CYNNWYS

Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam

Datganiad Cyfrifon am y flwyddyn ariannol a ddaeth i ben ar 31 Mawrth 2022

Xxxxxxx Xxxxx

Prif Swyddog Cyllid a TGCh

CYNNWYS

	TUDALEN
Adroddiad Naratif	2-10
Datganiad o gyfrifoldebau dros y Cyfrifon	11
Dadansoddiad o Wariant a Chyllido a nodyn	12-14
Datganiadau Ariannol:
Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	15
Datganiad o Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn	16
Mantolen	17
Datganiad Llif Arian	18
Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon:
1. Safonau Cyfrifo a gyflwynwyd ond na chawsant eu mabwysiadu eto	19
2. Dyfarniadau Beirniadol wrth Roi Polisïau Cyfrifyddu ar Waith	19
3. Tybiaethau a wnaed am y dyfodol a ffynonellau eraill o ansicrwydd ynglŷn ag amcangyfrifon	19-21
4. Xxxxxxxx Aelodau	21
5. Partïon Cysylltiedig	22
6. Newidiadau rhwng y Sail Gyfrifo a'r Sail Gyllido o xxx y Rheoliadau	23-24
7. Trosglwyddiadau i / (o) Gronfeydd wrth Gefn a Glustnodwyd	27-28
8. Gwariant Gweithredol Arall	29
9. Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi	29
10. Trethi ac Incwm o Grantiau Amhenodol	29
11. Dadansoddiad o Incwm a Gwariant yn ôl natur	29
12. Incwm Cylchrannol	29
13. Incwm Grantiau	30-31
14. Incwm a Gwariant Asiantaeth a Chronfeydd Eraill a Weinyddir gan y Cyngor	32-33
15. Cronfeydd a gronnwyd xxx y Ddeddf Iechyd a threfniadau tebyg	34
16. Costau Archwilio Allanol	34
17. Tâl Swyddogion	35-36
18. Treth y Cyngor	36
19. Ardrethi Annomestig	37
20. Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar	38
21. Ailbrisio ac Ailddosbarthu	39
22. Asedau a xxxx eu Dal i'w Gwerthu	39
23. Gwariant Cyfalaf a Nawdd Cyfalaf Gofynnol	40
24. Ymrwymiadau xxx y Contractau Cyfalaf	40
25. Offerynnau Ariannol	41-45
26. Dyledwyr	46
27. Dyledwyr Treth y Cyngor	46
28. Credydwyr	46
29. Dyledion / Asedau Wrth Gefn	46
30. Darpariaethau	47
31. Cynlluniau Ariannu Preifat a Chytundebau Tebyg	48
32. Prydlesau	48-49
33. Trosglwyddiadau sydd a wnelont â Buddion ar ôl Cyflogaeth	49-50
34. Asedau a Dyledion Pensiwn a Gydnabyddir yn y Fantolen	50-51
35. Sail ar gyfer Amcangyfrif Asedau a Dyledion	52
36. Cynlluniau Cyfraniadau Diffiniedig	52
37. Cronfa Adbrisio wrth Gefn	53
38. Cyfrif Addasiadau Cyfalaf	53
39. Y Gronfa Bensiynau	54
40. Cyfrif Absenoldebau Cronedig	54
41. Llif Arian – Addasu Gwarged / Diffyg Net ar ddarparu gwasanaethau	54
42. Llif Arian – Addasiad ar gyfer Eitemau sydd wedi eu Cynnwys yn y Gwarged neu’r Diffyg Net ar ddarparu gwasanaethau sy’n weithgareddau buddsoddi a chyllido	54
43. Llif Arian - Gweithgareddau Gweithredol	55
44. Llif Arian - Gweithgareddau Buddsoddi	55
45. Llif Arian - Gweithgareddau Cyllido	55
46. Digwyddiadau ar ôl y Cyfnod Adrodd	55
47. Polisïau Cyfrifyddu	56-69
Y Cyfrif Refeniw Tai a Nodiadau	70-73
Adroddiad yr Archwilydd Annibynnol	74-78
Datganiad Llywodraethu Blynyddol	79

1. Rhagarweiniad

1.1 Mae’r adroddiad Naratif hwn yn rhoi crynodeb o berfformiad ariannol y Cyngor, ei sefyllfa ariannol a’r prif faterion sy’n effeithio ar y Cyngor a’i Ddatganiad Cyfrifon. O xxx Reoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) 2018 mae’n ofynnol i’r Cyngor gyhoeddi Datganiad Cyfrifon ar gyfer pob blwyddyn ariannol. Y rhain yw’r Datganiadau sy’n dilyn yr adroddiad naratif hwn:

• Datganiad o Gyfrifoldebau dros y Datganiad Cyfrifon, sy’n nodi cyfrifoldebau’r Cyngor a’r Prif Swyddog Cyllid a TGCh.

• Dadansoddiad o Wariant a Chyllido, sy’n dangos y gwariant net a godir ar drethiant a rhenti ac yn ei gymodi i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

• Mae’r datganiad hwn yn dangos y gost cyfrifyddu yn ystod y flwyddyn o ddarparu gwasanaethau yn unol â’r arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol, yn hytrach na’r swm a ariennir drwy drethi lleol a rhenti. Mae Cynghorau yn codi trethi ar gyfer gwariant yn unol â rheoliadau; gall hyn fod yn wahanol i’r gost cyfrifyddu. Dangosir sefyllfa treth y cyngor yn y Datganiad Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn;

• Datganiad Symudiadau mewn Cronfeydd Wrth Gefn, sy’n dangos y symudiadau yn ystod y flwyddyn yn amrywiol gronfeydd wrth gefn y Cyngor, wedi’u dosbarthu yn ‘gronfeydd y gellir eu defnyddio’ (hynny yw, y rhai y gellir eu defnyddio i ariannu gwariant neu leihau trethi lleol) a chronfeydd eraill;

• Y Fantolen, sy’n dangos sefyllfa ariannol y Cyngor ar 31 Mawrth 2022;

• Datganiad Llif Arian, sy’n dangos y newid mewn xxxxx xxxxx ac eitemau cyfwerth ag xxxxx xxxxx y Cyngor yn ystod y flwyddyn ariannol;

• Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon, sy’n cynnwys Polisïau Cyfrifyddu’r Cyngor;

• Y Cyfrif Refeniw Tai (CRT) a nodiadau, sy’n dangos yn fanylach yr incwm a'r gwariant ar

wasanaethau’r CRT sydd wedi’u cynnwys yn y Cyfrif Incwm a Gwariant Cynhwysfawr;

• Adroddiad yr Archwilydd Annibynnol, sy’n rhoi barn yr archwilydd ar y datganiadau ariannol;

• Datganiad Llywodraethu Blynyddol, sy’n asesu i xx xxxxxx y xxx’r Cyngor wedi cydymffurfio â’i

God Llywodraethu ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ar 31 Mawrth 2022.

2. Nodau ac Amcanion Corfforaethol y Cyngor

2.1 Cynllun y Cyngor yw’r cynllun hollgynhwysol sy'n helpu'r Cyngor i dargedu ei adnoddau a gwella. Mae’r Cynllun cyfredol yn cyflwyno gweledigaeth a fframwaith ar gyfer cyfnod o dair blynedd (2020-23) ond mae hefyd yn destun adolygiad blynyddol (ym mis Mai) pan bennir targedau a chamau gweithredu ar gyfer y deuddeg mis nesaf. Adolygodd y Cyngor y Cynllun yn gynt ag xxxxx xxxxx, fel y byddai modd cymeradwyo blwyddyn olaf y Cynllun (2022-23) ym mis Mawrth cyn yr etholiadau llywodraeth leol ym mis Mai 2022. Cymeradwywyd y Cynllun fis Mawrth ac fe’i cyhoeddwyd fis Mai 2022. Bydd y Cyngor yn llunio Cynllun newydd yn ystod 2022 yn xxxxx i’w gymeradwyo fis Mai 2023.

2.2 Mae’r Cyngor yn adrodd ynghylch y cynnydd wrth gyflawni blaenoriaethau Cynllun y Cyngor i’r Bwrdd Gweithredol yn chwarteri 2 a 4 ac i’r Cynghorwyr yn chwarteri 1 a 3. Xxx blwyddyn mae’r Cyngor yn cyhoeddi adroddiad arfarnu perfformiad sy’n nodi’r cynnydd cyffredinol y mae’r Cyngor wedi’i wneud wrth gyflawni ei amcanion, yn dangos a gyflawnwyd yr effaith a ddymunwyd ac yn nodi unrhyw faterion sy’n dal heb eu datrys. Mae Cynllun y Cyngor ar gael ar https: //www. wrexham. gov. uk. Cyhoeddir Adroddiad Perfformiad Blynyddol 2021/22 ar wefan y Cyngor yn hydref 2022. Mae’r Cyngor wrthi’n adolygu data perfformiad diwedd y flwyddyn, ond xxx xxxx o’r prif bwyntiau wedi’u crynhoi isod:

• Datblygu’r economi: O xxx y flaenoriaeth hon bu arwyddion amlwg o adferiad wrth lacio’r cyfyngiadau a gwelwyd fod pobl yn dechrau magu xxxxx eto. Xxx’r prif bwyntiau’n cynnwys cyfraniad y Xxx Cymorth Busnes at greu 120 o swyddi yn chwarter 2 o gymharu â dim yn chwarter 1. Yn yr un xxxx, xxx busnesau manwerthu sydd wedi’u lleoli yn eiddo’r Cyngor wedi dal i xxxxx yn sgil y cyfyngiadau a bennwyd wrth ymateb i’r pandemig Covid-19.

• Sicrhau bod pawb yn ddiogel: Gwnaed cynnydd da o xxx y flaenoriaeth hon yn gyffredinol yn 2021/22. Mae’r prif bwyntiau’n cynnwys y ffaith bod nifer y bobl sy’n cysgu ar y stryd wedi aros yn isel. Mae Cynllun Cyflawni’r Grant Cymorth Tai wedi’i sefydlu xxxxxxx, gan gyfuno grantiau a ddarparwyd yn y gorffennol drwy gynlluniau Cefnogi Pobl, Digartrefedd, Xxxx a Rhentu Doeth Cymru. Gwnaed cynnydd ardderchog wrth gyflwyno’r Gwasanaeth Cynhwysiant Ariannol newydd i gynnal cynaladwyedd tenantiaethau a lleihau’r perygl o droi pobl xxxxx, a phenodwyd Swyddogion Cynhwysiant newydd. Mae’r Grŵp Rheoli Risg Pobl Ddiamddiffyn ac mewn Perygl yn dal i wneud cynnydd ardderchog ymhob xxxx.

• Sicrhau Cyngor modern a chryf: Mae’r cynnydd wedi parhau’n chwim. Ymysg yr uchafbwyntiau mae’r cynnydd a wnaed â’r rhaglen Dulliau Gweithio Cyfoes, sy’n sicrhau y cefnogir y gweithlu wrth weithio gartref, mewn swyddfeydd neu ar safleoedd eraill fel y bo’n briodol. Mae’r Cyngor yn dal i ehangu ei ddarpariaeth ar-xxxx xx yn ychwanegu gwasanaethau newydd. Yn chwarter 2, derbyniwyd 42,678 o geisiadau am wasanaethau ar-lein a chafwyd cyfradd boddhad o 92%. Mae cynlluniau cynhwysiad digidol yn dod yn eu blaenau’n dda a gweithwyr yn cael eu cefnogi i gynnig mwy o ddeunydd ar wefan y Cyngor,

gan sicrhau fod yr wybodaeth yn eglur ac yn hygyrch. Mae ansawdd ac amlder gwaith ymgynghori ac

ymgysylltu’n dal i gynyddu.

• Gwella'r amgylchedd: Gwnaed cynnydd sylweddol yng nghyswllt y Flaenoriaeth o Wella’r Amgylchedd. Ymysg uchafbwyntiau eraill, fe gymeradwyodd y Bwrdd Gweithredol y Cynllun Datgarboneiddio yn chwarter un. Mae’r cynllun hwnnw’n pennu’r trywydd ar gyfer 2021-2030. Hefyd, yn chwarter 2 fe gymeradwyodd y Bwrdd Gweithredol Bolisi Archwilio Xxxxxxxxx y Priffyrdd. Mae achosion o dipio anghyfreithlon yn dal yn llai niferus na’r targedau a bennwyd ac mae pethau’n gwella gydag ailgylchu a chompostio. Mae’r ddau xxxx xxx’n dystiolaeth fod y Cyngor wedi dal i ragori ar dargedau cenedlaethol

• Gwella addysg uwchradd: Gwnaed cynnydd gwerth chweil wrth gyflawni’r camau gweithredu a bennwyd yn y Cynllun Gweithredu Ôl Arolwg (CGOA), ond mae effaith barhaus Covid-19 ar fyd addysg a methu ag olrhain ac adrodd ar gynnydd mewn meysydd allweddol wrth fesur perfformiad yn dal i amharu ar y gallu i gyflawni’r targedau a gytunwyd. Gwnaed cynnydd, serch hynny, ac mae’r uchafbwyntiau’n cynnwys cwblhau’r drefn o ailstrwythuro’r gwasanaeth i hybu arbenigedd a’r gallu i gyflawni mewn meysydd allweddol, gan gynnwys llwyddo i benodi Pennaeth y Gwasanaeth Cynhwysiad ac Anghenion Dysgu Ychwanegol. Secondiwyd tri o benaethiaid i adolygu’r dull gweithredu ar gyfer pontio, gan gynnwys i’r ysgol uwchradd.

• Hyrwyddo Iechyd a Lles Da: Ar y cyfan fe barhaodd y cynnydd da o xxx y flaenoriaeth hon. Mae’r uchafbwyntiau’n cynnwys y cynnydd cadarnhaol a wnaed yn gyflym gyda Bwrdd Gwella Cyflym Gofal Cymdeithasol i Blant. Yn dilyn y gwaith llwyddiannus a gyflawnwyd yng nghamau 1 a 2 mae’r Bwrdd xxxxxxx wedi symud ymlaen i gam 3. Bydd dal i ddarparu’r Cynnig Gwarcheidwaeth Arbennig a gweithredu’r Fframwaith Xxxx a Chymorth Cynnar a Pholisi Trothwy’r Gwasanaethau Plant hefyd yn cyfrannu at gynnydd.

3. Perfformiad Ariannol

Proses Cyllideb 2021/22

3.1 Wrth baratoi Cynllun Ariannol Tymor Canolig y Cyngor (CATC) mae’r Cyngor yn llunio cynlluniau gwariant dros dro ar gyfer y blynyddoedd ariannol i ddod gan sicrhau y’u mantolir â’r arian y disgwylir ei dderbyn gan Lywodraeth Cymru a thalwyr Treth y Cyngor. Mae’r CATC yn broses sy’n digwydd yn raddol dros dair blynedd ac mae’n datblygu’r gwaith a hyn a gyflawnwyd mewn blynyddoedd blaenorol, gan ystyried gwasgfeydd demograffig, deddfwriaethol ac eraill, a buddsoddi mewn blaenoriaethau; ac y lliniarir arnynt gan arbedion arfaethedig er mwyn sicrhau y gellir cyflawni cyllideb gytbwys yn y flwyddyn sydd i ddod.

3.2 Adolygir CATC y Cyngor yn gyson ac fe’i cymeradwyir yn ffurfiol xxx blwyddyn fel rhan o’r drefn o bennu’r gyllideb. Rhwng 2020/21 a 2022/23 daeth i’r amlwg fod angen gwerth tua £6 miliwn o arbedion/toriadau yn y gyllideb er mwyn talu’r diffyg dros y ddwy flynedd rhwng 2021/22 a 2022/23, a bod a wnelo £2. 7 miliwn o hynny â blwyddyn ariannol 2021/22.

3.3 Ar 24 Chwefror 2021, ar sail argymhellion y Bwrdd Gweithredol, cymeradwyodd y Cyngor gyllideb gwerth cyfanswm o £259. 5 miliwn ar gyfer blwyddyn ariannol 2021/22. Yn yr un cyfarfod rhoes y Cyngor gymeradwyaeth hefyd i’r Cynllun Ariannol Tymor Canolig diwygiedig ar gyfer y cyfnod rhwng 2021/22 a 2023/24, yn ogystal â Strategaeth Rheoli’r Trysorlys a Strategaeth Fuddsoddi 2021/22. Cymeradwyodd y Bwrdd Gweithredol gyllideb y Cyfrif Refeniw Tai a’r Rhaglenni Cyfalaf (rhai’r CRT ac eraill) ar 9 Chwefror 2021.

Lefel Amcanedig y Balansau

3.4 Cynigiwyd cyllideb 2021/2022 ar sail tybiaethau ynglŷn â’r balansau y byddai eu xxxxxx ar y Cyngor wrth ymateb i unrhyw wasgfeydd annisgwyl ar wariant. Xxx xxxxx i’r balansau hyn adlewyrchu’r profiad gwario a’r risgiau y gallai’r Cyngor fod yn agored iddynt. Yn y cyfarfod a gynhaliwyd ar 24 Chwefror 2021, cymeradwyodd y Cyngor y Strategaeth Cronfeydd wrth Gefn, y balans o £7. 018 miliwn a argymhellwyd ar gyfer y Gronfa Gyffredinol a’r isafswm o £5 miliwn a bennwyd ar gyfer y Cyfrif Refeniw Tai yn 2021/22. Ar 18 Mai 2021 cymeradwyodd y Bwrdd Gweithredol y sefyllfa refeniw derfynol ar gyfer 2020/21 ac ychwanegwyd £1. 4 miliwn arall i’r Gronfa Gyffredinol, gan greu cyfanswm o £8. 433 miliwn.

Monitro’r Gyllideb

3.5 Xxx xxx y Cyngor weithdrefnau rheoli ariannol sefydledig a chadarn ar gyfer monitro cyllidebau a lliniaru ar unrhyw orwariant a ragwelir. Bu’r gweithdrefnau hyn yn dra llwyddiannus wrth roi rhybudd cynnar

bod perygl o beidio â chyflawni unrhyw arbedion a gymeradwywyd yn y gyllideb, ac adnabod unrhyw risgiau a gwasgfeydd ar wasanaethau sy’n datblygu. Darperir gwybodaeth ynglŷn â’r gyllideb refeniw, ynghyd â’r cynnydd wrth gyflawni’r arbedion arfaethedig, xxx deufis i’r Aelodau. Caiff gwybodaeth am y gyllideb refeniw a rheoli’r risgiau a ddynodwyd wrth bennu’r gyllideb ei hadrodd i’r Cyngor ymhen chwe mis o’r flwyddyn.

Mae’r Bwrdd Gweithredol hefyd yn ystyried y sefyllfa refeniw derfynol ac yn cymeradwyo’r trefniadau ar gyfer dwyn cronfeydd a balansau ymlaen. Mae’r broses hon yn golygu bod yno herio effeithiol, gan gynnwys adolygu unrhyw effeithiau posibl ar berfformiad gwasanaethau.

3.6 Yn yr adroddiad monitro cyntaf a gyflwynwyd i’r aelodau yn ystod y flwyddyn ariannol amlygwyd fod yno wasgfa gyffredinol ar y gorwel ac mewn ymateb i hynny sefydlodd y Prif Swyddogion drefniadau effeithiol ar gyfer rheoli adnoddau fel bod eu gwariant yn is na’r terfyn xxxxx xxxxx a bennwyd yn eu cyllidebau, ac mae’r sefyllfaoedd terfynol yn adlewyrchu hynny.

3.7 Daliodd y galw ar gyllidebau gofal cymdeithasol i dyfu gydol y flwyddyn, yn enwedig felly wrth ymateb i alw cynyddol am wasanaethau arbenigol, gofal preswyl, maethu a lleoliadau addysgol. Gellid priodoli rhywfaint o’r cynnydd yn y galw i effaith y pandemig Covid-19, a chydnabu Llywodraeth Cymru hynny drwy ddarparu ychwaneg o gymorth grant yn ystod y flwyddyn.

3.8 Cafodd y pandemig Covid-19 effaith sylweddol ar y Cyngor. Yn y deuddeg mis hyd 31 Mawrth 2022, hawliodd y Cyngor £19,288,000 gan Lywodraeth Cymru ar gyfer costau ychwanegol yr aed iddynt a £2,044,000 i wneud iawn am golli incwm.

3.9 Yn ogystal â hynny darparodd y Cyngor daliadau gwerth £20 miliwn i fusnesau ac unigolion ar ran Llywodraeth Cymru, gan gynnwys grantiau busnes, Rhyddhad Ardrethi Annomestig Cenedlaethol, y bonws gofal cymdeithasol, cynyddu’r Tâl Salwch Statudol, taliadau hunan-ynysu a chymorth â chostau tanwydd dros y gaeaf. Ceir rhagor o fanylion yn y Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon, nodyn 14e.

Mae’r Cyngor wedi dechrau’r drefn o gyflwyno’r cynllun Costau Byw.

Sefyllfa Refeniw Derfynol 2021/22

3.10 Mae’r tabl ar dudalen 5 yn dangos sefyllfa refeniw derfynol y Cyngor ar gyfer 2021/22. Gwariodd gwasanaethau’r Cyngor (ac eithrio’r Cyfrif Refeniw Tai) £251,147,000 o gyllideb o £259,492,000, gan greu gwarged o £8,345,000 (llinell 2, colofn c). Roedd yr arenillion net o Dreth y Cyngor a chyllid y llywodraeth (llinell 3, colofn c) fel y disgwyl ar gyfer blwyddyn ariannol 2021/22, gan greu gwarged cyffredinol o

£8,345,000 i’r Cyngor. Roedd gan ysgolion warged o £5,068,000 (llinell 1, colofn c). At ei gilydd, gwariodd y gwasanaethau (ac eithrio ysgolion) £131,388,000 a oedd £673,000 (0. 5%) yn llai na’r gyllideb, ac yn sgil gwariant corfforaethol a chanolog cafwyd gwarged o £2,603,000, yn bennaf oherwydd swm ychwanegol yn y Grant Cynnal Refeniw a gyhoeddwyd ddiwedd y flwyddyn. Crëodd hynny warged net cyffredinol o gymharu â’r gyllideb wreiddiol o £3,277,000.

3.11 Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru gynnydd ôl-weithredol o £2,504,000 yn Grant Cynnal Refeniw 2021/22 ym mis Mawrth, gyda’r nod o wneud iawn am wariant a ddaeth o adnoddau’r Cyngor yn ystod y flwyddyn, er mwyn helpu i reoli gwasgfeydd yn y dyfodol. Nid yw’r swm wedi’i neilltuo at unrhyw ddiben penodol a gellir hefyd ei ddwyn ymlaen yn y cronfeydd wrth gefn. Mae’n cynnwys £417,000 a glustnodwyd yn benodol ar gyfer ehangu’r gwasanaeth gofal cartref drwy dalu am wersi gyrru a galluogi gweithwyr gofal cartref i gael cerbydau trydan. Mae’r cyllid ychwanegol wedi’i gynnwys yn y sefyllfa derfynol gorfforaethol a chanolog. Ceir manylion ynglŷn â’r amrywiant yn y sefyllfa derfynol yn yr Adroddiad i’r Bwrdd Gweithredol ynglŷn â Sefyllfa Refeniw Derfynol 2021/22 a’r Cynigion ar gyfer Xxxx Xxxxxx ( https: //moderngov. wrecsam. gov. uk/documents/g5624/Pecyn%20adroddiadau%20cyhoeddus%2014eg-Meh-2022%2010. 30%20Bwrdd%20Gweithredol. pdf?T=10&LLL=1).

3.12 Mae’r Cyngor yn monitro gwariant (gan gynnwys cyfraniadau i gronfeydd gwasanaethau ac ohonynt, cronfeydd a glustnodwyd a grantiau) yn ôl ei gyllideb ar gyfer y flwyddyn, yn seiliedig ar ei strwythur rheolaeth ac adrannol mewnol. Mae’r gwariant a’r incwm treth y cyngor a gafodd ei fonitro yn ystod y flwyddyn yn cynnwys cost y Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor ond nid yw’n cynnwys y taliadau a Threth y Cyngor a godwyd ar gyfer praeseptau Comisiynydd Heddlu a Throseddu Gogledd Cymru a’r Cynghorau Cymuned.

3.13 Mae’r Cyngor yn aelod o Fwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru ac xxxxx xxx’n ofynnol iddo gyflwyno xx xxxx drafodion a balansau sy’n gysylltiedig â gwaith y Bwrdd, yn ogystal â’r gyfran (12.5%) y mae’r Cyngor yn ei ddal o weddill balansau, incwm a gwariant y Cydbwyllgor, ym Mantolen y Cyngor a’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Sefyllfa derfynol y Bwrdd oedd tanwariant o £241,000 a bu’r Bwrdd yn trafod hynny ar 29 Ebrill 2022. Dyma’r ddolen i Adroddiad y Bwrdd:

Rhaglen Cyfarfod Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru ar gyfer dydd Gwener, 29 Ebrill 2022, 1. 30pm (llyw. cymru)

3.14 Gan addasu ar gyfer y cronfeydd gwasanaethau, cronfeydd a glustnodwyd a grantiau a drosglwyddwyd gan wasanaethau yn ystod y flwyddyn (£11,379,000) (llinell 2, colofn d), Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor a phraeseptau’r Heddlu a’r Cynghorau Cymuned (£7,502,000) (gweler colofn e) a chyfran y Cyngor o warged Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru o £93,000 (gweler colofn f), y canlyniad yw cyfanswm gwariant o £247,176,000 (llinell 2, colofn g) ar Falansau'r Gronfa Gyffredinol (gan gynnwys Cronfeydd a Glustnodwyd) ac incwm o £266,994,000 (llinell 3, colofn g), gan greu gwarged cyffredinol o £19,817,000 (llinell 4, colofn g).

3.15 Adroddir ynghylch y Cyfrif Refeniw Tai ar wahân yn ystod y flwyddyn ariannol, ac fe'i cyfunir wrth gynhyrchu'r cyfrifon diwedd blwyddyn. Roedd gwariant y CRT £5,010,000 yn fwy nag incwm (gweler llinell 5, colofn f) ac felly bu gostyngiad o £5,010,000 ym malansau'r CRT. Y rheswm am hynny oedd rhyddhau arian i’w fuddsoddi ym mhrosiect Porth Wrecsam a gwariant Cyfalaf o’r CRT a ohiriwyd o 2020/2021. Y gwariant net cyffredinol (gan gynnwys y CRT) felly yw £252,186,000 (llinell 6, colofn g) sy’n creu gwarged o £14,808,000 (llinell 8, colofn g).

ADDRODIAD

	2021/22	Cyllideb £’000 a	Gwir Ganlyniad £’000 b	Amrywiant £’000 c	Cronfeydd wrth Gefn Net a Drosglwyd dwyd yn y Flwyddyn £’000 d	Addasu ar gyfer Paeseptau’r Heddlu a Chymuned au a Chynllun Gostyngiad au Treth y Cyngor £’000 e	Bwrdd Uchelgais Economaid d Gogledd Cymru # £’000 f	Gwariant Net I’w godi ar Falansau’r Gronfa Gyffredinol A’r CRT £’000 g-b+d+e+f
1	Gwasanaethau Cronfa’r Cyngor
	Yr Amgylchedd a Thechnegol	35,694	35,523	(171)	1,007	0		36,530
	Cynllunio a Rheoleiddio	2,294	1,706	(588)	(9)	0		1,697
	Tai a’r Economi	6,967	5,877	(1,090)	(1,120)	0	(66)	4,691
	Gofal Cymdeithasol	63,698	66,796	3,098	(445)	0		66,351
	Addysg ac Ymyrraeth Gynnar	6,996	6,076	(920)	(1,462)	0		4,614
	Ysgolion	91,525	86,457	(5,068)	0	0		86,457
	Llywodraethu a Chwmeiriaid	3,409	3,322	(87)	(20)	0		3,302
	Cyllid a TGCh	7,185	6,668	(517)	17	0		6,685
	Y Prif Weithredwr	3,097	2,861	(236)	73	0		2,934
	Trwsio a Chynnal Chadw	2,722	2,559	(163)	0	0		2,559
	Corfforaethol a Chanolog – Gwasanaethau	20,468	17,999	(2,469)	(9,432)	(11,640)		(3,073)
	Gwariant Net ar Wasanaethau	244,055	235,844	(8,211)	(11,391)	(11,640)	(66)	212,747
	Corfforaethol a Chanolog
	Gwariant Gweithredol Arall	7,215	7,215	0	0	19,141	0	26,356
	Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi	8,222	8,088	(134)	12	0	(27)	8,073
2	Cyfanswm Gwariant Net ar Wasanaethau Cronfa’r Cyngor Gwariant	259,492	251,147	(8,345)	(11,379)	7,502	(93)	247,176
	Wedi’I ariannu gan:
	Grantiau’r Llywodraeth	(188,856)	(188,856)	0	0	0	0	(188,856)
	Treth y Cyngor	(70,636)	(70,636)	0	0	(7,502)	0	(78,138)
3	Cyfanswm Incwm Cronfa’r Cyngor	(259,492)	(259,492)	0	0	(7,502)	0	(266,994)
4	(Gwarged) / Diffyg Terfynol yng Nghronfa’r Cyngor	0	(8,345)	(8,345)	(11,379)	0	(93)	(19,817)
	Y Cyfrif Refeniw Tai Gwariant	54,952	60,091	5,139	0	0	0	60,091
	Incwm	(59,957)	(55,082)	4,875	0	0	0	(55,082)
5	Gwariant Net Terfynol	(5,005)	5,010	10,015	0	0	0	5,010
6	Cyfanswm Gwariant Net (gan gynnwys y CRT)	254,487	256,157	1,670	(11,379)	7,502	(93)	252,186
7	Trethi ac Incwm o Grantiau	(259,492)	(259,492)	0	0	(7,502)	0	(266,994)

	Amhenodol
8	(Gwarged) / Diffyg Cyffredinol	(5,005)	(3,335)	1,670	(11,379)	0	(93)	(14,808)

* Mae Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor wedi'i gynnwys fel xxxxx a swm treth y cyngor a gasglwyd yn y sefyllfa ariannol derfynol yw’r gwir swm gan ystyried Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor. Gwneir addasiad i ddangos swm Treth y Cyngor a gasglwyd gan roi cyfrif am Gynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor (£11,640,000) a chynnwys praeseptau cynghorau cymuned a’r heddlu (£19,141,000) yn y Cyfrif Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

# Dyma gyfran y Cyngor (12.5%) o warged Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru am y flwyddyn (£93,000).

4. Y Sefyllfa Ariannol ar 31 Mawrth 2022

4.1 Mae'r Cyngor wedi darparu ar gyfer rhwymedigaethau hysbys a sefydlu cronfeydd wrth gefn ar gyfer rhwymedigaethau yn y dyfodol, neu wedi clustnodi arian ar gyfer datblygu gwasanaethau yn y dyfodol. Darpariaethau yw symiau sydd wedi'u cynnwys yn y cyfrifon fel rhwymedigaethau lle cafwyd digwyddiad yn y gorffennol sy'n debygol o arwain at rwymedigaeth ariannol, ond lle bo ansicrwydd ynghylch amseriad ac union xxxxx y rhwymedigaeth honno. Hwn felly yw amcangyfrif gorau’r Cyngor o’r rhwymedigaethau ariannol ar 31 Mawrth 2022. Cyflwynir darpariaethau yn nodyn 30 o’r Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon.

ADDRODDIAD

4.2 Cronfeydd wrth gefn yw’r symiau a neilltuir yn y cyfrifon i’w defnyddio at ddibenion nad ydynt yn cyfateb i’r diffiniad o ddarpariaethau. Cyflwynir y wybodaeth am gronfeydd wrth gefn yn y Datganiad Symudiadau mewn Cronfeydd wrth Gefn ar dudalen 12 ac yn nodyn 7 yn y Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon. Mae balans Cronfa Gyffredinol y Cyngor yn fesur o’r cronfeydd wrth gefn sydd heb eu neilltuo y mae’r Cyngor yn eu dal er mwyn bodloni gofynion llif arian ac ymateb i ddigwyddiadau na ellir eu rhagweld yn y dyfodol. Cyfanswm balans y Gronfa Gyffredinol oedd £8. 433 miliwn ar 31 Mawrth 2022 (gweler y Datganiad Symudiadau mewn Cronfeydd wrth Gefn ar dudalen 12).

5. Buddsoddi Cyfalaf

5.1 Buddsoddwyd cyfanswm o £88. 62 miliwn o gyfalaf (heb gyfalaf a gronnwyd) yn ystod y flwyddyn. Mae'r tablau canlynol yn cynnwys dadansoddiad o'r gwariant hwn a sut y cafodd ei ariannu:

Ymhle y gwariwyd yr arian cyfalaf	2021/22 £’000	%	O ble ddaeth yr arian cyfalaf	2021/22 £’000	%
Addasu a gwella ysgolion	9,908	11.18	Benthyca	56,980	64.30
Gwella Priffyrdd	5,664	6.39	Derbyniadau Cyfalaf	0	0
Datblygu Economaidd a Chynllunio	4,371	4.93	Grantiau, Cyfraniadau a Rhoddion	28,474	32.13
Grantiau Adnewyddu Tai	1,805	2.04	Cyfraniadau Refeniw	3,018	3.40
Gwella Tai’r Cyngor	62,790	70.85	Cynlluniau Ariannu Preifat	150	0.17
Arall	3,934	4.44
Cynllun Ariannu Preifat – Canolfan Gwaredu Gwastraff	150	0.17
Cyfanswm	88,622	100	Cyfanswm	88,622	100

5.2 Mae’r gwariant ar addasu a gwella ysgolion yn cynnwys £3,389,000 ar gyfer estyniad a gwelliannau yn Ysgol Gynradd Xxxxxx a

£1,107,000 am estyniad ar Ysgol Gynradd Xxxxxx’x Xxxx. Xxx’r gwariant ar Ddatblygu Economaidd a Chynllunio’n cynnwys £3,010,000 i greu Canolfan Les yn Adeiladau’r Goron.

5.3 Mae a wnelo £53. 1 miliwn o’r xxxx fenthyciadau â’r CRT.

6. Benthyca

6.1 Prifswm dyledion y Cyngor ar fenthyciadau ar 31 Mawrth 2022 oedd £392 miliwn. Mae'n strategaeth gan y Cyngor i gynnal lefel y benthyca allanol yn unol â'r Gofyniad Cyllido Cyfalaf. Ni chodwyd unrhyw fenthyciadau o’r Bwrdd Benthyca Gwaith Cyhoeddus yn ystod y flwyddyn.

7. Ailbrisio a Gwaredu Asedau Anghyfredol

7.1 Xxx xxx y Cyngor raglen dreigl i ailbrisio’i xxxx asedau mewn pum mlynedd. Yn 2021/22 ailbrisiwyd asedau Tai a Gwarchod y Cyhoedd, Swyddfeydd Cyhoeddus ac eiddo Ystadau Amaethyddol. Dyma’r rhaglen ar gyfer y blynyddoedd i ddod:

2022/23 – Marchnadoedd, Siopau ac Eiddo Gofal Cymdeithasol

2023/24 – Ysgolion, Clybiau Ieuenctid a’r Ganolfan Gwaredu Gwastraff (Cynllun Ariannu Preifat) 2024/25 – Anheddau'r Cyngor, Ystadau Masnachol, Eiddo Amgylcheddol a Hamdden

7.2 Yn ogystal â’r rhaglen dreigl, cynhelir adolygiad blynyddol o amhariadau a newidiadau sylweddol wrth ddefnyddio eiddo.

7.3 Mae archwilio prisiadau asedau wedi bod yn bwnc llosg yn y byd archwilio ers peth amser. Daeth yn fwy amlwg yn ystod 2021-22, yn bennaf oherwydd cynnydd sylweddol mewn costau adeiladu (ar sail chwyddiant ac ansefydlogrwydd yr economi) a phrisiau gwerthu tai, sy’n amrywiolion allweddol wrth bennu costau amnewid dibrisiedig a phrisio anheddau. Mae Archwilio Cymru wedi ystyried pa ddulliau amgen sydd eu xxxxxx wrth brisio asedau oherwydd y perygl nad yw prisiadau hŷn wedi’u diwygio yn ôl y ffactorau uchod. Ar 31 Mai roedd Archwilio Cymru a Chymdeithas Trysoryddion Cymru’n dal i drafod sut ellid cyflwyno gwell ffyrdd o brisio. Ni addaswyd unrhyw brisiadau wrth lunio’r Datganiad Cyfrifon Drafft.

7.4 Yn ystod y flwyddyn fe werthodd y Cyngor xxxxx £458,000 o Anheddau’r Cyngor ac asedau eraill â gwerth cario ymlaen o £922,000. Gwnaeth y Cyngor elw o £163,000 ar werthu asedau. Yn ogystal â hynny cafwyd colledion o £1,207,000 wrth ddad-gydnabod asedau yn ystod y flwyddyn.

ADRODDIAD

8. Rhwymedigaethau Pensiwn

8.1 Mae’r Datganiad Cyfrifon, fel y’i cyflwynwyd, yn cydymffurfio â gofynion Safon Cyfrifyddu Ryngwladol 19 (IAS 19) gan fod y Cyfrif Incwm a Gwariant Cynhwysfawr yn adlewyrchu’r gost yn y flwyddyn gyfredol o ddarparu pensiynau i weithwyr, yn unol â chyngor Mercers, actiwari’r Cyngor. Yn ogystal, mae’r Fantolen yn cynnwys asesiad yr actwari o gyfran y Cyngor o rwymedigaeth y Gronfa Bensiynau, sef £296. 1 miliwn ar 31 Mawrth 2022, a’r gronfa wrth gefn sydd xx xxxxxx i gyllido’r rhwymedigaeth honno. Y rhwymedigaeth a gyflwynwyd ar gyfer y gronfa bensiynau yw cyfanswm y diffyg amcanedig sy’n bodoli dros oes ddisgwyliedig y gronfa. Bydd y diffyg hwn yn newid yn flynyddol ar sail perfformiad buddsoddiadau a’r tybiaethau actiwarïaidd a wneir ynghylch pensiynwyr cyfredol, pensiynwyr gohiriedig a'r gweithwyr presennol.

8.2 Mae’r Fantolen hefyd yn cynnwys swm o £118,000 sydd a wnelo â chyfran y Cyngor (12.5%) o rwymedigaeth cronfa bensiynau Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru.

9. Newidiadau yn y Datganiad Cyfrifon a Newidiadau Pellach yn y Dyfodol

9.1 Yn ystod y flwyddyn ni chyflwynwyd unrhyw newidiadau sylweddol yn Natganiad Cyfrifon y Cyngor.

10. Rhagolygon Ariannol ar gyfer y Cyngor

10.1 Ar 23 Chwefror 2022 cymeradwyodd y Cyngor Gynllun Ariannol Tymor Canolig a amlygai ddiffyg refeniw posib o tua £3. 5 miliwn ar gyfer y cyfnod rhwng 2022/23 a 2024/25. Gellir gweld y cynllun ariannol drwy ddilyn y ddolen ganlynol: https: //www. wrecsam. gov. uk/service/dogfennau-cyllid

10.2 Golygodd y setliad ar gyfer cyllideb 2022/23 y bu modd sefydlogi’r sefyllfa ariannol i ryw raddau, gan ystyried y gwasgfeydd sylweddol a oedd wedi datblygu mewn nifer o wasanaethau, ac yn enwedig felly’r galw am wasanaethau gofal cymdeithasol. Am y tro cyntaf ers mwy na degawd, darparodd Llywodraeth Cymru setliad ariannol dangosol amlflwyddyn ac felly bu modd cynllunio’n fwy trylwyr a chasglu mwy o wybodaeth wrth lunio Cynllun Ariannol Tymor Canolig y Cyngor. Daeth gwasgfeydd chwyddiant i’r amlwg wrth ystyried y gyllideb ar gyfer 2022/23. Gwnaed cynlluniau ar sail tybiaethau y gallai chwyddiant costau ynni a chyflogau fod yn fwy na’r disgwyl, ond yn y cyfamser mae chwyddiant cyffredinol (wedi’i fesur yn ôl y Mynegai Prisiau Defnyddwyr) wedi codi’n sylweddol a rhagwelir y bydd chwyddiant costau ynni’n dal i gynyddu uwchlaw’r amcangyfrifon diwygiedig wrth i’r flwyddyn fynd yn ei blaen. Dylai fod modd ymateb i wasgfeydd costau uniongyrchol â’r adnoddau presennol, ond mae golwg fwy ansicr ar bethau mewn blynyddoedd i ddod, gan gynnwys swm y setliad ariannol gan Lywodraeth Cymru, costau na ellir eu hosgoi a thybiaethau ynglŷn â threthi, a bydd yn rhaid ystyried hyn oll yn ofalus yn y ddwy flynedd nesaf er mwyn sicrhau bod y Cyngor yn dal i gyflawni ei flaenoriaethau mewn ffordd gynaliadwy, fel rhan o fframwaith cadarn ar gyfer llywodraethu a rheolaeth ariannol.

