តាក់តែងម ើងមោយ ាស្រ្ាា Nរ្យតែនាំ

សារណាបញ្ច ប់ការ្កា

ស្រាវជ្រាវពីថ្ងៃទី០២ មេា ២០១៨ ដល់ថ្ងៃទី៣១ ឧសភា ២០១៨

តាក់តែងម ើងមោយ ាស្រ្ាា Nរ្យតែនាំ

និសសិែម្ម ោះ ក. រ៉ា ត់ សសាភា សោក គង់ ្ភ័ស្រកត

សារណាបញ្ច ប់ការ្កា

ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសលអំស6ើអន្ីតាន្ុកល

(ករណី ្ណង់ជាប់ន្ឹងដ្ី)

ស្រាវជ្រាវពីថ្ងៃទី០២ មេា ២០១៨ ដល់ថ្ងៃទី៣១ ឧសភា ២០១៨

តាក់តែងម ើងមោយ ាស្រ្ាា Nរ្យតែនាំ

និសសិែម្ម ោះ ក. រ៉ា ត់ សសាភា មោក គង់ ្ភ័ស្រក

ស្ច្កថ្លែងអំណរគុណ

ាបឋេមយើងខាំញ្ទាំងពីរ្នក់ម្ម ោះ រ៉ា ត់ សសាភា (ជ្រកុេ L4C1) និង តាន្់ប៉ា គីររី ្ីម (ជ្រកុេ

L4A2) ានិសសិែថ្នា ក់បរ្ញ្ញ

ា បជ្រែនីែិាស្រ្សា ឆ្ា ាំទី៤ ជាំនន់ទី១៨ ថ្នាកលវទ

ាល័យភូេិនទនីែិ

ាស្រ្សា និងវទាាស្រ្សមា សដឋកចិ ច ឆ្ា ាំសិកា ២០១៤-២០១៨ ។

សយងខ្

មថ្លងអណ

រគុណយ៉ា ងត្ជាលសត្ៅជន្

ច្ំស8ោះ

សោកឪ6ុក និង អនកម្តត យាទីមោរ្ព តដលមាននូវេហាឧបការ្គញែដ៏ឧែញង

គឧែាេ និងធាំ

មធងបាំផញែោម នអ្ីវមជ្របៀបផឹេ និងេិនអាចបាំមភេចបានម យើ មជ្ររោះមោកទងពីាំ រ្ាអ្ាកមានគែមោយញ

បានផាល់កាំមែើ ែ ចិញ្ច ឹេ បីបាច់តងរ្កា ផាល់ភាពកក់មតា ជ្រពេទាំងទាំនញកបជ្រេងសពវារ្មពើទងអ្ាំ ស់

ឲ្យកូនតាាំងពីែូចរ្ហូែដល់ធាំ មហើយមោកទាំងពីរ្បានអ្ប់រ្ ាំ តែនាំ និងទូនម នមជ្របៀនជ្របមៅកូនឲ្យ

មចោះដឹងខញសជ្រែូវមធើវាេនញសសលមអ ៅកញង

សងេ

។ មជ្រតពីមនោះ មោកទាំងពីរ្ក៏បានជាំរ្ញ

ទឹកចិែាឲ្យកូន

ខិែខាំសិកាមរ្ៀនសូជ្រែមោយបានបញ្ូជ នកូនមៅមរ្ៀនមៅាោមរ្ៀន ជ្រពេទាំងឧបែេ

កូនជ្រគប់តបប

យ៉ា ង ទាំងកាំោងកាយ កោាំងាំ ចែិ ា និងសមាភ រ្ៈរ្ហែដូ លកនូ់ មរ្ៀនចប់មោយមាគជ័យ។

ឯកឧតតមសាកលវិទ្យាធិការ សាកលវិទ្យាធិការង សោក សោកត្្ី សាស្រសាត ចារយ

បុគគលក

ការយលយ

្កា ការយ

លយត្សាវត្ជាវ ត្6មទងបណាា រកសទង

អ្់ ថ្ន

ាកលវទ

ាល័យភូេិនទនីែិាស្រ្សា និងវទ

ាាស្រ្សមសដឋកិចច តដលបានខិែខាំអ្ស់ពីកមាេ ាំងកាយ

កមាេ ាំងចិែកញង

ការ្ដឹកនាំ ជ្រគប់ជ្រគង មជ្រាេតជ្រជង និងបង្ហា ែ់បមជ្រងៀនមយើងខាំញឲ្

យទទួលបាននូវចាំមែោះ

ដឹងយ៉ា ងមជ្រចើនកនងេកមនោះ។

សោកសាស្រសាត ចារយ គង់ ្ភ័ស្រកត តដលាាស្រ្ាា Nរ្យតែនាំមោយមោកបានខិែខាំជ្របឹង

តជ្របងយកចិែាទញកោក់ និងចាំណាយមពលមវោផ្ទទ ល់ខួ

ដ៏មានែថ្េក

ញាងការ្ជួយពនយល់តែនាំ ផាល់

េែិមយបល់លៗ

និងផល

់ឯការ្េួយចាំនួន ជ្រពេទាំងជួយតកែជ្រេូវយ៉ា ងយកចិែាទញកោក់បាំផញែ

រ្ហូែបានមធើឲ្

យារ្ណាេួយមនោះបានមលចមចញារ្ប

រាង។

ាចញងបញ្ច ប់មយើងខាំញ្ទាំងពីរ្ សូេសតេង

មសចកីាមោរ្ព និងតងេងអ្ាំែរ្គញែយ៉ា ងជ្រាលមជ្រៅ

ាពិមសសសូេជ្របសិទិធពរ្ជ័យ សិរ្េ

ងគល និងសូេបួងសួងដល់វែញថស័កិាសិទិធមៅកញាងមោកទាំងឡាយ

ឲ្យតាេជួយតងរ្កាមោកអ្ាកតដលមានគញែទាំងឡាយឲ្យជួបជ្របទោះតែមសចកីាសញខ មសចកីច សញភេងគល និងមាគជ័យជ្រគប់ភារ្កិចចទាំងអ្ស់។

មជ្រេើន

អារមភកថា

មជ្រកាយពីបានបនាការ្សិកាមៅាកលវទ

ាល័យភូេិនន

ីែិាស្រ្សា និងវទ

ាាស្រ្សមា សដកិច

អ្ស់រ្យៈមពល៤ឆ្ា ាំេក មយើងខាំញ្បានសិកាស្រាវជ្រាវមលើេញខវា

ជ ាមជ្រចើន ទាំងតផាកឯកជន និងាធារ្

ែៈ។ មដើេបីស្រសបមៅតាេកេមវធ

ីសិការ្បស់ាកលវទ

ាល័យ មយើងខាំញ្បានសមជ្រេចចិែាសរ្មសរ្

ារ្ណាបញ្ច ប់ការ្សិកា មោយបានមជ្រជើសមរ្សយកជ្របធានបទេួយអ្ាំពី “ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសល

អំស6ើអន្ត

ាន្កល

(ករណី ្ណ

ងជា

បន្

ឹងដ្ី)” មនោះមោយមយងមៅតាេចាប់ ការ្សិកាកនេង

េក និងាស្រ្ាា Nរ្យតដលបានចូលរ្េ

ផាល់ាមយបល់លៗ

សជ្រមាប់មយើងខាំញម្ ដើេបីឲ្យមលចមចញា

ាា ថ្ដមនោះមលចារ្បរាងម ងើ ទកញ ាឯការ្េយតដួ លមានារ្ៈសខាន់ាំ និងអ្ែជ្របមយជន៍

សជ្រមាប់និសសិែជាំនន់មជ្រកាយៗអាចយកមៅសិកាមរ្ៀនសូជ្រែមៅអ្នគែ មបើមទោះបីាមានគញែ ជ្របមយជន៍ែិចកីា មជ្រចើនកី។ា

ាា ថ្ដេួយមនោះាាា ថ្ដដាំបូងេួយចាំមរោះមយើងខាំញ្ទាំងពីរ្តដលានិសសិែ មោយបានខិែខាំ

ែស˜ូ ពាយេសិកាស្រាវជ្រាវ ជ្រែងជ្រតាប់ាា ប់នូវរាល់ការ្បង្ហា ែ់បមជ្រងៀនតែនាំរ្បស់ាស្រ្ាា Nរ្យ

ទាំងអ្ស់ និងបានជួបជ្របទោះនូវការ្លាំបាកាមជ្រចើនកញង

ការ្តសង

រ្កឯការ្តដលរក់ព័នធ ជ្រពេទាំង

ទទួលបាននូវការ្ពនយល់តែនាំ និងតកែជ្រេូវយ៉ា ងយកចិែាទញកោក់ពីាស្រ្ាា Nរ្យ គង់ ្ភ័ស្រកត ។

ាការ្ពិែណាស់ឯការ្េួយមនោះ េិនទន់មានភាពលឥែមខាច ោះមនោះមទតដលវាអាចមៅមាន

ចាំែញ ចខវោះខាែេួយចាំនួនមោយេិនបានមធើវការ្ស្រាវជ្រាវឲ្យបានជ្រគប់ជ្រជងមជ្រាយមៅម យើ ប៉ាញតន

មយើងខាំញក៏សងឃឹេថ្ន ារ្ណាេួយមនោះអាចរ្េ

ចាំតែកមៅកញង

ការ្សិការ្បស់និសសិែជាំនន់មជ្រកាយ។

ាទីបញ្ច ប់ មយើងខាំញនឹងទនទឹងរ្ង់Nទទួាំ លយកនូវរាលេែិ់ រ្ោះិ គនពី់ ជ្រគបេជ់ ឍោឋ នននកងញ

មោលបាំែងមដើេបីាថ បន និងតកលេអមៅមលើរាល់កាំហញសឆ្ងទងាំ ឡាយពសណាក់ាំី ាស្រ្ាា Nរ្យ

េិែន

ិសសិែ និងេិែអ្ក

អានទាំងឡាយមោយកីាមោរ្ពរាប់អាន។

ម្តតិកា

ទ្យំ6័រ

ស្ច្កីសត ្ើតម ១

១.១ ្ញ្ញា ណទ្យូសៅនន្អំស6ើអន្ីតាន្ុកល ៣

១.១.១ លក

ខ័ណឌ នន្ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសលអំស6ើអន្ីតាន្ុកល

..................................... ៤

១.១.១.១ អំស6ើបំ8ន្សោយកំហុ្ (កំហុ្សច្តនា ឬអសច្តនា) ៤

១.១.១.២ អំស6ើបំ8ន្សោយខុ្ច្ាប់ ៦

១.១.១.៣ អំស6ើបណាត លឲ្យម្តន្ការខូច្ខាត ៦

១.១.១.៤ ទ្យំនាក់ទ្យំន្ងរវាងអំស6ើបំ8ន្ ន្ិងការខូច្ខាត ៧

១.១.២ ្មតថភា6កង

ការទ្យទ្យលខ្

ត្តវ

.................................................................... ៨

១.១.៣ អាជា្ យកា

លនន្្ទ្យទមទរ្ណ

ង ៨

១.២ ្ញ្ញា ណទ្យូសៅនន្្ណង់ជាប់ន្ឹងដ្ី ៩

២.១ ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសលអ

ំស6ើអន្ីតាន្កល

ករណី ្ណ

ង់ជាប់ន្ឹងដ្ីកង

អំឡង

ស6លសាង្ង់ ១១

២.១.១. ភាគីថ្ដ្ល8ក់6ន្ធ័ន្ងអំស6ើអន្ីតាន្ុកល ១២

២.១.២ ភាគីថ្ដ្លត្តូវទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសល6យ្ន្កមម ១២

២.១.២.១ ករណី ជារបវន្តបុគគល ១២

២.១.២.២ ករណី ជាន្ីតិបុគគល ១៥

២.២ ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសលអ

ំស6ើអន្ីតាន្កល

ករណី ្ណ

ង់ជាប់ន្ឹងដ្ីសត្កាយ

ស6លសាង្ង់ ១៨

២.២.១ ភាគីថ្ដ្លត្តូវទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសល6យ្ន្កមម ១៨

២.២.១.១ ករណី មិន្ទន្់ត្បគល្

ណង់ ១៨

២.២.១.២ ករណី ត្បគល្

ណង់រច្

រល់ ១៩

២.៣ លក

ខ័ណឌ នន្ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវករណី ្ណ

ង់ជាប់ន្ឹងដ្ី ២២

២.៣.១ ករណី ការបក់ត្្ុត ឬដ្ួលរល្ណង់ ឬអាគារ ២២

២.៣.១.១ វិការៈនន្ការសាង្ង់ ២២

២.៣.១.២ ការសធេ្ត្បថ្ហ្នន្ការសាង្ង់ ២៣

២.៣.២ ករណី អគគីភយ ២៣

២.៣.២.១ ្ណ

ង់ថ្ដ្លម្តន្ម្តច ្ត្់ គប់ត្គងថ្លរកា ២៣

២.៣.២.២ ត្បភ6នន្អគគីភ័យ ២៤

២.៣.៣ ករណី ការខូច្ខាត ឬប៉ាោះ8លដ្លអនកដ្នទ្យ ២៤

២.៤ ការរច្្ុត6ីការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវ ២៤

២.៤.១ ការការ8រជាធម្តម ន្ុរប

ន្ង

សាថ ន្ភា6ចាបច្់ ២៥

២.៤.២ អ្មតថភា6កង

ការទ្យទ្យល

ខុ្ត្តូវ ២៥

២.៤.៣ កំហុ្ទងត្្ងរប្ជន្រងសត្គាោះ ន្ិង ការត្6មសត្6ៀង6ីជន្រងសត្គាោះ ២៦

២.៤.៤ ករណី ត្បធាន្្កិត ២៦

ស្ច្ក្ន្ោឋ ន្ ២៨

អន្ុសា្ន្៍ ៣០

ឯកសារសយង ឧប្មព័ន្ធ

ស្ច្កីស្ើតម

ស្ច្កីសត ្តើម

ចាប់ គឺាមោលការ្ែ៍ ជ្រគឹោះេួយមៅកញង

ជ្របមទសេួយតដលNាំបាច់ែជ្រេូវឲ្យមានជ្រគប់ជ្របមទស

មដើេបីង្ហយស្រសួលមៅកញាងការ្មរ្ៀបចាំ និងជ្រគប់ជ្រគងជ្របមទសទាំងេូល។ មៅកញង

ជ្របមទសេួយមានចាប់

េួយមផសងពីោា តដលមគបមងើកែម ើងស្រសបមៅតាេបរ្បទ នងិ ជ្របថ្ពែី វបបធេរ្ប៌ សជ្រប់ មទសេួយ

មហើយការ្តាក់តែងចាប់មានលកខែៈខញសពីោា មោយតផអកមៅតាេទីតាាំងភូេិាស្រ្សា ជ្របថ្ពែ

ទាំមនៀេទមាេ ប់ ការ្រ្ស់មៅ ាថ នភាពសងេ

និងជ្របវែិា

ស្រ្សរ្បស់ជ្របមទសនីេួយៗ។

មៅកញាងជ្របមទសកេញពាមយើងក៏មានការ្បមងើកែនូវចាប់ាមជ្រចើន តែវាេិនតេនាការ្ង្ហយ ស្រសួលកញាងការ្តាក់តែងចាប់ម ើងមនោះតដរ្។ មជ្ររោះចាប់ជ្រែូវបានបមងើកែម ើងមោយមានការ្ឯកភាព យ៉ា ងចាស់ោស់រ្វាងជ្របេញខរ្ោឋ ភិបាល និងការ្ជ្រពេមជ្រពៀងអ្នញេ័ែជ្រែឹេជ្រែូវមៅតាេការ្កាំែែ់រ្បស់

ជ្របមទសនីេួយៗ និងស្រសបមៅតាេាថ នភាពរ្បស់ជ្របមទសមនោះមទើបមានសញពលភាពអាចយកេក មជ្របើជ្របាស់បានយ៉ា ងមពញមលញបាន។ ចាប់បមងើកែម ើងេិនតេនមដើេបីាផលជ្របមយជន៍រ្បស់

បញគគលណាេួយមនោះមទ តែមដើេបីការ្ររ្មៅដល់ាធារ្ែៈជនទាំងឡាយនូវសិទិនិងផល

ជ្របមយជន៍រ្បស់ពួកមគ។ េិនតែប៉ាញមណាណ ោះមទ ចាប់ក៏ាតផក

េួយសជ្រមាប់មជ្របើជ្របាស់មៅកញាងការ្ោក់

មទស និងពិន័យមៅមលើបញគគលតដលបានជ្របជ្រពឹែផ

ញទយនឹងចាប់ទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើអ្ាំមពើរ្បស់ខួន។

