Université Royale de Droit et des Sciences Economiuques Royal University of Law and Economics
សាកលវិទាលយ័ ភូមិន្ទន្ីតិសាស្ត្រ ន្ិង វិទាសាស្ត្សរ ្ដ្ឋកិច្ច
Université Royale de Droit et des Sciences Economiuques Royal University of Law and Economics
3
សារណ្ណបញ្ច ប់ការ្កិ ា
កិច្ច្ន្ាលក់ទិញអច្លន្វត សៅបុរ ី វិមាន្្
ស្រាវរាវNប់ពីថ្ងង ទី០២ ខែមមា ឆ្ន ាំ២០១៨ ដល់ថ្ងងទី៣១ ខែឧសភា ឆ្ន ាំ២០១៨
ស្រាវរាវមោយ ាស្ត្ាា Nរយខែនាំ
និសសិតម្ម ោះ : មោក ្ត វា្នា មោក ជិន្ វណ្ណា រ
កញ្ញា ទូច្ ស្្ន្ិច្
ថ្នន ក់បរញ្ញា បរត ន្ីតិសាស្ត្រ ឆ្ន ាំចូលសិកា ២០១៤
ជាំនន់ទី១៨ ឆ្ន ាំសរមសរារណា ២០១៨
ស្ច្កថ្រ ថែងអំណរគុណ
3
ែ្ុាំបាទម្ម ោះ ្ត
វា្នា និង នងែ
ទូច្ ស្្ន្ិច្ ានិសសិតថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរត
ខផនកនីតិាស្ត្សឆ្ន ាំទី៤ ជាំនន់ទី១៨ ថ្នាកលវទ
ាល័យភូមិនទនីតិាស្ត្សា និងវទ
ាាស្ត្សា
មសដឋកិចឆ្ន ាំសិកា ២០១៤-២០១៨ សូមសខមាងនូវកតាញ្ូាតាធម៌ និងសូមខងលងអាំែរគុែ យ៉ា ងរាលមរៅជូនចាំមБោះ៖
សូមមលើកអញ្ច លីលាំឱនកាយវាNចិតាមោរពដល់៖
- មោកឪពុក ន្ុត ្ន្ី - មោកឪពុក ទូច្ ្ខលក
- អនកម្តា យ | ្˜ូ ស្្ី - | អនកម្តា យ | វណា ្ធាុ |
- - | មោកតា មោកយយ | ហាក់ ទូច្ ស្្ូយ ស្ៀកលវី |
ខដលបានផាល់កមែើ ត ផាល់មសចកាីស្រសឡាញ់ ផាល់ដាំបនម ន ផាល់ការអប់រ ាំ និងបាន
ជួយឧបតថមភោាំរទខផនកងវកា ការមលើកទឹកចិតា និងជរមុញាម រតី មដើមបីផាល់មមធាបាយឲ្យ
មយើងែាំ្ុបានមរកបជញ្ជ ក់យកនូវចាំមែោះដឹង រហូតដល់ថ្នន ក់បញ្ញា បរតមនោះ។
រាជរោឋ ភិបាលកមុ
មរកាមការដឹកនាំរបកបមោយមទពមកាសលយដ៏បុិនរបសប់
ោម នគូរមរបៀបរបស់ ្សមរច្អគគមហាស្នាបតីសតសោ ហន្ ថ្្ន្ នយករដឋមន្តនាី ថ្ន
រពោះរាាណាចរកកមពុា ទាំងមលើសមរភូមិការទូត និងអនារាតិ ទាំងមលើសមរភូមិមសដឋកិចច
និងសងគមកិចច ទាំងមលើសមរភូមិការБរអធិបមតយយ និងបូរែភាពទឹកដី ថ្នរពោះរាាណា ចរកកមពុា ខដលNមហតុបានផាល់នូវសនិាភាព ាឱកាសឲ្យមយើងែាំ្ុបានសិកាមរកបយក
ចាំមែោះវាជ មដើមបីាាព ន្នមៅអនគត។
ឯកឧតាមបែឌិ ត លយ
ច្ណ្ណា ាកលវទ
ាធិការ ថ្នាកលវទ
ាល័យភូមិនទនីតិ
ាស្ត្សា និងវទ
ាាស្ត្សាមសដឋកិចច ខដលបានអនញ្ញា តឲ្យមយើងែ
បានចូលសិកាមៅកនុង
ាកលវទ
ាល័យភូមិនទនីតិាស្ត្សា និងវទ
ាាស្ត្សាមសដឋកិចច និង បងកលកខែៈងាយស្រសួល
ដល់ការសិកា របស់មយើងែាំ្ុ។
មោកាស្ត្ាា Nរយ ជិន្ វណ្ណា រ៉ា ាាស្ត្ាា Nរយខែនាំ ខដលបានមឆលៀតឱកាស
ដ៏មម្តញឹកកនុងការបងាា ត់បងាា ញផាល់ការខែនាំ ខងមទាំងផាល់នូវឯការមួយចាំនួនដល់ មយើងែុ្ាំ មដើមបីមរៀបចាំសរមសរារណាបញ្ច ប់ការសិកាមនោះមឡើង។
ាកលវទាធិការរង រពឹទធបុរស រពឹទធបុរសរង មោក មោកស្រសាស្ត្ី ាា Nរយ
បុគគលិកសិកា ថ្នាកលវទ
ាល័យភូមិនទនីតិាស្ត្សា និងវទ
ាាស្ត្សាមសដឋកិចច ទាំងអស់
ខដលបានបងកលកខែៈងាយស្រសួលដល់ការសិការបស់មយើងែុ្ាំ។
ាទីបញ្ច ប់ មយើងែុ្ាំទាំងពីរនក់ សូមរបសិទធិពរជ័យសិរប
វរជូនដល់ មោកឪពុក
អនកម្តា យ យយតា ឯកឧតាមបែឌិ តាកលវទ
ាធិការ ាកលវទ
ាធិការរង រពឹទធបុរស
រពឹទធបុរសរង ាស្ត្ាា Nរយ មោករគូ អនករគូ ទាំងអស់ឲ្យជួបរបទោះខតពុទធពរទាំងបួនរបការ គឺ អាយុ វែៈ សុែៈ ពលៈ កុាំបីម្លៀងឃ្លល តមឡើយ។
អារមភកថា
3
បនទ ប់ពីបានឆលងកាត់ការសិកាអស់រយៈមពល ៤ឆ្ន ាំ មៅាកលវទ
ាល័យភូមិនទ
នីតិាស្ត្សា និងវទ
ាាស្ត្សាមសដឋកិចច ខផនកនីតិាស្ត្សដរូចមក មយើងែាំ្ុបានទទួលនូវចាំមែោះ
ដឹងយ៉ា ងមរចើនពីសាំណាក់មោក មោកស្រសីាស្ត្ាដ Nរយ ាពិមសសគឺមោកាស្ត្ាដ Nរយ
ខែនាំ។ មៅកនុងអាំឡុងមពលសិកាកនលងមកមនោះមយើងែុាំ្ពិតាម្តនការមពញចិតា និងម្តន
ការNប់អារមែ៍ មៅមលើរគប់មុែវា
ជ ទាំងអស់ ប៉ាុខនាអវីខដលសាំខាន់ខដលមធវើឲ្យមយើងែុ្ាំNប់
អារមែ៍ យ៉ា ងខាល ាំងមនោះគឺ មៅមលើវសិ
័យរដឋបបមវែី ខដលនាំឲ្យមយើងែាំ្ុបានសមរមចចិតា
មរជើសមរស
យករបធានបទសដីពី “កិច្ច្ន្ាលក់ទិញអច្លន្វតថុសៅបុរវ
ិមាន្ ្” មធវើ
ាកមមវតថុថ្នការសិកាស្រាវរាវកុនងារណាបញ្ច ប់ការសិកាមនោះ។
មោយារខត នមពលបចចុបបននវស័យអចលនវតថុមៅកមាពុ កពងខតម្តនសនោះទុុាំ
ខដលាមហតុមធវើឲ្យ របតិបតាិការការលក់ទិញមកើតម្តនមឡើងគួរឲ្យកត់សម្តគ ល់។ មា៉ា ង
មោយារខតការលក់ទិញម្តនការរកចមរមើន ដូចមនោះរតូវខតម្តននូវយនដការមដើមបីមធវើការ
ការБរចាំមБោះការលក់ទិញអចលនវតថុមនោះរបកបមោយលកខែៈរតឹមរតូវ។
កតាា ទាំងអស់ខាងមលើមនោះ បានជរមុញឲ្យមយ ែ
មរជើសមរស
យករបធានបទដូច
បានបងាា ញខាងមលើ មកមធវើាកមមវតថុថ្នារណាបញ្ច ប់ការសិកាមនោះ។ មៅកុនងការចងរកង
ារណាមនោះមយើងែាំុ្បានខផែកមៅមលើអតថបទចាប់នន ខដលទក់ទងមៅនឹងកិចចសនា
លក់ទិញរួមម្តន៖ បទបញ្ាតាិខដលធាល ប់ម្តន និងបទបញ្ាតាិាធរម្តន រួមទាំងឯការមួយ ចាំនួនមទៀត។
ែាំុ្បាទ និងនងែុ្ាំសងឃឹមថ្នារណាមនោះ នឹងអាចជួយចូលរួមចាំខែកកុនងការ សិកាស្រាវរាវសរម្តប់និសសិតជាំនន់មរកាយៗ និងការអនុវតាБក់ព័នធនឹងកិចចសនាលក់
ទិញអចលនវតុថមៅកុនងសងគមខែមរាក់ខសដង។ មោយខឡកការចងរកងារណាមនោះរបាកដ
ាម្តនចមនល ោះែវោះខាតាក់ាមិនខាន។ ាមួយោន មនោះខដរ មយើងែាំ្ុសូមអភ័យមទសមលើរាល់ កាំហុសែុសឆគងខដលមកើតមឡើងមោយអមចតន នូវរាល់Бកយមពចន៍ និងែលឹមារខដលម្តន ភាពែុសឆគង ឬមិនទន់រគប់រោន់ាមដើម។
មា៉ា ងវញ
មទៀត មយើងែ្ាំុទាំងពីរនក់ សូមអោះអាងធានថ្នការសរមសរាារណា
មនោះ មិនម្តនការចមលងពីឯការាន ថ្ដរបស់បុគគលណាមួយមឡើយ។
ាចុងបញ្ច ប់ មយើងែ ូមមោរពជនពរដល់ូ ាស្ត្ាា Nរយ មោករគូ អនករគូ ក៏ដូចា
បងបែូនមិតានិសសិតរគប់ជាំនន់ឲ្យម្តនសុែភាពលែ សាំណាងលែ ាពិមសសជួបរបកបនូវពុទធ ពរទាំងបួនរបការ គឺអាយុ វែណៈ សុែៈ ពលៈ កុាំបីម្លៀងឃ្លល តមឡើយ។
មាតិកា
ទំព័រ
ស្ច្កីសរ ្រើម ១
ជំពូក១.ការបសងើកតកិច្ច្ន្ាលក់ទិញអច្លន្វតថុ ៣
ខផនកទី១. សញ្ញា ែថ្នមោលការែ៍ សយ
ភាពថ្នឆនៈ
................................................. ៣
ខផនកទី២. លកខែែឌ ទូមៅថ្នការបមងកើតកិចចសនា ៣
កថ្នែែឌ ទី១. ការរពមមរពៀង ៤
កថ្នែែឌ ទី២. សមតថភាព ៧
កថ្នែែឌ ទី៣. កមមវតថុ ១0
កថ្នែែឌ ទី៤. តថ្មលតបសនង ១៣
កថ្នែែឌ ទី៥. ទរមង់ថ្នកិចចសនា ១៤
ខផនកទី៣. លកខែែឌ មោយខឡកថ្នកចិ ចសនាលក់ទិញអចលនវតថុ ១៤
ñ Rđ˛ 4 . ™dd R ƒb bb ñbd ៤
កថ្នែែឌ ទី5. អចលនវតថុ ១5
កថ្នែែឌ ទីd. ថ្ងលលក់ ១d
កថ្នែែឌ ទី៤. ការមផទរកមមសិទធិ ១៨
ជំពូក២. អាន្ុភាពនន្កិច្ច្ន្ាលក់ទិញអច្លន្វតសៅបុរ ី វិមាន្្ ១ð
ខផនកទី១. កាតពវកិចចរបសអនកលក ១ð
កថ្នែែឌ ទី១. កាតពវកិចចចាំបងរបស់អនកលក់ ១ð
១. កាតពវកិចចមផទរកមមសិទធិ ១ð
២. កាតពវកិចចរបគល់វតុថខដលាកមមវតថុ 50
កថ្នែែឌ ទី២. កាតពវកិចចមផសងៗមទៀត ២
១. កាតពវកិចចពនយល់ ២
២. កាតពវកិចចធាន ២5
ខផនកទី២. កាតពវកិចចរបស់អនកទិញ ២d
កថ្នែែឌ ទី១. កាតពវកិចចចមបងរបស់អនកទិញ ២៣
១. កាតពវកិចចបង់ថ្ងលទិញ ២៣
២. កាតពវកិចចទទួលវតថុ ២5
កថ្នែែឌ ទី២. មពលវាោបង់របាក់ ២៦
កថ្នែែឌ ទី៣. ទីកខនលងបង់របាក់ ២d
កថ្នែែឌ ទី៤. ការបាំБនកាតពវកិចចរបស់អនកទិញខដលមិនបានបង់របាក់ ២៧
ស្ច្ក្ន្និដ្ឋឋ ន្ d0
ឯកសារសោង ឧប្ម័ពន្ធ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
សេចក្ីសដ ្ើដម
3
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សសដឋកិច្ចសៅរបសទ្យសកមុពជា រតូវបាRអRុវតតតាមរបបសសដឋកិច្ចទ្យីផ្សាសសរ ី ដូសច្នេះសkើយ
របជាពលរដឋមាRសិទ្យធិកនុងការស្វើអាជីវកមម រពមទំងមាRសសរភាពសពញសលញកងការបសងតើកនុ
កិច្ចសRា។ ជាក់ណសតង សិទ្យធិទំងអស់សRេះមាRររបគ្នន Rិងសសមើភាពគ្នន សោយមិRរបកាR់Rូវ វែណៈពូជសាសR៍ ឬសាសនាស ើយ។ សោលរឺ មRុសសមាន ក់ៗអាច្ស្វើកិច្ចសRាររប់យ៉ា ង
បាRសៅតាមសសច្កដីរតូវការរបស់RួលR កុំឲ្យណតប៉ាេះោល់ដល់សិទ្យធិអនកដទទ្យ ឬប៉ាេះោល់ដល់ សណ្ណដ បធ្នន ប់សងគម។ ជាការពិតណ្ណស់ ការសគ្នរពច្ាប់សោយខ្ជជ ប់RួជRរបស់របជាពលរដឋ
