CBAC Lefel 3

Xxxxx, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer a Xxxxxx

Cymeradwywyd gan Cymwysterau Cymru

Mae’r cymhwyster hwn yn rhan o’r gyfres newydd o gymwysterau Iechyd a Gofal Cymdeithasol, a Gofal Plant yng Nghymru a ddarperir gan City&Guilds/CBAC.

Nid yw’r cymhwyster hwn a reoleiddir gan Cymwysterau Cymru ar gael i ganolfannau Lloegr.

Manyleb

Tabl o'r Newidiadau

Fersiwn	Crynodeb o newidiadau	Tudalen(nau)
2	Eglurhad o'r gofynion ar gyfer cyflawni'r cymhwyster	11
	Cynnwys gwybodaeth yn ymwneud â chyfle asesu Uned 331 yn y Gaeaf	27, 240, 241
	Eglurhad y dylai canolfannau wirio'r amserlen a'r wybodaeth am derfynau amser a gyhoeddir yn flynyddol er mwyn cadarnhau dyddiad cyflwyno'r ymchwiliad estynedig.	29

Cipolwg ar y cymhwyster

Xxxx pwnc	Iechyd a gofal plant
Rhif CC	C00/1249/6
Grŵp oedran cymeradwy	16+
Gofynion cofrestru	Dim
Asesiad	70% asesiad mewnol (Tasgau strwythuredig a phortffolio) a 30% allanol (arholiad ac ymchwiliad estynedig)
Graddio	Llwyddiant, Teilyngdod, Rhagoriaeth, Rhagoriaeth *
Cymeradwyaethau	Xxx xxxxx cymeradwyo'r ganolfan a'r cymhwyster
Deunyddiau cefnogi	Y Fanyleb Pecyn asesu mewnol Deunyddiau asesu enghreifftiol (asesiad allanol) Canllaw ar gyflwyno'r cymhwyster
Ymrestru ac ardystio	Gweler y manylion ar wefan y Consortiwm

Cynnwys

Cipolwg ar y cymhwyster 2

Cynnwys 3

1 Rhagarweiniad 9

Nodau ac amcanion y pwnc 10

Xxxxxxxxx 00

Oriau Dysgu xxx Arweiniad (ODA), Oriau mewn Lleoliad Gwaith, Cyfanswm Amser Cymhwyso (CAC) a Chredydau 15

2 Gofynion Canolfannau 16

Cymeradwyo'r cymhwyster 16

Staff canolfannau 16

3 Cyflwyno'r Cymwyster 19

Asesu cychwynnol a sefydlu 19

Deunyddiau cefnogi 20

Swyddogion Cyswllt/Penodedigion Allanol 21

Sicrhau Ansawdd Mewnol 21

Cymedroli trefniadau asesu mewnol 21

Xxxx fewnol 22

Ffactorau sy'n effeithio ar ddysgwyr unigol 22

Camymddwyn 22

Trefniadau mynediad ac ystyriaeth arbennig 23

4. Asesu 24

Crynodeb o’r asesu 24

Efelychu 25

Cyfyngiadau amser 25

Cydnabod dysgu blaenorol (CDB) 25

5. Unedau 31

Canllawiau ar gyflwyno cynnwys yr unedau 33

Uned 300	Hybu ymarfer craidd xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant	35
	Canllawiau cyflwyno	42
	Dull asesu	42
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	44
Uned 301	Hybu chwarae, dysgu, twf a datblygiad	45
	Gofynion tystiolaeth	48
	Canllawiau cyflwyno	48
	Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) cysylltiedig	48
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	49
Uned 302	Hybu maeth a hydradu yn y blynyddoedd cynnar	52
	Gofynion tystiolaeth	54
	Canllawiau cyflwyno	54
	Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) cysylltiedig	54
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	55
Uned 303	Ymateb i afiechyd, pla/haint, clefyd ac imiwneiddio mewn plentyndod	56
	Gofynion tystiolaeth	57
	Canllawiau cyflwyno	57
	SGC cysylltiedig	58
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	58
Uned 304	Hybu gofal plant 0-2 oed	60
	Gofynion Tystiolaeth	62
	Canllawiau cyflwyno	62
	SGC cysylltiedig	65
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	65
Uned 305	Hybu gofal plant 2-3 oed	67
	Gofynion tystiolaeth	69
	Canllawiau cyflwyno	69
	SGC cysylltiedig	71
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	71
Uned 306	Hybu gweithio gyda phlant 3-7 oed	74
	Gofynion tystiolaeth	77
	Canllawiau cyflwyno	77
	SGC cysylltiedig	79
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	80
Uned 307	Hybu'r broses o gaffael iaith newydd drwy drochi	83
	Gofynion tystiolaeth	85
	Canllawiau cyflwyno	85
	SGC cysylltiedig	85
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	85
Uned 308	Cefnogi teuluoedd i feithrin sgiliau rhianta	87
	Gwybodaeth ategol	91
	Gofynion tystiolaeth	91
	Canllawiau cyflwyno	91
	SGC cysylltiedig	93
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	93
Uned 309	Hybu a chefnogi lleferydd, iaith a sgiliau cyfathrebu	95
	Gofynion tystiolaeth	98
	Canllawiau cyflwyno	98

	SGC cysylltiedig	100
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	101
Uned 310	Dulliau cadarnhaol o gefnogi ymddygiad yn y blynyddoedd cynnar	103
	Gofynion tystiolaeth	105
	Canllawiau cyflwyno	105
	SGC cysylltiedig	107
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	107
Uned 311	Cefnogi plant ag anghenion ychwanegol	108
	Gofynion tystiolaeth	113
	Canllawiau cyflwyno	113
	SGC cysylltiedig	114
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	115
Uned 312	Cefnogi plant sy'n byw gydag epilepsi	117
	Gofynion tystiolaeth	119
	Canllawiau cyflwyno	119
	SGC cysylltiedig	119
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	119
Uned 313	Helpu i hybu iechyd plant	120
	Gofynion tystiolaeth	122
	Canllawiau cyflwyno	122
	SGC cysylltiedig	123
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	123
Uned 314	Monitro glwcos yng ngwaed y capilarïau	125
	Gofynion tystiolaeth	127
	Canllawiau cyflwyno	127
	SGC cysylltiedig	127
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	128
Uned 315	Cefnogi plant i fonitro glwcos	129
	Gofynion tystiolaeth	131
	Canllawiau cyflwyno	131
	SGC cysylltiedig	131
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	131
Uned 316	Cymryd samplau gwaed gwythiennol gan blant	133
	Gofynion tystiolaeth	135
	Canllawiau cyflwyno	135
	SGC cysylltiedig	136
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	136
Uned 317	Rhoi gofal i blant sy'n byw gyda chanser	137
	Gofynion tystiolaeth	139
	Canllawiau cyflwyno	139
	SGC cysylltiedig	140
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	140
Uned 318	Gofal lliniarol a gofal diwedd oes i blant a phobl ifanc	141
	Gofynion tystiolaeth	144
	Canllawiau cyflwyno	144
	SGC cysylltiedig	145
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	145

Uned 319	Rhoi brechiadau trwynol rhag y ffliw	146
	Gofynion tystiolaeth	148
	Canllawiau cyflwyno	148
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	148
Uned 320	Rhoi gofal stoma	149
	Gofynion tystiolaeth	152
	Canllawiau cyflwyno	152
	SGC cysylltiedig	152
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	152
Uned 321	Gofalu am glwyfau nad ydynt yn rhai cymhleth	153
	Gofynion tystiolaeth	155
	Canllawiau cyflwyno	155
	SGC cysylltiedig	155
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	155
Uned 322	Sgrinio'r golwg	157
	Gofynion tystiolaeth	159
	Canllawiau cyflwyno	159
	SGC cysylltiedig	159
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	159
Uned 323	Cynnal profion sgrinio'r golwg ar gyfer plant oed ysgol	161
	Gofynion tystiolaeth	163
	Canllawiau cyflwyno	163
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	163
Uned 324	Awtochwistrellu adrenalin	164
	Gofynion tystiolaeth	165
	Canllawiau cyflwyno	165
	SGC cysylltiedig	165
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	166
Uned 325	Cefnogi rhieni newydd a rhieni beichiog	167
	Gofynion tystiolaeth	170
	Canllawiau cyflwyno	170
	SGC cysylltiedig	170
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	171
Uned 326	Cyflwyniad i ofal plant yn y cartref	173
	Gofynion tystiolaeth	176
	Canllawiau cyflwyno	176
	SGC cysylltiedig	177
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	177
Uned 327	Paratoi ar gyfer ymarfer xx xxxx gwarchod plant	179
	Gofynion tystiolaeth	181
	Canllawiau cyflwyno	181
	SGC cysylltiedig	181
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	182
Uned 328	Hwyluso dysgu mewn grŵp	183
	Gofynion tystiolaeth	185
	Canllawiau cyflwyno	185
	SGC cysylltiedig	185
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	186

Uned 329	Cefnogi unigolion drwy fwydo gyda thiwb	187
	Gofynion tystiolaeth	189
	Canllawiau cyflwyno	189
	SGC cysylltiedig	189
	Deddfwriaeth gysylltiedig	189
Uned 208	Cefnogi plant sy'n byw gyda diabetes mellitus	191
	Gofynion tystiolaeth	194
	Canllawiau cyflwyno	194
	SGC cysylltiedig	194
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	194
Uned 209	Ymateb i adweithiau anaffylactig	196
	Gofynion tystiolaeth	197
	Canllawiau cyflwyno	197
	SGC cysylltiedig	197
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	198
Uned 210	Cyflwyniad i ddiffyg anadl ac asthma mewn plant	199
	Gofynion tystiolaeth	201
	Canllawiau cyflwyno	201
	SGC cysylltiedig	201
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	201
Uned 211	Cefnogi gofal ymataliaeth mewn plant	203
	Gofynion tystiolaeth	205
	Canllawiau cyflwyno	205
	SGC cysylltiedig	206
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	206
Uned 212	Cefnogi unigolion o ran symud a lleoli	207
	Gofynion tystiolaeth	209
	Canllawiau cyflwyno	209
	SGC cysylltiedig	209
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	209
Uned 213	Cyflwyniad i fesuriadau ffisiolegol mewn plant	211
	Gofynion tystiolaeth	213
	Canllawiau cyflwyno	213
	SGC cysylltiedig	213
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	213
Uned 214	Cynnal profion pwynt gofal	215
	Gofynion tystiolaeth	217
	Canllawiau cyflwyno	217
	SGC cysylltiedig	217
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	218
Uned 215	Casglu sbesimenau	219
	Gofynion tystiolaeth	221
	Canllawiau cyflwyno	221
	SGC cysylltiedig	221
	Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig	221

Uned 330: Egwyddorion a damcaniaethau sy'n dylanwadu ar ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yn yr 21ain ganrif yng Nghymru 222

Uned 331: Ymchwilio i faterion cyfredol xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yng Nghymru Tasgau Ymchwiliad Estynedig

22240

Atodiad 1	Arweiniad o ran yr Unedau a Argymhellir	245
Atodiad 2	Arweiniad o ran yr Unedau a Argymhellir	245
Atodiad 3	Cysylltiadau â chymwysterau eraill	249

1 Rhagarweiniad

Mae'r ddogfen hon yn dweud wrthych xxxx xxx xxxxx i chi ei wneud er mwyn cyflwyno'r cymwysterau:

Xxxx		Disgrifiad
Ar gyfer pwy mae'r cymhwyster?		Mae'r cymhwyster hwn yn bennaf ar gyfer pobl sy'n gweithio, neu sydd am weithio, mewn lleoliadau gofal plant wedi'u rheoleiddio gyda theuluoedd/gofalwyr a phlant o xxx 8 oed a gwasanaethau plant y GIG ar gyfer y rhai sy'n gweithio gyda theuluoedd/gofalwyr a phlant 0-19 oed. Mae wedi'i anelu'n bennaf at ddysgwyr sy'n astudio mewn lleoliad addysg xxxxxxx ond xxxx xxxx ei gyflwyno gan amrywiaeth o ddarparwyr dysgu. Xxx xxxxx i ddysgwyr ennill y cymhwyster hwn er mwyn gweithio fel ymarferydd gofal plant cymwysedig xxx oruchwyliaeth fel y nodir yn Fframwaith Cymwysterau Gofal Cymdeithasol Cymru ar gyfer Gofal Cymdeithasol a Gofal Plant yng Nghymru.
Xxxx xxx'r cymhwyster yn ei gynnwys?		Bydd y cymhwyster hwn yn galluogi dysgwyr i feithrin y wybodaeth a'r sgiliau sydd eu xxxxxx i gael gwaith a/neu i symud ymlaen o ran gyrfa mewn lleoliadau gofal plant neu iechyd. Mae'n cyfuno'r ddwy uned ymarfer a asesir yn y gweithle, gyda gwybodaeth ddamcaniaethol ychwanegol. Mae elfen ymarfer y cymhwyster hwn yn adlewyrchu cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer. Mae'r agwedd ddamcaniaethol yn canolbwyntio ar egwyddorion a damcaniaethau sy'n dylanwadu ar iechyd, llesiant a datblygiad plant a sut y gall y sector gofal plant ac iechyd plant ymateb i xxxx anghenion plant 0-19 oed. Mae'r wybodaeth, y ddealltwriaeth a'r sgiliau y xxx xxxxx i ddysgwr eu meithrin yn y cymhwyster hwn yn adeiladu ar gynnwys y cymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer a Theori a'r cymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd. Argymhellir yn gryf y dylai dysgwr sy'n dilyn y cymhwyster hwn fod wedi cwblhau, neu'n cwblhau ar hyn x xxxx, y cymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd.
Pa gyfleoedd sydd i ddatblygu?		Mae’r fanyleb hon yn cynnig sylfaen addas ar gyfer astudio'r blynyddoedd cynnar a gofal plant drwy amrywiaeth o gyrsiau addysg uwch, neu brentisiaethau. Yn ogystal, mae'r fanyleb hon yn gwrs astudio sy'n gydlynol, yn foddhaol ac yn xxxxx chweil i'r dysgwyr hynny nad ydynt yn symud ymlaen i astudio ymhellach yn y pwnc hwn. Bydd y cymhwyster hwn hefyd yn galluogi dysgwyr i symud ymlaen i gyflogaeth mewn rôl Lefel 3 neu symud ymlaen at

ddysgu pellach drwy'r cymwysterau canlynol gan y Consortiwm:

• TAG Iechyd a Gofal Cymdeithasol, a Gofal Plant

• Lefel 4 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant gydag arbenigedd

• Lefel 4 Arwain a Rheoli Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Egwyddorion, Damcaniaethau a Chyd-destunau.

Gyda phwy y gwnaethom ddatblygu'r cymhwyster?

Gofal Cymdeithasol Cymru ac Addysg a Gwella Iechyd Cymru a ddatblygodd gynnwys unedau ymarfer y cymhwyster hwn ac sy'n xxxxxxx xxxx.

Datblygwyd y cynnwys ar y cyd â'r Consortiwm, yn ogystal â rhanddeiliaid, tiwtoriaid, athrawon ac aseswyr yn y gweithle o

xxx xxxx o'r sector iechyd a gofal plant.

Nodau ac amcanion y pwnc

Bydd cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer a Theori yn galluogi dysgwyr i feithrin a dangos eu gwybodaeth, dealltwriaeth, ymddygiadau, sgiliau ac ymarfer mewn lleoliad gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant. Yn benodol, bydd dysgwyr yn gallu dangos eu bod yn:

• deall ac yn gallu defnyddio'n ymarferol, yr egwyddorion a'r gwerthoedd sy'n sail i ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

• deall, ac yn gallu defnyddio'n ymarferol, ddulliau plant-ganolog i ofal, chwarae a dysgu

• hybu a chefnogi datblygiad plant drwy eu hymarfer eu hunain

• gwerthuso ymchwil a damcaniaethau i gefnogi ymarfer

• ymwybodol o bolisïau allweddol yn y sector a sut mae'r rhain yn effeithio ar ddatblygu a darparu gwasanaethau

• gweithio mewn partneriaeth â phlant, eu teuluoedd, gofalwyr ac amrywiaeth o weithwyr proffesiynol

• gallu myfyrio ar ymarfer er mwyn parhau i wella

• defnyddio amrywiaeth o dechnegau datrys problemau

• defnyddio sgiliau llythrennedd, rhifedd a chymhwysedd digidol fel sy'n briodol yn eu swydd.

Mae'r wybodaeth, y ddealltwriaeth a'r sgiliau xxx xxxxx i ddysgwr eu meithrin yn y cymhwyster hwn yn adeiladu ar gynnwys gwybodaeth y cymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd.

Sylwer: un o'r gofynion a nodir yn Fframwaith Cymwysterau Gofal Cymdeithasol Cymru ar gyfer Gofal Cymdeithasol a Gofal Plant yw y bydd angen y ddau gymhwyster canlynol ar unigolyn sy'n gweithio yn y sector gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant:

• y cymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd a xxxxx xx'r

• cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer neu'r

• cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer a Theori i weithio mewn rolau swyddi penodol.

I gael rhagor o wybodaeth am y gofynion ar gyfer gweithio yn y sector gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant, gan gynnwys rolau swyddi penodol, gweler y Fframwaith cymwysterau ar gyfer gofal cymdeithasol a gofal plant rheoledig yng Nghymru sydd ar gael ar wefan Gofal Cymdeithasol Cymru. xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxxxxxxx-xxxxxxxxxxx .

Hefyd, bydd angen i'r rheini sy'n gweithio mewn lleoliadau gofal plant wedi'u rheoleiddio gyda phlant 8-12 oed gwblhau cymhwyster gwaith chwarae ychwanegol a enwir gan Skills Active xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx .

Strwythur

Er mwyn ennill cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer a Theori, rhaid i ddysgwyr gyflawni cyfanswm o, o leiaf, 50 credyd o'r unedau Ymarfer:

• Rhaid ennill 30 o gredydau o grŵp Gorfodol 1

• Rhaid ennill o leiaf 4 credyd o grŵp Dewisol A

• Gellir ennill yr 16 o gredydau sy'n weddill o unedau o fewn Grwpiau Dewisol A, B neu C a,

• chwblhau Grŵp Gorfodol 2 a chyflawni'r lleiafswm marciau GMU sy'n ofynnol ar gyfer gradd y cymhwyster (gweler tudalen 30).

Lleiafswm yr oriau dysgu xxx arweiniad sy'n ofynnol ar gyfer y cymhwyster hwn yw 720.

Rhif yr Uned	Teitl yr Uned	ODA	Credyd
Grŵp Gorfodol 1
300	Hybu ymarfer craidd xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant	85	18
301	Hybu chwarae, dysgu, twf a datblygiad	35	5
302	Hybu maeth a hydradu yn y blynyddoedd cynnar	30	4
303	Ymateb i afiechyd, pla/haint, clefyd ac imiwneiddio mewn plentyndod	20	3
Grŵp Dewisol A
304	Hybu gofal plant 0-2 oed	20	4
305	Hybu gofal plant 2-3 oed	20	4
306	Hybu gweithio gyda phlant 3-7 oed	30	6

Rhif yr Uned

Teitl yr Uned

ODA

Credyd

Grŵp Dewisol B

307

Hybu'r broses o gaffael iaith newydd drwy drochi

308

Cefnogi teuluoedd i feithrin sgiliau rhianta

309

Hybu a chefnogi lleferydd, iaith a sgiliau cyfathrebu

310

Dulliau cadarnhaol o gefnogi ymddygiad yn y blynyddoedd cynnar

311

Cefnogi plant ag anghenion ychwanegol

Grŵp Dewisol C

312

Cefnogi plant sy'n byw gydag epilepsi

313

Cefnogi hybu iechyd plant

314

Monitro glwcos yng ngwaed y capilarïau

315

Cefnogi plant i fonitro glwcos

316

Cymryd samplau gwaed gwythiennol gan blant

317

Rhoi gofal i blant sy'n byw gyda chanser

318

Gofal lliniarol a gofal diwedd oes i blant a phobl ifanc

319

Rhoi brechiadau trwynol rhag y ffliw

320

Rhoi gofal stoma

321

Gofalu am glwyfau nad ydynt yn rhai cymhleth

322

Cynnal profion sgrinio golwg

323

Cynnal profion sgrinio'r clyw ar gyfer plant oed ysgol

324

Awtochwistrellu adrenalin

Rhif yr Uned

Teitl yr Uned

ODA

Credyd

325

Cefnogi rhieni newydd a darpar rieni

326

Cyflwyniad i ofal plant yn y cartref

327

Paratoi ar gyfer ymarfer xx xxxx gwarchod plant

328

Hwyluso dysgu mewn grŵp

329

Cefnogi unigolion drwy fwydo gyda thiwb

208

Cefnogi plant sy'n byw gyda diabetes mellitus

209

Ymateb i adweithiau anaffylactig

210

Cyflwyniad i ddiffyg anadl ac asthma mewn plant

211

Cefnogi gofal ymataliaeth mewn plant

212

Cefnogi unigolion o ran symud a lleoli

213

Cyflwyniad i fesuriadau ffisiolegol mewn plant

214

Cynnal profion pwynt gofal

215

Casglu sbesimenau

Grŵp Gorfodol 2 220 22

330

Egwyddorion a damcaniaethau sy'n dylanwadu ar ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yn yr 21ain ganrif yng Nghymru.

190

331

Ymchwilio i faterion cyfredol xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yng Nghymru.

Sylwer: mae gwahaniaeth rhwng grwpiau Dewisol B ac C i gefnogi'r fethodoleg asesu ar gyfer y cymhwyster hwn. Gellir dewis unedau o'r xxxxx grŵp xxx'r llall yn dibynnu ar y credydau sydd ar gael. Mae rhagor o fanylion am y fethodoleg asesu i'w gweld yn y pecyn asesu.

Mae'r rheolau ychwanegol canlynol yn bodoli ar gyfer unedau penodol o fewn y cymhwyster hwn:

• Rhaid i ddysgwyr sy'n gwneud Uned 324 Awto-chwistrellu adrenalin hefyd gwblhau Uned 209 Ymateb i adweithiau anaffylactig. Gall Uned 209 gael ei gwneud xxxxx xx cyn neu ar y cyd ag Uned 324.

• Rhaid i unrhyw ddysgwyr sy'n gwneud Uned 327 Paratoi ar gyfer ymarfer xx xxxx gwarchod plant fod wedi cwblhau ac ennill Uned 326 Cyflwyniad i ofal plant yn y cartref cyn dechrau'r uned hon.

Grŵp Gorfodol 2: Uned 330 ac Uned 331

Mae Grŵp Gorfodol 2 yn ategu'r unedau yng Ngrŵp Gorfodol 1 y cymhwyster hwn ac yng nghymhwyster Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd, gan hefyd roi'r cyfle i ddysgwyr feithrin mwy o wybodaeth am feysydd nad ydynt ar gael o fewn yr unedau gofynnol a dewisol eraill yn y cymhwyster hwn.

Uned 330: Mae egwyddorion a damcaniaethau sy'n dylanwadu ar ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yn yr 21ain ganrif yng Nghymru yn cynnwys pum prif faes testun:

• cefnogi datblygiad cyfannol 0-19 oed

• dulliau’n ymwneud ag ymddygiad cadarnhaol i gefnogi datblygiad cyfannol

• darpariaeth gofal iechyd ar gael yng Nghymru o adeg cenhedlu hyd at 19 oed a sut mae'n cefnogi iechyd a llesiant

• yr egwyddorion i sicrhau dysgu cynhwysol ar gyfer pob plentyn 0-19 oed

• effaith meddwl traddodiadol a chyfoes ar ddatblygiad cyfannol plant.

Mae cynnwys yr uned yn estyn y wybodaeth a'r ddealltwriaeth y bydd dysgwyr yn eu meithrin drwy gwblhau'r unedau ymarfer o'u dewis ac yn cyflwyno pynciau ychwanegol er mwyn adlewyrchu anghenion ehangach y sector gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant.

Bydd dysgwyr yn meithrin gwybodaeth a dealltwriaeth o ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant gan gwmpasu'r ystod oedran gyfan sef 0-19 oed. Bydd hyn yn datblygu ac yn atgyfnerthu'r wybodaeth a'r ddealltwriaeth a feithrinwyd yn ystod eu lleoliadau gwaith sy'n canolbwyntio ar blant 0-8 oed (neu isadran o fewn yr ystod oedran hon).

Bydd dysgwyr yn meithrin gwybodaeth a dealltwriaeth o’r ffordd y gall gwahanol leoliadau iechyd, blynyddoedd cynnar ac addysg hybu a chefnogi iechyd, llesiant a datblygiad, 0-19 oed. Bydd hyn yn rhoi'r cyfle i ddysgwyr ehangu eu gwybodaeth a'u dealltwriaeth oherwydd gall eu cyfleoedd lleoliad gwaith fod yn gyfyngedig i un neu ddau leoliad.

Hefyd, gan fod yr uned yn cynnwys ffocws ar agweddau iechyd ar ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant, bydd dysgwyr yn meithrin gwybodaeth a dealltwriaeth o'r rôl a gwerth llawer o wahanol feysydd o fewn y sector gofal iechyd. Bydd hyn yn ymestyn gwybodaeth a dealltwriaeth o wasanaethau gofal iechyd, gweithwyr proffesiynol sy'n gweithio o fewn y gwasanaethau ac yn rhoi cipolwg i ddysgwyr ar gyfleoedd gwaith yn ogystal â chymwysterau pellach o fewn y sector gofal iechyd y gallan nhw fod am eu dilyn wrth gwblhau'r cymhwyster hwn.

Uned 331: Mae ymchwilio i faterion cyfredol xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yng Nghymru yn gofyn i ddysgwyr ymchwilio i fater cyfoes ar gyfer y sector. Nid yw'r uned hon yn cynnwys unrhyw gynnwys ychwanegol. Er mwyn cwblhau'r asesiad, bydd dysgwyr yn defnyddio'r wybodaeth a'r ddealltwriaeth a feithrinwyd ganddyn nhw drwy gwblhau Uned 330 a'r unedau ymarfer o'u dewis.

Bydd cynnwys ac asesiad Unedau 330 a 331 o Grŵp Gorfodol 2 yn sicrhau bod dysgwyr yn gallu:

• dangos gwybodaeth a dealltwriaeth o amrywiaeth o gysyniadau, gwerthoedd a materion allweddol sy'n berthnasol i leoliadau a chyd-destunau gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

• cymhwyso gwybodaeth a dealltwriaeth er mwyn dadansoddi ymarfer seiliedig ar dystiolaeth (eu hymarfer eu hunain ac ymarfer pobl eraill) o fewn gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

• ymchwilio i ddamcaniaethau ac ymarfer sy'n ymwneud â gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant, eu gwerthuso a myfyrio ar y ffordd y gallan nhw ddylanwadu ar ymarfer.

Oriau Dysgu xxx Arweiniad (ODA), Oriau mewn Lleoliad Gwaith, Cyfanswm Amser Cymhwyso (CAC) a Chredydau

Mae Oriau Dysgu Xxx Arweiniad (ODA) yn rhoi syniad i ganolfannau o faint o amser dysgu ac asesu xxx oruchwyliaeth sydd xx xxxxx i gyflwyno uned a gellir eu defnyddio at bwrpasau cynllunio.

Er mwyn cyflawni'r cymhwyster hwn, mae gofyn bod dysgwyr yn cwblhau o leiaf 700 awr mewn lleoliad gwaith. Ceir rhagor o fanylion am hyn ar dudalen 19. Mae'r gofyniad hwn wedi cael ei bennu gan y sector a chytunwyd xxxx xxxx Cymwysterau Cymru fel y nifer lleiaf o oriau y byddai'n rhaid i ddysgwyr ei gwblhau er mwyn dangos eu bod yn bodloni gofynion yr unedau ymarfer o fewn y cymhwyster hwn (Grŵp Gorfodol 1 a Grwpiau Dewisol A-C).

Cyfanswm Amser Cymhwyso (CAC) yw cyfanswm yr amser, mewn oriau, y disgwylir i ddysgwr ei dreulio er mwyn ennill cymhwyster. Mae'n cynnwys oriau dysgu xxx arweiniad ac oriau a dreulir yn paratoi, yn astudio ac yn cyflawni rhai gweithgareddau asesu ffurfiannol, y gall rhai ohonyn nhw fod mewn gweithle/lleoliad.

Mae fformiwla sy'n cyfateb i xxxxx y CAC wedi'i rannu â 10 yn cael ei defnyddio i gyfrifo'r credyd.

Cyfrifwyd mai Cyfanswm Amser Cymhwyso’r cymhwyster hwn yw 1,280 awr. Mae’r rhain yn

cynnwys:

• 250 awr o ddysgu xxx arweiniad y tu xxxxx i'r gwaith er mwyn cwblhau unedau yng Ngrŵp Gorfodol 1 a Grwpiau Dewisol A-C

• 220 awr o ddysgu xxx arweiniad a neilltuwyd i Grŵp Gorfodol 2

• 700 awr o ddysgu mewn swydd ar gyfer y lleoliad gwaith, y disgwylir i 250 ohonyn nhw fod xxx arweiniad

• 110 awr o waith astudio hunangyfeiriedig ychwanegol a fyddai'n gallu cynnwys:

• defnydd o adnoddau dysgu ar-lein

• cwblhau asesiadau/papurau arholiad enghreifftiol

• cwblhau gwaith ymchwil annibynnol gan gynnwys darllen cyhoeddiadau ac adroddiadau sy'n ymwneud â'r sector

• myfyrio

Nodir yr ODA, y CAC a'r gwerth credyd ar gyfer y cymhwyster hwn isod.

	ODA	CAC	Credyd
Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer a Theori	720	1280	128

2 Gofynion canolfannau ‌

Cymeradwyo'r cymhwyster

Bydd angen cymeradwyo canolfannau a chymhwyster ar gyfer y cymhwyster hwn. Bydd hyn yn cynnwys asesiad desg.

Er mwyn cymeradwyo canolfan, rhaid i sefydliad allu bodloni'r meini prawf cymeradwyo canolfannau. Mae'r dogfennau canlynol yn rhoi manylion sut i gael cymeradwyaeth ar gyfer y cymhwyster hwn:

• Canllaw Gweinyddu

• Rheoliadau Cyffredinol y CGC ar gyfer Canolfannau Cymeradwy.

Cynghorir darpar ganolfannau i geisio cymeradwyaeth canolfan a chymhwyster, fel sy'n briodol, cyn dechrau cyflwyno'r cymhwyster.

Mae'r Consortiwm yn anelu at gyhoeddi'r penderfyniad ynghylch cymeradwyo'r ganolfan a'r cymhwyster o fewn 30 diwrnod gwaith ar ôl i'r cais gael ei gyflwyno, gan arwain at bedwar canlyniad posibl:

• cymeradwyo'r ganolfan a'r cymhwyster

• cymeradwyo'r ganolfan a'r cymhwyster yn amodol ar gynllun gweithredu

• ymatal rhag cymeradwyo'r ganolfan a'r cymhwyster yn amodol ar gynllun gweithredu

• gwrthod cymeradwyo'r ganolfan a'r cymhwyster.