10.3 Gallai hefyd fod effaith yn y tymor byr i’r tymor canolig ar asedau a rhwymedigaethau’r Cyngor o ganlyniad i’r pandemig ac amlygir goblygiadau ariannol unrhyw newidiadau felly yn nodyn 3, Nodiadau ynglŷn â'r Cyfrifon.

11. Gwybodaeth Ychwanegol

11.1 Mae rhagor o wybodaeth am gyfrifon a chyllidebau'r Cyngor ar gael gan y Prif Swyddog Cyllid a TGCh, Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam, Stryt y Lampint, Wrecsam. Cyhoeddir ar wefan y Cyngor ac mewn un man cyhoeddus amlwg bod y cyfrifon ar gael i’w harchwilio, fel sy’n ofynnol xxx Reoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) (Diwygio) 2018. Bydd y Datganiad Cyfrifon ar gael hefyd ar wefan yr Awdurdod (www. wrecsam. gov. uk).

Xxxxxxx Xxxxx Prif Swyddog Cyllid a

TGCh / Swyddog Adran 151

DATGANIAD O GYFRIFOLDEBAU DROS Y DATGANIAD CYFRIFON

Mae’n ofynnol bod y Cyngor, yn unol â’r Cod, yn cynnwys Datganiad o Gyfrifoldebau yn y Datganiad Cyfrifon sy’n nodi cyfrifoldebau penodol y Cyngor a’r Prif Swyddog Cyllid a TGCh yng nghyswllt y Cyfrifon hyn.

Cyfrifoldebau’r Cyngor

Mae’n ofynnol i’r Cyngor wneud trefniadau ar gyfer:

• gweinyddu ei faterion ariannol yn briodol a sicrhau fod un o’i swyddogion yn gyfrifol am weinyddu’r materion hynny. Yn y Cyngor hwn, y Prif Swyddog Cyllid a TGCh yw’r swyddog hwnnw;

• rheoli ei fusnes er mwyn sicrhau y defnyddir ei adnoddau yn y modd mwyaf

darbodus, effeithlon ac effeithiol a diogelu ei asedau;

• cymeradwyo’r Datganiad Cyfrifon.

………………………………

Cadeirydd y Pwyllgor Archwilio a Llywodraethu

Cyfrifoldebau’r Prif Swyddog Cyllid a TGCh

Mae’r Prif Swyddog Cyllid a TGCh yn gyfrifol am baratoi Datganiad Cyfrifon yr Awdurdod yn unol â’r arferion priodol a bennir yng Nghod Ymarfer y Sefydliad Siartredig Cyllid Cyhoeddus a Chyfrifyddiaeth/LASAAC ar Gyfrifyddu Awdurdodau Lleol yn y Deyrnas Gyfunol 2021/22 (‘y Cod').

Wrth lunio’r Datganiad Cyfrifon, mae'r Pennaeth Cyllid wedi:

• dewis polisïau cyfrifyddu addas a’u gweithredu’n gyson;

• llunio barn ac amcangyfrifon rhesymol a darbodus;

• cydymffurfio â Chod yr Awdurdod Lleol Mae’r Prif Swyddog Cyllid a TGCh hefyd wedi:

• cadw cofnodion cyfrifyddu cywir a sicrhau eu bod yn gyfredol

• cymryd camau rhesymol i xxxx a chanfod twyll ac anghysondebau eraill.

Tystysgrif y Prif Swyddog Cyllid a TGCh

Paratowyd y Datganiad Cyfrifon yn unol â'r Cod ac mae’n olwg gywir a theg ar sefyllfa ariannol y Cyngor

ar ddyddiad y cyfrifyddu, a'i incwm a'i wariant ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ar 31 Mawrth 2022.

Xxxxxxx Xxxxx CPFA

Prif Swyddog Cyllid a TGCh / Swyddog Adran 151

DADANSODDIAD O WARIANT A CHYLLIDO

Amcan Dadansoddi Gwariant a Chyllido xx xxxxxx i dalwyr Treth y Cyngor a rhenti sut ddefnyddiwyd y cyllid oedd ar gael i’r Cyngor yn ystod y flwyddyn (ar ffurf grantiau’r llywodraeth, rhenti a Threth y Cyngor) wrth ddarparu gwasanaethau o gymharu â’r adnoddau hynny a ddefnyddiwyd neu a enillwyd yn unol ag arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol. Mae’r Dadansoddiad o Wariant a Chyllido hefyd yn dangos sut ddosrannwyd y gwariant, at ddibenion penderfynu, rhwng adrannau’r Cyngor. Gwnaed cyfrif am incwm a gwariant yn unol ag arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol, ond cyflwynir cyfrif manylach yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

2020/21				2021/22
Gwariant net I’w Godi ar Falansau’r Gronfa Gyffredinol A’r CRT £’000	Newidiadau Rhwng Sail Gyllido a Chyfrifyddu £’000	Gwariant Net yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr* £’000		Gwariant net I’w Godi ar Falansau’r Gronfa Gyffredinol A’r CRT £’000	Newidiadau Rhwng Sail Gyllido a Chyfrifyddu £’000	Gwariant Net yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr* £’000
31,776	2,009	33,785	Yr Amgylchedd a Thechnegol	36,530	1,433	37,963
1,784	211	1,995	Cynllunio a Rheoleiddio	1,697	466	2,163
5,153	5,098	10,251	Tai a’r Economi	4,691	7,690	12,381
(4,999)	194,722	189,723	Y Cyfrif Refeniw Tai	5,009	24,234	29,243
65,282	1,634	66,916	Gofal Cymdeithasol	66,351	3,404	69,755
5,472	6,836	12,308	Addysg ac Ymyrraeth Gynnar	4,614	5,104	9,718
81,320	1,343	82,663	Ysgolion	86,457	3,323	89,780
3,067	184	3,251	Llywodraethu a Chwmeriaid	3,303	339	3,642
6,709	541	7,250	Cyllid a TGCh	6,685	1,052	7,737
2,906	165	3,071	Y Prif Weithredwr	2,934	435	3,369
2,722	(759)	1,963	Trwsio a Chynnal a Chadw	2,559	(567)	1,993
1,815	(291)	1,524	Corfforaethol a Chanolog	(3,072)	(820)	(3,892)
203,007	211,693	414,700	Cost Gwasanaethau	217,756	46,094	263,851
25,392	639	26,031	Gwariant Gweithredol Arall	26,356	1,705	28,061
8,166	18,122	26,288	Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi	8,073	17,549	25,622
(257,276)	(45,265)	(302,541)	Treth ac Incwm o Grantiau Amhenodol	(266,993)	(26,438)	(293,431)
(20,711)	185,189	164,478	(Gwarged) / Diffyg	(14,808)	38,910	24,102
(31,235)			Balans dechreuol y Gronfa Gyffredinol a’r Cyfrif Refeniw Tai	(51,946)
(20,711)			Ychwanegu: (Gwarged) / Diffyg yn y Gronfa Gyffredinol a’r CRT yn ystod y Flwyddyn	(14,808)
(51,946)			Balans terfynol y Gronfa Gyffredinol a’r CRT ar 31 Mawrth	(66,754)
			Wedi’i ddadansoddi rhwng balansau’r Gronfa Gyffredinol a’r CRT:
Y Gronfa Gyffredinol £’000	CRT £’000	Cyfanswm £’000		Y Gronfa Gyffredinol £’000	CRT £’000	Cyfanswm £’000
(26,205)	(5,030)	(31,235)	Balans dechreuol y Gronfa Gyffredinol a’r Cyfrif Refeniw Tai	(41,917)	(10,029)	(51,946)
(15,712)	(4,999)	(20,711)	Ychwanegu: Gwarged / (Diffyg) yn y Gronfa Gyffredinol a’r CRT yn ystod y flwyddyn	(19,817)	5,009	(14,808)
(41,917)	(10,029)	(51,946)	Balans Terfynol y Gronfa Gyffredinol a’r CRT ar 31 Mawrth	(61,734)	(5,020)	(66,754)

* Cyflwynir yr Incwm a Gwariant yn unol ag arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar dudalen 11. # Ceir dadansoddiad o symudiadau ym malansau’r CRT yn y Datganiad o Symudiadau yn y Cyfrif Refeniw Tai ar dudalen 62.

NODYN YNGLŶN Â’R DADANSODDIAD O WARIANT A CHYLLIDO

Mae’r nodyn hwn yn cysoni’r prif addasiadau yn y Gwariant Net a godir o’r Gronfa Gyffredinol a Balansau’r Cyfrif Refeniw Tai, a’r canlyniad yw’r symiau yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Ceir eglurhad o’r trosglwyddiadau perthnasol rhwng cronfeydd wrth gefn yn y Datganiad o Symudiadau mewn Cronfeydd wrth Gefn ar dudalen 12.

	2021/22					2020/21
Addasu o’r Gronfa Gyffredinol a’r CRT i gynhyrchu symiau’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	Addasu at ddibenion Cyfalaf (Nodyn a) £’000	Newid net ar gyfer addasu pensiynau (Nodyn b) £’000	Gwahani aethau Statudol Erail (Nodyn c) £’000	Eraill Anstatudol (Nodyn d) £’000	Cyfanswm Addasiadau	Addasu at ddibenion Cyfalaf (Nodyn a) £’000	Newid net ar gyfer addasu pensiynau (Nodyn b) £’000	Gwahani aethau Statudol Erail (Nodyn c) £’000	Eraill Anstatudol (Nodyn d) £’000	Cyfanswm Addasiadau
Yr Amgylchedd a Thechnegol	215	1,332	(114)	0	1,433	1,298	657	55	(1)	2,009
Cynllunio a Rheoleiddio	20	445	1	0	466	20	190	1	0	211
Tai a’r Economi	6,211	1,536	(57)	0	7,690	4,272	911	(21)	(64)	5,098
Y Cyfrif Refeniw Tai	22,789	1,665	10	(230)	24,234	194,195	771	(60)	(184)	194,722
Gofal Cymdeithasol	167	3,145	92	(1)	3,404	296	1,343	(5)	0	1,634
Addysg ac Ymyrraeth Gynnar	3,928	1,115	60	0	5,104	6,284	550	2	0	6,836
Ysgolion	(33)	2,952	397	7	3,323	149	1,289	(96)	1	1,343
Llywodraethau a Chwsmeriaid	0	000	(00)	0	000	0	000	16	0	184
Cyllid a TGCh	247	802	3	0	1,052	157	387	(3)	0	541
Y Prif Weithredwr	0	441	(6)	0	435	0	166	(1)	0	165
Trwsio a Chynnal a Chadw	(567)	0	0	0	(567)	(759)	0	0	0	(759)
Corfforaethol a Chanolog - Gwasanaethau	792	(1,386)	(225)	0	(820)	1,360	(1,482)	(12)	(157)	(291)
Cost Gwasanaethau	33,769	12,410	138	(224)	46,094	207,272	4,950	(124)	(405)	211,693
Gwariant Gweithredol Arall	1,044	661	0	0	1,705	6	633	0	0	639
Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi	9,913	7,250	163	224	17,549	10,199	7,697	(179)	405	18,122
Trethi ac Incwm o Grantiau Amhenodol	(26,438)	0	0	0	(26,438)	(42,265)	0	0	0	(42,265)
(Gwarged) / Diffyg yn y Gronfa Gyffredinol neu’r CRT	18,288	20,321	301	(0)	38,910	172,212	13,280	(303)	0	185,189

a) Addasiadau at Ddibenion Cyfalaf

(i) Llinell Gwasanaethau – mae’r golofn yn ychwanegu dibrisiad, amorteiddiad, amhariad ac enillion a cholledion ailbrisio

(ii) Gwariant Gweithredu Arall - yn addasu ar gyfer gwaredu cyfalaf gyda throsglwyddiad incwm ar waredu asedau a’r symiau a ddiddymwyd ar gyfer yr asedau hynny.

(iii) Llinell Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi a Gwasanaethau - caiff y taliadau statudol ar gyfer ariannu cyfalaf, sef darparu isafswm refeniw a chyfraniadau refeniw eraill, eu tynnu gan na chodir am y rhain yn ôl arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol.

(iv) Trethi ac Incwm a Gwariant o Grantiau Amhenodol - addasir grantiau cyfalaf ar gyfer incwm na chodir amdano xxx arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol. Addasir grantiau refeniw o’r rhai y gellir eu derbyn yn ystod y flwyddyn i’r rhai y gellir eu derbyn heb amodau neu rai y bodlonwyd amodau ar eu cyfer gydol y flwyddyn. Credydwyd y llinell Incwm a Gwariant Trethi a Grantiau Amhenodol gyda grantiau cyfalaf y gellir eu derbyn xxxxx xx yn ystod y flwyddyn, heb amodau, neu y bodlonwyd amodau ar eu cyfer yn ystod y flwyddyn.

b) Newid net ar gyfer diddymu cyfraniadau pensiwn ac ychwanegu gwariant ac incwm yn gysylltiedig â phensiynau (IAS 19)

Newid net ar gyfer diddymu cyfraniadau pensiwn ac ychwanegu gwariant ac incwm yn gysylltiedig â Buddion Pensiynau Gweithwyr IAS 19:

(i) Ar gyfer gwasanaethau, mae hyn yn golygu dileu swm y cyfraniadau pensiynau gweithwyr a wnaed gan y Cyngor, fel y caniateir yn ôl statud, a'i ddisodli gyda chostau gwasanaeth cyfredol a chostau gwasanaeth/cwtogiad yn y gorffennol.

(ii) Ar gyfer Gwariant Gweithredu Arall - mae’r addasiad hwn ar gyfer costau gweinyddu pensiynau

(iii) Ar gyfer Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi - codir y llog net ar y rhwymedigaeth xxxx-daliadau a ddiffiniwyd ar y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

c) Gwahaniaethau Eraill - statudol

Gwahaniaethau eraill rhwng symiau a ddebydwyd/credydwyd i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr a symiau taladwy/derbynadwy y mae’n rhaid eu cydnabod yn ôl statud:

(i) Ar gyfer y llinell Gwasanaethau – mae hon yn cynnwys addasiad ar gyfer absenoldebau a gronnwyd a sicrhawyd ond na chafodd eu cymryd yn ystod y flwyddyn.

(ii) Ar gyfer Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi, mae’r golofn gwahaniaethau eraill yn cydnabod addasiadau yn y Gronfa Gyffredinol ar gyfer y gwahanol raddfeydd amser ar gyfer premiymau a gostyngiadau.

d) Gwahaniaethau Eraill - anstatudol

Mae addasiadau eraill anstatudol yn cynnwys symiau a ddebydwyd/credydwyd mewn rhannau neilltuol o wasanaethau ac y xxx xxxxx eu haddasu yn ôl y llinell ‘Incwm a gwariant arall o Ddadansoddi Gwariant a Chyllido’ er mwyn cydymffurfio â’r gofynion ar gyfer cyflwyno’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

(i) Ar gyfer Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi mae’r golofn arall ar gyfer addasiadau anstatudol yn cydnabod addasiadau mewn rhannau neilltuol o wasanaethau, fel incwm llog, ffioedd broceriaid, er enghraifft, ac ar gyfer enillion/colledion oherwydd amhariad, sef trosglwyddiadau Safon Adrodd Ariannol Rhyngwladol 9.

DATGANIAD O INCWM A GWARIANT CYNHWYSFAWR

Mae’r datganiad hwn yn dangos y gost cyfrifyddu yn ystod y flwyddyn o ddarparu gwasanaethau yn unol â’r arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol, yn hytrach na’r swm a ariennir drwy drethi lleol a rhenti. Mae Awdurdodau’n codi trethi a rhenti i dalu am wariant yn unol â gofynion statudol; gallai cyfanswm y rheiny fod yn wahanol i’r gost cyfrifyddu. Dengys y sefyllfa drethi yn y Dadansoddiad o Wariant a Chyllido yn ogystal â’r Datganiad o Symudiadau mewn Cronfeydd. Mae’r dadansoddiad o wasanaethau’n rhoi cyfanswm y costau uniongyrchol o ddarparu’r gwasanaethau xxx sylw.

2020/21					2021/22
Gwariant Gros £’000	Incwm £’000	Gwariant Net £’000		Nodiadau	Gwariant Gros £’000	Incwm £’000	Gwariant Net £’000
45,407	(11,622)	33,785	Yr Amglychedd a Thechnegol		48,497	(10,984)	37,963
4,653	(2,658)	1,995	Cynllunio a Rheoleiddio		6,167	(4,004)	2,163
57,289	(47,038)	10,251	Tai a’r Economi		60,521	(48,140)	12,381
244,891	(55,168)	189,723	Y Cyfrif Refeniw Tai		85,846	(56,603)	29,243
99,897	(32,981)	66,916	Gofal Cymdeithasol		113,568	(43,813)	69,755
26,152	(13,844)	12,308	Addysg ac Ymyrraeth Gynnar		24,250	(14,532	9,718
99,188	(16,525)	82,663	Ysgolion		111,684	(21,904)	89,780
4,020	(769)	3,251	Llywodraethu a Chwsmeriaid		4,657	(1,015)	3,642
9,425	(2,175)	7,250	Cyllid a TGCh		10,446	(2,710)	7,736
3,739	(668)	3,071	Y Prif Weithredwr		4,191	(823)	3,368
1,971	(8)	1,963	Trwsio a Chynnal a Chadw		1,995	(2)	1,993
13,582	(12,058)	1,524	Corfforaethol a Chanolog		7,348	(11,240)	(3,892)
610,214	(195,514)	414,700	Cost Gwasanaethau		479,620	(215,770)	263,850
26,031	0	26,031	Gwariant Gweithredol Arall	8	28,061	0	28,061
39,504	(13,216)	26,288	Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi Gwariant	9	39,850	(14,228)	25,622
0	(302,541)	(302,541)	Trethi ac Incwm o Grantiau Amhenodol	10	0	(293,431)	(293,431)
375,749	(511,271)	164,478	(Gwarged) neu Ddiffyg ar Ddarpariaeth Gwasanaethau		547,531	(523,429)	24,102
		16,150	(Gwarged) neu Ddiffyg ar Ailbrision Asedau Anghyfredol	37			(11,555)
		1,440	Colledion Amhariad ar Asedau Anghyfredol a Godir ar y Gronfa Ailbrisio Wrth Gefn	37			1,321
		11,396	Ailfesur yr (ased) / rhwymedigaeth ddiffiniedig net	33,34 & 39			(81,941)
		28,986	(Incwm) a Gwariant Cynhwysfawr Arall				(92,175)
		193,464	Cyfanswm yr (Incwm) a’r Gwariant Cynhwysfawr				(68,073)

DATGANIAD O SYMUDIADAU MEWN CRONFEYDD WRTH GEFN

Dengys y datganiad y symudiadau o ddechrau’r flwyddyn hyd y diwedd yn y gwahanol gronfeydd y mae’r Cyngor yn eu dal, wedi’u dadansoddi yn ôl ‘cronfeydd y gellir eu defnyddio’ (hynny yw, y rhai hynny y gellir ariannu gwariant ohonynt) ac eraill sy’n ‘gronfeydd na ellir eu defnyddio’. Mae’r Datganiad o Symudiadau mewn Cronfeydd wrth Gefn yn dangos sut y dosberthir symudiadau yng nghronfeydd wrth gefn y Cyngor yn ôl enillion a cholledion, yn unol ag arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol a’r addasiadau statudol sy’n ofynnol er mwyn dychwelyd at y symiau a godir ar Dreth y Cyngor neu renti am y flwyddyn. Mae’r llinell cynnydd / gostyngiad net yn dangos symudiadau statudol xx Xxxxxx y Gronfa Gyffredinol a’r Cyfrif Refeniw Tai am y flwyddyn yn sgil yr addasiadau hynny.

	Balans Cronfa’r Cyngor £’000	Y Cyfrif Refeniw Tai £’000	Cronfa wrth Gefn £’000	Grantiau Cyfalaf heb eu Cymhwys £’000	Cyfanswm y Cronfeydd wrth £’000	Cronfeydd na Ellir £’000	Cyfanswm Cronfeydd wrth £’000
Balans ar 1 Ebrill 2020	26,205	5,030	20,475	5,292	57,002	341,113	398,115
Symudiadau yn y Cronfeydd wrth Gefn yn ystod 2020/21
Gwarged / (Diffyg) ar ddarparu of gwasanaethau	4,316	(168,794)	0	0	(164,478)	0	(164,478)
Incwm a Gwariant Cynhwysfawr Arall	0	0	0	0	0	(28,986)	(28,986)
Cyfanswm Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	4,316	(168,794)	0	0	(164,478)	(28,986)	(193,464)
Addasiadau rhwng y sail gyfrifyddu a chyllido xxx y rheoliadau (nodyn 6)	11,395	173,794	1,001	1,745	187,935	(187,935)	0
Cynnydd / (Gostyngiad) Net yn 2020/21	15,711	5,000	1,001	1,745	23,457	(216,921)	(193,464)
Balans ar 31 Mawrth 2021	41,916	10,030	21,476	7,037	80,459	124,192	204,651
Dadansoddwyd dros:
Symiau a glustnodwyd (nodyn 7)	33,484	0
Symiau heb eu hymrwymo	8,433	10,030
Cyfanswm y Balans	41,917	10,030
Symudiadau mewn Cronfeydd wrth Gefn yn 2021/22
Gwarged / (Diffyg) ar ddarparu gwasanaethau	7,651	(31,753)	0	0	(24,102)	0	(24,102)
Gwariant ac Incwm Cynhwysfawr Arall	0	0	0	0	0	92,175	92,175
Cyfanswm Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	7,651	(31,753)	0	0	(24,102)	92,175	68,073
Newidiadau rhwng y sail gyllido a chyfrifyddu xxx y rheoliadau (nodyn 6)	12,166	26,744	1,097	2,023	42,030	(42,030)	0
Cynnydd / (Gostyngiad) Net yn 2021/22	19,817	(5,009)	1,097	2,023	17,928	50,145	68,073
Balans ar 31 Mawrth 2022	61,734	5,020	22,573	9,060	98,387	174,337	272,724
Dadansoddwyd dros:
Symiau a glustnodwyd (nodyn 7)	53,301	0
Symiau heb eu hymrwymo	8,433	5,020
Cyfanswm y Balans	61,734	5,020

MANTOLEN

Mae’r Fantolen yn dangos gwerth yr asedau a rhwymedigaethau y mae’r Cyngor yn eu cydnabod ar y dyddiad a nodir ar y Fantolen. Ategir asedau net y Cyngor (asedau wedi tynnu rhwymedigaethau) gan y cronfeydd wrth gefn y mae’r Cyngor yn eu dal. Adroddir ynghylch cronfeydd wrth gefn mewn dau gategori. Y categori cyntaf yw cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio, sef y cronfeydd hynny y gall y cyngor eu defnyddio i ddarparu gwasanaethau, ar yr xxxx y cedwir symiau darbodus yn y cronfeydd wrth gefn, ac yn unol ag unrhyw gyfyngiadau statudol ar ddefnyddio’r cronfeydd (er enghraifft, ni ellir defnyddio’r Gronfa wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf ond ar gyfer ariannu gwariant cyfalaf neu ad-dalu dyledion). Yr ail gategori yw cronfeydd wrth gefn nad yw’r Cyngor yn medru eu defnyddio i ddarparu gwasanaethau. Mae’r rhain yn cynnwys cronfeydd wrth gefn sy’n cynnwys enillion a cholledion nas gwireddwyd eto (y Gronfa Ailbrisio wrth Gefn, er enghraifft), lle na fyddai’r arian ar gael i ariannu gwasanaethau nes bod yr asedau wedi’u gwerthu, a chronfeydd sydd â gwahaniaethau amseru fel y nodir yn llinell y Datganiad o Symudiadau mewn Cronfeydd wrth Gefn, ‘Addasiadau rhwng y sail gyfrifo a’r sail gyllido o xxx y rheoliadau’.

31 Mawrth 2021 £’000		Nodiadau	31 Mawrth 2022 £’000
947,385	Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar	20	974,974
774	Asedau Treftadaeth		774
28	Xxxxx Xxxxxxxxxxxx		15
275	Dyledwyr Hirdymor		395
948,462	Asedau Xxxxxxxx		976,158
15,501	Buddsoddiadau Byrdymor	25a	8,942
2,164	Asedau a xxxx eu Dal i'w Gwerthu	22	1,964
619	Rhestri Eiddo		823
52,183	Dyledwyr Byrdymor	26	67,718
0	Xxxxx Xxxxx a Phethau Cyfwerth ag Xxxxx Xxxxx	25c	0
70,467	Asedau Cyfredol		79,447
(4,404)	Banc wedi’I Orgodi	25c	(8,103)
(20,721)	Credydwyr Byrdymor	28	(34,621)
(46,396)	Benthyciadau Byrdymor	25b	(61,024)
(5,468)	Derbyniadau Grantiau o Flaen Llaw - Cyfalaf	13	(8,566)
(1,125)	Derbyniadau Grantiau o Flaen Llaw - Refeniw	13	(3,090)
(1,079)	Darpariaethau	30	(1,214)
(79,193)	Rhwymedigaethau Cyfredol		(116,618)
(2,201)	Darpariaethau	30	(2,167)
(9,926)	Credydwyr Hirdymor	28	(10,470)
(340,135)	Benthyciadau Hirdymor	25b	(333,546)
(24,954)	Rhwymedigaethau Hirdymor Eraill	31 a 32	(23,831)
(357,869)	Rhwymedigaethau Pensiwn Net	34	(296,249)
(735,085)	Rhwymedigaethau Hirdymor		(666,263)
204,651	Asedau Net		272,724
8,433	Balans Cronfa’r Cyngor		8,433
10,029	Balans y Cyfrif Refeniw Tai		5,020
33,484	Cronfeydd wrth Gefn a Glustnodwyd		53,301
21,476	Cronfa wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf		22,573
7,037	Grantiau Cyfalaf heb eu Cymhwyso		9,060
80,459	Usable Cronfeydd y Gellir eu Defnyddio:		98,387
280,400	Cronfa Ailbrisio wrth Gefn	37	286,266
204,537	Cyfrif Addasiadau Cyfalaf	38	187,498
(1,093)	Cyfrif Addasiadau Offerynnau Ariannol		(985)
(357,869)	Y Gronfa Bensiynau wrth Gefn	39	(296,249)
(1,785)	Cyfrif Absenoldebau Cronedig	40	(2,195)
2	Cronfa wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf Gohiriedig		2
124,192	Cronfeydd na Ellir eu Defnyddio:		174,337
204,651	Cyfanswm Cronfeydd wrth Gefn		272,724

DATGANIAD LLIF XXXXX

Xxx’r Datganiad Llif Arian yn dangos y newidiadau mewn llif xxxxx xxxxx y Cyngor a phethau cyfwerth ag xxxxx xxxxx yn ystod y cyfnod adrodd. Dengys y datganiad sut mae’r Cyngor yn cynhyrchu xxxxx xxxxx a phethau cyfwerth ag xxxxx xxxxx a’u defnyddio, a hynny drwy ddosbarthu llifoedd yn ôl gweithrediadau, buddsoddi a gweithgareddau cyllido. Mae swm y llifau xxxxx xxxxx net a gyfyd o weithgareddau gweithrediadol yn ffactor allweddol sy’n dangos i xx xxxxxx yr ariennir gweithrediadau’r Cyngor drwy drethi ac incwm grantiau, neu gan y xxxx xx’n derbyn y gwasanaethau y mae’r Cyngor yn eu darparu. Mae gweithgareddau buddsoddi’n dangos i xx xxxxxx y llifodd xxxxx xxxxx ar gyfer adnoddau y bwriedir iddynt gyfrannu at ddarpariaeth gwasanaethau’r Cyngor yn y dyfodol. Mae’r llifau arian a gyfyd o weithgareddau cyllido’n ddefnyddiol wrth ragamcanu hawliadau ar lifau arian yn y dyfodol gan ddarparwyr cyfalaf (hynny yw, benthycwyr) i’r Cyngor.

2020/21 £’000		Nodiadau	2021/22 £’000
164,478	Diffyg net ar ddarparu gwasanaethau		24,102
(244,497)	Addasu’r gwarged / diffyg net ar ddarparu gwasanaethau ar gyfer symudiadau nad ydynt yn xxxxx xxxxx	41	(93,999)
46,336	Addasu ar gyfer eitemau sydd wedi eu cynnwys yn y gwarged neu’r diffyg net ar ddarparu gwasanaethau sy’n weithgareddau buddsoddi a chyllido	42	27,185
(33,683)	Llifau xxxxx xxxxx net o Weithgareddau Gweithredol		(42,712)
8.710	Gweithgareddau Buddsoddi	44	52,865
20,927	Gweithgareddau Cyllido	45	(6,454)
(4,046)	Cynnydd neu ostyngiad net mewn xxxxx xxxxx a phethau cyfwerth ag xxxxx xxxxx		3,699
8,450	Xxxxx xxxxx a phethau cyfwerth ag xxxxx xxxxx ddechrau’r cyfnod adrodd		4,404
4,404	Xxxxx xxxxx a phethau cyfwerth ag xxxxx xxxxx ddiwedd y cyfnod adrodd	25	8,103

1. Safonau Cyfrifyddu a gyflwynwyd ond na chawsant eu mabwysiadu eto

Yn ôl Cod Ymarfer y Sefydliad Siartredig Cyllid Cyhoeddus a Chyfrifyddiaeth ar gyfer Cadw Cyfrifon Awdurdodau Lleol yn y Deyrnas Unedig (‘y Cod’) mae’n ofynnol datgelu gwybodaeth ynglŷn ag effaith ddisgwyliedig y newid cyfrifyddu a ddaw’n ofynnol wrth gyflwyno safon newydd sydd wedi’i chyflwyno ond heb ei mabwysiadu hyd yn hyn ar gyfer y flwyddyn ariannol berthnasol. Mae a wnelo hyn â mabwysiadu’r safonau newydd neu ddiwygiedig canlynol yng Nghod 2021/22 a bydd angen eu gweithredu o 1 Ebrill 2022 ymlaen.

• Gwelliannau Blynyddol yn Safonau Adrodd Ariannol Rhyngwladol 2018-2020. Yn sgil rhaglen wella flynyddol y Safonau Adrodd

Ariannol Rhyngwladol newidiwyd pedair o’r safonau:

• Safon Adrodd Ariannol Rhyngwladol 1 (Mabwysiadu am y tro cyntaf) - mae a wnelo’r diwygiad â gweithrediadau tramor is-gwmnïau a gaffaelir wrth bontio i’r drefn Safonau Adrodd Ariannol Rhyngwladol.

• Safon Cyfrifo Rhyngwladol 37 (Contractau beichus) - cadarnheir bwriad y safon

• Safon Adrodd Ariannol Rhyngwladol 16 (Prydlesi) - mae’r diwygiad yn dileu enghraifft gamarweiniol na chyfeirir ati yn neunydd y

Cod

• Safon Cyfrifo Rhyngwladol 41 (Amaethyddiaeth) - un o blith nifer fechan o Safonau na ddisgwylir iddynt fod yn berthnasol i awdurdodau lleol ond mewn amgylchiadau penodol.

• Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar: Enillion cyn y Defnydd a Fwriedir (Diwygiadau yn Safonau Cyfrifo Rhyngwladol 16) Hefyd, gohiriwyd mabwysiadu Safon Adrodd Ariannol Rhyngwladol 16 - Prydlesi tan 1 Ebrill 2024

Mae’n annhebygol y bydd dim o’r materion uchod yn cael effaith ar y datganiadau ariannol.

2. Dyfarniadau Beirniadol wrth Roi Polisïau Cyfrifyddu ar Waith

Wrth weithredu’r polisïau cyfrifyddu a nodir yn Nodyn 62 ynglŷn â’r Cyfrifon, bu’n rhaid i’r Cyngor wneud rhai dyfarniadau penodol ynglŷn â thrafodion cymhleth neu’r rheiny sy’n ymwneud ag ansicrwydd ynglŷn â digwyddiadau’r dyfodol. Y dyfarniadau beirniadol yn y Datganiad Cyfrifon yw:

a) Mae rhywfaint o ansicrwydd ynglŷn â lefelau cyllid i’r dyfodol gan Lywodraeth Cymru, yn enwedig felly derbyniadau penodol ar ffurf grantiau refeniw a chyfalaf. Mae'r Cyngor wedi penderfynu nad yw’r ansicrwydd hwn yn ddigon eto i roi awgrym y gallai amhariad fod ar asedau'r Awdurdod yn sgil yr angen i gau cyfleusterau a chwtogi’n sylweddol ar ddarparu gwasanaethau. Xxx xxx y Cyngor hefyd Strategaeth Ariannol Tymor Canolig sy’n cael ei adolygu x xxxx i’w gilydd, ac sydd ar gael ar wefan y Cyngor.

b) Wrth adolygu asedau, yn enwedig y rhai a gedwir at ddibenion datblygu economaidd, daethpwyd i’r casgliad nad oes gan y Cyngor unrhyw asedau a gedwir at y diben o gynhyrchu incwm neu adbrisiant cyfalaf yn unig, ac felly nad oes gan y Cyngor unrhyw eiddo buddsoddi.

3. Tybiaethau a wnaed am y dyfodol a ffynonellau eraill o ansicrwydd ynglŷn ag amcangyfrifon

Mae’r Datganiad Cyfrifon yn cynnwys rhai ffigyrau wedi’u hamcangyfrif ar sail tybiaethau a wnaed gan y Cyngor ynglŷn â’r dyfodol neu feysydd sydd fel arall yn ansicr. Llunnir amcangyfrifon ar sail profiad hanesyddol, tueddiadau presennol a ffactorau perthnasol eraill.

Gan na ellir cadarnhau balansau’n bendant, fodd bynnag, gallai’r canlyniadau gwirioneddol fod yn sylweddol wahanol i’r tybiaethau a’r amcangyfrifon. Dyma’r eitemau ym Mantolen y Cyngor ar 31 Mawrth 2022 y mae risg arwyddocaol y bydd addasu sylweddol ar eu cyfer yn ystod y flwyddyn ariannol sydd i ddod:

Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar

Dibrisir asedau yn ystod eu hoes ddefnyddiol ar sail tybiaethau ynglŷn â’r lefelau atgyweirio a chynnal a chadw ar gyfer asedau unigol yn y dyfodol. Yn yr hinsawdd economaidd bresennol mae’n ansicr a fydd modd i’r Cyngor gynnal ei wariant presennol ar atgyweirio a chynnal a chadw, gan beri amheuaeth ynglŷn â hyd yr oes ddefnyddiol a neilltuwyd i’r asedau. Os cwtogir ar oes ddefnyddiol unrhyw ased, mae’r dibrisiad yn cynyddu ac mae swm cario’r asedau yn gostwng.

Mae Eiddo, Peiriannau ac Offer (ac eithrio seilwaith, asedau cymunedol, asedau sy’n cael eu hadeiladu ac eitemau o xxxxx xxxx fel cerbydau, peiriannau ac offer) yn cael eu hailbrisio x xxxx i’w gilydd a’u profi’n flynyddol am amhariadau. Mae’n ofynnol dyfarnu er mwyn asesu a oes unrhyw awgrym o amhariad. Mae’r profion amhariad yn cynnwys archwilio’r gwariant cyfalaf a gododd yn y flwyddyn ariannol i ganfod a arweiniodd hynny at gynnydd yng ngwerth yr ased neu amhariad. Mae priswyr y Cyngor wedi cynghori yn hyn o xxxx. Os bydd y canlyniadau gwirioneddol yn wahanol i’r tybiaethau, bydd y gwerth wedi’i bennu’n rhy xxxx xxx’n rhy uchel.

Gwerth yr Eiddo, Peiriannau ac Offer ar y Fantolen yw £979,974,000 a cheir ychwaneg o wybodaeth yn Nodyn 20.

Cynlluniau Ariannu Preifat a Threfniadau Tebyg

Ystyriwyd fod prydlesi cyllid yn ymhlyg ym mhrydlesi Cynlluniau Ariannu Preifat a threfniadau tebyg wrth gyfrifo ad-daliadau’r prifswm a thaliadau llog. Yn ogystal â hynny, amcangyfrifir y bydd y cynnydd yn y contractau ar sail y Mynegai Prisiau Xxxxxxxxx’n aros yn gyson gydol gweddill y contractau, ac felly bydd cynnydd yn y Mynegai Prisiau Manwerthu’n arwain at gynnydd yn y taliadau unedol dros yr un flynedd ar bymtheg nesaf.

Rhwymedigaethau Pensiwn

Mae’r amcangyfrif o’r rhwymedigaeth net i dalu pensiynau yn dibynnu ar nifer o ddyfarniadau cymhleth sydd a wnelont â’r gyfradd gostyngiadau a ddefnyddir, y gyfradd yr amcanestynir y bydd cyflogau’n cynyddu arni, newid mewn oedrannau ymddeol,

cyfraddau marwolaethau a'r adenillion disgwyliedig ar asedau’r gronfa bensiynau. Defnyddir cwmni o actiwarïaid ymgynghorol i

ddarparu cyngor arbenigol i’r Cyngor ynglŷn â’r tybiaethau y dylid eu gwneud.

Gwerth y rhwymedigaeth pensiynau a’r gronfa wrth gefn gyfatebol ar y Fantolen yw £296,131,000. Mae hynny’n cynnwys swm o £118,000 sydd a wnelo â chyfran y Cyngor (12.5%) o rwymedigaeth cronfa bensiynau Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru. Ceir gwybodaeth fanwl am hyn yn Nodiadau 34 a 39.

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

3. Tybiaethau a wnaed am y dyfodol a ffynonellau eraill o ansicrwydd ynglŷn ag amcangyfrifon (xxxxxx)

Xxxxxx Xxxxxxxxxx ar gyfer dyledion amheus

Mae’r Cyngor yn darparu ar gyfer amhariad ei dderbyniadau ar sail oedran pob dyled, ei math a’r posibilrwydd o’i hadennill. Gwneir amcangyfrif rhesymol ar gyfer dyledion amheus a cholledion credyd disgwyliedig yng nghyfrifon y Cyngor ar ddyddiad cyhoeddi’r Fantolen, ond yn yr hinsawdd economaidd sydd ohoni nid oes sicrwydd y byddai lwfans o’r fath yn ddigonol.

Ar 31 Mawrth 2022, balans mân ddyledion i’r Cyngor oedd £5. 4 miliwn. Mae amhariad wedi creu colled o £530,000 ar y balans hwn.

