Contract
ADRODDIAD I’R: | Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio |
DYDDIAD: | 21 Mehefin 2023 |
LLEOLIAD: | X xxxx drwy Gynhadledd Fideo |
TEITL: | Adroddiadau a Diweddariadau’r Rheoleiddwyr a’r Arolygiaeth |
PWRPAS YR ADRODDIAD: | Rhoi diweddariad i’r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio ar y cynnydd o ran astudiaethau y mae Archwilio Cymru wedi ymgymryd â nhw neu yn ymgymryd â nhw |
Er: | Penderfyniad |
Cyflwyniad Mae’r Adroddiad hwn yn nodi Adroddiadau a Diweddariadau’r Rheoleiddwyr a’r Arolygiaeth ac mae xxxx xxxx xxxx a) Diweddariad chwarterol Archwilio Cymru i'r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio b) Unrhyw waith lleol ar risgiau a gyflwynwyd/a gyhoeddwyd ers cyfarfod diwethaf y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio c) Adroddiadau Cenedlaethol Archwilio Cymru Y Sefyllfa Bresennol: a) Diweddariad chwarterol Archwilio Cymru i'r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio b) Unrhyw waith lleol ar risgiau a gyflwynwyd/a gyhoeddwyd ers cyfarfod diwethaf y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio • Archwilio Cymru - Llythyr I awdurdod lleol (Atodiad 1) • Archwilio Cymru – Cyngor Sir Ceredigion Cynllun Archwilio Manwl 2023 (Atodiad 2) • Archwilio Cymru – Ardystio Grantiau a Ffurflenni 2021- 22 – Cyngor Sir Ceredigion (Atodiad 3) • Archwilio Cymru – Briff Prosiect – Defnyddio Gwybodaeth am Berfformiad – Safbwynt Defnyddwyr Gwasanaethau a Deilliannau – Cyngor Ceredigion (Atodiad 4) • Archwilio Cymru – Archwilio Cymru Cynllun Blynyddol 2023-24 (Atodiad 5) c) Adroddiadau Cenedlaethol Archwilio Cymru • Archwilio Cymru – Ein Rhaglen waith ar gyfer 2023-26 (Atodiad 6) | |
ARGYMHELLIAD: Rhoi ystyriaeth i adroddiadau a diweddariadau’r Rheoleiddwyr a’r Arolygiaeth
Rheswm dros yr Argymhelliad: Rhoi gwybod i’r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio am adroddiadau, cynigion a’r gwaith yr ymgymerir ag ef
• Atodiadau: Atodiad 1 Archwilio Cymru - Llythyr I awdurdod lleol
Atodiad 2 Cyngor Sir Ceredigion Cynllun Archwilio Manwl 2023
Atodiad 3 Ardystio Grantiau a Ffurflenni 2021- 22 – Cyngor Sir Ceredigion
Atodiad 4 Briff Prosiect – Defnyddio Gwybodaeth am Berfformiad – Safbwynt Defnyddwyr Gwasanaethau a Deilliannau – Cyngor Ceredigion
Atodiad 5 Archwilio Cymru – Archwilio Cymru Cynllun Blynyddol 2023-24
Atodiad 6 Archwilio Cymru – Ein rhaglen waith ar gyfer 202-26
Enw Cyswllt: Xxxx Xxxxxx
Xxxxx: Swyddog Arweiniol Corfforaethol: Cyfreithiol a Llywodraethu a Swyddog Monitro
Dyddiad yr Adroddiad: 21/06/2023
[drwy e-xxxx]
Cyfeirnod: AMH/DO
Dyddiad cyhoeddi: 23 Mawrth 2023
Annwyl gydweithiwr
1 Cwr y Ddinas / 1 Capital Quarter
Caerdydd / Cardiff
CF10 4BZ
Phone / Ffôn: 000 0000 0000
Fax / Ffacs: 000 0000 0000
Textphone / Ffôn testun: 029 2032 0660 xxxx@xxxxx.xxxxx / xxxx@xxxxxxxxx.xxxxx xxx.xxxxxxxxx.xxxxx / xxx.xxxxxx/wales
Llywodraeth Leol – Archwilio Cyfrifon 2022-23
1 Rydym ar fin cychwyn ein gwaith archwilio cyfrifon ar gyfer pob xxxxx XX. Rydym felly'n achub ar y cyfle i ysgrifennu atoch gyda rhywfaint o wybodaeth bwysig am gyflwyno safon archwilio ddiwygiedig sy'n effeithio'n sylfaenol ar sut y byddwn yn ymgymryd â'ch dihareb 2022-23 au.
2 O fewn y llythyr hwn rydym yn ystyried:
• effaith y safon diwygiedig;
• yr effaith ganlyniadol ar ffioedd archwilio; ac
• amserlen archwiliadau cyfrifon 2022-23 ac ar gyfer y blynyddoedd i ddod.
3 Bydd ein harchwiliadau o gyfrifon Llywodraeth Leol ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ar 31 Mawrth 2023 yn cael ei gynnal o xxx xxxxx archwilio diwygiedig (ISA 315 (DU) Nodi ac Asesu Risgiau Cam-ddweud Deunydd (Diwygiwyd Gorffennaf 2020)).
4 Mae'r safon ddiwygiedig hon yn effeithiol ar gyfer archwiliadau o gyfrifon am gyfnodau sy'n dechrau ar neu ar ôl 15 Rhagfyr 2021 ac mae'n berthnasol i archwilio pob endid yn y sector preifat a'r sector cyhoeddus ledled y DU, waeth xxxx fo'u natur, eu maint neu eu cymhlethdod.
5 Bydd y safon ddiwygiedig yn cael effeithiau sylweddol a phellgyrhaeddol ar sut mae archwilwyr yn cynnal asesiadau risg archwilio a'n dull archwilio cyffredinol.
6 Wrth gynllunio ein harchwiliad, bydd yn ofynnol i ni ymgymryd â gweithdrefnau asesu risg manylach a helaeth i nodi'r risgiau o gam-ddweud materol. Bydd dyluniad a pherfformiad dilynol ein dulliau archwilio yn ymateb i xxx risg a asesir.
7 Mae Atodiad 1 yn amlinellu'r newidiadau allweddol a'r effaith bosibl ar xxxx sefydliad o ran ceisiadau gwybodaeth gan ein timau archwilio.
8 Diwygiwyd y safon i yrru asesiadau risg mwy effeithiol o ansawdd gwell, yn ogystal â hyrwyddo mwy o ymarfer xxxxx o amheuaeth broffesiynol. Mae hefyd yn gofyn i ni gael dealltwriaeth llawer mwy cadarn o systemau TG sefydliad.
9 Mae fframweithiau adrodd ariannol a strwythurau llywodraethu yn dod yn fwyfwy cymhleth tra bod technoleg yn parhau i chwarae rhan fwy datblygedig yn amgylchedd rheoli endidau. Mae'r newidiadau hyn yn gofyn am adnabod ac asesu risg er mwyn cael prosesau archwilio gwell a thrylwyr.
10 Nid oedd y safon flaenorol yn mynd i'r afael ag offer a thechnegau awtomataidd, sy'n cael eu defnyddio'n gynyddol gan archwilwyr i lywio asesiad risg. Mae ein harchwiliadau'n ymgorffori elfennau o'n Harchwiliad a Gynorthwyir gan Ddadansoddeg yn gynyddol. Mae'r safon ddiwygiedig yn cyflwyno ystyriaethau penodol sy'n ymwneud â'r defnydd archwilwyr o offer a thechnegau awtomataidd.
11 O ganlyniad i'r newidiadau a amlinellir uchod, rydym yn disgwyl i archwiliadau 2022-23 gymryd mwy o amser i gwblhau. Bydd yn ofynnol hefyd i ni ddefnyddio staff cymwys CCAB mwy profiadol ar archwiliadau i ddelio â'r lefel uwch o farn a oedd yn golygu bod angen y safon.
12 Yn ein Ymgynghoriad ar Raddfeydd Ffioedd Awst 2022, nodwyd bod ein hasesiad cychwynnol o effaith y cymysgedd sgiliau cyfoethocach hwn ar ffioedd yn gynnydd cyfartalog posibl mewn graddfeydd ffioedd ar gyfer ein gwaith archwilio ariannol o rhwng 12% a 18%. Mae hyn yn gyson â'r disgwyliadau yng nghyrff archwilio cyhoeddus eraill y DU a chwmnïau archwilio'r sector preifat.
13 Rydym xxxxxxx wedi dechrau asesiad risg manylach o xxx x xxxx archwilio newydd a byddwn yn gallu rhoi asesiad wedi'i ddiweddaru o'r ffi archwilio i chi ar ôl i ni gwblhau'r gwaith cynllunio risg cychwynnol hwnnw. Ein amcangyfrif cychwynnol yw y bydd ffioedd archwilio yn cynyddu 10.2% ar gyfer ISA 315 yn ychwanegol at y cynnydd chwyddiant o 4.8% a amlinellir yn ein Cynllun Ffioedd Archwilio Cymru 2023-24. Bydd xxxx Cyfarwyddwr Ymgysylltu yn trafod y ffi
arfaethedig ar gyfer xxxx archwiliad unwaith y bydd yr asesiad risg hwnnw wedi'i gwblhau.
Xxxxxxxx ar gyfer archwilio Cyfrifon 2022/23
14 Xxx xxx gyflwyno'r Safon ddiwygiedig a dull archwilio hollol wahanol oblygiadau ar gyfer amserlenni archwilio. Rydym wedi gweithio'n agos gyda Chyrff Archwilio Cyhoeddus eraill y DU i ddatblygu methodoleg archwilio y credwn y bydd yn ychwanegu gwerth i Gyrff Archwilio wrth barhau i gynnal yr archwiliad o ansawdd uchel yr ydym yn gwybod xxxx bod yn ei ddisgwyl gennym. Fodd bynnag, mae'n anochel y bydd angen amser ychwanegol i'w weithredu ar y dull newydd.
15 O'n trafodaethau gyda gwahanol gyrff archwilio, rydym yn ymwybodol bod nifer ohonoch yn ei chael hi'n anodd recriwtio staff cyllid profiadol ac y gallai hyn hefyd effeithio ar amserlenni archwilio. Rydym yn wynebu heriau tebyg ac yn gwybod nadyw ei safbwynt yn gyson â'r Swyddfa Archwilio Genedlaethol (NAO), Archwilio'r Alban a Swyddfa Archwilio Gogledd Iwerddon. Mae erthygl cynllun xxxxx y Swyddfa Archwilio yn gyfeiriad defnyddiol yn y cyd-destun hwn. Yn 1ogystal, mae adroddiad mwy diweddar gan y Swyddfa Archwilio Genedlaethol (Ionawr 2023) yn tynnu sylw at yr oedi i farn archwilio llywodraeth leol yn Lloegr, ac mae'n disgrifio cynlluniau i fynd yn ôl ar y trywydd iawn gyda'r amserlen ar gyfer barn archwilio a gyhoeddwyd.2
16 Fel archwilwyr cyrff llywodraeth leol Cymru, rydym hefyd wedi bod yn profi oedi cyn cwblhau ein harchwiliad o'r cyfrifon 21-22. Mae'r oedi hyn yn deillio o amrywiaeth o ffactorau er yn bennaf o fater technegol ynghylch prisio asedau seilwaith Llywodraeth Leol. Effeithiodd y mater hwn ar xxx xxxxx llywodraeth leol ledled y DU sy'n dal asedau isadeiledd. Cyhoeddodd CIPFA ei ganllawiau cyfrifo terfynol yn gynnar ym mis Ionawr 2023. O ganlyniad, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru lythyr yn nodi ei disgwyliad y byddai cyfrifon awdurdodau Cymreig yn cael eu ardystio erbyn 31 Ionawr 2023. Mae'r materion hyn, ynghyd
1 Yr NAO: cael cyfrifon y llywodraeth yn ôl ar y trywydd iawn | ICAEW
2Prydlondeb archwilydd lleol yn adrodd ar lywodraeth leol yn Lloegr
â chyflwyno cyfrifon 21-22 yn hwyr, wedi effeithio ar ein gallu i ddechrau ein harchwiliadau 2022-23 yn unol ag amserlenni'r flwyddyn flaenorol. Rydym yn cefnogi uchelgais Cymdeithas Trysorwyr Cymru a'r sector yn gyffredinol i ddychwelyd at amserlen gynharach. Rydym yn deall o'n trafodaethau hyd yma bod gan y sector uchelgais i ddychwelyd i'r pwynt lle mae cyfrifon yn cael eu paratoi ac ar gael i'w harchwilio erbyn 30 Mehefin xxx blwyddyn. Gan gymryd y gellir cyflawni'r dyddiad hwn gan fwyafrif o gyrff yn 2023, ac gan ystyried y materion y cyfeirir atynt uchod, rydym felly yn cynnig dyddiad cau ardystio archwiliadau o 30 Tachwedd 2023 ar gyfer cyrff Llywodraeth Leol yng Nghymru. Os bydd unrhyw faterion yn xxxx x xxxxx oedi cyn cwblhau'r archwiliad byddwn wrth gwrs yn trafod amserlen arall gyda chi ar y cyfle cyntaf posib.
17 Rydym yn cydnabod bod hyn yn hwyrach nag yr hoffai llawer o gyrff ond credwn ei bod yn bwysig gosod amserlenni realistig y gallwn i gyd weithio iddynt. Dros y tair blynedd nesaf byddai ein cynllun ar gyfer dychwelyd i ddyddiad cau ar gyfer 30 Medi fel a ganlyn:
• Archwilio Cyfrifon 2022-23 – ardystiad erbyn 30 Tachwedd;
• Archwilio Cyfrifon 2023-24 – ardystiad erbyn 31 Hydref 2024; ac
• Archwilio Cyfrifon 2024-25 – ardystiad erbyn 30 Medi 2025.
18 Rydym yn gwerthfawrogi'r berthynas waith adeiladol sydd gennym gyda'ch timau cyllid a byddwn yn parhau i weithio'n agos gyda chi i gyflwyno'r terfynau amser ar gyfer y blynyddoedd i ddod.
19 Rydym yn parhau i fod yn ymrwymedig i weithio ar y xxx x xxx i lywio'r her hon yn llwyddiannus, gan adeiladu ar ein profiadau a rennir. Byddwn yn sicrhau ein bod yn mynd i'r xxxx lywodraeth leol berthnasol am a thrafod cynnwys y llythyr hwn gyda chi.
20 Diolch i chi a'ch timau am weithio mor dda gyda ni. Yn gywir
Xxx-Xxxxx Xxxxxx
Cyfarwyddwr Gweithredol Gwasanaethau Archwilio
Tudalen 4 o 6 - Llywodraeth Leol - Archwilio Cyfrifon 2022-23 - Cysylltwch â ni yn Gymraeg
Atodiad 1 – y newidiadau allweddol i'r safon a'r effaith bosib ar xxxx sefydliad
Newid allweddol | Effaith bosib ar xxxx sefydliad |
Gweithdrefnau adnabod ac asesu risg manylach a helaeth | Efallai y bydd xxxx xxx cyllid ac eraill yn xxxx sefydliad yn derbyn nifer fwy o ymholiadau gan ein timau archwilio yng nghyfnod cynllunio'r archwiliad. Gall ceisiadau am wybodaeth gynnwys: • gwybodaeth am fodel busnes xxxx sefydliad a sut mae'n integreiddio'r defnydd o dechnoleg gwybodaeth (TG); • gwybodaeth am broses asesu risg xxxx sefydliad a sut xxx xxxx sefydliad yn monitro'r system o reoli mewnol; • gwybodaeth fanylach am sut mae trafodion yn cael eu cychwyn, eu cofnodi, eu prosesu a'u hadrodd. Xxxx hyn gynnwys mynediad at ddogfennaeth ategol fel llawlyfrau polisi a gweithdrefnau; a • thrafodaethau manylach gyda'ch sefydliad i gefnogi asesiad y xxx archwilio o risg cynhenid. |
Cael gwell dealltwriaeth o amgylchedd xxxx sefydliad, yn enwedig mewn perthynas â TG | Efallai y bydd xxxx sefydliad yn derbyn mwy o ymholiadau i gynorthwyo'r xxx archwilio i ddeall yr amgylchedd TG. Gall hyn gynnwys gwybodaeth am: • Ceisiadau TG sy'n berthnasol i adrodd ariannol; • y seilwaith TG ategol (e.e. y rhwydwaith, cronfeydd data); • Prosesau TG (e.e. rheoli newidiadau i'r rhaglen, gweithrediadau TG); ac • y personél TG sy'n ymwneud â'r prosesau TG. Efallai y bydd angen i dimau archwilio brofi'r rheolaethau TG cyffredinol a gall hyn ei gwneud yn ofynnol cael tystiolaeth archwilio fanylach ar weithredu rheolaethau TG o xxxx xxxx sefydliad. Ar rai archwiliadau, gall ein timau archwilio gynnwys arbenigwyr archwilio TG i gynorthwyo gyda'u gwaith. Efallai y bydd angen i'n archwilwyr TG ymgysylltu ag aelodau o'ch |
Newid allweddol | Effaith bosib ar xxxx sefydliad |
xxx TG nad ydynt wedi bod yn rhan o'r broses archwilio o'r blaen. | |
Gofynion gwell yn ymwneud xx xxxxx amheuaeth broffesiynol | Gall ein timau archwilio wneud ymholiadau ychwanegol os ydynt yn nodi gwybodaeth sy'n ymddangos fel pe baent yn gwrth-ddweud yr hyn y maent eisoes wedi'i ddysgu yn yr archwiliad. |
Xxx xxxx graddio’r asesiadau risg yn ddibynnol ar natur a chymhlethdod y xxxxx xx'n xxxx xx archwilio | Bydd disgwyliadau'r xxx archwilio ynghylch ffurfioldeb polisïau, gweithdrefnau, prosesau, a systemau xxxx sefydliad yn dibynnu ar gymhlethdod xxxx sefydliad. |
Gall timau archwilio wneud mwy o ddefnydd o dechnoleg ym mherfformiad eu harchwiliad | Gall ein timau archwilio wneud defnydd o offer a thechnegau awtomataidd megis dadansoddi data wrth berfformio eu harchwiliad. Gall ein timau ofyn am wybodaeth neu wybodaeth wahanol mewn fformat gwahanol i archwiliadau blaenorol er mwyn iddynt gyflawni eu gweithdrefnau archwilio. |
Cyngor Sir Ceredigion – Cynllun Archwilio Manwl 2023
Blwyddyn archwilio: 2023 Dyddiad cyhoeddi: Mehefin 2023 Cyfeirnod y ddogfen: 3608A2023
Paratowyd y ddogfen hon fel rhan o’r gwaith a gyflawnir yn unol â swyddogaethau statudol. Ceir rhagor o wybodaeth yn ein Datganiad o Gyfrifoldebau.
Archwilio Cymru yw’r enw cyfunol anstatudol ar gyfer Archwilydd Cyffredinol Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru, sy’n endidau cyfreithiol ar wahân â’u swyddogaethau cyfreithiol eu hunain fel y disgrifir uchod. Nid yw Archwilio Cymru yn endid cyfreithiol ac nid oes ganddi unrhyw swyddogaethau.
Ni dderbynnir unrhyw gyfrifoldeb gan yr Archwilydd Cyffredinol, staff Swyddfa Archwilio Cymru na, pan fo hynny’n gymwys, yr archwilydd penodedig mewn cysylltiad ag unrhyw aelod, cyfarwyddwr, swyddog neu weithiwr arall yn eu rhinwedd unigol nac i unrhyw drydydd parti.
Os gwneir cais am wybodaeth y gallai’r ddogfen hon fod yn berthnasol iddi, tynnir sylw at y Cod Ymarfer a gyhoeddwyd o xxx xxxxx 45 o Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000. Mae Cod adran 45 yn nodi'r arfer a ddisgwylir gan awdurdodau cyhoeddus wrth ymdrin â cheisiadau, gan gynnwys ymgynghori â thrydydd partïon perthnasol. Mewn cysylltiad â’r ddogfen hon, mae Archwilydd Cyffredinol Cymru, Swyddfa Archwilio Cymru a, xxxx fo hynny’n berthnasol, yr archwilydd penodedig yn drydydd partïon perthnasol. Dylid anfon unrhyw ymholiadau ynglŷn â datgelu neu ailddefnyddio’r ddogfen hon i Swyddfa Archwilio Cymru yn xxxxxxx.xxxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxxxx.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn Gymraeg a Saesneg Ni fydd gohebu yn Gymraeg yn arwain at oedi. We welcome correspondence and telephone calls in Welsh and English. Corresponding in Welsh will not lead to delay.
Mae’r ddogfen hon hefyd ar gael yn Saesneg.
