Gedragscode voor het opmaken van contracten in de aardappelsector
Gedragscode voor het opmaken van contracten in de aardappelsector
I. INLEIDING
Op 5 december 2005 werd de Conventie Contractuele Landbouw ondertekend door diverse beroepsorganisaties waaronder ABS, Boerenbond, FWA en BELGAPOM.
Deze Conventie beoogt het bevorderen van het evenwicht in de handelsrelaties tussen enerzijds de landbouwproducent en anderzijds het bedrijf dat productiemiddelen aan de landbouwproducent toelevert of het bedrijf dat bij landbouwproducenten aankoopt. Daaruit voortvloeiend kwam op 23 november 2006 het “Advies inzake de contracten in de sector aardappelen” tot stand.
Sindsdien is de sector aanzienlijk veranderd en hebben zich aanpassingen aan dit advies opgedrongen. De huidige gedragscode vervangt het “Advies inzake de contracten in de sector aardappelen”.
Deze gedragscode is bedoeld voor aardappelcontracten.
Deze gedragscode is van toepassing onverminderd de voorschriften die zijn vastgelegd in de Belgische wetgeving. Zij wijkt met name niet af van de wet van 4 april 2019 " houdende wijziging van het Wetboek van Economisch Recht met betrekking tot misbruiken van economische afhankelijkheid, onrechtmatige bedingen en oneerlijke marktpraktijken tussen ondernemingen" (Belgisch Staatsblad van 24 mei 2019). Evenmin wordt afgeweken van de toekomstige bepalingen ter omzetting van de Europese Richtlijn 2019/633 van 17 april 2019 betreffende oneerlijke handelspraktijken in de betrekkingen tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen (Bekendmaking in het Publicatieblad L 111/59 e.v. van 25 april 2019).
Deel III van deze gedragscode wijkt niet af van en vormt een aanvulling op de contractuele wetgeving inzake informatieverplichtingen voor B2B-relaties. Er zij aan herinnerd dat de minimale elementen van informatie die iedere onderneming ter beschikking dient te stellen bevindt zich in boek III, Titel 3, Hoofdstuk 1, Afdeling 1 van het Wetboek van Economisch Recht..
Deze gedragscode moet aan het einde van de eerste twee campagnejaren na ondertekening door de ondertekenende partijen worden geëvalueerd op zijn toepassing (toepasbaarheid, doeltreffendheid, volledigheid). Afhankelijk van de resultaten van deze evaluatie zal zij moeten worden aangepast en leiden tot een nieuwe versie die door de verschillende belanghebbenden wordt ondertekend. Bij deze evaluatie zal rekening worden gehouden met de evolutie van het wet- en regelgevingskader, met name de omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 2019/633 van 17 april 2019 en de hervorming van het Burgerlijk Wetboek. Deze werkzaamheden zullen worden uitgevoerd op initiatief en onder de auspiciën van Xxxxxxxxx.xx.
Indien in de tussentijd nieuwe afspraken tussen de belanghebbenden worden gemaakt over punten die nog niet in de huidige versie van de gedragscode zijn verwerkt, kunnen deze nog vóór het tweede jaar van toepassing aan de code worden toegevoegd.
Zij is van toepassing met ingang van 17 november 2021.
II. DEFINITIES
1. AARDAPPELCONTRACT : contract dat afgesloten werd vóór het teeltseizoen of gedurende de eerste maanden ervan.
2. KOOPCONTRACT : contract dat ten vroegste afgesloten is aan het einde van het teeltseizoen of wanneer de aardappelen in kwestie al geproduceerd zijn.
3. TEELTSEIZOEN : de teelt met aanvang in het voorjaar en in het geval van bewaring ook de stockage van deze oogst tot in de zomer van het daaropvolgende kalenderjaar.