ចាប់រ្បស់កេញពាមយើងបានតបងតចកនូវាថ នទេៃន់មទសកញាងការ្ទទួលខញសជ្រែវូ មនោះា ការ្ទទួល

ខញសជ្រែវខាងតផក

ជ្រពហទ

ែឌ និងការ្ទទួលខញសជ្រែវូ ខាងតផក

រ្ដប

បមវែី ។

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវខាងជ្រពហទ

ែឌ មនោះមានលកខែៈធៃន់ធៃរ្ាងខាងរ្ដប

បមវែី មោយារ្

តែការ្ទទួលខញសជ្រែូវអាចជ្រែូវាប់ពនធនោរ្មៅតាេទេន

់មទសកញាងរ្យៈមពលតវង ខី

ឬ អ្ស់េួយ

ជីវែ

ផងតដរ្។ រ្ឯ

ការ្ទទួលខញសជ្រែវូ រ្ដឋបបមវែី វញ

អ្ាកជ្របជ្រពឹែាជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះអ្ាំមពើរ្បស់

ខួេនតាេរ្យៈការ្សងសាំែងការ្ខូចខាែមៅកាន់ជនរ្ងមជ្រោោះ ឬអ្ក

មជ្រោោះ ។

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើកាំហញសតដលខួនបានជ្របជ្រពែាឹ មនោះ មៅកាញងន័យចាបបាន់ មៅថ្នា

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល។ អ្ាំមពើអ្នីែានញកូល េិនតេនមានតែការ្ទទួលខញសជ្រែវ

ចាំមរោះការ្ខូចខាែតដលមកើែមចញពីកាំហញសមោយផ្ទទ ល់រ្បស់អ្កជ្របជ្រពឹែម យ។ើ ការ្ខូចខាែតដល

មកើែមចញអ្ាំពីជ្រទពយសេបែិា ឬ ការ្ជ្រគប់ជ្រគង ក៏េូលមហែញតដលនាំឲ្យមានការ្ទទួលខញសជ្រែវតដរ្។ មទោះ

យ៉ា ង ដូចាការ្ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះសាំែង់ាប់នឹងដីាមដើេ។ តដលករ្ែី មនោះ ទេទរ្ឲ្យមាន ការ្ទទួលខញសជ្រែូវផងតដរ្ មទោះបីាការ្ខូចខាែេិនបានមកើែមចញពីអ្ាំមពើមោយផ្ទទ ល់រ្បស់មាច ស់ សាំែង់ក៏មោយ។

មដើេបីយល់កាន់តែចាស់ និងសញីជមជ្រៅមៅមលើចាំមណាទបញ្ញា តដលមកើែមានទក់ទងនឹង

ជ្របធានបទអ្ាំពី “ការ្ទទួលខញសជ្រែវូ មលអ្

ាំមពើអ្នីែានញកូល (ករ្ែី សែ

ង់ាប់នឹងដី)” មយើងខាំញ្សូេចូល

ខួេនេកមធើវការ្បកស្រាយ មោយមធើវការ្តបងតចកាពីរ្ជាំពូក គឺ ជាំពូកទី១ សព

ីសញ្ញា ែទូមៅថ្នការ្

ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះសាំែង់ាប់នឹងដី និងជាំពូកទី២ សីពីពយសនកេមមោយសែង់ាំ ាបនងឹ់ ដ។ី

ជំ6កទ្យ១

្ញ្ញា ណទ្យូសៅនន្ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវ

ច្ំស8ោះ្ណ

ងជា

បន្

ឹងដ្

ជំ6ូកទ្យី១

្ញ្ញា ណទ្យូសៅនន្ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវច្ំស8ោះ្ណ

ង់ជាប់ន្ឹងដ្

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះសាំែងាប់នឹងដី មកើែមានម ើងមោយអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល (១.១) តដលបងកម ើងមោយសាំែងាប់នឹងដី (១.២)។

១.១ ្ញ្ញា ណទ្យូសៅនន្អំស6ើអន្ីតាន្ុកលូ

អ្ាំមពើអ្នីែានញកូល គឺាជ្របភពេួយថ្នកាែពកិចចតដលមកែើ ម ើងមជ្រតឆ្នទៈរ្បសភាគថ្នី់

កាែពក

ិចច ឬាការ្ទទួលខញសជ្រែវមជ្រតកិចចសនាមលើការ្សងនូវខូចខាែ កញាងករ្ែី តដលបានបាំរន

សិទិ ឬផលជ្របមយជនរ្បសអ្់៍ ាកដថ្ទមោយខញសចាប់ មោយមចែនឬមោយអ្មចែន តដលនឲ្យាំ

បញគគលតដលមានសិទិធមៅកញង

ការ្ទេទរ្នូវសាំែងមលើការ្ខូចខាែចាំមរោះពយសនកេម តដលបញគគល

ណាេួយបានជ្របជ្រពឹែេ

កមលើខួេន។ កញាងសនទ នញជ្រកេថ្នជ្រកេរ្ដប

បមវែី បានឲ្យនិយេន័យថ្នអ្ាំមពើអ្នី

ែានញកូលថ្ន ាអ្ាំមពើតដលបាំរនមោយខញសចាប់មលើសិទិ កាំហញសមចែន ឬអ្មចែន។

ឬផលជ្របមយជន៍រ្បស់អ្ក

ដថ្ទមោយ

កាែពក

ិចចតាេន័យផូេវចាប់ គឺាទាំនក់ទាំនងគែិយញែាតដលចងបញគគលពីរ្នក់ ឬមជ្រចើននក់

មោយបញគគលណាមាា ក់ តដលបានកាំែែ់ឲ្យមាននូវករ្ែី កិចេួយចននួាំ ចមរោះបគញាំ គលតដលបាន

កាំែែ់មាា ក់មទៀែតដលមៅថ្ន កូនបាំែញ ល កញាងការ្បាំមពញនូវតាវកាលិក (អ្ីៗ

តដលអ្ក

ាប់

កាែពក

ិចជ្រែវបាំមពញ) អ្ីេ

ួយមដើេបីាផលជ្របមយជន៍សជ្រមាប់បញគគលមាា ក់មផសងមទៀែតដលា មាច ស់

បាំែញ ល (ជ្រកេរ្ដបបមវែី , ៣០៨)។ ជ្របភពថ្នកាែពវកចិ ចមកើែម ងមោយារ្តែកិើ ចចសនា មោយ

សកេមភាពឯកមតាភាគី មោយការ្ជ្រគប់ជ្រគងមោយឈឆ្អ ល មោយមសចកីចមជ្រេើនមោយឥែមហែញ

មោយអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល និងមោយបញ្ាែិថ្នចាប់1។ មោយត កកាែពកិចចតដលមកែើ មចញពកចិី

សនា និងមោយសកេភា

ពឯកមតាភាគី គឺាកាែពក

ិចតដលមកើែម ើងមោយឆ្នទៈរ្បស់ភាគី និង

កាែពក

ិចតដលមកើែមចញមោយការ្ជ្រគប់ជ្រគងមោយឈឆ្អ ល មោយមសចកីច

មជ្រេើនមោយឥែមហែញ

មោយអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល និងមោយបញ្ាែិាថ្នចាប់ គឺាកាែពវកិចចតដលកាំែែ់មោយចាប់2។

1 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៣០៩ វាកយខែឌ ទី១។

2 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៣០៩ វាកយខែឌ ទី២ និងទី៣។

១.១.១ ល័កខ

័ណឌ នន្ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសលអ

សំ 6ើអន្ីតាន្ុកល

អ្ាំមពើអ្នីែានញកូល សាំមៅមៅមលើការ្ទទួលខញសជ្រែូវតដលមានមោលបាំែងធានឲ្យមានការ្

សងនូវសាំែងខូចខាែមៅដល់ជនរ្ងមជ្រោោះ ឬ អ្ករ្ងមជ្រោោះ។ តដលជ្រែងមន់ ោះ ខញសពីមោលបាំែងថ្ន

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវខាងតផក

ជ្រពហទ

ែឌ តដលមោលបាំែងោក់មទសដល់អ្ាកជ្របជ្រពឹែាបទមលើស។

មទោះបីាខញសោា រ្វាងអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល និងជ្រពហទែឌ យ៉ា ងក៏មោយ មដេើ បីកែែ់ាំ អ្មពណាេួើាំ យា

អ្ាំមពើអ្នីែានញកូល តដលនាំជនរ្ងមជ្រោោះ ឬ អ្ាករ្ងមជ្រោោះអាចទេទរ្សាំែងការ្ខូចខាែបាន Nាំបាច់ជ្រែវតែមោរ្ពតាេល័កខខ័ែឌេួយចាំនួនដូចា3៖

− អ្ាំមពើបាំរនមោយកាំហញស

− អ្ាំមពើបាំរនខញសចាប់

− អ្ាំមពើបណាា លឲ្យមានការ្ខូចខាែ

− ទាំនក់ទាំនងរ្វាងមហែញផល និងការ្ខូចខាែ។

១.១.១.១ អំស6ើបំ8ន្សោយកំហុ្ (កំហុ្សច្តនា ឬអសច្តនា)

អ្ាំមពើតដលបាំរនមោយកាំហញសជ្រែូវបានតបងតចកមចញា ២គឺអ្ាំមពើបាំរនមោយកាំហញស មចែន និងកាំហញសអ្មចែន។ អ្ាំមពើថ្នកាំហញសមចែន និងកាំហញសអ្មចែនមនោះសាំមៅមៅមលើអ្ាំមពើ តដលជ្រែូវនឹងចាំែញ ចដូចខាងមជ្រកាេ4៖

ក- មធើវអ្ាំមពើបាំរនមោយពាករ្ទញកាេញនអ្ាំពីការ្មកើែម ើងថ្នលទផល មហយទទួើ លយកការ្

កមកើែម ើងថ្នលទផលមនោះ។

ខ- មធើអ្ាំមពើតដល មបើតាេការ្ជ្របជ្រកែី បញគគលតដលមានឋានៈថ្នការ្ង្ហរ្ ឬបទពមាធិ នមសោើ៍

នឹងអ្ាកមធើអ្

ាំមពើមនោះ អាចពាករ្ទញកាេញនអ្ាំពីការ្កមកើែថ្នលទផ

លក៏មោយ ក៏អ្ក

មធើវអ្ាំមពើមនោះមៅតែ

ពញាំបានពាករ្ទញកាេញនអ្ាំពីការ្មកើែម ើងថ្នលទផលមនោះមោយារ្ការ្មធវសជ្របតហស ការ្េនិ បាន

ជ្របង

ជ្របយ័ែា មហើយមទោះបីាមានករ្ែី កិចមច ជៀងវាងនូវលទផ

លមនោះក៏មោយក៏មៅតែជ្របជ្រពឹែផ

ញទយ

នឹងករ្ែី យកិចចមនោះ។

3 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៤៣។

4 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៤២។

េិនតែប៉ាញមណាណ ោះអ្ែថន័យកាំហញសមនោះ ក៏ជ្រែូវបានកាំែែ់មៅមលើអាកបបកិរ្យរ្បសបគញ់ គលមាា ក់

មោយារ្តែការ្ខីជខាជ ការ្មធ

ជ្របតហស ការ្េិនយកចិែាទញកោក់រ្បស់ខួន

េិនបានបាំមពញ

ករ្ែី យកិចរ្ច បស់ខួេនតដលបានបងកឲ្យមានការ្ខូចខាែដល់អ្ាកដថ្ទ ឬអាចាការ្ភ័នជ្រា ចលាំកញាងការ្

ជ្របជ្រពឹែអ្

ីេួយាអាកបបកិរ្យ

គួរ្បមនទ សចាំមរោះបញគល

ណាមាា ក់តដលបានបាំរនវធា

នអ្ីេ

ួយ តដល

បានតចងរ្ច

មហើយមនោះ5។

ក. កំហុ្សច្តនា

កាំហញសមោយមចែន មានន័យថ្នាការ្ជ្របជ្រពឹែាអ្ាំមពើអ្ីេួយតដលជនមនោះអាចយលដឹ់ ង ឬ

ពាករ្ទញកាេញនបានថ្ន អ្ាំមពើរ្បស់ខួន

នឹងបមងើកែឲ្យមាននូវលទផ

លតដលាការ្អ្នរា

យ ឬមានការ្

ខូចខាែមៅដល់អ្ក

ដថ្ទ មហើយខួេនជ្រពេទទួលយកនូវការ្មកើែម ើងថ្នលទផ

លមនោះមទោះបីាមោល

មៅថ្នអ្ាំមពើេិនជ្របាកដថ្នជ្រែូវបងឲ្យមានអ្នារាយក។ាី េិនតែប៉ាញមណាណ ោះអ្ាំមពើមនោះមគបានយលយ់ ៉ា ង

ចាស់អ្ាំពីការ្កាំែែ់មទសតដលមានមៅកញង

ចាប់ បញ៉ាតនជ

នតដលបងមក នោះមៅតែចង់ឲ្យអ្ាំមពើមនោះ

មកើែមានម ើងមោយេិនគិែពីលទធផលចញងមជ្រកាយថ្នអ្ាំមពើតដលខួន

បានជ្របជ្រពឹែាមនោះម ើយ 6។ ឬជន

តដលបងឲ្យមកែើ មាននូវការ្ខចូ ខាែដលជន់ រ្ងមជ្រោោះមនោះមានឆ្នទៈចាសោស់់ និងមោយបានដងឹ

សពវជ្រគប់មៅមលើសកេមភាពរ្បស់ខួនមៅកាញងការ្ជ្របជ្រពឹែាថ្នអាចនងឹ មានការ្ខចខាែូ មកែើ ម ើង តែមៅ

តែបនាសកេមភាពរ្បស់ខួន

រ្ហូែបានបងកឲ្យមាននូវពយសនកេមមកើែមានម ើង ។

ខ. កំហុ្អសច្តនា

កាំហញសអ្មចែន គឺាកាំហញសតដលមកើែម ើងមោយការ្មធវសជ្របតហស ការ្ខីខា

ជ ឬការ្ខវោះការ្

ជ្របងជ្របយ័ែារ្បស់ជនបងតដក លបានបណាា លឲ្យមានការ្ខូចខាែមកែើ មានម ើង មោយារ្តែការ្

ជ្របជ្រពឹែា ឬសកេមភាពរ្បស់ខួេនមោយេិនអាចពាករ្ទញកេញន ឬមជៀសវាងបាន មហើយបានបងកឲ្យមាន

ការ្ខូចខាែមៅដល់ជនរ្ងមជ្រោោះតងេមទៀែ ដូចាកាំហញសរ្បស់អ្កមបើកបរ្រ្ងយនាតដលបានមបើកបរ្

កញាងមលបឿនហួសកាំែែ់ ឬមបើកបរ្កញាងាថ នភាពស្រសវង

តដលបានបណាា លឲ្យជនរ្ងមជ្រោោះរ្បួស

5 ញឹក វទីធ, នីែិកាែពវកិចច (២០១៧), ២៨។

6 ជ្រកុេការ្ង្ហរ្ថ្នអ្នគែជ្រគូបែញា ោះបណាា លមៅាោភូេិនទមៅជ្រកេថ្នរាជបែិឌ ែសភាវា កាីពនយល់ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី ភាគ១-២ (រាជធានីភាាំមពញ, ២០១៣), ៩៣។

ជ ជីវៈែញោការ្, មរ្ៀបមរ្ៀង, មសច

ឬាេ ប់ ប៉ាញតនាករ្ែី មនោះជនបងកពាំញមានបាំែងកញង ម ើយ។

ការ្មបើកបញកមធើវឲ្យជនរ្ងមជ្រោោះរ្បួស ឬាេ ប់មនោះ

១.១.១.២ អំស6ើបំ8ន្សោយខុ្ច្ាប់

មោយមយងតាេមាជ្រតា ៧៤៣ កថ្នខែឌ ទី១ ថ្នជ្រកេរ្ដប

បមវែី បានតចងថ្ន “បញគគលតដល

បាំរនមោយខញសចាប់នូវសិទិ អ្មចែនជ្រែូវទទួលខញសជ្រែវូ កញងា

ឬផលជ្របមយជន៍រ្បស់ជនដថ្ទមោយកាំហញសមចែន ឬកាំហញស ការ្សងការ្ខូចខាែតដលមកើែម ើងមោយអ្ាំមពើមនោះ”។

ការ្បាំរនមោយខញសចាប់មនោះ េិនជ្រែឹេតែាការ្បាំរនមៅមលើចាប់ជ្រពហទែឌ និងចាប់

មផសងៗមនោះមទ តែបានបាំរនមៅមលើសិទិ ឬផលជ្របមយជនរ្ប៍ ស់អ្ាកដថ្ទ តងេទងាំ មានការ្ប៉ាោះ

រល់មៅដល់វន័យរ្បសសង់ គេមទៀែផង។ ការ្បាំរនមោយខញសចាប់ទាំងមនោះមទោះបីាមធវើការ្

បាំរនមោយកាំហញសមចែនកីា ឬកាំហញសអ្មចែនកីា គឺវាសញទធតែាអ្ាំមពើតដលខញសនឹងចាប់ ក៏ប៉ាញតនាវាក៏

