Deel 2: organisatie

Deel 2: organisatie

5 Organisatie

Wooncoöperatie

Een wooncoöperatie kent verschillende verschijningsvormen, die op een verschillende manier omgaan met beheer en eigendom. De meest eenvoudige rechtsvorm die we daarvoor kunnen kiezen is de woonvereniging. In deze vorm is sprake van collectief eigendom. De vereniging bezit woningen en verhuurt deze exclusief aan de leden, die samen de organisatie besturen.

Huren

Het is mogelijk om appartementen door te verkopen aan leden, maar daar kiezen we niet voor. Het kan leiden tot een kloof tussen twee soorten leden. Bovendien kan de continuïteit in gevaar komen als een kopend lid vertrekt en er geen goede opvolgers gevonden kunnen worden. Alle leden gaan huren van de coöperatie. De coöperatie is verantwoordelijk voor het beheer van het complex.

Lidmaatschap

Leden zullen de visie en doelstellingen van de gemeenschap moeten onderschrijven. Concrete afspraken over de organisatie zullen worden neergelegd in een huishoudelijk reglement.

Volgens de statuten van een coöperatie zijn huurders automatisch lid. Dat betekent niet dat een lid automatisch een (vaste) huurder is. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat een lid slechts een tijdelijk huurcontract van de coöperatie krijgt, als het gaat om een gastenkamer bijvoorbeeld, of als het gaat om een proeftijd. Hierop is het gewone huurrecht van toepassing.

Vermogensopbouw

In de loop der jaren zal de coöperatie waarschijnlijk vermogen opbouwen. Het is niet de bedoeling dat dit wordt

Geschiedenis

Overhoop huurt sinds 2008 vijf appartementen, als woonvereniging. De eerste zeven jaar was dat op basis van de Leegstandswet, daarna met een contract “naar de aard van korte duur”. In die jaren hebben we veel onderzoek gedaan naar andere locaties in de wijk waar we ons zouden kunnen vestigen, maar dit had geen succes.

In april 2016 kregen we van Mitros het bijzondere aanbod om het gebouw te kopen en zelf te renoveren. Daarmee zouden we groeien van vijf naar acht eenheden groeit. Met subsidie van de Provincie Utrecht in het kader van Collectief Particulier Opdrachtgeverschap konden we in juni 2017 beginnen aan een vooronderzoek.

Intussen ontstonden er in de wet nieuwe mogelijkheden. In de Woningwet 2015 is speciale ruimte gecreëerd voor wooncoöperaties. Om dit nog extra te stimuleren, startte het rijk met een experiment. Tijdelijk, tot eind 2018, is het eenvoudiger geworden voor corporaties om woningen te verkopen aan een beginnende coöperatie. De woningcorporatie mag de woningen verkopen buiten de markt om.

Daarbij mag de prijs significant lager liggen dan de vrije verkoopwaarde, om zo recht te doen aan de maatschappelijke waarde van het project. De ondergrens daarbij is 50% van de vrije verkoopwaarde. De coöperatie geniet daarmee dezelfde voordelen als individuele huurders die hun huis willen kopen van hun corporatie.

uitgekeerd aan (voormalige) leden. Eventueel vermogen dient altijd te worden gebruikt in lijn met de doelstellingen van de gemeenschap, ook in geval van opheffing. Dit wordt vastgelegd in de statuten.

Raad van Advies

Een Raad van Toezicht wordt niet opgenomen in de statuten, om het zo eenvoudig mogelijk te maken. De leden van de coöperatie zullen in het huishoudelijk reglement wel voorzien in een Raad van Advies. Deze raad mag gevraagd en ongevraagd adviseren over zaken die te maken hebben met de missie en de bedrijfsvoering van de coöperatie.

Stichting

Voor de sociale activiteiten van Overhoop wordt een Stichting opgericht. Deze stichting heeft geen winstoogmerk, maar moet wel inkomen genereren om de buurtwinkel/werkplaats te betalen en een bijdrage te betalen voor de gasten. We gaan snel onderzoeken of een ANBI-status moet worden aangevraagd zodat onze financiële supporters belastingvrij onze activiteiten kunnen steunen.

Klachtenreglement

Zoals de Woningwet voorschrijft, voorzien de statuten van de wooncoöperatie in een klachtenregeling.

