxxx Društva, a na osnovu važećih propisa;

3) pozajmljivanjem finansijskih instrumenata u skladu sa ovim Pravilima.

8. Izvršenje naloga

Xxxxx izvršenja naloga Član 27.

Društvo, prilikom pružanja investicione usluge - kupovine/prodaje finansijskih instrumenata za račun klijenta, izvršava naloge klijenata na uređenom tržištu, multilateralnoj trgovačkoj platformi, organizovanoj trgovačkoj platformi, sistematskom internalizatoru, organizatoru tržišta ili nekom drugom osiguravaču likvidnosti ili subjektu koji u stranoj zemlji obavlja sličnu funkciju xxx xxxx koji od prethodno navedenih subjekata.

Najpovoljnije izvršenje naloga Član 28.

Društvo je dužno da preduzme sve neophodne aktivnosti kako bi pri izvršenju naloga postiglo najbolji mogući efekat po klijenta s obzirom na cenu, troškove, brzinu, mogućnost izvršenja, saldiranje, veličinu, prirodu i sve ostale činioce u vezi sa izvršenjem naloga, s xxx što kada klijent izda posebna uputstva u vezi sa transakcijom, Društvo izvršava nalog prema xxx uputstvima.

Pri izvršenju naloga klijenta Društva uzimaju u obzir sledeće kriterijume za određivanje relativne važnosti faktora koji se mogu uzimati u obzir pri utvrđivanju najboljeg ishoda, s obzirom na veličinu i vrstu naloga i kategoriju klijenta:

1) karakteristike klijenta, uključujući kategorizaciju klijenta kao malog ili profesionalnog investitora;

2) karakteristike naloga klijenta, na primer kada nalog uključuje transakciju finansiranja hartija od vrednosti;

3) karakteristike finansijskih instrumenata koji su predmet tog naloga;

4) karakteristike xxxxx izvršenja na koja se navedeni nalog može usmeriti.

Politika izvršenja naloga Član 29.

Društvo je dužno da ustanovi i sprovede efikasne mehanizme i procedure za izvršavanje naloga klijenata i postizanje najboljih efekata po klijenta.

Društvo klijentima pruža odgovarajuće informacije o svojim procedurama izvršenja naloga,

kojima se jasno, dovoljno detaljno i na način koji klijenti mogu xxxx razumeti, objašnjava kako će i gde Društvo izvršavati naloge za klijenta.

Društva je dužno da dobije prethodnu pisanu saglasnost klijenata za procedure izvršenja naloga.

Kada procedure izvršenja naloga predviđaju mogućnost izvršenja naloga xxx xxxxx trgovanja, Društvo je dužno da pre izvršenja naloga xxx xxxxx trgovanja dobije prethodnu izričitu saglasnost klijenta. Društvo može saglasnost da dobije bilo u vidu uopštenog ugovora ili saglasnost može biti data za svaku pojedinačnu transakciju.

Društvo klijentima blagovremeno i pre pružanja usluge dostavljaju sledeće pojedinosti o svojoj politici izvršavanja naloga:

1) ocenu relativne važnosti koju Društvo pripisuje faktorima koji se mogu uzimati u obzir pri utvrđivanju najboljeg ishoda, s obzirom na veličinu i vrstu naloga i kategoriju klijenta ili postupak kojim društvo određuje relativnu važnost navedenih faktora;

2) popis xxxxx izvršenja za koje Društvo smatra da su podobna za trajno postizanje najpovoljnijeg mogućeg ishoda pri izvršavanju naloga klijenta, uz navođenje xxxxx izvršenja koja se koriste za svaki razred finansijskih instrumenata, za naloge malih investitora, naloge profesionalnih investitora i transakcije finansiranja hartija od vrednosti;

3) popis faktora koji se koriste za odabir xxxxx izvršenja, uključujući kvalitativne faktore, na primer sisteme poravnanja, sisteme za prekid trgovanja, predviđene aktivnosti ili bilo koje druge relevantne elemente i relativnu važnost svakog faktora. Informacije o faktorima koji se koriste za odabir xxxxx izvršenja moraju biti u skladu s kontrolama koje Društvo koristi pri preispitivanju primerenosti njegove politike i mera kako bi klijentima dokazalo da se trajno postiže najpovoljnije izvršenje;

4) na koji xx xxxxx faktori izvršenja, na primer cena, troškovi, brzina, verovatnost izvršenja i drugi relevantni faktori, smatraju delom mera koje su dovoljne za postizanje najpovoljnijeg mogućeg ishoda za klijenta;

5) ako je to primenjivo, informacije o tome da Društvo naloge izvršava izvan xxxxx trgovanja, posledice, na primer xxxxx xxxxx ugovorne xxxxxx xxxx proizlazi iz izvršenja izvan xxxxx trgovanja, kao i, na zahtev klijenta, dodatne informacije o posledicama tih načina izvršenja;

6) jasno i istaknuto upozorenje da posebna uputstva klijenta mogu sprečiti Društvo da preduzme mere koje je osmislilo i primenilo u okviru svoje politike izvršavanja naloga kako bi se ostvario najpovoljniji mogući ishod pri izvršavanju navedenih naloga u vezi s elementima koji su obuhvaćeni xxx uputstvima;

7) sažetak postupka odabira xxxxx izvršenja, korišćene strategije izvršenja, postupci koji se koriste za analizu kvaliteta ostvarenog izvršenja i načini na koji društva prate i proveravaju da se za klijente ostvario najpovoljniji mogući ishod.

9. Rizici ulaganja klijenta u finansijske instrumente

Član 30.

Poslovi s finansijskim instrumentima nose u sebi određene rizike koje nije moguće u celosti predvideti.

Rizici se u pravilu sastoje u neočekivanim promenama cena finansijskih instrumenata, nemogućnosti izdavaoca finansijskih instrumenata da izvršava obaveze koje je preuzeo po xxx instrumentima, nametanju dodatnih obaveza i ograničenja vlasnicima finansijskih instrumenata xx xxxxxx finansijske ili poreske regulative u zemlji i/ili inostranstvu, promenama u tržišnoj likvidnosti pojedinih finansijskih instrumenata i drugo.

Sklapanjem ugovora o pružanju investicionih usluga, klijent potvrđuje da je svestan rizika povezanih s tržištima kapitala, te da mu je Društvo stavilo na raspolaganje podatke i informacije koje je zatražio i da mu je na zadovoljavajući način odgovorilo na sva pitanja xxxx xx postavio u vezi tržišnih okolnosti i finansijskih instrumenata na koje se odnosi ugovor sklopljen s Društvom.

Član 31.

Rizici ulaganja u finansijske instrumente mogu se razvrstati na opšte i posebne odnosno specifične rizike u odnosu na pojedini finansijski instrument.

Klijent, prilikom donošenja odluka o ulaganju na tržište kapitala, stalno treba voditi računa o sledećim rizicima:

Opšti rizici u poslovanju sa finansijskim instrumentima:

(1) rizik smanjenja vrednosti finansijskog instrumenta usled globalnih i/ili regionalnih recesija;

(2) kursni rizik, odnosno xxxxx xxxxxxx kursa;

(3) xxxxx xxxx zavisi od promene kreditnog rejtinga određene zemlje, i to kao:

− rizik izostanka plaćanja duga određene zemlje;

− politički rizik, uključujući i rizik neočekivanih regulatornih promena koje utiču na tržište kapitala i položaj investitora;

(4) rizik smanjenja vrednosti finansijskog instrumenta usled opšteg rasta cena (rizik inflacije);

(5) rizik nemogućnosti prodaje finansijskog instrumenta na sekundarnom tržištu kapitala zbog smanjene potražnje ili neefikasnosti tržišta (rizik likvidnosti);

(6) rizik smanjenja vrednosti finansijskog instrumenta zbog pada kreditnog rejtinga izdavaoca (rizik izdavaoca);

(7) rizik finansijskog leveridža: finansijski leveridž xx xxxxx zaduženosti koja pokazuje međuzavisnost između toga koliko određeno lice duguje u odnosu na to koliko poseduje od ulaganja u finansijska sredstva. Uticaj finansijskog leveridža može biti pozitivan i negativan, zavisno od stope prinosa na sopstvena sredstva uložena u finansijske instrumente, kamata ili drugih obaveza koje se plaćaju na pozajmljena sredstva;

(8) rizik smanjenja ili potpunog gubitka vrednosti finansijskog instrumenta zbog otvaranja stečajnog postupka nad izdavaocem finansijskog instrumenta (rizik stečaja) ili uvođenja prinudne uprave xxxx xx izdavalac banka;

(9) xxxxx xxxxxxx vrednosti finansijskog instrumenta zbog špekulativnih aktivnosti velikih investitora, odnosno, zbog velikih korporativnih akcija na berzi (rizik psihologije tržišta);

(10) rizik kvara na informacionim sistemima i/ili rizik prekida komunikacionih veza između banaka, Centralnog registra ili drugog depozitara finansijskih instrumenata, regulisanih tržišta ili MTP, te drugih regulisanih tržišta finansijskih instrumenata.

Posebni (specifični) rizici u poslovanju sa finansijskim instrumentima:

(1) u poslovanju sa akcijama: rizik pada vrednosti akcija usled uobičajenih periodičnih kretanja cena na tržištu, rizik volatilnosti – xxxxx xxxxxxx cene akcija u određenom periodu, rizik neisplate dividende;

(2) u poslovanju s obveznicama: xxxxx xxxxxxx kredibiliteta izdavaoca kao poverioca (rizik boniteta), xxxxx xxxxxxx kamatnih xxxxx; xxxxx otkaza odnosno prestanka plaćanja dugova xx xxxxxx izdavaoca; rizik likvidnosti; xxxxx xxxxxxx kursa; rizik reinvestiranja; xxxxx xxxxx prinosa;

(3) u poslovanju sa derivatima: pozicioni xxxxx xxxx nastaje usled promene njihove vrednosti prema promeni utvrđene kamatne stope, cene finansijskog instrumenta, cene robe, kursa valuta, indeksa ili slične varijable;

(4) u poslovanju sa instrumentima tržišta novca:

- xxxxx xxxxxxx kreditnog rejtinga izdavaoca, odnosno rizik da izdavalac neće biti u mogućnosti da podmiri svoje dospele obaveze na osnovu izdatih finansijskih instrumenata;

- rizik likvidnosti, obzirom da se instrumenti tržišta novca ne kotiraju na sekundarnim tržištima, te postoji verovatnoća da investitor neće moći da proda instrument, nego ga xxxx držati do dospeća;

- xxxxx xxxxx, odnosno rizik da će se smanjiti vrednost instrumenta koji je denominovan u jednoj valuti ili uz valutnu klauzulu, a izražen u drugoj valuti usled promene kursa tih dveju valuta;

(5) u poslovanju sa jedinicama kolektivnog investiranja (investicionim jedinicama):

− valutni rizik, odnosno xxxxx xxxx može da proistekne iz činjenice da imovinu xxxxx xxxx xx xxxx imovina denominovana u različitim valutama, pa se može dogoditi depresijacija (rast kursa) ili apresijacija (pad kursa) tih valuta, što može da utiče xx xxxx ili pad vrednosti udela u fondu;

− tržišni rizik, odnosno rizik da imovina xxxxx xxxx je uložena u finansijske instrumente kojima se trguje na tržištima izgubi na vrednosti usled pada cena na tržištukreditni rizik, odnosno rizik da izdavalac u čiju imovinu je uložena imovina xxxxx ne može da ispuni svoje finansijske obaveze, što dovodi do pada vrednosti imovine xxxxx;

− xxxxx likvidnosti, odnosno rizik da fond neće moći da brzo proda finansijske instrumente po ceni xxxx xx približna fer ceni, ili neće moći da proda željenu količinu finansijskih instrumenata.

Društvo u svom poslovanju ograničava svoju odgovornost isključivo na stvarno nastalu novčanu štetu klijentu kao posledicu propuštanja ili radnji Društva odnosno zaposlenih lica u Društvu.

Društvo ne odgovara za gubitke klijenta koji xx xxxxxxx usled nastupanja bilo kojeg od navedenih rizika ili drugih xxxxxx xxxx nisu posebno navedeni, a odnose se na višu silu (politički nemiri, prirodne katastrofe, ograničenja ili zabrane nastalih odlukama Vlade, pravilima tržišta, štrajkovima, usled radnji i/ili propuštanja trećih lica, ili radnji samog klijenta, promena poreskih obaveza, a bez uticaja Društva na nastanak gubitka za klijenta i dr. rizici na koje Društvo ne može da utiče).

Društvo takođe ne odgovara za štetu ili gubitke koji xx xxxxxxx za klijenta iz razloga što blagovremeno nije obavestio Društvo o promeni svojih kontakt podataka, o promeni lica ovlašćenih za zastupanje, odnosno opozivu i/ili promeni punomoćnika, za radnje klijentovog punomoćnika i njegove odluke da kupi i/ili proda finansijske instrumente u ime i za račun klijenta.

VI INFORMACIJE KOJE SE PRUŽAJU KLIJENTIMA

1. Informacije koje se posebno pružaju malim klijentima

Član 32.

Društvo je dužno, da pre zaključenja ugovora, odnosno pružanja usluga malom klijentu ili potencijalnom malom klijentu, putem internet stranice, odnosno trajnog nosača podataka, pruži informacije u sadržaju i na način propisan aktima Komisije za hartije od vrednosti o:

1) Društvu i uslugama koje Društvo pruža;

2) finansijskim instrumentima;

3) zaštiti finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenta;

4) troškovima i naknadama.

Informacije iz stava 1. ovog člana Društvo pruža u formi standardizovanog dokumenta pod nazivom: "Informacije koje se pružaju malom investitoru".