មាននូវជ្របមភទថ្នការ្បាំរនេួយចាំនួនតដលបានNែ់ទញកថ្ន េិនមានភាពផញទយនឹងចាប់មនោះមទ

ជ្របសិនមបើមានការ្Nែ់ចូលមៅកញាងល័កខ

័ែឌ េួយចាំនួនតដលនាំឲ្យមានការ្រ្ច

ផញែពីភាពផញទយចាប់

ដូចាអ្ាំមពើការ្ររ្ខួេនាធមាម នញរ្ប

ាមដើេ7។

១.១.១.៣ អំស6ើបណាត លឲ្យម្តន្ការខូច្ខាត

ការ្ខូចខាែ (ពយសនកេម) មានដូចាការ្ខូចខាែតដលាជ្រទពយសេបែិា និងការ្ខូចខាែតដល

េិនតេនាជ្រទពយសេបែិា។

ការ្ខូចខាែមនោះ គឺាចាំែញ ចសាំខាន់េួយមៅកញង

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមោយមហែញថ្ន ជ្របសិនមបើ

មាននូវកាំហញសតដលបានប៉ាោះរល់ដល់សិទិ

ឬជ្របមយជន៍រ្បស់អ្ាកដថ្ទក៍មោយ ក៏កាែពក

ិចកញង

ការ្

ទទួលខញសជ្រែូវក៏េិនមកើែមានម ើយ មបើេិនមានមកើែមានម ើងនូវការ្ខូចខាែណាេួយ។ មជ្ររោះវា

េិនមាននូវពយសនកេណាេួយតដលែជ្រេូវឲ្យមានការ្ជួសជញលមនោះមទ។

7 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៥៦។

ក. ការខូច្ខាតថ្ដ្លជាត្ទ្យ6យ្មបតតិ

ការ្ខូចខាែតដលាជ្រទពយសេបែិ ឬការ្ខចូ ខាែខាងសមាភ រ្ៈ ាការ្ខូចខាែទងាំ ឡាយណា

តដលប៉ាោះរល់ ឬបាំររ្បាំរនមៅដល់មបែិកភ័ែឌ រ្បស់បញគគលណាេួយ តដលវាអាចសែមជ្រកាេរ្ប

ភាពាជ្រទពយសេបែិាដូចា ជ្របាក់កាស ការ្បាែ់បង់វែញថ ឬការ្តបកបាក់វែញថមផសងៗ មាហ˜ញយពាបាល ការ្ប៉ាោះរល់ដល់ការ្ចាំមែញ ឬ ជ្របាក់ចាំែូ ល អ្ចលនវែញថ ឬចលនវែញថ ាមដើេ។

ខ. ការខូច្ខាតថ្ដ្លមិន្ថ្មន្ជាត្ទ្យ6យ្មបតតិ

ការ្ខូចខាែតដលេិនតេនាជ្រទពយសេបែិ ការ្ខូចខាែខាងាម រ្ែី។

តចកា២មទៀែ គឺការ្ខូចខាែខាងរាងកាយ និង

ការ្ខូចខាែខាងរាងកាយ គឺាការ្ខូចខាែតដលទាំងឡាយតដលមានការ្ប៉ាោះរល់មៅដល់

រ្ប

រាងកាយតដលបានបងឲ្

យមានការ្ឈឺNប់ ឬមានាា េរ្បួស ឬសេផសស ឬអាចាការ្ប៉ាោះរល់

ដល់អាយញជីវែ

រ្បស់េនញសស និងបូករ្េ

ទាំងការ្ខូចខាែខាងសែិអារ្េែ

៍ តដលមកើែម ើងចាំមរោះជន

រ្ងមជ្រោោះមហើយអាចបងកាផលលាំបាកកញាងរ្យៈមពលកាំែែ់េួយ ឬអាចមពញេួយជីវែ

រ្បស់ជនរ្ង

មជ្រោោះតដលវាអាចប៉ាោះរល់មៅដល់វាជ ជីវៈការ្ង្ហរ្ និងជីវភាពឯកជន។ ការ្ខចូ ខាែមនោះជ្រែូវរ្េ

បញ្ូច លទាំងមាហញ˜យពាបាលតដលបានចាំណាយមហើយ ឬមាហ˜ញយពាបាលតដលអាចនឹងជ្រែវ

ចាំណាយនមពលអ្នគែសជ្រមាប់ផលវបាកតដលបនសលទកញ់ មជ្រកាយមពលតដលពាបាលរ្ច8។

រ្ឯការ្ខូចខាែខាងសែិអារ្េែ៍ ាការ្ប៉ាោះរលខាង់ សែិអារ្េែ៍ ជ្របាា្ ឬការ្ប៉ាោះរល់

សិទិធមជ្រតមបែិកភ័ែឌ តាេរ្យៈការ្បាំរនមលើកិែិាយស មករ្មិ៍ ា ្ម ោះ ជីវភាពឯកជន ឬេមនសមញ្ច ែន

សែិអារ្េែ

៍ ាមដើេ តដលបានបងកឲ្យមានផលវបា

កមៅកាន់ជនរ្ងមជ្រោោះកញាងរ្យៈមពលខីេ ឬតវងមៅ

តាេាថ នភាពាក់តសង

តដលកញង

ករ្ែី មនោះជនរ្ងមជ្រោោះអាចទេទរ្សាំែងការ្ខូចខាែបាន9។

8 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៦១។

9 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៦២។

១.១.១.៤ ទ្យំនាក់ទ្យំន្ងរវាងអំស6ើបំ8ន្ ន្ិងការខូច្ខាត

មគអាចមៅទាំនក់ទាំនងរ្វាងអ្ាំមពើបាំរន និងការ្ខូចខាែមោយកីាថ្ន ទាំនក់ទាំនងមហែញ និង

ផល។ មហែញ សាំមៅដល់អ្ាំមពើបាំរនសិទិ ឬ ផលជ្របមយជន៍ តដលជ្របជ្រពែឹ ាម ងើ មោយជនបង។

ចាំតែកឯ ផលសាំមៅដល់ពយសនកេមតដលាលទផលថ្នអ្ាំមពបាំើ រន។ មដើេបីអាចទេទរ្សែងាំ

ការ្ខូចខាែចាំមរោះការ្ជ្របជ្រពឹែអ្

ាំមពើបាំរនរ្បស់ជនណាមាា ក់ អ្ក

តដលមានបាំែងទេទរ្សាំែង

មនោះជ្រែូវបញ្ញជ ក់ឲ្យមÆើញថ្ន ការ្ខូចខាែតដលបានមកើែម ើងពិែាមកើែមចញពីអ្ាំមពើបាំរនយ៉ា ងពិែ

ជ្របាកដមោយភាជ ប់េកាេួយនូវភសញតាង។

១.១.២ ្មតភា

6កង

ការទ្យទ្យួលខ្

ត្តវូ

សេែថភាពមៅកញាងការ្ទទួលខញសជ្រែវូ មនោះ សាំមៅមៅមលើភាពតដលមានសេែថភាពជ្រគប់ជ្រោន់

រ្បស់បញគគលតដលបានជ្របជ្រពឹែមដើេបីវន

ិច័ឆយអ្ាំពីអ្ាំមពើរ្បស់ខួន។

ជនតដលមានអាយញមជ្រកាេ ១៤ឆ្ា ាំ និងជនតដលមានសែិេិនជ្រគប់ជ្រោន់ េិនអាចយល់ដឹង និង

វនិច័ឆយអ្ាំពីការ្ជ្របជ្រពឹែន

ូវអ្ាំមពើរ្បស់ខួន

បាន េិនជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមនោះ

មទ10។ មានន័យថ្ន ជ្របសិនមបើជនទាំងពីរ្ជ្របមភទមនោះ បានជ្របជ្រពឹែអ្ាំមពើអ្នីែានកូញ លតដលនាំឲ្យមាន

ការ្ខូចខាែដល់សិទិ

ឬ ផលជ្របមយជន៍អ្ាកថ្ទ មនោះជនជ្របមភទមនោះេិនទទួលខញសជ្រែវូ កញង

ការ្សង

សាំែងខូចខាែម ើយ។ ប៉ាញតនាេិនតេនមានន័យថ្ន ោម នអ្ក

ទទួលខញសជ្រែវូ កញង

សងសាំនងមនោះមទ។

អាណាពាបាល ឬអ្ក

មានករ្ែី យកិចចតដលកាំែែ់មោយចាប់កញង

ការ្ជ្រែែ

ពិនិែយរ្បស់ជនទាំងពីរ្

ជ្របមភទខាងមលើ ាអ្ក

ទទួលខញសជ្រែវូ សងសាំែងការ្ខូចខាែដល់ជនរ្ងមជ្រោោះ ឬ អ្ក

រ្ងមជ្រោោះ11។

ក៏ប៉ាញតនា សជ្រមាប់ជនតដលេិនអាចយល់ដឹង និងវន

ិច័យ

អ្ាំពីការ្ជ្របជ្រពឹែារ្បស់ខួន

មៅតែទទួល

ខញសជ្រែវូ កញង

ការ្សងសាំែងមោយខួន

ឯង ជ្របសិនមបើាថ នភាពតដលេិនអាចយល់ដឹង និងវន

ិច័ឆយ

អ្ាំពីការ្ជ្របជ្រពឹែារ្បស់ខួន

បានមកើែម ើងមោយារ្តែកាំហញសមចែន ឬអ្មចែនរ្បស់ខួន

ឯងផ្ទទ ល់12

។ ាថ នភាពមានតបបមនោះ មានដូចាស្រសវង

ស្រា ស្រសវង

មជ្រគឿងមញៀន ាមដើេ។

10 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៤៥។

11 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៤៦។

12 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៤៥ កថ្នខែឌ ទី២ វាកយខែឌ ទី២។

១.១.៣ អាជា្ យកាលនន្្ទ្យធិទមទរ្ណង

កាលណាមានការ្ខូចខាែមោយអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល ជនរ្ងមជ្រោោះ ឬ អ្ករ្ងមជ្រោោះមានសទិិ

កញាងការ្ទេទរ្នូវសាំែងការ្ខូចខាែ។ សិទិធមៅកញាងការ្ទេទរ្សាំែងមនោះតដរ្ នឹងជ្រែវបាែ់បង់ ឬ ទញកាអ្ារ្បង់ ជ្របសិនមបើជនរ្ងមជ្រោោះ ឬ អ្ាករ្ងមជ្រោោះេិនបានទេទរ្កញាងអ្ាំ ញងមពលណាេួយ តដលកាំែែ់មោយចាប់។ ការ្បាែ់បង់សិទិធតបបមនោះ មគមៅថ្នការ្រ្លែ់សិទិធមោយផញែអាា្ យញ

កាលថ្នការ្ទេទរ្។

អាា្ យញកាលថ្នការ្ទេទរ្ខាងមលើមានរ្យៈមពល ៣ឆ្ា ាំ បនទ ប់ពីមពលតដលជនរ្ងមជ្រោោះ ឬ អ្ាកែាំណាងតដលចាប់បានកាំែែ់រ្បស់ជនរ្ងមជ្រោោះបានដឹងថ្ន អាចទេទរ្សាំែងការ្ខូចខាែ

ចាំមរោះអ្កា ម ើង13។

ជ្របជ្រពឹែាអ្ាំមពើបាំរន ឬ អ្ាំ ញងមពល ១០ឆ្ា ាំ បនទ ប់ពីអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមនោះជ្រែូវបានជ្របជ្រពឹែ

១.២ ្ញ្ញា ណទ្យូសៅនន្្ណង់ជាប់ន្ឹងដ្

សាំែង់ គឺាតផក

េួយថ្នផលិែផលជ្រគឹោះកញង

មខឿនមសដឋកិចចាែិតដលមានែួនទីសាំខាន់កញាង

ការ្កាងេូលោឋ នសមាភ រ្ៈ បមចចកមទសសងគេ មហើយក៏ាការ្សតេងមចញនូវការ្អ្ភវឌ្ឍនរ្ប៍ិ ស់

សងគេរ្បស់ជ្របមទសនីេួយ។ វាក៏បានមដើរ្ែួសាំខាន់មៅកញាងជ្របមទសកេញពាតដលាជ្របមទសកាំពញងរ្កី ចមជ្រេើនលូែោស់ផងតដរ្ េិនតែប៉ាញមណាណ ោះមយើងក៏សមងកែមÆើញមាននូវសាំែង់មកើែមានម ើងកាន់តែ

មជ្រចើនម ើងៗមៅទូទាំងជ្របមទសតដលមានដូចាអាោរ្ ផូេវ ាព ន ឬសាំែង់ដថ្ទមទៀែ14។ សាំែង់ ជ្រែូវបានតបងតចកមចញា សាំែង់ឥដមបែញង និងសាំែង់េិនតេនឥដឋមបែញង តដលសាំែង់ឥដ

មបែញង សាំមៅមៅមលើសាំែង់តដលមានបេង់មស15។ មោយត កមៅកញាងជ្របកាសសីព

ីការ្ជ្របេូលពនធ

មលើអ្ចលនជ្រទពយ បានឲ្យនិយេន័យអ្ោរ្ និងសាំែង់មផសងៗ សាំមៅដល់អាោរ្ និងសាំែង់មផសងៗ តដលសង់ាប់នឹងដីមទោះមាន ឬោម នជញ្ញជ ាំង ឬដាំបូលក៏មោយ មានាអាទិ៍ សណាឋ ោរ្ អាផ្ទែតេន

ខញនដូ ការ្យ

ល័យ មរាងចជ្រក ឃ្េ ាំង ផារ្ទាំមនើប សាំែង់អាោរ្ឧសាហកេម ផូេវ ាព ន ជ្របព័នធផលិែ

ទឹកាអ ែ ឬផលិែអ្គិគសនី ជ្រពោនយនាមហាោះ កាំពង់តផ ចាំែែរ្ងយនា។ សាំែង់ ឬអាោរ្េួយអាច

13 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៦៥។

14 សួស ចាំមរ្ន, ជ្រគប់ជ្រគងសែាំ ង់ (២០០៣), ១។

15 អ្គគនយកពនធោរ្ ថ្នជ្រកសួងមសដឋកិចច និងហិរ្ញ្ាវែញថ, មសៀវមៅតែនាំសីពិពនធមលអ្ើ ចលនវែញថ (២០១៣), ១១។

មានកេមសិទិករ្មាា ក់ ឬមជ្រចនើ នក់តដលមគមៅថ្ន សហកេមសិទធិករ្ តដលមានសទិិ ធ និងកាែពវកចិ ចមៅ

មលើសាំែង់ោច់មោយត កពីោា មៅតាេការ្ទាំហាំថ្នសិទិធកេមសិទិរ្ធ បស់ខួេន និងតាេការ្កាំែែ់រ្បស់ ចាប់រ្បស់ជ្របមទសកេញពា។ ការ្តបងតចកសាំែង់មនោះមធើម ើងមដើេបីបងកលកខែៈង្ហយស្រសួលដល់

កេមសិទិធករ្ និងសហកេស

ិទិធករ្កញង

ការ្បាំមពញនូវកាែពក

ិចចតាេតផាកចាប់រ្បស់ខួន

ឲ្យមានជ្របសិទ

ភាព និងបានកាំែែ់ចាស់ោស់មៅមលើកាែពក

ិចចមរ្ៀងៗខួន

ដូចា កេស

ិទិធមៅមលើសាំែង់

ឬអាោរ្ ការ្បង់ពនធ និងការ្ទទួលខញសជ្រែូវមលើសាំែង់តដលសិែ

មៅកញង

កេស

ិទិធរ្បស់ខួន

ាមដើេ។

េិនតែប៉ាញមណាណ ោះវាក៏បានបងនូវភាពង្ហយស្រសួលសជ្រមាប់ាថ បន័ ឬអាា្ ធរ្ពីថ្នា កាែិ់ ដលថ្ន់ ា ក់មជ្រកាេ

ាែិតដលមានការ្រក់ព័ននធ មានលកខែៈឆ្ប់រ្ហ័សកញង

ឹងសាំែង់ាប់នឹងដីមនោះអាចបាំមពញែួនទីរ្បស់ខួន ការ្បាំមពញែួនទីជូនជ្របាជន។

មៅមោយរ្លូន និង

ជំ6កទ្យ២

6យ្ន្កមមសោយ្ណ

ងជា

បន្

ឹងដ្

ជំ6ូកទ្យី២ 6យ្ន្កមមសោយ្ណំ

ង់ជាប់ន្ឹងដ្

សជ្រមាប់ជ្រពោះរាាណាចជ្រកកេញពា ចាំមរោះអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលករ្ែី សាំែង់ាប់នឹងដីមោយ

តផក

មលើជ្រកេរ្ដប

បមវែី មាជ្រតា ៧៥៣ គឺាបញ្ាែិាតដលតចងអ្ាំពីការ្ទទួលខញសជ្រែវចាំមរោះសាំែង់

ាប់នឹងដី ។ កាលណាសាំែង់ាប់មលើដីដូចាអាោរ្ ឬ រ្បងាមដើេ បានមធើឲ្យអ្ាកដថ្ទមានការ្ខចូ

ខាែកញង

មាជ្រតាខាងមលើែជ្រេូវឲ្យមាច ស់សាំែង់ និងអ្ាកជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់ទទួលខញសជ្រែវូ មលើសាំែង

ការ្ខូចខាែមោយាេគីគ។ មាច ស់សាំែង់ និងអ្ាកជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់មៅជ្រែង់ចាំែញ ចមនោះេិនបានមធើ

