Université Royal de Droit et des Sciences Economiques Royal University of Law and Economics

សាកលវិទ្យាលយភូមិន្ទន្ីតិសាស្ដ្រ ន្ិងវិទ្យាសាស្ដ្ស្ដ្ឋកិច្ច

Université Royal de Droit et des Sciences Economiques Royal University of Law and Economics

3

សារណ្ណបញ្ច ប់ការ្កា

កិច្ច្ន្ាលក់-ទ្យិញដ្ឡត

ស្រាវស្រាវថ្ងៃទី១៦ ខែមនា

ឆ្ន ២

០២០ ដល់ថ្ងៃទី០១ ខែកកកដា ឆ្ន ២

០២០

ស្រាវស្រាវឡAើងឡដាយ

និស្សត ឡ្ម ោះ សាយ ថារទ្យធិ

ម៉ា៉ុក ម៉ា ច្

ាស្ដ្ាា ចារយខែនា ឡោក ជិន្ វណ្ណា រ

ថ្នន កប

រញ្ញ

ា បស្រត ន្ីតិសាស្ដ្

ឆ្ន ច

ូលស្ិកា ២០១៦

ជាំនានទ

ី ២០

ឆ្ន ស្

រឡស្រារណា ២០២០

ភាពឡាគជយ

មនខមនឡកើតឡAើងមកឡដាយស្រស្ួលៗឡនាោះឡទ គឺស្រតូវមាននូវឆនៈ

និងវរិ យ

ៈ ឡNើយកម

នខមន

អាចឡ្វើឡៅរចខតមាន កឯងបានឡនាោះខដរ គឺស្រតូវខតមានអ្កជយ

ផ្ាល់កមាល ងចត

ត នង

ឧបតម

ភគស្រាំ ទពីអ្ក

ឡៅជ,ាំវ ិ ែួន

ឡទើបអាចទទួលបានឡាគជយ ។

យ៉ា ងណាម,ិ ក,នងនាមឡយើងែ,ាំ្ានិស្សតឡ្ម ោះ សាយ ថារទ្យធិ និង ម៉ា៉ុក ម៉ា ច្ ខដលឡទើបខតទទួល

បានឡាគជយ កន,ងការស្រឡស្រារណាបញ្ច បការស្កាថ្និ ន កបរញ្ញា បស្រត ឡនោះអាស្រស្យឡដាយមានការជួយ័

ឡស្រាមខស្រជងឡលើកទឹកចិតតពប,គលស្ខានាំ ៗ ឡយងើ ែ,ាំ្ស្មខងលងនូូ វអ្ាំែរគ,ែចាំឡБោះ៖

-ឡោកអ្នកមានគ,ែទង

ពីរ ខដលឡោកែត

ែាំចិញ្ច ឹមខងរកាកូនរNូតមកឡោកខតងខតផ្ាល់នូវស្រពNម

វហារ្មដលរប់ កនូ ឡNយនងើ បងបនូ បងថ្ងល បអូនថ្ងល ពមងូ

ាឡដម

ខដលខតងខតជួយខែនាអ្

បរ់ ឱ្

យឡដើរផ្ូវល ស្រតូវ

ឡNើយខតងខតផ្ាល់នូវដាំបូនាម នលអៗដល់របឡយងែ,ើ ្ាំ ។

-ឯកឧតតមាកលវទ

ា្ិការ និងាកលវទ

ា្ិការរង ស្រពទ

ធប,រស្ ស្រពឹទប

,រស្រង ាស្ដ្ាា ចារយ ប,គគលិក

បឡស្រមកា

រងារឡៅាកលវទ

ាល័យភូមន

ទនត

ិាស្ដ្ស្ា នង

វទាាស្ដ្ស្ាឡស្ដឋកច

ច ខដលបានែិតែាំស្របឹងខស្របងដឹកនា

និងស្រគបស្រ់ គងបាំឡព ការងារ បងាា តបឡស្រងៀន យ៉ា ងយកចតតទក, ដាក់ ឡដមបឡី ្វើការបែ,ា ោះបណាា លនិស្សតឱ្យកាល យឡៅ

ា្នធានមន,ស្សពិតស្របាកដ ខដលស្របកបឡដាយគ,ែភាពក,នងការជួយស្របឡទស្ាតិស្របកបឡដាយ ស្,ែស្នតិភាព

ស្,វតថិភាព យ,ត្ម៌ នងការអ្ភវិ ឌ្ឍស្របឡទស្ឡលស្រើ គបវ់ ស្័យ ។

-ឡោកាស្ដ្ាា ចារយ ជិន្ វណ្ណា រ៉ា ខដលាាស្ដ្ាា ចារយដល់លអមយរប កន,ងការជួយឱ្យ ារណារបស្់

ឡយើងែ,ាំ្មានភាពឡព ឡល និងលអស្របឡស្ើរតាមរយៈ ការែតែាំស្របឹងខស្របងកង, ការពនយលខែ់ នាាំ និងខតងខតផ្ាលា់

មតិឡយបល់ដលអៗ និងការខកតស្រមូវនូវែមារខដលបានឡលលស្់ើ ែវោះខាតាឡដើម ។ ឡដាយទទួលបាននូវការជួយ

ឡស្រាមខស្រជងរបស្់អ្ស្់ឡោកឡដាយចិតត ឡមតាត ករណា យ៉ា ងមកដល់ឡយើងែ,្ាំ ។

ក,នងការឡ្ើវនូវឡស្ចកាីលអ ដូចាែិតែាំស្របឹងខស្របងស្ពវខបបស្ព

ដូឡចនោះឡយើងែ,ម

នមានអ្វីតបស្ងស្ងគែ, ឡោកឡទ មានខតងស្មូ ជូន នូវព,ទព

រ ៤ស្របការ គឺអាយ, វែណ ៈ

ស្,ែៈ ពលៈ ស្រពមទង

ឡស្ចកីាស្,ែ ស្,ភមងគលស្រគបឡ់ ពលឡវោ នង

ស្ឡស្រមចឡាគជយ

ស្រគបភារកិចចទងអ្ស្កប,់

ឡ្លៀងឃ្លល តឡAើយ ស្ូមឱ្យបានានិចចនិរនតរ។៍

ទស្សនៈមយរបស្ស្រ់ ពោះស្មាម ស្មព,ទធស្រទងបា

នស្រតាស្់ថ្ន “ វិរសិ យន្ ទ្យ៉ុកមសច្ចតិ ឡគឆលងចាកទ,កខបាន

ឡស្រБោះឡស្ចកាីពាយម ” គឺាទស្សនៈមយ

ខដលាមាគ៌ និងាកមាល ងចលករយ៉ា ងខាល ងកាល កន,ងការជស្រមុ ឡលកើ

ទឹកចិតឱ្យឡយងើ ែទ, ទួលបាននវូ ឡាគជយ

ក,នងការស្រាវស្រាវ ឡៅថ្នន កបរញ្ញា បស្រត ខផ្កនីតាស្ដ្ស្ា ាពិឡស្ស្ គឺការ

ស្រឡស្រារណាបញ្ច បការស្កិ ាថ្នន កប

រញ្ញ

ា បស្រតឡនោះខតមាង ។

ឡស្ៀវឡៅារណាឡនោះ មានចែ

ងឡជងថ្ន “ កចចស្នាលក-់ ទិ ដីAតូ ិ៍ ” ខដលកាំព,ងខតមានវតតមានឡៅ

ក,នងថ្ដរបស្់ឡោកអ្នក គឺបានឧបបតកឡAយតាមើ រយៈថ្នការែិតែាំស្របង

ខស្របងស្ិកាស្រាវស្រាវឡដាយយ៉ា ងយកចិត

ទ,កដាកាទបាំផ្,ត កន,ងការស្ស្រមតស្ស្រមាងនងឹ ចស្រមា ់យកែឹលមារ ខដលមានគែភាព, និងារៈស្របឡយជន

យ៉ា ងចាបាចបាំផ្,ត ឡដមបយកមកចងស្រកងាឡស្ៀវឡៅឡនោះឡAងើ ។ ស្ស្រមាបអ្

នកស្ិកាខផ្ក

នីតិាស្ដ្ស្ា ឡNើយកដូច

ាអ្នកខដលចងស្

ិកា ចងឡ់ ចោះ ចងដ

ឹង បខនថម នង

ចងស្

ិកាឡវងយល់Бកព

នធឡៅនង

ឡរឿងកិចចស្នាលក-់ ទ

ដីAូតឡិ៍ នោះ ខដលវាកាំព,ងខតមានស្កមមភាពរាល់ថ្ងៃឡៅឡលើស្រកុមN,˜នវន

ិឡយគដីAូតិ៍ ឬស្រកុមស្រគារកន,ងការរកស្ី,

លក-់ ទិ ដីAូតិ៍ ឬឡដាោះដូរគន ឡៅវ ិ ឡៅមកឡៅឡលើទផ្ារកម,ពាឡយ នាឡពលបចច,បបននឡនោះ ។ តាមឡគលការែ

ខដលមានខចងឡៅក,នងចាបឡ់ Nើយកដូចាការអ្ន,វតតាកខ់ ស្ ឡដាយឡយងែ,ើ ្ាំឡលកើ យកឡៅចាំន,ចខដលស្ខានាំ ៗ

មកឡ្ើវការបកស្រាយ និងពនយល់ស្រពមទងឡ្ រឡស្របៀបឡស្រ្ៀប ឡដើមបឱ្យឡោកអ្នកកានខ់ តងាយយល់ ។ ឡបើចងដង

ថ្នែឹលមារថ្នារណាឡនោះមានអ្តថនយ

អ្តថរស្ មានអ្តថស្របឡយជនយ

៉ា ងណាចាំឡБោះឡោកអ្នក គឺឡោកអ្នកស្រគន

ខតបឡងាអ នកាយ ដាកច

ិតត ឡNយ

ចាំណាយឡពលឡវោែលោះៗឡដម

បអា

ន នង

កត់ស្រតាចាំន,ចស្ាំខានៗ

ទ,កឡោកអ្នកនង

ដឹងថ្ន ឡស្ៀវឡៅារណាឡនោះមានអ្តថស្របឡយជនអ្ីវែលោះ ។

ាច,ងឡស្រកាយ ឡយើងែ,្ាំខដលាអ្នកស្រាវស្រាវ និងឡរៀបឡរៀងចងស្រកងនូវឡស្ៀវឡៅារណា ឡនោះឡAើងកស្ូម

ែនាី និងអ្ភយនូវឡទាន,ឡទស្ទងឡាយទងពួងចាំឡБោះអ្ស្ឡ់ ោកអ្នកខដលស្កាិ ស្រាវស្រាវទងឡាយ នូវ

រាល់កាំN,ស្ឆគងទង

អ្តថនយ

អ្តថរស្ ែឹលមារ Бកយឡពចន៍ លបោះ និងឃ្លល ទង

ឡាយ ស្រពមទង

នូវអ្កខរាវរិ ទ

ធាឡដើម

ខដលបានឡកើតឡAងឡដាយអ្ឡចតនា ។ ឡយង

ែ,្ាំខដលាអ្កឡរៀបឡរៀងនឹងមានឡស្ចកា ងឃមយ៉ា ងម,តមាថ្ន ារ

ណាឡនោះ នឹងបានាអ្តថស្របឡយជន៍ កដ ឡៅថ្ងៃអ្នាគតផ្ងខដរ ។

ូចាឯការឡយង ដល់ឡោកអ្នកខដលបានស្ិកាស្រាវស្រាវទង

ឡាយ

មតិកា

ទ្យំព័រ

ស្ច្កីសរ ្ើរម 1

១. លាំនាប

ញ្ញា ថ្នការស្រាវស្រាវ 2

២. ចាំឡណាទបញ្ញា ថ្នការស្រាវស្រាវ 2

៣. ឡគលបាំែងថ្នការស្រាវស្រាវ 2

៤.ទាំNាំ នង

ខដនកាំែតថ្់ នការស្រាវស្រាវ 3

៥. វ្ា

ស្ដ្ស្ាថ្នការស្រាវស្រាវ 3

៦. ារៈស្ាំខានថ្់ នការស្រាវស្រាវ 3

ជំពូកទ្យី១

ការបសងកើតកិច្ច្ន្ាលក់-ទ្យិញ

ថ្្ែកទ្យី១ លកខ

ណឌ នន្ការបសងកើត 4

១.១ ការស្រពមឡស្រពៀង 4

១.១.១ ស្ាំឡែើ 4

១.១.២ ស្ីវការ 4

១.២ ស្មតថភាព 5

១.២.១ ស្មតថភាពអ្នកលក់ 5

១.២.២ ស្មតថភាពអ្ក

ទិ 5

១.៣ កមមវត,ថ 6

១.៤ ថ្ងលលកទ

ិ ................................................................................................................... 6

ថ្្ែកទ្យី២ ទ្យណឌ កមមនន្ការបសងកើត 7

២.១ ការល,បឡចាល 7

២.២ ឡមា្ភាព 7

២.២.១ ឡមា្ភាពថ្នកច

ចស្នាលកទ

ិ .................................................................................... 8

ជំពូកទ្យី២

អាន្៉ុភាពនន្កិច្ច្ន្ាលក់-ទ្យិញដ្ីឡត

ថ្្ែកទ្យី១ ្ទ្យធិ ន្ិងកាតពវកិច្ចរប្អែកលក់ ន្ិងអែកទ្យិញ 9

១.១ ស្ិទធិ និងកាតពវកិចចរបស្អ្នកលក់ 10

១.១.១ ស្ិទិធជួស្ជ,ល 10

១.១.២ ស្ិទិធទមទរឱ្យស្របគល់ថ្ងលទិ ដីAូតិ៍ 10

១.១.៣ ស្ិទត

វា៉ា ឱ្យអ្ន,វតតស្រពមគន និងស្ិទធិតវា៉ា ឡដាយមានការបារមភ 11

១.១.៤ ស្ិទធិតវា៉ា ឡដាយមានការបារមភ 11

១.១.៥ ស្ិទិធទទួលផ្ល 12

១.២ កាតពក

ិចចរបស្់អ្នកលក់ 12

១.២.១ កាតពវកច

ចទូឡៅរបស្់អ្នកលក់ 13

១.២.២ កាតពវកិចពនយល់ 13

១.២.៣ ករែី យកិចចស្រតូវស្របគល់ដីAូតិ៍ 14

១.២.៤ ករែី យកិចចរកាទ,កដីAូតិ៍ 15

១.២.៥ កាតពវកច

១.២.៦ កាតពវកច

ចទទួលស្ិទរិធ បស្់អ្នកដថ្ទ 15

ចធានា 16

១.២.៧ កាតពវកិចចឡផ្ទរកមមស្ិទធិ និងការស្របគល់លិែតឡផ្សងៗ 17

១.២.៧.១ កាតពក

ិចឡច ផ្ទរកមស្

ិទធិ 17

១.២.៧.២ ការស្របគល់លិែិតឡផ្សងៗ 18

១.៣ ស្ិទធិ និងកាតពវកច

ចរបស្់អ្នកទិ 19

១.៣.១ ស្ិទិធរបស្់អ្,នកទិ 19

១.៤ កាតពវកិចចរបស្់អ្នកទិ 21

១.៤.១ កាតពវកច

ចស្រតូវបងស្រ់ បាករ់ បស្អ្នកទិ 22

ថ្្ែកទ្យី២ ការរលាយកិច្ច្ន្ាលក់-ទ្យិញ 25

២.១ ស្របភពថ្នការរោ

យកចស្

នា 25

២.២ ស្របឡភទថ្នស្ិទធិរោ

យកច

ចស្នា 26

២.២.១ ស្ិទរធិ ោ

យកិចចស្នាខដលកែ

តនូវក,នងកិចចស្នា 26

២.២.២ ការរោ

យកិចចស្នាខដលកាំែតឡ់ ដាយចាប់ 27

២.៣ អាន,ភាព នង

ការរលតន

ូវស្ិទិធរោ

យកិចចស្នា 27

២.៣.១ អាន,ភាពថ្នស្ិទិធរោ

យកិចចស្នា 27

២.៣.២ ការរលតស្

ិទធិរោ

យកិចចស្នា 28

២.៣.២.១ អាា្ យ,កាលថ្នការរលតស្

ិទធិរោ

យកិចចស្នា 29

២.៣.២.២ ការែូចខាតនូវកមវម ត,ថខដលឡកើតឡAងឡដាយមានឡចតនា 29

២.៣.២.៣ ការរលតឡដាយារការអ្ន,វតត 29

២.៣.៣ នត

ិវ្

ីថ្នការអ្ន,វតត 29

២.៣.៣.១ ឡស្រៅផ្ូលវត,ោការ 29

២.៣.៣.២ តាមផ្ូលវត,ោការ 30

២.៤ ហានិភយ

ថ្នការរោ

យកិចចស្នាលក-់ ទិ ដីAូតិ៍ 30

ស្ច្ក្ន្ដ្ឋឋ ន្ អន្៉ុសា្ន្៍ ឯកសារសោង ឧប្មព័ន្ធ

ស្ច្កីសរ ្រើម

ឡៅក,នងឡពលបច,ចបបននឡនោះស្របឡទស្កម,ពាឡយើងបានកាល យាស្របឡទស្ ខដលកានយក លទិធស្របា្ិបឡតយយ

ឡដាយអ្ន,វតាឡស្ដកិចចខបបទីផ្ារឡស្រ ី ។ ដូឡចនោះ ឡយងើ ស្ឡងកតឡ្ើ ថ្ន វស្័យដីAតូ ិ៍ បានរក

ដ,ោះដាលឡស្ើទរខតស្រគប

ឡែតតស្រកុងឡៅទូទងស្របឡទស្កមព,ាឡយងើ ស្ពវថ្ងៃឡនោះ។ ាការពិតណាស្់ ស្ពថ្វ ងៃមានអ្នកវនឡិ យគទន, ាឡស្រចើន

ទងក,នងស្រស្ុក និងឡស្រៅស្រស្កបានចូលមកវនិឡយគ ឥតវបវរ ឡដាយបានយកចតតទ,កដាកឡ់ ៅឡលវើ ស្័យមយ

ឡនោះឡដើមបអ្ភវិ ឌ្ឍដចូ ា ាងស្ងអ្គរБែិ ជជ ឬកឡ៏ រាងចស្រក និងែន, ដូរទាំឡនើប ស្រពមទងផ្ទោះវឡារ នងផ្ទោះខលងវ

ស្ស្រមាបល

កឡ់ ដើមបប

ាំឡព តស្រមវូ ការរបស្់អ្តិងជ

ន ក,នងស្រស្ុក និងឡស្រៅស្រស្ុក។

បច,ចបបននឡនោះ ស្របតប

តតិការលក-់ ទិ ដីAូតន

ូវខតមានវវា

ទឡកើតឡAើងឡដាយារខតស្របាពលរដឋឡៅមន

ទនយ

ល់ដឹងឱ្យបានចាស្់ោស្់ និងស្,ីជឡស្រៅឡៅឡAយ

ឡៅឡលើវធា

នថ្នចាបស្

ស្រមាបល

ក-់ ទិ ដីAូត។ ា

ពិឡស្ស្ស្របាពលរដឋឡៅតាមបណាា ឡែតតឡដាយារពតមា

នមន

ស្ូវចាស្់ោស្់ទកទ

ងឡៅនឹងដី្លីខដលមាន

បញ្ញា មន

ទនដា

ចឡ់ ស្រស្ចឡៅឡAើយ។ ស្របាពលរដឋមយ

ចនន

បានបឡងកើតកិចចស្នាឡដាយមន

បានឡគរពឡៅតាម

កិចចស្នាឱ្យស្រតូវឡៅតាមនត

ិវ្

ីថ្នចាប់ ឬឡៅតាមលកខែែឌ ថ្នកច

ចស្នាលក-់ ទិ ឡដាយមន

មានអាា្ ្រខដល

មានស្មតថកច

ចបានដង

ឮ ឡនោះាមូលឡNត,ខដលនាឱ្

យងាយនឹងទទួលរងឡស្រគោះឡដាយារជនែិលែូចឡបាក

បឡញ្ញោ ត ឡកងស្របវញ្

ច និងឡស្របើស្របាស្់អ្ាំណាចមកគាំរាមមកាំខNងស្របាពលរដឱ្

យលកទ

ងបងខាំចិតត។ ដូឡចនោះឡដមប

បញ្ឈបក

,ាំឱ្យមានបញ្ញា ឡនោះឡកត

មានឡAើង អ្ក

ទិ ដីAូតគ

ួរខតស្ិកាឡវង

យល់ឱ្យបានចាស្់ោស្់នូវពតមាន

ទកទងឡៅនង

លិែិតាងស្ង់ និងស្ិទិធ ឬកាតពវកិចច ឬស្របកាស្លិែិតឡផ្សងៗខដលទកទ

ងឡៅនឹងដីAូតិ៍ឱ្យបាន

ចាស្់ោស្់ និងអ្ន,វតតឱ្យបានស្រតឹមស្រតូវ។

ក,នងារណាឡនោះ បានស្រឡស្រឡដា តស្ាំខានឡ់ ៅឡលើ ស្ិទ នង

កាតពវកច

ច ថ្នកិចចស្នាលក-់ ទិ ដីAូត

រវាងគូភាគីទង

ពីរឡៅក,នងក ស្

នាឡនោះ ាពិឡស្ស្ឡៅឡទៀតឡនាោះ គឺបានឡដា តស្ាំខានឡ់ ៅឡលើការទទួលែ,ស្ស្រតូវ

ក,នងការអ្ន,វតតកាតពក

ិចចរបស្់គូភាគឡី ដើមបឱ្

យការលក-់ ទិ ដA

ូតស្រិ៍ បកបឡៅឡដាយភាពរលូននឹងបឡញ្ជ ៀស្ឡៅបញ្ញ

ទងឡាយខដលអាចនឹងឡកើតមានឡដាយគូភាគីស្រតូវបឡង កច

ចស្នាលក-់ ទិ ស្រតូវពង

ខផ្អកឡៅឡលើឡគលការែ

ស្,ចរត

និងភាពឡាម ោះស្រតង់ ស្រពមទង

ឡគរពនូវលកខែែឌ ថ្នការបឡងកើតកច

ចស្នាលកទ

ិ ដីAូតផ្

ងខដរ។ ការ

បឡងកើតកច

ចស្នាលក-់ ទិ ដA

ូតឡិ៍ នោះ ឡយើងដឹងឡNើយថ្នពិតាមានលកែ

ែៈមយ

លអស្រតងរា

ល់ការលក-់ ទ

ស្រតូវអ្ន,វតឱ្

យបានខាជ បែ

ួជនឡៅតាមកិចចស្នា និងការស្រពមឡស្រពៀងគន រវាងថ្ដគូទង

ស្ងខាង។

ឡនោះាស្របធាបទដមា

នារៈស្ាំខានស្

ស្រមាបប

ូអនៗស្ិស្ស និស្សត

ជាំនានឡ់ ស្រកាយឡដើមបទ

,កាឯការ

ស្រាវស្រាវបខនថមក,ង

ការស្ិកាខស្វងយល់ទកទ

ងឡៅ នឹងស្ិទធិ និងកាតពវកិចច ឬករែី មន

ស្រពមទទួលែ,ស្ស្រតូវក,ង

ការអ្ន,វតតកាតពវកិចចឡៅឡពលអ្ន,វតតាកខ់ ស្ង

ក,នងការបឡញ្ជ ៀស្នូវវវា

ទទង

ឡាយឡផ្សងៗខដលអាចនឹងឡកើតមាន។

១. លន

បញ្ហា នន្ការស្រសាវស្រាវ

ឡដាយឡNត,ថ្នស្របឡទស្កម,ពាឡយើងទទួលបាននូវស្,ែស្នភា

ព និងឡស្ថរភាពនឡយបាយឡព ឡល

មានភាពរង

មាាំ ខដលាឡNត,បណាា លឱ្យឡស្ដក

ិចចរបស្់កម,ា

បច,ចបបននឡនោះ មានភាពរក

ចឡស្រមន

យ៉ា ងឆ្បរ់ N័ស្

។ ាកខ់ ស្ាងវស្

័យដីAូតិ៍ គា

វស្

័យមយ

ខដលបានជួយជស្រមុ ឱ្យឡស្ដឋកច

ចកម,ពា មានភាពរក

ចឡស្រមន

គួរឱ្យកត

ស្មាគ ល់ឡដាយារខតមានការចូលែួ

មកវន

ិឡយគាឡស្រចន

ពីស្ាំណាកស្រ់ កម

N˜,នឯកជនាតិ និងអ្នតរាតិឡលើវស្

យដីAូតឡិ៍ នោះឡៅក,ង

ស្របឡទស្កម,ពា ។ ឡយើងស្មលង

ឡ្ើ ថ្នឡៅកម,ពារបស្់ឡយ

ស្ពវថ្ងៃមានការរក

រាលដាល

យ៉ា ងខាល ងខផ្នកកច

នាលក-់ ទិ ដីAូតិ៍ ពីស្ាំណាកស្រ់ កម

N˜,នឯកជន និងវស្

័យអ្នារាតិឡដើមបមា

នការអ្ភវិ ឌ្ឍ

ឡៅឡលើកខផ្នកដីAូតិ៍ ដូចាការលក់-ទិ អ្គរ ដី នងផ្ទោះ ឬស្ែងាំ នានា ាឡដើម ។ តាមរយៈស្របតបិ តិតការលក-