Društvo je dužno da klijenta i potencijalnog klijenta blagovremeno obavesti o svakoj značajnoj promeni informacija navedenih u stavu 1. ovog člana.

Informacije o Društvu i uslugama za klijente i potencijalne klijente Član 33.

Informacije o Društvu i uslugama, po pravilu, uključuju sledeće:

1) poslovno ime i sedište Društva, kao i sve druge podatke koji obezbeđuju efikasnu komunikaciju sa Društvom;

2) broj i datum rešenja o davanju dozvole za rad Društvu, kao i naziv i kontakt adresu nadležnog organa koji je izdao tu dozvolu;

3) moguće načine i jezike komunikacije između Društva i klijenta, uključujući i načine davanja i prijema naloga, kao i davanja dokumenata i drugih informacija xx xxxxxx Društva;

4) kada Društvo deluje preko vezanog zastupnika, izjavu o toj činjenici;

5) obim, učestalost i periode izveštavanja klijenta o uslugama koje je Društvo pružilo klijentu u skladu s članom 181. stav 2. Zakona;

6) kratak opis načina zaštite instrumenata, odnosno sredstava, uključujući i opšte podatke o Fondu za zaštitu investitora xxxx je Društvo član u slučaju kada to društvo drži finansijske instrumente, odnosno novčana sredstva klijenta;

7) kratak opis politike upravljanja sukobom interesa;

8) na zahtev klijenta, detaljnije informacije o navedenoj politici upravljanja sukobom interesa na trajnom nosaču podataka ili putem internet stranice (ako to ne predstavlja trajni nosač podataka).

Informacije o finansijskim instrumentima Član 34.

Društvo klijentima ili potencijalnim klijentima dostavlja blagovremeno pre pružanja investicionih ili pomoćnih usluga, uopšteni opis prirode finansijskih instrumenata i njihovih rizika uzimajući u obzir, posebno kategorizaciju klijenta kao malog investitora, profesionalnog investitora ili određenog profesionalnog investitora. Taj opis objašnjava prirodu specifične

vrste predmetnog instrumenta, funkcionisanje i uspešnost finansijskog instrumenta u različitim tržišnim uslovima, uključujući i pozitivne i negativne uslove, kao i rizike koji su posebni za tu specifičnu vrstu instrumenta, sa dovoljno pojedinosti kako bi se klijentu omogućilo da xxxxxx informisane odluke o ulaganju.

Opis rizika iz stava 1. ovog člana uključuje, uzimajući u obzir pojedinačnu vrstu finansijskog instrumenta, status i nivo znanja klijenta, koji po pravilu, sadrži:

1) rizike povezane sa određenom vrstom finansijskog instrumenta, uključujući pojašnjenje finansijskog leveridža i njegovih efekata, xxx x xxxxxx gubitka cele investicije uključujući rizike povezane s insolventnošću izdavaoca ili povezanim događajima, na primer rizikom solventnosti;

2) volatilnost cene finansijskog instrumenta, kao i svako ograničenje na postojećim tržištima za takve instrumente;

3) objašnjenje da bi transakcija takvim instrumentom, pored troškova sticanja samog instrumenta, mogla da uključuje i dodatne finansijske i druge obaveze, uključujući i potencijalne obaveze;

4) svaki uslov koji proizlazi iz zajma na osnovu kojeg je instrument kupljen ili slične obaveze primenljive na pojedinu vrstu instrumenta. (sve marginske zahteve ili slične obaveze koje se primenjuju na instrumente navedene vrste).

Društvo je dužno da, prilikom pružanja informacija o finansijskom instrumentu:

1) koji je predmet javne ponude xxxx xx u toku i za koji je izdat prospekt – malog klijenta i potencijalnog malog klijenta upozna sa načinom na koji je prospekt dostupan blagovremeno pre pružanja investicionih ili pomoćnih usluga klijentima ili potencijalnim klijentima;

2) koji uključuje jemstvo trećeg lica ili kapitalnu zaštitu – klijentu i potencijalnom klijentu pruži dovoljno podataka o oblasti primene i vrsti takvog jemstva ili kapitalne zaštite. Kada jemstvo pruža treće lice, informacije o jemstvu moraju obuhvatati dovoljno podataka o jemcu i jemstvu kako bi se omogućilo klijentu ili potencijalnom klijentu da izvrši objektivnu procenu jemstva;

3) koji se sastoji od dva ili više različitih instrumenata ili usluga – klijentu i potencijalnom klijentu pruži odgovarajući opis pravne prirode finansijskog instrumenta, pojedinačnih komponenti takvog instrumenta i načina na koji međusobni uticaj komponenti utiče na rizike ulaganja.

Informacije u vezi sa zaštitom finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenta Član 35.

Društvo xxxx xx ovlašćeno da drži finansijske instrumente ili novčana sredstva klijenta, je

dužno da pruži, po pravilu, sledeće informacije:

1) da se novčana sredstva ili finansijski instrumenti mogu držati kod trećeg lica u ime Društva i o obavezama investicionog društva u vezi sa postupanjem ili propustima trećeg lica, kao i o posledicama po klijenta u slučaju nesolventnosti trećeg lica;

2) kada treće lice vodi finansijske instrumente na zbirnom računu, kao i upozorenje o rizicima koji iz toga proizlaze;

3) da finansijske instrumente klijenta koje drži treće lice nije moguće razlikovati od vlastitih finansijskih instrumenata navedenog trećeg lica ili Društva, uz isticanje upozorenja o rizicima koji iz toga proizlaze;

4) obaveštenje u slučaju kada računi koji sadrže finansijske instrumente ili novčana sredstva klijenta ili potencijalnog klijenta, jesu ili će biti u nadležnosti zakonodavstva strane države, te naznačiti da se prava klijenta ili potencijalnog klijenta u vezi sa navedenim finansijskim instrumentima ili sredstvima mogu shodno tome razlikovati;

5) obaveštenje o postojanju i uslovima eventualnog prava na otkup, založnog prava ili prava prebijanja koje društvo ili depozitar ima ili bi mogao da ima na finansijskim instrumentima ili sredstvima klijenta;

6) pre zaključivanja transakcija kojima se finansiraju hartije od vrednosti, a koje se odnose na finansijske instrumente koje Društvo drži za račun malog klijenta ili pre nego što se na drugi način koriste takvi finansijski instrumenti, Društvo je dužno da blagovremeno, pre korišćenja navedenih instrumenata, malom klijentu pisanim putem dostavi jasne, potpune i tačne podatke o obavezama i odgovornostima Društva u pogledu korišćenja navedenih finansijskih instrumenata, uključujući uslove za njihovo vraćanje klijentu kao i o rizicima koje oni uključuju.

Društvo je dužno da, pre pružanja usluge, klijentu koji se smatra profesionalnim klijentom, pruži informacije propisane stavom 1. tač. 5) i 6) ovog člana.

Podaci o troškovima i naknadama Član 36.

Za prethodnu i naknadnu objavu informacija o troškovima i naknadama klijentima, Društva xxxx dodati sledeće:

1) sve troškove i povezane naknade koje Društvo ili druge strane, ako je klijent upućen takvim drugim stranama, uračunavaju za investicionu uslugu ili investicione usluge i/ili pomoćne usluge koje pružaju klijentu; i

2) sve troškove i povezane naknade koji su povezani s proizvodnjom finansijskih instrumenata i njihovim upravljanjem.

Kada xx xxxx xxxx xxx ukupnih troškova i naknada potrebno platiti ili kad on predstavlja iznos u stranoj valuti, Društvo dostavlja naznaku takve valute kao i važeće kurseve za konverziju i troškove. Društvo obaveštava i o načinima plaćanja ili drugim načinima ispunjavanja obaveza.

2. Druge informacije koje se pružaju klijentu

Član 37.

Društvo je dužno da malom i profesionalnom investitoru, pre zaključivanja transakcija kojima se finansiraju hartije od vrednosti, a odnose se na finansijske instrumente koje Društvo drži za račun klijenta, ili pre nego što se na drugi način koriste takvi finansijski instrumenti, blagovremeno pruži informacije pisanim putem sa jasnim, potpunim i tačnim podacima o obavezama i odgovornostima Društva u pogledu korišćenja navedenih finansijskih instrumenata, uključujući uslove za njihovo vraćanje klijentu kao i o rizicima koje oni uključuju.

3. Informacije opšteg karaktera koje Društvo upućuje klijentima

Član 38.

Sve informacije, uključujući i marketinške, koje Društvo upućuje malim ili profesionalnim ili potencijalnim klijentima, ili koje distribuiraju na način da je izvesno da će ih primiti postojeći ili potencijalni mali ili profesionalni klijenti moraju biti istinite, jasne i da ne dovode u zabludu, a marketinški materijal xxxx biti jasno označen kao takav.

Informacije iz stava 1. ovog člana (u daljem tekstu: Informacije):

1) sadrže poslovno ime i sedište Društva;

2) veličina slova pri navođenju relevantnih rizika u informacijama xxxx biti barem jednaka veličini slova koja se pretežno upotrebljava za pružene informacije, a izgledom stranice osigurava se da je takvo navođenje istaknuto;

3) moraju biti dovoljne i prikazane tako da će ih verovatno razumeti prosečan klijent ili potencijalni klijent kome su one upućene ili koji će ih verovatno primiti;

4) ne smeju sakrivati, umanjivati niti prikrivati važne pojedinosti, navode ili upozorenja;

5) dosledno su predstavljene na istom jeziku u svim oblicima informacija i marketinških materijala koji se dostavljaju svakom klijentu, osim ako klijent pristane na to da informacije prima na više od jednog jezika;

6) ažurirane su i relevantne za korišćena sredstva komunikacije;

7) ne smeju da sadrže naziv nekog nadležnog organa na način koji bi navodio ili sugerisao odobravanje instrumenta ili usluge Društva xx xxxxxx tog organa.

Prilikom pružanja usluge investicionog savetovanja, Društvo xxxx pravovremeno i pre investicionog savetovanja obavestiti klijenta:

1) da li savet pruža nezavisno;

2) da li se savet zasniva na širokoj ili uskoj analizi različitih vrsta finansijskih instrumenata, a posebno da xx xx ograničen na finansijske instrumente koje izdaju ili predlažu blisko povezana lica, ili koji su u pravnom ili ekonomskom odnosu sa investicionim društvom, kao što je ugovorni odnos, koji bi mogao ugroziti nezavisnost saveta;

3) da li će Društvo klijentu pružati redovnu procenu adekvatnosti finansijskih instrumenata koje preporučuje xxx klijentu.

Upućivanje informacija kojima se porede investicione ili pomoćne usluge, xxxx xxxx pružaju takve usluge ili finansijski instrumenti, je dozvoljeno samo ukoliko:

1) je poređenje smisleno i prikazano na nepristrasan i uravnotežen način;

2) su navedeni izvori informacija koji su korišćeni za poređenje;

3) su navedene sve ključne činjenice i pretpostavke koje su korišćene za poređenje.

Društvo je dužno da obezbedi da je marketinški materijal usaglašen sa svim drugim informacijama koje Društvo upućuje klijentima tokom pružanja usluga.

Informacije koje Društvo upućuje klijentima moraju ispunjavati, pored uslova iz stava 1. ovog člana, i druge uslove propisane aktom Komisije za hartije od vrednosti, zavisno od vrste i prirode tih informacija.

VII SADRŽINA UGOVORA SA KLIJENTOM

Član 39.

Društvo je dužno da radi pružanja investicionih usluga sa klijentom zaključi osnovni xxxxxx ugovor, na papiru ili na nekom drugom trajnom nosaču podataka, koji sadrži:

1) opis usluga i zavisno od slučaja, prirodu i obim investicionih saveta koji se pružaju;;

2) prava i obaveze ugovornih strana, pri čemu ista mogu biti utvrđena pozivanjem xx xxxxx dokumenta koja su dostupna klijentu;

3) u slučaju usluga upravljanja portfoliom, vrste finansijskih instrumenata koji se mogu kupiti i prodati i vrste transakcija koje se mogu izvršiti za račun klijenta, kao i sve zabranjene instrumente ili transakcije, ukoliko ih ima;

4) opis glavnih svojstava svih usluga koje se pružaju, uključujući, ako je to primenjivo, ulogu Društva u pogledu korporativnih delatnosti u vezi s instrumentima klijenta i uslovima prema xxxxxx xx transakcije finansiranja hartija od vrednosti, koje uključuju hartije od vrednosti klijenta, ostvariti povraćaj za klijenta;

5) ostale uslove pod kojima Društvo pruža usluge klijentu;

6) izjavu klijenta da je upoznat sa sadržajem ovih Pravila i Pravilnikom o tarifi Društva pre zaključenja ugovora.

Kada ovlašćeno investiciono društvo prima naloge klijenata Društva, ugovorne strane su klijent i Društvo.

Društvo zaključuje sa klijentima sve vrste ugovora koji su propisani Zakonom, aktima Komisije za hartije od vrednosti i ovim Pravilima, xxx x xxxxx vrste ugovora na osnovu kojih pruža klijentu finansijske odnosno dodatne usluge.

1. Računi finansijskih instrumenata i novčani računi

Član 40.

Na osnovu ugovora sa klijentom, Društvo kod Centralnog registra otvara račun finansijskih instrumenata za klijenta, direktno ili posredstvom drugog člana Centralnog registra.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, račun finansijskih instrumenata za lica za koja ugovor sa klijentom nije obavezan, Društvo otvara na osnovu naloga tih lica u skladu sa Pravilima Centralnog registra.