ការ្បញ្ញជ ក់ឲ្យបានចាស់ោស់ថ្នាមាច ស់សាំែង់ ឬអ្ក ម ើយ។

ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់នអ្ាំ ញងមពលណាេួយ

មហែញដូចមនោះ មដើេបីង្ហយស្រសួលកញាងការ្តសង

រ្កអ្ាកទទួលខញសជ្រែូវមលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមលើ

ករ្ែី សាំែង់ាប់នឹងដីមយើងជ្រែវូ តបងតបងតចកា២ករ្ែី មផសងោា គឺការ្ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះ សាំែង់ាប់នឹងដីកញាងអ្ាំ ញងមពលាងសង់ (២.១) និងមជ្រកាយមពលាងសង់ (២.២) ។

២.១ ការទ្យទ្យួលខ្ សាង្ង់

ត្តវ

សលអ

ំស6អ

ន្ត

ាន្ ល

ករណី ្ណ

ង់ជាបន្

ឹងដ្ីកងអឡ

ងស6ល

អ្ាំ ញងមពល ារ្យៈមពលេួយតដលកាំែែ់ថ្ន សាំែង់ជ្រែូវសែ

មៅមជ្រកាេការ្ជ្រគប់ជ្រគងរ្បស់

ភាគីណាេួយ ដូចា កញាងអ្ាំ ញងមពលថ្នការ្ាងសង់ និងមជ្រកាយមពលាងសង់ ភាគីតដល ជ្រគប់ជ្រគងមលើសាំែង់េិនមានលកខែៈដូចោា មនោះមទ។ ការ្ាងសង់សាំែង់ទាំងឡាយការ្កាំែែ់

អ្ាំ ញងមពលថ្នការ្ាងសង់ ឬអ្ាំ ញងមពលតដលាងសង់រ្ច

រាល់មហើយ គឺអាស្រស័យមលើការ្ជ្រពេ

មជ្រពៀងរ្បស់ភាគីតដលបានកាំែែ់មៅកញង

កិចចសនាមៅ៉ាការ្ ឬកិចចសនាាងសង់មផសងៗាមដើេ។

សជ្រមាប់អ្ាំ ញងមពលថ្នការ្ាងសង់ គឺាអ្ាំ ញងមពលតដលសាំែង់ ឬការ្ាងសង់សិែ

មៅមជ្រកាេ

ការ្ជ្រគប់ជ្រគងរ្បស់អ្ាកមៅកា

រ្ ឬជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់តដលកញង

អ្ាំ ញងមពលមនោះកេមសិទិធករ្ ឬមាច ស់

សាំែង់េិនទន់បានជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់រ្បស់ខួន

មៅម ើយ ។

២.១.១. ភាគីថ្ដ្ល8ក់6ន្ធ័ន្ឹងអំស6ើអន្ីតាន្កល

កញាងការ្សិកាមលើការ្ទទួលខញសជ្រែវឲ្យបានសញីជមជ្រៅ មយើងជ្រែវមធើតវ បងតចកឲ្យបាន ចាស់ោស់នូវភាគីទាំងឡាយតដលរក់ព័នធនឹងអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល។ ែមៅមនោះមយើងខាំញ្សូេមលើក

យក ភាគីចាំនូនពីរ្យកេកបកស្រាយគឺ ភាគីតដលទទួលរ្ងពយសនកេម និងភាគីតដលជ្រែវទទួលខញស ជ្រែូវមលើពយសនកេ។ម

ចាំមរោះភាគីតដលទទួលរ្ងពយសនកេម សាំមៅមៅមលើជនរ្ងមជ្រោោះ ាជនតដលទទួលរ្ងការ្ ខូចខាែតដលបងកម ើងមោយអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល តដលការ្ខូចខាែមនោះអាចាពយសនកេមមលើតផាករ្បូ

រាងកាយ ឬតផាកសមាភ រ្ៈដូចាជ្រទពយសេបែិា និងវែញមាថ

២.១.២ ភាគីថ្ដ្លត្តូវទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសល6

នែថ្េេមផសងៗាមដើេ។

យ្ន្កមម

កាែពក

ិចកញង

ការ្ជួលជញលនូវពយសនកេមតដលជនរ្ងមជ្រោោះបានទទួលរ្ងតាេចាប់ គឺា

បនញក

រ្បស់បញគគលតដលបានជ្របជ្រពឹែអ្

ាំមពើតដលនាំឲ្យមានការ្ខូចខាែ។ ចាំមរោះបញគគលតដលជ្រែូវទទួល

ខញសជ្រែវូ មលើសាំែងពយសនកេមកញង

អ្ាំ ញងមពលាងសង់មនោះអាចារ្ប

វនាបញគល

ឬនីែិបញគគល មហើយ

មលើសពីមនោះមៅមទៀែអាចាែែិយជនមផសងមទៀែតដរ្។

២.១.២.១ ករណី ជារបវ័ន្តបុគគល

រ្ប

វនាបញគគល ាេនញសសពិែតាេធេមាែិ តដលផញទយនឹងនីែិបញគគល16។ ជ្រគប់បញគល

ាេនញសស

ាែិតដលចាប់កាំែែ់គញែភាពារ្ប

វនាបញគគល។ ជ្រគប់រ្ប

វនប

ញគគលតដលបងឲ្

យមានការ្ខូចខាែ

មទោះបីមោយមានកាំហញសកីា ោម នកាំហញសកីា ឬអាចបណាា លេកពីការ្មធវសជ្របតហស រ្ប

វនប

ញគគលមនោះ

ជ្រែូវតែទទួលខញសជ្រែូវរ្បស់អ្ាំមពើរ្បស់ខួន

មហើយសិែ

កញាងអ្ាំ ញងមពលាងសង់រ្ប

វនាបញគគលតដលជ្រែវ

ទទួលខញសជ្រែូវមលើពយសនកេរ្ម េមានដចូ ា អ្ាកមៅ៉ាការ្សែង់ាំ កូនាង ែែយជិ ន។

ក. អនកស ៉ា ការ្ណង់

ចាំមរោះការ្ាងសង់សាំែង់េួយចាំនួន កេមសិទិធករ្មធើវការ្ាងសង់សាំែង់មោយខួេនឯង

និងការ្ាងសង់េួយចាំនួនធាំ កេមសិទិធករ្ ឬមៅាេញ្ាថ្នមាច ស់ផទោះភាគមជ្រចើនតែងតែរ្កអ្កមៅ៉ាការ្

មដើេបីេកមធើវការ្ាងសង់សាំែង់រ្បស់ខួន

មោយមានការ្ជ្រពេមជ្រពៀងោា មធើវម ើងាកិចចសនា

16 សនទ នញជ្រកេថ្នជ្រកេរ្ដឋបបមវែី ឆ្ា ាំ២០០៧ មលខ១២៧, ទាំព័រ្ ១៩។

មៅ៉ាការ្ ឬកិចចសនាាងសង់ាោយលកែ៍ អ្កសរ្។ ខេោះមទៀែេិនបានមធើវាកិចចសនាតដលមាន ទជ្រេង់ាោយលកែ៍ អ្កសរ្ម ើយ មោយមធើម ើងមោយផ្ទទ ល់មាែ់ ប៉ាញតនាការ្សនាមោយផ្ទទ ល់មាែ់ ភាគមជ្រចើនេិនអាចមកើែមានចាំមរោះជ្របមភទកិចចសនាមៅ៉ាការ្ ឬកិចចសនាាងសង់ម ើយមោយមហែញ

ថ្ន គូភាគីថ្នកិចចសនាទេទរ្ឲ្យមានទាំនញកចិែរ្ា វាងោា មៅវញ

មៅេក និងមដើេបីាសមាអ ងកញង

ការ្

ែតាាំងមៅមពលតដលមកើែមានវវាទមោយជ្របការ្ណាេួយ។ ដូចមនោះជ្របសនិ មបេនិើ បានមធើវា

ោយលកខែ៍អ្កសរ្ វាគឺាផលវបា

កមៅកញង

ការ្បង្ហា ញភសញតាង។

មដើេបីទេទរ្ឲ្យអ្កមៅ៉ាការ្ ាបគញ គលតដលជ្រែូវទទួលខញសជ្រែវមលើពយសនកេមចមរោះាំ មាច សការ្់

ឬែែិយជន ទី១ សមាអ ងមៅមលើ កិចចសនាមៅ៉ាការ្។ កិចចសនាមៅ៉ាការ្ សាំមៅមៅមលើកិចចសនាេួយ

តដលភាគីមាខ ង មៅថ្នអ្កមៅ៉ាការ្មានករ្ែី កចិ ចសមជ្រេចការ្ង្ហរ្តដលបានជ្រពេមជ្រពៀង មហយភាគីើ

មាខ ង មទៀែមៅថ្នមាច ស់ការ្មានករ្ែី យកិចផាលក់ ថ្ជ្រេចាំមរោះលទធផលថ្នការ្ង្ហរ្តដលបានមធើ

មនោះ17។ ទនឹេ

នឹងមនោះ កិចស

នាមៅ៉ាការ្ គឺាកិចចសនាតដលយកែថ្េង

ូារ្ និងាកិចចសនាមទវភាគី

តដលគូភាគីថ្នកិចចសនាជ្រែូវផាល់តាវកាលិកឲ្យោា មៅវញមៅេក។ មយងតាេមាជ្រតា ៦៥៤ ជ្រកេរ្ដឋ-

បបមវែី អ្ាកមៅ៉ាការ្ មានករ្ែី យកិចចសមជ្រេចការ្ង្ហរ្មោយោម នវកា

រ្ៈចាំមរោះមាច ស់ការ្។ កញាងអ្ាំ ញង

មពលាងសង់ារ្យៈមពលតដលបាំមពញការ្ង្ហរ្រ្បស់អ្ាកមៅ៉ាការ្ចាំមរោះមាច ស់សិទិ មហយសែង់ាំើ ក៏

ជ្រែូវសែ

មៅមជ្រកាេការ្ជ្រគប់ជ្រគងរ្បស់អ្ក

មៅ៉ាការ្ ដូចមនោះកញង

ករ្ែី តដល ការ្ាងសង់សាំែង់

បណាា លឲ្យមានវការ្ៈ ឬបណាា លឲ្យសែងខចខាែូ់ាំ ឬបណាា លឲ្យអ្ាំមពអ្ើ នែី ានកូញ លមកើែមាន

ម ើងចាំមរោះែែិយជន ឬជ្រទពយសេបែិមផសងៗរ្បស់ែែិយជនតដលាជនរ្ងមជ្រោោះ អ្ក បញគគលតដលជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវមលើពយសនកេ។ម

មៅ៉ាការ្ា

ទី២ មយងតាេល័កខ័ែឌ ថ្នអ្ាំមពើអ្នែី ានញកូលចមរោះការ្ទទួាំ លខញសជ្រែូវរ្បសនិ់ មយជក

មយើងសមងកែមÆើញថ្ន អ្កមៅ៉ាការ្ Nែទកញ់ ថ្នានិមយជក ចាំតែកឯនិមយជិក ាកូនាង ឬបគញ គល

មផសងមទៀែតដលសិែមៅមជ្រកាេឱវាទរ្បស់អ្ាកមៅ៉ាការ្។ បគញ គលតដលបានមជ្របបញើ គគលណាមាា កឲ្់ យមធើ

ការ្ង្ហរ្អ្ីេ

ួយ មដើេបជ្រី បមយជន៍ខួន

ជ្រែូវតែទទួលខញសជ្រែូវរាល់អ្ាំមពើរ្បស់បញគល

មនោះ ដូចោា តដរ្ ករ្ែ

តដលអ្ក

មៅ៉ាការ្ មជ្របើនិមយជិករ្បស់ខួន

តដលាកូនាងមដើេបីអ្នញវែាកិចចការ្សជ្រមាប់ខួេនតាេការ្

17 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៦៥២។

បង្ហគ ប់ខួេន ក៏ជ្រែវទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះអ្ាំមពើរ្បស់កូនាងតដរ្ ។ ដូចមនោះ កញង

ករ្ែី តដលអ្ក

មៅ៉ាការ្

បាំមពញការ្ង្ហរ្មលើសាំែង់ាប់នឹងដីមោយមានវកា

រ្ៈ ឬកញង

មពលបាំមពញការ្ង្ហរ្បណាា លឲ្យមាន

ពយសនកេមមកើែម ើងមលើសាំែង់ ជ្រទពយសេបែិមផសងៗ ឬមលើរ្បកាយរ្បស់ែែិយជនណាមាា ក់ មោយ

កាំហញសរ្បស់អ្ក

មៅ៉ាការ្ផ្ទទ ល់ មោយការ្ជ្រគប់ជ្រគងរ្បស់អ្ាកមៅ៉ាការ្មលើកូនាងរ្បស់ខួន

ឬមោយការ្

បាំមពញការ្ង្ហរ្រ្បស់កូនាងតាេការ្បង្ហគ ប់រ្បស់អ្ក

មៅ៉ាការ្ ការ្ជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវាបនញក

រ្បស់អ្ក

មៅ៉ាការ្តដលជ្រែវទទួលខញសជ្រែូវ។ ប៉ាញតនាជ្របសិនមបើពយសនកេមមកើែម ើងមោយកាំហញសរ្បស់កូនាង

ខួេនផ្ទទ ល់មោយេិនមានការ្បង្ហគ ប់ ឬបញ្ញជ ពីអ្ាកមៅ៉ាការ្ អ្ក

មៅ៉ាការ្េិនមានកាំហញសមលើការ្ជ្រគប់ជ្រគង

រ្បស់ខួន

មនោះមទ តដលនាំឲ្យអ្ាកមៅ៉ាការ្អាចរ្ច

ផញែពីការ្ទទួលខញសជ្រែូវមនោះបាន។

ខ. កន្ជាង

កូនាង ាជនតដលមធើវការ្មៅមជ្រកាេបង្ហគ ប់ ឬការ្ជ្រែែ

ជ្រតាពីមេាង អ្ក

មៅ៉ាការ្ ឬជ្រកេ

ហ˜ញន

សាំែង់។ កញាងករ្ែី តដលកូនាងមធើវការ្ង្ហរ្មោយេិនយកចិែទ

ញកោក់ ឬមធវសជ្របតហស ឬេិនមធើ

តាេការ្តែនាំ ឬការ្ជ្រគប់ជ្រគងរ្បស់មេាង អ្ាកមៅ៉ាការ្ ជ្រកុេហ˜ញនសាំែង់តដលានិមយជក

ជ្របសិនមបើបណាា លឲ្យមានពយសនកេមណាេួយមកើែម ើង កូនាងជ្រែូវតែាអ្កទទួលខញសជ្រែូវមោយ

មផ្ទា ែមៅមលើលកខខែឌ សាំខាន់ៗថ្នអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល ដូចា អ្ាំមពើបាំរនសិទិធ ឬជ្របមយជន៍ ភាពខញស

ចាប់ កាំហញស ការ្ខូចខាែ និងទាំនក់ទាំនងមហែញផល មយងតាេមាជ្រតា៧៤៣ ថ្នជ្រកេរ្ដប

គ. តតិយជន្

បវែី ។

មជ្រតពីអ្ាកមៅ៉ាការ្សាំែង់ និងកូនាង អាចមានែែិយជនមផសងមទៀែតដលជួនកាលបានបង

ឲ្យមានអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមកើែម ើងកញាងអ្ាំ ញងមពលាងសង់សាំែង់។ ែែិយជន សាំមៅមលើជនទី

បី ឬជនតដលេិនតេនាភាគីមៅកញង

ទាំនក់ទាំនងគែិយញែា18។ អាចមានករ្ែី េួយចាំនួនតដលមាន

អ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមកើែម ើងបណាា លឲ្យមានពយសនកេម មោយបញគគលតដលបងេិនតេនាបញគគល

តដលមានទាំនក់មៅកញង

ការ្ាងសង់សាំែង់រ្េ

មាន កេមសិទិក

រ្ អ្ាកមៅ៉ាការ្ កូនាងាមដើេ ប៉ាញតន

ករ្ែី តបបមនោះមានែិចែួចណាស់តដលបណាា លេកពីែែិយជន។ ចាំមរោះការ្ទទួលខញសជ្រែូវរ្បស់

ែែិយជន មោយតផកមៅមលល័ើ កខខែ័ ឌ ថ្នអ្ាំមពអ្ើ នែាី នកូញ លដចូ ា កាំហសញ អ្មពបាំើាំ រន ភាពខញស

18 សនទ នញជ្រកេថ្នជ្រកេរ្ដឋបបមវែី ឆ្ា ាំ២០០៧ មលខ៤៨, ទាំព័រ្ ៦។

ចាប់ ការ្ខូចខាែ និងទាំនក់ទាំនងរ្វាងអ្ាំមពើបាំរន និងការ្ខូចខាែ តដលបងមក ើងមោយែែិយជន ថ្នមាជ្រតា ៧៤៣មនោះដតដល។

២.១.២.២ ករណី ជាន្ីតបុគគល

នីែិបញគគល ាបែាំញា ជ្រកេ

េនញសស ឬេូលនិធិ តដលមានបញគគលភាពគែិយញែា មហើយាមាច ស់ថ្ន

សិទិធ និងកាែពកិច19ច ។ នីែបញិ គគលមាន ២ជ្របមភទគនីឺ ែបញិ គគលឯកជន នងនីិ ែបញិ គគលាធារ្ែៈ តដល