ទិ ដីAូតិ៍ គឺមន

ខមនឡទើបខតចាបឡ់ ផ្ាើម គឺមានតាង

ពីយូរលងណា

ស្់មកឡNើយចាំឡБោះការស្របតិបតតិការលក-់ ទ

ឡយើងែ,ាំ្នឹងឡ្ើវការបកស្រាយឡៅជាំពូកទី១ ស្ីាពីស្ញ្ញា ែទូឡៅនឹងស្របវតិតលក-់ ទិ ដីAូតឡិ៍ ៅកម,ពា។

២. ច្ំសណ្ណទ្យបញ្ហា នន្ការស្រសាវស្រាវ

ឡយងតាមការឡវង

យល់ខផ្ក

ផ្ូលវចាបខ់ ដលБកព

នធ នង

ការលក-់ ទិ ដីAូតស្រិ៍ បាពលរដឋមយ

ចាំនួន

ឡស្ើទរខតគម នការយល់ដឹងអ្វីទល់ខតឡាោះអ្ព

ីកិចចស្នាលក-់ ទិ ដីAូតឡិ៍ នោះាពិឡស្ស្ស្ិទិធនឹងករែី យកច

ចរបស្់

ែួលន ឡៅក,ង

កិចចស្នាលក-់ ទិ ដីAូតិ៍ ាឡNត,បងករឲ្យឡកើតមានឡAើងនូវទាំនាកទ

ាំនងក,នងស្ងគម ។ ាពឡិ ស្ស្ក,នង

ឡពលបច,ចបបននឡនោះមន

ខមនខតបោះ៉ា Бល់ខតភាគីថ្នកច

ចស្នាឡនាោះឡទ គឺឡពលែលោះអាចបោះ៉ា Бល់ដល់តតិយជន

ឡដាយារខតមនលក-់ ទិ ែួន

មនបានស្ិកា ឬ ស្រាវស្រាវអ្ាំពីស្របវតដ

ីAូតឡិ៍ នាោះឲ្យបានចាស្់ោស្់ស្ិនឡទ មន

នឹងស្ឡស្រមចចិតតក,ង

ការទិ និងច,ោះកច

ចស្នាលក-់ ទិ ឡនាោះឡNើយកា

កតាត បណាា លឲ្យមានការានគ

ន ថ្នដីAូ

តខិ៍ តមយខដរ។

៣. សោលបំណងនន្ការស្រសាវស្រាវ

ឡដើមបឡី ឆលើយតបឡៅនឹងចាំឡណាទបញ្ញា ថ្នការស្រាវស្រាវខាងឡលើឡនោះ ឡយើងែ,្ាំបានស្រាវស្រាវយកមកស្ឡស្រមច

ចងស្រកងឡAង

ឡដាយារមានឡគលបាំែងឡដា តស្ាំខានៗ

ឡៅឡលើ៖

ឡវង

យល់អ្ព

ីដាំឡែើ រថ្នស្ញ្ញា ែថ្នស្របវតតិលក-់ ទិ ដីAូតក

ម,ពា។

ឡវង

យល់អ្ព

ីការបឡងត

កិចស្

នាលក-់ ទិ ដីAូត។

ឡវង

យល់អ្ព

ីការឡផ្ទរស្ិទក

មមស្ិទធិថ្នដីAូតិ៍ ឡលើបញ្ញា ស្របវមខដលឡកើតមានឡAង

នឹងខស្វងរកដាំឡណាោះ

ស្រាយដស្មរមយបខនថម ។

៤.ទ្យំហំ ន្ិងថ្ដ្ន្កំណត់នន្ការស្រសាវស្រាវ

ចាំឡБោះការស្ិកាស្រាវស្រាវស្រឡស្រារណាឡនោះខដលមានស្របធានបទ “ កច

ចស្នាលក-់ ទិ ដីAូត”

ឡយើងែ,្ាំស្រាវស្រាវ និងចងស្រកងពនយល់អ្ន,ឡោមឡៅតាមឡគលការែ៍ បឡចចកឡទស្របស្់ាកលវទ

ាល័យ។ ការ

ស្រាវស្រាវឡនោះឡដា តឡៅឡលើដA

ូតិ៍ មយ

ចាំនួនដូចាដីAូតខិ៍ ដលមន

ទនបា

នច,ោះបញ្ជ ី ដA

ូតខិ៍ ដលបានច,ោះបញ្ជ ី និង

ដីAូតបា

នច,ោះបញ្ជ ីស្ិទិធស្របតយកស ឡដាយឡពលឡវោមានកែ

តក,ង

ការស្រាវស្រាវ ដូឡចនោះឡN

បណាា លឲ្យការ

ស្រាវស្រាវមយ

ឡនោះបានស្រតឹមខត បទបញ្ា តតិអ្ព

ីកិចចកាតពវកចកា

របឡងកើតកច

ចស្នាថ្នស្រកមរដប

បរឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ និង

ឡគលការែ៍មយ

ចនួនក,ង

ចាបភមបា

លឆ្ន ២

០០១។ ចាំឡБោះស្របតិបតិតការថ្នការលក-់ ទិ ឡនោះឡយើងបានស្រឡស្រ

ឡរៀបរាបអ្

ាំពីការលក-់ ទិ ដីAូតិ៍ និងឡដា តស្ាំខានឡ់ ៅឡលើដាំឡែើ រការច,ោះកច

ចស្នាលក-់ ទិ រNូតដល់ឡពលឡផ្ទរ

កមមស្ិទធិ នងការច,ោះបញ្ជ ី។

៥. វិធីសាស្ដ្នន្ការស្រសាវស្រាវ

ក,នងកិចចការស្រាវស្រាវឡនោះស្រកុមឡយើងែ,ាំ្ទង

ពីរបានឡ្វើការពនយល់ឡៅឡលើស្រទឹស្ី

និងវភា

គឡលើស្រទឹស្ីាផ្ងខដរ។

ការស្ិកាស្រាវស្រាវឡនោះឡ្វើឡៅតាមការស្របមូលទន

ននយ

ពតមា

ន នឹងឯការខដលБកពន

ធឡៅនឹងស្របធានបទឡដមប

ឡ្ើវឱ្យារណាមយ

ឡនោះមានភាពស្រតឹមស្រតូវ ន

ទទួលបាននូវស្របស្ិទិធភាពែពស្់ផ្ងខដរ។ មាង

ឡទៀតែ,ាំ្បានដកស្រស្ង

ពតមា

នឡច ពីស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ ថ្នស្រពោះរាាណាចស្រក កម,ពា ឡNើយនឹងឡស្ចកាីកែ

តចាំឡБោះមាស្រតា

នីមយ

ៗ នង

ពតមា

នផ្ូលវការរបស្់ស្រកស្ួងឡស្ដក

ិចច នង

Nរិ ញ្ា វត,

និងឯការឡផ្សងឡទៀតឡៅក,នងឡស្ៀវឡៅរបស្់

ឡោកាស្ដ្ស្ាចារយ ឡNើយកមា ឧបស្មពនផ្ងខដរ។

នឯការខដលទកទ

ងឡៅនឹងកិចចស្នាលក-់ ទិ ដីAូតស្

ស្រមាបទ

,កា

៦. សារៈ្ខា

ស្មមទិ

ន្់នន្ការស្រសាវស្រាវ

ិធផ្លថ្នការស្រាវស្រាងឡនោះទ,កាឯការមយ

ស្ស្រមាបប

ូអនៗ ខដលានិស្សត

ជាំនានឡ់ ស្រកាយៗ

ស្ស្រមាបស្

ិកាខស្ង

យល់អ្ាំពក

ិចចស្នាខដលទកទ

ងនង

ឡៅដAី ូតខិ៍ ដលកព

,ងខតមានភាពរក

ចឡស្រមន

ឡៅក,នងស្រពោះ

រាាណាចស្រកកម,ពា ឡយង ការស្ិកាផ្ងខដរ។

ឡនោះឡដើមបឱ្

យបានយល់ដឹងកានខ់ តចាស្់ឱ្យមានភាពស្រតម

ស្រតូវ នង

មានស្របស្ិទធិភាពក,នង

ជំពូកទ្យី១ ការបសងកើតកិច្ច្ន្ាលក់-ទ្យិញ

ថ្្ែកទ្យី១ លកខណឌ នន្ការបសងកើត

១.១ ការស្រពមសស្រពៀង

កិចចស្រពមឡស្រពៀងគឺាធាត,ដស្

ាំខានក

,នងការបឡងើកតនូវកិចចស្នាលក-់ ទិ ។ ាបឋមមន, នឹងបឡងត

នូវកច

ស្នាគូភាគីស្រតូវខតឡ្វើនូវការស្រពមឡស្រពៀងគន ាមន

ស្ិនឡដម

បបងាា នូវឆនទៈឱ្យស្រតូវគន ថ្នទទល

យក និងស្រពមអ្ន,វត

តាមលកខែែឌ ថ្នកច

ចស្នាឡនាោះ។ ឡយងតាមមាស្រតា ៣១២ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖

ស្កមមភាពឯកឡតាភាគី គឺាស្កមមភាពខដលបឡងកើត ខកខស្រប ឬរមលតន

ូវកាតពវកច

ច ឡដាយបងាា ឆនទៈថ្នការចាតខ់ ចង

ស្រទពយឡដាយភាគីមាខ ង ឬឡដាយអ្ន,វតតស្ិទិធខដលបានទទ

តាមកិចចស្នា ឬតាមបញ្ា តតថ្ិ នចាប។

ដូឡចនោះ ការស្រពម

ឡស្រពៀងអាចឡ្ឡវើ Aើងឡដាយឯកឡតាភាគី ដូចាអ្ចចយ

ទន ឬស្កមមភាពឡដាយឡទវភាគីកបា

ន។ ប,ខ៉ា នតចាំឡБោះកច

ស្នាលកទ

ិ វ ិ ការបឡងត

ថ្នការស្រពមឡស្រពៀងខដលមានអាន,ភាពល,ោះស្រតាខតបានឡ្ើកាវ រស្រពមឡស្រពៀងគន ឡៅវ ិ ឡៅ

មករវាងភាគីទង

ពីរ ខដលឡកត

ឡច ពីការដាកស្

ាំឡែើ នង

មាន កឡ់ ទៀតាអ្ក

ទទួលយកនូវស្ាំឡែើ ឡនាោះ។ តាមរយៈ

ឆនទៈរបស្់អ្នកបឡងកើតស្ាំឡែើ នងឆនទៈស្រពមទទួលយកតាមរយៈស្ការវី ។

១.១.១ ្សំ ណើ

ស្ាំឡែើ ាកមមភាពខដលអ្ក

លកបា

នដាកប

ញ្ូជ នឡៅអ្ក

ទិ ឡដើមបឡី ស្ើនវត,ខថ ដលាកមមវត,ថខដលែួលន

ចងបា

ន។ ឡយងតាម មាស្រតា ៣៣៧ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ កថ្នែែឌ ទី១ បានបកស្រាយថ្ន៖ ស្ាំឡែើ គ

ាការស្,ាំបឡងើកតកច

ចស្នាខដលឡ្វើឡAើងឡដាយមានឆនទៈភាជ បែ

ួលនាមយ

នឹងចែ

ងគតយ

,តតក,នងករែី ខដលមាន

ស្ីវការរបស្់ភាគីមាខ ងឡទៀតចាំឡБោះស្ាំឡែើ ឡនោះ។ ក,នងករែី ឡនោះ មាស្រតា ៣៣៦ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ កថ្ន

ែែឌ ទី១ បានឡលើកឡAងថ្ន៖ កិចចស្នាមានអាន,ភាពឡដាយារស្ឡាំ ែើ និងស្ការវី ស្រតូវគន ។

១.១.២ ្កាីវ

ក,នងកិចចស្នាលកទ

រ

ិ ឡនោះ ស្ីវការស្រតូវបានបឡងកើតឡAង

ក,នងឡគលបែ

ងស្រពមទទួលយកការឡស្ើន

ឡAើងរបស្់គូភាគី។ ឡៅក,នង មាស្រតា ៣៣៧ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ កថ្នែែឌ ទ៣

បានបងាា ថ្ន៖ ស្ីវការ

គឺាការបងាា ឆនៈទ ខដលអ្កទទួលស្ឡាំ ែើ យលស្រព់ មចាំឡБោះស្ឡាំ ែើ ឡនាោះ។

១.២ ្មតថភាព

ឡបើឡយងតាមឡគលការែ៍ ស្មភាពថ្នស្មតថភាពទទួលស្ិទិធ មាស្រតា ៦ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន

២០០៧ បានកាំែតថ្ន

៖ របវនតប,គគលស្រគបរ់ ប

មានលកខែៈស្មបតតិអាចកាល យាស្របធានថ្នស្ិទធិ និងកាតពវកច

ចបា

ន។ ក,នងករែី ឡនោះ ការឡ្ើវស្កមមភាពស្រតូវបានឡគឡលើកខលងខតស្កមមភាពមយ

ចាំនួនខតបឡ៉ា ណាណ ោះ ឡដាយចាបបាន

កស្រមត

ស្មតថភាពបគ

គលឡនាោះ ។ ាទូឡៅស្កមមភាពស្រតូវបានឡគឡស្របើចាំឡБោះខតប,គគលពរី ប,ឡ៉ា ណាណ ោះ គឺ បគ

គលខដលមាន

ស្មតថភាពខដលស្រតូវបានឡគផ្ល ឡៅាស្របចាខតបឡណាណ ោះ។

់ស្ិទិធឱ្យឡព ឡល ស្ស្រមាបស្

កមមភាពស្រគបវ់ ស្

័យឡលើកខលងខតស្កមមភាពរស្់

១.២.១ ្មតភាពអែកលក់

ស្មតថភាព ឡៅក,នងនយ

ឡនោះគមា

ននយ

ថ្ន អ្នកលកស្រ់ តូវខតាប,គគលខដលមានស្មតថភាពស្រគបស្រ់ គន

គឺានីតិជន។ ដូឡចនោះ នីតិជនគា

ជនស្រតូវខដលមានអាយ,ស្រគបតា

មការកាំែតរ់ បស្់ចាប។

ឡយងតាម មាស្រតា ១៧

ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី បកស្រាយថ្ន៖ អ្នីតិជន គឺស្ាំឡៅឡៅឡលើជនខដលមានអាយ,ឡស្រកាម ១៨ ឆ្ន ។

ឡបើតាមមាស្រតា

ឡនោះឡគចងប

ងាា ថ្ន ឡដម

បមា

នស្តមថភាពក,នងការទទួលបាននូវស្ិទធិបគ

គលឡនាោះស្រតូវខតមានអាយ,ឡព ឡល ស្រគប

១៨ឆ្ន ឡាំ Aើងឡៅឡទើបអាចមានស្មតថភាពទទួលបាននូវស្ិទ។

ក,នងករែី ឡនោះស្របឡបើស្ិនជនឡនាោះ ចងមា

នស្មត

ភាពឡព ឡល ក,នងការឡ្ើវស្កមមភាពស្រតម

ស្រតូវតាមចាប់ គប

,គគលឡនាោះមន

ស្រតូវបានចាបក

ស្រមត

ស្មតថភាពក,នងការ

ឡ្វើការស្កមមភាព។ តាមមាស្រតា ១៦ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានឡលកើ ឡAងពើ ីជនខដលស្រតូវបានកស្រមត

ស្មតថភាពក,ង

ការឡ្ើវស្កមមភាព ស្ាំឡៅឡៅឡលើអ្នត

ិជន ជនឡៅឡស្រកាមអាណាពាបាលទូឡៅ និងជនឡៅឡស្រកាម

Nិតូបតថមភ។ ក,នងករែី ឡនោះ អ្នីតិជនមានអ្តាត ្ីនភាព នង

មានស្មតថភាពឡព ឡល ក,នងការច,ោះកច

ចស្នាដូច

នីតិជនខដ1។ ដូឡចនោះ អ្នកលកស្រ់ តូវខតាមាច ស្់ឡលើកមមស្ិទធិថ្នស្រទពយ ខដលស្រស្បឡៅនឹងចាប់ ឬវត,ថខដលែួន

បានលក

ឡនាោះ ឡបើមន

ដូឡចាន ោះឡទអ្នកលកស្រ់ តូវទ,កាឡមា្ៈ។ អ្នកលក់ មន

អាចលកស្រ់ ទពយរបស្់ស្Nពទ

ធឡដាយគម នការស្រពម

ឡស្រពៀងពីស្Nពទ

ធមាខ ងឡទៀត ស្រតូវទ,កាឡមា្ៈ ឡដម

បចា

តខចងស្រទពយរបស្់ស្Nពទធល,ោះខតមានការស្រពមឡស្រពៀងគ

ទងពីរឡទើបអាចចាតខ់ ចងក,នងការលកដ

ូរបាន2។

១.២.២ ្មតថភាពអកទ្យិញ

ក,នងនយ

ឡនោះមន

ខមនមាននយ

ថ្ន ឱ្យខត រប

វនតបគ

គល ឬនត

ិបគ

គលស្,ទធខតមានស្មតថភាពក,ង

ការទ

បានទងអ្ស្់ឡនាោះឡទ កមា

នប,គគលមយ

ចាំនួនខដលស្រតូវបានចាបហា

មឃ្លតម

នឱ្យកាល យាអ្នកទិ គឺឡដើមប

ការБរដល់ផ្លស្របឡយជនរបស្់អ្នកលកផ្

ងខដរ។ ាទូឡៅស្មតថភាពរបស្់អ្នកទិ មន

ឆ្ៃ យគន ពីស្មតថភាព

1 ឡយងតាម មាស្រតា ២២ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧

2 ឡយងតាម មាស្រតា៩៧៦ កថ្នែែឌ ទី១ ថ្នស្រកមដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧

របស្់អ្នកលកឡនាោះឡទ ឡដាយែ,ស្ខបលកខតប,គគលមយ

ចាំនន

ប,ឡ៉ា ណាណ ោះខដលស្រតូវបានចាបហា

មឃ្លតមន

ឱ្យកាល យា

អ្នកទិ ។ ឡយងតាម មាស្រតា ៥២៥ កថ្នែែឌ ទី១ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានខចងថ្ន៖

-អ្នកស្រគបស្រ់ គងស្រទពយស្មបតតិតាមចាប់ តាមផ្ូលវត,ោការ ឬតាមកិចចស្នា មន

អាចកាល យាអ្នកទ

ឬាអ្នកទិ ឡដាយការលកឡ់ ដាយបង

យៈអ្នតរការ ី បានឡAើយ។

នូវស្រទពយស្មបតិតខដលែួលនបានទទួលភារកិច

ក់ ឡដាយដទ ល់ែួលន ឬតាមរ

បងាំខ។

-មស្ដ្នតីរាជការខដលទទួលបន,ទក ឬចាតខ់ ចងក,នងការលកឡ់ ដាយបងាំខ ឬទទួលបន,ទកស្រគបស្រ់ គងលកឡដាយ

-ឡៅស្រកម ស្រកឡាបញ្ជ ី ស្រពោះរាជអាា្ និងត,ោការឡផ្សងៗ មនអាចកាល យាអ្នកទិ ឬអ្នកទិ ឡដាយ

ការលកឡ់ ដាយបងាំខ នង

ដទ ល់ែួន

ឬតាមរយៈអ្នតរការវី ត,ថ ឬស្ិទខិធ ដលាកមមវត,ថថ្នវវា

ទខដលែួលនកាំព,ងបាំឡព ការងារ

ឡៅត,ោការខដលែួលនបាំឡព ភារកិចចបានឡទ។

-ឡមធាវ ី ឬារការ ី ខដលកាល យាអ្នកទិ ឬាអ្ក

ទិ ឡដាយការលកឡ់ ដាយបងខាំនូវវត,ថ ឬស្ិទិធខដល

ទកទ

ងនង

ឡរឿងកីាខដលែួលនកព

,ងទទួលបន,ទក។

១.៣ កមវត

ឡៅក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ កមមវត,

គឺា ការឡផ្ទរកមមស្ិទ

ឬស្ិទធិកានកា

បឡ់ លើវត,ថ។ ឧទNរែ៍ ក

បានលកដ

ីAូត១

បលងឱ្

យឡៅបគ

គល ែ ។ ដូឡចនោះ ក មានកាតពវកិចចឡផ្ទរវត,ថ ឬកមមស្ិទធថ្ិ នដីAូតឡិ៍ នាោះ ចាំខែក ែ មាន

កាតពវកិចចស្របគល់ស្របាកថ្់ នថ្ងលដA

កិចចស្នាលកទ់

ូត។ិ៍

ិ នឹងមានស្,ពលភាពឡៅឡពលខដលកាតពវកិចចខដលឡកើតឡច កិចចស្នាឡនាោះ

មានវត,ថមយ

ាកោ

កអា

ចឡ្ើវឡកើតនឹងខដលស្រស្បចាប់ រឡបៀបឡរៀបរយារធារែៈ ឬទាំឡនៀមទមាលបដល

អស្របថ្ព3។

កមមវត,ថ ឡៅក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ គឺាកមវម ត,ថាកោ

ក់ ឡដាយារអ្នកលកមា

នកាតពក

ិចចស្រតូវស្របគល់វត,ថខដលា

កមមត,ថឡៅឱ្យអ្នកទិ ។ ដូឡចនោះ កមមវត,ថឡនាោះស្រតូវខតស្រស្បឡៅតាមចាបខ់ ដលបានកាំែត។

១.៤ នលែលក់ទ្យិញ

ក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ ចន

ួនថ្ងលលកទ

ិ ាកតាត ស្ាំខានប

ផ្,ត។ ឡយងតាម មាស្រតា ៥២១ កថ្នែែឌ ទ

១ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានបកស្រាយថ្ន ភាគីថ្នកិច

នាស្រតូវកាំែតច

ាំនន

ស្របាកថ្់ នថ្ងលលកទ

ិ ឬវ្

កាំែតច

ាំនួនស្របាកឡ់ នាោះ ឡៅក,ង

កិចចស្នា។ ចាំខែកឡៅក,ង

កថ្នែែឌ ទី២ ថ្នមាស្រតាដខដល បានឡលើកឡAើងថ្ន

ចាំនួនទក

ស្របាកថ្់ នថ្ងលលកទ

ិ អាចស្រតូវបានកែ

ត់ ឡដាយឡយងឡៅតាមតថ្មលថ្នទាំនិ ណាមយ

ឡៅទីផ្ារក,ង

ឡពលបច,ចបបនន ឬ អ្នាគត ឬ ឡដាយខផ្អកឡលើការវាយតថ្មលខដលឡ្វើឡដាយតតិយជនខដលស្រតូវបានឡស្រជើស្ឡរស្

តាម

3 ឡយងតាម មាស្រតា ៣៥៧ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧

រឡបៀបកែ

តឡ់ ដាយគូភាគី។ បនាទ បម

កឡៅក,នងកថ្នែែឌ ទ៣

ថ្នមាស្រតាដខដលបានបញ្ញជ កថ្ន

ភាគីថ្នកិចចស្នា

អាចកាំែតច

ាំនន

ថ្ងលលកទ

ិ ឡដាយបងាា ចាំនួនថ្ងលឡដើមពិតស្របាកដ ឬ ឡដាយឱ្យអ្នកទិ បង្

នោភ ខដលមន

កាំែតឡ់ ពល ឬ្នោភមយ

ជីវត

បាន។

ក,នងករែី ឡនោះ មានឡស្ចកាីអ្Б

វនាវ ឡលែ ០០១.ស្Nវ. របស្់ស្រកស្ួងឡស្ដឋកច

ច នង

Nិរញ្ា វត,ថចាំឡБោះ

មាច ស្់អាជីវកមមអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ដីAូតិ៍ ឡដើមបឡី លើកមពស្់ាម រតីចូលរម