តាមរយៈការសគ្នរពសិទ្យធិ Rិងកាតពវកិច្ចរបស់RលួRជួយជរមុញដល់ការររប់ររងសលើររប់វស័យ
សដើមបីឈាRស្ព េះសៅដល់ការអភិវឌឍរបសទ្យសមួយឲ្យកាR់ណតរបសសើរ។ សលើសពីសRេះសៅសទ្យៀត
វស័យសសដឋកិច្ច ជាវស
័យដ៏មាRសកាត RុពលមួយណដលមិRអាច្កាតផ្តត ច្់បាR កនុងការជួយ
ជរមុញរបសទ្យសជាតិឈាRសៅរកការអភិវឌឍ។ មា៉ា ងវញសទ្យៀត កិច្ចសRាក៏ជាយRតការមួយ
ណដលរួមច្ំណែក កនុងវស
័យសសដឋកិច្ចតាម រយៈច្ំែងរតិយុតតទRឆRទៈរូភារីទRកិច្ចសRា
ពិតជារបាថ្នន RូវអតថរបសយជR៍ ណដលសកើតសច្ញពីកិច្ចសRាដូច្ជាៈ ការលក់ទ្យិញអច្លRវតថុ សរមាប់រស់សៅ សរមាប់របកបអាជីវកមម ឬកុនងសគ្នលបំែងសផ្សសងៗសទ្យៀត។
យ៉ាងណ្ណមិញ សរសសងកតសÆើញមាRវតតមាRទRការលក់ដូរ ផ្សទេះណលវង វឡា ឬRុRដូរ
មាRជាបRតបនាទ ប់។ ជាក់ណសដង តរមូវការកនុងជវី ភាពរស់សៅរបស់របជាពលរដឋកាR់ណតមាR ការសបាេះជំហាRសៅរកការរស់សៅមួយណដលមាRផ្តសុRភាព Rិងសសាភែឌ ភាព។ ទ្យRទឹមRឹង
សRេះ បុរ ី វមា
Rស ក៏មាRការស្វើអាជីវកមមលក់ទ្យិញអច្លRវតថុដូច្ជា របសភទ្យ វឡាី
ÆវីR វឡា
សភាល េះ Rិងវឡា
កូRកាត់ណដលមាRអាសយោឋ Rតាមបសណ្ណដ យផ្សលូវជាតិសលR១ ភូមិបឹងឈូក
សង្កក ត់Rិសរ្ Rែឌ ច្ារអំសៅ រជធ្នRីភនំសពញ។ មុRRឹងស្វើការបកស្សាយRូវកិច្ចសRាលក់
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ទ្យិញអច្លRវតុថវកយសពទមួយច្ំRួRរតូវបាRសលើកយកមកពRយល់។ ោកយ”កិច្ចសRា” សំសៅ
សៅសលើបុរគលពីរនាក់ឬសរច្ើRនាក់មាRឆRទៈរតវគ្នន រពមបសងកើត ណកណរបឬរលត់កាតពវកិច្ច។ រឯ
“អច្លRវតថុ” រឺជាដី្ RងវតណដលជាបRងឹ់ថុិ ដី សkយមRអាច្ផ្តិើ ល សបរទ្យកណRងបាR។លីដូ់
“កាតពវកិច្ច” រឺជាច្ំែងតាមផ្សូលវច្ាប់ណដលច្ង់បុរគលពីរនាក់ណដលឲ្យបុរគលមាន ក់ណដលបាR
កំែត់សៅថ្ន កូRបែុ ល មាRករែី យកិច្ចមួយច្ំRួRច្ំសោេះបុរគលមាន ក់សទ្យៀតណដលបាR កំែត់សៅថ្នមាច ស់បែុ ល។
សដើមបីស្វើការអ្ិបាយសៅសលើរបធ្នRបទ្យ កិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរី វមាR
ស ការបសងកើតកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវត
រតូវបាRពRយល់កុនង(ជំពូកទ្យី១) អាRុភាពទRកិច្ច
សRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរ ី វមាRស រតូវបាRបង្កា ញកង(ជំពូកទ្យ២ីុន )។
ជំពូក១ ការបសងកើតកិច្ច្ន្ាលក់ទិញ អច្លន្វតថុ
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ជំពូក្១ ការបស្កើតក្ិចចេន្យាលក្់ទិញអចលន្យវតថុ
ជា្មមតាមុRRឹងឈាRដល់ការបសងកើតកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ សយើងរតូវយល់RូវRិយម R័យទRកិច្ចសRាលក់ទ្យិញជាមុRសិR។ មារតា៥១៥ទRរកមរដឋបបសវែី ្ន ំ២០០៧ RីតិRិពRធ បាRសផ្តត តសៅសលើកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ រឺជាកិច្ចសRាមួយណដលភារមាា ងសៅថ្នអនកលក់មាR ករែី យកិច្ចសផ្សទរកមមសិទ្យធិ ឬសិទ្យធិសផ្សសងសទ្យៀតសលើរទ្យពយសមបតតិឲ្យសៅភារមាា ងសទ្យៀត សៅថ្ន អនកទ្យិញសkើយ អនកទ្យិញមាRករែី យកិច្ចរតូវសច្ញទលលជារបាក់ឲ្យអនកលក់។ សោយណផ្សែកសលើ
មារតាខ្ជងសលើសRេះអនកលក់ Rិងអនកទ្យិញមាRករែី យកិច្ចច្ំសោេះគ្នន សៅវញសៅមក សkើយ
ច្ំសោេះ អនកលក់មិRរតឹមណតមាRករែី យកិច្ចសផ្សទរសិទ្យធិបសណ្ណណ េះសទ្យ រឺរតូវមាRសិទ្យធិសផ្សសងសលើ
រទ្យពយសមបតតិសៅឲ្យអនកទ្យិញ។ ជាក់ណសតង កិច្ចសRាលក់ទ្យិញ រឺជាកិច្ចសRាមួយរបសភទ្យ ណដលរតូវបាRបញ្ាតតកនុងរកមរដឋបបសវែី សៅរRថីទ្យី៥ ជំពូកទ្យី១។ ច្ំសោេះ កិច្ចសRាលក់ទ្យិញ
អាច្បសងកើតស ើងបាRសោយមាRការរពមសរពៀងរវងរូភារីទំងសងខ្ជង Rិងរតូវស្វើជាលិRិត យថ្នភូត។ សដើមបីណសវងយល់អំពីសញ្ញា ែ ទRសគ្នលការែ៍ សវ័យភាពទRឆRទៈយកមកបក ស្សាយកនុង(ណផ្សនកទ្យី១)លកាRែឌ ទ្យូសៅទRការបសងកើត កិច្ចសRាសលើកមកបង្កា ញកុនង (ណផ្សនកទ្យី២)
RិងលកាRែឌ សោយណ កទRការលក់ទ្យិញអច្លRវត
រតូវបាRសរៀបរប់កនុង(ណផ្សនកទ្យី៣)។
ផ្្នក្ទី ១ េញ្ញា ណនន្យសោលការណ៍ េយភាពនន្យឆន្យទៈ
សគ្នលការែ៍ ស័វយភាពខ្ជងឆRទៈ រឺជាសគ្នលការែ៍ មួយណដលឆRទៈរបស់បុរគល រតូវ
បាRយកមកស្វើជាវធ្ន
Rច្ាប់។ ការយកឆRទៈជា្ំសRេះ ក៏មាRណច្ងកនុងរកមរដឋបបសវែី មារតា
៣ សតីពីសគ្នលការែ៍ ស័វយភាពទRបុរគលឯកជRបាRបញ្ញជ ក់ថ្នរកមសRេះ សគ្នរពRូវសសរភាព
ទRឆRទៈរបស់បុរគលRិងបញ្ាតតអំពី ទ្យំនាក់ទ្យំRងរតតិយុតតរបកបសោយសមភាពរវងបុរគលឯក
ជRសោយរូមបញ្ូច លទំងRីតិបុរគលផ្សងណដរ។
ផ្្នក្ទី២ លក្ខណឌ ទូសៅនន្យការបស្កើតក្ិចចេន្យា
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សកមមភាពលក់ទ្យិញ រឺជាកិច្ចសRាណដលបុរគលមាន ក់មាRករែី យកិច្ចសផ្សទរកមមសិទ្យធិទR
វតថុមួយ ឬសិទ្យធិសផ្សសងសទ្យៀតសលើរទ្យពយសមបតតិឲ្យបុរគលមាា ងសទ្យៀត ណដលមាRករែី យកិច្ចរតូវ
របរល់ទលលរបាក់ឬសិទ្យធិសនាេះមកវញ។1 សដើមបី ឲ្យកិច្ចសRាលក់ទ្យិញមាRសុពលភាពសៅបាR
រតូវណតមាR ការរពមសរពៀង(កថ្នRែឌ ទ្យី១) សមតថភាព(កថ្នRែឌ ទ្យី២) Rិងកមមវតថុ (កថ្នRែ ទ្យី៣)។
ក្ថាខណឌ ទី១ ការរពមសពៀ្
កិច្ចសRាលក់ទ្យិញអាច្រតូវបាRបសងកើតស ើងសោយការរពមសរពៀងគ្នន រវងរូភារីទំង
សងខ្ជងណតបសណ្ណណ េះ សលើកណលងណតកនុងករែី ណដលមាRបញ្ាតតពិសសសកនុងច្ាប់។2 ការរពម សរពៀង រឺជាការសណមតងឆRទៈរបស់ភារីRីមួយៗកនុងកិច្ចសRា សដើមបីបង្កា ញRូវសគ្នលបំែងដ៏ ពិតរបាកដកុនងការបសងកើតកិច្ចសRាអវីមួយសនាេះ។ ទំងអនកលក់ទំងអនកទ្យិញរតូវមាRការរពម
សរពៀងគ្នន សោយពិតរបាកដ សោលរឺមិRមាRវការៈទRការរពមសរពៀងស ើយដូច្ជា ការភាR់
រច្ ំ ការឆសបាក ការផ្សតល់ព័ត៌មាRមិRពិត ការរសលភបំោRសលសាថ Rភាព ការររមាម
កំណkង អំសពើសកងយកច្ំសែញkួសសkតុ ឋបRីយផ្សូលវច្ិតត ការបង្កា ញឆRទៈមិRពិតជាសដើម។
សkើយរបសិRសបើមាRវការៈទRការរពមសរពៀងសនាេះRឹងនាំឲ្យកិច្សRាលក់ទ្យិញរតូវបាRលុបច
សNលតាមអំសពើណដលបាRរបរពឹតតសនាេះ។ ដូសច្នេះ កិច្ចសRាលក់ទ្យិញរតូវសកើតសច្ញពីការរពម
សរពៀង។ គ្នម RRរណ្ណមាន ក់រតូវបាRសរបងាំឲ្យទ្យិញឬឲ្យលក់វតុថណ្ណមួយសនាេះសទ្យ។ កិច្ចសRាលក់ទ្យិញ រតូវបាRបសងកើតស ើងតាមរយៈការរពមសរពៀងរបស់អនកលក់Rិង
អនកទ្យិញ។ ជាសគ្នលការែ៍ កិច្ចសRាលក់ទ្យិញរតូវបាRោក់ច្ូលជា្រមាRបនាទ ប់ពីផ្សុតរយៈ សពលណដលច្ាប់តរមូវ សkើយរយៈសពលសRេះអាច្ជារយៈសពលសរមាប់ការពិNរណ្ណ ឬរយៈ
1 មាត្រា ៥១៥ នៃត្ររមរដ្ឋប្បវវណី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
2 មារតា ៥១៦ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សពលទRការដកការរពមសរពៀង ដូច្ជាការលក់ទ្យិញណដលមាRលកាRែឌ ការលក់ទ្យិញណដល
កំែត់អំ ុងសពល Rិងការលក់ទ្យិញណដលរតូវបង់របាក់កក់ជាសដើម។
១. េសំ ណើ
សសែើ រឺជាការសសសុំឲ្យបសងកើតកិច្ចសRាមួយសៅរកបុរគលមាន ក់សទ្យៀតយ៉ា ងច្ាស់
លស់ណដលសរសៅថ្នអនកសសនើ។ សសែើ មាRអាRុភាព សៅសពលណដលសសែើ បាRសៅដល់ ភារមាា ងសទ្យៀត3RិងមាRការយល់រពមយ៉ា ងពិតរបាកដពីអនកទ្យទ្យួលសសែើ កុនងសគ្នលបំែង បសងកើតកាតពវកិច្ចសៅកុនងកិច្ចសRា។ អនកណដលទ្យទ្យួលសសែើ អាច្របរល់សិទ្យធិអំណ្ណច្របស់ RលួRសៅឲ្យអនកសផ្សសងសដើមបីស្វើសសែើ ឬទ្យទ្យួលសំសែើ ជួសមុRឲ្យRួលRបាR។
សំសែើ អាច្ស្ើវស ើងបាRសោយកំែត់អំ ុងសពលសរមាប់សវីការ4 របសិRសបើkួស
រយៈសពលណដលបាRកំែត់សៅកនុងសំសែើ សនាេះសសំ ែើ រតូវបាRរលត់។ អំ ុងសពលសរមាប់ សវីការរតូវរិតNប់ពីទលងណដលជូRដែឹ ងអំពីសសែើ ។ ប៉ាុណRត កុនងអំ ុងសពលណដលស្វើសំសែើ
សវីការមិRអាច្ដកវញ
បាRសទ្យ។ ផ្សទុយសៅវញ
របសិRសបើអនកសសនើមិRបាRទ្យទ្យួលដែឹ ងអំពី
សីវការកនុងសពលស្វើសីវការ សសែើ សនាេះរតូវបាត់បង់សោយសវ័យរបវតតិសៅសពលសសែើ kួស រយៈសពលណដលបាRកំែត់។
សំសែើ ណដលមិRកំែត់អំ ុងសពលសរមាប់សវីការ រឺជាសសែើ ណដលស្វើស ើងសោយ មិRបាRកំែត់អំពីរយៈសពលសរមាប់ស្វើសវីការរវងរូភារី។ ការមិRកំែត់អំ ុងសពល សរមាប់សវីការ រឺសិថតសៅកនុងសាថ RភាពណដលកំពុងRិយយគ្នន ណដលអាច្សឆលើយភាល មៗបាR របសិRសបើ ភារីណដលទ្យទ្យួលសសែើ មិRបាRយល់រពមភាល មៗសទ្យសសែើ សនាេះរតូវបាត់បង់អាRុ