នីែិបញគគលទាំង ២ជ្របមភទមានការ្ទទួលខញសជ្រែូវដូចរ្ប

វនប

ញគគលតដរ្ចាំមរោះអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមលើ

សាំែង់ាប់នឹងដី ប៉ាញតនាសិែ

កញង

លកខ

ែឌ និងការ្កាំែែ់ខញសពីោា ។

ក. ន្ីតិបុគគលឯកជន្

នីែិបញគគលឯកជន ាបែាំញា ជ្រកុេតដលបមងើកែម ើងកញង

មោលមៅសជ្រមាប់ផលជ្របមយជន៍

ឯកជន ាអាទិ៍ជ្រកុេហ˜ញន សមាគេន៍ សហជីព បែាំញា ជ្រកេ

ផលជ្របមយជន៍មសដឋកិចច។ សជ្រមាប់នីែិ

បញគគលឯកជនតដលរក់ព័នធការ្ទទួលខញសជ្រែវសាំែង់ាប់នឹងដីមនោះតចកមចញាពីរ្ គឺជ្រកុេហ˜ញន

ាងសង់ និងជ្រកេហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ង។

ក.១. ត្កុមហុន្សាង្ង់

មាច ស់ផទោះតលង

ឬមាច ស់អាោរ្ ឬមាច ស់គមជ្រមាងធាំៗ ាមដើេ តែងមានទាំនញកចិែាមៅមលើជ្រកេ

ហ˜ញន

ាងសង់មផសងៗកញង

ការ្ាងសង់រាល់សាំែង់ អ្ោរ្ខពស់ៗ ផទោះតលង

ាមដើេ។ល។ រ្វាងជ្រកុេហ˜ញន

ាងសង់ និងមាច ស់សាំែង់មសើរ្ទ តែទាំងអ្ស់តែងតែមានការ្ចញោះកិចចជ្រពេមជ្រពៀង ឬបានចញោះកិចចសនា

ាងសង់ាេួយោា មដើេបីមធើវការ្កាំែែ់នូវកាែពក

ិចច

ាំមរោះោា មៅវញ

មៅេក ដូចមនោះកញាងករ្ែ

តដលកញងអ្ាំ ងមញ ពលាងសង់ ពយសនកេណាេយមកើួ ែម ងមោយារ្បើ មចចកមទសកញាងការ្ាង

សង់ ការ្េិនបានជ្របុងជ្របយ័ែា ការ្ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់េិនបានលរ្អ បស់ជ្រកេហ˜ញនសែង់ាំ ឬបណាា លេក

ពីការ្បាំមពញការ្ង្ហរ្រ្បស់បញគគលិកតដលមធើវការ្ឲ្យជ្រកេហន˜ញ ាងសង់ ជ្រកុេហ˜ញនាងសង់ ានីែិ

បញគគលតដលមានកាែពវកិចទ ជ្រពេមជ្រពៀងាងសង់។

ទួលខញសជ្រែូវមលើការ្ខូចខាែមោយតផអកមលើកិចចសនាាងសង់ ឬកិច

19 សនទ នញជ្រកេថ្នជ្រកេរ្ដឋបបមវែី មលខ៧១, ទាំព័រ្ ១០។

ក.២. ត្កុមហុន្ធានារ៉ា ប់រង ឬត្គឹោះសាថ ន្ធានារ៉ា ប់រង

ជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ង សាំមៅដល់ជ្រកេ

ហញ˜នធានរា៉ា ប់រ្ងអាយញជីវែ

ជ្រកុេហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ងទូមៅ

ជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ងខាា ែែូច និងជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ងបនា។ ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ង គឺាកិចចសនាេួយ

តដលមធើវម ើងរ្វាងភាគីពីរ្ គឺរ្វាងធានការ្ី (ាទូមៅគឺាជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ង) និងអ្ក

កាន់ប័ែណ

ធានរា៉ា ប់រ្ង

(អ្ក

តដលជ្រែូវបានធានរា៉ា ប់រ្ង) តដលកញង

មនោះអ្ាកជ្រែូវបានធានរា៉ា ប់រ្ងជ្រែូវបង់ឲ្យ

ជ្រកេហន˜ញ ធានរា៉ា ប់រ្ងនូវទកឹ ជ្របាកេួ់ យចាំននូ នវទកឹូ ជ្របាក់េួយចាំននួ តដលឲ្យម្ម ោះថ្ន “បពញ វោភធាន

រា៉ា ប់រ្ង” ។ ចាំតែកឯជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ងវញ

ជ្រែូវមធើស

ាំែងដល់អ្ក

ជ្រែូវបានធានរា៉ា ប់រ្ងវញ

នូវផល

ជ្របមយជន៍ ឬទឹកជ្របាក់េួយចាំនួនសជ្រមាប់ការ្ខូចខាែ ការ្បាែ់បង់ជ្រទពយសេបែិាតដលបងកម ើងមោយ មហែញការ្ែ៍ មជ្រោោះថ្នា ក់ ឬក៏មធើវសាំែងមៅមពលតដលអ្ាកធានរា៉ា ប់រ្ងាេ ប់ រ្បួស ពិការ្ មានជេឺៃ ឬ មៅមពលតដលភាគីទាំងសងខាងបាន្នដល់ការ្កាំែែ់ថ្នការ្ជ្រពេមជ្រពៀងេួយ20។

ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងជ្រែូវបានតចកមចញាពីរ្ជ្របមភទធាំៗ គឺការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងទូមៅ និងការ្ធាន

រា៉ាប់រ្ងបញគគល។ ចាំមរោះការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងទូមៅមាន ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងមលើជ្រទពយសេបែិ នងិ ការ្ធាន

រា៉ា ប់រ្ងកាែពក

ិចច។ រ្ឯី

ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងបញគគលមាន ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងមលើមជ្រោោះថ្នា ក់រាងកាយ និងការ្

ធានរា៉ា ប់រ្ងសញខភាពាមដើេ។ ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងរក់ព័នធនឹងការ្ទទួលខញសជ្រែូវសាំែង់ាប់នឹងដីសែ មៅកញាងជ្របមភទការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងទូមៅ។

ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងទូមៅ ាកិចចសនាធានរា៉ា ប់រ្ងតដលមធើម ើងរ្វាងអ្កជ្រែូវបានធានរា៉ា ប់រ្ង

និងជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ងតដលកញង

មនោះ ការ្បង់បញពវោភធានរា៉ា ប់រ្ងជ្រែវមធើវម ើងមដើេបីធានហានិ-

ភ័យមលើជ្រទពយសេបែិា ភារ្ៈទទួលខញសជ្រែូវ និងសញខភាព។ ជ្របមភទផលិែផលធានរា៉ា ប់រ្ងទូមៅរ្េមាន

ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងជ្រទពយសេបែិ ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងភារ្ៈទទួលខញសជ្រែូវ នងិ ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងសញខភាព។21

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលករ្ែី សាំែង់ាប់នឹងដីរក់ព័នធនឹងការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងភារ្ៈ

ទទួលខញសជ្រែូវសិែ

កញង

ការ្ធានរា៉ា ប់រ្ងការ្ោឋ ន។

20 ចាប់សីព

21 ចាប់សីព

ីធានរា៉ា ប់រ្ង, នស/រ្កេ/០៨១៤/០២១, កកកោ ២០១៤, មាជ្រតា ៤។

ីធានរា៉ា ប់រ្ង, នស/រ្កេ/០៨១៤/០២១, កកកោ ២០១៤, មាជ្រតា២៣។

ការ្ធានរា៉ា ប់រ្រ្ងការ្ោឋ នមនោះ ាការ្ទទួលខញសជ្រែូវមោយផ្ទទ ល់រ្បស់មាច ស់ការ្ោឋ ន ឬរ្បស់

អ្ាកមៅ៉ាការ្តដលខួន

បានមធើវសកេមភាពាងសង់ រ្ោះ

មរ្ ើ និងវាយកមេច

តដលសញទធតែអាចបងមអាយ

មានមជ្រោោះថ្នា ក់ដល់អ្ាករ្ស់មៅជញាំវញ

ការ្ោឋ ន ឬអ្ក

មធើដ

ាំមែើ រ្ឆ្ង

កាែ់ និងអ្ាកតដលរ្ស់មៅតកបរ្

ការ្ោឋ នមនោះ។ មហើយមជ្រោោះថ្នា ក់មនោះអាចាការ្មជ្រោោះថ្នា ក់តដលមធើឲ្

យប៉ាោះរល់ដល់រ្ប

រាងកាយ ឬ

ជ្រទពយសេបែិរ្បស់ជនរ្ងមជ្រោោះ មោយមាច ស់ការ្ោឋ ន ឬអ្កមៅ៉ាការ្Nបាច់ាំ ជ្រែូវតែទទួលខញសជ្រែូវមោយ

សងសាំែងមៅកាន់ជនរ្ងមជ្រោោះ តដលបានបងកម ើងមោយអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលតាេរ្យៈជ្រកុេហ˜ញន

ធានរា៉ា ប់រ្ង។ ចាំមរោះមាច ស់ការ្ោឋ ន ឬអ្ក

មៅ៉ាការ្តដលារ្ប

វនប

ញគគល ឬ ជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់ ឬនីែិ

បញគគលមផសងៗវញ

Nាំបាច់ជ្រែូវចញោះកិចចសនាធានរា៉ា ប់រ្ងាេួយជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ង មៅមពលតដល

ខួេនមបើកការ្ោឋ ន តែមលើកតលងកញងករ្ែី នីែបគញិ គលារ្ធារ្ែៈតដលទទួលបនទញកាងសង់ ជួស

ជញល ឬែមេើង

មដើេបីាជ្របមយជន៍ាធារ្ែៈអាចជ្រែវូ បានយល់ជ្រពេពីជ្រកសួងមសដឋកិចច និងហិរ្ញ្ាវែញ

មោយអ្ោះអាងថ្ន អាចមានលទធភាពជួសជញលបានឆ្ប់រ្ហ័ស និងជ្រគប់ជ្រោន់នូវការ្ខូចខាែមនោះ។

មលើសពីមនោះមៅមទៀែ ជ្របមភទការ្ោឋ នតដលNាំបាច់ជ្រែូវទិញធានរា៉ា ប់រ្ងមនោះគឺ ការ្ោឋ នតដល មធើវការ្ាងសង់ ែមេើេង និងជួសជញលជ្រគប់ជ្របមភទ ប៉ាញតនាជ្របសិនមបើជ្រោន់តែាការ្ាងសង់ ឬជួស

ជញលតកលេែូចតាច គេិឺ នNបាច់ាំ ទិញធានរា៉ា ប់រ្ងម យ។ើ េា៉ា ងមទៀែ ជ្រកសួងមសដឋកចិ ច និងហិរ្ញ្ា-

វែញថមានសិទិធមធើវការ្មលើកតលងដល់ការ្ោឋ នណាេួយ មោយេិនNាំបាច់អ្នញវែាមធើវធានរា៉ា ប់រ្ងម ើយ

ជ្របសិនមបើមាច ស់ការ្ោឋ ន ឬអ្ក

មៅ៉ាការ្អ្ោះអាងបញ្ញជ ក់ថ្នខួេនមានលទធភាពសងសាំែងទន់មពល

មវោ និងជ្រគប់ជ្រោន់ចាំមរោះការ្ខូចខាែននតដលអាចមកើែមានម ើង។

សរ្ប

ារ្េ

េកជ្របសិនមបើកេមសិទិក

រ្ មាច ស់ការ្ោឋ ន ជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់ ឬអ្ាកមៅ៉ាការ្បាន

ទិញធានរា៉ា ប់រ្ងពីជ្រកេហ˜ញនធានរា៉ា ប់រកព់ នធ័ការ្ធានរា៉ា ប់ការ្ោឋ ន មៅមពលតដលមានការ្ខចូ ខាែ

មកើែម ើង ជ្រកេ

ហ˜ញនធានរា៉ា ប់រ្ងានីែិបញគគលតដលជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវ។

ខ. ន្ីតិបុគគលសាធារណៈ

នីែិបញគគលាធារ្ែៈ គឺានីែិបញគគលតដលមានមោលមៅបមជ្រេើផលជ្របមយជន៍ទូមៅរ្េមាន

រ្ដឋ សេូហភាពតដនដី និងបណាា ជ្រគឹោះាថ នាធារ្ែៈដថ្ទមទៀែ។ នីែិបញគលាធារ្ែៈអាចា

ជ្រកេ

ហ˜ញនរ្បស់រ្ដឋតដលមធើស

កេមភាពកញង

ការ្ាងសង់សាំែង់មផសងៗដូចា អាោរ្ាថ ប័នរ្ដឋ ផូេវ

ងាល់ ាព នាមដើេ។ ការ្អ្នញវែាកាែពក

ិចចមៅកញង

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមៅកញង

ករ្ែី មនោះមានលកខែៈ

ជ្របហាក់ជ្របតហលនឹងនីែិបញគគលតដរ្ មោយខញសោា ជ្រែង់ថ្នកញាងករ្ែី មនោះាាថ ប័នាធារ្ែៈរ្បស់ រ្ដឋ ឬរ្ដឋផ្ទទ ល់តដលជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវមលើសាំែងការ្ខូចខាែចាំមរោះអ្ាំមពើបាំរនតដលជ្របជ្រពឹែាម ើង

មោយេក្តនីារាជការ្ ប៉ាញតនាជ្រែូវជ្របាកដថ្នពយសនកេមមនោះជ្រែូវតែជ្របជ្រពឹែាម ើងមោយេក្តនីរាជការ្ និង

ជ្របជ្រពឹែកញង

មពលបាំមពញកិចចការ្ង្ហរ្រ្បស់រ្ដឋ មទើបាទាំនួលខញសជ្រែូវរ្បស់រ្ដឋមៅមលើសាំែងពយសន

កេមនោះបាន។ េក្តនីារាជការ្ជ្រែូវរាប់បញ្ូច លទាំងអ្ស់នូវេក្តនីាសញីវល

េក្តនីាមយធា និងេក្តនីារាជរ្ោឋ ភិ-

បាលតដលទទួលបានការ្អ្នញវែអ្ាំណាចាធារ្ែៈរ្បសរ្ដ់ ឋ ឬាថ បន័ ាធារ្ែៈបានបងកការ្ខចូ

ខាែដល់អ្ាកដថ្ទមោយខញសចាប់ មោយកាំហញសមចែន ឬមោយកាំហញសអ្មចែន កញាងការ្អ្នញវែ

ភារ្កិចរ្ច បស់ខួន

។ ជ្របសិនមបើកជ្រេិែថ្នការ្បាំរនករ្ែី យកិចរ្បស់េក្តនីារាជការ្មានភាពធន

់ធរ្ៃ មពក

រ្ដក

៏អាចមធើវការ្ទេទរ្នូវសាំែងពយសនកេព

ីេក្តនីរា

ជការ្វញ

បានតដរ្ មោយតផក

មលើមោល

ការ្ែ៍ កាំហញសរ្បស់េក្តនីរាជការ្តដលបានជ្របជ្រពែឹ ាបរនាំ 22។

២.២ ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសលអំស6ើអន្ីតាន្ុកល

្ង់

ករណី ្ណ

ង់ជាបន្

ឹងដ្ីសត្កាយស6លសាង

អ្ាំ ញងមពលមជ្រកាយការ្ាងសង់ ារ្យៈមពលតដលសាំែង់បានាងសង់រ្ច

រាល់តាេការ្

ជ្រពេមជ្រពៀងរ្បស់កេមសិទិក

រ្ និងអ្ក

មៅ៉ាការ្ ឬជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់។ មជ្រកាយមពលាងសង់សាំែង់

មនោះតដរ្ មានករ្ែី ពីរ្តដលជ្រែួវយកេកពិNរ្ណាមៅមលើការ្ទទួលខញសជ្រែូវ ករ្ែី ទី១ ជ្របសិនមបើ

សាំែង់រ្ច

រាល់មហើយប៉ាញតនេ

ិនទន់បានជ្របគល់មៅឲ្យកេមសិទិធករ្ ករ្ែី ទី២ ជ្របសិនមបើសាំែង់

ជ្របគល់មៅឲ្យកេមសិទិក

រ្រ្ច

រាល់ មានន័យថ្នកេមសិទិធករ្បានជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់រ្បស់ខួន

រ្ច

រាល់ មៅ

មពលតដលមានអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមកើែម ើង មែើអ្ក

ទទួលខញសជ្រែូវ ាកេមសិទិធករ្ ឬអ្ក

មៅ៉ាការ្ ឬ

ជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់?