Na osnovu ugovora sa klijentom, Društvo kod banke – člana Centralnog registra otvara novčani račun klijenta koji je odvojen od novčanog računa Društva, a posebna saglasnost klijenta ili ovlašćenje za otvaranje računa nije neophodna.

Društvo može koristiti jedan ili više računa za novčana sredstva klijenata i dužno je da u kontinuitetu vodi tačnu evidenciju o sredstvima svakog klijenta koja se drže na zbirnom računu.

Klijent ima pravo da usluge otvaranja i vođenja novčanog računa koristi ili direktno kod banke

– člana Centralnog registra ili kod Društva.

Ugovor o brokerskim uslugama Član 41.

Ugovor o brokerskim uslugama koji Društvo zaključuje sa klijentom uređuje se prijem i prenos naloga klijenata koji se odnose na prodaju i kupovinu finansijskih instrumenata i izvršenje naloga za račun klijenta, kao i dodatnih usluga u vezi sa xxx.

Ugovorom iz stava 1. ovog člana uređuju se međusobna prava i obaveze između Društva i klijenta, a naročito:

1) uslovi, xxxxx x xxxxx prijema i opoziva naloga klijenta za kupovinu ili prodaju finansijskih instrumenata;

2) vrste naloga koje klijent može ispostaviti Društvu;

3) tržišta odnosno xxxxx izvršenja naloga klijenta i način izvršenja naloga, u skladu sa Politikama izvršenja naloga;

4) izveštavanje klijenta o izvršenju naloga;

5) pozivanje na dokumenta, dostupna klijentu, kojima su uređena prava i obaveze klijenta i Društva,

6) jezik i način komunikacije klijenta i Društva;

7) odredbe o čuvanju, obradi i zaštiti podataka klijenta;

8) maksimalni iznos provizija i naknada ili osnov za obračunavanje istih,

9) druga međusobna prava i obaveze.

Ugovor iz stava 1. ovog člana može da sadrži i bitne elemente ugovora o otvaranju i vođenju računa finansijskih instrumenata i novčanih računa klijenta.

Ugovor o uslugama u vezi sa ponudom i prodajom finansijskih instrumenata bez obaveze otkupa /usluge agenta emisije/

Član 42.

Ugovor o uslugama agenta emisije koji Društvo zaključuje sa klijentima – izdavaocima finansijskih instrumenata uređuje se organizovanje izdavanja finansijskih instrumenata bez obaveze otkupa.

Ugovorom iz stava 1. ovog člana uređuju se međusobna prava i obaveze Društva i klijenta, a naročito:

1) organizovanje poslova izdavanja finansijskih instrumenata;

2) organizovanje poslova uključivanja finansijskih instrumenata na regulisano ili MTP tržište;

3) visinu i način obračuna naknade i troškova za obavljanje poslova agenta emisije;

4) druga međusobna prava i obaveze.

Ugovorom o obavljanju poslova agenta emisije između Društva i klijenta može se ograničiti obaveza Društva na:

1) određenu količinu finansijskih instrumenata koja se izdaju, odnosno da li se obaveza agenta odnosi na jednu ili više emisija finansijskih instrumenata;

2) određenu vrstu posla koju obavlja agent emisije (način organizovanja poslova izdavanja i/ili uključivanja finansijskih instrumenata na regulisano tržište ili MTP).

Ugovor o pružanju usluga korporativnog agenta Član 43.

Ugovorom o pružanju usluga korporativnog agenta koji Društvo zaključuje sa klijentom, kao posebnom vrstom ugovora o uslugama agenta emisije, uređuju se međusobna prava i obaveze između klijenta i Društva, i to:

1) pred Centralnim registrom:

(1) otvaranje i vođenje emisionog računa, depo računa i drugih računa klijenta, u skladu sa Pravilima Centralnog registra;

(2) podnošenje zahteva za dodelu identifikacione oznake finansijskim instrumentima (CFI kod i ISIN broj) i njihov upis na emisioni račun;

(3) podnošenje zahteva za izdavanje jedinstvene evidencije zakonitih imalaca finansijskih instrumenata;

(4) podnošenje zahteva i preduzimanje drugih radnji u vezi sa isplatom dividendi i drugih prinosa na finansijske instrumente,

(5) podnošenje zahteva za poništenje izdatih finansijskih instrumenata,

(6) sprovođenje postupka zamene finansijskih instrumenata,

(7) sprovođenje postupka otkupa sopstvenih akcija,

(8) sprovođenje ponude za preuzimanje čije objavljivanje je odobreno xx xxxxxx Komisije za hartije od vrednosti, kao i postupka prinudne prodaje akcija i xx. xxxxxxxxx u skladu sa Pravilima i drugim opštim aktima Centralnog registra;

(9) iznos provizija i drugih naknada ili osnov za obračun i naplatu istih;

2) pred Beogradskom berzom ili drugim organizatorom tržišta:

(1) podnošenje zahteva i druge dokumentacije za uključenje finansijskih instrumenata na regulisano tržište ili MTP;

(2) podnošenje izveštaja i obaveštenja koje je klijent xxxxx da objavljuje u skladu sa Zakonom i aktima Komisije za hartije od vrednosti na internet adresi organizatora tržišta;

(3) podnošenje zahteva za isključenje finansijskih instrumenata sa regulisanog tržišta ili MTP i sprovođenje drugih radnji u skladu sa Pravilima i drugim opštim aktima organizatora tržišta;

(4) iznos provizija, drugih naknada ili osnov za obračun i naplatu istih;

3) davanje saveta privrednim društvima u vezi sa strukturom kapitala, poslovnom strategijom, spajanjem i kupovinom društava i sličnim pitanjima, xxx x xxxxxx naknade za navedene usluge.

Ugovor o individualnom upravljanju portfoliom Član 44.

Društvo sa klijentom zaključuje xxxxxx ugovor o upravljanju portfoliom, kojim se uređuju međusobna prava i obaveze, po osnovu kojeg Društvo može da upravlja, odnosno ulaže novčana sredstva u finansijske instrumente i prodaje finansijske instrumente bez saglasnosti klijenta.

Ugovorom iz stava 1. ovog člana uređuju se međusobna prava i obaveze Društva i klijenta, a naročito:

1) visina sredstava koje klijent poverava na upravljanje;

2) vrste finansijskih instrumenata i eventualna ograničenja ulaganja ukoliko ih ima;

3) visinu i način obračuna naknade i troškova za obavljanje poslova upravljanja portfoliom;

4) druga međusobna prava i obaveze.

Ugovor o investicionom savetovanju Član 45.

Ugovorom o investicionom savetovanju uređuju se međusobna prava i obaveze Društva i klijenta, a naročito:

1) predmet analize i obaveštenja koje klijent zahteva u pogledu finansijskih instrumenata, sektora, makroekonomskog ambijenta i drugih važnih informacija o (očekivanim) kretanjima na finansijskom tržištu ukoliko se radi o jednokratnoj usluzi, odnosno opšti okvir na osnovu kojeg će Društvo, po potrebi i dogovoru sa klijentom, obaveštavati klijenta i dostavljati mu informacije o (potencijalnim) investicionim prilikama ukoliko se predmet analize vrši na kontinuiranoj, odnosno periodičnoj osnovi;

2) visinu (paušalne) naknade za obavljanje poslova investicionog savetovanja u skladu sa pravilnikom o tarifi;

3) druga međusobna prava i obaveze.

VIII MEĐUSOBNA PRAVA I OBAVEZE DRUŠTVA I KLIJENATA

1. Obaveze klijenta

Član 46.

Društvo ima pravo da zahteva od klijenta, a klijent xx xxxxx da:

1) pre zaklljučenja ugovora sa Društvom stavi na raspolaganje Društvu propisanu dokumentaciju radi identifikacije, kao i da obavesti Društvo o svakoj promeni dokumentacije u roku od xxxxx xxxx od xxxx nastupanja promene;

2) stavi na raspolaganje Društvu:

(1) finansijske instrumente koji su predmet naloga za prodaju odnosno novčana sredstva za izvršenje naloga za kupovinu finansijskih instrumenata;

(2) neophodne informacije i dokumentaciju radi kategorizacije klijenta na malog odnosno profesionalnog klijenta;

(3) sve neophodne informacije radi ocene podobnosti usluga i finansijskih instrumenata za klijenta odnosno radi izrade profila klijenta, osim u slučajevima kada Društvo nije dužno da vrši takvu ocenu;

3) poštuje odredbe Zakona i ovih Pravila o zabrani manipulacije i zloupotrebe insajderskih informacija prilikom korišćenja investicionih odnosno dodatnih usluga Društva;

4) izvršava obavezu plaćanja provizije i drugih naknada Društvu u skladu sa Pravilnikom o tarifi Društva i ugovorom zaključenim sa Društvom, kao i da

5) izvršava i druge obaveze preuzete ugovorom zaključenim sa Društvom, u skladu sa ovim Pravilima i drugim internim aktima Društva na koja xx xxx saglasnost potpisivanjem ugovora sa Društvom.

2. Obaveze Društva

Član 47.

Društvo je dužno da:

1) pre zaključenja ugovora sa klijentom omogući klijentu uvid u ova Pravila, Pravilnik o tarifi, pravilnike Društva o politici izvršavanja naloga i upravljanja sukobom interesa, a malom klijentu posebno da pruži informacije propisane ovim Pravilima, kao i da obavesti klijenta o svakoj promeni tih akata u roku od xxxxx xxxx pre početka primene izmena;

2) obavesti klijenta putem trajnog nosača podataka o kategoriji u xxxx xx razvrstan (profesionalni ili mali investitor), nivou zaštite interesa i pravu klijenta da zatraži razvrstavanje u drugu kategoriju u skladu sa ovim Pravilima, kao i o svim promenama nivoa zaštite koje proizilaze iz takve odluke;

3) prima i izvršava naloge klijenata za kupovinu/prodaju finansijskih instrumenata u skladu sa ovim Pravilima i Politikom izvršavanja naloga ili da odbije izvršenje naloga klijenata kojima bi bile prekršene odredbe zakona ili učinjeno krivično odnosno drugo delo kažnjivo po zakonu;

4) izradi profil klijenta radi ocene podobnosti usluga odnosno finansijskih instrumenata za klijenta odnosno da upozori klijenta da nije dužno izvršiti takvu ocenu u skladu sa ovim Pravilima;

5) obezbedi da relevantna lica Društva poštuju Zakonom propisane zabrane manipulacije i zloupotrebe insajderskih ili povlašćenih informacija, xxx x xxxxx pravila poslovnog ponašanja u poslovanju sa klijentima;

6) obezbedi zaštitu finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenta, u skladu sa ovim Pravilima;

7) obaveštava klijenta o postojanju sukoba interesa između klijenta i relevantnih lica Društva ili između klijenata međusobno, a koji je od značaja za donošenje investicione odluke klijenta;

8) xxxx podatke o klijentu, kao poslovnu tajnu Društva;

9) izvršava i druge obaveze preuzete ugovorom zaključenim sa klijentom u skladu sa Zakonom, aktima Komisije za hartije od vrednosti, ovim Pravilima i drugim internim aktima Društva.

3. Ocena podobnosti usluga odnosno finansijskih instrumenata za klijenta prilikom pružanja investicionih usluga

Član 48.

Prilikom pružanja usluge davanja investicionog saveta, Društvo je dužno da prikupi potrebne informacije o znanju i iskustvu klijenta ili potencijalnog klijenta, u investicionoj oblasti relevantnoj za određenu vrstu proizvoda ili usluge, o njegovoj finansijskoj situaciji koja uključuje i sposobnost tog klijenta da pokrije gubitke, kao i investicionim ciljevima klijenta i njegovoj toleranciji xx xxxxx, kako bi Društvo bilo u stanju da klijentu ili potencijalnom klijentu, preporuči određenu investicionu uslugu ili finansijski instrument koji je za njega primeren i u skladu sa njegovom tolerancijom xx xxxxx i sposobnošću da pokrije gubitke. Kada Društvo pruža investicione savete i preporučuje paket povezanih usluga ili proizvoda, celokupni paket povezanih usluga i proizvoda xxxx biti primeren za klijenta.

Kada Društvo pruža druge investicione usluge, dužno je da zatraži od klijenta ili potencijalnog klijenta, podatke o njegovom znanju i iskustvu u investicionoj oblasti, u pogledu određenog finansijskog instrumenta ili usluge koja xx xxxx ili traži, kako bi moglo da proceni u kojoj meri su predviđena investiciona usluga ili finansijski instrument primeren za klijenta.

U slučaju kada Društvo smatra da, na osnovu podataka koje je dobilo od klijenta, neki proizvod ili usluga nije primeren za klijenta ili potencijalnog klijenta, o tome je dužno da ga upozori, a ovo upozorenje se može dostavljati u standardnoj formi.

U slučaju kada klijent ili potencijalni klijent odluči da ne pruži tražene informacije ili kada ne pruži dovoljno informacija o svom znanju i iskustvu, Društvo je dužno da upozori klijenta ili

potencijalnog klijenta da ne može utvrditi da xx xx za njega određeni proizvod ili usluga odgovarajući, a ovo upozorenje se može dostavljati u standardnoj formi.

Društvo ima pravo da se osloni na informacije koje su mu dostavili klijenti ili potencijalni klijenti, osim ako je svesno ili treba biti svesno da su te informacije očigledno zastarele, netačne ili nepotpune.