4. VERKOOPSEIZOEN : de periode waarin de oogst fysiek verhandeld wordt.
5. TEELTREGISTRATIE OF PERCEELSFICHE : de registratie van historische perceelsgegevens, teelttechnische en bewaargerelateerde behandelingen en die op het betrokken perceel of partij werden uitgevoerd.
6. CERTIFICERING : goedkeuring van de partij, van het perceel of van het bedrijf op basis van een vooraf bepaald lastenboek, uitgevoerd via autocontrole of door een onafhankelijk certificeringorganisme.
7. VELDGEWAS : de bruto productie afkomstig van een perceel aardappelen, eventueel gekalibreerd, zonder enige afhouding of toeslag.
8. BRUTO OF NETTO TONNAGE
a. Bruto tonnage : hoeveelheid aardappelen niet gekalibreerd, niet getrieerd en niet getarreerd.
b. Nettogewicht : brutogewicht MIN
▪ vreemde voorwerpen zoals aarde, stenen, loof (niet limitatief)
…;
▪ interne en uitwendige kwalitatieve gebreken zoals overeengekomen in het contract;
▪ aardappelen kleiner dan de minimale of groter dan de maximale kaliber zoals overeengekomen in het contract.
9. STADIUM VAN WAARUIT DE LEVERING GEBEURT
a. Levering “af land” : de partij wordt geleverd onmiddellijk na de oogst, eventueel na verwijdering van de aarde.
b. Levering “droog uit de schuur” : levering na opslag, eventueel na verwijdering van de aarde.
10. NETTO PRIJS : prijs die werkelijk toegepast werd op het netto geleverd gewicht, na aftrek van eventuele kortingen, en na toevoeging van eventuele premies.
11. FRIETGESCHIKTE KWALITEIT VOOR DE VERWERKENDE INDUSTRIE
III. MINIMALE INHOUD VAN EEN AARDAPPELCONTRACT
§1. Het geheel van de contractuele clausules wordt schriftelijk vastgesteld.
§2. Het contract moet opgesteld zijn in de taal van de verkoper.
§3. Het schriftelijk contract zal de volgende elementen bevatten :
1. Identificatie van de contractanten
Zowel voor de koper als voor de verkoper worden volgende gegevens verplicht vermeld :
- Bedrijfsnaam
- Ondernemingsnummer
- Adres
- E-mailadres
- Telefoon nr.
In voorkomend geval worden deze gegevens aangevuld met de vertegenwoordiger van de koper en de vertegenwoordiger van de verkoper.
2. Voorwerp van het contract
Soort van contract : ton – contract (zie 2.1) OF hectare-contract (zie 2.2).
2.1. Ton – contract
- Ras of cultivar;
- Netto gewicht : ……… ton.
2.2. Hectare – contract
- Ras of cultivar;
- Oppervlakte, uitgedrukt als volgt :
▪ … ha
of
▪ overeenkomstig volgende tabel
Naam | Oppervlakte | GPS coordinaten of perceelsnr (GLB) | |
Perceel 1 | |||
Perceel 2 | |||
Perceel 3 | |||
Perceel 4 | |||
… | |||
Totaal aantal ha |
Dit (deze) perceel(elen) kan (kunnen) niet worden gedekt door een contract met een andere koper. Tenzij in het contract anders is overeengekomen, moet de productie van deze percelen volledig aan de koper worden geleverd.
Indien deze optie is gekozen:
- is de verkoper verplicht om op verzoek van de koper alle informatie met betrekking tot de toegepaste teelttechnieken en de opslag en bewaring te verstrekken;
- heeft de koper het recht om zoveel te bemonsteren als nodig is om de realiteit van de opbrengst en de kwaliteit zo goed mogelijk in te schatten.
3. Pootgoed (eventueel)
Indien de koper van de aardappelen het pootgoed aan de verkoper levert, is de volgende informatie minimaal vereist:
▪ Gewicht
▪ Kaliber
▪ Certificaat.
