SHV Holdings N.V.

20 0 8		SHV		3		8	1	0	0
1 1	2	9	2	8	0	1	1	3	2
	8	0	9	3	1	3	1	6	4
	2	5	2	2	4	4	1	0	4
1	3	8	2	3	7	5	6	8	9
7	8	5	0	8	2	0	2	1	2
1	9	4	5	6	8	8	5	7	2

SHV Holdings N.V.

Hoofdkantoor:

Xxxxxxxx 0

0000 XX Xxxxxxx

Telefoon 00 00 000 0000

Fax 00 00 000 0000

Internet xxx.xxx.xx e-mail xxxx@xxx.xx

Kamer van Koophandel Utrecht nr. 30065974

Statutaire zetel:

Xxxxxxxxxxx, Xxxx Xxxxxxx, X.X.

Xxxxxxx Xxxxxxxx:

Xxxxxxxxxxxxx Xxxx 00 Xxxxxxxxxx

Xxxxxxx

Telefoon 000 0 000 0000

Fax 000 0 000 0000

Kamer van Koophandel Curaçao nr. 1565

Inhoud

3 Kerncijfers

4 SHV in vogelvlucht

6 Raad van Commissarissen

7 Directie

7 Staf

8 Bericht van Raad van Commissarissen

10 Verslag van de Directie

41 Grondslagen voor consolidatie, waardering van activa en passiva en resultaatbepaling

46 Geconsolideerde balans per 31 december

47 Geconsolideerde winst- en verliesrekening

48 Geconsolideerd overzicht van de kasstromen

49 Aanvullende informatie op het geconsolideerd overzicht van de kasstromen

50 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening

61 Enkelvoudige balans per 31 december

62 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening

64 Overige gegevens

– Accountantsverklaring

– Winstbestemming

66 Bedrijfsfilosofie

68 Belangrijke ondernemingen

Kerncijfers

		2004		2005		2006		2007		2008
Resultaten, in miljoenen euro’s Omzet		13.687		15.151		15.113		15.245		11.293
Bedrijfsresultaat		630		625		650		776		809
Winst		317		358		416		569		1.382
Afschrijvingen		307		335		310		368		364
Belastingen		176		212		206		246		252
Dividend		123		136		158		183		205
Kasstromen, in miljoenen euro’s* Operationele kasstroom		801		883		856		1.034		1.053
Investeringskasstroom		320)	(	507)	(	1.166)	(	488)		192
Financieringskasstroom		738)	(	180)		57	(	244)	(	63)
Balansgegevens, in miljoenen euro’s Vermogen van eigen aandeelhouders			1.572	1.905	1.751		2.153		3.299
Groepsvermogen			1.863	2.187	2.003		2.367		3.516
Balanstotaal			5.791	6.403	6.108		7.085		7.851
Ratiogegevens Winst in een percentage van vermogen van eigen aandeelhouders			20%	19%	24%		26%		42%
Groepsvermogen in een percentage van balanstotaal			32%	34%	33%		33%		45%
Vlottende activa ten opzichte van kortlopende schulden			1,14	1,18	0,98		1,19		1,82
Personeelsleden, per 31 december Nominaal aantal			30.800	31.400	34.600		40.000		38.100
Cijfers per aandeel Winst			43,82	49,39	57,43		78,51		190,65
Dividend			17,00	18,75	21,75		25,25		28,25

(

(

* In 2008 is de presentatie van de geconsolideerde kasstromen gewijzigd. De cijfers over 2007 zijn dienovereenkomstig aangepast.

SHV in vogelvlucht

De aandelen van het familiebedrijf SHV zijn in privé-bezit. SHV streeft een sterke positie na in een aantal operationele activiteiten en in bepaalde investeringsactiviteiten. Wij investeren met een langetermijnvisie. Wij willen bedrijven opbouwen en ontwikkelen, en onze klanten

producten en diensten aanbieden met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Dit alles doen wij met medewerkers die er trots op zijn deel uit te maken van SHV.

De onderneming is in 1896 in Nederland ontstaan uit een fusie tussen een aantal grote

kolenhandelsbedrijven. Nadat het belang van kolen als primaire energiebron afnam, halverwege de twintigste eeuw, besloot SHV zich op andere activiteiten te richten.

Vandaag de dag zijn wij actief in 45 landen, verdeeld over alle continenten. Er werken circa

38.000 mensen bij SHV. Wij concentreren ons op de handel en distributie van LPG, de zelfbedieningsgroothandel, zwaar hijswerk en transport, en duurzame energie. Verder

verstrekken wij risicodragend vermogen aan met name Nederlandse bedrijven en investeren wij in de exploratie, ontwikkeling en productie van olie en gas, voornamelijk in de Noordzee.

Handel en distributie van LPG

Met dochtermaatschappijen in 27 landen is SHV Gas een van de grootste LPG-handels-

bedrijven in de wereld. Wij zijn actief in de markt met een reeks LPG-bedrijven waarvan wij alle of een meerderheid van de aandelen bezitten. Bekende merken die wij voeren zijn Primagaz,

Calor Gas, Liquigas, Super Gas, Ipragaz, Supergasbras, Minasgas, Gaspol, Probugas en Butan Plin.

Zelfbedieningsgroothandel

Makro is een gespecialiseerde keten van zelfbedieningsgroothandels met 165 Makro-winkels

in Zuid-Amerika en Thailand. Makro levert een gevarieerd food en non-food assortiment tegen een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding aan zakelijke klanten.

Zwaar hijswerk en transport

Mammoet is een bedrijf van wereldklasse, dat een vooraanstaande positie inneemt op het specialistische werkterrein van zwaar hijswerk en speciaal transport. Mammoet bedient de petrochemische en offshore industrie, alsmede de bouw- en energiewereld.

Risicodragend vermogen

NPM Capital levert risicodragend vermogen (private equity) aan niet-beursgenoteerde, middelgrote Nederlandse ondernemingen met een bovengemiddelde groeiverwachting.

Als betrouwbare, op de lange termijn gerichte investeringspartner heeft NPM Capital door de jaren heen een sterke marktpositie opgebouwd. NPM Capital heeft directe participaties in circa 40 bedrijven.

Olie- en gas investeringen

Xxxx investeert in joint ventures die zich bezighouden met de exploratie, ontwikkeling en productie van olie en gas. Dyas is een non-operator en richt zich vooral op de Noordzee.

Duurzame energie

Begin 2007 werd The Clean Energy Company opgericht. Dit bedrijf streeft ernaar geleidelijk een marktpositie op te bouwen op het gebied van duurzame energie.

Raad van Commissarissen

Tussen ( ) leeftijd op 31 december 2008

Mevrouw A.M. Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxx (47), voorzitter

J.A. Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxx (69), vice-voorzitter

J.R. Xxxxxx (60)

Mevrouw X.X.X. xxx xxx Xxxxxx (57)

X. Xxxxxxxx (61)

P.A.F.W. Elverding (60)

R.W.J. Groenink (59)

P.C. Klaver (63)

M.L. Xxxxxxx Xxxxxxx (56)

H.H.F. Wijffels (66)

Directie

Tussen ( ) leeftijd op 31 december 2008

P.J. Xxxxxxx (55), voorzitter

F.E. Bruneau (49)

S.R. Xxxxxxxx (00)

X.X. xx Xxxxx (47)

Staf

Secretaris van de vennootschap

X. xxx Xxxxx (42)

Financiële en economische zaken

X.X. xxx Xxxxxxx (59)

Fiscale zaken

X. Xxxxxxxx (38)

Informatietechnologie

X.X. xx Xxxx (47)

Interne audit

X. Xxxxxx (41)

Juridische zaken

F.H. Rebel (50)

Personeelszaken

X. xxx xxx Xxxxx (50)

Treasury

W.N. Pals (48)

Bericht van de Raad van Commissarissen

SHV had in 2008 een goed jaar. Blijvende aandacht voor resultaat en groei leidde tot stabiele operationele winstgevendheid. Ook werd voortgang geboekt in de bespreking van de strategie van SHV voor de komende jaren. De verkoop van een aantal Makro-bedrijven in Azië en de

tijdige verkoop van The Xxxxx X. Xxxxxx Company biedt de onderneming zowel de stimulans als de gelegenheid om een nieuwe invulling te geven aan haar activiteiten in de toekomst.

De jaarrekening over 2008, zoals opgemaakt door de Directie per 31 december 2008, is door de accountants onderzocht en van een goedkeurende verklaring voorzien. Wij stellen u voor:

– de jaarrekening overeenkomstig de aangeboden stukken vast te stellen;

– decharge te verlenen aan de Directie voor het gevoerde beleid gedurende 2008 en aan ons voor het gehouden toezicht;

– de door de Directie met onze goedkeuring voorgestelde winstbestemming en wijze van betaalbaarstelling van het dividend te aanvaarden.

In 2008 kwam de Raad van Commissarissen zesmaal bijeen en werd regelmatig contact met de Directie onderhouden. Tijdens deze bijeenkomsten werd de voortgang van de

desinvestering van The Xxxxx X. Xxxxxx Company en de Makro-activiteiten in China, Pakistan en Indonesië besproken. De strategie op het gebied van Human Resources kwam uitvoerig

aan bod en voor de onderneming werden strategische lijnen uitgezet om verdere groei te verzekeren. Zo zijn investeringscriteria overeengekomen voor nieuwe SHV-activiteiten.

Specifieke groeimogelijkheden voor zowel bestaande als nieuwe activiteiten werden besproken en goedgekeurd. De budgetten voor het komende jaar werden goedgekeurd, waaronder een

investeringsbudget. Gedurende het jaar werden specifieke investeringsvoorstellen, boven een afgesproken limiet, ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Commissarissen. Wanneer

zulke voorstellen zich voordeden buiten vergaderingen om werden zij per e-mail of telefoon

ingediend. De resultaten van grote investeringen uit het verleden werden geëvalueerd, waaruit de nodige conclusies werden getrokken.

De Directie informeerde de Raad tijdens elke vergadering over de financiële positie van het bedrijf, de resultaten van alle bedrijfsonderdelen en de voornaamste ontwikkelingen in hun markten. De Raad van Commissarissen wordt maandelijks schriftelijk geïnformeerd over de

financiële resultaten van de onderneming en wordt bij bijzondere gebeurtenissen betreffende de onderneming direct op de hoogte gesteld. Verder werd in een vergadering waarbij de

accountants aanwezig waren stilgestaan bij de uitkomsten van de jaarlijkse controle en het risicomanagement.

In september bracht de Raad van Commissarissen een bezoek aan Vanderlande en Selexyz, participaties van NPM Capital, in het zuiden van Nederland en woonde presentaties bij van

Continental Bakeries en van het management van NPM Capital over de bedrijven binnen haar portefeuille.

Aan het einde van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders die gehouden zal worden op 24 april 2009, zal de termijn van mevrouw X.X.X. Xxx xxx Xxxxxx aflopen. Zij is beschikbaar

voor herbenoeming.

Nu een aantal grote desinvesteringen zijn afgerond, blijft SHV actief op zoek naar zowel groeimogelijkheden binnen haar huidige activiteiten als naar nieuwe activiteiten om zo de

toekomst van de onderneming zeker te stellen. Investeringsmogelijkheden zullen zorgvuldig worden afgewogen, vooral ook gezien de wereldwijde economische omstandigheden.

Tegen deze achtergrond staan wij voor de uitdaging de resultaten van onze huidige activiteiten te handhaven en tegelijkertijd met succes onze nieuwe activiteiten toe te voegen.

De Raad van Commissarissen is trots op alle medewerkers overal ter wereld en wil hen graag bedanken. Hun inzet is van essentieel belang voor het succes van SHV en vooral in deze

turbulente tijden is SHV nog sterker afhankelijk van het vertrouwen en de vaardigheden van onze mensen. Extra aandacht voor het behouden en aantrekken van de juiste mensen is van

groot belang en wij zullen ons best doen om de positieve en ondernemende werkomgeving die zo kenmerkend is voor SHV in stand te houden.

De moeilijke tijden die komen gaan, sterken ons in de overtuiging dat conservatief

boekhouden, een langetermijnvisie, een sterke cultuur en goede mensen van doorslaggevend belang zijn.

Wij vertrouwen erop dat gezond verstand en een pragmatische aanpak, samen met een beetje geluk, in 2009 de boventoon zullen voeren!

20 maart 2009

Namens de Raad van Commissarissen

Voorzitter

Verslag van de Directie

Algemeen

Gedurende 2008 deden zich abrupte, buitengewone fluctuaties in het economische klimaat

voor op een schaal die al meerdere generaties niet is gezien. Het jaar begon voor de meesten met het vooruitzicht op aanhoudende welvaart en gezonde economische resultaten. Het jaar

eindigde echter met onheilspellende waarschuwingen en tekenen die wezen op het tegendeel.

Optimisme sloeg in het grootste deel van de geïndustrialiseerde en de zich ontwikkelende wereld razendsnel om in pessimisme, zowel in het bedrijfsleven als de gehele samenleving.

Aanleiding was de zogenoemde kredietcrisis, die het gevolg was van het rijkelijk verspreiden van goedkoop geld in het economische landschap, met onvoldoende aandacht voor risico- beheer en het vermogen van geldnemers om leningen terug te betalen. Veel bedrijven zijn

op dit moment extreem kwetsbaar en hun voortbestaan wordt serieus bedreigd. Krediet- verstrekking, het kloppende hart van zakelijke en particuliere bestedingen, is zwaar aan

banden gelegd nu banken hun overspannen balansen proberen te saneren. De waardering van activa heeft een vrije val gemaakt, zoals blijkt uit de aandelenindexen van effectenbeurzen

wereldwijd. Op de meeste effectenbeurzen sloten de aandelenkoersen 2008 af op niveaus die een derde tot de helft lager waren dan hun hoogste punt gedurende het jaar. Het zwaartepunt van deze verliezen lag in de laatste vier maanden van het jaar, waarbij in oktober de sterkste dalingen werden genoteerd. De schokgolven bleven niet beperkt tot de prijzen van aandelen.

Ook de prijzen van grondstoffen fluctueerden hevig tussen ongeëvenaarde hoogte- en

dieptepunten, zoals geïllustreerd door de volatiele prijsontwikkeling van ruwe olie. Een vat

ruwe Brent opende in januari op USD 100 en steeg explosief richting USD 150 in juli, waarbij een prijs van USD 200 per jaarultimo werd voorspeld. In werkelijkheid kelderde de prijs tot

USD 34 per vat eind december.

Door de abruptheid en omvang van de liquiditeitscrisis, in combinatie met een verwachte

zware mondiale recessie, is het vertrouwen van het bedrijfsleven en de gehele samenleving fundamenteel geraakt. De verwevenheid van de wereldwijde economie betekent dat deze

onzekerheid door iedereen in meer of mindere mate wordt gevoeld. De uitdaging waar

overheden en bedrijven overal ter wereld nu voor staan, is hoe om te gaan met een toekomst waarin het vertrouwen in het kunnen vergaren van persoonlijke en maatschappelijke welvaart serieus is aangetast. Aan het einde van het jaar namen overheden drastische maatregelen om financiële instellingen overeind te houden, cruciale industrieën te ondersteunen en zelfs de

consumentenbestedingen te stimuleren, in een poging faillissementen een halt toe te roepen en de economische groei opnieuw op gang te brengen.

Een complexer en meer onvoorspelbaar economische klimaat dan dat waar wij momenteel mee geconfronteerd worden, is nauwelijks voor te stellen. Het zal waarschijnlijk langer duren dan

wenselijk voordat duidelijk wordt of maatregelen gericht op het stimuleren van groei al dan niet succesvol zijn.