ាមយ

រដាឋ ភបា

លកម,ពាក,នងការអ្ន,វតតវធា

នការ

បនាទ ននា

នាស្ាំឡៅកាតប

នថយផ្លបោះ៉ា Бល់អ្វជ

ជមានពីការរក

រាលដាលថ្នជាំងឺរោកផ្ូលវដឡងាើម្ៃន្

ៃរ COVID-19

មកឡលើស្ងគម និងឡស្ដក

ិចចកម,ពា ពិឡស្ស្ឡដើមបជ

ួយដល់កមមករ-និឡយជិកខដលទទួលរងនូវការពយរួ ការងាររយៈ

ឡពលែ

ឬបាតប

ងកា

រងារ ឡNើយមានការលាំបាកក,នងការបងរមលស្់ថ្ងលផ្ទោះ ាមយ

បណាា ស្រក

N˜,នអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ដីAូត

ស្រកស្ួងឡស្ដឋកច

ចនិងNិរញ្ា វត,ថ ស្ូមអ្ាំБវនាវដល់ស្រកម

N˜,នអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ដីAូតិ៍ ពន

ិតយលទធភាពដូចខាងឡស្រកាម៖

១.ផ្ាល់ភាពទនភន

អ្ាំពីលកខែែឌ ថ្នការបងស្រ់ បាកច

ាំឡБោះការទិ លាំឡៅឋានរបស្់កមមករ-នឡិ យជិតណា

ខដលទទួលរងផ្លបោះ៉ា Бល់ដូចបានគូស្បញ្ញជ កខាងឡលើ

២.ឡ្វើការបញ្,ច ោះថ្ងលផ្ទោះក,នងកស្រមត

ស្មស្រស្ប ែែៈខដលរដាឋ ភបា

លកម,ពាបានស្ឡស្រមចផ្ល

់ការឡលើកខលង

ពនធស្របថ្នបស្រ់ តាឡលើការឡផ្ទរកមស្

ិទធិ ឬស្ិទិធកានកា

បដីAូតិ៍ (លាំឡៅឋានស្រគបស្រ់ បឡភទ) ខដលមានតថ្មលឡស្ើម ឬទបាង

៧០.០០០ (ស្របាព

ីរម,ន

) ដ,ោល រអាឡមរក

ក,ង

រយៈឡពល ០១ឆ្ន ។

ថ្្ែកទ្យី២ ទ្យណឌ កមមនន្ការបសងកើត

ឡៅក,នងការបឡងតនូវកចចស្នាលក-់ ទិ ា្មមតាស្រតូវខតមាននូវទែឌ កមមរវាងអ្នកលក់ នង

អ្នកទិ នូវ

ស្កមមភាពទងឡាយដចូ ា៖ ឡមា្ភាព និងការលប, ឡចាល ឡៅឡលកិើ ចចស្នា ស្កមភា

ពឯកឡតាភាគី។

២.១ ការលបសោល

ឡៅក,នងករែី ខដលស្កមមភាពអាចល,បឡចាលបានឡនាោះ ឡគអាចល,បឡចាលស្កមមភាពឡនាោះបាន។

ស្របស្ិនឡបើបគ

គលណាបានបងាា ឆនទៈឡដាយមានវកា

រៈ ឡដាយារការភនតស្រចAាំ ការឆឡបាក ការគាំរាមកាំខNង នង

ការបងាា ឆនទៈស្រតូវបានឡ្ើវឡAងឡដាយអ្ាំឡពើឡឆលៀតឱ្កាស្ឡដាយមានឡគលបាំែងឡកងយកចាំឡែ Nួស្ឡNត,

ាអាទិ៍ ឡនាោះគតអាចលប, ឡចាលកិចចស្នាបាន4។

២.២ សមឃភាព4

ឡគលបាំែងថ្នឡមា្ភាព គឡឺ ដើមបក

,ាំឱ្យមានកិចចស្នា ឬ ស្កមមភាពឯកឡតាភាគី (អ្ចយច

ទន ាអាទ)

ខដលផ្,ទយនឹងបញ្ា តិតអ្ន,វតតន៍ឡដាយបងាំខ ឬស្ណាា បធា

ន បា

ធារែៈ និងទាំឡនៀមទមាល បល។

ដូឡចនោះ ជនណាកអាច

4 ឡយងតាមឡស្ចកាីពនយល់ស្រកមរដឋបបឡវែី ភាគ១ និងភាគ២ ចាំន,ច ២.២ និង២.៣ ទាំពរ

១០៩

អ្ោះអាងពីឡមា្ភាពថ្នស្កមភា

ពឡនាោះបានស្រគបឡ់ ពល។ ឡមា្ភាព មន

បាតប

ងអា

ន,ភាពឡដាយារការកនលង

ផ្,តថ្នឡពលឡវោឡAើយ។ ស្កមមភាព ខដលចាតទ

,កាឡមា្ៈ មន

មានអាន,ភាពតាង

ពីដាំបង

ចាបព

ីឡពលឡ្

ស្កមមភាព។ ស្របស្ិនឡបើភាគបា

នអ្ន,វតតន៍កាតពក

ិចច ឡដាយខផ្អកឡលើកិចចស្នាខដលស្រតូវទ,កាឡមា្ៈ ាទូឡៅភា

គីមាខ ងឡទៀតស្រតូវស្ងតាវកាលិកឡនាោះមកវ ិ ឡដាយខផ្អកឡលើឡស្ចកាីចឡស្រមន

ឡដាយឥតឡNត,។ កប

,ខ៉ា នត ឡយងតាម

មាស្រតា ៧៤១ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានខចងថ្ន៖ ឡៅកន,ងករែី ខដលមានការទមទររបស្ប,គគលខដល់

បានែូចខាតផ្លស្របឡយជន៍ ចាំឡБោះប,គគលខដលបានទទល

ផ្លស្របឡយជនឡ៍ នាោះ ផ្,ទយនឹងរឡបៀបឡរៀបរយាធារ

ែៈ ឬ ទាំឡនៀមទមាល បល

ឡAើយ។

អ ឬ ចាបខ់ ដលទកទ

ងឡៅនឹងាធារែៈ ការទមទរឱ្យស្ងឡនាោះព,ាំស្រតូវបានអ្ន,ញ្ញា ត

២.២.១ សមឃភាពនន្កច្ច្ន្ាលក់ទ្យិញ

ឡៅក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ ឡបម

នឡគរពឡៅតាមលកខែែឌ ឬឡគលការែ៍ ឡនាោះឡទ កិចចស្នាស្រតូវទ,កា

ឡមា្ភាព។ ដូឡចនោះ អាចចាតទ

ដូចខាងឡស្រកាម៖

,កថ្នាឡមា្ភាព ល,ោះស្រតាខត កិចចស្នាលកទ

ិ ទង

ឡាយឡនាោះ មានលកខែៈ

-អ្នកលក់ គឺលកវ់ ត,ថដថ្ទខដលមន

ខមនារបស្់ែួលន មន

ខមនាកមមស្ិទិធរបស្់ែួន

(ក,ង

ករែី ខដលអ្នក

លកមន

អាចឡ្ើកាវ រឡផ្ទរនូវកមស្

ិទិធឡៅឱ្យអ្នកទិ បាន)

-អ្នកលក់ គឺលកវ់ ត,ថខដលាស្Nកមមស្ិទធិឡដាយមន

មានការស្រពមឡស្រពៀងណាមយ

-អ្នកលក់ គឺលកវ់ ត,ថ អ្វភា ស្Nកមមស្ិទិធណាមាន ក។់

គ ខដលមន

អាចឡ្ើវការបាំខបកកាលដីបាន ឡដាយារមន

មានការស្រពមឡស្រពៀងព

ជំពូកទ្យី២

អាន្៉ុភាពនន្កិច្ច្ន្ាលក់-ទ្យិញដ្ីឡត

កិចចស្នាខដលបឡងកើតឡAើងឡដាយឡគរពតាមលកខែែឌ ខដលចាបបា

ន កាំែតគ

ឺវាមានអាន,ភាពចាំឡБោះ

គូភាគីថ្នកច

ចស្នា។ អាន,ភាពថ្នកិចចស្នាលកទ

ិ ឡនោះ គឺាការឡផ្ទរកមមស្ិទ

ស្ិទិធឡៅឡលើកមមវត,ថថ្នកិចចស្នា

លកទ

ិ ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមឡគលកាែ៍ ទូឡៅខដលបានកាំែតក,ង

មាស្រតា ១៣៣ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ខដលខចង

ថ្ន ការបឡងកើត ការឡផ្ទរ នងការខកខស្របនូវស្ទធិិ ស្របតសកយ ស្រតូវមានអាន,ភាព តាមការស្រពមឡស្រពៀង ឡNយការើ បឡងកតើ ការឡផ្ទរ

និងការខកខស្របនូវ ស្ិទធិស្របតសកយស្រតូវមាននូវអាន,ភាពតាមការស្រពមឡស្រពៀងរវាងភាគី។ មាស្រតា ៥២៨.២ ថ្នស្រកមរដឋ

បបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ឡបើកមមវត,ថថ្នកិចចស្នាលកទ

ិ ា ស្ិទធិឡលើស្រទពយស្មបតិត ឡស្រៅពីកមមស្ិទធិ ការឡផ្ទរ

ស្ិទធិទង

ឡនាោះ ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមឡគលការែ៍ ទូឡៅខដលទកទ

ងនិងការឡផ្ទរស្ិទន

ីមយ

ៗឡនាោះ។

ថ្្ែកទ្យី១ ្ទ្យធិ ន្ិងកាតពវកិច្ចរប្អែកលក់ ន្ិងអែកទ្យិញ

ាទូឡៅ អ្នកលក់ និងអ្ក

ទិ ស្រតូវទទួលបាននូវស្ិទធិ នង

កាតពវកិចច ដូចៗគន ក,នងការស្របកបរបរអាជីវកម

ឡរៀងៗែួលនដូឡចនោះ ឡបើឡយងតាម មាស្រតា ៦ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ស្រគបរ់ ប

វនតប,គគលមានលកខ

ែៈស្មបតតិអាចកាល យាស្របធានថ្នស្ិទធិ និងកាតពវកច

ចបាន។ ក,នងកិចចស្នា បានបឡងត

ឱ្យមានចែ

ងគិតយ,ត

មយរវាងគូភាគី ឡNើយកបានចងកាតពវកិចចរបស្គូ់ ភាគីឡៅវ ិ ឡៅមក ឡៅឡពលឡនាោះស្ទិធិ របស្គូ់ ភាគីស្រតូវបាន

ឡកើតឡAើងស្រស្បឡពលឡនាោះផ្ងខដរ ឡNើយការឡស្របើស្របាស្់ស្ិទធិ និងការអ្ន,វតតករែី យកិចច ស្រតវូ ឡ្ើវឡAើងឡដាយស្,ចចរត

ខផ្អកតាមភាពឡាម ោះស្រតង់ (មាស្រតា ៥ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧)។ ឡៅក,ង

កាតពក

ិចច កបា

នចងភាជ បរ់ វាងប,គគល

ពីរនាក់ នង

ឡស្រចើននាក់ ឡNើយភាគីឡដើមបែ

, លមានស្ិទិធបងាំខកូនបែ

, លឱ្យស្ងនូវតាវកាលិកណាមយ

ខដលកូន

បាំែ, លបានជាំБកែួន។

ស្ិទធិរបស្់ប,គគលស្រគបរ់ ប

ស្រតូវបានចាបកា

រБរ។ ការការБរនីតិប,គគលអ្តតវស្

័យឡនោះ ស្រតូវបានកែត

ឡដាយមាស្រតា ៤ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ ផ្ងខដរ ឡដាយបានខចងថ្ន៖ ឡទោះបីាស្ិទក

ឡ៏ ដាយ កព

,ាំស្រតូវបានអ្ន,

ញ្ញា តតឱ្យឡស្របើស្របាស្់ឡដាយបាំБនឡAើយ។ ឡៅក,នងករែី ខដលបានឡស្របើស្របាស្់ស្ិទ ឡដាយបាំБនNស្ពីួ ទាំNថ្នាំ ការ

ការБរ ខដលស្រតូវបានបញ្ា តតិទ,ក មនអាចទទួលាគ លអានភាព,់ ថ្នការឡស្របើស្របាស្ស្ទិិ់ ធឡនាោះឡAយ។ើ មាស្រតា ១០ ថ្ន

ស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ស្ិទិ

,គគល ស្ាំឡៅឡៅឡលើស្ិទិធខដលមានអ្តថនយ

Бកព

នធនិងជីវត រប

កាយ ស្,ែភាព ឡស្រភា

ព នងិ ស្ិទិធឡផ្សងឡទៀតខដលទកទ

ងនិងស្ិទធិលកែ

ៈប,គគល។

១.១ ្ទ្យធិ ន្ងកាតពវកិច្ចរប្អកលក់

ក,នងករែី ឡនោះ អ្នកលកស្រ់ តូវមានស្ិទធិ នង

កាតពក

ិចច ឡផ្ទរនូវស្ិទធិឡលើស្រទពយខដលបានលកឡ់ ៅឱ្យអ្នកទិ ក,នង

ឡពលឡវោខដលបានកែ

តក,ង

កិចចស្នា ឡបើឡយងតាម មាស្រតា៥១៥ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន

៖ អ្នកលកមា

នករែី យកច

ចស្រតូវឡផ្ទរកមមស្ិទធិឡលើស្រទពយស្មបតតិ ឬស្ិទធិឡផ្សងឡទៀត ឱ្យឡៅភាគីមាខ ងឡទៀត និងស្ិទដ

ថ្ទ

ឡទៀតខដលអ្ក

លកមា

នកាតពក

ិចចស្របគល់ឡៅឱ្យអ្នកទិ ។ ឡបើឡទោះបីាមាននូវកាតព

ចចខបបឡនោះកឡ៏ ដាយ អ្នក

លក់ ឡៅខតមានស្ិទិធ ឡដើមបឡី ស្របើស្របាស្់នូវខដលស្រតូវបានអ្កទិ បានបាំБននូវកិចចស្នា។

១.១.១ ្ទ្យធិជ្ជ៉ុល

ក,នងករែី ខដលអ្ក

លកស្រ់ បគល់វត,ថខដលមានវកា

រៈ មន

នឹងស្របគល់អ្នកលកអា

ចឡ្វើការជស្

ជ,លម,នឡពល

កាំែតបា

ន ឡដាយទាំNាំថ្នការែូចខាតឡនាោះមន

បោះ៉ា Бល់្ន

្ៃរដល់អ្នកទិ ។ ប,ខ៉ា នតក,នងករែី ឡនោះអ្ក

ទិ មន

ស្រតូវ

បានឡ្វើការរារាងនូវការស្ទមទរាំ, ស្ែាំ ងថ្នការែូចខាតឡនាោះឡAយ។ើ ឡបើឡយងតាម មាស្រតា ៥៤១.១.២ ថ្នស្រកម

រដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ក,ង

ករែី ខដលអ្ក

លកស្រ់ បគល់វត,ថខដលមានវកា

រៈ ម,នឡពលកាំែតស្រ់ តូវ

ស្របគល់ អ្នកលកឡ់ នាោះអាចជស្

ជ,លវកា

រៈរNូតដល់ឡពលកែ

តឡ់ នាោះបាន ។ ប,ខ៉ា នាអ្នកទិ មន

ស្រតូវបានរារាង

ក,នង

ការអ្ន,វតតស្ិទិធទមទរស្ាំែងថ្នការែូចខាតឡAើយ។ ដូឡចនោះឡយងតាម មាស្រតា ៥៤១.៣.៤ ថ្នស្រកមរដបបឡវែី ឆ្ន

២០០៧ បានខចងថ្ន៖ ឡទោះបីាឡស្រកាយឡពលកែ

តស្រ់ តវូ ស្របគល់កឡ៏ ដាយ អ្នកលកអា

ចជួស្ជ,លវកា

រៈទង

អ្ស្់

ឡដាយឡច ចាំណាយឡដាយែួន

ឯងបាន ល,ោះស្រតាខតមន

បណាា លឱ្យមានការែូចខាតផ្លស្របឡយជនN

ួស្ឡNត,

ដល់អ្នកទិ ។ ប,ខ៉ា នតអ្ក ឡAើយ។

ទិ មន

ស្រតូវបានរារាង

ក,នងការអ្ន,វតតស្ិទធិរោ

យ និងស្ិទ

មទរស្ាំែងថ្នការែូចខាត

១.១.២ ្ទ្យទា

មទារឱ្យស្របគលន់ លែទ្យញ

ដ្ឡត

ក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ តស្រមូវឱ្យមានការកែ

តពត

ស្របាកដនូវតថ្មលថ្នការលកទ

ិ ។ ឡយងតាម មាស្រតា

៥២១.១ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ឡៅក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ គឺាខផ្នកដស្

ាំខានថ្់ នថ្ងលលក

ទិ ខដលភាគថ្ី នកច

ចស្នាស្រតូវខតកែ

តចន

ួនស្របាកថ្់ ងលឡដម

ពិតស្របាកដ ថ្នថ្ងលលកទ

ិ ឬវ្

ីកែ

តចាំនួនស្របាក

ឡនាោះ និងឡដើមបធា

នានូវស្,ពលភាពនូវក,នងកិចចស្នា។ មាស្រតា ៥២១.២ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន

៖ ចាំនួនទក

ស្របាកថ្់ នថ្ងលលកទ

ិ ឡដាយឡយងឡៅតាមតថ្មលថ្នដAី ូតឡិ៍ ៅក,ង

ទីផ្ារនាឡពលបច,ចបបនន ឬអ្នាគត ឬ

ឡដាយខផ្អកឡៅឡលើការវាយតថ្មលខដលឡ្ើវឡដាយតតិយជនខដលស្រតូវបានឡស្រជើស្ឡរស្

គី។

តាមរឡបៀបកែ

តឡ់ ដាយគូភា

មាង

វ ិ ឡទៀតភាគថ្ី នកច

ចស្នាអាចកែ

តចាំនួនថ្ងលលកទ

ិ ឡដាយបងាា ចាំនួនថ្ងលឡដើមពិតស្របាកដ ឬ

ឡដាយឱ្យអ្នកទិ បង្

នោភ ខដលកែ

តឡ់ ពល ឬ្នោភមយ

ជីវត

បាន។

ឡបើឡមល

ឡៅតាមរយៈស្ិទធិ និងកាតពវកច

ច ឡនោះ គឺអ្ក

លកមា

នស្ិទិធទមទរឱ្យអ្នកទិ បងថ្់ ងៃទិ ក,នង

ករែី ខដលអ្នកទិ មន

បានបងថ្់ ងលឡៅតាមឡពលឡវោខដលអ្នកលកបា

នកាំែត់ ាមយ

និងទីកខនលងពត

ស្របាកដ

ាកោ

កណា

មយឡៅឡពលខដលគូភាគីទង

ពីរបានឡ្ក

ិចស្

នាឡនោះ ឡNើយករែី ឡនោះមន

អាចអ្ន,វតតន៍បានឡទ

ស្របស្ិនឡបើមន

ទនដ

ល់ឡពលឡវោខដលបានកាំែតស្រ់ តឹមស្រតូវនូវថ្ងលលកទ

ិ ឡនាោះឡទ។

មាស្រតា ៥២២ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ចាំឡБោះឡាN,˜យខដលស្រតូវចណា

យក,នងការឡ្

កិចចស្នាលកទ

ិ ភាគីទង

ស្ងខាងស្រតូវឡច ថ្ងលឡស្ើមៗគន ទង

អ្ស្់ ដូចា៖ ឡាN,˜យឡ្

ិែិត ឬឡាN˜,យឡផ្ស

ងៗរម

មាន លិែិតយថ្នភត

និងកិចចស្នាាឡដម

។ ឡៅក,នងកច

ចស្នាលកទ

ិ ស្រតូវឡ្វើឡAើងស្ស្រមាបផ្ល

ស្របឡយជនរ៍ បស្់គូភាគី ឡៅក,ង

ករែី កាំែតឡ់ ផ្សងដថ្ទពឡី នោះ ឬមន

បានកែ

តទីថ្ទពីឡនោះឡទ គឺអ្ក

ទិ ស្រតូវខត

ទទួលបន,ក

ស្ងនូវស្ាំែងទង

អ្ស្់ខដលអ្ក

លកបា

នចាំណាយ។ មាង

វ ិ ឡទៀត ឡាN,˜យស្ស្រមាបនត

ិវ្

ចាបា

ចឡ់ ដើមបឱ្

យអ្នកទិ ឡ្ើវលទធកមមនូវស្ិទធិឡដាយពិតស្របាកដ មានដូចា ការច,ោះបញ្ជ ីខដលាលកខែែឌ ឡដើមប

បឡងកើតអាន,ភាពថ្នការឡផ្រទ កមស្

ិទិធដីAូតឡិ៍ ដាយការស្រពមឡស្រពៀង ការច,ោះបញ្ជ ីខដលលកខែែឌ តតាង

ថ្នការបឡងើកត ការ

ឡផ្ទរ និងការខកខស្របនូវស្ិទិធស្របតយកសឡស្រៅពីករែី ថ្នការឡផ្រទ កមមស្ិទិធឡលើដីAូតឡិ៍ ដាយការស្រពមឡស្រពៀង ការជូនដែឹ ង

ខដលាលកខែែឌ តតាង

ថ្នអ្ន,បបទនស្ិទិធឡលើបាំែ, ល គឺាឡាN˜,យស្ស្រមាបអ្

ន,វតតន៍កាតពវកិចច មន

ខមនា

ឡាN˜,យស្ស្រមាបប

ឡងកើតកច

ចស្នាឡទ ឡNត,ឡនោះឡNើយ ស្របស្ិនឡបើគម នការស្រពមឡស្រពៀងរវាងភាគីឡទ ាឡគលការែ

ឡាN,˜យឡនោះគឺាបន,ទករបស្់អ្នកលក5់ ។

១.១.៣ ្ទ្យត

វ៉ា ឱ្យអន្៉ុវតតស្រពមោែ ន្ិង្ទ្យ

ធិតវ៉ា សដ្ឋយមន្ការបារមភ

មាស្រតា ៥៥១.១ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ស្ិទិធតវា៉ា ឱ្យអ្ន,វតន

ស្រ៍ ពមគន គឺាស្ិទិធខដល

ចាបបា

នផ្ាល់ឱ្យអ្នកលក់ ក,ង

ឡគលបាំែងរកាការБរអ្ក

ទិ ខដលមន

ស្រពមអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមការស្រពមឡស្រពៀងថ្ន

កិចចស្នា។ តាមរយៈថ្នស្ិទធិឡនោះ៖ អ្ក

លកអា

ចស្របខកកមន

ស្រពមឡផ្ទរស្ិទិធខដលាកមមវត,

និងមន

ស្រពមស្របគល់វត,

ខដលាកមមវត,ថឡៅអ្នកទិ បាន រNូតដល់ឡពលអ្នកទិ បានផ្ាល់ការស្ង ចាំឡБោះកាតពវកិចប នា។

ងថ្់ ងល ក,នងកច

ចស្

១.១.៤ ្ទ្យធិតវ៉ា សដ្ឋយមន្ការបារមភ

ឡៅក,នងស្របតប

តិតការលកទ

ិ ដA

ូតិ៍ អ្នកលកអា

ចនិងមានការបារមភ និងទមទរនូវការអ្ន,វតតឡដាយបង

ស្រពមគន ឡដាយារខតកាំN,ស្របស្់អ្នកទិ ខដលមានការកងោះវ នូវស្រទពយ្ន ឬ្នកសយ

ស្រពមទង

កងវោះនូវស្រទពយ

ស្មបតតិឡស្រកាយពីបានឡ្ើវកិចចស្នាាមយ

គន រច

។ ក,នងករែី ឡនោះអ្នកលកអា

ចនឹងបដិឡស្្ឡចាលនូវរាល់ការ

5 ឡយងតាមមាស្រតា ៥២២ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

២០០៩-២០១០។

០០៧ និងឡយងតាមឡស្ចកាីកាំែតច

ាំឡБោះមាស្រតានីមយ

ៗថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន

ទមទរឡផ្ទរនូវកមមស្ិទធិឱ្យឡៅអ្នកទិ ឡដាយអ្ន,វតតស្រពមគន នូវស្ិទធិតវា៉ា ។ ឡទោះបីាយ៉ា ងណា ក,ងករែី ខដល