Opkomstproblemen :
In het geval van door de koper van de aardappel erkende opkomstproblemen met het door de koper geleverde pootgoed, zullen verkoper en koper de levering van de
aardappelen met betrekking hierop herbekijken met het oog op een evenwichtige oplossing.
Uiterste datum voor de melding van opkomstproblemen is:
- Percelen die vóór 05 mei zijn beplant: de uiterste datum voor de indiening van klachten over slechte opkomst is 15 juni;
- Vanaf 05 mei aangeplante percelen: de uiterste datum voor de indiening van klachten in geval van slechte opkomst is 30 juni.
Andere (fyto)sanitaire problemen (waaronder virussen en bacteriën) kunnen later worden gemeld.
Alle problemen moeten zo snel mogelijk na vaststelling worden gemeld (te herinneren met aandrang).
4. Leveringsvoorwaarden
De volgende 3 elementen moeten worden gespecificeerd:
- veldgewas of gekalibreerd (het kaliber bepalen);
- af land of « droog uit de schuur » OF geleverd (het leveringsadres vermelden);
- datum of periode van levering (Datum van levering : cfr punt “7. Prijs”).
5. Productiemethode of lastenboek
In het contract zal worden aangegeven welke lastenboeken worden aanvaard. Bij voorbeeld Vegaplan (België), Global-Gap (Europees), VVAK (Voedsel- en Voederveiligheid Akkerbouw – Nederland), Q&S (Duitsland), biologische productie (EU-wetgeving), specifieke lastenboeken.
Deze documenten hoeven niet noodzakelijk integraal bij het contract gevoegd te zijn. Het contract dient wel te vermelden dat “de verkoper verklaart in de mogelijkheid gesteld te zijn geweest om kennis te nemen van het gebruik van de lastenboek”.
Deze documenten kunnen in een gedateerde en genummerde versie op het web beschikbaar worden gesteld. Het contract zal verwijzen naar een gedateerde en genummerde versie en eventuele latere wijzigingen van deze documenten zullen worden hernummerd.
Na ondertekening van dit contract, in geval van specifieke lastenboek dient iedere wijziging door verkoper en koper goedgekeurd te worden.
6. Bepaling (vaststelling) van het gewicht en/of van de kwaliteit
- Receptie- en acceptatievoorwaarden worden door de koper aan de verkoper medegedeeld (bij ondertekening van het contract).
- De locatie van de tarra- en kwaliteitsevaluatie zal aan de verkoper tijdig medegedeeld worden ten laatste voor het laden.
- Bij de keuring van de geleverde aardappelen zal de aanwezigheid van de verkoper en/of zijn gemandateerde afgevaardigde in elke situatie toegelaten worden en dit mits
respecteren van de bedrijfsregels en algemene veiligheid en hygiënevoorschriften geldend in het ontvangende handels- of verwerkingsbedrijf.
- In het contract zullen eventuele bonus/malus-systemen op de prijs worden vermeld (zie punt 6).
- De staalname : zie werkdocument “procedure van staalname van de geleverde aardappelen”.
- Weging.
▪ Als de gewichten bij de verkoper worden vastgesteld dan gebeurt dit ter plaatse en op een conform de wetgeving geijkte weegbrug.
▪ Indien de verkoper beschikt over een dergelijke weegbrug dan wordt dat gewicht mee in aanmerking genomen.
▪ Indien zowel bij koper als verkoper gewogen wordt dan wordt het gewicht vastgesteld bij de koper doorslaggevend als het verschil kleiner is dan de wettelijk toegelaten afwijking van 60 kg.
▪ Als de afwijking groter is dan de wettelijke voorziene afwijking bij ijking van weegbruggen nl. 60 kg dan volgt een overleg tussen partijen.
▪ In geval beide partijen beschikken over een wettelijk geijkte weegbrug die ter plaatse wordt gebruikt worden er geen weegkosten aangerekend."