Tudalen 2 o 22 - Cyngor Sir Ceredigion – Cynllun Archwilio Manwl 2023
Cyflwyniad 5
Cipolwg ar xxxx archwiliad 8
Perthnasedd datganiadau ariannol 9
Risgiau sylweddol i ddatganiadau ariannol 10
Meysydd eraill y bydd yr archwiliad yn canolbwyntio arnynt 11
Amserlen archwilio datganiadau ariannol 13
Gwaith archwilio perfformiad arfaethedig 14
Ardystio hawliadau a ffurflenni grant 15
Swyddogaethau archwilio statudol 15
Ffi a’r xxx archwilio 16
Ansawdd archwilio 18
Atodiadau
Atodiad 1—newidiadau ac effaith allweddol Safon Ryngwladol ar Archwilio 315 19
Rwyf xxxxxxx wedi cwblhau fy ngwaith cynllunio i raddau helaeth.
Mae’r Cynllun Archwilio Manwl yn nodi fy nghyfrifoldebau statudol fel xxxx archwilydd allanol ac i gyflawni fy rhwymedigaethau o xxx y Cod Ymarfer Archwilio.
Mae’n nodi’r gwaith y mae fy nhîm yn bwriadu ei wneud i fynd i’r afael â’r risgiau archwilio a nodwyd a meysydd allweddol eraill y canolbwyntir arnynt yn ystod 2023.
Mae hefyd yn nodi fy ffi archwilio amcangyfrifedig, manylion fy nhîm archwilio a dyddiadau allweddol ar gyfer cyflawni gweithgareddau ac allbynnau arfaethedig fy nhîm archwilio.
Rwyf yn cwblhau gwaith xxx blwyddyn er mwyn cyflawni’r dyletswyddau canlynol:
• Rwyf yn archwilio datganiadau ariannol Cyngor Sir Ceredigion i sicrhau y rhoddir cyfrif priodol am arian cyhoeddus.
• Rhaid i’r Cyngor roi trefniadau ar waith i gael gwerth am arian am yr adnoddau y mae’n eu defnyddio, ac mae’n rhaid imi fod wedi fy modloni ei fod wedi gwneud hyn.
• Xxx xxxxx i’r Cyngor gydymffurfio â’r egwyddor datblygu cynaliadwy wrth bennu a chymryd camau i gyflawni ei amcanion llesiant. Mae’n rhaid i'r Archwilydd Cyffredinol asesu i xx xxxxxx y xxx’n gwneud hyn.
Archwiliad o’r datganiadau ariannol
Mae’n ofynnol imi gyflwyno tystysgrif ac adrodd ar xxxx datganiadau ariannol sy’n cynnwys barn ar eu ‘gwirionedd a’u tegwch’ ac asesiad ynghylch a yw’r Adroddiad Naratif a’r Datganiad Llywodraethu Blynyddol yn cael ei baratoi yn unol â Chod y Sefydliad Siartredig Cyllid Cyhoeddus a Chyfrifyddiaeth a’r canllawiau perthnasol ac yn gyson â’ch datganiadau ariannol a’m gwybodaeth am yr Awdurdod.
Yn ychwanegol at fy nghyfrifoldebau dros archwilio datganiadau ariannol y Cyngor, rwyf hefyd yn gyfrifol am:
• ardystio ffurflen i Lywodraeth Cymru sy’n darparu gwybodaeth am y Cyngor i gefnogi’r gwaith o baratoi Cyfrifon y Llywodraeth Gyfan;
• ymateb i gwestiynau a gwrthwynebiadau ynghylch y cyfrifon oddi wrth etholwyr lleol (codir ffioedd ychwanegol am y gwaith hwn, os bydd angen);
• archwilio yn annibynnol Ffurflenni Blynyddol Awdurdod Harbwr Ceredigion, Tyfu Canolbarth Cymru a Chyd-bwyllgor Corfforedig Canolbarth Cymru
• ardystio nifer o hawliadau am grantiau a ffurflenni grant fel y cytunwyd gyda’r cyrff cyllido.
Nid wyf yn ceisio cael sicrwydd llwyr ynghylch gwirionedd a thegwch y datganiadau ariannol a’r nodiadau cysylltiedig ond rwy’n mabwysiadu cysyniad perthnasedd. Fy nod yw nodi camddatganiadau perthnasol, hynny yw, y rhai a allai beri i’r xxxx xx’n darllen y cyfrifon gael ei gamarwain Nodir y lefelau pan fyddaf yn barnu camddatganiadau o’r fath i fod yn berthnasol yn ddiweddarach yn y cynllun hwn.
Byddaf hefyd yn cyflwyno adroddiad drwy eithriad ar nifer o faterion a nodir yn fanylach yn ein Datganiad o Gyfrifoldebau.
Ni orfodwyd unrhyw gyfyngiadau arnaf o ran cynllunio cwmpas yr archwiliad hwn.
Rwyf yn cynnal rhaglen o waith archwilio perfformiad i gyflawni fy nyletswyddau1 fel Archwilydd Cyffredinol mewn cysylltiad â gwerth am arian a datblygu cynaliadwy.
Bydd fy rhaglen archwilio perfformiad lleol yn parhau i gael ei darparu drwy gyfuniad o Brosiect Asesu Sicrwydd a Risg, prosiectau lleol pwrpasol a phrosiectau thematig sy’n archwilio’r risgiau sy’n gyffredin i xxx cyngor.
Cynhelir y rhan fwyaf o’m gwaith archwilio perfformiad gan ddefnyddio safonau archwilio Sefydliad Rhyngwladol Sefydliadau Archwilio Goruchaf (INTOSAI). Sefydliad ambarél byd-xxxx ar gyfer y gymuned archwilio perfformiad yw Sefydliad Rhyngwladol Sefydliadau Archwilio Goruchaf. Sefydliad anllywodraethol yw ef sydd â statws ymgynghorol arbennig gyda Chyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol y Cenhedloedd Unedig.
1 Pan fyddwn yn ymgymryd â gwaith archwilio o xxx ein pwerau a’n dyletswyddau statudol, mae’n bosibl y byddwn yn casglu gwybodaeth gan gyrff cyhoeddus sy’n cynnwys rhywfaint o ddata personol. Mae ein hysbysiad prosesu archwilio teg cyffredinol yn esbonio’r hyn a wnawn â data personol, a sut y gallwch gysylltu â’n Swyddog Diogelu Data.
Bydd fy archwiliad o ddatganiadau ariannol yn canolbwyntio ar xxxx risgiau a meysydd pwyslais eraill |
Mae fy nghynllun archwilio wedi nodi’r risgiau canlynol: |
Risgiau sylweddol i ddatganiad ariannol • Y rheolwyr yn diystyru rheolaethau Meysydd eraill bydd yr archwiliad yn canolbwyntio arnynt • Prisio datgeliadau’r gronfa bensiwn • Prisio tir ac adeiladau |
Bydd fy archwiliad perfformiad yn cynnwys: | |
• Sicrwydd ac Asesu Risg gan gynnwys unrhyw waith dilynol • Adolygiadau thematig 1. Comisiynu a rheoli contractau 2. Cynaliadwyedd ariannol mewn llywodraeth leol • Adroddiad Lleol – i’w gadarnhau os bydd un | |
Perthnasedd | |
Perthnasedd | £2.8 miliwn |
Trothwy adrodd | £140,000 |
Perthnasedd £2.8 miliwn |
Fy nod yw nodi a chywiro camddatganiadau perthnasol, hynny yw, y rhai hynny a allai fel arall achosi i ddefnyddiwr y cyfrifon gael ei gamarwain. Cyfrifir perthnasedd gan ddefnyddio • Gwariant gros 2021-22 sef £280,679 miliwn • Canran perthnasedd yw 1% Rwy’n adrodd i’r rhai hynny sy’n gyfrifol am lywodraethu unrhyw gamddatganiadau uwchlaw lefel ddibwys (wedi’i gosod ar 5% o berthnasedd h.y. £140,000) |
Meysydd o ddiddordeb penodol |
Ceir rhai meysydd o’r cyfrifon a allai fod yn bwysicach i ddefnyddiwr y cyfrifon ac rydym wedi pennu lefel perthnasedd is ar gyfer y rhain: |
• Adroddiad Taliadau Cydnabyddiaeth £1,000 • Datgeliadau Partïon Cysylltiedig £10,000 (Unigolion), £2.8 miliwn (Cyrff Eraill) |
Nodir risgiau sylweddol o gamddatganiad perthnasol y mae’r asesiad o risg cynhenid ar eu cyfer yn agos at ben uchaf y sbectrwm risg cynhenid neu’r rhai sydd i’w trin fel risg sylweddol yn unol â gofynion Safonau Rhyngwladol ar Archwilio eraill. Mae’r Safonau Rhyngwladol ar Archwilio yn gofyn i ni roi mwy o sylw ar y risgiau sylweddol hyn.
Arddangosyn 1: Risgiau sylweddol i ddatganiad ariannol
Risg sylweddol | Ein hymateb arfaethedig |
Risg y bydd y rheolwyr yn diystyru rheolaethau Mae’r risg y bydd y rheolwyr yn diystyru rheolaethau yn bresennol ym mhob endid. Oherwydd y ffordd anrhagweladwy y gallai gwrth-wneud o’r fath ddigwydd, ystyrir ei fod yn risg sylweddol [Safon Ryngwladol ar Archwilio 240.32–33]. | Bydd y xxx archwilio yn: • profi priodoldeb cofnodion dyddlyfrau ac addasiadau eraill a wnaed wrth baratoi’r datganiadau ariannol; • adolygu amcangyfrifon cyfrifyddu ar gyfer rhagfarn; a • gwerthuso’r rhesymeg dros unrhyw drafodiadau arwyddocaol y tu xxxxx i gwrs busnes arferol. |
Rwy’n nodi risgiau camddatgan perthnasol eraill a nodwyd, er na phennwyd nhw’n risgiau sylweddol fel yr uchod, yr hoffwn ddod â nhw at xxxx sylw.
Arddangosyn 2: meysydd eraill i ganolbwyntio arnynt
Risg Archwilio | Ein ymateb arfaethedig |
Prisio datgeliadau’r gronfa bensiwn Mae datgeliadau cronfa bensiwn Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol (CPLlL) fel yr adlewyrchir yn y datganiadau ariannol yn cynrychioli amcangyfrif perthnasol. Mae natur yr amcangyfrif hwn yn golygu ei fod yn destun lefel uchel o ansicrwydd amcangyfrif gan ei fod yn sensitif i addasiadau bach yn y rhagdybiaethau a ddefnyddir wrth ei gyfrifo. | Byddwn ni: • yn gwerthuso'r cyfarwyddiadau a gyhoeddwyd gan reolwyr i'w harbenigwr rheoli (actiwari) ar gyfer yr amcangyfrif hwn a chwmpas gwaith yr actiwari; • asesu cymhwysedd, galluoedd a gwrthrychedd yr actiwari a gynhaliodd y prisiadau; • asesu cywirdeb a chyflawnrwydd y wybodaeth a ddarparwyd gan y Cyngor i'r actiwari; • profi cywirdeb datgeliadau net y gronfa bensiwn yn y datganiadau ariannol gyda'r adroddiad actiwaraidd gan yr actiwari; ac • asesu pa mor rhesymol yw'r tybiaethau a wnaed gan yr actiwari drwy adolygu adroddiad yr actiwari ymgynghori (arbenigwr yr archwilydd) a chynnal unrhyw weithdrefnau ychwanegol sy'n ofynnol. |
Prisio Tir ac Adeiladau Mae Cyfrifyddu am Eiddo, Peirianwaith, Offer ac Asedau Anniriaethol yn faes heriol o'r cyfrifon. Yn ein Hadroddiad Archwilio Cyfrifon 2021-22, a adroddwyd i'r Cyngor ym mis Ionawr 2023, gwnaethom adrodd am anawsterau sy'n codi o archwilio asedau'r Cyngor (yn enwedig Prisiadau Asedau) o ran trywydd archwilio annigonol a diffyg Sicrwydd Ansawdd effeithiol i sicrhau bod problemau a | Byddwn yn gweithio gyda'r xxx Ystadau i fonitro cynnydd wrth nodi materion a godwyd yn y flwyddyn flaenorol. Byddwn yn adolygu rhaglen brisio asedau'r Cyngor i sefydlu pryd y prisiwyd grwpiau unigol o asedau a cheisio cadarnhau nad yw'r prisiadau a gynhaliwyd yn gynharach nag ar 31 Mawrth 2023 yn sylweddol wahanol i xxxxx presennol asedau fel yr oeddynt ar ddiwedd y flwyddyn. |
gwallau yn cael eu nodi'n fewnol ac nid pan fydd archwiliad yn cael ei gynnal. Ymhellach, yng ngoleuni ansicrwydd
xxxxxxxx xxxxxx marchnad asedau ers
dechrau'r pandemig a chostau adeiladu yn cynyddu, mae risg y gallai gwerth cario asedau a adroddir yn y cyfrifon fod yn sylweddol wahanol i xxxxx presennol asedau ar 31 Mawrth 2023. Yn benodol, gall hyn fod yn wir pan fo asedau wedi'u prisio ar sail dreigl ac nid fel yr oeddynt ar ddiwedd y flwyddyn ariannol.
Rwy’n nodi isod ddyddiadau allweddol ar gyfer cyflawni fy ngwaith archwilio a’r allbynnau sydd wedi’u cynllunio.
Arddangosyn 3: dyddiadau allweddol ar gyfer cyflawni’r allbynnau sydd wedi’u cynllunio
Allbwn arfaethedig | Gwaith a wnaed | Adroddiad wedi’i gwblhau |
Cynllun Archwilio Amlinellol 2023 | Mawrth 2023 | Mawrth 2023 |
Cynllun Archwilio Manwl 2023 | Mawrth – May 2023 | Mehefin 2023 |
Gwaith archwilio datganiadau ariannol: • Archwiliad o’r Adroddiad Datganiadau Ariannol • Barn ar y Datganiadau Ariannol | Awst – Tachwedd 2023 | Tachwedd 2023 |
Nodaf isod fanylion am fy ngwaith archwilio perfformiad a dyddiadau allweddol ar gyfer cyflawni allbynnau arfaethedig.
Arddangosyn 4: dyddiadau allweddol ar gyfer cyflawni allbynnau arfaethedig
Sicrwydd ac asesu risg gan gynnwys unrhyw waith dilynol | Prosiect i nodi lefel y sicrwydd archwilio a/neu pan fo angen gwaith archwilio pellach o bosibl yn y dyfodol mewn cysylltiad â risgiau i’r Cyngor yn rhoi trefniadau priodol ar waith i sicrhau gwerth am arian wrth ddefnyddio adnoddau a gweithredu yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy. Gallai’r gwaith Sicrwydd ac Asesu Risg hwn gynnwys unrhyw waith dilynol/ olrhain y byddwn yn ei nodi o bosibl o’n hadroddiadau archwilio a’n hargymhellion mewn blynyddoedd blaenorol. | Parhaus |
Adolygiad thematig— cynaliadwyedd ariannol llywodraeth leol | Adolygiad o gynaliadwyedd ariannol cynghorau gan gynnwys canolbwyntio ar y gweithredoedd, y cynlluniau a’r trefniadau i bontio bylchau mewn cyllid a mynd i’r afael â phwysau ariannol dros y tymor canolig. | Bydd amserlenni ar gyfer prosiectau unigol yn cael eu trafod gyda chi a'u manylu yn y briffiau prosiect penodol a gynhyrchir ar gyfer pob archwiliad |
Adolygiad thematig— comisiynu a rheoli contractau | Adolygiad sy’n canolbwyntio ar sut mae trefniadau cynghorau ar gyfer comisiynu a rheoli contractau yn cymhwyso ystyriaethau gwerth am arian a’r egwyddor datblygu cynaliadwy. | Bydd amserlenni ar gyfer prosiectau unigol yn cael eu trafod gyda chi a'u manylu yn y briffiau prosiect penodol a gynhyrchir ar gyfer pob archwiliad |
Prosiect lleol pwrpasol | I’w gadarnhau os bydd un | Bydd amserlenni ar gyfer prosiectau unigol yn cael eu trafod gyda chi a'u manylu yn y briffiau prosiect penodol a gynhyrchir ar gyfer pob archwiliad |
Byddwn yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf am y rhaglen archwilio perfformiad drwy ein diweddariadau rheolaidd i Swyddogion y Cyngor a Phwyllgor Llywodraethu ac Archwilio y Cyngor pan fo hynny’n ofynnol.
Ardystio hawliadau a ffurflenni grant
Gofynnwyd i mi hefyd ymgymryd â gwaith ardystio ar hawliadau grant y Cyngor, a fydd, rwy’n rhagweld, yn cynnwys Xxxx-daliadau Tai, Pensiwn Athrawon, Ardrethi Annomestig a ffurflenni cyllideb cyfun.
Swyddogaethau archwilio statudol
Yn ogystal ag archwilio’r cyfrifon, mae gennyf gyfrifoldebau statudol i dderbyn cwestiynau a gwrthwynebiadau ynghylch y cyfrifon gan etholwyr lleol. Nodir y cyfrifoldebau hyn yn Neddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2004:
• Adran 30 Arolygu dogfennau a chwestiynau yn ystod archwiliad; ac
• Adran 31 Yr hawl i wneud gwrthwynebiadau yn ystod archwiliad.
Gan fod y gwaith hwn yn adweithiol, nid wyf wedi ei ystyried yn y tabl ffioedd isod. Os byddaf yn cael cwestiynau neu wrthwynebiadau, byddaf yn trafod ffioedd archwilio posibl ar y pryd.
Ym mis Ionawr 2023, cyhoeddais y cynllun ffioedd ar gyfer blwyddyn 2023–24 fel y cymeradwywyd gan Bwyllgor Cyllid y Senedd. Mae cynnydd o 4.8% yn fy nghyfraddau ffioedd ar gyfer 2023–24, ar gyfer pwysau chwyddiant. Hefyd, mae cynnydd ychwanegol o 10.2% yn fy ffi archwilio ariannol ar gyfer effaith safon archwilio ddiwygiedig Safon Ryngwladol ar Archwilio 315 ar fy null archwilio ariannol. Nodir rhagor o fanylion am y safon archwilio ddiwygiedig a’r hyn y mae’n ei olygu i’r archwiliad yr ymgymeraf ag ef yn Atodiad 1.
Rwyf yn amcangyfrif mai cyfanswm xxxx ffi archwilio fydd £324,595.
Arddangosyn 5: ffi archwilio
Mae’r tabl hwn yn nodi’r ffi archwilio arfaethedig ar gyfer 2023, yn xx xxxx o fewn gwaith archwilio, ochr yn ochr â’r ffi archwilio amcangyfrifedig ar gyfer y llynedd.
Xxxx archwilio | Ffi amcangyfrifedig y llynedd (£) | |
183,344 | 159,446 | |
108,948 | 103,684 | |
26,850 | 25,605 | |
Archwilio ffurflenni blynyddol Awdurdod Harbwr Ceredigion | 1,886 | 1,790 |
Archwilio ffurflenni blynyddol Tyfu Canolbarth Cymru | 1,803 | 1,700 |
Archwilio ffurflenni blynyddol Cyd- bwyllgor Corfforedig Canolbarth Cymru | 1,764 | 0 |
Cyfanswm y ffi | 324,595 | 292,225 |
Bydd y broses gynllunio yn un barhaus, ac efallai y bydd angen newid fy rhaglen o waith archwilio, ac felly fy ffi, os bydd unrhyw risgiau newydd allweddol yn dod i’r amlwg. Ni fyddaf yn gwneud unrhyw newidiadau heb eu trafod â’r Cyngor yn gyntaf.
2 Nodiadau: Nid yw’r ffioedd a ddangosir yn y ddogfen hon yn cynnwys TAW, nad yw’n cael ei chodi arnoch.
3 Yn daladwy o fis Tachwedd 2022 hyd fis Hydref 2023.
4 Yn daladwy o fis Ebrill 2023 hyd at fis Mawrth 2024.
5 Yn daladwy wrth i xxxxx xxxx ei wneud.
Mae ein ffi archwilio ariannol yn seiliedig ar y rhagdybiaethau canlynol:
• Mae’r canlyniadau archwilio y cytunwyd arnynt yn nodi’r gofynion papur gwaith disgwyliedig i gefnogi’r datganiadau ariannol ac maent yn cynnwys amserlenni a chyfrifoldebau.
• Ni nodwyd unrhyw faterion arwyddocaol yn ystod yr archwiliad, heblaw yr hyn a grynhoir yn y cynllun hwn.