Tybir bod y ganolfan a'r cymhwyster wedi cael eu cymeradwyo pan fydd City & Guilds yn anfon cadarnhad ysgrifenedig o'r statws at y ganolfan, ac nid cyn hynny.

Bydd yn ofynnol i ganolfannau wneud cais am gymeradwyaeth ar gyfer y cymhwyster hwn a bodloni'r gofynion penodol i ganolfannau a amlinellir yn y ddogfen hon yn ymwneud â staff cyflwyno a chymhwysedd aseswyr. Bydd y gofynion hyn yn cael eu harchwilio a'u monitro fel rhan o'r broses cymeradwyo cymwysterau a'r broses o fonitro'r cymwysterau hyn yn barhaus.

Staff canolfannau Staff cyflwyno

Rhaid i staff sy'n cyflwyno'r cymhwyster hwn xxxx xxxxxx eu bod yn bodloni'r gofynion arbenigedd galwedigaethol canlynol. Rhaid iddyn nhw:

• fod yn gymwys yn alwedigaethol neu'n wybodus yn dechnegol yn y xxxx xxxx nhw'n darparu hyfforddiant ar ei gyfer. Rhaid i'r wybodaeth hon gyfateb o leiaf i'r un lefel â'r hyfforddiant a ddarperir

• bod â phrofiad perthnasol diweddar yn y xxxx penodol y byddan nhw'n ei asesu

• bod â phrofiad credadwy o ddarparu hyfforddiant.

Gall staff y ganolfan gyflawni mwy nag un rôl, er enghraifft, gallan nhw fod yn diwtor ac yn aseswr pwnc neu'n swyddog gwirio ansawdd mewnol, ond ni xxxxx nhw wirio ansawdd eu hasesiadau eu hunain yn fewnol.

Bydd y Consortiwm yn cynnal sesiynau hyfforddi a DPP i'r staff cyflwyno, gwirwyr mewnol a rheolwyr canolfannau i sicrhau bod yr hyfforddiant a'r canllawiau a ddarperir yn safonol ar draws y sector. Cyfrifoldeb y ganolfan yw sicrhau bod yr xxxx staff cyflwyno'n mynychu'r digwyddiadau hyn, fel y bo'n briodol.

Gofynion aseswyr

Rhaid i aseswyr deilliannau dysgu seiliedig ar gymhwysedd:

• fod yn alwedigaethol gymwys; mae hyn yn golygu bod yn rhaid i xxx aseswr allu gweithredu gofynion llawn y xxxx xxx'n ei asesu i'r un lefel o leiaf. Ystyr cymhwysedd galwedigaethol yw eu bod hefyd yn alwedigaethol wybodus

• cynnal eu cymhwysedd galwedigaethol drwy ddysgu a datblygu proffesiynol parhaus a pherthnasol y gellir eu dangos yn glir

• meddu ar y cymwysterau cyfredol ar gyfer Aseswyr, neu fod yn gweithio tuag at eu hennill, er enghraifft:

• Lefel 3 Dyfarniad mewn Asesu Cymhwysedd yn yr Amgylchedd Gwaith

neu

• feddu ar Ddyfarniad Aseswyr A1 neu unedau D32/33.

Lle xx xxx aseswyr hen gymwysterau aseswr, rhaid iddyn nhw ddangos eu bod yn asesu'n unol â safonau asesu cyfredol neu gymhwyster cyfatebol/amgen addas arall ar gyfer asesu perfformiad yn y gwaith. Rhaid cytuno ar hyn ymlaen llaw gyda Swyddog Sicrhau Ansawdd Allanol y ganolfan.

Mae'r Consortiwm hefyd yn derbyn cymwysterau aseswr eraill a achredir yn genedlaethol. Mae rhestr gynhwysfawr o'r rhain i'w gweld ar dudalen we'r cymhwyster.

Lle bo aseswr yn gweithio tuag at ennill cymwysterau aseswr, rhaid bod trefniant cydlofnodi ar waith gan aseswr cymwysedig o'r un xxxx galwedigaethol neu faes galwedigaethol cysylltiedig.

Lle y nodir mewn gofynion tystiolaeth ei bod yn briodol eu defnyddio, dylai tystion arbenigol fod:

• yn meddu ar wybodaeth ddigonol am yr unedau y byddan nhw'n rhoi tystiolaeth ar eu cyfer

• yn alwedigaethol gymwys yn eu xxxx arbenigedd i'r un lefel o leiaf â'r uned y byddan nhw'n rhoi tystiolaeth ar ei chyfer

• yn meddu ar unrhyw gymhwyster asesu perfformiad yn y gweithle neu fod wedi gweithio mewn swydd broffesiynol a oedd yn cynnwys gwerthuso ymarfer xxx dydd staff.

Swyddogion Sicrhau Ansawdd Mewnol (SSAM)

Rhaid i'r rheini sy'n cyflawni rôl sicrhau ansawdd mewnol fod yn alwedigaethol wybodus a meddu ar y sgiliau sydd eu xxxxxx i wneud penderfyniadau sicrhau ansawdd.

Mae'r gofynion cymhwyso ar gyfer swyddog sicrhau ansawdd mewnol ar gyfer cymwysterau seiliedig ar gymhwysedd fel a ganlyn. Dylai'r swyddog sicrhau ansawdd mewnol fod yn:

• meddu ar y cymwysterau Sicrhau Ansawdd cyfredol, neu fod yn gweithio tuag at eu hennill, er enghraifft:

• Lefel 4 Dyfarniad ar gyfer Sicrhau Ansawdd Mewnol Prosesau ac Arferion Asesu neu

• Lefel 4 Tystysgrif mewn Arwain Gwaith Sicrhau Ansawdd Prosesau ac Ymarfer Asesu yn Fewnol neu

• Feddu ar uned D34 neu Ddyfarniad Gwirwyr V1.

Lle bo Swyddog Sicrhau Ansawdd Mewnol yn gweithio tuag at ennill cymhwyster Swyddog Sicrhau Ansawdd Mewnol, rhaid bod trefniant cydlofnodi ar waith gan swyddog sicrhau

ansawdd mewnol cymwysedig o'r un xxxx galwedigaethol neu faes galwedigaethol cysylltiedig.

Swyddogion sicrhau ansawdd allanol

Rhaid i'r rhai sy'n cyflawni rôl sicrhau ansawdd allanol fod yn alwedigaethol wybodus a meddu ar y sgiliau sydd eu xxxxxx i wneud penderfyniadau sicrhau ansawdd. Mae hyn yn golygu bod swyddogion cyswllt/penodedigion yn ymwybodol o'r lleoliadau, trefniadau rheoleiddio, deddfwriaeth a chod ymarfer ar gyfer y gwasanaeth xxx sylw, yn ogystal â gofynion safonau cenedlaethol Cymru ar adeg cyflawni'r asesiad.

Mae'r Consortiwm yn ei gwneud yn ofynnol i swyddogion cyswllt/penodedigion feddu ar gymhwyster sicrhau ansawdd allanol, sef xxxxx xx:

D35 - Gwirio'r Broses Asesu'n Allanol (D35) neu V2 - Tystysgrif Lefel 4 mewn Sicrhau Ansawdd y Broses Asesu yn Allanol (V2)

neu'r

Lefel 4 Sicrhau Ansawdd Prosesau ac Ymarfer Asesu yn Allanol.

Bydd Swyddogion Cyswllt/penodedigion yn gweithio tuag at ennill y cymhwyster sicrhau ansawdd allanol cyfredol (TAQA) neu byddan nhw eisoes wedi'i ennill, neu byddan nhw'n meddu ar hen gymhwyster fel V2/D35.

Lle bo Swyddog Sicrhau Ansawdd Xxxxxxx yn gweithio tuag at fodloni'r gofynion ar gyfer Swyddogion Sicrhau Ansawdd Allanol, rhaid bod trefniant cydlofnodi ar waith gan swyddog sicrhau ansawdd allanol arall o'r un xxxx galwedigaethol neu faes galwedigaethol cysylltiedig.

Cyd-destun Cymreig

Awgrymir y byddai'n fuddiol i unigolion, nad ydyn nhw wedi cynnal gweithgareddau asesu yng Nghymru o'r blaen, fod yn ymwybodol o'r iaith Gymraeg a diwylliant, polisïau a chyd-destun Cymru i'w cefnogi yn eu swyddi.

Datblygiad proffesiynol parhaus

Disgwylir i ganolfannau gefnogi eu staff i sicrhau bod eu gwybodaeth a'u cymhwysedd yn y xxxx galwedigaethol ac o ran ymarfer gorau wrth gyflwyno, mentora, hyfforddi, asesu a sicrhau ansawdd yn gyfredol a'u bod yn ystyried unrhyw ddatblygiadau cenedlaethol neu ddeddfwriaethol.

3 Cyflwyno'r cymhwyster

Gofynion cofrestru dysgwyr

Er nad yw'r Consortiwm yn gosod gofynion cofrestru ar gyfer y cymhwyster hwn, rhaid i ganolfannau sicrhau bod gan ddysgwyr y potensial i ennill y cymhwyster yn llwyddiannus, a'u bod yn cael y cyfle i wneud hynny.

Argymhellir yn gryf y dylai dysgwr sy'n dilyn y cymhwyster hwn fod wedi cwblhau, neu'n cwblhau ar hyn x xxxx, y cymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd.

Cyfyngiadau oedran

Mae'r cymhwyster hwn wedi'i gymeradwyo ar gyfer dysgwyr 16 oed a throsodd. Ni all y Consortiwm dderbyn unrhyw ymrestriad ar gyfer dysgwyr o xxx 16 oed.

Cofrestru Dysgwyr

Bydd canolfannau yn cofrestru dysgwyr ar gyfer y cymhwyster hwn gan ddilyn prosesau cofrestru safonol CBAC. Mae rhifyn cyfredol dogfen Dulliau Cofrestru a Gwybodaeth am y Codau CBAC yn rhoi'r dulliau cofrestru diweddaraf.

Asesu cychwynnol a sefydlu

Dylid cynnal asesiad cychwynnol o xxx dysgwr cyn dechrau xx xxxxxx er mwyn nodi:

• p'un a oes ganddo unrhyw anghenion penodol o ran hyfforddiant

• unrhyw gymorth ac arweiniad y gall fod ei xxxxx xxxx wrth weithio tuag at ei gymhwyster

• unrhyw unedau y mae eisoes wedi'u cwblhau, neu gredyd y mae wedi'i gronni sy'n berthnasol i'r cymhwyster

• y math a'r lefel briodol o gymhwyster.

Argymhellir bod canolfannau yn cynnig rhaglen sefydlu fel bod y dysgwr yn deall gofynion y cymhwyster, ei gyfrifoldebau fel dysgwr, a chyfrifoldebau'r ganolfan yn llawn. Xxxx y wybodaeth hon gael ei chofnodi ar gontract dysgu.

Lleoliad gwaith

Mae'r cymhwyster hwn (fel y'i nodir xx Xxxxx Prawf Cymeradwyo Cymwysterau Cymru) yn ei gwneud yn ofynnol i xxx ymgeisydd gwblhau lleoliad gwaith mewn lleoliad gofal plant/gofal iechyd priodol. Drwy gwblhau lleoliad gwaith gellir cael digon o gyfleoedd dysgu i ddangos cymhwysedd a gallu datblygu ar lefel bersonol ac ar lefel broffesiynol.

Felly, yn ogystal â chyflawni'r xxxx ddeilliannau dysgu sy'n rhan o gynnwys y cymhwyster, bydd angen i ymgeiswyr gyflawni'r gofyniad gorfodol yn gweithio mewn lleoliad gwaith am gyfnod lleiaf o 100 diwrnod (700 awr) gyda phlant (0-7 oed 11 mis) i gyflawni'r cymhwyster hwn.

Gellir bodloni'r gofyniad hwn yn y ffyrdd canlynol:

• ar gyfer ymgeiswyr mewn swydd gysylltiedig gall y gofyniad gael ei fodloni yn eu gweithle ar yr xxxx bod eu rôl yn eu galluogi i gyflawni'r xxxx xxxxx prawf asesu angenrheidiol ar gyfer yr unedau maen nhw'n gweithio tuag atyn nhw

• ar gyfer ymgeiswyr nad ydynt wedi'u cyflogi yn y sector gofal plant rhaid i'r gofyniad gael ei fodloni drwy waith di-dâl fel rhan annatod o'r cwrs

• gellir cwblhau lleoliad gwaith mewn unrhyw leoliad gofal plant neu iechyd plant rheoleiddiedig lle gall dysgwyr weithio gyda phlant 0-7 oed 11 mis

• gellir cwblhau lleoliad gwaith mewn mwy nag un lleoliad gofal plant neu iechyd plant rheoleiddiedig os yw'n briodol i sicrhau y gall dysgwyr gyflawni'r xxxx xxxxx prawf asesu gofynnol ar gyfer yr unedau maen nhw'n gweithio tuag atyn nhw

• mae lleoliadau ysgol ond yn briodol os yw'r lleoliad yn galluogi dysgwyr i ennill profiad gyda phlant 0-7 oed ac 11 mis. Rhaid i'r lleoliad alluogi dysgwyr i gyflawni neu fodloni'r xxxx xxxxx prawf/gofynion ar gyfer unedau Grŵp Gorfodol 1, o leiaf un o unedau Grŵp Dewisol A 304, 305 neu 306, ynghyd â'r xxxx xxxxx prawf/gofynion asesu ar gyfer eu dewis unedau o Grwpiau A, B ac C. Bydd angen i ddysgwyr y xxx xxxxx trefniadau mynediad arnyn nhw gael cefnogaeth briodol gan y ganolfan – athro/tiwtor neu aseswr seiliedig ar xxxxx xx mwyn sicrhau eu bod yn gallu cymryd rhan mewn lleoliad gwaith ystyrlon*. Bydd angen i'r lleoliad gael gwybod am unrhyw ofynion mynediad sydd eu xxxxxx ar unrhyw un sy'n mynd yno, a chytuno i gefnogi hynny fel y gallan nhw.

*Dylai lleoliad gwaith ystyrlon gynnwys ac annog cynnwys plant y xxx xxxxx cefnogaeth arnyn nhw, a'u gofalwyr neu eu cynrychiolwyr, er mwyn dysgu'r safbwyntiau pwysig hyn ar y cam cynnar hwn o ddysgu a chefnogi dealltwriaeth o werthoedd a chyd-destun Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant.

Nid yw'n bosibl bodloni'r gofyniad 100 diwrnod (700 awr) drwy dreulio amser gyda phlant yn nheulu/teulu estynedig dysgwr neu drwy warchod plant cymdogion, ffrindiau neu ar sail trefniadau anffurfiol eraill o'r fath.

Mae'r Canllaw Ymarfer Da Lleoliad Gwaith ar wefan y Consortiwm yn rhoi gwybodaeth xxxxxxx.

Deunyddiau cefnogi

Mae'r adnoddau canlynol ar gael ar gyfer y cymhwyster hwn:

Disgrifiad

Sut i gael mynediad

Pecyn asesu

Gwefan y Consortiwm

Canllaw i'r Tiwtor/Aseswr (Ymarfer) Gwefan y Consortiwm Canllaw Addysgu (Grŵp Gorfodol 2) Gwefan y Consortiwm Canllaw i Fyfyrwyr Gwefan y Consortiwm Deunyddiau Asesu Enghreifftiol Gwefan y Consortiwm

Swyddogion Cyswllt/Penodedigion Allanol

Swyddogion Cyswllt/Penodedigion yw'r termau a ddefnyddir gan y Consortiwm i gyfeirio at unigolion a benodir gan City & Guilds neu CBAC i gyflawni rolau penodol ar eu xxxx, xx enghraifft, swyddogion sicrhau ansawdd allanol.

Pennwyd meini prawf gan y Consortiwm er mwyn sicrhau bod pob swyddog cyswllt/penodai yn meddu ar y wybodaeth/profiad a sgiliau galwedigaethol cywir i gyflawni'r rôl benodol.

Bydd y Consortiwm yn sicrhau bod pob swyddog cyswllt/penodai sy'n cyflawni rôl sicrhau ansawdd ym meysydd cymeradwyo canolfannau, cymeradwyo cymwysterau a gwneud penderfyniadau asesu wedi'i hyfforddi, yn meddu ar y cymwysterau priodol ac yn gymwys yn alwedigaethol. Rhaid mynychu hyfforddiant a digwyddiadau safoni.

Mae staff y Consortiwm yn rheoli perfformiad pob swyddog cyswllt/penodai. Os nodir pryderon am unigolyn, bydd pob partner Consortiwm yn cymryd camau cywirol a fyddai'n gallu cynnwys camau gwella a monitro agos neu, mewn rhai achosion, gall problemau o ran ansawdd perfformiad arwain at derfynu contract Xxxxx Dyfarnu gyda'r swyddog cyswllt/penodai.

Bydd y Consortiwm yn sicrhau bod digon o swyddogion cyswllt/penodedigion dwyieithog yn cael eu recriwtio er mwyn diwallu anghenion canolfannau a dysgwyr cyfrwng Cymraeg. Bydd y lefel o weithgarwch sicrhau ansawdd yn gyson rhwng y Gymraeg a'r Saesneg. Darperir ar gyfer monitro a safoni yn y ddwy iaith.

Sicrhau Ansawdd Mewnol

Rhaid i ganolfannau sicrhau bod ganddyn nhw strategaeth Sicrhau Ansawdd Mewnol ysgrifenedig.

Bydd hyn yn helpu i sicrhau bod dulliau sicrhau ansawdd mewnol yn:

• gywir ac yn gyson rhwng Aseswyr o ran defnyddio a dehongli'r canllawiau yn y cymhwyster a/neu'r dogfennau asesu

• effeithlon ac yn gost effeithiol.

Rhaid i unrhyw ofynion sicrhau ansawdd mewnol fodloni'r polisïau a'r arweiniad a amlinellir yng nghanllawiau'r Consortiwm i ganolfannau. Mae manylion y dogfennau canllawiau hyn i'w cael yn y Llawlyfr Gweinyddu sydd i'w weld ar wefan y Consortiwm yn xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx .

Cymedroli trefniadau asesu mewnol

Mae prosesau sicrhau ansawdd allanol ar waith i gadarnhau dilysrwydd a dibynadwyedd penderfyniadau asesu a wneir gan staff canolfannau, fel sy'n briodol i'r cymhwyster hwn.

Bydd yr asesiad yn cael ei asesu'n fewnol ac yn destun gwaith monitro a samplu seiliedig ar risg gan swyddogion sicrhau ansawdd allanol er mwyn sicrhau bod penderfyniadau asesu canolfannau yn gyson ac yn ddilys. Cyflawnir gweithgareddau sicrhau ansawdd gan swyddogion cyswllt asesu hyfforddedig sy'n meddu ar y cymwysterau priodol. Ym mhob achos o samplu at bwrpasau sicrhau ansawdd, rhoddir adborth ysgrifenedig ffurfiol gan CBAC.

Bydd y Consortiwm yn ymchwilio i unrhyw achos sylweddol o ddiffyg cydymffurfio neu unrhyw bryder a ddaw'n amlwg wrth fonitro'n allanol. O ganlyniad i weithgarwch o'r fath gellir gweithredu a/neu osod sancsiynau. Mewn rhai achosion gall ymchwiliadau arwain at ddadymrestru'r ganolfan neu'r canolfannau xxx sylw.‌

I gael rhagor o wybodaeth am y broses monitro allanol, gweler y Llawlyfr Gweinyddu sydd ar gael ar wefan y Consortiwm yn xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx .

Xxxx fewnol

Dylai canolfannau fod wedi rhoi proses fewnol ar xxxxx xx mwyn i ddysgwyr apelio yn erbyn y ffordd y bydd asesiadau'n cael eu marcio'n fewnol. Rhaid i'r broses fewnol gynnwys rhoi gwybod i ddysgwyr am y canlyniadau y mae'r ganolfan wedi'u rhoi ar gyfer elfennau a asesir yn fewnol, gan y bydd angen y rhain arnyn nhw i benderfynu a ydyn nhw am apelio ai peidio.

Ffactorau sy'n effeithio ar ddysgwyr unigol

Os caiff gwaith xx xxxxx, dylid rhoi gwybod i CBAC yn xxxx am ddyddiad colli’r gwaith, sut digwyddodd hyn, a phwy oedd yn gyfrifol am xx xxxxx. Dylai canolfannau ddefnyddio ffurflen y CGC, JCQ/LCW, i roi gwybod i CBAC am yr amgylchiadau.

Mae'n bosibl y bydd angen sylw unigol ar ddysgwyr sy'n symud o un ganolfan i ganolfan arall yn ystod y cwrs. Mae’r camau gweithredu posibl yn dibynnu ar yr adeg pan mae'r dysgwr yn symud. Dylai canolfannau gysylltu â CBAC cyn gynted â phosibl i ofyn am gyngor ar drefniadau priodol mewn achosion unigol.

Camymddwyn

Dylid cyfeirio at ddogfen CBAC Camymddwyn – Canllaw i Ganolfannau a dogfen y CGC Amau Camymddwyn mewn Arholiadau ac Asesiadau: polisïau a gweithdrefnau. Mae'r dogfennau hyn yn nodi'r gweithdrefnau i'w dilyn er mwyn adnabod achosion o gamymddwyn gan ddysgwyr a/neu staff canolfan a rhoi gwybod amdanyn nhw, a'r camau y gall CBAC eu cymryd ar ôl hynny.

Mae'r dogfennau hyn yn cynnwys enghreifftiau o gamymddwyn gan ddysgwyr a chanolfannau ac yn esbonio cyfrifoldebau staff canolfannau i roi gwybod am gamymddwyn gwirioneddol neu gamymddwyn a amheuir. Gall canolfannau weld y ddogfen hon ar y wefan:

xxx.xxxx.xx.xx ac xxx.xxx.xxx.xx.

Nodir enghreifftiau o gamymddwyn gan ddysgwyr isod (sylwer nad yw'r rhestr hon yn gynhwysfawr):

• ffugio tystiolaeth asesu neu ddogfennau canlyniadau

• llên-ladrad o unrhyw fath

• cydgynllwynio ag eraill

• copïo gwaith dysgwr arall (gan gynnwys defnyddio TGCh er mwyn helpu i wneud hynny), neu ganiatáu i xxxxx xxxx ei gopïo

• dinistrio gwaith rhywun arall yn fwriadol

• datganiadau dilysrwydd anwir mewn perthynas ag asesiadau

• personadu.

Mae gweithredu fel hyn yn gyfystyr â chamymddwyn, a bydd cosb (e.e. diarddel o’r asesiad) am

wneud hyn.

I roi gwybod am gamymddwyn defnyddiwch y ffurflenni yn nogfen y CGC: amau camymddwyn mewn arholiadau ac asesiadau – polisïau a gweithdrefnau.

xxx.xxxx.xx.xx ac xxx.xxx.xxx.xx

Trefniadau mynediad ac ystyriaeth arbennig

Ystyr trefniadau mynediad yw addasiadau sy'n galluogi dysgwyr ag anableddau, anghenion dysgu ychwanegol ac anafiadau dros dro i sefyll yr asesiad a dangos eu sgiliau a'u gwybodaeth heb newid gofynion yr asesiad. Rhaid i'r trefniadau hyn gael eu gwneud cyn i asesiad gael ei gynnal.

Cyfrifoldeb y ganolfan yw sicrhau ar ddechrau rhaglen ddysgu y bydd y dysgwyr yn cael cyfle i fodloni gofynion y cymhwyster.

Dylid cyfeirio at y wybodaeth yn nogfen y CGC Trefniadau mynediad ac addasiadau rhesymol a dogfen CBAC Trefniadau Mynediad - pa xxxx a sut xxx xxxxx cyflwyno ceisiadau i CBAC am ragor o wybodaeth. Mae'r rhain ar gael ar wefan CBAC: xxx.xxxx.xx.xx.

Ystyriaeth arbennig

Gallwn roi ystyriaeth arbennig i ddysgwyr sydd wedi cael afiechyd, anaf neu

anhwylder dros dro ar adeg yr asesiad. Lle y byddwn yn gwneud hyn, bydd yn digwydd ar ôl yr asesiad.

Dylai'r Swyddog Arholiadau yn y ganolfan gyflwyno ceisiadau am drefniadau mynediad neu ystyriaeth arbennig i CBAC. Am ragor o wybodaeth, gweler y fersiwn gyfredol o ddogfen y CGC, Canllaw i'r broses ystyriaeth arbennig. Mae'r ddogfen hon ar gael ar wefan y CGC: xxx.xxx.xxx.xx .

4. Asesu ‌

Crynodeb o’r asesu

Bydd y cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer a Theori yn cael ei asesu drwy asesiad mewnol (70%) ac asesiad allanol (30%). Rhaid i'r ymgeiswyr gwblhau'r canlynol yn llwyddiannus:

• cyfres o dasgau wedi'u gosod yn allanol a'u marcio'n fewnol

• portffolio o dystiolaeth

• trafodaeth broffesiynol

• arholiad allanol

• ymchwiliad estynedig wedi'i osod a'i farcio'n allanol.

Gellir llwytho pecyn asesu i xxxx xx'n nodi gofynion yr asesiad mewnol o wefan y Consortiwm.

Efelychu

Creu sefyllfa artiffisial at bwrpasau asesu yw efelychu. Dylai unrhyw efelychu gael ei gyfyngu i gael tystiolaeth lle nad yw'n bosibl ei gynhyrchu'n naturiol drwy weithgareddau gwaith arferol (e.e. oherwydd pryderon yn ymwneud ag iechyd a diogelwch).

Yn y cymhwyster hwn, ni chaniateir efelychu ar gyfer y tasgau strwythuredig.

Caniateir efelychu i gynhyrchu tystiolaeth o unedau unigol ar gyfer y portffolio, dim ond lle dywedir hynny'n benodol yng ngofynion tystiolaeth unedau unigol. Os bydd defnydd o efelychu, rhaid i hynny ddigwydd mewn amgylchedd gwaith realistig.‌

Yn y cyd-destun hwn, diffinnir amgylchedd gwaith realistig fel un sy'n dynwared amodau a rheolaethau amgylchedd gwaith go iawn. Er enghraifft, pe byddai ymgeisydd am efelychu gwneud mesuriadau clinigol, yna dylid gwneud hynny mewn amgylchedd clinigol realistig, yn hytrach nag mewn amgylchedd heb gysylltiad o gwbl e.e. ystafell ddosbarth, ystafell staff ac ati.

Cyfyngiadau amser

Rhaid rhoi'r cyfyngiadau canlynol ar waith wrth asesu'r cymhwyster hwn:

• rhaid cyflawni pob uned a chwblhau ac asesu gofynion cysylltiedig o fewn cyfnod ymrestru'r dysgwr.

Cydnabod dysgu blaenorol (CDB)

Ystyr cydnabod dysgu blaenorol yw defnyddio profiad neu gymwysterau blaenorol dysgwyr a gyflawnwyd yn xxxxx i gyfrannu tuag at gymhwyster newydd. Caniateir cydnabod dysgu blaenorol ar gyfer y cymhwyster hwn.

I gael gwybod mwy am gydnabod dysgu blaenorol a pholisi cydnabod dysgu blaenorol y consortiwm, gweler y Llawlyfr Gweinyddu sydd ar gael ar wefan y consortiwm yn xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx

Asesiad Allanol (Unedau 330 a 331)

Asesir unedau 330 a 331 drwy ddau asesiad allanol.

Bydd yr asesiad o'r wybodaeth a'r ddealltwriaeth sydd eu xxxxxx yn Unedau 330 a 331 yn targedu'r amcanion asesu canlynol yn unol â'r pwysoliadau a nodir:

Asesiad Amcanion

Gofynion

Pwysoli

Uned 330 (Arholiad Ysgrifenedig)

Uned 331 Ymchwiliad Estynedig

AA1

Dangos gwybodaeth a dealltwriaeth o amrywiaeth o gysyniadau, gwerthoedd a materion allweddol sy'n berthnasol i leoliadau a chyd-destunau gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant.

Lleiafswm 20%

31-36%

AA2

Cymhwyso gwybodaeth a dealltwriaeth er mwyn dadansoddi ymarfer seiliedig ar dystiolaeth (xxxx ymarfer xxxx hun ac ymarfer pobl eraill) o fewn gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant.

Lleiafswm 25%

31-36%

42%

AA3

Ymchwilio i ddamcaniaethau ac ymarfer sy'n ymwneud â gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant, eu gwerthuso a myfyrio ar y ffordd y gallan nhw ddylanwadu ar ymarfer.

Lleiafswm 35%

33-38%

49%

Arholiad allanol (Uned 330)

Bydd yr arholiad allanol yn cynnwys un papur 120 munud o hyd (sy'n gallu cael ei sefyll ar bapur neu ar y sgrin) a fydd:

• wedi'i osod a'i farcio gan CBAC.

• yn asesu cynnwys ym meysydd testun 1-5

• yn cynnwys uchafswm o 100 marc

• yn cynnwys cwestiynau atebion byr ac estynedig, yn seiliedig ar ddeunydd ysgogi a chyd- destunau cymhwysol

• yn asesu pob un o'r tri Amcan Asesu ym mhob cyfres

• yn asesu pob xxxx testun (1-5) ym mhob cyfres

• yn asesu pob rhan o xxx xxxx testun allweddol dros oes y fanyleb

• yn cyd-fynd â'r ystodau marciau canrannol ar gyfer pob amcan asesu ym mhob fersiwn o'r arholiad

• dim ond yn defnyddio'r berfau gorchymyn sydd ar y rhestr yn Atodiad 2

• yn cael ei raddio ar sail llwyddiant/teilyngdod a rhagoriaeth

• ar gael ym mis Ionawr a mis Mai/Mehefin o 2022 ymlaen.

Bydd y dyraniad marciau fesul Amcan Asesu ar gyfer pob papur arholiad byw fel a ganlyn.

	AA1	AA2	AA3
%	31-36%	31-36%	33-38%
Xxxx	00-00	00-00	33-38

Bydd CBAC yn llunio cynllun marcio a ddefnyddir fel sail ar gyfer marcio'r papurau arholiad ac yn hyfforddi'r arholwyr gan ddefnyddio sgriptiau go iawn wedi'u cwblhau cyn i'r arholiad gael ei farcio. Bydd hyn yn sicrhau cywirdeb; bod pob ateb cywir posibl yn ennill marciau a chysondeb ar draws y xxx arholi.

Ymchwiliad Estynedig (Uned 331)

Mae'n ofynnol i ymgeiswyr gyflawni ymchwiliad estynedig yn seiliedig ar destun penodol. Pwrpas yr ymchwiliad hwn yw galluogi dysgwyr i gynnal a dadansoddi tystiolaeth a gasglwyd yn ystod yr ymchwiliad a fydd yn cefnogi'r dysgu o uned 330, yn cysylltu theori ac ymarfer ac yn helpu i baratoi ar gyfer addysg xxxxxxx xx addysg uwch (os yw'n gymwys).