Društvo preduzima razumne mere kako bi osiguralo pouzdanost prikupljenih informacija o svojim klijentima ili potencijalnim klijentima. Te mere uključuju, ali nisu ograničene na sledeće:

1) osigurati da su klijenti svesni važnosti dostavljanja tačnih i ažuriranih informacija;

2) osigurati da su svi xxxxx, xxx što xx xxxxx za profilisanje kod procene rizika ili alati za procenu znanja i iskustva klijenta, koji se koriste u postupku procene primerenosti, svrsishodni i prikladno osmišljeni za upotrebu na klijentima, te da su sva ograničenja utvrđena i primereno ublažena tokom postupka procene primerenosti;

3) osigurati da su pitanja iz postupka xxxx razumljiva klijentima i da se njima može tačno shvatiti koji su ciljevi i potrebe klijenta i informacije potrebne za implementaciju procene primerenosti; i

4) prema potrebi preduzeti mere za osiguranje doslednosti informacija o klijentu, na primer proveravanjem ima li očigledno netačnih podataka u informacijama koje su dostavili klijenti.

4. Slučajevi u kojima Društvo ne vrši ocenu podobnosti usluga odnosno finansijskih instrumenata

Član 49.

Bez obaveze pribavljanja informacija ili ocene Društva može pružati klijentima investicione usluge koje se sastoje samo od izvršenja ili prijema i prenosa naloga klijenata sa ili bez dodatnih usluga, izuzev odobravanja kredita ili zajmova investitoru radi zaključenja transakcije sa jednim ili više finansijskih instrumenata xxxx xx društvo koje daje kredit ili zajam uključeno u transakciju koji se ne sastoje od postojećih kreditnih limita zajmova, tekućih računa i prekoračenja po računima klijenata, ako su ispunjeni svi sledeći uslovi:

1) navedene usluge se odnose na jedan od sledećih finansijskih instrumenata:

(1) akcije uključene u trgovanje na regulisanom tržištu ili ekvivalentnom tržištu u trećoj državi ili MTP-u, ako se radi o akcijama društava, koje nisu ni akcije u alternativnim investicionim fondovima, ni akcije u koje je ugrađen izveden finansijski instrument;

(2) obveznice ili drugi oblici sekjuritizovanog duga uključeni u trgovanje na regulisanom tržištu ili na ekvivalentnom tržištu treće države ili na MTP-u, izuzev

onih u koje je ugrađen izveden finansijski instrument ili koji su strukturirani na način da klijentu otežava razumevanje rizika;

(3) instrumente tržišta novca, izuzev onih u koje je ugrađen izveden finansijski instrument ili koji su strukturirani na način da klijentu otežava razumevanje rizika;

(4) akcije ili jedinice u UCITS fondu, isključujući strukturirane UCITS fondove, u skladu sa zakonom koji uređuje otvorene investicione fondove sa javnom ponudom;

(5) strukturirani depoziti, isključujući one koji su strukturirani na način koji klijentu otežava razumevanje rizika prinosa ili troškova prevremenog izlaska iz proizvoda;

(6) druge nekompleksne finansijske instrumente, u svrhe ovog stava.

2) usluga je pružena na inicijativu klijenta ili potencijalnog klijenta;

3) klijent ili potencijalni klijent je bio jasno obavešten da, tokom pružanja određene usluge, Društvo nema obavezu da procenjuje podobnost pruženog ili ponuđenog finansijskog instrumenta ili usluge, xx xx xxxxx klijent ne uživa pravo zaštite iz relevantnih pravila poslovanja. Ovo upozorenje se može davati u standardizovanoj formi;

4) Društvo ispunjava obaveze u pogledu prepoznavanja i sprečavana ili upravljanja sukobima interesa.

Član 50.

Društvo ima pravo pretpostaviti da profesionalni investitor ima iskustvo i znanje potrebno za razumevanje xxxxxx xxxx su povezani s onom investicionom uslugom ili transakcijom ili vrstom transakcija ili proizvoda, za koje je klijent klasifikovan kao profesionalni investitor.

IX ZAŠTITA IMOVINE KLIJENATA

1. Zaštita finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenata

Član 51.

Društvo je dužno:

1) voditi evidencije i račune koji mu omogućuju da u svakom trenutku i bez odlaganja može razlikovati imovinu koju drži za jednog klijenta od imovine koju drži za bilo kojeg drugog klijenta i od svoje vlastite imovine;

2) održavati svoje evidencije i račune tako da se obezbedi njihova tačnost, a posebno one koje se odnose na finansijske instrumente i novčana sredstva koja drže za klijente, na način da se evidencije i računi mogu upotrebiti za potrebe revizije;

3) redovno sprovoditi usklađivanja između svojih internih računa i evidencija, kao i računa i evidencija bilo kojih trećih xxxx xxxx drže tu imovinu;

4) preduzeti potrebne mere kako bi se obezbedilo da se svi finansijski instrumenti klijenata koji su deponovani kod trećeg lica, jasno razlikuju od finansijskih instrumenata koji pripadaju Društvu i od finansijskih instrumenata koji pripadaju xxx trećem licu, tako da se vode na odvojenim računima u knjigama trećeg lica ili na osnovu drugih istovetnih mera kojima se postiže isti nivo zaštite;

5) preduzeti potrebne mere kako bi se obezbedilo da se novčana sredstva klijenata, koja su deponovana u središnjoj banci, kreditnoj instituciji ili banci kojoj je izdato odobrenje za rad u stranoj zemlji, drže na računu ili računima koji se jasno razlikuju od svih računa na kojima se drže novčana sredstva koja pripadaju Društvu;

6) uvesti odgovarajući organizacionu strukturu kako bi xx xxxxx gubitka ili smanjenja imovine klijenta ili prava u vezi s xxx imovinom, nastao kao rezultat zloupotrebe imovine, prevare, loše administracije, neprimerenog vođenja evidencije ili nemara, sveo na najmanju moguću meru.

Ako zbog merodavnog zakonodavstva, uključujući posebno zakonodavstvo koje se odnosi na imovinu ili nesolventnost, Društvo ne može poštovati odredbe ovog člana radi zaštite prava klijenta Društvo xxxx uspostaviti mehanizme zaštite imovine klijenata u svrhu ispunjivanja ciljeva određenih ovim članom.

Ako zbog merodavnog zakonodavstva u nadležnosti države u kojoj se drže novčana sredstva ili finansijski instrumenti klijenata, Društvo ne može ispuniti obaveze iz stava 1. tač. 4) ili 5) ovog člana, dužno je uspostaviti mehanizme zaštite imovine klijenata u svrhu ispunjavanja tih obaveza.

Kada se oslanja na te mehanizme, Društvo je dužno obavestiti klijente da u xxx slučajevima nemaju koristi od odredbi predviđenih ovim Pravilima i primenljivim propisima.

Pravo na otkup finansijskih instrumenata ili novčanih sredstava klijenta ili založno pravo ili pravo prebijanja nad navedenim instrumentima ili novčanim sredstvima klijenta kojima se omogućuje da treće lice raspolaže finansijskim instrumentima ili novčanim sredstvima klijenta kako bi se naplatili dugovi koji se ne odnose na klijenta ili pružanje usluga klijentu nisu dozvoljeni, osim ako se to zahteva merodavnim zakonodavstvom u nadležnosti strane zemlje u kojoj se drže novčana sredstva ili finansijski instrumenti klijenta. Ako je Duštvo obavezno da sklapa ugovore kojima se stvara takvo pravo na otkup, založno pravo ili pravo prebijanja, dužno je da obavesti o tome klijente, kao i da im navede rizike u vezi sa xxx ugovorima.

Ako je Društvo odobrilo pravo na otkup, založna prava ili prava prebijanja nad finansijskim instrumentima ili novčanim sredstvima klijenta ili ako je Društvo obavešteno da su odobreni, oni se evidentiraju u ugovorima klijenta i vlastitim računima društva kako bi status vlasništva imovine klijenta bio jasan, na primer u slučaju nesolventnosti.

Društvo je dužno da stavi na raspolaganje Komisiji za hartije od vrednosti, imenovanim stečajnim upravnicima i licima odgovornim za sanaciju institucija u teškoćama, informacije koje se odnose na finansijske instrumente i novčana sredstva klijenata, na način predviđen primenljivim podzakonskim propisima Komisije za hartije od vrednosti.

2. Postupanje sa finansijskim instrumentima klijenata

Član 52.

Društvo, kada drži finansijske instrumente klijenata, preduzima odgovarajuće mere kako bi:

1) zaštitilo vlasnička prava klijenata, naročito u slučaju nesolventnosti Društva, i

2) sprečilo upotrebu finansijskih instrumenata klijenata za sopstveni račun, osim uz izričitu saglasnost klijenta.

3. Deponovanje finansijskih instrumenata klijenata u inostranstvu

Član 53.

Društvo deponuju finansijske instrumente koje drže za račun klijenata na račun ili račune otvorene kod trećih lica, pod uslovom da Društvo postupa sa pažnjom dobrog stručnjaka prilikom izbora, imenovanja i periodičnih provera trećeg lica, kao i postupaka za držanje i čuvanje navedenih finansijskih instrumenata.

Društva posebno vodi računa o stručnosti i tržišnom ugledu trećeg lica, kao i o svim zakonom propisanim uslovima koji se odnose na držanje navedenih finansijskih instrumenata, a koji bi mogli imati negativne efekte na prava klijenata.

Ako Društvo namerava deponovati finansijske instrumente klijenta kod trećeg lica, države obezbeđuju da Društvo deponuje finansijske instrumente samo kod trećeg lica u nadležnosti države u kojoj čuvanje finansijskih instrumenata za račun drugog lica podleže posebnom propisu i nadzoru, kao i da treće lice podleže xxx posebnom propisu i nadzoru.

Društvo ne sme deponovati finansijske instrumente koje drži za račun klijenata kod trećeg lica u stranoj zemlji, u kojoj držanje i čuvanje finansijskih instrumenata za račun drugog lica nisu regulisani, osim ako je ispunjen jedan od sledećih uslova:

1) vrsta finansijskih instrumenata ili investicionih usluga povezanih s navedenim instrumentima je takva da se moraju deponovati kod trećeg lica u navedenoj stranoj zemlji;

2) kada se finansijski instrumenti drže za račun profesionalnog investitora, taj klijent pisanim putem zahteva od društva da ih deponuje kod trećeg lica u navedenoj stranoj zemlji.

Zahtevi iz st. 3. i 4. ovog člana primenjuju se i kad treće lice delegira bilo koju od svojih funkcija u vezi držanja i čuvanja finansijskih instrumenata trećem licu.

4. Korišćenje finansijskih instrumenata klijenata

Član 54.

Društvo ne sme sklapati ugovore o transakcijama finansiranja hartija od vrednosti za finansijske instrumente koje drži za račun klijenta ili da se na drugi način koristi takvim finansijskim instrumentima za vlastiti račun ili za račun bilo kog drugog lica ili klijenta Društva, osim ako su ispunjeni sledeći uslovi:

1) klijent xx xxx izričitu prethodnu saglasnost za korišćenje instrumenata po tačno određenim uslovima, što potvrđuje svojim potpisom ili nekim drugim istovetnim mehanizmom;

2) upotreba finansijskih instrumenata klijenata ograničena je na tačno određene uslove s xxxxxx xx klijent saglasan.

Društvo ne sme sklapati ugovore o transakcijama finansiranja hartija od vrednosti za finansijske instrumente koji se drže za račun klijenta na zbirnom računu koji vodi treće lice ili da na drugi način upotrebljavaju finansijske instrumente na takvom računu za vlastiti račun ili za račun bilo kog drugog lica, osim ako je, pored uslova navedenih u stavu 1. ovog člana, ispunjen barem jedan od sledećih uslova:

1) svaki klijent xxxx se finansijski instrumenti drže zajedno na zbirnom računu, xxxx dati izričitu prethodnu saglasnost, u skladu sa stavom 1. tačkom 1) ovog člana;

2) Društvo xxxx imati uspostavljene sisteme i kontrole kojima se obezbeđuje da se upotrebljavaju isključivo finansijski instrumenti koji pripadaju klijentima koji su dali izričitu prethodnu saglasnost, u skladu sa stavom 1. tačkom 1) ovog člana.

Evidencije Društva moraju uključivati podatke o klijentu prema čijim je uputstvima sprovedeno korišćenje finansijskim instrumentima, kao i količinu korišćenih finansijskih instrumenata koji pripadaju svakom klijentu koji xx xxx saglasnost, kako bi se omogućila pravilna raspodela mogućeg gubitka.

Društvo xxxx preduzeti primerene mere za sprečavanje neovlašćenog korišćenja finansijskih instrumenata klijenta za vlastiti račun ili za račun bilo kog drugog lica, kao na primer:

1) sklapanje ugovora s klijentima o merama koje će Društvo preduzeti u slučaju da klijent nema dovoljno zaliha na računu na datum namirenja, npr. pozajmljivanje odgovarajućih hartija od vrednosti u ime klijenta ili zatvaranje pozicije;

2) pažljivo praćenje svoje predviđene sposobnosti izvršenja na datum namirenja, kao i uspostavljanja korektivnih mera ako se to ne može ostvariti; i

3) pažljivo praćenje i promptno zahtevanje neisporučenih hartija od vrednosti nepodmirenih na xxx namirenja i nakon toga.

Društvo je dužno doneti posebne mere za sve klijente kako bi se osiguralo da zajmodavac finansijskih instrumenata klijenta daje primeren kolateral i da Društvo prati stalnu primerenost takvog kolaterala, kao i da preduzima potrebne mere za održavanje ravnoteže s vrednošću instrumenata klijenta.

Društvo je dužno uvesti posebne mere i mehanizme kojima obezbeđuju da ne sklapaju ugovore sa malim investitorima o prenosu vlasništva nad finansijskim obezbeđenjem u cilju osiguranja ili pokrivanja postojećih ili budućih, stvarnih, potencijalnih ili očekivanih obaveza klijenata.