កាតពវកិចចរបស្់អ្នកទិ ឡនាោះ មន

ទនដ

ល់ឡពលស្រតូវស្ង ឬករែី ខដលមានការអ្ន,វតតស្ិទធិស្រពមគន ក,ង

ការឡផ្ទរស្ិទ

ឬកកា

តពក

ិចចស្រតូវស្របគល់ាមន

ការអ្ន,វតតភាគឡស្រចើនក,នងស្របតិបតតិការលកទ

ិ ឡនាោះ អ្នកលកម

នអាចអ្ន,វតតន៍នូវ

ស្ិទធិឡនោះបានឡនាោះឡទ។ មាស្រតា ៥៥១.២ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ឡទោះបីអ្នកលកបា

នអ្ន,វតតន៍

ឱ្យអ្នកទិ មានឡពលកែ

តឡ់ ដើមបស្

ងថ្ងក

មមវត,ក

ឡ៏ ដាយ ស្របស្ិនឡបើអ្នកទិ បាន្នកសយ

ឬបានកាល យឡៅាមាន

កងវោះនូវស្រទពយ្ន ឡស្រកាយឡពលឡ្វើកិចចស្នាលកទ

ិ ឬ បានោកន

ូវកងវោះថ្នស្រទពយ្ន មន

ឡពលឡ្ើវក

ចស្នាកអ្នក

លកអា

ចស្របខកកមន

ឡផ្ទរស្ិទធិ និងមន

ស្របគល់កមមវត,ថឡនាោះបានខដរ។ ឡលើកខលងខតករែី ខដលអ្នកទិ បានដាកស្រ់ បា

តិឡភាគ ឬចាតខ់ ចងវធា

នការឡដើមបរី មលតកា

របារមភឡនាោះ។

១.១.៥ ្ទ្យធិទ្យទ្យល្ល

ក,នងស្ិទិធទទួលផ្លឡនោះ ឡយងតាម មាស្រតា ៥៥៣ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ផ្ល្ម

ាតិ ាកមមវត,ខថ ដលឡកត

ឡច កិចចស្នាលកទ

ិ រម

មានផ្ល្មមាតិ នង

ផ្លស្,ីវល

។ កមមវត,ថឡនោះស្រតូវបានចាប

កាំែតផ្

ាល់ស្ិទធិឱ្យអ្នកលកអា

ចទទួលបានស្ិទិធឡនាោះ។ ស្ិទិធឡនោះបានផ្ាល់ឱ្យអ្នកលកទ

ទួលបាននូវផ្ល្មមាត

ខដលឡកើតឡច ពីកិចចស្នាលកទិ នូវឡស្រកាយឡពលផ្លឡនាោះឡកើតម,នឡពលខដលបានស្របគលវ់ តថ,ឡៅឱ្យអ្នកទិ ។

តាមរយៈថ្នស្ិទឡធិ នោះបានកែ

តភា

ពស្រស្បចាប់ នង

យ,តត

មចាំឡБោះអ្នកលក់ ឡដាយឡNត,ថ្នកមមវត,ថ្ថ នកិចចស្នា

ឡនាោះមន

ទនឡ់ ផ្ទរឡៅឡAើយ ឡNត,ឡនោះ អ្នកលកឡ់ ៅខតាកមមស្ិទិធករ ឬាអ្នកកានកា

បកមមវត,ថឡនាោះដខដល។ មាង

វ ិ ឡទៀត ផ្ល្មមាតិឡនាោះឡកើតឡច ពីការែិតែាំស្របឹងខស្របងខងរកា និងការស្រគបស្រ់ គងពីអ្ក

លកឡ់ នាោះពីមន

មករNូ

ត។ ករែី ឡនោះអ្នកលកកមា

នស្ិទិធទទួលបានផ្លស្,ីវល

ពីកមមវត,ថថ្នការលកឡ់ នាោះផ្ងខដរ ដូចាថ្ងវ

ួលខដល

ទទួលបានមន

ឡពលស្របគល់នូវកមមវត,ថាឡដម

ថ្នកច

ចស្នាលកទ

ិ ឡៅឱ្យអ្ក

ទិ ។ ប,ខ៉ា នា ក,នងករែី ខដលមានកិច

ស្រពមឡស្រពៀងពិឡស្ស្ាមន

រវាងគូភាគីថ្នកិចចស្នាខដលមានែលឹមារផ្,ទយពីការកាំែតា

ម,នថ្នចាប់ កមមស្ិទករ

ថ្នផ្ល្មមាតិឡនាោះ ស្រតូវកែ

តតា

មកិចចស្នាថ្នកិចចស្រពមឡស្រពៀងរបស្់ភាគីាឡរឿងខដលស្មឡNត,ស្មផ្លនឹង

ទទួលាគ ល់ថ្នការបងាា ឆនៈទ ឡដាយភាពឡាម ោះស្រតងថ្់ នការលោះបងស្

ិទធិរបស្់គូភាគីណាមយ

ថ្នកិចចស្នាឡដើមប

ស្ស្រមួលដល់ការលកទ

ិ ឱ្យមានស្របស្ិទធិភាពែពស្់ ក,ង

ឡពលខដលទទួលបាននូវស្ិទធិ អ្នកលកស្រតូវខតឡគរពឡៅ

តាមកាតពវកច

ងឡាយខដលបានកាំែតន

ូវក,ង

ចាប។

១.២ កាតពវកិច្ចរប្អកលក់

ឡៅក,នងកាតពកិចចរបស្អ្់ នកលក់ ឡយងតាមស្របកាស្ ឡលែ ០៨៩ ស្Nវ.ស្របក ច,ោះថ្ងទ

ី២០ ខែមករា ឆ្ន

២០២០ ស្ីាពី ការស្រគបស្រ់ គងអាជីវកមមអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ដីAូតិ៍ បានបភ លិែិតអ្ន,ញ្ញា តតអាជីវកមមាម នកាតពវកិចច ដូចខាងឡស្រកាម៖

លថ្ន

៖ មាច ស្់អាជីវកមមខដលទទួលបានអាា្ បែណ ឬ

-ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឱ្យបានស្រតម

ស្រតូវតាមែឹលមារដូចមានខចងក,នងស្របកាស្ឡនោះ

-ស្រតូវបងាា ពតមា

ទ

នអ្បបបរមាដូចមានខចងក,នងស្របការ១៧ ដល់អ្នកទិ ក,ង

ឡពលច,ោះកិចស្

នាលក-

ស្ាំែង

-ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឱ្យបានស្រតម

-ស្រតូវច,ោះបញ្ជ ីពនធដារ

ស្រតូវឡៅតាមលកខែៈបឡចក

ឡទស្ថ្នការឡរៀបចាំខដនដី នគរប

នីយកមម និង

-ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមកាលវភា

គបងស្រ់ បាក់ ដូចមានភាជ បា

ឧស្មពន

ធថ្នស្របកាស្ឡនោះ

-ស្រតូវអ្ន,វតតន៍កាតពវកច

យបានចបស្

ពវស្រគបដ

ូចមានខចងក,នងកិចចស្នាលក-់ ទ

-ស្រតូវបាំខបកកាលដីឡៅតាមចន

ួនលាំឡៅឋាន ឬដីAូតខិ៍ ដលស្រតូវអ្ភវិ ឌ្ឍ

-ស្រតូវឡលើកាល កស្ញ្ញា អ្ពីគឡស្រមាងអ្ភវិ ឌ្ឍន៍របស្ែនួ់

ឡដាយបងាា គាំនូរបង

ថ្់ នគឡស្រមាងអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ នងទ

តាងខដលឡស្រគងអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ឡនាោះស្ិថតឡៅ

-ស្រតូវឡផ្ទរឡ្ម ោះឡលើវញ្ញា បនបស្រតស្មាគ លមា់ ច ស្ដ់ ីAតូ ិ៍ ឬចាំខែកឯកជនថ្នអ្គគ ស្Nកមស្

ិទធិ ជូនអ្ក

ទិ ឡស្រកាយឡពលបានបងស្រ់ បាកស្រ់ គបចនួន

ឡនោះ។

-ស្រតូវផ្ាល់របាយការែ៍ មកស្រកស្ួង ឬមនរីទ ឱ្យបានស្រតឹមស្រតូវ នង

ឡទៀតទតដ

ូចបានកាំែតក,ង

ស្របកាស្

១.២.១ កាតពវកិច្ទ្យ

ូសៅរប្អ

ែកលក់

អ្នកលកស្រតូវមានកាតពក

ិចចអ្ន,វតតន៍ដាចខា

តក,នងការធានានូវស្កមមភាពរបស្់ែួ

ឡដម

បឱ្

យអ្ក

ទិ អាច

ឡស្របើស្របាស្់បាននូវការស្ឡស្រមចចិតតរបស្់ែួន

។ ឡយងតាម មាស្រតា ៥៣០ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន

៖ អ្នកលកមា

នកាតពវកិចចស្រតូវឡផ្ទរនូវស្រទពយខដលែួន

បានលក់ ស្រតូវស្របគល់ដីAូតខិ៍ ដលបានលក់ ស្រតូវរកាទ,កនូវដីAូត

ខដលបានលករ់ Nូតដល់ឡពលស្របគល់ ស្រពមទង

ស្រតវូ ស្របគល់លិែិតឡផ្សងៗខដលចាបា

ចឡ់ ដម

បបញ្ញជ កន

ូវស្ិទធិ ចាំឡБោះ

អ្នកទិ តាមកិចចស្នា នង

ការធានានូវស្ិទធិថ្នកមមស្ិទធិ (មានវកា

រៈថ្នវត,ថ ឬធានាចាំឡБោះការរខា

ន)។ ករែី ឡនោះ

ឡដើមបធា

នានូវអ្ក

ទិ អាចឡស្របស្រើ បាស្់ និងអាស្រស្័យផ្លបានឡៅឡលើវត,ថខដលចងបា

១.២.២ កាតពវកិច្ចពន្យល់

នឱ្យបានទនឡពលឡវោ។

ក,នងកិចចស្នាស្រតូវខតមាននូវកាតពវកិចព

នយល់ដល់ភាគ

យបានចាស្់ោស្់ឡៅតាមនីតិវ្

ីថ្នកិចចស្នា។

មាស្រតា៥២៩ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ កាតពវកិចទ

ូឡៅ គឺាខផ្នកដស្

ាំខានមយ

របស្់អ្នកលក

ស្រតូវខតមានពតមា

នឱ្យបានចាស្់ោស្់អ្ាំពីវត,ថថ្នកមមវត,ថថ្នការលកទ

ិ ដូចឡនោះឡដម

បឱ្

យកាតពវកិចចឡនោះរលូនអ្ក

លកស្រ់ តូវមានកាតពវកិចព

នយល់ឱ្យបានចាស្់ោស្់នូវការស្របតិបតិតការលកទ

ិ ដីAូត។

អ្នកលកមា

នកាតពវកច

ស្រតូវពនយល់ឱ្យបានចាស្់ោស្់ នូវែម

ារថ្នស្ិទធិក,ង

ការទទួលបន,ក

ការធានា ឡដាយគម នការបញ្ញច ាំ គម នការឡផ្ទរ

ស្ិទធិ គម នការឃ្លតទ

,ក នង

គម នការាបប

ន,ក

ឡៅ្នាគរ ឬ ស្ិទិធថ្នកមមស្ិទិធឡលើកមមវត,ថថ្នការលកទ

ិ និងខដល

កាំែតថ្់ ងលថ្នដីAូតិ៍ ឡដាយគម នាបវ់ វា

ទឡៅត,ោការ ស្រពមទង

ទាំនាកទន

ងគតិយ,តតខដលមានទកទ

ងនឹងវត,ថ។

ក,នងករែី ឡនោះអ្ក

លកស្រ់ តូវខតពនយល់អ្នកទិ ឱ្យបានចាស្់ោស្់ ឡដម

បកា

រБរក,ាំឱ្យមានវវា

ទឡកើតមាន

ឡAើងឡៅឡពលឡស្រកាយ គូភាគគ

រួ ខតស្ឡវង

យល់ពីកច

ចស្នាលកទ

ិ ឱ្យបានស្រតម

ស្រតូវក,ាំឱ្យមានឡស្ចកាីស្ងសយ។

ស្របស្ិនឡបើក,ង

ករែី ណាមយ

អ្នកលកបា

នបាំБនកច

ចស្នាលកទ

ិ ករែី ឡនោះអ្នកលកស្រ់ តូវខតទទួលែ,ស្ស្រតវ

ចាំឡБោះការែូចខាតខដលឡកើតមានឡAើងឡៅឡពលបាំБនកិចស្

នាឡដាយារការមន

បានពនយល់ឱ្យបាន

ចាស្់ោស្់នូវពតមា

នថ្នកមវម ត,ថក,នងការលកទ

ិ ឡនាោះ។

មាស្រតា ៣៤៥ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ករែី ខដលអ្នកលកព

នយល់ឡNត,ផ្លមន

ពិត

ក,នងករែី អ្នកលកបា

នោកបា

ងនូវពតមា

នមន

ពតិ ឡដាយឡចតនាស្រតងច

ាំន,ចណាមយ

ខដលនាឱ្

យបោះ៉ា Бល់ដល់

ការស្ឡស្រមចចិតទ

ិ របស្់អ្ក

ទិ ក,នងការឡ្ក

ិចចស្នា ឬមន

ឡ្វើកច

ចស្នា ខដលាលទធផ្លនាឱ្

យអ្ក

ទិ មាន

ការភនតស្រចAាំក,ង

ការឡ្វើនូវកិចស្

នាក,ង

ការបងាា ឆនទៈស្រតូវបានឡ្វើឡAើងឡដាយការភនតស្រចAាំ ឬការបងាា ឆនទៈ

ខដលបានឡ្វើឡAើងឡដាយការឆឡបាក ឬការគាំរាមកាំខNង ឬបងាា នូវការមន

ពិតឡដម

បឡី ឆលៀតឱ្កាស្ឡដាយមាន

ឡគលបាំែងឡកងយកចាំឡែ Nួស្ឡNត, ឡដើមបទ ឡលើមូលNត,។

ទួលបាននូវផ្លចាំឡែ ណាមយ

ខដលឡកើតពីការស្ាំអាងឡៅ

១.២.៣ ករណី យកិច្ស្រច តូវស្របគលដ្ឡត

ការកាំែតឡ់ ពលស្របគល់ដីAូតិ៍ និងការកាំែតឡ់ ពលបងថ្់ ងលថ្នការទិ ដីAូតិ៍ ស្រតូវបានបញ្ា តតិក,នងមាស្រតា

៥៤៩ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ កថ្នែែឌ ១ បានកាំែតថ្ន

៖ អ្នកលកស្រ់ តូវមានករែី យកិចចស្របគល់វត,ថខដល

ាកមមវត,ថឡៅឱ្យអ្នកទិ តាមការបរឡិ ចោទ និងតាមទីកខន

ខដលបានកែ

តឡ់ ៅក,ង

ក ស្

នា។ ក,នងមាស្រតា ៥៤៩

ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ កថ្នែែឌ ៣ បានបកស្រាយថ្ន៖ ក,នងករែី ខដលមន

បានកាំែតកា

លបរឡិ ចទ

ខដលស្រតូវស្របគល់ផ្ង នង

មនបានកាំែតកា

លបរឡិ ចទ

ខដលស្រតូវលកផ្

ង អ្នកលកមា

នករែី យកិចចស្របគល់វត,ថខដល

ាកមមវត,ថឡៅឱ្យអ្នកទិ ឡៅឡពលខដលអ្នកទិ ទមទរឱ្យស្របគល់។ ចាំឡБោះ កថ្នែែឌ ៤ ថ្នមស្រតា ៥៤៩ ថ្នស្រកម

រដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានឡលើកឡAើងថ្ន៖ ក,នងករែី ខដលមន

បានកែ

តទីកខនង

ខដលស្រតូវស្របគល់ឡទ ចាំឡБោះការ

លកវ់ ត,ថខដលបានកាំែតាកោ

ក់ អ្នកលកស្រ់ តូវស្របគល់វត,ថខដលាកមមវត,ថឡៅទីកខនង

ខដលវត,ថឡនាោះស្ិថតឡៅ ឡៅ

ឡពលឡ្ើវកិចចស្នា នងចាំឡБោះករែី ឡស្រៅពីឡនោះ ស្រតូវស្របគលវតថ,់ ខដលាកមមវតថ,ឡនាោះ ឡៅលឡៅឋានាំ របស្អ្ន់ កទិ ។

ក,នងមាស្រតា ៥៤៩ កថ្នែែឌ ៥ បានខចងថ្ន៖ អ្នកលកស្រតូវឡច ឡាN,˜យស្ស្រមាបស្រ់ បគល់ ឡលើកខលងខតមានការ

ស្រពមឡស្រពៀងគន ពិឡស្ស្។ ប,ខ៉ា នត ស្របស្ិនឡបើឡាN,˜យ ស្របគល់ឡនាោះឡកើនឡAើយឡដាយារអ្នកទិ បានបូារលាំឡៅឋាន

ឬ ឡដាយារអ្ាំឡពើអ្មយ

របស្់អ្នកទិ អ្ក

ទិ ស្រតូវទទួលបន,ទកបងន

ូវចាំនន

កឡាំ ែើ នថ្នឡាN,˜យឡនោះ។

ស្ិទិធ។

ចាំឡБោះការស្របគល់ដីAូតិ៍ គឺាការស្របគល់លកែ

ៈពិឡស្ស្ខដលអ្នកលកស្រ់ តូវស្របគល់បែ

ណ បញ្ញជ កព

១.២.៤ ករណី យកិច្រច កាទ្យ៉ុកដ្ីឡត

ករែី យកច

ចរកាទ,កវត,ថខដលាកមមវត,ថ ស្រតូវបានបញ្ា តតិក,នងស្រកមរដឋបបឡវែី ២០០៧ ស្រតងមា

ស្រតា ៥៥២ វាកយ

ថ្នែែឌ ១ អ្នកលកវ់ ត,ថខដលបានកាំែតាកោ

ក់ ស្រតូវរកាទ,កវត,ថឡនាោះឡដាយស្របុងស្របយត

នក,នងនាមាអ្នកស្រគបស្រ់ គង

ដលអ រNូតដល់ឡពលស្របគល់វត,ថឡនាោះឡៅអ្នកទិ ។ ក,នងកថ្នែែឌ ២ បានឡលើកឡAើងថ្ន៖ ក,នងករែី ខដលអ្កលក

បានឡ្វើឱ្យបាតប

ង់ ឬឡ្ឱ្

យែូចខាតវត,ថខដលាកមមវត,ថឡដាយារែួលនឡ្វស្ស្របខNស្មន

បានឡគរព ករែី យកិច

របស្់ែួលន ។ អ្នកលកស្រ់ តូវខតទទួលែ,ស្ស្រតូវឡលើកាំN,ស្របស្់ែួលន ខតឡបើការែូចខាតឡនាោះ ាការឡកើតឡAើងឡដាយារ

ករែី យស្របធានស្ក

អ្ក

លកឡ់ នាោះមន

ស្រតូវទទួលែ,ស្ស្រតូវឡទ។ ក,នងករែី យឡនោះអ្នកលកស្រ់ តូវរកាទ,កនូវកមមស្ិទ

ឡនាោះឱ្យគងវងសស្ស្រមាបឡ់ ផ្ទរឡៅឱ្យអ្នកទិ ឡដាយមន

អាចលកប

នត ឬឡ្វើនូវស្របទនកមមឡៅឱ្យអ្នកឡផ្សងដាចខាត។

១.២.៥ កាតពវកិច្ទ្យ

ទ្យួល្ទ្យ

ធិរប្អ

ែកដ្នទ្យ

ក,នងការធានាទទួលែ,ស្ស្រតូវរបស្់អ្នកលកច

ាំឡБោះអ្នកទិ គា

កាតពវកិចទ

ទួលែ,ស្ស្រតូវរបស្់អ្នកដថ្ទ។

តាមមាស្រតា ៥៣៣ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ កថ្នែែឌ ១ បានឡលើកឡAើងថ្ន៖ ក,ង

ករែី ស្ិទធិមយ

ភាគក,នង

ចាំឡណាមស្ិទិធខដលាកមមវត,ថថ្នការលកទ

ិ គឺាស្ិទធិរបស្់អ្នកដថ្ទ ឡNើយឡបអ្

នកលកមន

អាចទទួលស្ិទធិ ថ្ន

ភាគឡនាោះឡដើមបឡី ផ្ទរឡៅឱ្យអ្ក

ទិ បានឡទ អ្នកលកអា

ចទមទរឱ្យបន

នូវតថ្មល តាមស្មាមាស្រត ថ្នភាគឡនាោះបា

ន។ ក,នងកថ្នែែឌ ២ ថ្នមាស្រតាឡនោះបានបកស្រាយថ្ន៖ ស្របស្ិនឡបើ ឡៅឡពលឡ្ក

ិចចស្នា អ្នកទិ មន

បានដង

ថ្ន

ភាពែវោះឡនាោះមន

ខមនារបស្់អ្នកលកឡ់ ទ ឡNើយឡបើទទួលាគ ល់ថ្ន អ្ក

ទិ នង

មនទិ ខតភាគខដលស្ល់ខត

ប,ឡ៉ា ណាណ ោះឡទ អ្នកទិ ឡនាោះអាចរោ

យកិចចស្នាបាន។ ក,ង

កថ្នែែឌ ៤ ថ្នមាស្រតាឡនោះបានបញ្ា តតិថ្ន៖ ចឡាំ Бោះស្ិទ

ក,នងការអ្ន,វតតក,នងអ្ាំA,ងឡពល ១ឆ្ន ាំ គិតចាបព

ីឡពលអ្នកទិ បានដឹងការពត

ក,ង

ករែី នូវឡពលខដលឡ្កិច

ស្នា អ្នកទិ មន

បានដឹងថ្ន ស្ិទ យ

ភាគក,នងចាំឡណាមស្ិទធិខដលាកមមវត,ថថ្នការលកទ

ិ មន

ខមនារបស្់

អ្នកលកឡ់ ទ ឬ គិតចាបព

ីឡពលឡ្វើកិចចស្នាក,ង

ករែី ខដលអ្នកទិ បានដឹងថ្ន ស្ិទធិមយ

ភាគក,នងចាំឡណាមស្ិទ

ខដលាកមមវត,ថថ្នការលកទ

ិ មន

ខមនារបស្់អ្នកលក់ ឡៅឡពលឡ្ើវកិចចស្នា។

១.២.៦ កាតពវកិច្ធាន

អ្នកលកស្រ់ តូវមានកាតពក

ិចចធានា ឡៅឡលើដីAូតខិ៍ ដលបានឡ្វើការលកឱ្

យអ្ក

ទិ នូវការរខា

នឡផ្សងៗ ឬ

ធានាឡៅឡលើស្របពន

ធលូ ផ្ូលវ និងស្របពន

ធទឹកាអ ត ស្រតូវខតស្របគល់ឱ្យបានស្រគបយ

៉ា ងដល់អ្នកទិ ។ ក,នងកិចចស្នាលក

គឺាកិចចស្នាខដលផ្ាល់ផ្លស្របឡយជនឱ្

យអ្ក

ទិ និងភាគីទង

ស្ងខាង។ ដូឡចនោះ ឡដម

បកា

រБរអ្នកទិ មន

ឱ្យ

រងនូវការែូចខាតស្របឡយជនឡ៍ ៅឡពលទទួលវត,ថឡនាោះចាបបា ខដលបានលកឡនាោះឡទៀត។

កាតពវកិចចធានាឡនាោះរមមាន៖

នតស្រមូវឱ្យអ្នកលក់ ស្រតូវមានកាតពវកិចចធានាចាំឡБោះវត,

១. ការធានាការរខានឡដាយស្កមមភាពរបស្អ្នកលក់

ការរខា

ន គឺាកច

ចការទង

ពងខដលឡ្ើវឱ្យរខា

នដល់អ្នកទិ មន

ឱ្យឡស្របើវត,ថខដលបានទិ ឡដាយស្និតភាព

ឡនាោះគឺាការរខា

នខដលមន

អាចឱ្យអ្នកទិ យកឡៅឡស្របស្រើ បាស្់ឡកើតរបស្់អ្ក

លក់ ឬរខា

នឡដាយស្កមមភាពរឡាំ ោភ

ឡលើកមមស្ិទធិ ខដលបានឡផ្ទរឡៅឱ្យអ្នកទិ ។ ក,នងករែី ការរខា

នឡនោះឡពលែលោះាការរខា

នឡដាយអ្នកលកា

កខស្ងា

ដទ ល់ខតមាង ឡដាយារខតកច

ចស្នាខដលបឡងត

ឡAើងឡដាយភាពមន

ចាស្់ោស្់។ ឡNត,ឡនោះឡNើយអ្នកលកស្រ់ តូវ

ខតមានករែី យកិចចធានាការរខា

នឡដាយស្កមមភាពរបស្់ែួន

ឡស្រБោះថ្នឡបើអ្ន,ញ្ញា តតឱ្យអ្ក

លកម

ករខា

នអ្នកទ

ឡៅក,នងរប

ភាពណាកឡ៏ ដាយ គា

ឡNត,នាឱ្

យបោះ៉ា Бល់ដល់ធាត,ស្ាំខានៗ

ថ្នការឡផ្ទរកមមស្ិទឡធិ ដាយស្រតឹមស្រតូវ។

២. រខានឡដាយតតិយជន

ឡយងតាម មាស្រតា ៤៣ ស្រកឹតយ ចាបឡ់ លែ ៣៨ ថ្នចាបស្ីាពីកិចចស្នា និងការទទួលែ,ស្ស្រតូវឡស្រៅកិច

