Rīgā, 10.01.2022. Nr. 30FAD.04-01/15/126
Rīgā, 10.01.2022. Nr. 30FAD.04-01/15/126
Pretendentam
Par iepirkuma “Dīzeļģeneratora piegāde un uzstādīšana” ID Nr. ESP-2021/26 nolikumu
Valsts akciju sabiedrība “Latvijas Valsts radio un televīzijas centrs” (turpmāk – LVRTC, tekstā arī – Pasūtītājs) saņēma ieinteresētā piegādātāja (turpmāk – Piegādātājs, tekstā arī – Pretendents) jautājumus vai ierosinājumus par iepirkuma “Dīzeļģeneratora piegāde un uzstādīšana”, ID Nr.ESP-2021/26, nolikumu (turpmāk – Iepirkums). Ņemot vērā uzdotos jautājumus/ierosinājumus, LVRTC sniedz šādas atbildes:
1.jautājums:
[1.] Nolikuma 6. pielikuma “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/ garantijas vēstule par avansa nodrošinājumu” 2. punktā iekļauts sekojošs nosacījums (kur Pasūtītājs ir LVRTC, Sabiedrība – banka vai apdrošināšanas sabiedrība):
“2. Sabiedrība apņemas veikt maksājumus pēc Pasūtītāja pirmās prasības, ko parakstījusi Pasūtītāja persona ar pārstāvības tiesībām vai pilnvarots pārstāvis, saņemšanas, kur paziņots, ka Izpildītājam saskaņā ar Līgumu ir jāatmaksā samaksātais avansa maksājums bez jebkādiem iebildumiem par jebkuru summu(-ām) iepriekš noteiktajās robežās. Pasūtītājam nav pienākuma pierādīt avansa atmaksas pamatojumu, Sabiedrībai nav tiesību prasīt šādu pierādīšanu, un Izpildītājam nav tiesību Sabiedrībā apstrīdēt šo prasību. Sabiedrība apņemas maksāt Pasūtītājam pēc Pasūtītāja pirmā rakstiskā pieprasījuma, kas izdarīts pirms Avansa nodrošinājuma termiņa beigām.”
Nolikuma 7. pielikuma “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par līguma saistību izpildes nodrošinājumu” iekļauti šādi nosacījumi (kur Pasūtītājs ir LVRTC, Sabiedrība – banka vai apdrošināšanas sabiedrība):
“2. Sabiedrība apņemas veikt maksājumus pēc Pasūtītāja pirmās prasības, ko parakstījusi Pasūtītāja persona ar pārstāvības tiesībām vai pilnvarots pārstāvis, saņemšanas, kur paziņots, ka Izpildītājs nepilda vai nav izpildījis Līguma saistības, norādot, kādas saistības nav izpildītās, vai arī Līguma izbeigšanas gadījumā Līguma izpildītāja saistību neizpildes dēļ, un bez jebkādiem iebildumiem par jebkuru summu(-ām) iepriekš noteiktajās robežās. Pasūtītājam nav pienākuma pierādīt saistību neizpildi, Sabiedrībai nav tiesību prasīt šādu pierādīšanu, un Izpildītājam nav tiesību Sabiedrībā apstrīdēt šo prasību. Sabiedrība apņemas maksāt Pasūtītājam pēc Pasūtītāja pirmā rakstiskā pieprasījuma, kas izdarīts pirms Līguma izpildes nodrošinājuma termiņa beigām.
3. Līguma izpildes nodrošinājums tajā skaitā, bet ne tikai, attiecas arī uz:
3.1. [..];
3.2. zaudējumiem, kas nodarīti Pasūtītājam vai trešajām personām un kas izriet no Pasūtītāja uzņemtajām saistībām pret trešajām personām, ja šādi zaudējumi ir sekas Līguma pilnīgas vai daļējas saistību neizpildes dēļ;
3.3. mantiskiem pametumiem un saistību pastiprinājumiem (nokavējuma procenti, līgumsods u.tml.), kas paredzēti starp Pasūtītāju un Izpildītāju noslēgtajā Līgumā, ja to nav sedzis Līguma izpildītājs.”
Nolikuma 8. pielikuma “LĪGUMS (PROJEKTS)” 6.6. punktā norādīti identiski nosacījumi Nolikuma 6. pielikuma 2. punktā un Nolikuma 7. pielikuma 2. punktā noteiktajam – LVRTC tiek atbrīvots no pienākuma pierādīt saistību neizpildi.