Daarbij kiezen we, gezien de kleine schaal van ons initiatief, voor een klachtencommissie op ad-hoc-basis met een ‘externe’ als voorzitter.

Buurtmaaltijd

6 Bewoners

Initatiefnemers

De initiatiefnemers zijn de vier huidige kernbewoners van Overhoop, plus drie mensen die er na de renovatie zullen bijkomen. Samen vormen zij de coöperatie. De groep bestaat dan uit vijf huishoudens: drie alleenstaanden, een gezin met drie inwonende kinderen en een echtpaar met drie uitwonende kinderen. Volgens de Woningwet moet de meerderheid van de huishoudens een belastbaar inkomen hebben onder de € 38.950. Dat is bij ons het geval.

Mutaties

Wanneer een lid uit de gemeenschap vertrekt, geldt een opzegtermijn van drie maanden, zodat de coöperatie genoeg tijd heeft om een nieuwe bewoner te zoeken. Motivatie voor de doelstelling en een evenwichtige samenstelling van de groep zullen doorslaggevend zijn voor de selectie. De hoogte van de huur is bij aanvang niet inkomensafhankelijk, maar de leden van de coöperatie kunnen daartoe besluiten als dat de coöperatie ten goede komt.

Financiële gezondheid

“Ik ben altijd echt blij als ik op bezoek ben in de woongroep. Vooral de woonkamer is heel speciaal voor mij. Het voelt als thuis.”

(Xxxxx Xxx Xxxxxxxx, Irakese buurtbewoner)

We zijn ervan overtuigd, gezien ons betrokken netwerk, dat er voldoende opvolgers beschikbaar zijn voor leden die zullen vertrekken. Dat is ook in het verleden nooit een probleem geweest. Maar om de financiële gezondheid van de coöperatie te waarborgen is het altijd toegestaan en mogelijk, in geval van inkomstenproblemen, om een appartement extern te verhuren, als studentenkamer of als appartement met middeldure huur, waar altijd behoefte aan is. Zo kunnen de huurlasten nooit te zwaar op de coöperatie drukken.

Gastbewoners

Eén van de doelstellingen van de woongemeenschap is gastvrijheid voor mensen die (tijdelijk) geen onderdak hebben, zoals vluchtelingen of mensen met relatieproblemen. Bij aanvang wil Overhoop, net als nu, vijf gastenkamers inrichten, verspreid over de appartementen. Gasten krijgen geen huurcontract, tenzij de coöperatie anders besluit. Daarop is het gewone huurrecht van toepassing. Een eventuele vergoeding voor hun verblijf is vrijwillig en kan ook in natura plaatsvinden. Indien nodig draagt stichting Overhoop bij aan de huurlasten voor de kamers die door gasten worden gebruikt.

Even voorstellen…

Xxxxx Xxxxx (30) woont al een aantal jaar in Overhoop. Ze is huisarts in opleiding. Wat haar aanspreekt in Overhoop is de vriendschap onderling. “We zijn niet gemaakt om alleen te leven. Er is al genoeg eenzaamheid.” Daarbij blijft ze graag dicht bij de Bron. “Alleen dan komen we niet leeg te staan.” Waar Xxxxx xxx xxxxxxx: van medische noodsituaties, midden in de nacht, waar ze mensen koelbloedig doorheen sleept.

Xxxxxxx Xxxxxx (35) woont al in Overhoop sinds het begin, negen jaar geleden. Ze werkt bij het buurtteam in Lunetten. Ze is minstens één middag per week te vinden in de weggeefwinkel, samen met een huisgenoot opgezet. “Het leven hier is voor mij een verrijking door de veelkleurigheid aan mensen en culturen. Ik krijg hier heel veel terug, alleen al de koekjes uit alle landen die me de hele tijd worden aangeboden!”

Xxxxx Xxxxxx (39) is getrouwd met Xxxxxxx en samen hebben ze drie kinderen: Xxxxx (9), Xxxxx (7) en Juliët (4). Xxxxx zit als journalist graag in de boeken. “Maar wat me ook energie geeft, is bomen hakken met de natuurgroep, samen met vluchtelingen, werklozen en yuppen, xxxx xxxxxx dan dat.” Wat hem drijft is de nieuwe wereld van vrede waar hij in gelooft. “Die wereld kun je soms al horen fluisteren, zelfs in Overvecht, als je goed luistert.”