3 មារតា ៣៣៧ កថ្នRែឌ ទ្យី ២ ទRរកមរដឋបបសវែី ,សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
4 មារតា៣៣៨ ទRរកមរដឋបបសវែី ,សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ភាពS។ សំសែើ ណដលស្វើស ើងសោយបាRកំែត់អំ ុងសពលសរមាប់សីវការ Rិងសសែើ ណដល
មិRកំែត់អំ ុងសពលសរមាប់សវីការវមាRអាRុភាពដូច្គ្នន ក៏ប៉ាុណRតវRុសគ្នន សៅរតង់បញ្ច ប់
អាRុភាពសៅវញ
។ សំសែើ ណដលកំែត់អំ ុងសពលសរមាប់សវីការរតូវអស់អាRុភាព សៅ
សពលណដលសសែើ សនាេះផ្សុតអំ ុងសពល។ ច្ំណែកសំសែើ ណដលមិRបាRកំែត់អំ ុងសពល
សរមាប់ស្វើសវីការ រឺអាRុភាពបាត់បង់ សៅសពលណដលមាRសសែើ លមីមួយសទ្យៀតណដលបញ្ញជ ក់ពី ការអស់អាRុភាពទRសសែើ ។
២. េការ
សវីការ រឺជាការយល់រពមសៅRឹងសសែើ មួយ។ សវីការអាច្បសងកើតកិច្ចសRាសៅសពល ណដលដំែឹ ងអំពីសវីការបាRមកដល់អនកសសនើ។ សវីការអាច្មាRទ្យរមង់ពរយ៉ា ងដូច្សសែើ ណដរ សោលរឺសោយជាក់លក់ Rិងសោយតែាី ភាព។ សដើមបីឲ្យសវីការមួយអាច្បសងកើតជាកិច្ចសRា បាRរតូវមាRលកាែៈមួយច្ំRួRដូច្ជាៈ
សវីការរតូវមាRលកាែៈសពញសលញ មាRR័យថ្នសវីការមិRរតូវមាRលកាRែឌ សលើស
ឬ បណRថមការណកណរបសផ្សសងៗសលើសសែើ សទ្យ។ សវីការរតូវសឆលើយតបទំងស្សុងសៅRឹងសសែើ
សដើម។ សវីការរតូវមាRលកាែៈច្ាស់លស់មាRR័យថ្ន សវីការរតូវណតណសដងណច្ញពីឆRទៈពិត របាកដរបស់អនកទ្យទ្យួលសសែើ ។
៣. អាន្យុភាពនន្យេសំ ណើ ន្យិ្េការ
កិច្ចសRាសកើតស ើងសៅសពលណដលដែឹ ងអំពីសវីការបាRមកដល់អនកសសនើ។5 សវីការ ទRសសែើ មាRសុពលភាពលុេះរតាណត សវីការសនាេះស្វើស ើងសោយអនកទ្យទ្យួលសសែើ ។7 សវីការ Rិងសសែើ រតូវណតមាRRណច្ងរតវគ្នន សkើយរបសិRសបើមាRការណកណរបសសែើ ក៏សោយឲ្យណតមិR
S មារតា Rីតិរដឋបបសវែី របស់សាស្សាដ Nរយ ខ្ជំ សុមករ សបាេះពុមភសលើកទ្យី ២ ្ន ំ ២០១២ ទ្យំព័រ៣៥
5មារតា៣៤០ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
7មារតា៣៣៧ កថ្នRែឌ ទ្យី ៤ វកយRែឌ ទ្យី ១ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
បណ្ណដ លឲ្យមាRការណកណរបដកមូលោឋ RទRសសែើ សនាេះរតូវNត់ទ្យុកថ្ន ជាសីវការកនុងករែី ណដលអនកស្វើសសែើ មិRមាRការតវ៉ាភាល មៗសនាេះ។ តាមច្ាប់កិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុ
សៅ បុរ ី វមា
Rស វអាច្សក
មាRស ើងសៅសពលណដលសីវការបាRបញ្ូជ Rដល់ទដអនកសសនើ។
ក្ថាខណឌ ទី២ េមតថភាព
រូបវRតបុរគល ឬRីតិបុរគលទំងឡាយអាច្ស្វើការលក់ទ្យិញបាRផ្សងណដរ សលើកណលងណត កនុងករែី ណដលច្ាប់ហាមឃាម។8 យ៉ា ងណ្ណមិញ ជRទំងអស់សនាេះ សទេះបីជារូបវRដបុរគល កដីឬRិតិបុរគលកដី ឬជRបរសទ្យសក៏សោយ ក៏អាច្បសងកើតកិច្ចសRាលក់ទ្យិញកនុងនាមជាអនកលក់
ឬអនកទ្យិញបាR។
យ៉ាងណ្ណមិញ ការលក់ទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរី វមា ភាពអនកលក់ Rិងសមតថភាពអនកទ្យិញ។
១. េមតថភាពអនក្លក្់
Rស សមតថភាពដូច្ជាៈ សមតថ
ជាទ្យូសៅ អនកលក់រតូវណតជាមាច ស់កមមសិទ្យិធទRវតថុណដលរតូវលក់សkើយក៏រតូវណតជាមRុសស ណដលមាRសមតថភាពស្វើកិច្ចសRាលក់។ សដើមបីលក់វតុថណ្ណមួយ អនកលក់រតូវមាRសមតថ ភាពច្ុេះកិច្ចសRាលក់ទ្យិញសនាេះ សោលរឺអនកលក់រតូវណតជាបុរគលណដលមាRសមតថភាពសពញ
សលញ។ ច្ំសោេះោកយថ្ន សមតថភាពកនុងកិច្ចសRាសំសៅសៅសលើជRទំងឡាយណដលមាR អាយុ១៨្ន ំ សkើយមិRទ្យទ្យួលរងRូវរំហាត់សិទ្យធិ។f សដើមបីឲ្យជRសនាេះមាRសមតថភាពសពញ
សលញកនុងការស្វើសកមមភាពបាRរតឹមរតូវតាមច្ាប់សនាេះរឺ ទល់ណតបុរគលសនាេះមិRរតូវបាR ករមិតសមតថភាពតាមច្ាប់កនុងការស្វើសកមមភាពរបស់RលួRស ើយ។ តាមរកមរដឋបបសវែី ទR រពេះរជាណ្ណច្រកកមពុជា មារតា១៦ មាRការស្វើករមិតសមតថភាពជRណដលមិRអាច្ស្វើសកមម
8 មាត្រា ៥២៤ នៃត្ររមរដ្ឋប្បវវណី សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
f សំវៅវៅវលើ អៃីតិជៃ ៃិងៃីតិជៃគំហាត់សិទ្ធិ ដ្ូចជាមៃុសសវប្
ល្លា សស្មា រតី(វរ
លចាររ)
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ភាពបាRមាRដូច្ជា៖ អRីតិជR ជRសៅសរកាមអាណ្ណពាបាលទ្យូសៅ ជRសៅសរកាមរបបkិ តូបតថមភជាសដើម។
រកមរដឋបបសវែី ទRរពេះរជាណ្ណច្រកកមពុជា មារតា១៦ បាRករមិតសមតថភាពជR
ណដលមិRអាច្ស្វើសកមមភាពបាRដូច្ជាៈ អRីតិជR ជRសៅសរកាមអាណ្ណពាបាលទ្យូសៅ Rិង ជRសៅសរកាមរបបkិតូបតថមជាសដើម។
អRីតិជR រឺជាជRណដលមាRអាយុសរកាម ១៨្ន ំ សkើយគ្នន Rសមតថភាពកនុងការស្វើអីវ
មួយតាមផ្សលូវច្ាប់។10 ម៉ាាងវញ
សទ្យៀតអRីតិជRក៏អាច្មាRសមតថភាពច្ំសោេះច្ាប់ណដរដូច្ជាៈ
ការច្ុេះកិច្ចសRាសោយមាRការយល់រពមពីអាណ្ណពាបាល RិងសកមមភាពរបNំទលងរបស់
RលួRដូច្ជា ទ្យិញច្ំែី អាហារ សមាភ រៈសិកា ឬសសមលៀកបំោក់ផ្តទ ល់RួលR។ ជRសៅសរកាមអាណ្ណពាបាលទ្យូសៅ រឺជាជRណដលសិថតសៅកនុងសាថ RភាពជាRិរRដរ
ណដលRវេះសមតថភាពកនុងការយល់ដឹង RិងវRិច្យឆ័ អពលទ្យផ្សលតាមផ្សវច្ាបទRសកមភាពម់ូលធីំ
របស់RលួRសោយសារមាRវប
តិតណផ្សនកបញ្ញា សាម រតី។ ជាជRណដលឆកួតវសងវង លីងសល
ជRណដលធ្នល ក់
កនុងសាថ RភាពជាមRុសសរុកាជាតិ RិងជាជRណដលរតូវដកសិទ្យធិររប់ររងរទ្យពយរបស់RលួR សោយ សារកមតុលការ។ តុលការអាច្របកាសNប់សផ្សដើមអាណ្ណពាបាលទ្យូសៅបាRតាមោកយសុំ
របស់សាមីRលួR សkព័ទ្យធ ញាតិណដលសិថតសៅកនុង ៤ថ្នន ក់ អនកអាណ្ណពាបាលសរមាប់អRីតិ ជR អនករតួត ពិRិតយអនកអាណ្ណពាបាលសរមាប់ អRីតិជR kិតូបតថមភកៈ សមÆុំ ឬជាសៅ សង្កក ត់ទRលំសៅឋាRរបស់ជRសនាេះ ឬតំណ្ណងអយាការ។11 ជាកាពិតជRសៅសរកាមអាណ្ណ
ពាបាលទ្យូសៅមិRអាច្ស្វើសកមមភាពរតិយុតតសោយឯករជយបាRសទ្យ រឺរតូវសផ្សទរឲ្យអនកតំណ្ណង ណដលច្ាប់បាRកំែត់។ សkើយរបសិRសបើអRុវតតផ្សទុយពីសគ្នលការែ៍ សRេះ សកមមភាពណដល
10 មាត្រា ១៧ នៃត្ររមរដ្ឋប្បវវណី សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
11មារតា២៤ កថ្នRែឌ ទ្យី១ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
បាRអRុវតតសោយជRសៅសរកាមអាណ្ណពាបាលទ្យូសៅ អាច្រតូវបាRលុបសNលបាRផ្សល ណដរ។មាRR័យថ្ន ច្ំសោេះសកមមភាពណដលបាRស្វើស ើងសោយអនកសៅសរកាមអាណ្ណពាបាល ទ្យូសៅសោយផ្តទ ល់ សលើកណលងណតសកមមភាពណដលទក់ទ្យងRឹងជីវភាពរបNំទលង មិRអាច្លុប សNលបាRសទ្យ។12 សកមមភាពណដលបាRស្វើសោយអនកសៅសរកាមអាណ្ណពាបាលទ្យូសៅសោយ មាRការយល់រពមពីអនកអាណ្ណពាបាលទ្យូសៅ ក៏អាច្លុបសNលបាRណដរ។
ច្ំសោេះជRសៅសរកាមkិតូបតថមភ រឺជាជRណដលមាRសមតថភាពតិច្តួច្សពកកុនងការ
យល់ដឹងRិងវR
ិច្ឆ័យសោយសារមាRវប
តតិណផ្សនកបញ្ញា សាម រតី។13 ជាជRណដលNយវយRជេះ
ខ្ជជ យkួសសkតុ ឬជRណដលមាRសតិទ្យR់សRាយសោយជមងឺ រ លលង់ RវិR ជរ របមឹក សសព សររឿងសញៀR។ សkើយជាជRណដលតុលការបាRសសរមច្របកាសNប់សផ្សដើមជំRួយច្ំសោេះជR សនាេះ សៅតាមោកយសុំរបស់បុរគលជាកំែត់។ សរោេះថ្នជRសៅសរកាមkិតូបតថមភអាច្ស្វើ សកមមភាពសោយមិRNំបាច្់មាRការយល់រពមពីkិតូបតថមភកៈសទ្យ ណដលសកមមភាពទំងសនាេះ
ទក់ទ្យងRឹងជីវភាពរបNំទលង។ សលើកណលងណត សកមមភាពមួយច្ំRួRណដលបាRកំែត់កុនង មារតា៣០ ទRរកមរដឋបបសវែី កនុងការច្ុេះកច្ិ ចសRាសំខ្ជR់ៗទំងសនាេះជាពិសសសកុនងកិច្ច សRាលក់ទ្យិញអច្លRវតុថក៏រតូវមាRការយល់រពមពីkិតូបតថមភកៈសបើមិRដូសច្នេះសទ្យ កិច្ចសRា
សនាេះអាច្លុបសNលបាR។ ជារួមkិតូបតថមភ ជាសគ្នលការែ៍ អាច្ស្វើសកមមភាពរតិយុតត
សោយឯករជយបាRក៏ប៉ាុណRត ជាករែី សលើកណលងច្ំសោេះសកមមភាពសំខ្ជR់ៗ Nំបាច្់រតូវមាR ការយល់រពមពីkិតូបតតមភកៈដូច្មាRណច្ងកុនងមារតា ៣០ ទRរកមរដឋបបសវែី ។ របសិRសបើ
ការអRុវតតផ្សទុយពីសRេះ សកមមភាពណដលជRសៅសរកាមរបប kិតូបតថមភបាRស្វើសោយមិRមាR ការយល់រពមពីkិតូបតថមភកៈ អាច្រតូវបាRលុបសNល។
12មារតា២៦ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
13មារតា២៨ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ច្ំសោេះ អRីតិជRណដលមាRអតាត ្ីRភាពមាRសមតថភាពសពញសលញកុនងការច្ុេះកិច្ច សRាដូច្RីតិជRណដរ។14