SHV bestaat uit een breed scala van operationele en investeringsactiviteiten, die blootstaan aan verschillende externe krachten, zoals het algemene economische klimaat, volatiliteit

van grondstoffenprijzen, ontwikkeling van de wisselkoersen, weersomstandigheden,

overheidsbetrekkingen en de gebruikelijke concurrentiedruk. Het doel van onze investerings- strategie is het relatief sterk diversifiëren van middelen, met een langetermijnperspectief op rendement en waardecreatie. Wij kunnen echter niet vermijden dat wij blootstaan aan

belangrijke economische en politieke risico’s. In financieel opzicht zijn alle bedrijfsonderdelen van SHV gevoelig voor een daling in de bestedingen van consumenten en bedrijven, en het

debiteurenrisico. Daarnaast vinden een aantal hoofdactiviteiten van de onderneming plaats in politiek onstabiele gebieden. Het risicomanagement binnen de verschillende activiteiten wordt zo zorgvuldig mogelijk toegepast met het oog op posities in vreemde valuta en geografische

gebieden; daarnaast streven wij naar een gezonde balans tussen de verschillende

bedrijfsonderdelen binnen de groep. SHV is een gedecentraliseerde organisatie waar

rekenschap en verantwoording voor de resultaten veelal rust bij de managementteams van de individuele bedrijfsactiviteiten. Deze managementfilosofie gaat uiteraard gepaard met

systemen en procedures voor essentieel centraal toezicht en controle. Deze worden duidelijk gecommuniceerd en regelmatig bijgesteld in het licht van veranderende omstandigheden.

De onderneming heeft met succes meerdere instrumenten geïntroduceerd en geïmplementeerd op het gebied van informatietechnologie, management van belastingen, naleving van

concurrentiewetgeving, beheer van contracten en wettelijke verplichtingen, interne audit,

treasury, financiële controle en analyse. Er wordt alles aan gedaan om de communicatie tussen alle niveaus van de organisatie soepel en open te laten verlopen.

De onderneming grijpt elke mogelijkheid aan om haar bedrijfsfilosofie, en met name het

investeren in mensen, uit te dragen. Het selecteren en ontwikkelen van management heeft de hoogste prioriteit, waarbij vertrouwen de hoeksteen is van de relatie tussen de onderneming en haar medewerkers. Talent management is een belangrijk aandachtspunt voor het senior

management van SHV, waarbij de nadruk meer en meer komt te liggen op de planning met betrekking tot opvolging; wij geven de voorkeur aan de interne promotie van bekende en

vertrouwde, ervaren eigen medewerkers. Het is onze stellige overtuiging dat het ontwikkelen van mensen een zaak van de lange termijn is. Onze strategie is het werven van mensen voor een succesvolle loopbaan, en niet slechts voor het uitvoeren van een bepaalde taak.

Door een gezamenlijke bedrijfsfilosofie, een duidelijke strategie, heldere doelstellingen en het intern ontwikkelen van talent, is SHV in staat te opereren op basis van vertrouwen en wederzijds respect. Wij koesteren deze bedrijfscultuur voortdurend, bevorderen

kennisuitwisseling en stimuleren betrokkenheid en creativiteit binnen de hele organisatie.

Voor elk bedrijf geldt dat de operationele resultaten van de huidige activiteiten het fundament vormen waar de continuïteit op de lange termijn op rust. Alle activiteiten van SHV kampen

met hevige concurrentie en vereisen innovatieve oplossingen op het gebied van bijvoorbeeld productaanbod en klantenservice, maar ook continue verbetering van de operationele

efficiency. Klantenbeheer en klanttevredenheid vormen voor het management van alle bedrijven een belangrijk aandachtspunt. Bij Makro zijn deze onderwerpen bijvoorbeeld in de algemene

organisatiestructuur geïntegreerd. Meerdere SHV-bedrijven, waaronder vele deelnemingen van NPM Capital, hebben programma’s geïmplementeerd ter verbetering van de operationele

efficiency, met veelbelovende resultaten. Een voorbeeld hiervan is het SixSigma-programma.

Ook is het productaanbod versterkt, bijvoorbeeld door de introductie van hybride LPG en duurzame energieoplossingen die SHV Gas haar klanten biedt.

De resultaten van SHV als geheel waren over 2008 naar tevredenheid, ondanks het feit dat sommige activiteiten geraakt werden door de schommelingen in de economie.

Makro wordt geconfronteerd met zware concurrentie in het gevecht om klanten in al haar

markten. Makro richt zich steeds meer op bedrijfsvoering vanuit het perspectief van de klant.

Het doel is om de klantenbinding te verhogen, gemeten in zowel de bezoekfrequentie van

klanten aan de winkels als de gemiddelde besteding per bezoek. Als kernactiviteit van SHV is Makro momenteel versneld bezig met het openen van nieuwe winkels en het herinrichten van bestaande winkels. De resultaten over 2008 waren goed, maar met name de verkoop van non- food liet aan het einde van het jaar een dalend verloop zien, omdat consumenten bezuinigden op niet-noodzakelijke uitgaven.

De resultaten van SHV Gas werden negatief beïnvloed door onverwacht milde weers-

omstandigheden gedurende het grootste gedeelte van het jaar. Zorgwekkender waren echter de extreem hoge inkoopprijzen van LPG van januari tot oktober, een weerspiegeling van de eveneens ongekend hoge olieprijzen in deze periode. Hierdoor werden de koopkracht van

consumenten en de marges van onze bedrijven enorm onder druk gezet. De inkoopprijzen

lieten een scherpe daling zien tegen het einde van het jaar, wat in combinatie met xxxxxx weer uiteindelijk resulteerde in een bevredigend resultaat voor het jaar als geheel. De slechte

resultaten in een klein aantal belangrijke markten wekten echter zorgen, en deze situatie wordt momenteel aangepakt. Binnen de huidige LPG-activiteiten vonden in 2008 een aantal

investeringen plaats met consolidatie als doel. Daarnaast begaf SHV zich op twee nieuwe, kleinere markten, Roemenië en Noorwegen. SHV staat open voor verdere investeringen in groeimogelijkheden in LPG.

Als gevolg van de hoge olie- en gasprijzen gedurende de eerste negen maanden van het jaar kon Xxxx, actief in de exploratie, ontwikkeling en productie van olie en gas, goede resultaten boeken, hoewel de resultaten in het vierde kwartaal een bescheidener niveau lieten zien.

De resultaten van Delta Hydrocarbons, een investeringsmaatschappij voor olie en gas waarin Dyas een deelneming van 23% heeft, waren zeer teleurstellend. Xxxx profiteerde van de in

voorgaande jaren gedane investeringen tegen substantieel lagere olie- en gasprijsniveaus dan gangbaar gedurende het grootste gedeelte van het verslagjaar. Het bedrijf werd echter ook

geconfronteerd met het risico te investeren tegen de recordprijzen die in 2008 werden bereikt.

Meerdere malen was een bod van Xxxx niet toereikend, omdat het bedrijf niet bereid was te betalen op basis van het op dat moment veronderstelde scenario voor de toekomstige

olieprijs. Tegen het einde van het jaar werd echter een belang in mogelijk aantrekkelijke activa van Ithaca verkregen, in aanvulling op twee kleinere acquisities aan het begin van het jaar.

SHV blijft zich inspannen om een activiteit te ontwikkelen in duurzame energie. Het merendeel van deze inspanningen was gericht op het consolideren en uitbreiden van eerdere overnames in de levering van warmte op basis van biomassa. Deze activiteit is echter nog beperkt van

omvang en bevindt zich in de eerste stadia van ontwikkeling. SHV’s minderheidsbelang in Econcern nam in de eerste helft van 2008 toe tot 40%. Econcern houdt zich onder andere

bezig met (middel)grote ontwikkelingen op het gebied van zonne- en windenergie die in grote mate afhankelijk zijn van projectfinanciering. De kredietcrisis die zich in de tweede helft van het jaar voordeed, zette de ontwikkeling van de activiteiten van het bedrijf onder zware druk.

Econcern heroriënteert zich op haar strategie en de bedrijfsprocessen worden nader bekeken. De financiële resultaten van het bedrijf zullen naar verwachting sterk dalen.

Mammoet, actief in zwaar hijswerk en transportprojecten, presteerde in 2008 in alle regio’s goed. Dit was vooral te danken aan projecten in de petrochemische sector. Ook deed

Mammoet in 2008 een aantal overnames en versterkte het bedrijf zijn vloot van kranen en

transportvoertuigen aanzienlijk met modern nieuw materieel. De doelstellingen van het bedrijf zijn gericht op het behalen van continue groei, met focus op het bieden van uitstekende

klantenservice met bijzondere aandacht voor gezondheid, veiligheid en milieu. Bij het werven van personeel richt hij zich met name op het tevredenstellen van zijn zeer gerespecteerde

nationale en internationale klanten actief in de sectoren energie, civiele techniek, elektriciteit

en petrochemie. De neergang van de wereldeconomie zal naar verwachting invloed hebben op de resultaten van Mammoet, aangezien nieuwe projecten mogelijk geannuleerd zouden kunnen worden.

De liquiditeitscrisis had tot gevolg dat de markt voor private equity gedurende het grootste

deel van het jaar nagenoeg stil heeft gelegen. De deals met zeer veel vreemd vermogen van de afgelopen jaren zullen voorlopig tot het verleden behoren. NPM Capital, de private-equitytak

xxx XXX, onderscheidt zich van conventionele private-equityfondsen doordat zij in particuliere handen is, particulier gefinancierd wordt en zich als langetermijninvesteerder opstelt.

NPM tracht waarde te creëren door degelijke verbeteringen door te voeren in het operationele resultaat van de bedrijven waarin het investeert. In 2008 vestigde NPM, dat traditioneel

voornamelijk vanuit Nederland opereert, een zusterbedrijf in België. De resultaten van NPM zijn van wezenlijk belang voor het totale financiële resultaat van SHV.

Gezien de aard van de activiteiten en het feit dat NPM niet gedwongen is voortijdig uit te

stappen, kunnen de resultaten van jaar tot jaar aanzienlijk fluctueren. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat de resultaten in 2008 aanmerkelijk lager waren dan in de voorgaande jaren, als gevolg van een gebrek aan liquiditeit. NPM blijft verdere groei nastreven in deze

marktomstandigheden, onder andere door het waar mogelijk vergroten van bestaande

belangen. Het consolideren door bestaande participaties wordt daarnaast sterk gestimuleerd. Het financieren van dergelijke investeringen vereist proportioneel veel meer eigen vermogen dan de afgelopen jaren het geval zou zijn geweest.

De nettowinst van SHV over 2008 werd sterk beïnvloed door een aantal desinvesteringen,

die vóór het uitbreken van de kredietcrisis zijn gedaan. Het in 2007 met de desinvestering van de activiteiten in de Filippijnen en China geïnitieerde programma van schaalverkleining voor

Makro Azië, werd in 2008 voortgezet met de desinvestering van de Makro-activiteiten in

Indonesië en Pakistan. Het resultaat van deze desinvesteringen, die plaatsvonden door middel van een combinatie van veilingen en verkopen aan bestaande partners, was in financieel

opzicht zeer gunstig. SHV besteedde gedurende het desinvesteringsproces speciale aandacht aan de eerlijke behandeling van alle medewerkers. Wij zijn onze voormalige medewerkers zeer dankbaar voor hun loyaliteit, diensten en inzet. In alle gevallen zijn de nieuwe eigenaren

duidelijk van plan de activiteiten verder te ontwikkelen, waardoor nagenoeg alle voormalige

SHV-medewerkers werkzekerheid wordt geboden. Voor de lange termijn zal SHV zowel Makro als Siam Food Services in Thailand en alle Makro-activiteiten in Zuid-Amerika behouden,

inclusief onze recente entree op de Peruaanse markt. Makro’s programma van

schaalverkleining werd in 2008 dus afgerond. Onze doelstelling blijft gericht op het behalen van substantiële groei binnen de resterende activiteiten.

Begin 2008 verkocht SHV eveneens het Amerikaanse metaalrecyclingbedrijf The Xxxxx X.

Xxxxxx Company aan Nucor Steel Corporation. Nucor, al jarenlang een belangrijke klant

van het handelsbedrijf van The Xxxxx X. Xxxxxx Company, liet weten al haar aanvoerkanalen, en dus ook die van verwerkt schrootmateriaal, verticaal te willen integreren door of een

aanmerkelijk belang in of een overname van The Xxxxx X. Xxxxxx Company. Het verlies van Nucor als klant zou uiteindelijk de waarde van The Xxxxx X. Xxxxxx Company aanzienlijk

hebben aangetast, en dus werd besloten om Nucor de gelegenheid te bieden het bedrijf over te nemen.

De timing van deze desinvesteringen bleek buitengewoon gelukkig, gezien het opdrogen van de kredietmarkt later in het jaar. De hieruit voortvloeiende opbrengsten hebben de liquiditeits- positie van SHV aanzienlijk versterkt. De onderneming wil de opbrengst herinvesteren, met als

doel verdere groei binnen zowel de bestaande, als waarschijnlijk één of maximaal twee nieuwe activiteiten, wanneer zich geschikte mogelijkheden voordoen.

Binnen het huidige complexe en onvoorspelbare economische klimaat blijkt het opnieuw in het belang van SHV om haar portefeuille voldoende te diversifiëren. Risico’s zullen altijd blijven

bestaan, maar de uitdaging voor het management en aandeelhouders zal liggen in het binnen redelijke grenzen beheersen van deze risico’s, en het tegelijkertijd nastreven van groei. SHV

is vast van plan zich te blijven toeleggen op het nastreven van groeimogelijkheden binnen de bestaande activiteiten, door zowel consolidatie door de huidige bedrijven als geografische

expansie, mits dit aansluit bij onze investeringscriteria en dit financieel gezien aantrekkelijk is.

De totale investeringen in bestaande activiteiten kwamen in 2008 uit op € 1.212 miljoen, verspreid over zowel vervangingsinvesteringen als uitbreidingen. SHV heeft het volste

vertrouwen in haar bestaande activiteiten en verwacht dat deze onder normale

omstandigheden en op de lange termijn hun resultaten kunnen blijven verbeteren.

Het management van SHV is zich er echter terdege van bewust dat haar verschillende

activiteiten niet immuun zijn voor de realiteit van de economische conjunctuur. Vanwege de enorme onzekerheid over de huidige en toekomstige economische situatie hebben alle

bedrijfsonderdelen een noodplan opgesteld voor het geval van een serieuze neergang van de bedrijfsactiviteiten.

Met het oog op haar liquiditeitspositie onderzoekt SHV graag nieuwe of gerelateerde

investeringsmogelijkheden. Ondertussen beheren wij onze liquiditeit zorgvuldig gezien de instabiliteit binnen de bancaire sector.

Mensen

Het is reeds eerder genoemd dat het investeren in mensen al geruime tijd een van de

kernpunten van de bedrijfsfilosofie van SHV is. Het komt er in feite op neer dat de Directie,

samen met Corporate Human Resources, zich het talentmanagementproces heeft toegeëigend.

Managementontwikkeling en planning van opvolging hebben onze voortdurende aandacht en

zijn een agendapunt tijdens elke directievergadering en algemene bijeenkomsten van het senior management. De concernstrategie op het gebied van human resources wordt ook op het

niveau van de Raad van Commissarissen besproken en afgestemd. Door de zichtbare

aandacht en inspanningen op dit vlak is men zich binnen de hele organisatie bewust van het cruciale belang van talentmanagement.