Xxxx Xxxxxx (30) is docent theater in het speciaal onderwijs. Ze woont nu ruim een jaar in Overhoop en heeft zich ontpopt tot grote activeerder van gastbewoners en buurtgenoten die geen werk hebben. “Ik houd van dingen doen samen, of dat nu huiswerk is, houthakken of boodschappen.” Een andere specialiteit is creatief koken met leftovers die Overhoop krijgt van de supermarkt, of zelfs leftovers die overblijven bij de Voedselbank. “Rookworst, Iraanse rijst en vissticks? Ik weet altijd raad.”

Xxxxxx xxx xxx Xxxxx (48) woont nu nog in Ermelo, op een steenworp afstand van de hei, maar hoopt na de renovatie in Overhoop te komen wonen, als de laatste van zijn drie kinderen het huis uit gaat. “Ik zie er nu al naar uit. Omdat de muren van een huis volgens mij niet bedoeld zijn om mensen te scheiden, maar om een thuis te scheppen waarin het leven samen gedeeld kan worden.” Xxxxxx werkt bij een stichting die relaties helpt bouwen tussen christenen en moslims.

Xxxx xxx xxx Xxxxx (47) is getrouwd met Xxxxxx en werkt voor een internationale ngo die opkomt voor mensen die om hun geloof worden vervolgd. Ze wil graag naar Overhoop, om er voor elkaar zijn en gewoon samen het leven wat mooier te maken. “Door creatief bezig te zijn, spelletjes te doen en lekkere taarten te bakken.” Is het niet pittig om de rust van de hei te verruilen voor de nachtelijke herrie hier? "Nee hoor, we woonden vroeger in Libanon, toen dat werd gebombardeerd. Daar sliepen we ook gewoon doorheen."

Voor de verzelfstandiging zoekt Xxxxxxxx nog versterking van één persoon, maar wie dat wordt is nog niet bekend. En verder willen we onze gastbewoners niet vergeten, van wie sommigen een belangrijke rol spelen in onze groep. Voor hun veiligheid noemen we hen niet bij naam.

7 Gebouw

Indeling

Het gebouw bestaat uit 6 woonappartementen, 1 activiteitenruimte en 1 winkelruimte. Alle appartementen kunnen te allen tijde worden omgebouwd tot woningen, die eventueel aan derden verhuurd kunnen worden, zodat het financiële risico voor de coöperatie beperkt blijft. Ze zijn echter belangrijk voor het sociale en buurtgerichte karakter van de gemeenschap.

Gemeenschappelijke ruimte

De gemeenschappelijke ruimte biedt plaats voor ontmoetingen, activiteiten en dient tevens als gezamenlijke huiskamer. De ruimte wordt geschikt gemaakt voor verhuur, voor vergaderingen of feestjes.

Sociale buurtwinkel

De winkelruimte wordt verhuurd aan Stichting Overhoop voor een buurtwinkel die tevens fungeert als soort werkervaringsplaats. Het is de opvolger van de huidige weggeefwinkel. Wanneer stichting Overhoop de huur niet kan opbrengen, mag de coöperatie besluiten deze ruimte aan een andere partij te verhuren, waarbij altijd het belang van de buurt moet worden meegenomen.

Bestemmingsplan

De bestemming van het gebouw is nu gemengd wonen/detailhandel. Zo snel mogelijk na het ondertekenen van de overeenkomst dienen we een verzoek tot wijziging van het bestemmingsplan in.

Beheerplan

De coöperatie is verantwoordelijk voor het beheer van het complex en zal zo veel mogelijk zelf uitvoeren. In hoofdlijnen gaan we uit van de volgende taken en verantwoordelijkheden:

 De woningtoewijzing gebeurt door middel van coöptatie. De zeggenschap ligt bij de leden. Daarbij houden we rekening met de afspraken die we maken met Xxxxxx bij de overdracht.

 De huurinning en het administreren van mutaties worden uitgevoerd door de penningmeester van het bestuur.

 Klachten worden behandeld door het bestuur. Wanneer er onoverbrugbare geschillen ontstaan, wordt een geschillencommissie in het leven geroepen met een externe voorzitter op ad-hoc-basis.