5. Postupanje sa novčanim sredstvima klijenata

Član 55.

U postupanju sa novčanim sredstvima klijenata Društvo je dužno da kod kreditne institucije - člana Centralnog registra otvori novčani račun klijenata koji je odvojen od novčanog računa Društva.

Društvo je dužno da obezbedi da se sredstva sa novčanog računa klijenta:

1) koriste samo za plaćanje obaveza u vezi sa uslugama koje obavlja za klijenta;

2) ne koriste za plaćanje obaveza drugog klijenta;

3) ne koriste za plaćanje obaveza Društva.

Društvo koje novac klijenata deponuje kod banke u inostranstvu dužno je da shodno primenjuje odredbe ovih Pravila koje se odnose na deponovanje finansijskih instrumenata kod depozitara u zemlji.

6. Fond za zaštitu investitora

Član 56.

Radi obezbeđenja sredstava za zaštitu malog investitora, Agencija za osiguranje (“Agencija”) organizuje i upravlja Fondom za zaštitu investitora.

Zaštićeno potraživanje obuhvata novčana sredstva položena i/ili proistekla na osnovu investicionih usluga i aktivnosti i finansijske instrumente malog investitora člana Xxxxx. Agencija obezbeđuje pokriće potraživanja malog investitora najviše do 20.000 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije.

X PRAVILA POSLOVNOG PONAŠANJA DRUŠTVA

1. Načela poslovnog ponašanja

Član 57.

Prilikom pružanja investicionih, odnosno dodatnih usluga klijentima, Društvo postupa korektno, pravedno, u skladu s pravilima struke, u najboljem interesu klijenata, a posebno poštujući načela utvrđena Zakonom.

Prilikom pružanja investicionih usluga klijentima, Društvo je dužno da stavlja interese svojih klijenata ispred sopstvenih interesa i posluje pravično, pošteno i profesionalno, u skladu sa najboljim interesima klijenata poštujući načela utvrđena odredbama Zakona.

Relevantna lica Društva dužna su da se radi sprečavanja sukoba interesa u poslovanju sa klijentima Društva pridržavaju sledećih načela:

1) Načela zaštite interesa klijenta kao osnovnog principa u poslovanju Društva – prilikom pružanja investicionih usluga klijentima, Društvo je dužno da stavlja interese svojih klijenata ispred sopstvenih interesa i posluje pravično, pošteno i profesionalno, u skladu sa najboljim interesima klijenata poštujući načela utvrđena odredbama Zakona;

2) Načela savesnosti i profesionalizma – relevantna lica su dužna da pružaju usluge klijentima Društva u skladu sa zakonom i pravilima struke, poštujući pri tome osnovne principe uspešnog finansijskog poslovanja (sigurnost, likvidnost, rentabilnost), s ciljem maksimiziranja prinosa za svoje klijente i Društvo, uz uvažavanje primerenog stepena rizika;

3) Načela poštovanja stranaka i poslovnih partnera - u radu sa klijentima, akcionarima, i poslovnim partnerima, relevantna lica su dužna da postupaju sa poštovanjem i nepristrasno, poštujući pri tome pravila struke, na način da ne bude povređeno lično i profesionalno dostojanstvo klijenata, akcionara i poslovnih partnera.

4) Načelo zabrane primanja poklona i drugih pogodnosti - relevantna lica ne smeju u toku redovnog obavljanja svojih poslova zahtevati niti primati bilo kakve poklone ili druge pogodnosti od klijenata za sebe ili za xxxxx xxxx koji utiču ili bi mogli uticati na donošenje klijentovih ili njihovih poslovnih odluka u korist poklonodavca.

2. Sprečavanje sukoba interesa

Član 58.

Društvo preduzima sve odgovarajuće mere za prepoznavanje i sprečavanje ili upravljanje sukobima interesa koji proizilaze iz pružanja investicionih i dodatnih usluga ili njihove kombinacije, uključujući one koji su posledica primanja podsticaja od trećih strana ili struktura naknada i drugih podsticaja u samom Društvu:

1) između Društva, uključujući i njihove rukovodioce, zaposlene, vezane zastupnike i svako lice direktno ili indirektno povezano sa njima putem kontrole, i njihovih klijenata, ili

2) između klijenata.

Društvo svoje poslovanje organizuje tako da na najmanju moguću meru svede sukobe interesa čije postojanje može štetiti interesima klijenta, a koji se mogu javiti prilikom pružanja usluga između:

1) interesa Društva, relevantnog lica i svih xxxx xxxxxx povezanih sa njima, s jedne strane, i interesa klijenta Društva, s druge strane;

2) interesa klijenata Društva međusobno.

Pre pružanja usluge klijentu, Društvo je dužno da upozna klijenta sa mogućim vrstama i izvorima sukoba interesa koji regulisani Pravilnikom o upravljanju sukobima interesa.

Obaveštenje iz stava 1. ovog člana xxxx da sadrži, uzimajući u obzir razvrstavanje klijenata, dovoljno informacija na osnovu kojih će klijent biti u mogućnosti da xxxxxx odluke u vezi sa uslugama u okviru kojih se pojavljuje sukob interesa.

Zabranjene aktivnosti relevantnih lica Član 59.

Društvo uspostavlja, sprovodi i održava primerene aranžmane u cilju sprečavanja aktivnosti svih relevantnih xxxx xxxx su uključena u aktivnosti koje bi xxxxx dovesti do sukoba interesa ili koja, na osnovu aktivnosti koju obavljaju u ime Društva, imaju pristup povlašćenim informacijama u smislu Zakona ili drugim poverljivim informacijama koje se odnose na klijente ili transakcije sa klijentima ili za klijente.

Društvo osigurava da relevantna lica ne sklapaju lične transakcije koje ispunjavaju barem jedan od sledećih kriterijuma:

1) xxx xx xxxx zabranjeno sklapanje takvih transakcija u smislu odredbi Zakona koje se odnose na zloupotrebe na tržištu;

2) transakcija uključuje zloupotrebu ili nepropisno objavljivanje poverljivih informacija;

3) transakcija je u sukobu ili postoji verovatnoća da može da dođe u sukob sa obavezom Društva na osnovu Zakona.

Procedure za lične transakcije relevantnih lica Član 60.

Društvo osigurava da relevantna lica izvan okvira njihovog zaposlenja ili ugovora o pružanju usluga ne savetuju, niti preporučuju drugim licima sklapanje transakcije finansijskim instrumentima koje bi xxxxx dovesti do sukoba interesa.

Društvo osigurava da relevantna lica izvan okvira njihovog zaposlenja ili ugovora o pružanju usluga ne objavljuju informacije ni mišljenja drugim licima ako relevantno lice zna ili bi razumno trebalo da zna da će zbog objavljivanja to drugo lice preduzeti ili je verovatno da će sklopiti transakciju finansijskim instrumentima koja bi, u slučaju lične transakcije relevantnog lica, savetovati ili navoditi drugo lice da sklopi takvu transakciju.

Mehanizmi koji se zahtevaju osmišljeni su radi osiguravanja sledećeg:

1) svako relevantno lice upoznato je sa ograničenjima povezanim sa ličnim transakcijama i merama koje je uspostavilo Društvo u vezi sa ličnim transakcijama i objavljivanjem;

2) Društvo je bez odlaganja obavešteno o svakoj ličnoj transakciji koju sklopi relevantno lice, pomoću obaveštenja o takvoj transakciji ili drugih postupaka koji omogućuju društvu da utvrdi takve transakcije;

3) vodi se evidencija o ličnim transakcijama o xxxxxx xx Društvo obavešteno ili koje xx xxx utvrdilo, uključujući sva ovlašćenja ili zabrane u vezi sa takvom transakcijom.

Odredbe o ličnim transakcijama ne primenjuju se na sledeće lične transakcije:

1) lične transakcije izvršene na osnovu usluge upravljanja portfoliom na diskrecionoj osnovi, u okviru koje ne postoji prethodna komunikacija u vezi sa transakcijom između lica ovlašćenog za upravljanje portfoliom i relevantnog lica ili drugog lica za xxxx je račun transakcija izvršena;

2) lične transakcije sa investicionim fondovima sa javnom ponudom ili alternativnim investicionim fondovima, koji podležu nadzoru u skladu sa propisima Republike Srbije kojim se za njihovu imovinu zahteva jednako vredni ekvivalentni nivo raspodele rizika, ako relevantno lice i bilo koje drugo lice za xxxx se račun transakcija izvršava nije uključeno u upravljanje xxx subjektom.

Politika čuvanja podataka i sprečavanje zloupotrebe poverljivih ili insajderskih informacija

Član 61.

Radi sprečavanja sukoba interesa, a u svrhu ograničavanja protoka informacija između različitih organizacionih jedinica Društva, u organizacionoj strukturi se primjenjuje takozvani mehanizam kineskog zida (Chinese Wall), koji omogućuje pristup povjerljivim ili insajderskim informacijama isključivo onim relevantnim osobama u organizacijskim jedinicama kojima su

takve informacije opravdano potrebne pri izvršavanju njihovih poslovnih i profesionalnih obaveza.

U slučaju da je uspostavljeni mehanizam čuvanja informacija iz stava 1. ovog člana nedovoljan za upravljanje potencijalnim sukobom interesa u određenoj situaciji, Društvo će preduzeti dodatne mere, odnosno, nakon razmatranja svih činjenica u vezi dostupnosti informacija relevantnim osobama, uspostaviće ograničenje protoka informaciju za određenu transakciju na viši nivo.

3. Poslovna tajna

Član 62.

Članovi uprave i zaposleni u Društvu su dužni da čuvaju kao poslovnu tajnu:

1) informacije o klijentima;

2) informacije o stanju i prometu na računima svojih klijenata;

3) informacije o uslugama koje pružaju klijentima;

2) druge informacije i činjenice koje saznaju prilikom pružanja usluga.

Društvo ne sme koristiti, odavati trećim licima niti omogućiti trećim licima korišćenje informacija iz stava 1. ovog člana.

Informacije iz stava 1. ovog člana se mogu stavljati na uvid i saopštavati trećim licima samo:

1) uz pisanu saglasnost klijenta;

2) prilikom nadzora koji vrši Komisija za hartije od vrednosti, Centralni registar ili organizator tržišta;

3) na osnovu naloga suda;

4) na osnovu naloga organa koji se bavi sprečavanjem pranja novca ili finansiranja terorizma;

5) na osnovu naloga drugog nadležnog državnog organa.

XI POSTUPANJE PO PRITUŽBAMA KLIJENATA

Član 63.

Društvo uspostavlja, sprovodi i održava efikasne i transparentne politike i postupke upravljanja pritužbama za brzo rešavanje pritužbi klijenata odnosno potencijalnih klijenata. Društva je dužno da vodi evidenciju primljenih pritužbi i mera koje su preduzete za njihovo rešavanje.

Društva objavljuje pojedinosti postupka za rešavanje pritužbi, koje uključuju informacije o politici upravljanja pritužbama i podatke za kontakt funkcije upravljanja pritužbama. Informacije se pružaju klijentima odnosno potencijalnim klijentima na zahtev ili pri potvrdi prijema pritužbe. Društva omogućava da klijenti i potencijalni klijenti besplatno podnose pritužbe.

Društvo uspostavlja funkciju upravljanja pritužbama xxxx xx nadležna za istraživanje pritužbi.

Pri rešavanju pritužbi Društvo komunicira sa klijentima odnosno potencijalnim klijentima jasno, jednostavnim, xxxx razumljivim jezikom i odgovaraju na pritužbu bez nepotrebnog odlaganja.

Društvo dostavlja svoje shvatanje u vezi sa pritužbom klijentima odnosno potencijalnim klijentima i klijente odnosno potencijalne klijente izveštava o mogućnostima koje su im na raspolaganju, uključujući da pritužbu mogu da upute subjektu za alternativno rešavanje sporova, odnosno da klijent može pokrenuti građansku tužbu.

Društva dostavlja informacije o pritužbama i rešavanju pritužbi Komisiji i, ako xx xxxx propisano, subjektu za alternativno rešavanje sporova.

Pritužbe klijenata zbog eventualnog nepropisno obavljenog posla xx xxxxxx Društva podnose se na standardiziranom obrascu za pritužbe koji je dostupan u službenim prostorijama Društva i na internet stranici Društva.

Obrazac pritužbe klijenti Društva mogu popuniti, potpisati, te dostaviti lično ili putem pošte u sedište Društva. Društvo će razmotriti primljene pritužbe, te obavestiti podnosioca pritužbe o preduzetim aktivnostima u vezi sa rešavanjem pritužbe.

Društvo nije dužno da postupi po anonimnim i nepotpunim pritužbama.

Društvo xxxx dokumentaciju o svim pritužbama i merama koje su na osnovu njih preduzete, na način i u rokovima propisanim aktom Komisije za hartije od vrednosti.

XII OPŠTI ORGANIZACIONI ZAHTEVI ZA OBAVLJANJE POSLOVA DRUŠTVA

Član 64.

Društvo je dužno da ispunjava organizacione zahteve utvrđene Zakonom.

Društvo ustanovljava adekvatna pravila i procedure koje obezbeđuju da je poslovanje Društva, njegovih rukovodilaca, zaposlenih i vezanih zastupnika u skladu sa odredbama ovog

Zakona, aktima Komisije, kao i odgovarajućim pravilima koja se odnose na lične transakcije ovih lica.

Društvo je dužno da propiše i primenjuje:

1. organizacionu šemu iz koje je vidljiv način donošenja odluka, odgovornosti za te odluke i načinizveštavanja;

2. da obezbedi da su sva relevantna lica upoznata sa svim procedurama koja su dužna daprimenjuju i

3. da uspostavi, primenjuje i redovno ažurira odgovarajući sistem interne kontrole koji obezbeđujepoštovanje internih odluka i procedura na svim nivoima upravljanja Društva.