In 2008 werd de staffunctie Human Resources versterkt met ervaren professionals uit het eigen netwerk van SHV. Door deze nieuwe benoemingen kan de Human Resources staffunctie zich

actief bezighouden met het organisatiebreed realiseren van de beoogde doelstellingen op het gebied van talentmanagement. De Human Resources strategie omvat een aantal specifieke

aspecten, waaronder processen voor de werving en vroegtijdige herkenning van talent in de organisatie, het op tijd identificeren van opvolgingshiaten voor belangrijke functies met

mogelijke oplossingen, alsmede het toepassen van een standaardprestatiebeoordelings-

systeem met inbegrip van ontwikkelingsplannen en eerlijke feedback. Met betrekking tot jonge en veelbelovende talenten is het principe van continuïteit van training en ontwikkeling

geïntroduceerd. Deze, en nog vele andere activiteiten worden gepland en gecoördineerd voor managementteams op concern-, groeps- en bedrijfsniveau. Het belangrijkste doel is om

managementposities hoofdzakelijk door middel van interne promotie te vervullen, en dan met name de hogere functies. De strategie op het gebied van Human Resources is fundamenteel afgestemd op de belangrijkste doelstellingen en decentrale managementstructuur van de

organisatie. De strategie is gebaseerd op de overtuiging dat, in een decentrale organisatie als SHV, duurzame toekomstige groei steunt op en afhankelijk is van voldoende toegewijde en

getalenteerde mensen in leidinggevende en toezichthoudende functies. Het streven is om deze

medewerkers beter te leren kennen en hen waar mogelijk op verantwoordelijke posities te plaatsen. SHV is zich er daarnaast terdege van bewust dat er zich op alle niveaus in de

organisatie talloze individuen bevinden die, hoewel zij het plafond van hun carrière wellicht hebben bereikt, essentiële functies vervullen die noodzakelijk zijn voor het voortdurende

succes van de onderneming. Deze mensen blijven de nodige training krijgen om hun expertise in de betreffende functies te versterken.

Ondanks de uiterste inspanning om vacatures intern te vervullen heeft SHV in 2008 een aantal senior managers van buiten aangetrokken. Deze in alle gevallen veelbelovende benoemingen waren de uitkomst van het wervingsproces van de onderneming waarin zowel gedrags-

eigenschappen als deskundigheid centraal stonden.

Veiligheid, gezondheid en milieu

Samenleving

SHV Gas

Wij beschouwen de gezondheid en veiligheid van elke medewerker en elk individu waarmee

de verschillende bedrijfsonderdelen in hun dagelijkse activiteiten contact onderhouden als een essentieel onderdeel van de onbetwiste verantwoordelijkheid van onze organisatie.

en milieu. Binnen al onze activiteiten zijn procedures en beleidsmaatregelen van kracht ter

naleving van alle heersende wet- en regelgeving op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu in de rechtsgebieden waarin de onderneming actief is. Daarnaast bevorderen wij onze eigen minimumstandaarden voor veiligheid, gezondheid en milieu die voortkomen uit onze

kennis en ervaring. Wij geloven dat veiligheid een gemoedstoestand is en dat continue voorlichting essentieel is om het consequent naleven van veiligheidsmaatregelen te

garanderen. Er zijn uitgebreide rapportagesystemen geïmplementeerd waarmee ongevallen en incidenten worden gerapporteerd en onderzocht.

Een van onze leidende beginsels is de wens te groeien ten gunste van onze aandeelhouders, medewerkers en het welzijn van de maatschappij waarin wij leven en werken. Wij proberen

immer naar eer en geweten onze waarden na te leven en hanteren strikte ethische normen en richtlijnen. We zien het als onze belangrijkste maatschappelijke verantwoordelijkheid om onze

activiteiten op een verantwoordelijke, veilige en professionele manier uit te voeren, in passende interactie met de maatschappij waar wij deel van uitmaken. Daarnaast ondersteunen wij

gemeenschappen die in verband staan met onze activiteiten en dragen we bij aan het opzetten en verbeteren van onderwijs voor achtergestelde kinderen en volwassenen. Onze initiatieven

worden vaak gekenmerkt door de directe betrokkenheid van onze eigen mensen. Meer

informatie over het werk dat SHV op dit vlak verricht, is te vinden op onze internationale website: xxx.xxx.xx.

SHV Gas is een toonaangevend internationaal bedrijf actief in de handel en distributie van

LPG in 27 landen verspreid over drie continenten. De onderneming opereert in deze landen via dochterondernemingen die in bijna alle gevallen het resultaat zijn van de overname van lokale partijen met individuele merken. SHV Gas richt zich op het versterken van elk overgenomen

merk.

LPG is een van de meest milieuvriendelijke fossiele brandstoffen op de markt. Het is een

schone, veelzijdige en mobiele bron van energie die geschikt is voor nagenoeg elke toepassing op de commerciële, industriële, huishoudelijke en agrarische markt en als brandstof voor

auto’s.

Klimaatverandering blijft een bron van zorg, hoewel op het moment minder prominent aanwezig doordat de aandacht wordt afgeleid door de liquiditeitscrisis. Toch blijft deze problematiek

onder de aandacht van overheden en vele consumenten. LPG heeft de kans zich aan te sluiten bij duurzame energie en zo onderdeel te worden van het antwoord op de toekomstige

energiebehoefte. Dit kan worden bereikt door consumenten energieoplossingen voor

huishoudelijk en industrieel gebruik te bieden, die bestaan uit een combinatie van LPG en

bijvoorbeeld zonneboilers. Dergelijke pakketten worden op dit moment al door verschillende SHV Gas-bedrijven op de markt gebracht. Eveneens zijn lobbycampagnes om wetgevers en consumenten te informeren over de unieke voordelen van LPG in gang gezet. In 2008 heeft

SHV Gas een gecentraliseerde lobbystructuur opgezet ter bevordering van een gecoördineerde communicatie richting de betreffende autoriteiten en de gehele samenleving over de rol die

LPG kan vervullen in het energiebeleid van de toekomst.

SHV Gas heeft daarnaast een gestructureerde benadering ingevoerd voor het identificeren van innovatieve toepassingen van LPG door de ontwikkeling van nieuwe, energiezuinige apparaten die op LPG werken. Door dergelijke innovaties kan de markt voor LPG worden vergroot en aan de wensen van klanten worden voldaan. Dit is ook belangrijk voor het herpositioneren van

LPG, om te voldoen aan toekomstige regelgeving op het gebied van energieverbruik en uitstoot. Op specifieke doelgebieden worden strategische samenwerkingsverbanden

nagestreefd met belangrijke fabrikanten van apparatuur.

In 2008 werd opnieuw duidelijk merkbare voortgang geboekt wat betreft het uitwisselen van best practices binnen de SHV Gas-groep met als doel het verhogen van de productiviteit en klanttevredenheid. De SHV Gas-bedrijven investeerden in technologie zoals telemetrie- en

klantenbeheersystemen. Dit heeft geleid tot voordelen die variëren van lagere logistieke en administratiekosten tot vereenvoudiging van de procedures voor de klantenservice.

Het wereldwijde aanbod van LPG is verzekerd. Aanvullende toevoer is op gang gekomen door de ontwikkeling van aardgasvelden, waaronder nieuwe LNG-productie in het Midden-Oosten,

Centraal-Azië en Noord- en West-Afrika. De inkoopprijs van LPG is echter niet immuun

gebleken voor de extreme prijsvolatiliteit in de energiesector in 2008. De prijs van LPG, die de laatste jaren een stijgende trend vertoonde, bereikte halverwege het jaar bijna USD 1.000/mT, een verdubbeling ten opzichte van het niveau twee jaar eerder. Maar net als in het geval van

olie daalde de prijs van LPG flink tegen het einde van het jaar, tot zo’n USD 300-350/mT.

Het bedrijfsresultaat van SHV Gas voor het hele jaar was over het algemeen bevredigend, gezien de hoge inkoopprijzen en de extreem milde weersomstandigheden in Europa tot de maand december. Wel vielen de resultaten van een aantal belangrijke bedrijven tegen, en

deze moesten gecompenseerd worden door overige activiteiten binnen de SHV Gas-groep.

De nettowinst liet een verbetering zien ten opzichte van 2007, mede als gevolg van een aantal eenmalige belastingvoordelen en verkopen van activa.

West-Europa levert met voorsprong de grootste bijdrage aan het resultaat van SHV Gas.

Het bedrijfsklimaat in Frankrijk blijft uitdagend. De verkoop van tankgas voor huishoudelijk en commercieel gebruik kampt met forse concurrentie van kernenergie, die, zeker in vergelijking met de prijsvolatiliteit van koolwaterstoffen, gedurende het jaar een zeer stabiel prijspeil heeft laten zien. Toch geniet de Franse LPG-sector hernieuwd vertrouwen door recent ingevoerde wetgeving op het gebied van CO2-emissies. De verwachting is namelijk dat propaan beter in staat zal zijn aan de wettelijke voorschriften te voldoen dan elektriciteit. Dit volgt uit het feit

dat elektriciteit uit kernenergie gedurende de verwarmingspiek in de winter wordt aangevuld met elektriciteit uit fossiele brandstoffen, die samen meer uitstoot veroorzaken dan LPG en aardgas. De markt voor flessengas staat onder druk doordat hypermarktketens enkele jaren

geleden hun eigen merk flessengas zijn gaan verkopen. De prijzenoorlog op deze markt duurt nog altijd voort. Primagaz gaat de concurrentie met deze merken aan door middel van lokale marketingcampagnes en kortingen. Ondanks de hevige marktconcurrentie lieten de Franse

activiteiten in 2008 een bevredigend resultaat en een goede verbetering ten opzichte van het voorgaande jaar zien. Dit is mede het gevolg van voortgaande bezuinigingen. Daarnaast is de onderneming bezig nieuwe omzet te genereren uit de verkoop van hybride LPG en zonne-

energiepakketten en LPG-apparaten. Bovendien boekt Primagaz vooruitgang met de marketing van haar energieadviesdiensten. Het onderzoek van de flessengasmarkt door de Franse

mededingingsautoriteiten, ingesteld naar aanleiding van aantijgingen door een aantal hypermarktketens, is nu in zijn derde jaar. Primagaz is een van de bedrijven die wordt onderzocht en verleent zijn volledige medewerking aan de autoriteiten.

Sterke afzetvolumes bij Calor Groot-Brittannië waren de voornaamste oorzaak van het goede bedrijfsresultaat. Gerekend in euro’s werd dit goede resultaat echter gedeeltelijk tenietgedaan door de verzwakking van het Britse pond. De Britse mededingingsautoriteit kwam recentelijk met instructies die het makkelijker moeten maken voor klanten om naar een andere leverancier over te stappen. Xxxxx onderzoekt de tevredenheid van haar klanten regelmatig en deze is

hoog. De hoop is dan ook dat wanneer overstappen eenvoudiger wordt, dit gunstig zal

uitpakken voor Calor. Het marketingteam van Calor loopt voorop in het vinden en introduceren van innovatieve LPG-toepassingen op het gebied van ruimte- en waterverwarming.

In Italië heeft Liquigas een sterke marktpositie opgebouwd die het bedrijf voortdurend consolideert door middel van strategische acquisities. De milde weersomstandigheden

resulteerden echter in lagere volumes dan verwacht, wat in combinatie met druk op de marges, met name in de flessengasmarkt, leidde tot een verslechtering van het bedrijfsresultaat en de

nettowinst. De achteruitgang van de Italiaanse economie had een negatieve invloed op het vertrouwen en de koopkracht van consumenten.

De nodige reorganisatieplannen zijn in gang gezet teneinde de concurrentiepositie en

productiviteit van het bedrijf te verbeteren. Liquigas is bezig met de implementatie van het

Energy Stores-concept, een franchiseformule van merkwinkels, met als doel een nauwere band met haar klanten te krijgen. Deze winkels zullen naast flessengas en apparaten van Liquigas

ook duurzame energieproducten zoals houtpellets gaan verkopen.

Primagas in Duitsland behaalde in 2008 solide afzetvolumes, ondanks de milde winter in het eerste kwartaal. De kernactiviteit van Primagas Duitsland ligt op de markt voor kleinschalig huishoudelijk tankgas en haar marktaandeel neemt hier toe, mede dankzij een aantal

acquisities. De financiële resultaten lieten een goede verbetering ten opzichte van 2007 zien. De Duitse mededingingsautoriteit, het Bundeskartellamt, heeft de LPG-sector doorgelicht.

Aan meerdere spelers op de LPG-markt zijn flinke boetes opgelegd, zo ook aan Primagas. Het bedrijf is tegen deze beslissing in beroep gegaan.

In 2008 raakte de Republiek Ierland in recessie. Dit bemoeilijkte de inspanningen van Calor om nieuwe klanten in de verwarmingssector voor woonhuizen te werven vanwege een serieuze

afname van het aantal nieuwbouwwoningen. Xxxxx richtte zich op het uitbouwen van haar

positie in de commerciële en industriële marktsegmenten. Daarnaast zal het bedrijf zich blijven herpositioneren en aansluiting zoeken bij nieuwe technologieën en duurzame energievormen

om ervoor te zorgen dat LPG zijn aandeel in de Ierse energiemix behoudt. In Noord-Ierland

ging enige grote tankgasafzet met lage marges verloren door de opkomst van aardgas. Dit is grotendeels te wijten aan de nieuwe Interconnector-aardgaspijplijn die Noord-Ierland met

de Republiek Ierland verbindt. Het jaarresultaat was goed, mede dankzij een aantal kosten- rationalisatieprogramma’s.

In de Benelux lag onze focus op klantsegmentatie teneinde meer doelgerichte verkoop- en marketinginitiatieven te realiseren. Er wordt actie ondernomen om de Belgische markt voor

autogas nieuw leven in te blazen. De administratieve processen van de onderneming werden doorgelicht en gerationaliseerd. Het resultaat over het jaar was goed en liet een aanzienlijke verbetering ten opzichte van het 2007 zien. De Oostenrijkse LPG-markt is klein en

concurrerend. Op de verwarmingsmarkt is sprake van een trend richting centrale verwarming uit biomassa, en warmtepompen. Primagaz Oostenrijk breidde haar marktaandeel op de markt voor hybride LPG- en duurzame verwarmingssystemen uit. De Deense, Zweedse en recentelijk overgenomen Noorse activiteiten werden door SHV Gas ondergebracht bij Primagaz

Denemarken. Het integratieproces verliep soepel en de resultaten waren bevredigend.

Primagaz heeft een bescheiden positie op de Spaanse LPG-markt, die gedomineerd wordt door Repsol. Toch wist de onderneming haar positie op de markt voor kleinschalig tankgas te verbeteren. De resultaten waren naar tevredenheid.

De activiteiten in Centraal-Europa hebben opnieuw een competitief jaar achter de rug.

Ondanks de hevige concurrentie wisten Xxxxxx in Polen en Primagaz in Hongarije hun

resultaten ten opzichte van het voorgaande jaar aanzienlijk te verbeteren. De verbetering van de Poolse resultaten was deels te danken aan de overname van NEN halverwege het jaar.

SHV Gas nam in 2008 ook nog de flessengasactiviteiten van de Roemeense distributeur Crimbo Gas over. Hiermee zette SHV haar eerste stappen op de Roemeense LPG-markt. Het management van de Roemeense activiteiten is ondergebracht bij die in Hongarije.