COVID 19 a’r Deyrnas Gyfunol yn ymadael â’r Undeb Ewropeaidd: gwerth asedau a rhwymedigaeth pensiynau

Erys ansicrwydd yn y tymor canolig ynglŷn â goblygiadau’r pandemig a’r Deyrnas Gyfunol yn ymadael â’r Undeb Ewropeaidd. Bu cwymp mewn marchnadoedd ecwiti o ganlyniad i’r pandemig, ond hefyd cynnydd mewn enillion bondiau corfforaethol cyfradd AA. Tybiwyd na fyddai hynny’n amharu’n sylweddol ar xxxxx asedau’r Cyngor na newid y gyfradd ostyngiadau. Bydd angen adolygu’r dybiaeth honno’n rheolaidd.

Efallai y bydd xxxxx xxxx lwfansau amhariad uwch yn y dyfodol os bydd gwerthoedd asedau yn disgyn. Os bydd y gyfradd ostyngiad yn newid, bydd maint y rhwymedigaeth bensiwn net yn newid hefyd.

Darpariaethau

Mae’r Cyngor wedi darparu ar gyfer rhwymedigaethau hysbys a sefydlu cronfeydd wrth gefn ar gyfer rhwymedigaethau yn y dyfodol, neu wedi clustnodi arian ar gyfer datblygu

gwasanaethau yn y dyfodol. Wrth gyfrifo swm y ddarpariaeth mae’r Cyngor hefyd yn arfer ei ddoethineb wrth amcangyfrif hyd eithaf ei allu y

costau o fodloni’r rhwymedigaethau erbyn dyddiad cyhoeddi’r Fantolen. Cyflwynir y darpariaethau yn Nodyn 30.

4. Xxxxxxxx Xxxxxxx

Yn 2021/22 talwyd cyfanswm o £1,002,000 o lwfansau’n uniongyrchol i Aelodau Etholedig ac yn ogystal â hynny, talwyd cyfanswm

o £11,000 o lwfansau (£5,000 yn 2020/21) i Aelodau Cyfetholedig, gan gynnwys elfen o dreuliau. Mae rhagor o wybodaeth ar gael ar wefan y Cyngor:

https: //www. wrecsam. gov. uk/service/tal-aelodau

5. Partïon Cysylltiedig

Mae’n ofynnol i’r Cyngor ddatgelu trafodion sylweddol â phartïon cysylltiedig - cyrff neu unigolion sydd â’r potensial i reoli’r Cyngor neu ddylanwadu arno, neu bod y Cyngor yn eu rheoli hwy a dylanwadu arnynt. Drwy ddatgelu’r trafodion hyn gall darllenwyr asesu i xx xxxxxx y gallai pethau fod wedi cyfyngu ar allu’r Cyngor i weithredu’n annibynnol, neu efallai wedi sicrhau gallu i gyfyngu ar allu parti arall i drafod telerau â’r Cyngor yn ddi-rwystr.

Llywodraeth Cymru a Llywodraeth Ganolog

Xxx xxx Lywodraeth Cymru reolaeth effeithiol dros weithrediadau cyffredinol y Cyngor - mae'n gyfrifol am ddarparu’r fframwaith strategol y mae'r Awdurdod yn gweithredu ynddo, yn darparu’r rhan helaeth o'i gyllid ar ffurf grantiau, ac yn pennu’r telerau ar gyfer trafodion y Cyngor ag amrywiaeth o bartïon eraill (er enghraifft, biliau Treth y Cyngor a Xxxx-daliadau Tai). Rhestrir y grantiau a dderbyniwyd gan adrannau’r llywodraeth yn nodyn 13 yn y Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon. Mae derbyniadau Grant oedd yn weddill ar 31 Mawrth 2022 hefyd wedi’u dangos yn nodyn 13 yn y Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon.

Aelodau

Xxx xxx Aelodau'r Cyngor reolaeth uniongyrchol dros bolisïau ariannol a gweithredol y Cyngor. Xxx xxx y Cyngor drefniadau sy’n gofyn i Aelodau a Swyddogion nodi a datgelu trafodion â phartïon cysylltiedig. Cyflwynir cyfanswm y lwfansau a dalwyd i aelodau yn ystod 2021/22 yn Nodyn 4. Derbyniwyd datganiad xxx xxx un o’r aelodau.

Yn 2021/22 comisiynwyd gwaith a gwasanaethau gan gwmnïau y penodwyd aelodau o’r Cyngor yn gynrychiolwyr ar eu Pwyllgorau neu’u Byrddau;

Gwnaed taliadau o £772,000 (£652,000 yn 2020/2021)

Cyfanswm dyledion y Cyngor Cyfanswm sy’n ddyledus i’r Cyngor

£60,000 (£114,000 yn 2020/21)

£23,000 (£80,000 yn 2020/21)

Dyfarnodd y Cyngor hefyd grantiau a chyfraniadau gwerth £836,000 (£680,000 yn 2020/21) i sefydliadau y penodwyd cynrychiolwyr iddynt.

Mae a wnelo’r swm yn 2021/22 â grant o £655,000 a dalwyd i Bartneriaeth Parc Caia a chyfraniad o £181,000 i Heddlu Gogledd Cymru.

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

5. Partïon Cysylltiedig (xxxxxx)

Yn 2021/22 comisiynwyd gwaith a gwasanaethau gan gwmnïau yr oedd aelodau wedi datgan cysylltiad â hwy neu’n

cael eu cyflogi ganddynt.

Gwnaed taliadau o £258,000 (£549,000 yn 2020/2021)

Cyfanswm dyledion y Cyngor Cyfanswm sy’n ddyledus i’r Cyngor

£0 (£0 yn 2020/21)

£0 (£2,000 yn 2020/21)

Gwerth y grantiau a ddyfarnodd y Cyngor i sefydliadau’r oedd Aelodau wedi datgan cysylltiad â hwy oedd £0 (£64,000 yn 2020/21).

Talodd y Cyngor grantiau gwerth £195,000 (£104,000 yn 2020/21) i sefydliadau oedd yn cyflogi Aelodau o’r Cyngor, ac mae a wnelo hynny oll â Xxxxxx Wrecsam Cyf. Ym mhob achos, talwyd grantiau gan roi ystyriaeth briodol i’r datganiadau o gysylltiad.

Cofnodir cysylltiadau personol yr xxxx Aelodau yn y Gofrestr Gyhoeddus o Gysylltiadau Aelodau, yn unol â’r gyfraith

a Chod Ymddygiad y Cyngor. Mae’r gofrestr ar gael ar wefan y Cyngor.

Swyddogion

Mae Uwch-swyddogion, yn ôl y gofyn ac fel y bo’n briodol, wedi datgan cysylltiadau neu berthnasau mewn cwmnïau neu gyrff

gwirfoddol, elusennol neu gyhoeddus sy’n derbyn taliadau gan y Cyngor. Ni wnaed unrhyw ddatganiadau o’r fath yn 2021/22.

Cyrff Cyhoeddus Eraill Cronfa Bensiynau Clwyd

Mae’r Cyngor yn gorff derbyniedig yng Nghronfa Bensiynau Clwyd. Ceir manylion y trafodion a wnaed â Chronfa Bensiynau Clwyd yn Nodiadau 33 i 35.

Asiantaeth Pensiynau Athrawon

Codir costau pensiwn ar y gyfradd a bennir gan yr Adran Addysg ar sail cronfa dybiannol. Ceir manylion ynglŷn â phensiynau

athrawon yn nodyn 36.

Cynghorau Cymuned

Cyflwynir cyfanswm y praeseptau a dalwyd i’r 34 o gynghorau cymuned, sef £2,778,000 (£2,739,000 yn 2020/21) yn Nodyn 8.

Comisiynydd Heddlu a Throseddu Gogledd Cymru ac Awdurdod Tân Gogledd Cymru

Cyfanswm y praeseptau ac ardollau a dalwyd i Gomisiynydd Heddlu a Throseddu Gogledd Cymru ac Awdurdod

Tân Gogledd Cymru oedd £23,578,000 (£22,653,000 yn 2020/21). Manylir ynghylch hynny yn Nodyn 8.

Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC)

Mae’r Cyngor yn aelod o CLlLC a gwnaeth daliadau o £104,000 iddi yn 2021/22 (£102,000 yn 2020/21).

- 22 -

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

6. Newidiadau rhwng y Sail Gyfrifo a'r Sail Gyllido o xxx y Rheoliadau

Mae’r nodyn hwn yn manylu ynghylch y newidiadau a wneir yng nghyfanswm yr incwm a gwariant cynhwysfawr y mae’r Cyngor yn ei gydnabod yn ystod y flwyddyn yn unol ag arferion cyfrifyddu priodol a’r adnoddau y mae darpariaethau statudol yn pennu eu bod ar gael i’r Cyngor ar gyfer gwariant cyfalaf a refeniw yn y dyfodol.

	Cronfeydd y Gellir eu Defnyddio
2021/22	Balans y Gronfa Gyffredinol £’000	Y Cyfrif Refeniw Tai £’000	Cronfa wrth Gefn £’000	Grantiau Cyfalaf heb eu Cymhwyso £’000	Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn Na Ellir eu Defnyddio £’000
Newidiadau sydd a wnelont yn bennaf â’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf:
Dychweliad eitemau a debydwyd neu gredydwyd i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr;
Taliadau a godwyd am ddibrisiad, amhariad ac ailbrisio colledion o mewn asedau anghyfredol	19,036	44,774	0	0	(63,810)
Amorteiddio asedau anniriaethol	15	0	0	0	(15)
Grantiau cyfalaf a chyfraniadau a gymhwyswyd	(15,024)	(9,107)	0	0	24,131
Gwariant refeniw a ariannwyd â chyfalaf xxx statud	338				(338)
Swm yr asedau anghyfredol a ddiddymwyd wrth eu gwaredu neu’u gwerthu fel rhan o’r enillion/colled ar waredu i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	1,671	458	0	0	(2,129)
Incwm mewn perthynas ag asedau a gafwyd yn xxxxx	0	0	0	0	0
Mewnosod eitemau na ddebydwyd na chredydwyd i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr:
Darpariaeth statudol ar gyfer ariannu buddsoddiadau cyfalaf	(6,478)	(10,985)	0	0	17,463
Gwariant Cyfalaf y codir tâl ar ei gyfer yn erbyn y Gronfa Gyffredinol a Balansau’r CRT	(2,438)	(580)	0	0	3,018
Newidiadau sydd a wnelont yn bennaf â’r Cyfrif Grantiau Cyfalaf heb eu Cymhwyso:
Grantiau cyfalaf a chyfraniadau heb eu cymhwyso a gredydwyd i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	(2,307)	0	0	2,307	0
Cymhwyso grantiau ar gyfer ariannu cyfalaf a’u trosglwyddo i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf	0	0	0	(285)	285
Newidiadau sydd a wnelont yn bennaf â’r Gronfa wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf:
Trosglwyddo enillion xxxxx xxxxx a gredydwyd fel rhan o’r enillion/colledion ar waredu i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	(627)	(458)	1,085	0	0
Incwm refeniw a ddiffinwyd yn gyfalaf xxx statud	0	0	0	0	0
Defnyddio’r Gronfa Derbyniadau Cyfalaf wrth Gefn i ariannu gwariant cyfalaf newydd	0	0	0	0	0
Trosglwyddo (i’r) / o’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf - rhoddwyd o’r neilltu:
- Ad-daliadau benthyciadau i gyrff gwirfoddol	0	0	12	0	(12)
Trosglwyddiad o’r Derbyniadau Cyfalaf Gohiriedig wrth dderbyn arian	0	0	0	0	0
Cyfanswm y Newidiadau at Ddibenion Cyfalaf (gweler tudalen 10)	(5,814)	24,102	1,097	2,022	(21,407)
Newidiadau sydd a wnelont â’r Gronfa Bensiynau wrth Gefn:
Dychweliad eitemau sydd a wnelont â buddion ymddeol a ddebydwyd neu gredydwyd o/i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr - gweler nodiadau 33 a 39	36,569	5,107	0	0	(41,676)
Cyfraniadau pensiwn y cyflogwr sy’n daladwy yn y flwyddyn	(18,880)	(2,475)	0	0	21,355
Newid Net ar gyfer Addasu Pensiynau (gweler tudalen 10)	17,689	2,632	0	0	(20,321)
Newidiadau sydd a wnelont â’r Cyfrif Absenoldebau Cronnus:
Swm y gwahaniaeth rhwng y tâl swyddogion a godir ar y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar sail croniadau a’r tâl y codir amdano yn y flwyddyn yn unol â gofynion statudol	400	10	0	0	(410)

Cyfanswm Gwahaniaethau Eraill (gweler tudalen 10)	291	10	0	0	(301)
Cyfanswm y Newidiadau	12,166	26,744	1,097	2,022	(42,029)

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

6. Newidiadau rhwng y Sail Gyfrifyddu a'r Sail Gyllido o xxx y Rheoliadau (xxxxxx)

	Cronfeydd y Gellir eu Defnyddio
Ffigurau 2020/21 er cymhariaeth	Balans y Gronfa Gyffredinol £’000	Y Cyfrif Refeniw Tai £’000	Cronfa wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf £’000	Grantiau Cyfalaf heb eu Cymhwyso £’000	Symudiadau mewn Cronfeydd Wrth Gefn Na Ellir eu Defnyddio £’000
Newidiadau sydd a wnelont yn bennaf â’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf:
Dychweliad eitemau a debydwyd neu gredydwyd i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr:
Taliadau a godwyd am ddibrisiad, xxxxxxxx ac ailbrisio colledion o mewn asedau anghyfredol	20,201	216,657	0	0	(236,858)
Amorteiddio asedau anniriaethol	14	0	0	0	(14)
Grantiau cyfalaf a chyfraniadau wedi’u cymhwyso	(11,108)	(32,667)	0	0	43,775
Gwariant refeniw a ariennir â chyfalaf xxx statud	232	5	0	0	(237)
Swm yr asedau anghyfredol a ddiddymwyd wrth eu gwaredu neu’u gwerthu fel rhan o’r enillion/colled ar waredu i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	23	989	0	0	(1,012)
Incwm mewn perthynas ag asedau a gafwyd yn xxxxx	0	0	0	0	0
Mewnosod eitemau na ddebydwyd na chredydwyd i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr:
Darpariaeth statudol ar gyfer ariannu buddsoddiadau cyfalaf	(6,377)	(10,596)	0	0	16,973
Gwariant Cyfalaf y codir tâl ar ei gyfer yn erbyn y Gronfa Gyffredinol a Balansau’r CRT	(1,013)	(1,350)	0	0	2,363
Newidiadau sydd a wnelont yn bennaf â’r Cyfrif Grantiau Cyfalaf heb eu Cymhwyso:
Grantiau cyfalaf a chyfraniadau heb eu cymhwyso a gredydwyd i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	(1,792)	0	0	1,792	0
Cymhwyso grantiau ar gyfer ariannu cyfalaf a’u trosglwyddo i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf	0	0	0	(47)	47
Newidiadau sydd a wnelont yn bennaf â’r Gronfa wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf:
Trosglwyddo enillion xxxxx xxxxx a gredydwyd fel rhan o’r enillion/colledion ar waredu i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	(17)	(989)	1,006	0	0
Incwm refeniw a ddiffiniwyd yn gyfalaf xxx statud	0	0	0	0	0
Defnyddio’r Gronfa Derbyniadau Cyfalaf wrth Gefn i ariannu gwariant cyfalaf newydd	0	0	(17)	0	17
Trosglwyddo (i’r) / o’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf - rhoddwyd o’r neilltu:	0	0	0	0	0
- Ad-daliadau benthyciadau i gyrff gwirfoddol	0	0	12	0	(12)
Trosglwyddiad o’r Derbyniadau Cyfalaf Gohiriedig wrth dderbyn arian	0	0	0	0	0
Cyfanswm y Newidiadau at Ddibenion Cyfalaf (gweler tudalen 10)	163	17,049	1,001	1,745	(174,958)
Newidiadau sydd a wnelont â’r Gronfa Bensiynau wrth Gefn:
Dychweliad eitemau sydd a wnelont â buddion ymddeol a ddebydwyd neu gredydwyd o/i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr - gweler nodiadau 33 a 39	30,003	4,213	0	0	(34,216)
Cyfraniadau pensiwn y cyflogwr sy’n daladwy yn y flwyddyn	(18,528)	(2,408)	0	0	20,936
Newid Net ar gyfer Addasiadau Pensiwn (gweler tudalen 10)	11,475	1,805	0	0	(13,280)
Newidiadau sydd a wnelont â’r Cyfrif Addasiadau Offerynnau Ariannol:
Swm y gwahaniaeth rhwng y costau cyllid a godir i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr a’r costau cyllido sy'n daladwy yn y flwyddyn yn unol â gofynion statudol	(180)	0	0	0	180

Newidiadau sydd a wnelont â’r Cyfrif Absenoldebau Cronnus:
Swm y gwahaniaeth rhwng y tâl swyddogion a godir i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar sail croniadau a’r tâl a godir yn y flwyddyn yn unol â gofynion statudol	(63)	(60)	0	0	123
Cyfanswm Gwahaniaethau Eraill (gweler tudalen 10)	(243)	(60)	0	0	303
Cyfanswm y Newidiadau	11,395	173,794	1,001	1,745	(187,935)

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

7. Trosglwyddiadau i / (o) Gronfeydd wrth Gefn a Glustnodwyd

Mae’r nodyn hwn yn nodi'r symiau a neilltuwyd o’r Gronfa Gyffredinol mewn cronfeydd wrth gefn a glustnodwyd er mwyn ariannu cynlluniau gwariant yn y dyfodol, a hefyd y symiau a drosglwyddwyd yn ôl o'r cronfeydd wrth gefn a glustnodwyd er mwyn diwallu gwariant y Gronfa Gyffredinol yn 2021/22.

	2020/21			2021/22
	Trosglwyddiadau			Trosglwyddiadau
	Balans ar 01/04/2020 £’000	Xxxxx £’000	I mewn £’000	Balans ar 31/03/2021 £’000	Xxxxx £’000	I mewn £’000	Balans ar 31/03/2022 £’000
Balansau a gedwir gan ysgolion	2,113	(16)	7,558	9,655	(181)	5,249	14,723
Cronfeydd wrth Gefn Gwasanaethau	837	0	1,227	2,064	(512)	1,299	2,851
Cronfa wrth Gefn Yswiriant	2,691	0	476	3,167	0	0	3,167
Cronfa wrth Gefn Rhwymedigaethau Cyfreithiol	930	0	96	1,026	0	0	1,026
Cronfa wrth Gefn Cynnal a Chadw dros y Gaeaf	350	0	0	350	0	0	350
Cronfa wrth Gefn Ymddeoliadau Cynnar Gwirfoddol Trosiannol	1,349	0	0	1,349	(73)	0	1,276
Cronfa wrth Gefn Ail-lunio Gwasanaethau	572	0	0	572	0	0	572
Cronfa wrth Gefn Buddsoddi i Arbed	545	(82)	0	463	0	0	463
Cronfa Gyfalaf wrth Gefn	2,287	0	0	2,287	0	400	2,687
Trwsio a Chynnal a Chadw	10	0	0	10	0	0	10
Cronfa wrth Gefn ITeC	154	0	0	154	0	0	154
Datblygu TG	42	0	0	42	0	0	42
Mynediad Cwsmeriaid	15	0	0	15	0	0	15
Cynllun Datblygu Lleol	60	(10)	0	50	0	0	50
Cronfa wrth Gefn Allyriadau Carbon	000	(00)	0	000	0	000	661
Amnewid Peiriannau Amlosgfa	23	0	1	24	0	0	24
Cronfa wrth Gefn Adran 278	180	0	231	411	0	0	411
Cronfa wrth Gefn Offerynnau Ariannol	3,133	(7)	0	3,126	(12)	0	3,114
Rhaglen Drawsnewid HwB	0	0	0	0	0	680	680
Xxxxx Xxxxxx Refeniw Ychwanegol ar gyfer Gofal Cartref	0	0	0	0	0	418	418
Xxxxx Xxxxxx Refeniw Ychwanegol ar gyfer Lliniaru ar Wasgfeydd Cyllidebol	0	0	0	0	0	1,087	1,087
Datblygu’r Economi	0	0	0	0	0	120	120
Datblygu Porth Wrecsam	0	0	0	0	0	8,000	8,000
Amrywiol	49	0	0	49	(13)	4	40
Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru	0	0	92	92	0	105	197
Cronfa wrth Gefn Grantiau	3,247	(526)	5,307	8,028	(1,950)	5,085	11,163
Cyfanswm	19,178	(687)	14,993	33,484	(2,741	22,558	53,301

Cronfeydd wrth Gefn Gwasanaethau - tanwariant gwasanaethau yn rhan o drefniadau’r Cyngor i gario arian yn ei flaen i’w ddefnyddio mewn blynyddoedd dilynol.

Cronfa wrth Gefn Yswiriant - cedwir y gronfa i ariannu unrhyw rwymedigaethau yn y dyfodol fel MMI (nodiadau 29 a 30 yn y Nodiadau ynglŷn â'r Cyfrifon) a hawliadau sy’n fwy na’r gyllideb.

Cronfa wrth Gefn Rhwymedigaethau Cyfreithiol - swm wedi’i glustnodi i ddarparu ar gyfer unrhyw rwymedigaethau cyfreithiol yn y dyfodol. Cronfa wrth Gefn i Gynnal a Chadw yn y Gaeaf - swm a neilltuwyd i dalu costau o ganlyniad i dywydd garw.

Cronfa wrth Gefn Ymddeoliadau Cynnar Gwirfoddol ac Ymddeoliadau Cynnar Gwirfoddol Trosiannol - i ariannu costau ymddeoliadau cynnar a diswyddo yn dilyn ail-lunio gwasanaethau. Cronfa wrth Gefn Ail-lunio Gwasanaethau - swm a neilltuwyd i gynorthwyo’r broses drawsnewid i sicrhau arbedion i’r Cyngor yn y dyfodol.

Cronfa wrth Gefn Buddsoddi i Arbed - darpariaeth ar gyfer buddsoddi mewn amryw gynlluniau i sicrhau arbedion ariannol parhaol.

Cronfa Gyfalaf wrth Gefn - adnoddau sydd eisoes wedi’u hymrwymo i ariannu xxxx x xxxxxx gyfalaf bum mlynedd y Cyngor nad yw’n ymwneud â’r Cyfrif Refeniw Tai. Cronfa wrth Gefn Trwsio a Chynnal a Chadw - i ymateb i batrymau gwariant anwastad yn y dyfodol.

Cronfa wrth Gefn ITeC - i dalu costau dadfeiliad sy’n gysylltiedig â symud o’r adeilad ITEC ar Stad Ddiwydiannol Whitegate.

Datblygu TG a Mynediad Cwsmeriaid - i ariannu amryw welliannau TG a datblygiadau Hunanwasanaeth TGCh. Cronfa wrth Gefn y Cynllun Datblygu Lleol - i ariannu'r costau sy’n gysylltiedig â mabwysiadu’r Cynllun.

Cronfa wrth Gefn Allyriadau Carbon - i ariannu xxxx x xxxxxx xxxxx y cynllun lleihau carbon i leihau allyriadau. Cronfa wrth Gefn Amnewid Peiriannau Amlosgfa - i xxxx xxxx o’r gost o amnewid peiriannau.

Cronfa Adran 278 - incwm gan gontractwyr nad oes ganddynt unrhyw xxxx, ond sydd wedi eu neilltuo i ariannu amryw gynlluniau seilwaith.

Cronfa wrth Gefn Offerynnau Ariannol - sefydlwyd y gronfa yn sgil elw dros dro a gydnabyddir yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr oherwydd newid y modd y cyfrifir symiau cario ymlaen ar gyfer benthyciadau addasedig y Cyngor ar 1 Ebrill 2018, yn unol â gofynion IFRS 9.

Defnyddir y gronfa hon i wrthbwyso effaith cynnydd mewn cyfraddau llog ar y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr dros weddill oes y

benthyciadau.

Rhaglen Drawsnewid HwB - cyfraniadau blynyddol gan ysgolion o’u cyllidebau dirprwyedig er mwyn creu dull cynaliadwy o ariannu’r elfen Dyfeisiau Defnyddwyr o’r Rhaglen Drawsnewid HwB. Mae’n un o ofynion allweddol y rhaglen ariannu fod gan y Cyngor gynllun ar gyfer cynaladwyedd.

Xxxxx Xxxxxx Refeniw Ychwanegol ar gyfer Gofal Cartref a Lliniaru ar Wasgfeydd Cyllidebol - cynnydd ôl-weithredol yn setliad Llywodraeth Cymru ar gyfer 2021/22 i wneud iawn am unrhyw wariant a ddaeth o adnoddau’r Cyngor wrth helpu i reoli gwasgfeydd yn y dyfodol a gofal cartref.

Datblygu’r Economi - i gynorthwyo â datblygiad Creu Lleoedd ac xxxxx ar ôl Covid.

Datblygu Porth Wrecsam - ad-daliad o’r CRT yn sgil dargyfeirio arian cyfalaf yn 2020/21. Amrywiol - cronfa ar gyfer amryw ymrwymiadau ynglŷn â’r amgylchedd a phethau eraill, gan gynnwys rhoddion i’r amlosgfa.

Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru - cyfran y Cyngor (12.5%) o gronfeydd wrth gefn y Bwrdd.

Cronfeydd wrth Gefn Grantiau - incwm o grantiau a dderbynnir gan y Llywodraeth nad oes ganddynt unrhyw xxxx, ond sydd wedi eu neilltuo ar gyfer darparu gwasanaethau penodol.

8. Gwariant Gweithredol Arall

2020/21 £’000		2021/22 £’000
2,739	Praeseptau Cynghorau Cymuned	2,778
15,540	Praesept Comisiynydd Heddlu a Throseddu Gogledd Cymru	16,363
7,113	Ardoll Awdurdod Tân Gogledd Cymru	7,215
633	Costau Gweinyddu Pensiynau	661
6	Colledion / (Elw) ar waredu asedau anghyfredol	1,044
26,031	Cyfanswm	28,061

9. Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi

2020/21 £’000		2021/22 £’000
18,618	Llog yn daladwy a thaliadau tebyg	18,416
7,697	Llog Net Pensiynau	7,225
(27)	Llog i’w dderbyn ac incwm tebyg	(19)
26,288	Cyfanswm	25,622

10. Trethi ac Incwm o Grantiau Amhenodol

2020/21 £’000		2021/22 £’000
(72,981)	Incwm Treth y Cyngor	(78,137)
(41,946)	Ardrethi Annomestig	(44,315)
(142,349)	Grantiau llywodraeth heb eu neilltuo	(144,541)
(45,265)	Grantiau cyfalaf a chyfraniadau	(26,438)
(302,541)	Cyfanswm	(293,431)

11. Dadansoddiad o Incwm a Gwariant yn ôl natur

Dadansoddir yr Incwm a’r Gwariant yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr fel a ganlyn:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
(74,154)	Ffioedd, Taliadau ac Incwm Arall Gwasanaethau	(79,261)
(13,216)	Incwm Llog a Buddsoddiadau	(14,228)
(72,981)	Incwm Treth y Cyngor	(78,137)
(350,920)	Grantiau a Chyfraniadau	(351,803)
(511,271)	Cyfanswm Incwm	(523,429)
167,296	Treuliau gweithwyr	187,959
14,206	Treuliau gweithwyr ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir ac ysgolion sefydledig	15,882
191,840	Treuliau eraill gwasanaethau	211,954
236,872	Colledion dibrisiant, amorteiddio, amhariadau ac ail-brisio	63,825
39,504	Taliadau llog	39,850
25,392	Praeseptau ac Ardollau	26,356
633	Arall	661
6	(Elw) neu Golled ar Waredu Asedau Anghyfredol	1,044
675,749	Cyfanswm Gwariant	547,531
164,478	(Gwarged) neu ddiffyg ar ddarparu gwasanaethau	24,102

12. Incwm Cylchrannol

Ceir dadansoddiad isod o ffioedd, taliadau ac incwm arall gwasanaethau ar sail gylchrannol:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
(2,964)	Yr Amgylchedd a Thechnegol	(3,586)
(1,410)	Cynllunio a Rheoleiddio	(1,854)
(4,674)	Tai a’r Economi	(6,615)
(54,176)	Cyfrif Refeniw Tai (gweler tudalen 61)	(55,167)
(8,424)	Gofal Cymdeithasol	(7,892)
(364)	Addysg ac Ymyrraeth Gynnar	(248)
(574)	Ysgolion	(1,318)
(260)	Llywodraethu a Chwsmeriaid	(716)
(827)	Cyllid a TGCh	(1,239)
(21)	Y Prif Weithredwr	(38)
0	Trwsio a Chynnal a Chadw	0
(460)	Corfforaethol a Chanolog	(588)
(74,154)	Cyfanswm Gwasanaethau	(79,261)

13. Incwm Grantiau

Credydodd y Cyngor y grantiau, cyfraniadau a rhoddion a ganlyn i’r Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

Credydwyd i Drethi ac Incwm o Grantiau Amhenodol:	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Xxxxxxxx Annomestig	41,946	44,315
Xxxxx Xxxxxx Refeniw	142,349	144,541
Lwfans Gwaith Trwsio Mawr	7,539	7,521
Grant Gwariant Cyfalaf y Cyfrif Refeniw Tai (cyllid i’w ddargyfeirio ar gyfer Prosiect Porth Wrecsam)	25,000	0
Grant Cyfalaf Cyffredinol	3,288	6,014
Xxxxx Xxxxxx Ysgolion	1,305	1,657
Ysgolion yr Unfed Ganrif ar Hugain	164	2,620
Grant Ysgolion Cyfrwng Cymraeg	663	0
Grant Ysgogi Economaidd	288	0
Cyflwyno Prydau Ysgol am Ddim i xxx disgybl Cynradd	0	1,022
Rhaglen Adnewyddu Ffyrdd	735	949
Xxxxx Xxxxxxxxx ar y Ffyrdd	111	166
Xxxxx y Cynnig Gofal Plant	646	1,334
Lleihau Meintiau Dosbarthiadau Babanod	280	701
Y Gronfa Gofal Canolraddol	1,647	408
Cynllun Grant Seilwaith mewn Ysgolion Hwb	2,916	0
Blaenoriaethau’r Fframwaith Economaidd Rhanbarthol	0	1,000
Xxxxx y Rhaglen Ôl-osod er mwyn Optimeiddio Tai	0	848
Xxxxx Xxx Cymdeithasol	0	315
Ail don yr arian Covid-19 ar gyfer Gwasanaethau Cefnogi Digartrefedd a Thai	0	328
Cronfa Teithio Llesol	0	284
Xxxxx Xxxxxx Llifogydd ac Erydu Arfordirol	0	199
Dechrau’n Deg	0	150
Buddsoddiadau Xxxxxxx wedi’u Targedu	0	165
Grantiau Cyfalaf a Chyfraniadau eraill	683	757
	229,560	215,294
Credydwyd i Wasanaethau:
Llywodraeth Cymru:
Xxxxx Xxxxxxx Cyffredinol	289	252
Rhaglen Adfywio wedi’i Thargedu - Ardaloedd Adnewyddu ac eraill	1,803	918
Xxxxx Xxxxxx Ysgolion	851	580
Grant y Strategaeth Wastraff	703	906
Xxxxx Xxxxxx Addysg	4,615	5,287
Darpariaeth Ôl-16 mewn ysgolion	1,254	1,820
Grant Plant a Chymunedau (Dechrau'n Deg a Teuluoedd yn Gyntaf, gynt)	5,883	6,479
Grant Ad-daliadau Teithio Rhatach	2,553	2,423
Cronfa Weithredu ar Gamddefnyddio Sylweddau	5,863	5,462
Gweithlu Gofal Cymdeithasol a Chynaladwyedd	1,716	2,126
Datblygu’r Gweithlu Gofal Cymdeithasol	325	355
Xxxxx Xxxxxxx Xxxxxxxxx	439	546
Xxxxx Datblygu Disgyblion	4,056	4,685
Xxxxx Xxxxx Proffesiynol	291	498
Grant Cefnogi Gwasanaethau Bysus	392	440
Xxxxx Xxxxxxx Tai	5,109	6,722
Xxxxx Xxxxxx ALl	5,139	8,565
Grant Anghenion Dysgu	719	0
Grant Economi Gylchol	299	0
Xxxxx Xxxxxx a Chadw Ffyrdd	441	0
Cronfa Ymyrraeth Teuluoedd	327	126
Datblygu Plant	196	329
Yr Amgueddfa Bêl-droed	45	225
Blaenoriaethau’r Fframwaith Economaidd Rhanbarthol	0	214
Y Gronfa Trawsnewid Plant a Phobl Ifanc	0	371
Grant Anghenion Cymhleth	246	288
Grant Digartrefedd Cam 2	200	0
Cronfa Xxxxx Gofal Cymdeithasol	0	2,831
Annibyniaeth Pobl	0	637
Gwasgfeydd Gofal Cymdeithasol	0	2,125
Trawsnewid Trefi	16	405
Cynyddu Cyfleoedd i Chwarae	26	611
Gwasanaethau Mabwysiadu	199	379
Rhaglen Drawsnewid Gwasanaethau Cymunedol	596	467
Xxxxx Xxxxxxxxxxx Xxx xx Neilltuo	2,110	2,505
Grant Ôl-ddyledion Treth y Cyngor	913	0
Grant Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor	456	0

13. Incwm Grantiau (xxxxxx)

Credydwyd i Wasanaethau (xxxxxx):	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Llywodraeth Cymru (xxxxxx):
Xxxxx y Xxxxxx Xxxxxx – costau ychwanegol #	13,830	19,288
Xxxxx Xxxxx Incwm	4,732	2,044
Xxxxxxx Xxxxxxx Xxxxxx Byw	0	1,281
Cyllid Cynllun Cymorth Xxxx ar gyfer Bysus *	1,055	0
Xxxxx Xxxxxxx Xxxxxxxxx	481	414
Amrywiol	2,838	2,808
Arall:
Yr Adran Gwaith a Phensiynau	31,893	29,824
Y Gronfa Gofal Integredig	4,965	4,699
Swyddfa Cyllid Ewropeaidd Cymru - TRAC ac ADTRAC	1,069	780
Y Swyddfa Gartref - Rhaglen Adsefydlu Ffoaduriaid o Syria	369	328
Cyllid Ffyniant Bro	0	626
Cynllun Cymhorthdal Llaeth i Ysgolion	13	681
Y Bwrdd Cyfiawnder Ieuenctid	278	301
Cyllid Cerddoriaeth	0	349
Cronfa’r Rhwydwaith Ffeibr Llawn Lleol	151	431
Cyfraniadau a Rhoddion **	8,883	10,412
Arall	2,733	2,666
Cyfanswm a Gredydwyd i Wasanaethau	121,360	136,509

# Mae hyn yn cynnwys cyfran y Cyngor o’r swm a hawliwyd gan Gyngor Sir y Fflint ar gyfer marwdy dros dro yng ngogledd Cymru (£5,000)

* Cyfran y Cyngor o’r grant a dderbyniwyd gan Gyngor Sir y Fflint

** Mae hyn yn cynnwys cyfran y Cyngor o’r swm a hawliwyd gan Gyngor Sir y Fflint ar gyfer Profi, Olrhain a Diogelu (£1. 1 miliwn)

Mae’r Cyngor wedi derbyn nifer o gyfraniadau grant a rhoddion nad ydynt wedi’u cydnabod fel incwm eto gan fod amodau ynghlwm wrthynt a allai olygu y bydd gofyn dychwelyd yr xxxxx xxx’r eiddo i’r sawl a’i rhoddodd. Y balansau ddiwedd y flwyddyn yw:

Rhwymedigaethau Cyfredol:	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Llywodraeth Cymru:
Addysg – Elfen Mynediad GAD	1	0
Grant Cludiant Lleol	43	0
Setliad yr UE CLlLC	6	6
Grantiau Busnes Covid	1,055	942
Rhyddhad Ardrethi Busnes Covid	19	1,393
Cronfa Cadernid Economaidd	0	452
Xxxx-dal Tai	0	206
Arall	1	91
	1,125	3,090
Rhwymedigaethau Cyfredol:
Derbyniadau Grantiau o Flaen Llaw - Cyfalaf:
Llywodraeth Cymru:
Her Ysgolion Cymru	10	10
Y Gronfa Adfywio Leol	21	21
Grant Gwella Adeiladau Ysgolion	44	44
Dechrau’n Deg	32	37
Xxxxx y Cynnig Gofal Plant	88	61
Buddsoddiadau Xxxxxxx wedi’u Targedu	2,931	3,392
Cerbydau Allyriadau Isel Iawn	283	205
Ysgolion yr Unfed Ganrif ar Hugain	31	0
Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru	2,000	4,513
Xxxxx Xxxxx wedi Llifogydd	0	257
Arall	27	24
Arall	1	2
	5,468	8,566

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

14. Incwm a Gwariant Asiantaethau a Chronfeydd Eraill a Weinyddir gan y Cyngor

a) Sefydlodd y Cyngor gytundeb xxxx amser yn ôl â Chyngor Gwynedd, awdurdod arweiniol Asiantaeth Cefnffyrdd Gogledd a Chanolbarth Cymru sy’n golygu bod y Cyngor yn gyfrifol am gynnal a chadw priffyrdd yn y Fwrdeistref Sirol. Mae Cyngor Gwynedd yn ad-dalu’r Cyngor am y gwaith ac yn cyfrannu at y costau gweinyddu. Derbyniwyd cyfanswm o £1,372,000 ar ffurf ad-daliadau am waith a gyflawnwyd.

(£1,526k 2020/21).

b) Mae’r Cyngor yn cadw cyfrifon Cystodaeth Sicr ar gyfer defnyddwyr gwasanaethau sy’n byw yn y gymuned ac sy’n methu ag ymdrin â’u materion ariannol eu hunain oherwydd analluogrwydd meddyliol. Y Prif Swyddog Gofal Cymdeithasol yw’r unigolyn a benodwyd gyda’r Adran Gwaith a Phensiynau ar gyfer pob un o’r defnyddwyr gwasanaethau. Balans yr arian ym meddiant y Cyngor ar 31 Mawrth 2022 oedd £4,417,000 (£4,689,000 ar 31 Mawrth 2021).

c) Mae’r Cyngor hefyd yn cadw cyfrif ar gyfer taliadau gwasanaeth ychwanegol ac amrywiol ar ran tenantiaid cymwys sy’n byw mewn llety byw â chymorth i dalu am fodloni anghenion tai/bywyd hanfodol y tenantiaid hynny. Y Prif Swyddog Gofal Cymdeithasol yw’r swyddog penodedig ar gyfer yr xxxx eiddo felly. Cyfanswm yr arian ym meddiant y Cyngor ar 31 Mawrth 2022 oedd £285,000 (£337,000 yn 2020/21).

d) Mae Llywodraeth Cymru wedi darparu cyllid i’r Cyngor i ddarparu benthyciadau ailgylchadwy i adfywio tai a chanol trefi. Bydd yn ofynnol ad-dalu’r arian i Lywodraeth Cymru ymhen wyth mlynedd, ac eithrio’r cyllid ar gyfer Adfywio Canol Tref Wrecsam, lle mae’n ofynnol ad-dalu £1. 5 miliwn mewn un flynedd ar ddeg, £1 miliwn mewn pedair blynedd ar ddeg a £500,000 mewn pymtheg mlynedd, a Gwella Cartrefi ac Ailddefnyddio Eiddo Gwag a ddaw’n ad-daladwy mewn tair blynedd ar ddeg. Mae’r swm sy’n ad-daladwy i LlC ac sydd wedi’i gynnwys ymysg y credydwyr hirdymor ym mantolen y Cyngor wedi’i ddadansoddi fel hyn:

	Benthyciadau Gwella Cartrefi £’000	Xxxx Xxx’n Gartrefi £’000	Adfywio Canol Tref Wrecsam £’000	Lleoedd Llewyrchus Llawn Addewid (LlLlLlA) - Eiddo Gwag £’000	LlLlLlA - Gwella’r Sector Preifat £’000	LlLlLlA - Grantiau Gwella Eiddo Masnachol £’000	LlLlLlA – Caffael Eiddo Gwag £’000	Gwella Cartrefi ac Ailddefnyddi o Eiddo Gwag £’000	Cyfanswm £’000
Balans ar 1 Ebrill	132	12	3,150	1,323	446	155	500	250	5,968
Wedi’i dderbyn yn y flwyddyn gan LlC	0	0	500	0	0	0	0	0	500
Benthyciadau a roddwyd	0	(111)	(180)	(75)	0	0	0	0	(366)
Benthyciadau a Ad-dalwyd	25	114	0	63	19	0	0	0	221
Balans ar 31 Mawrth	157	15	3,470	1,000	000	000	500	250	6,323

e) Oherwydd effaith y pandemig Covid-19 ar yr angen am wasanaethau a chymorth ychwanegol i unigolion a busnesau, mae llawer iawn o gymorth ariannol a grantiau newydd wedi bod ar gael gan Lywodraeth Cymru. Mae’r Cyngor wedi gweinyddu nifer o’r grantiau hyn yn ystod y flwyddyn ar ran LlC, fel a ganlyn:

	Grantiau Busnes £’000	Rhyddhad Ardrethi Annomestig £’000	Cynllun bonws Gofal Cymdeithasol £750 £’000	Cynllun bonws Gofal Cymdeithasol £500 £’000	Cynyddu’r Tâl Salwch Statudol £’000	Taaaliadau Hunan- ynysu £’000	Cymorth â Thanwydd dros y Gaeaf £’000	Arian (£500) i aelwydydd yn sgil llifogydd £’000	Cyfanswm £’000
Balans oedd yn ddyledus gan / (i) LlC ar 1 Ebrill	(1,055)	0	0	9	199	264	0	34	(549)
Taliadau a wnaed gan y Cyngor	338	11,649	3,527	0	224	2,644	1,275	0	19,657
Grantiau a dderbyniwyd gan LlC	(225)	(13,011)	(3,527)	(9)	(267)	(2,442)	(1,001)	(34)	(20,516)
Balans oedd yn ddyledus gan (i) LlC ar 31 Mawrth	(942)	(1,362)	0	0	156	466	274	0	(1,408)

Grantiau Busnes – Grantiau i fusnesau yn ystod y cyfnod clo cyntaf, y cyfnod clo lleol (cyfnod xxxx byr) ac amryw gyfyngiadau eraill.