២.២.១ ភាគីថ្ដ្លត្តូវទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវសល6

យ្ន្កមម

២.២.១.១ ករណី មិន្ទន្់ត្បគល្ណង់

អ្ាំ ញងមពលតដលសាំែង់េិនទន់ជ្របគល់មៅឲ្យកេស

ិទិធករ្ សាំែង់សិែ

មៅមជ្រកាេការ្

ជ្រគប់ជ្រគងរ្បស់អ្ាកមៅ៉ាការ្ ឬជ្រកុេហ˜ញនាងសង់មៅម ើយ មហើយកញាងអ្ាំ ញងមពលមនោះតដរ្ ការ្ទទួល

22 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៤៩។

ខញសជ្រែវ

និងបញគគលតដលទទួលខញសជ្រែូវ មានលកែ

ៈដូចោា តដរ្ាេួយនឹងការ្ទទួលខញសជ្រែូវ និង

បញគគលតដលទទួលខញសជ្រែូវកញាងអ្ាំ ញងមពលាងសង់តដរ្ មានដូចា អ្ក

មៅកា

រ្ ឬជ្រកុេហ˜ញនាង

សង់ និងែែិយជន ជ្រោន់តែេួយមៅកញងអ្ាំ ងញ មពលាងសង់សែង់ាំ មាននយថ្នសែង់ាំ័ េនិ ទន់

រ្ច

និងអ្ាំ ញងមពលតដលសាំែង់បានាងសង់រ្ច

រាល់តែេិនទន់បានជ្របគល់មៅឲ្យកេមសិទិធករ្

ជ្រគប់ជ្រគង ។

២.២.១.២ ករណី ត្បគល្

ណង់រច្រល

កេមសិទិ

ក. កមម្ទ្យធិករ ឬ្ហកមម្ទ្យធិករ ក.១ កមម្ទ្យធិករ

សាំមៅមលើសិទិធតដលកេមសិទិធករ្មនោះអាចមជ្របើជ្របាស់ អាស្រស័យផល និងNែ់តចងវែញ

តដលាកេមសិទិធរ្បស់ខួន

មោយមសរ្បា

នមៅកញាងទាំហាំចាប់តដលបានកជ្រេិែ23។ កេមសិទិធដីជ្រែវមាន

អានញភាពទាំងតផាកមលើដី និងតផក

មជ្រកាេដីមៅកញង

ទាំហាំថ្នការ្កជ្រេិែតដលចាប់ និងបទោឋ នគែិយញែ

បានកាំែែ់ មហើយកញាងទាំហាំតដលមានផលជ្របមយជន៍សជ្រមាប់កេមសិទិក

រ្24។ រ្ឯ

កេមសិទិក

រ្ គឺា

មាច ស់សិទិធតដលាបញគគលឯកជន រ្េ

មានរ្ប

វនប

ញគគល និងនីែិបញគគលឯកជន តដលាមាច ស់កេមសិទិមលើ

ជ្រទពយ និងមានសិទិធមជ្របើជ្របាស់សិទិធ អាស្រស័យផល និងមានសិទិធNែ់តចងមលើជ្រទពយននតដលារ្បស់

ខួេនមោយមសរ្ី និងផ្ទា ច់េញខ មលើកតលងតែមានការ្ហាេឃ្ែ់មោយចាប់ ឬមោយបទបញ្ាែិានន

មានន័យថ្ន កេមសិទិក

រ្អាចមជ្របើជ្របាស់សិទិធមលើជ្រទពយរ្បស់ខួន

សិែ

កញង

ទាំហាំតដលចាប់អ្នញញ្ញា ែិ។

កេមសិទិធករ្ថ្នដីេិនអាចមជ្របើជ្របាស់ដីរ្បស់ខួេនកញង

មោលបាំែងពាបាទអ្ាកដថ្ទ ឬរ្ខា

នដល់ជីវភាព

រ្ស់មៅរ្បស់អ្កដថ្ទតែប៉ាញមណាណ ោះបានម យ25ើ ។

មៅមពលតដលមានអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមកើែម ើងមគតែងតសង

រ្កថ្ន មែើបញគល

ណាមាា ក់ា

កេមសិទិធករ្? មដើេបីឲ្យបញគគលមនោះទទួលខញសជ្រែូវមលើសាំែងការ្ខូចខាែមលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលថ្ន សាំែង់តដលបងកម ើង។ ការ្ទេទរ្ឲ្យកេមសិទិធករ្ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះសាំែង់តដលាប់នឹងដី

ជ្រែូវតផក

មៅមលើសិទិធកេមសិទិ

និងការ្ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់ ជ្របសិនមបើកេមសិទិក

រ្ថ្នសាំែង់ ាអ្ក

23 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ១៣៨។

24ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ១៣៩ កថ្នខែឌ ទី១។

25 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ១៣៩ កថ្នខែឌ ទី២។

ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់មោយខួន

ឯង មនោះការ្ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះការ្ខូចខាែតដលមកើែម ើងបណាា ល

ពីសាំែង់ ាបនញទករ្បស់កេមសិទិក

រ្ទាំងស្រស

។ ជ្របសិនមបើកេមសិទិក

រ្ថ្នសាំែង់បានជួលសាំែង់ ឬ

ជ្របគល់ការ្ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់ តាេលកខែៈមផសងៗឲ្យមៅអ្ាកដថ្ទ មនោះកេមសិទិក

រ្ និងអ្ក

ជ្រគប់ជ្រគង

ជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវមោយាេគី។

កេមសិទិធករ្ថ្នសាំែង់េិនអាចរ្ច

ផញែពីការ្ទទួលខញសជ្រែូវបានមទ

ប៉ាញតនាអាចទេទរ្ពីអ្ក

ជ្រគប់ជ្រគងបាន ជ្របសិនមបើាកាំហញសរ្បស់អ្ក

ក.២ ្ហកមម្ទ្យធិករ

ជ្រគប់ជ្រគង។

សហកេមសិទិធករ្ គឺាាថ នភាពតដលកេមសិទិធថ្នអ្ចលនជ្រទពយណាេួយជ្រែូវបានតបងតចក

រ្វាងបញគគលមជ្រចើនោា មៅតាេចាំតែករ្បស់បញគគលមាា ក់ៗ។ សហកេមសិទិក

រ្មាា ក់ៗមានសិទិក

េមសិទិ

ោច់មោយត កពីោា អាស្រស័យមៅតាេចាំតែករ្បស់បញគគលឯកជនមរ្ៀងៗខួន កញាងការ្អាស្រសយផល័

មជ្របើជ្របាស់សិទិធមៅតាេការ្កាំែែ់ និងមានសិទិធNែ់តចង មហើយបញគគលទាំងមនោះក៏មាននូវសិទិ

អ្វភា

គមៅមលើចាំតែក ឬតផាកសេូហភាពកញាងការ្មជ្របើជ្របាស់អាស្រស័យផលមោយមោរ្ពមៅតាេការ្

កាំែែ់រ្បស់កេមសិទិធមោយេិនមានប៉ាោះរល់មៅដល់ជ្របមយជន៍រ្បស់អ្កដថ្ទមទៀែ។ ចាំមរោះសហ

កេមសិទិធករ្ជ្រែូវមានភារ្កិចមច ៅមលើការ្តងទាំ ជួសជញលតដលាបនញក

រ្បស់សហកេមសិទិធករ្ជ្រគប់ៗរ្ប

មោយមានការ្តបងតចកនូវចាំតែកថ្នការ្ចូលរ្េ

មនោះមោយមសើភា

ពោា មៅមល

ញគគលមរ្ៀងៗខួន

26។

មហែញដូចមនោះមហើយ មៅមពលតដលមានការ្ខូចខាែណាេួយមកើែមានម ើងមោយសិែ

មៅកញង

បនញក

រ្េ

រ្បស់សហកេមសិទិក

រ្ មនោះសហកេមសិទិធករ្ជ្រែវទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើទាំហាំថ្នការ្ខូចខាែមនោះរ្េ

ោា តដលមានការ្តបងតចកចាំតែកមរ្ៀងៗខួន តដលទទួលបាននូវពយសនកេមនោះ។

កញង

ការ្សងសាំែងទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើជនរ្ងមជ្រោោះ

❖ កេស

ទិអ្

វភា

គ គឺាាថ នភាពតដលបញគគលមជ្រចើននក់ មានកេមសិទិធស្រសបមៅតាេភាគចាំតែក

រ្បស់ខួន

តដលគិែមៅតាេចាំនួនមៅមលជ្រើ ទពយតែេួយ (មាជ្រតា ២០២ ថ្នជ្រកេរ្ដឋបបមវែី ថ្ន

ជ្រពោះរាាណាចជ្រកកេញពា)។

26 ស្រសី វែណធី, នីែិរ្ដឋបបមវែី (២០១៦), ៣៧-៤៤។

ខ. អនកត្គប់ត្គង្ណង់

អ្ាកជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់ គឺាអ្ាកកាន់កាប់ តងរ្កា ភែិកៈតដលតដលាបញគគលតដលទទួលបាន

សិទិធមជ្របើជ្របាស់ អាស្រស័យផលពីសាំែង់រ្បស់ភែិបែី។ សិែ

មៅកញង

អ្ាំ ញងមពលតដលសាំែង់សិែ

មៅមជ្រកាេការ្ជ្រគប់ជ្រគងរ្បស់អ្ាកជ្រគប់ជ្រគង ជ្របសិនមបើសាំែង់បានបងឲ្យមានការ្ខចូ ខាែអ្ក

ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់ និងកេមសិទិក

រ្ថ្នសាំែង់ជ្រែូវទទួលទទួលខញសជ្រែូវមោយាេគី

មហើយអ្ាក

ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់ និងកេមសិទិករ្ថ្នសែង់ាំ ទទួលខញសជ្រែវកែែមៅតាេក់ាំ ជ្រេិែថ្នការ្បងកឲ្យមាន

វកា

រ្ៈ27។ មបើសិនាអ្ក

ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់អាចអ្ោះអាង ឬបានបញ្ញជ ក់ភសញតា

ង អ្ាំពីការ្ជ្រគប់ជ្រគងថ្ន

ខួេនបានជ្រគប់ជ្រគងមោយជ្រែឹេជ្រែូវមដើេបីរ្ច

ផញែពីការ្ទទួលខញសជ្រែវូ បាន។ មោយត កចាំមរោះមាច ស់កេ

សិទិធវញ ពញាំមានបញ្ែណាេួាិា យឲ្យមលកតលងដូើ ចមនោះមទ។

គ. ត្កុមហុន្សាង្ង់ ឬអនកស ៉ា ការ

ដូចតដរ្បានបកស្រាយមៅកញាងចាំែញ ចថ្នការ្ទទួលខញសជ្រែូវរ្បស់ជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់ និង

អ្ាកមៅ៉ាការ្កញង

អ្ាំ ញងមពលាងសង់រ្ច

េកមហើយជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់ និងអ្ាកមៅ៉ាការ្ មាន

ករ្ែី យកិចចសមជ្រេចការ្ង្ហរ្មោយោម នវកា

រ្ៈចាំមរោះមាច ស់ការ្ តដលាកេមសិទិក

រ្ ដូចមនោះកញង

ករ្ែ

សាំែង់បានជ្របគល់មៅឲ្យកេមសិទិធករ្រ្ច

រាល់ សាំែង់បានបងឲ្

យមានការ្ខូចខាែមោយារ្តែការ្

ាង់សង់ដូចា បមចកមទសថ្នការ្ាងសង់ ការ្ាងសងេនិ់ បានជ្រែេឹ ជ្រែូវមោយមានការ្មធវស

ជ្របតហសាមដើេ ជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់ និងអ្ក

មៅ៉ាការ្មានកាែពក

ិចចជ្រែូវជួសជញលពយសនកេតដល

មកើែមាន។ ប៉ាញតនាការ្ទេទរ្ឲ្យជ្រកុេហ˜ញនាងសង់ និងអ្ាកមៅ៉ាការ្ទទួលខញសជ្រែវមលើសាំែង

ពយសនកេមមលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលចាំមរោះសាំែង់ពិែតេន កេមសិទិករ្ថ្នសែង់ាំ េនិ អាចទេទរ្ឲ្យ

ជ្រកេ

ហ˜ញនាងសង់ និងអ្ក

មៅ៉ាការ្តដលាអ្ក

ាថ បនឲ្យទទួលខញសជ្រែវមោយតផក

មលើអ្ាំមពើអ្នីែា

នញកូលបានមទ ប៉ាញតនអា

ចទេទរ្ឲ្យសងចាំមរោះសាំែងតដលខួន

បានសងមៅជនរ្ងមជ្រោោះបាន

តាេរ្យៈកិចចសនាមៅ៉ាការ្ និងកិចចសនាាងសង់។

មលើសពីមនោះមៅមទៀែ មជ្រតពីកេមសិទិក

រ្ អ្ក

ជ្រគប់ជ្រគងសាំែង់ អ្ក

មៅ៉ាការ្ ជ្រកុេហ˜ញនាង

សង់ ករ្ែី ខេោះដូចតដរ្បានមរ្ៀបរាប់មៅកញាងអ្ាំ ញងមពលាងសង់តដរ្ មានែែិយជនមផសងមទៀែតដល

27 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៥៣ កថ្នខែឌ ទី២

អាចបងកឲ្យមានពយសនកេមម លើសាំែង់ាប់នឹងដីតដរ្ទាំងកញងអ្ាំ ងញ មពលាងសង់នងឹ មជ្រកាយមពល

ាងសង់ តដលជ្រែវាបញគលតដលជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវមលពើ យសនកេ។

ចាំតែកឯការ្ទូទែ់សាំែង និងការ្ទេទរ្សាំែង មលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលសាំែង់ាប់នឹង

ដីមយើងខាំញ្សូេេិនមលើកយកេកបកស្រាយ មោយមហែញថ្នមោលបាំែងថ្នារ្ណាមនោះមផ្ទា ែសាំខាន់

មៅមលើការ្ទទួលខញសជ្រែវ

ែញោការ្។

រ្ឯ

ការ្ទូទែ់សាំែង និងការ្ទេទរ្សាំែងសែ

មៅកញង

នីែិវធ

ីរ្បស់

២.៣ ល័កខ័ណឌ នន្ការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវករណី ្ណង់ជាប់ន្ងដ្

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើពយសនកេមតដលមកើេកពីសាំែង់ាប់នឹងដីមនោះ អាចអ្នញវែាមៅ

បានមោយលញោះជ្រតាតែកេមវែញថថ្នពយសនកេមម នោះមកើែម ើងមោយារ្តែសាំែង់ពិែជ្របាកដ ឬេូល

មហែញតដលបងកមកើែម ើងមោយារ្តែតផកណាេួយថ្នសែង់ាំ ពែិ តេនមោយការ្មធវសជ្របតហស ឬ

កងវោះការ្តងទាំ ឬមោយមានវកា

រ្ៈណាេួយមកើែមានម ើង។ ល័កខ

័ែឌ តដលជ្រែូវទទួលខញសជ្រែូវនូវ

ករ្ែី ដូចា ករ្ែី បាក់ស្រសុែ ឬដូលរ្លាំសាំែង់ ឬអាោរ្ ករ្ែី អ្គីភ័យ នងកិ រ្ែី ខូចខាែ ឬប៉ាោះ

រល់មៅដល់អ្កដថ្ទ ាមដើេ ។

២.៣.១ ករណី ការបក់ត្្ុត ឬដ្លរល្ណង់ ឬអាគារ

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវកញាងករ្ែី មនោះ គឺែជ្រេវូ ឲ្យអាោរ្ ឬសាំែង់េួយបានបងកឲ្យមានពយសនកេ

មោយារ្តែអ្ាំមពើថ្នការ្ដួលរ្លាំថ្នតផកណាេួយថ្នអាោរ្ ឬសែង់ាំ ឬមោយារ្តែអាោរ្ឬ

សាំែង់មនោះទាំងស្រសុងតផក

មៅមលើវកា

រ្ៈថ្នសាំែង់ ឬការ្មធវសជ្របតហសណាេួយថ្នការ្ាងសង់

តដលមាននូវភសញតា

ងាក់តសង

មៅកញាងការ្ោក់បនញក

ថ្នសាំែង់ ឬអាោរ្មនោះពិែាមដើេមហែញថ្ន

ការ្ខូចខាែមនោះពិែជ្របាកដ ។ មហែញមនោះកេមសិទិករ្ជ្រែូវតែទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើការ្ខចូ ខាែតដល

បានបងកមៅដល់ជនរ្ងមជ្រោោះទាំងស្រសុងមោយេិនអាចជ្របតកកបាន មហើយជនរ្ងមជ្រោោះក៏អាចទេទរ្

នូវសាំែងថ្នការ្ខូចខាែពីកេមសិទិក

រ្វញ

បានតដរ្។

វកា

២.៣.១.១ វិការៈនន្ការសាង្ង់

រ្ៈថ្នការ្ាងសង់ មានន័យថ្នការ្មកើែមានម ើងនូវភាពេិនជ្របជ្រកែីមៅជ្រែង់ចាំែញ ចណា

េួយថ្នការ្ាងសង់តដលនាំឲ្យសាំែង់ ឬអាោរ្មានការ្ដួលរ្លាំ ឬបាក់ស្រសុែតដលមកើែម ើង មោយារ្តែការ្ាងសង់សាំែង់រ្បស់ាថ បែយករ្ ឬសហជ្រគិនាងសង់ថ្នអាោរ្មនោះេិនស្រសប