Math o asesiad di-arholiad yw'r Ymchwiliad Estynedig a rhaid i ganolfannau ddilyn y cyfarwyddiadau a nodir yn y ddogfen ‘Cyfarwyddiadau ar gynnal asesu di-arholiad’ gan y CGC y xxx xxxx ohoni ar gael ar wefan y CGC (xxx.xxx.xxx.xx).

Rhaid i ganolfannau feddu ar bolisi ar asesiadau di-arholiad a gaiff ei wirio fel xxxx x xxxxxx gymeradwyo'r ganolfan a'r cymhwyster.

Mae tri cham asesu i'r asesiad di-arholiad a gaiff eu rheoli:

• gosod yr ymchwiliad

• cwblhau'r ymchwiliad

• xxxxxx'r ymchwiliad.

Gosod yr ymchwiliad

Gosodir dau destun gan CBAC xxx blwyddyn a ryddheir i ganolfannau drwy wefan ddiogel CBAC ar:

• y dydd Llun cyntaf ym mis Hydref ar gyfer cyfres y Gaeaf

• y dydd Llun cyntaf ym mis Mawrth ar gyfer cyfres yr Haf.

(o 2022 ymlaen). Bydd dysgwyr yn gallu dewis pa un o'r testunau hyn i ymchwilio iddo. Cyfrifoldeb y ganolfan yw sicrhau eu bod wedi cyhoeddi'r testunau cywir ar gyfer y flwyddyn academaidd y cofrestrir dysgwyr ynddi.

Cwblhau'r ymchwiliad

Bydd canolfannau yn cael peth hyblygrwydd o ran pryd i drefnu'r asesiad di-arholiad. Bydd angen i ganolfannau sicrhau eu bod wedi cyflwyno Uned 330 cyn rhoi cynnig ar yr Ymchwiliad Estynedig. Gan y bydd yr ymchwiliad yn defnyddio profiad yr ymgeisydd mewn lleoliad gwaith, argymhellir na ddylid rhoi cynnig ar yr Ymchwiliad Estynedig tan y bydd tan y bydd yr ymgeisydd wedi cwblhau'r 700 awr orfodol yn y lleoliad, neu tuag at ddiwedd y cyfnod hwn.

Bydd hyn yn sicrhau bod yr ymgeiswyr yn gallu ennill y marciau sydd ar gael a ddyrennir i xxx agwedd ar yr ymchwiliad.

Bydd gofyn i ymgeiswyr ddewis pa un o'r ddau destun maen nhw'n bwriadu eu hymchwilio. Yna, bydd angen iddyn nhw gynllunio ac ymgymryd ag ymchwil annibynnol.

Bydd yn ofynnol i ganolfannau reoli a chynnal y drefn asesu mewnol yn unol â'r egwyddorion a amlinellir yn nogfen y CGC: Cyfarwyddiadau ar gynnal asesiadau di-arholiad. Xxx xxx xxxx o'r ymchwiliad sy'n cael eu rheoli: amser, adnoddau, goruchwyliaeth, cydweithio a threfniadau ailsefyll.

Amser

Dylai ymgeiswyr dreulio 15 awr ar yr Ymchwiliad Estynedig.

Mae'r amser hwn yn cyfeirio at waith wedi'i gwblhau xxx oruchwyliaeth uniongyrchol yn yr ystafell ddosbarth. Mae hefyd yn ofynnol i ymgeiswyr gynnal ymchwil annibynnol nad oes angen iddi gael ei goruchwylio.

Adnoddau

Caniateir i ymgeiswyr ddefnyddio unrhyw adnoddau sy'n briodol yn eu barn nhw, gan gynnwys y rhyngrwyd, wrth gyflawni eu hymchwil annibynnol.

Wrth gwblhau'r dasg xxx reolaeth xxx amodau xxx oruchwyliaeth, dim ond yr ymchwil a gyflawnwyd ganddyn nhw fydd ar gael i'r ymgeiswyr. Mae'r athro/aseswr yn gyfrifol am sicrhau nad yw'r ymgeiswyr yn mynd ag unrhyw ymchwil ychwanegol i'r asesiad ar ôl dechrau'r dasg.

Cyfrifoldeb y ganolfan yw sicrhau nad yw ymgeiswyr yn cael mwy na'r 15 awr a roddir. Bydd angen llofnodi ffurflen datganiad er mwyn dangos bod y gofyniad hwn wedi'i fodloni.

Rhaid i'r xxxx ymchwil a ddefnyddir gan yr ymgeisydd gael ei gadw gan y ganolfan tan ddiwedd y cyfnod asesu a gall CBAC ofyn amdani yn ystod y cyfnod hwn.

Dylai canolfannau gyfeirio at ganllawiau CBAC Camymddwyn – canllaw i ganolfannau a chanllawiau'r CGC Amau Camymddwyn mewn arholiadau ac asesiadau – polisïau a gweithdrefnau os nad ydynt yn siŵr ynghylch y camau nesaf y dylent eu cymryd.

Goruchwyliaeth

Rhaid i waith ymgeiswyr aros yn y ganolfan xxx amser, a chael ei storio'n ddiogel rhwng sesiynau ar yr amserlen.

Gall athrawon gynnig arweiniad a chefnogaeth i ymgeiswyr er mwyn sicrhau bod ganddyn nhw ddealltwriaeth glir o ofynion yr ymchwiliad asesu diarholiad a'r meini prawf marcio cysylltiedig.

Ar ôl cychwyn ar y gwaith, rhaid cyfyngu unrhyw adborth i gynnig cyngor cyffredinol am yr hyn i'w wella. Ni chaiff athrawon roi arweiniad penodol ar sut i wneud y gwelliannau hyn.

Ar ôl cwblhau'r ymchwiliad a/neu ar ôl i'r amser a ganiateir gael ei ddefnyddio, ni ellir gwneud unrhyw newidiadau pellach i'r gwaith. Xxxxx'r athro gofnodi'r amser a dreuliwyd yn gweithio ar yr ymchwiliad asesu di-arholiad fel log. Mae'n bosibl y bydd CBAC yn gofyn am hwn yn ogystal â gwaith yr ymgeisydd. Dylai'r ganolfan fonitro'r log er mwyn sicrhau nad yw'r ymgeiswyr yn treulio mwy na 15 awr yn cwblhau'r dasg.

Dilysu

Mae'r athro yn gyfrifol am roi gwybod i ymgeiswyr am reoliadau CBAC ynglŷn â chamymddwyn. Rhaid i ymgeiswyr beidio ag ymddwyn yn annheg mewn unrhyw ffordd wrth baratoi gwaith ar gyfer y cymhwyster hwn.

Rhaid i'r ymgeiswyr ddeall y bydd copïo unrhyw ddeunydd yn uniongyrchol o lyfrau neu ffynonellau eraill a'i gyflwyno heb gydnabyddiaeth yn cael ei ystyried yn dwyll bwriadol. Rhaid i ganolfannau roi gwybod i CBAC am unrhyw amheuon o gamymddwyn os yw'r ymgeisydd wedi llofnodi'r datganiad dilysu.

Mae'n bwysig bod gwaith asesu di-arholiad yn cael ei fonitro'n drwyadl gan ganolfannau er mwyn sicrhau mai gwaith yr ymgeiswyr eu hunain ydyw. Dylai canolfannau fonitro gwaith ymgeiswyr drwy:

• gadw cofnod gofalus o gynnydd yn ystod y sesiynau a amserlennwyd

• ystyried yn ofalus a yw’r dystiolaeth ysgrifenedig a gyflwynwyd yn nodweddiadol o

allu/cyrhaeddiad ymgeiswyr

• cadw gwaith yn ddiogel yn y ganolfan ar ôl i’r dystiolaeth (h.y. yr adroddiad a’r dystiolaeth

ategol) gael eu cyflwyno

• sicrhau nad yw gwaith yn cael ei ddychwelyd i’r ymgeisydd i wneud newidiadau.

Mae'n ofynnol i xxx ymgeisydd lofnodi mai xx xxxxx ei hun a gyflwynwyd ganddo ac mae'n ofynnol i athrawon gadarnhau mai gwaith yr ymgeisydd xxx sylw yn unig yw'r gwaith a aseswyd a'i fod wedi'i gyflawni xxx yr amodau gofynnol.

Cydweithio

Ni ddylai ymgeiswyr gydweithio ar unrhyw agwedd ar yr ymchwiliad asesu di-arholiad.

Xxxxxx'r Ymchwiliad

Bydd yr ymchwiliad estynedig yn cael ei farcio gan CBAC. Rhaid i ganolfannau sicrhau bod gwaith dysgwyr yn cael ei gyflwyno i'w farcio'n allanol erbyn y terfynau amser a nodir yn y ddogfen Amserlenni Arholiadau a Therfynau Amser Asesu Di-arholiad a gyhoeddir yn flynyddol gan CBAC.

Ceir rhagor o wybodaeth yn Uned 331 ar dudalen 236.

Canlyniadau Uned

Mae unedau 330 a 331 yn cael eu graddio ar sail Llwyddiant, Teilyngdod a Rhagoriaeth.

Caiff marc ffiniol gradd ar gyfer pob lefel a ddyfernir ar gyfer y ddwy uned ei bennu fel rhan o'r broses ddyfarnu ar ôl i ymgeiswyr sefyll pob asesiad byw.

Ailsefyll

Caiff ymgeiswyr ailsefyll pob uned allanol unwaith a chaiff y radd uchaf ei hystyried wrth ddyfarnu'r cymhwyster. Caiff ymgeiswyr ailsefyll y cymhwyster nifer o weithiau.

Graddio'r cymhwyster

Cofnodir cymhwyster CBAC Lefel 3 mewn Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant ar raddfa pedwar pwynt: Llwyddiant, Teilyngdod, Rhagoriaeth a Rhagoriaeth*. Bydd dysgwyr na fyddan nhw'n cyrraedd y safon ofynnol ar gyfer gradd llwyddiant yn cael gradd U (annosbarthedig) ac ni fyddan nhw'n cael tystysgrif cymhwyster.

Defnyddir Graddfa Marciau Unffurf (GMU) mewn manylebau unedol fel ffordd o adrodd, cofnodi a chyfansymio canlyniadau asesiadau uned ymgeiswyr. Mae'r GMU yn cael ei defnyddio fel y bydd ymgeiswyr sy'n cyrraedd yr un safon yn cael yr un marc unffurf, pryd bynnag y cymerwyd yr uned.

Mae marciau unffurf yn cyfateb i raddau uned fel a ganlyn:

Pwysoli'r Unedau	Uchafswm marciau unffurf uned	Ffiniau graddau UMS
Pwysoli'r Unedau	Uchafswm marciau unffurf uned	D	M	P
Uned 330	100	80	60	40
Uned 331	100	80	60	40

Bydd gradd y cymhwyster yn seiliedig ar farc GMU cyffredinol y dysgwyr. Er mwyn cael gradd Llwyddiant, Teilyngdod, Rhagoriaeth neu Ragoriaeth*, rhaid i ddysgwyr gael:

(i) gradd Llwyddiant yn yr unedau mewnol, a

(ii) y lleiafswm marciau GMU i xxxx x xxxx am y cymhwyster.

Dim ond ar lefel y cymhwyster mae'r radd Rhagoriaeth* ar gael. Nid oes Rhagoriaeth* ar lefel uned.

	Gradd y Cymhwyster
Uchafswm marciau unffurf	Rhagoriaeth*	Rhagoriaeth	Teilyngdod	Llwyddiant
200	180	160	120	80

5 Unedau

Mae'r xxxx unedau wedi'u cynnwys yn y llawlyfr cymhwyster hwn.

Rhif yr Uned		Teitl yr Uned
300		Hybu ymarfer craidd xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant
301		Hybu chwarae, dysgu, twf a datblygiad
302		Hybu maeth a hydradu yn y blynyddoedd cynnar
303		Ymateb i afiechyd, pla/haint, clefyd ac imiwneiddio mewn plentyndod
304		Hybu gofal plant 0-2 oed
305		Hybu gofal plant 2-3 oed
306		Hybu gweithio gyda phlant 3-7 oed
307		Hybu'r broses o gaffael iaith newydd drwy drochi
308		Cefnogi teuluoedd i feithrin sgiliau rhianta
309		Hybu a chefnogi lleferydd, iaith a sgiliau cyfathrebu
310		Dulliau cadarnhaol o gefnogi ymddygiad yn y blynyddoedd cynnar
311		Cefnogi plant ag anghenion ychwanegol
312		Cefnogi plant sy'n byw gydag epilepsi
313		Cefnogi hybu iechyd plant
314		Monitro glwcos yng ngwaed y capilarïau
315		Cefnogi plant i fonitro glwcos
316		Cymryd samplau gwaed gwythiennol gan blant
317		Rhoi gofal i blant sy'n byw gyda chanser
318		Gofal lliniarol a gofal diwedd oes i blant a phobl ifanc
319		Rhoi brechiadau trwynol rhag y ffliw
320		Rhoi gofal stoma
321		Gofalu am glwyfau nad ydynt yn rhai cymhleth
322		Cynnal profion sgrinio golwg
323		Cynnal profion sgrinio'r clyw ar gyfer plant oed ysgol
324		Awtochwistrellu adrenalin
325		Cefnogi rhieni newydd a darpar rieni
326		Cyflwyniad i ofal plant yn y cartref
327		Paratoi ar gyfer ymarfer xx xxxx gwarchod plant
328		Hwyluso dysgu mewn grŵp
329		Cefnogi unigolion drwy fwydo gyda thiwb
330		Egwyddorion a damcaniaethau sy'n dylanwadu ar ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yn yr 21ain ganrif yng Nghymru.

Rhif yr Uned		Teitl yr Uned
331		Ymchwilio i faterion cyfredol xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant yng Nghymru
208		Cefnogi plant sy'n byw gyda diabetes mellitus
209		Ymateb i adweithiau anaffylactig
210		Cyflwyniad i ddiffyg anadl ac asthma mewn plant
211		Cefnogi gofal ymataliaeth mewn plant
212		Cefnogi unigolion o ran symud a lleoli
213		Cyflwyniad i fesuriadau ffisiolegol mewn plant
214		Cynnal profion pwynt gofal
215		Casglu sbesimenau

Gofal Cymdeithasol Cymru ac Addysg a Gwella Iechyd Cymru a ddatblygodd gynnwys yr unedau ac sy'n xxxxxxx xxxx.

Datblygwyd y cynnwys ar y cyd â'r Consortiwm, yn ogystal â rhanddeiliaid, tiwtoriaid, athrawon ac aseswyr yn y gweithle o xxx xxxx o'r sector iechyd a gofal plant.

Canllawiau ar gyflwyno cynnwys yr unedau

Mae'r crynodeb canlynol yn rhoi canllawiau ar y gwahanol elfennau sydd i'w cael yn yr unedau a gwybodaeth am gyflwyno'r unedau.

Cymhwyso uned 300

Cynnwys yr uned hon yw cymhwyso ymarfer sy'n adlewyrchu'r wybodaeth sylfaenol y bydd y dysgwyr wedi'i meithrin drwy gymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Cymhwyster Craidd.

Bydd angen defnyddio cynnwys uned 300 mewn unedau ar draws y cymhwyster – dylid ystyried hyn yn rhan o'r gwaith paratoi ar gyfer cyflwyno unedau eraill y cymhwyster.

Crynodeb o'r uned

Yn y rhan hon mae crynodeb byr, lefel uchel o gynnwys yr uned gan gynnwys pa wybodaeth ac ymarfer sydd xxx sylw. Hefyd, gall y crynodeb o'r uned roi gwybodaeth am fathau o leoliadau mae'r uned yn berthnasol iddyn nhw neu wedi'i hatal rhag cael ei chyflwyno ynddyn nhw.

Deilliannau dysgu

Mae deilliannau dysgu yn grwpio sgiliau ymarferol a/neu wybodaeth gysylltiedig ynghyd ac yn cael eu cyflwyno fel canlyniad y broses ddysgu, h.y. yr hyn mae'n rhaid i ddysgwyr ei ddeall xxx xxxx ei wneud ar ôl yr addysgu a'r dysgu. Mae nifer o feini prawf asesu yn ategu pob deilliant dysgu.

Meini prawf asesu

Xxx xxxxx prawf asesu'n rhannu'r deilliant dysgu yn feysydd llai i'w cyflawni. Xxxx xxxxx prawf asesu gael eu hategu gan amrediad, i'w ddangos gan eiriau neu gymalau mewn testun trwm.

Amrediad

Bydd rhai geiriau neu gymalau yn y meini prawf asesu mewn testun trwm. Mae hyn yn golygu bod amrediad wedi cael ei gyflwyno a fydd i'w gweld ar waelod y deilliant dysgu. Mae'r wybodaeth yn yr amrediad yn trafod pa mor fanwl xxx xxxxx bod a faint o fanylion i'w cynnwys ar gyfer meini prawf asesu penodol. Nid yw'r amrediad yn rhestr gynhwysfawr, gallai enghreifftiau eraill fod yn addas i'r xxxx testun hwn. Y gosodiadau sydd wedi'u cynnwys yn yr amrediad yw'r rheini sy'n allweddol ar gyfer cyflwyno cynnwys yr uned – rhaid ymdrin â'r xxxx elfennau a restrir yn yr amrediad fel rhan o gyflwyno'r uned.

Mae'n ofynnol cyflwyno'r xxxx elfennau sy'n rhan o'r amrediad, ond nid oes disgwyl arsylwi xxxx elfennau'r amrediad yn rhan o'r broses asesu; mae hyn yn adlewyrchu'r ffaith mai dyfarniad cyfannol yw'r dyfarniad asesu, a'i fod yn seiliedig ar lefel y deilliant dysgu.

Gofynion tystiolaeth

Mae gofynion tystiolaeth yn rhoi manylion am sawl gwaith y mae'n rhaid i ddysgwyr gwblhau gweithgareddau ymarferol cyn yr ystyrir eu bod yn gymwys os na chaiff yr uned ei hasesu fel rhan o'r dull asesu cyfannol. Dim ond ar gyfer unedau o fewn Grŵp Dewisol C mae gofynion tystiolaeth wedi cael eu hysgrifennu. Mae manylion llawn y dull asesu ar gyfer y cymhwyster i'w gweld yn adran asesu'r llawlyfr hwn ac yn y pecyn asesu cysylltiedig.

Canllawiau cyflwyno

Mae'r canllawiau hyn wedi'u hanelu at diwtoriaid, hyfforddwyr neu hwyluswyr wrth addysgu'r uned ac maen nhw'n cynnwys ystyriaethau penodol ar gyfer cyflwyno cynnwys yr uned lle bo

hynny'n berthnasol. Er enghraifft, cysylltiadau y gellir eu gwneud rhwng unedau o fewn y cymhwyster neu enghreifftiau o'r ffordd y gellir cyflwyno'r cynnwys i ddysgwyr.

Mae'r canllawiau cyflwyno yn cynnwys diffiniadau o derminoleg allweddol y cyfeirir ati yn yr uned.

DS - Ar gyfer uned 300 mae'r diffiniadau o'r termau a geir mewn testun trwm wedi'u cynnwys yn y canllawiau cyflwyno.

Y Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) cysylltiedig

Cyflwynir y rhain fel canllaw i diwtoriaid, hyfforddwyr neu hwyluswyr sy'n cyflwyno'r cynnwys ac maen nhw'n dangos ble y gall cynnwys yr unedau fod yn berthnasol i Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol cysylltiedig. Dim ond canllaw yw'r rhestr hon ac nid yw'n gynhwysfawr. Nid yw'n ofynnol i Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol gael eu cyflwyno fel rhan o unedau. D.S. – er y gwneir pob ymdrech i sicrhau bod y rhai ar y rhestr yn gyfredol, mae'n bosibl y bydd fersiynau newydd neu ddiwygiedig o Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol yn disodli'r rhain.

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

Cyflwynir y rhain er hwylustod cyfeirio ac er mwyn rhoi cyd-destun i'r uned, a gellir eu defnyddio er mwyn helpu i gyflwyno'r cynnwys a rhoi cyd-destun ehangach. Dim ond canllaw yw'r rhestr hon ac nid yw'n gynhwysfawr. Dylid sicrhau bod yr xxxx ddeddfwriaeth, canllawiau, gwefannau a dogfennau ac ati a restrir yn gyfredol ac yn berthnasol cyn cyflwyno cynnwys yr uned.

Arweiniad o ran yr unedau a argymhellir

Argymhellir y dylai dysgwyr sy'n dilyn y cymhwyster hwn gyda'r bwriad o symud ymlaen i rôl benodol yn y sector iechyd plant a gofal plant gael arweiniad o ran yr unedau a fydd fwyaf buddiol iddyn nhw yn y rolau hyn.

Darperir tabl (Atodiad 1) er mwyn helpu i nodi'r unedau sy'n fwyaf addas ar gyfer rolau penodol.

Gellir cael rhagor o arweiniad ar ofynion swyddi penodol yn y sector ar wefan Gofal Cymdeithasol Cymru.

xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxxx-xxxxxxxxxxx-xx-xxxxx-x-xxxxxx- gofal-cymdeithasol-yng-nghymru

Gwerth oriau dysgu xxx arweiniad (ODA)

Mae'r gwerth hwn yn nodi faint o Oriau Dysgu xxx Arweiniad y bydd eu xxxxxx ar gyfer cyflwyno uned i ddysgwr, ar gyfartaledd. Mae hyn yn cynnwys cyswllt â thiwtoriaid, hyfforddwyr neu hwyluswyr fel rhan o'r broses ddysgu, a dysgu ffurfiol gan gynnwys dosbarthiadau, sesiynau hyfforddi, seminarau a thiwtorialau. Mae oriau dysgu xxx arweiniad yn cael eu talgrynnu i'r pum awr agosaf.

Gwerth credyd

Mae'r gwerth hwn yn seiliedig ar yr oriau dysgu xxx arweiniad yn ogystal ag unrhyw amser dysgu ychwanegol neu weithgareddau ychwanegol y bydd eu xxxxxx ar y dysgwr i gwblhau'r uned. Er enghraifft, gall hyn gynnwys amser ar gyfer dysgu anffurfiol, astudio preifat, ymarfer, myfyrio ac ati. Mae cyfanswm yr oriau yn cael ei rannu â 10 i roi'r gwerth credyd. Mae gwerthoedd credyd yn cael eu talgrynnu i'r rhif cyfan agosaf.

Uned 300 Hybu ymarfer craidd xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

Lefel:	3

ODA:	85

Credyd:	18

Crynodeb o'r Uned:	Mae cynnwys yr uned hon yn adlewyrchu’r egwyddorion, yr ymddygiadau a’r gwerthoedd sylfaenol y dylid eu harsylwi a’u hadlewyrchu wrth ymarfer ym mhob gweithgaredd iechyd a gofal y mae dysgwyr yn ymgymryd â nhw. Mae'r cynnwys hwn yn adeiladu ar y wybodaeth sylfaenol a ddatblygwyd yn y Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd.

Deilliant 1: Egwyddorion a gwerthoedd

1.1 Deddfwriaeth, polisïau cenedlaethol, canllawiau a fframweithiau

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cynnal yr xxxx Godau Ymddygiad ac Ymarfer Proffesiynol perthnasol wrth ymarfer

• Mewnblannu’r egwyddorion sy'n sail i ofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant wrth ymarfer.

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Bod yn fodel rôl ar gyfer ymarfer sy’n mewnblannu'r egwyddorion sydd wrth wraidd

gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant.

1.2 Dulliau seiliedig ar hawliau

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Mewnblannu dull gweithredu seiliedig ar hawliau wrth ymarfer

• Parchu ac yn hybu cydraddoldeb ac amrywiaeth tuag at blant, eu teuluoedd/gofalwyr ac eraill.

1.3 Dulliau plentyn-ganolog

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Mewnblannu dulliau plentyn-ganolog wrth ymarfer

• Sicrhau xxx xxxx pennaf y plentyn sy’n cael y lle blaenaf

• Cefnogi plant i gymryd rhan weithredol mewn gweithgareddau a phrofiadau sy’n

adlewyrchu eu xxxx ddewisiadau.

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cefnogi dull cydweithredol wrth weithio gyda phlant, eu teuluoedd/gofalwyr

• Cynllunio a darparu gweithgareddau a phrofiadau ac adlewyrchu eu xxxx ddewisiadau

sy’n ystyrlon ac yn rhoi mwynhad.

1.4 Gadael i blant gymryd risgiau

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Cydbwyso angen y plentyn i arbrofi a chymryd rhai risgiau â'ch dyletswydd chi i'w cadw nhw'n ddiogel

• Goruchwylio plant yn ddiogel tra byddwch yn eu hannog i archwilio ac i gymryd risgiau derbyniol.

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Gwneud asesiadau risg a defnyddio prosesau asesu risg y cytunwyd arnyn nhw sy’n cydbwyso rhagofalon rhesymol â chynnig cyfleoedd ar gyfer datblygiad yn unol â’ch rôl a’ch cyfrifoldebau chi

• Monitro, gwerthuso ac adolygu asesiadau risg i blant yn unol â’ch rolau a’ch

cyfrifoldebau chi

• Cynnwys teuluoedd/gofalwyr a phlant yn ôl eu hoedran a’u cyfnod datblygiad wrth

asesu risgiau.

1.5 Llesiant

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Cefnogi llesiant plant

• Hybu pwysigrwydd teulu/gofalwyr y plentyn a gweithio mewn ffordd sy’n cefnogi ac yn datblygu’r perthnasoedd hyn xx xxxx y plentyn.

1.6 Perthnasoedd cadarnhaol a ffiniau proffesiynol

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Datblygu perthnasoedd cadarnhaol gyda phlant, eu teuluoedd/gofalwyr a gweithwyr proffesiynol ac yn cynnal ffiniau proffesiynol clir ar yr un pryd

1.7 Cyfathrebu

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Adnabod ac yn defnyddio amrediad o ddulliau cyfathrebu sy’n briodol i anghenion, xxxx

ddewisiadau, oedrannau, galluoedd a lefelau datblygiad plant

• Dilyn polisïau, gweithdrefnau a phrosesau sefydliad/lleoliad i ymateb i unrhyw newidiadau allweddol neu i adroddiadau am newidiadau i gyfathrebu plentyn

• Mynd ati i hybu amgylchedd tawel a magwrus sy’n galluogi plant i gyfathrebu ac i fynegi

eu teimladau

• Mynd ati i gefnogi plant a’u teuluoedd/gofalwyr i gael y ddarpariaeth o’u dewis yn eu

dewis iaith.

1.8 Y Gymraeg a diwylliant Cymru

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cadw at ddeddfwriaeth a pholisïau, gweithdrefnau a phrosesau lleol a'r sefydliad/lleoliad ar gyfer y Gymraeg

• Cefnogi plant i ymgymryd â gweithgareddau sy'n meithrin eu sgiliau yn yr iaith Gymraeg a'u dealltwriaeth o ddiwylliant Cymru.

• Gwreiddio dulliau gweithredu mewn partneriaeth â theuluoedd/gofalwyr ar gyfer

defnyddio a datblygu’r Gymraeg.

1.9 Dulliau cadarnhaol o gefnogi ymddygiad cadarnhaol

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Mewnblannu'r defnydd o ddulliau cadarnhaol i gefnogi ymddygiad wrth ymarfer

• Cefnogi datblygiad ymddygiad cadarnhaol

• Defnyddio dulliau cadarnhaol i reoli ymddygiad er mwyn cefnogi datblygiad annibyniaeth, hunan-xxxxx a sgiliau cymdeithasol

• Dilyn polisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad sydd yn eu lle ar gyfer dulliau cadarnhaol i gefnogi ymddygiad.

1.10 Myfyrio

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Myfyrio ar effaith xxxx agwedd a’ch ymddygiad ar ddysgu, datblygiad ac ymddygiad y

plant xxx xxxx gofal.

Deilliant 2: Iechyd, llesiant, dysgu a datblygiad mewn gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

2.1 Ffactorau sy'n effeithio ar iechyd, llesiant, dysgu a datblygiad

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Ymgymryd ag asesiad o ddatblygiad plant

• Arwain, cynllunio a pharatoi at weithgareddau a phrofiadau sy’n cefnogi cynnydd datblygiadol plant, ar lefel briodol i’w hoedran, eu hanghenion a’u galluoedd yn unol â’ch rôl a’ch cyfrifoldebau

• Datblygu hunan-xxxxx, ymdeimlad o ddiogelwch a pherthyn plant

• Cefnogi plant i adnabod ac i ddathlu eu galluoedd, eu doniau a’u cyflawniadau

• Cefnogi plant i ymgymryd ag amrywiaeth o gyfleoedd chwarae, mewn gweithgareddau maen nhw'n dewis eu hunain a gweithgareddau eraill xxx arweiniad oedolion

• Ymgysylltu â phlant mewn gweithgareddau a phrofiadau sy’n cefnogi eu dysgu a’u

datblygiad

• Cynnig cyfleoedd i blant ddatblygu a gwella eu sgiliau cyfeillgarwch eu hunain

• Monitro, adolygu a gwerthuso’r gweithgareddau a’r profiadau a ddefnyddir i gefnogi

datblygiad plant yn unol â’ch rôl a’ch cyfrifoldebau

• Defnyddio polisïau, gweithdrefnau a phrosesau xxxx sefydliad/lleoliad i gofnodi cynnydd datblygiad plant ac i adrodd amdano.

2.2 Amgylcheddau cadarnhaol ar gyfer iechyd, llesiant, dysgu, datblygiad a chwarae plant

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cynllunio, paratoi, gweithredu, monitro, adolygu a gwerthuso amgylcheddau diogel ac

ysgogol sy’n bodloni anghenion iechyd, llesiant, datblygiad ac unigol plant

• Sicrhau bod amgylchedd diogel, gofalgar, magwrus ac ymatebol yn cael ei ddarparu sy’n

gwerthfawrogi plant a’u teuluoedd/gofalwyr.

2.3 Lleferydd, iaith a chyfathrebu

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cefnogi dull partneriaeth ag eraill i weithredu, monitro ac adolygu cynlluniau i ddatblygu lleferydd, iaith a chyfathrebu plant.

2.4 Anghenion cefnogi ychwanegol

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Addasu’r cyfathrebu, yr amgylchedd a’r gweithgareddau i gefnogi cynhwysiant a chyfranogiad plant ag anghenion cefnogi ychwanegol gan gynnwys plant mwy galluog a dawnus

• Sicrhau bod plant ag anghenion cefnogi ychwanegol yn cael cyfleoedd i gymryd rhan mewn amrywiaeth lawn o weithgareddau a phrofiadau

• Addasu gweithgareddau i gefnogi ac i estyn plant mwy galluog a dawnus.

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cefnogi dull partneriaeth ag eraill i weithredu, i fonitro ac i adolygu cynlluniau i gefnogi ac i ddatblygu lleferydd, iaith a chyfathrebu plant sydd ag anghenion cefnogi ychwanegol.