Rhyddhad Ardrethi Annomestig - rhyddhad i drethdalwyr cymwys ym meysydd Manwerthu, Hamdden a Lletygarwch Cynlluniau bonws Gofal

Cymdeithasol (£500 a £750 - taliad ychwanegol i weithwyr gofal unigol

Adenillwyd y canlynol gan LlC trwy grant Cronfa Galedi Covid:

Cynyddu’r Tâl Salwch Statudol - ychwanegiad hyd at gyflog llawn pan nad yw gweithwyr ond yn derbyn tâl salwch statudol pan maent yn xxx o’r gwaith oherwydd Covid neu’n gorfod hunan-ynysu fel dull o reoli haint

Hunan-ynysu – £500/£750 i unigolion cymwys sy’n gorfod hunan-ynysu. Cymorth â Thanwydd dros y Gaeaf - £200 at dalu biliau tanwydd

unigolion cymwys dros y gaeaf

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

15. Cronfeydd a gronnwyd xxx y Ddeddf Iechyd a threfniadau tebyg

Xxx xxx y Cyngor gytundeb â Chyngor Sir y Fflint a Bwrdd Iechyd Prifysgol Xxxxx Cadwaladr, yn unol ag adran 44 o Ddeddf y Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Cymru) 2006, ar gyfer darparu gwasanaeth cyfarpar cymunedol integredig gan ddefnyddio cronfa gyfun. Cyngor Sir y Fflint yw’r partner sy’n cynnal y trefniant ac ar Gyngor Sir y Fflint mae’r cyfrifoldeb dros weinyddu’r gronfa gyfun. Gweithredir y gwasanaeth mewn adeilad ym Mharc Busnes Penarlâg sy’n eiddo ar y cyd i’r Cyngor a Chyngor Sir y Fflint. Mae cyfran y Cyngor o gost yr adeilad (50%) wedi’i gynnwys yn Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar.

O xxx reoliad 19(1) o Reoliadau Trefniadau Partneriaeth (Cymru) 2015, mae’r chwe awdurdod lleol yng ngogledd Cymru a Bwrdd Iechyd Prifysgol Xxxxx Cadwaladr wedi dod i gytundeb ar gyfer darparu llety mewn cartrefi gofal i bobl hŷn. Daeth y trefniant i rym ar 1 Ebrill 2019 a Chyngor Sir Ddinbych sy’n gweithredu fel yr awdurdod cynnal.

Mae cyfraniadau’r Cyngor i’r ddau drefniant wedi’u cynnwys yn llinell Gofal Cymdeithasol yn y Datganiad o Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Dyma’r incwm a gwariant ar gyfer y trefniadau cyllido cyfun hynny:

2020/21			2021/22
Cyfarpar Cyfun £’000	Cartrefi Gofal £’000		Cyfarpar Cyfun £’000	Cartrefi Gofal # £’000
1,075	93,035	Cyfanswm y Gwariant:	1,295	98,982
		Cyllid:
(424)	(36,013)	Bwrdd Iechyd Prifysgol Xxxxx Cadwaladr	(430)	(35,657)
(287)	(12,203)	Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam	(290)	(15,317)
(302)	(44,819)	Cynghorau eraill Gogledd Cymru	(306)	(48,008)
(153)	0	Incwm Arall	(225)	0
(1,166)	(93,035)	Cyfanswm Cyllid	(1,251)	(98,982)
(91)	0	(Gwarged) / Diffyg	44	0

# Mae’r cyfraniadau ar gyfer Chwarter 4 wedi’u cynnwys er gwybodaeth yn unig ac nid ydynt wedi’u cronni yng nghyfrifon pob partner. Yn unol â’r Cytundeb Partneriaeth, gwneir y taliadau hyn fel ôl-daliadau yn 2022/23.

16. Costau Archwilio Allanol

Yn 2021/22, codwyd y ffioedd canlynol ar y Cyngor ynghlwm ag archwilio ac arolygu allanol:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
176	Ffioedd yn daladwy i Archwilydd Cyffredinol Cymru am wasanaethau archwilio allanol	183
95	Ffioedd yn daladwy i Archwilydd Cyffredinol Cymru am arolygon statudol	95
56	Ffioedd yn daladwy i Archwilydd Cyffredinol Cymru am ardystio hawliadau grantiau a ffurflenni	49
327		327

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

17. Tâl Swyddogion

(a) Xxx Xxxxx 9 (2) o Reoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) 2014, mae’n ofynnol i’r Cyngor ddatgelu cymhareb dâl y Cyngor. Y gymhareb rhwng tâl Prif Weithredwr y Cyngor a chanolrif cyflogau xxxx weithwyr y Cyngor yw 5. 70 : 1.

(b) Xxx Xxxxx 9 o Reoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) 2014, mae’n ofynnol i’r Cyngor ddatgelu nifer y gweithwyr (ac eithrio Uwch-swyddogion fel y nodir yn nodyn datgelu c isod) y mae eu cyflogau, heb gyfraniadau pensiwn, yn £60,000 neu fwy, mewn bandiau fesul £5,000:

2020/21				2021/22
Ysgolion	Heb fod yn staff ysgolion	Cyfanswm	Band Cyflog	Ysgolion	Heb fod yn staff ysgolion	Cyfanswm
12	2	14	£60,000 - £63,999	22	8	30
14	4	18	£65,000 - £69,999	13	3	16
8	0	8	£70,000 - £74,999	12	2	14
6	1	7	£75,000 - £79,999	5	0	5
2	0	2	£80,000 - £84,999	4	0	4
2	0	2	£85,000 - £89,999	1	0	1
1	0	1	£90,000 - £94,999	2	0	2
1	0	1	£95,000 – £99,999	0	0	0
0	0	0	£135,000 - £139,999	1	0	1

Nid oes unrhyw weithwyr yn y bandiau rhwng £100,000 a £134,999.

At y diben hwn, mae a wnelo tâl â’r xxxx symiau a dalwyd i weithwyr neu symiau a dderbyniont, gan gynnwys taliadau wrth derfynu cyflogaeth, lwfansau costau a gwerth buddion y codir treth arnynt.

(c) Xxx Xxxxx 9 (4) o Reoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) 2014, mae’r wybodaeth ganlynol am weithwyr a ddynodwyd yn Uwch-swyddogion ac y mae eu cyflog yn amrywio rhwng £60,000 a

£150,000 wedi’i darparu:

2020/21					2021/22
Cyflog £	Taliadau Eraill £	Cyfraniadau Pensiwn £	Cyfanswm £	Gwybodaeth am Ddeiliad y Swydd (Teitl Swydd)	Cyflog £	Taliadau Eraill £	Cyfraniadau Pensiwn £	Cyfanswm £
127,588	0	29,958	157,546	Y Prif Weithredwr	133,930	0	31,112	165,042
91,181	0	21,409	112,590	Prif Swyddog Llywodraethu a Chwsmeriaid (cyn-swyddog)	47,338	0	10,997	58,335
0	0	0	0	Prif Swyddog Interim – Llywodraethu a Chwsmeriaid	73,150	0	16,993	90,143
95,373	0	22,394	117,767	Prif Swyddog Cyllid a TGCh (cyn-swyddog)	23,908	0	5,554	29,462
0	0	0	0	Prif Swyddog Cyllid a TGCh	65,142	0	15,132	80,274
68,386	0	16,057	84,443	Prif Swyddog Gofal Cymdeithasol	95,411	0	22,164	117,575
39,739	0	9,331	49,070	Prif Swyddog Addysg ac Ymyrraeth Gynnar (cyn-swyddog)	0	0	0	0
65,841	0	15,460	81,301	Prif Swyddog Addysg ac Ymyrraeth Gynnar	103,186	0	23,970	127,156
95,373	0	22,394	117,767	Prif Swyddog Tai a’r Economi (cyn-swyddog)	63,481	0	14,747	78,228
0	0	0	0	Prif Swyddog Tai	75,315	0	17,496	92,811
95,373	0	22,394	117,767	Prif Swyddog Cynllunio a Rheoleiddio	99,773	0	23,177	122,950
91,181	0	21,409	112,590	Prif Swyddog Amgylcheddol a Thechnegol	94,676	0	21,993	116,669
62,411	0	14,654	77,065	Pennaeth y Gwasanaeth Adnoddau Dynol a Datblygu Sefydliadol	64,727	0	15,036	79,763
51,722	0	12,144	63,866	Pennaeth y Gwasanaeth Perfformiad, Gwella a Phartneriaethau	52,628	0	12,225	64,853
0	0	0	0	Pennaeth y Gwasanaeth Adfywio	59,828	0	13,898	73,726

Mae cyflog yn cynnwys yr xxxx gyflog pensiynadwy ac eithrio symiau am wneud dyletswyddau etholiadol. Ymadawodd y cyn-Brif Swyddog Llywodraethu a Chwsmeriaid â’r Cyngor ar 30 Medi 2021 a dechreuodd y Prif Swyddog Llywodraethu a Chwsmeriaid Dros Dro ar 1 Hydref 2021. Ymadawodd y cyn-Brif Swyddog Cyllid a TGCh â’r Cyngor ar 27 Mehefin 2021 a dechreuodd y Prif Swyddog Cyllid a TGCh presennol ar 12 Gorffennaf 2021. Ymadawodd y cyn-Brif Swyddog Tai a’r Economi â’r Cyngor ar 21 Tachwedd 2021 a dechreuodd y Prif Swyddog Tai a’r Economi presennol ar 1 Hydref 2021.

Pan benodwyd Pennaeth y Gwasanaeth Adfywio Dros Dro bu’n atebol yn uniongyrchol i’r Prif Weithredwr o 22 Tachwedd 2021.

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

17. Tâl Swyddogion (xxxxxx)

d) Yn unol ag Adran 9 (5) o Reoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) 2014, mae’n ofynnol i’r Cyngor ddatgelu enw pob Uwch-swyddog sy’n derbyn cyflog o £150,000 neu ragor. Ni chyflogodd y Cyngor Uwch-swyddog â chyflog o £150,000 neu ragor yn ystod

y flwyddyn ariannol.

e) Nodir isod nifer y pecynnau ymadael gyda chyfanswm y gost fesul band, a chyfanswm cost diswyddiadau gorfodol ac eraill:

A Pecyn Ymadael band cost (gan gynnwys taliadau arbennig)	B Nifer y diswyddiadau gorfodol		C Nifer y ymadawiadau cytunedig		D Cyfanswm nifer y pecynnau ymadael yn ôl band cost (B+C)		E Cyfanswm cost y pecynnau ymadael ymhob band
	2020/21	2021/22	2020/21	2021/22	2020/21	2021/22	2020/21 £’000	2021/22 £’000
£0 - £20,000	23	21	3	3	26	24	108	157
£20,001 - £40,000	1	3	1	0	2	3	55	78
£40,001 - £60,000	0	0	0	1	0	1	0	48
£60,001 - £80,000	0	1	0	1	0	2	0	145
£80,001 - £100,000	0	0	0	0	0	0	0	0
£100,001 - £150,000	0	1	3	0	3	1	389	138
£150,001 - £250,000	0	0	1	0	1	0	196	0
Cyfanswm	24	26	8	5	32	31	748	566

Yn y tabl uchod nodir nifer y pecynnau ymadael a chyfanswm y gost fesul band; mae hefyd yn gwahaniaethu rhwng y diswyddiadau hynny a oedd yn sgil penderfyniad y Cyngor i derfynu cyflogaeth gweithiwr, a’r achosion hynny lle mae gweithiwr wedi penderfynu derbyn diswyddiad gwirfoddol.

18. Treth y Cyngor

Daw’r incwm Treth y Cyngor o daliadau a godwyd yn ôl gwerth eiddo preswyl wedi’u rhannu’n naw o fandiau prisio, ar sail amcangyfrifon o’u gwerth ar 1 Ebrill 2003. Cyfrifir y taliadau gan ystyried swm yr incwm sy’n ofynnol am y flwyddyn gan y Cyngor a Chomisiynydd Heddlu a Throseddu Gogledd Cymru wedi’i rannu â sylfaen Treth y Cyngor. Sylfaen Treth y Cyngor yw cyfanswm nifer yr eiddo ymhob band wedi’i addasu’n gyfrannol i drosi’r nifer honno i fod yn gyfwerth â band D, wedi’i addasu ar sail gostyngiadau ac eithriadau - 53,553 ar gyfer 2021/22. Cyfrifir y swm sylfaenol ar gyfer eiddo band D, sef £1,676. 41 (£15,575. 10 yn 2020/21) drwy luosi â’r gyfran a bennir ar gyfer pob band ac mae hynny’n rhoi’r swm sy’n ddyledus xxx xxx unigolyn.

Band	A	B	C	D	E	F	G	H	I
Lluosydd	6/9	7/9	8/9	9/9	11/9	13/9	15/9	18/9	21/9
Nifer yr eiddo ar 31/03/22	4,357	12,727	17,105	10,167	8,130	5,074	2,564	718	293

Dadansoddiad o’r enillion net o Dreth y Cyngor:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
74,104	Treth y Cyngor a godwyd	79,405
(1,123)	Ychwanegu: cynyddu darpariaeth ar gyfer dyledion drwg	(1,268)
72,981	Enillion net o Dreth y Cyngor	78,137

19. Ardrethi Annomestig

Gweithredir Xxxxxxxx Annomestig yn genedlaethol. Mae Llywodraeth Cymru’n pennu swm ar gyfer y gyfradd luosi (53. 5c yn 2021/22) ac mae hynny’n amodol ar effeithiau trefniadau trosiannol, cyfraddau tâl busnesau lleol ac eraill sy’n talu ardrethi annomestig, a gyfrifir drwy luosi gwerth ardrethol â’r swm hwnnw. Mae’r Cyngor yn gyfrifol am gasglu ardrethi sy’n daladwy gan drethdalwyr yn y Fwrdeistref Sirol, ond mae’n talu’r arian a gesglir i’r gronfa gyfun ar gyfer Ardrethi Annomestig a weinyddir gan Lywodraeth Cymru, sydd wedyn yn ail-ddosbarthu’r arian ar ffurf symiau penodol sy’n seiliedig ar nifer y boblogaeth. Yr incwm Xxxxxxxx Annomestig, ar ôl cynlluniau rhyddhau a darpariaethau eraill, oedd

£42,689,000 yn 2021/22. Cyfanswm y gwerth ardrethol ar 31 Mawrth 2022 oedd £102,333. Dyma ddadansoddiad o’r enillion net:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
43,026	Xxxxxxxx Annomestig a godwyd	42,689
	Llai:
(42,763)	y swm a dalwyd i’r Gronfa Gyfun Ardrethi Annomestig	(42,425)
(263)	costau casglu	(264)
0		0
41,946	Derbyniadau o’r gronfa gyfun	44,315
41,946	Enillion net o Ardrethi Annomestig	44,315

	Anheddau Cyngor £’000	Tir ac Adeiladau Eraill £’000	Cerbyd, Offer a Chyfarpar £’000	Asedau Isadeiledd £’000	Asedau Cymunedol £’000	Asedau xxxx xxx £’000	Asedau sy'n cael eu Adeiladu £’000	Cyfanswm Eiddo, Offer a Chyfarpar £’000	Asedau wedi'u cynnwys yn Eiddo, Peiriannau ac Offer
									Cynllunia u Arrianu Preifat £’000	Prydlesi £’000
Cost neu Brisiad Ar 01/04/2021	490,661	380,181	64,472	131,267	13,658	5,838	6,919	1,092,996	32,150	7,277
Ychwanegiadau	59,788	12,356	2,727	5,297	106	0	2,842	83,116	150	0
Cynnydd/(gostyngiadau) adbrisio a gydnabuwyd yn y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn	39	5,296	0	0	0	(98)	0	5,237	0	0
Cynnydd/(gostyngiadau) adbrisio a gydnabuwyd yn y (Gwarged) neu Ddiffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	(1,531)	(4,947)	0	0	0	0	0	(6,478)	0	0
Dadgydnabod - Gwarediadau	(549)	(4,028)	(21,759)	0	(1,194)	0	0	(27,530)	0	(5,438)
Asedau a ail-ddosbarthwyd (i) / o gael eu Dal i’w Gwerthu	0	(110)	0	0	0	0	0	(110)	0	0
Symudiadau Eraill	2,171	7,268	0	0	0	0	(9,439)	0	0	0
Ar 31/03/2022	550,579	396,016	45,440	136,564	12,570	5,740	322	1,147,231	32,300	1,839
Dibrisiad ac Amhariad Cronedig ar 01/04/2021	(33,791)	(38,275)	(37,108)	(35,299)	(59)	(580)	(499)	(145,611)	(6,598)	(5,703)
Xxx Xxxxxxxxx	(7,822)	(11,488)	(3,887)	(4,329)	0	(69)	0	(27,595)	(1,601)	(688)
Dibrisiad a drosglwyddwyd i’r Gronfa Adbrisio wrth Gefn	0	6,300	0	0	0	0	0	6,300	0	0
Dibrisiad a drosglwyddwyd i’r Gwarged / Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	1	4,525	0	0	0	0	0	4,526	0	0
Colledion / gwrthdroadau amhariad a gydnabuwyd yn y Gronfa Adbrisio wrth Gefn	(280)	(1,023)	0	0	0	0	0	(1,303)	0	0
Colledion / gwrthdroadau amhariad a gydnabuwyd yn y Gwarged neu Ddiffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	(33,017)	(1,268)	0	0	0	0	0	(34,285)	0	0
Dadgydnabod - Gwarediadau	91	3,896	21,724	0	0	0	0	25,711	0	5,414
Symudiadau Eraill	0	(499)	0	0	0	0	499	0	0	0
Ar 31/03/2022	(74,818)	(37,832)	(19,271)	(39,628)	(59)	(649)	0	(172,257)	(8,199)	(977)
Gwerth Llyfr Net
Ar 31/03/2022	475,761	358,184	26,169	96,936	12,511	5,091	322	974,974	24,101	862
Ar 31/03/2021	456,870	341,906	27,364	95,968	13,599	5,258	6,420	947,385	25,552	1,574

	Anheddau Cyngor £’000	Tir ac Adeiladau Eraill £’000	Cerbyd, Offer a Chyfarpar £’000	Asedau Isadeiledd £’000	Asedau Cymunedol £’000	Asedau xxxx xxx £’000	Asedau sy'n cael eu Adeiladu £’000	Cyfanswm Eiddo, Offer a Chyfarpar £’000	Asedau wedi'u cynnwys yn Eiddo, Peiriannau ac Offer
									Cynllunia u Arrianu Preifat £’000	Prydlesi £’000
Cost neu Brisiad ar 01/04/2020	717,314	378,739	60,090	127,945	14,112	6,400	1,191	1,305,791	31,717	14,520
Ychwanegiadau	42,231	7,759	4,806	3,322	44	18	4,329	62,509	857	0
Cynnydd/(gostyngiadau) adbrisio a gydnabyddir yn y Gronfa Adbrisio wrth Gefn	(32,651)	402	0	0	243	(60)	0	(32,066)	0	0
Cynnydd/(gostyngiadau) adbrisio a gydnabuwyd yn y (Gwarged) neu Ddiffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	(235,225)	(5,192)	0	0	(769)	(83)	0	(241,269)	0	0
Dadgydnabod - Gwarediadau	(1,008)	0	(81)	0	0	0	0	(1,089)	(81)	0
Asedau a ail-ddosbarthwyd (i) / o gael eu Dal i’w Gwerthu	0	(100)	0	0	0	0	0	(100)	0	0
Symudiadau Eraill	0	(1,427)	(343)	0	28	(437)	1,399	(780)	(343)	(7,243)
ar 31/03/2021	490,661	380,181	64,472	131,267	13,658	5,838	6,919	1,092,996	32,150	7,277
Dibrisiad ac Amhariad Cronedig ar 01/04/2020	(60,657)	(38,963)	(33,910)	(31,090)	(59)	(978)	0	(165,657)	(5,532)	(12,032)
Tâl Dibrisiad	(7,457)	(10,717)	(3,599)	(4,209)	0	(77)	0	(26,059)	(1,467)	(914)
Dibrisiad a drosglwyddwyd i’r Gronfa Adbrisio wrth Gefn	7,009	8,403	0	0	0	33	0	15,445	0	0
Dibrisiad a drosglwyddwyd i’r Gwarged / Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	53,646	5,374	0	0	0	83	0	59,103	0	0
Colledion/gwrthdroadau Amhariad a gydnabuwyd yn y Gronfa Xxxxxxxx Xxxx Xxxx	(271)	(883)	0	0	0	0	0	(1,154)	0	0
Colledion/gwrthdroadau amhariad a gydnabuwyd yn y Gwarged / Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	(26,080)	(1,988)	0	0	0	(78)	0	(28,146)	0	0
Dadgydnabod - Gwarediadau	19	0	58	0	0	0	0	77	58	0
Symudiadau Eraill	0	499	343	0	0	000	(000)	000	000	0,243
ar 31/03/2021	(33,791)	(38,275)	(37,108)	(35,299)	(59)	(580)	(499)	(145,611)	(6,598)	(5,703)
Gwerth Llyfr Net
ar 31/03/2021	456,870	341,906	27,364	95,968	13,599	5,258	6,420	947,385	25,552	1,574
ar 31/03/2020	656,657	339,776	26,180	96,855	14,053	5,422	1,191	1,140,134	26,185	2,488

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

21. Ailbrisio ac Ailddosbarthu

Mae Cyngor yn cynnal rhaglen dreigl sy’n sicrhau bod yr xxxx Eiddo, Peiriannau ac Offer y mae gofyn ei fesur yn ôl xx xxxxx cyfredol yn destun adbrisio xxx xxx mlynedd. Cyflawnir yr xxxx brisiadau’n fewnol gan Syrfëwr Datblygu’r Cyngor, Xxxxxxxx Xxxxxxx, MRICS.

Cyflawnir prisiadau tir ac eiddo yn unol â’r methodolegau a sylfeini ar gyfer amcangyfrifon fel y’u pennir yn safonau Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig. Mae prisiadau cerbydau, peiriannau, dodrefn ac offer gyda bywydau defnyddiol byr wedi’u seilio ar gost hanesyddol.

Fel xxxx x xxxxxx dreigl y Cyngor, detholwyd eiddo Tai a Gwarchod y Cyhoedd; Asedau, Swyddfeydd Cyhoeddus ac Ystadau Amaethyddol i’w hadolygu ar 1 Ebrill 2021. Yn ystod y flwyddyn cynhaliwyd adolygiad pellach o’r tir ac adeiladau ar gyfer amhariad, yn sgil gwariant cyfalaf arwyddocaol a newid yn nefnydd yr asedau.

Mae’r ymateb presennol i COVID-19 yn golygu bod y Cyngor yn wynebu cyfuniad o amgylchiadau na welwyd erioed o’r blaen i roi sail i’r dyfarniad. Mae’r prisiadau felly’n seiliedig ar ‘ansicrwydd sylweddol ynghylch prisio’ yn unol â VPS3 a VPGA10

yn Llyfr Coch Cyffredinol Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig. Felly dylid arfer llai o sicrwydd a mwy o bwyll nag arfer ynghylch ein prisiadau, gan ystyried nad yw’n hysbys xxxx fydd effeithiau COVID-19 ar y farchnad gwerthu tai yn y dyfodol.

Mesuriad Gwerth Teg o Asedau Xxxx Xxx

Gellir categoreiddio Asedau Xxxx Xxx y Cyngor ar 31 Mawrth 2022 fel a ganlyn, yn unol â Gwerth Teg IFRS 13.

	Lefel 1 £’000	Lefel 2 £’000	Lefel 3 £’000	Gwerth Teg ar 31/03/2022 £’000
Asedau Xxxx Xxx	0	936	4,155	5,091

Lefel 1 - Dyfynbrisiau mewn marchnadoedd gweithredol ar gyfer asedau/dyledion sy’n union yr un fath y gall yr awdurdod gael mynediad atynt ar y dyddiad mesur

Lefel 2 - Mewnbynnau heblaw prisiau a ddyfynnwyd sy’n weladwy ar gyfer yr ased neu'r rhwymedigaeth, xxxxx xx'n uniongyrchol neu'n anuniongyrchol

Lefel 3 - Mewnbynnau anweladwy ar gyfer yr ased neu rwymedigaeth

Wrth bennu’r lefel ystyriwyd amryw ffactorau, gan gynnwys achosion lle rhoddwyd cyfarwyddyd i’r Prisiwr Dosbarth - Lefel 1, achosion lle derbyniwyd tendrau anffurfiol - Lefel 2 ac achosion lle xxx xxx y Syrfëwr Datblygu ddigon o wybodaeth i fedru dod i gasgliad rhesymol ynglŷn â’r prisiad yn ei farn ef - Lefel 3.

Wedi cynnal y drefn gylchol o adbrisio a chwblhau adbrisiadau ar gyfer prosiectau, y canlyniad oedd na chafodd unrhyw asedau eu hail- gategoreiddio yn ystod y flwyddyn ariannol.

22. Asedau a xxxx eu Dal i'w Gwerthu

	2020/21		2021/22
	Cyfredol £’000	Anghyfredol £’000	Cyfredol £’000	Anghyfredol £’000
Balans ar 1 Ebrill	2,551	0	2,164	0
Asedau newydd eu dosbarthu fel rhai a ddelir i'w gwerthu: - Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar	100	0	110	0
Enillion/(Colledion) Adbrisio	(487)	0	22	0
Asedau a ddad-ddosbarthwyd fel rhai a ddelir i'w gwerthu: - Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar	0	0	0	0
Asedau a werthwyd	0	0	(332)	0
Balans ar 31 Mawrth	2,164	0	1,964	0

Cynhaliodd yr Arweinydd Asedau Strategol a’r xxx adolygiad trwyadl o’r asedau hynny sydd wedi eu categoreiddio’n Asedau a xxxx eu Dal i'w Gwerthu ac Asedau Xxxx Xxx ar 31 Mawrth 2022; estynnwyd cwmpas yr adolygiad hwn er mwyn asesu’r xxxx asedau cyfredol sy’n cael eu dal yn y portffolio er mwyn ystyried eu hailddosbarthu’n xxxxx xx Asedau a Xxxx eu Dal i'w Gwerthu neu’n Asedau Xxxx Xxx. Arweiniodd yr adolygiad hwn at nifer o ailddosbarthiadau lle bodlonwyd meini prawf gofynnol y Cod ar gyfer pob dosbarthiad.

NODIADAU YNGLŶN Â’R CYFRIFON

23. Gwariant Cyfalaf a Nawdd Cyfalaf Gofynnol

Mae cyfanswm y gwariant cyfalaf a wnaed a’r adnoddau a ddefnyddiwyd i ariannu’r gwariant i’w gweld yn y tabl isod.

2020/21 Cyfanswm £’000		Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar £’000	2021/22 Gwariant Xxxxxxx wedi’i ariannu â Chyfalaf xxx Statud £’000	Asedau Treftadaeth £’000	Sedau Anniriaethol £’000	Cyfanswm £’000
66,510	Gwariant yn y Flwyddyn	83,116	4,397	0	2	87,515
(1,402)	Symudiadau mewn cyfalaf cronedig	1,035	72	0	0	1,107
65,108		84,151	4,469	0	2	88,622
	Wedi’i ariannu gan:
	Angen ychwanegol i fenthyca:
3,567	- wedi’i gynnal gan gymorth ariannol y llywodraeth	3,499	0	0	0	3,499
10,805	- heb ei gynnal gan gymorth ariannol y llywodraeth	53,451	30	0	0	53,481
0	Ased wedi’i rhoi’n xxxxx	0	0	0	0	0
0	Prydles Ariannol	0	0	0	0	0
814	Cynlluniau Ariannu Preifat	150	0	0	0	150
17	Derbyniadau Cyfalaf	0	0	0	0	0
47,542	Grantiau a Chyfraniadau	24,130	4,342	0	2	28,474
2,363	Gwariant Cyfalaf wedi’i Dynnu o Refeniw	2,921	97	0	0	3,018
65,108		84,151	4,469	0	2	88,622

Mae Cod Ymarfer Darbodus y Sefydliad Siartredig Cyllid Cyhoeddus a Chyfrifyddiaeth yn ei gwneud yn ofynnol i’r Cyngor fabwysiadu dangosyddion sy’n dangos bod cynlluniau cyfalaf y Cyngor yn fforddiadwy, darbodus a chynaliadwy. Un o’r dangosyddion hyn yw’r Nawdd Cyfalaf Gofynnol. Mae’r dangosydd hwn yn mynegi’r angen sylfaenol i fenthyca at ddibenion cyfalaf. Os na ariennir gwariant cyfalaf yn xxxx, bydd hyn yn arwain at gynnydd net yn y Nawdd Cyfalaf Gofynnol. Dyma fydd yr achos pa un ai yw benthyca allanol yn digwydd neu beidio. Y nawdd cyfalaf gofynnol ar 31 Mawrth yw:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
947,385	Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar	974,974
(3,936)	Llai: croniad cyfalaf yn y flwyddyn	(2,829)
775	Asedau Treftadaeth	775
28	Xxxxxx Xxxxxxxxxxxx	15
2,164	Asedau a xxxx eu Dal i'w Gwerthu	1,964
56	Benthyciadau i drydydd partïon	45
1,136	Dyledwyr tymor byr – Cynllun Xxxxxxx Xxxxxxx	1,381
(280,400)	Gronfa Adbrisio wrth Gefn	(286,266)
(204,537)	Cyfrif Addasiadau Cyfalaf	(187,498)
462,671	Y Nawdd Cyfalaf Gofynnol ar 31 Mawrth	502,561

24. Ymrwymiadau xxx y Contractau Cyfalaf

Ar 31 Mawrth 2022, roedd gan y Cyngor ymrwymiad xxx gontract i waith cyfalaf ar y cynlluniau a ganlyn:

	£’000
Ysgol Gynradd Xxxxxx – Estyniad ac Adnewyddu	2,846
	2,846

25. Offerynnau Ariannol

Offeryn ariannol yw contract sy’n peri bod ased ariannol gan y xxxxx endid ac yn peri bod dyled ariannol neu offeryn ecwiti gan y llall. Nid yw trafodion heb gyfnewid, fel y rhai sydd a wnelont â threthi a grantiau’r llywodraeth, yn peri offerynnau ariannol.

a) Asedau Ariannol

Mae ased ariannol yn golygu hawl i fuddion economaidd yn y dyfodol xxx reolaeth y Cyngor ar ffurf xxxxx xxxxx, offerynnau ecwiti neu xxxx xxx gontract i dderbyn xxxxx xxxxx xxx asedau ariannol eraill, neu hawl i gyfnewid asedau a rhwymedigaethau ariannol ag endid arall sydd â’r potensial o fod yn ffafriol i’r Cyngor. Gwneir cyfrif am yr asedau ariannol ym meddiant y Cyngor yn ystod y flwyddyn yn y dosbarthiadau canlynol:

Cost Amorteiddio (lle nad yw’r llif xxxxx xxxxx ond yn daliadau prifswm a llog, a bod casglu’r llifau arian hynny’n xxxx x xxxxx busnes y Cyngor) gan gynnwys:

- arian mewn llaw

- cyfrifon banc cyfredol a chyfrifon cadw

- adneuon cyfnod penodol gyda banciau a chymdeithasau adeiladu

- benthyciadau i awdurdodau lleol eraill

- benthyciadau a wnaed at ddibenion gwasanaethau

- dyledwyr masnach ar gyfer nwyddau a gwasanaethau a ddarparwyd

Gwerth Teg drwy incwm cynhwysfawr arall (lle nad yw’r llifau arian ond yn daliadau prifswm a llog ac mai model busnes y Cyngor yw casglu’r llifau arian hynny a gwerthu’r offeryn; a buddsoddiadau ecwiti y mae’r Cyngor wedi dewis eu rhoi yn y categori hwn) gan gynnwys:

- cronfeydd xxxxx xxxxxxx, ecwiti ac eiddo a gaiff eu rheoli gan reolwyr cronfeydd a’u dal fel buddsoddiadau strategol

- buddsoddiadau ecwiti a gaiff eu dal at ddibenion gwasanaethau, a Gwerth Teg drwy gyfrif elw a cholled (yr xxxx asedau ariannol eraill) gan gynnwys

- cronfeydd marchnadoedd arian a reolir gan xxxxxxx xxxxxxxxx

- cronfeydd xxxxx xxxxxxx, ecwiti ac eiddo a reolir gan reolwyr cronfeydd

Cyflwynir yr asedau ariannol a gaiff eu dal ar gost amorteiddio yn glir o lwfans colled sy’n adlewyrchu’r tebygolrwydd ystadegol y bydd y benthyciwr neu’r dyledwr yn methu â chyflawni eu rhwymedigaethau xxx gontract i’r Cyngor.

Dadansoddir yr asedau ariannol a ddatgelir yn y Fantolen yn y categorïau canlynol:

	Nodiadau	Tymor Byr		Xxxxx Xxx
		31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000	31/03/21 £’000	31/03/2022 £’000
Buddsoddiadau ar gost amorteiddio:
Prifswm		15,500	8,940	0	0
Llog a Gronnwyd		1	2	0	0
Lwfans Colled		0	0	0	0
Cyfanswm Buddsoddiadau		15,501	8,942	0	0
Xxxxx Xxxxx a Phethau Cyfwerth ag Xxxxx Xxxxx ar gost amorteiddio: Prifswm
Llog a Gronnwyd		58	58	0	0
Lwfans Colled		0	0	0	0
Loss Allowance		0	0	0	0
Cyfanswm Xxxxx Xxxxx a Phethau Cyfwerth ag Xxxxx Xxxxx	25c	58	58	0	0
Dyledwyr ar gost amorteiddio
Dyledwyr Masnach		18,323	15,438	0	0
Llog a Gronnwyd		4	0	0	0
Xxxxxx Xxxxxx		(2,359)	(2,670)	0	0
Benthyciadau a wnaed at ddibenion gwasanaethau		8	8	50	39
Wedi’u cynnwys fel Dyledwyr **	26	15,976	12,776	50	39
Cyfanswm Asedau Ariannol		31,535	21,776	50	39

** Mae’r balans Dyledwyr yn nodyn 26 yn y Nodiadau ynglŷn â’r Cyfrifon yn cynnwys £54,942,000 o ddyledion tymor byr (£36,207 yn 2020/21) a £356,000 o ddyledion tymor hir (£225,000 yn 2020/21) nad ydynt yn bodloni’r diffiniad o ased ariannol gan eu bod yn ymwneud â thrafodion heb gyfnewid.

b) Rhwymedigaethau Ariannol

Rhwymedigaeth ariannol yw rhwymedigaeth i drosglwyddo buddion economaidd xxx reolaeth y Cyngor, a gall hyn fod ar ffurf rhwymedigaeth xxx gontract i gyflenwi xxxxx xxxxx xxx asedau ariannol, neu rwymedigaeth i gyfnewid asedau a rhwymedigaethau ariannol ag endid arall sydd â’r potensial o fod yn ffafriol i’r Cyngor. Caiff y rhan helaeth o rwymedigaethau ariannol y Cyngor a gafodd eu dal yn ystod y flwyddyn eu mesur ar gost amorteiddio, ac maent yn cynnwys:

- benthyciadau tymor hir gan y Bwrdd Benthyca Gwaith Cyhoeddus a benthycwyr masnachol

- benthyciadau tymor byr gan awdurdodau lleol eraill

- Cynlluniau Buddsoddi i Arbed Cyrff y Llywodraeth

- gorddrafft gyda’r banc

- prydlesau ariannol

- contractau Mentrau Cyllid Preifat

- credydwyr masnach ar gyfer nwyddau a gwasanaethau a dderbyniwyd

Mae’r ymrwymiadau ariannol a ddatgelir yn y Fantolen yn cael eu dadansoddi ar draws y categorïau canlynol:

	Xxxxx	Xxxxxxxx		Xxxxxxxx
		31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000	31/03/21 £’000	31/03/2022 £’000
Benthyciadau ar gost wedi’i amorteiddio:
PWLB
Swm gwreiddiol a fenthycwyd		(6,681)	(6,262)	(318,178)	(311,916)
Llog a gronnwyd		(2,679)	(2,622)	0	0
Marchnad
Swm gwreiddiol a fenthycwyd		0	0	(23,800)	(23,800)
Llog a gronnwyd		(150)	(150)	(735)	(720)
Addasiad cyfradd log effeithiol:		0	0	4,139	4,093
Cyrff y Llywodraeth
Swm gwreiddiol a fenthycwyd		(443)	(500)	(1,683)	(1,289)
Llog a gronnwyd		0	0	0	0
Addasiad cyfradd log effeithiol		49	42	122	86
Bondiau ac Awdurdodau Lleol Eraill
Swm gwreiddiol a fenthycwyd		(36,460)	(51,504)	0	0
Llog a gronnwyd		(32)	(29)	0	0
Cyfanswm ar fenthyciad		(46,396)	(61,025)	(340,135)	(333,546)
Xxxxx wedi’i ordynnu	25c	(4,462)	(8,161)	0	0
Cyfanswm yr arian wedi’i ordynnu		(4,462)	(8,161)	0	0
Ymrwymiadau ar gost wedi’i amorteiddio:
Prydlesau ariannol	32	0	0	(933)	(534)
Xxxxxx Cyllid Preifat	31	0	0	(24,021)	(23,297)
Cyfanswm yr ymrwymiadau hirdymor eraill		0	0	(24,954)	(23,831)
Credydwyr masnach	28	(13,061)	(14,408)	(80)	(33)
Wedi’i gynnwys fel Credydwyr **		(13,061)	(14,408)	(80)	(33)
Cyfanswm yr ymrwymiadau ariannol		(63,919)	(83,594)	(365,169)	(357,410)

Mae’r benthyciadau gan Gyrff y Llywodraeth yn ddi-log ac yn cynnwys symiau gan Lywodraeth Cymru (LlC) a Salix i ariannu amryw o brosiectau buddsoddi i arbed a lleihau allyriadau carbon a’r defnydd o ynni. Mae’r benthyciadau i’w had-dalu dros gyfnod o 6 i 9 mlynedd.