Enw | Swyddogaeth | Rhif cyswllt | Cyfeiriad e-xxxx |
Xxxxxx Xxxx | Cyfarwyddwr Ymgysylltu | 02920 320 651 | |
Xxxxx Xxxxxxx | Rheolwr Archwilio (Archwilio Ariannol) | 02920 320 700 | |
Non Xxxxxxx | Rheolwr Archwilio (Archwilio Perfformiad) | 02920 320 500 | |
Xxxxxxx Xxxxxx | Xxxxxxxxx Xxxxxxxxx (Archwilio Ariannol) | 02920 320 500 | |
Xxxxx Xxxxxxxxx | Arweinydd Archwilio (Archwilio Perfformiad) | 02920 320 500 | |
Caiff prif aelodau fy nhîm, ynghyd â’u manylion cyswllt, eu crynhoi yn Arddangosyn 6. Arddangosyn 6: fy nhîm archwilio lleol
Gallaf gadarnhau bod pob aelod o fy nhîm yn annibynnol, heb fod yn gysylltiedig â’r Cyngor na’ch swyddogion. Yn ogystal â hyn, nid ydym, yn ymwybodol o unrhyw wrthdaro buddiannau posibl y xxx xxxxx i ni eu dwyn i’ch sylw.
Mae ein hymrwymiad i ansawdd archwilio yn Archwilio Cymru yn absoliwt. Credwn fod ansawdd archwilio yn ymwneud â gwneud pethau’n iawn y tro cyntaf.
Defnyddiwn fodel tair llinell sicrwydd i ddangos sut yr ydym yn cyflawni hyn. Rydym wedi sefydlu Pwyllgor Ansawdd Archwilio i gydgysylltu a goruchwylio’r trefniadau hynny.
Gwnawn ein gwaith yn ddarostyngedig i graffu annibynnol gan yr Xxxxx Xxxxxxx Ansawdd* ac mae ein Cadeirydd yn gweithredu fel cyswllt ar ansawdd archwilio i’n Bwrdd. Am fwy o wybodaeth gweler ein Hadroddiad Ansawdd Archwilio 2022.
Y newidiadau allweddol i Safon Ryngwladol ar Archwilio 315 a’r effaith bosibl ar xxxx sefydliad
Newid allweddol | Effaith bosibl ar xxxx sefydliad |
Gweithdrefnau adnabod ac asesu risg manylach a mwy helaeth | Efallai y bydd xxxx xxx cyllid ac eraill yn xxxx sefydliad yn cael nifer fwy o ymholiadau gan ein timau archwilio yn ystod y broses o gynllunio’r archwiliad. Gallai ceisiadau am wybodaeth gynnwys: • gwybodaeth am fodel busnes xxxx sefydliad a sut y mae’n integreiddio’r defnydd o dechnoleg gwybodaeth (TG); • gwybodaeth am broses asesu risgiau xxxx sefydliad a sut xxx xxxx sefydliad yn monitro’r system rheoli mewnol; • gwybodaeth fanylach am sut y caiff trafodiadau eu dechrau, eu cofnodi, eu prosesu, a’u hadrodd. Gallai hyn gynnwys y gallu i gael gafael ar ddogfennaeth ategol fel llawlyfrau polisïau a gweithdrefnau; • trafodaethau manylach â’ch sefydliad i gefnogi asesiad o risg cynhenid y xxx archwilio. |
Cael gwell dealltwriaeth o amgylchedd xxxx sefydliad, yn enwedig mewn cysylltiad â TG | Efallai y bydd xxxx sefydliad yn cael mwy o ymholiadau i gynorthwyo’r xxx archwilio i ddeall yr amgylchedd TG. Gallai hyn gynnwys gwybodaeth am: • Xxxxx XX sy’n berthnasol i adrodd ariannol; • y seilwaith TG ategol (e.e. y rhwydwaith, cronfeydd data); • Prosesau TG (e.e. rheoli newidiadau i raglenni, gweithrediadau TG); • y personél TG sy’n ymwneud â’r prosesau TG. Efallai y bydd angen i dimau archwilio brofi’r rheolaethau TG cyffredinol a gallai hyn ei gwneud yn ofynnol cael tystiolaeth archwilio fanylach ar weithredu rheolaethau TG yn xxxx sefydliad. Ar rai archwiliadau, gallai ein timau archwilio gynnwys arbenigwyr archwilio TG i’w cynorthwyo i wneud eu gwaith. Efallai y bydd angen i’n harchwilwyr TG ymgysylltu ag aelodau o’ch xxx TG nad ydynt wedi bod yn rhan o’r broses archwilio o’r blaen. |
Newid allweddol | Effaith bosibl ar xxxx sefydliad |
Gofynion uwch yn ymwneud xx xxxxx amheuaeth broffesiynol | Gallai ein timau archwilio wneud ymholiadau ychwanegol os ydynt yn nodi gwybodaeth yr ymddengys i wrth-ddweud yr hyn y maent eisoes wedi ei ddysgu yn yr archwiliad. |
Mae asesiadau risg yn gallu ehangu’n gyflym, gan ddibynnu ar natur a chymhlethdod y xxxxx a archwilir | Bydd disgwyliadau’r xxx archwilio ynghylch ffurfioldeb polisïau, gweithdrefnau, prosesau, a systemau xxxx sefydliad yn dibynnu ar gymhlethdod xxxx sefydliad. |
Gallai timau archwilio wneud mwy o ddefnydd o dechnoleg wrth gynnal eu harchwiliad | Gallai ein timau archwilio wneud defnydd o offer awtomataidd a thechnegau megis dadansoddi data wrth gynnal eu harchwiliad. Gallai ein timau ofyn am wybodaeth wahanol neu wybodaeth mewn fformat gwahanol i’r archwiliadau blaenorol fel y xxxxxxx gyflawni eu gweithdrefnau archwilio. |
Drwy ein gwaith Arfer Da, rydym yn rhannu arferion sy’n dod i’r amlwg a mewnwelediadau o’n gwaith archwilio i gefnogi ein hamcanion i sicrhau, esbonio ac ysbrydoli.
Mae ein cylchlythyr yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf ichi yn rheolaidd ar ein gwaith archwilio gwasanaethau cyhoeddus, arferion da a digwyddiadau, y gellir eu haddasu i’ch dewisiadau.
I gael rhagor o wybodaeth am ein gwaith Arfer Da cliciwch yma. Cofrestrwch i dderbyn ein cylchlythyr yma.
Archwilio Cymru 1 Cwr y Ddinas Stryd Xxxxxxx
Caerdydd CF10 4BZ
Ffôn: 029 2032 0500
Ffacs: 029 2032 0600
Ffôn testun: 029 2032 0660
E-xxxx: xxxx@xxxxxxxxx.xxxxx Gwefan: xxx.xxxxxxxxx.xxxxx
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn Gymraeg a Saesneg. We welcome correspondence and telephone calls in Welsh and English.
Ardystio Grantiau a Ffurflenni 2021-22 – Cyngor Sir Ceredigion
Blwyddyn archwilio: 2021-22 Dyddiad cyhoeddi: Ebrill 2023 Cyfeirnod y ddogfen: 3510A2023
Paratowyd y ddogfen hon fel xxxx x xxxxx a gyflawnir yn unol â swyddogaethau statudol.
Os ceir cais am wybodaeth y gall y ddogfen hon fod yn berthnasol iddo, tynnir sylw at y Cod Ymarfer a gyhoeddwyd o xxx xxxxx 45 Deddf Rhyddid Gwybodaeth 2000. Mae Cod adran 45 yn nodi'r arfer o ran trin ceisiadau a ddisgwylir gan awdurdodau cyhoeddus, gan gynnwys ymgynghori â thrydydd partïon perthnasol. Mewn cysylltiad â'r ddogfen hon, mae Archwilydd Cyffredinol Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru yn drydydd partïon perthnasol. Dylid anfon unrhyw ymholiadau ynglŷn â datgelu neu ailddefnyddio'r ddogfen hon i Swyddfa Archwilio Cymru: xxxxxxx.xxxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxxxx.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn Gymraeg a Saesneg. Ni fydd gohebu yn Gymraeg yn arwain at oedi.
We welcome correspondence and telephone calls in Welsh and English. Corresponding in Welsh will not lead to delay.
.
Crynodeb o ganlyniadau gwaith ardystio 4
Ffioedd 6
1 O xxx Baragraff 20 o Atodlen 8 i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006, bydd yr Archwilydd Cyffredinol, os yw'n ofynnol gan lywodraeth xxxx xxx gorff arall sy'n derbyn grantiau, yn gwneud trefniadau ar gyfer ardystio hawliadau a ffurflenni (y cyfeirir atynt fel hawliadau grant, o hyn ymlaen).
2 Gwnaethom ein gwaith gyda'r nod o ardystio hawliadau unigol ac ateb y cwestiwn:
'A oes gan Gyngor Sir Ceredigion (y Cyngor) drefniadau digonol ar waith i sicrhau bod hawliadau grant cydgysylltiedig, cywir, amserol ac wedi'u dogfennu'n briodol yn cael eu cynhyrchu?'
3 Rydym wedi cwblhau'r archwiliad ac wedi dod i'r casgliad bod gan y Cyngor drefniadau digonol ar waith i sicrhau y cynhyrchir a chyflwynir yr hawliadau grant yr oedd angen eu hardystio o fewn 2021-22.
4 Ar gyfer 2021-22, fe wnaethom ardystio chwe hawliad grant (o gymharu â chwech yn 2020-21), gyda gwerth cyfanredol o £44 miliwn (£45 miliwn yn 2020-21).
5 Cyflwynodd y Cyngor xxx un o'r chwe hawliad grant (100%) erbyn y dyddiad cau y cytunwyd arno (100% yn 2020-21) ac mae pob un o'r xxxxx xxxxxxx wedi'u hardystio. Cost yr archwiliad ar gyfer 2021-22 yw £25,60 5 (£23,158 yn 2020-21).
6 Ar y cyfan, yn sgil yr archwiliadau ni chyniwyd unrhyw welliannau, ac ni fu unrhyw newid i’r hawl am grant.
7 Ceir manylion y crynodeb o’r prif ganlyniadau ein gwaith ardystio grantiau a ffurflenni’r Cyngor ar gyfer 2021-22 ar y tudalennau canlynol sy’n dangos ble y gwnaed xxxxx xx gwelliannau archwilio, o ganlyniad i'n gwaith, neu ble yr oedd yn rhaid i ni osod xxxx ar ein tystysgrif archwilio.
8 Xxx xxxx yn golygu y nodwyd materion yn ymwneud â chydymffurfiad y Cyngor â gofynion cynllun nad oedd modd eu datrys drwy addasu. Xxx yr amgylchiadau hyn, mae'n debygol y bydd y xxxxx xx'n talu’r grant perthnasol yn gofyn am wybodaeth xxxxxxx gan y Cyngor i fodloni ei hun bod y symiau llawn o grant a hawlir yn briodol. Mae perygl posibl bod cyrff sy'n talu grantiau yn adfachu grant y Cyngor pan nad ymdrinnir â phroblemau.
Arddangosyn 1: diwygiadau ac amodau hawliadau grant
Cyf | Cyf CI | Grantiau a ffurflenni | Dyddiad y disgwylir yr hawliad | Derbyniwyd yr hawliad | Hwyr | Tystysgrif amodol | Addasiad (>£10,000) | Addasiad (<£10,000) | Tystysgrif ddiamod |
1 | BEN01 | Cymhorthdal Xxxx-dal Tai | 30-04-22 | 25-04-22 | Na | ✓ | |||
2 | HLG01 | Adran 33 o Ddeddf GIG (Cymru) 2006 Cyllidebau Cyfun | 11-06-21 | 31-08-22 | Na¹ | ✓ | |||
3 | HLG03 | Adran 34-194 o Ddeddf GIG (Cymru) 2006 Trosglwyddiadau Arian | 30-09-22 | 30-09-22 | Na | ✓ | |||
4 | LA01 | Ffurflenni Ardrethi Annomestig Cenedlaethol | 28-05-22 | 25-05-22 | Na | ✓ | |||
5 | PEN 05 | Ffurflenni Cynllun Pensiwn Athrawon | 31-05-22 | 03-05-22 | Na | ✓ | |||
6 | SOC07 | Rhaglen Datblygu'r Gweithlu Gofal Cymdeithasol | 30-09-22 | 29-09-22 | Na | ✓ | |||
Cyfanswm | 0 | 0 | 0 | 6 |
¹ Cytunwyd ar estyniad ar gyfer cyflwyno'r hawliad HLG01.
Ffioedd
9 Mae ein ffi gyffredinol ar gyfer ardystio grantiau a ffurflenni yn uwch na'r hyn a godwyd yn 2020-21, ac yn uwch na'r amcangyfrif a ddarparwyd o fewn y Cynllun Archwilio, sef £24,000.
Arddangosyn 2: manylion ffioedd fesul grant/ffurflenni
Manylion ffioedd fesul grant/ffurflenni | 2021-22 | 2020-21 |
BEN01 – Cymhorthdal Xxxx-dal Tai | £12,024 | £11,271 |
HLG01 – Adran 33 o Ddeddf GIG (Cymru) 2006 Cyllidebau Cyfun | £1,278 | £1,298 |
HLG03 – Adran 34 – 194 o Ddeddf GIG (Cymru) 2006 Trosglwyddiadau Arian | £1,273 | £1,212 |
LA01 – Ffurflenni Ardrethi Annomestig Cenedlaethol | £2,517 | £2,362 |
PEN05 – Ffurflenni Cynllun Pensiwn Athrawon | £2,950 | £2,775 |
SOC07 – Rhaglen Datblygu'r Gweithlu Gofal Cymdeithasol | £2,925 | £2,297 |
Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx, Cynllunio a Rheoli | £2,638 | £1,943 |
Cyfanswm y ffi | £25,605 | £23,158 |
Archwilio Cymru Ffôn: 029 2032 0500
Ffacs: 029 2032 0600
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn Gymraeg ac yn Saesneg. We welcome correspondence and telephone calls in Welsh and English.
Ffôn Testun: 029 2032 0660
Blwyddyn archwilio: 2022-23 Dyddiad cyhoeddi: Ebrill 2023 Cyfeirnod y ddogfen: 3527A2023
Diben y ddogfen hon
Dogfen ddrafft yw hon a ddarperir yn gyfrinachol a hynny dim ond er mwyn gwirio cywirdeb a
chyflawnrwydd yr wybodaeth a geir ynddi a cheisio barn ynglŷn â’r casgliadau y daethpwyd iddynt.
Trin y ddogfen cyn ei chyhoeddi
Mae'r ddogfen hon a’r hawlfraint ynddi yn eiddo i Archwilydd Cyffredinol Cymru ac maent yn aros yn eiddo iddo. Mae’n cynnwys gwybodaeth a gafwyd gan yr Archwilydd Cyffredinol ac Archwilio Cymru o xxx swyddogaethau statudol i gyflawni swyddogaethau statudol ac at y diben hwnnw yn unig ac fe’i paratowyd fel sail i ddogfen swyddogol y gellir ei chyflwyno neu ei chyhoeddi xxxx o law. Gall hefyd gynnwys gwybodaeth y gallai ei datgelu heb awdurdod fod yn drosedd o xxx xxxxx 54 o Ddeddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2004. Ac eithrio fel a ganiateir yn benodol gan y gyfraith, ni ellir atgynhyrchu'r ddogfen nac unrhyw gynnwys ynddi, na'u storio mewn system adalw na'u trosglwyddo ar unrhyw ffurf na thrwy unrhyw fodd, na'u datgelu wrth unrhyw un ac eithrio'r derbynnydd gwreiddiol heb ganiatâd ysgrifenedig Archwilio Cymru ymlaen llaw. Rhaid ei diogelu xxx amser i'w hatal rhag cael ei chyhoeddi neu i xxxx defnydd amhriodol arall o'i chynnwys. Gallai ei defnyddio neu ei datgelu heb awdurdod arwain at achos cyfreithiol. Dylid anfon unrhyw ymholiadau ynglŷn â datgelu neu ailddefnyddio'r ddogfen hon at Archwilio Cymru yn xxxxxxx.xxxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxxxx.
Paratowyd y ddogfen hon ar gyfer defnydd mewnol Cyngor Ceredigion fel xxxx x xxxxx a gyflawnir yn unol â swyddogaethau statudol a gynhwysir yn Neddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2004 a Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol 2016.
Ni chymerir unrhyw gyfrifoldeb gan yr Archwilydd Cyffredinol na staff Swyddfa Archwilio Cymru mewn perthynas ag unrhyw aelod, cyfarwyddwr, swyddog neu gyflogai arall yn eu cymhwyster unigol, nac mewn perthynas ag unrhyw drydydd parti.
Os ceir cais am wybodaeth y gall y ddogfen hon fod yn berthnasol iddi, tynnir sylw at y Cod Ymarfer a gyhoeddwyd o xxx xxxxx 45 Deddf Rhyddid Gwybodaeth 2000. Mae Cod adran 45 yn nodi'r arfer o ran trin ceisiadau a ddisgwylir gan awdurdodau cyhoeddus, gan gynnwys ymgynghori â thrydydd partïon perthnasol. Mewn perthynas â'r ddogfen hon, mae Archwilydd Cyffredinol Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru yn drydydd partïon perthnasol. Dylid anfon unrhyw ymholiadau ynglŷn â datgelu neu ailddefnyddio'r ddogfen hon at Archwilio Cymru yn xxxxxxx.xxxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxxxx.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn Gymraeg a Saesneg. Ni fydd gohebu yn Gymraeg yn arwain at oedi.
Mae’r ddogfen hon hefyd ar gael yn Saesneg. This document is also available in English.
Briff prosiect
Cefndir 4
Sail gyfreithiol 4
Amcan archwilio 5
Cwestiynau archwilio 5
Cwmpas yr archwiliad 5
Meini prawf archwilio 5
Dulliau archwilio 5
Allbwn 5
Amserlen 6
Cysylltiadau Archwilio Cymru 6
Atodlen gwaith xxxx 7
Atodiadau
Atodiad 1 – Cwestiynau a meini prawf archwilio 9
Atodiad 2 – Hysbysiad prosesu teg 11
Cefndir
1 Xxx xxxxx pa mor dda y mae gwasanaethau a pholisïau’n diwallu anghenion
defnyddwyr gwasanaethau a pha mor dda y maent yn helpu’r Cyngor i gyflawni’r deilliannau y mae’n gweithio tuag atynt yn rhan bwysig o drefniadau i sicrhau bod cynghorau’n sicrhau gwerth am arian wrth ddefnyddio’u hadnoddau. Mae hefyd yn ffordd bwysig y gall y Cyngor ei sicrhau ei hun ei fod yn gweithredu’n unol â’r ffordd o weithio ‘cynnwys’ wrth gymryd camau i gyflawni ei amcanion llesiant. Mae gwybodaeth am berfformiad mewn perthynas â chynnydd tuag at ddeilliannau a safbwynt defnyddwyr gwasanaethau’n galluogi uwch arweinwyr i fonitro cynnydd a sicrhau bod y Cyngor yn gweithredu lle y xx xxxxx i wella deilliannau.
2 Yn fwy xxxx mewn perthynas â defnyddio gwybodaeth am berfformiad, yn ein Crynodebau Archwilio Blynyddol yn 2022 fe wnaethom hefyd nodi bod llai o gyfeiriad at wybodaeth gymharol am berfformiad fel rhan o’n harchwiliad o asesiadau o berfformiad cynghorau ar gyfer blwyddyn ariannol 2020-21. Fe
wnaethom hefyd nodi y bydd y gallu i gymharu data a pherfformiad â sefydliadau eraill yn parhau i fod yn elfen bwysig o drefniadau i sicrhau gwerth am arian ac y byddai’n her i gynghorau ei ystyried, yn enwedig wrth iddynt barhau i weithredu’r gofynion sy’n ymwneud â hunanasesu a nodir yn Neddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021.
3 Fel rhan o’n rhaglen archwilio perfformiad yng Nghyngor Ceredigion (y Cyngor), byddwn yn cyflawni prosiect i ddeall defnydd y Cyngor o ddata mewn perthynas â deilliannau a safbwynt defnyddwyr gwasanaethau yn ei brosesau rheoli perfformiad.
4 Mae’r gwaith hwn yn cael ei wneud ym mhob un o’r 22 o brif gynghorau fel rhan o’n rhaglen archwilio perfformiad yn 2022-23.
Sail gyfreithiol
5 Rydym yn cynnal yr archwiliad hwn xxx y dyletswyddau a gynhwysir o fewn:
• adran 17 Deddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2004 (Deddf 2004) i helpu i alluogi’r Archwilydd Cyffredinol i fod wedi’i argyhoeddi (neu beidio) bod y Cyngor wedi sefydlu trefniadau priodol i sicrhau gwerth am arian wrth ddefnyddio ei adnoddau ac;
• adran 15 o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 i helpu i alluogi’r Archwilydd Cyffredinol i asesu i xx xxxxxx y xxx’r Cyngor yn gweithredu’n unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy wrth gymryd camau i gyflawni ei amcanion llesiant.
Amcan archwilio
6 Ein hamcanion ar gyfer yr archwiliad hwn yw cael sicrwydd:
• bod yr wybodaeth am berfformiad y mae’r Cyngor yn ei darparu ar gyfer uwch swyddogion ac aelodau etholedig yn eu galluogi i ddeall safbwynt defnyddwyr gwasanaethau a deilliant ei weithgareddau; a
• bod yr wybodaeth hon yn rhan o drefniadau’r Cyngor i sicrhau gwerth am arian wrth ddefnyddio’i adnoddau a chymhwyso’r egwyddor datblygu cynaliadwy.