2.5 Gofal corfforol plant

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Darparu arferion gofal corfforol sy'n bodloni anghenion plant mewn ffordd sy'n eu trin ag urddas a pharch

• Darparu arferion gofal corfforol mewn ffordd sy’n amddiffyn plant ac eraill yn y sefydliad/lleoliad rhag niwed neu gyhuddiadau o niwed.

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Mewnblannu dull partneriaeth â phlant a’u teuluoedd/gofalwyr o ran sut mae bodloni

anghenion gofal corfforol

• Rhoi cyngor ac arweiniad i deuluoedd/gofalwyr ynghylch bodloni anghenion gofal corfforol plant.

2.6 Maeth a hydradu

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Ystyried unrhyw ofynion maeth a hydradu penodol i’r plant rydych chi'n eu cefnogi

• Hybu deiet cytbwys a hydradu da i’r plant rydych chi’n eu cefnogi

• Rhoi cefnogaeth i ddeiet cytbwys a hydradu da

2.7 Rhoi meddyginiaeth

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Dilyn polisïau, gweithdrefnau a phrosesau xxxx sefydliad/lleoliad i gefnogi rhoi a defnyddio meddyginiaeth.

Deilliant 3: Ymarfer proffesiynol fel gweithiwr gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

3.1 Rolau a chyfrifoldebau gweithiwr y blynyddoedd cynnar a gofal plant

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Adlewyrchu xxxx cyfrifoldebau a’ch atebolrwydd proffesiynol i geisio cefnogaeth ychwanegol o xxxx xxxx rôl, xxxx cyfrifoldebau a’ch arbenigedd xxxx hun

• Mewnblannu ethos xxxx sefydliad yn y lleoliad

• Helpu pobl eraill i ddeall ethos a strwythur xxxx sefydliad

• Ystyried ethos a strwythur sefydliadau eraill rydych chi’n gweithio gyda nhw a’r cysylltiadau â’ch rôl a’ch sefydliad/lleoliad chi

• Cynnal a hybu ymarfer da drwy roi gwybod am faterion sy’n effeithio ar les a diogelwch plant neu eu teuluoedd/gofalwyr neu am arferion sy’n anniogel xxx xx’n gwrthdaro ag ethos, polisïau a gweithdrefnau’r sefydliad/lleoliad

• Gweithredu strategaethau i ymdrin â heriau a wynebwyd yn xxxx ymarfer

• Dilyn a hybu polisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad.

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cynnal cyfrinachedd yn xxxx gwaith o ddydd i ddydd.

3.2 Gweithio mewn partneriaeth

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Ystyried rolau a chyfrifoldebau pobl eraill yn y sefydliad/lleoliad a gweithwyr proffesiynol eraill

• Cymhwyso egwyddorion gweithio mewn partneriaeth wrth ymarfer

• Cymhwyso egwyddorion cyfrinachedd wrth gyfathrebu ag eraill xxx amser

• Datblygu perthnasoedd gwaith da â gweithwyr a gweithwyr proffesiynol eraill a chynnal ffiniau proffesiynol ar yr un pryd

• Cytuno ar ganlyniadau wedi’u rhannu.

3.3 Gweithio mewn xxx

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cyfrannu at waith y xxx

• Cyflawni rolau a chyfrifoldebau yn y xxx

• Cefnogi cyfathrebu effeithiol rhwng aelodau eraill y xxx ac â nhw

• Myfyrio ar berfformiad unigol a pherfformiad y xxx

• Gwella ymarfer a pherfformiad y xxx.

3.4 Trin gwybodaeth

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Dilyn polisïau, gweithdrefnau a phrosesau'r sefydliad/lleoliad ynghylch trin gwybodaeth, gan gynnwys: storio, cofnodi, cyfrinachedd a rhannu

• Cofnodi gwybodaeth ysgrifenedig â chywirdeb, eglurder, perthnasedd a lefel briodol o fanylder yn amserol.

3.5 Ymddygiad personol gweithwyr y blynyddoedd cynnar a gofal plant

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cynnal a hybu proffesiwn gweithwyr y Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant a defnyddio dulliau model rôl i gyflwyno ymarfer gorau yn xxxx gwaith.

3.6 Datblygiad proffesiynol parhaus

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

• Bodloni gofynion sefydliad/lleoliad o ran dysgu a datblygu yn xxxx rôl

• Mynd ati i adnabod xxxx anghenion dysgu a chefnogi xxxx hun a datblygu a dilyn cynllun datblygu personol

• Myfyrio ar xxxx ymarfer fel ffordd o gefnogi xxxx datblygiad proffesiynol

• Dangos sut mae gweithgareddau dysgu wedi gwella xxxx ymarfer xxxx hun

• Dangos sut mae adborth gan bobl eraill wedi datblygu xxxx ymarfer xxxx hun

• Mynd ati i adnabod ac i weithio tuag at nodau a thargedau sy’n bodloni xxxx rolau a’ch

cyfrifoldebau

• Paratoi'n weithredol a chyfrannu at drefn oruchwylio ac arfarnu

• Datblygu’r sgiliau llythrennedd, rhifedd a chymhwysedd digidol sydd eu xxxxxx i fodloni

gofynion xxxx rôl

• Cefnogi pobl eraill i fyfyrio ar eu hanghenion dysgu ac i weithredu i’w hateb.

Deilliant 4: Diogelu Plant

4.1 Diogelu plant rhag niwed, cam-drin neu esgeulustod

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Gweithredu ymarfer sy’n hybu ac yn cefnogi diogelu plant

• Sefydlu, datblygu a chynnal perthnasoedd sy’n cefnogi ymddiriedaeth a chydberthynas â

phlant, eu teuluoedd/gofalwyr

• Cefnogi plant i gadw’n ddiogel

• Diogelu yn erbyn honiadau o niwed a cham-drin.

4.2 Rhoi gwybod a chofnodi mewn perthynas â diogelu

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Gweithredu polisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad i gofnodi unrhyw

bryderon neu ddigwyddiadau ac i roi gwybod amdanyn nhw

• Sicrhau bod unrhyw bryderon neu ddigwyddiadau’n cael eu cofnodi’n gywir, yn eglur, yn berthnasol ac yn cynnwys lefel briodol o fanylder, a hynny’n amserol

• Dangos xxxx bod yn gwybod ymhle a sut i gael mynediad i gefnogaeth bersonol os ydych yn xxxxx â materion diogelu.

Deilliant 5: Iechyd a diogelwch mewn gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

5.1 Iechyd a diogelwch yn y sefydliad/lleoliad

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Cwrdd â'ch cyfrifoldebau yn unol â deddfwriaeth iechyd a diogelwch

• Cadw at bolisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad ar gyfer iechyd a

diogelwch

• Gweithredu polisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad ar gyfer cofnodi a rhoi gwybod am unrhyw bryderon neu ddigwyddiadau sy’n gysylltiedig ag iechyd a diogelwch

• Monitro ardaloedd gwaith ac arferion gweithio i sicrhau eu bod yn ddiogel a heb

beryglon, ac yn cydymffurfio â gofynion cyfreithiol a rhai’r sefydliad/lleoliad.

5.2 Asesiadau risg iechyd a diogelwch

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy'n:

• Sicrhau ymarfer diogel drwy wneud asesiadau risg fel mater o drefn yn unol â’ch rolau a’ch cyfrifoldebau.

5.3 Diogelwch tân

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Cadw at y polisïau, y gweithdrefnau a’r prosesau y mae’n rhaid eu dilyn pe byddai tân.

5.4 Xxxx a rheoli heintiau

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Cynnal arferion hylendid da

• Gweithredu polisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad ar gyfer xxxx a rheoli

heintiau

• Dilyn technegau golchi dwylo sy'n cael eu defnyddio i xxxx haint rhag lledaenu.

5.5 Diogelwch bwyd

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Gweithredu polisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad mewn perthynas â

diogelwch bwyd.

5.6 Sylweddau peryglus

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Cynnal polisïau a gweithdrefnau’r sefydliad/lleoliad ar gyfer storio, defnyddio a gwaredu sylweddau peryglus.

5.7 Diogeledd yn y sefydliad/lleoliad

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Dilyn y trefniadau sydd ar waith i sicrhau xxxx bod chi, plant a phobl eraill yn ddiogel yn y sefydliad/lleoliad

• Cadw at bolisïau, gweithdrefnau a phrosesau’r sefydliad/lleoliad ar gyfer gweithio ar xxxx pen xxxx hun, rhoi gwybod lle rydych a mynediad i’r sefydliad/lleoliad

• Cadw at bolisïau, gweithdrefnau a phrosesau ar gyfer rhyddhau plant o'r lleoliad.

5.8 Rheoli straen

Rydych yn gallu gweithio a chefnogi pobl eraill i weithio mewn ffyrdd sy’n:

• Rheoli llesiant drwy amrywiaeth o fecanweithiau cefnogi.

Uned 300 Hybu ymarfer craidd xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant

Canllawiau cyflwyno

Bydd cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Ymarfer yn cael ei ategu gan uned orfodol – Hybu ymarfer craidd xx xxxx gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant. Mae’r uned hon yn cynnwys pum deilliant sy’n adlewyrchu’r elfennau cymhwyso gwybodaeth sy’n cael sylw yn y cymhwyster Lefel 3 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd:

1. Egwyddorion a gwerthoedd

2. Xxxxxx, llesiant, dysgu a datblygiad

3. Ymarfer proffesiynol yn y blynyddoedd cynnar a gofal plant

4. Diogelu plant

5. Iechyd a diogelwch

Mae’r pum xxxx hyn yn adlewyrchu’r egwyddorion craidd sy'n sail i ymarfer pob gweithiwr yn y sector iechyd a gofal plant. Datblygwyd y cynnwys i amlygu’r gwerthoedd, yr egwyddorion a’r ymddygiadau craidd y dylai unrhyw ddysgwr sy’n gweithio mewn rôl Lefel 3 gofal plant eu dangos wrth ei xxxxx xxx amser. Yn hyn o xxxx, cafodd cynnwys yr uned ei strwythuro’n wahanol i unedau ymarfer eraill. Datblygwyd yr uned hon i adlewyrchu’r dull a ddefnyddir yn yr uned gwybodaeth graidd, gan ganolbwyntio ar ffyrdd o weithio ac ymddygiadau.

Dull asesu

Bydd y cynnwys gorfodol yn cael ei asesu’n gyfannol fel rhan o’r tasgau strwythuredig. Dylai'r gwerthoedd, egwyddorion ac ymddygiadau sydd wedi'u mewnblannu i ffurfio'r cynnwys gael eu hadlewyrchu ym mhob ymarfer mae'r dysgwr yn ymgymryd ag ef, gyda thystiolaeth ohonyn nhw i'w gweld yng ngofynion y tasgau strwythuredig.

Mae’n bwysig bod tiwtoriaid ac aseswyr mewnol yn talu sylw os nad yw'r dysgwr yn adlewyrchu’r gwerthoedd, yr egwyddorion a’r ymddygiadau yn yr uned hon wrth xx xxxxx. Bydd yn ofynnol wedyn mewnblannu dysgu ymhellach, ac i ddarparu tystiolaeth ychwanegol i ddangos bod y dysgwr wedi datblygu mewn ffordd sy'n adlewyrchu'r gwerthoedd craidd.

Mae gweithgareddau a phrofiadau yn cyfeirio at weithgareddau chwarae, dysgu a hamdden sy'n addas i ddewisiadau, anghenion a galluoedd y plentyn neu xxxxxx ifanc rydych yn gweithio gydag ef, fel chwarae yn yr awyr agored, chwarae rhydd, chwarae rôl, gwneud marciau, toes chwarae, sgipio, pêl-droed, darllen ac adrodd stori, gweithgareddau TGCh, celf a chrefft.

Dylai'r Codau Ymddygiad ac Ymarfer Proffesiynol gynnwys y Cod Ymarfer Proffesiynol ar gyfer Gofal Cymdeithasol; Cod Ymddygiad GIG Cymru ar gyfer Gweithwyr Cefnogi Gofal Iechyd yng Nghymru lle bo’n berthnasol.

Mae’r ddeddfwriaeth, polisïau, canllawiau a fframweithiau cenedlaethol yn cynnwys:

• Confensiwn y CU ar Hawliau’r Plentyn a’r saith nod craidd a ddatblygwyd gan Lywodraeth

Cymru

Y Saith Nod Craidd:

• cael dechrau teg mewn bywyd (y blynyddoedd cynnar)

• cael amrywiaeth gynhwysfawr o gyfleoedd addysg a dysgu

• mwynhau’r iechyd gorau posibl ac nad ydynt yn cael eu cam-drin, eu fictimeiddio na’u

hecsbloetio

• cael mynediad i weithgareddau chwarae, hamdden, chwaraeon a diwylliannol

• cael eu clywed, eu trin â pharch a bod eu hil a’u hunaniaeth ddiwylliannol yn cael eu

cydnabod (yn gallu cymryd rhan wrth wneud penderfyniadau)

• sicrhau bod ganddyn nhw gartref diogel a chymuned sy’n cefnogi eu llesiant corfforol

ac emosiynol

• peidio â bod xxx anfantais oherwydd tlodi.

• Y Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol

• Deddf Hawliau Dynol (1998)

• Deddf Cydraddoldeb (2010)

• Cynllun Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant (2013) Llywodraeth Cymru

• cynllun datblygu 10 mlynedd ar gyfer y gweithlu blynyddoedd cynnar, gofal plant a chwarae

Ymhlith y ddeddfwriaeth a pholisïau cenedlaethol ar gyfer y Gymraeg mae:

• Cwricwlwm i Gymru, Cwricwlwm am Oes. Llywodraeth Cymru 2015

Cymraeg 2050: Miliwn o siaradwyr

• Strategaeth Addysg cyfrwng Cymraeg

• Strategaeth Addysg Cyfrwng Cymraeg: Y Camau Nesaf

• Rheoliadau Safonau’r Gymraeg (Rhif 7) 2018

• Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg (lleol)

RISG: Wrth drafod cymryd risgiau, gallai'r mathau o risgiau i'w cefnogi gynnwys:

• risgiau corfforol

• risgiau emosiynol

• risgiau ymddygiadol

• risgiau amgylcheddol.

Gall ffactorau sy'n effeithio ar iechyd, llesiant a datblygiad plant gynnwys:

amgylchiadau niweidiol neu drawma cyn neu yn ystod genedigaeth; ymlyniad; cyflwr sbectrwm awtistig; amgylchiadau teuluol; niwed neu gam-drin; anaf; anghenion dysgu ychwanegol; cyflyrau meddygol (cronig neu acíwt); iechyd meddwl; (gan gynnwys hunan-niwed ac anorecsia) anabledd corfforol; afiechyd corfforol; amharu ar leoliad; tlodi; anghenion dyrys neu gymhleth; anghenion synhwyraidd; sefydlogrwydd; amddifadedd cymdeithasol; camddefnyddio sylweddau.

Mae anghenion cefnogi ychwanegol yn cynnwys:

• anabledd corfforol

• anghenion dysgu ychwanegol

• awtistiaeth

• anghenion iechyd ychwanegol

• colli synhwyrau

• anawsterau emosiynol ac ymddygiadol

• Anhwylder Diffyg Canolbwyntio a Gorfywiogrwydd

• dyslecsia

• dyspracsia

• anghenion lluosog a chymhleth

• anhwylder ymlyniad.

Cymhwysedd Digidol: Gall hefyd gael ei adnabod fel llythrennedd digidol neu dechnoleg gwybodaeth a chyfathrebu.

Polisïau, gweithdrefnau a phrosesau: Ffyrdd o weithio cyfrwymol y cytunir arnyn nhw'n ffurfiol sy'n gymwys mewn sawl lleoliad. Lle nad oes polisïau a gweithdrefnau, mae'r term yn cynnwys ffyrdd eraill o weithio a gytunwyd.

Eraill: Yn cynnwys cydweithwyr, gweithwyr proffesiynol eraill a theuluoedd neu ofalwyr y daw unigolion i gysylltiad â nhw wrth ofalu am blentyn a'i gefnogi.

Mecanweithiau cefnogi: Byddai hyn yn cynnwys y gefnogaeth gan reolwyr a chymheiriaid sydd ar gael yn y sefydliad/lleoliad, gan gynnwys goruchwyliaeth.

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Gweithdrefnau Diogelu Cymru (2019)

• Deddf Plant 1989 a (2004)

• Rheoliadau Rheoli Sylweddau Peryglus i Iechyd (COSHH) (2002)

• Cwricwlwm i Gymru, Cwricwlwm am Oes. Llywodraeth Cymru 2015 Cymraeg 2050: Miliwn o siaradwyr

• Deddf Diogelu Data (1998)

• Cynllun Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant (2013) Llywodraeth Cymru

• Deddf Cydraddoldeb (2010)

• Y Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol

• Deddf Iechyd a Diogelwch yn y Gwaith (1974)

• Deddf Hawliau Dynol (1998)

• Rheoliadau Gweithrediadau Codi a Chyfarpar Codi (1998)

• Rheoliadau Rheoli Iechyd a Diogelwch yn y Gwaith (1999)

• Rheoliadau Gweithrediadau Codi a Chario (1992)

• Deddf Galluedd Meddyliol (2005)

• Deddf Iechyd Meddwl diwygiad (2007)

• Rheoliadau Cyfarpar Diogelu Personol yn y Gwaith (1992)

• Strategaeth Xxxx (2015)

• Rheoliadau Darparu a Defnyddio Cyfarpar Gwaith (1998)

• Rheoliadau Adrodd ar Anafiadau, Clefydau neu Ddigwyddiadau Peryglus (2013)

• Deddf Diogelu Grwpiau Hyglwyf (2006)

• Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) (2014)

• Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn (1989)

• Deddf Trais yn erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol (Cymru) (2015)

• Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg (lleol)

• Rheoliadau Safonau'r Iaith Gymraeg (Rhif 6) (2017)

• Strategaeth Addysg cyfrwng Cymraeg

• Gweithio Gyda'n Gilydd xxx Ddeddf Plant (2004)

• Rheoliadau'r Gweithle (Iechyd, Diogelwch a Lles) (1992)

Uned 301 Hybu chwarae, dysgu, twf a datblygiad

Lefel:	3

ODA:	35

Credyd:	5

Crynodeb o'r Uned:	Mae'r uned hon yn cefnogi'r dysgwr i feithrin y wybodaeth a'r sgiliau sy'n hanfodol wrth hybu chwarae, dysgu, twf a datblygiad plant.

Deilliant dysgu:

1. Fframweithiau damcaniaethol sy'n sail i chwarae, dysgu, twf a datblygiad Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

1.1 Nodweddion allweddol damcaniaethau traddodiadol a chyfoes mewn perthynas â datblygiad a chwarae plant

1.2 Cyfnodau allweddol datblygiad niwrolegol a datblygiad yr ymennydd sy'n digwydd o adeg cenhedlu ymlaen

1.3 Gwahanol rannau a ffurfiadau'r system nerfol

1.4 Effaith dwyieithrwydd ar ddatblygiad niwrolegol a datblygiad yr ymennydd

1.5 Y term ‘cyfleoedd da’ a pherthnasedd y cyfleoedd hynny

1.6 Y termau ‘disgwyl profiadau’ a ‘dibynnu ar brofiadau’

1.7 Y term ‘cyflwyno a dychwelyd’ a sut mae'n cefnogi datblygiad niwrolegol a datblygiad yr

ymennydd

1.8 Y ffactorau andwyol cynenedigol ac ôl-enedigol posibl a allai effeithio ar ddatblygiad niwrolegol a datblygiad yr ymennydd mewn perthynas â thwf corfforol, emosiynol a gwybyddol

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

1.9 Cefnogi plant i ddatblygu sgema

1.10 Hybu a chefnogi amgylchedd dwyieithog sy'n cefnogi chwarae, dysgu, twf a datblygiad

Amrediad

Damcaniaethau: gwybyddol, dyneiddiol, dysgu cymdeithasol, gwydnwch, lluniadaethol, ymddygiadol, chwarae

Twf corfforol, emosiynol a gwybyddol: cyfathrebu, ymlyniad, ffurfio'r cof, llwybrau synhwyraidd, sgiliau echddygol bras a manwl

Deilliant dysgu:

2. Hybu a chefnogi dysgu, twf a datblygiad cyfannol

Meini prawf asesu Rydych yn deall:

2.1 Gwahanol ddulliau o arsylwi ac asesu er mwyn monitro ac adnabod cyfnodau dysgu, twf a datblygiad cyfannol gan gynnwys sgema

2.2 Y broses ar gyfer cofnodi canlyniadau arsylwadau ac asesiadau yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle/lleoliad a chanllawiau cenedlaethol

2.3 Pwysigrwydd cynllunio ar gyfer cynnydd

2.4 Sut i hybu'r broses o feithrin sgiliau annibyniaeth yn unol ag oedran a chyfnod datblygiad

2.5 Sut y gellir addasu ymarfer er mwyn gwahaniaethu a chynnig cyfleoedd estynedig

2.6 Pwysigrwydd lleferydd, iaith a chyfathrebu i ddysgu, twf a datblygiad cyfannol

2.7 Rôl y teuluoedd/gofalwyr fel addysgwyr cyntaf a phartneriaid mewn dysgu, twf a datblygiad parhaus

2.8 Sut i gefnogi teuluoedd/gofalwyr i hybu cyfleoedd chwarae a dysgu yn amgylchedd y cartref

2.9 Cysylltiadau rhwng darparu amgylchedd diogel ac ysgogol a datblygiad plant

2.10 Sut mae dysgu drwy brofiadau yn cyfrannu at ddysgu, twf a datblygiad cyfannol

2.11 Sut i sicrhau bod datblygiad cyfannol plant yn cael ei gefnogi, gan sicrhau amgylchedd

diogel ac ysgogol

2.12 Rôl atgyfnerthu cadarnhaol wrth gefnogi dysgu, twf a datblygiad cyfannol plant

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

2.13 Defnyddio arsylwadau i nodi eu cyfnod twf a datblygiad cyfannol a datblygiad sgema

2.14 Sicrhau bod gweithgareddau, profiadau ac arferion xxx dydd ystyrlon a phleserus yn cael eu darparu, yn unol â'ch rôl a'ch cyfrifoldebau, sy'n:

• ymateb i amrywiaeth o anghenion

• cydbwyso risg a her er mwyn hybu dysgu, twf a datblygiad cyfannol

• meithrin perthnasoedd cadarnhaol

• hybu sgiliau annibyniaeth

2.15 Mewnblannu'r hyn a ddysgwyd wrth ddarparu gweithgareddau, er mwyn:

• atgyfnerthu'r sgiliau a ddysgwyd

• cynllunio ar gyfer cynnydd

• addasu ymarfer er mwyn gwahaniaethu a chynnig cyfleoedd estynedig

2.16 Hybu dysgu, twf a datblygiad cyfannol

2.17 Defnyddio atgyfnerthiad cadarnhaol a chanmoliaeth sy'n cefnogi dysgu, twf a datblygiad cyfannol plant

2.18 Gweithredu os nad yw plentyn yn datblygu yn unol â'i oedran a'i gyfnod datblygu disgwyliedig

Amrediad

Sgiliau annibyniaeth: bwyta ac yfed, ymolchi, gwisgo, gofal y geg, defnyddio'r toiled, tacluso/rhoi pethau i gadw

Amgylchedd: amgylchedd chwarae dwyieithog a chyfoethog o safon

Cyfnod twf a datblygiad cyfannol: ymddygiadau chwarae, sgiliau echddygol bras a manwl, meysydd datblygu (corfforol, lleferydd, iaith a chyfathrebu, emosiynol-gymdeithasol) Darpariaeth: Cynllunio, paratoi, gweithredu, monitro, gwerthuso ac adolygu

Deilliant dysgu:

3. Rôl gynhenid chwarae mewn perthynas â dysgu, twf a datblygiad cyfannol plant Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

3.1 Sut mae fframweithiau deddfwriaethol a chanllawiau statudol sy'n gysylltiedig â chwarae yn dylanwadu ar ymarfer mewn lleoliadau gofal plant

3.2 Sut i ddatblygu amgylcheddau chwarae cyfoethog o xxxxx xx mwyn manteisio i'r eithaf ar y potensial ar gyfer dysgu, twf a datblygiad cyfannol

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

3.3 Cynllunio a hybu'r defnydd o wahanol fathau o chwarae i ddilyn egwyddorion amgylchedd chwarae cyfoethog o safon ar gyfer dysgu, twf a datblygiad cyfannol, yn unol â'ch rôl a'ch cyfrifoldebau chi

3.4 Hybu'r broses o greu man chwarae xxx arweiniad y plentyn sy'n hwyluso:

• chwarae dewis rhydd

• mynegi teimladau

• arbrofi a chymryd risgiau

• creadigrwydd

Amrediad

Manteisio i'r eithaf ar y potensial ar gyfer: Cymdeithasoli, datrys problemau a chreadigrwydd, dyfeisgarwch, her a dewis

Uned 301 Hybu chwarae, dysgu, twf a datblygiad

Gwybodaeth Ategol

Gofynion tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Dylai'r uned hon gael ei chyflwyno mewn ffordd sy'n ymgorffori ac yn adeiladu ar y wybodaeth graidd a ddatblygwyd o fewn y cymhwyster Lefel 2 Craidd, a thrwy gymhwyso'r wybodaeth hon wrth ymarfer, a ddangosir drwy'r uned orfodol ymarfer craidd.

Gallai ffactorau andwyol gynnwys y canlynol, ond nid ydynt wedi'u cyfyngu iddyn nhw: dod i gysylltiad â chamddefnyddio sylweddau (ysmygu, gan gynnwys ysmygu goddefol, alcohol, meddyginiaeth ar bresgripsiwn, cyffuriau anghyfreithlon, camddefnyddio fitaminau), dim digon o asid ffolig deietegol, gallu'r fam/rhiant i fynd i'r afael â'i hanghenion/anghenion iechyd ei hun, deiet y fam, straen yn ystod beichiogrwydd, trawma yn ystod genedigaeth, genedigaeth gynamserol, ffactorau genetig, heintiau cysylltiad rhywiol, a u gwael, amgylcheddau anymatebol sy'n llawn straen a cham-drin, cam-drin domestig, dim digon o weithgarwch corfforol, dod i gysylltiad ag afiechydon cyffredin mewn plant, llygredd, gormod o olau haul, gorsymbyliad a thansymbyliad, straen gwenwyn (gan gynnwys rôl ac effaith cortisol ac adrenalin), tai annigonol, diffyg cwsg, cwsg annigonol, tlodi, diffyg mynediad at wasanaethau, diffyg cyfleoedd i chwarae

Hybu cyfleoedd chwarae a dysgu yn amgylchedd y cartref: hybu darpariaeth barhaus o'r lleoliad i'r cartref, tynnu sylw teuluoedd/gofalwyr at bwysigrwydd chwarae mewn perthynas â dysgu, twf a datblygiad cyfannol.

Amgylcheddau chwarae cyfoethog o safon: i adlewyrchu'r canllawiau yn ‘Cymru: Gwlad lle mae Cyfle i Chwarae'. Mae darpariaeth chwarae yn cynnig cyfle i xxx plentyn ryngweithio'n rhydd â'r canlynol xxx xxxx profiad ohonyn nhw: plant a phobl ifanc eraill; y byd naturiol; rhannau rhydd; yr elfennau naturiol; her a chymryd risgiau; chwarae â hunaniaeth; symudiad; chwarae sgarmes; y synhwyrau; teimladau. Mae'r amgylcheddau hyn hefyd yn: hyblyg, addasadwy, amrywiol a diddorol gan gynnig darpariaeth barhaus.