ស្នាបានឡលើកឡAើងថ្ន៖ អ្ក

លកស្រ់ តូវធានាដល់អ្នកទិ ចាំឡБោះការរខា

នណា ខដលតតិយជន គាំរាមកាំខNងថ្ន

នឹងបឹាងឱ្យដកNូតវត,ថពអ្

នកទិ ។ ឡស្ចកាីខដលនាឱ្

យដកNូតឡនាោះ បានឡកើតឡAើងឡដាយារខតតតិយជនទមទរ

ឱ្យអ្នកទិ ទទួលាគ ល់ស្ិទិធរបស្់ែួលនឡលើវត,ថឡនាោះ។

ការរខា

នពីតតិយជន មានរប

ភាពាឡស្រចើនឡៅក,ង

ឡNត,ការែ៍ ការឡនាោះមានដូចា៖ តតយ

ជនទមទរ

ឱ្យដកNូតទង

ស្រស្ុងឡៅដីAូទឡិ៍ នាោះ ឬកខ៏ ផ្កមយ

របស្់អ្ក

ទិ ឡដាយារតតិយជនឡនាោះគឺាមាច ស្់កមមស្ិទ

ស្រស្បចាប់ (មូលឡNត,គឺឡដាយារខតដីAូតឡិ៍ នាោះ មន ឡទៀតឡលើចាំខែកដីAូតឡិ៍ នាោះ។

ទនបា

នច,ោះបញ្ជ ីស្រតម

ស្រតូវ) ឬកប

ងាា ថ្នែួលនមានស្ិទិធឡផ្សង

៣. ការធានាផ្ាល់វត,ថគម នវការៈ

ាទូឡៅក,នងកច

ចស្នាលកទ

ិ កាតពវកិចចរបស្់អ្នកលកស្រ់ តូវផ្ាល់វត,ថលអឡព ឡល ឡៅតាមការស្នាថ្ន

កិចចស្រពមឡស្រពៀងរបស្់គូភាគី។ ឡយងតាមមាស្រតា ៥៣៩ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានខចងថ្ន៖ អ្នកលកស្រ់ តូវ

មានករែី យកិចចស្របគល់វត,ថខដលគម នវកា

រៈឱ្យឡៅអ្នកទិ ។ ឡលើកខលងខតគូភាគីបានកែ

តឡ់ ផ្សង វត,ថខដលបាន

ស្របគល់ឱ្យឡៅអ្ក

ទិ មានលកខែៈណាមយ

ដូចខាងឡស្រកាមឡនោះ ស្រតូវបានចាតទ

,កថ្ន មានវកា

រៈ ដូចា៖

នា។

ក. វត,ថឡនាោះមានភាពមន

ស្រស្បនឹងចាំនន

គ,ែភាព និងលកខែៈខដលបានកាំែតក

,នងកច

ចស្

ែ. វត,ថឡនាោះមានភាពឡផ្សងពគ

ាំរខូ ដលអ្នកលកបា

នបងាា ឱ្យអ្នកទិ ឡមល

ចាំឡБោះ ចាំនួន និង

គ,ែភាព នង

លកែ

ៈ។ តាមស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ អ្នកលកស្រ់ តូវស្របគល់វត,ថខដលមានគ,ែភាពលអខដល

បានកាំែតឡ់ ៅក,នងកិចចស្នា និងឱ្យស្មស្រស្បឡៅនង

ស្ាងដា

រខដលចាបា

ងស្ងបា

នកាំែតឱ្យ។ ដូឡចនោះ អ្នក

លកស្រតូវធានាែួលនពិតាកមមស្ិទធិករថ្នដីAូតឡិ៍ នាោះពិតស្របាកដខមន ឡដាយគម នការឡផ្ទរ ឬបញ្ញច ាំ និងធានាថ្នែួលនមន

បានាបប

ន,ក

ាមយ

្នាគរឡAើយ។ ក,នងករែី ឡនោះឡបស្

ិនដូចនូវអ្វីខដលបានឡរៀបរាបខា

ងឡលើពិតស្របាកដខមន

អ្នកទិ ពត

ាមានវធា

នការស្មស្រស្បណាមយ

ឡដើមបឱ្

យអ្ក

លកអ្

ន,វតតន៍នូវកាតពវកច

ច។ ដូឡចនោះក,នងករែី ខដលវត,

មានវកា នា។

រៈអ្នកលកស្រ់ តូវខតស្របគល់វត,ថជាំនួស្ ឬជួស្ជ,លវកា

រៈ ថ្នកិចចស្នា ឬកប

នថយនូវតថ្មលឱ្យស្រស្បតាមកិចចស្

១.២.៧ កាតពវកិច្ចស្រទ កមម្ទ្យ

ធិ ន្ិងការស្របគលល

ខិតស្េងៗ

ក,នងករែី ថ្នការលកទ

ិ ដីAូតិ៍ អ្នកលកស្រ់ តូវមានកាតពក

ិចឡច ផ្ទរកមមស្ិទធិ នង

ស្របគល់លិែត

ឡផ្សងៗខដល

ទកទងនង

៖

កិចចស្នាលកទ

ិ ស្រតូវស្របគល់ឡៅឱ្យអ្នកទិ នូវរាល់ស្ាំែ,ាំ លិែត

ខដលទកទ

ងមានដូចខាងឡស្រកាម

១.២.៧.១ កាតពវកិច្ចស្ទរកមម្ទ្យធិ

នាឡពលបច,ចបបននឡនោះ ស្របាពលរដឋមយ

ចាំនន

ឡៅតាមបណាា ឡែតតស្រកុង ឡស្រចើនខតមានស្រតម

ខតលិែិតឡផ្ទរស្ិទ

កានកា

បដីAូតខិ៍ ដលមន

បានច,ោះបញ្ជ ីស្រតឹមស្រតូវដូឡចនោះស្រកស្ួងកបា

នឡច នូវឡស្ចកាីស្របកាស្មយ

ខដលាស្របកាស្

ពតមា

នឡលែ ១៦៧ ស្Nវ. ឆ្ន ២

០២០ បានស្របកាស្ក,នងឡគលបាំែងជួយឱ្យអ្នកលកទ

ិ ដីAូតអា

ចស្របស្រពឹត

ឡៅឡដាយស្,វតថិភាព និងអាចឡចៀស្វាងហានិភយ

ាយថ្នឡNត,ខដលបងករឡAង

ឡដាយជនែិលែូច ម,ននឹងឡ្វើការ

ស្ឡស្រមចចិតទ

ិ ដីAូតិ៍ មានដូចា៖ ឡ្ម ោះមាច ស្់ដីAូតក,ង

វញា

បនបស្រតស្មាគ ល់មាច ស្់ដA

ូតិ៍ (ឡតើារបស្់អ្នក

អ្ភវិ ឌ្ឍន៍គឡស្រមាងព,ោះដីAូតល

ក់ ឬារបស្់អ្នកឡផ្សង) និងវញ្ញ

ា បនបស្រតស្មាគ ល់មាច ស្់ដA

ូតិ៍ (មានាបប

ន,ទកឬអ្ត)

និងលិែិតអ្ន,ញ្ញា តតអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ដខី ដលឡច ឡដាយអាា្ ្រ ឬអ្ងគភាពមានស្មតថកចច (ដចូ មានខចងកន,ងស្របកាស្

ឡលែ០៨៧ ដ.ន.ស្/នីក. ច,ោះថ្ងៃទី១១ ខែឧស្ភា ឆ្ន ២០១៨ ស្ពាី ីការអ្ភវិ ឌ្ឍដីរបស្ស្រ់ កស្ងួ ឡរៀបចាំខដនដី នគរបន

យកមម នង

។

ស្ាំែង)

និងឯការបងព

នធដីAូតិ៍ នងបែ

ណ បាំខបកកាលដី នង

ែលឹមារលមអត

ថ្នកច

ចស្នាលកទ

ឡៅក,នងឡគលបែ

ងរបស្់កិចស្

នាលកទ

ិ គឺាការឡផ្ទរកមមស្ិទិធខដលស្រតូវបានបញ្ា តតិក,នងស្រកមរដ

បបឡវែី ស្រតងមា

ស្រតា ៥២៨ ចាំឡБោះការឡផ្ទរកមមស្ិទធិឡលើកមមវត,ថក,នងកច

ចស្នាលកទ

ិ ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមឡគល

ការែ៍ ទូឡៅខដលបានកែ

ត់ ការបឡង

ការឡផ្ទរ និងការខកខស្របនូវស្ិទធិស្របតយកស ឡដាយការស្រពមឡស្រពៀង។ ឡបើកមមវត,

ថ្នកិចចស្នាលកទ

ិ ាស្ិទិឡធ លើស្រទពយស្មបតតិឡស្រៅពីកមមស្ិទធិ ការឡផ្ទរស្ិទ

ងឡនាោះ ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមឡគល

ការែ៍ ទូឡៅខដលទកទ

ងនឹងការឡផ្ទរស្ិទធិនីមយ

ៗឡនាោះ។

ក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ កមា

នខចងឡៅក,នងចាបភ

ូមបា

លឆ្ន ២

០០១ មាស្រតា ៦៥ បានឡលើកឡAើងថ្ន៖ ការ

ឡផ្ទរកមមស្ិទម

នអាចជាំទស្់ពត

តិយជនបាន ល,ោះស្រតាខតកច

ចស្នាលកដ

ីAូតស្រិ៍ តូវបានឡ្ា

ោយលកែ

៍ អ្កសរ

តាមទស្រមងល

ិែិតយថ្នភូត ឡ្វើឡដាយអាា្ ្រមានស្មតថកច

ចឡNើយស្រតូវបានច,ោះបញ្ជ ីឡៅអ្ងគភាពស្,រឡិ យដី។ ដូឡចនោះ

ឡបើព,ាំឡគរពតាមលិែិតយថ្នភត

ឡទ កិចចស្នាលកទ

ិ ដA

ូតិ៍ ព,ាំមានស្,ពលភាពឡAយ

ឡដាយារលិែិត

យថ្នភូតមានភាពចាបា

ចក,នងការច,ោះបញ្ជ ីឡផ្ទរកមមស្ិទធិដីAូតខិ៍ ដលាឡNត,នាឱ្យមាននូវស្,ពលភាពឡទៀតផ្ង។

ឡស្រកាយឡពលខដលមានការដល ស្់បូារការឡផ្ទរកមមស្ិទិធអ្

លកឡ់ ៅឱ្យអ្នកទិ នង

នាឱ្

យមានកមមស្ិទធិករងីមទទួលបាន

នូវវញ្ញ

ា បនបស្រតាមាច ស្់ដីAូតិ៍ ឬបង

រ់ ង

ឡនាោះ។ ការឡផ្ទរកមស្

ិទធិករ គឺតស្រមូវឱ្យមានការបងព

នធស្របថ្នបស្រ់ តា ស្រតូវបាន

កាំែត់ ៤% ថ្នតថ្មដ

ីAូតខិ៍ ដលស្រតូវបានវាយតថ្មលឡដាយអាា្ ្រពនធដារថ្នកម,ពា។

ក,នងការអ្ន,វតតកាតពក

ិចចបងព

នធឡនោះ គូភាគីមានការស្រពមឡស្រពៀងគន ថ្នអ្នកណាាអ្នកស្រតូវបងព

នធស្របថ្នបស្រ់ តា

ឡនោះឡៅឡលើដីAូត។ ឡគលបញ្ជ ី។

ការឡផ្ទរកមមស្ិទិធដីAូតិ៍ ឡគស្រតូវច,ោះបញ្ជ ីឡៅក,នងឡស្ៀវឡៅស្,រឡិ យដីផ្ូលវការខដលឡៅថ្ន ឡស្ៀវឡៅ

១.២.៧.២ ការស្របគលលខិតស្េងៗ

ការស្របគល់លិែិតឡផ្សងៗស្រតូវបានបញ្ា តតិក,ង

ស្រកមរដឋបបឡវែី ស្រតងមា

ស្រតា ៥៣០ អ្នកលកមា

នករែី យកិច

ស្រតូវឡផ្ទរស្ិទិធឡលើស្រទពយស្មបតតិខដលែួលនបានលក់ ស្រតូវស្របគល់វត,ថខដលបានលក់ ស្រតូវខងរកាទ,កនូវវត,ថខដលបានលក

រNូតដល់ឡពលស្របគល់ ស្រពមទង

ស្រតូវស្របគល់លិែិតឡផ្សងៗខដលចាបា

ចឡ់ ដមើ បប

ញ្ញជ កន

ូវស្ិទិធ ចាំឡБោះអ្នកទិ តាម

កិចចស្នា។ ឡNត,ដូឡចនោះ លិែិតខដលស្រតូវបានបញ្ញជ កស្

ិទិស្រធ តឹមស្រតូវ អ្

លកស្រ់ តូវមានកាតពវកិចចស្របគល់ឡៅឱ្យអ្ក

ទិ គឺស្ាំឡៅឡៅឡលើបែ

ណ ខដលបញ្ញជ កព

ីស្ិទ

លិែត

កិចស្

នា ស្ស្រមាបច

,ោះបញ្ជ ីឡផ្ទរកមមស្ិទ

ឡដើមបឱ្

យអ្នកទ

ទទួលបាននូវកមមស្ិទធិស្រស្បចាបឡ់ ដាយមន

មានការបារមព

ីឡស្ចកីាអ្ោះអាងរបស្់តត

ជនណាមយ

ពីឡស្រБោះែួលន

មានភស្,ាតាងស្រតម

ស្រតូវស្ស្រមាបប

ញ្ញជ កព

ីកមមស្ិទិធ។

១.៣ ្ទ្យធិ ន្ិងកាតពវកិច្រច ប្អកទ្យិញ

ឡៅក,នងកិចចស្នាលក-់ ទិ អ្កទិ កមានស្ទិ ធិ និងកាតពក

ិចចខដលចាបបានកែត់ មនែ,ស្ពីអ្ក

លកឡ់ នាោះឡទ។ ដូឡចនោះ អ្នកទិ កស្រ៏ តូវអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមលកខែែឌ ទង នូវរាល់កាំN,ស្ខដលអាចនឹងឡកើតឡAើង។

ឡាយខដលមានខចងក,នងចាប់ ឡដើមបឡី ជៀស្វាង

១.៣.១ ្ទ្យ

រធិ ប្អ

៉ុែកទ្យញិ

អ្នកទិ ឡស្រៅពីមានស្ិទធិបងស្រ់ បាកឡ់ ៅឱ្យអ្នកលក់ ឡNើយមានស្ិទិធទទួលផ្ល និងមានស្ិទិធបដិឡស្្

ចាំឡБោះការបងថ្់ ងទ

ិ នង

ស្ិទទ

មទររបស្់អ្នកទិ នូវវត,ថមានវកា

រៈដូចា៖

ក. ស្ិទទទួលផ្ល

ស្ិទធិទទួលផ្ល មានអ្តនយ

ថ្ន៖ ក,នងករែី ខដលកមមវត,ថថ្នការលកបា

នបឡងត

ផ្ល្មមាតិ ឬផ្លស្,ី

វល ម

ឡពលស្របគល់ឡៅអ្នកទិ ផ្លឡនោះស្រតូវបានទ,កាកមមស្ិទធិរបស្់អ្ក

លក់ ឡលើកខលងខតមានការស្រពមឡស្រពៀង

គន ពិឡស្ស្រវាងគូភាគី6។ តាមការបកស្រាយផ្,ទយពីមាស្រតា ៥៥៣ ស្ិទិធទទួលផ្ល គឺាស្ិទធិរបស្់អ្នកទិ ខដល

បានទទួលផ្លពីការឡផ្ទរកមស្

ិទិធពីអ្នកលកឡ់ ៅឱ្យអ្ក

ទិ ។ ឡស្រកាយឡពលខដលអ្ក

ទិ ទទួលបានស្ិទក

មមស្ិទ

ឡNើយ អ្នកទិ មានស្ិទត

តាង

ាមយ

និងតតិយជនទង

អ្ស្់បាន។ ឡៅឡពលឡនាោះអ្នកទិ ទទួលបាននូវផ្ល

ស្របឡយជនខ៍ ដលឡកត

ឡច ពីកមមស្ិទធិ ថ្នកិចចស្នាលកទ

ិ ឡនាោះ ខដលមានផ្ល្មមាតិ និងផ្លស្,ីវល

ឡៅក,នង

ករែី ពិឡស្ស្ថ្នកិចចស្រពមឡស្រពៀងកិចចស្នាលកទ

ិ ។ ក,ង

ករែី ឡនោះគឺាឡរឿងស្មឡNត,ផ្លខដលបានកាំែត

យកតាមកិចចស្រពមឡស្រពៀងពិឡស្ស្ ថ្នកិចចស្នារបស្់គូភាគី ខដលស្រពមទទួលយកការបងាា ឡដាយឆនៈទ ឡាម ោះស្រតង

ក,នងការលោះបងន

ូវស្ិទិធរបស្់នរណាមាន កឡ់ ដើមបងា

យស្រស្ួលស្របតិបតតិការលកទ

ិ ឱ្យមានភាពរលូន។

ែ. ស្ិទបដិឡស្្ចាំឡБោះការបងថ្់ ងលទ

ឡៅក,នងស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ មាស្រតា ៥៥៧ កថ្នែែឌ ១ បានឡលកើ ឡAងើ ថ្ន ក,នងករែី ខដលមានអ្នក

អ្ោះអាងស្ិទិធឡលើវត,ថទង

អ្ស្់ ឬ មយ

ភាគខដលែួលនបានទិ ឡNើយមានការបារមភថ្ន អ្ក

ទិ នឹងបាតប

ងនូវស្ិទ

ទងអ្ស្់ ឬ មយ

ភាគខដលែួន

បានទិ ឡនាោះអ្ក

ទិ អាចបដិឡស្្មន

បងថ្់ ងលទិ ទង

អ្ស្់ ឬ មយ

ភាគ ឡៅតាម

ទាំNាំថ្នហានិភយ

ឡនាោះបាន។ ប,ខ៉ា នត អ្ក

ទិ មន

អាចបដិឡស្្មន

បងថ្់ ងលទិ ស្របស្ិនឡបើអ្ក

លក់ បានដាកន

ូវស្របា

តិឡភាគស្មរមយឡៅឱ្យអ្កទិ ។

6 ឡយងតាមមាស្រតា ៥៥៣ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧

អ្នកទិ អាចទមទរឱ្យអ្ក

លក់ ស្រតូវទទួលែ,ស្ស្រតវូ ក,នងការធានាមានដូចា ការរោ

យកិចចស្នា ការ

បនថយថ្ងល ទិ ការជួស្ជ,ល ការស្របគល់វត,ថជន

ួស្ ការស្ងស្ាំែងថ្នការែូចខាត ឬ ការរោ

យកិចចស្នា7។

គ. ស្ិទធិទមទររបស្់អ្កទិ ចាំឡБោះវត,ថមានវការៈ

កាតពវកិចចធានានូវវត,ថខដលមានវកា ឡនាោះដូចា៖

រៈរបស្់អ្នកទិ អ្នកទិ ស្រតូវមានស្ិទធិទមទរនូវវត,ថខដលមានវការៈ

១ ស្ិទិធទមទរឱ្យអ្ន,តតន៍ឡព ឡល និងស្ិទិធទមទរស្ាំែងែូចខាត

ឡៅក,នងស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ មាស្រតា ៥៤២ ស្រតងក

ថ្នែែឌ ៣ បកស្រាយថ្ន ក,នងករែី ខដលកមមវត,

ថ្នការលកទ

ិ មានវកា

រៈ អ្ក

ទិ អាចទមទរឱ្យអ្នកលកជ

ួស្ជ,លវត,ថខដលាកមមវត,ថឡនាោះបាន ឡបើអ្ក

ទិ មាន

មូលឡNត,ស្រតឹមស្រតូវ។ អ្នកទិ មន

ស្រតូវរារាង

ក,ង

ការទមទរស្ាំែងថ្នការែូចខាត (មាស្រតា ៥៤៥ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែ

ឆ្ន ២

០០៧)។ ក,ង

ករែី ឡនោះអ្នកទិ អាចទមទរស្ាំែងថ្នការែូចខាតបាន ល,ោះស្រតាអ្នកលកបា

នស្របគល់វត,

មានវកា

រៈដល់អ្ក

ទិ វ ិ ក,ង

មូលឡNត,ស្រតម

ស្រតូវថ្នការទមទរស្ាំែងឡនាោះ។

២. ស្ិទិធទមទរឱ្យបនថយថ្ងលករ់ បស្អ្់ នកទ

ឡយងតាម មាស្រតា ៥៤៤ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានឡលកើ ឡAងើ ថ្ន កន,ងករែី វតថ,ខដលស្រតូវបាន

ស្របគល់មានវកា

រៈ ឡទោះបីាថ្ងល

កស្រ់ តូវបានបងរ់ ច

ឡNើយកឡ៏ ដាយ ឬ មន

ទនបងក

ឡ៏ ដាយ កអ្

នកទិ អាចទមទរ

បនថយថ្ងលលកឡនាោះ តាមស្មាមាស្រតថ្នភាពែ,ស្គន ឡៅឡពលស្របគល់រវាងតថ្មលថ្នវត,ថខដលគម នវការៈ និងតថ្មលថ្នវត,

ស្រស្បឡៅតាមមាស្រតា ៥៤២ (ស្ិទធិទមទរឱ្យអ្ន,វតតន៍ឡព ឡល របស្់អ្នកទិ ) ឬករែី ខដលអ្នកទិ ស្រពមទទួល

ឡស្ចកាីឡស្ើនផ្ាល់ការជួស្ជ,លរបស្់អ្នកលកឡ់ ដាយគម នមូលឡNត,ស្រតឹមស្រតូវ ឡនាោះអ្ក

ទិ មន

អាចទមទរឱ្យបនថយ

ថ្ងលលកបា

នឡAើយ។

បញ្ា តិតពិឡស្ស្ស្ីាពដ

ីខដលមានទាំNាំែវោះ ឬឡលើស្ ស្រតូវបានបញ្ា តិតក,នងស្រកមរដប

បឡវែី ស្រតងមា

ស្រតា ៥៤៦

កថ្នែែឌ ១ ចាំឡБោះដីខដលបានកាំែតាកោ

កណាមយ

ក,នងករែី ខដលការលកទ

ិ ស្រតូវបានឡ្ើវឡAើងឡដាយ

បញ្ញជ កទ

ាំNាំ នងកែ

តនូវតថ្មលតាមខាន តដីចាស្់ោស្់ ខតតាមការពត

ទាំNាំដីខដលមានឡនាោះមន

ស្រគបន

ិងទាំNាំ

ខដលបានបញ្ញជ ក់ អ្នកទិ អាចទមទរឱ្យអ្ក

លកផ្

ាល់តាវកាលិកនូវខផ្នកខដលែវោះ ឬបនថយនូវតថ្មលដីឡនាោះឡៅ

តាមទាំNាំដីខដលែវោះ ឬរោ

យកិចចស្នា នង

ទមទរស្ាំែងថ្នការែូចខាត តាមបញ្ា តតិពីមាស្រតា ៥៤២ (ស្ិទ

ទមទរឱ្យអ្ន,វតតន៍ឡព ឡល របស្់អ្នកទិ ) ដល់មាស្រតា ៥៤៥ (ស្ិទិធទមទរស្ាំែងថ្នការែូចខាតរបស្់អ្ក ទិ ) បានឡលើកខលងខតមានការស្រពមឡស្រពៀងឡផ្សងរវាងភាគី។