7 Byddwn yn ceisio adnabod cyfleoedd i’r Cyngor gryfhau ei drefniadau.
Cwestiynau archwilio
8 Mae Atodiad 1 yn cynnwys y cwestiynau archwilio a’r meini prawf archwilio ar gyfer yr archwiliad hwn.
Cwmpas yr archwiliad
9 Bydd yr archwiliad arfaethedig yn cwmpasu’r data allweddol ar safbwynt defnyddwyr a deilliannau a ddarperir ar gyfer aelodau ac uwch swyddogion, a sut y defnyddir yr wybodaeth hon. Ni fydd yn adolygiad llawn o drefniadau rheoli perfformiad y Cyngor nac yn adolygiad manwl o ansawdd data.
Meini prawf archwilio
10 Bydd yr archwiliad arfaethedig yn defnyddio’r meini prawf archwilio a nodir yn Atodiad 1, sydd hefyd yn dangos y berthynas rhwng y meini prawf a’r cwestiynau archwilio. Goleuwyd hyn gan ein gwybodaeth gronnol yn ogystal â’r hierarchaeth cwestiynau a dangosyddion cadarnhaol yr ydym wedi’u datblygu i ategu ein harchwiliadau mewn perthynas â’r egwyddor datblygu cynaliadwy.
11 Mae Atodiad 1 yn dangos y berthynas rhyngddynt a’r cwestiynau archwilio.
Dulliau archwilio
12 Bydd yr adolygiad yn cynnwys adolygu dogfennau a chynnal cyfweliadau.
13 Efallai y byddwn hefyd yn gwylio recordiadau o gyfarfodydd cyhoeddus.
Allbwn
14 Byddwn yn darparu adroddiad byr ar ôl cwblhau ein gwaith a bydd hwnnw’n cael ei gyhoeddi ar ein gwefan.
Amserlen
15 Mae Arddangosyn 1 yn dangos amserlen lefel uchel ar gyfer prif gyfnodau’r archwiliad.
Arddangosyn 1: amserlen archwilio
Cyfnod | Dyddiad |
Cyhoeddi briff prosiect | Ebrill 2023 |
Cyhoeddi’r allbwn drafft | 01 August 2023 |
Cyhoeddi’r allbwn terfynol1 | 01 September 2023 |
Mae cyhoeddi allbwn yn golygu lanlwytho’r allbwn i wefan Archwilio Cymru.
Cysylltiadau Archwilio Cymru
16 Mae Arddangosyn 2 yn nodi’r xxx yn Archwilio Cymru a fydd yn gweithio ar yr archwiliad hwn.
Arddangosyn 2: Cysylltiadau Archwilio Cymru
Enw | Manylion cyswllt |
Xxxx Xxxxx - Cyfarwyddwr Archwilio | |
Xxx Xxxxxx - Rheolwr Archwilio | |
Xxxxxx Xxxxxx - Arweinydd Archwilio | |
Xxxxxx Xxxxx - Uwch Archwilydd | |
1 Ar gyfer allbynnau lleol/rhanbarthol, cyhoeddi’r allbwn terfynol fydd hyn. Ar gyfer Astudiaethau Gwerth am Arian, astudiaethau llywodraeth leol, adolygiadau thematig cenedlaethol ac allbynnau arunigol eraill a gyhoeddir yn y wasg ac sydd â phroffil cenedlaethol, cyhoeddi’r allbwn terfynol fydd hyn.
Atodlen gwaith xxxx
17 Byddwn yn gwneud ein gwaith xxxx yn unol â’r dewis iaith a nodwyd gan y sefydliad. Byddwn yn gwneud pob ymdrech resymol i gwrdd â dewisiadau iaith unigolion yn ystod yr archwiliad, os byddwn yn cael y rhain ar adeg sefydlu’r gwaith xxxx.
Cais am ddogfennau
18 Byddwn yn cynnal adolygiad o’r dogfennau a restrir isod. Nid yw’r rhestr yn gynhwysfawr a gallwn ofyn am ddogfennau ychwanegol yn ystod y prosiect. Lle ma dogfennau yn y rhestr isod ar gael yn gyhoeddus, cyfeiriwch ni at eu lleoliad ar-lein os gwelwch yn dda. Lle mae gennym eisoes gopïau o’r dogfennau, byddwn yn cadarnhau hyn yn y cyfarfod i sefydlu’r prosiect. Hefyd, byddem yn ddiolchgar xx xxxxxxx ddarparu unrhyw ddogfennau ychwanegol ar ein cyfer a allai fod yn
berthnasol i’r gwaith hwn yn xxxx tyb chi.
Arddangosyn 3: cais cychwynnol am ddogfennau
Teitl y ddogfen |
Fe hoffem adolygu’r dogfennau canlynol sy’n cwmpasu’r 12 mis diwethaf: • adroddiadau ar berfformiad i Bwyllgorau Craffu a’r Cabinet; • adroddiadau mewnol ar berfformiad a ystyriwyd yn y TRhC; • adroddiadau mewnol eraill ar berfformiad; • dogfennau sy’n cwmpasu trefniadau ac adolygiadau o ansawdd data; a • adroddiadau a gwerthusiadau perfformiad blynyddol. |
Cyfweliadau
19 Mae Arddangosyn 4 yn nodi’r rhestr gychwynnol o bobl yr hoffem gyfweld â hwy yn ystod ein gwaith. Byddwn yn cysylltu â chi eto i drefnu dyddiadau ac amseroedd sy’n gyfleus i ni ac i chi pan fyddwn yn dechrau’r cyfnod casglu tystiolaeth.
20 Yn dilyn ein hadolygiad o ddogfennau, efallai y byddwn yn adnabod cyfweliadau pellach. Gall y rhain fod yn berthnasol i feysydd gwasanaeth penodol. Byddwn yn rhoi diweddariad i’r Cyngor os xxx xxxxx y bydd hi.
Arddangosyn 4: cyfweleion
Teitl |
Aelod Cabinet â’r portffolio ar gyfer trefniadau rheoli perfformiad corfforaethol • Cynghorydd Xxxxx Xxxxxx – Arweinydd y Cyngor |
Cyfarwyddwr â chyfrifoldeb am drefniadau rheoli perfformiad corfforaethol • Xxxxx Xxxx - Cyfarwyddwr Corfforaethol |
Uwch swyddog(ion) â chyfrifoldeb am drefniadau rheoli perfformiad corfforaethol • Xxxx Xxxxxxxx - Swyddog Arweiniol Corfforaethol ar gyfer Polisi, Perfformiad a Gwarchod y Cyhoedd • Xxxxx Xxxxxx - Xxxxxxx Corfforaethol ar gyfer Partneriaeth a Pherfformiad |
Oni chytunir yn wahanol gyda’r Cyngor, rydym yn bwriadu cynnal cyfweliadau’n rhithwir trwy Microsoft Teams.
Atodiad 1
Cwestiynau a meini prawf archwilio
Arddangosyn 5: prif gwestiwn yr archwiliad
A yw’r data ar berfformiad y Cyngor yn galluogi uwch arweinwyr i ddeall safbwynt defnyddwyr gwasanaethau a deilliannau ei weithgareddau i reoli ei berfformiad yn effeithiol?
Cwestiynau L2 | Meini Prawf Archwilio2 (yr hyn yr ydym yn chwilio amdano) |
Lefel 2 | |
2.1 A yw’r wybodaeth am berfformiad a ddarperir ar gyfer uwch arweinwyr yn cynnwys gwybodaeth briodol am safbwynt defnyddwyr gwasanaethau? | • Mae’r wybodaeth: ‒ yn berthnasol i’r amcanion y mae’r Cyngor wedi’u pennu ar ei gyfer ei hun; ‒ yn ddigon i’w gwneud yn bosibl deall safbwynt defnyddwyr gwasanaethau; ‒ yn ddigon i ddarparu dealltwriaeth am gynnydd tuag at y deilliannau y mae’r Cyngor yn bwriadu eu cyflawni; ‒ yn dod oddi wrth yr amrywiaeth o ddefnyddwyr gwasanaethau gan gynnwys grwpiau sy’n rhannu nodweddion gwarchodedig; ac ‒ yn cael ei defnyddio i oleuo cymariaethau â pherfformiad cyrff tebyg lle y bo’n berthnasol. • Mae’r Cyngor wedi cynnwys defnyddwyr gwasanaethau wrth benderfynu pa wybodaeth i’w chasglu. |
2 Goleuwyd ein meini prawf archwilio gan ein gwybodaeth gronnol o waith archwilio blaenorol yn ogystal â’r hierarchaeth cwestiynau a dangosyddion perfformiad yr ydym wedi’u datblygu i ategu ein harchwiliadau mewn perthynas â’r egwyddor datblygu cynaliadwy
Cwestiynau L2 | Meini Prawf Archwilio2 (yr hyn yr ydym yn chwilio amdano) |
Lefel 2 | |
2.2 A yw’r wybodaeth am berfformiad a ddarperir ar gyfer uwch arweinwyr yn cynnwys gwybodaeth briodol am ddeilliannau gweithgareddau’r Cyngor? | • Mae’r wybodaeth yn dod o ystod o ffynonellau tystiolaeth i ddarparu golwg gyfannol ar gynnydd. • Mae’r wybodaeth yn galluogi uwch arweinwyr i fonitro cynnydd dros y tymor byr, canolig a hir. • Mae’r wybodaeth yn galluogi uwch arweinwyr i fonitro’r modd y cyflawnir deilliannau sy’n cwmpasu nifer o feysydd gwasanaeth a/neu sefydliadau. |
2.3 A oes gan y Cyngor drefniadau cadarn i sicrhau bod y data a ddarperir yn gywir? | • Xxx xxx y Cyngor drefniadau eglur i wirio ansawdd a chywirdeb y data y mae’n ei ddarparu ar gyfer uwch arweinwyr. • Lle canfyddir gwendidau yn ansawdd y data, mae’r Cyngor yn mynd i’r afael â hwy. |
2.4 A yw’r Cyngor yn defnyddio’r wybodaeth i’w helpu i gyflawni ei ddeilliannau? | • Lle canfyddir perfformiad gwael mae’r Cyngor yn defnyddio’r wybodaeth i wneud newidiadau/ymyriadau. • Ceir tystiolaeth bod y Cyngor yn gwella’i gynnydd tuag at ei ddeilliannau o ganlyniad i’w ymyriadau. |
2.5 A yw’r Cyngor yn adolygu effeithiolrwydd ei drefniadau? | • Mae’r Cyngor yn adolygu’r wybodaeth a ddarperir ar gyfer uwch arweinwyr i sicrhau ei bod yn briodol ac yn berthnasol. • Mae’r Cyngor yn cymharu’r wybodaeth y mae’n ei chasglu â’r wybodaeth a gesglir gan sefydliadau tebyg i adnabod cyfleoedd i gryfhau ei drefniadau. |
Atodiad 2
Hysbysiad prosesu teg
Dyddiad cyhoeddi: Awst 2021
Archwilydd Cyffredinol Cymru – Hysbysiad Preifatrwydd
Mae'r hysbysiad preifatrwydd hwn yn dweud wrthych sut y mae Archwilydd Cyffredinol Cymru a staff Swyddfa Archwilio Cymru yn prosesu gwybodaeth bersonol a gesglir mewn cysylltiad â'n gwaith.
Pwy ydym ni a xxxx rydym yn ei wneud
Mae gwaith Archwilydd Cyffredinol Cymru’n cynnwys archwilio sut y mae cyrff cyhoeddus yn rheoli ac yn gwario arian cyhoeddus, ac mae Swyddfa Archwilio Cymru’n darparu’r
staff a’r adnoddau i’w alluogi i gyflawni xx xxxxx. Xxx ‘Archwilio Cymru’ yn nod masnach i Swyddfa Archwilio Cymru, a dyma hunaniaeth ymbarél Archwilydd Cyffredinol Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru.
Swyddog Diogelu Data (DPO)
Y deddfau perthnasol
Rydym yn prosesu xxxx data personol yn unol â deddfwriaeth diogelu data, gan gynnwys Deddf Diogelu Data 2018 (DPA) a Rheoliad Cyffredinol y DU ar Ddiogelu Data (GDPR). Ein seiliau cyfreithlon ar gyfer prosesu yw'r pwerau a'r dyletswyddau a nodir yn Neddfau Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2004 a 2013, Deddfau Llywodraeth Cymru 1998 a 2006, Mesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2009, Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021 a Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015. Gan ddibynnu ar y pŵer neu'r swyddogaeth arbennig sydd xxx sylw, xxx’r seiliau statudol hyn yn perthyn i Erthygl 6(c) ac (e) Rheoliad Cyffredinol y DU ar Ddiogelu Data — prosesu sy'n angenrheidiol er mwyn cydymffurfio â rhwymedigaeth gyfreithiol, i gyflawni tasg a gyflawnir xx xxxx y cyhoedd neu wrth arfer awdurdod swyddogol.
Pwy fydd yn gweld y data?
Bydd yr Archwilydd Cyffredinol a staff perthnasol yn Swyddfa Archwilio Cymru, xxxxx xxx yr astudiaeth, yn gallu gweld yr wybodaeth a ddarperir gennych.
Gall ein hadroddiad cyhoeddedig gynnwys rhywfaint o'ch gwybodaeth, ond byddwn yn cysylltu â chi cyn cyhoeddi unrhyw wybodaeth y gellir xxxx adnabod ohoni — gweler hefyd ‘xxxx hawliau chi’ isod.
Efallai y byddwn yn rhannu gwybodaeth gydag:
a) uwch reolwyr yn y xxxxx(cyrff) a archwilir hyd y bo’n angenrheidiol er mwyn arfer ein pwerau a'n dyletswyddau; a;
b) rhai cyrff cyhoeddus eraill/cyrff adolygu gwasanaethau cyhoeddus megis Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol, Arolygiaeth Gofal Cymru (Gweinidogion Cymru), Estyn ac Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru, pan fo'r gyfraith yn caniatáu hynny neu'n ei wneud yn ofynnol, megis o xxx xxxxx 15 Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015.
Am ba hyd y byddwn yn cadw'r data
Yn gyffredinol, byddwn yn cadw xxxx data am chwe blynedd, xx x xxxxxx hyn gynyddu i 25 mlynedd os yw'n ategu adroddiad cyhoeddedig—byddwn yn cysylltu â chi cyn cyhoeddi unrhyw wybodaeth y gellir xxxx adnabod ohoni—gweler hefyd ‘xxxx hawliau chi’ isod. Ar ôl 25 mlynedd, mae'r cofnodion xxxxx xx'n cael eu trosglwyddo i Archif Genedlaethol y DU neu'n cael eu dinistrio'n ddiogel. Yn ymarferol, ychydig iawn o wybodaeth bersonol sy'n cael ei chadw y tu hwnt i chwe blynedd.
Ein Hawliau Ni
Xxx xxx yr Archwilydd Cyffredinol hawliau i gael gwybodaeth, esboniad a chymorth o xxx baragraff 17 Atodlen 8 Deddf Llywodraeth Cymru 2006, adran 52 Deddf Archwilio
Cyhoeddus (Cymru) 2004, adran 26 Mesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2009 ac adran 98 Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021. Gall fod yn dramgwydd troseddol, y gellir ei gosbi â dirwy, os yw rhywun yn methu â darparu gwybodaeth.
Xxxx Hawliau Chi
Mae gennych chi hawliau i ofyn am xxxx o’r wybodaeth bersonol gyfredol a ddelir amdanoch ac i wrthwynebu prosesu data sy’n achosi niwed a thrallod sylweddol a diangen.
I xxxx xxxx o’r wybodaeth bersonol yr ydym yn ei dal amdanoch neu i drafod unrhyw wrthwynebiadau neu bryderon, ysgrifennwch at Y Swyddog Gwybodaeth, Swyddfa Archwilio Cymru, 24 Heol y Gadeirlan, Caerdydd, CF11 9LJ, neu anfonwch neges e-xxxx i xxxxxxx.xxxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxxxx. Gallwch hefyd gysylltu â'n Swyddog Diogelu Data yn y cyfeiriad hwn.
Swyddfa’r Comisiynydd Gwybodaeth
I gael rhagor o wybodaeth am gyfraith diogelu data neu i gwyno am y modd yr ydym yn xxxx xxxx data personol, gallwch gysylltu â’r Comisiynydd Gwybodaeth yn: Information Commissioner’s Office, Wycliffe House, Water Lane, Wilmslow, Cheshire, SK9 5AF, neu drwy anfon neges e-xxxx i xxxxxxxx@xxx.xxx.xxx.xx eu drwy ffonio 01625 545745.
Archwilio Cymru
24 Heol y Gadeirlan Caerdydd CF11 9LJ
Ffôn: 029 2032 0500
Ffacs: 029 2032 0600
Ffôn testun: 029 2032 0660
Gwefan: xxx.xxxxxxxxx.xxxxx We welcome correspondence and
telephone calls in Welsh and English. Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn Gymraeg a Saesneg.
Gan gynnwys gwybodaeth ychwanegol am ein huchelgeisiau tymor hwy a dangosyddion perfformiad allweddol
Mae’r Cynllun Blynyddol hwn yn cwmpasu’r cyfnod rhwng 1 Ebrill 2023 a 31 Mawrth 2024 ac mae’n cynnwys gwybodaeth ychwanegol am ein huchelgeisiau tymor hwy a’n dangosyddion perfformiad allweddol. Mae wedi ei baratoi ar y cyd, ac wedi ei osod gerbron y Senedd, gan Archwilydd Cyffredinol Cymru a Chadeirydd Swyddfa Archwilio Cymru, yn unol â gofynion Deddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2013.
Mae’r Senedd wedi gwneud darpariaeth i’w Pwyllgor Cyllid fod yn gyfrifol am ystyried
ac adrodd i’r Senedd ar y Cynllun Blynyddol hwn.
Archwilio Cymru yw enw cyfunol anstatudol Archwilydd Cyffredinol Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru, sy’n endidau cyfreithiol ar wahân gyda’u swyddogaethau cyfreithiol eu hunain. Nid yw Archwilio Cymru yn endid cyfreithiol. O ganlyniad, yn y Cynllun hwn, cyfeiriwn yn benodol at yr Archwilydd Cyffredinol neu Swyddfa Archwilio Cymru mewn adrannau pan fo angen manylder cyfreithiol.
Os oes angen y cyhoeddiad hwn arnoch ar ffurf a/neu iaith arall, neu os oes gennych unrhyw gwestiynau ynglŷn â’i gynnwys, cysylltwch â ni drwy ddefnyddio’r manylion isod.
Archwilio Cymru
1 Cwr y Ddinas (llawr gwaelod a’r cyntaf)
Stryd Xxxxxxx Caerdydd CF10 4BZ
Ffôn 02920 320 500
E-xxxx xxxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxxxx
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn Gymraeg a Saesneg. Ni fydd gohebu yn Gymraeg yn arwain at oedi.
We welcome correspondence and telephone calls in Welsh and English. Corresponding in Welsh will not lead to delay.
Mae’r ddogfen hon hefyd ar gael yn Saesneg. This document is also available in English.
Cynnwys
Rhagair 4
Ein rôl a’n pwrpas 6
Yr hyn a wnawn 8
Ein hamgylchedd gweithredu 10
Ein rhaglenni gwaith: sut rydym yn trefnu ac yn ariannu ein gwaith 14
Cyflawni archwiliad 15
Gweithredu’r busnes 17
Ein blaenoriaethau a sut rydym yn bwriadu eu cyflawni 19
Mesur ac adrodd ar ein perfformiad 26
Atodiadau
1 Gwaith archwilio lleol 31
2 Archwiliadau ac astudiaethau gwerth am arian cenedlaethol 32
3 Cefnogi craffu ac atebolrwydd effeithiol 34
4 Ein cyllid 36
Rhagair
Rydym yn xxxxx o gyflwyno ein Cynllun Blynyddol ar gyfer 2023-24
We are pleased to present our Annual Plan for 2023-24
Mae’n xxxxxx gennym gyflwyno ein Cynllun Blynyddol ar gyfer 2023-24 sy’n amlinellu ein blaenoriaethau ar gyfer y 12 mis nesaf, o ran ein gwaith archwilio a’r ffordd y mae’r busnes yn cael ei redeg.
Mae’r rhagolygon ar gyfer cyllid cyhoeddus yng Nghymru yn llwm. Mae chwyddiant uchel ynghyd ag effeithiau economaidd a chymdeithasol cyni, y pandemig a’r ymadawiad o’r Undeb Ewropeaidd wedi erydu pŵer gwario cyrff cyhoeddus ac unigolion fel ei gilydd. Mae costau byw cynyddol yn rhoi mwy a mwy o deuluoedd mewn tlodi ac mae’r galw am wasanaethau yn parhau i gynyddu.