[2.] Nolikuma pielikumā Nr. 6., 7. un 8. esošie nodrošinājumu noteikumi nesamērīgi ierobežo piegādātāja, kurš ir iesniedzis piedāvājumu iepirkumā (turpmāk – Pretendents) iespējas uz savu tiesisko interešu aizsardzību, tostarp tiesā, kā arī ir pretrunā ar Vienoto noteikumu par pieprasījuma garantijām (Uniform Rules for Demand Guarantees, ICC Publication No. 758) (turpmāk - URDG 758) nosacījumiem un Latvijas Republikas Apdrošināšanas līguma likuma nosacījumiem.
URDG 758 15. pants noteic, ka jebkurā gadījumā pieprasījums ir jāpamato vismaz ar beneficiāra (šajā gadījumā LVRTC) paziņojumu, kas norāda ko tieši garantijas pieteicējs (šajā gadījumā Pretendents) nav izpildījis.
Turpretī, Nolikuma pielikuma Nr. 6 “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/ garantijas vēstule par avansa nodrošinājumu” 2. punkts noteic, ka Pasūtītājam nav pienākuma pierādīt avansa atmaksas pamatojumu.
Savukārt Nolikuma pielikuma Nr. 7 “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par līguma saistību izpildes nodrošinājumu” 2. punkts noteic, ka Pasūtītājam nav pienākuma pierādīt saistību neizpildi.
Ja avansa un izpildes garantiju izsniedz apdrošināšanas sabiedrība, tad tai jāatbilst Apdrošināšanas līguma likuma nosacījumiem, tostarp 27. un 31. panta noteikumiem.
Apdrošināšanas līguma likuma 27. panta otrā daļa noteic, ka apdrošinājuma ņēmējs, apdrošinātais un labuma guvējs nevar iebilst pret apdrošinātāja pieprasījumu konstatēt un novērtēt zaudējumu apmēru, to rašanās apstākļus, kā arī pret pieprasījumu iesniegt apdrošinātājam visus savā rīcībā esošos dokumentus, kas raksturo apdrošinātā riska iestāšanos un tā izraisītos zaudējumus, tai skaitā dokumentus, kas satur personu veselības datus un komercnoslēpumu. Apdrošinājuma ņēmējs, apdrošinātais un labuma guvējs sniedz arī citu savā rīcībā esošo informāciju, kura attiecas uz apdrošinātā riska iestāšanos un kuru pieprasījis apdrošinātājs, kā arī pilda citus apdrošināšanas līgumā paredzētos pienākumus. Apdrošinājuma ņēmējs, apdrošinātais un labuma guvējs ir atbildīgi par tās informācijas patiesumu, kuru katrs no viņiem ir sniedzis apdrošinātājam, kā arī neviens no viņiem nedrīkst gūt labumu no tā, ka pārējie ir snieguši informāciju nepilnīgi vai snieguši nepatiesu vai maldinošu informāciju.
Apdrošināšanas līguma likuma 31. panta otrās daļas 1. punkta nosacījumi aizliedz apdrošinātājam bez pārliecināšanās par apdrošinātā riska iestāšanos un zaudējumu apmēru pieņemt lēmumu par apdrošināšanas atlīdzības izmaksu.
Piekrītot URDG 758 noteikumiem, apdrošinātājs ir piekritis veikt maksājumus polisē norādītajos termiņos.
Samazinot apdrošinātājam sniedzamās informācijas apmēru, tiek nesamērīgi ierobežotas iespējas uz savu tiesisko interešu aizsardzību, ja hipotētiskā gadījumā LVRTC būtu sniedzis maldinošu vai nepilnīgu informāciju.
Atbilstoši minētajam, lūdzam Jūs veikt sekojošas izmaiņas Nolikumā iekļautajos garantiju projektos un nolikumam pievienotajā līguma projektā:
1. Izteikt Nolikuma pielikuma Nr. 6 “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par avansa nodrošinājumu” 2. punktu šādā redakcijā:
“2. Sabiedrība apņemas veikt maksājumus pēc Pasūtītāja pirmās prasības, ko parakstījusi Pasūtītāja persona ar pārstāvības tiesībām vai pilnvarots pārstāvis, saņemšanas, kur paziņots, ka Izpildītājam saskaņā ar Līgumu ir jāatmaksā samaksātais avansa maksājums bez iebildumiem par jebkuru summu(-ām) iepriekš noteiktajās robežās, norādot pamatojumu šādai prasībai. Sabiedrība apņemas maksāt Pasūtītājam pēc Pasūtītāja pirmā rakstiskā pieprasījuma, kas izdarīts pirms Avansa nodrošinājuma termiņa beigām.”