- Mededeling van afkeuringen en waarde van afgekeurde partijen
▪ In geval van weigering wordt de verkoper zo spoedig mogelijk telefonisch en/of digitaal op de hoogte gebracht en uiterlijk binnen 24 uur na aankomst van de aardappelen in het verwerkingscentrum.
▪ Indien er mogelijkheid is tot herbestemming wordt een voorstel overgemaakt aan de verkoper voor de middag van de eerstvolgende werkdag na aankomst van de aardappelen bij de verwerker.
▪ Beide partijen streven naar een zo voordelig mogelijke oplossing.
▪ Bij gebrek aan een billijke overeenkomst kunnen de aardappelen worden teruggegeven aan de verkoper, die de transportkosten zal betalen.
- De oorspronkelijke voorwaarden van de overeenkomst alleen kunnen worden gewijzigd met voorafgaande instemming van beide partijen.
7. Prijs
- Prijzen worden BTW exclusief vastgesteld.
- In geval van premies of inhoudingen op basis van de geleverde kwaliteit, moeten deze duidelijk bepaald zijn in het contract.
- In geval van premies of inhoudingen op basis van andere criteria’s (zoals bij voorbeeld (niet limitatief) grondtarra…), moeten deze duidelijk bepaald zijn in het contract.
- In geval er door de koper prestaties verricht worden voor rekening van de verkoper, moeten de kosten die daarmee verbonden zijn duidelijk in het contract vermeld worden.
- Prijzen en leveringstermijnen :
▪ Ton – contracten
Periode (maand en week) | Netto tonnage (tonnen) | Prijs (€/100 kg OF €/ton, BTW excl.) |
De beide partijen kunnen een aanvullende clausule toevoegen.
▪ Hectare – contracten
Periode (maand en week) | Oppervlakte (hectares) | Prijs (€/ha of €/t of €/q, BTW excl.) * |
* Specificeer zo nodig de berekeningsmethode
De beide partijen kunnen een aanvullende clausule toevoegen.
- Bonus/malus
In het contract kan eventueel een bonus/malus-systeem voorzien worden. In dat geval moeten de daarvoor gebruikte kwaliteitscriteria ook vermeld worden. Indien er kosten worden aangerekend voor grondtarra dan moet dit vermeld worden in het contract.
- De wijziging van de leveringstermijnen
Contracten voor bewaaraardappelen
- Indien de levering door de koper wordt vervroegd of door de verkoper wordt uitgesteld is de contractprijs van toepassing;
- Indien de levering door de koper wordt uitgesteld of door de verkoper wordt vervroegd, geldt de prijs voor de werkelijke week van levering;
- Xxxx xxxxxxxxx van de leveringstermijn kan slechts gebeuren na akkoord van beide partijen.
Contracten voor vroege aardappelen
- Indien de levering door de koper wordt vervroegd of door de verkoper wordt uitgesteld geldt de prijs voor de werkelijke week van levering ;
- Indien de levering door de koper wordt uitgesteld of door de verkoper wordt vervroegd is de contractprijs van toepassing behalve als de koper uitstelt omwille van niet gehaalde specificaties zoals onder andere onderwatergewicht en grofte zoals vermeld in het contract.
- Xxxx xxxxxxxxx van de leveringstermijn kan slechts gebeuren na akkoord van beide partijen.
8. Duur van het contract
De duur van het contract moet duidelijk bepaald worden.
Verder wordt gevraagd om bij de onderhandeling van het contract dit door beide partijen onmiddellijk te ondertekenen: de verkoper en de koper of zijn vertegenwoordiger.
Indien dit niet mogelijk is, wordt het door één van beide partijen ondertekend contract binnen de 10 kalenderdagen door de andere partij ondertekend en bezorgd aan de eerste ondertekenende partij.”
Indien deze termijn van 10 dagen niet gerespecteerd wordt heeft de eerst ondertekende partij een herroepingsrecht gedurende ten hoogste 7 kalenderdagen na ondertekening door beide partijen.