Yn y byd cymhleth hwn sy’n newid yn gyflym, xxx xxx archwilio rôl hanfodol o ran rhoi’r wybodaeth a’r sicrwydd y maent xx xxxxx i’r cyhoedd, gwleidyddion, pobl sy’n gwneud penderfyniadau a’r dylanwadwyr ynglŷn â pha mor dda y xxx xxxxx cyhoeddus yn cael ei wario.
Gyda chyllid cyhoeddus o xxx x xxxx straen, mae ein gwaith craidd o archwilio datganiadau ariannol cyrff cyhoeddus yn bwysicach nag erioed ac mae’n rhaid ei flaenoriaethu. Mae’n darparu sicrwydd, tryloywder ac atebolrwydd i drethdalwyr, y Senedd a chynrychiolwyr etholedig eraill. Mae’n rhoi gwybodaeth ariannol gywir a dibynadwy i gyrff cyhoeddus gynllunio a rheoli eu gwasanaethau a’u cyllid.
Bydd ein rhaglen waith gwerth am arian yn adlewyrchu rhai o’r heriau mwyaf sy’n
wynebu’r wlad lle gall Archwilio Cymru ychwanegu’r gwerth mwyaf:
• Mynd i’r afael ag anghydraddoldeb
• Ymateb i’r argyfwng hinsawdd a natur
• Cydnerthedd gwasanaeth a mynediad ato
• Gwasanaethau cyhoeddus sy’n cael eu rheoli’n dda
Bydd ein hymgyrch ddi-xxxx i wella ansawdd ein gwaith yn gweld gwreiddio
safonau rhyngwladol newydd ar gyfer archwilio ariannol a pherfformiad.
Byddwn yn ceisio cynyddu effaith ein harchwiliadau trwy welliannau i’n cynnyrch, llwyfannau digidol a’n sianeli. Bydd rhaglen o weithgareddau Cyfnewid Arfer Da (GPX) yn cynyddu effaith ein gwaith ymhellach, gan ddod â phobl at ei gilydd yn bersonol ac yn rhithiol i rannu gwybodaeth a syniadau.
Nid yw Archwilio Cymru’n ddiogel rhag y pwysau ariannol y mae gweddill y sector cyhoeddus yn eu hwynebu. Rydym yn cynnal adolygiad cynaliadwyedd ariannol i sicrhau bod y busnes yn gweithredu yn y ffordd fwyaf effeithlon ac effeithiol bosibl.
Bydd ein prosiect Ffyrdd o Weithio yn y Dyfodol yn ein gweld yn dechrau’r flwyddyn mewn safle llai, fwy ynni-effeithlon, a hygyrch yng Nghaerdydd. Byddwn yn parhau i asesu sut mae ein hasedau ledled Cymru yn ein galluogi i gyflawni ein gwaith archwilio gorau gan hefyd wneud cyfraniad sylweddol at ein huchelgeisiau sero net. Byddwn yn parhau i ddatblygu ein dull o weithio hybrid i gydnabod buddion busnes a manteision unigol cymysgedd o weithio wyneb yn wyneb a gweithio x xxxx.
Nid yw dim o’n gwaith yn bosibl heb ein staff - y timau medrus a brwdfrydig iawn sy’n gwneud cyfraniad hanfodol i’n gwasanaethau cyhoeddus cenedlaethol.
Bydd cefnogi lles ein pobl a gwneud Archwilio Cymru yn lle gwych i weithio yn parhau, felly, dyma yw ein blaenoriaeth uchaf gan ei fod yn sail i bopeth rydym yn ei wneud.
Xxxxxx Xxxxxxxx Archwilydd Cyffredinol Cymru
Xx Xxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx Swyddfa Archwilio Cymru
Ein rôl a’n pwrpas
1 Archwilydd Cyffredinol Cymru yw archwilydd allanol statudol y rhan fwyaf o’r sector cyhoeddus yng Nghymru. Mae’r Archwilydd Cyffredinol yn gyfrifol am archwilio’r rhan fwyaf o’r arian cyhoeddus sy’n cael ei wario yng Nghymru, gan gynnwys yr arian y pleidleisir arno’n flynyddol gan y
Senedd. Mae elfennau sylweddol o’r cyllid hwn yn cael ei drosglwyddo gan Lywodraeth Cymru i’r GIG a llywodraeth leol yng Nghymru.
2 Xxx xxx Swyddfa Archwilio Cymru swyddogaethau o ddarparu adnoddau, fel staff, er mwyn arfer swyddogaethau’r Archwilydd Cyffredinol, ac o fonitro a chynghori’r Archwilydd Cyffredinol.
3 Gyda’n gilydd, fel Archwilio Cymru, mae ein pwrpas wrth wraidd popeth a wnawn – i sicrhau pobl bod arian cyhoeddus yn cael xx xxxxx’n dda,
i esbonio sut mae’r arian hwnnw’n cael ei wario ac ysbrydoli sector
cyhoeddus Cymru i wella.
Manteisio i’r eithaf ar ein safbwynt unigryw, ein harbenigedd a thrylwyredd ein gwybodaeth
Rhaglen archwilio strategol, dynamig, o ansawdd uchel
Cryfhau ein sefyllfa fel llais awdurdodol, annibynnol, yr ymddiriedir ynddo
Cynyddu ein hamlygrwydd, ein dylanwad a’n perthnasedd
Bod yn sefydliad enghreifftiol i’r sector cyhoeddus yng Nghymru a thu hwnt
Dull wedi’i dargedu ac effeithiol o gyfathrebu a dylanwadu
Diwylliant a model gweithredu sy’n caniatáu i ni ffynnu yn awr ac yn y dyfodol
4 Mae Sicrhau, Esbonio, Ysbrydoli: ein Strategaeth 2022-27 yn disgrifio’r llwybr yr ydym yn ei gymryd tuag at gyrraedd ein llawn botensial fel ysgogwyr newid a gwelliant wrth galon gwasanaethau cyhoeddus ac atebolrwydd democrataidd yng Nghymru. Mae’n nodi ein gweledigaeth i gynyddu ein heffaith drwy:
• fanteisio’n llawn ar ein safbwynt, ein harbenigedd a’n dyfnder unigryw
ar fewnwelediad;
• cryfhau ein safle fel llais awdurdodol, dibynadwy ac annibynnol;
• cynyddu ein hamlygrwydd, xxxxxxxx, a pherthnasedd; a
• bod yn sefydliad sy’n esiampl ar gyfer y sector cyhoeddus yng Nghymru a thu hwnt.
5 Mae ein strategaeth yn darparu’r cyd-destun ar gyfer y Cynllun Blynyddol hwn, sy’n nodi rhaglenni gwaith yr Archwilydd Cyffredinol a Swyddfa Archwilio Cymru yn ystod yr ail flwyddyn o gyflawni ein strategaeth. Rydym yn canolbwyntio ar dri xxxx allweddol
• Rhaglen archwilio strategol, ddeinamig o ansawdd uchel
• Dull wedi’i dargedu ac sy’n cael effaith ar gyfathrebu a dylanwadu
• Diwylliant a model gweithredu sy’n ein galluogi i ffynnu nawr ac yn y dyfodol.
Yr hyn a wnawn
6 Ar ran pobl Cymru, rydym yn archwilio gwariant cyhoeddus ac yn nodi ffyrdd o wella gwasanaethau cyhoeddus. Mae ein gwaith o blaid craffu effeithiol ar arian cyhoeddus gan y Senedd a chynrychiolwyr etholedig lleol. Rydym yn gwbl annibynnol o’r llywodraeth.
7 Mae swyddogaethau’r Archwilydd Cyffredinol yn cynnwys archwilio cyfrifon a gwneud gwaith archwilio perfformiad lleol mewn ystod xxxx o gyrff cyhoeddus, ochr yn ochr â chynnal rhaglen x xxxxx cenedlaethol ar gyfer archwiliadau ac astudiaethau arian. Gellir arfer y swyddogaethau hyn ar y cyd, os oes angen, ar draws gwahanol fathau o gyrff, i archwilio gwariant cyhoeddus waeth pwy sy’n darparu’r gwasanaethau.
8 Yn gynyddol, rydym yn ystyried stiwardiaeth adnoddau dynol a naturiol ochr yn ochr â’n hystyriaeth o adnoddau ariannol a’r ffordd y mae cyrff cyhoeddus yn cyfrif am eu defnydd.
9 Rydym yn nodi arferion da o xxx xxxx o ehangder llawn ein gwaith archwilio ac yn lledaenu hyn trwy ystod o gyfryngau, gan gynnwys blogiau, podlediadau a seminarau a gweminarau dysgu a rennir.
10 Rydym yn ymgymryd â’n gwaith yn unol â Chod Ymarfer Archwilio’r Archwilydd Cyffredinol. Mae’r Cod yn rhagnodi’r ffordd y mae archwilio a rhai swyddogaethau eraill i’w cyflawni ac yn ymgorffori’r hyn y mae’r Archwilydd Cyffredinol yn ei ystyried yn arfer proffesiynol gorau.
11 Rydym hefyd yn gweithio’n agos gydag asiantaethau archwilio eraill yn y DU a chyda’r prif gyrff adolygu allanol eraill yng Nghymru i wella effaith ein gwaith ar y cyd.
Sut rydyn ni’n xxxxx x xxxx gyhoeddus yng Nghymru1
Cyrff llywodraeth ganolog eraill sy’n cael eu hariannu’n uniongyrchol o Gronfa Gyfunol Cymru
Cyrff llywodraeth ganolog eraill
Contractwyr, darparwyr gwasanaethau a rhai sy’n derbyn
xxxxx xxxxx
Cyrff llywodraeth leol
Cyrff y GIG
Llywodraeth Cymru
Cronfa Gyfunol Cymru
Derbyniadau’r dreth gyngor
£1.9 biliwn
Incwm gweithredu Llywodraeth Cymru
£1.1 biliwn
12 Gyda’n gilydd, fel Archwilio Cymru, rydym yn archwilio bron â bod £26 biliwn o incwm a gwariant, sef dros chwarter cynnyrch domestig gros Cymru.
Dyraniad cyllideb gan Lywodraeth y DU2 £21.4 biliwn |
Ardrethi annomestig £1.1 biliwn |
Refeniw treth datganoledig £0.4 biliwn |
Archwilio’r cyfrif ardrethi annomestig
Archwilio cyfrif derbyniadau a thaliadau Cronfa Gyfunol Cymru
Archwiliadau ac astudiaethau gwerth am arian
Cymeradwyo taliadau o Gronfa Gyfunol Cymru
Archwiliad o ddatganiad
treth
Hawliau helaeth i gael mynediad at wybodaeth er mwyn cyflawni archwiliadau ac astudiaethau
Archwilio cyfrifon cyfunol Llywodraeth Cymru. | Archwilio cyfrifon dros 800 o gyrff llywodraeth leol, y GIG a llywodraeth ganolog | |
Archwilio cyfrifon cyrff a ariennir yn uniongyrchol. | Archwiliadau perfformiad llywodraeth leol a’r GIG | |
Ardystio ffurflenni a hawliadau grant | ||
Llif arian
Ymchwiliadau o xxx Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015
Cwmpas archwilio
1 Nid yw ffynonellau ariannu a amlygir yn yr arddangosyn yn cynnwys gweithgareddau cynhyrchu incwm mewn cyrff cyhoeddus unigol.
2 Yn cynnwys derbyniadau gan Swyddfa Cymru, Dosbarthiad CThEM o’r Gronfa Yswiriant Gwladol mewn perthynas â Nawdd Cymdeithasol, a Chyfradd Treth Incwm Cymru.
Ein hamgylchedd gweithredu
13 Mae ehangder ein gwaith archwilio ar draws sector cyhoeddus Cymru a’r meysydd polisi datganoledig, ein lle fel rhan o broffesiwn cyfrifyddu ac archwilio ehangach yn y DU, ac effaith newidiadau ehangach yn y
gymdeithas, i gyd yn cyfrannu at amgylchedd gweithredu Archwilio Cymru.
14 Rydym yn monitro datblygiadau ehangach sy’n berthnasol i’n rhaglen waith archwilio a’n gwaith o weithredu’r busnes. Mae hyn yn cynnwys ystyried risgiau i’n darpariaeth ond hefyd meysydd cyfle i’n rhaglen waith. Mae materion sydd wedi dod i’r amlwg neu wedi sydd wedi gwaethygu dros y flwyddyn ddiwethaf ac wrth i ni ddechrau 2023-24 wedi’u nodi isod.
Darparu Adnoddau ar gyfer ein gwaith
Ariannu ein gwaith
15 Mae’r ffordd y mae ein gwaith yn cael ei ariannu yn golygu bod yn rhaid i ni fod yn ymwybodol o’n costau ein hunain tra hefyd yn rheoli effaith pwysau chwyddiant. Fodd bynnag, mae’n hanfodol ein bod yn cynnal ansawdd uchel ein gwaith archwilio, gan gyflawni’n effeithiol y gwahanol bwerau a dyletswyddau a roddir i’r Archwilydd Cyffredinol a bodloni’r
safonau y xxx xxx y cyhoedd a’i gynrychiolwyr hawl i’w disgwyl gan gorff archwilio cenedlaethol annibynnol. Yn y cyfamser, xxx xxxxx ystyried effaith newidiadau posib i’r proffesiwn archwilio ar lefel y DU yn y
cyd-destun datganoledig.
Heriau recriwtio a chadw staff
16 Bydd gofynion archwilio newydd yn gofyn am newid yn ein cymysgedd sgiliau ar gyfer ein gwaith archwilio cyfrifon ac yn cynyddu costau’r gwaith hwnnw (fel y nodir yn ein Cynllun Ffioedd 2023-24). Fodd bynnag, rydym hefyd yn wynebu cystadleuaeth o’r proffesiwn cyfrifyddu ac archwilio ehangach lle rydym yn gweld tystiolaeth o gyfraddau cyflog yn cynyddu’n sylweddol, yn enwedig yn y sector preifat. Mae hyn yn cyflwyno heriau sylweddol i’n gallu i recriwtio a chadw staff sydd â chymwysterau addas o fewn ein cyfyngiadau cyllido.
17 Rydym hefyd yn wynebu tarfu pellach posibl ar ein hadnoddau, a’n gallu i greu incwm, drwy unrhyw weithredu diwydiannol parhaus sy’n ymwneud â’n staff.
Gwaddol pandemig COVID-19
Addasu i newidiadau yn ein ffyrdd o weithio
18 Fel llawer o gyrff cyhoeddus, rydym wedi gweld newid sylweddol sy’n debygol o fod yn barhaol yn y ffordd rydym yn gweithio a’r cydbwysedd rhwng gweithio yn y swyddfa, gweithio gartref, a gweithgarwch archwilio ar y safle mewn lleoliadau eraill. Bydd angen i ni barhau i addasu wrth inni sefydlu ‘normal newydd’ sy’n cefnogi ein heffeithlonrwydd sefydliadol, lles a datblygiad ein staff, a’r diwylliant cyffredinol rydym am ei weld yn Archwilio Cymru.
Yr effaith ar amserlen archwilio ein cyfrifon
19 Mae’r pandemig, ynghyd â phwysau eraill ar adnoddau, wedi effeithio ar yr amserlen ar gyfer cyflawni ein gwaith archwilio cyfrifon blynyddol a
byddwn yn ymdrin ag etifeddiaeth hyn trwy 2023-24 a thu hwnt. Mae cyrff archwilio wedi ymgysylltu’n adeiladol â ni yn ystod y pandemig, er eu bod xxx bwysau sylweddol eu hunain. Fodd bynnag, rydym hefyd wedi gweld enghreifftiau o gyrff archwilio yn cymryd mwy o amser i baratoi cyfrifon i’w harchwilio. Yn ogystal, rydym yn dal i weithio trwy ôl-groniad sylweddol
o waith archwilio’r cynghorau tref a chymuned a ddaeth yn ôl yn fewnol
ychydig cyn y pandemig.
Materion llywodraethu a chapasiti yng ngwasanaethau cyhoeddus Cymru
20 Rydym eisoes wedi gweld yr effaith y gall methiannau llywodraethu o fewn y cyrff yr ydym yn eu harchwilio eu cael ar ein rhaglenni gwaith. Gallai unrhyw gynnydd mewn materion o’r xxxx, xx’n codi er enghraifft yn sgil y pwysau ariannol ar wasanaethau, effeithio’n sylweddol ar ein darpariaeth ein hunain.
21 Rydym hefyd wedi adrodd o’r blaen am bwysau capasiti ar draws gwahanol rannau o’r sector cyhoeddus. Gallai’r pwysau ar adnoddau staff cyrff archwilio effeithio ar sut maen nhw’n ymgysylltu â ni i gefnogi cyflawni ein gwaith, fel y gallai gweithredu diwydiannol ehangach.
Ymateb i faterion cymdeithasol ehangach
Yr argyfwng hinsawdd a natur
22 Mae rôl glir ar gyfer archwilio o ran adrodd ynghylch pa mor effeithiol y mae cyrff cyhoeddus yn ymateb i’r argyfwng hinsawdd, gan gynnwys cefnogi trawsnewid cyfiawn. Ond rydym hefyd eisiau dangos ein bod yn chwarae ein rhan drwy ein cynlluniau sero net a bioamrywiaeth ein hunain.
Hyrwyddo cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant
23 Mae anghydraddoldeb yng Nghymru yn parhau i fod yn bryder sylweddol ac mae’r argyfwng costau byw yn cyflwyno heriau a risgiau ychwanegol. Mae ein Cynllun Cydgynllun cydraddoldeb Strategol yn nodi ein hymrwymiadau allweddol ar gyfer y cyfnod 2022-2026 a sut y byddwn
yn cyflawni ein rôl wrth helpu i ddileu gwahaniaethu, hybu cyfle cyfartal a meithrin cysylltiadau da, fel cyflogwr a thrwy ein gwaith archwilio.
24 Rydym hefyd am gofleidio’r Gymraeg. Rydym yn ymfalchïo yn ein darpariaeth gwasanaeth archwilio dwyieithog ac yn ymroddedig i weithredu a chynnal Safonau’r Gymraeg. Rydym yn bwriadu gwthio y tu hwnt i’n gofynion statudol i fod yn sefydliad gwirioneddol ddwyieithog wrth inni weithredu ein strategaeth Gymraeg ar gyfer 2022-2027.
Digido
25 Mae cyfleoedd digidol yn cefnogi newidiadau i’r ffordd mae cyrff cyhoeddus yn darparu gwasanaethau a’n ffyrdd ein hunain o weithio. Fodd bynnag, mae dibyniaeth gynyddol ar ddulliau digidol yn cyflwyno risgiau cynyddol mewn amgylchedd lle mae ymosodiadau seibr yn dod yn fwy soffistigedig ac ymosodol. Mae gwneud y mwyaf o’r cyfleoedd digidol hyn hefyd yn creu heriau o ran sgiliau digidol a chynhwysiant.
Datblygiadau yn ein tirwedd archwilio
Pwerau, dyletswyddau a chwmpas archwilio newydd
26 Yn 2022-23, ymgynghorodd Llywodraeth Cymru ar ymestyn y ddyletswydd llesiant o xxx Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 i wyth xxxxx cyhoeddus arall. Rydym wedi bod yn cysylltu â Llywodraeth Cymru ynglŷn â goblygiadau ymarferol ac adnoddau cyflawni dyletswyddau’r Archwilydd Cyffredinol o xxx y Ddeddf yn y cyfnod adrodd presennol (2020-2025).
27 O 2023-24 ymlaen, yr Archwilydd Cyffredinol fydd yr archwilydd allanol ar gyfer y Xxxxx Llais y Dinesydd ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol newydd. Byddwn ni hefyd yn monitro datblygiadau yn xxxxx ar gyfer ein gwaith archwilio yn y Comisiwn Addysg Drydyddol ac Ymchwil newydd pan fydd yn gwbl weithredol.
Newidiadau mewn arian cyhoeddus
28 Gyda rhaglenni ariannu’r UE yn dod i ben ym mis Rhagfyr 2023, byddwn yn parhau i gynllunio ar gyfer effaith peidio ag archwilio cronfeydd yr UE
mwyach sy’n cefnogi ffermwyr ac amaeth. Yn y cyfamser, mae datblygiadau ynghylch Cronfa Codi’r Gwastad Llywodraeth y DU a’r Gronfa Ffyniant Gyffredin yn codi cwestiynau newydd ynghylch llif y cyllid trwodd at y cyrff yr ydym yn eu harchwilio yng Nghymru ac unrhyw ystyriaeth ynghylch sut mae prosiectau a gefnogir gan y cyllid hwnnw yn cael eu rheoli’n lleol ac yn cyfrannu at amcanion ehangach y cyrff.