Butan Plin in Slovenië presteerde opnieuw naar tevredenheid en bouwde haar positie in

huishoudelijk en commercieel tankgas uit. De overige activiteiten in de Balkan, in Bosnië en Kroatië, laten geringe groei zien als gevolg van de aanbodbeperkingen vanuit de lokale

raffinaderij. De vooruitzichten hier zijn beperkt. De marktomstandigheden in Tsjechië bleven moeilijk, maar Probugas in Slowakije boekte bevredigende resultaten die in lijn bleven met het niveau van de voorgaande jaren.

In Turkije leidde de penetratie van gesubsidieerd aardgas tot een daling van de LPG-afzet van tank- en flessengas in 2008. Ipragaz breidde hierop de distributie van LNG aan grote

industriële en commerciële gebruikers, waarvan vele de overstap van LPG maakten, agressief uit. De markt voor LNG maakte in 2008 een gezonde groei door. Door het wegvallen van

subsidies en de groei van de markt als geheel stijgt de prijs van aardgas. Dit zal de concurrentiepositie van LPG verbeteren. Zowel Ipragaz als Bizimgaz, de twee

dochterondernemingen van SHV Gas in Turkije, streefde naar verbetering van het

marktaandeel. Beide bedrijven leggen de nadruk op efficiency en campagnes op het gebied

van klantenservice, met als doel de klantenbinding te versterken. De Turkse activiteiten maken een belangrijk deel uit van het resultaat van SHV Gas. De totale resultaten in Turkije waren,

ondanks een lichte daling ten opzichte van het vorige jaar, zeer bevredigend gezien de marktomstandigheden in 2008 en de devaluatie van de Turkse munt.

In Brazilië is SHV Gas zeer actief in het ontwikkelen van het nog steeds groeiende markt- segment voor kleinschalig tankgas voor huishoudelijk en commercieel gebruik. Het bedrijf

kreeg echter in de huishoudelijke flessengasmarkt, die meer dan 80% van het totale markt-

volume uitmaakt, te maken met zeer sterke prijsconcurrentie van alle grote spelers. Hierdoor werden de marges van de flessengasactiviteiten ernstig aangetast en verslechterde het totale resultaat van het bedrijf over 2008. SHV Gas Brazilië blijft verbeteringen doorvoeren in haar

distributiestrategie voor de flessengasmarkt. Het bedrijf streeft ernaar zo veel mogelijk direct aan afnemers te leveren en het gebruik van tussenpersonen in de logistieke keten waar

mogelijk te beperken. De mededingingsautoriteiten in Brazilië hebben distributeurs van LPG in meerdere regio’s boetes opgelegd, waaronder in sommige gevallen aan SHV Gas Brazilië. De onderneming is tegen deze boetes in beroep gegaan.

De voornaamste activiteiten van SHV Gas in Azië vinden plaats in China, waar in 2008 ten

opzichte van het voorgaande jaar een flinke verbetering van het resultaat werd gerealiseerd.

De afzetvolumes kwamen echter onder druk in de tweede helft van het jaar door de

verslechterde economische situatie in de verwerkende industrie. Hierdoor ontstonden er enige problemen met het innen van vorderingen. Gedurende 2008 boekte SHV Gas China aanzienlijke vooruitgang met het integreren van haar verschillende joint ventures in de Pearl River Delta. Dit behelsde het centraliseren van belangrijke functies en het inrichten van de verkooporganisatie op basis van specifieke marktsegmenten. Ook werd het personeelsbeheer verder

geprofessionaliseerd. Het behoud van medewerkers in het middenkader en senior management is hoog, ondanks een uitdagende arbeidsmarkt. De integratie van de overgenomen activiteiten in Sjanghai verliep soepel en er werden bevredigende resultaten behaald. Verdere

groeimogelijkheden worden onderzocht.

SHV Gas India wordt nog steeds gehinderd door overheidsbeleid, dat olieproducerende staatsbedrijven, die zich bezighouden met de distributie van LPG-flessengas, subsidieert

en buitenlandse partijen daarvan uitsluit. SHV Gas India blijft zich daarom richten op haar commerciële en tankgasactiviteiten. De onderneming houdt zich actief bezig met de

ontwikkeling van een franchiseformule voor autogas, en hierin werd voortgang geboekt.

In een moeilijke omgeving wist het bedrijf zeer bevredigende operationele resultaten te boeken. Het zakelijke klimaat in Pakistan was ook moeilijk, als gevolg van de beperkte beschikbaarheid van lokale productie die gunstiger geprijsd is dan import. Het management reorganiseerde om de kosten te verlagen en de operationele infrastructuur te rationaliseren. Dit leidde ertoe dat

de resultaten onder zware omstandigheden ruim boven verwachting lagen. Liquigaz in de Filippijnen behield haar focus op het uitbouwen van haar activiteiten op het gebied van

industrieel en commercieel tankgas. Daarnaast richtte het bedrijf zich op de verkoop van autogas en zijn groothandelsactiviteiten, die geconcentreerd zijn rondom de import- en

opslagterminals in Bataan. Door de moeilijke marktomstandigheden viel het resultaat lager uit dan in het voorgaande jaar.

Makro

Makro is een zelfbedieningsgroothandel die food- en non-foodproducten aanbiedt aan zakelijke klanten. De winkels variëren in oppervlakte tussen de 4.000 m2 en 12.000 m2.

Onder haar klanten bevinden zich kleine en middelgrote onafhankelijke detailhandelaren, hotels, restaurants en professionele cateraars. Deze klanten hebben behoefte aan

kwaliteitsproducten, continuïteit in het aanbod en voorradigheid, en scherpe prijzen.

Omdat haar klanten vaak zelf dienstverlenende ondernemers zijn, is het doel van Makro om uitstekende klantenservice te bieden. In 2008 werd in verscheidene landen waar Makro actief is, gewerkt aan de ontwikkeling van een bezorgdienst voor horecaondernemingen in het

topsegment.

Het Makro-concept biedt producenten van food- en non-food-consumentengoederen met een hoge omloopsnelheid een zeer efficiënte toegang tot hun markten. De opkomst van cross-

dockingfaciliteiten heeft de efficiëntie van de distributie verder geoptimaliseerd en tegelijkertijd gezorgd voor lagere logistieke kosten en verbeterde beschikbaarheid van producten in de

winkels. Het bedrijf beraadt zich continu op verdere mogelijkheden om de efficiëntie te

verbeteren en het marktaandeel te vergroten, en hier profiteren zijn leveranciers ook van.

Makro heeft een uitstekende uitgangspositie voor verdere groei en wil zijn activiteiten waar mogelijk verder uitbreiden door het openen van nieuwe winkels, het doen van acquisities, en

voortdurende renovatie van bestaande winkels. Het bedrijf heeft geïnvesteerd in grondposities om zich te verzekeren van geschikte locaties voor nieuwe winkels en blijft op zoek naar

aanvullende nieuwe locaties.

In haar streven de positie van voorkeursleverancier in te nemen voor de klanten in haar doelgroep past Makro het food- en non-foodaanbod continu aan. Hoewel in 2008

verbeteringen zijn aangebracht blijft het non-foodsegment commercieel gezien de grootste uitdaging. De concurrentie is hier fors, mede door het snel veranderende assortiment van concurrenten zoals hypermarkten en category killers.

Het verbeteren van de relatie met de klant blijft voor Makro een prioriteit. In 2008 zijn in alle

landen gespecialiseerde teams gevormd en getraind. De eerste resultaten van deze teams zijn veelbelovend. Zo is in Thailand zowel de klantenbinding, de bezoekfrequentie als de

gemiddelde besteding per transactie verbeterd.

Het expansieprogramma in Zuid-Amerika verloopt voorspoedig. Er zijn in 2008 zestien nieuwe winkels geopend en Makro exploiteert per jaareinde in totaal 124 winkels in de regio. Verder werd de beslissing genomen om de Makro-formule op de Peruaanse markt te introduceren.

Het senior managementteam voor het nieuwe Makro Peru is benoemd en de werving van het personeel is gaande. De opening van de eerste Makro in Lima is gepland voor halverwege

2009.

Het regionale kantoor van Makro Zuid-Amerika is gedurende het jaar flink versterkt ten behoeve van het expansieprogramma en de ondersteuning van de individuele bedrijven, waarbij onder andere de interne controle is verbeterd.

Over het algemeen werden in Zuid-Amerika prima resultaten gerealiseerd in 2008. In de lokale valuta lag het resultaat in alle landen hoger dan in 2007. Het resultaat in euro’s werd gesteund door een boven verwachting sterke Venezolaanse bolivar, die de zwakkere Braziliaanse real

meer dan compenseerde.

Makro Argentinië heeft een sterk jaar achter de rug waarin de omzetgroei op like-for-like-basis ruim boven de inflatie lag. Vier nieuwe Makro-winkels openden de deuren. De in Buenos Aires gelanceerde bezorgdienst aan horecaklanten in het topsegment breidde zich verder uit.

De resultaten van de nieuwe winkels waren veelbelovend en alle bestaande winkels waren

winstgevend. Verontrustend is de toenemende mate van overheidsingrijpen in het Argentijnse bedrijfsleven. Voorbeelden hiervan zijn het stijgende aantal producten dat onderworpen is aan een door de overheid vastgestelde maximumverkoopprijs, toenemende import- en export-

beperkingen, verplichte loonsverhogingen en de nationalisatie van pensioenregelingen. Deze maatregelen hebben de operationele kosten van de onderneming flink doen stijgen. Tegen het einde van het jaar werden overeenkomsten getekend voor de overname van twee lokale

zelfbedieningsgroothandels. Een van deze bedrijven, handelend onder de naam Basualdo,

is een groothandel met vier winkels gespecialiseerd in de distributie van industriële en

huishoudelijke schoonmaakproducten en parfumerie. Xxxxxxxx heeft een prima reputatie en een interessant bedrijfsmodel en zal naar verwachting een solide fundament vormen voor de verdere ontwikkeling van deze marktniche. De transactie is onderworpen aan de goedkeuring door de Argentijnse mededingingsautoriteiten en zal naar verwachting in de eerste helft van 2009 worden afgerond. De tweede overeenkomst betreft een groothandel met twee winkels

vergelijkbaar met de Makro-formule.

De omzetgroei bij Makro Brazilië, op like-for-like-basis, lag ondanks een verbetering ten

opzichte van het voorgaande jaar onder het niveau van de inflatie. Het resultaat in euro’s werd verder negatief beïnvloed door een verzwakte Braziliaanse real. Een aantal belangrijke

leveranciers besloot zich op alternatieve distributiekanalen te richten voor de verkoop van hun producten. Het management heeft echter een gedetailleerd actieplan opgesteld om het verlies van deze omzet te compenseren en de resultaten over de hele linie te verbeteren. Dit plan richt zich op het verbeteren van de verkoopmix en het beheren en uitbouwen van klantrelaties,

het introduceren van cross-dockingfaciliteiten ten behoeve van een verbeterde logistiek, en het optimaliseren van de interne processen. In 2008 zijn acht nieuwe winkels geopend en de

eerste resultaten zijn veelbelovend. Hiermee komt het totaal aantal winkels per jaarultimo uit op 65. Voor een aantal winkels die onder de maat presteren zijn gedetailleerde plannen

uitgewerkt ter verbetering van de resultaten. Uitbreiding van de activiteiten zal ook in 2009 en daarna worden voortgezet en locaties voor nieuwe winkels zijn reeds verkregen. Er is een

uitgebreid wervings- en traineeprogramma van start gegaan met als doel de nieuwe winkels te kunnen voorzien van voldoende geschikte medewerkers op alle niveaus. Daarnaast wordt momenteel een bezorgdienst met toegevoegde waarde voor geselecteerde horecaklanten in

het topsegment geïntroduceerd. Makro lanceerde bovendien samen met de IBI bank een eigen creditcard voor haar klanten.

Makro Colombia presteerde naar tevredenheid en alle winkels boekten positieve resultaten.

Gedurende het jaar werden drie winkels geopend, waarvan de prestaties naar verwachting zijn.

In Bogotá gaven de autoriteiten eindelijk toestemming voor de projectontwikkeling van een

winkelcentrum op ongebruikte grond van een van de Makro-winkels in het zuiden van de stad.

De operationele kostenstructuur krijgt aandacht en met de omzetontwikkeling van de eigen merken wordt vooruitgang geboekt. Tegen het einde van het jaar werd een overeenkomst

bereikt over het verkrijgen van de aandelen van de minderheidspartners in Makro Colombia, waarmee het belang van SHV in het bedrijf zal toenemen van 56,6% naar 100%.

In 2008 presteerde Makro Venezuela opnieuw zeer goed in lokale valuta en de resultaten omgerekend in euro’s lieten een stijging zien ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit

resultaat werd behaald ondanks moeilijke en volatiele marktomstandigheden. De product- aanvoer bleef namelijk hinder ondervinden van de toegenomen importbeperkingen en

prijsmaatregelen opgelegd door de Venezolaanse regering. De resultaten van alle 28 winkels in Venezuela waren positief, waaronder die van de gedurende het jaar geopende vestiging.

Xxxxx’x zijn kleine gemakswinkels in Venezuela gericht op klanten met lage inkomens.

Het bedrijfsmodel van Mikro is gedurende het jaar verder ontwikkeld met de opening van

zeven nieuwe winkels, waarmee het totaal op tien komt. De managementstructuur van Mikro is versterkt, nieuwe bedrijfssoftware is geselecteerd en het management is momenteel bezig met het selecteren van een stand-alone cross-dockingoplossing voor Mikro. De resultaten

van de Mikro-activiteiten ontwikkelen zich volgens plan.

In 2008 consolideerde Makro Thailand de twaalf in 2007 geopende winkels en werd de selectie en ontwikkeling van nieuwe locaties voortgezet teneinde in het komende jaar opnieuw te

kunnen uitbreiden. Het jaar begon goed maar de resultaten liepen vanaf juni terug als gevolg van de politieke situatie en de wereldwijde economische crisis. Deze twee factoren hadden beide hun weerslag op de Thaise toeristenindustrie, welke een belangrijke pijler is van de

economie van het land. Het Thaise management reageerde op deze situatie met forse verkoop- en marketingcampagnes gericht op omzetgroei. Het programma voor het beheren en

ontwikkelen van klantrelaties levert een steeds belangrijker bijdrage aan de bedrijfsvoering.

Deze activiteiten waren succesvol en de resultaten over het hele jaar waren volledig in

overeenstemming met de verwachtingen. Het jaar 2008 zag eveneens de lancering van Xxxxx’x geavanceerde cross-dockingdistributiecentrum voor gekoelde en bevroren producten.

Ook is de bouw van een nieuw modern distributie- en cross-dockingcentrum voor dry-food en non-food van start gegaan.

Siam Food Services in Thailand verminderde in 2008 haar afhankelijkheid van de bulkverkoop van producten met lage marges en verving deze met een assortiment premiumproducten en

-merken. De faciliteiten van Siam Food Services werden daarnaast uitgebreid met showrooms, trainingsfaciliteiten en een demonstratiekeuken die zullen worden ingezet om horecaklanten

aan te trekken.

Volgend op de voltooiing van het programma van schaalverkleining in Azië werd de

managementstructuur van Makro Azië ontmanteld. Makro Thailand rapporteert vanaf begin 2009 direct aan SHV Holdings.