 Voor het dagelijks onderhoud zal het bestuur een overzicht opstellen met taken en verantwoordelijkheden. Bij mutaties gaan we ervan uit dat in de regel geen mutatieonderhoud uitgevoerd dient te worden. Het bestuur beoordeelt dit per geval. Eenvoudige taken worden intern uitgevoerd, voor complexere taken worden externe dienstverleners aangetrokken.

 Voor het planmatig onderhoud zal het bestuur een meerjarenplan laten opstellen.

 De begroting en de jaarrekeningen zullen jaarlijks worden opgesteld door de penningmeester.

Jaarlijks evalueert de coöperatie de uitvoering van het beheer. Evaluatie kan, zeker op termijn, resulteren in aanpassing van het beheerplan, bijvoorbeeld in de mate van zelfwerkzaamheid t.o.v. het uitbesteden van taken.

Businessplan wooncoöperatie Overhoop 21

Blik op de voorzijde van het gebouw

8 Duurzaam renoveren

Renovatieverplichting

Mitros verkoopt het gebouw met de verplichting tot renovatie, op zo’n manier dat het past bij de uitstraling van de omliggende flats, die op dit moment ook worden gerenoveerd. De eisen die Mitros ons daarvoor heeft meegegeven zijn opgenomen in de bijlage. Daar horen ook de eisen bij die de wet stelt op het gebied van geluidsisolatie en brandveiligheid. Op basis van deze eisen hebben we bouwtekeningen en een bouwkostenraming laten maken, ook opgenomen in de bijlage.

Duurzame ambitie

Wij beschouwen de voorschriften als basisverplichting. Wij zouden zelf verder willen gaan en willen kiezen voor een zo duurzaam mogelijke renovatie. De volledige buitenschil en de installaties moeten toch worden vervangen, dit is een unieke kans om alles anders te doen en te experimenteren met maatregelen die bij een gewone verbouwing niet haalbaar zijn.

Duurzaamheid kan al snel een technische term worden. Maar het is voor ons vanaf het begin al een kernwaarde. Wij geloven dat we geroepen zijn om zorg te dragen voor de schepping die we van God hebben gekregen, om eenvoudig te leven en te delen met mensen dichtbij én ver weg. Dat kleurt onze visie op duurzaamheid.

22

Blik op de achterzijde van het gebouw

Meer dan energie

Bij renoveren gaat dit dus om veel meer dan energie. Met onze architect onderzoeken we mogelijkheden tot hergebruik van materialen, gebruik van regenwater, een daktuin, fruitbomen achter het huis, manieren om apparaten te kunnen delen, enzovoorts. We onderzoeken ook hoe we de leefbaarheid kunnen vergroten, en het woonklimaat zodanig kunnen verbeteren dat we privacy en rust mogelijk maken in een drukke buurt waar het niet altijd makkelijk is.

Bij alles denken we bovendien na over de toekomstbestendigheid van het gebouw, de mogelijkheid om installaties en inrichtingen altijd te kunnen veranderen, zonder te hoeven slopen, als er nieuwe inzichten komen of bewoners die andere wensen hebben.

In het proces van verbouwen betekent duurzaamheid ook, in een wijk met veel werkloosheid, dat we zo veel mogelijk gebruik willen maken van arbeidskracht uit de wijk.

Hoge energie-ambitie

Dat neemt niet weg dat energie een van de urgentste vraagstukken is in de woningwereld op dit moment. Gezien de ecologische en geopolitieke gevolgen van fossiele brandstoffen willen we het gebruik daarvan zo veel

mogelijk beperken. We hebben een hoge ambitie op dit vlak. Die houdt in: energiezuinig, gasloos en zo veel mogelijk hernieuwbaar.

Veilig en flexibel

We kunnen onze energieplannen niet bereiken zonder andere stakeholders. We weten welke richting we op willen, maar hoe snel we daarin vorderen hangt mede af van kosten, inkomsten, financiers, de gemeente en Mitros. Er zijn altijd onzekerheden.

Daarom zorgen we ervoor dat de basiseisen, zoals Xxxxxx ons meegeeft, altijd haalbaar blijven. Daar passen we ons proces op aan: we willen op zo’n manier renoveren dat er altijd ruimte blijft voor nieuwe inzichten en verbeteringen, maar dat het project niet wordt vertraagd als een onderdeel hapert. We gaan uit van het bestaande gebouw, met bestaande constructiemuren. We bouwen schachten en leidingkokers op zo’n manier dat zowel de basisplannen als de ambitieuze plannen daar in passen.