Društvo je dužno da uredno xxxx odgovarajuće evidencije i dokumentaciju o internoj organizaciji i poslovanju Društva.

Član 65.

Društvo je dužno da obezbedi:

1. adekvatan poslovni prostor u xxxxxx xx obavljati delatnosti za koje mu je data dozvola i

2. tehničku, odnosno fizičku zaštitu prostorija, opreme i dokumentacije.

Član 66.

Društvo je dužno da usluge obavlja u okviru zasebnih organizacionih jedinica.

Društvo preduzima sve razumne mere kako bi obezbedilo kontinuitet i pravilnost u pružanju investicionih usluga i obavljanju investicionih aktivnosti.

Član 67.

Zaposleni u Društvu xxxx imati odgovarajuće kvalifikacije, znanje i iskustvo potrebne za kvalitetnoobavljanje usluga koje Društvo pruža.

Društvo je dužno da ima najmanje dva lica zaposlena sa punim radnim vremenom koja imaju dozvoluKomisije za obavljanje poslova brokera.

Član 68.

Informacioni sistem Društva xxxx biti adekvatan, s obzirom na obim i složenost usluga koje Društvoobavlja.

Društvo je dužno da obezbedi efikasnu kontrolu i zaštitu informacionih sistema, koji moraju daobezbeđuju sigurnost, potpunost i tajnost podataka, a naročito:

1. zaštitu hardvera i softvera od neovlašćenog pristupa podacima i to detaljnim nadzorom (procedure za registrovanje, analizu i kontrolu svake aktivnosti u sistemu), kontrolom pristupa preko dodele ovlašćenja i autorizacije korisnika;

2. adekvatnu obuku zaposlenih u vezi sa korišćenjem tog sistema i procedurama koje su utvrĐene za njegovu zaštitu;

3. da samo ovlašćena lica, o kojima Društvo vodi posebnu evidenciju, imaju pristup informacionom sistemu i mogućnost unosa, izmene i upotrebe podataka;

4. da svako lice koje ima pristup radnoj stanici xxxx da ima korisničko ime i šifru i dostupnost samo funkcijama koje su neophodne za vršenje posla tog lica, s xxx da jedno korisničko ime i šifru može da koristi samo jedno lice;

5. da se u informacione sisteme unose samo podaci koji su odobreni na način utvrĐen aktima društva;

6. da su u informacione sisteme uneti svi podaci xxxx je unos odobren i

7. da se redovno vrši provera tačnosti unetih podataka.

Izvodi iz informacionih sistema Društva moraju da nose datum i vreme sastavljanja i overu ovlašćenog lica.

Član 69.

Društvo je dužno da xxxxxx, primenjuje i redovno ažurira mere koje će osigurati kontinuitet poslovanja informacionog sistema, a naročito:

1. zaštitu sistema hardverskim i softverskim rešenjima, pouzdanim sistemima za neprekidnonapajanje, rezervnim telekomunikacionim vezama i uređajima i

2. pouzdanost informacionog sistema:

- formiranjem istovremeno duplih podataka na serverima i obezbeđenjem rezervnogservera i

- sačinjavanjem najmanje dve kopije podataka na kraju svakog radnog xxxx, pri čemu se jedna kopija xxxx u službenim prostorijama, a druga kopija na drugoj lokaciji.

Društvo je dužno da xxxxxx, primenjuje i redovno ažurira mere koje će osigurati kontinuitet poslovanja vanrednim okolnostima, a koje uključuju blagovremeno uspostavljanje funkcija i pristupa informacijama i blagovremeni nastavak pružanja usluga ako, u vanrednim okolnostima, nije moguće nesmetano poslovanje.

Član 70.

Društvo je dužno da propiše, primenjuje i redovno ažurira računovodstvene procedure koje omogućavaju blagovremeno dostavljanje finansijskih izveštaja, a koji odražavaju istinit i veran prikaz finansijske situacije Društva i koji su u skladu sa važećim računovodstvenim standardima i pravilima.

Društvo je dužno da vođenje poslovnih knjiga i sastavljanje finansijskih izveštaja, sprovodi u skladu sa Zakonom i zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

XIII ZABRANA MANIPULACIJE NA TRŽIŠTU

Član 71.

Manipulacija na tržištu obuhvata sledeće radnje:

1) izvršavanje transakcije, ispostavljanje naloga za trgovanje ili drugi xxxxxxxx xxxx:

(1) daje ili bi verovatno dao neistinite ili obmanjujuće signale ili informacije o ponudi, tražnji ili ceni finansijskog instrumenta ili povezanog ugovora za robu na spot tržištu;

(2) održava ili bi verovatno održavao cenu jednog ili više finansijskih instrumenata ili povezanog ugovora za robu na spot tržištu na neuobičajenom ili veštačkom nivou, osim ukoliko lice koje učestvuje u transakciji, dajući nalog za trgovanje ili učestvujući na drugi način, dokaže da su ta transakcija, nalog ili postupak izvršeni iz zakonitih razloga i da su u skladu sa prihvaćenim tržišnim praksama na xxx tržištu;

2) izvršavanje transakcije, ispostavljanje naloga za trgovanje ili druge aktivnosti ili postupci koji utiču ili mogu uticati na cenu jednog ili više finansijskih instrumenata ili povezanog ugovora za robu na spot tržištu, pri čemu se upotrebljavaju fiktivna sredstva ili drugi oblici obmane ili prevare;

3) širenje informacija putem sredstava javnog informisanja, uključujući i internet i sva druga sredstva kojima se daju, odnosno kojim bi se mogli davati lažni ili obmanjujući signali u pogledu ponude, potražnje ili cene finansijskog instrumenta, ili povezanog ugovora za robu na spot tržištu, ili drže ili bi xxxxx držati na neuobičajenom ili veštačkom nivou cenu jednog ili više finansijskih instrumenata ili povezanog ugovora za robu na spot tržištu, uključujući i širenje glasina, a xx xxxxxx lica koje je znalo ili je moralo znati da su te informacije neistinite ili da dovode u zabludu, kada xxxx xxxx su prenela informacije stiču, za sebe ili drugo lice, prednost ili korist od širenja tih informacija;

4) prenošenje lažnih ili obmanjujućih informacija ili davanje lažnih ili obmanjujućih osnovnih podataka u odnosu na referentnu vrednost xxxx xx lice koje je prenelo informaciju ili dalo osnovni podatak znalo ili je moralo znati da su oni lažni ili

obmanjujući, ili svaki drugi postupak kojim se manipuliše izračunavanjem referentne vrednosti.

U radnje i postupke koji se smatraju manipulacijama na tržištu naročito se ubraja sledeće:

1) aktivnosti jednog ili više xxxx xxxx sarađuju kako bi obezbedila dominantan položaj nad ponudom ili tražnjom finansijskog instrumenta ili povezanim ugovorima za robu na spot tržištu koji posredno ili neposredno utiču ili bi mogli uticati na utvrđivanje kupovnih ili prodajnih cena ili stvaranje drugih nepoštenih uslova trgovanja;

2) kupovina ili prodaja finansijskih instrumenata na početku ili pred kraj trgovačkog xxxx, koja ima ili bi mogla imati obmanjujući uticaj na investitore koji donose odluke na osnovu prikazanih cena, uključujući početne ili cene na zatvaranju;

3) ispostavljanje naloga na mesto trgovanja, uključujući svako njegovo povlačenje ili izmenu, upotrebom bilo kog raspoloživog sredstva trgovanja, uključujući elektronska sredstva, kao što su strategije algoritamskog i visokofrekventnog trgovanja, i koje imaju jednu od posledica iz stava 1. tač. 1) i 2) ovog člana, putem:

(1) ometanja ili usporavanja funkcionisanja sistema trgovanja na mestu trgovanja ili je verovatno da xx xxxx delovati;

(2) otežavanja prepoznavanja stvarnih naloga u sistemu trgovanja na mestu trgovanja, ili je verovatno da xx xxxx delovati, uključujući unošenje naloga koji dovode do preopterećenja ili destabilizacije knjige naloga;

(3) stvaranja ili je verovatno da xx xxxx do stvaranja lažnih ili pogrešnih signala u vezi sa ponudom ili cenom finansijskog instrumenta i potražnjom za njim, posebno unošenjem naloga kojim se pokreće ili pojačava trend;

4) iskorišćavanja povremenog ili redovnog pristupa tradicionalnim ili elektronskim sredstvima javnog informisanja iznošenjem mišljenja o finansijskom instrumentu ili povezanom ugovorom za robu na spot tržištu (ili indirektno o njegovom izdavaocu), i to tako što je to lice prethodno zauzelo poziciju u xxx finansijskom instrumentu ili povezanom ugovoru za robu na spot tržištu i ostvarivalo korist nakon uticaja koje je iznošenje mišljenja imalo na cenu tog instrumenta ili povezanog ugovora za robu na spot tržištu, a da istovremeno javnosti nije objavilo postojanje sukoba interesa na odgovarajući i efikasan način.

Ukoliko se radi pravnom licu, prethodno navedene odredbe odnose se i na fizička xxxx xxxx učestvuju u donošenju odluke o vršenju transakcije za račun pravnog lica o xxxx xx reč.

Član 72.

Zabranjeno je svakom licu da vrši manipulacije na tržištu ili xx xxxxxx da vrši manipulacije na tržištu. Takođe je zabranjeno podsticanje drugog lica i pomaganje drugom licu da vrši manipulaciju.

Xxxx xxxx učestvuju u manipulacijama na tržištu solidarno su odgovorna za štetu koja nastane kao posledica manipulacije na tržištu.

Društvo utvrđuje i održava efikasne mere, sisteme i postupke sa ciljem sprečavanja i otkrivanja trgovanja i pokušaja trgovanja na osnovu manipulacije.

Društvo bez odlaganja prijavljuje Komisiji za hartije od vrednosti naloge i transakcije, uključujući njihovo povlačenje ili izmenu, koji bi mogli predstavljati trgovanje ili pokušaj trgovanja na osnovu manipulacije.

Društvo je u obavezi da internim aktima propiše i uspostavi unutrašnje postupke xxxxx xxxxxx zaposleni u Društvu mogu da prijave zloupotrebu tržišta.

Član 73.

Okolnosti koje utiču na procenu da li xx xxxxx do zloupotreba na tržištu u smislu člana 70. ovih Pravila, mogu biti sledeće:

1) da li datim nalozima ili izvršenim transakcijama prethodi ili sledi nakon njih, širenje neistinitih, lažnih ili obmanjujućih informacija xx xxxxxx xxxx xxxx su naloge dala ili transakcije izvršila, ili xxxx xxxx su s njima povezana;

2) da li naloge daju ili transakcije izvršavaju xxxx xxxx, pre ili nakon što daju nalog ili izvrše transakciju, distribuiraju, neposredno ili posredstvom xxxx xxxx su sa njima povezana, istraživanja tržišta ili preporuke za ulaganje koje su netačne, pristrasne ili očigledno pod uticajem materijalnih interesa.

Okolnosti koje utiču na procenu da li xx xxxxx do zloupotreba na tržištu iz člana 70. ovih Pravila, mogu biti sledeće:

1) da li i u kojoj meri dati nalozi za trgovanje ili izvršene transakcije predstavljaju značajan deo dnevnog obima transakcija relevantnim finansijskim instrumentom na mestu trgovanja, posebno kada te aktivnosti vode do značajne promene cene finansijskog instrumenta;

2) u kojoj meri nalozi za trgovanje koje su izdala lica sa značajnom kupovnom ili prodajnom pozicijom u finansijskom instrumentu ili transakcije koje su xx xxxx izvršila, vode do značajnih promena cene finansijskog instrumenta ili izvedenih finansijskih instrumenata ili odnosne varijabile, uključene na mestu trgovanja;

3) da li izvršene transakcije dovode do stvarne promene vlasništva nad finansijskim instrumentom uključenim na mestu trgovanja;

4) u kojoj meri dati nalozi ili izvršene transakcije obuhvataju izmenu pozicija u kratkom periodu i predstavljaju značajan deo dnevnog obima trgovanja relevantnim finansijskim instrumentom mestu trgovanja, i da li bi mogli biti povezani sa značajnim promenama cene finansijskog instrumenta uključenog na mestu trgovanja;

5) u kojoj su meri dati nalozi ili izvršene transakcije, koncentrisani u okviru kratkog vremenskog razdoblja tokom dnevnog trgovanja, doveli do promene cene xxxx xx usled toga promenila smer kretanja;

6) u kojoj meri dati nalozi menjaju prikaz najboljih cena ponude ili potražnje finansijskog instrumenta uključenog na mestu trgovanja, ili prikaz dubine tržišta xxxx xx vidljiva učesnicima na tržištu, a uklonjeni su pre nego što su izvršeni;

7) u kojoj su meri nalozi dati ili transakcije izvršene u specifično vreme (na kraju trgovanja) ili oko specifičnog vremena u kojem se izračunavaju referentne cene (cene zatvaranja) i xxxx xxxxx izračunavanja, a iste vode do promene cena koje imaju uticaj na referentne cene i izračunavanja.

Okolnosti iz stavova 1. i 2. ovog člana same po sebi ne znače da se u konkretnom slučaju radi o zloupotrebama na tržištu, niti se podrazumeva suprotno ako neka činjenica ili događaj nije naveden u ovom članu, već se prilikom ocene postojanja zloupotreba na tržištu procenjuju specifične okolnosti svakog pojedinačnog slučaja.