NPM Capital

NPM Capital richt zich op het innemen van een voorkeurspositie als investeringspartner van private equity voor succesvolle ondernemers, die over het algemeen actief zijn in middelgrote Nederlandse en Belgische bedrijven. De ondernemingen waarin NPM Capital investeert,

hebben over het algemeen een investeringswaarde van maximaal € 500 miljoen. Het beoogde rendement op de investeringsportefeuille is minimaal 15%. Verschillende participaties van NPM Capital zijn marktleider, of staan op het punt dat te worden, in de sectoren waarin zij actief

zijn. Voor de ondernemingen in de portefeuille is kritische massa cruciaal om kosten-

concurrerend te opereren en een rendabel platform te kunnen creëren voor de ontwikkeling

en marketing van producten en diensten. NPM Capital ondersteunt de groeiambities van deze ondernemers met kennis, financiering en toegang tot haar netwerk.

De sterke positie van NPM Capital in de Nederlandse markt voor private equity wordt

ondersteund door haar solide reputatie als een actieve aandeelhouder met langetermijnvisie. Het risico wordt verminderd door de belangen van aandeelhouders en management op elkaar af te stemmen. De vertegenwoordigers van NPM Capital in de Raad van Commissarissen van de ondernemingen in de portefeuille worden geselecteerd op basis van hun specialistische

kennis en vermogen om waardecreatie binnen het bedrijf te ondersteunen.

NPM Capital maakt zich nu meer dan ooit sterk voor het realiseren van operationele

verbeteringen binnen haar investeringen. Het creëren van aandeelhouderswaarde in de

ondernemingen binnen de portefeuille wordt mede mogelijk gemaakt door de uitwisseling van kennis op het gebied van operationele efficiëntie en kwaliteitsverbetering. Op deze manier

hebben meerdere investeringen aanzienlijke resultaatverbeteringen weten te behalen.

Het jaar 2008 was buitengewoon voor alle industrieën maar met name voor de financiële sector, inclusief private equity. Door de kredietcrisis kwam de verstrekking van schuld-

financiering bijna volledig tot stilstand en ook daalden de mogelijkheden om uit bestaande

participaties te stappen tot historisch lage niveaus. Hoewel de neergang al in de tweede helft van 2007 was ingezet en de negatieve impact op de private-equitymarkt was verwacht, was de omvang van de schok die de wereldeconomie in de tweede helft van 2008 te verduren

kreeg niet voorzien. Gezien de aard van de activiteiten van NPM Capital hadden al deze

ontwikkelingen serieuze gevolgen voor het financiële resultaat. Daarnaast zal de malaise wel leiden tot meer realistische prijsvorming, hoewel door de beperkte mogelijkheden om met

vreemd vermogen te financieren het aandeel van eigen vermogen in nieuwe investeringen zal stijgen.

In 2008 breidde NPM Capital de portefeuille enkel uit door te investeren in bestaande

participaties. Dit varieerde van het verstrekken van groeikapitaal tot het verhogen van NPM’s belang in deze ondernemingen. NPM Capital versterkte haar belang in Vanderlande Industries door middel van een overeenkomst waarmee een belangrijke aandeelhouder werd uitgekocht,

waardoor NPM Capital een ruime meerderheidspositie verkreeg. Ook het belang in Hertel werd uitgebreid. Deze onderneming werd voorzien van groeikapitaal voor de uitvoering van een

ambitieus groeiplan. Verder verstrekte NPM Capital vermogen aan Continental Bakeries, ten

behoeve van de overname van Xxxxxxxxxxxx, een producent van traditionele Zweedse biscuits. Ook werd groeikapitaal verstrekt aan Neerlands Glorie, Harting-Bank en Abird.

Hoewel de marktomstandigheden in 2008 minder gunstig waren dan in 2007, stapte NPM

Capital met succes uit drie ondernemingen. De Driessen Aerospace Group werd verkocht aan het Franse Zodiac en Vegro werd overgenomen door de Deense multinational Solar.

De aandelen van NPM Capital in TCN werden verkocht aan de medeaandeelhouder, maar NPM Capital heeft nog wel een leningovereenkomst met het bedrijf. Bodycare, waarin NPM Capital een belang had, werd helaas geliquideerd gedurende het jaar, ondanks eerdere steun om de

onderneming te laten groeien.

Het afstoten van de ondernemingen in de SmallCap-portefeuille is versneld en loopt nu voor op schema. NPM Capital verwacht dat het desinvesteringsprogramma van de SmallCap-

belangen eind 2009 zal zijn afgerond.

Xxxx

Xxxx is een actieve investeerder, als non-operator, in joint ventures voor de exploratie,

ontwikkeling en productie van olie en gas. De onderneming richt zich primair op de Noordzee, met aandelenbelangen in zo’n 44 ventures in Nederlandse en Britse velden.

Dyas heeft tevens een belang van 23% in Delta Hydrocarbons met posities in de evaluatie, ontwikkeling en productie van velden in Argentinië, Hongarije, Tunesië en Nederland.

Deze activa vertegenwoordigen de eerste en enige investeringen van Delta tot op heden.

Daarnaast heeft Xxxx een belang van 10% in Capricorn, het investeringsvehikel voor exploratie van Cairn Energy. Capricorn heeft exploratieposities in Bangladesh, Groenland, Nepal en

Tunesië.

De doelstelling van Xxxx is om minimaal het huidige niveau van haar olie- en gasreserves in de Noordzee te handhaven door de acquisitie van ontwikkelings- en productieactiva en selectieve exploratie van nieuwe velden.

In 2008 steeg de olieprijs tot een recordhoogte van USD 147 per vat, om vervolgens tegen het einde van het jaar in te zakken tot USD 35-40 per vat. De Nederlandse gasprijs, die is

gebaseerd op een complexe formule van productprijzen en valutabewegingen, liet het gehele jaar een stijgend verloop zien. Doordat er echter een vertraging in deze berekening zit, zal de prijs van gas in 2009 gaan zakken. De gasprijzen in het Verenigd Koninkrijk waren minder

volatiel dan de olieprijzen, maar toch werd gas verhandeld tegen prijzen die ten opzichte van 2007 neerkwamen op een verdubbeling van de gemiddelde prijs.

Dyas breidde in 2008 haar reserves in de Noordzee uit, zowel door de ontwikkeling van

aanvullende reserves in bestaande velden als de acquisitie van aandelen in joint ventures in de Rijn en Janice & Xxxxx-xxxxxx. De meest significante investering betrof een belang in de

activa van Ithaca, dat eind 2008 werd verworven. Daarnaast nam Xxxx deel aan verscheidene andere biedingen in de Noordzee. Maar doordat de onderneming niet bereid was het risico te nemen de activa te waarderen op prijsniveaus in een markt waar olieprijsstijgingen werden

verwacht tot USD 200 per vat, waren deze biedingen niet succesvol. De acquisities die

plaatsvonden waren dan ook tegen prijzen die aanzienlijk onder de gangbare marktprijs in het eerste halfjaar lagen. Desondanks daalde de olieprijs ultimo 2008 toch nog onder het

door Xxxx bij het verwerven van de activa veronderstelde prijsniveau. Echter, gezien de lange- termijnproductieprofielen van de overgenomen activa, zal dit naar verwachting niet tot

problemen leiden.

Delta Hydrocarbons zag haar marktwaarde flink dalen als gevolg van matige operationele resultaten binnen een aantal van de verkregen posities.

Het programma van exploratieboringen van Capricorn in Bangladesh was teleurstellend en werd vervolgens deels afgestoten. Daarentegen heeft Xxxxxxxxx wel met succes een flinke positie opgebouwd in de exploratierechten voor de kust van Groenland.

In het Verenigd Koninkrijk presteerden onze deelnemingen Buzzard en Enoch gedurende het

hele jaar zeer goed. Ook de gasvelden in het Nederlandse A&B-blok boekten goede resultaten in hun eerste productiejaar. Kort samengevat, zorgden de recordhoge productprijzen en sterke productievolumes voor een goed resultaat voor Dyas over 2008.

Mammoet

Mammoet heeft internationaal een solide reputatie opgebouwd als eersteklasdienstverlener op het gebied van complex en zwaar hijswerk en transportprojecten. Daarnaast staat de

onderneming bekend bij alle grote spelers in verschillende sectoren als een betrouwbare en innovatieve aanbieder van tijdige, veilige en consistente oplossingen. De onderneming realiseerde in 2008 een gestaag groeitempo en investeerde grootschalig in een scala van

geavanceerd materieel ter gedeeltelijke vervanging en modernisering van de huidige vloot en ter verbetering van de totale operationele capaciteit. Ook vonden een aantal strategische

acquisities plaats, waaronder activa van het Nederlandse Convoi en Latta Crane Hire in Ontario, Canada. Beide acquisities droegen aanzienlijk bij aan de verbeterde positie van

Mammoet in deze belangrijke regio’s en zij werden gedurende het jaar succesvol geïntegreerd.

De activiteiten van Mammoet bestaan uit zowel nieuwe projecten als onderhoudscontracten voor reeds bestaande faciliteiten en installaties. De omzet en het bedrijfsresultaat worden

gegenereerd door activiteiten die overal ter wereld plaatsvinden en de onderneming is op alle continenten aanwezig.

Gezien de groei van de onderneming en de absolute eis dat er consequent op een hoog niveau wordt gepresteerd, besteedt Mammoet continu uitgebreid aandacht aan de werving, training

en ontwikkeling van haar mensen, die er uiteindelijk voor zorgen dat Mammoet zich van de concurrentie onderscheidt. Management en toezichthouders stimuleren en bewaken een

cultuur waarin veiligheid en uitmuntendheid vooropstaan en klanttevredenheid immer gewaarborgd is.

Daarnaast beoogt Mammoet binnen het dienstenaanbod haar activiteiten en klantenbestand zo veel mogelijk te diversifiëren. Dit wordt bereikt door investeringen over een overeengekomen materieelprofiel te spreiden, zodat verschillende werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd.

Bovendien worden de benodigde talenten ontwikkeld om bij de uitvoering van projecten de klant een uitgebreide dienstverlening met toegevoegde waarde te kunnen bieden.

Mammoet Salvage is een van de activiteiten waar de komende jaren groei wordt nagestreefd. De onderneming bouwt aan een solide reputatie op dit zeer specialistische werkterrein.

Het installeren van apparatuur voor de opwekking van duurzame energie is eveneens een

veelbelovende activiteit. Voorlopig blijven de sectoren petrochemie en elektriciteit echter nog duidelijk de grootste bron van omzet en winst.

De resultaten in 2008 waren goed en alle regio’s voldeden aan de verwachtingen. Tegen het einde van 2008 waren de eerste tekenen van annulering en uitstel van orders zichtbaar.

Er is enige onzekerheid over de hoeveelheid werk in het huidige en verwachte economische klimaat. Desalniettemin was de orderportefeuille per jaareinde goed gevuld.

Duurzame energie

Gedurende het eerste halfjaar van 2008 werd de duurzame energiesector nog altijd breed gesteund in economische, milieu- en politieke kringen. Tijdens de tweede helft van het jaar werden echter de economische neergang en de kredietcrisis op de financiële markten

zichtbaar. Dit resulteerde in een uitgesproken daling in de activiteiten en waarderingen van duurzame energiebedrijven. Bovendien deden zich minder nieuwe ontwikkelingen voor in

projecten op het gebied van duurzame energie als gevolg van de verminderde beschikbaarheid en hogere kosten van krediet. Hoewel de onderliggende economische factoren en

groeimogelijkheden van duurzame energie onveranderd sterk blijven, loopt de ontwikkeling van de sector op de korte termijn vertraging op door de combinatie van het ongunstige

economische klimaat van dit moment, de lage olie- en gasprijzen en de beperkte beschikbaarheid van krediet.

The Clean Energy Company (TCEC) heeft de ambitie uit te groeien tot een toonaangevende internationale leverancier van gedistribueerde duurzame energie (verwarming, koeling en

elektriciteit) aan huishoudens, kleine en middelgrote industriële en commerciële klanten en de publieke sector (stadsverwarming). De onderneming bevindt zich echter in een zeer pril stadium, zowel wat betreft schaal als ontwikkeling. De jaarresultaten zullen wederom

aanloopverliezen laten zien, hetgeen in lijn is met de verwachting.

In haar dienstverlening aan huishoudens zal TCEC zichzelf positioneren als een detailhandelaar van hoogwaardige houtpellets. Voor haar industriële en commerciële klanten en de publieke

sector zal TCEC de rol van warmteleverancier op zich nemen en zich bezighouden met het

investeren in en exploiteren van kleinschalige duurzame energiesystemen en de verkoop van de opgewekte energie op basis van langetermijncontracten met klanten.

In 2008 investeerde TCEC in de bedrijven Energie Contracting Bio-energie (ECB) en Conness, en realiseerde daarmee een platform voor groei in Duitsland en Oostenrijk, twee belangrijke

markten voor duurzame energie. ECB is een onafhankelijk biomassa-energiebedrijf in Duitsland dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van warmtekrachtkoppeling uit biomassa en de

productie van houtpellets, en optreedt als warmteleverancier voor grotere industriële en commerciële klanten. Conness is een klein Oostenrijks energiebedrijf met ervaring in de

levering van biomassawarmte voor kleine en middelgrote industriële en commerciële klanten.

In Ierland lieten de houtpelletactiviteiten van Balcas ondanks een warme winter flinke

groeicijfers zien. Er werd in Schotland goede vooruitgang geboekt met de ontwikkeling van een nieuwe centrale voor warmtekrachtkoppeling en een faciliteit voor de productie van

100.000 ton houtpellets per jaar. Deze zullen naar verwachting halverwege 2009 in gebruik worden genomen. Dit project is een belangrijke stap voorwaarts in de verdere ontwikkeling van de activiteiten van Balcas op het gebied van duurzame energie. De houtverwerkings- activiteiten van Balcas hebben daarentegen een moeizaam jaar achter de rug.

Green Fuels Energy, makelaar van biomassa, blijft zich ontwikkelen en richt zich op de vraag naar co-firing van grootschalige Europese nutsbedrijven.

In 2008 nam SHV deel aan de herkapitalisatie van Econcern waardoor het minderheidsbelang in de onderneming toenam tot 40%. Rabobank en Delta Lloyd hebben samen 10% van de

aandelen van de onderneming in handen. De overige aandelen van de onderneming zijn in het bezit van het management en huidige en voormalige medewerkers van het bedrijf.

Econcern is via haar verschillende divisies betrokken bij de ontwikkeling van grootschalige

projecten in de sectoren voor zonne- en windenergie en biomassa. Daarnaast geeft het bedrijf advies aan overheden en bedrijven, en is hij actief in het op de markt brengen van innovaties op het gebied van duurzame energieoplossingen. Gedurende het jaar werkte Xxxxxxxx verder aan de ontwikkeling van haar verschillende activiteiten. De onderneming legde de laatste hand aan twee grote windprojecten in Nederland die ondertussen zijn begonnen met het produceren van elektriciteit.

De financiële resultaten van het bedrijf zullen naar verwachting sterk dalen. Het financieren van de bestaande grootschalige wind- en zonne-energieprojecten met projectgebonden lang vreemd vermogen is nu veel moeilijker. Hierdoor zal de financiële afronding van een aantal

projecten vertraging oplopen.

Financiële

ontwikkelingen

Omzet

In 2008 kwam de totale netto-omzet uit op € 11,3 miljard vergeleken met € 15,2 miljard in

2007. Doordat The Xxxxx X. Xxxxxx Company, onze Amerikaanse dochteronderneming actief in de metaalrecycling, Makro Indonesië en Makro Pakistan in 2008 werden verkocht, evenals

Makro Filippijnen en Makro China in 2007, is € 4,6 miljard aan omzet overgedragen aan de betreffende nieuwe eigenaren, en dus niet langer opgenomen in de cijfers voor 2008.