២. េមតថភាពអនក្ទិញ
សមតថភាពរបស់អនកទ្យិញ មាRលកាែៈដូច្គ្នន Rិងសមតថភាពរបស់អនកលក់ណដរណតអវី
ណដលមាRលកាែៈណបលកសនាេះ រឺច្ាប់បាRស្វើការហាមឃាត់សៅRឹងបុរគលមួយច្ំRួRតាមផ្សូលវ ច្ាប់មិRឲ្យស្ើវសកមមភាពកនុងការទ្យិញ សដើមបីសជៀសវងការបាត់បង់តទមលសៅកុនងការទ្យិញ។ សkើយបុរគលណដលច្ាប់បាRហាមឃាតមិRឲ្យស្វើសកមមភាពទ្យិញសនាេះមាRដូច្ជាៈ
- អនកររប់ររងរទ្យពយសមបតតិតាមផ្សលូវច្ាប់តាមផ្សូលវតុលការ តាមកិច្ចសRា សោលរឺ អាណ្ណពាបាលkិតូបតថមភ។
- អនកទ្យិញសោយការលក់សោយបងាំRូវរទ្យពយសមបតតិ ណដលRលួRបាRទ្យទ្យួលភារកិច្ចលក់
សោយផ្តទ ល់RួលR ឬតាមរយៈអRដរការជា
សដើម។
- មន្រRីដរជការណដលទ្យទ្យួលបRទុកNត់ការលក់សោយបងំា ឬទ្យទ្យួលបRទុកររប់ររងការលក់ សោយបងាំ។
- សៅរកម រពេះរជអាជាា រកឡាបញ្ជ ី ឬមន្រRដីតុលការណដលកំពុងNត់ការសៅតុលការ
ណដលRលួRបំសពញភារកិច្ចសនាេះ។
- សមធ្នវ ី ឬសាការី ណដលទក់ទ្យងRឹងសរឿងកដីណដលRលួRទ្យទ្យួលបRុទក Rិងអនកររប់ររង រទ្យពយសមបតតិរបស់បុរគអវតតមាRជាសដើម។1S
ក្ថាខណឌ ទី៣ ក្មមវតថុ
កមមវតថុទRកិច្ចសRា រឺជាលកាRែឌ មួយសដើមបីឲ្យកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតុថមាR
សុពលភាព។ សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរី វមាRស កមវតទRកច្សRាចិថុម
14មារតា២២ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
1S មាត្រា ៥២៥ ៃិង ៥២៦ នៃត្ររមរដ្ឋប្បវវណី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
មាRណតអច្លRវតថុណតប៉ាុសណ្ណណ េះ។ ច្ំសោេះអច្លRវតថុទំងសនាេះមាRដូច្ជា ដី្លី Rិងវតុថណដល ជាប់សៅRឹងដី សkើយមិRអាច្ផ្តល ស់បូដរទ្យីកណRលងបាRសនាេះសទ្យ ដូច្ជា អាគ្នរ ដំណ្ណំ រុកាជាតិជា
អាទ្យ
L5 ការលក់ទ្យិញRឹងអាច្អRុវតតបាRលុេះរតាណតមាRវតថុមួយជាក់លក់អាច្ស្វើសកើត អាច្
ណបងណច្កសោយណ កពគ្នន តាមរបសភទ្យ(តាមបរមាែRិងតាមរុែភាព) Rិងតាមស្សប់ច្ាប់
Rិងរសបៀបសរៀបរយសាធ្នរែៈឬទ្យំសRៀមទ្យមាល ប់ដ៏លែ។
១. ក្មមវតុថផ្ែលមាន្យនាសពលបចុចបបន្យន
ច្ំសោេះ កមមវតថុទRកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរី វមា សពលបច្ុចបបRន Rិងកមមវតុថនាសពលអនារត។
Rស អាច្មាRកមមវតុថនា
វតុថណដលមាRនាសពលបច្ុចបបRន រឺជាវតថុណដលមាRពិតរបាកដនាសពលបច្ចុបបRន ដូច្ជា
ផ្សទេះណដលសាងសង់សkើយ។ សkើយសៅសពលណដលមាRកិច្ចសRាលក់ទ្យិញផ្សទេះស្សប់សនាេះ អនក លក់Rឹងស្វើការសផ្សទរកមមសិទ្យធិទំងមួលសៅឲ្យអនកទ្យិញ សkើយអនកទ្យិញអាច្ស្វើការបង់របាក់តាម ការរពមសរពៀងកុនងកិច្ចសRា។
ឧទkរែ៍ ៈ ពូសុR បាRទ្យិញវឡា
ÆវីRសៅបុរ ី វមា
Rស សោយរកុមk˜ុRបាRសាង
សង់រួច្សkើយ។ មាRR័យថ្ន វឡា
អតិលិជRមកទ្យិញ។
សនាេះបាRការសាងសង់រួច្រល់សាថ ពរសkើយ សទ្យើបមាR
២. ក្មមវតថុផ្ែលមាន្យនាសពលអនាគត
វតថុណដលលក់ រតូវមាRរូបរងពិតរបាកដនាសពលច្ុេះកិច្ចសRា។ មា៉ា ងសទ្យៀតអច្លR វតថុRលេះមិRទR់មាRរូបរងច្ាស់លស់សៅស ើយ ក៏អាច្ជាកមមវតថុសៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ ណដរដូច្ជាវតថុណដលមាRនាសពលអនារត។
L5មារតា១២០ កថ្នRែឌ ទ្យី២ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
វតថុនាសពលអនារត រឺសំសៅសៅសលើអច្លRវតុថទំងឡាយ ណដលមិRទR់មាRសៅ សពលបច្ចុបបRនណតវរបាកដRឹងអាច្សកើតមាRស ើងសៅសពលអនារតយ៉ា ងពិតរបាកដក៏អាច្ ស្វើជាកមមវតថុទRកិច្ចសRាលក់ទ្យិញបាRផ្សងណដរមាRR័យថ្ន រូភារីមាRភាពសជឿជាក់ថ្នអច្ល Rវតថុសនាេះ Rឹងអាច្សកើតមាRស ើងសៅកនុងសពលខ្ជងមុRសRេះ។ អច្លRវតុថសRេះមាRដូច្ជា រសរមាងសាងសង់ផ្សទេះ ណដលមាRណតបលង់សៅស ើយ។ សទេះបីវតុថសនាេះមិRទR់បាRសលច្សច្ញ ជារូបរងក៏សោយសោលរឺ ផ្សទេះណដលមាRរតឹមណតបលង់សាងសង់សនាេះក៏សរអាច្លក់ផ្សទេះណដលមិR
ទR់សាងសង់សនាេះបាRណដល។ ការលក់របសភទ្យសRេះ តរមូវឲ្យអនកលក់សាងសង់សំែង់សៅ
កុនងរយៈសពលកំែត់ការផ្សទរកមមសិទ្យ
ការរបរល់វត
Rិងធ្ននាRូវការសសរមច្ជារូបរងវតុថសៅ
តាមមកិច្ចសRា។ ការសផ្សទរកមមវត Rងការរបរលរបាក់់ិ រអាឺ ស្ស័យសៅសលើរបសភទ្យទRកិច្ច
សRាណដលរូភារីបាRសរជើសសរស។
- ការលក់សោយកំែត់សពលសៅកនុងកិច្ចសRាសRេះ កមមសិទ្យធិរតូវសផ្សទរសៅឲ្យអនកទ្យិញសៅ
សពលវតថុសនាេះសាងសង់រួច្ជាសាថ ពរ។ ច្ំសោេះ កិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតុថសៅបុរី វមាRស
ការសាងសង់Rឹងរតូវបញ្ច ប់ជាសាថ ពរកុ អ ងសពលុំ ១៨ ណRរិតNប់ពីទលងរពមសរពៀងលក់។
ការសផ្សទរកមមសិទ្យធិស្វើស ើងតាមលិRិតយថ្នភូត សkើយវបសងកើតអាRុភាពរបតិសកមម សោយរិត Nប់ពីទលងច្ុេះកិច្ចសRាលក់បាRសសច្កតីថ្នអនកទ្យិញជាមាច ស់កមមសិទ្យធិNប់ពីទលងច្ុេះកិច្ចសRា
លក់ទ្យិញ។ មា៉ា ងវញ
សទ្យៀតអនកទ្យិញរតូវរបរល់លុយសៅសពលរបរល់វតុថ។
- ការលក់សៅតាមសាថ RភាពទRសំែង់ក កច្សRាសRេះអកលក់នចិ រតូវសផ្សទរកមមសិទ្យធិសៅ
ឲ្យអនកទ្យិញRូវសិទ្យិធសលើវតថុណដលបាRសាងសង់បRិតច្មតងៗ។ សkើយអនកទ្យិញវញ
រតូវរបរល់
លុយបRតិច្មតងៗសៅតាមការសសរមច្បាRទRសាថ Rភាពសំែង់។ឧទkរែ៍ ៈ សលកស្សី
្ីតា បាRទ្យិញវឡាិ រួច្រល់សៅស ើយ។
ÆវីRសៅបុរ ី វមា
Rស ណដលរកុមk˜ុRសទ្យើបណតស្វើការសាងសង់មិRទR់
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ក្ថាខណឌ ទី៤ តនមលតបេ្ន
តទមល រឺជាច្ំRួRទ្យឹករបាក់ណដលអនកទ្យិញរតូវរបរល់សៅឲ្យអនកលក់ សដើមបីជាលូនរRិងការ
សផ្សទរកមមសិទ្យិធទRអច្លRវត
ណដលជាកមមវតុថទRការលក់សនាេះមកឲ្យRួលR។ សបើកិច្ចសRាមួយ
គ្នម Rការកំែត់តទមលឲ្យបាRច្ាស់លស់សនាេះនាំឲ្យមិRមាRការលក់ទ្យិញសនាេះសទ្យ។ ជាសគ្នល ការែ៍ តទមលតបសនងរតូវណតពិតរបាកដRិងជាក់លក់។ សោយណផ្សែកសលើតទមលតបសនងសRេះសយើង
អាច្កំែត់ពីរបភពទRកិច្ចសRាបាRដូច្ជា កិច្ចសRាណដលមាRតាវកាលិកតបវញ ណដល
មិRណមRជាច្ំRួRទ្យឹករបាក់សនាេះសរមិRអាច្កំែត់ថ្នជាកិច្ចសRាលក់បាRសទ្យ។តាមទ្យសសRៈ
សសដឋកិច្ចតទមលតបសនងផ្សំតុស ើងសោយធ្នតុផ្សសំបីយ៉ា ងរួមមាRដូច្ជាៈ តទមលវតថុ របាក់ច្ំសែញ Rិងសសាk˜ុយសផ្សសងៗសទ្យៀត។
- តទមលវត
សៅកុនងរបបសសដឋកិច្ចទ្យីផ្សារសសរត
ទមលសកើតសច្ញពីច្ាប់ទRការផ្សគត់ផ្សគង់ Rិង
តរមូវការ។
- របាក់ច្ំសែញ សៅកនុងរបបសសដឋកិច្ចទ្យីផ្សាសសររី បាក់ច្ំសែញជារុែរបសយជR៍ ណដលជំរុញឲ្យសកើតមាRRូវសកមមភាពលក់ទ្យិញ។
- សសាkុ˜យសផ្សសងៗសទ្យៀត សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញភារីទំងសងខ្ជងរតូវសច្ញសសគ្នន Rូវសសាk˜ុយស្វើលិRិត ឬសសាk˜ុយសផ្សសងៗសទ្យៀតណដលរតូវច្ំណ្ណយ កនុងការស្វើកិច្ច សRាលក់ទ្យិញសលើកណលងណតមាRការកំែត់សផ្សសងរបស់រូភារី។L7 ឧទkរែ៍ ៈ
សសាk˜ុយកនុងការជួលសមធ្នវី ស្វើឯកសារកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ រឺជាសាk˜ុយកនុងការ លក់ទ្យិញ។
L7 មាត្រា ៥២២ នៃត្ររមរដ្ឋប្បវវណី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ក្ថាខណឌ ទី៥ ទរម្់នន្យក្ិចចេន្យា
តាមសគ្នលការែ៍ ទRការរពមសរពៀង បងករភាពង្កយស្សួល Rិង្ប់រk័សកុនងការ
បសងកើតកិច្ចសRា។ ប៉ាុណRតទ្យRទឹមRឹងសRេះ បាRបងករRូវផ្សលវបាិ
ភសុតតាង Rិងការបកស្សាយកិច្ចសRាសៅសពលណដលមាRវវ
កមួយច្ំRួRផ្សងណដរោក់ព័RធRិង ទ្យសកើតស ើង។ ជាទ្យូសៅ កិច្ច
សRាទំងឡាយអាច្រតូវោក់ឲ្យអRុវតតសៅបាRសទេះបីជាកិច្ចសRាសនាេះស្វើស ើង ជាលិRិត ឯកជR ឬជាលិRិតយថ្នភូតក៏សោយ។ ប៉ាុណRត មាRកិច្ចសRាមួយច្ំRួRណដលច្ាប់បាRរតូវឲ្យ ស្វើជាទ្យរមង់លយលកែ៍ អកសរសទ្យើបមាRសុពលភាពរតិយុតត ដូច្ជាកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ
អច្លRវតុថរឺរតូវណតស្វើជាលិRិតយថ្នភូត។
១. លខិតយថាភូត
លិRិយថ្នភូត ជាលិRិតណដលស្វើស ើងតាមរូបមRតច្ាប់សោយមន្រRតីសាធ្នរែៈណដល
មាRសមតថកិច្ចកុនងសគ្នលបំែងសដើមបីសផ្សទរកមមសិទ្យធិទRអច្លវតថុសៅឲ្យបុរគលសផ្សសងសទ្យៀត។ តាមR័យច្សងែៀត រឺជាលិRិតទំងឡាយណដលសរៀបច្ំស ើងសោយសាការ។ី