Oog voor low-tech

Sommige technische systemen zijn erg duur en ook niet zo geschikt voor bovenstaande benadering. Bovendien is er altijd een relatie tussen techniek en levensstijl. Een voorbeeld: sinds de komst van de spaarlamp laten mensen veel meer lampen branden, omdat het zo weinig kost, waarmee het totale energiegebruik toeneemt (Xxxxxxx paradox). En als we de duurzame warmtepomp op ons balkon installeren, zou het kunnen gebeuren dat iedereen een droger koopt omdat er geen ruimte meer is om de was op te hangen.

We willen techniek gebruiken, maar op zo’n manier dat we flexibel blijven om te kunnen bijsturen. En op een manier waarbij de mens niet uit beeld verdwijnt. We willen elkaar juist stimuleren om zorg te dragen voor de natuur, ook al doen we dat niet perfect. We hoeven niet alles uit te besteden aan installaties die het voor ons oplossen. Soms zijn hi-tech-oplossingen toch niet zo ideaal, wanneer omstandigheden veranderen. We hebben oog voor meer low-tech-oplossingen.

Drie scenario’s

We hebben Kees Stap van het Energiepaleis de opdracht gegeven om een Maatwerkadvies voor ons gebouw op te stellen en daarin drie verschillende scenario’s te onderzoeken. Dat zijn:

1. het basisscenario, zoals voorgeschreven door Xxxxxx, met HRe-ketels en label A

2. een lagetemperatuurscenario, dat je meer hi-tech zou kunnen noemen, met vloerverwarming, warmtepompen en warmteterugwinninginstallaties

3. een hogetemperatuurscenario, dat je meer low-tech zou kunnen noemen, met convectiewarmte, waar eventueel een collectieve pelletketel of stadsverwarming een rol in kunnen spelen.

In de loop van november 2017 zal dit advies klaar zijn. Hierin staan de verschillende kosten en baten van de drie scenario’s. Daarmee kunnen we onze ambitie nader omschrijven en samen met de architect een stappenplan opstellen.

Aansluiting bij andere initiatieven We denken dat ons plan uitstekend past bij de Nul op de Meter-flat die Mitros

heeft gerealiseerd. Ons project draagt bij

aan de inspanningen van Mitros om onze buurt, die bekendstaat als achterstandswijk, te veranderen in een inspirerende plek waar wordt geëxperimenteerd.

Ons plan anticipeert ook op de initiatieven van de gemeente Utrecht om in 2030 energieneutraal te zijn en zo veel mogelijk woningen af te koppelen van het gas.

9 Planning

We gaan uit van de volgende planning:

oktober 2017 gesprekken institutionele en particuliere financiers

november 2017 akkoord Mitros

december 2017 contract Mitros

februari 2018 goedkeuring Autoriteit Woningcorporaties

februari – mei 2018 ontwerp

mei – september 2018 vergunningsaanvraag (uitgebreide WABO) september – december 2018 renovatiewerkzaamheden

december 2018 oplevering

Businessplan wooncoöperatie Overhoop 25

Afrikaanse muziek tijdens een Syrische maaltijd, met gasten uit Israël en Iran.

10     Betrokken   par tijen       

In het voorbereidende proces worden we bijgestaan door:

 Xxxxxx Xxxxx en Xxxxx Xxxxxxx (adviseurs bij Vannimwegen)

 Xxxxxx Xxxxxxxxx (financieel adviseur bij Urban Reality)

 Xxxx Xxxx (taxateur bij Van Lanschot Nannenga Naus Rentmeesters B.V.)