Bovendien leidde de waardedaling van een aantal buitenlandse valuta ten opzichte van de euro tot een negatief omrekeningsresultaat van € 994 miljoen. Gecorrigeerd voor deze effecten

steeg de omzet met 16% ten opzichte van vorig jaar. De totale retailverkopen van LPG door SHV Gas lagen in 2008 3% hoger dan in het voorgaande jaar. In West- en Centraal-Europa groeiden de volumes met respectievelijk 2% en 8%. In Turkije ging enige afzet verloren aan LNG. De volumes in Brazilië stegen slechts licht. In Azië werd 8% meer LPG verkocht, met

name in China. Bij Makro Zuid-Amerika werden in Argentinië en Colombia op like-for-like basis

omzetstijgingen behaald die boven de inflatie lagen. In Brazilië en Venezuela lag de

vergelijkbare omzetstijging rond het niveau van de inflatie. Bij Makro Thailand steeg de

vergelijkbare omzet ruim boven de inflatie. Mammoet, onze dochteronderneming actief in zwaar hijswerk en transport, heeft een goed jaar achter de rug en behaalde groei die ten

opzichte van 2007 in de dubbele cijfers liep. De gasverkopen van Dyas stegen in 2008 met ruim 25%. De totale hoeveelheid verkochte ruwe olie was bijna 10% hoger dan in 2007.

Doordat de gemiddelde olieprijs hoger lag dan in het voorgaande jaar steeg de geldswaarde van de omzet van Xxxx met ruim 35%.

Bedrijfsresultaat

De brutowinstmarges van SHV Gas lagen iets onder de niveaus van 2007 als gevolg van de

hoge inkoopprijzen en het feit dat de grootste omzetstijgingen werden gerealiseerd in gebieden met lagere marges, zoals Azië en Centraal-Europa. De kosten van SHV Gas zijn grotendeels

vast. De totale operationele kosten als percentage van de omzet daalden ten opzichte van 2007. Dit leidde tot een aanzienlijk beter bedrijfsresultaat in vergelijking met het voorgaande jaar. Makro Zuid-Amerika noteerde omzetstijgingen in lokale valuta bij gelijkblijvende

brutomarges ten opzichte van 2007. De kosten bleven binnen de perken, wat leidde tot een aanzienlijk verbeterd bedrijfsresultaat. De marges van Makro Thailand bleven gehandhaafd

op de niveaus van 2007. De bedrijfskosten als percentage van de omzet namen af, wat leidde tot een aanzienlijke stijging van het bedrijfsresultaat. Als gevolg van hoge volumes, een

gemiddelde prijs van ruwe olie in 2008 van boven de USD 100 per vat en hoge gasprijzen in het Verenigd Koninkrijk noteerde Dyas een bijzonder goed bedrijfsresultaat.

Bij Mammoet ging een belangrijke stijging van de netto-omzet gepaard met een significante stijging van de bedrijfskosten. Hierdoor bleef het bedrijfsresultaat ten opzichte van 2007

stabiel. The Clean Energy Company, een recent opgestarte activiteit op het gebied van duurzame energie, liet een bescheiden operationeel verlies zien.

Het totale bedrijfsresultaat kwam in 2008 uit op € 809 miljoen, een stijging van € 33 miljoen ten opzichte van het voorgaande jaar. Echter, gecorrigeerd voor een negatief netto valuta-

effect en de bedrijfsresultaten van gedesinvesteerde dochterondernemingen, steeg het totale bedrijfsresultaat met 29%. Dyas, SHV Gas en Makro leverden de grootste bijdrage aan deze stijging.

Financiële resultaten

Het renteresultaat ontwikkelde zich van een nettolast van € 34 miljoen in 2007 naar een nettobate van € 6 miljoen in 2008. Dit was voornamelijk het gevolg van een verbeterde

liquiditeit op holdingniveau door de desinvestering van dochterondernemingen. NPM Capital kreeg te maken met moeilijker marktomstandigheden, wat leidde tot een verminderd aantal desinvesteringen in vergelijking met 2007. Als gevolg hiervan daalden de totale opbrengsten uit financiële participaties van € 231 miljoen in 2007 tot € 122 miljoen in 2008.

Bijzondere baten en lasten

Onder de bijzondere baten en lasten voor 2008 valt onder andere de boekwinst op het afstoten van een aantal dochterondernemingen, zoals Makro Indonesië, Makro Pakistan en The Xxxxx

X. Xxxxxx Company, onze Amerikaanse metaalrecyclingdochter. De gerapporteerde boekwinst is gecorrigeerd voor voorzieningen voor aan potentiële kopers afgegeven garanties. Ook zijn

hieronder opgenomen de bijzondere waardeverminderingen van een aantal energiegerelateerde activa in Delta Hydrocarbons en Econcern als gevolg van veranderde marktomstandigheden.

Belastingen

De gemiddelde belastingdruk daalde van 28% in 2007 naar 15% in 2008. Dit was met name te danken aan de verbeterde resultaten in Nederland die verrekend konden worden met

aanwezige compensabele verliezen en de, fiscaal vrijgestelde, bijzondere baten en lasten, waaronder de boekwinst op gedesinvesteerde dochterondernemingen.

Winst

In vergelijking met 2007 steeg de totale winst met € 813 miljoen tot € 1.382 miljoen.

Gecorrigeerd voor de bijzondere baten en lasten kwam het rendement op het eigen vermogen uit op 25%. Zonder bijzondere baten en lasten bedroeg het rendement op het economisch

eigen vermogen, gecorrigeerd voor het effect van afgeboekte goodwill, 13%.

Vreemde valuta

Vele SHV bedrijven zijn actief in niet-eurolanden. Het converteren van de resultaten van deze activiteiten vanuit de vreemde valuta in kwestie naar euro’s leidt tot koersverschillen.

In 2008 steeg de euro in waarde ten opzichte van onder andere het Britse pond, de Braziliaanse real en de Turkse lira. Netto bedroeg het negatieve effect van alle valutaschommelingen op de winst van SHV € 47 miljoen.

Investeringen en desinvesteringen

De totale investeringen in operationele vaste activa bedroegen € 741 miljoen en overstegen daarmee de afschrijvingen met € 377 miljoen. De totale operationele kasstroom bedroeg

€ 1.053 miljoen. SHV Gas investeerde in flessen en tanks; dit betrof zowel vervangings-

investeringen als investeringen voor de ontwikkeling van nieuwe markten. SHV Gas deed

daarnaast kleinere investeringen die in de huidige LPG-activiteiten geïntegreerd zullen worden en verwierf nieuwe activiteiten in Roemenië en Noorwegen. De totale investeringen in LPG

kwamen in 2008 uit op € 306 miljoen. Makro Zuid-Amerika opende 16 nieuwe Makro-winkels: 8 in Brazilië, 4 in Argentinië, 3 in Colombia en 1 in Venezuela. Ook werden in Venezuela

7 winkels geopend op basis van het nieuwe Mikro-concept. Daarnaast vonden aanloop-

investeringen plaats om van Peru het vijfde Makro-land in Zuid-Amerika te maken. Na het openen van twaalf nieuwe winkels in 2007, waarvan tien in de tweede helft van het jaar,

opende Makro Thailand in 2008 geen nieuwe winkels. Wel vonden verdere investeringen in de huidige activiteiten plaats. De totale investeringen in Makro bedroegen € 153 miljoen.

Xxxx verkreeg een belang in de activa van Ithaca en bleef investeren in exploratie en de ontwikkeling van reeds verkregen olie- en gasreserves. Bij Dyas werd in totaal voor

€ 207 miljoen geïnvesteerd. NPM Capital deed geen significante investeringen in nieuwe

participaties maar investeerde wel € 93 miljoen in bestaande deelnemingen in de vorm van kapitaalinjecties of leningen. Daarnaast stootte NPM in 2008 haar belang in Driessen, TCN,

Arcomet en Vegro af. Een aanvullend belang in Vegro dat direct door SHV werd aangehouden werd eveneens verkocht. De totale positieve kasstroom als gevolg van de gedesinvesteerde dochterondernemingen van SHV en NPM bedroeg € 1.335 miljoen.

Financiering en liquiditeit

Gedurende 2008 losten SHV en haar dochterondernemingen in totaal een bedrag van

€ 138 miljoen af op de bestaande schulden. Een totaalbedrag van € 277 miljoen aan kort- en langlopende leningen werd aangetrokken. De totale liquiditeit ultimo 2008 bedroeg

€ 1.946 miljoen (ultimo 2007: € 859 miljoen). Het resultaat is een netto kaspositie van

€ 628 miljoen. Het totaalbedrag van de onherroepelijke kredietfaciliteit van € 800 miljoen bij een consortium van zeven banken blijft tot 2012 ter beschikking van SHV. Dit voorziet SHV van de nodige flexibiliteit om aanvullende investeringen in nieuwe en bestaande activiteiten te financieren.

Solvabiliteit

Eind 2008 bedroeg het groepsvermogen van SHV € 3.516 miljoen, een stijging van

€ 1.150 miljoen in vergelijking met 2007. SHV hanteert de regel dat betaalde goodwill op acquisities direct ten laste van het eigen vermogen wordt gebracht. In 2008 werd netto

€ 14 miljoen aan goodwill opnieuw aan het eigen vermogen toegevoegd. De gedurende 2008 ten laste van het vermogen betaalde goodwill werd ruimschoots gecompenseerd door de

goodwill gerealiseerd uit de transactie met The Xxxxx X. Xxxxxx Company die ten gunste van het eigen vermogen kwam. Een groot deel van het eigen vermogen werd geïnvesteerd in

landen met andere valuta’s dan de euro. In 2008 was het totale negatieve effect van de

omrekening van deze valuta’s naar euro’s, dat direct ten laste van het eigen vermogen kwam,

€ 36 miljoen. De solvabiliteitsratio, het groepsvermogen als percentage van totaalvermogen, kwam ultimo 2008 uit op 45% (2007: 33%).

Risicomanagement

Risico en onzekerheid bepalen elke zakelijke omgeving. Het nemen van risico is een essentieel onderdeel van ondernemen en een voorwaarde voor het behalen van een adequaat rendement.

De risico’s waar SHV mee te maken krijgt zijn strategisch, financieel, commercieel en

operationeel van aard, en daarnaast gerelateerd aan compliance en wet- en regelgeving.

De risico-omgeving waarin onze ondernemingen waarde creëren en inkomsten genereren wordt enerzijds bepaald door interne, commerciële en operationele risico’s, zoals de afhankelijkheid

van informatietechnologie en ons vermogen om vakkundige medewerkers te werven en

behouden, en anderzijds door een aantal externe risico’s die het gevolg zijn van onze interactie met derden. Naarmate de interne en externe dynamiek van de operationele omgeving van onze ondernemingen veranderen, veranderen ook de risico’s. Het continu beoordelen van de risico’s die wij lopen en het bepalen van de mate waarin deze aanvaardbaar zijn, is dan ook van

essentieel belang.

Binnen het decentrale bedrijfsmodel van SHV wordt het risicobeheer voor een belangrijk deel gedelegeerd aan het management van de bedrijfsonderdelen als integraal onderdeel van hun dagelijkse verantwoordelijkheden. SHV verwacht van haar dochterondernemingen dat zij

zowel de externe wet- en regelgeving als de interne grondslagen en richtlijnen naleven.

XXX houdt hierbij actief toezicht op de naleving en het beheer van risico’s en stelt duidelijke richtlijnen, bijvoorbeeld met behulp van een zelftest risicobeoordeling en een interne audit. Het management wordt geacht de specifieke risico’s te identificeren die hen zouden beletten de vastgelegde doelstellingen te behalen. Binnen een kader van centraal vastgestelde

beleidsrichtlijnen dient het management eveneens te bepalen in hoeverre deze risico’s

acceptabel zijn, en is het verantwoordelijk voor de ontwikkeling en beheer van een intern beheersingskader.

De voornaamste operationele en commerciële risico’s zijn de volgende:

– Het beheersen van gezondheids- en veiligheidsrisico’s is van het grootste belang voor de LPG-activiteiten. De resultaten van SHV Gas worden daarnaast beïnvloed door het weer, zoals een zachte of juist koude winter in de landen waar LPG gebruikt wordt voor

verwarming. Ook overheidsbeleid oefent invloed uit op de resultaten, bijvoorbeeld op het gebied van tarifering of het illegaal hervullen van gasflessen. De aankoopprijs van LPG fluctueert met de olieprijs en de notering is in Amerikaanse dollars. Het hieraan

gerelateerde productprijs- en valutarisico dient actief beheerd te worden met behulp van afdekkingsinstrumenten. Dit vindt, voor een groot deel, op centraal niveau plaats.

– De resultaten van Makro zijn in grote mate afhankelijk van de consumentenbestedingen en worden dus beïnvloed door de ontwikkeling en stabiliteit van de economieën waarin Makro opereert. Dit geldt in mindere mate voor de verkoop van levensmiddelen, die een groot deel uitmaken van de totale omzet van Makro. Actief beheer van het dervings- en verouderingsrisico van de voorraden heeft ook invloed op de winstcijfers. Hygiëne en

productveiligheid zijn essentieel. Het identificeren van geschikte locaties om nieuwe winkels te vestigen is buitengewoon belangrijk.

– Ten aanzien van NPM Capital geldt dat het gerealiseerde resultaat in hoge mate wordt

bepaald door de winstgevende verkoop van de bedrijven waarin geïnvesteerd is. Koop of verkoop wordt grotendeels ingegeven door het economische en financiële klimaat op een bepaald moment. Het gerealiseerde resultaat van NPM Capital kan daardoor door de jaren heen sterk fluctueren. Op lange termijn hangt het succes van NPM Capital af van het

vermogen om winstgevende investeringsmogelijkheden te identificeren, operationele

verbeteringen te initiëren, en belangen adequaat te beheren tot het moment van verkoop.

– De resultaten van Xxxx worden beïnvloed door de prijs van ruwe olie en de koers van de Amerikaanse dollar. Om deze risico’s te beperken, wordt een deel van de olie- en

gasproductie afgedekt evenals een deel van de hiermee samenhangende opbrengst in

Amerikaanse dollars. Als non-operator vertrouwt Xxxx met betrekking tot de veiligheids- aspecten van de olie- en gasproductie op de verscheidene operators waar zij mee

samenwerkt.

– Xxxxxxx’x activiteiten, bestaande uit zwaar hijswerk en transport, zijn qua winstgevend- heid afhankelijk van het investeringsklimaat in het algemeen en de segmenten civiele

techniek, elektriciteitscentrales en de olie- en chemische industrie in het bijzonder.

De conjunctuurrisico’s worden gespreid door actief te zijn in zowel de projectmarkt als de minder cyclische verhuurmarkt en bovendien in een aantal verschillende marktsegmenten.

Ook bij Mammoet is het beheersen van de gezondheids- en veiligheidsrisico’s van het grootste belang.

– Het succes van onze initiatieven op het gebied van duurzame energie is in belangrijke mate afhankelijk van de ontwikkelingen op de energiemarkten in het algemeen, de bereidheid

van overheden om duurzame energiebronnen te stimuleren als alternatief voor traditionele fossiele brandstoffen en de mogelijkheden om financiering rond te krijgen voor duurzame energieprojecten, gezien de huidige onrust op de financiële markten.

De winstgevendheid van SHV wordt verder nog beïnvloed door een aantal externe

risicofactoren. Politieke risico’s bestaan bijvoorbeeld wanneer wij activa bezitten in politiek

onstabiele landen. Ook overheidsinterventie kan nadelige gevolgen hebben voor ons resultaat. Verder valt nog te denken aan de effecten van inflatie, de rentestanden, en het beursrendement op de pensioenverplichtingen. Indien nodig zullen voor deze risico’s voorzieningen worden

getroffen.