2. Izteikt Nolikuma pielikuma Nr. 7 “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par līguma saistību izpildes nodrošinājumu” 2. punktu šādā redakcijā:
“2. Sabiedrība apņemas veikt maksājumus pēc Pasūtītāja pirmās prasības, ko parakstījusi Pasūtītāja persona ar pārstāvības tiesībām vai pilnvarots pārstāvis, saņemšanas, kur paziņots, ka Izpildītājs nepilda vai nav izpildījis Līguma saistības, norādot, kādas saistības nav izpildītas, vai arī Līguma izbeigšanas gadījumā Līguma izpildītāja saistību neizpildes dēļ, un bez iebildumiem par jebkuru summu(-ām) iepriekš noteiktajās robežās. Sabiedrība apņemas maksāt Pasūtītājam pēc Pasūtītāja pirmā rakstiskā pieprasījuma, kas izdarīts pirms Līguma izpildes nodrošinājuma termiņa beigām.”
3. Izteikt Nolikuma pielikuma Nr. 8 “LĪGUMS (PROJEKTS)” 6.6. punktu šādā redakcijā.
“Izpildītājs apliecina, ka Līguma izpildes nodrošinājuma izsniedzējsabiedrība apņemas veikt maksājumus pēc Pasūtītāja pirmās prasības, ko parakstījusi Pasūtītāja persona ar pārstāvības tiesībām vai pilnvarots pārstāvis, saņemšanas, kur paziņots, ka Izpildītājs nepilda Līguma un/vai konkrētā Darba saistības, norādot, kādas saistības nav izpildītas, vai arī Līguma izbeigšanas gadījumā Izpildītāja saistību neizpildes dēļ, un bez jebkādiem iebildumiem par jebkuru summu (-ām) iepriekš noteiktajās robežās. Izsniedzējsabiedrība apņemas samaksāt Pasūtītājam pēc Pasūtītāja prasības, kas izdarīta pirms Līguma izpildes nodrošinājuma termiņa beigām.
Atbilde:
Saskaņā ar Publisko iepirkumu likuma (turpmāk – PIL) 2.pantu šā likuma mērķis ir nodrošināt: 1) iepirkuma procedūras atklātumu; 2) piegādātāju brīvu konkurenci, kā arī vienlīdzīgu un taisnīgu attieksmi pret tiem; 3) valsts un pašvaldību līdzekļu efektīvu izmantošanu, maksimāli samazinot pasūtītāja risku. Saskaņā ar Iepirkuma nolikuma 1.1.punktu Iepirkums tiek organizēts, ievērojot Publisko iepirkumu likuma 3.panta piekto daļu, atbilstoši pasūtītāja Izņēmumu iepirkumu organizēšanas noteikumiem. Rīkojot norādīto iepirkumu, Pasūtītājs analoģiski piemēro PIL noteiktos principus, tajā skaitā, nodrošināt valsts un pašvaldību līdzekļu efektīvu izmantošanu, maksimāli samazinot pasūtītāja risku. Iepirkuma
nolikumā ietverot prasību pretendentam iesniegt apliecinājumus/garantijas vēstules par avansa nodrošinājumu, līguma izpildes nodrošinājumu, Pasūtītājs samazina vai novērš potenciālos nākotnes riskus, piemēram risku par līguma saistību neizpildi vai nekvalitatīvu izpildi; avansa atmaksas neizpildes risku, u.tml., un noteikt šāda veida nodrošinājumus ir Pasūtītāja prerogatīva un tie ir atbilstoši PIL mērķa izpildei.
Ievērojot vispārējo starptautisko praksi, kredītiestādes un apdrošināšanas sabiedrības izsniedz garantijas, ievērojot Starptautiskās Tirdzniecības palātas [International Chamber of Commerce (ICC)] izdotos Vienotos noteikumus par pieprasījuma garantijām (Uniform Rules for Demand Guaranties, ICC Publication No. 758) (turpmāk – URDG 758). Iepirkuma nolikumā noteikto nodrošinājumu paraugos iekļauta norāde uz URDG 758 noteikumu piemērošanu, bet jautājumos, ko minētie noteikumi neregulē – Latvijas Republikas normatīvie akti, piemēram Civillikums, u.tml.