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) cysylltiedig

• SCD CCLD 0206: Cefnogi plant i ddysgu drwy chwarae

• SCD CCLD 0306: Cynllunio a threfnu amgylcheddau i blant a theuluoedd

• SCD CCLD 0307: Hybu iechyd a datblygiad corfforol plant

• SCD CCLD 0308: Hybu llesiant a gwydnwch plant

• SCD CCLD 0312: Creu amgylcheddau cadarnhaol i fabanod a phlant

• SCD CCLD 0325: Cefnogi plant a phobl ifanc drwy gyfnodau trawsnewid mawr

• SKAPW 34: Gweithio gyda phlant a phobl ifanc i greu mannau chwarae a chefnogi chwarae hunangyfeiriedig a dewis rhydd

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Pwysigrwydd y cyfnod o 0-3 oed xxxxx://xxx.xxxxxx.xxx/xxxx00/0-0.xxx

• Niwrowyddoniaeth ac ymennydd babanod xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xx.xx/xxxxxxx_xxxxxx/000/Xxx-xxxxx-xxxxx.xxx

• Brain Hero xxxx://xxxxxxxxxxxxxxx.xxxxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxxx-xxxx/

• Healthy baby healthy brain xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx/

• Map o ymennydd baban xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx/xxxxx-xxxxxxxxxxx/xxxxx- development/baby-brain-map.html

• Map o'r ymennydd dynol xxxx://xxx.xxx.xx/xxxx0/xxxxxxxxxxxx/xxxxx

• O'r genynnau i wybyddiaeth xxxx://xxx.x0xxxxxxx.xxx/0000

• Hanfodion yr ymennydd xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxx_xxxxx/xxx_xxxxx_xxxxx.xxxx?xxxxxx CIm90P-H5L4CFdLHtAodxBgAhA

• Neuroscience science of the brain an introduction for young students

xxxx://xxxxx.xxxxxxxx.xx/XxxxxXxx/Xxxxxxxxxxxx.Xxxxxxx.xx.xxx.Xxxxx.xxx

• A primer on the brain and nervous system xxxx://xxx.xxxxxxxxxx.xxx/xxx-xxxxx-xxxxx- book

• Mae addysg yn dechrau yn y cartref xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxxx-xxxxxx- at-home/?lang=cy

• Cymru: gwlad lle mae cyfle i chwarae xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxx/000000-xxxxx-x-xxxx-xxxxxxxx-xxxxxxx- cy.pdf

• Asesiad o ddigonolrwydd cyfleoedd chwarae – Pecyn cymorth xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxx-xxx-xxxxxxxxxxx/xxxxxx/xxxxxxxx-xxx-xxxxx- people/play-and-leisure/toolkit/?lang=cy

• ‘Plant a Phobl Ifanc: Gweithredu'r Hawliau’ (2004) xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxxxx/Xxxxxxxxx%00Xxxxxxxxx/XXX(0)-00- 04%20Paper%201%20%20Children%20and%20Young%20People%20Rights%20to% 20Action-04022004-14558/n0000000000000000000000000016990-Cymraeg.pdf

• Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn (CCUHP) (Daeth i rym yn y DU yn 1992) xxxx://xxx.xxxxxx.xxx.xx/XXXXXXx-Xxxx/Xxx-xxxxxxx/XX- Convention/

• Y Ddeddf Plant (2004) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/0000/00/xxxxxxxx

• Y Ddeddf Gofal Plant (2006) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/0000/00/xxxxxxxx

• Cynllunio ar y Cyd i Wella Canlyniadau xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxx/xxxx- government/publications-catalogue/circular/2007/betteroutcome/?lang=cy

• Mesur Hawliau Plant a Phobl Ifanc (Cymru) 2011 xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxx/0000/0/xxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxx

• Mesur Plant a Theuluoedd (Cymru) 2010 xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxx/0000/0/xxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxx

• Rheoliadau Gwarchod Plant a Gofal Dydd (Cymru) 2010 xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxx/0000/0000/xxxxxxxx/xxxx/xxxxx

• Safonau Gofynnol Cenedlaethol ar gyfer Gofal Plant a Reoleiddir i blant hyd at 12 oed (2016) xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/0000- 01/160411regchildcarecy.pdf

• Rheoliadau Addysg (Addysg Feithrin a Chynlluniau Datblygu Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant) (Cymru) (Diwygio) 2005 xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxx/0000/0000/xxxxxxxx/xxxx/xxxxx

• Fframwaith y Cyfnod Sylfaen – Y cwricwlwm statudol i xxx plentyn 3 i 7 oed:

o Diwygiedig 2015 xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xx- framework-cy.pdf

o Datblygiad Personol a Chymdeithasol, Llesiant ac Amrywiaeth Ddiwylliannol xxxxx://xxxx.xxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/0000-00/xxxxxxxxxx- personol-a-chymdeithasol-lles-ac-amrywiaeth-ddiwylliannol.pdf

o Datblygu'r Gymraeg xxxxx://xxxx.xxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/0000-00/xxxxxxxx-x- gymraeg.pdf

o Gwybodaeth a Dealltwriaeth o'r Byd xxxxx://xxxx.xxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/0000- 04/gwybodaeth-a-dealltwriaeth-o-r-byd.pdf

o Datblygiad Corfforol xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000- physical-development-cy.pdf

o Datblygiad Creadigol xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000- creative-development-cy.pdf

• Design for Play: A guide to creating successful play spaces xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/00000/xxxxxx-xxx-xxxx.xxx

• Adnoddau ar gyfer chwarae – darparu rhannau rhydd i gefnogi chwarae plant, Pecyn cymorth xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxx_xxxxxxx_xxxxxxx_xxxxx?xx0000000/00000 641

• Xxxxx Xxxxxxx, Defnyddio tiroedd ysgol ar gyfer chwarae'r tu xxxxx i oriau addysgu xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxxxxxx_xxxxxxx_xxxxx_xx_xxxxx_x_?xx0000000/00 51155

• Creu mannau chwarae hygyrch, Pecyn cymorth xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxx_xxxxxx_xxxxxxx_xxxxxxx?xx0000000/00000 719

• Chwarae: iechyd a llesiant (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/chwarae%20iechyd%20a%20lles.pdf

• Mannau chwarae: cwynion cyffredin ac atebion syml (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/cwynion%20cyffredin%20ac%20atebion%20syml.pdf

• Mannau Chwarae: cynllun a dylunio (2012) https://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/login/uploaded/documents/INFORMATION%2 0SHEETS/mannau%20chwarae%20-%20cynllunio%20a%20dylunio.pdf

• Chwarae a Risg (2013) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/chwarae%20a%20risg.pdf

• Xxxxx Xxxxxx, Xxxxxxx a’r blynyddoedd cynnar: genedigaeth i xxxxx xxx (2013) xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00XXXXX S/chwarae%20ar%20blynyddoedd%20cynnar.pdf

• Cynyddu gwytnwch – pwysigrwydd chwarae (2015) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00XX EETS/Cynyddu%20gwytnwch.pdf

• Hybu gweithgarwch corfforol trwy chwarae’r tu xxxxx mewn lleoliadau blynyddoedd cynnar (2016)

xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/Hybu%20gweithgarwch%20corfforol%20blynyddoedd%20cynnar.pdf

• Defnydd ymarferol o ddyfeisiau digidol mewn lleoliadau chwarae (2018) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00XX EETS/Defnydd%20ymarferol%20o%20ddyfeisiau%20digidol%20mewn%20lleoliadau

%20chwarae.pdf

Uned 302 Hybu maeth a hydradu yn y blynyddoedd

cynnar

Lefel:	3

ODA:	30

Credyd:	4

Crynodeb o'r Uned:	Mae'r uned hon yn cefnogi'r dysgwr i feithrin y wybodaeth a'r sgiliau sy'n hanfodol wrth hybu maeth a hydradu plant. Yng nghyd-destun yr uned hon, mae ‘plant’ yn cyfeirio at blant rhwng 0 ac 8 oed.

Deilliant dysgu:

1. Cefnogi maeth a hydradu plant

Meini prawf asesu Rydych yn deall:

1.1 Mathau gwahanol o fwydo

1.2 Canllawiau cenedlaethol cyfredol ar gyfer deiet cytbwys i blant gan gynnwys cyflwyno bwydydd solid

1.3 Bwydydd y dylid cyfyngu arnyn nhw a'u hosgoi yn y flwyddyn gyntaf

1.4 Rôl maetholion hanfodol er mwyn cynnal deiet cytbwys a chefnogi twf, llesiant a datblygiad cyfannol

1.5 Gofynion maeth a hydradu ar gamau datblygu diffiniedig

1.6 Ffactorau sy'n dylanwadu ar gymeriant bwyd a diod

1.7 Y rhesymau xxx na ddylid defnyddio bwyd fel gwobr

1.8 Effaith bosibl maeth a hydradu gwael

1.9 Pwysigrwydd hydradu

1.10 Pwrpas monitro cymeriant bwyd a diod, ei gofnodi, rhoi gwybod amdano a'i gyfleu

1.11 Sut i gynllunio bwydlenni sy'n ymateb i anghenion unigolion

1.12 Yr heriau posibl i gymeriant bwyd a diod a fyddai'n gallu codi ar xxx cyfnod datblygiad a strategaethau ar gyfer eu rheoli

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

1.13 Cyd-fynd â chyfarwyddiadau penodol pobl eraill ar gyfer storio a darparu bwyd a diod

1.14 Hybu manteision deiet cytbwys i bobl eraill

1.15 Hybu strategaethau sy'n annog plant i yfed digon o hylif

1.16 Sicrhau bod y ffordd mae bwyd a diod i blant yn cael eu paratoi a'u storio yn dilyn cyfarwyddiadau penodol yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle/lleoliad

1.17 Sicrhau arferion bwyta ac yfed diogel sy'n cefnogi'r plentyn i ryngweithio'n gymdeithasol a meithrin sgiliau annibyniaeth ac sy'n ystyried ffactorau sy'n dylanwadu ar gymeriant deietegol

1.18 Sicrhau bod plant yn cael eu hannog i arbrofi â bwydydd newydd

1.19 Sicrhau ymateb cadarnhaol pan fydd plentyn yn gwrthod bwyd a diod, gan wneud addasiadau fel y xx xxxxx

1.20 Cofnodi a monitro cymeriant bwyd a diod a gweithredu pan fydd pryderon

1.21 Sicrhau bod pobl eraill yn cael y wybodaeth ddiweddaraf am gymeriant bwyd a diod

1.22 Annog plant i yfed digon o hylif

1.23 Monitro cymeriant bwyd a diod, ei gofnodi, rhoi gwybod amdano a'i gyfleu

Amrediad

Mathau gwahanol: bwydo o'r fron, bwydo fformiwla babanod, bwydo cyflenwol, bwydydd xxxxx cyntaf

Camau datblygu diffiniedig: 0-6 mis, 6 mis – 1 oed, 1-4 oed, 5 oed a throsodd

Effaith bosibl: methu â ffynnu, diffyg maeth, dadhydradiad, gordewdra, rhwymedd

Uned 302 Hybu maeth a hydradu yn y blynyddoedd

cynnar

Gwybodaeth Ategol

Gofynion tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Ffactorau sy'n dylanwadu ar gymeriant bwyd a diod:

• Gall anghenion deietegol arbennig am resymau meddygol gynnwys, e.e.

o Addasu'r ansawdd er mwyn gwneud bwyd yn xxxx xx fwyta (piwrî neu stwnsh)

o Bwyd heb glwten i blant â chlefyd coeliag

o Deiet wedi'i addasu ar gyfer plant diabetig

o Deiet wedi'i addasu ar gyfer plant ag alergeddau ac anoddefiadau bwyd.

• Darparu ar gyfer anghenion diwylliannol, crefyddol neu foesegol (rhesymau llysieuol neu xxxxx)

• Siâp, lliw, ansawdd, arogl, cyflwyniad a dewis bwyd

• Osgoi bwyd, cyd-fwyta â chyfoedion, xxxxx xxxx gweithredu cyson a bod yn fodel rôl cadarnhaol, annog cyfleoedd i brofi bwyd newydd

• Gweithgareddau a mentrau llawn hwyl mewn perthynas â bwyd, gan gynnwys gadael i blant gymryd rhan yn y broses o baratoi a gweini bwyd, a rhoi cynnig ar fwydydd o ddiwylliannau gwahanol, tyfu a choginio bwyd.

• Incwm isel a thlodi bwyd

Heriau posibl i gymeriant bwyd a diod: bwyta ffyslyd, anabledd, sgiliau annibyniaeth, dewisiadau gwael a gwybodaeth wael am xxxxx gan rieni, dylanwadau cyfoedion

Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol (NOS) cysylltiedig

• SCD CCLD 0307: Hybu iechyd a datblygiad corfforol plant

• SCD CCLD 0314: Hybu gofal babanod a phlant

• SCD CCLD 0319: Hybu bwyta'n iach i blant a theuluoedd

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Safonau Gofynnol Cenedlaethol ar gyfer Gofal Plant a Reoleiddir i blant hyd at 12 oed (2016) xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/0000- 01/160411regchildcarecy.pdf

• Canllawiau Bwyd ac Iechyd ar gyfer Lleoliadau Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant (2009) xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxxx/000000xxxxxxxxxxxx.xxx

• Bwyd a Maeth mewn Lleoliadau Gofal Plant (2018) xxxxx://xxxx.xxxx.xxxxx/xxxx- maeth-mewn-lleoliadau-gofal-plant?_ga=2.183827558.1974554941.1550481483- 1664962502.1550234187

• Xxxx a Rheoli Heintiau ar gyfer Lleoliadau Gofal Plant (2014) http://xxx.xxxxx.xxx.xx/sitesplus/documents/888/Cyfieithiad%20%20%2D%20All% 20Wales%20Infection%20Prevention%20and%20Control%20Guidance%20for%20E ducational%20Settings%20CYMRAEG%20May%202017%20FINAL.output.pdf

• Ymddiriedolaeth Xxxxxxxx Xxxxxx ‘Eating well for under 5’s in child care: Practical and nutritional guidelines’ (2006) xxxxx://xxx.xxx.xxx.xx/xx- content/uploads/2014/07/Under5s.pdf

• Canllawiau maeth ar gyfer y blynyddoedd cynnar – ‘Food choices for children aged 1-5 years in early education and childcare settings’ Gweithrediaeth yr Alban, Caeredin (2006) xxxxx://xxx0.xxx.xxxx/xxxxxxxx/xxx/00000/0000000.xxx

• Coleg Brenhinol y Bydwragedd ‘Position statement: Infant Feeding’ (2018)

xxxxx://xxx.xxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/Xxxxxx%00Xxxxxxx.xxx

• Y GIG - Xxxx i'w fwydo i blant ifanc xxxx://xxx.xxx.xx/Xxxxxxxxxx/xxxxxxxxx-xxx- baby/Pages/understanding-food-groups.aspx

• Y GIG - Bwydo o'r fron xxxx://xxx.xxx.xx/xxxxx0xxxx/xxxxxxxxxxxxx

• Y GIG – Bwydydd cyntaf xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxx0xxxx/xxxx/xxxxx-xxxxx

• Rhwydwaith bwydo o'r fron xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xxx.xx/

• ‘Weaning – learning to like new tastes and textures’ xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xxx/xxxxx/xxxxxx/xxx- downloads/GT_Weaning.pdf

• ‘Feeding your toddler/pre-school child’ xxxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxx/xxxxxxx-xxxx-xxxxxxxxxx- school-child.html

• ‘Perfect portions for toddlers’ https://xxx.xxxxxxxxx.xxx.xx/attachments/article/734/BNF%20Toddler%20Eatwell% 20Leaflet_OL.pdf

• Archwiliad iechyd xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xx.xx/xxxxxxx_xxxxxx/000/XX_Xxxxxx- framework.pdf

Uned 303 Ymateb i afiechyd, pla/haint, clefyd ac

imiwneiddio mewn plentyndod

Lefel:	3

ODA:	20

Credyd:	3

Crynodeb o'r Uned:	Mae'r uned hon yn cefnogi'r dysgwr i feithrin y wybodaeth a'r sgiliau sy'n hanfodol wrth adnabod afiechyd, pla/haint, clefyd hysbysadwy ac imiwneiddio posibl yn ystod plentyndod ac ymateb iddyn nhw.

Deilliant dysgu:

1. Afiechyd, pla/haint ac adweithiau i imiwneiddio Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

1.1 Arwyddion a symptomau corfforol ac ymddygiadol afiechyd, pla/haint a chlefyd hysbysadwy posibl

1.2 Cyfnodau magu a chyfnodau heintus afiechyd a chlefydau hysbysadwy

1.3 Yr imiwneiddiadau perthnasol ar gyfer afiechyd a chlefydau hysbysadwy cyffredin yn ystod plentyndod

1.4 Yr adweithiau posibl i imiwneiddio

1.5 Y rhesymau xxx y bydd rhai teuluoedd/gofalwyr yn dewis peidio ag imiwneiddio o bosibl

1.6 Camau i'w cymryd pan fydd pryderon ynglŷn ag afiechyd posibl ac adweithiau i imiwneiddio

1.7 Symptomau xxx xxxxx cymryd camau xxxx yn eu cylch

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

1.8 Adnabod arwyddion o afiechyd, pla/haint a chlefydau hysbysadwy

1.9 Ymateb i arwyddion o afiechyd, pla/haint a chlefydau hysbysadwy yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle

1.10 Gwneud addasiadau i arferion a rhyngweithiadau er mwyn ystyried arwyddion o afiechyd posibl

1.11 Cofnodi'r camau a gymerir, rhoi gwybod amdanynt a'u cyfleu

Uned 303 Ymateb i afiechyd, pla/haint, clefyd ac

imiwneiddio mewn plentyndod

Gwybodaeth Ategol

Gofynion tystiolaeth

Os nad yw'r tasgau cyfannol yn eu hasesu, rhaid cwblhau portffolio o dystiolaeth ar gyfer y deilliannau gwybodaeth ac ymarfer yn yr uned hon. Xxxxx dilyn yr amodau a amlinellir yn y pecyn asesu o ran cadw'r dystiolaeth yn y portffolio.

Oherwydd natur ei chynnwys, efallai na fydd y dystiolaeth sydd xx xxxxxx ar gyfer yr uned hon yn rhywbeth fydd yn cael ei harsylwi'n naturiol yn rhan o'r tasgau strwythuredig. Os nad oes digon o dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno trwy'r tasgau strwythuredig, dylai'r aseswr sicrhau bod y portffolio yn darparu tystiolaeth ar gyfer y deilliannau ymarfer ar sail y gofynion tystiolaeth canlynol:

• Cyfrif myfyriol gan y dysgwr wedi'i lofnodi gan dyst arbenigol, yn rhoi manylion eu hymateb i arwyddion o afiechyd, pla/haint neu glefyd hysbysadwy yn eu gweithle ar un achlysur o leiaf.

Efallai y bydd angen holi'r dysgwr ymhellach o ran ei ddealltwriaeth o gynnwys yr uned hon fod yn rhan o'r Drafodaeth Broffesiynol hefyd.

Canllawiau cyflwyno

Plentyndod: yng nghyd-destun yr uned hon, mae plentyndod yn cyfeirio at blant rhwng 0 a 18 oed

Afiechyd a phlâu/heintiau:

• Afiechyd cyffredin yn ystod plentyndod (clwy'r pennau, rwbela, polio, xxxxx yr ieir, y xxxxx xxxx, llid yr ymennydd, y pas)

• Alergeddau/cyflyrau (ecsema, asthma, clwy'r gwair neu alergeddau bwyd)

• Mân afiechyd (peswch, annwyd, pigyn clust, dolur gwddf, crŵp, twymyn a gwres, dolur rhydd a chwydu, llosg haul a thrawiad gwres)

• Plâu (tarwden, llyngyren, llau pen, herpes simplecs, impetigo, llid y gyfbilen, clefyd crafu)

Amserlen Imiwneiddio ar gyfer plant rhwng 2 fis ac 18 oed

Oed	Imiwneiddio	Sylwadau
2 fis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib/HepB)	Un pigiad sy'n cynnwys brechlynnau i ddiogelu yn erbyn chwe chlefyd ar wahân: difftheria, tetanws, y pas (pertwsis), polio, hepatitis B a ffliw Haemoffilws math b (a elwir yn Hib)-Dos cyntaf
	Niwmococol (PCV13)	Dos cyntaf
	Rotafirws	Dos cyntaf

	Men B	Dos cyntaf
3 mis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib)	Ail ddos
3 mis	Rotafirws	Ail ddos
4 mis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib)	Trydydd dos
	Niwmococol (PCV)	Ail ddos
	Men B	Ail ddos
12-13 mis	Hib/Men C	Mae'n cynnwys Hib (pedwerydd dos)
	MMR	Dos cyntaf
	Niwmococol (PCV)	Trydydd dos
	Men B	Trydydd dos
2 oed	Brechlyn ffliw plant blynyddol	O 2 oed ymlaen
3-4 oed	MMR	Ail ddos
3-4 oed	4-mewn-1 (DTaP/IPV)
12-13 oed	HPV	Merched yn unig
13-18 oed	3-mewn-1 (Td/IPV)	Brechiad atgyfnerthu yn yr arddegau – Difftheria, tetanws a pholio
13-18 oed	Men ACWY

Arwyddion a symptomau corfforol ac ymddygiadol o afiechydon a phlâu posibl:

Cyfeiriadau ar gyfer Sepsis:

xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxx/

Symptomau y xxx xxxxx cymryd camau xxxx yn eu cylch: plentyn sy'n gysglyd neu'n llidiog yn gyson, sy'n mynd yn anymatebol, sy'n cael problemau anadlu, sydd ag annwyd neu ddwylo neu draed afliwiedig a chorff cynnes, sy'n cael ffit, sydd â xxxx xxxxx anarferol, sydd â thymheredd o 39°C neu fwy, plentyn nad yw'n bwydo/bwyta, unrhyw blentyn sy'n dangos arwyddion o ddadhydradiad (ceg sych, llygaid pantiog, dim dagrau, edrych yn xxx yn gyffredinol), sydd â symptomau sy'n gysylltiedig â llid yr ymennydd (cur pen difrifol anarferol, cric yn y gwar, anhoffter o oleuadau llachar, xxxxx nad yw'n diflannu wrth roi pwysau arni)

SGC cysylltiedig

• SCD CCLD 0319: Hybu bwyta'n iach i blant a theuluoedd

• SCD HSC 0022: Cefnogi xxxx iechyd a'ch diogelwch xxxx hun ac iechyd a diogelwch unigolion

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Safonau Gofynnol Cenedlaethol ar gyfer Gofal Plant a Reoleiddir i blant hyd at 12 oed (2016) xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/0000- 01/160411regchildcarecy.pdf

• GIG Cymru – Xxxx a Rheoli Heintiau xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/000/xxxx/00000

• GIG Cymru – Xxxx a Rheoli Heintiau ar gyfer Lleoliadau Gofal Plant (2014) http://xxx.xxxxx.xxx.xx/sitesplus/documents/888/Cyfieithiad%20%20%2D%20All%

20Wales%20Infection%20Prevention%20and%20Control%20Guidance%20for%20E ducational%20Settings%20CYMRAEG%20May%202017%20FINAL.output.pdf

• GIG Cymru – Canllawiau ar Xxxx a Rheoli Heintiau Cymru Gyfan ar gyfer Lleoliadau Addysg (2017) http://xxx.xxxxx.xxx.xx/sitesplus/documents/888/Cyfieithiad%20%20%2D%20All% 20Wales%20Infection%20Prevention%20and%20Control%20Guidance%20for%20E ducational%20Settings%20CYMRAEG%20May%202017%20FINAL.output.pdf

• GIG Cymru – Llawlyfr Cenedlaethol ar gyfer Xxxx a Rheoli Heintiau (NIPCM): Mae polisïau model a ddatblygwyd yn flaenorol gan Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi ildio eu lle i fabwysiadu Llawlyfr Rheoli Heintiau Cenedlaethol yr Alban (NICM) xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/000/xxxxxxx/00000

• GIG Cymru – Brechlynnau i Blant xxxx://xxx0.xxxx.xxxxx.xxx.xx:0000/XxxxxxxxxxxxXxxxxxxxxxxxXxxxxXxxx.xxx/0xx00 669c9e1eaa880257062003b246b/faca473ff00c5bba8025831a0045b9b9/$FILE/Ro utine%20Childhood%20Immunisation%20Schedule%20-

%207%20August%202018%20Final.pdf

• GIG Cymru – Data cenedlaethol ar y nifer sy'n manteisio ar imiwneiddio xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxx0/xxxx.xxx?xxxxxx000&xxxx00000

• Y GIG – Brechlynnau xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxxxxxx-xx-xxxx- your-child-vaccinated/

• Y GIG – Sgil effeithiau brechlynnau xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxx-xxxx-xxxxxxx/

• Public health matters xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xxxx.xxx.xx/0000/00/00/xxx- vaccinate/

• BC Centre for Disease Control – A quick guide to common childhood diseases (2009) xxxx://xxx.xxxxx.xx/xxxxxxxx- gallery/Documents/Guidelines%20and%20Forms/Guidelines%20and%20Manuals/Epi d/Other/Epid_GF_childhood_quickguide_may_09.pdf

• Xxxxxxx Xxxxxx a Gofal, Llywodraeth Cymru Ebrill 2015 xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxx/000000xxxxxxxxxxx.xxx

• Cefnogi Dysgwyr ag Anghenion Gofal Iechyd – Dogfen ganllaw rhif: 215/2017. Mawrth 2017 xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxxxxxxx/xxxxxx-xxx/xxxxxxxxxx-xxxxxxxx- with-healthcare-needs/?skip=1&lang=cy

Uned 304 Hybu gofal plant 0-2 oed

Lefel:	3

ODA:	20

Credyd:	4

Crynodeb o'r Uned:	Mae'r uned hon yn cefnogi'r dysgwr i feithrin y wybodaeth a'r sgiliau sy'n hanfodol wrth hybu gofal plant 0-2 oed. Mae'n cynnwys rôl xxxxxx xx ymlyniad a darparu arferion gofal corfforol diogel Yng nghyd-destun yr uned hon, mae'r term ‘babanod/plant bach’ yn cyfeirio at blant 0-2 oed

Deilliant dysgu:

1. Darpariaeth gofal plant a gwasanaethau cefnogi i blant 0-2 oed Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

1.1 Pwrpas darpariaeth a gwasanaethau cefnogi i blant 0-2 oed

1.2 Sut i wneud atgyfeiriadau at wasanaethau cefnogi i blant 0-2 oed

1.3 Sut i gyfeirio eraill at wybodaeth, cefnogaeth a chyngor

1.4 Sut mae gofal plant, gwasanaethau cefnogi a blaenoriaethau iechyd y cyhoedd yn ceisio mynd i'r afael ag anfantais yn ystod plentyndod

1.5 Blaenoriaethau iechyd y cyhoedd cyfredol ar gyfer plant 0-2 oed a'u manteision

1.6 Adnoddau sgrinio ac asesu a ddefnyddir ar hyn x xxxx ar gyfer babanod/plant bach

Amrediad

Blaenoriaethau iechyd y cyhoedd: Maeth a hydradu, gofal iechyd y geg, gweithgarwch chwarae a chorfforol, golwg, rhaglen imiwneiddio plant, bod yn xxxxx ar gyfer yr ysgol a hybu diogelwch yn y cartref, oedolion yn rhoi'r gorau i ysmygu, lleihau cysylltiad â mwg eilaidd, xxxx damweiniau ac anafiadau, diogelwch yn y gymuned

Deilliant dysgu:

2. Hybu a chefnogi xxxxxx xx ymlyniad i blant 0-2 oed Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

2.1 Damcaniaethau xxxxxx xx ymlyniad, a'u pwysigrwydd i ddysgu, twf, datblygiad a llesiant cyfannol babanod/plant bach

2.2 Pwysigrwydd xxxxxx xx ymlyniad o ran lleihau effaith anfantais yn ystod plentyndod

2.3 Y mathau o ymlyniadau y gall babanod/plant bach eu ffurfio

2.4 Arwyddion o ymlyniad ansicr

2.5 Sut i hybu ymlyniadau sicr i fabanod/plant bach

2.6 Effeithiau tymor hir posibl ymlyniadau ansicr

2.7 Y camau i'w cymryd lle mae arwyddion o ymlyniadau ansicr

2.8 Amrywiaeth o ddulliau er mwyn hybu, cynnal ac annog xxxxxx xx ymlyniad

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

2.9 Modelu'r defnydd o amrywiaeth o ddulliau er mwyn cynnal xxxxxx xx annog ymlyniadau sicr i fabanod/plant bach

2.10 Defnyddio myfyrio ac adborth gan eraill i werthuso sut xxx xxxx ymarfer xxxx hun yn cefnogi'r broses o ddatblygu ymlyniadau sicr i fabanod/plant bach

Amrediad

Damcaniaethau xxxxxx xx ymlyniad: Xxxx Xxxxxx, Xxxx Xxxxxxxxx

Amrywiaeth o ddulliau: amgylchedd digyffro a meithringar, agosrwydd, rhagweladwyedd, cysondeb, nodau a ffiniau, cefnogi trosglwyddo esmwyth, cyd-gynhyrchu, rhannu gwybodaeth, gweithio mewn partneriaeth, cyffwrdd (fel tylino babanod)

Deilliant dysgu:

3. Hybu arferion gofal corfforol diogel plant 0-2 oed Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

3.1 Pwysigrwydd nodi a darparu arferion gofal corfforol diogel i fabanod/plant bach, gan gynnal urddas a pharch

3.2 Pwysigrwydd awyrgylch tawel a chyfforddus i gefnogi arferion gofal corfforol diogel

3.3 Sut i gario a dal babanod/plant bach yn ddiogel

3.4 Sut i ymolchi, gwisgo a newid babanod/plant bach, gan gynnwys newid cewynnau

3.5 Sut i gefnogi hyfforddiant i ddefnyddio'r toiled

3.6 Sut i sicrhau bod baban yn cysgu mewn amgylchedd a safle diogel

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

3.7 Pennu a chynllunio arferion gofal corfforol diogel babanod/plant bach ar y cyd ag eraill, yn unol â'ch rôl a'ch cyfrifoldebau xxxx xxxxxx

3.8 Sicrhau bod yr arferion gofal corfforol y cytunwyd arnyn nhw ar gyfer babanod/plant bach yn cael eu cynnal

3.9 Hybu awyrgylch tawel a chyfforddus wrth gefnogi arferion gofal corfforol diogel

3.10 Modelu arferion gofal corfforol er mwyn sicrhau eu bod yn brofiadau diogel a phleserus sy'n hybu dysgu, twf a datblygiad cyfannol gan gynnal urddas a pharch plant

3.11 Sicrhau bod babanod/plant bach yn cael eu cario a'u dal yn ddiogel, yn unol ag egwyddorion symud a lleoli

3.12 Monitro arferion gofal corfforol, eu cofnodi, rhoi gwybod amdanynt a'u cyfleu, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle/lleoliad

Amrediad

Arferion gofal corfforol: defnyddio'r toiled, golchi dwylo, gofal y geg, gofal y croen (gan gynnwys y rhan o'r croen o gwmpas y cewyn), cyfleoedd i orffwys, i gael amser xxxxx xxx i gysgu, darpariaethau priodol ar gyfer dod i gysylltiad â golau haul a thymereddau isel

Uned 304 Hybu gofal plant 0-2 oed

Gwybodaeth Ategol

Gofynion Tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Ymlyniad: Mae'n cyfeirio at gysylltiad emosiynol plentyn a'i roddwr gofal sylfaenol sy'n dechrau ar adeg geni, sy'n datblygu'n gyflym rhwng 0 a 2 oed ac yn parhau i ddatblygu gydol oes.

• Ymlyniad sicr: Mae pobl ag ymlyniad sicr yn gyfforddus gyda phobl eraill, yn gallu dibynnu arnyn nhw ac yn gwerthfawrogi agosatrwydd (ac yn gyfforddus ag ef)

• Ymlyniad osgoi: Xxx xxx bobl ag ymlyniad osgoi amheuon am bobl eraill, maen nhw'n ei chael hi'n anoddach ffurfio perthnasoedd, maen nhw'n osgoi agosatrwydd ac mae ganddyn nhw broblemau o ran ymddiriedaeth

• Ymlyniad pryderus: Byddai pobl ag ymlyniad pryderus yn hoffi meithrin perthnasoedd agos ag eraill ond maen yn ei chael hi'n anodd gwneud hyn am fod arnyn nhw ofn cael eu gwrthod

• Ymlyniad ansicr: Bydd plant ag ymlyniad ansicr yn osgoi neu'n anwybyddu'r rhoddwr gofal heb ddangos fawr ddim emosiwn wrth i'r rhoddwr gofal xxxxx xxx ddychwelyd. Gall hyn fod o ganlyniad i ofal anghyson a roddwyd gan y rhoddwr gofal ei hun.

• Ymlyniad amwys:xx x xxxx y plentyn fynd yn ofidus iawn pan fydd rhiant neu ofalwr yn gadael, pan fydd yn dychwelyd nid yw'r plentyn yn dangos ymddygiad sy'n awgrymu ymlyniad cryf wrth y rhiant neu'r rhoddwr gofal.Efallai y bydd y plentyn yn cydnabod dychweliad y rhiant neu'r gofalwr neu'n ymateb iddo, neu efallai na fydd yn gwneud hynny, ac yn aml gall ymddangos ei fod yn ‘gwylio x xxxx’. Xxx ymchwil yn awgrymu, er ei fod yn gymharol anghyffredin, mai canlyniad argaeledd gwael a/neu anghyson y fam neu'r gofalwr yw ymlyniad amwys; gan fod y plentyn wedi dysgu nad yw'n gallu dibynnu ar y fam neu'r rhoddwr gofal pan fydd mewn angen

• Ymlyniad di-drefn: Fel mae'r label yn awgrymu, mae ymddygiad y plentyn o ran ymlyniad yn anrhagweladwy a gall fod yn anghyson. Efallai y bydd y plentyn yn anwybyddu neu'n osgoi'r gofalwr, neu'n gwrthwynebu ei ymdrechion i ymgysylltu neu gynnig cysur. Xxx xxxx ymchwilwyr wedi awgrymu ei bod yn debygol bod y diffyg patrwm ymlyniad yn gysylltiedig ag ymddygiad anghyson gan roddwyr gofal - mae'r plentyn yn ansicr sut y bydd y rhoddwr gofal yn ymateb ac xxxxx xxx wedi drysu o ran y ffordd y dylai ymddwyn. Mae'n bosibl bod y plentyn wedi profi ymddygiadau gwahanol gan y gofalwr yn y gorffennol, e.e. gofalgar weithiau ond ar achlysuron eraill yn dangos ymddygiad diystyriol, ymosodol neu ddifrïol.