7 ឡយងតាមឡស្ចកាីពនយល់ស្រកមរដឋបបឡវែី ភាគ២ ចាំន,ច ៥.៣.១ ទាំពរ ១៩ ឡរៀបឡរៀងឡដាយស្រកុមការងារថ្នអ្នាគតស្រគបែូ ,ា ោះបណាា លឡៅ

ាោភូមនទឡៅស្រកមថ្នរាជបែិឌ តស្ភាវាិ ជ ជវៈតោ,ី ការ ឆ្ន ាំ ២០១៣។

៣. ស្ិទតវា៉ា ឱ្យអ្ន,វតតន៍ស្រពមគន និងស្ទិធិ តវា៉ា ឡដាយមានការបារម

មាស្រតា ៥៥៨ ថ្នស្រកមរដឋបបែី ឆ្ន ២

០០៧ បកស្រាយថ្ន អ្នកទិ អាចមន

ស្រពមបងថ្់ ងទ

ិ បាន រNូត

ដល់ឡពលខដលអ្ក

លកបា

នផ្ល

់នូវការស្ងចាំឡБោះកាតពវកច

ចរបស្់ែួលន។ ប,ខ៉ា នតមន

ស្រតូវយកមកអ្ន,វតតន៍ឡAើយ

ចាំឡБោះករែី ខដលកាតពក

ិចចរបស្់អ្នកលកមន

ទនដ

ល់ឡពលកាំែតស្រ់ តូវស្ង ឬ ករែី ខដលមានការស្រពមឡស្រពៀង

គន អ្ាំពីការអ្ន,វតតកាតពក

ិចចបងថ្់ ងលាម,ន។ ឡទោះបីាអ្នកទិ បានអ្ន,ញ្ញា តតឱ្យអ្នកលកមា

នឡពលកាំែតឡ់ ដើមបអ្ន,

វតតន៍កាតពក

ិចចកឡ៏ ដាយ ស្របស្ិនឡបើមានការបារមយ

៉ា ងាកខ់ ស្ាងថ្ន អ្នកលកន

ឹងមន

អ្ន,វតតន៍កាតពវកច

ចរបស្់ែួន ក

អ្នកទិ អាចស្របខកកមន

បងថ្់ ងទ

ិ បានខដរ។ ប,ខ៉ា នតមន

ស្រតូវយកមកអ្ន,វតតន៍ឡAើយ ចាំឡБោះករែី ខដលអ្ក

លកបាន

ដាកស្រ់ បាតិឡភាក ឬ ចាតខ់ ចងវធា

នការឡដើមបរី មលតកា

របារមភឡនាោះ។

៤. ស្ិទធិរោយកិចចស្នារបស្អ្់ នកទ

អ្នកទិ ខដលបានទិ វត,ថឡNយ

បានបឡងើកតកិចចស្នាស្រពមាមយ

គន ខតខបរាមានវកា

រៈចាំឡБោះវត,ថឡនាោះ។

ដូឡចនោះអ្នកទិ អាចស្ូមរោ

យកិចចស្នាឡនាោះឡដាយ ឡយងតាម មាស្រតា ៥៤៣ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បាន

ខចងថ្ន ក,ង

ករែី ខដលអ្ក

ទិ មន

អាចស្ឡស្រមចឡគលបែ

ងថ្នកិចចស្នាលកទ

ិ បានឡដាយារវត,ថខដលស្រតូវ

បានស្របគល់មានវកា

រៈ អ្ក

ទិ ឡនាោះអាចរោ

យកច

ចស្នាឡនាោះបាន។

១.៤ កាតពវកិច្ចរប្អែកទ្យិញ

ឡយងតាមឡស្ចកាីស្របកាស្ ឡលែ ០៨៩.ស្Nវ.ស្របក ស្ីាពី ការស្រគបស្រ់ គងអាជីវកមអ្

នកអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ដីAូត

បានខចងថ្ន៖ អ្នកទិ ដីAូតពីអ្នកអ្ភវិ ឌ្ឍន៍មានកាតពក ដូចខាងឡស្រកាម៖

-ស្រតូវពន

ិតយែម

ារលមអត

ថ្នកច

ចស្នា-ទិ ម,នស្ឡស្រមចចិតច

,ោះNតថឡលខា ឬផ្ត

ឡមថ្ដ

-ស្រតូវពន

ិតយអាា្ បែ

ណ ឬលិែត

អ្ន,ញ្ញា តតអាជក

មមអ្ភវិ ឌ្ឍដA

ូតខិ៍ ដលឡច ឡដាយស្រកស្ួង ឬមនទីរ

-ស្រតូវពន

ិតយវញ្ញ

ា បនបស្រតស្មាគ ល់មាច ស្់ដីAូតឱ្

យបានចាស្់ោស្់

-ស្រតូវពន

ិតយឡមល

ទិននយ

ឬឯការបាំខបកកាលដ

-ស្រតូវពន

ិតយកច

ចស្នាលក-់ ទិ ដីAូតព

ីមាច ស្់ឡដើម (ករែី ដីទិ ពីឡគ)

-ស្រតូវពនិតយឯការច,ោះបញ្ជ ីពនដារ

-ស្រតូវពន

ិតយឡ្ម ោះ អ្តតស្ញ្ញា ែបែ

ណ និងអាស្យដាឋ នមាច ស្់គឡស្រមាងពិតស្របាកដ។

១.៤.១ កាតពវកិច្ចស្រតូវបង់ស្របាក់រប្អែកទ្យិញ

ក,នងស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានឡលកើ ឡAងើ ថ្ន អ្នកទិ ស្រតូវមានកាតពក

ិចចបងថ្់ ងលាស្របាកខ់ ដលស្នា

និង កាតពកិចចទទួលវតថ,ខដលែលួនបានទិ ដូឡចនោះនងឹ ឡ្ើវការខបងខចកាពីរចាំនច, ៖

ក. កាតពវកិចបងស្រ់ បាក

មាស្រតា ៦៩ ថ្នចាបភ

ូមបា

ល បានបកស្រាយថ្ន ថ្ងលលកស្រ់ តូវខតច,ោះក,នងកិចចស្នាលក់ ឡបើមន

ដូឡចាន ោះឡទកច

ស្នាលកឡ់ នាោះស្រតូវទ,កាឡមា្ៈ។ ថ្ងលលកទ

ិ ស្រតូវបានបញ្ា តតិក,នងស្រកមរដឋបបឡវែី ស្រតងមា

ស្រតា ៥២១ ចែ,ច១

ភាគីថ្នកិចចស្នាស្រតូវកែ

តចន

ួនស្របាកថ្់ នថ្ងលលកទ

ិ ឬ វ្ក

ាំែតច

ាំនួនស្របាកឡ់ នាោះ ឡៅក,ង

កិចចស្នា។ ការបង

ថ្ងលភាគីអាចឡ្ើវឡៅតាមរយៈ ការបងរ់ មលស្់ បងតាមមូលបបទនបស្រត ្នាគរអ្នឡា និងតាម្នាគរ ។

មាស្រតា ៥២១ ចាំន,ច២ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន ចន

ួនស្របាកថ្់ នថ្ងលលកទ

ិ អាចស្រតូវបាន

កាំែត់ ឡដាយឡយងឡៅតាមតថ្មលថ្នទន

ិ ណាមយ

ឡៅទីផ្ារក,នងឡពលបច,ប

បនន ឬអ្នាគត ឬឡដាយខផ្អកឡលើការ

វាយតថ្មលខដលឡ្ើវឡដាយតតិយជនខដលស្រតូវបានឡស្រជើស្ឡរស្

តាមរឡបៀបកែ

តឡ់ ដាយគូភាគី។ ក,នងករែី ខដលការ

វាយតថ្មលរបស្់តតិយជនស្រតូវបានឡ្វើឡAើងឡដាយភនតស្រចAាំ ឬករែី ខដលការវាយតថ្មឡល នាោះ ចាស្់ាផ្,ទយនឹង

ស្មភាព ភាគីថ្នកចចស្នាខដលទទួលការែចូ ខាតផ្លស្របឡយជនរ៍ បស្ែលួ់ ន ឡដាយារការវាយតថ្មលឡនាោះ អាច

តវា៉ា ចាំឡБោះការវាយតថ្មលឡនាោះបាន។

ករែី យកច

ចបងថ្់ ងលទិ ស្រតូវបានបញ្ា តតិក,ង

ស្រកមរដឋបបឡវែី ស្រតងមា

ស្រតា ៥៥៥ កថ្នែែឌ ទី១ អ្នកទិ មាន

ករែី យកច

ចបងថ្់ ងលទិ ាស្របាកខ់ ដលបានកែ

តក,នងកច

ចស្នាតាមកាលបរឡិ ចោទ នង

ឡៅទីកខនង

ខដលបាន

កាំែតក

,នងកច

ចស្នា។ ចឡាំ Бោះការលកទ

ិ ដីAូតិ៍ អ្នកទិ និងអ្ក

លក់ ស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមឡពលឡវោបងស្របាក

រឡបៀបបងស្រ់ បាក់ នង

ទីកខនលងស្រតូវបងស្រ់ បាកា

ឡដើម។ បនាទ បម

កនឹងឡ្ើវការបងាា នូវវ្

ថ្ី នការបងស្រ់ បាក់ ការបងស្រ់ បាក

និងការបងស្រ់ បាកកក់ និង ការទទួលែ,ស្ស្រតូវបនទ,កឡាNយដូ,˜ ចខាងឡស្រកាមឡនោះ៖

១. វ្ីថ្នការបងស្រ់ បាក

ក,នងកិចចស្នាលកទ

ិ គូភាគីអាចឡស្រជើស្ឡរស្

យកវ្ា

ស្ដ្ស្ាាឡស្រចើនក,នងការបងស្រ់ បាក់ និងទទួលយក

ស្របាកខ់ ដលបានបង។

វ្ីថ្នការបងស្រ់ បាកមា

នដូចា៖ ការបងស្រ់ បាកឡ់ ដាយដទ ល់ និងការបងស្រ់ បាកតា

មរយៈការបង

រលស្់ ឡដាយមានការស្របាក់ នង

មនមានការស្របាក់ ឬការបងតា

មស្របពន្

នាគរ មាន្នាគរអ្នឡា ឬ្នាគរ

ដទ ល់ែួលន និងការបងា

របិយបែ

ណ បងតា

មរយៈមូលបបទនបស្រត ាឡដើម។

២. ការបងការស្របាក

មាស្រតា ៥៥៦ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានពនយល់ថ្ន៖ ការស្របាកថ្់ នថ្ងលទិ និងស្របាកស្

ាំែងថ្នការ

ែូចខាតឡដាយារការយឺតយ៉ា វ អ្នកទិ មន

ចាបា

ចស្រ់ តូវបងកា

រស្របាកថ្់ នថ្ងលទិ ឬស្របាកស្

ាំែងថ្នការែូចខាត

ឡដាយារការយឺតយ៉ា វ រNូតដល់ឡពលខដលវត,ថាកមមវត,ស្រថ តូវបានស្របគល់ឡAើយ។ ក,នងករែី ខដលអ្នកទិ មន

បានការស្របគល់វត,ព

ីអ្នកលកឡ់ ទ អ្នកទិ មន

ចាបា

ចស្រ់ តូវស្របគល់ស្របាកឡ់ ៅឱ្យអ្ក

លក់ ឬ ស្ាំែងថ្នការែូចខាត

ឡដាយារការយឺតយ៉ា វឡៅអ្ក

លកឡ់ នាោះឡទ។ ប,ខ៉ា នគ

ូភាគីស្រតូវបឡងើកតកិចចស្នាពិឡស្ស្មយ

ឡដើមបកែ

តអ្កទ

និងអ្នកលកស្រ់ តូវទទួលែ,ស្ស្រតូវក,នងការបងស្រ់ បាកន យ៉ា វឡស្រកាយឡពលកាលបរឡិ ចោទ។

៣. ការបងស្របាកកក់

ូវឡពលទិ ឬស្រតូវបងស្រ់ បាកថ្់ នការែូចខាតឡដាយារការយឺត

មាស្រតា ៥១៨ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានបាំភលថ្ន

៖ ឡបើអ្នកទិ បានបងស្រ់ បាកក

កឡ់ ៅឱ្យអ្នកលក់ អ្ក

ទិ អាចរោ

យកិចចស្នាលកទ

ិ ឡដាយឡបាោះបងឡ់ ចាលស្របាកក

កឡ់ នាោះបាន រឯ

អ្ក

លកអា

ចរោ

យកិចចស្នា

លកទ

ិ ឡដាយស្ងស្របាកឡ់ ស្ើន

ឹងពីរដងថ្នស្របាកក

កឡ់ នោះមកវ ិ បានខដរ។ ប,ខ៉ា នត ភាគីមន

អាចរោ

យកិចចស្នា

បានឡAើយ ឡស្រកាយឡពលភាគីមាខ ងឡទៀតបានចាបឡ់ ផ្ម

អ្ន,វតតន៍កិចចស្នាឡNើយ។ ឡស្ចកាីកែ

តចាំឡБោះមាស្រតា

នីមយ

ៗថ្នស្រកមរដប

បឡវែី មាស្រតា ៥១៨ បានកាំែតថ្ន

ស្របាកក

កមា

នតួនាទីដូចា៖ បញ្ញជ កន

ូវការបឡងត

កិច

ស្នា (ស្របាកកកបញ្ញជ កព

ីកចស្

នា) ឋបនីយនូវស្ិទធិរោ

យកិចចស្នា (ស្របាកក

កស្

ស្រមាបរ់ ោ

យកច

ចស្នា) រប

អ្ូស្យកស្របាកក

កក,នងករែី ខដលមន

អ្ន,វតតន៍កាតពវកច

ច (យកស្របាកក

កមកឡ្

ស្របាកធា

នាស្ាំែងក,ង

ករែ

បាំБនកិចចស្នា) (ស្របាកក

កធា

នាស្ាំែងក,ង

ករែី បាំБនកិចចស្នា)។ មាស្រតាឡនោះមានអ្តថនយ

បកស្រាយថ្ន

ាឡគលការែ៍ ស្របាកក

ក់ គឺាស្របាកស្

ស្រមាបរ់ ោ

យក ចស្នាមន

ខមនាស្របាកក

កធា

នាស្ាំែងក,ង

ករែ

បាំБនកិចចស្នាឡទ ឡបើគម នការស្រពមឡស្រពៀងពិឡស្ស្រវាងភាគ។

ប,ខ៉ា នត ឡទោះបីាមានការស្រពមឡស្រពៀងាស្របាកក

កធានា

ស្ាំែងក,ង

ករែី បាំБនកិចស្

នាកឡ៏ ដាយ កអា

ចមានករែី ខដលស្រតូវបកស្រាយស្រពមាមយ

គន ថ្ន ាស្របាកកក

ស្ស្រមាបរ់ ោ

យកច

ចស្នាខដរ។

ក,នងករែី ខដលមានការបង់ និងទទួលស្របាកឡ់ ៅឡពលឡ្កច

ចស្នា មានបញ្ញា មយ

ក,នងការបកស្រាយថ្ន

ឡតើការ “ចាបឡ់ ផ្

អ្ន,វតតន៍” គម

នខមនស្រតឹមខតាករែី ខដលអ្ន,វតតន៍កាតពវកច

ចមយ

ភាគប,ឡ៉ា ណាណ ោះឡទ គឺរាបប

ញ្ូច ល

ករែី ខដលឡ្ើវស្កមមភាពចាបា

ចឡ់ ដើមបផ្

ាល់ការអ្ន,វតត ខដលអាចដឹងចាស្់ ឡបើឡមល

ពខា

ងឡស្រៅខងមឡទៀត។ មាង

ឡទៀតក,នងករែី ខដលអ្នកលក់ ឬអ្នកទិ ខតមាខ ងបានចាបឡ់ ផ្ម

អ្ន,វតន៍ មានបញ្ញា ស្រតងច

ាំន,ចថ្ន ឡតើភាគីខដលបាន

ចាបឡ់ ផ្ាើមអ្ន,វតតន៍អាចរោ

យកិចចស្នាបាន ឬមន

បាន។ មាស្រតាឡនោះមានឡគលបាំែងក,ាំឱ្យមានការែូចខាត

ស្របឡយជនរ៍ បស្់ភាគីខដលបានចាបឡ់ ផ្ាើមអ្ន,វតត ឡNត,ដូឡចនោះ អាចបកស្រាយថ្ន៖ ការរោ ចាបឡ់ ផ្ើាមអ្ន,វតតន៍។

យឡដាយភាគីខដលបាន

មាស្រតា ៥៥៥ កថ្នែែឌ ទី១ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានឡលើកឡAើងថ្ន អ្ក

ទិ មានករែី បងថ្់ ង

ទិ ាស្របាកខ់ ដលបានកាំែតក

,នងកិចចស្នាតាមកាលបរឡិ ចទ

និងឡៅទីកខនង

ខដលបានកាំែតក

,នងកច

ចស្នា។

ភាគីថ្នកិចចស្នាលកទ

ិ ដA

ូតស្រិ៍ តូវខតកែ

តឱ្

យបានចាស្់ោស្់ ឡដម

បក,ាំឱ្យមានវវា

ទឡកើតមានឡAើងចាំឡБោះការ

បងថ្់ ងលលកទ

ិ ឡដាយមូលឡNត,យឺតយ៉ា វ ឡNើយស្រតូវកាំែតកា

លបរឡិ ចោទ ឱ្យបានចាស្់ោស្់ ទីកខនង

បងស្រ់ បាក

និង ឡពលឡវោស្ស្រមាបប ឡកើតមានឡAើង។

ងស្រ់ បាក់ ខដលាតួនាទីខដលគូភាគីស្រតូវខតអ្ន,វតតន៍ឱ្យបានខាជ បែ

ួជន ឡជៀស្វាងមានបញ្ញ

ាទូឡៅ ឡយើងស្ឡងត

ឡ្ើ ថ្ន ការបងស្រ់ បាកតា

មកាលបរឡិ ចោទឡ្វើឡAើងនូវឡពលខដលអ្នកលកបា

នស្របគល់

បែណ កមមស្ិទិធ ឡៅឱ្យអ្នកទិ ដូឡចនោះស្នមតថ្ន កាលបរឡិ ចោទថ្នការស្របគល់វត,ថ និងកាលបរឡិ ចោទថ្នការបងស្របាក់ គឺា

ការកាំែតឡ់ ពលឡវោដូចគន ។ ក,នងករែី ឡនោះគូភាគីចាបា

ច់ ស្រតូវខតកែ

តពីឡពលឡវោ និងទីកខនង

ឱ្យបាន

ចាស្់ោស្់ ឡដាយឡ្ើវការស្រពមឡស្រពៀងគន ឱ្យបានចាស្់ឡចៀស្វាងមានបញ្ញា ឡៅឡពលអ្ន,វតតន៍។ មាស្រតា ៥៥៥ កថ្ន

ែែឌ ទី២ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានបកស្រាយថ្ន៖ ក,នងករែី ថ្នការលកដA

ូតខិ៍ ដលមានខតកាំែត

ឡពលថ្នការស្របគល់ដីAូតខិ៍ ដលាកមមវត,ថថ្នការលកប

,ឡ៉ា ណាណ ោះ ឬក,នងករែី ថ្នការលកដA

ូតខិ៍ ដលមានខតកាំែត

ឡពលថ្នការឡ្វើស្កមមភាពចាបា

ចឡ់ ដើមបច

,ោះបញ្ជ ីដីAូតខិ៍ ដលាកមមវត,ថថ្នការលកប

,ឡ៉ា ណាណ ោះឡនាោះស្រតូវស្នមតថ្ន

ឡពល

កាំែតថ្់ នការបងថ្់ ងលទិ កដ

ូចឡពលកែ

តថ្់ នការស្របគល់ ឬការឡ្វើស្កមមភាពចាបា

ចឡ់ ដម

បច,ោះបញ្ជ ីខដរ។ ដូឡចនោះ

មាននយ

ថ្ន ការបងស្រ់ បាក់ គឺបងឡ់ ៅទីណាកបា

ន ឡដាយឱ្យគូភាគីឡ្ើវការយល់ស្រពមកាំែតឡ់ ៅក,នងកិចចស្នា។

៤. ការទទួលបន,ទកឡាN,˜យ

ឡស្រកាយពីបានកែ

តថ្់ ងលលកទ

ិ ដីAូតរិ៍ ច

ឡNើយ បនាទ បព

ីអ្ក

ទិ បានស្របគល់ល,យដល់អ្នកលកឡ់ Nើយ

គូភាគីស្រតូវខតឡច ឡាN˜,យឡស្ើមៗគន ដូចា លិែិតយថ្នភូត និងការបឡងើកតនូវកិចចស្នាាឡដើម ឡដាយឡNត,ថ្ន

កិចចស្នាលកទ

ិ ឡ្ើវឡAើងឡដាយផ្លស្របឡយជនរ៍ បស្់គូភាគី។ ស្របស្ិនឡបើមានករែី ស្រតូវចណា

យឡាN˜,យ

ឡផ្សងឡទៀត គឺស្ិថតឡៅឡលើគូភាគីថ្នឡតើអ្នកណាាអ្នកស្រតូវចណាយឡៅឡលការើ ទទួលបនទ,កឡាNយឡ,˜ នាោះ ស្ស្រមាប

កិចចស្នាលកទិ ខដលស្រតូវខតអ្ន,វតន៍ឡត ៅការស្រពមឡស្រពៀងរបស្គូ់ ភាគី។

ែ. កាតពវកិចទ

ទួលវត,ថខដលាកមមវត,ថថ្នការលកទ

ិ ដីAូត

ឡបើឡយងមាស្រតា ៥៥៤ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានកែ

តថ្ន

៖ អ្នកទិ ស្រតូវមានករែី កិចទ

ទួល

វត,ថខដលែួលនបានទិ ។ ដូចឡនោះ បានាឡៅក,ង

កិចចស្នាលកទ

ិ បានកាំែតយ

៉ា ងចាស្់ោស្់នូវឡពលឡវោ

នឹងទីកខនលងឱ្យបានាកោ

ក់ ឡដើមបក

,ឱ្

យមានវវា

ទឡកើតឡAើងឡដាយារឡចតនា អ្ឡចតនា របស្់អ្នកទិ ក,ង

ការ

ឡចៀស្វាងនូវការចណាយឡផ្សងៗឡកើតឡAង។

ក,នងមាស្រតា ៥៥៩ ថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ក,នងករែី ខដលអ្នកលកបា

នផ្ាល់នូវការ

ស្ង ខតអ្ក

ទិ មន

ស្រពមទទល

យកវត,ថខដលាកមមវត,ថឡនាោះ ដូឡចនោះអ្ក

ទិ ស្រតូវទទួលែ,ស្ស្រតូវឡៅឡលើភាពយឺតយ៉ា វ

ឡៅក,នងការទទួល។ ដូឡចនោះ ស្របស្ិនឡបើអ្នកទិ បដិឡស្្ក,នងការទទួលនូវការផ្ាល់នូវការអ្ន,វតតកាតពវកច

ឡដាយារកាំN,ស្របស្់អ្នកទិ ឡនាោះអ្នកលក់ អាចទមទរស្ាំែងថ្នការែូចខាត និងអ្ក

លក់ អាចរោ

យកច

ស្នាឡនោះ ឡៅក,ង យ៉ា ង្ៃន្ៃរ8។

ករែី ខដល ការមន

ទទួលយកការអ្ន,វតតកាតពវកច

ចរបស្់អ្នកលក់ គា

ការបាំБនកិចចស្នា

ថ្្ែកទ្យី២ ការរលាយកិច្ច្ន្ាលក់-ទ្យិញ

ការរោ

យកិចចស្នាលក-់ ទិ គឺតស្រមូវឱ្យគូភាគីមានកាតពវកិចចបងវិលនូវអ្វីខដលែួលនបានទទួលឱ្យគ

វ ិ ឡៅមក។ ក,ងឡនាោះផ្ងខដលអ្នកទិ ស្រតូវបងិវលនូវវត,ថខដលែលួនបានទទួល និងផ្លទន, ឬកតថ្មលថ្នផ្លទ,ន

ឡនាោះខដលែួលនបានទទួលពីវត,ថឡនាោះ ។ ចាំខែកឯភាគអ្នកលកវ់ ិ មានកាតពក

ចស្របគល់ស្របាកថ្់ នថ្ងលវត,ថឡនាោះឡៅឱ្យ

អ្នកទិ វ ិ ឡដាយគិតអ្ស្រតាការស្របាកឡ់ ៅតាមចាំននខដលចាបបា

នកាំែត។

២.១ ស្របភពនន្ការរលាយកិច្ច្ន្ា

ឡដើមបឡវង

យល់ពីស្របភពថ្នការរោ

យកិចចស្នាឡនោះបាន ឡយើងស្រតូវស្ិកាស្ឡវង

យល់ពីការរោ

យនូវ

កិចចស្នាស្ិន។ ការរោយកិចចស្នាអាចឡ្ើវឡៅបានចាំឡБោះខតកិចចស្នាអ្ញ្ា មញ្ា ខតប,ឡ៉ា ណាណ ោះ ឡដាយារការ