Met betrekking tot rente- en valutarisico’s heeft SHV onderstaande beleidsrichtlijnen geformuleerd:

– Renterisico’s worden nauwkeurig gevolgd en beheerst door middel van instrumenten die in de markt beschikbaar zijn.

– Valutarisico’s op korte termijn worden afgedekt. Hiertoe wordt gebruikgemaakt van financiële instrumenten, zoals valutatermijncontracten, valutaswaps en opties.

– Valutarisico’s op langere termijn en politieke risico’s vloeien voort uit onze investeringen in verschillende landen en in verschillende valuta, en zijn daardoor afhankelijk van de

economische en politieke stabiliteit van deze landen. Deze langetermijnrisico’s worden in specifieke gevallen verminderd door middel van het aantrekken van lokale financieringen.

In de afgelopen jaren heeft SHV, in samenwerking met de externe accountant, een analyse

gemaakt van de verschillende risico’s waaraan onze activiteiten zijn blootgesteld en de manier waarop hiermee door onze bedrijven wordt omgegaan. Op basis hiervan zijn er in het

risicobeheer verbeteringen doorgevoerd. De laatste jaren is een zelftest risicobeoordeling als jaarlijkse procedure ingevoerd om het risicobewustzijn binnen onze organisatie te blijven

stimuleren. De externe accountant is betrokken bij de controle van de resultaten.

Ter versterking van ons interne beheersingskader is op holdingniveau een interne auditfunctie opgezet. De interne bedrijfsaccountant ziet erop toe dat de integriteit en effectiviteit van het

interne beheersingskader in stand worden gehouden en dat voortdurend verbeteringen worden aangebracht door frequente, onafhankelijke, objectieve en kritische beoordelingen, evenals een gedisciplineerd proces voor de evaluatie en bewaking van corrigerende maatregelen.

Teneinde juridische controle beter in de onderneming te verankeren en het compliancerisico te beperken, leveren alle ondernemingen met behulp van web-based software regelmatig

statusrapporten aan met betrekking tot de juridische huishouding. Vanaf 2008 wordt dezelfde software eveneens toegepast om gevallen van fraude, lopende claims en gerechtelijke

procedures te rapporteren.

Door onze hele organisatie heen maken wij gebruik van informatietechnologie. Onze

operationele en financiële systemen zijn volledig geautomatiseerd en wij lopen daarom het risico op uitval of corruptie van deze systemen. SHV heeft daarom een programma van

zelftest risicobeoordeling gestart op het gebied van IT-beveiliging en bedrijfscontinuïteit. Dit programma wordt gecombineerd met periodieke controles door externe IT-auditors.

In 2008 hebben de snel veranderde economische omstandigheden SHV voor bijzondere

uitdagingen gesteld. Het is duidelijk dat ons risicomanagement en interne beheersingskader op de proef zullen worden gesteld, ook in 2009. Onder deze omstandigheden zal een nog grotere nadruk worden gelegd op onder ander incassoprocedures, afdekkingsstrategieën en de

financiële positie van financiële participaties. Door de huidige onzekerheden op de financiële

markten legt SHV bij het investeren van haar liquiditeiten extra nadruk op het beperken van het kredietrisico bij banken. Een belangrijk deel van SHV’s liquide middelen is geïnvesteerd in

korte termijn Nederlands schatkistpapier.

Deel zijn van SHV

Een bedrijf valt of staat bij de kwaliteit van zijn mensen, en de resultaten van een onderneming weerspiegelen de inzet, het inzicht en de creativiteit van haar medewerkers. SHV is met recht

trots op iedereen die zich tijdens zijn werkzame leven inzet om de doelstellingen van de

onderneming te behalen en ernaar streeft om op uitmuntende wijze te voorzien in de behoeften van klanten in verschillende bedrijfssectoren in vele delen van de wereld. SHV heeft het

investeren in mensen hoog in het vaandel en wil dat haar medewerkers hun individuele doelen en ambities zo goed mogelijk na kunnen streven. Dit is een belangrijke hoeksteen van de

bedrijfsfilosofie. Het creëren van een positieve en bevredigende werkomgeving is een gezamenlijk doel dat door iedereen in de organisatie wordt gedeeld. SHV is al haar

medewerkers zeer dankbaar voor hun steun en trouw, en schrijft met veel genoegen het

voortgaande succes van de onderneming toe aan het cumulatieve talent van haar mensen.

20 maart 2009

Namens de Directie

Voorzitter

Grondslagen voor consolidatie, waardering van activa en passiva en resultaatbepaling

Algemeen

Consolidatie

Goodwill

De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de in Nederland geldende wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening met betrekking tot de grondslagen van waarde- en winstbepaling. De algemene grondslag voor de waardering van activa

en passiva en de resultaatbepaling is de verkrijgingsprijs. Xxxxxxx op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd;

verliezen en risico’s worden in acht genomen op het moment dat deze bekend zijn. Tenzij anders vermeld zijn activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde.

De gehanteerde grondslagen van waarde- en winstbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar.

De geconsolideerde jaarrekening omvat de afzonderlijke jaarrekeningen van:

− SHV Holdings N.V.;

− ondernemingen waarin de vennootschap overwegende invloed op het beleid uitoefent;

Van de geconsolideerde ondernemingen zijn de activa, de passiva en de resultaten voor 100% opgenomen. Het aandeel derden in het vermogen en in het resultaat van de geconsolideerde ondernemingen is afzonderlijk vermeld. Nieuw verworven ondernemingen worden vanaf het

moment van verkrijging en verkochte ondernemingen tot het moment van verkoop in de consolidatie opgenomen.

Winsten ontstaan uit transacties tussen geconsolideerde ondernemingen worden geëlimineerd.

− joint ventures waarin SHV een invloed op het beleid uitoefent gelijk aan dat van de partner.

Alleen het aandeel van SHV in de activa, passiva en de resultaten van deze ondernemingen wordt in de consolidatie opgenomen.

Onder niet-geconsolideerde ondernemingen worden opgenomen ondernemingen waarin SHV:

− geen overwegende invloed op het beleid uitoefent en

− een belang heeft van 20% of meer en

− een duurzame band ten dienste van de eigen activiteiten heeft.

Onder financiële participaties worden de belangen opgenomen die worden aangehouden

in het kader van de verstrekking van risicodragend vermogen. De overige belangen worden opgenomen onder participaties.

Belangrijke tot SHV behorende ondernemingen zijn vermeld op de pagina’s 68 tot en

met 76 van dit jaarverslag. Een volledige lijst is gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Utrecht.

Xxxxxxxx is het verschil tussen de verkrijgingsprijs van verworven ondernemingen die in de consolidatie worden betrokken en ons aandeel in de nettovermogenswaarde van deze

ondernemingen op het moment van verkrijging, vermeerderd met de externe kosten direct

verband houdende met deze verwerving. Xxxxxxxx wordt in het jaar van verkrijging ten laste van het vermogen van eigen en derden aandeelhouders gebracht.

Bij verkoop van een onderneming wordt de goodwill, die in het verleden direct ten laste van het vermogen van eigen en derden aandeelhouders is gebracht, teruggenomen en ten laste van de verkoopwinst verantwoord.

Vreemde valuta

Hyperinflatie

Materiële vaste activa

Individuele ondernemingen

Transacties in vreemde valuta worden omgerekend naar de valuta van de desbetreffende

onderneming tegen de geldende koers op de transactiedatum of tegen de overeengekomen termijnkoers.

Activa en passiva in vreemde valuta in de jaarrekeningen van de individuele ondernemingen worden omgerekend naar de valuta van de desbetreffende onderneming tegen de geldende koers per balansdatum of tegen de overeengekomen termijnkoers. Koersverschillen worden ten gunste of ten laste van het resultaat gebracht; voor niet-gerealiseerde koerswinsten met

betrekking tot vorderingen op en schulden aan derden op lange termijn wordt een voorziening getroffen. Koersverschillen op overeenkomsten ter dekking van valutarisico’s uit hoofde van

operationele en financiële transacties worden ten gunste of ten laste van het resultaat gebracht ter compensatie van koersverschillen op de onderliggende activa en passiva.

Koersverschillen voortvloeiende uit de omrekening van niet-geconsolideerde ondernemingen worden opgenomen in de reserve koersverschillen binnen het eigen vermogen van de

individuele ondernemingen. Eenzelfde handelwijze wordt gevolgd bij leningen en andere

financiële instrumenten ter afdekking van de valutapositie in buitenlandse ondernemingen en op liquide middelen die in vreemde valuta worden aangehouden vanwege toekomstige investeringen.

Omrekening van jaarrekeningen in euro’s

De omrekening naar euro’s van de jaarrekeningen van geconsolideerde buitenlandse ondernemingen vindt plaats tegen de geldende koers per balansdatum. De hieruit

voortvloeiende omrekeningsverschillen worden opgenomen in de reserve koersverschillen binnen het vermogen van eigen aandeelhouders.

Bij verkoop van een onderneming worden ongerealiseerde winsten en verliezen overgeboekt van de reserve koersverschillen naar de overige reserves.

De jaarrekeningen van ondernemingen in landen met een hyperinflatie, waaronder in het algemeen wordt verstaan een inflatie van meer dan 100% over een periode van drie jaar, worden aangepast aan de invloed van prijswijzigingen.

Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van

afschrijvingen. Bij bepaling van de verkrijgingsprijs wordt rekening gehouden met tijdens de bouw aan derden betaalde rente.

Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire afschrijvingsmethode gedurende de bedrijfseconomisch verantwoord geachte levensduur en wel als volgt:

−	bedrijfsgebouwen	20 – 40 jaar
−	gasflessen en -tanks	5 – 20 jaar
−	machines en installaties	8 – 16 jaar
−	transportmiddelen	3 – 12 jaar
−	bedrijfs- en kantoorinventaris	2 – 10 jaar

Op grond wordt niet afgeschreven.

Indien marktomstandigheden daartoe aanleiding geven wordt extra afgeschreven.

De afschrijving van olie- en gasbelangen is gebaseerd op de geproduceerde eenheden in relatie tot de aanwezig geachte reserves (unit of production-methode).

Opsporingskosten

De kosten van exploratieboringen en van het verwerven van rechten tot opsporing

worden in eerste instantie ten laste van het resultaat gebracht. Als binnen twaalf maanden winbare reserves zijn aangetoond worden deze kosten geactiveerd en afgeschreven.

De overige kosten verband houdend met de opsporing van olie- en gasreserves worden direct ten laste van het bedrijfsresultaat gebracht.

Financiële vaste activa

Voorraden

Vorderingen

Niet-geconsolideerde ondernemingen

De waarde- en winstbepaling van het aandelenbezit in niet-geconsolideerde ondernemingen is als volgt:

− de waardering vindt plaats op basis van het aandeel in het zichtbare eigen vermogen onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen;

− het aandeel in het resultaat is opgenomen in de geconsolideerde winst- en verliesrekening. In de waardering van niet-geconsolideerde ondernemingen is tevens begrepen het bedrag aan verstrekte leningen.

Financiële participaties

Financiële participaties worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, of lagere marktwaarde.

Voor beursgenoteerde aandelen geldt dat waardering naar lagere marktwaarde plaatsvindt indien de beurswaarde van de portefeuille in totaliteit lager is dan de kostprijs.

Voor niet-beursgenoteerde aandelen geldt dat een voorziening wordt getroffen indien daartoe op grond van de situatie bij de betrokken onderneming aanleiding is.

In de waardering is tevens begrepen het bedrag aan verstrekte leningen. Indien de situatie bij de betrokken onderneming daartoe aanleiding geeft wordt een permanente voorziening gevormd.

Andere financiële vaste activa

Participaties worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, of lagere marktwaarde indien van een duurzame waardevermindering sprake is.

Obligaties worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde.

Langlopende vorderingen en leningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen en van de termijnen die binnen één jaar

vervallen.

De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. Incourante voorraden worden afgewaardeerd tot de geschatte opbrengstwaarde.

De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.

Liquide middelen

Voorzieningen

Langlopende schulden

Lease

Financiële instrumenten

Geldmiddelen, deposito’s en andere geldmarktbeleggingen worden opgenomen tegen nominale waarde.

Voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen en verliezen die op balansdatum aanwezig zijn en waarvan de hoogte onzeker is, maar redelijkerwijs kan worden geschat.

Eveneens worden voorzieningen gevormd voor op balansdatum aanwezige risico’s die naar waarschijnlijkheid in de toekomst tot verplichtingen zullen leiden. De voorziening voor latente fiscale verplichtingen betreft tijdelijke verschillen tussen de fiscale waarde van de activa en

passiva enerzijds en de in de jaarrekening gevolgde waarderingsgrondslagen anderzijds.

Belastinglatenties worden gewaardeerd op nominale waarde en berekend tegen de geldende tarieven op balansdatum of tegen de in de komende jaren geldende tarieven, voor zover al bij wet vastgelegd.

Latente belastingvorderingen, met inbegrip van die voortvloeiende uit voorwaartse verlies- compensatie, worden alleen in aanmerking genomen indien het zeker is dat deze kunnen

worden afgezet tegen toekomstige fiscale winst, of al bestaande latente fiscale verplichtingen welke binnen een gelijke termijn worden verrekend.

Voor pensioenverplichtingen die niet zijn overgedragen aan onafhankelijke pensioeninstellingen zijn voorzieningen getroffen, gebaseerd op actuariële berekeningen.

De langlopende schulden worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van het gedeelte dat binnen één jaar wordt afgelost.

Financiële lease

Lease van materiële vaste activa waarbij de risico’s en voordelen verbonden aan het eigendom van deze activa grotendeels voor rekening van de onderneming komen, wordt aangemerkt als financiële lease.

Financiële lease wordt geactiveerd tegen de contante waarde van de leasetermijnen en lineair afgeschreven over de resterende economische levensduur of, indien korter, de leasetermijn. De leaseverplichtingen worden opgenomen onder de langlopende schulden.

Operationele lease

Leasecontracten waarbij de risico’s en voordelen verbonden aan het eigendom van de activa grotendeels voor rekening van de verhuurder komen, worden aangemerkt als operationele lease.

Kosten uit hoofde van operationele lease worden verwerkt in de winst- en verliesrekening over de looptijd van het contract.

Ter afdekking van onderliggende activa of passiva

De financiële instrumenten worden gewaardeerd tegen dezelfde waarderingsgrondslag als de

onderliggende activa of passiva. Winsten en verliezen voortvloeiende uit de waardeverandering worden verantwoord op dezelfde wijze als de waardeveranderingen in de onderliggende activa en passiva.

Ter afdekking van een toekomstige kasstroom

De financiële instrumenten worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Xxxxxxx en verliezen worden verantwoord op het moment van realisatie.

Overige

Alle overige financiële instrumenten worden verondersteld te zijn aangehouden voor verkoop en worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. Waardeveranderingen worden in de winst- en verliesrekening verwerkt.

Omzet

Kostprijs van de omzet

Kosten

Winstbelasting

De omzet betreft de opbrengst van aan derden geleverde goederen en diensten na aftrek van de hierop betrekking hebbende omzetbelastingen en verleende kortingen.

Onder kostprijs van de omzet zijn begrepen alle op de omzet betrekking hebbende kosten van grondstoffen, materialen en handelsgoederen, inclusief transport en invoerrechten.

Voor SHV Gas en DJJC is de kostprijs gebaseerd op de gemiddeld gewogen inkoopprijs. Voor Makro is deze gebaseerd op de laatst bekende inkoopprijs. Als gevolg van de hoge omloopsnelheid van de voorraden kan deze nagenoeg gelijkgesteld worden aan de

verkrijgingsprijs.