** Mae llinellau’r Credydwyr ar y Fantolen yn cynnwys £20,213k (£7,660k 2020/21) credydwyr byrdymor a £10,437k (9,846k 2020/21) hirdymor sydd ddim yn bodloni diffiniad ymrwymiad ariannol gan eu bod yn gysylltiedig â thrafodion heb gyfnewidiad.

c) Gwrthbwyso asedau ac ymrwymiadau ariannol

Mae asedau ac ymrwymiadau ariannol wedi’u gwrthbwyso yn erbyn ei gilydd lle xxx xxx y Cyngor hawl gyfreithiol orfodadwy i wrthbwyso ac mae’n bwriadu un ai setlo ar sail net, neu wireddu’r ased a setlo’r ymrwymiad ar yr un pryd. Mae’r tabl isod yn dangos yr offerynnau hynny sydd wedi’u gwrthbwyso ar y fantolen.

	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Xxxxx mewn llaw	58	58
Cyfrifon cyfredol banc	(4,462)	(8,161)
Cyfrifon galw	0	0
Sefyllfa net ar y Fantolen	(4,404)	(8,103)

d) Offerynnau ariannol – enillion a cholledion

Mae’r enillion a’r colledion a gydnabuwyd yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr mewn perthynas ag offerynnau ariannol fel a

ganlyn:

			Ymrwymiadau
			ariannol ar gost	Asedau ariannol
			wedi’i	ar gost wedi’i
Cyfanswm			amorteiddio	amorteiddio	Cyfanswm
2020/21			2021/22	2021/22	2021/22
£’000		Nodyn	£’000	£’000	£’000
18,207	Gwariant llog		17,914	0	17,914
392	Colledion lleihad gwerth		0	477	477
19	Ffioedd a dalwyd		25	0	25
18,618	Llog yn daladwy a thaliadau tebyg	9	17,939	477	18,416
(27)	Incwm llog		0	(19)	(19)
(27)	Incwm llog a buddsoddiadau	9	0	(19)	(19)

e) Offerynnau ariannol – gwerth teg

Mae offerynnau ariannol sydd wedi’u categoreiddio ar gost wedi’i amorteiddio yn cael eu cynnwys yn y Fantolen ar gost wedi’i amorteiddio. Amcangyfrifwyd eu gwerth net trwy gyfrifo gwerth presennol net gweddill y llif arian cytundebol ar 31 Mawrth 2022 gan ddefnyddio’r dulliau a’r rhagdybiaethau canlynol:

- Mae benthyciadau gan y Cyngor wedi’u prisio trwy roi gostyngiad ar gyfer y llif arian cytundebol dros oes gyfan yr offeryn ar y gyfradd farchnad briodol i fenthyciadau i awdurdodau lleol.

- Mae cyfraddau gostyngiad ar gyfer benthyciadau “Opsiwn Rhoddwr, Opsiwn Benthycwr” wedi eu gostwng i adlewyrchu gwerth yr opsiynau creiddiol. Mae maint y gostyngiad wedi ei gyfrifo yn defnyddio meddalwedd perchnogol.

- Mae gwerth teg benthyciadau a buddsoddiadau tymor hir eraill wedi’u gostwng ar gyfraddau’r farchnad ar gyfer offerynnau tebyg gyda chyfnodau tebyg yn weddill nes aeddfedu ar 31 Mawrth.

- Mae gwerthoedd teg asedau ac ymrwymiadau prydlesau ariannol ac ymrwymiadau cynlluniau Xxxxxx Cyllid Preifat wedi’u cyfrifo drwy roi gostyngiad ar y llif arian cytundebol (heb gynnwys elfennau taliadau gwasanaeth) ar elw priodol bond corfforaethol sgôr AA.

- Nid yw ad-daliad cynnar neu leihad gwerth yn cael ei gydnabod ar gyfer unrhyw offeryn ariannol.

- Cymerir bod gwerth teg offerynnau byrdymor, yn cynnwys taladwyon masnachu a symiau i’w derbyn, tua’r un faint â’r swm cario o ystyried yr amgylchedd cyfraddau llog isel a sefydlog.

Mae gwerthoedd teg yn cael eu dangos yn y tabl isod, wedi’u rhannu yn ôl eu lefel yn yr hierarchaeth gwerth teg:

Lefel 1 – nid yw gwerth teg ond yn deillio o brisiau wedi’u dyfynnu mewn marchnadoedd gweithredol ar gyfer asedau neu ymrwymiadau yr un fath yn union, e.e. prisiau bondiau Lefel 3 – mae gwerth teg yn cael ei gyfrifo o fewnbynnau ar wahân i brisiau sy’n cael eu dyfynnu sy’n weladwy ar gyfer asedau neu ymrwymiad, e.e. cyfraddau llog neu elw ar gyfer offerynnau tebyg

Lefel 3 – pennir gwerth teg trwy ddefnyddio mewnbynnau anweladwy, e.e. data nad yw’n ddata marchnad, fel rhagolygon llif xxxxx xxx amcangyfrifon o deilyngdod credyd

	Lefel Gwerth Teg	Gwerth Mantolen		Gwerth Teg
		31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Ymrwymiadau ariannol ar gost wedi’i amorteiddio:
Benthyciadau hirdymor gan PWLB	2	(327,538)	(320,799)	(433,001)	(379,830)
Benthyciadau hirdymor LOBO	2	(11,982)	(12,014)	(24,570)	(22,013)
Benthyciadau hirdymor eraill	2	(8,564)	(8,564)	(13,677)	(11,897)
Benthyciadau gan Gyrff y Llywodraeth	2	(1,955)	(1,661)	(2,095)	(1,702)
Ymrwymiadau Mentrau Cyllid Preifat	2	(24,021)	(23,297)	(48,069)	(41,599)
Ymrwymiadau prydlesau ariannol	2	(933)	(534)	(961)	(58)
Cyfanswm		(374,993)	(366,869)	(522,373)	(457,569)
Ymrwymiadau nad yw gwerth teg yn cael ei ddatgelu ar eu cyfer *
Benthyciadau tymor byr		(36,492)	(51,533)
Xxxxx wedi’i ordynnu		(4,462)	(8,161)
Credydwyr masnach		(13,141)	(14,441)
Cyfanswm		(54,095)	(74,135)

* Cymerir bod gwerth teg yr ymrwymiadau ariannol tymor byr, yn cynnwys credydwyr masnach, tua’r un faint â’r swm cario.

Mae gwerth teg benthyciadau ariannol ar gost wedi’i amorteiddio’n uwch na’u swm cario ar y fantolen gan fod portffolio’r Cyngor o fenthyciadau’n cynnwys nifer o fenthyciadau lle mae’r gyfradd log i’w thalu’n uwch na’r cyfraddau cyfredol sydd ar gael am fenthyciadau tebyg ar ddyddiad y Fantolen. Mae Gwerth Teg y trefniant PFI yn fwy na'r swm cario oherwydd bod y

gyfradd log cyn adeiladu sydd wedi’i chynnwys yn y contract yn adlewyrchu’r risgiau sy’n gysylltiedig ag adeiladu. Mae hon yn uwch na’r gyfradd sy’n cael ei defnyddio i gyfrifo gwerth teg sy’n cynrychioli’r cyfraddau llog cyfredol sydd ar gael i’r Cyngor.

Asedau ariannol mewn llaw ar xxxxx teg:

	Gwerth Mantolen
	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Asedau nad yw gwerth teg yn cael ei ddatgelu ar eu cyfer *
Buddsoddiadau byrdymor	15,501	8,942
Benthyciadau a wnaed at ddibenion gwasanaeth	58	47
Dyledwyr masnach	15,968	12,768
Xxxxx a chywerthoedd arian	58	58
Cyfanswm	31,585	21,815

* Cymerir bod gwerth teg yr asedau ariannol tymor byr, yn cynnwys dyledwyr masnach, tua’r un faint â’r swm cario.

f) Offerynnau Ariannol – Risgiau

Mae gweithgareddau’r Cyngor yn ei adael yn agored i amryw o risgiau ariannol. Dyma’r prif risgiau:

Risg credyd – y posibilrwydd y bydd eraill yn methu â thalu’r symiau sy’n ddyledus i’r Cyngor.

Risg hylifedd – y posibilrwydd na fydd gan y Cyngor arian ar gael i gyflawni ei ymrwymiad i wneud taliadau.

Risg marchnad – y posibilrwydd o golled ariannol i’r Cyngor o ganlyniad i newidiadau mewn mesurau fel newidiadau cyfraddau llog.

Mae rhaglen rheoli risg gyffredinol y Cyngor yn canolbwyntio ar natur anrhagweladwy’r marchnadoedd ariannol ac mae’n ceisio lleihau unrhyw effaith niweidiol bosib’ ar yr adnoddau sydd ar gael i ariannu gwasanaethau. Mae rheoli risg yn cael ei wneud gan y xxx Rheoli’r Trysorlys ar y cyd â’r ymgynghorwyr Rheoli’r Trysorlys sydd wedi’u penodi, xxx bolisïau sydd wedi’u cymeradwyo gan y Cyngor yn y Strategaeth Rheoli’r Trysorlys a’r Strategaeth Fuddsoddi Flynyddol. Mae’r strategaeth yn darparu egwyddorion ysgrifenedig ar gyfer rheoli risg gyffredinol, yn ogystal â pholisïau ysgrifenedig ar gyfer meysydd penodol, fel risg cyfraddau llog, risg credyd a buddsoddi xxxxx xxxx xxx. Xxx’r Cyngor wedi mabwysiadu Cod Ymarfer Rheoli’r Trysorlys mewn Gwasanaethau Cyhoeddus gan CIPFA ac mae wedi gosod dangosyddion rheoli’r trysorlys i reoli risgiau allweddol i offerynnau ariannol yn unol â Chod Darbodus CIPFA.

Mae’r Cyngor yn rheoli’r risg credyd trwy sicrhau bod buddsoddiadau wedi’u lleoli gyda sefydliadau o ansawdd credyd uchel fel y nodwyd yn y Strategaeth Rheoli Trysorlys. Mae’r rhain yn cynnwys cyrff masnachol gydag isafswm sgôr credyd hirdymor o A-, Llywodraeth y DU, awdurdodau lleol eraill a sefydliadau heb sgoriau credyd y mae’r Cyngor wedi cael cyngor annibynnol yn eu cylch.

Risg Credyd: Buddsoddiadau Trysorlys

Polisi 2021/22 y Cyngor oedd peidio â rhoi benthyg mwy na £3 miliwn i un sefydliad (ar wahân i Lywodraeth y DU ac ALlau eraill) a dim mwy na £10 miliwn i gael ei fuddsoddi am gyfnod o fwy na blwyddyn. Nid oes gan y Cyngor unrhyw brofiad hanesyddol o ddiffygdalu gan xxxxx arall. Mae’r tabl isod yn crynhoi’r risgiau credyd ym mhortffolio buddsoddi’r Cyngor yn ôl sgôr credyd a’r amser ar ôl xxx xxx’n aeddfedu, fel yr oedd ar 31 Mawrth 2022:

	Aeddfedrwydd y Buddsoddiad
	Sgôr Credyd Fitch	0-3 Mis £’000	3-12 Mis £’000	Cyfanswm £’000
Swyddfa Rheoli Dyled Llywodraeth y DU	AA-	8,940	0	8,940
Cyfanswm y Buddsoddiadau (Prifswm)		8,940	0	8,940

Mae’r tabl uchod yn dangos bod yr adneuon sy’n weddill ar 31 Mawrth 2022 yn bodloni meini prawf sgoriau credyd y Cyngor.

Ar 31 Mawrth 2022, nid oedd unrhyw lwfans colled yn gysylltiedig â buddsoddiadau’r trysorlys gan mai’r unig gyd-xxxxx xx llywodraeth ganolog.

Risg Credyd: Dyledwyr Masnach

Mae’r dadansoddiad canlynol yn crynhoi dyledwyr masnach y Cyngor (heb gynnwys ôl-ddyledion y Cyfrif Refeniw Tai), yn ôl dyddiad i’w talu. Dim ond y dyledion hynny sy’n bodloni diffiniad ased ariannol sydd wedi’u cynnwys:

	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Ddim heibio i’r dyddiad na lleihad gwerth *	11,334	8,886
Hwyr < 3 mis	2,848	2,793
Hwyr < 3–6 mis	1,062	1,063
Hwyr < 6–12 mis	304	305
Hwyrach na 12 mis	131	131
	4,345	4,292

Mae lwfans colledion ar ddyledwyr masnach wedi’u cyfrifo wrth gyfeirio at brofiad hanesyddol y Cyngor o ddiffygdalu. Pennir bod dyledwyr wedi dioddef cynnydd i’w risg credyd os ydynt 30 diwrnod neu fwy heibio’r dyddiad talu. Pennir eu bod yn

wael iawn eu credyd os ydynt 12 mis neu fwy heibio’r dyddiad talu. Mae lwfans colled ar gyfer y Cyfrif Refeniw Tai’n cael ei gyfrifo wrth gyfeirio at xxxxx xx-ddyledion tenantiaid cyfredol ar sail bandiau a’r profiad hanesyddol o adennill ôl-ddyledion ar gyfer y gwerthoedd hyn. Mae Lwfans Colled ar gyfer Cyn-denantiaid yn seiliedig ar 95% o ôl-ddyledion.

Mae dyledwyr yn cael eu hasesu ar y cyd am risg credyd yn y grwpiau canlynol:

	Ystod Lwfansau a osodwyd	Derbyniadau Gros £’000	Lwfans Colled £’000	Swm Net i’w Dderbyn £’000
Tenantiaid y CRT	0% - 95%	2,561	(1,903)	658
Tenantiaid Tai’r Gronfa Gyffredinol	100%	243	(243)	0
Arall	0% - 100%	4,291	(530)	3,761
		7,095	(2,676)	4,419

Xxx xxxxxx diddymu dyledion y Cyngor wedi’i amlinellu yn Rheolau Gweithdrefn Ariannol y Cyngor ac mae ar gael ar y ddolen ganlynol: xxxxx://xxx.xxxxxxx.xxx.xx/xxxxxxxx/xxxxxxxxx-xxxxxxxxx-x-xxxxxx/x-xxxxxxxxxxxx

Risg hylifedd

Gan fod gan y Cyngor fynediad rhwydd at fenthyciadau gan y Bwrdd Benthyciadau Gwaith Cyhoeddus (PWLB), nid oes risg sylweddol na fydd yn gallu casglu cyllid i fodloni ei ymrwymiadau xxx offerynnau ariannol. Yn hytrach, y risg yw y bydd y Cyngor wedi’i ymrwymo i ailgyflenwi ei fenthyciadau ar adeg pan mae cyfraddau llog yn anffafriol. Strategaeth y Cyngor yw sicrhau nad yw benthyciadau’n aeddfedu ar adeg anamserol a bydd hyn yn cael ei gyflawni trwy gyfuniad o gynllunio benthyciadau newydd yn ofalus ac (os yw’n economaidd gwneud hynny) gwneud ad-daliadau cynnar. Mae dadansoddiad aeddfedrwydd benthyca’r Cyngor (ac eithrio bondiau a benthyciadau dros dro) fel a ganlyn:

	£’000
Llai na blwyddyn	22,062
Rhwng un a dwy flynedd	7,500
Rhwng dwy a phum mlynedd	33,805
Rhwng pump a deng mlynedd	39,064
Rhwng deng ac ugain mlynedd	161,342
Rhwng ugain a thri deng mlynedd	40,340
Rhwng tri deng a phedwar deng mlynedd	39,654
Mwy na phedwar deng mlynedd	0
	343,767

Xxx xxx y Cyngor £15.3 miliwn o fenthyciadau ‘Opsiwn rhoddwr, opsiwn benthycwr’ (LOBO) lle xxx xxx roddwr y benthyciad opsiwn i gynnig cynnydd yn y gyfradd i’w thalu; bydd gan y Cyngor opsiwn i dderbyn y gyfradd newydd neu ad-dalu’r benthyciad heb gosb. Xxx xxx y rhoddwr felly hawl i xxx pwrpas i hawlio ad-daliad ac mae’r benthyciadau hyn felly yn cael eu dangos yn y tabl fel eu bod yn aeddfedu ar ddyddiad yr opsiwn nesaf.

Risg Cyfradd Llog – Mae’r Cyngor yn agored i risgiau sy’n deillio o newidiadau yn y cyfraddau llog. Mae Strategaeth Rheoli’r Trysorlys y Cyngor yn ceisio lliniaru’r risgiau hyn drwy roi sylw i’r terfyn a osodwyd yn flaenorol o 30% o gyfanswm y ddyled yn agored i gyfraddau llog amrywiol. Ar 31 Mawrth 2022, roedd 100% o bortffolio dyledion y Cyngor mewn offerynnau cyfradd sefydlog.

Pe byddai cyfraddau llog wedi bod 1% yn uwch, gyda’r xxxx amrywiadau eraill yn gyson, yr effaith ariannol fyddai:

	£’000
Cynnydd mewn llog sy’n daladwy ar fenthyciadau cyfradd amrywiol	0
Cynnydd mewn llog i’w dderbyn ar fuddsoddiadau cyfradd amrywiol	(79)
Cynnydd mewn grant Llywodraeth i’w dderbyn ar gyfer costau ariannu	0
Effaith ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	(79)
Cyfran yr effaith gyffredinol a ddebydwyd/gredydwyd i’r CRT	0
Lleihad gwerth teg asedau buddsoddi cyfradd llog sefydlog	0
Lleihad gwerth teg ymrwymiadau benthyciadau cyfradd sefydlog (Dim effaith ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr)	43,732

Byddai effaith fras gostyngiad o 1% mewn cyfraddau llog yr un fath â’r uchod, ond gyda’r newidiadau wedi’u gwyrdroi. Risg pris

Yn gyffredinol nid yw’r Cyngor yn buddsoddi mewn cyfranddaliadau ecwiti. Risg Cyfnewidiadau Tramor

Nid oes gan y Cyngor unrhyw asedau na dyledion ariannol mewn arian tramor ac felly nid oes unrhyw amlygiad i golled yn deillio o newidiadau mewn cyfraddau cyfnewid.

26. Dyledwyr

	Byrdymor		Hirdymor
	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Cyrff llywodraeth ganolog	28,220	44,598	0	0
Awdurdodau lleol eraill	5,976	4,542	0	0
Xxxxx y GIG	3,774	2,762	0	0
Benthyciadau i drydydd parti a morgeisi	8	8	50	39
Arall	14,205	15,808	225	356
	52,183	67,718	275	395

Mae’r ffigyrau dyledwyr uchod yn net o golledion lleihad gwerth ac maent hefyd yn cael eu dadansoddi fel a ganlyn:

	Xxxxxxxx		Xxxxxxxx
	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Dyledwyr Masnach / Benthyciadau Trydydd Parti	15,976	12,776	50	39
Rhagdaliadau	4,522	4,005	225	356
Xxxxx	31,685	50,937	0	0
	52,183	67,718	275	395

Mae benthyciadau i drydydd partïon yn cynnwys benthyciad i gorff masnachol a oedd yn mynd i ariannu datblygiad gwesty ar barc Technoleg Wrecsam yn rhannol (£34,000) a dau fenthyciad i gyrff gwirfoddol (£3,000).

27. Dyledwyr ar gyfer Treth y Cyngor

Gellir dadansoddi’r swm blaenorol o dreth y cyngor a oedd yn hwyr ond heb leihad gwerth fel a ganlyn:

	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Dyledion o 0–12 mis	3,376	4,181
Dyledion o dros 12 mis	4,492	6,091
	7,868	10,272

28. Credydwyr

	Xxxxxxxx		Xxxxxxxx
	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Cyrff llywodraeth ganolog	(3,823)	(5,941)	(5,968)	(6,323)
Awdurdodau lleol eraill	(1,193)	(1,398)	0	0
Cyrff y GIG	(1,065)	(779)	0	0
Endidau ac unigolion eraill	(14,640)	(26,503)	(3,958)	(4,147)
	(20,721)	(34,621)	(9,926)	(10,470)
Credydwyr masnach	(13,061)	(14,408)	(80)	(33)
Arall	(7,660)	(20,213)	(9,846)	(10,437)
	(20,721)	(34,621)	(9,926)	(10,470)

29. Ymrwymiadau / Asedau Digwyddiadol

a) Municipal Mutual Insurance Cyf. (MMI) oedd prif yswiriwr xxxxx y sector cyhoeddus cyn iddo roi'r gorau i ddarparu yswiriant busnes ar ôl Medi 1992. Er mwyn sicrhau bod y busnes yn drefnus, rhoddwyd cynllun trefniant (“y Cynllun”) gyda'i gredydwyr ar waith. Mae hen awdurdodau Cyngor Bwrdeistref Maelor Wrecsam (CBWM) a Chyngor Sir Clwyd (CCC) yn gredydwyr i MMI ac wedi eu hymrwymo gan y Cynllun Trefniant yn ôl y gyfraith. Mae’r cynllun yn caniatáu gwneud hawliadau newydd yn erbyn MMI a setlo hawliadau sydd i’w setlo gydag MMI.

Sbardunodd cyfarwyddwyr MMI y Cynllun ar 13 Tachwedd 2012 a rhoi ardoll gychwynnol o 15%. Ar 16 Mawrth 2016, cynyddwyd yr ardoll i 25%. Mae’r Cyngor wedi cydnabod darpariaeth ar gyfer 25% o’r hawliadau sydd heb eu setlo ar 31 Mawrth 2022 mewn

perthynas â CBWM a CSC (gweler nodyn 30 Nodiadau ynglŷn â'r Cyfrifon).

Er nad oes newidiadau pellach i ganran y taliadau a’r gyfradd ardollau a ragwelir ar hyn o xxxx, xxx rhagweld hawliadau yn y dyfodol yn ansicr oherwydd natur yr hawliadau y mae MMI yn parhau i’w derbyn. Byddai ardoll xxxxxxx o 10% gyfystyr â thua

£376,000.

30. Darpariaethau

	Cyfredol					Anghyfredol
	Darpariaeth Yswiriant £’000	Darpariaeth Yswiriant MMI £’000	Darpariaeth Dirlenwi £’000	Darpariaeth Cymhorthdal Xxxx- daliadau £’000	Cyfanswm y Ddarpariaeth £’000	Darpariaeth Dirlenwi £’000
Balans ar 1 Ebrill 2021	(648)	(79)	(65)	(287)	(1,079)	(2,201)
Lleihad mewn darpariaethau / (darpariaethau ychwanegol) a wnaed yn 2021/22	(740)	47	(34)	287	(440)	34
Symiau a ddefnyddiwyd yn 2021/22	260	5	40	0	305	0
Balans ar 31 Mawrth 2022	(1,128)	(27)	(59)	0	(1,214)	(2,167)

Mae’r Cyngor wedi gwneud darpariaeth ar gyfer gwariant disgwyliedig fel a ganlyn:

Darpariaeth Yswiriant – pwrpas hyn yw diwallu’r tâl atodol a ragwelir ar hawliadau.

Darpariaeth Yswiriant MMI – pwrpas hyn yw diwallu 25% x xxxxx y cyfanswm taliadau hawlio sy’n fwy na £50,000 a ragwelwyd a’r hawliadau sy’n weddill ar 31 Mawrth 2022 mewn perthynas â’r hen Gyngor Bwrdeistref Wrecsam Maelor a Chyngor Sir Clwyd.

Darpariaeth Dirlenwi – mae’r Gyfarwyddeb Tirlenwi (erthygl 10) yn ei gwneud yn ofynnol i safleoedd tirlenwi gael eu monitro am isafswm o dri deng mlynedd ar ôl eu cau ac mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn mynnu bod costau’n cael eu cyfrifo am chwe deg mlynedd ar ôl cau.

Darpariaeth Cymhorthdal Xxxx-daliadau – mae hyn i dalu am unrhyw ad-daliad grant posib’ i’r Adran Gwaith a Phensiynau o ganlyniad i nifer o faterion sy’n codi o archwilio hawliadau blynyddoedd blaenorol. Mae’r Adran Gwaith a Phensiynau wedi cadarnhau nad oes unrhyw ad- daliad pellach i gael ei wneud.

31. Mentrau Cyllid Preifat a Chytundebau Tebyg (PFI)

Ymrwymodd y Cyngor i gynllun gwaredu gwastraff PFI gyda chwmni o’r enw FCC Environment ar 1 Ebrill 2009. Roedd cyfleusterau Cam I yn weithredol erbyn Medi 2009. Ar 28 Mawrth 2013, ffurfiodd y Cyngor gytundeb newydd gydag FCC, a elwid yn Barc Eco Wrecsam Cam II, sy’n seiliedig ar dechnoleg triniaeth fiolegol fecanyddol, sy’n trin cyfuniad o wastraff gweddilliol, gwastraff o Ganolfannau Ailgylchu Gwastraff y Cartref, gwastraff swmpus a thipio anghyfreithlon a gwastraff sgubo’r strydoedd. Daeth Cam II yn weithredol ym mis Gorffennaf 2015. Mae’r cytundeb gydag FCC Environment yn weithredol tan 2038. Mae gwerth yr asedau xxx y cytundeb wedi’u cynnwys yn Eiddo, Peiriannau ac Offer yn seiliedig ar y costau ym model ariannol y gweithredwr ac maent fel a ganlyn:

	Tir ac Adeiladau £’000	Cerbydau, Peiriannau Dodrefn a Chyfarpar £’000	Cyfanswm £’000
Gwerth ar 1 Ebrill 2021	17,131	8,421	25,552
Ychwanegiadau	5	145	150
Ailbrisiadau / Lleihad Gwerth	0	0	0
Dibrisiad	(901)	(700)	(1,601)
Dadgydnabod / Gwaredu	0	0	0
Gwerth ar 31 Mawrth 2022	16,235	7,866	24,101

31. Mentrau Cyllid Preifat a Chytundebau Tebyg (PFI) – xxxxxx

Xxx manylion unrhyw daliadau sy’n ddyledus yn ystod oes y cynllun fel a ganlyn:

	Gwerth Teg Taliad Gwasanaeth £’000	Llog a Rhenti at Raid £’000	Ad-dalu Ymrwymiadau £’000	Cyfanswm y Taliadau Unedol £’000
o fewn blwyddyn	11,297	3,345	1,136	15,778
o xxxx xxx i bum mlynedd	50,449	13,952	3,680	68,081
o fewn chwech i ddeng mlynedd	70,879	20,115	8,512	99,506
o fewn un mlynedd ar ddeg i bymtheng mlynedd	68,173	24,219	7,781	100,173
o fewn un mlynedd ar bymtheg i ugain mlynedd	12,944	4,449	2,188	19,581
	213,742	66,080	23,297	303,119

Mae’r tâl gwasanaeth yn cynnwys costau amnewid cylch bywyd fel a gynhwyswyd ym model ariannol y gweithredwr. Mae’r taliadau ar gyfer y flwyddyn ariannol i ddod wedi’u hamcangyfrif gan ddefnyddio cyfartaledd wedi pwysoli o’r amryw indecsau a nodwyd yn y contract. Mae’r cyfraddau a ddefnyddiwyd ar gyfer 2022/23 yn seiliedig ar y cynnydd ar 1 Ionawr 2022 ar gyfer RPI 7.84%, RPIx 8.01%, Indecs Llafur 8.84% a chynnydd i Indecs Derv o 24.77%. Ar gyfer y blynyddoedd wedyn, tybir chwyddiant o 2.5% ar gyfer yr xxxx indecsau fel y tybir ym model y gweithredwr.

Mae’r ddyled sy’n ddyledus i’r contractwr ar gyfer gwariant cyfalaf fel a ganlyn:

	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Balans yn weddill ar 1 Ebrill	(24,698)	(24,021)
Taliadau yn ystod y flwyddyn	1,000	1,118
Gwariant Cyfalaf yn ystod y flwyddyn	(814)	(150)
Newidiadau Eraill	491	(244)
Balans yn Weddill ar 31 Mawrth	(24,021)	(23,297)

32. Prydlesau Prydlesau Ariannol

Mae asedau a gaffaelwyd xxx brydlesi ariannol wedi’u cario fel Cerbydau, Peiriannau, Dodrefn ac Offer yn y Fantolen ar y symiau net canlynol:

	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Cerbydau, Peiriannau, Dodrefn ac Offer	1,574	862
	1,574	862

Mae’r Cyngor wedi ymrwymo i wneud taliadau isafswm xxx y prydlesau hyn sy’n cynnwys setlo’r ymrwymiad hirdymor ar gyfer y llog ar yr eiddo mae’r Cyngor wedi’i gaffael, a chostau prydlesau ariannol a fydd yn daladwy gan y Cyngor yn y blynyddoedd i ddod tra mae’r ymrwymiad yn parhau i fod xxxxx xx dalu. Xxx isafswm taliadau’r prydlesau’n cynnwys y symiau canlynol.

	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Ymrwymiadau prydlesau ariannol (gwerth presennol net isafswm taliadau prydles):
- cyfredol	384	270
- anghyfredol	549	264
Costau cyllid yn daladwy yn y dyfodol	35	10
Taliadau isafswm prydlesau	968	544

Bydd taliadau isafswm y prydlesau’n daladwy dros y cyfnodau canlynol:

	Taliadau Isafswm Prydlesau		Ymrwymiadau Prydlesau Ariannol
	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000	31/03/2021 £’000	31/03/2022 £’000
Dim hwyrach na blwyddyn	409	280	384	270
Hwyrach na blwyddyn ond dim hwyrach na phum mlynedd	559	264	549	264
Hwyrach na phum mlynedd	0	0	0	0
	968	544	933	534

32. Prydlesau – xxxxxx

Prydlesau Gweithredu

Mae’r Cyngor yn prydlesu tir ac adeiladau, cerbydau, dodrefn ac offer xxx delerau prydles weithredu. Taliadau isafswm prydlesau at y dyfodol sy’n ddyledus o xxx brydlesau na ellir eu canslo yn y dyfodol yw:

		Cerbydau,
		Dodrefn	Tir ac
		ac Offer	Adeiladau	Cyfanswm
31/03/2021		31/03/2022	31/03/2022	31/03/2022
£’000		£’000	£’000	£’000
430	Dim hwyrach na blwyddyn	355	250	605
448	Hwyrach na blwyddyn ond dim hwyrach na phum mlynedd	138	19	157
28	Hwyrach na phum mlynedd	0	36	36
906		493	305	798

Mae’r gwariant a godir ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr yn ystod y flwyddyn mewn perthynas â'r prydlesau hyn wedi’i ddangos

isod.

Gwariant 2020/21 £’000		Gwariant 2021/22 £’000
105	Amgylcheddol a Thechnegol	506
293	Tai a’r Economi	259
489	Y Cyfrif Refeniw Tai	470
47	Gofal Cymdeithasol	6
57	Addysg ac Ymyrraeth Gynnar	15
12	Ysgolion	179
55	Llywodraeth a Gwasanaethau i Gwsmeriaid	3
11	Cyllid a TGCh	2
1,069		1,440

Mae’r Cyngor hefyd yn prydlesu tir ac adeiladau i drydydd partïon, xxx brydlesau gweithredol, at ddibenion datblygu economaidd ac ystadau amaethyddol. Taliadau isafswm prydlesau at y dyfodol sydd i’w derbyn o xxx brydlesau na ellir eu canslo yn y dyfodol yw:

31/03/2021 £’000		31/03/2022 £’000
264	Dim hwyrach na blwyddyn	947
819	Hwyrach na blwyddyn ond dim hwyrach na phum mlynedd	1,722
548	Hwyrach na phum mlynedd	508
1,631		3,177

33. Trosglwyddiadau yn Ymwneud â Buddion ar ôl Cyflogaeth

Fel rhan o delerau ac amodau cyflogaeth ei swyddogion a gweithwyr eraill, mae’r Cyngor yn gwneud cyfraniadau at gost buddion ar ôl cyflogaeth. Er na fydd y buddion hyn yn daladwy mewn gwirionedd nes bydd y gweithwyr yn ymddeol, xxx xxx y Cyngor ymrwymiad i wneud y taliadau (ar gyfer y buddion hynny) a’u datgelu ar yr adeg mae’r gweithwyr yn ennill eu hawl yn y dyfodol.

Mae’r Cyngor yn cymryd rhan mewn dau gynllun ar ôl cyflogaeth:

- Y Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol sy’n cael ei weinyddu gan Gyngor Sir y Fflint – cynllun cyflog terfynol buddion diffiniedig wedi’i ariannu yw hwn, sy’n golygu bod y Cyngor a gweithwyr yn talu cyfraniadau i’r gronfa, wedi’u cyfrifo ar lefel sydd wedi’i bwriadu i gael cydbwysedd rhwng yr ymrwymiadau pensiwn a’r asedau buddsoddi.

- Trefniadau ar gyfer rhoi buddion â disgresiwn ar ôl ymddeol wrth ymddeol yn gynnar – mae hwn yn drefniant buddion diffiniedig heb ei ariannu, lle caiff ymrwymiadau eu cydnabod pan gaiff y buddion eu rhoi. Fodd bynnag, nid oes unrhyw asedau buddsoddi wedi’u casglu i ddiwallu’r ymrwymiadau pensiwn hyn ac mae’n rhaid cynhyrchu arian i ddiwallu’r taliadau pensiwn gwirioneddol fel maent yn dod yn daladwy xxxx o law.

Mae Cronfa Bensiynau Clwyd yn cael ei gweithredu xxx y fframwaith rheoleiddio ar gyfer Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol a chyfrifoldeb Panel Cronfa Bensiynau Clwyd yw trefniadau llywodraethu’r cynllun. Xxx Xxxxxx’n cael ei bennu yn unol â Rheoliadau Cronfeydd Pensiynau. Mae rheolwyr buddsoddi’r gronfa’n cael eu penodi gan y panel.

Prif risgiau’r cynllun i’r Cyngor yw’r rhagdybiaethau hirhoedledd, newidiadau statudol i’r cynllun, newidiadau strwythurol i’r cynllun (h.y. nifer fawr yn tynnu o’r cynllun), newidiadau i chwyddiant, elw bondiau a pherfformiad buddsoddiadau ecwiti sydd gan y cynllun. Mae'r rhain yn cael eu lliniaru i ryw raddau gan y gofynion statudol i xxxx xxx ar y Gronfa Gyffredinol a'r Cyfrif Refeniw Tai am y symiau xxxx xxxxx yn ôl statud fel y’u disgrifir yn y nodyn polisïau cyfrifeg.

Mae cost buddion ymddeol wedi'i chydnabod yng Nghost Gwasanaethau pan xxxx eu hennill gan weithwyr, yn hytrach na xxxx xxx’r buddion yn cael eu xxxx xxxx o law fel pensiynau. Fodd bynnag, mae’r taliad i’w wneud yn erbyn treth y cyngor yn seiliedig ar y cyfraniadau cyflogwr sy’n daladwy yn y flwyddyn, xxxxx xxx gwir gost buddion ymddeol wedi’i gwyrdroi yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd wrth Gefn.

33. Trosglwyddiadau yn Ymwneud â Buddion ar ôl Cyflogaeth – xxxxxx

Xxx’r trosglwyddiadau canlynol wedi’u gwneud yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr a’r Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn yn ystod y flwyddyn:

	Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol		Trefniadau Buddion yn ôl Disgresiwn
	2020/21 £’000	2021/22 £’000	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr
Cost Gwasanaethau:
Costau gwasanaeth cyfredol	25,110	33,298	0	0
Cost gwasanaeth y gorffennol *	0	0	0	0
(Enillion) / Colledion o gwtogiadau	776	349	0	0
Incwm a Gwariant Gweithredol Arall:
Costau gweinyddu	633	661	0	0
Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi:
Gwariant Llog Net	7,117	6,737	580	513
Cyfanswm y Buddion ar ôl Cyflogaeth a Godir ar yr Xxxxx Xxxx Xxx xxx’r Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	33,636	41,045	580	513
Buddion Eraill ar ôl Cyflogaeth a Godir ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr:
Ail-fesur yr ymrwymiad xxxx-dal net a ddiffiniwyd sy’n cynnwys:
Enillion ar asedau cynllun (ac eithrio’r swm wedi’i gynnwys yn y gost log net)	(114,884)	(75,724)	0	0
Enillion a cholledion actiwaraidd o ganlyniad i newidiadau i ragdybiaethau	124,595	(6,134)	1,685	(83)
Cyfanswm Buddion ar ôl Cyflogaeth a Godir ar y Datganiad Incwm Gwariant Cynhwysfawr	43,347	(40,813)	2,265	430
Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Xxxx Xxxx
Gwyrdroi costau net ar yr Xxxxx Xxxx Xxx xxx’r Diffyg ar gyfer Darparu Gwasanaethau ar gyfer buddion ar ôl cyflogaeth yn unol â’r Cod	(33,636)	(41,045)	(580)	(513)
Swm gwirioneddol a godir yn erbyn Balans y Gronfa Gyffredinol/CRT ar gyfer Pensiynau yn y flwyddyn
Cyfraniadau cyflogwr sy'n daladwy i gynllun Cronfa Bensiynau Clwyd	18,891	19,397
Buddion ymddeol sy’n daladwy i bensiynwyr			2,045	1,958

* Cynnydd ar ôl ymddeol ar fuddion Isafswm Pensiwn Gwarantedig

34. Asedau ac Ymrwymiadau Pensiwn a Gydnabyddir yn y Fantolen

Mae’r swm sydd wedi’i gynnwys yn y Fantolen yn codi o rwymedigaeth yr Awdurdod mewn perthynas â'i gynlluniau buddion diffiniedig fel a ganlyn:

	Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol		Trefniadau Buddion yn ôl Disgresiwn
	2020/21 £’000	2021/22 £’000	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Xxxxxx presennol yr ymrwymiad buddion diffiniedig	1,006,725	1,033,966	25,421	23,893
Gwerth teg asedau'r cynllun	(674,277)	(761,728)	0	0
	332,448	272,238	25,421	23,893
Newidiadau eraill i’r ymrwymiad / (ased)	0	0	0	0
Ymrwymiad net sy’n deillio o rwymedigaeth buddion diffiniedig	332,448	272,238	25,421	23,893

Mae’r Fantolen hefyd yn cynnwys £118,000 sy’n ymwneud â chyfran y Cyngor (12.5%) o ymrwymiad cronfa bensiynau Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru.