រោយកិចចស្នាគឺាស្របពន

ធខដលភាគីមាខ ងថ្នកិចចស្នាអ្ញ្ា មញ្ា អាចរច

ផ្,តពីកាតពវកច

ចរបស្់ែួលន ឡដាយយក

ការមន

អ្ន,វតតន៍កាតពវកិចចរបស្់ភាគីមាខ ងឡទៀតមកឡ្វើាមល

ឡNត,9។

ឡៅក,នងកិចចស្នា ការមន

អ្ន,វតតន៍កាតពក

ិចចគឺា ការរោ

យកិចចស្នា ប,ខ៉ា នតលកខែែឌ ចាបា

ចបាំផ្,តថ្ន

ការរោ

យនូវកច

ចស្នាបាន ល,ោះស្រតាខតភាគីមាខ ងឡទៀតបានបាំБនកិចចស្នាយ៉ា ង្ៃន្

ៃរចឡាំ Бោះការមន

ស្រពមអ្ន,វត

ន៍កាតពវកច

ចឡនោះ ។ ឡយងតាម មាស្រតា ៤០៨ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ ឡលើកឡAង

ថ្ន៖

-ទី១៖ ចាំែ, ច ក ភាគីមាខ ងបានដាស្់ឡតឿនភាគីមាខ ងឡទៀតខដលមន

បានអ្ន,វតតន៍កាតពកច

ច តាមឡពល

កាំែត់ ឡដាយកែាំ អ្ាំA,ងឡពលឡនាោះ។

តអ្

ាំA,ងឡពលស្មរមយឡដម

បឱ្

យអ្ន,វតតន៍កាតពវកិចច ឡNើយកាតពវកិចម

នស្រតូវបានអ្ន,វតតន៍ក,នង

-ទី២៖ ចែ,ច ែ ភាគីមន

បានអ្ន,វតន

កា៍

តពក

ិចចតាមឡពលកាំែតក

,នងកច

ចស្នា ក,នងករែី ខដលឡគល

បាំែងថ្នកិចចស្នាមន

បានស្ឡស្រមចឡាោះ ឡបើភាគម

នអ្ន,វតតន៍កាតពក

ិចចតាមឡពលកែ

តឡ់ នាោះ។

-ទី៣៖ ចែ,ច គ ភាគីមន

អាចអ្ន,វតន

ក៍ រែី យក

ផ្ាល់តាវកាលិកចមបងរបស្់ែួលនបានឡទ។

-ទី៤៖ ចែ,ច ្ ការបាំБនកិចចស្នាមានភាពNួស្ឡNត, ខដលឡ្ឱ្

យបាតប

ងនូវទន

,កចត

តរវាងគូភាគ

ឡNើយមន

អាចឡជឿាកថ្ន

និងអ្ន,វតតន៍កាតពវកច

ចនាអ្នាគតបាន។

8 ឡស្ៀវឡៅឡមឡរៀន ស្រកមរដឋបបឡវែី ឡបាោះព,មភឆ្ន ២០១២

9 ឡស្ចកាីកាំែតចាំឡБោះមាស្រតានមយី ៗថ្នស្រកមរដបឡវែី ភាគទ២ីី ទពរាំ

១២២

ដូឡចនោះមូលឡNត,ខដលបានកែ

តថ្ន

ាការបាំБនយ៉ា ង្ន

្ៃរថ្នការអ្ន,វតតកាតពវកិចរច ោ

យកិចចស្នា

ឡស្រБោះការរោ

យកិចចស្នាាវ្

ីាស្ដ្ស្ាមយ

ខដលមានស្របស្ិទិធភាពែពស្់ខដលទទួលាគ ល់នូវអាន,ភាពថ្នកិច

ស្នារវាងគូភាគី។ ក,ងករែី ឡនោះកិចចស្នាស្រតូវបានខបងខចកឡច ាពីរ៖

ទី១-ការរោយកចិ ចស្នាឡដាយខផ្នក

ស្ាំឡៅឡៅឡលើការរោ

យកចស្

នាស្រតងខ់ ផ្នកណាមយ

ខដលភាគីមាខ ងបានអ្ន,វតតន៍ផ្,ទយឡៅនឹង

លកខែែឌ ថ្នកិចចស្នា ឡNយ

អាចទមទរឱ្យល,ប ឬខកខស្របលកខែែឌ ខដលបានអ្ន,វតផ្,យ

ខតប,ឡ៉ា ណាណ ោះ ខដលមន

បោះ៉ា Бល់ដល់ស្,ពលភាពថ្នលកខែែឌ ដថ្ទឡទៀតថ្នកចចស្នាឡនាោះឡAយ។ើ

ទី២-ការរោ

យក ចស្នាទង

ស្រស្ុង

ស្ាំឡៅឡៅឡលើការរោ

យនូវែម

ារទង

ស្រស្ង

ថ្នកច

ចស្នាខដលបណា

ា លមកពីគូភាគីមាន

កាំN,ស្យ៉ា ង្ៃន្

ៃរថ្នកិចចស្នា ឡNើយកច

ចស្នាឡនាោះខលងមានស្,ពលភាពទង

ស្រស្ង

។ បនាទ បម

កឡវង

យល់

ឡៅឡលើមូលឡNត,ថ្នកច

ចស្នា ឡNើយពិចារណាឡៅឡលើស្របស្ិទធិភាពថ្នការរោ

យកិចចស្នា។

២.២ ស្របសភទ្យនន្្ទ្យធិរលាយកិច្ច្ន្ា

ឡដើមបឱ្

យការរោ

យកច

ចស្នាមយ

ស្របស្រពឹតតឡៅបានស្រតឹមស្រតូវឡនាោះ ការរោ

យថ្នកច

ចស្នាឡនាោះដាចខា

តស្រតូវ

ខតឡកើតឡAើងឡដាយមូលឡNត,ស្រតឹមស្រតូវពត

ស្របាកដឡទើបអាចឡ្កា

ររោ

យឡៅបាន។ មូលឡNត,ខដលស្រតឹមស្រតូវគឺការ

រោយខដលមានកាំែតន

ូវក,ង

កិចចស្នា និងការរោ

យខដលមានកាំែតន

ូវក,ង

ចាប។

២.២.១ ្ទ្យ

រធិ លា

យកិច្្

ន្ាថ្ដ្លកណ

ត់ន្ូវកង

កិច្ច្ន្ា

ការរោ

យកិចចស្នា ស្ាំឡៅឡៅឡលើស្កមមភាពឯកឡតាភាគី ខដលឡ្ើវឱ្យភាគីទង

ស្ងខាងរច

ផ្,តព

ករែី យកច

ចរបស្់ែួន

ឡៅក,ងន កិចចស្នា ឡលើកខលងខតករែី យកិចចស្ងការែូចខាត10។ ស្ិទធិរោ

យកច

ចស្នា

ឡនោះស្រតូវបានឡកត

ឡAើង ស្របស្ិនឡបើលកខែែឌ ស្ស្រមាបកា

ររោ

យកិចចស្នាខដលបានខចងឡៅក,នងមាស្រតា ៤០៧ និង

មាស្រតា ៤០៨ ស្រតូវបានបាំឡព ។ ឡយងតាមមាស្រតាឡនោះ គឺភាគីមន

បានអ្ន,វតតន៍កាតពកច

ចាមូលឡNត,11។ ស្ិទ

រោយកិចចស្នាខដលបានកែ

តឡ់ ៅក,ង

កិចចស្នា គឺាស្ិទធិរោ

យខដលស្រតូវបានផ្ាល់ឱ្យឡៅភាគថ្ី នកច

ចស្នា

ក,នងការរោ

យក ចស្នាក,ង

ករែី ខដលបានកាំែតមយ

ចនន

ឡទោះបីាមន

មានការអ្ន,វតតកាតពក

ិចចកឡ៏ ដាយ

ឡNើយស្ិទធិរោ

យខដលបានកែ

តឡ់ ៅក,ង

កិចចស្នាឡនោះ ស្រតូវបានអ្ន,វតតន៍តាមការបងាា ឆនទៈឯកឡតាភាគីរបស្់

អ្នកខដលមានស្ិទធិរោ

យ ឡNើយឡៅក,នងនយ

ឡនោះ មានលកខែៈស្របហាកស្រ់ បខNលគន នឹងការរោ

យកិចចស្នា

10 ឡយងតាមមាស្រតា ៤១១ កថ្នែែឌ ទី១ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ និងឡស្ចកពាី នយល់ស្រកមរដបបឋ ឡវែី ស្រតង់ទពរាំ ័ ១៧៦។

11 ឡយងតាមមាស្រតា ៤០៩ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ និងឡស្ចកាីកាំែតចាំឡБោះមាស្រតានីមយៗ ទាំពរ័ ១២៥។

ឡដាយមូលឡNត,មន

អ្ន,វតតន៍កាតពវកិច12។ ក,នងករែី ឡនោះឡទោះបីាគម នការកែ

តស្

ិទិធរោ

យក,នងកិចចស្នាក

ឡដាយកគ

មាននយ័

ូភាគីអាចរោ ថ្នាការរោាំ

យកចិ ស្

យកិចស្

នាឡដាយការស្រពមឡស្រពៀងគន បានខដរ។ ចាំឡБោះកិចចស្នាឡដាយការស្រពមឡស្រពៀង

នា ឡដាយខផ្អកឡៅឡលើការស្រពមឡស្រពៀងងីមរបស្់គូភាគីខដលមានឡគលបាំែងចង

រោយកិចចស្នាឡនាោះ។

២.២.២ ការរលា

យកិច្្ន្ាថ្ដ្លកណ

តស់ ដ្ឋយច្ាប់

ការរោ

យកិចចស្នាខដលកែ

តក,ង

ចាបន

ូវក,នងទឡី នោះស្ាំឡៅយកប,គគលខដលស្រតូវបានកស្រមត

នូវស្មត

ភាពខដលចាបបា

នកាំែត13។ ស្ស្រមាបជនខដលកាំែតស្

មតថភាពមានដូចា៖ អ្នីតិជន ជនឡៅឡស្រកាមអាណា

ពាបាលស្ស្រមាបអ្

នីតជ

ន នង

ជនឡៅឡស្រកាមរបបNិតូបតថម។

ក,នងករែី ឡនោះកិចចស្នា ស្រតូវបានឡ្ឡើវ Aើងឡដាយ

ជនខដលបានកស្រមត

ស្មតថភាព ចាំឡБោះការរោ

យកច

ស្ច នា អាចនិងឡ្ើវឡៅបានឡដាយអ្ាំណាចឡមបាបានឡ្ើវការ

ស្,ាំបាឹង អ្ក

អាណាពាបាលស្ស្រមាបអ្

នីតជ

ន ឬNិតូបតម

ភ។ ឡលើស្ពីនង

ឡៅ ស្ាំឡៅឡៅឡលើភាគីណាមយ

ខដល

មនបានអ្ន,វតតន៍កាតពវកច

ច ឬបាំБនកាតពវកិចយ

៉ា ង្ៃន្រ

ឡដាយមានការដាស្់ឡតឿនពភាី គីមាខ ងឡទៀតនូវក,ង

អ្ាំA,ងឡពលណាមយ

ស្មរមយ14។

២.៣ អាន្៉ុភាព ន្ិងការរលត់ន្ូវ្ទ្យធិរលាយកច្ច្ន្ា

ឡយើងធាល បបា

នស្ិកាមកឡNយ

ថ្ន ការរោ

យកិចចស្នាឡនោះឡកើតឡAើងពីការមន

អ្ន,វតតន៍កាតពវកិចយ

៉ា ង

្ៃន្

ៃរ ឡNើយកិចចស្នាឡនោះស្រតវូ បានរោ

យមានការកាំែតឡ់ ៅក,នងកិចចស្នា និងការកាំែតឡ់ ៅក,នងចាប។

២.៣.១ អាន្៉ុភាពនន្្ទ្យ

រធិ លា

យកិច្ច្ន្ា

ឡបើឡយងឡៅតាម មាស្រតា ៤១១ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

ា៖

០០៧ អាន,ភាពថ្នការរោ

យកចស្

នាមានដូច

ទី១៖ គូភាគីរច

ផ្,តព

រែី យកិចចក,នងកិច

នា ឡលើកខលងខតករែី យកិចចស្ងការែូចខាត។

ទី២៖ ភាគីខដលបានទទួលតាវកាលិកថ្នកិចចស្នាខតមយ

ភាគ ឬទង

អ្ស្់ស្រតូវមានករែី យកច

ចស្ង

តាវកាលិកឡនាោះឡៅភាគីមាខ ងឡទៀត ឡដម

បឱ្

យភាគីឡនាោះទទួលបដិទនឡAើងវ ិ ឡដាយារការរោ

យ។ ក,ង

ករែ

ខដលភាគីទង

ស្ងខាង មានករែី យកច

ចឡ្ើវបដិទនឡៅវ ិ ឡៅមក ករែី យកិចចទង

ឡនាោះស្រតូវអ្ន,វតតន៍ឡៅឡពល

ាមយគន ។

12 ឡយងតាមមាស្រតា ៤១៤ ចាំែ, ច១ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ និងឡស្ចកីាកាំែតច

ាំឡБោះមាស្រតានីមយ

ៗ ទាំពរ័ ១៣២។

13 ឡយងតាមមាស្រតា ១៨ មាស្រតា ២៦ និងមាស្រតា ៣០ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧។

14 ឡយងតាមមាស្រតា ៤០៨ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧

ទី៣៖ ភាគីខដលមានករែី យកិចចស្ងាស្របាកឡ់ ដាយការរោ

យកិចចស្នា ស្រតូវស្ងាមយ

និងការស្របាក

ឡដាយគិតចាបព

ីថ្ងៃខដលបានទទួលស្របាកឡ់ ដម

ឡនាោះ។ ភាគខី ដលមានករែី យកិចប

ងវិលាវត,

ឬាតាវកាលិក

ឡផ្សងខដលែួន

បានទទួល ឡៅភាគីមាខ ងឡទៀតឡដាយារការរោ

យ ស្រតូវស្ងទង

ផ្លខដលបានទទួលពីវត, ឬ

តាវកាលិកឡនាោះផ្ងខដរ។

ក,នងករែី ថ្នការស្របាកឡនោះឡបស្

ិនការស្របាកមា

នការយឺតយ៉ា វឡនាោះ ស្រតូវខតគែនាឡៅតាមការស្របាកខដល

ចាបបា

នកាំែត។

បខនត ស្របស្ិនឡបើាអ្ស្រតាការស្របាកែពស្់ាង អ្ស្រតាការស្របាកខដលចាបបា

នកាំែត់ ឡនាោះស្រតូវខត

ឡ្វើការគែនាតាមអ្ស្រតាការស្របាកថ្់ នកិចចស្នា។ ស្របស្ិនឡបើកូនបែ

, លមន

បានអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមកាតពក

ិចចឡនាោះ

ឡទ មាច ស្់បាំែ, លអាចទមទរស្ាំែងថ្នការែូចខាតចឡាំ Бោះការែូចខាតខដលឡលើស្ពច

ាំនួនទក

ស្របាកឡ់ ៅក,ង

អ្ាំA,ងឡពលថ្នការយឺតយ៉ា វឡនាោះ។ ក,នងករែី ឡនោះឡបស្

ិនកូនបែ

, លដង

ែួលនថ្នបានស្របស្រពឹតែ

,ស្ឡNើយទទួល

ាគ ល់កាំN,ស្ខដលែួលនមន

បានអ្ន,វតតន៍កាតពក

ិចឡច នាោះ កូនបែ

, លអាចរច

ផ្,តពីការទទួលកាំN,ស្ទង

ឡាយ

ខដលែួលនបានស្របស្រពឹតតឡៅក,នងអ្A ការដល ស្់បូារ។

,ងឡពលថ្នការយឺតយ៉ា វ ឡដាយមូលឡNត,បន,ក

ថ្នការបញ្ញជ កព

ីកាំN,ស្ស្រតូវបានឡ្

ទី៤៖ ការរោ

យកិចចស្នាមន

អាចឡ្ើវឱ្យែូចផ្លស្របឡយជនស្រ៍ តឹមស្រតូវរបស្់តតិយជនបានឡAើយ។

ក,នងករែី ឡនោះមន

បានខចងឱ្យបានចាស្់ អ្ាំពីអាន,ភាពថ្នការរោ

យកិចចស្នា ថ្នឡតកា

ររោ

យនូវកច

ស្នាឡនោះាអាន,ភាពស្របតិស្កមម ឬមន

ខមនាអាន,ភាពស្របតិស្កមម។ ការរោ

យថ្នកិចចស្នាខដលមាន

អាន,ភាពស្របតិស្កមម គឺាការរោ

យកិចចស្នាខដលបានឡ្ន

ូវបដិទនាថ នភាពឡដើម និងស្រតូវស្ងស្រតម

កស្រមត

ថ្ន

កាតពវកិចផ្

លស្របឡយជនខ៍ ដលទទួលបាន។ ឡដាយខAក ការរោ

យកិចចស្នាខដលមានអាន,ភាពស្របតិស្កមម គ

ស្ាំឡៅឡៅឡលើការឡ្ើវបដិទនាថ នភាពឡដើម ក,ងនយឡនោះ កាតពវកិចចស្រតវូ បានដល ស្បាូ់ រាស្ទិិ ធទមទរវ ិ ឡNយើ

មនអាចដល ស្់បូារនូវឡស្ចកច

ឡស្រមន

ឡដាយឥតឡNត,បានឡAើយ។

២.៣.២ ការរលត់្ទ្យ

រធិ លា

យកិច្ច្ន្ា

ក,នងស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានឡលើកឡAើងអ្ាំពីការរោ

យកិចចស្នា ខដលមន

បានអ្ន,វតតន៍

កាតពវកិច្

ៃន្

ៃរ និងបានបញ្ញជ កអ្ព

ីលកខែែឌ ថ្នអាន,ភាពថ្នកិចចស្នាផ្ងខដរ។ ដូឡចនោះ ឡៅក,នងករែី ខដលភាគ

មានស្ិទធិរោ

យនូវកិចចស្នា ស្រតូវខតអ្ន,វតតន៍កាតពវកច

ចឱ្យបានទនឡ់ ពលឡវោ ឡដម

បឡី ជៀស្វាងនូវការរោ

យនូវ

ស្ិទធិរោ

យកច

ចស្នា។

ស្ិទធិថ្នការរោ

យកិចចស្នា ស្រតូវរលតន

ូវឡពលខដល អ្ស្់នូវអ្ា្ យ,កាល និងការែូចខាតនូវកមមវត,ថខដល

បានឡកើតឡAើងឡដាយឡចតនា និងការរលតឡ់ ដាយអ្ន,វតតន៍។

២.៣.២.១ អាាា យកា

លនន្ការរលត់្ទ្យធិរលា

យកិច្ច្ន្ា

ឡយងតាម មាស្រតា ៤១៣ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានបកស្រាយថ្ន៖ អាា្ យកាលថ្, នការរលត

ស្ិទធិរោ

យកច

ចស្នាឡដាយមល

ឡNត,ថ្នការមន

អ្ន,វតតន៍កាតពវកិចច និង ស្ិទធិទមទរបដទ

ន មានអ្ាំA,ងឡពល

៥ឆ្ន ាំ ឡស្រកាយពីឡពលខដលមន

បានអ្ន,វតតន៍កាតពក

ិចច។

ការមន

អ្ន,វតតន៍កាតពវកចិ ច ស្រតវូ បានគិតចាបព

ីឡពលមានការយឺតយ៉ា វ ឡNើយការយត

យ៉ា វ ស្រតូវបានគត

ចាបព

ីឡពលខដលភាគីមាខ ង បានអ្ន,វតតន៍កាតពក

ចរច

រាល់15។

២.៣.២.២ ការខូច្ខាតន្ូវកមមវតថ៉ុថ្ដ្លសកើតសឡងសដ្ឋយមន្សច្តន

ស្ិទធិរោ

យកចចស្នានឹងស្រតូវបានរលតឡ់ ដាយារការែូចខាតនូវកមមវត,ឡថ ដាយឡចតនា ឡNយភាគីើ ខដល

មានស្ិទធិរោ

យកិចចស្នាខដលឡ្វើឱ្យែូចខាតឡនាោះ ឬឡ្វើឱ្យបាតប

ង់ ឬឡ្ើវឱ្យវត,ថឡនាោះកាល យាវត,ថឡផ្សងមយ

ឡទៀត។

ក,នងករែី ឡនោះឡដាយារឡគលការែ៍ ថ្នភាពស្,ចចរត និងភាពឡាម ោះស្រតង16។

២.៣.២.៣ ការរលត់សដ្ឋយសារការអន្៉ុវតត

ការរលតឡ់ ដាយារការអ្ន,វតកាតពវកិចច ឬឡដាយារស្ឡែាំ ើ ផ្ាលការ់ អ្ន,វតតកាតពវកិចច លកខែែឌ ឡដើមប

បឡងកើតអាន,ភាពថ្នការរោ

យ ឡដាយខផ្អកឡលើមូលឡNត,ថ្ន ការយឺតយ៉ា វឡៅក,ង

ការអ្ន,វតកា

តពវកិចច៖

ភាគីមាខ ងឡទៀត មន

បានអ្ន,វតតន៍កាតពក

ិចចរបស្់ែួលន ឡNើយភាគីខដលចងរ់ ោ

យកចស្

នា បាន

ដាស្់ឡតឿនឱ្យអ្ន,វតតន៍កាតពវកច

របស្់ែួលន ក,នងអ្ាំA,ងឡពលកែាំ

ច ឡដាយកាំែតអ្ តឡ់ នាោះ17។

ាំA,ងឡពលស្មរមយ ឡដាយកូនបាំែ, លមន

បានអ្ន,វតតន៍កាតពវកិច

២.៣.៣ ន្ីតិវិធីនន្ការអន្៉ុវតត

ឡយងតាម មាស្រតា ៤០៩ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានខចងថ្ន៖ ភាគីមាខ ងខដលមានស្ិទ

រោយ អាចរោ

យកិចចស្នា ឡដាយបងាា ឆនៈទ រោ

យចាំឡБោះភាគីមាខ ងឡទៀតបាន។ ការបងាា ឆនទៈ

រោយឡនោះអាចឡ្ើវឡAើងឡស្រៅត,ោការបាន ឡដាយខតងខតមានការអ្ន,វតតក,នងស្ងមបចប, បនាកខ់ ស្ងា ។

២.៣.៣.១ សស្រៅ្ែូវត៉ុលាការ

ឡយងតាម មាស្រតា ៤០៩ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧ បានបកស្រាយថ្ន៖ ភាគមាី ខ ងអាចបងាា ឆនៈ

រោយឡនោះ តាមការជូនដែ

ឹ ងឡៅឱ្យភាគីមាខ ងឡទៀតបានដឹង។ ក,ង

ករែី ថ្នការជូនដាំែឹ ងឡនោះអាចឡស្រជើស្ឡរស្

15 ឡយងតាមឡស្ចកាីពនយល់ស្រកមរដឋបបឡវែី ភាគ១ ឡរៀបឡរៀងឡដាយស្រកុមការងារថ្នអ្នាគតស្រគូបែ,ា ោះបណាា លឡៅាោភូមន រាជបែិឌ តស្ភាវាិ ច ជីវៈត,ោការ ទាំពរ័ ១៩២។

ទឡៅស្រកមថ្ន

16 ឡយងតាម មាស្រតា ៥ ថ្នស្រកមរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២០០៧។

17 ឡយងឡស្ចកាីពនយល់ស្រកមរដឋបបឡវែី ភាគី១ ឆ្ន ២ ឡៅស្រកមថ្នរាជបែិឌ តស្ភាវាិ ជ ជីវៈត,ោការ។