Vēršam uzmanību uz Finanšu nozares asociācijas Kredītiestāžu sniegto garantiju, izziņu un apliecinājumu izmantošana iepirkumos Vadlīnijām (pēdējie grozījumi veikti Padomes sēdē 25.03.2021. (protokols Nr. 3-2/3, 4. §)). Vadlīnijas izstrādātas, ievērojot URDG 758 noteikumus un nosacījumus, un tās nosaka, ka garantijas ir neatsaucamas, prasība maksāt nav apstrīdama, garantijā pieminēto līgumu noteikumi un to grozījumi neietekmē garantētāja apmaksas saistības. Tāpat Vadlīnijās atbilstoši URGD 758 noteikumiem ir norādīti URGD 758 būtiskākie pieprasījuma garantijas darbības principi: 1) Garantijas devējs veic maksājumu garantijas saņēmējam uz garantijas pamata pēc atbilstoša garantijas saņēmēja pieprasījuma;
2) Garantijas devēja pienākums maksāt rodas, ja tiek iesniegts rakstisks pieprasījums maksāt un iesniegti citi dokumenti, ja tādi ir norādīti garantijas tekstā. Garantijas devējs tikai konstatē, vai ir iesniegts pieprasījums un garantijā norādītie dokumenti, taču tam nav pienākums pārbaudīt, vai ir un kādā mērā ir izpildīta saistība starp garantijas saņēmēju un piegādātāju (kredītiestādes klientu); 3) Ja ir strīdi starp garantijas saņēmēju un piegādātāju (kredītiestādes klientu) par līguma saistību izpildi, tas neietekmē garantijas summas izmaksu.
Tādējādi nav pamatots un noraidāms piegādātāja apgalvojums, ka Nolikuma pielikumā Nr. 6., 7. un 8. esošie nodrošinājumu noteikumi nesamērīgi ierobežo piegādātāja, kurš ir iesniedzis piedāvājumu iepirkumā (turpmāk – Pretendents) iespējas uz savu tiesisko interešu aizsardzību, tostarp tiesā, kā arī ir pretrunā ar Vienoto noteikumu par pieprasījuma garantijām (Uniform Rules for Demand Guarantees, ICC Publication No. 758) (turpmāk - URDG 758) nosacījumiem, tāpat tiek norādīts uz Līguma projektu, un konkrēti 6.6. punktu, kur piegādātāja ieskatā LVRTC tiek atbrīvots no pienākuma pierādīt saistību neizpildi. Ievērojot augstāk norādīto, kā arī URDG 758 noteikumus un nosacījumus, pasūtītājam, iestājoties kādam no riskiem, kas norādīts garantijā, ir jāiesniedz sabiedrībai (kredītiestādei vai apdrošināšanas sabiedrībai) paziņojums, kuru ir parakstījusi pārstāvēttiesīgā vai pilnvarotā persona, paziņojums par maksājuma pienākumu, norādot, ka ir pārkāptas no izpildītāja puses noteiktā saistību izpilde (piemēram, nav atmaksāts avanss vai nav izpildītas līguma saistības), savukārt ievērojot URDG 758 noteikto, Pasūtītājam nav jāpierāda saistību neizpilde kredītiestādei vai apdrošināšanas sabiedrībai, bet jānorāda, ka saistība nav veikta, un iespējamais strīds, kas var rasties starp Pasūtītāju un izpildītāju, nekāda veidā nevar ietekmēt un nevar apturēt garantijas summas izmaksu.
Ievērojot augstāk norādīto, Pasūtītāja ieskatā nav pamats veikt grozījumus Iepirkuma nolikuma nodrošinājuma tekstos.
2.jautājums:
Nolikuma 7. pielikumā “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par avansa nodrošinājumu” 3.2. punktā noteikts, ka Līguma izpildes nodrošinājums tajā skaitā, bet ne tikai, attiecas arī uz zaudējumiem, kas nodarīti Pasūtītājam vai trešajām personām un kas izriet no Pasūtītāja uzņemtajām saistībām pret trešajām personām, ja šādi zaudējumi ir sekas Līguma pilnīgas vai daļējas saistību neizpildes dēļ
Pretendentam nav zināms, kādas saistības ir uzņēmies Pasūtītājs, tostarp iespējams saistības, kas ir neizdevīgas Pasūtītājam. Ir nesamērīgi piemērot Līguma izpildītājam atbildību par Pasūtītāja saistībām, kuras tam nav zināmas.