Anfantais yn ystod plentyndod: plant sy'n ddifreintiedig ac sydd wedi'u hamddifadu o safon byw weddol dda ac ysgogiad ac amgylchedd priodol, heb fynediad at addysg na gwasanaethau gan gynnwys gofal iechyd, o ganlyniad i dlodi a diffyg cyfle

Teuluoedd/gofalwyr: yng nghyd-destun yr uned hon, gall hyn olygu unrhyw un â chyfrifoldeb rhiant (naturiol ac wedi'i ddirprwyo) dros y babi/plentyn bach.

Sut i sicrhau bod babi'n cysgu mewn amgylchedd a safle diogel:

• Gosod y baban ar ei gefn i gysgu, mewn crud mewn ystafell gyda chi

• Peidio â gadael i unrhyw un ysmygu yn yr un ystafell â'r baban

• Peidio byth â chysgu xxxx xxxxx ar xxxxx xxx gadair freichiau

• Peidio byth â gadael i'r baban fynd yn rhy boeth – peidio â gorchuddio pen y baban – gosod y baban yn y safle “traed wrth droed”

Amserlen Imiwneiddio ar gyfer plant rhwng 2 fis ac 18 oed

Oed	Imiwneiddio	Sylwadau
2 fis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib/HepB)	Un pigiad sy'n cynnwys brechlynnau i ddiogelu yn erbyn chwe chlefyd ar wahân: difftheria, tetanws, y pas (pertwsis), polio, hepatitis B a ffliw Haemoffilws math b (a elwir yn Hib)-Dos cyntaf
	Niwmococol (PCV13)	Dos cyntaf
	Rotafirws	Dos cyntaf
	Men B	Dos cyntaf
3 mis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib)	Ail ddos
	Rotafirws	Ail ddos
4 mis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib)	Trydydd dos
	Niwmococol (PCV)	Ail ddos
	Men B	Ail ddos
12-13 mis	Hib/Men C	Mae'n cynnwys Hib (pedwerydd dos)
	MMR	Dos cyntaf
	Niwmococol (PCV)	Trydydd dos
	Men B	Trydydd dos
2 oed	Brechlyn ffliw plant blynyddol	O 2 oed ymlaen
3-4 oed	MMR	Ail ddos
	4-mewn-1 (DTaP/IPV)
12-13 oed	HPV	Merched yn unig
13-18 oed	3-mewn-1 (Td/IPV)	Brechiad atgyfnerthu yn yr arddegau – Difftheria, tetanws a pholio
	Men ACWY

Gwybodaeth, cymorth a chyngor: Plant yng Nghymru, rhwydweithiau cefnogi rhianta, bwletinau/gwasanaethau gwybodaeth i deuluoedd, y Comisiynydd Plant, NSPCC, Barnardo's, Gweithredu dros Blant, National Children's Bureau

Gofal iechyd y geg: mae a wnelo hyn â gofal y dannedd a'r deintgig, gan gynnwys torri dannedd, defnydd priodol o boteli a biceri bwydo, defnydd priodol o ddymis

Eraill: gallen nhw fod yn gydweithwyr, cymheiriaid, teuluoedd/gofalwyr. Neu yn achos rhieni maeth, eu teulu a'u rhwydwaith eu xxxxxx xxx weithwyr proffesiynol sy'n eu cefnogi

Oed	Adnodd
5-8 diwrnod	Sgrinio smotiau gwaed
Hyd at 4 wythnos	Sgrinio clyw babanod newydd-anedig
Erbyn 14 diwrnod oed	Adnodd asesu gwydnwch teuluol (FRAIT) Asesiad iechyd meddwl y fam
72 awr/6 wythnos	Archwiliad corfforol
8 wythnos/12 wythnos/16 wythnos	Asesiad Twf
6 mis	Adnodd Asesu Gwydnwch Teuluol (FRAIT) gan Ymwelwyr Iechyd
15 mis/27 mis/3.5 oed	Adnodd Asesu Gwydnwch Teuluol (FRAIT) ac Asesiad Twf a Datblygiad gan Ymwelwyr Iechyd
Rhwng 4 a 7 oed	Gwasanaeth Nyrs Ysgol rhwng 4 a 7 oed. Sgrinio'r golwg a thwf. Sgrinio nam ar y clyw. Rhaglen Mesur Plant

Adnoddau Sgrinio ac Asesu Plant Iach Cymru

Dechrau'n Deg

Oed	Adnodd
Cynenedigol	Adnodd Xxxxx Xxxxxxxxx Iechyd y Teulu Dechrau'n Deg Adnodd Sgrinio Trais Domestig
0–6 wythnos	Adnodd Xxxxx Xxxxxxxxx Xxxxxx y Teulu Dechrau'n Deg Graddfa Asesu Ymddygiad Newyddenedigol (NBAS)
8 wythnos/12 wythnos/16 wythnos	Asesiad Twf

Gwasanaethau cymorth: Y mathau a lefelau gwahanol o raglenni iechyd ac ymyrraeth i blant, boed wedi'u targedu neu'n rhai cyffredinol, ymweld â'r cartref (bydwraig ac ymwelydd iechyd, gweithiwr cymorth teulu), asesiad teulu (gwasanaethau i deuluoedd, ‘Xxx o Amgylch y Plentyn/Teulu’), deietegydd cymunedol a chynllun cyn ysgol iach a chynaliadwy, gwasanaethau mynediad agored yn y gymuned (grwpiau rhieni a phlant bach, amser stori, tylino babanod)

Dysgu defnyddio'r toiled: bod yn xxxxx i ddechrau dysgu defnyddio'r toiled, paratoi i ddechrau dysgu defnyddio'r toiled, helpu plentyn bach i ddysgu defnyddio'r toiled, defnyddio cewynnau tynnu i fyny a phants dysgu defnyddio'r toiled, cefnogi arferion gyda'r nos wrth ddysgu defnyddio'r toiled, trosglwyddo i'r toiled o boti, helpu plant bach i feithrin sgiliau annibyniaeth

wrth ddefnyddio'r toiled, gweithio mewn partneriaeth ag eraill, strategaethau a thechnegau atgyfnerthu cadarnhaol

SGC cysylltiedig

• SCD CCLD 0303: Hybu datblygiad plant a phobl ifanc

• SCD CCLD 0307: Hybu iechyd a datblygiad corfforol plant

• SCD CCLD 0308: Hybu llesiant a gwydnwch plant

• SCD CCLD 0312: Creu amgylcheddau cadarnhaol i fabanod a phlant

• SCD CCLD 0314: Hybu gofal babanod a phlant

• SCD CCLD 0325: Cefnogi plant a phobl ifanc drwy gyfnodau trawsnewid mawr

• SCD HSC 0037: Gofalu am fabanod

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Adeiladu Dyfodol Mwy Disglair: Cynllun Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant (2013) Llywodraeth Cymru

• xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xxxxxxxx-xxxxxxxx-xxxxxx-xx.xxx

• SNAP Cymru xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/

• Cyswllt Teulu Cymru xxxxx://xxxxxxx.xxx.xx/xxxxx

• Adroddiad Blynyddol Prif Swyddog Meddygol Cymru 2014-15 Iachach, Hapusach, Tecach xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxx/000000xxxxxxxxxxx.xxx

• Rhaglen Plant Iach Cymru xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxx/000000xxxxxxx- childrency.pdf

• Cynyddu gwytnwch – pwysigrwydd chwarae (2015) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00XX EETS/Cynyddu%20gwytnwch.pdf

• Amddifadedd chwarae (2003) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/amddifadiad%20chwarae.pdf

• Naw Mis a Mwy xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/xxxxxxxxx/000/Xxx%00Xxx%00x%00Xxx%00X ersiwn%202%20April%202015.pdf

• Mae addysg yn dechrau yn y cartref xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxxx- begins-at-home/?lang=cy

• Dechrau'n Deg xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxx-xxx-xxxxxxxxxxx/xxxxxx/xxxxxxxx- and-young-people/parenting-support-guidance/help/flyingstart/?skip=1&lang=cy

• Canllawiau NICE ar Xxxxxx Xxx Xxxxxxxx xxxxx://xxx.xxxx.xxx.xx/xxx-xxxxxxxxxx- advice-and-management

• Gwybodaeth Sefydliad Iechyd y Byd am ofal cyn cenhedlu xxxx://xxx.xxx.xxx/xxxxxxxx_xxxxx_xxxxxxxxxx/xxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxxx_xxxx_xxx icy_brief.pdf

• Coleg Brenhinol y Bydwragedd

xxxxx://xxx.xxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/Xxxxxxxxx%00Xxxxxxxxx_Xxxxx_XXX.xxx

• Canllawiau'r GIG xxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxx-xxx- baby/pages/pregnancy-and-baby-care.aspx

• Ymlyniad xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx/xx-xxxxxxx/xxxxxxx/0000/00/xxxx-xxxxx- final.pdf

• Xxxxxx Cyfeillgar i Fabanod UNICEF xxxxx://xxx.xxxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxxxxx/xxxx- is-baby-friendly/

• Cwsg xxxx://xxx.xxxxxx.xxx.xx/XxxxXxxxxxxx/Xxxxxxxxx/Xxxxxxxxx-xxx- parents/Caring-for-your-baby-at-night/

• Xxxxxxx Xxxx xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx

• Cymdeithas Ddeieteg Prydain (Ffeithiau am Fwyd) xxxxx://xxx.xxx.xx.xxx/

• First Steps Nutrition Trust xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xxx/

• Xxxxxxx'r risg o farwolaeth yn y crud

xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxx/000000-xxxxxx-xxxx-xxx-xxxxx-xx.xxx

• The lullaby trust xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx-xxxxx-xxxxxx/

• Y GIG – Faint o gwsg sydd xx xxxxx ar blant? xxxx://xxx.xxx.xx/Xxxxxxxx/Xxxxxxxxxxxxxx/Xxxxx/xxxxxxxxxxxx.xxxx

• Y GIG – Cyngor ar gwsg iach i blant xxxx://xxx.xxx.xx/Xxxxxxxx/Xxxxxxxxxxxxxx/Xxxxx/xxxxxxxxxxxxx.xxxx

• Adolygiad cyflym o'r dystiolaeth ar gwsg babanod a phlant xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxxx.xxx/xxxxxxx/xxxxxxxxx/00000- SleepRapidEvidenceReviewWriteUp.pdf

• ‘Safe Sleep for your baby’ xxxx://xxx.xxxx-xxxx.xx.xx/xx-xx/xxx-xxx/xxxxxx- etapes/childhood-enfance_0-2/sids/ss-eng.php

• ‘All About… Sleep’ xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xx.xx/xxxxxxx_xxxxxx/000/000_Xxx- about.pdf

• Hanfodion cwsg da xxxx://xxx.xxxxxxxxxx.xx.xx/x00000000/xxxxxx-xx-xxxx-xxxxx

• ‘Sleep Well, Sleep Safe’ xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxxx_xxxx_xxx/xxx/XXXX_Xxxxx_Xxxx_xxxxxxxx_X NL_LR.pdf

• Y GIG xxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxx-xxx-xxxx/xxxxx/xxxxx-xxxxxxxx- tips.aspx

• BabyCentre xxxx://xxx.xxxxxxxxxx.xx.xx/xxxxx-xxxxxxxx

• NCT xxxxx://xxx.xxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/xxxxx-xxxxxxxx

• Chwarae: iechyd a llesiant (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/chwarae%20iechyd%20a%20lles.pdf

• Xxxxx Xxxxxx, Xxxxxxx a’r blynyddoedd cynnar: genedigaeth i xxxxx xxx (2013) xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00XXXXX S/chwarae%20ar%20blynyddoedd%20cynnar.pdf

• Arfer myfyriol – xxxx ydi x x xxxx ei fod mor bwysig? (2018) xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxx_xxxxxxxx

• Adroddiadau ar brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod –

xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/000/xxxx/00000

Uned 305 Hybu gofal plant 2-3 oed

Lefel:	3

ODA:	20

Credyd:	4

Crynodeb o'r Uned:	Mae'r uned hon yn cefnogi'r dysgwr i feithrin y wybodaeth a'r sgiliau sy'n hanfodol wrth hybu gofal plant 2-3 oed. Mae'n cynnwys rôl xxxxxx xx ymlyniad a darparu arferion gofal corfforol diogel Yng nghyd-destun yr uned hon, mae'r term ‘plant bach/plant’ yn cyfeirio at blant 2-3 oed

Deilliant dysgu:

1. Darpariaeth gofal plant a gwasanaethau cefnogi i blant 2-3 oed

Xxxxx prawf asesu Rydych yn gwybod:

1.1 Pwrpas darpariaeth gofal plant a gwasanaethau cymorth i blant 2-3 oed

1.2 Sut i wneud atgyfeiriadau at wasanaethau cefnogi i blant 2-3 oed

1.3 Sut i gyfeirio eraill at wybodaeth, cymorth a chyngor

1.4 Sut mae gofal plant, blaenoriaethau iechyd y cyhoedd a gwasanaethau cymorth yn ceisio mynd i'r afael ag anfantais ymhlith plant

1.5 Blaenoriaethau iechyd y cyhoedd cyfredol ar gyfer plant 2-3 oed a'u manteision

1.6 Adnoddau sgrinio ac asesu a ddefnyddir ar hyn x xxxx ar gyfer plant bach/plant

Amrediad

Gwasanaethau cymorth: Y mathau a lefelau gwahanol o raglenni iechyd ac ymyriadau plant cyffredinol ac wedi'u targedu

Deilliant dysgu:

2. Hybu a chefnogi xxxxxx xx ymlyniad i blant 2-3 oed

Meini prawf asesu Rydych yn deall:

2.1 Damcaniaethau xxxxxx xx ymlyniad, a'u pwysigrwydd i ddysgu, twf, datblygiad a llesiant

cyfannol plant bach/plant

2.2 Pwysigrwydd xxxxxx xx ymlyniad o ran lleihau effaith anfantais yn ystod plentyndod

2.3 Y mathau o ymlyniadau y gall plant bach/plant eu ffurfio

2.4 Arwyddion o ymlyniad ansicr

2.5 Sut i hybu ymlyniadau sicr i xxxxx xxxx/plant

2.6 Effeithiau tymor hir posibl ymlyniadau ansicr

2.7 Y camau i'w cymryd lle mae arwyddion o ymlyniadau ansicr

2.8 Amrywiaeth o ddulliau er mwyn hybu, cynnal ac annog xxxxxx xx ymlyniad

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

2.9 Modelu'r defnydd o amrywiaeth o ddulliau er mwyn cynnal xxxxxx xx annog ymlyniadau sicr i xxxxx xxxx/plant

2.10 Defnyddio myfyrio ac adborth gan eraill i werthuso sut xxx xxxx ymarfer xxxx hun yn cefnogi'r broses o ddatblygu ymlyniadau sicr i xxxxx xxxx/plant

Amrediad

Damcaniaethau xxxxxx xx ymlyniad: Xxxx Xxxxxx, Xxxx Xxxxxxxxx

Amrywiaeth o ddulliau: amgylchedd digyffro a meithringar, agosrwydd, rhagweladwyedd, cysondeb, nodau a ffiniau, cefnogi trosglwyddo esmwyth, cydgynhyrchu, rhannu gwybodaeth, gweithio mewn partneriaeth, cyffwrdd

Deilliant dysgu:

3. Hybu'r broses o gefnogi arferion gofal corfforol diogel plant 2-3 oed Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

3.1 Pwysigrwydd nodi a darparu arferion gofal corfforol diogel i xxxxx xxxx/plant, gan gynnal urddas a pharch

3.2 Pwysigrwydd awyrgylch tawel a chyfforddus i gefnogi arferion gofal corfforol diogel

3.3 Sut i gefnogi hyfforddiant i ddefnyddio'r toiled

3.4 Sut i gario a dal plant bach/plant yn ddiogel

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

3.5 Pennu a chynllunio arferion gofal corfforol diogel plant bach/plant ar y cyd ag eraill, yn unol â'ch rôl a'ch cyfrifoldebau xxxx xxxxxx

3.6 Sicrhau bod yr arferion gofal corfforol y cytunwyd arnyn nhw ar gyfer plant bach/plant yn cael eu cynnal

3.7 Hybu awyrgylch tawel a chyfforddus wrth gefnogi arferion gofal corfforol diogel

3.8 Modelu arferion gofal corfforol er mwyn sicrhau eu bod yn brofiadau diogel a phleserus sy'n hybu dysgu, twf a datblygiad cyfannol gan gynnal urddas a pharch plant

3.9 Sicrhau bod plant bach/plant yn cael eu cario a'u dal yn ddiogel, yn unol ag egwyddorion symud a lleoli

3.10 Monitro arferion gofal corfforol, eu cofnodi, rhoi gwybod amdanynt a'u cyfleu, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle/lleoliad

Amrediad

Uned 305 Hybu gofal plant 2-3 oed

Gwybodaeth Ategol

Gofynion tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Gweithgareddau, profiadau ac arferion beunyddiol: gweithgareddau arferol (cyrraedd a gadael, prydau bwyd/byrbrydau ac amseroedd gorffwys/cysgu), arferion hyblyg, gweithgareddau chwarae hewristig, cyfleoedd i chwarae, cyfleoedd a phrofiadau xxx do ac awyr agored, gweithgareddau chwarae dewis rhydd ac arweinir gan oedolyn, gweithgarwch corfforol a chyswllt, symudiadau, gemau, rhigymau, llyfrau, straeon a chaneuon

Ymlyniad: Mae'n cyfeirio at gysylltiad emosiynol plentyn a'i roddwr gofal sylfaenol sy'n dechrau ar adeg geni, sy'n datblygu'n gyflym rhwng 2 a 3 oed ac yn parhau i ddatblygu gydol oes.

• Ymlyniad sicr: Mae pobl ag ymlyniad sicr yn gyfforddus gyda phobl eraill, yn gallu dibynnu arnyn nhw ac yn gwerthfawrogi agosatrwydd (ac yn gyfforddus ag ef)

• Ymlyniad pryderus: Byddai pobl ag ymlyniad pryderus yn hoffi meithrin perthnasoedd agos ag eraill ond maen yn ei chael hi'n anodd gwneud hyn am fod arnyn nhw ofn cael eu gwrthod

Adnoddau sgrinio ac asesu presennol o xxx xxxxxx Plan Iach Cymru:

• Adnodd asesu gwydnwch teuluol

• Gwerthusiad gallu rhianta

• Xxxxxxxx Xxxxx Xxxxxxx Tyfu – asesu datblygiad plant

• Asesiadau twf a phwysau

Teuluoedd/gofalwyr: yng nghyd-destun yr uned hon, gall hyn olygu unrhyw un â chyfrifoldeb rhiant (naturiol ac wedi'i ddirprwyo) dros y babi/plentyn bach.

Amserlen Imiwneiddio ar gyfer plant rhwng 2 fis ac 18 oed:

Oed	Imiwneiddio	Sylwadau
2 fis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib/HepB)	Un pigiad sy'n cynnwys brechlynnau i ddiogelu yn erbyn chwe chlefyd ar wahân: difftheria, tetanws, y pas (pertwsis), polio, hepatitis B a ffliw Haemoffilws math b (a elwir yn Hib)-Dos cyntaf
	Niwmococol (PCV13)	Dos cyntaf
	Rotafirws	Dos cyntaf
	Men B	Dos cyntaf
3 mis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib)	Ail ddos
	Rotafirws	Ail ddos
4 mis	6-mewn-1 (DTaP/IPV/Hib)	Trydydd dos
	Niwmococol (PCV)	Ail ddos
	Men B	Ail ddos
12-13 mis	Hib/Men C	Mae'n cynnwys Hib (pedwerydd dos)
	MMR	Dos cyntaf
	Niwmococol (PCV)	Trydydd dos
	Men B	Trydydd dos
2 oed	Brechlyn ffliw plant blynyddol	O 2 oed ymlaen
3-4 oed	MMR	Ail ddos
	4-mewn-1 (DTaP/IPV)
12-13 oed	HPV	Merched yn unig
13-18 oed	3-mewn-1 (Td/IPV)	Brechiad atgyfnerthu yn yr arddegau – Difftheria, tetanws a pholio
	Men ACWY

Gofal iechyd y geg: mae a wnelo hyn â gofal y dannedd a'r deintgig, gan gynnwys torri dannedd, defnydd priodol o offer yfed, defnydd priodol o ddymis

Eraill: gallent fod yn gydweithwyr, cymheiriaid, teuluoedd/gofalwyr. Neu yn achos rhieni maeth, eu teulu a'u rhwydwaith eu xxxxxx xxx weithwyr proffesiynol sy'n eu cefnogi

Gwasanaethau cymorth: Y mathau a lefelau gwahanol o raglenni iechyd ac ymyrraeth i blant, boed wedi'u targedu (Dechrau'n Deg) neu'n rhai cyffredinol - ymweld â'r cartref (ymwelydd iechyd, gweithiwr cymorth teulu), asesiad teulu (gwasanaethau i deuluoedd, ‘Xxx o Amgylch y Plentyn/Teulu’), deietegydd cymunedol a chynllun cyn ysgol iach a chynaliadwy, gwasanaethau mynediad agored yn y gymuned (grwpiau rhieni a phlant bach, amser stori, clybiau llyfrau, Dechrau Da, grwpiau chwaraeon/hamdden)

SGC cysylltiedig

• SCDCCLD 0303 Hybu datblygiad plant a phobl ifanc

• SCD CCLD 0306: Cynllunio a threfnu amgylcheddau i blant a theuluoedd

• SCD CCLD 0307: Hybu iechyd a datblygiad corfforol plant

• SCD CCLD 0308: Hybu llesiant a gwydnwch plant

• SCD CCLD 0312: Creu amgylcheddau cadarnhaol i fabanod a phlant

• SCD CCLD 0314: Hybu gofal babanod a phlant

• SCD CCLD 0325: Cefnogi plant a phobl ifanc drwy gyfnodau trawsnewid mawr

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Safonau Gofynnol Cenedlaethol ar gyfer Gofal Plant a Reoleiddir i blant hyd at 12 oed (2016) xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/0000- 01/160411regchildcarecy.pdf

• Adeiladu Dyfodol Mwy Disglair: Cynllun Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant (2013)

Llywodraeth Cymru

xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xxxxxxxx-xxxxxxxx-xxxxxx-xx.xxx

• SNAP Cymru xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/

• Cyswllt Teulu Cymru xxxxx://xxxxxxx.xxx.xx/xxxxx

• Strategaeth Tlodi Plant (2015) xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxx-xxx- communities/people/children-and-young-people/child-poverty/?lang=cy

• Deddf Gofal Plant 2006 a Rheoliadau Deddf Gofal Plant 2006 (Asesiadau Awdurdod Lleol) (Cymru) 2016 – gofynion yr Asesiad Digonolrwydd Gofal Plant a luniwyd gan awdurdodau lleol

• Rheoliadau Deddf Gofal Plant 2006 (Asesiadau Awdurdodau Lleol) (Cymru) 2016 xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxx/0000/00/xxxx/xxxx/xxxxx

• Y Ddeddf Plant (2004) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/0000/00/xxxxxxxx

• Y Ddeddf Gofal Plant (2006) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/0000/00/xxxxxxxx

• Crynodeb o Ganfyddiadau Prosiect EPPSE (Effective Pre-school, Primary and Secondary Education) 1997-2014 xxxxx://xxxxxx.xxxxxxxxxx.xxxxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxx/xxxxxxx/xxxxxx ment_data/file/455670/RB455_Effective_pre- school_primary_and_secondary_education_project.pdf.pdf

• 2002 ‘Study of Pedagogical Effectiveness in Early Learning’ (SPEEL), Xxxxxx, X., Xxxxx,

S. a Xxxxxxxx, A 2002, Ysgol Ymchwil a Datblygu Addysg Prifysgol Bolytechnig Anglia xxxxx://xxxx.xxx.xx.xx/0000/0/XX000.xxx

• Fframwaith y Blynyddoedd Cynnar yn yr Alban

xxxx://xxx.xxx.xxxx/Xxxxxx/Xxxxxx/Xxxxx-Xxxxxx/xxxxx-xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx

• Pre Birth To Three (yr Alban) xxxxx://xxxxxxxxx.xxx.xxxx/xxxxxxxxxxx/Xxxxxxxxx/XXX/XXX0_XxxXxxxxXxXxxxx/X LC2IntroPreBirthtoThree.pdf

• Cyfnod Sylfaen y Blynyddoedd Cynnar-EYFS (Lloegr) xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxxxx-xxxxx-xxxxxxxxxx-xxxxx- framework--2

• AGC Safonau Gofynnol Cenedlaethol ar gyfer Gofal Plant a Reoleiddir i blant hyd at 12 oed xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/0000- 01/160411regchildcarecy.pdf

• Amddifadedd chwarae (2003) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/amddifadiad%20chwarae.pdf

• Cynyddu gwytnwch – pwysigrwydd chwarae (2015) xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00 SHEETS/Cynyddu%20gwytnwch.pdf

• Child Safety in Wales, Examples of Interventions in Practice, Children in Wales

Pre-school and early home learning effects on A-level outcomes, Adroddiad Ymchwil EPPSE, 2015, Xxxxxxx, Xxxx a Xxxxx xxxx Xxxxxxxx, Xxxxx x Xxxxxxx, Prifysgol Rhydychen, cyhoeddwyd gan yr Xxxxx Xxxxxx xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxxxx_xxxx/xxxx/00 2867/RR472A_Pre-

school_and_early_home_learning_effects_on_A_level_outcomes.pdf

• Fframwaith y Cyfnod Sylfaen xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xx-xxxxxxxxx- cy.pdf

• Rhaglen Dechrau'n Deg xxxxx://xxxxx.xxx.xxx.xxxx/000/xxxxxx-xxxxx-xxx

• Cynllun Cyn-ysgol Iach a Chynaliadwy a Cynlluniau Ysgolion Iach - Rhwydwaith Cymru

xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/xxxxx/0000/xxxxx-xxxxxxxx.xxx

• Xxxxxxx, X (1991) The innovative project Experiential Education and the definition of quality on education-unpublished paper

• Gwasanaethau Gwybodaeth i Deuluoedd xxxxx://xxxxxxx-xxx.xxxx/?xxxxxxx

• Cynllun Xxxx xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxxxx.xxx/xxxxxxx-xxxxxx/xxxxxx/?xxxxxxx

• Child Accident Prevention Trust (CAPT) xxxxx://xxx.xxxx.xxx.xx/

• Gwiriadau Diogelwch Tân yn y Cartref Gwasanaeth Tân De Cymru xxxxx://xxx.xxxxxxx-xxx.xxx.xx/

• Llywodraeth Cymru xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxx-xxx- communities/people/children-and-young-people/childcare/?skip=1&lang=cy

• Y GIG – Faint o gwsg sydd xx xxxxx ar blant? xxxx://xxx.xxx.xx/Xxxxxxxx/Xxxxxxxxxxxxxx/Xxxxx/xxxxxxxxxxxx.xxxx

• Y GIG – Cyngor ar gwsg iach i blant xxxx://xxx.xxx.xx/Xxxxxxxx/Xxxxxxxxxxxxxx/Xxxxx/xxxxxxxxxxxxx.xxxx

• Y GIG xxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxx-xxx-xxxx/xxxxx/xxxxx-xxxxxxxx- tips.aspx

• BabyCentre xxxx://xxx.xxxxxxxxxx.xx.xx/xxxxx-xxxxxxxx

• NCT xxxxx://xxx.xxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/xxxxx-xxxxxxxx

• Chwarae: iechyd a llesiant (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/chwarae%20iechyd%20a%20lles.pdf

• Xxxxx Xxxxxx, Xxxxxxx a’r blynyddoedd cynnar: genedigaeth i xxxxx xxx (2013) xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00XXXXX S/chwarae%20ar%20blynyddoedd%20cynnar.pdf

• Arfer myfyriol – xxxx ydi x x xxxx ei fod mor bwysig? (2018) xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxx_xxxxxxxx

• Adroddiadau ar brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod –

xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/000/xxxx/00000

Uned 306 Hybu gweithio gyda phlant 3-7 oed

Lefel:	3

ODA:	30

Credyd:	6

Crynodeb o'r Uned:	Mae'r uned hon yn addysgu'r sgiliau sydd eu xxxxxx i hybu datblygiad cyfannol plant drwy gymhwyso'r meysydd dysgu. Bydd dysgwyr sy'n cwblhau'r uned hon yn gallu deall dysgu a datblygiad cyfannol plant drwy gwricwlwm y blynyddoedd cynnar, ac yn gallu cynllunio, cynnal ac adolygu gweithgareddau a chyfleoedd sy'n cefnogi dysgu a datblygiad cyfannol plant 3-7 oed drwy feysydd y cwricwlwm.