២. លខិតឯក្ជន្យ
លិRិតឯកជR ជាលិRិតណដលស្វើស ើងសោយបុរគលឯកជR RិងបុរគលឯកជRឥតមាR មន្រRតីរជការសាធ្នរែៈណ្ណមួយជួយដឹងឮRឹងសÆើញសនាេះសទ្យ រឺមាRណតkតថសលខ្ជ ឬសាន ម សមទដទR រូភារីណតបសណ្ណណ េះ។ សទេះបីជាលិRិតសRេះ បាRស្វើស ើងសោយបុរគលឯកជR Rិង បុរគលឯកជRក៏សោយក៏កិច្ចសRាសRេះមាRសុពលភាពដូច្គ្នន សៅ RិងលិRិតយថ្នភូតផ្សង
ណដរ។
ផ្្នក្ទី៣ លក្ខ
ណឌ សោយផ្ែក្នន្យក្ិចចេន្យាលក្់ទិញអចលន្យវតថុ
ក្ថាខណឌ ទី១ ការពិន្យិតយសៅសលឯក្សារ
មុRRឹងស្វើការទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរ ី អនកទ្យិញរូរណតពិRិតយសៅសលើឯកសារច្ំRួR៥ដូច្
ជាៈ បលង់រង លិRិតច្ុេះបញ្ជ ីរកុមk˜ុR ណផ្សRការសម អាជាា ប័ែសាងសង់ណ Rិងអាជាា ប័ែបុរ។ណ
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
“បលង់រង” អនករតូវរបាកដថ្នមាច ស់រសរមាងមាRសិទ្យធិកាRកាប់ស្សបច្ាប់សៅសលើរសរមាង់
អភិវឌឍR៍សRេះ សkើយរសរមាងបុរណដលអនកមាRបំែងទ្យិញរតូវមាRបលង់រងសមមួយណដលរតូវស្វើ
ការណបងណច្កបលង់រងសៅឲ្យមាច ស់ផ្សទេះRីមួយៗជាNំបាច្់។ ឯកសារខ្ជងសលើវពិតជាច្ែុ ច្Nំ
បាច្់រតូវយល់ដឹងសដើមបីកុំឲ្យមាRការខ្ជតបង់លវការជាយថ្នសkតុ សៅសពលអនកទ្យិញរសរមាង
បុរណ្ណ
មួយ។
“លិRិតច្ុេះបញ្ជ ីរកុមk˜ុR” សរមាប់រកុមk˜ុRអភិវឌឍR៍ទំងអស់រតូវមកច្ុេះបញ្ជ ីសៅរកសួង
ោែិ ជជកមម សដើមបីទ្យទ្យួលសិទ្យធិកនុងការរបកបរបរអាជីវកមមសRេះជាកាតពវកិច្ចណដលរកុមk˜ុR អភិវឌឍR៍រតូវណតបំសពញជាNំបាច្់។
“ណផ្សRការសម” ណផ្សRការសមរបស់រសរមាងបុរ ី រឺជាបលង់សមដ៏សំខ្ជR់របស់រសរមាងបលង់សមRឹង អាច្របាប់ថ្នសតើរសរមាងមាRសkោឋ រច្នាសមព័Rធដូច្សមតច្? មាRបលង់លំសៅោឋ Rដូច្សមត៉ាច្? មិR រតឹមណតបសណ្ណណ េះមុRRឹង ផ្សតល់អាជាា ប័ែណសាងសង់សៅឲ្យរសរមាងអភិវឌឍR៍ណ្ណមួយរកសួង សរៀបច្ំណដRដីRររូបRីយកមម Rិងសំែង់បាRតរមូវឲ្យមាច ស់រសរមាងស្វើបទ្យបង្កា ញពីណផ្សRការ សមច្ាស់លស់ជាមុRសិR។ ការអភិវឌឍR៍ទំងអស់រតូវសគ្នរពតាមសគ្នលការែ៍ ទRការណផ្សR ការសមសរមាប់អភិវឌឍR៍ទ្យីរកុង RិយយជារួមការមាRណផ្សRការសមមួយច្ាស់លស់ វពិតជា ស្វើឲ្យរសរមាងបុរសនាេះស្វើស ើងរបកបសោយសតង់ោរកាR់ណតរបសសើរស ើង។
“អាជាា ប័ែណសាងសង់” សរៅពីណផ្សRការសមរសរមាងបុរសនាេះរតូវណតមាRអាជាា ប័ែណសាង សង់រតឹមរតូវណដលសច្ញសោយរកសួងសរៀបច្ំណដRដីRររូបRីយកមមRិងសំែង់។ សដើមបីទ្យទ្យួល បាRអាជាា ប័ែណសRេះ រសរមាងរតូវមាRណផ្សRការសមមាRរបាក់តមកល់២%របភពរបាក់ច្ែូ ល
ច្ាស់លស់សដើមទ្យុRមាRវតថុោក់ធ្ននាមាRបលង់ Rិងរទ្យពយសផ្សសងៗសទ្យៀតណដលជួយគ្នំរទ្យដល់ រសរមាងសនាេះ។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
“អាជាា ប័ែណបុរ” សៅសពលណដលបុរមាី
ឯកសារសំខ្ជR់ណដលអនករតូវណតរតួតពិRិតយផ្សងណដរសនាេះរឺអាជាា ប័ែណបុរ RឯកសារសRេះសkើយបាRR័យថ្នបុរសRេះ ជាបុរណដលទ្យទ្យួលសាគ ល់សោយ
រកសួងសសដឋកិច្ច។ ដូសច្នេះ សkើយសៅសពលណដលអនលទ្យិញបាRពិRិតយសៅសលើកតាត ទំងរបាំសRេះ
សkើយសនាេះអនកទ្យិញអាច្ស្វើការទ្យិញRូវអច្លRវតថុសៅបុរមា
ក្ថាខណឌ ទី២ អចលន្យវតថុ
Rសុវតថិភាព។
អច្លRវត
សំសៅសៅសលើដី្លី Rិងវតុថជាប់សៅសលើដីសkើយមិRអាច្ផ្តល ស់បតូរទ្យីកណRលង
បាRដូច្ជាអាគ្នរសំែង់ ដំណ្ណំ រុកាជាតិ ជាអាទ្យ
អច្លRវតុថ សំសៅសៅសលើវតុថជាប់សៅសលើ
ដីសkើយជាវតថុណដលតាំងភាជ ប់យ៉ា ងមាំសៅRឹងដីណដលសរNត់ទ្យុកជាណផ្សនកមូយទRដី។L8
អច្លRវត
រឺជាវតុថណដលមាRរូប “ដី” Rិង “អគ្នរ” ណតមិRរួមបញ្ចូ លវតុថទំងឡាយណដលអាច្
ផ្តត ច្់ ឬដកសច្ញមិRបណ្ណត លឲ្យRូច្ខ្ជតដល់ដីសនាេះសទ្យ។ តាមច្ាប់ភូមិបាល អច្លRវតថុ រតូវបាRណបងណច្កជា បីរបសភទ្យរឺៈ អច្លRវតថុពីកំសែើ ត អច្លRវតថុពីភ័ពវវសនា Rឹង អច្លRវតថុតាមការកំែត់របស់ច្ាប់។
១.អចលន្យវតថុពីក្ំសណើ ត
អច្លRវតថុពីកំសែើ ត រឺជាអច្លRវតថុណដលសកើតស ើងសោយឯកឯង។ អច្លRវតុថពី កសែើ ត មាRដី្មមជាតិដូច្ជា ទរពសឈើ ដីកាប់រR ដីោំដុេះ ដីទ្យុកទ្យំសRរ ឬមិRអាច្ោំដុេះ ដី
លិច្ទ្យឹកសោយទ្យឹកសៅRឹង ឬទ្យឹកkូរ Rិងសំែង់ ឬការសរៀបច្ំទំងឡាយណដលសថិតសៅជាប់
ជាមួយ កណRលង សកើតស ើងសោយអំសពើរបស់មRុសស សkើយមិRអាច្រក បាR។Lf
ឬផ្តល ស់បូតរកណRលង
L8មារតា១២០ កថ្នRែឌ ទ្យី២ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
Lfមារតា២ កថ្នRែឌ ទ្យី២ ទRច្ាប់ភូមិបាល,សលRRស/រកម/០៨-០១/ច្ុេះទលងទ្យី៣០,សីហា,២០០១។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
២.អចលន្យវតុថពីភ័ពវវាេនា
អច្លRវតុថពីភ័ពវវសនា រឺជាវតថុណដលជាប់Rឹងដីឬការណរបកាល យពីច្លRវតថុ សៅជា អច្លRវតថុសោយការបសងកើតវសរមាប់សរបើរបាស់ជាប់ជាមួយ Rឹងអាគ្នរសរមាប់ការណតងលមែ សkើយមិRអាច្បំណបកសច្ញបាRនាំឲ្យមាRការRូច្ខ្ជត ឬដូរសភាពសដើម។20 ឧទkរែ៍
សដើមសឈើ កង្កា លភាជ ប់ជញ្ញជ ំង ឬពិោR អំពូលសភលើង ទ្យូ តុ ឧបករែ៍ ណតងលំអរសផ្សសងសទ្យៀត។
៣.អចលន្យវតុថតាមការក្ំណត់របេច
ាប់
អច្លRវតថុតាមការកំែត់របស់ច្ាប់ រឺជាវតថុណដលច្ាប់បាRកំែត់ថ្នជាច្លRវតថុ ឬអច្Rវតថុ។2L សរអាច្Nត់ទ្យុកជាអច្លRវតុថតាមច្ាប់កំែត់បាR លុេះរតាណតវតុថណដលច្ាប់ កំែត់ឲ្យសៅកនុងរសបៀបជាអច្លRវតថុពីកំសែើ ត លវីសបើវជាវតុថអាច្ដឹកនាំបាR សkើយរតូវមាR ច្ែុ េះ៣០សតាRស ើងសៅដូច្ជា ទ្យូក កបា៉ា ល់ ផ្សទេះ ជាសដើម។
ក្ថាខណឌ ទី៣ នថលលក្់
ទលលលក់មាRលកាែៈNំបាច្់សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ សបើពុំមាRតទមលលក់សទ្យសនាេះ សរមិRអាច្កំែត់ជាកិច្ចសRយលក់ទ្យិញបាRស ើយ។ សkើយកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុ តទមលរតូវបាRកំែត់ជាទ្យឹករបាក់ណដលមាRលកាែៈជាក់លក់Rិងរតឹមរតូវ។ តទមលទRវតុថសពល RលេះរតូវបាRសរកំែត់រួច្ជាសស្សច្ដូច្ជា តាមរយៈការច្រNររវងរូភារី តាមរយៈអនកលក់
សោយពុំNំបាច្់មាRការច្រNរគ្នន ។ ច្ំសោេះ តទមលលក់អច្លRវតថុសៅបុរ ី វមា
Rស រកុមk˜ុR
បាRកំែត់តទមលរួច្ជាសស្សច្ សោយពុំNំបាច្់មាRការច្រNរគ្នន ។ ឧទkរែ៍ ៈ វឡាសភាល េះ
ណដលមាRទ្យទ្យឹងផ្សទេះ១២.០០ណម៉ារត បសណ្ណត យផ្សទេះ១២.២០ណម៉ារត រកុមk˜ុRបាRលក់កុនងតទមល
៣៨០,០០០.០០ (សាមសិបរបាំបីមុឺR)ដលល រអាសមរក
។ អច្លRវតថុរតូវបាRកំែត់តទមលលក់
20មារតា២ កថ្នRែឌ ទ្យី៣ ទRច្ាប់ភូមិបាល,សលRRស/រកម/០៨-០១/ច្ុេះទលងទ្យី៣០,សីហា,២០០១។
2Lមារតា២ កថ្នRែឌ ទ្យី៤ ទRច្ាប់ភូមិបាល,សលRRស/រកម/០៨-០១/ច្ុេះទលងទ្យី៣០,សីហា,២០០១។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សោយការឯកភាពគ្នន របស់ភារី។ ការមិRរពមសរពៀងគ្នន សលើតទមលមិRអាច្បសងកើតកិច្ចសRា
លក់បាRសទ្យ។
ក្ថាខណឌ ទី៤ ការស្ទរក្មមេទ
ជាទ្យូសៅ កិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុរឺរតូវណតស្វើការសផ្សទរកមមសិទ្យធិ ពីអនកលក់សៅអនក
ទ្យិញជាលកាRែឌ ច្មបងមួយសរមាប់ការលក់។ អាស្ស័យសkតុសRេះ សបគ្នម Rការសផ្សទរកមមសិទ្យធិ សទ្យ សនាេះវមិRបសងកើតបាRជាការលក់ទ្យិញសទ្យ។ ដូសច្នេះ ការសផ្សទកមមសិទ្យធិសRេះវមាRសារៈសំខ្ជR់ ណ្ណស់ច្ំសោេះភារីអនកលក់។
ជំពូក២ អាន្ុភាពនន្កិច្ច្ន្ាលក់ទិញ អច្លន្វតុថសៅបុរ ី វិមាន្្
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ជំពូក្ទី ២ អាន្យុភាពនន្យក្ិចចេន្យាលក្់ទិញអចលន្យវតថុសៅបុរវ
ិមាន្យ េ
កិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតុថមាRអាRុភាពបាR លុេះរតាណតការបង្កា ញឆRទៈ របស់ បុរគលពីរនាក់ឬសរច្ើRនាក់ មាRការរពមសរពៀងគ្នន កនុងកិច្ចសRា។ សនាេះRឹងនាំឲ្យមាRកាតពវ កិច្ចរវងអនកលក់សកើតស ើង(ណផ្សនកទ្យី១) រួមទំងកាតពវកិច្ចអនកទ្យិញ(ណផ្សនកទ្យី២)ក៏បាRសកើតស ើង
ណដរ។ សរោេះកិច្ចសRា រឺជារបភពទRកាតពវកិច្ច។
ផ្្នក្ទី ១ កាតពវក្ិចចរបេអនក្លក្់
សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ ភារីទំងសងខ្ជងរតូវមាRកាតពវកិច្ចច្ំសោេះគ្នន សៅវញិ
សៅមកសរោេះកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ ជាកិច្ចសRាសទ្យវភារី។ សៅសពលណដលកិច្ចសRាមួយសកើត មាRសនាេះនាំឲ្យសិទ្យធិRិងកាតពវកិច្ចរវងរូភារីក៏សកើតមាRណដរ។ មាRR័យថ្ន មិRអាច្មាR
សិទ្យRិងកាតពវកិច្ចរវងរូភារីសកើតមាRស ើងស ើយរបសិRសបគ្នម Rកិច្ចសRាសនាេះសទ្យ។ ដូសច្នេះ
អនកលក់មាRកាតពវកិច្ចច្មបង (កថ្នRែឌ ទ្យី១) RឹងមាRកាតពវកិច្ចសផ្សសងៗសទ្យៀតណដលរតូវ
បំសពញ(កថ្នRែឌ ទ្យី២)។
ក្ថាខណឌ ទី១. កាតពវក្ិចចចមប្របេអនក្លក្់
កាតពវកិច្ចច្មបងរបស់អនកលក់ រឺជាកាតពវកិច្ចមួយណដលអនកលក់រតូវណតបំសពញសោយ មិRអាច្RវេះបាRសនាេះសទ្យ។ យ៉ា ងណ្ណមិញ សបើអនកលក់មិRអRុវតតRូវកាតពវកិច្ចច្មបងសRេះសទ្យ
Rឹងនាំឲ្យមាRការរលយកិច្ចសRាបាRផ្សងណដរ។ សkើយកាតពវកិច្ចសនាេះមាRដូច្ជាៈ កាតពវ
កិច្ចសផ្សទរកមមសិទ្យធិ Rិងកាតពវកិច្ចរបរល់វតថុ។
១.កាតពវក្ិចចស្ទរក្មមេទ
ការសផ្សទរកមមសិទ្យធិ សំសៅសៅសលើការសផ្សទរសិទ្យធិសរបើរបាស់ សិទ្យធិអាស្ស័យផ្សលRិងសិទ្យធិ
Nត់ណច្ងសលើវតថុ។ យ៉ា ងណ្ណមិញ សទេះបីជាមាRការសផ្សទរសិទ្យធិសkើយក៏សោយសៅណតមិRអាច្ តតាំងRឹងតតិយជRបាRស ើយ សបើពុំបាRច្ុេះបញ្ជ ីសិទ្យធិសនាេះតាមការបញ្ាតតិទRច្ាប់ពុំបាRច្ុេះ
បញ្ជ ីសិទ្យធិសនាេះ តាមការបញ្ាតតិទRច្ាប់ ឬបទ្យោឋ Rរតិយុតតសផ្សសងណដលទក់ទ្យងRឹងការច្ុេះ
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
បញ្ជ ី។ សដើមបីបសងកើតអាRុភាពទRការសផ្សទរកមមសិទ្យធិសលើអច្លRវតុថបាRលុេះរតាណត ការសផ្សទរកមម សិទ្យធិសRេះមាRការរពមសរពៀងរវងរូភារីRិងមាRការច្ុេះបញ្ជ ីឲ្យបាRរតឹរតូវតាមបញ្ាតតិទRច្ាប់
សតីពីការច្ុេះបញ្ជ ី។ កនុងRយ័ សRេះ មាRR័យថ្នការសផ្សទរកមមសិទ្យធិសកើតមាRស ើងសៅសពលណដល អច្លRវតថុរតូវបាRច្ុេះបញ្ជ ី សkើយអនកទ្យិញអាច្កាល យសៅជាកមមសិទ្យិធករទRអច្លRវតថុរតឹម រតូវស្សបច្ាប់បាR។
សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតុថសៅបុរី វមា
Rស អនកលក់រតូវមាRកាតពវកិច្ចសផ្សទរ
កមមសិទ្យធិសលើរទ្យពយសមបតតិណដលបាRលក់ Rិងរបរល់លិRិតសផ្សសងៗណដលNំបាច្់សដើមបីបញ្ញជ ក់
Rូវសិទ្យធិ សៅឲ្យអនកទ្យិញតាមការរពមសពៀងសៅកុនងកិច្ចសRា។22 ច្ំណែកឯមារតា ៥៣១ទR រកមរដឋបបសវែី ្ន ំ២០០៧ បាRបញ្ាតត អនកលក់រតូវមាRករែី យកិច្ចរតូវសផ្សទរសិទ្យធិសលើរទ្យពយ
សមបតិតណដលជាកមមវតុ ថទRការលក់ទ្យិញសៅឲ្យអនកទ្យិញ។
ឧទkរែ៍ ៈ សលកA បាRលក់វឡា
សភាល េះ សៅឲ្យអនកទ្យិញB កនុងតទមល៣០០,០០០(សា
មសិបមុឺR) ដលល រអាសមរក ដូសច្នេះ សលកA រតូវណតមាRRូវកាតពវកិច្ចរបរល់ផ្សទេះសនាេះរួមទំង
ឯកសារបញ្ញជ ក់Rូវសិទ្យធិកាR់កាប់ផ្សទេះសនាេះផ្សងណដរ។
២. កាតពវក្ិចចរបគលវ
តុថផ្ែលជាក្មមវតថុ
ការរបរល់វត
រឺជាការរបរល់វតុថណដលលក់សៅឲ្យអនកទ្យិញ ស្សបតាមកមមវតថុទRកិច្ច
សRា។ សkើយវតថុសRេះរឺជាអច្លRវតុថ ណដលរូភារីបាRរពមសរពៀងគ្នន សkើយបាRបំសពញច្ប់ សពវររប់កនុងលកាRែឌ ណដលអនកលក់បាRរបរល់វតុថណដលអនកទ្យិញអាច្សរបើរបាស់សៅតាម បំែងរបស់RលួR។ យ៉ា ងណ្ណមិញមារតា៥៤៩ ទRរកមរដឋបបសវែី បញ្ាតតថ្ន អនកលក់រតវមាR
ករែី យកិច្ចរបរល់វតុ ថណដលជាកមមវតុ ថសៅឲ្យអនកទ្យិញតាមកាលបរសិ ច្ឆទ្យ Rឹងតាមទ្យីកណRង
ណដល
បាRកំែត់សៅកុ នងក ចសRា។ កងនុ ករែី យណដលភារីសងខ្ជងមRបាRកែតសៅកងកច្ចិនុ់ំិ
22 មារតា៥៣០ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សRាសនាេះសទ្យអនកលក់រតូវមាRករែី យកិច្ចរបរល់វតុថសនាេះសៅសពលណដលអនកទ្យិញទមទរ។ ប៉ាុណRតរបសិRសបើ បាRណច្ងពីកាលបរសច្ឆទ្យរបរល់របាក់សនាេះសRមត់ថ្នសពលកំែត់ទRការរប
រល់វតថុណដលជាកមមវតថុក៏ដូច្ជាសពលកំែត់បង់ទលលលក់ណដរ។ កុនងករែី មួយសទ្យៀត ណដលមិR បាRកំែត់ពីទ្យីកណRលងរបរល់សទ្យ សនាេះអនកលក់រតូវរបរល់វតថុណដលជាកមមវតថុ សៅRឹងកណRលង ណដលវតថុសនាេះសថិតសៅសពលស្ើវកិច្ចសRាRឹងច្ំសោេះមុRរូភារី។ ច្ំសោេះការលក់សៅRឹងកណRលង ជាទ្យំលប់សៅកនុងកិច្ចសRាទ្យំRួញអាច្រតូវសរNត់ទ្យុកថ្នរបរល់វតថុ សបើសទេះបីជាមិRមាRការ
របរល់វតថុទំងមូលឲ្យអនកទ្យិញក៏សោយអាច្ស្វើស ើងបាR សោយការរបរល់សសាទRអាគ្នរ ឬ របរល់ប័ែណបញ្ញជ ក់សិទ្យធិផ្សងណដរ។23
ក្ថាខណឌ ទី២ កាតពវក្ិចចស្េ្ៗសទៀត
អនកលក់មិRរតឹមណតមាRកាតពវកិច្ចច្មបងណតបសណ្ណណ េះសទ្យអាច្មាRRូវកាតពវកិច្ចសផ្សសងៗ សទ្យៀតណដលអនកលក់រតូវបំសពញ ដូច្ជា កាតពវកិច្ចរតូវពRយល់(១)រួមទំងកាតពវកិច្ចធ្ននា(២)។
១.កាតពវក្ិចចរតូវពន្យយល់
អនកលក់ រឺរតូវមាRកាតពវកិច្ចពRយល់របាប់សៅកាR់អនកទ្យិញ។ ការពRយល់ រឺជាណផ្សនក មួយយ៉ា ងសំខ្ជR់ណ្ណស់ សរមាប់ភារីអនកទ្យិញសរោេះថ្នរបសិRសបើអនកលក់មិRបាRពRយល់ ឲ្យច្ាស់លស់សនាេះសទ្យ វអាច្ស្វើឲ្យអនកទ្យិញមាRការភាR់រច្ ំសៅសលើរពំណដRRិងសិទ្យធិសផ្សសង ជាសដើម។ អនកលក់រតូវមាRករែី យកិច្ចរតូវពRយល់ឲ្យបាRច្ាស់លស់ RូវRលឹមសារទR
ករែី យកិច្ចណដលអនកលក់ទ្យទ្យួលបRទុក ទ្យំនាក់ទ្យំRងរតិយុតតណដលទក់ទ្យងRិងវតថុ ឬសិទ្យធិ ណដលជាកមមវតថុទRកិច្ចសRាលក់ទ្យិញ សkើយជាពិសសសកនុងករែី លក់អច្លRវតុថរតូវពRយល់ ដល់អនកទ្យិញឲ្យបាRច្ាស់លស់ RូវRលឹមសារទRសិទ្យធិការទ្យទ្យួលបRទុក RិងរពំណដRទRអច្លR
23មារតា៥៥០ កថ្នRែឌ ទ្យី១ វកយRែឌ ទ្យី២ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
វតថុជាអាទ្យ
24 ពីសរោេះសដើមបីកុំឲ្យសកើតមាRស ើងសៅបញ្ញា នាសពលអនារតរូភារីរួរណតបសងកើត
កិច្ចសRាលក់ទ្យិញ សោយយល់អំពីRលឹមសារច្មបងទRកិច្ចសRាសនាេះសោយរតឹមរតូវ។ ដូច្ សRេះ អនកលក់រតូវមាRRូវកាតពវកិច្ច ស្យ៉ា ងណ្ណពRយល់សៅអនកទ្យិញឲ្យដឹងRិងយល់Rូវរពំ ណដR Rិងសិទ្យធិរបស់អនកលក់ រពមទំងទ្យំនាក់ទ្យំRងរតិយុតតសផ្សសងសទ្យៀតណដលទក់ទ្យង Rិងសិទ្យធិ
ណដលជាកមមវតថុទRការលក់ទ្យិញ។ ជាទ្យូសៅ អនកលក់មាRព័ត៌មាRអំពីវតថុណដលជាកមមវតុថទRការ លក់ទ្យិញ។ ដូច្សRេះ ករែី យកិច្ចដ៏Nំបាច្់របស់អនកលក់រតូវពRយល់សៅអនកទ្យិញឲ្យបាR
សកាេះកាយRឹងច្ាស់លស់។ កនុងករែី ណដលអនកលក់បំោRករែី យកិច្ចពRយល់សRេះអនក
លក់សនាេះរតូវទ្យទ្យួលRុសរតូវច្ំសោេះការRូច្ខ្ជត ណដលបាRសកើតស ើងសោយសារការបំោR សនាេះ។ របសិRសបើ អនកលក់ពRយល់សkតុផ្សលមិRពិតឬលក់សkតុពិត សោយសច្តនា ច្ំសោេះ
ច្ំRុច្ណដលមាRឥទ្យធិពលសលើការសសរមច្របស់អនកទ្យិញកុនងការស្វើ ឬមិRស្វើកិច្ចសRាជាលទ្យធ ផ្សលនាំឲ្យអនកទ្យិញភាR់រច្ ំ Rិងស្វើកិច្ចសRាសោយណផ្សែកសលើការភាR់រច្ ំសRេះ អាច្មាR
ករែី ណដលកិច្ចសRាសនាេះរតូវបាRលុបសNលសោយយកការឆសបាក ឬការភាR់រច្ ំមក ស្វើជាមូលសkតុ។2S ដូច្សRេះកាតពវកិច្ចពRយល់របស់អនកលក់ រឺមាRសារៈសំខ្ជR់ណ្ណស់ សដើមបីស្វើការពRយល់សៅកាR់អនកទ្យិញសៅរពំណដR Rិងសិទ្យធិរបស់RលួRរពមទំងព័ត៌មាRសផ្សសងៗ
សទ្យៀតណដលទក់ទ្យង់សៅRឹងកមមវតុថសនាេះ។
២. កាតពវក្ិចចធានា
ជាទ្យូសៅ អនកលក់មាRកាតពវកិច្ចរតូវធ្ននាថ្ន RួលRអាច្មាRលទ្យធិភាពកុនងការសផ្សទរកមម សិទ្យធិRឹងសិទ្យធិសផ្សសៗសទ្យៀតសៅឲ្យអនកទ្យិញ។ ការធ្ននា ជាកាតពវកិច្ចសរោេះថ្នការលក់វតុថមួយ សោយគ្នម Rការធ្ននាRឹងនាំឲ្យ មាRការបាត់បង់Rូវផ្សលរបសយជR៍ពិសសសរបស់កិច្ចសRា
24មារតា៥២៩ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
2Sសសច្កតីកំែត់មារតាRីមួយៗទRរកមរដឋបបសវែី កថ្នRែឌ ទ្យី១ ករែី យកិច្ចរបស់អនកលក់។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
លក់អច្លRវតថុ។ ច្ំសោេះការលក់ទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរី វមា ធ្ននាមាRដូច្ជាៈ
Rស អនកលក់រតូវមាRកាតពវកិច្ច
- ធ្ននាដល់រល់ការសាងសង់Rឹងរតូវបញ្ច ប់ជាសាថ ពរកុនងអំ ុងសពល ១៨ណR សោយ រិតNប់ពីទលងផ្សដិតសាន មសមទដសលើកិច្ចរពមពសរៀង។ ប៉ាុណRតរបសិRសបើអនកលក់មិRបាR
បញ្ច ប់ការសាងសង់រួច្រល់សៅក
អំ ុងសពល ១៨ ណRសRេះសទ្យ សនាេះអនកលក់រតូវបង់
របាក់ឲ្យអនកទ្យិញ ច្ំRួR ៥០$ កុនងមួយទលង។