Član 74.

Društvo je dužno da uspostavi i održava mere, sisteme i postupke kojima se obezbeđuje efikasno i stalno praćenje svih primljenih i prenetih naloga i svih izvršenih transakcija u svrhu otkrivanja i identifikacije naloga i transakcija koji bi mogli predstavljati trgovanje ili pokušaj trgovanja na osnovu insajderskih informacija ili manipulacije na tržištu ili pokušaj manipulacije na tržištu, kao i dostavljanje prijava sumnjivih transakcija i naloga Komisiji za hartije od vrednosti.

Mere i postupci propisani stavom 1. ovog člana moraju biti primereni i proporcionalni obimu, veličini i prirodi delatnosti koju obavljaju Društvo, da su predmet redovne procene najmanje jednom godišnje i da se po potrebi ažuriraju, kao i da se o tome vodi evidencija u pisanom obliku, a da se informacije čuvaju najmanje 5 xxxxxx.

Mere, sistemi i postupci koje uspostavi Društvo moraju da omoguće pojedinačnu i uporednu analizu svih izvršenih transakcija i naloga koji su izdati, izmenjeni, povučeni ili odbijeni u sistemima xxxxx trgovanja.

Društvo uspostavlja i održava automatizovani sistem nadzora kojim se efikasno prate nalozi i transakcije, generišu upozorenja i izveštaji i, ako je primereno, koriste vizualizacijski alati.

Automatizovani sistem nadzora obuhvata čitav raspon aktivnosti trgovanja koje obavlja Društvo i sve naloge koje ono podnosi. Taj je sistem strukturisan uzimajući u obzir prirodu, obim i složenost aktivnosti trgovanja Društva, kao što su vrsta i obim instrumenata kojima se trguje, veličina i složenost toka njegovih naloga i tržišta kojima xx xxxxxxxx. Automatski sistem nadzora Društva prilagođava se izmenama regulatornih obaveza i aktivnosti trgovanja Društva, uključujući izmene njegovih strategija trgovanja i strategija njegovih klijenata.

Na zahtev Komisije za hartije od vrednosti, Društvo dostavlja informacije kojima se dokazuje primerenost i proporcionalnost sistema u odnosu na obim, veličinu i prirodu njihove poslovne delatnosti, uključujući informacije o nivou uspostavljene automatizacije tih sistema.

XIV IZVEŠTAVANJE KLIJENATA

Član 75.

Društvo vodi evidenciju koja uključuje ugovor ili dokumente koje su potpisali Društvo i klijent, u kojima su utvrđena prava i obaveze ugovornih strana i drugi uslovi pod kojima Društvo pruža usluge klijentima.

Društvo pruža klijentu, na trajnom nosaču podataka, izveštaje o uslugama koje pruža, sa podacima o redovnoj komunikaciji sa klijentom koja zavisi od vrste i složenosti finansijskih instrumenata i prirode usluga koje se pružaju, i, prema potrebi, troškovima u vezi sa xxx transakcijama i uslugama.

Kada Društvo pruža usluge investicionog savetovanja, klijentu pre transakcije daje na trajnom mediju izjavu o podobnosti, u kojoj precizira dati investicioni savet uz obrazloženje kako xxx xxxxx ispunjava preferencije, ciljeve i druge karakteristike malog investitora.

Kada se ugovor o kupovini ili prodaji finansijskog instrumenta zaključuje komunikacijom na daljinu, što sprečava prethodno podnošenje izjave o podobnosti, Društvo može dati pisanu izjavu o podobnosti na trajnom nosaču podataka odmah nakon što se klijent obaveže ugovorom, ako su ispunjeni sledeći uslovi:

1) klijent se saglasio da će primiti izjavu o podobnosti bez nepotrebnog odlaganja, nakon izvršenja transakcije; i

2) Društvo xx xxxx klijentu izbor odlaganja transakcije kako bi unapred primio izjavu o podobnosti.

1. Izveštavanje klijenata u vezi sa izvršenjem naloga

Član 76.

Društvo, po sprovođenju naloga klijenta, postupaju na sledeći način:

1) bez odlaganja klijentu dostavlja na trajnom nosaču podataka bitne informacije u vezi s izvršavanjem tog naloga;

2) što je pre moguće klijentu dostavlja na trajnom nosaču podataka obaveštenje kojim se potvrđuje izvršenje naloga, a najkasnije prvog radnog xxxx od izvršenja ili ako Društvo prima potvrdu od xxxxx xxxxxx, najkasnije prvog radnog xxxx od prijema potvrde od xxxxx xxxxxx.

Stav 1. xxxxx 2) ovog člana ne primenjuje se u slučaju da potvrda sadrži iste informacije kao i potvrda koju klijentu bez odlaganja dostavlja neko drugo lice.

Stav 1. tač. 1) i 2) ovog člana ne primenjuju se u slučaju kada se nalozi izvršeni za račun klijenata odnose na obveznice kojima se finansiraju ugovori o hipotekarnim kreditima s navedenim klijentima, a u xxx se slučaju izveštaj o transakciji dostavlja istovremeno s uslovima xxxxxxxxxxxx kredita, ali najkasnije xxxxx xxxx od izvršenja naloga.

Uz poštovanje zahteva iz stava 1. ovog člana Društvo klijentu na zahtev dostavlja informacije o statusu njegovog naloga.

U slučaju naloga klijenta koji se odnose na udele ili akcije u subjektu za zajednička ulaganja, a koji se izvršavaju povremeno, Društva preduzima mere iz stava 1. xxxxx 2) ovog člana ili klijentu dostavlja najmanje jedanput u šest meseci informacije navedene u članu 78. ovih Pravila u vezi s navedenim transakcijama.

Član 77.

Obaveštenje iz člana 76. stava 1. xxxxx (2) ovih Pravila, po pravilu, sadrži sledeće informacije:

1) poslovno ime i sedište Društva;

2) ime i prezime/poslovno ime ili drugu oznaku klijenta;

3) xxx, vreme i mesto trgovanja;

4) identifikacionu oznaku finansijskog instrumenta;

5) količinu finansijskih instrumenata;

6) pojedinačnu i ukupnu cenu i oznaku valute u kojoj je izražena cena i kurs koji je korišćen ako transakcija uključuje konverziju valute;

7) kupovnu, odnosno prodajnu oznaku;

8) prirodu naloga, ukoliko se ne radi o kupovnom ili prodajnom nalogu;

9) vrstu naloga;

10)ukupni iznos obračunatih provizija i naknada i ako klijent to zahteva, razlaganje po stavkama koja, zavisno od slučaja, uključuje iznos svakog njihovog povećanja ili smanjenja vrednosti xxxx xx Društvo izvršilo transakciju pri trgovanju za sopstveni račun, a Društvo ima obavezu najpovoljnijeg izvršenja prema klijentu;

11)obaveze klijenta u vezi sa izmirenjem transakcije, uključujući i vremenski rok za plaćanje ili isporuku, kao i odgovarajuće podatke o računu, ako klijent nije prethodno obavešten o xxx pojedinostima i odgovornostima;

12)obaveštenje o drugoj ugovornoj strani u transakciji, ukoliko je xx xxxxx ugovorna strana samo Društvo ili drugo lice povezano sa Društvom ili drugi klijent Društva, osim ako je nalog izvršen u sistemu trgovanja koji omogućava anonimno trgovanje.

Kada Društvo informacije iz stava 1. ovog člana pruža putem standardnih oznaka, xxx xx dužno da u potvrdi pojasni značenje tih oznaka.

2. Izveštavanje klijenata u vezi sa upravljanjem portfoliom

Član 78.

Društvo klijentima kojima pruža uslugu upravljanja portfoliom, na trajnom nosaču podataka dostavlja periodični izveštaj o aktivnostima upravljanja portfoliom koje se sprovode za račun tog klijenta, osim ako taj izveštaj dostavlja neko drugo lice.

Periodični izveštaj sadrži korektan i uravnotežen pregled preduzetih aktivnosti i prinosa portfolija tokom izveštajnog perioda i zavisno od slučaja, uključuje sledeće informacije:

1) naziv Društva;

2) naziv ili drugu oznaku računa klijenta;

3) izveštaj o sadržaju i vrednovanju portfolija, uključujući pojedinosti o svakom finansijskom instrumentu koji se drži, njegovoj tržišnoj vrednosti ili fer vrednosti ako je tržišna vrednost nedostupna, novčanom stanju na početku i na kraju izveštajnog perioda i prinosu portfolija tokom izveštajnog perioda;

4) ukupan iznos naknada i troškova nastalih tokom izveštajnog perioda, pri čemu se raščlanjuju barem ukupne naknade za upravljanje i ukupni troškovi povezani s izvršenjem uključujući i, zavisno od slučaja, izjavu da će se na zahtev dostaviti detaljnija razlaganja;

5) poređenje prinosa tokom perioda na koje se izveštaj odnosi s referentnom vrednošću prinosa na ulaganje (ako postoji) dogovorenom između Društva i klijenta;

6) ukupni iznos dividendi, kamata i drugih plaćanja primljenih u izveštajnom periodu u vezi s portfoliom klijenta;

7) nformacije o drugim korporativnim aktivnostima na osnovu kojih se ostvaruju prava u vezi s finansijskim instrumentima koji se drže u portfoliju;

8) za svaku transakciju izvršenu tokom navedenog perioda, zavisno od slučaja, informacije iz člana 34. stav 1. tač. 3)-12) Pravilnika o pravilima postupanja investicionog društva prilikom pružanja usluga, osim ako se klijent izjasni da želi primati informacije o izvršenim transakcijama po izvršenju svake pojedinačne transakcije.

Periodični izveštaj dostavlja se svaka tri meseca, osim u sledećim slučajevima:

1) kad Društvo svojim klijentima osigurava pristup elektronskom sistemu, koji se smatra trajnim nosačem podataka, a u kojem se može pristupiti ažuriranim vrednovanjima portfolija klijenta i u kojem klijent može jednostavno pristupiti informacijama o imovini klijenta, a kad društvo ima dokaz da je klijent barem jedanput tokom relevantnog tromesečja pristupio vrednovanju svog portfolia;

2) u slučajevima kad se klijent izjasni da želi primati informacije o izvršenim transakcijama po izvršenju svake pojedinačne transakcije, periodični izveštaj xxxx xx dostaviti najmanje jedanput u 12 meseci;

3) kad ugovor o usluzi upravljanja portfoliom između Društva i klijenta dopušta upravljanje portfoliom korišćenjem finansijskog leveridža, periodični izveštaj xxxx xx dostaviti najmanje jedanput mesečno.

Izuzetak predviđen u stavu 3. xxxxx 2) ovog člana, ne primenjuje se u slučaju transakcija finansijskim instrumentima obuhvaćenim članom 2. stav 1. xxxxx 55) podtačkom (3) Zakona,

ni članom 2. stav 1. xxxxx 19) podtač. (4)-(11) Xxxxxx.

U slučajevima kad se klijent izjasni da želi primati informacije o izvršenim transakcijama po izvršenju svake pojedinačne transakcije, Društvo klijentu bez odlaganja, na trajnom nosaču podataka dostavljaju, nakon što lice ovlašćeno za upravljanje portfoliom izvrši transakciju, bitne informacije u vezi s navedenom transakcijom.

Društvo klijentu dostavlja obaveštenje kojim se potvrđuje transakcija i koja sadrži informacije iz člana 34. stav 1. Pravilnika o pravilima postupanja investicionog društva prilikom pružanja usluga najkasnije prvog radnog xxxx od izvršenja ili ako Društvo prima potvrdu od xxxxx xxxxxx, najkasnije prvog radnog xxxx od prijema potvrde od xxxxx xxxxxx.

Prethodni stav se ne primenjuje u slučaju da potvrda sadrži iste informacije kao i potvrda koju klijentu bez odlaganja dostavlja neko drugo lice.

Član 79.

Društvo kada pruža uslugu upravljanja portfoliom izveštava klijenta kada se ukupna vrednost portfolia, izračunata na početku svakog izveštajnog perioda, smanji za 10%, i nakon toga za svakih daljih 10%, najkasnije na kraju radnog xxxx xxxx xx xxxx prekoračen ili u slučaju kad se prag prekorači na neradni xxx, na kraju sledećeg radnog xxxx.

Društvo kada drži račun malog investitora koji uključuje pozicije u finansijskim instrumentima s finansijskim leveridžom ili transakcije potencijalnim obavezama, izveštava klijenta kada se početna vrednost svakog instrumenta smanji za 10% i nakon toga za svakih daljih 10%. Izveštavanje bi se trebalo sprovesti za svaki pojedinačni instrument posebno, osim ako se drugačije dogovori s klijentom, te se sprovodi najkasnije na kraju radnog xxxx xxxx xx xxxx prekoračen ili u slučaju kad se prag prekorači na neradni xxx, na kraju sledećeg radnog xxxx.

3. Izveštaji o finansijskim instrumentima ili sredstvima klijenata

Član 80.

Društvo je dužno da svakom pojedinačnom klijentu za kojeg drže finansijske instrumente ili novčana sredstva dostavlja najmanje na kvartalnoj osnovi izveštaje na trajnom nosaču podataka o navedenim finansijskim instrumentima ili novčanim sredstvima, osim ako je taj izveštaj dostavljen u nekom drugom periodičnom izveštaju. Društva taj izveštaj dostavljaju češće na zahtev klijenta po komercijalnoj ceni.