34. Asedau ac Ymrwymiadau Pensiwn a Gydnabyddir yn y Fantolen – xxxxxx

Cysoni’r Newidiadau yng Ngwerth Teg Asedau’r Cynllun

	Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol		Trefniadau Buddion yn ôl Disgresiwn
	2020/21 £’000	2021/22 £’000	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Gwerth teg asedau’r cynllun ar 1 Ebrill	548,094	674,277	0	0
Incwm Llog	13,188	14,184	0	0
Treuliau Gweinyddol	(633)	(661)	0	0
Enillion / (colledion) ailfesur:
Elw ar asedau’r cynllun	114,884	75,724	0	0
Cyfraniad gan gyflogwr	18,891	19,397	2,045	1,958
Cyfraniad gan weithwyr i’r cynllun	4,860	5,097
Buddion a dalwyd	(25,007)	(26,290)	(2,045)	(1,958)
Gwerth teg asedau’r cynllun ar 31 Mawrth	674,277	761,728	0	0

Cysoni Gwerth Presennol Ymrwymiadau’r Cynllun (Ymrwymiad Buddion Diffiniedig)

	Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol		Ymrwymiadau heb eu Hariannu: Buddion yn ôl Disgresiwn
	2020/21 £’000	2021/22 £’000	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Balans ar 1 Ebrill	856,086	1,006,725	25,201	25,421
Cost Gyfredol Gwasanaeth	25,110	33,298	0	0
Cost Llog	20,305	20,921	580	513
Cyfraniadau gan gyfranogwyr y cynllun	4,860	5,097	0	0
Enillion a (cholledion) ailfesur:
Colledion / (enillion) actiwaraidd o ganlyniad i newidiadau i ragdybiaethau ariannol	124,595	(6,134)	1,685	(83)
Cost gwasanaeth y gorffennol	0	0	0	0
Colledion / (enillion) ar gwtogiad	776	349	0	0
Buddion a dalwyd	(25,007)	(26,290)	(2,045)	(1,958)
Balans ar 31 Mawrth	1,006,725	1,033,966	25,421	23,893

Roedd asedau Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol yn cynnwys:

	Gwerth teg asedau’r cynllun		wedi’i ddyfynnu
	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Xxxxx a chywerthoedd arian	11,463	24,375	Y
Offerynnau ecwiti:
Byd-xxxx wedi’u dyfynnu	71,473	81,505	Y
Marchnadoedd sy'n Datblygu	71,473	68,556	Y
	142,946	150,061
Bondiau:
Tramor eraill	77,542	76,173	Y
LDI	164,524	194,241	Y
	242,066	270,414
Eiddo:
Y DU	33,714	38,086	Y
Tramor	6,743	7,617	Y
	40,457	45,703
Cronfeydd buddsoddi eraill:
Cronfeydd Mantoli	45,177	49,512	Y
Ecwiti Preifat	68,102	80,743	Y
Isadeiledd	31,691	36,563	Y
Coed ac Amaethyddiaeth	5,394	3,809	Y
Cronfeydd Twf Amrywiol	71,473	84,552	Y
Xxxxxx Xxxxxxx	15,508	15,996	Y
	237,345	271,175
Cyfanswm yr asedau	674,277	761,728

35. Sail ar gyfer Amcangyfrif Asedau ac Ymrwymiadau

Mae dyledion wedi’u hasesu ar sail actiwaraidd gan ddefnyddio’r dull credyd uned a ragamcanir, amcangyfrif o’r pensiynau a fydd yn daladwy yn y blynyddoedd i ddod yn ddibynnol ar ragamcanion am gyfraddau marwolaeth, lefelau cyflogau, ac ati. Mae ymrwymiadau’r Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol a buddion yn ôl disgresiwn wedi’u hamcangyfrif gan Xxxxxxx, cwmni annibynnol o actiwariaid, ac mae amcangyfrifon ar gyfer Cronfa Bensiynau Clwyd yn seiliedig ar y prisiad llawn diwethaf o’r cynllun, ar 31 Mawrth 2019.

Y prif ragdybiaethau a ddefnyddiwyd gan yr actiwari oedd:

	Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol		Ymrwymiadau heb eu Hariannu: Buddion yn ôl Disgresiwn
	2020/21	2021/22	2020/21	2021/22
Rhagdybiaethau marwolaeth:
Hirhoedledd yn 65 oed ar gyfer pensiynwyr presennol:
Dynion	22.6	22.5	22.6	22.5
Merched	25	24.9	25	24.9
Hirhoedledd yn 65 oed ar gyfer pensiynwyr y dyfodol:
Dynion	24.2	24.0
Merched	27	26.9
Cyfradd chwyddiant	2.70%	3.40%	2.70%	3.50%
Cyfradd cynnydd o ran cyflog	3.95%	4.65%
Cyfradd cynnydd o ran pensiynau	2.80%	3.50%	2.80%	3.60%
Cyfradd ar gyfer ymrwymiadau cynllun gostyngiadau	2.10%	2.80%	2.10%	2.80%

Mae’r rhagamcan ymrwymiadau buddion diffiniedig yn sensitif i’r rhagdybiaethau actiwaraidd a nodwyd yn y tabl uchod. Mae’r dadansoddiadau sensitifrwydd isod wedi’u pennu yn seiliedig ar newidiadau rhesymol bosib’ i’r rhagdybiaethau yn digwydd ar ddiwedd y cyfnod adrodd ac mae’n tybio ar gyfer pob newid fod y rhagdybiaeth wedi newid tra bo pob rhagdybiaeth arall yn parhau’r un fath. Mae’r rhagdybiaethau ar hirhoedledd, er enghraifft, yn tybio bod disgwyliad oes yn cynyddu neu’n lleihau ar gyfer dynion a merched. Yn ymarferol,mae hyn yn annhebygol o ddigwydd, a gall newidiadau yn rhai o’r rhagdybiaethau fod yn gysylltiedig â’i gilydd. Mae’r amcangyfrifon yn y dadansoddiad sensitifrwydd wedi dilyn y polisïau cyfrifeg ar gyfer y cynllun h.y. ar sail actiwaraidd gan ddefnyddio’r dull credyd uned a ragamcanir. Ni newidiodd y dulliau a’r mathau o ragdybiaethau a ddefnyddiwyd i baratoi’r dadansoddiad sensitifrwydd isod ers y rhai a ddefnyddiwyd yn y cyfnod blaenorol.

	Effaith ar y Rhwymedigaeth Buddion Diffiniedig yn y Cynllun
	Cynnydd mewn Rhagdybiaeth £’000	Lleihad mewn Rhagdybiaeth £’000
Hirhoedledd (cynnydd neu leihad mewn blwyddyn)	31,714	(31,714)
Cyfradd chwyddiant (cynnydd neu leihad o 0.1%)	17,735	(17,735)
Cyfradd y cynnydd mewn cyflogau (cynnydd neu leihad o 0.1%)	(4,183)	4,183
Cyfradd y cynnydd mewn pensiynau (cynnydd neu leihad o 0.1%)	17,735	(17,735)
Cyfradd ar gyfer ymrwymiadau cynllun gostyngiad (cynnydd neu leihad o 0.1%)	(17,443)	17,443

Effaith ar Lif Arian y Cyngor

Amcanion y cynllun yw cadw cyfraniadau cyflogwyr mor gyson â phosibl. Mae’r Cyngor wedi cytuno ar strategaeth gydag actiwari’r cynllun i xxxx xxxxx gyllido o 100% dros gyfnod o 11 mlynedd. mae lefelau ariannu’n cael eu monitro yn flynyddol. Bydd y prisiad teirblwydd nesaf yn cael ei gwblhau ar 31 Mawrth 2022.

Bydd angen i’r cynllun ystyried y newidiadau cenedlaethol i’r cynllun xxx y Ddeddf Gwasanaethau Pensiwn Cyhoeddus 2013. Xxx y Ddeddf, efallai na fydd y Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol yng Nghymru a Lloegr a’r prif gynlluniau gwasanaethau cyhoeddus eraill sy’n bodoli’n darparu buddion mewn perthynas â gwasanaeth ar ôl 31 Mawrth 2014 (neu wasanaeth ar ôl 31 Mawrth 2015 ar gyfer y prif gynlluniau gwasanaethau cyhoeddus eraill sy’n bodoli yng Nghymru a Lloegr). Mae’r Ddeddf yn darparu ar gyfer gwneud rheoliadau cynllun o fewn fframwaith cyffredin, i sefydlu cynlluniau newydd enillion cyfartaledd gyrfa wedi’u hailbrisio i dalu pensiynau a buddion eraill i weision cyhoeddus penodol. Mae’r Cyngor yn amcangyfrif y bydd £21.1 miliwn o gyfraniadau disgwyliedig yn daladwy i’r cynllun yn 2022/23.

Cyfartaledd pwysedig y rhwymedigaeth buddion diffiniedig ar gyfer aelodau’r cynllun yw 17 mlynedd (17 mlynedd 2020/21).

36. Cynlluniau Cyfraniadau Diffiniedig

Mae athrawon a gyflogir gan y Cyngor yn aelodau o’r Cynllun Pensiwn Athrawon, a weinyddir gan Capita Teachers’ Pension. Mae’n darparu buddion diffiniedig i athrawon pan fyddant yn ymddeol, ac mae’r Cyngor yn cyfrannu at y costau drwy wneud cyfraniadau yn seiliedig ar ganran o gyflogau pensiynadwy’r aelodau. Yn 2021/22, talodd y Cyngor £11 miliwm i Capita Teachers’ Pensions o ran buddion ymddeol athrawon, sydd gyfwerth â 23.7% o gyflog pensiynadwy. Nid oedd unrhyw gyfraniadau ar ôl i’w talu ar 31 Mawrth 2022.

Mae’r Cynllun Pensiwn Athrawon yn gynllun â buddion diffiniedig. Er nad yw’r cynllun yn cael ei ariannu, mae Teachers’ Pensions yn defnyddio cronfa ddamcaniaethol fel sail i gyfrifo cyfradd cyfraniadau’r cyflogwr sydd i’w thalu gan y Cyngor. Fodd bynnag, nid oes modd i’r Cyngor ddynodi’r gyfran o ymrwymiadau sylfaenol yn y cynllun sy’n berthnasol i’w weithwyr ei hun at ddibenion y Datganiad Cyfrifon hwn ac xxxxx xxx’n xxxx xx gyfrif ar sail cynllun cyfraniadau diffiniedig. Y Cyngor sy’n gyfrifol am gostau unrhyw fuddion ychwanegol a roddir wrth ymddeol yn gynnar y tu hwnt i delerau’r cynllun Athrawon. Mae’r buddion hyn wedi’u cronni yn llawn yn yr ymrwymiad pensiwn.

37. Cronfa Adbrisio Wrth Gefn

Mae’r Gronfa Adbrisio Wrth Gefn yn cynnwys enillion y Cyngor a ddeilliodd o’r cynnydd yng ngwerth ei Eiddo, Peiriannau ac Offer. Caiff y balans ei leihau pan gaiff asedau ag enillion cronnol eu:

- hadbrisio i xxxx xxx leihau mewn gwerth gan golli’r enillion

- defnyddio i ddarparu gwasanaethau gan golli’r enillion drwy ddibrisio, neu

- gwerthu gan wireddu’r enillion.

Nid yw’r Gronfa Wrth Gefn ond yn cynnwys enillion adbrisio a gronnwyd ers 1 Ebrill 2007, sef dyddiad creu’r Gronfa Wrth Gefn. Caiff enillion a gronnwyd cyn y dyddiad hwnnw eu cyfuno xx xxxxxx y Cyfrif Addasiadau Cyfalaf.

2020/21 £’000		2021/22 £’000
301,886	Balans ar 1 Ebrill	280,400
14,331	Xxxxxxxx asedau yn uwch	13,535
(31,921)	Adbrisio asedau am i xxxx a cholledion lleihad gwerth sydd heb eu codi ar yr Xxxxx Xxxx Xxx / Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	(3,301)
(17,950)	Xxxxx xxxx xxx xxx (ddiffyg) ar adbrisio asedau anghyfredol sydd heb eu postio i’r Xxxxx Xxxx Xxx / Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	10,234
(3,863)	Gwahaniaeth rhwng gwerth teg a dibrisiad cost hanesyddol	(3,949)
(33)	Enillion cronedig ar asedau a werthwyd neu a waredwyd	(419)
(3,896)	Swm a ddiddymwyd yn y Cyfrif Addasiadau Cyfalaf	(4,368)
280,400	Balans ar 31 Mawrth	286,266

38. Cyfrif Addasiadau Cyfalaf

Mae’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf yn amsugno’r gwahaniaethau amseru sy’n deillio o’r gwahanol drefniadau i gyfrifo ar gyfer defnydd o asedau anghyfredol ac er mwyn ariannu caffael, adeiladu neu wella’r asedau hynny xxx ddarpariaethau statudol. Mae cost caffael, adeiladu neu wella’n cael eu debydu o’r cyfrif gan fod dibrisiad, colledion lleihad gwerth ac amorteiddiadau’n cael eu codi ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr (gyda phostiadau cysoni o’r Gronfa Adbrisio Wrth Gefn i drosi ffigyrau gwerth teg i sail cost hanesyddol). Mae’r Cyfrif yn cael ei gredydu gyda’r symiau a neilltuwyd gan y Cyngor i ariannu costau caffael, adeiladu a gwella.

Mae’r Cyfrif hefyd yn cynnwys enillion adbrisio a gronnwyd ar Eiddo, Peiriannau ac Offer cyn 1 Ebrill 2007, y dyddiad y crëwyd y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn i gadw enillion o’r fath.

Mae Nodyn 6 yn darparu manylion ffynhonnell yr xxxx drafodion sy’n rhan o’r Cyfrif, ac eithrio’r rhai sy’n cynnwys y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn.

2020/21 £’000		2021/22 £’000
375,599	Balans ar 1 Ebrill		204,537
	Gwyrdroi eitemau mewn perthynas â gwariant cyfalaf sydd wedi eu debydu neu eu credydu i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr:
(236,858)	- taliadau ar gyfer dibrisiad, lleihad gwerth a cholledion adbrisio o asedau anghyfredol	(63,810)
(14)	- amorteiddiad asedau sefydlog anniriaethol	(15)
0	- incwm mewn perthynas ag asedau wedi’u rhoi	0
(237)	- gwariant refeniw a ariennir o gyfalaf trwy statud	(338)
(1,012)	- symiau o asedau anghyfredol a ddilëwyd wrth waredu neu werthu fel rhan o'r enillion / colledion ar waredu ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	(2,129)
(238,121)			(66,292)
(12)	Trosglwyddiadau i / o’r Gronfa Derbyniadau Cyfalaf	(12)
3,896	Addasu symiau a adawyd xxxxx o’r Gronfa Adbrisio Wrth Gefn	4,368
3,884	Swm net a adawyd xxxxx x xxxx asedau anghyfredol a ddefnyddiwyd yn ystod y flwyddyn		4,356
	Ariannu cyfalaf a ddefnyddiwyd yn ystod y flwyddyn:
17	- defnydd o’r Gronfa Derbyniadau Cyfalaf Wrth Gefn i ariannu gwariant cyfalaf newydd	0
43,775	- grantiau cyfalaf a chyfraniadau a gredydwyd i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr sydd wedi’u cymhwyso i ariannu cyfalaf	24,131
47	- defnyddio grantiau ar gyfer ariannu cyfalaf o’r Cyfrif Grantiau Cyfalaf Heb eu Cymhwyso	285
16,973	- darpariaeth statudol ar gyfer ariannu buddsoddiadau cyfalaf a godir yn erbyn - balansau’r Gronfa Gyffredinol a’r CRT	17,463
2,363	- gwariant cyfalaf y a godir yn erbyn balansau’r Gronfa Gyffredinol a’r CRT	3,018
63,175			44,897
204,537	Balans ar 31 Mawrth		187,498

39. Y Gronfa Bensiynau Xxxx Xxxx

Mae’r Gronfa Bensiynau Wrth Gefn yn cynnwys gwahaniaeth amseru sy’n deillio o’r gwahanol drefniadau cyfrifo ar gyfer buddion ar ôl cyflogaeth ac ar gyfer ariannu buddion yn unol â darpariaethau statudol. Mae’r Cyngor yn cyfrifo ar gyfer buddion ar ôl ymddeol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr wrth i’r buddion gael eu hennill gan weithwyr sy’n casglu blynyddoedd o wasanaeth, gan ddiweddaru’r ymrwymiadau cydnabyddedig i adlewyrchu chwyddiant, a newid rhagdybiaethau ac elw buddsoddi ar unrhyw adnoddau wedi’u neilltuo i gwrdd â’r costau. Fodd bynnag, mae trefniadau statudol yn golygu bod angen ariannu buddion a enillir wrth i’r Cyngor wneud cyfraniadau cyflogwr i’r cronfeydd pensiwn neu dalu unrhyw bensiwn xxxx y law y mae’n uniongyrchol gyfrifol amdano. Mae’r balans debyd ar y Gronfa Bensiwn Wrth Gefn yn dangos diffyg sylweddol yn y buddion a enillwyd gan weithwyr y gorffennol a’r presennol a’r adnoddau y mae’r Cyngor wedi’u neilltuo i dalu amdanynt. Bydd y trefniadau statudol yn sicrhau bod arian wedi’i neilltuo erbyn amser talu’r buddion.

2020/21		2021/22
Wrecsam £’000		Wrecsam £’000	BUEGC £’000	Cyfanswm £’000
(333,193)	Balans ar 1 Ebrill	(357,869)	(111)	(357,980)
(11,396)	Ail-fesur ased / (ymrwymiad) y buddion diffiniedig net	81,941	25	81,966
(34,216)	Gwrthdroi eitemau yn ymwneud â buddion ymddeol sydd wedi’u debydu neu eu credydu i’r Xxxxx Xxxx Xxx / Diffyg ar Ddarpariaeth Gwasanaethau yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr	(41,558)	(52)	(41,610)
20,936	Cyfraniadau pensiwn y cyflogwr a thaliadau uniongyrchol i bensiynwyr sy'n daladwy yn y flwyddyn	21,355	20	21,375
(357,869)	Balans ar 31 Mawrth	(296,131)	(118)	(296,249)

Mae’r Fantolen hefyd yn cynnwys £118,000 sy’n gysylltiedig â chyfran y Cyngor (12.5%) o gronfa bensiynau wrth gefn Bwrdd Uchelgais Economaidd.

40. Cyfrif Absenoldebau Cronedig

Mae’r Cyfrif Absenoldebau Cronedig yn amsugno’r gwahaniaethau a fyddai fel arall yn codi ar Falans y Gronfa Gyffredinol o gronni absenoldebau digolledol a enillwyd ond oedd heb eu cymryd yn y flwyddyn, e.e. hawl i wyliau blynyddol wedi’i gario ymlaen ar 31 Mawrth. Mae trefniadau statudol yn ei gwneud yn ofynnol bod yr effaith ar y Falans y Gronfa Gyffredinol yn cael ei niwtraleiddio gan drosglwyddiadau i neu o’r Cyfrif.

2020/21 £’000		2021/22 £’000
(1,909)	Balans ar 1 Ebrill	(1,785)
124	Y swm y mae tâl swyddogion sy’n cael xx xxxx ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar sail groniadol yn wahanol i dâl i’w godi yn ystod y flwyddyn yn unol â gofynion statudol	(410)*
(1,785)	Balans ar 31 Mawrth	(2,195)

* yn cynnwys £5,000 sy’n gysylltiedig â chyfran y Cyngor (12.5%) o Fwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru

41. Datganiad Llif Arian – Addasiad i’r xxxxx xxxx xxx / diffyg net ar ddarparu gwasanaethau ar gyfer symudiadau ar wahân i arian:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
(236,858)	Dibrisiad, lleihad gwerth a cholledion ailbrisio o asedau anghyfredol	(63,810)
(14)	Amorteiddiad asedau anniriaethol	(15)
(167)	Cynnydd / (Lleihad) mewn rhestrau eiddo	204
10,640	Cynnydd mewn dyledwyr ac asedau anniriaethol cyfredol	9,704
(3,866)	Lleihad / (Cynnydd) mewn credydwyr	(17,444)
(13,280)	Trosglwyddo o / (i) y gronfa bensiynau wrth gefn	(20,321)
73	Trosglwyddo o / (i) ddarpariaethau	(101)
(13)	Amorteiddiad benthyca / dyledwyr tymor hir	(87)
(1,012)	Swm cario asedau anghyfredol sy’n cael eu dal i’w gwerthu, wedi’u gwerthu neu eu dadgydnabod	(2,129)
(244,497)		(93,999)

42. Datganiad Llif Arian – Addasiad ar gyfer eitemau sydd wedi eu cynnwys yn swm net yr xxxxx xxxx xxx xxx’r diffyg ar ddarparu gwasanaethau sy’n weithgareddau buddsoddi ac ariannu:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
1,006	Elw o werthu asedau anghyfredol	1,085
45,567	Grantiau cyfalaf a chyfraniadau a gredydwyd i incwm a gwariant	26,438
(237)	Gwariant Xxxxxxx wedi’i ariannu o gyfalaf trwy statud	(338)
46,336		27,185

43. Datganiad Llif Arian – Gweithgareddau Gweithredu

Mae llif arian ar gyfer gweithgareddau gweithredu yn cynnwys yr eitemau a ganlyn:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
(24)	Llog a dderbyniwyd	(16)
18,236	Llog a dalwyd	17,900

44. Datganiad Llif Arian – Gweithgareddau Buddsoddi

2020/21 £’000		2021/22 £’000
60,456	Prynu eiddo, peiriannau, offer, eiddo buddsoddi ac asedau anniriaethol	84,003
15,500	Prynu buddsoddiadau tymor byr a thymor hir	8,940
3,838	Taliadau eraill ar gyfer gweithgareddau buddsoddi	4,469
(1,006)	Elw o werthu eiddo, peiriannau, offer, eiddo buddsoddi ac asedau anniriaethol	(1,085)
(17,000)	Elw o fuddsoddiadau tymor byr a thymor hir	(15,500)
(53,078)	Derbyniadau eraill o weithgareddau buddsoddi	(27,962)
8,710	Llifoedd arian net o weithgareddau buddsoddi	52,865

45. Datganiad Llif Arian – Gweithgareddau Ariannu

2020/21 £’000		2021/22 £’000
(50,935)	Derbyniadau arian o fenthyca tymor byr a thymor hir	(80,349)
0	Derbyniadau eraill o weithgareddau ariannu	0
1,728	Taliadau arian i leihau’r ymrwymiadau sy’n weddill mewn perthynas â phrydlesau ariannol a chontractau PFI ar y fantolen	1,518
66,714	Ad-dalu benthyca tymor byr a thymor hir	72,323
3,420	Taliadau eraill ar gyfer gweithgareddau ariannu	54
20,927	Llif arian net o weithgareddau ariannu	(6,454)

46. Digwyddiadau ar ôl y Cyfnod Adrodd

Awdurdodwyd y Datganiad Cyfrifon i’w gyhoeddi gan Brif Swyddog Cyllid a TGCh ar 31 Mai 2022. Nid yw digwyddiadau ar ôl y dyddiad hwn yn cael eu hadlewyrchu yn y datganiadau ariannol na’r nodiadau. Pan fo digwyddiadau a ddigwyddodd cyn y dyddiad hwn yn darparu gwybodaeth ynglŷn ag amodau a oedd mewn bodolaeth ar 31 Mawrth 2022, mae’r ffigyrau yn y datganiadau ariannol a’r rhai o fewn y nodiadau wedi cael eu haddasu ym mhob agwedd o bwys i adlewyrchu effaith hyn.

47. Polisïau Cyfrifeg

Mae’r Datganiad Cyfrifon yn crynhoi trafodion y Cyngor ar gyfer blwyddyn ariannol 2021/22 a’i sefyllfa ar ddiwedd y flwyddyn ar 31 Mawrth 2022. Xxx xxxxx i’r Cyngor baratoi Datganiad Cyfrifon blynyddol yn unol â Rheoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) (Diwygio) 2018 sy’n ei gwneud yn ofynnol i’r cyfrifon gael eu paratoi yn unol â’r arferion cyfrifeg cywir. Mae’r arferion hyn yn cynnwys ‘Cod Ymarfer ar gyfer Cadw Cyfrifon Awdurdodau Lleol yn y Deyrnas Unedig 2021/22 (y Cod) yn bennaf, a ategir gan y Safonau Adrodd Ariannol Rhyngwladol (SAARh).

Mae’r confensiwn cyfrifyddu a fabwysiadir yn y Datganiad Cyfrifon yn gost hanesyddol yn bennaf, wedi’i haddasu drwy ailbrisio categorïau penodol o offerynnau ariannol ac asedau anghyfredol. Mae’r Datganiad Cyfrifon wedi cael ei baratoi ar sail ‘busnes gweithredol'.

1. CRONIADAU INCWM A GWARIANT

Cyfrifir gweithgaredd ar gyfer y flwyddyn y caiff ei gynnal, nid pan wneir neu dderbynnir taliadau arian. Yn benodol:

a) Mae refeniw o gontractau gyda derbynwyr gwasanaeth, p’un ai ar gyfer gwasanaethau neu ddarpariaeth nwyddau yn cael ei gydnabod pan (neu fel) y caiff y nwyddau neu’r gwasanaethau eu trosglwyddo i dderbynnydd y gwasanaeth yn unol â'r rhwymedigaethau perfformiad yn y contract.

b) Cofnodir cyflenwadau fel gwariant pan maent yn cael eu defnyddio – lle ceir bwlch rhwng y dyddiad y

derbynnir cyflenwadau a phryd y cânt eu defnyddio, cânt eu cario fel rhestr eiddo ar y Fantolen.

c) Cofnodir costau mewn perthynas â gwasanaethau a dderbynnir (gan gynnwys gwasanaethau a ddarperir gan gyflogeion) fel gwariant pan mae’r gwasanaethau’n cael eu derbyn yn hytrach na xxxx xxx’r taliadau’n cael eu gwneud.

d) Cyfrifir llog sydd i’w dderbyn ar fuddsoddiadau fel incwm ac sy’n daladwy ar fenthyciadau fel gwariant ar sail y gyfradd log effeithiol ar gyfer yr offeryn ariannol perthnasol, yn hytrach na llif arian sefydlog neu wedi’i bennu gan y contract.

e) Lle cydnabyddir refeniw a gwariant ond nad yw xxxxx xxxxx wedi’i dderbyn neu xx xxxx, cofnodir y dyledwr neu gredydwr ar gyfer y swm perthnasol ar y Fantolen. Lle ceir amheuaeth y caiff dyledion eu setlo, ysgrifennir balans y dyledwyr i xxxx a gwneir tâl i refeniw am yr incwm na fydd o bosib’ yn cael ei gasglu.

2. XXXXX A CHYWERTHOEDD ARIAN

Xxx xxxxx yn xxxx xx gynrychioli gan arian mewn llaw ac adneuon gyda sefydliadau ariannol sydd i’w had-dalu heb ddirwy wrth roi rhybudd o ddim mwy na 24 awr. Mae cywerthoedd arian yn fuddsoddiadau hynod hylifol, byr dymor, sy’n hawdd eu cyfnewid am symiau hysbys o arian gyda risg ansylweddol o newid yn eu gwerth.

Yn y Datganiad Llif Arian, xxx xxxxx a chywerthoedd arian yn cael eu dangos yn net o orddrafftiau banc sydd

i’w had-dalu ar alw ac maent yn ffurfio rhan greiddiol o reolaeth arian y Cyngor.

3. ADDASIADAU’R CYFNOD BLAENOROL, NEWIDIADAU I BOLISÏAU CYFRIFEG AC

AMCANGYFRIFON A GWALLAU

Gall addasiadau i’r cyfnod blaenorol ddigwydd o ganlyniad i newid mewn polisïau cyfrifeg neu i gywiro gwall sylweddol. Cyfrifir am newidiadau mewn amcangyfrifon cyfrifeg yn rhagolygol, h.y. yn y blynyddoedd cyfredol a’r dyfodol sy’n cael eu heffeithio gan y newid ac nad ydynt yn achosi addasiad i’r cyfnod blaenorol.

Dim ond pan xxx xxxxx yn unol ag arferion cyfrifeg cywir mae newidiadau’n cael eu gwneud i bolisïau cyfrifeg, neu pan mae’r newid yn darparu gwybodaeth fwy dibynadwy neu berthnasol am effaith trafodion, digwyddiadau eraill ac amodau eraill ar sefyllfa ariannol neu berfformiad ariannol y Cyngor. Pan gaiff newid ei wneud, caiff ei wneud yn ôl-weithredol (oni nodir yn wahanol) drwy addasu balansau agoriadol a symiau cymharol ar gyfer y cyfnod blaenorol, fel pe bai’r polisi newydd wedi’i ddefnyddio xxx amser.

Mae gwallau sylweddol sy’n cael eu darganfod yn ffigyrau’r cyfnod blaenorol yn cael eu cywiro’n ôl-weithredol drwy newid balansau agoriadol a symiau cymharol ar gyfer y cyfnod blaenorol.

4. CODI AR REFENIW AR GYFER ASEDAU ANGHYFREDOL

Caiff gwasanaethau, gwasanaethau cefnogi a chyfrifon masnachu eu debydu â’r symiau canlynol i gofnodi'r gost o ddal asedau anghyfredol yn ystod y flwyddyn:

• dibrisio sy’n gallu cael ei briodoli i’r asedau sy’n cael eu defnyddio gan y gwasanaeth perthnasol.

• colledion ailbrisio a lleihad yng ngwerth asedau a ddefnyddir gan y gwasanaeth lle nad oes unrhyw enillion cronedig yn y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn y gall y colledion gael eu dileu yn eu herbyn.

• amorteiddiad asedau anniriaethol sy’n gallu cael eu priodoli i’r gwasanaeth.

Nid oes angen i’r Cyngor godi Treth y Cyngor i ariannu colledion dibrisiad, ailbrisiad na lleihad gwerth neu amorteiddiad. Fodd bynnag, xxx xxxxx iddo wneud cyfraniad blynyddol o refeniw tuag at leihau xx xxxxx benthyca cyffredinol, sydd gyfwerth â swm sy’n cael ei gyfrifo ar sail ddarbodus gan y Cyngor yn unol â chanllawiau statudol. Felly caiff colledion dibrisiad, ailbrisiad a lleihad gwerth neu amorteiddiadau eu disodli gan y cyfraniad i falans y Gronfa Gyffredinol / CRT, ar ffurf trafodyn addasu yn y Cyfrif Addasiadau Cyfalaf ar y Datganiad ar Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn ar gyfer y gwahaniaeth rhwng y xxxxx a'r llall.

5. BUDDION GWEITHWYR

Buddion sy’n Daladwy yn ystod Cyflogaeth

Buddion gweithwyr tymor byr yw'r rhai sydd i’w talu o fewn deuddeng mis i ddiwedd y flwyddyn. Maent yn cynnwys buddion fel tâl a chyflogau, gwyliau blynyddol â thâl ac absenoldeb salwch â thâl, bonysau a buddion heb fod yn ariannol (e.e. ceir) ar gyfer gweithwyr presennol, ac fe'u cydnabyddir fel costau am wasanaethau yn ystod y flwyddyn pan fydd gweithwyr yn darparu gwasanaeth i'r Cyngor. Gwneir croniad ar gyfer cost hawliau gwyliau (neu unrhyw fath o wyliau, e.e. TOIL) sy’n cael ei ennill gan weithwyr ond sydd heb ei gymryd cyn diwedd y flwyddyn lle gall gweithwyr ei gario ymlaen i’r flwyddyn ariannol nesaf. Gwneir y croniad ar y cyfraddau cyflog ac enillion cymwys yn y flwyddyn gyfrifo ganlynol, sef y cyfnod y gall y gweithiwr gymryd y buddion. Caiff y croniad xx xxxx ar yr Xxxxx xxxx Xxx xxx Ddiffyg ar Ddarparu Gwasanaethau, ond yna caiff ei wrthdroi drwy'r Datganiad ar Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn fel bod hawliau gwyliau’n cael eu codi ar refeniw yn y flwyddyn ariannol y mae’r absenoldeb gwyliau’n digwydd ynddi.

Buddion Terfynu

Mae buddion terfynu swydd yn symiau sy'n daladwy o ganlyniad i benderfyniad gan y Cyngor i derfynu cyflogaeth swyddog cyn y dyddiad ymddeol arferol neu benderfyniad swyddog i dderbyn diswyddiad gwirfoddol yn lle’r buddion hynny. Codir y buddion hyn ar sail croniadau ar y gwasanaeth priodol neu, lle bo'n briodol, ar y gwasanaeth corfforaethol yn gynharach xxxxx xx pan na fydd y Cyngor yn gallu tynnu'r cynnig ar gyfer y buddion hynny'n ôl mwyach neu pan fydd y Cyngor yn cydnabod costau ar gyfer ail-strwythuro. Lle bydd buddion dod â swydd i ben yn cynnwys codi pensiynau, mae darpariaethau statudol yn olygu bod xxxxx xxxx’r swm sy’n daladwy gan y Cyngor i’r gronfa bensiynau neu’r pensiynwr yn y flwyddyn ar y Gronfa Gyffredinol / CRT, nid y swm a gyfrifir yn unol â safonau cyfrifo perthnasol. Yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn, xxx xxxxx dyraniadau i ac o’r Gronfa Bensiynau Wrth Gefn i gael gwared ar ddebydau a chredydau tybiannol ar gyfer buddion terfynu swydd cynyddu pensiwn, a'u disodli gyda debydau ar gyfer yr arian a delir i'r gronfa bensiynau a’r pensiynwyr ac unrhyw symiau o'r xxxx xx'n daladwy, ond heb eu talu, ar ddiwedd y flwyddyn.

Buddion ar ôl Cyflogaeth

Mae gweithwyr y Cyngor yn aelodau o ddau gynllun pensiwn ar wahân:

• y Cynllun Pensiwn Athrawon, a weinyddir gan Capita Teachers' Pensions

• y Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol, a weinyddir gan Gyngor Sir y Fflint

Mae’r ddau gynllun yn darparu buddion diffiniedig i aelodau (cyfandaliadau ymddeol a phensiynau), wedi’u hennill fel gweithwyr pan oeddent yn gweithio i’r Cyngor. Fodd bynnag, mae'r trefniadau ar gyfer cynllun yr athrawon yn golygu na all yr ymrwymiadau ar gyfer y buddion hyn gael eu dynodi’n benodol i’r Cyngor fel arfer. Cyfrifir ar gyfer y cynllun felly fel pe bai'n gynllun cyfraniadau diffiniedig, ac nid yw'r Fantolen yn nodi unrhyw ymrwymiadau am daliadau’r buddion hyn yn y dyfodol. Codir cyfraniadau’r cyflogwr sy’n daladwy i’r Pensiynau Athrawon yn y flwyddyn ar y llinellau Ysgolion, Addysg ac Ymyrraeth Gynnar.

Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol

Xxx xxx yr xxxx staff eraill hawl i fod yn aelodau o Gynllun Pensiwn Llywodraeth Leol (Cronfa Bensiynau Clwyd), sy’n cael ei weinyddu gan Gyngor Sir y Fflint. Caiff y Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol ei gyfrif fel cynllun buddion diffiniedig:

• Mae ymrwymiadau Cronfa Bensiwn Clwyd sydd i'w priodoli i'r Cyngor yn cael eu cynnwys yn y Fantolen ar sail actiwaraidd drwy ddefnyddio'r dull rhagamcanu unedau, h.y. asesiad o daliadau’r dyfodol a wneir mewn perthynas â buddion ymddeol sydd wedi’u hennill hyd xxx xxx weithwyr, yn seiliedig ar ragdybiaethau cyfraddau marwolaeth, cyfraddau trosiant gweithwyr ac amcangyfrifon enillion ar gyfer gweithwyr presennol.

• Mae gostyngiad ar ymrwymiadau i’w gwerth ar brisiau cyfredol, gan ddefnyddio cyfradd ostyngiad sy’n seiliedig ar gyfradd elw’r farchnad ar y dyddiad adrodd ar fondiau corfforaethol o ansawdd uchel.

• Mae asedau Cronfa Bensiwn Clwyd a briodolir i'r Cyngor yn cael eu cynnwys yn y Fantolen ar eu

gwerth teg, fel y pennir gan actiwari’r Gronfa:

o gwarantau wedi’u dyfynnu – pris cynnig cyfredol

o gwarantau heb eu dyfynnu – amcangyfrif proffesiynol

o gwarantau unedol – pris cynnig cyfredol

o eiddo – gwerth y farchnad

• Caiff y newid yn ymrwymiadau net pensiynau ei ddadansoddi yn y cydrannau canlynol:

o cost gwasanaeth gyfredol – y cynnydd mewn ymrwymiadau o ganlyniad i flynyddoedd o wasanaeth a enillwyd eleni – wedi'i ddyrannu yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr i’r gwasanaethau roedd y gweithwyr yn gweithio iddynt.

o cost gwasanaeth flaenorol – cynnydd mewn ymrwymiadau o ganlyniad i newid mewn cynllun neu gwtogiad sydd yn effeithio ar flynyddoedd o wasanaeth a gasglwyd yn y blynyddoedd cynnar – wedi’i ddebydu i’r Xxxxx xxxx xxx xxx Ddiffyg ar Ddarparu Gwasanaethau yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr fel rhan o’r gyfran Corfforaethol a Chanolog.

o llog net ar yr ymrwymiad net diffiniedig (ased), h.y. cost llog net i’r Cyngor – y newid yn ystod y cyfnod yn yr ymrwymiad net diffiniedig (ased) sy’n codi o’r treigl amser a godir ar xxxxxx Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi o’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr – cyfrifir hwn drwy ddefnyddio’r gyfradd ostyngiad a ddefnyddir i fesur y rhwymedigaeth ddiffiniedig ar ddechrau’r cyfnod i’r ymrwymiad buddion diffiniedig net (ased) ar ddechrau’r cyfnod – gan ystyried unrhyw newidiadau yn yr ymrwymiad diffiniedig net (ased) yn ystod y cyfnod o ganlyniad i daliadau cyfraniadau a buddion.

o ailfesuriadau yn cynnwys:

■ elw ar asedau’r cynllun – ac eithrio symiau a gynhwyswyd mewn llog net ar yr ymrwymiad diffiniedig net (ased) – a godir ar y Gronfa Bensiynau Wrth Gefn fel Gwariant ac Incwm Cynhwysfawr arall.

■ enillion a cholledion actiwaraidd – newidiadau i’r ymrwymiad pensiynau net sy’n xxxx xxx nad yw digwyddiadau wedi cyd-fynd â’r rhagdybiaethau a wnaed ar adeg y prisiad actiwaraidd diwethaf neu gan nad yw’r actiwariaid wedi diweddaru eu rhagdybiaethau – a godir ar y Gronfa Bensiynau Wrth Gefn fel Gwariant ac Incwm Cynhwysfawr arall.

o cyfraniadau wedi’u talu i Gronfa Bensiwn Clwyd – arian wedi’i dalu fel cyfraniadau cyflogwr

i'r gronfa bensiwn i setlo ymrwymiadau; ni chyfrifir am hyn fel cost.

Mewn perthynas â buddion ymddeol, mae darpariaethau statudol yn gofyn am godi’r swm i’w dalu gan y Cyngor i'r gronfa bensiwn neu yn uniongyrchol i bensiynwyr yn ystod y flwyddyn ar Falans Cronfa’r Cyngor / CRT, nid y swm a gyfrifir yn unol â’r safonau cyfrifo perthnasol. Yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn, golyga hyn fod trosglwyddiadau i ac o’r Gronfa Bensiynau Wrth Gefn i gael gwared â debydau a chredydau tybiannol ar gyfer buddion ymddeol a'u disodli gyda debydau ar gyfer yr arian a delir i'r gronfa bensiynau a phensiynwyr ac unrhyw symiau felly sy'n daladwy, ond heb eu talu, ar ddiwedd y flwyddyn. Mae’r balans negyddol sy’n codi ar y Gronfa Bensiynau Wrth Gefn felly’n mesur yr effaith fuddiol ar y Gronfa Gyffredinol / CRT o fod angen cyfrif am fuddion ymddeol ar sail llif arian yn hytrach na buddion a enillir gan weithwyr.

Buddion â Disgresiwn

Xxx xxx y Cyngor hefyd bwerau cyfyngedig i ddyfarnu buddion ymddeol yn ôl disgresiwn, yn achos ymddeoliad cynnar. Mae unrhyw ymrwymiadau yr amcangyfrifir iddynt godi o ganlyniad i roi dyfarniad i unrhyw aelod o staff (gan gynnwys athrawon), yn cael eu cronni yn ystod blwyddyn y penderfyniad i wneud y dyfarniad, ac yn cael ei gyfrif drwy ddefnyddio'r un polisïau ag sy’n gymwys i'r Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol.