- ធ្ននាដល់ការជូសជុលសំែង់រយៈសពល ៦ណR សោយរិតNប់ពីទលងរបរល់ផ្សទេះជូR ច្ំសោេះអនកទ្យិញ។
- ធ្ននាកនុងការតភាជ ប់បណ្ណដ ញទ្យឹកសភើលងច្ំRួR ១០A ជូRអនកទ្យិញ។
- ផ្សទេះណលវង Rិងវឡា
រកុមkុ˜RRឹងរកាលការូខ្ជ
ងមុRផ្សទេះពីទវ រដល់ច្ំែី ផ្សូលវ។
- ទផ្សទការទRផ្សទេះខ្ជងមុRរច្ំសkៀងផ្សទេះRិមួយៗ អនកលក់មាRសិទ្យធិសរបើរបាស់បាRររប់សពល
សវលតាមតរមូវការដូច្ជា ការសរៀបច្ំបណ្ណដ ញលូ,ទ្យឹក,សភលើង,។ល។ សោយរគ្នR់ណតអនក
លក់សរៀបច្ំសអាយបាRលែវញិ
ផ្្នក្ទី២ កាតពវក្ិចចរបេអ
សរកាយពីបាRសរបើរបាស់ទ្យុកជាសស្សច្។
នក្ទិញ
បនាទ ប់ពីបសងកើតកិច្ចសRាលក់ទ្យិញសkើយសនាេះ អនកទ្យិញមាRកាតពវកិច្ចច្មបងណដល
រតូវបំសពញច្ំសោេះអនកលក់(កថ្នRែឌ ទ្យី១) RិងមាRការកំែត់ពីសពលសវលទRការបង់របាក់ ទលលទ្យិញ (កថ្នRែឌ ទ្យី២) រួមទំងទ្យីកណRលងណដលរតូវបង់របាក់(កថ្នRែឌ ទ្យី៣)។
ក្ថាខណឌ ទី១ កាតពវក្ិចចចមប្របេអនក្ទិញ
សរកាយពីបាRស្វើការសិកាសៅសលើកាតពវកិច្ចច្មបងរបស់អនកលក់សkើយ សនាេះអនក
ទ្យិញក៏មាRកាតពវកិច្ចច្មបងណដលរតូវបំសពញច្ំសោេះអនកលក់វញ
បង់ទលលទ្យិញ Rិងកាតពវកិច្ចទ្យទ្យួលវតថុ។
១. កាតពវក្ិចចប្់នថលទិញ
ផ្សងណដរ ដូច្ជា កាតពវកិច្ច
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
អនកទ្យិញមាRកាតពវកិច្ចបង់ទលលទ្យិញជារបាក់តាមការបរសច្ឆទ្យRិង ទ្យីកណRលងណដលបាR កំែត់សៅកុនងកិច្ចសRា។25 កនុងករែី យកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុ ណដលមាRកំែត់ សពលសដើមបីច្ុេះបញ្ជ ីអច្លRវតុថសនាេះរតូវសRមត់ថ្ន សពលកំែត់ទRការបង់ទលលទ្យិញក៏ដូច្សពល
កំែត់របរល់អច្លRវតុថណដរមិRរតឹមណតបុ៉ាសណ្ណណ េះ សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុមិR បាRកំែត់សពលរបរល់វតុថឬសពលសដើមបីច្ុេះបញ្ជ ីអច្លRវតុថសទ្យ RិងមិRបាRកំែត់សពលបង់ ទលលទ្យិញ អនកទ្យិញមាRករែី យកិច្ចបង់ទលលទ្យិញ សៅសពលណដលអនកលក់ទមទរឲ្យបង់ទលល
របាក់។
សបើសៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវត
មិRបាRកំែត់ពីទ្យីកណRលងណដលរតូវបាRបង់
ទលលទ្យិញសkើយអច្លRវតថុទRការលក់ទ្យិញរតូវបាRច្ុេះបញ្ជ ីកុនងការសផ្សទរកមមសិទ្យធិ Rិងរបរល់វតថុ សៅឲ្យអនកទ្យិញសនាេះការបង់ទលលទ្យិញរតូវស្ើវស ើងរពមគ្នន Rិងការរបរល់វតុថផ្សងណដរ។
អនកទ្យិញមាRករែី យកិច្ចបង់របាក់ ណដលបាRកំែត់សៅកនុងកិច្ចសRាសៅតាមកាល
បរសច្ឆទ្យ Rិងទ្យីកណRលងណដលបាRកំែត់សៅក កច្សRា។ចិ ច្ំសោេះការបង់របាក់លក់ទ្យិញ
អច្លRវតថុសៅបុរ ី វមាRស អកទ្យញអាច្មាRជសរមសើិន ពរី កងការបងទលទ្យញអច្លRវតៈថុិល់នុ
- ជសរមើសទ្យី ១ ការបង់ទលលទ្យិញសៅតាមដំណ្ណក់កាល រឺជាការបង់ទលលទ្យិញមួយណដលមាR
កំែត់សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុ។ ជាសគ្នលការែ៍ អនកទ្យិញរតូវរបរល់ របាក់ទលលទ្យិញជូRសៅអនកលក់សៅតាម ៥តំណ្ណក់កាល ណដលមាRសៅកនុងកិច្ចសRា
លក់ទ្យិញរបស់បុរបាRកំែត់។ មាRR័យថ្ន ការបង់របាក់ជា ៥ដំណ្ណក់កាល សRេះ
រតូវស្វើស ើងសោយដំណ្ណក់កាលដំបូងអនកទ្យិញរតូវស្វើការបង់របាក់ដំបូងច្ំRួR ២០% ជាមុRសិRបនាទ ប់ពីបាRស្វើការបង់របាក់កក់ជាសលើកដំបូងសkើយសនាេះ អនកទ្យិញរតូវស្វើ ការបង់ជា ៤ ដំណ្ណក់កាលសទ្យៀត សោយសលើកទ្យី ២ អនកទ្យិញរតូវបង់ ២០%(មួយណR
25មារតា៥៥៥ កថ្នRែឌ ទ្យី១ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សរកាយ) សលើកទ្យី ៣ ២០%(មួយណRសរកាយ) សលើទ្យី ៤ ២០%(មួយណRសរកាយ) Rិងសលើទ្យី
៥ណដលផ្សទេះសាងសង់រួច្សkើយអនកទ្យិញរតូវបង់របាក់២០%សទ្យៀត។ បនាទ ប់មកសៅសពល ណដលអនកទ្យិញបាRស្វើការបង់របាក់ររប់ច្ំRួRសៅតាមកិច្ចសRារបស់បុរសkើយសនាេះ អនកលក់Rឹងស្វើការកាត់បលង់សផ្សទរកមមសិទ្យធិជូRសៅអនកទ្យិញ។
- ជសរមើសទ្យ២ ការបង់ផ្តដ ច្់ រឺជាការបងផ្តដ ច្់មួយណដលអនកទ្យិញបង់សៅសលើតទមលអច្លR
វតុថណដលបាRកំែត់សៅកនុងកិច្ចសRារបស់បុរ។ី ទ្យិញមាRការបង់ផ្តដ ច្ស់ ៅសលើអច្លRវតថសុ ៅបុរវី មា
មិRរតឹមណតបសណ្ណណ េះរបសិRសបើអនក R ស សនាេះអនកទ្យិញRឹងមាRការ
បញ្ុច េះតទមល ៥% សៅសលើតទមលអច្លRវតុថទំងសនាេះ។ ឧទkរែ៍ ៈ សលកស្សី សូRីកា បាRទ្យិញវឡាី
មួយសៅបុរ ី វមា
Rស ណដលមាR
តទមល ៣៨០,០០០ (សាមសិបរបាំបីមុឺR)ដលល រអាសមរក
។ សលកស្សី បាRទ្យិញវឡា
សRេះសោយ
ការបង់របាកផ្តដ ច្់ សោយខ្ជងបុរ ី បាRបញ្ចុ េះតទមល ៥% ដូសច្នេះ សលកស្សី បង់ទលលទ្យិញរតឹមណត
៣៦១,០០០ (សាមសិបរបាំមួយមុឺRមួយោR់) ដលល រអាសមរកណតបសណ្ណណ េះ។
ក្. ការចរចារទាក្់ទ្សៅន្យឹ្តនមល
កុនងករែី វតុថណដលរតូវបាRរបរល់មាRវកា
រៈ សទេះបីជាទលលលក់រតូវបាRបង់រួច្សkើយ
ក៏សោយឬមិRទR់បង់ក៏សោយ ក៏អនកទ្យិញអាច្ទមទរបRថយទលលលក់សនាេះ តាមសមាមារត
ទRភាពRុសគ្នន សៅសពលរបរល់រវងតទមលទRវតថុណដលគ្នម Rវការៈ RងតទមទRវតណដលរតវបាRូថុលិ
របរល់បាRណដរ។ ប៉ាុណRតកុនងករែី ណដលអនកលក
ួសជុលវកា
រៈសនាេះស្សបតាមបញ្ាតតមារតា
៥៤២ (សិទ្យធិទមទរឲ្យអRុវតតសពញសលញរបស់អនកទ្យិញ) ទRរកមរដឋបបសវែី ្ន ំ ២០០៧ ឬ
ករែី ណដលអនកទ្យិញមិRរពមទ្យទ្យួលសសច្កដីសសនើផ្សដល់ការជួសជុលរបស់អនកលក់ សោយគ្នម R មូលសkតុរតឹមរតូវសនាេះអនកទ្យិញមិRអាច្ទមទរឲ្យបRថយទលលលក់បាRស ើយ។27
27 មារតា ៥៤៤ ទRរកមរដឋបបសវែី ្ន ំ ២០០៧, សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
២. កាតពវក្ិចចទទួលវតថុ
សៅកនុងករែី ណដលអ លកបាRបសពញករែំ់ ី យកច្របរលវតរច្រលសkយសនាេះើ់ួថុ់ចិ
អនកទ្យិញរតូវមាRករែី យកិច្ចទ្យទ្យួលយកវតថណុ ដលRួលRបាRទ្យិញ។28 ករែី យកិច្ចទ្យទ្យួលយក វតថុសRេះ បាRផ្សដល់ឲ្យអនកទ្យិញRូវសិទ្យិធកាR់កាប់សលើវតថុណដលបាRរពមពសរៀងកុនងកិច្ចសRាលក់ ទ្យិញ។ ករែី យកិច្ចទ្យទ្យួលវតុថសRេះ សកើតស ើងទ្យRទឹមគ្នន ជាមួយRឹងករែី យកិច្ចរបរល់វតុថ។ ភារីអនកទ្យិញឬមាច ស់ផ្សទេះមិRអាច្សាងសង់របង សំយបសៅសលើទ្យធ្នល ទRការសនាេះបាRស ើយ។
សkើយច្ំសោេះករែី មួយសRេះRឹងរតូវយកមកអRុវតតដូច្គ្នន ផ្សងណដរ ច្ំសោេះអនកទ្យិញបRត Rិងអនក ទ្យទ្យួលសិទ្យធិបRត ពីភារីអនកទ្យិញជាបRតបនាទ ប់សរៀងរkូត។ មិRរតឹមណតបសណ្ណណ េះ សៅសពលណដល ស្វើការរបកល់ ផ្សទេះជូRសៅឲ្យអនកទ្យិញរួច្រល់សkើយសនាេះ សទេះបីជាអនកទ្យិញមិRសៅ ឬក៏សៅក៏
សោយ អនកទ្យិញ រតូវណតមាRកាតពវកិច្ចបង់ទលលសសវណលទំសួRច្ារសភលើងអំពូលបំភលឺផ្សូលវរពមទំង សRតិសុR សៅតាមរបសភទ្យផ្សទេះ ដូច្ជាៈ
- ផ្សទេះរបសភទ្យ វឡា
- ផ្សទេះរបសភទ្យ វឡា
- ផ្សទេះរបសភទ្យ វឡា
ÆវីR ៥០$
សភាល េះ ៤០$ Rិង កូRកាត់(ផ្សទេះណលវង) ២០$។
ក្ថាខណឌ ទី២ សពលសវលាប្់រាក្់
សពលសវលទRការបង់របាក់ រឺតរមូវឲ្យភារីសៅកនុងកិច្ចសRារតូវស្វើការកំែត់ឲ្យបាR ច្ាស់លស់សដើមបីកំុសអាយមាRការយឺតយ៉ា វកនុងការបង់របាក់។ សពលសវលបង់របាក់ក៏ជាច្ំ
Rុច្មួយណដលសំខ្ជR់ផ្សងណដរសរមាប់រូភារីទRកិច្ចសRារតូវណតសគ្នរពតាម។ មារតា ៥៥៥ ទRរកមរដឋបបសវែី ្ន ំ ២០០៧ បញ្ាតតផ្សងណដរ ទក់ទ្យងRឹងករែី កិច្ចបង់របាក់របស់អនកទ្យិញ
28មារតា៥៥៤ ទRរកមរដឋបបសវែី , សលR Rស/រកម/១២០៧/០៣០, ០៨ ្នូ ២០០៧។
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សោយមារតាសRេះបាRបញ្ាតតថ្ន អនកទ្យិញមាRករែី យកិច្ចបង់ទលលទ្យិញជារបាក់ណដលបាR
កំែត់កុ នងកិច្ចសRាតាមកាលបរសិ ច្ឆទ្យ Rិង ទ្យីកណRលងណដលបាRកំែត់កុ នងកិច្ចសRា។
ទ្យRទឹមRឹងសRេះ សពលសវលបង់របាក់សនាេះ ភារីទំងពីរអាច្ស្វើការកំែត់ថ្នរតូវស្វើការបង់
របាក់សៅសពលណ្ណ រូភារីអាច្កំែត់សពលសវលបង់របាក់តាមការរពមសរពៀងគ្នន សៅកនុងកិច្ច សRា។ ដូសច្នេះ ការបង់របាក់សកើតមាRស ើងសៅសពលណដលភារីអនកលក់បាRស្វើការរបរល់ វតថុមកឲ្យអនកទ្យិញ មាRR័យថ្ន ការកំែត់សពលសវលទRការរបរល់វតថុសRមត់ថ្ន រឺជាសពល
កំែត់ទRការបង់របាក់ដូច្គ្នន Rិងការរបរល់វតថុណដរ។ យ៉ាងណ្ណមិញ ការបង់របាក់សៅបុរ
វមា
Rស រឺអាច្ស្វើសៅបាRសោយមាRការកំែត់សពលសវលច្ាស់ណដលមាRសៅកុនងកិច្ចស
Rា។ ឧទkរែ៍ ៈ ក បាRទ្យិញអច្លRវតថុសៅបុរី វមា