 Talloze oud-bewoners en vrienden uit de wijk Overvecht

Bij de renovatie en verduurzaming worden we bijgestaan door:

 Xxxx Xxxx (directeur Energiepaleis)

 Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx (architect bij M’n Architect)

 Xxx Xxxxxxxxxx (bouwkundige bij Impress3D)

 Xxxxxx Xxxxxxxxx (directeur Energie-U)

 Xxxxxx Xxxxxx en anderen (EnergieAmbassadeurs Utrecht)

 Xxxxxx Xxxxxxx (Bijkerk Bouwadvies)

We willen de volgende deskundigen bedankt voor hun uitgebreide advies:

 Xxxxxx Xxxx (Platform31)

 Xxxx Xxxxxxx (Senior Sectorspecialist Real Estate Finance, Rabobank)

 Xxxx xxx Xxxxxx (Protestantse Diaconie Utrecht)

 Xxxxxxx xxx Xxxxxx (Stichting de Hofjes en gemeente Utrecht)

 Xxxxx xxx Xxxxxxxxx (Wooncoöperatie Roggeveenstraat)

 Xxxx xxx Xxxxxxx (Woonbond)

Vanuit Mitros worden we begeleid door:

 Xxxxxx Xxxxxxx (Innovatie)

Vanuit de gemeente is medewerking verleend door:

 Xxxxxxxx Xxxxx (wijkadviseur Wijkbureau Overvecht)

 Xxxxxxxx Xxxxxxxx (senior beleidsadviseur Wonen)

 Xxxx Xxxxxxxxx (senior projectleider Energie)

 Xxxxxx Xxxxxx (duurzaamheidslening)

Vanuit de provincie is medewerking verleend door:

 Xxxxxxx xxx Xxxx (senior beleidsadviseur CPO’s)

11 Maatschappelijke meerwaarde

Berekenen hoeveel euro’s de maatschappelijke waarde is van Overhoop, is niet goed mogelijk. Al zou je alle ‘vruchten’ uit deel I kunnen kwantificeren, dan nog kun je Overhoop helemaal niet los denken van de omgeving. Alles is mede mogelijk gemaakt door andere mensen. Maar puur het bestaan van ruimtes en gemeenschappen zoals Overhoop in de buurt, heeft een enorm maatschappelijke effect, en dus ook een effect op de financiële waarde van de woningen en de openbare ruimte in de buurt. Een paar theorieën die kunnen helpen om de meerwaarde van zo’n gemeenschap onder woorden te brengen:

 Eigenaarschap

Overlast en criminaliteit zijn hoger in buurten waar mensen geen ‘ownership’ voelen over hun huis of hun straat. Dat beschreef de Amerikaanse stadssocioloog Xxxxx Xxxxxx in de jaren zeventig in zijn beroemde ‘theory of defensable space’. Hij pleit ervoor zoveel mogelijk mensen eigenaar te maken van een woning of een ruimte. De wooncoöperatie is met dit doel in de wet opgenomen, om mensen weer zeggenschap te geven over hun eigen (sociale) huurwoning.

 Ogen op de straat

De veiligheid van een straat is afhankelijk van het aantal ogen dat erop gericht is, schreef de moeder van de stadssociologie, Xxxx Xxxxxx, decennia geleden al. Ogen van de natuurlijke eigenaren van de straat, maar ook van voorbijgangers. Het viel haar al op dat de groep die het minst de ogen op de straat gericht houdt, bestaat uit

28

Overleg tussen Mitros, Marokkaanse buurtvaders en Overhoop

mensen met een hoger inkomen, die overdag afwezig zijn en na korte tijd weer doortrekken naar een betere buurt. Een gemeenschap van mensen die bewust betrokken zijn bij de wijk, waar economische en sociale projecten gebeuren die aanloop genereren, midden op het plein, is een effectieve manier om ogen op de straat te houden.

 Verbondenheid

Sociologen spreken over het fenomeen ‘anomie’. Dat is het gevoel dat je nergens bijhoort, dat je niet deel bent van de samenleving. Een gevoel van vervreemding, dat ondermijnend kan werken. Dat kan voorkomen bij een jonge moslim die wordt afgewezen bij het solliciteren, omdat hij Xxx heet, maar ook bij een witte oudere zijn die niet begrijpt waarom ‘al die nieuwelingen’ de straat volgooien met plastic. Wat niet helpt, is afscheiding, hoge hekken en segregatie. Daar wordt de angst alleen maar groter van. Het enige wat tegen anomie helpt, is openheid, een gevoel van verbondenheid. Dat kan alleen ontstaan als er plaatsen zijn, zoals open woongemeenschappen, waar mensen uit allerlei achtergronden elkaar tegen kunnen komen, samen kunnen eten, wonen en ruziemaken, en zich vooral thuis voelen.