Deilliant dysgu:

1. Darpariaeth gofal plant a gwasanaethau cefnogi i blant 3-7 oed

Meini prawf asesu Rydych yn deall:

1.1 Pwrpas darpariaeth gofal plant a gwasanaethau cefnogi i blant 3-7 oed

1.2 Y fframwaith rheoleiddio sy'n gymwys i'r cwricwlwm yng Nghymru ar gyfer plant 3-7 oed

1.3 Sut i wneud atgyfeiriadau at wasanaethau cefnogi i blant 3-7 oed

1.4 Sut i gyfeirio teuluoedd/gofalwyr at wybodaeth, cefnogaeth a chyngor

1.5 Sut mae gofal plant ac addysg yn y blynyddoedd cynnar, blaenoriaethau iechyd y cyhoedd a gwasanaethau cefnogi yn ceisio mynd i'r afael ag anfantais ymhlith plant

1.6 Adnoddau sgrinio ac asesu a ddefnyddir ar hyn x xxxx ar gyfer plant 3-7 oed

Amrediad

Deilliant dysgu:

2. Cefnogi ymlyniad a gwydnwch ar gyfer plant 3-7 oed

Meini prawf asesu Rydych yn deall:

2.1 Damcaniaethau ymlyniad, a'u pwysigrwydd o ran gwydnwch, dysgu, datlbygiad a llesiant

cyfannol plant

2.2 Pwysigrwydd ymlyniad a hybu gwydnwch o ran lleihau effaith anfantais yn ystod plentyndod

2.3 Y mathau o ymlyniadau y gall plant eu ffurfio

2.4 Arwyddion o ymlyniad ansicr

2.5 Sut i hybu ymlyniadau sicr i blant

2.6 Effeithiau tymor hir posibl ymlyniadau ansicr a sut mae hyn yn effeithio ar wydnwch

2.7 Y camau i'w cymryd lle mae arwyddion o ymlyniadau ansicr

2.8 Amrywiaeth o ddulliau er mwyn hybu, cynnal ac annog ymlyniad a gwydnwch

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

2.9 Modelu'r defnydd o amrywiaeth o ddulliau er mwyn annog ymlyniadau sicr a hybu gwydnwch i blant

2.10 Defnyddio myfyrio ac adborth gan eraill i werthuso sut xxx xxxx ymarfer xxxx hun yn cefnogi'r broses o ddatblygu ymlyniadau sicr i xxxxx xxxx/plant

Amrediad

Damcaniaethau ymlyniad: Xxxx Xxxxxx, Xxxx Xxxxxxxxx

Deilliant dysgu:

3. Hybu'r broses o gefnogi arferion gofal corfforol diogel plant 3-7 oed Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

3.1 Pwysigrwydd nodi a darparu arferion gofal corfforol diogel i blant, gan gynnal urddas a pharch

3.2 Pwysigrwydd awyrgylch tawel a chyfforddus i gefnogi arferion gofal corfforol diogel

3.3 Sut i gefnogi plant i ddysgu defnyddio'r toiled gan gynnal eu hurddas a'u parch

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

3.4 Pennu a chynllunio arferion gofal corfforol diogel plant ar y cyd ag eraill, yn unol â'ch rôl a'ch cyfrifoldebau xxxx xxxxxx

3.5 Sicrhau bod yr arferion gofal corfforol y cytunwyd arnyn nhw ar gyfer plant yn cael eu cynnal

3.6 Hybu awyrgylch tawel a chyfforddus wrth gefnogi arferion gofal corfforol diogel

3.7 Modelu arferion gofal corfforol er mwyn sicrhau eu bod yn brofiadau diogel a phleserus sy'n hybu dysgu, twf a datblygiad cyfannol gan gynnal urddas a pharch plant

3.8 Monitro arferion gofal corfforol, eu cofnodi, rhoi gwybod amdanynt a'u cyfleu, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle/lleoliad

Amrediad

Arferion gofal corfforol: defnyddio'r toiled, golchi dwylo, gofal y geg, gofal y croen, cyfleoedd i orffwys a chael amser tawel, darpariaethau priodol ar gyfer dod i gysylltiad â golau haul a thymereddau isel

Deilliant dysgu:

4. Fframweithiau damcaniaethol ac ymarfer seiliedig ar dystiolaeth sy'n ategu gofal, chwarae, dysgu a datblygiad plant 3-7 oed

Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

4.1 Damcaniaethau, dulliau ac egwyddorion traddodiadol a chyfoes sy'n ategu meysydd dysgu plant rhwng 3 a 7 oed ac yn dylanwadu ar y meysydd hynny4.2 Pwysigrwydd y gydberthynas rhwng y meysydd dysgu a hybu dysgu, chwarae a datblygiad cyfannol

4.3 Sut i hybu'r Gymraeg a diwylliant Cymru ym mhob un o'r meysydd dysgu

4.4 Sut mae darpariaeth barhaus, dysgu gweithredol a dysgu drwy brofiad yn hybu dysgu a datblygiad cyfannol yng Nghwricwlwm y Blynyddoedd Cynnar

4.5 Pwrpas defnyddio adnoddau arsylwi ac asesu presennol wrth gynllunio a chyflwyno darpariaeth barhaus yn y meysydd dysgu

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

4.6 Defnyddio arsylwadau ac asesiadau i ddatblygu cynlluniau ar gyfer datblygiad cyfannol plant yn y meysydd dysgu

4.7 Cofnodi canlyniadau arsylwadau ac asesiadau yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle

4.8 Defnyddio fframweithiau damcaniaethol i lywio'r gwaith o gynllunio a chynnal gweithgareddau ar gyfer y meysydd dysgu

4.9 Mewnblannu egwyddorion addysgegol yn y gwaith o gynllunio a chynnal gweithgareddau mewn amrywiaeth o amgylcheddau er mwyn cefnogi datblygiad plant ym mhob un o'r meysydd dysgu

4.10 Cynllunio a datblygu gweithgareddau, cyfleoedd i chwarae ac amgylcheddau sy'n cefnogi datblygiad cyfannol yn y gwahanol feysydd dysgu, gan ystyried yr angen i hybu'r Gymraeg a diwylliant Cymru

4.11 Addasu gweithgareddau er mwyn helpu i gynnwys plant ag anghenion ychwanegol, gan gynnwys plant mwy abl a thalentog, yn y meysydd dysgu

4.12 Gweithredu a monitro cynllunio datblygu wrth ymarfer yn xxxx gweithle/lleoliad xxxx hun, yn unol â'ch rôl a'ch cyfrifoldebau xxxx hun

4.13 Defnyddio arsylwadau ac adborth gan eraill i asesu'r ffordd mae gweithgareddau a gynlluniwyd wedi cefnogi datblygiad plant yn y meysydd dysgu

4.14 Myfyrio ar gynlluniau datblygu, eu hadolygu a'u gwerthuso gan ystyried cynllunio ar gyfer cynnydd a chyfleoedd i ymestyn a herio

Amrediad

Damcaniaethau: gwybyddol, dyneiddiol, dysgu cymdeithasol, lluniadaethol, ymddygiadol, chwarae

Egwyddorion: egwyddorion addysgegol, addysgeg gymdeithasol, gan gwmpasu'r plentyn; yr amgylchedd dysgu; y gweithiwr

Uned 306 Hybu gweithio gyda phlant 3-7 oed

Gwybodaeth Ategol

Gofynion tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Ffactorau andwyol: dod i gysylltiad â chamddefnyddio sylweddau (ysmygu, gan gynnwys ysmygu goddefol, alcohol, meddyginiaeth ar bresgripsiwn, cyffuriau anghyfreithlon, camddefnyddio fitaminau), dim digon o asid ffolig deietegol, gallu'r fam/rhiant i fynd i'r afael â'i hanghenion/anghenion iechyd ei hun, deiet y fam, straen yn ystod beichiogrwydd, trawma yn ystod genedigaeth, genedigaeth gynamserol, ffactorau genetig, heintiau a drosglwyddir yn rhywiol, maeth a hydradu gwael, diffyg cysylltiad ag amgylchedd llawn iaith, amgylcheddau anymatebol sy'n llawn straen a cham-drin, cam-drin domestig, dim digon o weithgarwch corfforol, dod i gysylltiad ag afiechyd cyffredin mewn plant, llygredd, gormod o olau haul, gorsymbyliad a thansymbyliad, straen gwenwyn (gan gynnwys rôl ac effaith cortisol ac adrenalin), tai annigonol, tlodi, diffyg mynediad at wasanaethau

Meysydd y Cwricwlwm: Xxx xxx y Cyfnod Sylfaen 7 xxxx dysgu a gyflwyni drwy weithgareddau ymarferol a phrofiadau dysgu gweithredol xxx do ac yn yr awyr agored. Y meysydd dysgu yw:

• datblygiad personol a chymdeithasol, llesiant ac amrywiaeth ddiwylliannol

• sgiliau iaith, llythrennedd a chyfathrebu

• datblygiad mathemategol

• datblygu'r Gymraeg

• gwybodaeth a dealltwriaeth o'r byd

• datblygiad corfforol

• datblygiad creadigol.

Mathau gwahanol: a gynhelir (ysgolion), nas cynhelir (meithrinfeydd dydd, cylchoedd meithrin, cylchoedd chwarae, gwarchodwyr plant)

Rhyngweithio'n effeithiol:

• Cywair sy'n cyfleu diddordeb a chynhesrwydd

• Ail-ddweud yr hyn mae'r plentyn wedi'i ddweud gan ddangos y defnydd cywir o eiriau.

• Gwrando gweithredol

• Ymestyn ac ailadrodd yr hyn mae plant yn ei ddweud

• Rhoi gwybodaeth a disgrifiadau ynglŷn â'r hyn sy'n digwydd

• Gofyn cwestiynau penagored

• Digon o amser i ryngweithio o safon – cyflymder siarad priodol a digon o amser i'r plentyn ymateb

• Modelu geirfa briodol, er enghraifft iaith fathemategol

Sail dystiolaeth ar gyfer ymarfer:

• Gwerthuso'r Cyfnod Sylfaen (2015) Llywodraeth Cymru

• Dyfodol Llwyddiannus: Adolygiad Annibynnol o’r Cwricwlwm a’r Trefniadau Asesu yng Nghymru, yr Xxxxx Xxxxxx Xxxxxxxxx (2015).

• Archwiliad annibynnol o'r Cyfnod Sylfaen yng Nghymru: Adroddiad terfynol, Medi 2013 – Mawrth 2014 (2014)

Ffactorau: Anghenion deietegol arbennig (diwylliannol / crefyddol, xxxxx, llysieuol, er mwyn rheoli problemau iechyd x.x. xxxxx meddal, cwlwm tafod, alergeddau ac anoddefiadau), bwydo cyflenwol, siâp, lliw, ansawdd, arogl a chyflwyniad a dewis o fwyd, cydfwyta â chyfoedion, dull gweithredu cyson a dangos esiampl gadarnhaol, annog i arbrofi, gweithgareddau a mentrau llawn hwyl mewn perthynas â bwyd, gan gynnwys gadael i blant gymryd rhan yn y broses o baratoi a gweini bwyd.

Dysgu a datblygiad cyfannol plant 3-7 oed: mae'n canolbwyntio ar feithrin pob rhan o ddysgu a datblygiad plentyn, gan gynnwys elfennau corfforol, emosiynol, ysbrydol, deallusol a chreadigol a'r ffordd y gall dysgu gefnogi hyn. Mae'n canolbwyntio ar xxx xxxx o ddysgu a datblygiad plant yn gynhenid ac nid ar wahân.

Egwyddorion addysgegol: Y plentyn:

o gwneud dewisiadau, cymryd rhan, cael ei gynnwys, dechrau a chyfeirio ei ddysgu ei hun dros gyfnod o amser

o dysgu drwy weithgareddau archwiliadol ac ymarferol uniongyrchol

o cael ei herio a'i gefnogi'n briodol gan yr oedolion a'r amgylchedd dysgu, fel bod cynnydd da yn cael ei wneud

Yr amgylchedd dysgu:

o sy'n sicrhau llif rhwng gweithgareddau parhaus, gweithgareddau wedi'u cyfoethogi a gweithgareddau â ffocws, xxx do ac yn yr awyr agored, sy'n adlewyrchu ac yn ennyn diddordebau plant

o sy'n galluogi plant i ddefnyddio adnoddau sy'n eu galluogi i wneud dewisiadau a meithrin annibyniaeth yn eu dysgu

o sy'n galluogi plant i gymhwyso, defnyddio, atgyfnerthu ac ymestyn eu sgiliau ym mhob un o'r Meysydd Dysgu a Phrofiad

o sy'n cynnwys cyfleoedd i blant fod yn weithgar yn gorfforol ac yn wybyddol yn ogystal â

chael ‘amser tawel’ i fyfyrio a meddwl

Y gweithwyr:

o sy'n annog y plentyn i feddwl am ei brofiadau dysgu a myfyrio arnyn nhw er mwyn ymestyn ei ddysgu lle bo'n briodol

o sy'n cynllunio cyfleoedd dysgu sy'n briodol o ran datblygiad, sy'n ennyn diddordeb ac sydd wedi'u llywio gan arsylwadau ac asesiadau rheolaidd o alluoedd plant

o sy'n mynd ati i gynnwys teuluoedd/gofalwyr yng nghymuned y lleoliad/yr ysgol, gan eu gweld fel partneriaid yn addysg eu plant

o sy'n ceisio datblygu eu hunain yn broffesiynol yn barhaus, gan rannu ymarfer rhagorol ac effeithiol a dysgu ohono, a gweithio gydag ymarferwyr eraill ledled Cymru a thu hwnt.

Heriau posibl: bwyta ffyslyd, anabledd, sgiliau annibyniaeth, dewisiadau gwael a gwybodaeth wael am xxxxx gan rieni, dylanwadau cyfoedion

Gallai gwaith cynllunio gynnwys y canlynol, ond nid yw'n gyfyngedig iddyn nhw:

• Y ffordd mae canlyniadau arsylwadau, trafodaethau ac asesiadau wedi llywio'r broses gynllunio a chanlyniadau dysgu ar gyfer y plant.

• Y ffordd mae dogfennau canllaw a fframweithiau addysgegol wedi llywio'r broses gynllunio.

• Y ffordd mae'r gweithgareddau a gynlluniwyd yn cyfrannu at ddatblygiad cyfannol y plentyn/dysgu a datblygiad y grŵp o blant.

• Y ffordd rydych yn ennyn diddordeb y plentyn/grŵp o blant, yn darparu ar gyfer chwarae a gychwynnir gan y plentyn neu a arweinir gan oedolyn, annog llawer o gyfranogiad a rhoi digon o amser i'r plentyn archwilio, arbrofi ac ailadrodd

Amgylcheddau chwarae cyfoethog o safon: i adlewyrchu'r canllawiau yn ‘Cymru: gwlad lle mae cyfle i chwarae’, mae darpariaeth chwarae yn cynnig cyfle i xxx plentyn ryngweithio'n rhydd â'r canlynol xxx xxxx profiad ohonyn nhw: plant a phobl ifanc eraill; y byd naturiol; rhannau rhydd; yr elfennau naturiol; her a chymryd risgiau; chwarae â hunaniaeth; symudiad; chwarae sgarmes; y synhwyrau; teimladau. Mae'r amgylcheddau hyn hefyd yn: Hyblyg, addasadwy, amrywiol a diddorol gan gynnig darpariaeth barhaus.

Fframweithiau rheoleiddio: fframweithiau ar gyfer arolygu lleoliadau nas cynhelir yng Nghymru. Fframwaith Arolygu ar y Cyd AGC ac Estyn.

Gwasanaethau cymorth: Y mathau a lefelau gwahanol o raglenni iechyd ac ymyrraeth i blant, boed wedi'u targedu neu'n rhai cyffredinol - ymweld â'r cartref (ymwelydd iechyd, gweithiwr cymorth teulu), asesiad teulu (gwasanaethau i deuluoedd, ‘Xxx o Amgylch y Plentyn/Teulu’), deietegydd cymunedol a chynllun cyn ysgol iach a chynaliadwy, gwasanaethau mynediad agored yn y gymuned (grwpiau rhieni a phlant bach, amser stori, clybiau llyfrau, Dechrau Da, grwpiau chwaraeon/hamdden)

Fframweithiau damcaniaethol ac ymarfer seiliedig ar dystiolaeth sy'n ategu arfer gorau o ran datblygu amgylcheddau dysgu o safon uchel, xxx do ac yn yr awyr agored

SGC cysylltiedig

• SCD CCLD 0206: Cefnogi plant i ddysgu drwy chwarae

• SCD CCLD 0303: Hybu datblygiad plant a phobl ifanc

• SCD CCLD 0307: Hybu iechyd a datblygiad corfforol plant

• SCD CCLD 0306: Cynllunio a threfnu amgylcheddau i blant a theuluoedd

• SCD CCLD 0308: Hybu llesiant a gwydnwch plant

• SCD CCLD 0309: Gweithredu fframweithiau ar gyfer addysg gynnar drwy ddatblygu gwaith cynllunio'r cwricwlwm

• SCD CCLD 0310: Asesu cynnydd plant yn unol â fframweithiau cwricwlwm perthnasol

• SCD CCLD 0312: Creu amgylcheddau cadarnhaol i fabanod a phlant

• SCD CCLD 0317: Ymgysylltu â theuluoedd mewn ffyrdd sy'n eu hannog i gymryd rhan yn

• addysg a datblygiad eu plant

• SCD CCLD 0325: Cefnogi plant a phobl ifanc drwy gyfnodau trawsnewid mawr

• SCD CCLD 0345: Hybu datblygiad llythrennedd, rhifedd ac iaith ar gyfer dysgu cynnar plant, mewn partneriaeth â'u teuluoedd

• SCD CCLD 0339: Hybu gofal, dysgu a datblygiad plant ag anghenion cymorth ychwanegol mewn lleoliadau addysg gynnar

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Safonau Gofynnol Cenedlaethol ar gyfer Gofal Plant a Reoleiddir i blant hyd at 12 oed (2016) xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/0000- 01/160411regchildcarecy.pdf

• Adeiladu Dyfodol Mwy Disglair: Cynllun Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant (2013) Llywodraeth Cymru xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xxxxxxxx- brighter-future-cy.pdf

• SNAP Cymru xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/

• Cyswllt Teulu Cymru xxxxx://xxxxxxx.xxx.xx/xxxxx

• Archwiliad annibynnol o'r Cyfnod Sylfaen yng Nghymru: Adroddiad terfynol, Medi 2013 – Mawrth 2014 (2014) xxxxx://xxxx.xxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/0000-00/xxxxxxxxxx- annibynnol-or-cyfnod-sylfaen-yng-nghymru-adroddiad-terfynol.pdf

• Cymwys am Oes, Llywodraeth Cymru 2014

• Chwarae a’r blynyddoedd cynnar: genedigaeth i saith oed (2013) xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00XXXX TS/chwarae%20ar%20blynyddoedd%20cynnar.pdf

• Chwarae: iechyd a llesiant (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00 SHEETS/chwarae%20iechyd%20a%20lles.pdf

• Hybu gweithgarwch corfforol trwy chwarae’r tu xxxxx mewn lleoliadau blynyddoedd cynnar (2016) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00 SHEETS/Hybu%20gweithgarwch%20corfforol%20blynyddoedd%20cynnar.pdfCwri cwlwm i Gymru, Cwricwlwm am Oes. Llywodraeth Cymru 2015 xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-x-xxxxxxxxxx-xxx-xxxxx-x- curriculum-for-life-cy.pdf

• Cynllun Gweithredu’r Cyfnod Sylfaen

xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xx-xxxxxx-xxxx-xx.xxx

• Gwerthuso'r Cyfnod Sylfaen – Adroddiad Terfynol xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxx/xxxxxxxx/0000/000000-xxxxxxxxxx-xxxxx-xxxxx- cy.pdf

• Fframwaith y Blynyddoedd Cynnar yn yr Alban xxxx://xxx.xxx.xxxx/Xxxxxx/Xxxxxx/Xxxxx-Xxxxxx/xxxxx- years/delivery/framework

• Cyfnod Sylfaen y Blynyddoedd Cynnar-EYFS (Lloegr) xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxxxx-xxxxx-xxxxxxxxxx-xxxxx- framework--2

• 2002 ‘Study of Pedagogical Effectiveness in Early Learning’ (SPEEL), Xxxxxx, J., Xxxxx, S. a Xxxxxxxx, A 2002, Ysgol Ymchwil a Datblygu Addysg Prifysgol Bolytechnig Anglia xxxxx://xxxx.xxx.xx.xx/0000/0/XX000.xxx

• Crynodeb o Ganfyddiadau Prosiect EPPSE (Effective Pre-school, Primary and Secondary Education) 1997-2014 xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxxxx_xxxx/xxxx/0 55670/RB455_Effective_pre- school_primary_and_secondary_education_project.pdf.pdf

• Dyfodol Llwyddiannus: Adolygiad Annibynnol o’r Cwricwlwm a’r Trefniadau Asesu yng Nghymru – Adroddiad ar ymatebion i'r Sgwrs Fawr (Adroddiad Xxxxxxxxx) (2015)

xxxxx://xxxx.xxxx.xxxxx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/0000-00/xxxxxxxxx-xx- ymatebion-i%E2%80%99r-sgwrs-fawr.pdf

• Cwricwlwm i Gymru: Fframwaith y Cyfnod Sylfaen (2015) xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xx-xxxxxxxxx- cy.pdf

• Pre-school and early home learning effects on A-level outcomes, Adroddiad Ymchwil EPPSE, 2015, Xxxxxxx, Xxxx a Xxxxx xxxx Xxxxxxxx, Xxxxx x Xxxxxxx, University of Oxford, cyhoeddwyd gan yr Xxxxx Xxxxxx. xxxxx://xxx.xxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxxxx_xxxx/xxxx/00 2867/RR472A_Pre- school_and_early_home_learning_effects_on_A_level_outcomes.pdf

• Cynllun Gweithredu’r Cyfnod Sylfaen

xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xx-xxxxxx-xxxx-xx.xxx

• Y GIG – Faint o gwsg sydd xx xxxxx ar blant? xxxx://xxx.xxx.xx/Xxxxxxxx/Xxxxxxxxxxxxxx/Xxxxx/xxxxxxxxxxxx.xxxx

• Y GIG – Cyngor ar gwsg iach i blant xxxx://xxx.xxx.xx/Xxxxxxxx/Xxxxxxxxxxxxxx/Xxxxx/xxxxxxxxxxxxx.xxxx

• Design for Play: A guide to creating successful play spaces xxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/00000/xxxxxx-xxx-xxxx.xxx

• Adnoddau ar gyfer chwarae – darparu rhannau rhydd i gefnogi chwarae plant, Pecyn cymorth xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxx_xxxxxxx_xxxxxxx_xxxxx?xx0000000/0000 7641

• Pecyn Cymorth, Defnyddio tiroedd ysgol ar gyfer chwarae'r tu xxxxx i oriau addysgu xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxxxxxx_xxxxxxx_xxxxx_xx_xxxxx_x_?xx0000000/ 5151155

• Creu mannau chwarae hygyrch, Pecyn cymorth xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxx_xxxxxx_xxxxxxx_xxxxxxx?xx0000000/000 47719

• Mannau chwarae: cwynion cyffredin ac atebion syml (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00 SHEETS/cwynion%20cyffredin%20ac%20atebion%20syml.pdf

• Mannau Chwarae: cynllun a dylunio (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00 SHEETS/mannau%20chwarae%20-%20cynllunio%20a%20dylunio.pdf

• Chwarae a Risg (2013) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00 SHEETS/chwarae%20a%20risg.pdf

• Arfer myfyriol – xxxx ydi x x xxxx ei fod mor bwysig? (2018) xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxx_xxxxxxxx

• Adroddiadau ar brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod –

xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/000/xxxx/00000

Uned 307 Hybu'r broses o gaffael iaith newydd drwy

drochi

Crynodeb o'r Uned:

Credyd:

ODA:

Lefel:

Mae'r uned hon yn cefnogi'r dysgwr i feithrin ei wybodaeth a'i sgiliau mewn perthynas â hybu cefnogaeth i blant ar gyfer caffael iaith newydd drwy drochi ieithyddol mewn lleoliad gofal plant.

Deilliant dysgu:

1. Trochi ieithyddol mewn lleoliadau gofal plant Meini prawf asesu

Rydych yn gwybod:

1.1 Y cyd-destun deddfwriaethol ar gyfer trochi ieithyddol yng Nghymru a'r ffordd mae'n cael ei fewnblannu ym mholisïau ac ymarfer xxxx lleoliad gofal plant xxxx hun

1.2 Egwyddorion a thechnegau trochi ieithyddol yng nghyd-destun lleoliad gofal plant

1.3 Y rhesymau dros ddefnyddio'r iaith drochi xxx amser

1.4 Camau y bydd plant yn mynd drwyddynt wrth gaffael iaith newydd a sut i sicrhau ymateb priodol i xxx cam

1.5 Xxx xxx'n bwysig deall amgylchiadau unigol plant a sut maen nhw'n effeithio ar y broses o ddysgu iaith newydd

1.6 Pwysigrwydd cynnwys teuluoedd/gofalwyr wrth i'r plentyn ddysgu iaith, a ffyrdd o wneud hynny

1.7 Achosion pan ddylid defnyddio iaith y cartref/dewis iaith y plentyn

1.8 Manteision bod yn ddwyieithog ac yn amlieithog

Amrediad

Camau: Derbyngar distaw, cynhyrchiol cynnar, datblygu lleferydd, rhuglder canolraddol, datblygiad iaith parhaus / rhuglder uwch

Amgylchiadau unigol: cefndir ieithyddol a chymdeithasol, anghenion dysgu ychwanegol

Deilliant dysgu:

2. Cefnogi plant i gaffael yr iaith newydd drwy drochi

Meini prawf asesu Rydych yn deall:

2.1 Sut i sicrhau bod yr iaith drochi'n cael ei hynganu a'i defnyddio'n glir ac yn gywir xxx amser

2.2 Sut i gynllunio a gwerthuso'r broses o ddysgu a datblygu i gaffael iaith

2.3 Sut i wahaniaethu rhwng yr heriau i'r plentyn sy'n caffael iaith newydd a heriau eraill

2.4 Sut i integreiddio'r broses o gaffael iaith mewn gweithgareddau a phrofiadau sy'n diwallu anghenion twf a datblygiad cyfannol plentyn

2.5 Pwysigrwydd mathau gwahanol o weithgareddau a phrofiadau a sut i'w defnyddio i gaffael iaith

2.6 Y gydberthynas rhwng amgylcheddau dysgu ffisegol gan gynnwys arddangosfeydd ac ysgogiadau gweledol a'r broses o gaffael iaith

2.7 Effaith xxxx agwedd a'ch ymddygiad xxxx hun tuag at gaffael iaith

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

2.8 Sicrhau y defnyddir cyfathrebu geiriol a dieiriau er mwyn tawelu meddwl plant a gwneud iddyn nhw deimlo'n gartrefol ac yn ddiogel yn y lleoliad trochi

2.9 Cydweithio ag eraill i ddiffinio'r llinell sylfaen lle mae pob plentyn yn gweithredu'n ieithyddol

2.10 Cydweithio ag eraill i nodi ffyrdd o fesur a chofnodi cynnydd pob plentyn o ran caffael yr iaith drochi

2.11 Cydweithio ag eraill i gynllunio, paratoi, gweithredu, monitro, gwerthuso ac adolygu gwahanol fathau o weithgareddau a phrofiadau, gan ddefnyddio ysgogiadau llafar a gweledol, er mwyn hybu datblygiad ieithyddol a thwf y datblygiad cyfannol plant

2.12 Modelu ynganu'r iaith drochi'n glir ac yn gywir xxx amser wrth gyfathrebu â phlant ac eraill ac mewn gweithgareddau gyda nhw

2.13 Canmol ac annog plant er mwyn eu helpu i gaffael iaith

2.14 Modelu'r defnydd o ailadrodd ac ehangu er mwyn helpu cefnogi llafaredd a llythrennedd plant a'u helpu i gaffael iaith yn gyffredinol

2.15 Sicrhau bod plant yn cael eu cefnogi i symud drwy gyfnodau caffael iaith ar eu cyflymder eu hunain

2.16 Annog plant i ddatblygu a defnyddio strategaethau dysgu iaith

2.17 Arsylwi ar sgiliau cyfathrebu plant yn yr iaith drochi, a chael adborth gan eraill arnyn nhw, a defnyddio hyn i lywio'r gwaith parhaus o asesu a chynllunio ar gyfer caffael iaith

2.18 Hybu agwedd groesawgar a chefnogol tuag at deuluoedd a'u helpu i fod yn rhan o brofiadau caffael iaith y plentyn

2.19 Cefnogi teuluoedd/gofalwyr i ddeall y broses y mae'r plentyn yn debygol o'i dilyn wrth gaffael iaith newydd drwy drochi, a rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf iddyn nhw am gynnydd

2.20 Cyfeirio teuluoedd at wybodaeth am gefnogaeth ychwanegol ar gyfer trochi ieithyddol

2.21 Cydweithio ag eraill i adolygu a gwerthuso effeithiolrwydd amgylchedd, gweithgareddau a phrofiadau xxxx lleoliad xxxx hun o ran hybu'r broses o gaffael iaith drwy drochi

Amrediad

Heriau eraill: anghenion dysgu ychwanegol, datblygiad lleferydd ac iaith arafach, ymddygiad Twf a datblygiad cyfannol: ymddygiadau chwarae, sgiliau echddygol bras a manwl, meysydd datblygu (corfforol, lleferydd, iaith a chyfathrebu, emosiynol-gymdeithasol)

Mathau gwahanol o weithgareddau a phrofiadau: defnyddio amgylcheddau xxx do ac awyr agored, dysgu strwythuredig, chwarae a gynlluniwyd a chwarae digymell, ymgysylltu â phlant eraill, gemau grŵp, gweithgareddau siarad, gweithgareddau tynnu llun, canu a rhigymau

Uned 307 Hybu'r broses o gaffael iaith newydd drwy

drochi

Gwybodaeth Ategol

Gofynion tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Iaith y cartref/dewis iaith: yr iaith a siaredir gartref a gan deulu plentyn

Achosion pan ddylid defnyddio iaith cartref y plentyn: mewn achos xxxx fel tân, mater yn ymwneud â diogelwch neu ddiogelu plant, damweiniau, neu pan fydd plentyn yn ofidus iawn

Trochi ieithyddol: caffael iaith mewn amgylchedd lle mae'r xxxx gyfathrebu, gan gynnwys gweithgareddau dysgu, yn digwydd drwy gyfrwng yr iaith drochi.

Eraill: teuluoedd/gofalwyr, cydweithwyr a gweithwyr proffesiynol eraill y mae eu gwaith yn cyfrannu at lesiant y plentyn

SGC cysylltiedig

• SCDCCLD0347 Hybu'r broses o gaffael iaith newydd gan blant drwy drochi mewn lleoliad blynyddoedd cynnar

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Adeiladu Dyfodol Mwy Disglair: Cynllun Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant (2013)

Llywodraeth Cymru

xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xxxxxxxx-xxxxxxxx-xxxxxx-xx.xxx

• Cymwys am Oes, Llywodraeth Cymru 2014

• Cwricwlwm i Gymru, Cwricwlwm am Oes. Llywodraeth Cymru 2015 xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/00000-x-xxxxxxxxxx-xxx-xxxxx-x- curriculum-for-life-cy.pdf

• Strategaeth addysg cyfrwng Cymraeg xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xxx

• Ymgyrch Mae Addysg yn Dechrau yn y Cartref Llywodraeth Cymru xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxxx-xxxxxx- at-home/?skip=1&lang=cy

• Fframwaith y Cyfnod Sylfaen (Diwygiedig 2015) xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000-xx-xxxxxxxxx- cy.pdf

• Canllawiau'r Cyfnod Sylfaen xxxxx://xxxx.xxxx.xxxxx/xxxxxxx-x-xxxxxx-xxxxxxx- canllawiau-i-ymarferwyr?_ga=2.160348285.1974554941.1550481483- 1664962502.1550234187

⮚ Meysydd Dysgu a rhaglenni astudio diwygiedig: Cam 1–llythrennedd a rhifedd.

⮚ Datblygiad creadigol

⮚ Gwybodaeth a dealltwriaeth o'r byd

⮚ Datblygiad personol a chymdeithasol, llesiant ac amrywiaeth ddiwylliannol.