Nesamērīgs Pretendenta tiesību ierobežojums izriet arī no Nolikuma pielikuma Nr. 7 “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par līguma saistību izpildes nodrošinājumu” 3.3. punkta, kas pilnībā liedz Pretendentam iespēju aizsargāt savas tiesiskās intereses strīdus gadījumā, piemēram, ja pastāv strīds par nokavējuma procentu vai līgumsoda aprēķinu.
Atbilstoši minētajam, lūdzam Jūs veikt sekojošas izmaiņas Nolikuma pielikuma Nr. 7 nosacījumos:
1. Izteikt Nolikuma pielikuma Nr. 7 “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par līguma saistību izpildes nodrošinājumu” 3.2. punktu šādā redakcijā:
“3.2. zaudējumiem, kas nodarīti Pasūtītājam vai trešajām personām, ja šādi zaudējumi ir sekas Līguma pilnīgas vai daļējas saistību neizpildes dēļ;”
2. Izslēgt Nolikuma pielikuma Nr. 7 “Kredītiestādes vai apdrošināšanas akciju sabiedrības apliecinājums/garantijas vēstule par līguma saistību izpildes nodrošinājumu” 3.3. punktu.
Atbilde:
Sk. atbildi uz 1.jautājumu. Norādāms, ka saskaņā ar Senāta 2018.gada 8.maija rīcības sēdes lēmumu lietā Nr. SKA-290/2018 katrs pretendents pats izvērtē dalības konkrētā iepirkumā saimniecisko izdevīgumu, ņemot vērā savu saimniecisko un finansiālo stāvokli, kā arī pieejamos darbaspēka resursus attiecīgajā brīdī. Tas, ka tieši konkrētajam pretendentam konkrētais iepirkums nav izdevīgs vai tas nespēj nodrošināt savu atbilstību visām nolikuma prasībām, pats par sevi nenozīmē, ka iepirkuma prasības ir netaisnīgas un kropļo konkurenci. Par šādu situāciju varētu runāt, ja lietas apstākļi liecinātu par to, ka prasību mērķis objektīvi nav pasūtītāja vajadzību apmierināšana [..].
Noraidāms kā nepamatots ieinteresētā piegādātāja norādītais, ka pilnībā tiek liegta Pretendentam iespēja aizsargāt savas tiesiskās intereses strīdus gadījumā, piemēram, ja pastāv strīds par nokavējuma procentu vai līgumsoda aprēķinu. Atbilstoši Līguma projekta 9.13.punktam visas domstarpības un strīdus, kas varētu rasties starp Pusēm Līguma izpildes gaitā, Puses apņemas risināt savstarpēju sarunu ceļā. Ja viena mēneša laikā Puses nepanāk vienošanos sarunu ceļā, strīdi tiek izskatīti tiesā Latvijas Republikas normatīvajos aktos noteiktajā kārtībā. Tāpat atbilstoši Līguma projekta 9.1. punktam Puses ir atbildīgas par Līguma saistību nepienācīgu izpildi vai neizpildi vispār saskaņā ar Līgumu, tās pielikumiem,
Civillikumu un citiem Latvijas Republikā spēkā esošajiem normatīvajiem aktiem, kas nozīmē, ka katrai pusei ir jāatbild par savu rīcību, tajā skaitā zaudējumu atlīdzību, ja tie ir radušies puses darbības vai bezdarbības rezultātā. Līdz ar to ir noraidāms piegādātāja norādītais, ka pretendentam nav zināms, kādas saistības ir uzņēmies Pasūtītājs, tostarp iespējams saistības, kas ir neizdevīgas Pasūtītājam. Ir nesamērīgi piemērot Līguma izpildītājam atbildību par Xxxxxxxxxx saistībām, kuras tam nav zināmas, jo pretendentam ir jāatbild par savu saistību nekvalitatīvu izpildi vai neizpildi, tajā skaitā par zaudējumiem, kas radušies neizpildes dēļ, tajā skaitā pret trešajām personām.
Ievērojot augstāk norādīto, Pasūtītāja ieskatā nav pamats veikt grozījumus nodrošinājuma tekstos un līguma projektā.
Valdes priekšsēdētājs Xxxxx Xxxxx
Dokuments parakstīts ar drošu elektronisko parakstu un satur laika zīmogu.