Ystyried gwaith cyrff adolygu allanol eraill
29 Wrth i ni xxxxxx gweithio’n effeithlon, lleihau dyblygu gwaith a lleihau gofynion ar gyrff archwilio, rydym yn ystyried gwaith a wnaed neu a gynlluniwyd gan gyrff adolygu allanol eraill ac yn cysylltu’n rheolaidd â’r cyrff hynny. Mae hyn yn cynnwys, er enghraifft, Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru, Arolygiaeth Gofal Cymru, Estyn, y gwahanol gomisiynwyr yng Nghymru a’r Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus. Rydym hefyd yn cysylltu â chyrff eraill sy’n canolbwyntio ar wasanaethau cyhoeddus, fel Canolfan Polisi Cyhoeddus Cymru a Chanolfan Llywodraethiant Cymru.
Ein rhaglenni gwaith: sut rydym yn trefnu ac yn ariannu ein gwaith
30 Gellir rhannu ein gwaith arfaethedig ar gyfer 2023-24 yn fras yn ddwy
raglen waith - darparu archwiliadau a gweithredu’r busnes.
31 Mae cyflawni archwiliadau yn cynnwys rhaglen waith a blaenoriaethau’r Archwilydd Cyffredinol ar gyfer 2023-24 wrth arfer ei swyddogaethau. Mae’r ail adran ar weithredu’r busnes yn crynhoi rhaglen waith a blaenoriaethau Swyddfa Archwilio Cymru ar gyfer 2023-24 wrth arfer ei swyddogaethau.
32 Mae’r adnoddau sydd ar gael, ac a allai ddod ar gael i Swyddfa Archwilio Cymru, yn unol â’r Amcangyfrif Cymeradwy o Incwm a Threuliau ar gyfer y flwyddyn a ddaw i ben ar 31 Mawrth 2024, i’w defnyddio i gyflawni’r rhaglenni gwaith hyn.
Cyflawni archwiliadau
Gwaith craidd
Cynnal gwaith archwilio mewn dros 800 o gyrff cyhoeddus
Cyflawni rhaglen o archwiliadau ac astudiaethau
gwerth am arian
Ardystio cynlluniau xxxxx xx’n xxxxx oddeutu
£1.5 biliwn
Cymeradwyo tua
£1.8 biliwn o daliadau xxxxx o Gronfa Gyfunol Cymru xxx mis
Cefnogi gwaith craffu effeithiol gan gynnwys gwaith
pwyllgorau’r Senedd
Rhannu’r arfer da a welwn ar draws gwasanaethau cyhoeddus Cymru
Hwyluso’r gwaith o ganfod twyll a gwall drwy’r Xxxxxx Twyll Genedlaethol
Cyflawni rôl sylwedydd ar amrywiaeth o weithgorau polisi allweddol
Am ragor o wybodaeth gweler:
Atodiad 1 – Gwaith archwilio lleol
Atodiad 2 – Archwiliadau ac astudiaethau gwerth am arian cenedlaethol Atodiad 3 – Cefnogi gwaith craffu ac atebolrwydd effeithiol
33 Ochr yn ochr â gofynion cyfreithiol a phroffesiynol, mae pedair egwyddor a
gydnabyddir yn xxxx yn sail i’n darpariaeth archwilio:
Y pwyslais cyhoeddus
Cynhelir archwiliad ar ran y cyhoedd ac fe’i gwneir xx xxxx y cyhoedd
Atebol
Caiff archwilwyr y sector cyhoeddus eu hariannu’n gyhoeddus ac maent yn atebol
am eu defnydd o arian cyhoeddus
Annibynnol
Mae’n rhaid i archwiliadau fod, ac ymddangos, yn annibynnol, wrth iddynt gael eu cynnal mewn ffordd sy’n wrthrychol ac yn ddiduedd
Cymesur
Xxx xxxxx rhoi xxxxx o le i ddarparwyr
gwasanaethau ddarparu gwasanaethau o safon uchel, wrth fod yn destun lefelau craffu digonol, ond nid gormodol
34 Mae’r gwaith archwilio rydyn ni’n ei wneud mewn cyrff cyhoeddus unigol
yn cynnwys:
• rhoi barn ar y cyfrifon;
• ystyried sut xxx xxxxx cyhoeddus yn cael ei ddefnyddio at ddibenion
cymeradwy (rheoleidd-dra);
• ystyried sut mae busnes cyhoeddus yn cael ei gynnal (priodoldeb);
• archwilio a oes trefniadau priodol ar waith i sicrhau gwerth am arian; ac
• asesu i xx xxxxxx y xxx cyrff cyhoeddus wedi gweithredu yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy wrth bennu a chymryd camau i gyflawni eu hamcanion llesiant.
35 Rydym wedi ymrwymo i weithio’n agos gydag asiantaethau archwilio eraill y DU drwy’r Fforwm Archwilio Cyhoeddus, a chyda’n cydweithwyr yn y prif gyrff adolygu allanol eraill yng Nghymru, i wella effeithlonrwydd ac
effeithiolrwydd archwilio’r cyhoedd ac effaith cyfunol ein gwaith. Rydym yn xxxxx o gynrychioli Cymru ar brydiau ar y llwyfan archwilio rhyngwladol, gan gynnwys mewn digwyddiadau EURORAI3.
36 Gallwn hefyd drefnu xxxx xxxxxx penodol o gyrff, yn y DU a thramor, i wneud gwaith sydd wedi ei gomisiynu4. Mae hyn yn cynnwys archwilio’r cronfeydd Ewropeaidd a ddefnyddir i gefnogi ffermwyr ac amaethyddiaeth ledled Cymru a gweithredu fel Prif Archwilydd i, ac archwilio cyfrifon, Llywodraeth Anguilla5 gweithio gyda rheoleiddwyr eraill a chefnogi cyfleoedd yn Jersey a Seland Newydd.
Gweithredu’r busnes
Am ragor o wybodaeth gweler: Atodiad 4 – Ein Cyllid
Gwaith craidd
Pennu’r gyllideb gyffredinol o
£24.3 miliwn a chodi ffioedd am waith archwilio
Cyflogi tua 290 o staff a rheoli ystod amrywiol o asedau ffisegol a
gwybodaeth
Darparu arweinyddiaeth gadarn ac ymgorffori ein gwerthoedd a’n hymddygiadau
Monitro’r modd y mae’r Archwilydd Cyffredinol yn cyflawni ei swyddogaethau a rhoi cyngor iddo
3 Mae (EURORAI) yn brosiect cydweithredu ymhlith sefydliadau archwilio’r sector cyhoeddus ledled Ewrop.
4 Lle rydym yn darparu gwasanaethau i’r cyrff hynny, neu arfer swyddogaethau’r cyrff hynny. Rydym yn ymwybodol y dylai pob gweithgaredd o’r fath hunan ariannu ac ni chaiff ei wneud ar draul ein gwaith archwilio craidd yng Nghymru.
5 Ar ran y Rheolwr a’r Archwilydd Cyffredinol.
37 Mae ein Bwrdd yn gyfrifol am bennu a goruchwylio cyfeiriad strategol
y sefydliad a sicrhau ein bod ar y trywydd iawn o ran cyflawni ein huchelgeisiau. Mae aelodaeth y Bwrdd yn cynnwys aelodau anweithredol a gweithredol, ochr yn ochr â dau aelod a etholwyd gan gyflogeion ac
aelod sy’n gyflogai a enwebwyd gan yr Archwilydd Cyffredinol, sy’n darparu dimensiwn ychwanegol o fewnwelediad a phrofiad.
38 Mae’r Xxx Arwain Gweithredol, sy’n cynnwys tri Chyfarwyddwr Gweithredol ac sy’n cael ei gadeirio gan yr Archwilydd Cyffredinol, yn ei gynghori yn rhinwedd ei swydd fel Archwilydd Cyffredinol, Prif Weithredwr a Swyddog Cyfrifyddu. Ceisir persbectif staff i helpu i lywio penderfyniadau’r Xxx Arwain Gweithredol gan banel o gynrychiolwyr staff.
39 Mae gwybodaeth fanylach am ein trefniadau llywodraethu i’w gweld yn adran
Datganiad Llywodraethu ein Hadroddiad Blynyddol a’n Cyfrifon 2021-22.
Ein blaenoriaethau a sut rydym yn bwriadu eu cyflawni
40 Ochr yn ochr â chyflawni ein cyfrifoldebau statudol craidd, rydym wedi nodi meysydd blaenoriaeth ar gyfer gweithredu yn 2023-24, bydd cyflawni’r rhain yn ein cefnogi i wireddu ein huchelgeisiau strategol erbyn 2027. Trefnir ein blaenoriaethau o gwmpas tri xxxx pwyslais:
• Rhaglen archwilio strategol, ddeinamig o ansawdd uchel
• Dull wedi’i dargedu ac sy’n cael effaith o gyfathrebu a dylanwadu
• Diwylliant a model gweithredu sy’n ein galluogi i ffynnu nawr ac, yn y
dyfodol
41 Mae’r adrannau nesaf yn rhoi mwy o wybodaeth am xxx un o’r meysydd strategol o bwyslais, xxx eu bod yn bwysig, ein cynnydd hyd yma a’n gweithredoedd blaenoriaeth ar gyfer 2023-24. Mae’r camau blaenoriaeth hyn wedi’u nodi mewn dwy ran – mae cyflawni archwiliadau yn cynnwys rhaglen waith a blaenoriaethau’r Archwilydd Cyffredinol wrth arfer ei swyddogaethau. Mae gweithredu’r busnes yn crisialu rhaglen waith a blaenoriaethau Swyddfa Archwilio Cymru wrth arfer ei swyddogaethau.
Rhaglen archwilio strategol, ddeinamig o ansawdd uchel
Xxx xxx’n bwysig
42 Mae llawer o’r heriau rydyn ni’n eu hwynebu yng Nghymru heddiw yn gymhleth, yn rhyng-gysylltiedig ac yn rhychwantu cylchoedd gwaith amrywiaeth o sefydliadau. Byddwn ni’n parhau i archwilio’r cyfle i newid yn ein model cyllido er mwyn rhoi gwell hyblygrwydd i ni archwilio mwy o faterion trawsbynciol a system gyfan ac fel rhan o hyn, mae’n archwilio sut mae’r egwyddor datblygu cynaliadwy a’i ‘phum ffordd o weithio’ yn cael eu defnyddio.
43 Rydym wedi datblygu ein ffordd o feddwl, gan adeiladu ar adborth
o’n hymgynghoriad ar y rhaglen waith yng ngwanwyn 2022-23 a’n dadansoddiad Darlun o Wasanaethau Cyhoeddus yn 2021, i ganolbwyntio rhaglen archwilio tair blynedd dangosol o waith ar bedair thema allweddol:
• Mynd i’r afael ag anghydraddoldeb
• Ymateb i’r argyfwng hinsawdd a natur
• Cydnerthedd gwasanaeth a mynediad ato
• Gwasanaethau cyhoeddus sy’n cael eu rheoli’n dda
- Llywodraethu da
- Gweithlu, asedau, a chyllid
44 Fel pob sefydliad yn y sector cyhoeddus, rydym yn wynebu heriau ariannol ac xxx xxxxx inni fyw o fewn ein modd. Gan adeiladu ar arferion rheoli da, rydym wedi dechrau ar adolygiad cynaliadwyedd ariannol sydd wedi’i gynllunio i roi opsiynau clir ar sut y byddwn yn wynebu’r dyfodol a byddwn yn cymryd agwedd strategol i gysoni ein sefyllfa ariannol tymor canolig, ein darpariaeth gwasanaeth, a ffurf ein gweithlu.
45 Wrth i’r dirwedd archwilio newid, rhaid i Archwilio Cymru addasu ac ymateb i newidiadau’r diwydiant gan gynnwys mabwysiadu safonau rhyngwladol wrth gyflawni ein gwaith archwilio perfformiad a sicrhau cydymffurfiaeth ein gwaith archwilio cyfrifon â gofynion newydd. Ar gyfer ein gwaith cyfrifon, mae’r newidiadau hyn yn gofyn i ni edrych eto ar ein trefniadau cynllunio gweithlu ac ariannu i ddarparu cymysgedd sgiliau priodol. Ochr yn ochr â hyn, rydym am fynd i’r afael â’r llithriad yn amserlen gwaith archwilio ein cyfrifon ac ôl-groniadau eraill.
46 Byddwn yn parhau i adolygu ein cynlluniau’n gyson, gan ystyried yr amgylchedd allanol sy’n esblygu, ein blaenoriaethau archwilio, cyd-destun ein hadnoddau ein hunain a chapasiti cyrff archwilio i ymgysylltu â ni.
Mae hyn yn cynnwys cynnal rhywfaint o hyblygrwydd fel y gallwn ystyried materion sy’n achosi pryderon a allai godi a datblygiadau ym mholisi Llywodraeth Cymru.
47 Byddwn ni’n gwella ein dull o fonitro perfformiad, gan ganolbwyntio ar olwg gyfannol ar ein risgiau, dangosyddion perfformiad allweddol, effaith a
chyflawniad ein rhaglenni gwaith, cynlluniau busnes a phrosiectau mewnol, a sicrhau ein bod yn gallu addasu ein dull gweithredu, sicrhau cymaint o gyfleoedd â phosibl a pharhau i fod yn ymatebol i heriau.
Mae’r llwyddiannau hyd yma yn cynnwys:
• Wrth i ni ddatblygu themâu ein rhaglen waith, rydym wedi bod yn adeiladu ar y gwaith perthnasol sydd eisoes wedi’i gyhoeddi yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, gan gynnwys er enghraifft ar yr agenda sero net a rheoli risg llifogydd, her mynd i’r afael â thlodi yng Nghymru, ôl-groniad gofal arfaethedig y GIG, seibergadernid ac asesu effaith ar gydraddoldeb. Rydym hefyd wedi bod yn archwilio cyfleoedd am waith ychwanegol sy’n cyfateb i ddata i ystyried risgiau twyll, gan adeiladu ar ein gwaith fel rhan o’r Xxxxxx Twyll Genedlaethol ledled y DU.
• Mae ansawdd archwilio xxx amser yn bwyslais allweddol, rydym wedi buddsoddi yn ein swyddogaeth cymorth technegol a datblygu ein dulliau archwilio trwy weithredu safonau newydd sy’n seiliedig ar risg ar gyfer ein harchwiliad o waith cyfrifon a chyflwyno safonau proffesiynol newydd ar gyfer ein gwaith archwilio perfformiad. Yn sail i lansiad y dulliau newydd hyn mae rhaglenni dysgu a datblygu helaeth i roi’r wybodaeth a’r xxxxx xxxx eu xxxxxx ar ein timau archwilio i gyflawni safonau uchel o ansawdd archwilio.
• Mae ein swyddogaeth Ymchwil a Datblygu yn cefnogi datblygiad ein rhaglen archwilio, ein gwaith sganio gorwelion ehangach a datblygu rhwydweithiau, gyda’r byd academaidd, melinau trafod a chyrff eraill i helpu i lywio cwmpasu prosiectau archwilio.
Meysydd blaenoriaeth ar gyfer gweithredu yn 2023-24
Cyflawni Archwiliadau | Gweithredu’r busnes |
Ymgorffori dull newydd sy'n cydymffurfio â ISA 3156 - ymdrin â'n harchwiliad o waith cyfrifon a safonau INTOSAI7 wrth gyflawni ein gwaith Archwilio Perfformiad. | Datblygu ein dull o reoli perfformiad integredig. |
Cyflwyno rhaglen fwy deinamig o waith archwilio o ansawdd uchel sy'n adlewyrchu'r heriau sy'n wynebu'r sector cyhoeddus yn lleol ac yn genedlaethol. | Cwmpasu ein Hadolygiad Cynaliadwyedd Ariannol a dechrau gweithredu newidiadau angenrheidiol i fyw o fewn ein modd yn 2023-24 a blynyddoedd y dyfodol, gan ddangos ein hymrwymiad ein xxxxxx x xxxxx am arian. |
Gweithio gyda rhanddeiliaid allweddol i nodi, cytuno a chyflwyno terfynau amser archwilio ar gyfer ein gwaith cyfrifon ar gyfer 2023 a blynyddoedd y dyfodol. |
6 Xxxxx Xxxxxxxxxx ar Archwilio ddiwygiedig (ISA 315).
7 Safonau proffesiynol rhyngwladol ar gyfer archwilio’r sector cyhoeddus a amlinellir gan y Sefydliad Rhyngwladol o Sefydliadau Archwilio Goruchaf, INTOSAI.
Dull wedi’i dargedu ac sy’n cael effaith o gyfathrebu a dylanwadu
Xxx xxx hyn yn bwysig
48 Er mwyn cyflawni ein gweledigaeth, mae’n hanfodol bod ein gwaith yn cael effaith a bod ein negeseuon yn cael derbyniad da ac yn dylanwadu ar benderfyniadau. Mae ein gallu i gyflawni hyn yn dibynnu ar ein hymgysylltiad ag ystod xxxx o randdeiliaid. Mae rheoli y perthnasoedd hyn yn bwysig i’n safle fel llais awdurdodol, dibynadwy ac annibynnol ac
mae’n gofyn i ni ymgysylltu’n rhagweithiol ag eraill i gyfathrebu negeseuon allweddol o’n gwaith a chefnogi gwasanaethau cyhoeddus gyda’r heriau sy’n eu hwynebu. Mae hefyd yn hanfodol ein bod yn deall sut mae rhanddeiliaid allweddol yn gweld ein gwaith a’n bod yn ymateb i’r gwahanol ffyrdd y mae ein cynulleidfaoedd am dderbyn gwybodaeth yn y byd modern, gan gynnwys trwy ein platfformau digidol.
49 I wella effaith ein cynhyrchion archwilio, byddwn yn rhoi mwy o bwyslais ar gynllunio ein hagwedd, gan sicrhau bod ffurf a chyflwyniad ein gwaith yn diddori ac yn ysbrydoli ystod xxxx o randdeiliaid amrywiol. Byddwn yn parhau â’n hymgyrch tuag at gynhyrchion archwilio byrrach, mwy penodol, ac ymatebol, gan gynnwys sylwebaeth amser real ar faterion amserol
pwysig, a defnyddio ein llwyfannau digidol a’n xxxxxx i wella amlygrwydd ein gwaith a’n hymgysylltiad â’n rhanddeiliaid.
50 Rydym yn bwriadu rhoi mwy o bwyslais ar adrodd thematig, cymariaethau ar draws cyrff archwilio a nodi a rhannu arferion da a rhannu profiad wrth gefnogi gwasanaethau cyhoeddus i wella. Gall rhai o’r meysydd pwyslais yr ydym yn dewis bwrw ymlaen â nhw fod yn addas i wahanol fathau o gynnyrch – sesiynau briffio byr, blogiau, offer data neu hwyluso cyfnewid syniadau ac ymarfer trwy ddulliau eraill – yn hytrach nag adroddiad llawn neu ynghyd ag ef.
Mae’r llwyddiannau hyd yma yn cynnwys:
• Rydym yn gwella sut rydym yn arddangos gwybodaeth ac yn cyfleu ein canfyddiadau archwilio gan ddefnyddio dadansoddeg data ac offer data rhyngweithiol i gefnogi ein hadroddiad archwilio.
• Rydym wedi cryfhau ein perthnasoedd a’n cyfranogiad gyda sefydliadau archwilio, a chydweithio ag asiantaethau archwilio eraill y DU yn y Fforwm Archwilio Cyhoeddus (PAF), gan ddarparu ymateb ar y cyd i ymgynghoriad yr Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol (BEIS) ar ddyfodol proffesiwn archwilio’r DU.
• Cynnal cyfres o ddigwyddiadau Cyfnewid Arferion Da yn cyd-fynd â’n strategaeth ac yn canolbwyntio ar heriau cyffredin ar draws gwasanaethau cyhoeddus gan gynnwys ymateb i’r argyfwng hinsawdd, taclo tlodi yng Nghymru ac asesiad effaith cydraddoldeb.
• Rydym yn cymryd rhan yn rheolaidd fel prif siaradwyr mewn cynadleddau
cenedlaethol a rhyngwladol.
Meysydd blaenoriaeth ar gyfer gweithredu yn 2023-24
Cyflawni Archwiliadau | Gweithredu’r busnes |
Rhoi dull ymgysylltu â rhanddeiliaid newydd ar waith i gasglu adborth annibynnol gan ein cyrff archwilio. | Gwella ein trefniadau cyfathrebu mewnol gan gynnwys sesiynau ymgysylltu xxx arweinyddiaeth weithredol aml, rhannu straeon sy'n canolbwyntio ar ansawdd, effaith a rhyngweithio sydd gennym trwy ein gwaith, ac adnewyddu sianeli cyfathrebu gan gynnwys ein mewnrwyd. |
Adnewyddu ein gwefan. | |
Cyflwyno rhaglen dreigl, wedi’i hadnewyddu o rannu arferion da (GPX), sy'n cyd-fynd â'n rhaglen archwilio ac sydd wedi’i chynlluniwyd o'r cychwyn cyntaf. |
Diwylliant a model gweithredu sy’n ein galluogi i ffynnu nawr ac yn y dyfodol
Xxx xxx hyn yn bwysig
51 Ni ellir cyflawni unrhyw un o’n hamcanion ar gyfer archwilio cyhoeddus o ansawdd uchel heb fod â’r staff, y diwylliant a’r adnoddau cywir yn eu lle. Rydym yn ymrwymedig i sicrhau bod Archwilio Cymru yn sefydliad enghreifftiol ar gyfer sector cyhoeddus Cymru, un sy’n cydnabod ac yn gwerthfawrogi’n pobl o fewn diwylliant sy’n caniatáu i bawb ffynnu.