 Inclusie

In het sociale domein wordt tegenwoordig gepleit voor een meer inclusieve samenleving. Door woonbeleid in het verleden is de stad zo verdeeld, dat mensen met gelijke inkomens bij elkaar wonen. De zorg is zo ingericht, dat ouderen bij elkaar in een huis wonen, gehandicapten in beschermde woonprojecten en vluchtelingen samen in de noodopvang. Mensen als Xxxx Xxxxxxxxxx spreken van de noodzaak tot ‘inclusie’. We moeten mogelijkheden zoeken om mensen weer mee te laten doen met elkaar. Arm of rijk, arts of analfabeet, wel of geen status, moslim of christen, in Overhoop wonen deze mensen samen en worden werkelijk bevriend. Dit kan werken als broedplaats en voorbeeld van een nieuwe vorm van inclusief samenleven.

Landelijke uitstraling

In het voorbereidende proces hebben we gemerkt dat ons plan tot verzelfstandiging tot de verbeelding spreekt en dat mensen uit het hele land willen

“De bewoners van Overhoop zorgen voor waardevolle verbindingen tussen (vaak kwetsbare) bewoners. Ze hebben een groot netwerk en trekken hiermee ook veel sociaal draag- krachtigen naar de wijk, waardoor ook op andere plekken in de wijk meer initiatieven tot bloei komen.

Door de woongroep is er meer rust gekomen in dit deel van de wijk.

De grote aantallen woningen hier huis- vesten gezinnen met vaak veel proble- matiek en dat zal ook zo in de toekomst zo zijn.

Woongroep Overhoop zie ik als een basis van waaruit deze buurt weer opnieuw op- gebouwd kan worden.

Zonder woongroep vrees ik dat dit deel van de wijk weer heel gauw de grootste probleembuurt van Overvecht wordt.”

(Xxxxxxxx Xxxxx, wijkbureau Overvecht)

meekijken en meedenken. De aandacht interesse richt zich vooral op twee aspecten:

 Coöperatie-experiment

De politiek wil sociale huurders heel graag de kans geven om in coöperatieverband hun woningen te kopen. De minister heeft daarvoor speciaal experimenteerruimte gecreëerd. Maar in de praktijk blijkt het heel moeilijk om het echt te realiseren. Op dit moment staat slechts één echte coöperatie in de startblokken (de Roggeveenstraat in Den Haag) maar ook zij wachten nog op toestemming van de Autoriteit Woningcorporaties.

Xxxxxx is in Utrecht betrokken bij de oprichting van twee beheercoöperaties. Overhoop zou echter de eerste coöperatie worden die daadwerkelijk zelfstandig wordt. Het zou bijzonder zijn als Overhoop en Mitros, in een obscure dreef in een verguisde buurt, samen een van de eerste voorbeelden weten neer te zetten van de wooncoöperatie nieuwe stijl.

 Duurzame proeftuin

Er zijn grote plannen om alle woningen Utrecht in 2030 energieneutraal te maken of om Overvecht te veranderen in een gasloze wijk. Maar hoe dat concreet moet, en hoe het betaalbaar kan, is nog een heel grote vraag. Nul op de Meter is een bekende route. We zijn zelf gemotiveerd voor een wat alternatievere benadering (zie hoofdstuk 8).

Het toeval wil dat zowel Overhoop als de Flat van de Toekomst van Mitros aan hetzelfde plein staan. Nu al, nog zonder dat we één maatregel hebben uitgevoerd, worden we al benaderd door delegaties uit het land die beide projecten willen bekijken.

Als Xxxxxxxx haar plannen daadwerkelijk kan realiseren, zou dit samen met het project van Xxxxxx een unieke proeftuin opleveren op het gebied van duurzaam renoveren, in een buurt waar niemand het verwacht.

“Overhoop is een kleine woongemeenschap in Overvecht die onderdak biedt aan vluchtelingen en mensen die zich inzetten voor een ander. Ik kwam er omdat ik een baantje aan het zoeken was voor een Syrische vluchteling die daar woonde. Als gemeenteraadslid kom je mooie parels in de stad tegen.

Overhoop is een van die pareltjes.”

Xxxx Xxxxxx (Utrechts raadslid D66)