Izveštaj o imovini klijenta sadrži:

1) pojedinosti o svim finansijskim instrumentima ili novčanim sredstvima koje Društvo drži za klijenta, na kraju perioda na koji se izveštaj odnosi;

2) način korišćenja, odnosno raspolaganja finansijskim instrumentima i novčanim sredstvima u toku izveštajnog perioda;

3) koristi, odnosno prinose na osnovu takvog korišćenja, odnosno raspolaganja;

4) jasno navođenje imovine ili novčanih sredstava koji podležu odredbama Zakona i drugih relevantnih propisa i onih koji tome ne podležu, na primer onih koji podležu ugovoru o kolateralu s prenosom prava vlasništva;

5) jasno navođenje imovine na koju utiču određene karakteristike njenog statusa vlasništva, na primer pravo zaloge;

6) tržišnu vrednost finansijskih instrumenta uključenih u izveštaj ili, kada tržišna vrednost nije dostupna, njihovu procenjenu vrednost uz jasno navođenje činjenice da nedostatak tržišne cene verovatno upućuje na nedostatak likvidnosti. Ocenu procenjene vrednosti Društvo xxxx sprovesti u okviru svojih mogućnosti.

Periodični izveštaj o imovini klijenta ne dostavlja se kad Društvo svojim klijentima osigurava pristup elektronskom sistemu koji se smatra trajnim nosačem podataka i u kojem klijent može jednostavno pristupiti ažuriranim izveštajima o finansijskim instrumentima ili novčanim sredstvima klijenta, a kad Društvo ima dokaz da je klijent najmanje jedanput tokom relevantnog tromesečja pristupio xxx izveštaju.

4. Izveštaji o odlukama izdavaoca

Član 81.

Društvo je dužno da za izdavaoca, sa kojim ima zaključen ugovor o obavljanju korporativnih usluga, obezbeđuje jedinstvenu evidenciju akcionara, na njegov zahtev, na osnovu Poziva za skupštinu akcionara u kom je određen xxx akcionara saglasno zakonu kojim se uređuju privredna društva ili neku drugu svrhu naglašenu u zahtevu izdavaoca.

Jedinstvena evidencija akcionara, saglasno pravilima poslovanja CRHOV-a, između ostalog, sadrži i podatke o akcijama na xxxxxx xx upisano pravo trećih lica, ukoliko su ih zakoniti imaoci založili, i u xxx slučaju, i podatke o zalogoprimcu (licu u xxxx xx korist to pravo upisano).

Kada se na dnevnom redu skupštine nalazi odluka koja za posledicu ima poništenje svih ili određenog broja akcija zbog promene nominalne vrednosti (kada se menja broj izdatih akcija), smanjenja osnovnog kapitala poništenjem akcija u posedu akcionara, statusne promene i drugim slučajevima kada će biti poništene prethodno izdate akcije, Društvo je dužno da zalogoprimcu dostavi obaveštenje o:

− datumu održavanja skupštine izdavaoca na kojoj je dnevnim redom predviđeno donošenje odluke kojom će biti poništene akcije na xxxxxx xx konstituisano pravo zaloge i rokovima za sprovođenja te odluke,

− ukoliko se predmetnom odlukom vrši istovremeno izdavanje novih akcija, podatke o odnosu zamene postojećih akcija i akcija koje se izdaju (sa preciziranjem broja akcija koje se izdaju, a koji odgovara broju akcija na xxxxxx xx upisano određeno pravo).

− Kada se na dnevnom redu skupštine nalazi odluka o prinudnom otkupu svih akcija preostalih akcionara društva, Društvo kao korporativni agent izdavaoca, je dužno da zalogoprimcu dostavi obaveštenje o:

− datumu održavanja skupštine izdavaoca, na kojoj je dnevnim redom predviđeno donošenje odluke o prinudnom otkupu na osnovu koje će većinski akcionar od preostalih akcionara otkupiti sve preostale akcije tog izdavaoca na način i po postupku predviđenim pravilima poslovanja CRHOV-a,

− rokovima za sprovođenje te odluke.

Društvo, kao korporativni agent izdavaoca, uz zahtev za upis promena u CRHOV-u u skladu sa ovim članom, podnosi i dokaz da je obavestio zajmoprimca o očekivanim promenama na akcijama.

Odredbe ovog člana se shodno primenjuju i kada izdavalac donosi odluku o promeni pravne forme, odnosno kada se pokreće stečajni, odnosno likvidacioni postupak nad izdavaocem.

XV DRUGA PITANJA OD ZNAČAJA ZA RAD DRUŠTVA

1. Adekvatnost kapitala

Član 82.

Društvo je dužno da u svom poslovanju obezbedi da njegov kapital uvek bude u iznosu koji nije manji od minimalnog iznosa kapitala propisanog odredbama člana 165. Zakona.

U slučaju da kapital Društva iz stava 1. ovog člana padne ispod minimalnog iznosa kapitala propisanog odredbama zakona, Komisija će Društvu naložiti da u određenom periodu otkloni odstupanja, odnosno izreći neku od nadzornih mera.

Član 83.

Kapital Društva xxxx biti veći ili jednak zbiru kapitalnih zahteva za tržišne rizike, kreditni rizik i operativni rizik.

Kapital Društva ne sme biti manji od jedne četvrtine opštih troškova iz prethodne poslovne godine.

Član 84.

Društvo je dužno da podnosi izveštaj Komisiji o svakom padu kapitala Društva ispod propisanog nivoa iz čl. 165. i 210. Zakona, kao i da u izveštaju navede konkretne činjenice i okolnosti koje su dovele do pada kapitala Društva ispod tog nivoa.

Komisija može zahtevati od Društva koje ne dostiže kapital iz stava 1. ovog člana, odnosno xxxx kapital padne ispod propisanog nivoa, da odmah prestane sa pružanjem investicionih usluga i obavljanjem aktivnosti za koje društvo ne ispunjava obavezu adekvatnosti kapitala i može mu naložiti da:

1) odmah preduzme mere za obezbeđenje kapitala iznad nivoa propisanih stavom 1. ovog člana;

2) ograniči svoje investicione usluge i aktivnosti na način koji odredi Komisija sve dok se ne dostignu ili pređu propisani nivoi;

3) dostavi Komisiji blagovremene izveštaje o iznosu kapitala investicionog društva dok se ne dostignu ili pređu propisani nivoi.

2. Upravljanje rizicima

Član 85.

Pod rizicima xxxxxx xx Društvo izloženo podrazumeva se verovatnoća nastanka negativnih efekata na poslovni i finansijski rezultat i položaj Društva.

Društvo u svom poslovanju može biti naročito izloženo tržišnom riziku, kreditnom riziku, riziku likvidnosti, operativnom riziku, riziku izloženosti prema jednom licu ili grupi povezanih lica.

Društvo identifikuje, procenjuje i meri rizike xxxxxx xx izloženo u svom poslovanju i upravlja xxx rizicima u procedurama koje propisuje posebnim internim aktom, u skladu sa Zakonom i drugim propisima, standardima i pravilima struke.

Član 86.

Društvo uspostavlja, primenjuje i redovno ažurira sisteme upravljanja rizicima srazmerno vrsti, obimu i složenosti poslovanja Društva.

Sistemi iz stava 1. ovog člana uključuju:

1) strategije, politike, procedure i mere upravljanja rizicima;

2) organizacionu šemu sa definisanim ovlašćenjima i odgovornostima za upravljanje rizicima;

3) proces upravljanja rizicima;

4) efikasan sistem unutrašnjih kontrola.

Društvo prati i ocenjuje podobnost, sveobuhvatnost i efikasnost usvojenih strategija, politika i postupaka upravljanja rizicima, kao i primerenost i efikasnost predviđenih mera u svrhu otklanjanja mogućih nedostataka u strategijama, politikama i postupcima upravljanja rizicima, uključujući i propuste relevantnih lica.

Funkciju upravljanja rizicima Društvo može da obavlja uz druge poslove, s obzirom na vrstu, obim i složenost poslovanja Društva.

Mere za utvrđivanje i upravljanje rizicima Društva Član 87.

Društvo propisuje, organizuje i primenjuje mere za upravljanje rizicima koje će omogućiti sveobuhvatno i preventivno identifikovanje rizika, merenje intenziteta i procene xxxxxx xxxx mogu direktno ili indirektno da naruše sposobnost Društva u sprovođenju poslovne strategije i poslovnih ciljeva Društva, kao i nadzor i kontrolu istih i izveštavanje.

Društvo upravlja rizicima na način kojim obezbeđuje održavanje stepena izloženosti rizicima na nivou xxxx xxxx ugroziti imovinu i poslovanje Društva, odnosno koji će obezbediti zaštitu interesa Društva, klijenata i trećih lica.

Pri uspostavljanju mera i postupaka za utvrđivanje i upravljanje rizicima Društvo uzima u obzir vrstu, obim i složenost poslova koje obavlja, poslovne ciljeve i strategiju poslovanja, utvrđenu sposobnost preuzimanja rizika, izbor ulaganja u rizične finansijske instrumente kao i diversifikaciju ulaganja u iste.

3. Provizije Društva i druge naknade

Ćlan 88.

Provizije Društva i druge naknade propisane su Pravilnkom o tarifi Društva i utvrđuju se do maksimalnog iznosa provizija odnosno naknada za obavljanje investicionih usluga i aktivnosti odnosno dodatnih usluga.

Visina brokerske provizije ili druge naknade koju klijent plaća Društvu utvrđuje se ugovorom sa klijentom ili, na osnovu sporazuma sa klijentom u nalogu odnosno potvrdi o prijemu naloga.

Društvo je dužno da Pravilnik iz stava 1. ovog člana, pre početka primene, dostavi Komisiji za hartije od vrednosti, istakne u poslovnim prostorijama u kojima radi sa klijentima, i objavi na svojoj internet stranici.

4. Vođenje i upravljanje evidencijom

Član 89.

Društvo vodi evidencije o svim uslugama, aktivnostima i transakcijama koje je izvršilo, na način koji omogućava Komisiji za hartije od vrednosti da izvrši nadzor, proveri da li Društvo ispunjava sve svoje propisane obaveze i sprovodi mere predviđene Zakonom.

Evidencija iz prethodnog stava xx xxxx na mediju koji omogućuje skladištenje informacija, i dostupna je Komisiji za hartije od vrednosti za buduće korišćenje u obliku i na način predviđen podzakonskim aktima Komisije za hartije od vrednosti.

Društvo je dužno da, u skladu sa podzakonskim aktima Komisije za hartije od vrednosti, vodi:

1) evidencije o klijentima, pruženim uslugama i naplaćenim naknadama/ troškovima;

2) evidencije o zaključenim ugovorima sa klijentima;

3) evidenciju o tome koje je informacije pružilo klijentima ili potencijalnim klijentima u formi evidencije, zapisnika ili na drugi način, iz koje se tačno može utvrditi vreme i obim informacija koje su pružene klijentu ili potencijalnom klijentu u skladu sa Zakonom;

4) knjigu naloga, u elektronskom obliku, u koju se, odmah po prijemu, upisuju nalozi, uključujući i naloge koji se prenose na izvršenje drugom investicionom društvu, izmene i opozivi naloga;

5) evidenciju o transakcijama i obradi naloga.

Društvo je dužno da evidencije o klijentima, pruženim uslugama i naplaćenim naknadama ili troškovima, xxxx najmanje xxxxx xxxxxx na xxx xxxxx da podaci ovih evidencija po zahtevu Komisije za hartije od vrednosti budu dostupni čitljivi i po hronološkom redosledu.

Član 90.

Društvo uspostavlja, sprovodi i održava efikasnu politiku snimanja telefonskih razgovora i elektronskih komunikacija utvrđenu u pisanom obliku i primerenu veličini i organizaciji Društva, obimu i složenosti poslovanja.

Društvo obezbeđuje da organ uprave ima efikasan nadzor i kontrolu nad politikama i postupcima povezanima s snimanjem telefonskih razgovora i elektronskih komunikacija Društva.

Društva vodi i periodično ažurira evidenciju xxxx xxxx imaju uređaje Društva ili uređaje u privatnom vlasništvu xxxx xx upotrebu Društvo odobrilo.

Društva obezbeđuje obrazovanje i osposobljavanje zaposlenih u pogledu postupaka kojima se uređuju vođenje evidencije komunikacija Društva.

Pre nego što novim i postojećim klijentima pruže investicione usluge i aktivnosti koje se odnose na prijem, prenos i izvršavanje naloga, Društvo klijenta izveštava o sledećem:

1) razgovori i komunikacije se snimaju; i

2) primer zapisa tih razgovora s klijentom i komunikacija s klijentom xxxx dostupan na zahtev u periodu od pet xxxxxx, a na zahtev Komisije za hartije od vrednosti u periodu xx xxxxx xxxxxx.

Izveštavanje klijenata se vrši na istom jeziku odnosno jezicima koji se upotrebljavaju za pružanje investicionih usluga klijentima.

Društvo je dužno da na trajnom nosaču podataka beleži sve relevantne informacije koje se odnose na razgovore sa klijentom u četiri oka. Zabeležene informacije uključuju najmanje sledeće:

1) datum i vreme sastanaka;

2) mesto održavanja sastanaka;

3) identitet učesnika sastanaka;

4) inicijator sastanaka; i

5) relevantne informacije o nalogu klijenta uključujući cenu, obim, vrstu naloga i kada se prenosi ili izvršava.

Zapisi se čuvaju na trajnom nosaču podataka, čime se omogućava njihovo ponovno preslušavanje ili umnožavanje, te se moraju čuvati u formatu kojim se onemogućava izmena ili brisanje izvornog zapisa. Zapisi se čuvaju na mediju na način da su odmah dostupni klijentima na zahtev.

Društvo obezbeđuju kvalitet, tačnost i potpunost zapisa svih telefonskih razgovora i elektronskih komunikacija.