9. Transport en leveringsvoorwaarden
Er wordt duidelijk afgesproken vooraf wie verantwoordelijk is voor het transport.
De verantwoordelijke van het transport is ook verantwoordelijk voor de lading tijdens het transport bv. het afschermen tegen koude en vorst in de winterperiode.
10. Ontvangstvoorwaarden en kennisgeving van de resultaten
Het ontvangstrapport - inclusief de volledige resultaten van de kwaliteitsanalyse - worden zo snel als mogelijk overgemaakt aan de verkoper. Dit rapport dient ten laatste 14 dagen (na de keuring) door de koper aan de verkoper te zijn overgemaakt.
Het contract dient duidelijk aan te duiden wanneer de eigendomsoverdracht en wanneer de overdracht van de risico’s plaats vinden.
11. Niet-naleving van het contract
In geval van onderlevering van een tonnencontract :
- de verkoper vult aan met aardappelen van eigen productie van hetzelfde ras, of met instemming van de koper, van een ander ras,
OF
- de verkoper is verplicht aardappelen van hetzelfde ras te leveren.
Als de verkoper geen vervangende aardappelen kan leveren, worden deze door de koper verrekend aan het prijsverschil tussen de contractprijs en de Belgapomnotering op het moment van de voorziene levering.
In onderling overleg kan een alternatieve oplossing worden gevonden.
12. Betalingsvoorwaarden
In afwachting van definitieve omzetting van de Europese Richtlijn 2019/633 in het Belgisch recht moeten koper en verkoper in het aardappelcontract duidelijke afspraken maken over de betalingstermijn en over specifieke betalingsmodaliteiten, zoals bv tussentijdse betalingen…
In geval niet de volledige hoeveelheid uit het contract geleverd kan worden, kan niet aanvaard worden dat de koper de betaling van het reeds geleverde deel zou uitstellen om druk uit te oefenen op de verkoper.
13. Plaats, datum en ondertekening van het contract.
BIJLAGE (cfr. 6° : bepaling van het gewicht en/of van de kwaliteit) Procedure van staalname van de geleverde aardappelen.
Probleemstelling : procedure van staalname bij aankomst van de aardappelen (vervoer per camion of landbouwtransportwagen) op de plaats van lossing. In de praktijk wordt een voorlopig staal genomen om de lossing te kunnen toestaan of verbieden. Daarna wordt, gedurende de lossing, een “kwaliteits”staal genomen om de kwaliteit van de partij te bepalen.
De koper spreekt zich uit over de principiële aanvaarding van de partij.
Afgezien van de aanwezigheid van verborgen gebreken, in acht genomen dat de traceerbaarheid verzekerd is, wordt de partij als aanvaard beschouwd wanneer de goederen
(aardappelen) volledig gelost zijn.
In geval van twijfel bij de koper om te beslissen over de aanvaardbaarheid, is de volgende procedure van toepassing :
Procedure :
- Voorlopige staalname :
Doel = in eerste benadering beslissen of de koopwaar gelost kan worden
⬄ eerste vaststelling van de globale kwaliteit :
▪ minimum 60 knollen (van 50 mm+) willekeurig genomen bovenop het voertuig (op minstens 5 plaatsen) + aan de losklep ;
▪ indien weigering => tweede staal van minstens 60 knollen
▪ indien weigering => voertuig geweigerd ;
▪ indien aanvaard => 3de staal zal bepalend zijn. Staalname en analyse binnen het uur na aankomst, vóór lossing.
- “Kwaliteits” staal :
In geval het contract voorziet in een systeem van toeslagen en/of kortingen : minimum 50 kg (van 35 mm+) per voertuig, genomen op minstens 3 plaatsen, bij voorkeur willekeurig (automatisch systeem).
Indien de verwerking onmiddellijk gebeurt, alsook in geval de levering gebeurt buiten de periode van opslag => analyse binnen de 24 uur na staalname.