6. DIGWYDDIADAU AR ÔL DYDDIAD Y FANTOLEN

Digwyddiadau ar ôl dyddiad y Fantolen yw’r digwyddiadau hynny, rhai ffafriol neu anffafriol, sy’n digwydd rhwng

diwedd y cyfnod adrodd a dyddiad awdurdodi cyhoeddi’r Datganiad Cyfrifon. Gellir nodi dau fath o ddigwyddiad:

a) y rhai hynny sy’n darparu tystiolaeth o amodau a fodolai ar ddiwedd y cyfnod adrodd – mae’r Datganiad Cyfrifon yn cael ei addasu i adlewyrchu digwyddiadau o’r fath.

b) y rhai hynny sy’n dangos amodau a gododd ar ôl y cyfnod adrodd – nid yw'r Datganiad Cyfrifon yn cael ei addasu i adlewyrchu digwyddiadau o'r fath, ond lle byddai categori o ddigwyddiadau yn cael effaith sylweddol, gwneir datgeliad yn y nodiadau am natur y digwyddiadau ac amcangyfrif o’u heffaith ariannol.

Nid yw digwyddiadau ar ôl dyddiad awdurdodi cyhoeddi’n cael eu hadlewyrchu yn y Datganiad Cyfrifon.

7. OFFERYNNAU ARIANNOL Ymrwymiadau Ariannol

Mae ymrwymiadau ariannol yn cael eu cydnabod ar y Fantolen pan darpariaethau contract offeryn ariannol yn berthnasol i’r Cyngor, ac maent yn cael eu mesur i ddechrau ar xxxxx teg ac yn cael eu cario ar eu cost amorteiddiedig. Mae’r symiau blynyddol a godir ar y llinell Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar gyfer llog sy’n daladwy yn seiliedig ar swm cario'r ymrwymiad, wedi’i luosi gyda’r gyfradd log effeithiol ar gyfer yr offeryn. Y gyfradd log wirioneddol yw’r gyfradd sy’n rhoi gostyngiad union i daliadau arian yn y dyfodol dros oes yr offeryn, i’r swm y cafodd ei nodi’n wreiddiol.

Ar gyfer y rhan fwyaf o fenthyciadau sydd gan y Cyngor, mae hyn yn golygu mai’r swm a roddir yn y Fantolen yw'r prifswm ad-daladwy sy’n weddill (a'r llog cronedig); a llog a godir ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr yw’r swm sy’n daladwy ar gyfer y flwyddyn, fel y pennir gan y cytundeb benthyciad.

Lle codir premiymau neu ddisgowntiau ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr, mae rheoliadau yn caniatáu i’r effaith ar y Gronfa Gyffredinol / CRT gael ei lledaenu dros y blynyddoedd i ddod. Xxx xxx y Cyngor bolisi o ledaenu’r enillion neu’r golled dros y cyfnod a oedd yn weddill ar y benthyciad yn erbyn y premiwm a oedd yn daladwy neu'r disgownt yn dderbyniadwy pan gafodd ei ad-dalu. Mae cysoni’r symiau a godwyd ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr i'r swm net a godwyd sy'n ofynnol yn erbyn Balans y Gronfa Gyffredinol / CRT yn cael xx xxxxx drwy drosglwyddiad i neu o'r Cyfrif Addasu Offerynnau Ariannol yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn.

Asedau Ariannol

Mae asedau ariannol yn cael eu dosbarthu ar sail ddull dosbarthu a mesur sy'n adlewyrchu'r model busnes ar gyfer cynnal yr asedau ariannol a'u nodweddion llif arian. Mae tri phrif ddosbarthiad o asedau ariannol, sy’n cael eu mesur ar:

• gost wedi’i amorteiddio

• gwerth teg drwy enillion neu golled (FVPL), a

• gwerth teg drwy incwm cynhwysfawr arall (FOVCI)

Model busnes y Cyngor yw dal buddsoddiadau i gasglu llif xxxxx xxx gontractau. Mae asedau ariannol felly’n cael eu dosbarthu ar gost wedi’i amorteiddio, ac eithrio’r rhai nad yw eu taliadau xxx gontract yn daliad o brifswm a llog yn unig (h.y. pan nad yw llif arian ar ffurf offeryn dyled sylfaenol).

Asedau Ariannol sy’n cael eu Mesur ar Gost wedi’i Amorteiddio

Cydnabyddir asedau ariannol a fesurir ar gost wedi’i amorteiddio ar y Fantolen pan fo’r Cyngor yn rhan o ddarpariaethau contract offeryn ariannol, ac maent yn cael eu mesur yn y lle cyntaf ar xxxxx teg. Maent yn cael eu mesur wedyn ar eu cost wedi’i amorteiddio. Mae credydau blynyddol i’r llinell Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar gyfer y llog sydd i’w dderbyn yn seiliedig ar swm cario'r ased,

wedi'i luosi gyda’r gyfradd log effeithiol ar gyfer yr offeryn. Ar gyfer y rhan fwyaf o asedau ariannol sydd gan y Cyngor, mae hyn yn golygu mai’r swm a roddir yn y Fantolen yw'r prif swm derbyniadwy sy’n weddill (a'r llog a gasglwyd); a llog a roddir i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr yw’r swm derbyniadwy ar gyfer y flwyddyn honno yn y cytundeb benthyciad.

Fodd bynnag, mae’r Cyngor wedi gwneud benthyciadau i sefydliadau gwirfoddol ar lai na chyfraddau’r farchnad (benthyciadau ‘meddal’). Pan roddir benthyciadau meddal, mae colled yn cael ei chofnodi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr (wedi’i debydu i’r gwasanaeth perthnasol) ar gyfer gwerth presennol y llog a fydd yn rhagweladwy dros oes yr offeryn, gan arwain at gost amorteiddiedig is na’r prifswm sy’n weddill. Mae llog yn cael ei gredydu ar xxxxxx Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar gyfradd log wirioneddol ychydig yn uwch na'r gyfradd i’w derbyn gan sefydliadau gwirfoddol, gyda’r gwahaniaeth yn cynyddu cost amorteiddiedig y benthyciad yn y Fantolen. Mae darpariaethau statudol yn mynnu mai effaith benthyciadau meddal ar y Gronfa Gyffredinol / Balans CRT yw’r llog i’w dderbyn ar gyfer y flwyddyn ariannol – mae cysoni symiau a ddebydwyd ac a gredydwyd i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr i’r enillion net xxxx xxxxx yn erbyn Balans y Gronfa Gyffredinol yn cael xx xxxxx gan drosglwyddiad i mewn xxx xxxxx o'r Cyfrif Addasiadau Offerynnau Ariannol yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn.

Bydd unrhyw enillion a cholledion sy’n deillio o ddadgydnabod ased yn cael eu credydu neu eu debydu i’r llinell

Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

Model Colled Credyd Disgwyliedig

Mae’r Cyngor yn cydnabod colledion credyd disgwyliedig ar ei asedau ariannol sy'n cael eu dal ar gost wedi’i amorteiddio, xxx deuddeng mis neu ar sail gydol oes. Mae'r model colled credyd disgwyliedig hefyd yn gymwys i dderbynion prydlesau ac asedau xxx gontract. Colledion gydol oes yn unig sy'n cael eu cydnabod am dderbynion masnachu (dyledwyr) sydd gan y Cyngor. Mae colledion lleihad gwerth yn cael eu cyfrifo i adlewyrchu’r disgwyliad efallai na fydd llif arian y dyfodol yn digwydd oherwydd y gall y benthyciwr ddiffygdalu ar ei rwymedigaethau. Mae risg credyd yn chwarae rôl allweddol wrth asesu colledion. Pan mae risg wedi cynyddu’n sylweddol ers cydnabod offeryn yn wreiddiol, mae colledion yn cael eu hasesu ar sail oes gyfan. Pan nad yw risg wedi cynyddu’n sylweddol xxx xxx’n parhau i fod yn xxxx, xxx colledion yn cael eu hasesu ar sail disgwyliad o golledion deuddeg mis.

Asedau Ariannol ar Xxxxx Teg drwy Enillion a Cholledion (FVPL)

Cydnabyddir asedau ariannol a fesurir ar Xxxxx Teg drwy Elw a Cholled ar y Fantolen pan fo’r Cyngor yn rhan o ddarpariaethau contract offeryn ariannol, ac wedi'u mesur yn y lle cyntaf ar xxxxx teg. Cydnabyddir enillion a cholledion gwerth teg wrth iddynt gyrraedd yn yr Xxxxx xxxx Xxx xxx'r Diffyg ar Ddarpariaeth ar gyfer Gwasanaethau.

Mae mesuriadau gwerth teg yr asedau ariannol yn seiliedig ar y technegau canlynol:

• offerynnau gyda phrisiau’r farchnad wedi’u dyfynnu – pris y farchnad

• offerynnau eraill gyda thaliadau sefydlog a phendant – dadansoddiad o ostyngiad i lif xxxxx

Xxx mewnbynnau’r technegau mesur yn cael eu categoreiddio yn unol â’r tair lefel ganlynol:

• Mewnbynnau Lefel 1 – dyfynbrisiau (heb eu haddasu) mewn marchnadoedd gweithredol ar gyfer

asedau sy’n union yr un fath y gall y Cyngor gael mynediad atynt ar y dyddiad mesur.

• Mewnbynnau Lefel 2 – mewnbynnau heblaw am y dyfynbrisiau a gynhwysir yn Lefel 1 sy’n weladwy ar gyfer yr ased, xxxxx xx’n uniongyrchol neu’n anuniongyrchol.

• Mewnbynnau Lefel 3 – mewnbynnau anweladwy ar gyfer yr ased.

Bydd unrhyw enillion a cholledion sy’n deillio o ddadgydnabod yr ased yn cael eu credydu neu eu debydu i’r

llinell Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

8. TRAFODION ARIAN TRAMOR

Lle mae’r Cyngor yn ymrwymo i drafodion mewn arian tramor, trosir y trafodyn i sterling ar y gyfradd gyfnewid sy’n berthnasol ar y dyddiad roedd y trafodyn yn effeithiol. Lle bydd symiau o arian tramor yn ddyledus ar ddiwedd blwyddyn, cânt eu hail-drosi ar y gyfradd gyfnewid ar 31 Mawrth. Mae unrhyw enillion neu golledion dilynol yn cael eu cydnabod yn y llinell Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

9. GRANTIAU LLYWODRAETH A CHYFRANIADAU

P’un a ydynt yn cael eu talu fel ernes, mewn rhandaliadau neu fel ôl-ddyledion, mae grantiau'r llywodraeth a chyfraniadau trydydd parti a rhoddion yn cael eu cydnabod yn ddyledus i’r Cyngor pan mae sicrwydd rhesymol:

• y bydd y Cyngor yn cydymffurfio â’r amodau sydd wedi’u hatodi i’r taliad, ac

• y derbynnir y grant a’r cyfraniadau.

Nid yw’r symiau sy’n cael eu cydnabod yn ddyledus i’r Cyngor yn cael eu credydu i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr nes bydd amodau sydd ynghlwm wrth y xxxxx xxx’r cyfraniad wedi’u bodloni. Amodau yw rhagnodiadau sy’n mynnu bod manteision economaidd neu botensial gwasanaeth ased yn y dyfodol ar ffurf xxxxx xxx gyfraniad yn cael eu defnyddio gan y derbynnydd fel y nodir, xxx xxx’n rhaid dychwelyd manteision economaidd neu botensial gwasanaeth yn y dyfodol i’r trosglwyddwr. Xxx xxxxx sy’n cael ei ddwyn ymlaen fel grantiau a chyfraniadau lle nad yw’r amodau ar eu cyfer wedi’u bodloni’n cael eu cario yn y Fantolen fel credydwyr. Pan fo’r amodau wedi’u bodloni, mae’r xxxxx xxx’r cyfraniad yn cael ei gredydu i’r llinell gwasanaeth berthnasol (grantiau refeniw a chyfraniadau y gellir eu priodoli), neu Drethiant ac Incwm Grantiau Amhenodol (grantiau refeniw heb eu neilltuo a phob grant cyfalaf) yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

Lle credydir grantiau cyfalaf i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr, cânt eu gwrthdroi o Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT yn y Datganiad ynglŷn â’r Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn. Lle nad yw’r grant wedi’i ddefnyddio eto i ariannu gwariant cyfalaf, caiff ei bostio i Gronfa Wrth Gefn Grantiau Cyfalaf Heb eu Cymhwyso. Lle bydd wedi'i gymhwyso, caiff ei bostio i'r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf. Mae symiau yng Nghronfa Wrth Gefn Grantiau Cyfalaf Heb eu Cymhwyso’n cael eu trosglwyddo i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf ar ôl iddynt gael eu cymhwyso i ariannu gwariant cyfalaf.

10. ASEDAU TREFTADAETH

Mae Asedau Treftadaeth y Cyngor yn cael eu cadw yn Amgueddfa Bwrdeistref Sirol Wrecsam, yng Nghanolfan Dreftadaeth y Bers, safleoedd archeolegol yn y Sir a Neuadd y Dref yn Wrecsam. Asedau Treftadaeth sy’n cael eu cadw i gefnogi prif amcan y Gwasanaeth Treftadaeth y Cyngor, h.y. cynyddu'r wybodaeth, dealltwriaeth a gwerthfawrogiad o hanes y Cyngor a'r ardal leol. Mae Asedau Treftadaeth yn cael eu cydnabod a’u mesur (gan gynnwys trin enillion a cholledion ailbrisio) yn unol â pholisïau cyfrifeg y Cyngor ar Eiddo, Peiriannau ac Offer. Fodd bynnag, xxx xxxx rheolau mesur yn cael eu llacio mewn perthynas ag asedau treftadaeth fel y nodir isod. Mae’r polisïau cyfrifeg mewn perthynas ag asedau treftadaeth a dybir i gynnwys elfennau o asedau treftadaeth anniriaethol yn cael eu cyflwyno isod hefyd.

a) Regalia Dinesig

Mae’r casgliad o regalia dinesig yn cynnwys cadwyni maer, bathodynnau a brysgyll. Mae’r eitemau hyn wedi’u

nodi yn y Xxxxxxxx fel prisiad yswiriant gan Xxxxxxx of Chester ym mis Tachwedd 2012.

b) Casgliad Eitemau Amgueddfa

Archeoleg – Mae’r casgliad o arteffactau archeolegol yn cynnwys nifer bychan o eitemau. Xxx xxx wedi’u nodi ar y Fantolen; mae casgliad Llai o ddarnau arian yn cael eu prisio ar adeg prisiad yswiriant (a adolygir yn flynyddol) ac mae’r casgliad yr Orsedd, a brynwyd yn 2003, yn cael ei gynnwys ar gost hanesyddol.

Xxxxx Cymdeithasol – Mae’r casgliad xxxxx cymdeithasol yn anelu at gynrychioli bywyd xxx dydd pobl Bwrdeistref Sirol Wrecsam. Mae’r themâu a gwmpesir gan y casgliad yn cynnwys y cartref, crefydd, bywyd gwaith, chwaraeon a gweithgareddau hamdden, cyfnodau bywyd, iechyd, clybiau a chymdeithasau lleol. Mae’r casgliad yn cynnwys nifer bychan o eitemau o arian hynafol ac eitemau maer, ac maent wedi’u nodi ar y Fantolen ar brisiad cost neu yswiriant, a darparwyd y diwethaf gan Xxxxxxx of Chester ym mis Rhagfyr 2012. Mae’r prisiadau yswiriant hyn yn cael eu hadolygu’n flynyddol.

Xxxxx Diwydiannol ac Economaidd:

Clociau ac Oriorau – Mae’r rhain wedi’u nodi yn y Fantolen ar brisiad yswiriant, wedi’i seilio ar werthoedd marchnad, a’r diweddaraf wedi’i ddarparu gan Xxxxxxx of Chester ym mis Rhagfyr 2012. Mae’r prisiadau yswiriant hyn yn cael eu hadolygu’n flynyddol.

Eitemau Amrywiol – Mae’r casgliad yn cynnwys cabinet nwmismatig Edwardaidd a beic xxxxx Xxxxxx Brothers sydd wedi cael eu prisio ar brisiad yswiriant a’u hadolygu’n flynyddol.

Celfyddyd Gain ac Addurniadol – Mae’r casgliad celfyddyd yn cynnwys paentiadau, printiau, ysgythriadau a gwaith celf, ac mae wedi ei nodi ar y Fantolen ar y prisiad yswiriant, wedi’i seilio ar xxxxx ar y farchnad, a’r diweddaraf wedi’i ddarparu gan Xxxxxxx of Chester ym mis Rhagfyr 2012.

Xxxxx Natur – Ar hyn o xxxx, xxx'r amgueddfa'n cadw casgliad bach o wrthrychau xxxxx natur ar ffurf

sŵoleg a daeareg gadwedig.

Xxxxx Milwrol – Mae’r casgliad o fedalau wedi’i nodi yn y Fantolen ar brisiad yswiriant, wedi’i seilio ar werthoedd ar y farchnad, a’r diweddaraf wedi’i ddarparu gan Xxxxxxx of Chester ym mis Rhagfyr 2012. Mae’r prisiadau yswiriant hyn yn cael eu hadolygu’n flynyddol.

Casgliad Pêl-droed Cymru – Mae’r casgliad pêl-droed yn cynnwys casgliad Xxxx Xxxxxxx ac eitemau eraill o bêl-droed Cymru. Mae’r rhain wedi’u nodi yn y Fantolen ar brisiad yswiriant, wedi’i seilio ar werthoedd ar y farchnad, a’r diweddaraf wedi’i ddarparu gan Xxxxxxx of Chester ym mis Rhagfyr 2012.

c) Safleoedd Archeolegol

Mae safleoedd yn cynnwys Glofa Glanrafon a’r ffrâm ben pwll, Pyllau Plwm y Mwynglawdd, Castell Xxxx, Rhannau o Glawdd Offa wrth Amlosgfa Wrecsam ac Ysgol Uwchradd Rhiwabon, a Chlawdd Watt wrth Watt’s Dyke School, Garden Village a Mynwent Wrecsam.

d) Cerfluniaeth a Henebion

Xx xxxx y Cyngor, ni ellir prisio cerfluniaeth a henebion oherwydd eu bod yn aml iawn o natur amrywiol ac yn

unigryw. Gan eithrio’r Bwa, sy’n cael ei gydnabod ar gost hanesyddol, nid yw gwybodaeth o ran cost ar gael ac

nid yw dulliau prisio confensiynol yn rhoi sicrwydd digonol.

e) Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SoDdGA) – Stryt Las, Johnstown

Xx xxxx y Cyngor, ni ellir prisio’r SoDdGA oherwydd ei natur unigryw. Nid yw gwybodaeth o ran cost ar gael

ac nid yw dulliau prisio confensiynol yn rhoi sicrwydd digonol. Asedau Treftadaeth – Cyffredinol

Barn y Cyngor yw, oherwydd hyd oes amhenodol Asedau Treftadaeth a gan fod ganddynt yn aml werthoedd gweddilliol sylweddol, na fyddai codi tâl am ddibrisiant yn briodol gan y byddai’n ddibwys ac felly ddim yn faterol. Pan mae Asedau Treftadaeth yn cael eu casglu ar gyfer y casgliad, maent yn cael eu cydnabod ar gost, a chyfraniadau’n cael eu cydnabod ar brisiad; mae’r prisiadau yn cael eu darparu gan briswyr mewnol lle bo'n briodol, neu’n allanol lle nad oes digon o arbenigedd o fewn y Cyngor. Lle bo hynny’n addas, gwneir prisiadau yn y dyfodol gan briswyr allanol gyda chyfeiriad at farchnadoedd masnachol, neu'n defnyddio'r wybodaeth fwyaf perthnasol a diweddar o werthiannau ac arwerthiannau. O ran eitemau eraill yn y casgliad, mae'r Cyngor yn ystyried y byddai cael prisiadau yn cynnwys cost anghymesur o gymharu â’r fantais i ddefnyddwyr datganiadau ariannol y Cyngor.

Mae symiau cario asedau treftadaeth yn cael eu hadolygu lle mae tystiolaeth o leihad gwerth ar asedau treftadaeth.

e.e. lle mae eitem wedi dirywio’n faterol neu wedi torri, neu lle mae amheuon yn codi ynglŷn â’i dilysrwydd. Mae unrhyw leihad gwerth yn cael ei adnabod a’i fesur yn unol â pholisïau cyffredinol y Cyngor ar leihad gwerth – gweler nodyn 19 ar dudalennau 55 i 56 yn y crynodeb hwn o bolisïau cyfrifeg arwyddocaol. Bydd y Gwasanaeth Treftadaeth yn achlysurol yn cael gwared ag asedau treftadaeth sydd o darddiad amheus neu’n anaddas i’w harddangos yn gyhoeddus. Bydd elw o eitemau o'r fath yn cael ei gyfrif yn unol â darpariaethau cyffredin y Cyngor mewn perthynas â gwaredu Eiddo, Peiriannau ac Offer. Mae enillion gwaredu yn cael eu datgelu ar wahân yn y nodiadau i’r datganiadau ariannol ac yn cael eu cyfrif yn unol â’r gofynion cyfrifeg statudol sy’n berthnasol i wariant cyfalaf a derbyniadau cyfalaf (eto, gweler nodyn 19 ar dudalennau 54 i 56 yn y crynodeb hwn o bolisïau cyfrifeg arwyddocaol).

11. ASEDAU ANNIRIAETHOL

Caiff gwariant ar asedau nad ydynt yn ariannol sydd heb sylwedd materol, ond yn cael eu rheoli gan y Cyngor o ganlyniad i ddigwyddiadau yn y gorffennol (e.e. trwyddedau meddalwedd), ei gyfalafu pan ddisgwylir y bydd buddion economaidd yn y dyfodol neu botensial gwasanaeth yn llifo o’r ased anniriaethol i’r Cyngor.

Ni fydd gwariant ar ddatblygu gwefannau yn cael ei gyfalafu os mai unig, neu brif, fwriad y wefan yw hyrwyddo neu

hysbysebu nwyddau neu wasanaethau’r Cyngor.

Mae asedau anniriaethol yn cael eu mesur i ddechrau ar eu cost. Dim ond lle gall gwerth teg yr asedau sy’n cael eu dal gan y Cyngor gael ei bennu wrth gyfeirio at y farchnad weithredol y mae symiau’n cael eu hailbrisio. Yn ymarferol, nid yw unrhyw ased anniriaethol a ddelir gan y Cyngor yn bodloni’r maen prawf hwn, ac felly maent yn cael eu cario ar gost wedi’i amorteiddio. Mae swm dibrisiedig ased anniriaethol yn cael ei amorteiddio dros ei oes ddefnyddiol i linellau gwasanaeth perthnasol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Mae ased yn cael ei brofi am leihad gwerth lle bynnag mae dynodiad y gallai’r ased fod wedi lleihau mewn gwerth – bydd unrhyw golledion a nodir yn cael eu nodi ar y llinell(au) gwasanaeth perthnasol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Bydd unrhyw elw neu golled sy’n codi o waredu neu gefnu ar ased anniriaethol yn cael ei nodi ar y llinell Gwariant Gweithredol Arall yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

Pan fo gwariant ar asedau anniriaethol yn cyfrif fel gwariant cyfalaf at ddibenion statudol, ni chaniateir i amorteiddiad, colledion lleihad gwerth nac enillion a cholledion gwarediad gael effaith ar Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT. Caiff yr enillion a’r colledion felly eu gwrthdroi xxxxx o Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT yn y Datganiad am Symudiad mewn Cronfeydd Wrth Gefn a’u postio i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf ac (ar gyfer unrhyw dderbyniadau gwerthiant dros £10,000), i’r Gronfa Derbyniadau Cyfalaf Wrth Gefn.

12. BUDDIANT MEWN CWMNÏAU AC ENDIDAU ERAILL

Xxx xxx y Cyngor fuddiannau mewn cwmnïau ac endidau eraill sydd â natur is-gwmnïau a endidau a reolir ar y cyd. Xxx xxxxx i’r Cyngor felly baratoi cyfrifon Grŵp oni bai nad yw’r effaith gyffredinol ar y cyfrifon Grŵp yn faterol. Mae’r Cyngor yn adolygu’n flynyddol i xx xxxxxx xxx’r endidau eraill (y xxx xxx y Cyngor fuddion rheoli drostynt) angen eu cynnwys yn y cyfrifon Grŵp. Yn nghyfrifon un-endid y Cyngor ei hun, mae buddiannau mewn cwmnïau ac endidau eraill yn cael eu cofnodi fel asedau ariannol ar eu cost, gan dynnu unrhyw ddarpariaeth am golledion.

13. YSGOLION YR AWDURDOD LLEOL

Nid yw’r Cyngor yn cynnwys eiddo, peiriannau a chyfarpar ysgolion yn ei Fantolen lle nad yw’n berchen xxx xxxx rheolaeth sylweddol dros fuddiannau economaidd yr asedau hyn. Mae yn golygu nad yw eiddo, peiriannau a chyfarpar ysgolion gwirfoddol a reolir ac ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir yn cael eu cydnabod ar Fantolen y Cyngor, lle mae eiddo, peiriannau a chyfarpar ysgolion sefydledig a chymunedol yn cael eu cydnabod ar Fantolen yr ysgol ei hun. Mae incwm a gwariant ar gyfer yr xxxx ysgolion yn cael ei gynnwys o fewn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr a bydd unrhyw adnoddau heb eu gwario y mae'r ysgolion yn eu dal yn cael eu cynnwys o fewn cronfeydd wrth gefn a glustnodwyd ym Mantolen y Cyngor.

14. RHESTRAU EIDDO A CHYTUNDEBAU HIRDYMOR

Mae stoc a chyflenwadau a ddelir ar ddiwedd y flwyddyn yn cael eu cofnodi ar bris cost. Mae hwn yn wyriad oddi wrth ofynion y Cod sy’n ei gwneud yn ofynnol i stoc gael ei ddangos ar y gost isaf a gwerth sylweddoladwy net. Fodd bynnag, nid yw’r symiau xxx sylw’n cael eu hystyried yn faterol.

Mae cytundebau hirdymor yn cael eu cyfrif ar sail codi ar yr Xxxxx Xxxx Xxx xxx Ddiffyg ar Ddarparu Gwasanaethau gyda gwerth gwaith a gwasanaethau a dderbynnir xxx y cytundeb yn ystod y flwyddyn ariannol.

15. EIDDO BUDDSODDI

Eiddo buddsoddi yw’r rhai hynny a ddefnyddir ar gyfer ennill rhent a / neu adbrisiant cyfalaf yn unig. Nid yw’n cwrdd â’r diffiniad os defnyddir yr eiddo mewn unrhyw ffordd i hwyluso darpariaeth gwasanaethau neu gynhyrchu nwyddau neu os yw wedi'i ddal i’w werthu.

Caiff eiddo buddsoddi ei fesur yn ôl y gost i ddechrau ac yn ôl gwerth teg ar ôl hynny, sef y pris a fyddai wedi cael ei dderbyn i werthu ased felly mewn trafodyn trefnus rhwng cyfranogwyr y farchnad ar y dyddiad mesur. Fel ased anariannol, mae eiddo buddsoddi yn cael ei fesur ar y defnydd uchaf a’r gorau. Ni chaiff eiddo eu dibrisio ond maent yn cael eu hailbrisio’n flynyddol yn ôl amodau’r farchnad ar ddiwedd y flwyddyn. Mae enillion a cholledion ar ailbrisio’n cael eu postio ar xxxxxx Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Mae’r un driniaeth yn berthnasol i enillion a cholledion ar waredu.

Mae rhent a dderbynnir mewn perthynas ag eiddo buddsoddi yn cael ei gredydu i’r llinell Incwm Ariannu a Buddsoddi ac yn arwain at gynnydd xx Xxxxxx y Gronfa Gyffredinol. Fodd bynnag, nid yw'r trefniadau statudol yn caniatáu i enillion a cholledion ailbrisio a gwaredu gael effaith ar Falans y Gronfa Gyffredinol. Caiff yr enillion a’r colledion felly eu gwrthdroi xxxxx o Falans y Gronfa Gyffredinol yn y Datganiad am Symudiad mewn Cronfeydd Wrth Gefn a’u postio i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf ac (ar gyfer unrhyw dderbyniadau gwerthiant dros

£10,000) Cronfa Wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf y Gellir eu Defnyddio.

16. GWEITHREDIADAU AR Y CYD

Mae gweithrediadau ar y cyd yn drefniadau lle mae partïon sydd â rheolaeth ar y cyd o'r trefniant â hawliau i asedau a rhwymedigaethau ar gyfer yr ymrwymiadau sy'n ymwneud â'r trefniant. Mae’r gweithgareddau mae’r Cyngor yn ymgymryd â nhw ar y cyd ag unrhyw gyd-weithredwyr eraill yn cynnwys defnyddio asedau ac adnoddau’r cyd-weithredwyr hynny. Mewn perthynas â’i fuddiant mewn gweithrediad ar y cyd, mae’r Cyngor fel gweithredwyr ar y cyd yn cydnabod:

• ei asedau, gan gynnwys ei gyfran o unrhyw asedau sy’n cael eu dal ar y cyd

• ei ymrwymiadau, gan gynnwys ei gyfran o unrhyw ymrwymiadau a ysgwyddwyd ar y cyd

• ei refeniw o werthu ei gyfran o’r allbwn sy’n deillio o’r gweithrediad ar y cyd

• ei gyfran o’r refeniw o werthu allbwn y gweithrediad ar y cyd

• ei dreuliau, gan gynnwys ei gyfran o unrhyw dreuliau a ysgwyddir ar y cyd.

17. PRYDLESAU

Mae prydlesau’n cael eu cyfrif fel prydlesau ariannol lle mae telerau’r brydles yn trosglwyddo’n sylweddol yr xxxx risgiau a’r gwobrau sy’n gysylltiedig â pherchnogaeth o’r eiddo, peiriannau neu offer gan y lesydd i’r lesddeiliad. Mae pob prydles arall yn cael eu cyfrif fel prydlesau gweithredu. Pan fo prydles yn cynnwys tir ac adeiladu, caiff yr elfennau tir ac adeiladau eu hystyried ar wahân er mwyn eu dosbarthu.

Cyfrifir am drefniadau sydd heb statws cyfreithiol prydles ond sy’n cyfleu hawl i ddefnyddio ased yn gyfnewid am dâl o xxx x xxxxxx hwn lle mae cyflawni’r trefniant yn ddibynnol ar ddefnyddio asedau penodol.

Y Cyngor fel Lesddeiliad

Prydlesau Ariannol

Mae Eiddo, Peiriannau ac Offer sy’n cael eu dal xxx brydlesau ariannol yn cael eu cydnabod ar y Fantolen ar ddechrau’r brydles ar eu gwerth teg, wedi’i fesur wrth gychwyn y brydles (neu xxxxx cyfredol isafsymiau talu’r brydles, os ydynt yn is). Mae’r ased a gydnabyddir yn cael ei pharu gan ymrwymiad ar gyfer y rhwymedigaeth i dalu’r lesydd. Mae costau cychwynnol uniongyrchol y Cyngor yn cael eu hychwanegu i swm cario’r ased. Mae premiymau a delir wrth gychwyn y brydles yn cael eu cymhwyso i ostwng gwerth ymrwymiad y brydles. Mae rhenti achlysurol yn cael eu codi fel treuliau yn y cyfnodau maent yn cael eu hysgwyddo.

Mae taliadau prydlesau’n cael eu rhannu rhwng:

a) tâl am gaffael y buddiant yn yr eiddo, peiriant neu gyfarpar – a gymhwysir i ostwng ymrwymiad y brydles, a

b) tâl ariannu (sy’n cael ei ddebydu i’r llinell Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a

Gwariant Cynhwysfawr).

Cyfrifir am Eiddo, Peiriannau ac Offer a gydnabyddir xxx brydlesau ariannol xxx bolisïau sy’n gyffredinol berthnasol i asedau o’r fath, yn amodol ar godi am ddibrisiant dros gyfnod y brydles os yw’n fyrrach na’r amcangyfrif o oes ddefnyddiol yr ased (lle nad yw perchnogaeth o’r ased yn trosglwyddo i’r Cyngor ar ddiwedd cyfnod y brydles).

Nid oes angen i’r Cyngor godi treth y cyngor i dalu am ddibrisiant neu golledion ailbrisio a lleihad gwerth ar asedau ar brydles. Yn hytrach, gwneud cyfraniad blynyddol darbodus o refeniw tuag at y buddsoddiad cyfalaf tybiedig, yn unol â darpariaethau statudol. Felly caiff dibrisiant a cholledion ailbrisio a lleihad gwerth eu cyfnewid am gyfraniad refeniw xx Xxxxxx y Gronfa Gyffredinol / CRT, drwy drafodyn addasu gyda'r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn, ar gyfer y gwahaniaeth rhwng y ddau.

Prydlesau Gweithredu

Mae rhenti a xxxxx xxx brydlesau gweithredu’n cael eu codi ar y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr fel cost i’r gwasanaeth sy’n elwa o ddefnyddio’r eiddo, peiriannau neu offer ar brydles. Gwneir taliadau ar sail xxxxxxx xxxx, dros oes y brydles, hyd yn oed os nad yw hynny'n cyd-fynd â'r patrwm taliadau (e.e., nad oes rhaid talu rhent am gyfnod ar ddechrau'r brydles).

Y Cyngor fel Lesydd

Prydlesau Ariannol

Pan fo’r Cyngor yn rhoi prydles ariannol dros eiddo neu beiriannau neu offer, caiff yr ased perthnasol ei ysgrifennu xxxxx o’r Fantolen fel gwarediad. Ar adeg cychwyn y brydles, caiff swm cario’r ased ar y Fantolen (p’un a yw’n Eiddo, Peiriannau, Offer neu’n Asedau a xxxx eu Dal i’w Gwerthu) ei ddiddymu i’r llinell Gwariant Gweithredu Arall yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr fel rhan o’r enillion neu’r golled wrth ei waredu. Caiff enillion, sy’n cynrychioli buddsoddiad net y Cyngor yn y brydles, eu credydu i’r un llinell yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr hefyd fel rhan o’r enillion neu golled wrth waredu (h.y. wedi’i ddebydu yn erbyn gwerth cario’r ased ar adeg ei waredu), wedi’i baru gan ased (dyledwr hirdymor) prydles ar y Fantolen. Rhennir rhenti prydlesau sydd i’w derbyn rhwng:

a) tâl am gaffael buddiant yn yr eiddo, peiriannau neu offer – a gymhwysir i ostwng gwerth dyled dyledwr y brydles (ynghyd ag unrhyw bremiymau a dderbyniwyd), ac

b) incwm ariannu (a gredydir i’r llinell Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant

Cynhwysfawr).

Ni chaiff yr enillion a gredydir i'r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr wrth waredu eu caniatáu drwy statud i gynyddu Balans y Gronfa Gyffredinol / CRT ac xxx xxxxx eu trin fel derbyniad cyfalaf. Pan fo premiwm wedi’i dderbyn, caiff ei bostio xxxxx o Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT i Gronfa Wrth Gefn Derbynion Cyfalaf y Gellir eu Defnyddio yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn. Pan gaiff y swm dyledus o ran ased y brydles ei setlo gan daliad rhent mewn blynyddoedd ariannol yn y dyfodol, caiff ei bostio xxxxx o Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT i Gronfa Wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf Gohiriedig yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn. Pan dderbynnir rhent y dyfodol, defnyddir yr elfen ar gyfer y derbyniadau cyfalaf ar gyfer gwaredu’r ased i ostwng dyled dyledwr y brydles. Yn y cam hwn, caiff y derbyniadau cyfalaf gohiriedig eu trosglwyddo i Gronfa Wrth Gefn Derbyniadau Cyfalaf y Gellir eu Defnyddio.

Nid yw gwerth gwarediadau sydd wedi’u diddymu yn cael xx xxxx’n erbyn treth y cyngor gan y darperir yn llawn am gost asedau anghyfredol xxx drefniadau ariannu cyfalaf ar wahân. Felly caiff symiau eu neilltuo i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf o Falans y Gronfa Gyffredinol yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn.

Prydlesau Gweithredu

Pan fo’r Cyngor yn rhoi prydles weithredu dros eiddo neu beiriannau neu offer, caiff yr ased perthnasol ei gadw yn y Fantolen. Mae incwm rhent yn cael ei gredydu i’r llinell Gwariant Gweithredol Arall yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Gwneir credydau ar sail xxxxxxx xxxx, dros oes y brydles, hyd yn oed os nad yw hynny'n cyd-fynd â'r patrwm taliadau (e.e., mae premiwm i’w dalu ar ddechrau'r brydles). Mae costau cychwynnol uniongyrchol a ysgwyddir wrth drafod a threfnu’r brydles yn cael eu hychwanegu at swm cario’r ased perthnasol a chodir hwy fel traul dros gyfnod y brydles ar yr un sail ag incwm rhenti.

18. GORBENION A GWASANAETHAU CYMORTH

Mae costau gorbenion a gwasanaethau cymorth yn cael ei codi ar y segmentau gwasanaeth yn unol â

threfniadau'r Cyngor am atebolrwydd a pherfformiad ariannol.

19. EIDDO, PEIRIANNAU AC OFFER

Mae asedau o sylwedd materol ac sy’n cael eu dal i’w defnyddio i gynhyrchu neu gyflenwi nwyddau neu wasanaethau, i’w rhentu i eraill, neu at ddibenion gweinyddol ac y mae disgwyl iddynt gael eu defnyddio yn ystod mwy nag un flwyddyn ariannol yn cael eu cyfrif fel Eiddo, Peiriannau ac Offer.

Cydnabyddiaeth

Mae gwariant ar gaffael, creu neu wella Eiddo, Peiriannau ac Offer yn cael ei gyfalafu ar sail croniadau, cyhyd â’i bod yn debygol y bydd y manteision economaidd yn y dyfodol neu’r potensial gwasanaeth sy’n gysylltiedig â’r eitem yn llifo i’r Cyngor a bod modd mesur cost yr eitem yn ddibynadwy. Codir am wariant sy’n cynnal, ond heb ychwanegu at botensial ased i ddarparu manteision economaidd yn y dyfodol neu botensial gwasanaeth (h.y. gwaith atgyweirio a chynnal a chadw) fel xxxxx pan xxx’n codi.

Mesur

Mae asedau yn cael eu mesur i ddechrau ar eu cost, sy’n cynnwys.

• pris prynu

• unrhyw gost a briodolir i ddod â'r ased i'r lleoliad a'r cyflwr angenrheidiol er mwyn gallu gweithredu yn y modd y mae’r rheolwyr yn ei fwriadu.

Nid yw’r Cyngor yn cyfalafu costau benthyca a ysgwyddir tra mae asedau’n cael eu hadeiladu.

Bernir mai’r gwerth teg yw cost asedau a gaffaelir mewn ffyrdd ar wahân i’w prynu, oni bai nad oes sylwedd masnachol i’r caffaeliad (h.y. na fydd yn arwain at amrywiad yn llif arian y Cyngor). Yn yr ail achos, lle caffaelir ased drwy gyfnewidiad, cost y caffaeliad yw swm cario’r ased mae’r Cyngor yn ei ildio.

Mae asedau sy’n cael eu rhoi’n cael eu mesur i ddechrau ar xxxxx teg. Xxx’r gwahaniaeth rhwng gwerth teg ac unrhyw ystyriaeth a delir yn cael ei gredydu i’r llinell Incwm a Gwariant Grantiau Amhenodol a Threthiant yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr oni bai fod yr ased yn cael ei rhoi ar xxxx. Hyd nes bydd amodau’n cael eu bodloni, bydd yr enillion yn cael eu dal yn y Cyfrif Asedau wedi’u Rhoi. Lle credydir enillion i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr, cânt eu gwrthdroi o Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn.