មៅតាេបមចក

មទសថ្នការ្ាងសង់ ឬបញ្ញា បមចក

មទស ឬបញ្ញា គញែភាពតដលបងឲ្

យមានការ្ខូច

ខាែមនោះមកើែមានម ើង។ ប៉ាញតនាកេមសិទិធករ្ក៏មៅតែទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើការ្ខូចខាែមៅកាន់ជនរ្ង

មជ្រោោះតដរ្ មជ្ររោះថ្នាកាែពកិចថ្នការ្ទទួលខញសជ្រែូវរ្បសកេ់ មសិទធិករ្ មជ្រកាយពីទទួលខញសជ្រែូវមលើ

ជនរ្ងមជ្រោោះមហើយកេមសិទិក

រ្មានសិទិធមៅកញាងការ្ទេទរ្នូវសាំែងការ្ខូចខាែមនោះពីាថ បែយករ្

ឬសហជ្រគិនាងសង់មនោះេកវញ

បានមោយារ្តែវាមានកាំហញសខាងវកា

រ្ៈថ្នការ្ាងសង់ េិន

តេនាកាំហញសតដលមកើែម ើងមោយារ្តែកេមសិទិករ្ម យ28ើ ។

២.៣.១.២ ការសធេ្ត្បថ្ហ្នន្ការសាង្ង់

ករ្ែី ថ្នការ្មធវសជ្របតហសមនោះក៏េិនខញសោា ពីវការ្ៈថ្នការ្ាងសង់មនោះតដរ្ មោយមហែថ្នញ

ការ្ខូចខាែជ្រែូវបានបងកម ើងមោយារ្តែការ្មធស

ជ្របតហសរ្បស់ាថ បែយករ្ ឬសហជ្រគិនកញាងការ្

ាងសង់មៅមលើសាំែង់ ឬអាោរ្តដលនាំឲ្យមានការ្ដួលរ្លាំ ឬបាក់ស្រសុែមកើែម ើងមោយមហែញ

េិនបានបាំមពញែួនទីឲ្យបានមពញមលញ េិនយកចិែទ

ញកោក់ ឬមានការ្មធស

ជ្របតហស ឬខីជខាជ មៅ

មលើការ្ាងសង់រ្បស់ខួន

តដលែជ្រេវូ ឲ្យាថ បែយករ្ ឬសហជ្រគិនថ្នសាំែង់មនោះសងសាំែងខូច

ខាែមៅកាន់កេមសិទិក តដរ្។

រ្ មហើយកេមសិទិធករ្ជ្រែវូ បនាសងនូវការ្ខូចខាែមនោះមៅឲ្យជនរ្ងមជ្រោោះវញផង

២.៣.២ ករណី អគគីភយ័

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមៅកញង

ករ្ែី អ្គីភ

័យមនោះែជ្រេវូ ឲ្យមដើេមហែញតដលបងឲ្

យមានការ្ខូចខាែ

មនោះមកើែមចញពីតផក

ណាេួយថ្នសាំែង់ ឬអាោរ្មោយមានភសញតា

ងមៅកញាងការ្មលើកយកេក

បញ្ញជ ក់ថ្នវាពិែាបានមកើែម ើងមោយារ្តែអ្គីភ័យថ្នសែង់ាំ ឬអាោរ្មនោះាជ្របភពថ្នមភងើ

តដលបណាា លឲ្យរ្ក

រាលោលមៅដល់អ្ក

ដថ្ទ ឬាជ្របភពថ្នមភើង

តដលបានមឆ្ោះរាលោលមៅដល់

លាំមៅោឋ នរ្បស់អ្កជែិ ខាងតដលបានបងម ងើ មោយមាច សសែង់ាំ់ ឬមាច ស់អាោរ្មនោះ29។

២.៣.២.១ ្ណង់ថ្ដ្លម្តន្ម្តច ្ត្់ គប់ត្គងថ្លរកា

មាច ស់តដលជ្រគប់ជ្រគងតងរ្កាសាំែង់ ឬអាោរ្មនោះជ្រែូវតែទទួលខញសជ្រែវមៅមលើការ្ខូចខាែ

តដលខួន

បានបងកម ើងមៅដល់ជនរ្ងមជ្រោោះកញាងករ្ែី អ្គីភ

័យ តដលបានប៉ាោះរល់មៅដល់អ្ក

ដថ្ទ

28 ដូច ៥, ៣៩។

29 ដូច ៥, ៤០។

មោយារ្តែការ្មធវសជ្របតហស ឬេិនយកចិែទញកោក់តដលបានបងកឲ្យមកែើ មានម ើងនូវជ្របភព

មភើង

រ្ហូែបណាា លឲ្យរ្ក

រាលោលមៅដល់លាំមៅោឋ នរ្បស់អ្ក

ដថ្ទមទៀែ។ មហែញមនោះមាច ស់កេមសិទិ

ជ្រែូវផាល់សាំែងមលើពយសនកេមមៅដល់ជនរ្ងមជ្រោោះមៅតាេទាំហាំថ្នការ្ខូចខាែតដលមកើែមចញពី

កាំហញសរ្បស់ខួន

យ៉ា ងមពញទី។

២.៣.២.២ ត្បភ6នន្អគគីភ័យ

ដូចតដលបានបញ្ញជ ក់ពីខាងមលើទក់ទងមៅនឹងករ្ែី អ្គីភ័យ តដលែជ្រេូវឲ្យមានការ្ទទួល

ខញសជ្រែវ គឺសែង់ាំ ឬអាោរ្មនោះាជ្របភពថ្នអ្គគីភយតដ័ លមានន័យថ្នអាោរ្ ឬសែងមនោះាេូ់ាំ ល

មហែញតដលនាំឲ្យមានមកើែមចញនូវអ្គីគភ័យពីការ្េិនជ្របុងជ្របយ័ែា ឬខវោះការ្មេើលតង ឬយកចិែទញកោក់

ពីសាំណាក់មាច ស់កេមសិទិ

តដលបានបងកឲ្យមានមភើង

មកើែមានម ើងតដលនាំឲ្យមឆ្ោះរាលរ្ហូែមានការ្

ប៉ាោះរល់មៅមលើអ្ាកដថ្ទមទៀែ។ ដូចមនោះមាច ស់កេមសិទិធក៏ជ្រែូវតែមធើវការ្ជួសជញល និងសងមៅមលើការ្

ខូចខាែតដលខួន

បានជ្របជ្រពឹែមា ៅឲ្យជនរ្ងមជ្រោោះាោច់ខាែមៅតាេទាំហាំខូចខាែាក់តសង។

២.៣.៣ ករណី ការខូច្ខាត ឬប៉ាោះ8លដ្លអនកដ្នទ្យ

ករ្ែី តដលបងឲ្

យមានការ្ខូចខាែ ឬប៉ាោះរល់ដល់អ្ាកដថ្ទមនោះ គឺាលកខ

ែឌ េួយតដល

េូលមហែញថ្នការ្ខូចខាែមកើែមានម ើងមជ្រតពីករ្ែី ដួលរ្លាំ ឬបាក់ស្រសុែអាោរ្ និងករ្ែី អ្គីភ័យ

ទាំងពីរ្មនោះ។ តដលែជ្រេូវឲ្យមានការ្សងនូវពយសនកេមមោយារ្តែអ្ាំមពើជ្របជ្រពឹែារ្បស់ជនបងកមៅមលើ

សកេមភាព ឬទមងើណា

េួយតដលបានបងន

ូវឲ្យមាននូវផលប៉ាោះរល់មៅដល់ជនរ្ងមជ្រោោះេិនថ្នា

ការ្ខូចខាែមៅមលើតផក

រ្ប

រាងកាយ តផាកសែិអារ្េែ

៍ ឬជ្រទពយសេបែិាមនោះមទ ក៏វាាបនញក

រ្បស់ជន

បងមក ៅកញង

ការ្អ្នញវែន

ូវកាែពក

ិចរ្ច បស់ខួន

ដតដល។

២.៤ ការរច្្ុត6ីការទ្យទ្យួលខុ្ត្តូវ

មៅមពលតដលមានអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលមកើែម ើងបងឲ្យមានការ្ខចូ ខាែដល់ជនរ្ងមជ្រោោះ ឬ

កេមសិទិធករ្ ឬជ្រទពយសេបែិរ

ក់ព័នធនឹងសាំែង់មផសងៗ ជនរ្ងមជ្រោោះ ឬកេមសិទិក

រ្អាចទេទរ្ ជ្រែឹេ

តែឲ្យជនតដលបងកសងសាំែងបាន ប៉ាញតនេិនតេនសញទធតែមានអ្ាំមពើអ្នីែានញកលរក់ូ ព័នធនងឹ សែង់ាំ

ាប់នឹងដីមកើែម ើងបញគគលតដលបងកជ្រែូវតែទទួលខញសជ្រែូវមនោះមទ បញគគលតដលបងកអាចរ្ចផែពីញ ការ្

ទទួលខញសជ្រែូវបានមោយារ្តែេូលមហែញដូចា ការ្ការ្ររ្ាធមាម នញរ្ប និងាថ នភាពNបាច់ាំ

អ្សេែថភាពកញង

ការ្ទទួលខញសជ្រែវ

កាំហញសទាំងស្រសង

រ្បស់ជនរ្ងមជ្រោោះ និងការ្ជ្រពេមជ្រពៀងពីជនរ្ង

មជ្រោោះ និងករ្ែី ជ្របធានសកិា។

២.៤.១ ការការ8រជាធម្តម ន្ុរប

ន្ិង សាថ ន្ភា6ចាបច្់

ការ្ការ្ររ្ាធមាម នញរ្ប គសមៅមៅមលអ្មពើាំើាំឺ រ្មោភតដលពញាំអាចមជៀសវាងបានមដេើ បីការ្ររ្

រ្ប

រាងកាយ ឬ ជ្រទពយសេបែិារ្បស់ខួន

ឬអ្ាកដថ្ទ ចាំមរោះអ្ាំមពើបាំរនេិនជ្រែឹេជ្រែវ

មហើយសិែ

កញង

ករ្ែ

តដលមពលមវោថ្នអ្ាំមពើបាំរន ឬអ្ាំមពើរ្មាំ ោភសិទិធសែ

ជិែោា និងមានែញលយភាពរ្វាងវធ

ីការ្ររ្ និង

កជ្រេិែថ្នអ្ាំមពើបាំរនមនោះ។ រ្ឯាថ នភាពNបាច់ាំ គឺសមៅមៅមលើអ្ាំាំ មពើរ្មាំ ោភតដលេនិ អាចមជៀស

វាងបាន មដើេបីការ្ររ្រ្ប

រាងកាយ ឬ ជ្រទពយសេបែិារ្បស់ខួន

ឬ អ្ក

ដថ្ទចាំមរោះមជ្រោោះថ្នា ក់បចញប

បនា ឬ

អ្Nច សនា (មជ្រោោះថ្នា ក់តដលមហៀបនឹងមកើែម ើងយ៉ា ងពិែជ្របាកដ) មហើយតដលសិែ

កញង

ករ្ែី មាន

ែញលយភាពរ្វាងវធីការ្ររ្ និង កជ្រេែិ ថ្នមជ្រោោះថ្នា ក់មនោះ30។

មយងតាេាម រ្ែីថ្នកថ្នខែឌ ទី២ មាជ្រតា៧៥៦ ថ្នជ្រកេរ្ដបបមវែី បានបញ្ញជ ក់ថ្ន អ្មពើាំ

ការ្ររ្ាធមាម នញរ្ប និងអ្មពើាំ មោយារ្ាថ នភាពNាំបាច់ដចូ បានកាំែែ់ខាងមលមបើើ បានបងកឲ្យមាន

ការ្ខូចខាែមនោះបញគគលតដលជ្របជ្រពឹែេ

ិនបាច់ទទួលខញសជ្រែូវមនោះមទ។ បតនេ

ពីមលើមនោះមទៀែមាជ្រតា

ដតដលក៏បានមលើកម ើងពីការ្រ្ច

ផញែពីភាពផញទយចាប់មផសងមទៀែតដលមានដូចា ការ្យល់ជ្រពេ ឬ

ការ្ទទួលយកមជ្រោោះថ្នា ក់ពីសាំណាក់អ្ាករ្ងមជ្រោោះមោយសេមហែញផល និងអ្ាំមពើបងកការ្ខូចខាែតដល

ជ្រែូវបានសងេទទួលាគ លថ្នសេ់ មហែផញ ល។ ប៉ាញតនាអ្មពើាំ តដលសងគេទទួលថ្នសេមហែផញ ល នងិ

អាចទទួលយកបានមនោះ គឺមានលកខែៈពិបាកបញ្ញជ ក់ណាស់ មហើយបញ្ញា មនោះជ្រែូវអាស្រស័យមៅមលើ

អ្ែន

័យថ្នយញែិធ

េ៌។

២.៤.២.អ្មតភា

6កង

ការទ្យទ្យល

ខុ្ត្តូវ

ទក់ទងនឹងសេែថភាពមនោះតដរ្ ាមោលការ្ែ៍ ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី បានផាល់នូវការ្ការ្ររ្ជន

តដលមានសេែថភាពទប មហើយតដលេិនអាចវនិច័ឆយ នងិ មធើវសកេមភាពតាេលកខែៈសេមហែញ

30 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៥៥។

ផល។ ការ្ទទួលខញសជ្រែូវខាងអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល អ្នីែិជនតដលមានអាយញមជ្រកាេ ១៤ឆ្ា ាំ ឬជនតដល

មានវប

ែិាតផក

ាម រ្ែី គឺរ្ច

ផញែពីការ្ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល31។

ដូចតដលមានបញ្ញជ ក់ជ្រែង់មាជ្រតា ៧៤៥ កថ្នខែឌ ទី២ បញគគលតដលមានវប

ែិតា ផក

ាម រ្ែី គឺជ្រែូវ

រ្ច

ផញែពីការ្ទទួលខញសជ្រែូវចាំមរោះអ្ាំមពើអ្នីែានូកូល។ ប៉ាញតនាេិនដូចាជនតដលសិែ

មៅមជ្រកាេអាយញ

១៤ មទ ជនតបបមនោះមៅតែជ្រែូវទទួលខញសជ្រែវូ មៅកញង មចែន ឬ មោយកាំហញសអ្មចែនមនោះ ។

ករ្ែី តដលជនមនោះអ្សេែថភាពមោយកាំហញស

២.៤.៣ កំហុ្ទង

ត្្ុងរប្ជ

ន្រងសត្គាោះ ន្ិង ការត្6មសត្6ៀង6ជ

ន្រងសត្គាោះ

បញគគលតដលមធើឲ្

យមានការ្ខូចខាែដល់អ្ក

ដថ្ទ អាចរ្ច

ផញែពីការ្ទទួលខញសជ្រែូវ ឬេិនជ្រែូវ

ទទួលខញសជ្រែូវ ជ្របសិនមបើការ្ខូចខាែមនោះបណាា លេកពីកាំហញសរ្បស់ជនរ្ងមជ្រោោះខួេនឯង មាន

ន័យថ្ន បញគគលតដលបងអ្

ាំមពើអ្នីែានញកូលសាំែង់ាប់នឹងដីេិនមានកាំហញសកញាងការ្បងកឲ្យមានអ្ាំមពើ

អ្នីែានញកូលមកើែម ើងមលើសាំែង់ណាេួយមនោះម ើយ តែវាាការ្បងកម ើងមោយារ្តែកាំហញស រ្បស់ជនរ្ងមជ្រោោះ។

បញគគលតដលបានជ្របជ្រពឹែអ្

ាំមពើអ្នីែានញកូលអាចរ្ច

ផញែពីការ្ទទួលខញសជ្រែវ

កញង

ករ្ែី តដល

មានការ្យល់ជ្រពេ ឬ ការ្ទទួល យកមជ្រោោះថ្នា ក់ពីសាំណាក់ជនរ្ងមជ្រោោះ32 ។ មោយករ្ែី មនោះអាចជន រ្ងមជ្រោោះេិនមធើវការ្ទេទរ្សាំែងមៅមលើជនតដលបានបងក ឬេិនNាំបាច់ឲ្យជនតដលបងកសង

សាំែងមលើពយសនកេមេកឲ្យខួេនវញិ

២.៤.៤ ករណី ត្បធាន្្កិ

តដរ្។

ការ្ខូចខាែបណាា លេកពីករ្ែី ជ្របធានសកិ

អ្ក

ជ្របជ្រពឹែេ

ិនជ្រែវបានទទួលខញសជ្រែវមទ

ពីមជ្ររោះករ្ែី ជ្របធានសកិ ាជ្រពែាិិ ការ្ែ៍តដលមកើែម ងើ មជ្រតឆ្នទៈរ្បសភាគី់ េនិ អាចដឹងេនញ មហយើ

េិនអាចជាំនោះបាន។ ឧទហរ្ែ៍ ៖ ដូចាករ្ែី ខយល់ពយញោះ ទឹកជាំនន់…… តដលបានបណាា លឲ្យ

សាំែង់ទទួលរ្ងនូវការ្ខូចខាែមោយសិែ

មៅកញងា អ្ាំ ញងមពលាងសង់ដូចា មានការ្បាក់ ឬ

ស្រសុែតផាកណាេួយថ្នសាំែង់ តដលាករ្ែី អាចឲ្យជ្រកុេហ˜ញនសាំែង់ ឬអ្ាកមៅ៉ាការ្សាំែង់រ្ចផញែ