52 Mae ein henw da a’n heffaith yn dibynnu ar ansawdd y gwaith rydym yn ei gyflawni ac effeithiolrwydd ein gweithrediad mewnol. Mae ein strategaeth Pobl a Datblygiad Sefydliadol yn canolbwyntio ar ddenu a chadw staff galluog a medrus iawn a blaenoriaethu datblygiad ein pobl i gyflawni eu rolau, tyfu a pherfformio ar eu gorau.
53 Ein huchelgais yw i Archwilio Cymru ddod yn esiampl o sefydliad cyfloes a phenodol ar gyfer Cymru. Byddwn ni’n sicrhau bod ein pwyslais strategol ar weithleoedd yn y dyfodol, sero net, digideiddio, gweithlu a chynlluniau ariannol yn rheng-gysylltiedig ac yn addas ar gyfer y dyfodol – gan greu synergeddau ac effeithlonrwydd wrth eu gweithredu ar draws y sefydliad.
54 Byddwn ni’n xxxxx ar y cyfle i fod yn sefydliad sy’n aeddfedu’n ddigidol, sy’n cael ei ysgogi gan ddata, wrth reoli risgiau seiberddiogelwch yn rhagweithiol i sicrhau bod ein systemau’n ddiogel, yn gydnerth, ac yn addas i’r diben. Mae cymaint o ddigwydd yn y gofod hwn a byddwn yn sicrhau ein bod ar flaen y gad wrth ddatblygu ffyrdd newydd o gyflawni ein busnes craidd.
55 Mae ein hymrwymiad i anghydraddoldeb heriol yn rhan annatod o’n gwaith a byddwn xxx amser yn herio ein hunain i wneud mwy. Yn ddiweddar fe wnaethom gyhoeddi ein Cynllun Cydraddoldeb Strategol newydd gyda set newydd o amcanion cydraddoldeb. Mae hyn yn ymestyn ein huchelgeisiau
fel y gwna ein Strategaeth Gymraeg newydd a gyhoeddwyd yn gynharach yn 2023. Rydym yn xxxxx o fod yn sefydliad dwyieithog ac yn parhau i gofleidio’r Gymraeg yn ein gweithgareddau.
Mae’r llwyddiannau hyd yma yn cynnwys:
• Xxx xxxx staff yn bwyslais sylweddol, gan gydnabod bod gennym gyfrifoldeb i sicrhau bod diwylliant ein gweithle yn annog ymddygiadau cadarnhaol ac yn darparu rhwydweithiau cymorth i’n gweithwyr. Ym Medi 2022 lansiwyd ein Strategaeth Lles wedi’i llunio ar gyfer tair thema lles sydd wrth wraidd ein
nodau ar gyfer Archwilio Cymru – Gweithio’n Dda, Byw’n Dda a Bwriadu’n Dda.
• Rydym yn parhau i adolygu ein xxxx anghenion llety ac esblygu ein ffyrdd hybrid o weithio ar ôl COVID. Rydym wedi ymestyn y brydles ar ein swyddfa yn y gorllewin ac adleoli ein swyddfa yng Nghaerdydd. Mae’r staff wedi bod yn treialu’r defnydd o Hybiau, ochr yn ochr ag ailagor nifer fach o
ystafelloedd archwilio ar safleoedd cleientiaid, gan alluogi staff i weithio’n effeithiol, yn hyblyg ac mewn cydweithrediad ag eraill.
• Mae gweithredu ein cynllun gweithlu sy’n cefnogi cyflawni’r weledigaeth a nodir yn ein Strategaeth Datblygu Pobl a’r sefydliad – ‘i ddatblygu gweithlu galluog ac amrywiol sy’n cael ei ysgogi i gyflawni ein pwrpas a’n huchelgeisiau a chyrraedd ein llawn botensial’.
• Rydym wedi buddsoddi mewn hyfforddi a datblygu ein staff archwilio, cefnogi ein hyfforddeion i gyflawni eu cymwysterau, uwchsgilio staff wrth baratoi ar gyfer gweithredu safonau ac arferion gwaith proffesiynol newydd a pharhau i ddarparu rhaglen ddysgu a datblygu helaeth i ddatblygu gallu ymhellach.
• Gwnaethom gyhoeddi ein Cynllun Cydraddoldeb Strategol 2022-2026, sy’n nodi cyfres newydd o amcanion ar gyfer cydraddoldeb, amrywiaeth, a chynhwysiant ac rydym wedi ymrwymo i fod yn gyflogwr o ddewis a chynyddu amrywiaeth ein gweithlu.
Meysydd blaenoriaeth ar gyfer gweithredu yn 2023-24
Cyflawni Archwiliadau | Gweithredu’r busnes |
Ymgorffori ein system cofnodi a rheoli amser newydd (TRM) er mwyn darparu gwybodaeth reoli well, gan sicrhau defnydd mwy effeithlon ac effeithiol o sgiliau staff a chefnogi proffilio incwm mwy cywir. | Mynd i'r afael â pherfformiad sy’n gostwng o ran ymgysylltu a phrofiad cyflogeion. |
Gwella capasiti a gallu ein gweithlu trwy weithredu’r Cynllun Datblygu Pobl a’r Sefydliad a’r Cynllun Cydraddoldeb Strategol. | Ymgorffori uchelgeisiau sero net drwy ffyrdd o weithio, cynllun teithio a datblygu ystadau. |
Gweld dychwelyd at weithio yn bersonol yn rheolaidd, fel xxxx x xxxxx gweithio hybrid, ar gyfer pob xxx yn Archwilio Cymru i fireinio cynhyrchiant, ansawdd a diwylliant sefydliadol. | |
Cyflawni a gwireddu manteision y Strategaeth Lesiant. | |
Ymgorffori ffyrdd effeithiol o weithio yn swyddfa newydd Caerdydd sy'n cefnogi cynhyrchiant, ansawdd, a diwylliant sefydliadol cydweithredol, a defnyddio dysgu ar draws xxxx swyddfeydd Archwilio Cymru. |
Mesur ac adrodd ar ein perfformiad
56 Yn 2023-24, byddwn yn parhau i ddefnyddio cyfuniad o ddulliau meintiol ac ansoddol i fesur, adrodd ac adlewyrchu ar ein perfformiad, gwerth am arian a risgiau, ac i chwilio am dystiolaeth ar effaith ein gwaith. Mae hyn yn cynnwys adrodd yn rheolaidd i’n Xxx Arwain Gweithredol a’n Bwrdd ar gynnydd a wnaed tuag at gyflawni ein meysydd gweithredu blaenoriaeth a chyrraedd ein targedau dangosyddion perfformiad allweddol. Bydd hefyd yn cynnwys adroddiadau archwilio mewnol i’n Xxx Arwain Gweithredol a’r Pwyllgor Archwilio a Sicrwydd Risg.
57 Ar gyfer pob un o’n rhaglenni gwaith, rydym wedi nodi cyfres o ddangosyddion perfformiad allweddol lefel uchel a fydd yn ein helpu i fesur cynnydd a wnaed tuag at gyflawni ein huchelgeisiau cyffredinol. Byddwn ni’n rhoi pwyslais ar werthuso ein cyfeiriad teithio a chyflymder gwella, ochr yn ochr â’i gymharu â meincnodi priodol.
58 Byddwn yn adrodd ar ein perfformiad yn allanol trwy ein Hadroddiad Dros Dro a’n Hadroddiad Blynyddol a’i Gyfrifon, a thrwy ddarparu tystiolaeth mewn cyfarfodydd o Bwyllgor Cyllid y Senedd. Dylid nodi bod ein dangosyddion perfformiad allweddol yn rhan o gyfres ehangach o ddangosyddion perfformiad gweithredol a chorfforaethol, ac mae llawer
ohonynt hefyd yn cael eu hadrodd yn allanol yn ein Hadroddiad Blynyddol
a’n Cyfrifon a chyhoeddiadau corfforaethol eraill.
59 Wrth baratoi’r Cynllun hwn, gwnaethom adolygu ein targedau dangosyddion perfformiad allweddol gan gyfeirio at lefelau cyfredol o berfformiad a meincnodau allanol priodol, er mwyn sicrhau eu bod yn
cyd-fynd â’n huchelgeisiau cyffredinol a’n strategaeth ar gyfer eu cyflawni.
Dangosyddion Perfformiad Allweddol Cyflawni Archwiliadau
Rhaglen archwilio strategol, ddeinamig o ansawdd uchel
Rhif | Dangosydd | Disgrifiad | Targed |
1 | Terfynau amser statudol | Cyfran y cynhyrchion archwilio wedi’i chyflawni erbyn y dyddiad cau statudol gofynnol. | 100% |
2 | Yn brydlon | Cyfran cynhyrchion archwilio allweddol eraill wedi’u cyflawni yn unol â'r amserlen arfaethedig ar gyfer sicrhau adrodd amserol a chael effaith. | 90% |
3 | Ansawdd | Cyfran yr archwiliadau a adolygir sy'n cael eu cyflawni yn unol â safonau ansawdd y Cyngor Adrodd Ariannol (FRC). | 100% o'r sampl wedi’i asesu yn y ddau gategori ansawdd archwilio uchaf |
4 | Hygrededd | Cyfran y rhanddeiliaid sy'n ein hystyried yn gyfathrebwr annibynnol ac awdurdodol ar lywodraethu a stiwardiaeth arian cyhoeddus ac asedau. | O leiaf 90% |
5 | Rhoi mewnwelediad | Cyfran y rhanddeiliaid a ddywedodd eu bod, drwy ein gwaith ni, wedi cael mewnwelediad defnyddiol na fyddent wedi ei gael fel arall. | O leiaf 80% |
6 | Ysgogi gwelliannau | Cyfran y rhanddeiliaid sy'n credu bod ein gwaith wedi arwain at welliannau yn narpariaeth gwasanaethau cyhoeddus. | O leiaf 80% |
7 | Arbedion wedi'u nodi | Gwerth arbedion posibl, incwm, enillion cynhyrchiant a buddion ariannol eraill a nodwyd trwy ein gwaith. | O leiaf £30 miliwn yn ystod 2023- 2026 |
Dull wedi’i dargedu ac sy’n cael effaith o gyfathrebu a dylanwadu
Rhif | Dangosydd | Disgrifiad | Targed |
8 | Digwyddiadau arfer da | Mae cyfran y rhanddeiliaid sy'n dweud bod ein digwyddiadau arfer da yn ddefnyddiol neu yn ddefnyddiol iawn. | O leiaf 90% |
9 | Ymweliadau â'r wefan | Nifer yr ymweliadau â'n gwefan lle mae o leiaf un weithred yn cael ei pherfformio, e.e. lawrlwytho adroddiad, clicio ar fideo. | 35,000 xxx blwyddyn |
10 | Cyfryngau cymdeithasol | Nifer yr ymgysylltiadau â'r cyfryngau cymdeithasol, h.y. rhyngweithio gyda'n postiadau er enghraifft eu hoffi, nodi sylw neu ail-drydar/rhannu. | 3,000 xxx blwyddyn |
11 | Rhannu’r hyn yr ydym yn ei ddysgu drwy archwilio | Nifer yr achosion lle rydym yn cyflwyno yr hyn a ddysgwyd gennym i weithgorau polisi allweddol neu mewn digwyddiadau perthnasol a gynhelir yn allanol. | 50 xxx blwyddyn |
Dangosyddion Perfformiad Allweddol gweithredu’r busnes
Diwylliant a model gweithredu sy’n ein galluogi i ffynnu nawr ac yn y dyfodol
Rhif | Dangosydd | Disgrifiad | Targed |
12 | Ymgysylltu â chyflogeion | Canran cadarnhaol sgôr mynegai ymgysylltu arolwg staff blynyddol. | O leiaf y sgôr meincnod canolrifol ar gyfer y CSPS diweddaraf |
13 | Profiad cyflogeion | Canran cadarnhaol sgorau profiad cyflogeion mewn arolygon staff xxxxxxxx0. | O leiaf y sgorau meincnod canolrifol ar gyfer y CSPS diweddaraf |
14 | Absenoldeb salwch | Diwrnodau gwaith a gollwyd cyfartalog pob aelod o staff xxx xxxxxxxx. | Llai xx xxxx diwrnod |
15 | Balans ariannol | Amrywiant tanwariant net ar incwm a gwariant o hynny a nodir yn ein Hamcangyfrif am y flwyddyn gyfredol. | Llai na 2% o’r gyllideb gwariant gros |
16 | Arbedion costau ac effeithlonrwydd | Gwerth arbedion cost ac effeithlonrwydd a nodwyd ar draws y busnes. | £1.4 miliwn |
17 | Allyriadau nwyon tŷ gwydr | Cyfanswm allyriadau cyfatebol CO2 | Gostyngiad o 20% ar waelodlin 2019-209 |
18 | Cyfradd llwyddiant xxx hyfforddiant | Cyfran yr hyfforddeion sy'n pasio y tro cyntaf yn eu harholiadau Lefel Broffesiynol ac Uwch gyda Sefydliad y Cyfrifwyr Siartredig yng Nghymru a Lloegr. | O leiaf 90% |
8 Dyma themâu allweddol profiad gweithwyr y CSPS: amcanion a phwrpas sefydliadol; arwain a rheoli newid; fy rheolwr; fy ngwaith; fy nhîm; cynhwysiant a thriniaeth deg; dysgu a datblygu; adnoddau a llwyth gwaith; a cyflog a buddion.
9 Sy’n ystyried Canllaw adrodd ar garbon sero net a gyhoeddir gan Lywodraeth Cymru.
Atodiadau
1 Gwaith archwilio lleol
2 Archwiliadau ac astudiaethau gwerth am arian cenedlaethol
3 Cefnogi craffu ac atebolrwydd effeithiol
4 Ein cyllid
1 Gwaith archwilio lleol
Mae’r Archwilydd Cyffredinol yn gwneud gwaith lleol yn y rhan fwyaf o gyrff cyhoeddus yng Nghymru. Mae’r rhaglen yn cynnwys archwiliadau o gyfrifon, gwaith archwilio perfformiad lleol a gwaith llesiant cenedlaethau’r dyfodol.
Xxxxx cyhoeddus | Archwilio cyfrifon | Gwaith archwilio perfformiad lleol10 | Gwaith llesiant cenedlaethau'r dyfodol |
Comisiwn y Senedd | |||
Llywodraeth Cymru | |||
11 xxxxx a xxxxxx xxx Lywodraeth Cymru | 11 | ||
Awdurdod Cyllid Cymru gan gynnwys y datganiad treth | |||
5 cwmni Llywodraeth Cymru | |||
6 Chomisiynydd, Arolygiaeth a Rheoleiddiwr | |||
7 Bwrdd Iechyd Lleol | |||
3 Ymddiriedolaeth GIG a 2 Awdurdod Iechyd Arbennig | 12 | ||
22 o Gynghorau (Awdurdodau Unedol) | |||
4 Comisiynydd Heddlu a Throseddu a Phrif Gwnstabliaid | |||
3 Awdurdod Tân ac Achub | |||
3 Awdurdod Parc Cenedlaethol | |||
9 Cronfa pensiwn | |||
Cyd-bwyllgorau Corfforedig | |||
Bargeinion dinesig a thwf rhanbarthol | |||
Nifer o gyrff llywodraeth leol llai gan gynnwys cydbwyllgorau ac awdurdodau harbwr | |||
Dros 730 o Gynghorau Tref a Chymuned | 13 |
10 Nid yw’n ofynnol i’r Archwilydd Cyffredinol gynnal rhaglen o waith archwilio perfformiad lleol ym mhob xxxxx llywodraeth ganolog. Ar hyn o xxxx xxx gwaith archwilio perfformiad a gynhaliwyd o fewn y sector hwn yn xx xxxxxx o archwiliadau ac astudiaethau gwerth am arian cenedlaethol.
11 Dim ond ar gyfer cyrff rhestredig xxx Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015. 12 Dim ond ar gyfer cyrff rhestredig xxx Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015. 13 Ar sail sicrwydd cyfyngedig.
2 Archwiliadau ac astudiaethau gwerth am arian cenedlaethol
Mae’r rhaglen waith hon yn cynnwys archwiliadau gwerth am arian, astudiaethau llywodraeth leol, a pharatoi adroddiadau crynhoi canfyddiadau gwaith archwilio lleol ar draws sawl GIG, llywodraeth ganolog a/neu gyrff llywodraeth leol.
Mae hefyd yn cynnwys archwiliadau a gynhaliwyd mewn ymateb i faterion o bryder cyhoeddus a nodwyd drwy ein gwaith archwilio neu a godwyd gyda’r Archwilydd Cyffredinol drwy ohebiaeth. Mae’r allbynnau o ran helaeth o’r rhaglen hon yn cefnogi gwaith Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a Gweinyddiaeth Gyhoeddus y Senedd a phwyllgorau eraill y Senedd (gweler hefyd Atodiad 3).
Fel y nodwyd yn gynharach yn y Cynllun hwn, rydym wedi bod yn datblygu rhaglen waith flaengar tair blynedd dangosol o xxx xxxxxx thema gyffredinol. Bydd y themâu hyn yn fframio ein xxxx xxxxx archwilio, gan gynnwys ein hastudiaethau cenedlaethol. Byddwn hefyd yn parhau i wneud amser a lle yn ein rhaglen waith ar gyfer gwaith dilynol ar bynciau yr ydym wedi adrodd arnynt yn flaenorol.
Mae’r tablau isod yn crynhoi gwaith ar y gweill a gwaith cenedlaethol arall yr ydym yn bwriadu dechrau yn ystod 2023-24, gan gynnwys gwaith lleol thematig ar draws prif gynghorau a chyrff y GIG. Gall allbynnau eraill ddod i’r amlwg hefyd yn ystod y flwyddyn a bydd ein hadroddiad interim yn rhoi diweddariad.
Gwaith sy’n mynd rhagddo ar 1 Ebrill 2023 | |
Llywodraethu ansawdd y GIG | Cyd-bwyllgorau Corfforedig |
Rheoli asedau a gweithlu mewn llywodraeth leol | Gwneud y gorau o xxxxx xxx yr UE |
Sero net (trosolwg DU gyfan – gyda chyrff archwilio eraill yn y DU) | Gofal heb ei drefnu |
Cyflenwi ar gyfer absenoldeb athrawon – dilyniant | Gweithlu'r GIG |
Gwaith sy’n mynd rhagddo ar 1 Ebrill 2023 | |
Cynllunio ar gyfer datblygu cynaliadwy adfywio tir llwyd | Diogelwch adeiladau |
Gwasanaethau ffoaduriaid Wcreinaidd | Llywodraethu/goruchwylio Awdurdodau Parciau Cenedlaethol |
Strategaeth ddigidol xx xxxx llywodraeth leol | Defnyddio gwybodaeth am berfformiad mewn llywodraeth leol |
Tai fforddiadwy | Gwasanaethau canser |
Teithio llesol | |
Gwaith arall yr ydym yn bwriadu dechrau yn ystod 2023-24 | |
Rheoli cynllunio cyfalaf a rhaglenni | Heriau i'r sector diwylliannol |
Digartrefedd | Mynd i'r afael â dirywiad bioamrywiaeth |
Ail-gydbwyso gofal a chymorth | Mynd i'r afael â rhestrau aros y GIG |
Mynediad i addysg i blant ag Anghenion Dysgu Ychwanegol | Cyllid a goruchwyliaeth addysg xxxxxxx xx addysg uwch – Comisiwn Addysg Drydyddol ac Ymchwil |
Llywodraethu Awdurdodau Tân ac Achub | Yr uwch wasanaeth cyhoeddus |
Cynaliadwyedd ariannol o fewn llywodraeth leol | Comisiynu a rheoli contractau mewn llywodraeth leol |
3 Cefnogi craffu ac atebolrwydd effeithiol
Cefnogi gwaith y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a Gweinyddiaeth Gyhoeddus a Phwyllgorau eraill y Senedd
Mae ein gwaith yn chwarae rhan allweddol wrth gefnogi gwaith y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a Gweinyddiaeth Gyhoeddus (PAPAC) yn ei ystyriaeth o ddefnyddio adnoddau wrth gyflawni swyddogaethau cyhoeddus yng Nghymru. Gall ein gwaith hefyd, pan fo hynny’n berthnasol, lywio gwaith pwyllgorau eraill y Senedd y mae eu cylch gwaith ehangach yn cynnwys craffu ar wariant a pholisïau Llywodraeth Cymru, dwyn Gweinidogion i gyfrif, ac archwilio deddfwriaeth arfaethedig.