Rស សៅទលងទ្យី ៤ណR មិលុនា ្ន ំ២០១៨
សkើយភារីអនកលក់បាRកំែត់ទលងបង់របាក់សៅកុនងកិច្ចសRាឲ្យភារីអនកទ្យិញបង់របាក់សៅ ទលងទ្យី៤ ជាសរៀងរល់ណRRិមួយៗ។ ដូសច្នេះ ក រតូវណតបង់របាក់សៅតាមសពលសវលណដលបាR
កំែត់សនាេះ។
ក្ថាខណឌ ទី៣ ទីក្ផ្ន្យល្ប្់រាក្់
ជាទ្យូសៅច្ំសោេះទ្យីកណRលងបង់របាក់ ជាកណRលងមួយសរមាប់សមាគល់សដើមបីឲ្យអតិលិជR ណដលរតូវជាអនកទ្យិញ មកស្វើការបង់របាក់សៅតាមទ្យីកណRលងទRកិច្ចសRា។ ច្ំសោេះ ទ្យីកណRលងបង់
របាក់ណដលបុរ ី វមាRស បាRស្វើការកែត់យកកណRលងណដលសរមាប់ឲ្យអតិលិជRំ ឬអនកទ្យិញ
អច្លRវតថុសៅកនុងបុរី វមា
Rស សRេះណតមដង។ សkើយវជាការពិតបុរ ី វមា
Rស សRេះមាRទ្យីតាំង
សថិតសៅតាម បសណ្ណដ យផ្សូលវជាតិសលR ១ ភូមិបឹងឈូក សង្កក ត់Rិសរ្ Rែឌ ច្ារអំសៅ រជ ធ្នRីភនំសពញ។
ក្ថាខណឌ ទី៤ ការបំពាន្យកាតពវក្ិចចរបេអនក្ទិញផ្ែលមិន្យាន្យប្់រាក្់
ជាសគ្នលការែ៍ សៅកនុងរបបសសដឋកិច្ទ្យច ីផ្សារសសរ ី ការកំែត់តទមលអាស្ស័យសៅសលើ
ការផ្សគត់ផ្សគង់ Rិងតរមួវការរបស់RលួR។ ការកំែត់តទមលស្ើវស ើងសោយរូភារីទRកិច្ចសRា
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សkើយទ្យសងវើសRេះស្វើឲ្យស្សបសៅRឹងផ្សលរបសយជR៍របស់ភារីទំងសងខ្ជងសរៀងៗRលួR។ សkើយតទមលណដល រូភារីទRកិច្ចសRាស្វើការកំែត់សនាេះ រតូវណតស្សបសៅRឹងឆRទៈពិតរបាកដ
របស់រូភារីសរោេះថ្នភារីទំងពីរឈរសលើមូលោឋ RសមភាពទRកិច្ចសRា។ សៅសពលណដល
ភារីទំងពីរបាRរពមសរពៀងច្ំសោេះតទមលសៅកុនងកិច្ចសRាសkើយ សនាេះអនកទ្យិញរតូវណតមាR
កាតពវកិច្ចបង់របាក់សៅឲ្យអនកលក់វញ
សៅតាមកិច្ចសRាណដលបាRកំែត់។ សkើយកុនង
ករែី ណដលភារីអនកទ្យិញ មិRបាRសគ្នរពកាតពវកិច្ចច្ំសោេះការបង់របាក់របស
ួលRសៅឲ្យរកុម
k˜ុR វមាRស សៅតាមលកRែា ឌ ទRកិច្ចសRាសនាេះ អនកទ្យិញRឹងរតូវទ្យទ្យួលRូវការពិR័យណដល
សកើតសច្ញពីអំសពើរបស់RួលRដូច្ជាៈ
- រកុមk˜ុRអភិវឌឍលំសៅោឋ R វមា
Rស បាRស្វើការោក់ពិR័យសៅសលើអនកទ្យិញសបើ
មិRបាRបង់របាក់តាមការកំែត់ដូច្ណដលមាRណច្ងសៅតាមការកំែត់សៅកុនង កិច្ចសRាសនាេះសទ្យ អនកទ្យិញRឹងរតូវបង់របាក់ពិR័យ ១.៥% (មួយច្ុច្របាំភាររយ)
កនុងមួយណRទRច្ំRួRទ្យឹករបាក់ណដលរតូវបង់សនាេះ។
- សkើយរបសិRសបើអនកទ្យិញRកខ្ជRមិRបាRបង់របាក់សលើសពី ៦០ទលង សនាេះទ្យឹករបាក់ ណដលអនកទ្យិញបាRបង់ទំងអស់ RិងរតូវបាRមកអនកលក់សkើយកិច្ចរពមសរពៀង
សRេះ RឹងរតូវNត់ទ្យុកជាសមាÆៈសោយសវ័យរបវតតិ សោយអនកទ្យិញគ្នម Rសិទ្យ វអវី៉ា
ស ើយ។ កនុងករែី សRេះ អនកលក់មាRសិទ្យធិលក់ផ្សទេះសRេះឲ្យសៅអនកដទទ្យបាRររប់ សពលសវល។
- ម៉ាាងវញ
សទ្យៀត អនកទ្យិញរតូវណតយល់រពម ថ្នមិRស្វើការណកណរប ឬ ផ្តល ស់បូដរទ្យរមង់
រច្នាសមព័Rធណផ្សនកខ្ជងសរៅRឹងណផ្សនកខ្ជងកុនងបុរ ី សលើកណលងណតមាRការអRញ្ញា តតពី មាច ស់បុរសទ្យើបអាច្ស្វើបាR2f។
2f សយងតាម ច្ំRុច្ទ្យី ៤ ទRកិច្ចសRាលក់ទ្យិញផ្សទេះសៅបុរី វមាRស
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
ដូសច្នេះ ភារីអនកលក់Rិងអនកទ្យិញរតូវណតសគ្នរពRូវលកាRែឌ ណដលមាRណច្ងសៅកុនងកិច្ច សRាណដលបាRកំែត់សៅតាមការរពមសរពៀងរបស់រូភារីទRកិច្ចសRា។
ស្ច្កី្ន្ដ្ឋឋ ន្
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
សេចក្េន្យនិោា ន្យ
វមា
3
ឆលងតាមការសិកាស្សាវរជាវរបធ្នRបទ្យសីតពី កិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតថុសៅ បុរ R ស រួច្មក កិច្ចសRាលក់ទ្យិញ ជាកិច្ចសRាណដលតរមូវឲ្យមាRការសផ្សទរកមមសិទ្យធិសោយ
មាRការច្ុេះបញ្ជ ីឲ្យបាRរតឹមរតូវ ។ ការបសងកើតកិច្ចសRា ផ្សតល់ជាអាRុភាពបសងកើតសិទ្យធិ Rិង កាតពវកិច្ចរបស់រូភារី។ ជាការពិតណ្ណស់ ការសណមតងឆRទៈទRការរពមសរពៀង រវងរូភារី ទRកិច្ចសRា មាRសគ្នលបំែង សដើមបីទ្យទ្យួលបាR អតថរបសយជR៍ ណដលសកើតសច្ញពីការស
ណមតងឆRទៈសនាេះ។ អាស្ស័យសkតុសRេះ សសរភា
ពកនុងការបង្កា ញឆRទៈ ជាសសរភា
ពរបស់បុរគល
មាRសិទ្យធិច្ុេះកិច្ចសRា Rិងកំែត់ពីកមមវតថុទRកិច្ចសRាផ្សងណដរ។ សៅកនុងកិច្ចសRាលក់ទ្យិញអច្លRវតុថសRេះ ក៏បាRកំែត់ផ្សងណដរ អំពីករែី យកិច្ច
របស់ រូភារី មាRដូច្ជាៈ ករែី យកិច្ចសផ្សទរកមមសិទ្យធិ ករែី យកិច្ចរបរល់វតថុ ករែី យកិច្ច
រកាទ្យុកវត
ករែី យកិច្ចធ្ននា ករែី យកិច្ចបង់ទលល Rិងករែី យកិច្ចទ្យទ្យួលវតថុជាអាទ្យិ៍។
សដើមបីកាល យRលួRជាកមមស
ធិករ ការសផ្សទរកមមសិទ្យធិរតូវច្ុេះបញ្ជ ី។ សមតថកិច្ចទRការច្ុេះបញ្ជ ីទ្យទ្យួល
បRទុកសោយសាថ ប័Rសុរសិ យដី។
សបើសយើងសសងកត សៅសលើសកមមភាពច្ំែងរតិយុតតទក់ទ្យងរវងរទ្យពយ Rិងបុរគលវ ពិតជាមាRបញ្ញា មួយច្ំRួRណតងណតសកើតមាRស ើងផ្សងណដរ ដូច្ជាភារីទRកិច្ចសRាមិRសគ្នរព កាតពវកិច្ចតាមការសណមតងឆRទៈរបស់RួលR វអាច្សកើតមាRកុនងករែី អនកលក់មិRបាRបញ្ច ប់
ការសាងសង់ឲ្យរួច្រល់សៅកនុងអំ ុងសពល១៨ណR ជូRអនកទ្យិញតាមកាលកំែត់ ឬ ណកណរប មិRរពមលក់អច្លRវតុថណដលជាកមមវតថុសនាេះឲ្យសៅអនទ្យិញ។ ដូសច្នេះសkើយសដើមបីជាជំRួយកុនង ការសោេះស្សាយបញ្ញា ណដលសកើតមាRខ្ជងសលើសRេះ អនកលក់របបីសោេះស្សាយជសមាល េះសោយការ
សរមុេះសរមួលគ្នន តាមសRតិវ្ី ។ របសិRសបើ ពុំទ្យទ្យួលបាRសជារជ័យសនាេះសទ្យ ភារីទំងពីរ
សកលវទ្យ
ាល័យភូមិRទRីតិសាស្រសដ Rិងវទ្យ
ាសាស្រសសដ សដឋកិច្ច ថ្នន ក់បរញ្ញ
ា បរតRីតិសាស្រសដ ជំRR់ទ្យី ១៨
អាច្ោក់ជសមាល េះណដលសកើតសច្ញពីកិច្ចសRាលក់ទ្យិញសRេះ ជូRតុលការណដលមាRសមតថកិច្ច បាR។
ទ្យRទឹមRឹងសRេះ សយើងRុាំសងឃឹមថ្ន ច្ំែងរតិយុតតណដលរបរពឹតតសៅ សោយមាRការ
សគ្នរពច្ាប់ RិងអRុវតតតាមឆRទៈរបស់ភារីបាRរតឹមរតូវ វពិតជាឈាRសៅរកទ្យំនាក់ទ្យំRងដ៏ មាRរបសិទ្យធិភាព សដើមបីទ្យទ្យួលបាRRូវលទ្យធផ្សលតាមកតីបំែង Rិងដំសណ្ណេះស្សាយសោយ យុតតិ្ម៌។ ជាពិសសស រូភារី រួណតណសវងយល់ឲ្យបាRច្ាស់ពីសិទ្យធិ Rិងកាតពវកិច្ចរបស់RលួR
សៅសរកាយសពលណដលបាRបសងកើតច្ំែងកាតពវកិច្ច។ សៅសពលរបជាពលរដឋ យល់អំពីសិទ្យធិ Rិងកាតពវកិច្ចរបស់RលួR រពមទំងមាRការសគ្នរពច្ាប់ សនាេះទ្យំនាស់រតូវបាRកាត់បRថយ Rិង ឈាRសៅរកការលុបបំបាត់Rូវទ្យំនាស់ផ្សងណដរ។
ឯកសារសោង
C36 @ W :
- រដ្ឋធមមនុញ្ឆ្ន ាំ ១៩៩៣
- ររមរដ្ឋបបវវណី វលខ នស/ររម/១២០៧/ចុុះថ្ថៃទី១៨ ខខធនូ ឆ្ន ាំ២០០៧
- ចាប់ភូមិបាល វលខ នស/រតរ/១៨ ,ចុុះថ្ថៃទី៣០ ខខសីហា ឆ្ន ាំ២០០១។
យWៀវយ ៅៈ
- វោរសាស្ត្សាា ចារយ ខាំ សុមររា វសៀវវៅនីតិរដ្ឋបបវវណី វបាុះពុមពវលើរទី២ ឆ្ន ាំ
២០១២
- វោរសាស្ត្សាា ចារយ គង់ សុភ័ររ វមវរៀន នីតិកាតពវរិចច ឆ្ន ាំ ២០១៦
- វោរវមធាវ ី អុីវ ប"ូលី វសៀវវៅ(វមវរៀនសវងេប) នីតិរដ្ឋបបវវណី ចុុះថ្ថៃទី២១ ខខ ធនូ ឆ្ន ាំ២០១១។
- សាស្ត្សាា ចារយ ណូ មរា" តូយ"ូហុីរូ " វសចរាីវផាើម នីតិរដ្ឋបបវវណី ខខវមសា ឆ្ន ាំ២០១៤។
- គណៈរមមការទទួលបនទុរការពារវសចរាីរពាងររមរដ្ឋបបវវណី និងររុមការងារ ជប"ុនខដ្លទទួលបនទុរវធវើវសចរីារពាងររមរដ្ឋបបវវណី វសចរាីរាំណត់ចាំវពាុះ មារានីមួយៗថ្នររមរដ្ឋបបវវណី ភាគ២ គនថីទី៤ ឆ្ន ាំ២០១០។
- គណៈរមមការទទួលបនទុររិចចការខផនរចាប់រដ្ឋបបវវណី និងនីតិវធ
ីរដ្ឋបបវវណ
រមពុជា និងររុមការងារជប"ុនខដ្លទទួលបនុទរវរៀបចាំ វសចរាីរពាងររមនីតិវធ
ីរដ្ឋ
បបវវណី រមពុជា វសចរាីរាំណត់ចាំវពាុះមារានីមួយៗថ្នចាប់សាីពីការអនុវតាររម រដ្ឋបបវវណី ឆ្ន ាំ២០១១។
- ររុមការងារថ្នអនាគតរគូបណុា ុះបណ្តា លវៅសាោភូមិនទវៅររមថ្នរាជបណឌិ ត
សភាវជាា ជីវៈតុោការ វសចរាីពនយល់រររមរដ្ឋបបវវណី ភាគ ២ ខខវមសា ឆ្ន
២០១៣។
Wទ្ទា នុក្កមៅៈ
- សទ្ទទ នុររម ថ្នររមរដ្ឋបបវវណី រមុពជា ឆ្ន ាំ២០០៧។
ឧបWមព័នធ
១/.សរមង់មារា៣,១៦,១៧,២២,២៤,២៦,៣០,១២០,៣៣៧,៣៣៨,៣៤០,៣៦៤,
៣៦៥,៣៦៦,៣៦៨,៥១៥ ដ្ល់មារា៥៥៩ ថ្នររមរដ្ឋបបវវណី វលខ នស/ររម/១២០៧/
០៣០, ចុុះថ្ថៃទី០៨ ខខធនូ ឆ្ន ាំ២០០៧។
២/. សរមង់មារា២ថ្នចាប់ភូមិបាល វលខ នស/រតរ/១៨ ,៣០ សីហា ឆ្ន ាំ២០០១។
៣/. រិចចសនាលរ់ទិញអចលនវតុថវៅបុរី វមា
នស។