31 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៤៥ ។

32 ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី , មលខ នស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧, មាជ្រតា ៧៥៦។

ពីការ្ទទួលខញសជ្រែវបាន មោយារ្តែការ្ខូចខាែតដលបានមកើែម ើងមនោះេិនតេនមកើែមចញពី

កាំហញសរ្បស់ជ្រកេុ តដលមកើែម ើង។

ហ˜ញនសាំែង់ ឬអ្ក

មៅ៉ាការ្ម ើយ តែវាបណាា លេកពីមជ្រោោះទឹកជាំនន់ ឬខយល់ពយញោះ

ស្ច្កី្ន្និោឋ ន្

ស្ច្ក្ន្ោឋ ន្

មជ្រកាយពីបានបកស្រាយមៅមលើជ្របធានបទខាងមលើរ្ច

េក មយើងសមងែ

មÆើញថ្ន ការ្ទទួល

ខញសជ្រែវមលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល (ករ្ែី សាំែង់ាប់នឹងដី) មនោះមានលកែៈស្រសបមៅតាេបរ្បទន

មពលបចញបបនាតដលាបញ្ញា ចាំបងេួយសជ្រមាបជ្រ់ បមទសកេពញាមយងើ នងិ បណាា ជ្របមទសនន។

មោយារ្តែសងេ

ែជ្រេវូ ឲ្យមានការ្រ្ក

ចមជ្រេើន និងអ្ភិវឌ្ឍន៍ទាំងវស

័យមសដក

ិចច សងេ

កិចច និង

វស័យដថ្ទមទៀែជ្របកបមោយសណាា ប់ធាា ប់ និងរ្មបៀបមរ្ៀបរ្យ ជ្រពេទងាំ ទេទរ្ឲ្យមានការ្ទទួល

ខញសជ្រែវូ ចាំមរោះអ្ាំមពើរ្បស់ខួន

ទាំងរ្ប

វនប

ញគគល និងនីែិបញគគល ាពិមសសនីែិរ្ដឋ ែួយ៉ា ងជ្រពោះរាាណា-

ចជ្រកកេញពាមយើង ាជ្របមទសតដលជ្របកាន់យកមោលការ្ែ៍ ចាប់ាធាំ តដលពលរ្ដឋជ្រគប់រ្ប

ជ្រែវូ តែ

មោរ្ពចាប់តដលបានកាំែែ់ មហើយជ្របសិនមបើមានការ្ជ្របជ្រពឹែមលើសចាប់មោយមចែនកី ឬ

អ្មចែនកីាជ្រែូវតែទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើពយសនកេតម ដលខួន

បានបងកម ើងាោច់ខាែ។

មហែញមនោះ ការ្ទទួលខញសជ្រែូវពិែាមានារ្ៈសាំខាន់ណាស់ចាំមរោះសងេាែិ នងិ ជ្របា

ពលរ្ដជ្រគប់រ្ប

។ ដូចនឹងអ្ីវតដលបានមរ្ៀបរាប់ពីខាងមដើេមៅមពលតដលមានការ្រ្ក

ចមជ្រេើនមកើែម ើង

រ្តេងទេទរ្ឲ្យមានការ្កាងនូវជ្របព័នមហោឋ រ្ចនសេ័ពនធមផសងៗ មដើេបីបាំមពញែជ្រេវការ្ដល់ការ្

រ្ស់មៅ ការ្មធើវអាជីវកេម រែិ ជជកេម និងការ្កាងនូវសាំែង់ាមជ្រចើនតដលមានការ្រ្កដញោះោលា

លាំោប់។ ទនឹេនងឹ មនោះ អ្ែជ្របមយជន៍តដលបានេកពីសែង់ាំ និងពយសនកេតដលមកែើ មចញពី

សាំែង់មនោះ ក៏បានមដើរ្ទនឹទេោា តដរ្។ មោយមហែញថ្នជ្របាពលរ្ដឋមយើងេួយចាំនួនពញាំទន់មានការ្ យល់ដឹងទូលាំទូោយអ្ាំពីការ្ទទួលខញសជ្រែូវមលើសាំែង់ាប់នឹងដីមនោះ មទើបមធើវឲ្យមគគិែថ្នមៅមពល

តដលមានពយសនកេមមកើែមានម ើងបងកឲ្យមានការ្ខូចខាែមោយសាំែង់ាប់នឹងដី បនញកកញាងការ្

ទទួលខញសជ្រែូវ គឺជ្រែវធាេ ក់មៅមលើកេមសិទិក

រ្តដលាអ្ាកទទួលខញសជ្រែូវានិច។

ការ្ទទួលខញសជ្រែូវ

ចាំមរោះសាំែង់ាប់នឹងដីេិនតេនមានតែកេមសិទិករ្មទ តដលាអ្ាកទទួលខសជ្រែញ ូវ តែមានបញគគល

មផសងមទៀែតដលជ្រែវទទួលខញសជ្រែវ មហយការ្ទទលខញួើ សជ្រែវជ្រែូវតផអកមៅមលើល័កខខ័ែឌ តដលចាប់

បានកាំែែ់ខញសៗពីោា ។ មលើសពីមនោះមទៀែសាំែង់ាប់នឹងដីេិនតេនសាំមៅមៅមលើសាំែង់ា អាោរ្ ផទោះ ខញនដូតែប៉ាញមណាណ ោះមទ តែាព ន និងសាំែង់េួយចាំនួនមទៀែក៏បានNែ់ទញកថ្នាសាំែង់

ាប់នឹងដីតដរ្។ មហើយបតនេ

ពីមលើល័កខ

័ែឌ ចាំបងៗថ្នអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលចាំមរោះការ្ទទួលខញសជ្រែូវ

សាំែង់ាប់នឹងដីមានល័កខខ័ែឌ កញង

ករ្ែី នីេួយៗបតនថេពីមលើមនោះមទៀែ។

ដូចមនោះ ការ្ទទួលខញសជ្រែូវមលើសាំែង់ាប់នឹងដីទេទរ្ឲ្យពលរ្ដឋជ្រគប់រ្បជ្រែូវមធវើការ្យល់

ដឹងឲ្យបានចាស់ោស់ និងទូលាំទូោយ មដើេបីមជៀសវាងការ្ទេទរ្សាំែងខញសតដលនាំឲ្យខាែ

បង់នូវមពលមវោ និងលញយកាក់កញង

ការ្ទេទរ្សាំែងតាេនីែិវធ

ីមផសងៗរ្បស់ែញោការ្ាមដើេ។

សរ្ប

មសចកីេ

ក ការ្ទទួលខញសជ្រែវមលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូល គឺាបញ្ញា ចាំបងេួយតដលបចញបបន

កាំពញងតែជួបជ្របទោះ មហើយក៏មានារ្ៈសាំខាន់សជ្រមាប់សងេគ សងគេាែិទាំងេូលឲ្យមានាម រ្ែីភា្ ក់រ្លឹក ចញោះទទួលខញសជ្រែវ

មហើយទេទរ្ទាំងជ្របាពលរ្ដឋ និង

និងទទួលាគ ល់នូវកាំហញសរ្បស់ខួេន

មោយមោរ្ពចាប់ មានសីលធេ៌ សញជីវធេ៌មៅកញង

ការ្រ្ស់មៅជ្របកបមោយសញខដញេរ្េន និងា

ពិមសសរ្ប

រ្េ

ោា កញង

ការ្ពជ្រងឹងឯកភាពាែិ អ្ធិមែយយ បូរ្ែភាពទឹកដីតដលាតដនដីអ្ចរ្ឆ យ

ៈ និង

ជជ្រេុញឲ្យជ្របមទសមយើងមឆ្ព ោះមៅរ្កការ្រ្ក

ចមជ្រេើនលូែោស់សេបូរ្រ្ង

មរ្ឿងានិចចនិរ្នន៍។

អន្ុសា្ន្៍

អន្ុសា្ន្៍

មោយឆ្េងកាែ់តាេការ្សិកាស្រាវជ្រាវរ្បស់មយើងខាំញក

នងេកមÆើញថ្ន ការ្ទទួលខញសជ្រែូវ

មលើអ្ាំមពើអ្នីែានញកូលចាំមរោះករ្ែី សាំែង់ាប់នឹងដីមៅកញង

ជ្របមទសមយើង គឺមកើែមានម ើងាមជ្រចើន

តដលបងឲ្

យមាននូវការ្ខូចខាែមកើែមានមៅដល់បញគល

តដលាជនរ្ងមជ្រោោះេិនថ្ន ាលកខែៈែិច

ែួចកី

ឬលកខែៈធាំដញាំកី

មហើយមៅកញាងករ្ែី េួយចាំនួនសាំែងថ្នពយសនកេេ

ិនមានលកែ

ៈស្រសប

មៅតាេការ្កាំែែ់រ្បស់ចាប់មនោះមទ មោយារ្តែមពលខេោះជនរ្ងមជ្រោោះេិនទទួលបាននូវសាំែង

ពយសនកេមមៅតាេទាំហាំថ្នការ្ខូចខាែរ្បស់ខួនេ មៅនឹងទាំហាំថ្នការ្ខូចខាែរ្បស់ជនរ្ងមជ្រោោះ។

ឬមពលខេោះទាំហថ្នសាំែងពយសនកេមេិនសមាមាជ្រែ

េា៉ា ងវញមទៀែ បញ្ញា ទកទ់ ងមៅនងឹ ពយសនកេតដលមកើែម ងមោយសែង់ាំើ ាបនឹ់ ងដីមនោះ

ាផលវបា

កេួយតដលមកើែមានម ើងមៅកញាងសងេ

នមពលបចញប

បនា មហើយក៏បានហញចនូវផល

អ្វជជមានតដរ្ មោយមហែញថ្នទាំហថ្នពាំ យសនកេមរ្បសវា់ មានការ្ប៉ាោះរលខា់ េ ាំងមៅដលជន់ រ្ងមជ្រោោះ

មជ្រចើននក់តដលមយើងេិនគួរ្មេើលរ្លង។ រាជរ្ោឋ ភបាលិ ជ្រពេទាំងាថ ប័នតដលរក់ពន័ ធគរ្តែួ Nែ់

វធានការ្មៅមលបើ ញ្ញា េួយមនោះឲ្យបានាក់ោក់ មដើេបីធានមៅដលសញខ់ សវែថិញ ភាពរ្បសជ្រប់ ាជន

និងមដើេបីបង្ហក រ្កញាំឲ្យមាននូវហានិភ័យមជ្រោោះថ្នា ក់ណាេួយមកើែមានម ើង មោយារ្តែសាំែង់ាប់

នឹងដីមនោះតដរ្។ េិនតែប៉ាញមណាណ ោះគួរ្តែបមងើែ

ឲ្យមាននូវបញ្ាែិច

ាប់ ឬវធា

នការ្ជ្រគប់ជ្រគងឲ្យបានែឹងរ្ងញ

និង មានភាពចាស់ោស់រក់ព័នធនឹងការ្ទទួលខញសជ្រែូវមៅមលើសាំែងពយសនកេមតដលមកើែមាន ម ើងមោយារ្តែសាំែង់មនោះមដើេបីឲ្យជនរ្ងមជ្រោោះទទួលបាននូវសាំែងថ្នការ្ខូចខាែពីជនតដល បងម ើងមោយសេរ្េយ និងស្រសបមៅតាេការ្កាំែែ់រ្បស់ចាប់។

មជ្រតពីមនោះមៅមទៀែ បញគគលជ្រគប់រ្ប

េិនថ្នរ្ប

វនប

ញគគល ឬនីែិបញគគលមនោះមទក៏គួរ្រ្េ

ចាំតែកមៅ

កញាងបញ្ញា េួយមនោះមោយគួរ្តែមានការ្ជ្របុងជ្របយ័ែា និងមោរ្ពមៅតាេការ្កាំែែ់រ្បស់ចាប់មៅកញង

ការ្ាងសង់សាំែង់មដើេបីជួយបង្ហក រ្ និងកាែ់បនយនូវការ្មកែើ ម ងនូើ វការ្ខូចខាែណាេួយតដល

រក់ព័នធមៅនឹងសាំែង់មៅកាន់ជនរ្ងមជ្រោោះ ជ្រពេទាំងជួយកាែ់បនថយនូវបញ្ញា តដលមកើែមានម ើង

មៅកញាងសងេ

បានេួយចាំតែកផងតដរ្។ មហែញដូចមនោះមជ្រតពីរាជរ្ោឋ ភិបាល មយើងជ្រគប់រ្ប

ក៏មាន

ែួនទីសាំខាន់មៅកញង

បញ្ញា សាំែង់មនោះតដរ្ មជ្ររោះមដើេបក

ាំញឲ្យមានជនរ្ងមជ្រោោះណាេួយតដលទទួលរ្ង

នូវការ្ខូចខាែមោយារ្តែបញ្ញា សាំែង់មនោះ និងមដើេបីកញាំឲ្យបញគគលណាមាា ក់កាេ យាជនបងឲ្យមកែើ

មាននូវពយសនកេែមៅមទៀែ។

ឯកសារសយង

ឯកសារសយង

ច្បាប់ និងលខិតបទដ្ឋា នគតយតត

រដ្ធ

មRុញ្ានRត្រះរាជាែច្ត្កកមុពជា, ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣។

ជ្រកេរ្ដបឋ ចាប់សីព

បមវែី ថ្នជ្រពោះរាាណាចជ្រកកេញពា, មលខនស/រ្កេ/១២០៧/០៣០, ០៨ ធូា ២០០៧។

ីធានរា៉ា ប់រ្ង, នស/រ្កេ/០៨១៤/០២១, ២១ កកកោ ២០១៤។

ជ្របកាសសីពី ការ្ជ្របេូលពនធមលអ្ចើ លនជ្រទពយ, មលខ ៤៩៣ សហវ.ជ្របក, ១៩ កកកោ ២០១០។

ឯកសារផ្សេងៗ

មកែ សញាែិ. ២០១៥. នីែិរ្ដប

បមវែី . ភាំាមពញ។

ជ្រកេ

ការ្ង្ហរ្ថ្នអ្នគែជ្រគប

ែញា ោះបណាា លមៅាោភូេិនទមៅជ្រកេថ្នរាជបែិឌ ែសភាវា

ជ ជីវៈ

ែញោការ្. ២០១៣. មសចកីាពនយល់ជ្រកេរ្ដឋបបមវែី ភាគ១-២. រាជធានីភាំាមពញ។

ញឹក វទ

ីធ. ោម នកាលបរ្មិ ចឆទ. នីែិកាែពក

ិចច ភាគទី២. ភាំាមពញ។

ែូយ៉ាួហញីរ្ូ,៉ា ែូ េឹរា៉ា . ២០១៤. មសចកីមផើេ

នីែិរ្ដប

បមវែី . បកតជ្របមោយ សរ្ សិនិរា៉ា និងសឹញេ វរ្ី ៈ,តក

សជ្រេួលមោយ Xxxxxxxxx Xxxxx, Xxxxxxxx Xxxxx, អា˜ ន ឆ្រ្ោ

ោក់, និងមា រ្ែន. រាជធានីភាំាមពញ។

, តង៉ាែ ណារ្ែ

ា, សួន ព

ទីសីកា

រ្គែៈរ្ដឋេក្តនីា, ២០០៧. សនទ នញជ្រកេរកយចាប់ តខរ្ម -អ្ង់មគេស-បារាង

រ្ដប

បមវែី និង

នីែិវធ

ីរ្ដប

បមវែី , រាជធានីភាំមពញ។

េញឹក សាំែប់. ២០១៧. កិចចសនាមៅ៉ាការ្. ដកស្រសង់មចញពី xxx.xxxxxxxxxx.xxxx. ថ្ងទ ឧសភា ២០១៨។

ី ២៥

េ៉ាូរ្ ិ ែូេ៉ាូយ៉ា . ២០១៤. អ្ាំមពើអ្នីែានញកូល (ជ្រទឹសីថ្នល័កខខ័ែឌ ). បទបង្ហា ញមៅកញង កេញពាមៅ, តខេិន)។

សិកាខ សិោមៅ

សួស ចាំមរ្ន. ២០០៣. ជ្រគបជ្រគង់ សែង់ាំ ។

ស្រសី វែណធី. ២០១៦. នីែិរ្ដឋបបមវែី . មបាោះពញេពមលើកទី២. រាជធានីភាំាមពញ។

ស្រសី វែណធី. ២០១៦. នីែិរ្ដឋបបមវែី ភាគ២. មបាោះពញេពមលើកទី២. ភាំាមពញ។

អ្គគនយកោឋ នពនធោរ្ថ្នជ្រកសួងមសដក

អ្ចនជ្រទពយ, ភាំាមពញ។

ិចច និងហិរ្ញ្ាវែញថ. ២០១៣. មសៀវមៅតែនាំសីព

ីពនធមលើ

ឧប្មព័ន្ធ