Yn 2023-24, byddwn yn darparu sesiynau briffio rheolaidd i’r PAPAC ar allbynnau o raglen waith yr Archwilydd Cyffredinol, a fydd yn helpu’r Pwyllgor i benderfynu ar ei ffordd ddilynol o weithredu. Byddwn ni hefyd yn darparu cyngor a chefnogaeth xxxxxxx i’r Pwyllgor yn ôl y gofyn, yn enwedig o ran y canlynol:
• datblygu sesiynau briffio aelodau ar gyfer sesiynau tystiolaeth gyda thystion o
Lywodraeth Cymru a sefydliadau eraill;
• datblygu adroddiad y Pwyllgor; a
• digonolrwydd ymatebion ffurfiol Llywodraeth Cymru i argymhellion yn adroddiadau’r Pwyllgor, a rhai cyrff eraill.
Byddwn yn parhau i ymgysylltu â’r Pwyllgor am gynnwys cyffredinol rhaglen waith yr Archwilydd Cyffredinol ac ar faterion sy’n peri pryder i’r Pwyllgor.
Byddwn ni hefyd yn parhau i chwilio am gyfleoedd i rannu’r hyn a ddysgwyd wrth archwilio gyda phwyllgorau eraill y Senedd drwy ein hymgysylltiad â thimau clercio ac ymchwilwyr eraill, ymateb i ymgynghoriadau a, xxxx fo hynny’n berthnasol a xxxx ofynnir amdanynt, briffio pwyllgorau eraill ar y canfyddiadau o’n gwaith ac o bosibl gefnogi eu hymchwiliadau eu hunain.
Cefnogi gwaith pwyllgorau archwilio a chraffu cyrff cyhoeddus
Trwy gydol y flwyddyn, byddwn yn mynychu’r rhan fwyaf o gyfarfodydd pwyllgorau archwilio’r prif gyrff yr ydym yn eu harchwilio i ddarparu sesiynau briffio rheolaidd ac adrodd ar ein gwaith archwilio.
Byddwn hefyd yn darparu cyngor a chymorth pellach i bwyllgorau archwilio a
chraffu, pan fo hynny’n berthnasol, yn enwedig o ran:
• rhoi cymorth ac arweiniad i gadeiryddion pwyllgorau er mwyn eu cefnogi i fod
yn fwy effeithiol yn eu rôl; a
• darparu cyfleoedd dysgu arferion da a sesiynau codi ymwybyddiaeth i aelodau’r pwyllgor ar faterion penodol o berthnasol.
Cefnogi’r cyhoedd a’u cynrychiolwyr lleol
Rydym yn derbyn gohebiaeth yn rheolaidd gan y cyhoedd, eu cynrychiolwyr etholedig lleol a chenedlaethol ac eraill sy’n codi pryderon posibl am stiwardiaeth arian cyhoeddus ac asedau. Mae’r Archwilydd Cyffredinol hefyd yn ‘xxxxxx rhagnodedig’ ar gyfer derbyn datgeliadau chwythu’r chwiban am
gynnal busnes cyhoeddus yn briodol a thwyll, gwerth am arian a llygredd mewn perthynas â darparu gwasanaethau cyhoeddus.
Yn 2023-24, byddwn yn parhau i sicrhau ein bod yn:
• ymateb i bryderon o’r fath yn brydlon ac mewn modd teg, gwrthrychol, a phroffesiynol;
• gwerthfawrogi pwysigrwydd y materion i’r rhai sydd wedi cymryd yr amser i roi gwybod i ni amdanynt;
• archwilio materion yn fanylach pan fyddwn o’r farn bod angen gwneud hynny,
ac adrodd fel y bo’n briodol; a
• gwneud yn siŵr nad ydym yn defnyddio arian cyhoeddus i ystyried materion nad ydynt yn berthnasol i’n gwaith archwilio nac yn treulio gormod o amser ar fân faterion.
4 Ein cyllid
Mae Pwyllgor Cyllid y Senedd yn craffu ar ein defnydd o adnoddau, gan gynnwys trwy ystyried y Cynllun hwn, ein Hadroddiad Dros Dro a’n Hadroddiad Blynyddol a’n Cyfrifon.
Daw tua dwy ran o dair o’n harian o ffioedd sy’n cael eu codi ar gyrff archwilio yn unol â chynllun ffioedd sydd wedi ei gymeradwyo14 gan y Senedd. Mae’r rhan fwyaf o’r gweddill yn cynnwys cyllid a gymeradwywyd gan Gronfa Gyfunol Cymru, ac mae ein defnydd o honno yn destun craffu gan y Bwrdd yn rheolaidd yn ystod y flwyddyn.
Mae’r blaenoriaethau allweddol ar gyfer ein defnydd o adnoddau yn 2023-24 wedi’u nodi yn ein Hamcangyfrif o Incwm a Threuliau a Gwybodaeth Ategol diweddaraf, a ystyriwyd ac a gymeradwywyd gan Bwyllgor Cyllid y Senedd ym mis Tachwedd 2022. Mae £20.4 miliwn o’n gwariant arfaethedig yn ymwneud ag adnoddau staffio sydd ar gael i’r Archwilydd Cyffredinol i gynnal xx xxxxxx waith15. Mae 3.9 miliwn arall yn darparu ystod o wasanaethau eraill, gan gynnwys llety, teithio, TGCh a ffioedd proffesiynol.
Mae’r Bwrdd yn adolygu ein perfformiad ariannol xxx tro y xxx’n cyfarfod drwy gydol y flwyddyn. Xxx mis, xxx ein Xxx Arwain Gweithredol yn ystyried asesiad risg o’n hiechyd ariannol gyda’r bwriad o sicrhau gwerth am arian ac alldro diwedd blwyddyn o fewn y gyllideb.
14 Yn dilyn ymgynghoriad gyda’r cyrff yr ydym yn eu harchwilio a rhanddeiliaid allweddol eraill.
15 Dyma’r uchafswm yr adnoddau sydd ar gael, ac a allai fod ar gael, y rhagwelir y bydd yn cael ei ddyrannu gan Swyddfa Archwilio Cymru i’r Archwilydd Cyffredinol am ymgymryd â’i raglen waith
Ein gwariant refeniw a chyllid 2023-24
£436
£2,712
Teithio
£754
Adeiladau
Arall
Gwariant Refeniw 2023-24
£24.3m
£20,374
Costau staff
£ 8,142
Cronfa Gyfunol Cymru
Cyllid Refeniw 2023-24
£24.3m
£16,133
Ffioedd
Archwilio Cymru
1 Cwr y Ddinas (y llawr gwaelod a’r cyntaf)
Stryd Xxxxxxx Caerdydd CF10 4BZ
Ffôn: 029 2032 0500
Ffôn Testun: 029 2032 0660
E-xxxx: xxxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxxxx Gwefan: xxx.xxxxxxxxx.xxxxx
Rydym yn croesawu gohebiaeth a
galwadau ffôn yn Gymraeg a Saesneg.
We welcome correspondence and
telephone calls in Welsh and English.
ar gyfer 2023-2026
Ein rhaglen waith ar gyfer 2023-2026
Ynghylch ein rhaglen waith
1 Mae strategaeth Archwilio Cymru ar gyfer 2022-2027 yn cynnwys canolbwyntio ar ddatblygu a chyflawni ‘rhaglen archwilio strategol, ddeinamig ac o ansawdd uchel’, yn ogystal â ‘dull gweithredu effeithiol wedi’i dargedu o ran cyfathrebu a dylanwadu’.
2 Yng ngwanwyn 2022, buom yn ymgynghori ar ein rhaglen waith. A ninnau wedi ein llywio gan ymatebion i’r ymgynghoriad hwnnw, a’n dadansoddiad o’r Darlun o Wasanaethau Cyhoeddus yn 2021, rydym wedi bod yn llunio rhaglen fynegol o waith archwilio perfformiad sy’n cyd-fynd â’n harchwiliad blynyddol o gyfrifon dros 800 o gyrff cyhoeddus yng Nghymru. Drwy nodi gorwel tymor canolig cliriach a thynnu ynghyd wahanol rannau o’n rhaglen waith gyffredinol, ein nod yw gwella ein hymchwil a’n datblygiad cyffredinol, a phrydlondeb
ac effaith ein gwaith archwilio.
3 Bydd ein rhaglen archwilio ar gyfer 2023-2026 yn canolbwyntio ar bedair thema:
Mynd i’r afael ag anghydraddoldeb
Cydnerthedd y gwasanaeth a mynediad
Ymateb i’r argyfwng hinsawdd a natur
Gwasanaethau cyhoeddus sy’n cael eu rheoli’n dda
Ynghylch y papur hwn
4 Rydym wedi paratoi’r papur hwn cyn dechrau’r gwaith o ddatblygu ein gwefan a’r wybodaeth ynddi am ein rhaglen waith i wella ein hymgysylltiad â’r cyhoedd a rhanddeiliaid eraill ynghylch ein gwaith.
5 Mae’r papur yn canolbwyntio ar ein harchwiliadau a’n hastudiaethau gwerth am arian cenedlaethol.
Mae’r rhaglen waith hon yn cynnwys archwiliadau gwerth am arian, astudiaethau o lywodraeth leol, ac yn paratoi adroddiadau cryno o’r canfyddiadau o waith archwilio lleol ar draws sawl GIG, llywodraeth ganolog a/neu gyrff llywodraeth leol. Mae hefyd yn cynnwys archwiliadau a gynhaliwyd mewn ymateb i faterion
o bryder gan y cyhoedd a nodwyd drwy ein gwaith archwilio neu a godwyd gyda’r Archwilydd Cyffredinol drwy ohebiaeth. Bydd ein gwaith yn cynnwys ystyried sut mae’r egwyddor datblygu cynaliadwy a’i ‘phum
dull o weithio’ yn cael eu defnyddio.
6 Mae’r pynciau a nodwyd isod fel gwaith ar y gweill ar 1 Ebrill 2023, neu i ddechrau yn ystod 2023-24, yn adlewyrchu Atodiad 2 o’n Cynllun Blynyddol 2023-24. Gall cynlluniau ar gyfer allbynnau eraill ddod i’r amlwg wrth i’n rhaglen waith esblygu ar lefel genedlaethol a lleol, gan gynnwys gwaith dilynol a gwaith archwilio lleol sydd eisoes wedi’i gynllunio fel rhan o raglenni’r blynyddoedd blaenorol.
7 Yn ogystal, bydd ein cynlluniau archwilio lleol yn cynnwys gweithiau newydd eraill mewn cyrff unigol sydd i’w cyflawni yn ystod 2023-24:
• Ar gyfer y prif gynghorau: mae adolygiadau lleol
yn cynnwys rhoi sylw i wastraff ac ailgylchu, gwasanaethau cynllunio, Safon Ansawdd Tai Cymru, rheoli perfformiad ac adrodd, gwrth-dwyll a chwythu’r chwiban, rhaglenni trawsnewid, ffyrdd a thrafnidiaeth, trefniadau i gefnogi’r egwyddor datblygu cynaliadwy, llywodraethiant corfforaethol, craffu, a diogelu.
• Ar gyfer cyrff y GIG: fel estyniad i’n gwaith asesu strwythuredig blynyddol ar draws yr xxxx gyrff byddwn yn ymgymryd ag ymchwiliadau dyfnach i ddatblygiadau digidol. Er bod trefniadau cynllunio ar gyfer prosiectau pwrpasol lleol yn parhau, mae meysydd i ganolbwyntio arnynt sy’n dod i’r amlwg mewn cyrff unigol yn cynnwys dilyn argymhellion archwilio blaenorol mewn meysydd megis gofal sylfaenol, llywodraethu ansawdd, codio clinigol
a gwasanaethau cleifion allanol, defnyddio cyllid cymorth strategol mewn sefydliadau uwchgyfeirio, a chadernid trefniadau llywodraethu gweithredol.
• Ar gyfer Awdurdodau Tân ac Achub: bydd ein rhaglen archwilio leol yn cynnwys ystyried dulliau o dargedu gwaith xxxx xxx.
• Ar gyfer Awdurdodau Parciau Cenedlaethol: bydd ein rhaglen archwilio leol yn cynnwys ystyried trefniadau ar gyfer sicrhau bod grwpiau sydd heb gynrychiolaeth ddigonol yn cael eu hannog a’u cefnogi i ymweld.
8 Rydym hefyd wedi rhestru isod bynciau dangosol yr ydym wedi’u nodi ar gyfer gwaith cenedlaethol posibl i ddechrau yn ystod 2024-25 a 2025-26, y disgwylir i rai ohonynt wedyn lifo i mewn i 2026-27. Byddwn yn
ailymweld â’r cynlluniau dangosol hyn fel rhan o’n cylch cynllunio blynyddol ac yn ystyried unrhyw feysydd o ddiddordeb / pryder sy’n dod i’r amlwg ac yn asesu
risg yn barhaus.
Archwiliadau ac astudiaethau gwerth am arian cenedlaethol 2023-2026
Gwaith sy’n mynd rhagddo ar 1 Ebrill 2023
Llywodraethu ansawdd y GIG | Crynodeb o sut mae trefniadau llywodraethu ansawdd cyrff y GIG yn cefnogi gofal o ansawdd da a gofal diogel, gan adeiladu ar waith archwilio lleol. |
Cyd-bwyllgorau Corfforedig | Pa un a yw Cyd-bwyllgorau Corfforedig yn gwneud cynnydd da wrth ddatblygu eu trefniadau i gyflawni eu rhwymedigaethau statudol a nod Llywodraeth Cymru o gryfhau cydweithio rhanbarthol. |
Rheoli asedau a’r gweithlu mewn llywodraeth leol | Sut mae dulliau strategol cynghorau o ran rheoli’r gweithlu ac asedau yn cefnogi eu gallu i drawsnewid, addasu, a chynnal y gwaith o gyflenwi gwasanaethau yn y tymor byr a thymor hwy. |
Manteisio i’r eithaf ar xxxxx xxx yr UE | Cynnydd wrth fanteisio i’r eithaf ar dynnu arian yr UE i xxxx o xxx y Rhaglen Cronfeydd Strwythurol a'r Rhaglen Datblygu Gwledig erbyn diwedd Rhagfyr 2023. |
Sero net (trosolwg ar draws y DU) | Trosolwg o drefniadau polisi a chyflawni ar draws gwahanol rannau o'r DU, ac mewn partneriaeth â chyrff archwilio eraill y DU. |
Gofal heb ei drefnu | Adolygiad system gyfan, a gynhelir fesul cam, a fydd yn archwilio effeithiolrwydd trefniadau rhyddhau cleifion mewn ysbytai, rheoli’r galw am ofal heb ei drefnu ac effeithiolrwydd trefniadau arweinyddiaeth genedlaethol. |
Trefniadau cyflenwi ar gyfer absenoldeb athrawon | Datblygiadau ers ein hadroddiad ym mis Tachwedd 2020 ar y pwnc hwn, ac adroddiad gan Bwyllgor Deisebau'r Senedd ym mis Mawrth 2021. |
Gweithlu'r GIG | Dulliau gweithredu cyrff y GIG o ran cynllunio'r gweithlu a dwyn data allweddol ynghyd. |
Cynllunio ar gyfer datblygu cynaliadwy – adfywio tir llwyd | Y camau gweithredu mae cynghorau lleol yn eu cymryd i gefnogi ac annog eiddo annomestig gwag a safleoedd tir llwyd gwag sy'n cael eu haddasu i greu cartrefi neu at ddibenion eraill. |
Diogelwch adeiladau | Sut mae cyrff cyhoeddus cyfrifol yn cyflawni eu cyfrifoldebau statudol i sicrhau bod adeiladau yng Nghymru yn ddiogel, a hynny yn erbyn cefndir Deddf Diogelwch Adeiladau 2022 y DU. |
Gwasanaethau ffoaduriaid Wcreinaidd | Sut mae Llywodraeth Cymru, gan weithio gyda'i phartneriaid, wedi ymateb i gefnogi ffoaduriaid o Wcráin yng Nghymru. |
Llywodraethu/goruchwylio Awdurdodau Parciau Cenedlaethol | P'un a oes gan awdurdodau drefniadau llywodraethu effeithiol sy'n cefnogi canlyniadau da i ddinasyddion. |
Strategaeth ddigidol xx xxxx llywodraeth leol | Ymagwedd strategol y cynghorau at dechnoleg ddigidol, gan gynnwys cymhwyso'r egwyddor a threfniadau datblygu cynaliadwy ar gyfer sicrhau gwerth am arian. |
Defnyddio gwybodaeth am berfformiad mewn llywodraeth leol | Pa un a yw defnydd cynghorau o ddata perfformiad yn galluogi uwch arweinwyr i ddeall safbwynt defnyddwyr gwasanaethau a chanlyniadau eu gweithgareddau i reoli perfformiad yn effeithiol. |
Gwasanaethau canser | Archwilio gwahanol gamau llwybr cleifion ac adeiladu ar waith archwilio lleol yn Iechyd Cyhoeddus Cymru ynghylch xxxxx gwasanaethau sgrinio. |
Tai fforddiadwy | Trefniadau i gyflawni targed Llywodraeth Cymru a gwireddu manteision ehangach, cynnydd hyd yma a risgiau yn ymwneud â chyflawni, a chymhwyso'r egwyddor datblygu cynaliadwy. |
Teithio llesol | Cyflawni amcanion Llywodraeth Cymru a sut mae cyllid cysylltiedig yn cael xx xxxxx a'i ddefnyddio. |
Gwaith arall yr ydym yn bwriadu ei ddechrau yn ystod 2023-24
Cynllunio cyfalaf a rheoli rhaglenni | Rhaglen waith, yn cwmpasu dull gweithredu cyffredinol Llywodraeth Cymru o ran cyfalaf a seilwaith, gwaith archwilio lleol ar gynllunio cyfalaf a gwaith ar raglenni cyfalaf penodol, gan gynnwys gwaith pellach posibl ar raglen fuddsoddi Llywodraeth Cymru ar gyfer ysgolion a cholegau yn dilyn ein hadroddiad yn 2017. |
Heriau i'r sector diwylliannol | Cwmpasu Amgueddfa Cymru, Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Chwaraeon Cymru a Chyngor Celfyddydau Cymru i edrych ar sut maent yn cymhwyso'r egwyddor datblygu cynaliadwy wrth gymryd camau i gyflawni eu hamcanion llesiant. |
Digartrefedd | Archwilio sut mae gwasanaethau'n cydweithio i ddatblygu'r ymateb i ddigartrefedd, wedi'i lywio'n rhannol gan ein gwaith blaenorol ar bobl sy'n cysgu xxxxx, ac yng nghyd-destun cynllun gweithredu ar ddigartrefedd 2021-2026 Llywodraeth Cymru. |
Mynd i’r afael â dirywiad mewn bioamrywiaeth | Golwg lefel uchel ar sut mae cyrff archwiliedig yn ymateb i’r ddyletswydd fioamrywiaeth a chydnerthedd ecosystemau o xxx Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016. Hefyd, adolygiad mwy penodol i archwilio camau y mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn eu cymryd ynghylch safleoedd daearol, dŵr croyw a/neu forol a warchodir. |
Ailgydbwyso gofal a chymorth | Rhaglen xxxxx xx'n edrych ar wahanol agweddau ar agenda Ailgydbwyso Gofal a Chymorth Llywodraeth Cymru a ffrydiau ariannu cysylltiedig, gan gynnwys y Gronfa Integreiddio Rhanbarthol ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol a'r Gronfa Gyfalaf Integreiddio ac Ailgydbwyso Iechyd a Gofal Cymdeithasol. |
Mynd i'r afael â rhestrau aros y GIG | Gwaith archwilio lleol ar draws y byrddau iechyd yn dilyn ein hadroddiad trosolwg cenedlaethol ar yr ôl-groniad mewn gofal wedi’i gynllunio ym mis Mai 2022. |
Mynediad i addysg i blant ag Anghenion Dysgu Ychwanegol | Ystyried costau sy’n gysylltiedig â rhaglen trawsnewid Llywodraeth Cymru a heriau ynghylch ei gweithredu. |
Cyllid a goruchwyliaeth addysg xxxxxxx xx uwch – Y Comisiwn Addysg Drydyddol ac Ymchwil | Gwaith cynnar i edrych ar waith cymhwyso’r egwyddor datblygu cynaliadwy gan y Comisiwn sydd newydd ei greu wrth iddo ddod yn gwbl weithredol o 1 Ebrill 2024. Gallai hyn gynnwys myfyrio ehangach ar heriau ariannol ac eraill i’r sectorau yn dilyn ein Darlun o Addysg Uwch ac Addysg Xxxxxxx mis Hydref 2021. |
Llywodraethiant Awdurdodau Tân ac Achub | Ystyried a oes gan awdurdodau drefniadau llywodraethiant effeithiol sy'n cefnogi canlyniadau da i ddinasyddion (gan ddefnyddio dull tebyg i'n gwaith presennol yn Awdurdodau Parciau Cenedlaethol - gweler uchod). |