⮚ Datblygiad corfforol

⮚ Datblygu'r Gymraeg

⮚ Xxxxxxx xx Xxxxx

⮚ Llawlyfr dysgu yn yr awyr agored y Cyfnod Sylfaen

⮚ Addysgeg dysgu ac addysgu

• Hwb xxxxx://xxx.xxx.xxxxx/xxxxxxxxxx/xxxx?xxxxxxxxxxxx&xxxxxxxxxxx&xxxxxXxxxx%00X anguage%20Development&tags=Foundation%20Phase&nodeId=5d487173-71ab- 4499-a4ea-9d60b71c009e

• Mudiad Meithrin xxxx://xxx.xxxxxxxx.xxxxx/

• Cwlwm xxxxx://xxx.xxxxxxxx.xxxxx/xxxxx/

• Cymraeg i Blant xxxxx://xx-xx.xxxxxxxx.xxx/Xxxxxxxxxxxxx/

• Chwarae/Dysgu Gweithredol – Trosolwg ar gyfer plant 3 i 7 oed xxxxx://xxxxxxxx.xxx.xxxxx/xxxx/xxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/000000xxxx-xxxxxxxx.xxx

Uned 308 Cefnogi teuluoedd i feithrin sgiliau rhianta

Lefel:	3

ODA:	50

Credyd:	13

Crynodeb o'r Uned:	Nod yr uned hon yw sicrhau bod dysgwyr yn meddu ar y wybodaeth a'r sgiliau sydd eu xxxxxx xx mwyn cefnogi teuluoedd/gofalwyr i feithrin sgiliau rhianta. Mae wedi'i bwriadu ar gyfer y rhai sy'n gweithio'n uniongyrchol gyda theuluoedd/gofalwyr. Yng nghyd-destun yr uned hon, mae'r term ‘teuluoedd’ yn cynnwys rhieni, gofalwyr ac aelodau ehangach o'r teulu sy'n rhan o fywydau plant ac mae'r term ‘plant’ yn cyfeirio at blant a phobl ifanc.

Deilliant dysgu:

1. Hawliau a chyfrifoldebau sy'n gysylltiedig â gweithio gyda theuluoedd Meini prawf asesu

Rydych yn gwybod:

1.1 Yr erthyglau perthnasol yng Nghonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn (CCUHP) sy'n ymwneud â gwaith gyda theuluoedd

1.2 Y fframweithiau deddfwriaethol a pholisi sy'n gysylltiedig â gweithio gyda theuluoedd

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

1.3 Hybu ymarfer sy'n adlewyrchu CCUHP mewn perthynas â gwaith gyda theuluoedd

1.4 Hybu ymarfer sy'n adlewyrchu fframweithiau deddfwriaethol a pholisi sy'n gysylltiedig â gweithio gyda theuluoedd

Deilliant dysgu:

2. Darpariaeth rhianta cadarnhaol a gwasanaethau cefnogi i deuluoedd a'u plant Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

2.1 Y cysyniad ‘rhianta cadarnhaol’ a'r ffordd y caiff ei hyrwyddo yng Nghymru

2.2 Yr amrywiaeth o raglenni rhianta cadarnhaol sydd ar gael yng Nghymru a'r ffordd y cânt eu cyflwyno

2.3 Canlyniadau o waith ymchwil i effaith rhianta cadarnhaol ac ymyrraeth gynnar

2.4 Yr amrywiaeth o opsiynau sydd ar gael ar gyfer cefnogaeth rhianta

2.5 Pwrpas gwasanaethau cefnogi a rolau gweithwyr proffesiynol yn y rhain ar gyfer gwaith gyda theuluoedd

2.6 Y meini prawf mynediad a phrosesau atgyfeirio ar gyfer rhaglenni rhianta cadarnhaol a gwasanaethau cefnogi

2.7 Heriau penodol sy'n gysylltiedig â rhannu gwybodaeth wrth weithio rhwng amrywiaeth o asiantaethau a gwasanaethau i gefnogi teuluoedd

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

2.8 Mewnblannu egwyddorion rhianta cadarnhaol yn xxxx ymarfer

2.9 Cael gafael ar wybodaeth am raglenni rhianta cadarnhaol a gwasanaethau cefnogi yn xxxx ardal leol a'i rhannu â theuluoedd

Deilliant dysgu:

3. Ffactorau sy'n dylanwadu ar sgiliau rhianta teuluoedd ac yn cael effaith negyddol arnyn nhw

Meini prawf asesu Rydych yn deall:

3.1 Y pwysau emosiynol, cymdeithasol ac amgylcheddol gwahanol a fyddai'n gallu bod ar deuluoedd

3.2 Xxx x xxxx rhai teuluoedd:

• fod yn fwy agored i niwed

• gael anawsterau gyda rhianta cadarnhaol

3.3 Y ffordd y gall yr anghenion cymhleth a lluosog sydd gan rai teuluoedd gael gormod o ddylanwad ar farn, tybiaethau ystrydebol a disgwyliadau pobl eraill

3.4 Cysylltiadau rhwng profiad y teuluoedd eu hunain yn ystod plentyndod, eu gwybodaeth am ddatblygiad plant a'u disgwyliadau ar gyfer eu plant

3.5 Ystyr y termau ‘anfantais yn ystod plentyndod’ a ‘Phrofiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod’

3.6 Cysylltiadau rhwng anfantais yn ystod plentyndod, Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod ac:

• ymddygiadau sy'n niweidiol i iechyd

• ymddygiadau gwrthgymdeithasol

• cyrhaeddiad addysgol

• tebygolrwydd uwch o fod yn blentyn sy'n wynebu risg

• straen a chwalfa deuluol

3.7 Sut i gefnogi teuluoedd i ddeall effaith Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod arnyn nhw eu hunain ac ar eu plant a sut y gall rhianta cadarnhaol leihau risgiau cysylltiedig

3.8 Xxx xxx'n bwysig meithrin gwydnwch teuluoedd a'u plant

3.9 Sut y gellir lleihau xxx xxxx cyflyrau iechyd sy'n cyfyngu ar fywyd drwy wneud newidiadau i ffordd o fyw

3.10 Ystyr newidiadau realistig i ffordd o fyw a xxxx xxx'r rhain yn dibynnu ar amgylchiadau personol teuluoedd

3.11 Sut i gefnogi teuluoedd i ddeall goblygiadau tymor hir a thymor byr gwahanol ffyrdd o fyw a'u cymell i wneud a chynnal newidiadau

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

3.12 Cefnogi teuluoedd i ddeall goblygiadau Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod, cyflyrau iechyd sy'n cyfyngu ar fywyd ac opsiynau o ran ffordd o fyw

3.13 Hybu manteision byw'n iach

3.14 Helpu teuluoedd i nodi cyfleoedd realistig i newid eu ffordd o fyw

3.15 Cydnabod ymdrechion teuluoedd i newid a'u hatgyfnerthu'n gadarnhaol

3.16 Dangos dealltwriaeth o deimladau teuluoedd am yr angen am ymyrraeth neu gefnogaeth arbenigol

Amrediad

Ymddygiadau sy'n niweidiol i iechyd – ysmygu, problemau alcohol, deiet gwael, lefelau isel o ymarfer xxxxx xx ymddygiad rhywiol peryglus

Ymddygiadau gwrthgymdeithasol – ymddygiad ymosodol a threisgar, problemau gyda gwasanaethau cyfiawnder troseddol

Cyrhaeddiad addysgol – ymrwymiad i addysg, y gallu i ennill cymwysterau

Deilliant dysgu:

4. Cefnogi teuluoedd i nodi sgiliau rhianta xxx xxxxx eu meithrin Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

4.1 Sut i ddefnyddio adnoddau a strategaethau er mwyn datblygu amgylchedd cefnogol i deuluoedd drafod eu sgiliau rhianta ac agweddau ar iechyd, llesiant a chynnydd datblygiadol eu plentyn

4.2 Ffynonellau gwybodaeth y gellir eu defnyddio i gyfrannu at asesiad o sgiliau rhianta teuluoedd

4.3 Pwysigrwydd defnyddio dull cydgynhyrchu gyda theuluoedd er mwyn cynnal asesiad a dewis y ffordd orau o feithrin sgiliau rhianta

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

4.4 Egluro i deuluoedd xxxx yw eu rôl eu hunain o ran cefnogi eu sgiliau rhianta a sut y gall pobl eraill fod yn rhan o hynny

4.5 Meithrin dealltwriaeth wedi'i rhannu o'r hyn sydd xx xxxxx i sicrhau bod plant yn ddiogel ac yn derbyn gofal

4.6 Defnyddio dull sy'n seiliedig ar gryfderau er mwyn cefnogi teuluoedd i nodi:

• eu profiad, arbenigedd a galluoedd ar gyfer gofalu am eu plant

• y sgiliau rhianta xxx xxxxx eu meithrin

• sut y gallan nhw gynnwys teulu estynedig a ffrindiau er mwyn eu helpu yn y rôl rianta

4.7 Cefnogi teuluoedd i ddeall gwahaniaethau rhwng safbwyntiau ei gilydd

4.8 Defnyddio amrywiaeth o ffynonellau gwybodaeth ac arsylwadau i asesu sgiliau rhianta teuluoedd

4.9 Rhoi adborth sy'n helpu teuluoedd i archwilio a deall:

• effaith eu hymddygiad ar eu plant ac effaith ymddygiad eu plant arnyn nhw

• yr ymddygiadau maen nhw am eu newid

• sgiliau xxx xxxxx iddyn nhw eu gwella

4.10 Cefnogi teuluoedd i nodi'r wybodaeth a'r gefnogaeth a fyddai'n gallu eu helpu i ddatblygu strategaethau ymdopi a'u sgiliau rhianta, a'u helpu i gael gafael arnyn nhw

4.11 Cefnogi teuluoedd i gytuno ar ganlyniadau a ddymunir a datblygu cynllun i wella eu sgiliau rhianta

4.12 Cytuno ar y ffordd mae'r cynllun yn cael ei werthuso

Deilliant dysgu:

5. Cefnogi teuluoedd i feithrin sgiliau rhianta Meini prawf asesu

Rydych yn deall:

5.1 Sgiliau rhianta ymarferol a fydd yn cyfrannu at ddatblygiad cyfannol plant

5.2 Sut i gefnogi teuluoedd i feithrin dealltwriaeth o gerrig milltir allweddol datblygiad plant

5.3 Sut i gefnogi teuluoedd i ddeall sut y bydd sgiliau rhianta ymarferol yn cefnogi datblygiad cyfannol plant

5.4 Sut i gefnogi teuluoedd i feithrin sgiliau i ddelio â'u teimladau eu hunain a datblygu strategaethau ymdopi

5.5 Pwysigrwydd cynnwys teuluoedd yn y broses o asesu eu plant

5.6 Sut y gall mwy x xxxxx yn y rôl rianta gael effaith gadarnhaol ar ddatblygiad y plentyn ac ar yr oedolyn

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

5.7 Cefnogi teuluoedd i ymarfer sgiliau rhianta yn unol â'r cynllun y cytunwyd arno

5.8 Atgyfnerthu'n gadarnhaol ryngweithiadau, ymddygiadau a sgiliau sy'n adlewyrchu rhianta da

5.9 Annog teuluoedd i wneud y canlynol:

• cael disgwyliadau realistig mewn perthynas ag ymddygiad a datblygiad plant

• xxxxx xxxx gweithredu cyson mewn perthynas â ffiniau ar gyfer ymddygiadau ac arferion y cytunwyd arnyn nhw

• cadw eu haddewidion i'w plant

• cynnwys plant ac ymgynghori â nhw yn unol â'u hoedran, eu galluoedd a'u cyfnod datblygiad

• canolbwyntio ar gryfderau eu plant

• adnabod a gwerthfawrogi rhinweddau, sgiliau a galluoedd unigryw eu plant

• defnyddio canmoliaeth i gydnabod cyflawniadau plant

• nodi cyfleoedd i chwarae gyda'u plant, a gwneud amser ar gyfer hynny

5.10 Cefnogi teuluoedd i fyfyrio ar eu hymddygiadau a'u gweithredoedd eu hunain a'u canlyniadau

5.11 Cefnogi teuluoedd i addasu eu hymddygiadau a'u gweithredoedd er mwyn meithrin eu sgiliau rhianta

5.12 Defnyddio xxxx xxx-gynhyrchu i adolygu'r cynllun a chyflawniad canlyniadau y cytunwyd arnyn nhw

5.13 Cynllunio ar y cyd â theuluoedd sut y gallan nhw barhau i fagu eu xxxxx a meithrin eu sgiliau rhianta

Uned 308 Cefnogi teuluoedd i feithrin sgiliau rhianta

Gwybodaeth ategol

Gofynion tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Anghenion cymhleth: Gallent gynnwys:

• Rhieni mabwysiadol

• Ceiswyr lloches

• Rhieni anabl

• Xxxxxx o leiafrif ethnig

• Teuluoedd sy'n wynebu cam-drin domestig Rhieni ifanc

• Teuluoedd sy'n wynebu tlodi

• Teuluoedd ag un rhiant yn y carchar

• Rhieni maeth gan gynnwys gofalwyr sy'n berthynas

• Iechyd meddwl gwael

• Rhieni nad ydynt yn byw gyda'u plant

• Rhieni plant anabl

• Gofalwyr ifanc

• Tadau ifanc

Mae ymyrraeth gynnar yn cyfeirio at: darpariaeth ataliol gyffredinol (fel gofal iechyd ac addysg gynnar gyffredinol) i deuluoedd â phlant ar gamau

cynnar bywyd; darpariaeth wedi'i thargedu yn gynnar a chyn gynted â phosibl pan fydd plentyn neu

xxxxxx ifanc a/neu ei deulu yn dechrau mynd i anawsterau neu

ddangos ymddygiad problemus; a rhaglenni neu fentrau wedi'u targedu, sy'n cael eu darparu i blant/pobl ifanc, teuluoedd neu grwpiau neu

gymunedau penodol sydd â nodweddion mae tystiolaeth yn awgrymu sy'n eu gwneud yn fwy tebygol o wynebu risg fwy o ganlyniadau gwael

Rhianta: Gweithgaredd a gyflawnir gan bobl sy'n magu plant yw rhianta

ac mae'n cynnwys mamau, tadau, gofalwyr maeth, rhieni mabwysiadol, llys-rieni, gofalwyr sy'n berthnasau a neiniau a theidiau.

Cefnogaeth Rhianta: Gwasanaethau a chefnogaeth a ddarperir gyda'r nod o: wella sgiliau rhianta; gwella perthnasoedd rhwng rhieni a'u plant; gwella dealltwriaeth, agweddau ac ymddygiad rhieni a magu xxxxx rhieni

er mwyn hybu llesiant cymdeithasol, corfforol ac emosiynol plant.

Heriau penodol sy'n gysylltiedig â rhannu gwybodaeth: GDPR a hawl y teulu i breifatrwydd, yn erbyn yr angen i rannu gwybodaeth

Rhianta Cadarnhaol: Mae'n cyfeirio at ymddygiad gan rieni sydd xx xxxx pennaf y plentyn, yn feithringar ac yn grymuso, nad yw'n dreisgar ac sy'n

cydnabod ac yn arwain gan bennu ffiniau er mwyn galluogi'r plentyn i ddatblygu'n llawn.

Rhaglenni rhianta cadarnhaol: gallent gynnwys:

• Triple ‘P’

• Xxxxxxx Xxxxxxxx, Incredible Years

• Strengthening Families / Strengthening Communities

Gwydnwch: mae'n cyfeirio at ba mor dda y gall unigolyn "ddod yn ei ôl" yn dilyn profiadau trawmatig niweidiol, anfantais gymdeithasol neu ffynonellau sylweddol o straen. Mae ymchwil i wydnwch yn tynnu sylw at y ffactorau a fydd yn peri

risg o ganlyniadau gwael i xxxxx xxx'n eu hamddiffyn. Ymhlith y ffactorau risg mae magwraeth y rhieni,

disgyblaeth lem ac anghyson gan y rhieni; a gwrthdaro/trais.

Ymhlith y ffactorau amddiffynnol mae perthnasoedd cadarnhaol rhwng rhieni a'u plant a rhwydwaith ehangach o gefnogaeth gymdeithasol

Dull gweithredu seiliedig ar gryfderau: Bydd dull gweithredu seiliedig ar gryfderau yn digwydd pan fydd

gweithwyr allweddol yn rhoi pwyslais cadarnhaol ar wydnwch, ffactorau amddiffynnol a chryfderau. Mae hyn yn arwain at y canlynol: cyfleu ymdeimlad o obaith; pennu disgwyliadau ar gyfer llwyddiant sydd o fewn galluoedd unigolyn; hybu

grym ac annibyniaeth a rhoi mesurau ar xxxxx xx mwyn sicrhau gwelliant.

Gwasanaethau cymorth: Y mathau a lefelau gwahanol o raglenni iechyd ac ymyrraeth i blant, boed wedi'u targedu (Dechrau'n Deg) neu'n rhai cyffredinol – ymweld â'r cartref (ymwelydd iechyd, gweithiwr cymorth teulu), asesiad teulu (gwasanaethau i deuluoedd, ‘Xxx o Amgylch y Plentyn/Teulu’), deietegydd cymunedol a chynllun cyn-ysgol iach a chynaliadwy, gwasanaethau mynediad agored yn y gymuned (grwpiau rhieni a phlant bach, amser stori, clybiau llyfrau, Dechrau Da, grwpiau chwaraeon/hamdden)

Teuluoedd agored i niwed: Mae hyn yn cyfeirio at deuluoedd sydd mewn perygl o wynebu anawsterau wrth fagu plant neu'r rhai sy'n wynebu risg o fethu ag amddiffyn

eu plant a gofalu amdanynt yn ddigonol. Gall teuluoedd wynebu mwy o risg o ganlyniad i amgylchiadau andwyol fel tlodi, diweithdra, profedigaeth,

camddefnyddio alcohol neu sylweddau, problemau iechyd meddwl neu iechyd corfforol; cam- drin

domestig neu ddiffyg rhwydwaith cefnogi. Mae hefyd yn cyfeirio at deuluoedd sy'n agored i wahaniaethu neu arwahanu oherwydd eu statws lleiafrifol neu eu sefyllfa

(er enghraifft, teuluoedd o leiafrifoedd ethnig, teuluoedd sy'n ffoaduriaid neu'n geiswyr lloches, teuluoedd un rhiant neu rieni ifanc).

SGC cysylltiedig

• SCDCCLD 0313 Cefnogi ymyrraeth gynnar xx xxxx plant a theuluoedd

• SCDCCLD 0319 Hybu byw'n iach i blant a theuluoedd

• SCDCCLD 0322 Grymuso teuluoedd drwy feithrin sgiliau rhianta

• SCDHSC 0319 Cefnogi teuluoedd plant a phobl ifanc yn eu cartrefi eu hunain

• SCDHSC 0047 Helpu rhieni a gofalwyr i ddysgu sgiliau er mwyn gofalu am fabanod, plant a phobl ifanc a'u diogelu

• WWP01 Ymgysylltu â rhieni er mwyn meithrin a chynnal perthnasoedd effeithiol a chefnogol sy'n grymuso.

• WWP09 Gweithredu o fewn ffiniau polisi, cyfreithiol, moesegol a phroffesiynol wrth weithio gyda theuluoedd.

Deddfwriaeth a chanllawiau cysylltiedig

• Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2016

• Dechrau’n Deg – Canllawiau ar Xxxxxxx Xxxxxxx xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxx/000000-xxxxxxxxx-xxxxxxxx-xx.xxx

• Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol Gwaith gyda Xxxxxx xxxxx://xxx.xxxxxxxx.xxx/xxxxx_xxxxxxx/xxxxxx/000/xxxxxxxxxxxx/Xxxxxxxxxxxxxx/xxx k-with-parents-nos-jan-2011.pdf

• Barnardo’s – Promoting Resilience: A Review of Effective Strategies for Child Care Services, Dr. Xxxx Xxxxxx, Ymchwil a Datblygu Barnardo's, 2002 xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxxxxx.xxx

• Research into Practice Building emotional resilience in the children and families workforce – an evidence-informed approach: Strategic Briefing (2016) gan Xxxx Xxxxxx a Xxxxxx Xxxxx xxxxx://xxx.xxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxx- briefings/building-emotional-resilience-in-the-children-and-families-workforce--an- evidenceinformed-approach-strategic-briefing-2016

• Parenting and resilience, Xxxxxxx Xxxx, Xxxx Xxxxxxxx, Xxxxx Xxxxxx, Xxxxxx Xxxx a Xxxxxx Xxxxxx, Xxxxxxxxx Xxxxxx Xxxxxxxx, 2007, xxxxx://xxx.xxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxx/xxxxx/xxx/xxxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxx-xxxxxxxxxx- children.pdf

• Ymgyrch Mae Addysg yn Dechrau yn y Cartref Llywodraeth Cymru xxxxx://xxx.xxxxx/xxxxxx/xxxxxxxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxxx-xxxxxx- at-home/?skip=1&lang=cy

• Rhianta yng Nghymru: Canllawiau ar ymgysylltiad a chymorth, 2014 xxxxx://xxx.xxxxx/xxxx/xxxxx/xxxxxxxxxxxx/xxx/000000-xxxxxxxxx-xx-xxxxx-xxxxxxxx- cy.pdf

• Adroddiad Ymchwiliad Bichard (2004) xxxx://xxxx.xxx.xx.xx/0000/0/xxxxxx.xxx

• Amddifadedd chwarae (2003) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/amddifadiad%20chwarae.pdf

• Chwarae: iechyd a llesiant (2012) xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxx.xxx.xx/xxxxx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx/XXXXXXXXXXX%00X HEETS/chwarae%20iechyd%20a%20lles.pdf

• Arfer myfyriol – xxxx ydi x x xxxx ei fod mor bwysig? (2018) xxxxx://xxxxx.xxx/xxxxxxxxx/xxxx/xxxxx_xxxxxxxx

%20chwarae.pdf

• Adroddiadau ar brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod –

xxxx://xxx.xxxxx.xxx.xx/xxxxxxxxx/000/xxxx/00000

Uned 309 Hybu a chefnogi lleferydd, iaith a sgiliau

cyfathrebu

Lefel:	3

ODA:	25

Credyd:	4

Crynodeb o'r Uned:	Mae'r uned hon yn ymdrin â'r sgiliau sydd eu xxxxxx i nodi, asesu a chefnogi plant gyda sgiliau ac anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu. Bydd arferion gwaith dysgwyr yn cynnwys nodi ac asesu plant nad yw eu sgiliau cyfathrebu ac iaith yn datblygu yn ôl y disgwyl. Byddan nhw'n cynnal asesiadau ac yn gwneud atgyfeiriadau lle xx xxxxx. Bydd dysgwyr yn cynnal gweithgareddau cynllunio a datblygu sydd â'r nod o ddiwallu anghenion plant a hybu datblygiad lleferydd, iaith, cyfathrebu a llythrennedd. Yng nghyd-destun yr uned hon, mae'r term ‘plant’ yn cyfeirio at blant a phobl ifanc.

Deilliant dysgu:

1. Canllawiau a fframweithiau sy'n cefnogi lleferydd, iaith a chyfathrebu

Xxxxx prawf asesu Rydych yn gwybod:

1.1 Polisïau a chanllawiau cenedlaethol sy'n ategu lleferydd, iaith a chyfathrebu

1.2 Damcaniaethau a thystiolaeth ymchwil sydd wedi dylanwadu ar bolisi ac ymarfer mewn perthynas â hybu sgiliau lleferydd, iaith a chyfathrebu

Deilliant dysgu:

2. Sut mae lleferydd, iaith, cyfathrebu a llythrennedd yn cael eu datblygu

Xxxxx prawf asesu Rydych yn gwybod:

2.1 Egwyddorion sy'n ategu datblygiad lleferydd, iaith a chyfathrebu

2.2 Xxxx yw ystyr y termau canlynol

• iaith

• lleferydd

• cyfathrebu

• llythrennedd

2.3 Patrymau/cyfnodau nodweddiadol lleferydd, iaith a chyfathrebu

2.4 Manteision dwyieithrwydd/amlieithrwydd mewn perthynas â datblygiad lleferydd, iaith a chyfathrebu.

2.5 Nodi rhwystrau posibl a allai godi i blant nad iaith y lleoliad yw eu hiaith gyntaf

2.6 Y termau:

• Dwyieithrwydd cydamserol

• Dwyieithrwydd olynol

2.7 Ystyr gwahaniaethau normal mewn datblygiad lleferydd, iaith a chyfathrebu nodweddiadol.

2.8 Ffactorau sy'n effeithio ar ddatblygiad lleferydd, iaith a chyfathrebu plentyn

2.9 Nodweddion amgylchedd cadarnhaol sy'n llawn cyfathrebu

2.10 Effaith lleferydd, iaith a chyfathrebu ar feysydd eraill o ddatblygiad plentyn

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

2.11 Cefnogi plant i feithrin sgiliau lleferydd, iaith a chyfathrebu

2.12 Darparu amgylchedd llawn iaith lle y gall plant chwarae, dysgu a datblygu

Amrediad

Ffactorau – ffisiolegol, seicolegol a chymdeithasegol

Meysydd eraill - datblygiad personol a chymdeithasol, datblygiad corfforol, datblygiad gwybyddol, datblygiad ymddygiadol, sgiliau llythrennedd.

Deilliant dysgu:

3. Datblygiad , iaith a chyfathrebu

Xxxxx prawf asesu Rydych yn gwybod:

3.1 Yr amrywiaeth o anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu a'r gwahaniaethau rhyngddynt

3.2 Sut i nodi ac asesu plant ag anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu a sut y dylid cofnodi hyn a rhoi gwybod amdano

3.3 Camau i'w cymryd pan na fydd sgiliau lleferydd, iaith a chyfathrebu plant o fewn yr ystod ddisgwyliedig

3.4 Y strategaethau a thechnegau gwahanol sydd ar gael i gefnogi plant ag anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu

3.5 Pwysigrwydd polisïau a gweithdrefnau gweithle/lleoliad ynghylch ceisio cyngor a gwneud atgyfeiriadau

3.6 Cymorth/ymyriadau cenedlaethol a lleol mewn perthynas â lleferydd, iaith a chyfathrebu

3.7 Pwysigrwydd monitro, cadw cofnodion a rhannu gwybodaeth berthnasol

3.8 Mathau o weithgareddau y gellid eu defnyddio ar gyfer yr ystodau oedran gwahanol er mwyn hybu datblygiad lleferydd, iaith, cyfathrebu a llythrennedd

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

3.9 Defnyddio arsylwadau ac asesiadau i nodi p'un a oes unrhyw wahaniaethau o ran datblygiad lleferydd, iaith a chyfathrebu disgwyliedig yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle/lleoliad

3.10 Sicrhau y rhoddir gwybod am arsylwadau ac asesiadau, ac y cânt eu cofnodi, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau'r gweithle/lleoliad

3.11 Hybu'r defnydd o arsylwadau a myfyrdodau ar blant i lywio gwaith cynllunio

3.12 Cefnogi'r gwaith o gynllunio a defnyddio profiadau a gweithgareddau parhaus ac wedi'u cyfoethogi i gefnogi datblygiad sgiliau lleferydd, iaith, cyfathrebu a llythrennedd yn unol â'ch rolau a'ch cyfrifoldebau xxxx hun

3.13 Cefnogi datblygiad amgylchedd cyfathrebu cadarnhaol

3.14 Hybu'r defnydd o amrywiaeth o strategaethau a thechnegau i gefnogi plant ag anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu

3.15 Defnyddio cefnogaeth/ymyriadau lleferydd, iaith a chyfathrebu cenedlaethol a lleol, a rhai'r lleoliad

Amrediad

Anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu: Anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu, anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu sy'n gysylltiedig ag anghenion ychwanegol eraill, anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu byrdymor, anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu parhaus.

Deilliant dysgu:

4. Gweithio gydag eraill i gefnogi plant sydd ag anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu

Xxxxx prawf asesu Rydych yn gwybod:

4.1 Pwysigrwydd rôl oedolion o ran meithrin sgiliau lleferydd, iaith a chyfathrebu

4.2 Pwysigrwydd dull seiliedig ar gryfderau o weithio gyda phlant ag anghenion lleferydd, iaith a chyfathrebu

• mewn sefydliad/lleoliad

• ar sail un i un yng nghartrefi'r teuluoedd/gofalwyr eu hunain

4.3 Y ffactorau sy'n hwyluso gweithio gyda gweithwyr proffesiynol eraill ac amlasiantaethau

Rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy'n:

4.4 Helpu eraill i feithrin sgiliau lleferydd, iaith, cyfathrebu a llythrennedd

4.5 Xxxxx xxxx partneriaeth o gefnogi plant ag anghenion lleferydd, iaith, cyfathrebu a llythrennedd.

Uned 309 Hybu a chefnogi lleferydd, iaith a sgiliau

cyfathrebu

Gwybodaeth Ategol

Gofynion tystiolaeth

Bydd y dystiolaeth ar gyfer yr uned hon yn cael ei chyflwyno drwy'r tasgau strwythuredig. Mae canllawiau ar gyfer unrhyw dystiolaeth ychwanegol y gall fod xx xxxxxx i'w gweld yn y pecyn asesu.

Canllawiau cyflwyno

Ystodau oedran: plant o xxx 2 oed; plant 2-3 oed; plant 3-4 oed; plant 5-7 oed.

Rhwystrau: gallan nhw gynnwys rhai sy'n gysylltiedig â'r amgylchedd ffisegol; â pherthnasoedd rhyngbersonol a'r amgylchedd emosiynol; ag arferion gwaith; ag argaeledd adnoddau gan gynnwys adnoddau dynol neu gymorth neu gymhorthion eraill; â chyfyngiadau xxxx sgiliau cyfathrebu neu'ch astudrwydd xxxx hun neu rai pobl eraill; â chyd-destunau diwylliannol; ag amgylchiadau penodol y plentyn neu'r person ifanc, gan gynnwys anabledd, anfantais, pryder neu ofid.

Gall cyfathrebu (anfon a derbyn negeseuon) fod yn eiriol neu'n ddieiriau Xxxx xxx sgyrsiau'n ei olygu?

• O leiaf ddau xxxxxx

• Cymryd tro

• Mynegiannau'r wyneb

• Iaith y xxxxx

• Cydamseru – adlewyrchu neu ddynwared ystumiau a seiniau xxxx gilydd

• Seibiannau

• Rhythm, cywair ac alaw

• Goslef

• Ymatebion – geiriol – seiniau neu eiriau a dieiriau

Ffactorau: Ffisiolegol, seicolegol a chymdeithasegol – effaith tlodi ar ddarparu amgylchedd dysgu o safon yn y cartref, faint o siarad sydd yn y cartref a xxxx yw ansawdd y siarad hwnnw, p'un a yw'n iaith ychwanegol, namau ar y clyw, namau corfforol, cyflyrau meddygol

Nodweddion amgylchedd cadarnhaol sy'n llawn cyfathrebu: polisi mewn perthynas â meithrin sgiliau lleferydd, iaith a chyfathrebu plant gan gynnwys nodau, cyfeiriadau at ymchwil a dogfennaeth ganllaw, fformatau cynllunio ar gyfer amgylchedd cyfathrebu cadarnhaol, rolau a chyfrifoldebau staff a chyfleoedd i ddatblygu'n broffesiynol, dulliau addysgu a dysgu – plentyn ganolog / rhyngweithio o safon uchel rhwng oedolion a phlant, cyfle cyfartal – sicrhau y gall pob plentyn fanteisio ar y ddarpariaeth a bod yr amgylchedd yn cael ei addasu fel y bo'n

Document Metadata

Table of Contents

CBAC Lefel 3

Document Metadata