Mae asedau wedyn yn cael eu cario yn y Fantolen gan ddefnyddio’r seiliau mesur canlynol:

• isadeiledd ac asedau cymunedol – cost hanesyddol ddibrisiedig

• asedau sy’n cael eu hadeiladu – cost hanesyddol

• anheddau – gwerth presennol, wedi’i bennu gan ddefnyddio sail gwerth defnydd presennol ar gyfer tai

cymdeithasol

• swyddfeydd y Cyngor – gwerth presennol, wedi’i bennu fel y swm a fyddai’n cael xx xxxx am yr ased yn ei ddefnydd presennol (gwerth defnydd presennol), ac eithrio rhai swyddfeydd sydd wedi’u lleoli’n agos at eiddo tai’r Cyngor, lle nad oes marchnad ar gyfer swyddfeydd, ac sy’n cael eu mesur ar gost amnewid ddibrisiedig (adeiladu ar unwaith) fel amcangyfrif o’r gwerth presennol

• adeiladau ysgolion – gwerth presennol, oherwydd eu natur arbenigol, wedi’i fesur ar gost amnewid ddibrisiedig sy’n cael ei defnyddio fel amcangyfrif x xxxxx presennol

• asedau xxxx xxx – y sail mesur gwerth presennol yw gwerth teg, wedi’i amcangyfrif ar y defnydd

uchaf a gorau o safbwynt y farchnad

• pob ased arall – gwerth presennol, a bennir fel y swm a delir am yr ased yn ei ddefnydd presennol (gwerth defnydd presennol).

Pan nad oes tystiolaeth o’r farchnad x xxxxx teg oherwydd natur arbenigol ased, defnyddir cost amnewid dcibrisiedig fel amcangyfrif x xxxxx teg. Pan fo gan asedau nad ydynt yn eiddo oes ddefnydd fer neu xxxxx xxxx (xxx’r ddau), defnyddir sail cost hanesyddol ddibrisiedig yn gyfnewid am xxxxx cyfredol.

Mae asedau sydd wedi’u cynnwys yn y Fantolen ar xxxxx teg yn cael eu hailbrisio’n ddigon rheolaidd i sicrhau nad yw eu swm cario’n sylweddol wahanol i’w gwerth presennol ar ddiwedd y flwyddyn, ond fel isafswm xxx xxx mlynedd. Mae cynnydd mewn prisiadau’n cael ei ateb gan gredydau i’r Gronfa Adbrisio Wrth Gefn i gydnabod enillion heb eu gwireddu. Mewn eithriadau, gellid credydu enillion i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr lle maent yn codi o wrthdroi colled a godwyd ar wasanaeth yn y gorffennol.

Lle mae gostyngiadau mewn gwerth yn cael eu nodi, cyfrifir amdanynt drwy:

• pan fo balans enillion adbrisio ar gyfer yr ased yn y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn, caiff swm cario’r

ased ei ostwng yn erbyn y balans hwnnw (hyd at swm yr enillion cronedig)

• pan nad oes balans yn y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn neu pan fo balans annigonol, caiff swm cario’r ased ei ostwng yn erbyn y llinell(au) gwasanaeth perthnasol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

Mae’r Gronfa Adbrisio Wrth Gefn yn cynnwys enillion adbrisio a gydnabuwyd ers 1 Ebrill 2007 yn unig, sef dyddiad ei gweithredu’n ffurfiol. Mae enillion sy’n deillio o gyfnod cyn y dyddiad hwnnw wedi’u cynnwys yn y Cyfrif Addasiadau Cyfalaf.

Lleihad gwerth

Caiff asedau eu hasesu ar ddiwedd pob blwyddyn i weld a oes unrhyw arwydd y gallai fod leihad mewn gwerth. Pan fo arwyddion yn bodoli a xxxx amcangyfrifir bod unrhyw wahaniaethau posib’ yn faterol, caiff swm y swm y gellir ei adennill ar gyfer yr ased ei amcangyfrif, a xxxx fo hyn yn llai na swm cario’r ased, caiff colled lleihad gwerth ei chydnabod ar gyfer y diffyg.

Pan gaiff colledion lleihad gwerth eu nodi, cyfrifir amdanynt fel a ganlyn:

• pan fo balans enillion adbrisio ar gyfer yr ased yn y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn, caiff swm cario’r

ased ei ostwng yn erbyn y balans hwnnw (hyd at swm yr enillion cronedig)

• pan nad oes balans yn y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn neu pan fo balans annigonol, caiff swm cario’r ased ei ostwng yn erbyn y llinell(au) gwasanaeth perthnasol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

Pan gaiff lleihad mewn gwerth ei wrthdroi o ganlyniad, caiff y gwrthdroad ei gredydu i’r llinell(au) gwasanaeth perthnasol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr hyd at swm y golled wreiddiol, wedi’i addasu ar gyfer dibrisiant a fyddai wedi’i xxxx xx na bai’r golled wedi’i chydnabod.

Dibrisiad

Darperir ar gyfer dibrisiad ar xxx ased Eiddo, Peiriannau ac Offer gan ddyraniad systematig eu symiau dibrisiadwy dros eu hoes ddefnyddiol. Gwneir eithriad ar gyfer asedau nad oes ganddynt oes ddefnyddiol benodol y gellir ei phennu (h.y. tir rhydd-ddaliad ac asedau cymunedol penodol) ac asedau nad ydynt ar gael i’w defnyddio eto (h.y. asedau sy’n cael eu hadeiladu). Adolygir oes ddefnyddiol ased fel xxxx x xxxxxx ailbrisio gylchol y Cyngor. Ar gyfer unrhyw ychwanegiadau Eiddo, Peiriannau a Chyfarpar a ddaw yn ystod y flwyddyn ariannol, mae’r dibrisiad yn cychwyn y flwyddyn ganlynol. Mewn perthynas ag unrhyw warediadau a wneir yn ystod y flwyddyn, ni chodir dibrisiant ymhellach na’r pwynt y gwneir y gwarediad.

Cyfrifir dibrisiant ar y seiliau canlynol:

• anheddau ac adeiladau eraill – dyraniad xxxxxxx xxxx dros oes ddefnyddiol yr eiddo yn ôl amcangyfrif y prisiwr

• cerbydau, peiriannau, dodrefn ac offer – dyraniad xxxxxxx xxxx dros oes ddefnyddiol yr ased, a amcangyfrifir i fod yn 5 mlynedd ar gyfer cerbydau, peiriannau, dodrefn a chyfarpar cyffredinol ac 20 mlynedd ar gyfer paneli solar

• isadeiledd – dyraniad xxxxxxx xxxx dros gyfnod o 40 mlynedd.

Lle xxx xxx eitem o Eiddo, Peiriannau ac Offer swm dibrisio blynyddol a amcangyfrifwyd sy’n fwy na £100,000 a bod ganddo gydrannau o bwys, yna mae’r cydrannau’n cael eu dibrisio ar wahân os:

a. amcangyfrifir bod cost y gydran yn fwy nag 20% o gost lawn yr ased, neu

b. os yw oes ddisgwyliedig y gydran yn sylweddol wahanol (+/-25%), i oes ddisgwyliedig y prif ased

(neu’r cynhaliwr), yn amodol ar isafswm o 10 mlynedd.

Caiff enillion ailbrisio eu dibrisio hefyd, gyda swm sy’n gyfwerth â’r gwahaniaeth rhwng dibrisiad gwerth presennol a godir ar asedau a’r dibrisiad a fyddai wedi’i godi ar sail trosglwyddo eu cost hanesyddol yn flynyddol o’r Gronfa Adbrisio Wrth Gefn i'r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf.

Gwarediadau ac Asedau Anghyfredol a xxxx eu Dal i’w Gwerthu

Pan ddaw’n debygol y bydd swm cario ased yn cael ei adennill yn bennaf drwy werthiant yn hytrach na thrwy ei ddefnyddio’n barhaus, caiff ei ailddosbarthu fel Ased a gaiff ei Ddal i’w Werthu. Caiff yr ased ei ailbrisio’n xxxx cyn ei ailddosbarthu ac yna caiff ei gario ar y swm isaf a gwerth teg, gan dynnu costau gwerthu. Pan fo lleihad dilynol i xxxxx teg wedi tynnu costau gwerthu, caiff y golled ei phostio i’r llinell Gwariant Gweithredu Arall yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Cydnabyddir cynnydd mewn gwerth teg hyd at swm unrhyw golledion a gydnabyddid yn flaenorol yn yr Xxxxx xxxx Xxx xxx’r Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau yn unig. Ni chaiff dibrisiad xx xxxx ar Asedau sy’n cael eu Dal i’w Gwerthu.

Os na fydd asedau yn bodloni’r meini prawf i gael eu dosbarthu'n Asedau a xxxx eu Dal i’w Gwerthu xxxxxxx, cânt eu hailddosbarthu'n asedau anghyfredol a'u prisio ar swm isaf eu swm cario cyn iddynt gael eu dosbarthu fel asedau a xxxx eu dal i’w gwerthu; cânt eu haddasu ar gyfer dibrisiad, amorteiddiad neu ailbrisiadau a fyddai wedi’u cydnabod pe na baent wedi’u dosbarthu fel asedau a xxxx eu dal i’w gwerthu, a’u swm adenilladwy ar ddyddiad y penderfyniad i beidio â gwerthu.

Nid yw asedau sydd i gael eu gollwng neu sgrapio’n cael eu hailddosbarthu fel Asedau a xxxx eu Dal i’w Gwerthu.

Wrth waredu neu ddadgomisiynu ased, caiff swm cario’r ased ar y Fantolen (p’un a yw’n Eiddo, Peiriannau, Offer neu’n Asedau a xxxx eu Dal i’w Gwerthu) ei ddiddymu i’r llinell Gwariant Gweithredu Arall yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr fel rhan o’r enillion neu’r golled wrth ei waredu. Caiff derbyniadau o warediadau (os oes rhai), eu credydu i’r un llinell yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr hefyd fel rhan o’r enillion neu golled wrth waredu (h.y. wedi’i neilltuo yn erbyn gwerth cario’r ased ar adeg ei waredu). Caiff unrhyw enillion adbrisio a gronnir ar gyfer yr ased yn y Gronfa Adbrisio Wrth Gefn eu trosglwyddo i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf.

Caiff symiau a dderbynnir ar gyfer gwarediad gwerth mwy na £10,000 eu dosbarthu fel derbyniadau cyfalaf. Xxx xxxxx credydu balans derbyniadau i’r Gronfa Derbyniadau Cyfalaf Wrth Gefn, ac yna dim ond ar gyfer buddsoddiad cyfalaf newydd y gellir eu defnyddio, neu eu neilltuo i leihau angen sylfaenol y Cyngor i fenthyca (y Nawdd Cyfalaf Gofynnol). Caiff derbyniadau eu neilltuo o Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn.

Nid yw gwerth y gwarediadau sydd wedi’u diddymu yn cael xx xxxx yn erbyn treth y cyngor / rhenti tai, gan y diwallir cost asedau anghyfredol yn llawn xxx drefniadau ar wahân ar gyfer ariannu cyfalaf. Felly caiff symiau eu neilltuo i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf o Falans y Gronfa Gyffredinol yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn.

20. MENTRAU CYLLID PREIFAT (PFI) A CHYTUNDEBAU TEBYG

Mae contractau PFI yn gytundebau i dderbyn gwasanaethau lle mae'r cyfrifoldeb am ddarparu'r eiddo, peiriannau ac offer sydd eu xxxxxx i ddarparu’r gwasanaethau yn trosglwyddo i gontractwr y PFI. Oherwydd y bernir bod y Cyngor yn rheoli’r gwasanaethau a ddarperir xxx ei gynlluniau PFI, ac oherwydd y bydd perchnogaeth yr eiddo, peiriannau ac offer yn trosglwyddo i’r Cyngor ar ddiwedd y contractau am ddim tâl ychwanegol, mae’r Cyngor yn cario’r asedau a ddefnyddir xxx y contractau ar ei Fantolen fel rhan o Eiddo, Peiriannau ac Offer. Cafodd y gydnabyddiaeth wreiddiol o’r asedau hyn ar xxxxx teg (wedi’i seilio ar gost i brynu’r eiddo, peiriant ac offer) ei xxxxxxx xxx gydnabyddiaeth o ymrwymiad am y symiau taladwy i weithredwr y cynllun i dalu am y buddsoddiad cyfalaf. Ar gyfer cynllun Rheoli Gwastraff y Cyngor, cafodd yr ymrwymiad ei ostwng gan gyfraniad cyfalaf cychwynnol o £16.9 miliwn ar gyfer Cam I a ddaeth yn weithredol ym mis Medi 2009 ac £16.3 miliwn ar gyfer Cam II a ddaeth yn weithredol ym mis Gorffennaf 2015.

Mae’r asedau anghyfredol a gydnabyddir ar y Fantolen yn cael eu hailbrisio a’u dibrisio yn yr un modd ag eiddo, peiriannau ac offer y mae’r Cyngor yn eu perchen.

Mae’r swm sy’n daladwy i weithredwr y PFI xxx blwyddyn yn cael ei ddadansoddi’n bum elfen:

• gwerth teg y gwasanaethau a gafwyd yn ystod y flwyddyn – debydwyd i’r gwasanaeth perthnasol yn y

Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr

• cost ariannu – tâl llog o 12.6% ar yr ymrwymiad sy’n weddill ar y Fantolen, wedi’i ddebydu i xxxxxx Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr

• rhent digwyddiadol – cynnydd yn y swm i’w dalu am yr eiddo yn ystod y contract, wedi’i ddebydu i’r llinell

Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr

• taliad tuag at ymrwymiad – i ostwng gwerth yr ymrwymiad ar y Fantolen i’r gweithredwr PFI (mae proffil gostyngiadau gwerth yn cael ei gyfrifo gan ddefnyddio’r un egwyddorion ag ar gyfer prydles ariannol)

• costau amnewid cylch oes – nodir cyfran y symiau sy’n daladwy ar y Fantolen fel rhagdaliad a chaiff ei chydnabod fel ychwanegiadau i Eiddo, Peiriannau ac Offer pan wneir gwaith perthnasol xxxx o law.

21. DARPARIAETHAU, YMRWYMIADAU DIGWYDDIADOL AC ASEDAU DIGWYDDIADOL Darpariaethau

Gwneir darpariaethau pan fo digwyddiad wedi bod sy'n rhoi rhwymedigaeth gyfreithiol neu adeiladol i’r Cyngor

sydd yn ôl pob tebyg angen setliad trwy drosglwyddo manteision economaidd neu botensial gwasanaeth, a xxxx ellir gwneud amcangyfrif dibynadwy o swm y rhwymedigaeth honno. Codir am ddarpariaethau fel gwariant ar xxxxxx y gwasanaeth perthnasol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr yn ystod y flwyddyn y daw’r Cyngor yn ymwybodol o’r rhwymedigaeth, a chânt eu mesur ar yr amcangyfrif gorau ar ddyddiad mantolen y gwariant y xxx xxxxx ei wneud er mwyn setlo’r rhwymedigaeth, gan roi ystyriaeth i risgiau ac ansicrwydd perthnasol.

Pan wneir taliadau xxxx o law, fe'u codir ar y ddarpariaeth sy’n cael ei chario yn y Fantolen. Caiff setliadau a amcangyfrifwyd eu hadolygu ar ddiwedd pob blwyddyn ariannol a, lle mae’n debygol na fydd angen taliad, mae’r ddarpariaeth yn cael ei gwrthdroi a’i chredydu yn ôl i’r gwasanaeth perthnasol. Pan fo disgwyl i gyfran neu gyfanswm y taliad sydd xx xxxxx i setlo darpariaeth gael ei gasglu gan xxxxx arall (e.e. drwy hawliad yswiriant), dim ond pan fo bron yn sicr y caiff ad-daliad ei dderbyn os bydd y Cyngor yn setlo’r rhwymedigaeth y caiff hyn ei gydnabod fel incwm i’r gwasanaeth perthnasol.

Ymrwymiadau Digwyddiadol

Mae ymrwymiad digwyddiadol yn codi pan fo digwyddiad wedi digwydd sy’n rhoi rhwymedigaeth bosib’ ar y Cyngor na ellir cadarnhau ei bodolaeth ond drwy’r digwyddiad, neu ddigwyddiadau ansicr yn y dyfodol nad ydynt yn llwyr o fewn rheolaeth y Cyngor. Mae ymrwymiadau digwyddiadol hefyd yn codi mewn amgylchiadau pan wneid darpariaeth fel arall ond xxxxx xx nad yw’n debygol y bydd angen all-lif o adnoddau neu na ellir mesur swm y rhwymedigaeth yn ddibynadwy.

Nid yw ymrwymiadau digwyddiadol yn cael eu cydnabod yn y Fantolen ond maent yn cael eu nodi yn y nodiadau

ynglŷn â’r cyfrifon.

Asedau Digwyddiadol

Mae ased digwyddiadol yn codi pan fo digwyddiad wedi bod sy’n rhoi ased bosib’ i’r Cyngor na ellir cadarnhau ei fodolaeth ond drwy’r digwyddiad, neu ddigwyddiadau ansicr yn y dyfodol nad ydynt yn llwyr o fewn rheolaeth y Cyngor. Nid yw asedau digwyddiadol yn cael eu cydnabod ar y Fantolen, ond eu datgelu mewn nodyn ynglŷn â’r cyfrifon pan mae’n debygol y bydd mewnlif o fanteision economaidd neu botensial gwasanaeth.

22. CRONFEYDD WRTH GEFN

Mae’r Cyngor yn rhoi symiau penodol o’r neilltu fel cronfeydd wrth gefn at bwrpasau cael arian wrth gefn ar gyfer polisïau’r dyfodol. Mae cronfeydd wrth gefn yn cael eu creu drwy drosglwyddo symiau xxxxx o Xxxxxx y Gronfa Gyffredinol / CRT yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn. Pan mae gwariant i’w ariannu o gronfa wrth gefn, codir ar y gwasanaeth priodol yn y flwyddyn honno i sgorio yn erbyn yr Xxxxx xxxx Xxx xxx Ddiffyg ar Ddarparu Gwasanaethau yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Mae’r gronfa wrth gefn wedyn yn cael ei throsglwyddo yn ôl i’r Gronfa Gyffredinol / CRT yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn fel nad oes tâl net yn erbyn treth y cyngor / rhenti’r CRT ar gyfer y gwariant.

Cedwir rhai cronfeydd wrth gefn i reoli’r prosesau cyfrifo ar gyfer asedau anghyfredol, offerynnau ariannol, ymddeoliad a buddiannau gweithwyr ac nid ydynt yn cynrychioli adnoddau y gall y Cyngor eu defnyddio – caiff y cronfeydd wrth gefn hyn eu hesbonio yn y polisïau perthnasol.

23. GWARIANT REFENIW A ARIENNIR O GYFALAF TRWY STATUD

Codir am wariant a wnaed yn ystod y flwyddyn y gellir ei gyfalafu o xxx ddarpariaethau statudol ond nad yw’n arwain at greu asedau anghyfredol fel gwariant i gyfrif refeniw’r gwasanaeth perthnasol yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr yn ystod y flwyddyn. Pan fo’r Cyngor wedi penderfynu bodloni costau’r gwariant hwn o adnoddau cyfalaf presennol neu drwy fenthyca, bydd trosglwyddiad yn y Datganiad am Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn o Falans y Gronfa Gyffredinol / CRT i’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf wedyn yn gwrthdroi’r symiau a godir fel nad oes unrhyw effaith ar lefel treth y cyngor / rhenti’r CRT.

24. TRETH AR XXXXX (TAW)

Caiff TAW taladwy ei gynnwys fel gwariant dim ond i’r graddau nad oes modd ei xxxxx xxx Xxxxx Cyllid a Thollau Ei Mawrhydi. Caiff TAW derbyniadwy ei eithrio o’r incwm.

25. INCWM TRETH (TRETH Y CYNGOR AC ARDRETHI ANNOMESTIG)

Mae’r Cyngor yn casglu Ardrethi Annomestig ar ran Llywodraeth Cymru ac yn talu’r arian a gasglwyd gan fusnesau lleol i Gronfa Cenedlaethol Llywodraeth Cymru. Caiff hwn wedyn ei ail-ddosbarthu yn ôl i’r Cynghorau ar sail swm penodedig ar gyfer pob unigolyn sy’n byw yn yr ardal. Trefniant asiantaeth ydyw a chyfrifir am y trafodion fel a ganlyn:

a) Nid incwm y Cyngor yw incwm Ardrethi Annomestig ac nid yw wedi ei gynnwys yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr. Fodd bynnag, mae’r lwfans cost casglu a dderbynnir gan y Cyngor wedi'i gynnwys fel incwm yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

b) Nid yw balansau dyledwyr a chredydwyr Ardrethi Annomestig gyda threthdalwyr ac unrhyw lwfans lleihad gwerth ar gyfer dyledion amheus yn asedau / ymrwymiadau i’r Cyngor ac ni chânt eu cydnabod yn y Fantolen.

c) Mae'r gwahaniaeth rhwng yr arian a gesglir gan drethdalwyr Ardrethi Annomestig a'r swm a dalwyd i'r gronfa Ardrethi Annomestig wedi'i gynnwys mewn gweithgareddau ariannu yn y Datganiad Llif Arian.

Mae incwm treth y cyngor net o wariant Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor wedi'i gynnwys yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr ar xxxxxx Incwm Grantiau Amhenodol a Threthiant. Mae dyledwyr a chredydwyr Treth y Cyngor a lwfans lleihad gwerth ar gyfer dyledion amheus wedi'u cynnwys yn gyfan gwbl yn y Fantolen.

26. MESURIAD GWERTH TEG

Mae'r Cyngor yn mesur rhai o'i asedau nad ydynt yn ariannol megis eiddo buddsoddi ac asedau xxxx xxx a rhai o'i offerynnau ariannol ar xxxxx teg ar xxx dyddiad adrodd. Gwerth teg yw'r pris a fyddai'n cael ei dderbyn i werthu ased neu xx xxxx i drosglwyddo ymrwymiad mewn trafodyn trefnus rhwng cyfranogwyr yn y farchnad ar y dyddiad mesur. Mae mesur gwerth teg yn cymryd yn ganiataol bod y trafodion i werthu'r ased neu drosglwyddo'r ymrwymiad yn digwydd xxxxx xx:

a) yn y brif farchnad ar gyfer yr ased neu'r ymrwymiad, neu

b) yn absenoldeb y brif farchnad, yn y farchnad fwyaf manteisiol ar gyfer yr ased neu'r ymrwymiad.

Mae'r Cyngor yn mesur gwerth teg ased neu ymrwymiad gan ddefnyddio'r rhagdybiaethau y byddai cyfranogwyr yn y farchnad yn eu defnyddio wrth brisio'r ased neu'r ymrwymiad, gan dybio bod cyfranogwyr yn y farchnad yn gweithredu er eu xxxx economaidd mwyaf. Wrth fesur gwerth teg ased anariannol, mae'r Cyngor yn cymryd i ystyriaeth gallu'r cyfranogwr yn y farchnad i greu manteision economaidd drwy ddefnyddio'r ased at ei ddefnydd uchaf a gorau neu drwy ei werthu i gyfranogwr marchnad arall a fyddai'n defnyddio'r ased at ei ddefnydd uchaf a gorau. Mae’r Cyngor yn defnyddio technegau prisio sy’n briodol o xxx yr amgylchiadau ac sydd â data digonol ar eu cyfer, gan wneud y mwyaf o fewnbynnau gweladwy perthnasol a defnyddio cyn lleied â phosib’ ar fewnbynnau anweladwy.

Mae mewnbynnau i’r technegau prisio mewn perthynas ag asedau ac ymrwymiadau y caiff gwerth teg ei fesur neu ei ddatgelu ar eu cyfer yn natganiad cyfrifon y Cyngor yn cael eu categoreiddio o fewn yr hierarchaeth gwerth teg, fel a ganlyn:

• Lefel 1 – dyfynbrisiau (heb eu haddasu) mewn marchnadoedd gweithredol ar gyfer asedau neu

ymrwymiadau sy’n union yr un fath y gall y Cyngor gael mynediad atynt ar y dyddiad mesur.

• Lefel 2 – mewnbynnau heblaw’r dyfynbrisiau sydd wedi’u cynnwys yn Lefel 1 sy'n weladwy ar gyfer

yr ased neu'r ymrwymiad, xxxxx xx'n uniongyrchol neu'n anuniongyrchol.

• Lefel 3 – mewnbynnau anweladwy ar gyfer yr ased neu ymrwymiad.

Mae Datganiad Incwm a Gwariant y CRT yn dangos y gost economaidd yn ystod y flwyddyn o ddarparu gwasanaethau yn unol â’r arferion cyfrifyddu a dderbynnir yn gyffredinol, yn hytrach na’r swm i’w ariannu o renti a grantiau’r llywodraeth. Mae awdurdodau’n codi rhenti i dalu am wariant yn unol â rheoliadau; gallai hyn fod yn wahanol i’r gost gyfrifyddu. Mae’r cynnydd neu’r gostyngiad yn y flwyddyn, sef ar ba sail mae rhenti’n cael eu cynyddu, i’w weld yn y Symudiadau ar Ddatganiad y Cyfrif Refeniw Tai.

2020/21 £’000		Nodiadau	2021/22 £’000
	Gwariant
19,939	Atgyweirio a Chynnal a Chadw		23,559
5,490	Goruchwylio a Rheoli		6,436
2,285	Gwasanaethau Arbennig		2,631
444	Rhent, ardrethi, trethi a thâl arall a godir		357
216,657	Dibrisiad, lleihad gwerth a cholledion ailbrisio o asedau anghyfredol	6	44,774
76	Costau rheoli dyled		89
0	Cynnydd mewn Darpariaeth Drwgddyledion	3	0
0	Symiau wedi’u cyfarwyddo gan Lywodraeth Cymru	10	8,000
244,891	Cyfanswm Gwariant			85,846
	Incwm
(50,963)	Rhenti anheddau		(51,894)
(915)	Rhenti ar wahân i anheddau		(916)
(2,295)	Tâl a godir am wasanaethau a chyfleusterau		(2,353)
(3)	Incwm Arall		(4)
(54,176)	Cyfanswm Ffioedd, Tâl ac Incwm Arall Gwasanaeth CRT		(55,167)
(992)	Cyfraniad tuag at wariant	8	(1,436)
(55,168)	Cyfanswm Incwm			(56,603)
189,723	(Incwm) / Gwariant Net Gwasanaethau’r CRT fel maent wedi’u cynnwys yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawra			29,243
0	Cyfran y CRT o symiau eraill wedi eu cynnwys o fewn Cost Net Gwasanaethau'r awdurdod cyfan ond heb eu neilltuo i wasanaethau penodol			0
189,723	(Incwm) / Gwariant Net gwasanaethau’r CRT			29,243
	Cyfran y CRT o Incwm a Gwariant Gweithredu sydd wedi’i gynnwys yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr
0	Colled / (Elw) ar werthu asedau anghyfredol y CRT			0
10,708	Llog yn daladwy a thaliadau tebyg	3		10,661
(3)	Incwm llog a buddsoddiadau			(11)
1,034	Llog net pensiynau a chostau gweinyddol	7		967
(32,667)	Grantiau Cyfalaf a chyfraniadau i’w derbyn	9		(9,107)
168,795	Diffyg ar gyfer y flwyddyn ar wasanaethau’r CRT			31,753

2020/21 £’000		Nodiadau	2021/22 £’000
5,030	Balans ar y CRT ar 1 Ebrill			10,029
(168,795)	(Diffyg) / Xxxxx xxxx Xxx ar gyfer y flwyddyn ar Ddatganiad Incwm a Gwariant y CRT		(31,753)
(173,794)	Addasiadau rhwng y sail gyfrifyddu a’r sail ariannu xxx Statud		26,744
4,999	Cynnydd / (Gostyngiad) Net cyn trosglwyddiadau i / o’r cronfeydd wrth gefn			(5,009)
0	Trosglwyddiadau (i) / o gronfeydd wrth gefn wedi’u clustnodi			0
4,999	Cynnydd / (Gostyngiad) yn y flwyddyn ar y CRT			5,009
10,029	Balans ar y CRT ar 31 Mawrth			5,020
	Addasiadau rhwng y sail gyfrifyddu a’r sail ariannu xxx Statud:
	Addasiadau yn ymwneud yn bennaf â’r Cyfrif Addasiadau Cyfalaf:
	Gwrthdroi eitemau sydd wedi eu debydu neu eu credydu i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr:
216,657	Symiau a godir am ddibrisiant, lleihad gwerth a cholledion ailbrisio o asedau anghyfredol		44,774
5	Gwariant refeniw a ariennir o gyfalaf trwy statud – Arall		0
(32,667)	Grantiau cyfalaf a chyfraniadau wedi’u cymhwyso		(9,107)
989	Symiau o asedau anghyfredol a ddilëwyd wrth eu gwaredu neu werthu fel rhan o'r enillion/colled wrth waredu i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr		458
	Mewnosod eitemau sydd heb eu debydu neu eu credydu i’r Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr:
(10,596)	Darpariaeth statudol ar gyfer ariannu buddsoddiadau cyfalaf		(10,985)
(1,350)	Gwariant Cyfalaf a ariannwyd o falansau’r CRT		(580)
	Addasiadau sy’n ymwneud yn bennaf â’r Gronfa Derbyniadau Cyfalaf Wrth Gefn:
(989)	Trosglwyddiadau elw gwerthiant ariannol a gredydwyd fel rhan o’r elw / golled wrth waredu i Ddatganiad Incwm a Gwariant y CRT		(458)
0	Incwm Refeniw a ddiffinnir fel cyfalaf xxx statud		0
	Addasiadau sy’n ymwneud â’r Cyfrif Addasiadau Offerynnau Ariannol:
0	Swm y gwahaniaeth rhwng costau ariannu a godir ar Ddatganiad Incwm a Gwariant y CRT a chostau ariannu sy’n daladwy yn y flwyddyn yn unol â gofynion statudol		0
	Addasiadau sy’n ymwneud â’r Gronfa Bensiynau Wrth Gefn
4,213	Gwrthdroi eitemau yn ymwneud â buddion ymddeol sydd wedi eu debydu neu eu credydu i Ddatganiad Incwm a Gwariant y CRT – gweler nodyn 7		5,107
(2,408)	Cyfraniadau pensiwn cyflogwr sy’n daladwy yn y flwyddyn		(2,475)
	Addasiadau sy’n ymwneud â’r Cyfrif Absenoldebau Cronedig:
(60)	Y swm y mae tâl cydnabyddiaeth i swyddogion yn cael xx xxxx ar Ddatganiad Incwm a Gwariant y CRT ar sail gronedig yn wahanol i’r tâl cydnabyddiaeth sydd i’w godi yn ystod y flwyddyn yn unol â gofynion statudol		10
(42,863)			26,744

1. Stoc Taia

Dyma oedd cyfanswm stoc tai’r Fwrdeistref Sirol:-

Ar 31/03/21		Ar 31/03/22
6,852	Tai	6,851
1,052	Byngalos	1,054
2,480	Fflatiau	2,488
659	Unedau xxx Reolaeth Wardeiniaid	658
11,043		11,051

2. Ôl-ddyledion Rhent

Cyfanswm yr ôl-ddyledion rhent ar 31 Mawrth 2022 oedd £2,504k. Y ffigur cyfatebol ar gyfer 31 Mawrth 2021 oedd £2,363k.

3. Lwfans Lleihad Gwerth ar gyfer Dyledion Amheus

Cafodd y Lwfans Lleihad Gwerth ar gyfer Dyledion Amheus ei gynyddu drwy godi ffi o £212k ar y cyfrif Incwm a Gwariant yn 2021/22 i roi balans ar ddiwedd y flwyddyn 0 £1,903k (£1,634k, 31 Mawrth 2021). Yn unol ag SAARh 9, datgelir y Lwfans Lleihad Gwerth ar gyfer Dyledion Amheus fel Colledion Lleihad Gwerth o fewn Llog sy’n Daladwy a Thaliadau Tebyg yn Natganiad Incwm a Gwariant y CRT ac o fewn Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi yn y Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr.

4. Datganiad Ariannu Cyfalaf

Crynodeb o gyfanswm gwariant cyfalaf o fewn y CRT yn ystod y flwyddyn gyda’r ffynonellau cyllid.

2020/21 Cyfanswm Buddsoddiad Cyfalaf £’000		Anheddau’r Cyngor £’000	Cerbydau, Peiriannau ac Offer (Solar ffotofoltäig) £’000	Tir ac Adeiladau Eraill Asedau sy’n cael eu Hadeiladu £’000	Gwariant Refeniw wedi’i ariannu o Gyfalaf xxx Statud £’000	Cyfanswm Buddsoddiad Cyfalaf 2021/22 £’000
44,193	Gwariant yn ystod y Flwyddyn	59,788	4	2,296	0	62,088
(460)	Newidiadau i groniadau Cyfalaf	672	0	30	0	702
43,733		60,460	4	2,326	0	62,790
	Wedi’i ariannu drwy:-
7,539	Grant Lwfans Atgyweiriadau Mawr	7,521	0	0	0	7,521
25,128	Grantiau Cyfalaf a Chyfraniadau Eraill	1,570	0	16	0	1,586
1,350	Gwariant Cyfalaf i’w Dynnu o Refeniw	580	0	0	0	580
0	Derbyniadau Cyfalaf	0	0	0	0	0
9,716	Benthyca Heb Gymorth	50,789	4	2,310	0	53,103
43,733		60,460	4	2,326	0	62,790

Dyrannwyd y Grant Lwfans Atgyweiriadau Mawr a dderbyniwyd ar gyfer y flwyddyn yn llawn heb ddwyn unrhyw falensau ymlaen.

5. Datganiad Derbyniadau Cyfalaf

Crynodeb o gyfanswm derbyniadau cyfalaf y CRT a dderbyniwyd yn ystod y flwyddyn:

2020/21 £’000		2021/22 £’000
980	Gwerthu Tai Cyngor	458
9	Gwerthu Tai Cyngor – Disgownt wedi’i Ad-dalu	0
0	Ad-daliadau Morgais	0
0	Gwerthu Tir ac Eiddo Arall	0
989		458

NODIADAU I DDATGANIADAU’R CRT

6. Dibrisiad, amorteiddiad, lleihad gwerth a cholledion ailbrisio o asedau anghyfredol

2020/21 Cyfanswm £’000		Dibrisiad £’000	Lleihad gwerth £’000	Colledion Ailbrisio £’000	2021/22 Cyfanswm £’000
	Anheddau Asedau
215,116	Anghyfredol	7,822	32,933	1,615	42,370
978	Tir ac Adeiladau Eraill	1,599	247	11	1,857
563	Cerbydau, Peiriannau ac Offer	547	0	0	547
216,657		9,968	33,180	1,626	44,774

Cynhaliwyd adolygiad o’r xxxx Wariant Cyfalaf o’r Cyfrif Refeniw Tai a wynebwyd yn ystod y flwyddyn a oedd yn cynnwys y lleihad gwerth a godwyd ar Ddatganiad Incwm a Gwariant y CRT. Yn xxxx x xxxxxx dreigl y Cyngor o brisiadau asedau, dewiswyd asedau anghyfredol (siopau) y CRT i’w hadolygu fel yr oeddent ar 1 Ebrill 2022. Mae’r Colledion Ailbrisio a godir ar Incwm a Gwariant y CRT hefyd yn cynnwys ailbrisiad o anheddau newydd y Cyngor ar ôl eu cwblhau yn ystod y flwyddyn.

Nid yw’r symiau dibrisiad, amorteiddiad, lleihad gwerth a cholled ailbrisio a godir mewn perthynas ag asedau anghyfredol y CRT yn daliadau gwirioneddol yn erbyn balans y CRT. Maent wedi’u gwyrdroi yn y Symudiadau ar Falans y CRT, gyda’r swm a godir am ddibrisiad yn cael ei ddisodli â Darpariaeth Isafswm Refeniw (DIR) y CRT er mwyn bodloni ymrwymiadau credyd, fel sy’n ofynnol xxx Reoliadau Awdurdodau Lleol (Cyllid Cyfalaf a Chyfrifyddu) (Cymru) (Diwygio) 2018. Mae’r DIR yn cael ei gyfrifo drwy gyfeirio at ddyledusrwydd cyffredinol y CRT.

7. Trafodion yn ymwneud â Buddiannau Ymddeol

Mae’r polisi ar gyfrifo costau pensiynau wedi’i ddefnyddio ar gyfer y CRT (gweler t. 48).

Mae cost buddion ar ôl cyflogaeth wedi'i chydnabod yng Nghost Net Gwasanaethau pan xxxx eu hennill gan weithwyr, yn hytrach na xxxx xxx’r buddion yn cael eu xxxx xxxx o law fel pensiynau. Fodd bynnag, mae’r swm i’w godi ar y CRT yn seiliedig ar gyfraniadau’r cyflogwr sy’n daladwy yn y flwyddyn, xxxxx xxx gwir gost buddion ar ôl cyflogaeth yn cael ei gwrthdroi yn y Datganiad am Symudiadau ym Mantolen y Cyfrif Refeniw Tai.

Mae’r trafodion canlynol wedi’u gwneud yn y Cyfrif Incwm a Gwariant a’r Datganiad am Symudiadau ym Mantolen y CRT yn ystod y flwyddyn:

	Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol		Trefniadau Buddion yn ôl Disgresiwn
	2020/21 £’000	2021/22 £’000	2020/21 £’000	2021/22 £’000
Datganiad Incwm a Gwariant Cynhwysfawr
Cost Gwasanaethau:
Costau gwasanaeth cyfredol	3,179	4,140	0	0
Colled cwtogi	0	0	0	0
Incwm a gwariant gweithredu arall:
Costau gweinyddu	80	82	0	0
Incwm a Gwariant Ariannu a Buddsoddi:
Gwariant llog net	901	885	53	0
Cyfanswm y Buddion ar ôl Cyflogaeth a Godir ar yr Xxxxx Xxxx Xxx xxx’r Diffyg ar Ddarparu Gwasanaethau	4,160	5,107	53	0
Datganiad am y Symudiadau yn y Cronfeydd Wrth Gefn
Gwrthdroi symiau net a godir ar yr Xxxxx xxxx Xxx xxx Ddiffyg r gyfer Darparu Gwasanaethau ar gyfer buddion ar ôl cyflogaeth yn unol â’r Cod	(4,160)	(5,107)	(53)	0
Swm gwirioneddol a godir yn erbyn Balans y CRT ar gyfer Pensiynau yn y flwyddyn:
Cyfraniadau cyflogwyr sy'n daladwy i gynllun Cronfa Bensiynau Clwyd Buddion ymddeol sy’n daladwy i bensiynwyr	2,261	2,334
			147	141

8. Cyfraniad tuag at wariant

Mae hwn yn ymwneud â’r Grant Cymorth Tai sy’n cael ei ddefnyddio i ariannu’r Gwasanaethau Cymorth Tenantiaeth (£796,000) a’r elfen cymorth yn gysylltiedig â thai o Dai Gwarchod (£459,000), y Xxxxx Xxx Fforddiadwy a dderbyniwyd ar gyfer y flwyddyn (£168,000) sy’n cael ei roi fel cyfraniad refeniw tuag at y costau a ysgwyddir wrth ddatblygu a chynnal Tai Cyngor Fforddiadwy a’r cyllid a dderbyniwyd mewn perthynas â Phrosiect Strydoedd Mwy Diogel (£13,000).

9. Grantiau Cyfalaf a Chyfraniadau

Mae hyn yn cynnwys y Grant Lwfans Atgyweiriadau Mawr (£7.521 miliwn), Cyllid Cam 2 Gwasanaethau Cymorth Covid-19 ynghlwm â Digartrefedd a Thai (£328,000), y Xxxxx Xxx Cymdeithasol (£315,000), Grant Rhaglen Ôl-osod er mwyn Optimeiddio (£848,000) a Chronfa Cartrefi Mwy (£95,000), i gyd wedi’u darparu gan Lywodraeth Cymru.

10. Symiau wedi’u cyfarwyddo gan Lywodraeth Cymru

Mae hyn yn ymwneud â rhyddhau adnoddau o 2021/22 ymlaen i fuddsoddi ym Mhrosiect Porth Wrecsam ar ôl disodli cyllid cyfalaf yn 2020/21.