០១៣ ឡរៀបឡរៀងឡដាយស្រកុមការងារថ្នអ្នាគតស្រគូបែ,ា ោះបណាា លឡៅាោភូមន

យកមឡ្ាបាយណាមយ

កបា

ន ឡដាយភាគីមាខ ងយល់ថ្នស្មរមយ ងាយស្រស្ួលទ,កាភស្,ាតាងឡៅឡពលស្រតូវការ

យកមកអ្ោះអាងតាមផ្ូលវចាប់ មានដូចា លិែត

ាឡដើម។

ជូនដាំែឹ ងាោយលកែ

៍ អ្កសរ និងារតាមឡអ្Aច

ស្រតូវនច

២.៣.៣.២ តាម្ូែវត៉ុលាការ

ក,នងករែី ឡនោះស្របស្ិនឡបភាើ គបានផ្ាលព់ តមា

នដល់ភាគីមាខ ងឡទៀតអ្ព

ីការរោ

យកិចចស្នាឡNើយឡនាោះ

ឡNើយភាគីមាខ ងឡទៀតឡៅខតទមទរឱ្យភាគីមាខ ងឡទៀតអ្ន,វតតន៍កាតពវកចចឡនាោះដខដល ភាគីមាខ ងឡនាោះអាចស្ាំ,បង

បញ្ញជ កព

ីនតតិភាពថ្នកច

នាឡនាោះបាន។ ដូឡចនោះ ាលស្រកម ឬាលដីកាបានបញ្ញច កព

ីនតថិភាពថ្នកច

ចស្នា គ

ថ្ន មន

អាចបញ្ញជ កអ្

ាំពីភាពថ្នឡស្ចកីាស្ឡស្រមច ឡដាយគម នករែី ស្រតូវបាំឡព ឱ្យគន ឡៅវ ិ ឡៅមកឡទៀតឡទ។

ត,ោការមន

នឹងឡ្វើឡស្ចកប

ញ្ញជ កពន

តិថភាពថ្នកាតពក

ិចច គឺត,ោការស្រតូវស្រតួតពិនិតយាមន

នូវលកខែែ

ថ្នបែឹា ង។ ក,នងករែី ឡនោះឡដម

ឡចាទមានស្ិទិធទមទរឱ្យឡ្ប

ែាឹ ងឡដើមបប

ញ្ញជ កអ្

ាំពីនតថិភាពថ្នកាតពក

ិចច គឺមាន

នយថ្ន ត,ោការស្រតូវខតឡ្ើ រឡច ាលស្រកមឡៅតាមការទមទរឡនាោះ។

២.៤ ហាន្ិភ័យ នន្ការរលា

យកិច្្

ន្ាលកទ្យញ

ដ្ឡត

ក,នងករែី ឡនោះការោ

យកិចស្

នានិងទទ

បន,ទកហានភយ

ខដលបានកែ

តក,ង

មាស្រតា ៤១៥ ស្រកមរដឋ

បបឡវែី ឆ្ន ២

០០៧ បានឡលើកឡAើងថ្ន៖ ឡបើការអ្ន,វតកាត តពវកិចចកាល យាអ្លទភាធ ព ឡNើយកូនបែ

, លគម ន

កាំN,ស្ចាំឡБោះអ្លទធភាពឡនាោះ កាតពវកិចចស្រតូវរលត់ ឡNយ

មាច ស្់បាំែ, លមន

អាចទមទរតាវកាលិកបានឡទ។

មាស្រតាឡនោះខចងនូវឡគលការែ៍ មយ

ខដលមានែលឹមារថ្ន៖ កាតពវកិចមយ

ស្រតូវរលត់ ស្របស្ិនឡបើការអ្ន,វត

កាតពវកិចចឡនាោះកាល យាអ្លទភា

ពឡដាយស្តាន,មត

។ ឧទNរែ៍ ក,នងកច

ចស្នាលកទ

ិ ស្របស្ិនឡបើផ្ទោះខលងវ

ឡនាោះស្រតូវបានបាករ់ លាំឡដាយារការាងស្ងមន

មានគ,ែភាព ឡនាោះកាតពក

ិចចរបស្់អ្នកលកស្រ់ តូវរលត់ ឡNើយ

ចាំែ, ចខដលស្រតូវពិចារណាឡនាោះ គឺបន,ទកថ្នហាន យ។ ឡយងឡៅតាមបញ្ា តតិថ្នមាស្រតា ៤១៦ ាឡគលការែ

កាតពវកិចចរបស្់អ្នកទិ ក,នងការបងស្របាកក

ស្រ៏ តូវរលតដ

ូចគន ខដរ។

ស្របស្ិនឡបើកូនបែ

, លមានកN

,ស្ចាំឡБោះមូលឡNត,ថ្នអ្លទធភាពឡនោះ ឡនាោះកាតពក

ិចចរបស្់អ្នកលកនិង

មនរលតឡ់ ទ ប,ខ៉ា នន

ឹងឡៅបនមា

នាកាតពវកច

ចក,នងការស្ងស្ាំែងការែូចខាត។ ក,ង

ករែី ឡនោះ កាតពវកិចចរបស្់

អ្នកទិ ក,ង

ការបងស្រ់ បាកក

ឡ៏ ៅខតបនតមានអ្តថិភាព។ ដូឡចនោះឡNើយ អ្នកទិ ស្រតូវឡ្វើការឡស្រជស្

ឡរស្

ក,នងការរោ

យកិច

ស្នា ឬឡ្វើការទូទតន

ូវកាតពវកិចចក,ង

ការបងស្រ់ បាក់ ាមយ

និងស្ិទិធទមទរឱ្យអ្នកលកស្

ងស្ាំែងការែូចខាត

ឡដាយមនរោយកិចចស្នា18

18 ឡយងតាមឡស្ចកាីកាំែតមាស្រតានមួី យៗថ្នស្រកមរដឋបបឡវែ

ស្ច្ក្ន្ែិដ្ឋឋ ន្

ឡស្រកាយពីបានឡ្វើការស្ិកាស្រាវស្រាវស្របធានបទស្ីាពី កិចស្ច

នាលក-់ ទិ ដីAូតិ៍ រច

មក កិចចស្នាលក-

ទិ ឡនោះាកច

ចស្នាមយ

ខដលខដលតស្រមូវឲ្យមានការឡផ្ទរកមមស្ិទិធឡដាយមានការច,ោះបញ្ជ ីឲ្យបានស្រតឹមស្រតូវ។ ការ

បឡងកើតកច

ចស្នាលក-់ ទិ បានផ្ាល់នូវអាន,ភាពបឡងត

ស្ិទធិ និងកាតពក

ិចចរបស្់គូគគីទង

ពីរ។

ាការពិតណាស្់ ការស្ខមាងឆនទៈថ្នការស្រពមឡស្រពៀង រវាងគូភាគីថ្នកិចចស្នា មានឡគលបាំែង ឡដមប

ទទួលបាន អ្តថស្របឡយជនខ៍ ដលឡកើតឡច ពីការស្ខមាងឆនទៈឡនាោះ ។ អាស្រស្័យឡNត,ឡនោះ ឡស្រភាពក,នងការបងាា ឆ

នទៈ ាឡស្រភា

ពរបស្់ប,គគលមានស្ិទិធច,ោះកច

ចស្នា និងកាំែតអ្

ាំពីកមមវត,ថថ្នកិចចស្នាឡនោះផ្ងខដរ។

ឡៅក,នងកិចចស្នាលក-់ ទិ ដA

ូតឡិ៍ នោះ កបា

នកែ

តផ្

ងខដរ អ្ាំពីករែី យកិចចរបស្់គូភាគី មានដូចា៖

ករែី យកច

ចឡផ្ទកមមស្ិទិធ ករែី យកិចចស្របគល់វត,ថ ករែី យកិចចរកាទ,កវត,

ករែី កចធា

នា ករែី កច

ចបងថ្់ ងល និង

ករែី កច

ចទទួលាអាទ។

ឡដម

បកា

ល យែួលនាកមមស្ិទិធករ រាល់ការឡផ្ទរកមមស្ិទធិស្រតូវខតច,ោះបញ្ជ ី។ ស្មតថកច

ចថ្នការច,ោះ

បញ្ជ ីទទួលបន,ទកឡដាយាថ បនស្រ, ឡិ យដី។

ឡបើឡយើងស្ឡងកត ឡៅឡលើស្កមមភាពចាំែងគតិយ,តតិទកទ

ងរវាងស្រទពយ និងបគ

គលវាពិតាមានបញ្ញា មយ

ចាំនួនខតងខតឡកត

មានឡAើងផ្ងខដរ ដូចាភាគីថ្នកច

ចស្នាមន

ឡគរពកាតពក

ិចចតាមការស្ខមាងឆនៈទ របស្់ែួន វា

អាចឡកើតមានក,នងករែី អ្នកលកម

នបញ្ច បកា

រាងស្ងឲ្

យរច

រាល់ឡៅក,នងអ្ាំA,ងឡពល១៨ខែ ឡដម

បផ្

ាល់ជូនអ្នក

ទិ តាមការកែ

ត់ ឬខកខស្របមន

ស្រពមស្របគល់ដីAូតខដលាកមមវត,ថឡនាោះឱ្យឡៅអ្នកទិ ។ ដូឡចនោះឡNើយឡដើមបា

ជាំនួយក,នងការឡដាោះស្រាយបញ្ញា ខដលឡកត

មានខាងឡលើឡនោះ អ្នកលកគ

បបឡី ដាោះស្រាយជឡមាល ោះឡដាយការ

ស្ស្រមុោះស្ស្រមួលគន តាមស្នាិវ្

ី ។ ស្របស្ិនឡបើ ព,ាំបានទទួលឡាគជយ

ឡនាោះឡទ ភាគីទង

ពរី អាចដាកជ

ឡមាល ោះខដលឡកើត

ឡច ពីកិចចស្នាលក-់ ទិ ឡនោះ ជូនត,ោការខដលមានស្មតថកិចច។

ទនទឹមនង

ឡនោះ ឡយើងែ,្ាំស្ងឃម

ថ្ន ចាំែងគតិយ,តតខដលស្របស្រពត

ាឡៅ ឡដាយមានការឡគរពចាប់ នង

អ្ន,វតតន៍

តាមឆនទៈរបស្់ភាគីបានស្រតឹមស្រតូវ វាពិតា្នឡៅរកទនា

កទាំនងដមា

នស្របស្ិទិធភាព ឡដើមបទទ

នូវលទផ្ល

តាមកាីបែ

ង និងដាំឡណាោះស្រាយឡដាយយ,តា្ិ ម៌ ។ ាពិឡស្ស្ គូភាគី គួរខតឡវង

យល់ឲ្យបានចាស្់ពីស្ិទធិ នង

កាតពវកិចប

ស្់ែួលនឡៅឡស្រកាយឡពលខដលបានបឡងកើតចែ

ងកាតពវកិចច ។ ឡៅឡពលស្របាពលរដឋ យល់ដឹងអ្ព

ីស្ិទ

និងកាតពក

ិចចរបស្់ែួលន ស្រពមទង

មានការឡគរពចាបឡ់ នាោះទាំនាស្់ស្រតូវបានកាតប

នថយ និង្នឡៅរកការល,ប

បាំបាតនូវទាំនាស្ផ្ងខដរ់ ។

អន្៉ុសា្ន្៍

បនាទ បព

ីបានឡ្វើការស្រាវស្រាវឡៅឡលើស្របធានបទស្ីព

ី “កិចស្

នាលក-់ ទិ ដីAូត”

រចមក តាមការយល់

ឡ្ើ របស្់ឡយើងែ,្ាំ កច

ស្ច នាឡនោះ គូភាគីគួរខតឡ្វើការឡវង

យល់ឱ្យបានចាស្់ោស្់ឡៅឡលើលកខែែឌ និង

កាតពវកិចចខដលចាបកច

ចស្នាបានតស្រមូវឱ្យអ្ន,វតតន៍ឡៅតាមដាំណាកកា

លនីមយ

ៗថ្នកច

ចស្នាលក-់ ទិ ដីAូត

ខដលគូភាគីស្រតូវអ្ន,វតតន៍។

ាទូឡៅអ្នកទិ ស្រតូវស្ិកាឱ្យបានស្,ីជឡស្រៅឡៅឡលើស្របវតតិថ្នដីAូតិ៍ និងស្រតូវតាមដានពតមា

នឱ្យបាន

ចាស្់ោស្់និងឱ្យស្របាកដថ្នពិតាស្របឡភទដីមន

ាបБ

កពន

ធឡៅនិងវវា

ទថ្នការឡផ្ទរកមមស្ិទធិ។ ដូឡចនោះអ្ក

ទិ ស្រតូវ

ខតពិនិតយឡមល

ឡតអ្

នកលកមា

នបែ

ណ កមមស្ិទិធស្របឡភទណា? ឡតើមាច ស្់ដីAូតឡិ៍ ច បលងរ់ ង

ឬកឡ៏ ច លិែិតកានកាប

ដីAូតមន

ទនច

,ោះបញ្ជ ីខដលឡៅថ្ន បលងទន?

ស្របស្ិនឡបើាអ្នកលកឡ់ ច វញ្ញ

ា បនបស្រតស្មាគ ល់ាមាច ស្់ដីAូត

ឡនាោះមាននយ

ថ្ន គតគ

ឺាកមមស្ិទធិករពត

ស្របាកដខមនឡៅឡលើដីAូតឡិ៍ នាោះ។ ឡដាយឡNត,ថ្ន វញ្ញ

ា បនបស្រតឡនាោះមាន

បញ្ញជ កព

ីទាំNាំដី ទីតាង

របស្់ដី និងឡ្ម ោះរបស្់មាច ស្់ដីAូតខិ៍ ដលស្រតូវបានឡច ឡដាយមស្ដ្នីតស្,រឡិ យដី។ ក,នងករែ

ឡនោះគឺឡគអាចមានភាពងាយស្រស្ួលក,នងការយកឡៅឡផ្ទៀងដទ តាមយ

មស្ដ្នីតស្,រឡិ យដន

ូវស្របឡភទបែ

ណ កមមស្ិទធិដីAូត

ឡនោះ ាពិឡស្ស្ស្របស្ិនឡបើមានការលកទិ ដីAតូ ឡិ៍ គអាចចោះកិ, ចចស្នាតាមទស្រមងថ្់ នខបបបទរបស្ម់ ស្ដ្នីតស្រ, ឡិ យដ

ខដលឡៅថ្ន លិែិតលកដ

ា ច។

មាង

វ ិ ឡទៀតឡបើអ្ក

លកមា

នស្រតឹមខតបលងទ

ន់ ឡនាោះបាននយ

ថ្នអ្នកលកគ

ឺស្រគនខ់ ត

ាអ្នកកានកា

បស្រ់ ស្បចាបខ់ តប,ឡ៉ា ណាណ ោះ ឡដាយខAកគតមន

ខមនាមាច ស្់ថ្នកមមស្ិទិធករឡនាោះឡAើយ ខតឡបើតាមចាប

គតកមា

នស្ិទធិលក់ ឬដាកប

ញ្ញច ាំ ឬកឡ៏ ផ្ទរ និងដាកN

,ីបូខ៉ា តកផ្ងខដរ។ ដូឡចនោះអ្នកទិ មន

និងទិ គួរខតមានការ

ស្របុងស្របយតឱ្

យបានែពស្់បាំផ្,តម,ននឹងស្ឡស្រមចចត

តទិ ដីAូតឡិ៍ នាោះ។

មយវ ិ ឡទៀត អ្នកទិ គួរខតខស្វងយល់អ្ាំពា

ថ នភាពដីAូតិ៍ ា្មមតាឡស្រកាយឡពលពិនត

យឡៅឡលើឯក

ារថ្នដីAូតិ៍ ឡទោះបីាមន

មានវញ្ញ

ា បនបស្រតស្មាគ ល់ និងលិែិតឡផ្ទរកមមស្ិទធិកានកា

បដAី ូតមា

នការច,ោះបញ្ជ ីក

អ្នកលកស្រ់ តូវខតព

តយឡមល

ថ្ន ឡតើដីAូតមា

នដីឡផ្សងខកបរNនឹងខដលអ្ត?

ឡតើដីAូតមា

នរបងស្រតឹមស្រតូវពទ

ធជ,ាំវ

ឡNើយឡៅ? ឡតើមានស្រពាំខដនកែ

តបញ្ញជ កព

ីដីAូតច

ាស្់ោស្់ឡNើយឬឡៅ? ។ ដូឡចនោះអ្នកទិ អាចវាស្់ខវង

កាំែតឱ្

យបានចាស្់ោស្់ាមយ

អ្នកខដលមានដីជត

ខាងឱ្យបានស្រតឹមស្រតូវឡ្ើវឡAង

ឡដាយស្រតូវមានវតតមានរបស្់

អាា្ ្រខដលាមស្ដ្នតីរបស្់ស្,រឡិ យដីឱ្យដឹងឮស្រគបគ

ន ។ មាង

វ ិ ឡទៀតគឺឡដម

បបឡញ្ច ៀស្ឡៅបញ្ញា ាមយ

អ្ក

ជិត

ខាងឡៅឡស្រកាយឡពលស្ឡស្រមចចិតតច,ោះបញ្ជ ីឡៅក,នងកច

ចស្នាលកទ

ិ ឡនោះ។

ក,នងករែី ឡនោះអ្ក

ទិ កស្រ៏ តូវស្ិកាឡៅឡលើថ្ន ឡតដ

ីAូតមា

នាបБ

កពន

ធការដាកប

ញ្ញច ាំ ស្ស្រមាបធានា

បាំែ, ល ឬកដា

កជួលខដរឬ? ឡតើដីAូតឡិ៍ នោះមានាបБ

កពន

ធឡៅនិងឡស្ចកាីស្ឡស្រមចរបស្់ត,ោការក,ង

ការហាម

ស្របាមមន

ឱ្យឡ្

រលកដ

ូរខដរឬឡទ? ឬកាបБ

កពន

ធាដីខដលត,ោការបានរប

អ្ូស្យកមក។ ដូឡចនោះមន

នឹង

ស្ឡស្រមចចិតតថ្នទិ ស្រតូវខតឡដាោះស្រាយរាល់បន,ទកទង

អ្ស្់ឡនាោះឱ្យបានចបស្

ពវស្រគបស្

ិន ម,ននឹងឡ្វ

រច,ោះបញ្ជ

ក,នងកិចចស្នាលកទិ ។

បច,ចបបននឡនោះ ស្របឡទស្កម,ពា កាំព,ងខតមានការអ្ភវិ ឌ្ឍ ខផ្នកខាងឡNដាឋ រចនាស្មពនធឡៅទូទងស្របឡទស្

ដូឡចនោះ អ្នកទិ ដាចខា

តស្រតូវស្មលង

ឡមល

ថ្ន ឡតើដីAូតឡិ៍ នាោះមានាបទ

កទងឡៅនឹងចាំខែកផ្ូលវខដរឬឡទ? ឬកចាំ

កខនលងទីតាង

ដីខដលរដាឋ ភបា

លឡច ាយ,ទធាស្ដ្ស្ក

,នងការដាកឡ់ ច ាគឡស្រមាងអ្ភវិ ឌ្ឍន៍ខដរឬឡទ? ឡស្រកាយមក

ស្រតូវឡមល

ថ្ន ឡតអ្

នាគតឡៅនឹងមានផ្លបោះ៉ា Бល់ដល់កស្រមត

ណា? ពីឡស្រБោះាបញ្ញា ខដលអ្នកទិ ស្រតូវឡ្ើវការ

ពិចារណាាម,ន។

អ្នកទិ មន

នឹងទិ ស្រតូវឡស្,ើបស្ួរឱ្យបានចាស្់ ឡៅពតមា

នទងអ្ស្់ាមយ

នងឡមភម

ិ ឬឡៅស្ងាក ត់ ឬ

ាស្របាពលរដឋខដលាន កឡ់ ៅាអ្ចិថ្ស្ដ្នតយក,ង

ទីកខនលងឡនាោះ ឡស្រБោះពួកគតយ

ល់ដឹងពា

ថ នភាពឡៅទីឡនាោះបាន

ចាស្់ោស្់ ឡៅឡរឿងរា៉ា វដីAូតណា

មានាបប

ន,ទក ឬមន

ាបប

ន,ទក ។ ឡដើមបក

,ាំឱ្យមានការស្រពួយបារមភក,នងការស្ឡស្រម

ចិតតក,នងការទិ ពីវវា

ទណាមយ

នាឡពលអ្នាគត ឬឡៅឡពលបឡងកើតកច

ចស្នាលកទ

ិ ។ ឡNត,ឡនោះឡទើប អ្នកទ

ស្រតូវពិនិតយឱ្យបានស្រតឹមស្រតូវឡៅឡលើបែ ស្ិទិធ។

ណ កមមស្ិទធិ ាម

ឡNត,នាឱ្

យមានភាពងាយស្រស្ល

ក,នងការច,ោះបញ្ជ ីឡផ្ទរកម

ាកលវទិ ាល័យភមូ នន

វិធាន្ច្ាប់

ីតា

ស្ដ្ស្ត និងវទិ ាាស្ដ្ស្តឡស្ដឋកិចច បរញ្ញ

ឯសារសោង

ា បស្រត នីតា

ស្ដ្ស្

-ស្រកមរដឋបបឡវែី ស្របកាស្ឱ្យឡស្របើឡដាយស្រពោះរាជស្រកតយឡលែ នស្/រកម/១២-០៧/ ច,ោះថ្ងៃទី០៨/ខែ្/ូន ២០០៧

-ចាបភមបា

ស្របកា្

លឡលែ នស្/រកម/០៨/០១/ ច,ោះថ្ងៃទ៣

០/ខែស្ីហា/ឆ្ន ២

០០១

-ស្របកាស្ស្ីាពីការស្រគបស្រ់ គងអាជីវកមមអ្ភវិ ឌ្ឍអ្ចលនវត,ថ ឡលែ ០៨៩ ស្Nវ/ស្រប.ក. ច,ោះថ្ងទី២០ ខែមករា

ឆ្ន ២០២០

-ស្របកាស្ស្ីាពីការស្របមូលពនធស្របថ្នបស្រ់ តា ឡលែ ៥០៧ ស្Nវ/ស្រប.ក. ច,ោះថ្ងៃទ២ី ៦/ខែឡមា/ឆ្ន ២ ស្របការ៦ ចាំន,ចទី១

០១៧

ស្ច្កជី ូន្ដ្ំណឹ ង

-ឡស្ចកជ

ូនដែ

ឹ ង ស្ីាពីការផ្សពវផ្ាយБែិ ជក

មមលកគ

ឡស្រមាងអ្ភវិ ឌ្ឍន៍អ្ចនលវត,ថ ឡលែ ០០៣ ស្N

វ.អ្ឧN ច,ោះថ្ងៃទី២១ ខែក,មភៈ ឆ្ន ២០២០

-ឡស្ចកីាស្របកាស្ពតមា

ន ឡលែ ១៦៧ ស្Nវ/ស្រប.ក. ច,ោះថ្ងទ

ី២១ ខែក,មភៈ ឆ្ន ២

០២០

២០២០

-ឡស្ចកអ្

ាំБវនាវ ចាំឡБោះមាច ស្់អាជីវកមមអ្ភវិ ឌ្ឍន៍អ្ចលនវត,ថ ឡលែ ០០១ ស្Nវ ច,ោះថ្ងៃទី០៩ ខែមនា

ឆ្ន

ស្ៀវសៅ

- ឡស្ចកាីពនយល់ស្រកមរដប

បឡវែី ឡរៀបឡរៀងឡដាយស្រកុមការងារថ្នអ្នាគតស្រគូបែ,ា ោះបណាា លឡៅាោ

ភូមន

ទឡៅស្រកមថ្នរាជបែឌិ តស្ភាវា

ជ ជីវៈត,ោការ ឆ្ន ាំ ២០១៣

- ឡស្ចកាីកែ និងភាគ៣)

តចាំឡБោះមាស្រតានីមយ

ៗថ្នស្រកមរដប

បឡវែី ស្រកស្ួងយ,តិត្ម៌ ឆ្ន ២

០០៩ (ភាគទី១ នង២

- ឡស្ចកក

ាំែតច

ាំឡБោះមាស្រតានីមយ

ៗថ្នចាបស្

ីាពីការអ្ន,វតតស្រកមរដប

បឡវែី ស្រកស្ួងយ,ត្

ម៌ ឆ្ន ២

០១១

ស្ៀវសៅ(អែកន្ិពន្ធថ្ខមរ)

- ាស្ដ្ាា ចារយ យស្ បានចាំរង

និងខាាំ ស្,មករា ឡរៀបឡរៀង នត

ិកិចចស្នាពិឡស្ស្ ឆ្ន ២

០១៣

- ឡអ្ៀង ស្ាំណាង ឡរៀបឡរៀង នត

ិរដឋបបឡវែី ឆ្ន ២

០១៥