Kosten worden toegerekend aan dezelfde periode waarin de daaraan gerelateerde opbrengsten worden verantwoord. Kosten die niet direct gerelateerd zijn aan opbrengsten worden genomen in de periode waarop ze betrekking hebben.

Voorbereidings- en aanloopkosten, kosten van handelsmerken, octrooien, licenties en soortgelijke immateriële activa worden in het jaar van ontstaan ten laste van het

bedrijfsresultaat gebracht.

Winstbelasting omvat:

− belasting naar de winst berekend volgens de in de verschillende landen geldende tarieven per balansdatum;

− bronbelasting op ontvangen dividenden.

Niet direct verschuldigde belasting wordt opgenomen onder de voorziening voor latente fiscale verplichtingen.

Met belastingverrekening uit verliescompensatie wordt alleen rekening gehouden als –

onafhankelijk van toekomstige bedrijfsuitkomsten – zekerheid bestaat dat deze compensatie binnen de geldende termijnen kan plaatsvinden.

	Geconsolideerde balans per 31 december
	(na voorgestelde winstbestemming)
	In miljoenen euro’s
		2008		2007
Activa	Materiële vaste activa	2.861,3		2.910,0
	Financiële vaste activa	1.129,2		1.110,2
	Vaste activa	3.990,5		4.020,2
	Voorraden	590,8		714,6
	Vorderingen	1.323,8		1.490,9
	Liquide middelen	1.945,7		858,9
	Vlottende activa	3.860,3		3.064,4
	Totaal	7.850,8		7.084,6

Passiva	Vermogen van eigen aandeelhouders	3.298,7		2.152,8
	Vermogen van derden aandeelhouders	217,7		213,8
	Groepsvermogen	3.516,4		2.366,6
	Voorzieningen	1.311,6		1.348,0
	Langlopende schulden	903,7		796,5
	Kortlopende schulden	2.119,1		2.573,5
	Totaal	7.850,8		7.084,6

Geconsolideerde winst- en verliesrekening
In miljoenen euro’s
		2008		2007
Omzet		11.292,8		15.244,8
Kostprijs van de omzet	(	8.478,5)	(	12.290,2)
Xxxxx xx xxxxxxxxxx	(	000,0)	(	000,0)
Xxxxxxx bedrijfskosten	(	965,8)	(	1.070,7)
Afschrijvingen	(	364,1)	(	368,3)
Totaal bedrijfskosten	(	10.483,5)	(	14.469,1)
Bedrijfsresultaat		809,3		775,7
Bijzondere baten en lasten		730,9	(	109,8)
Bedrijfsresultaat na bijzondere baten en lasten		1.540,2		665,9
Opbrengsten uit financiële participaties		122,0		231,0
Opbrengsten uit niet-geconsolideerde ondernemingen		16,4		16,3
Interest		5,7	(	33,9)
Overige financiële baten en lasten		10,6	(	13,1)
Uitkomst financiële baten en lasten		154,7		200,3
Resultaat voor belastingen		1.694,9		866,2
Belastingen	(	252,2)	(	245,6)
Groepswinst		1.442,7		620,6
Winst voor derden aandeelhouders	(	60,3)	(	51,5)
Winst		1.382,4		569,1

	Geconsolideerd overzicht van de kasstromen In miljoenen euro’s
			2008		2007
Operationele kasstroom	Bedrijfsresultaat		809,3		775,7
	Opbrengsten uit financiële participaties Aanpassingen voor: – Afschrijvingen		122,0 364,1		231,0 368,3
	– Mutatie in voorzieningen		17,6		21,1
	– Afwaardering financiële participaties		12,8		18,1
	– Resultaat op verkoop materiële vaste activa	(	4,3)	(	6,2)
	Operationele kasstroom voor verandering werkkapitaal Verandering in: – Voorraden	(	1.321,5 30,4)	(	1.408,0 85,4)
	– Handelsvorderingen		25,8	(	239,0)
	– Handelscrediteuren	(	109,1)		224,8
	– Overige vorderingen, kortlopende schulden en transitoria	(	70,9)	(	74,9)
	Totale verandering werkkapitaal	(	184,6)	(	174,5)
	Betaalde en ontvangen interest en overige financiële resultaten		1,7	(	60,8)
	Ontvangen dividenden van niet-geconsolideerde ondernemingen		4,6		8,4
	Betaalde en ontvangen belastingen	(	197,8)	(	192,8)
	Overige mutaties		108,0		45,5
	Netto operationele kasstroom		1.053,4		1.033,8
Investeringskasstroom	Investeringen in: − Materiële vaste activa	(	740,9)	(	680,4)
	− Geconsolideerde ondernemingen − Niet-geconsolideerde ondernemingen, financiële en overige participaties	( (	94,5) 376,7)	( (	25,2) 342,9)
	Desinvesteringen van:
−		Materiële vaste activa	54,9	44,9
− −		Geconsolideerde ondernemingen Niet-geconsolideerde ondernemingen, financiële en overige participaties	1.178,2 171,1	45,4 470,1
	Netto investeringskasstroom		192,1	(	488,1)
Financieringskasstroom	Dividenduitkeringen aan eigen aandeelhouders	(	186,7)	(	161,3)
	Dividenduitkeringen aan derden aandeelhouders	(	17,0)	(	27,3)
	Kapitaalmutaties eigen en derden aandeelhouders		2,1		6,1
	Netto kasstroom van en naar aandeelhouders	(	201,6)	(	182,5)
	Aangegane langlopende schulden		253,3		242,8
	Aflossing van langlopende schulden	(	138,4)	(	203,7)
	Mutatie banken		23,9	(	100,5)
	Netto kasstroom van en naar banken		138,8	(	61,4)
	Netto financieringskasstroom	(	62,8)	(	243,9)
	Totaal netto kasstromen		1.182,7		301,8
	Wijzigingen in de consolidatie	(	74,2)		10,0
	Valutakoersverschillen	(	21,7)	(	47,3)
	Mutatie liquide middelen		1.086,8		264,5

Aanvullende informatie op het geconsolideerd overzicht van de kasstromen

In miljoenen euro’s

Teneinde een beter inzicht te geven in de operationele en investeringskasstroom, is de

presentatie van de geconsolideerde kasstromen in 2008 gewijzigd. De vergelijkende cijfers over 2007 zijn dienovereenkomstig aangepast.

Het geconsolideerd overzicht van de kasstromen is opgesteld volgens de indirecte methode.

Onder veranderingen in werkkapitaal zijn begrepen de kasstroommutaties in voorraden

en vorderingen, alsmede de schulden op korte termijn na eliminatie van de hierin begrepen:

− aflossingen van schulden op lange termijn;

− te betalen dividenden;

− schulden aan banken.

De investeringen in geconsolideerde ondernemingen worden opgenomen tegen

de verkrijgingsprijs. De desinvesteringen worden opgenomen tegen de verkoopprijs.

Het effect op liquide middelen wordt afzonderlijk gepresenteerd onder wijzigingen in de consolidatie.

Valutakoersverschillen geven de effecten weer van het herrekenen van de liquide middelen in vreemde valuta aan het begin van het jaar tegen de koers per balansdatum.

			Valuta- omreke- ningen	Wijzigingen in de consolidatie	Kasstroom- mutaties	Niet- kasstroom- mutaties	Balans- mutaties
Aansluiting van	Materiële vaste activa	(	192,6)	( 200,1)	702,2	( 358,2) (	48,7)
de kasstromen met	Financiële vaste activa		3,2	( 8,6)	209,9	( 185,5)	19,0
de balansmutaties	Werkkapitaal	(	29,4)	( 34,0)	163,7		100,3
	Liquide middelen	(	21,7)	( 74,2)	1.182,7		1.086,8
	Aflossingen van langlopende schulden	(	4,2)	( 0,7)	( 138,4)	120,3 (	23,0)
	Voorzieningen)	(	69,4)	( 16,0)	( 54,4)	103,4 (	36,4)
	Langlopende schulden	(	10,7)	( 15,1)	253,3	( 120,3)	107,2
	Schulden aan banken	(	5,6)	( 78,3)	23,9	(	60,0)

De niet-kasstroommutaties hebben voornamelijk betrekking op afwaarderingen van materiële en financiële vaste activa, afschrijvingen en het vormen dan wel laten vrijvallen van

voorzieningen.

Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening

In miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven

Algemeen

De verkoop van een aantal ondernemingen in 2008 heeft een significant effect op de cijfers in dit jaarverslag en kunnen als volgt worden weergegeven:

− Makro China: in januari 2008 is de transactie, voorvloeiende uit de verkoopovereenkomst van eind 2007, afgerond;

− The Xxxxx X. Xxxxxx Company: in februari 2008 is een verkooptransactie van onze metaalrecyclingactiviteit in de Verenigde Staten afgerond;

− Makro Pakistan: in april 2008 is een verkooptransactie afgerond. In de geconsolideerde winst- en verliesrekening is vier maanden operationeel resultaat verantwoord;

− Makro Indonesië: in oktober 2008 is een verkooptransactie afgerond. In de geconsolideerde winst- en verliesrekening is negen maanden operationeel resultaat verantwoord.

De effecten van deze desinvesteringen zijn, in het geval dat het verloop van activa en passiva afzonderlijk is getoond, gepresenteerd als wijzigingen in de consolidatie. Zij zijn met name

significant met betrekking tot materiële vaste activa, vorderingen en kortlopende schulden. De resultaten op deze desinvesteringen zijn opgenomen onder bijzondere baten en lasten.

		Totaal	Bedrijfs	Gas-	Olie- en	Andere
			gebouwen	flessen	gas-	duurzame
			en	en	belangen	bedrijfs-
			-terreinen	-tanks		middelen
Materiële vaste activa	Stand per 31 december 2007: Verkrijgingsprijs	6.676,1	1.320,7	2.479,6	749,3	2.126,5
	Cumulatieve afschrijving	( 3.766,1)	( 436,5)	( 1.724,4)	( 418,4)	( 1.186,8)
	Boekwaarde	2.910,0	884,2	755,2	330,9	939,7
	Verloop in de boekwaarde: Investeringen	740,9	138,7	132,7	122,4	347,1
	Desinvesteringen	( 38,7)	( 23,2)	( 5,1)	( 0,1)	( 10,3)
	Afschrijvingen	( 364,1)	( 31,8)	( 104,7)	( 80,2)	( 147,4)
	Wijzigingen in de consolidatie	( 200,1)	( 101,4)	4,7		( 103,4)
	Valutaomrekeningen	( 192,6)	( 31,2)	( 73,0)	( 45,0)	( 43,4)
	Overige mutaties	5,9	5,4	0,3		0,2
	Totaal mutaties	( 48,7)	( 43,5)	( 45,1)	( 2,9)	42,8
	Stand per 31 december 2008: Verkrijgingsprijs	6.474,9	1.217,8	2.351,8	800,7	2.104,6
	Cumulatieve afschrijving	( 3.613,6)	( 377,1)	( 1.641,7)	( 472,7)	( 1.122,1)
	Boekwaarde	2.861,3	840,7	710,1	328,0	982,5

Andere duurzame bedrijfsmiddelen omvatten voornamelijk bedrijfs- en kantoorinventaris,

machines en installaties en hijs- en transportmiddelen. Aankopen betreffen voor een groot deel de investeringen in hijs- en transportmaterieel van Mammoet en de inventaris voor nieuwe

Makro stores.

Van de boekwaarde heeft € 219 miljoen betrekking op financiële lease, hoofdzakelijk in bedrijfsgebouwen en terreinen en in machines en installaties.

		2008		2007
Financiële vaste activa	Niet-geconsolideerde ondernemingen	255,3		264,9
	Financiële participaties	639,0		653,0
	Andere financiële vaste activa	234,9		192,3
		1.129,2		1.110,2

Niet-geconsolideerde ondernemingen

Het verloop van de waarde van niet-geconsolideerde ondernemingen was als volgt:

		Totaal	Aandeel in vermogen		Leningen
Stand per 31 december 2007		264,9	262,3		2,6
Wijzigingen in de consolidatie		0,2	1,1	(	0,9)
Toename		206,9	157,5		49,4
Afname	(	25,4)	( 23,1)	(	2,3)
Aandeel in resultaten		16,4	16,4
Belastingen	(	1,7)	( 1,7)
Ontvangen dividend)	(	4,6)	( 4,6)
Valutaomrekeningen	(	3,0)	( 2,9)	(	0,1)
Overige mutaties	(	198,4)	( 198,5)		0,1
Stand per 31 december 2008		255,3	206,5		48,8

Onder toename van het aandeel in vermogen is opgenomen ons deel in de herkapitalisatie van Econcern begin 2008 en de investeringen door Xxxx in Delta Hydrocarbons.

De post afname omvat de verkoop van Makro China, gedeconsolideerd per 31 december 2007.

Onder overige mutaties zijn de waardeverminderingen van energiegerelateerde activa in Delta Hydrocarbons en Econcern als gevolg van de recente ontwikkelingen in de energiemarkten,

opgenomen.

De post aandeel in resultaten wordt in de winst- en verliesrekening voor aftrek van belastingen opgenomen onder opbrengsten uit niet-geconsolideerde ondernemingen.

Financiële participaties

Het verloop van de waarde van de financiële participaties was als volgt:

		Totaal		Aandelen		Leningen
Stand per 31 december 2007		653,0		550,0		103,0
Toename		111,8		42,0		69,8
Afname	(	110,9)	(	54,5)	(	56,4)
Afwaarderingen	(	12,8)		4,6	(	17,4)
Valutaomrekeningen	(	2,1)	(	2,2)		0,1
Stand per 31 december 2008		639,0		539,9		99,1

Andere financiële vaste activa

Het verloop van de waarde van andere financiële vaste activa was als volgt:

Totaal Participaties Obligaties Lang-

lopende vorderingen en leningen

Diversen

Stand per 31 december 2007		192,3		106,1		30,0		26,1		30,1
Wijzigingen in de consolidatie	(	8,8)					(	2,7)	(	6,1)
Toename		57,3		0,5		0,1		38,9		17,8
Afname	(	6,9)	(	0,6)	(	0,4)	(	2,3)	(	3,6)
Valutaomrekeningen		8,3		1,8				7,7	(	1,2)
Overige mutaties	(	7,3)	(	5,3)			(	0,1)	(	1,9)
Stand per 31 december 2008		234,9		102,5		29,7		67,6		35,1

De obligaties omvatten met name verplicht aangehouden waardepapieren van overheden door LPG-ondernemingen.

De toename onder langlopende vorderingen en leningen betreft voornamelijk de door Xxxx verstrekte lening aan Ithaca.

	Diversen omvatten voornamelijk voorschotten.
		2008		2007
Voorraden	Handelsvoorraden	552,3		676,9
	Overige voorraden	32,0		32,3
	Vooruitbetalingen	6,5		5,4
		590,8		714,6
		2008		2007
Vorderingen	Handelsvorderingen	938,6		1.217,6
	Overige vorderingen	226,8		213,3
	Transitoria	229,7		137,6
		1.395,1		1.568,5
	Af: voorziening voor oninbaarheid	( 71,3)	(	77,6)
		1.323,8		1.490,9

In de vorderingen zijn per 31 december 2008 en 2007 respectievelijk € 66 miljoen en

€ 81 miljoen aan wissels en huurkoopvorderingen begrepen.

		2008		2007
Liquide middelen	Geldmiddelen in kas en op bank- en girorekeningen	260,2		272,6
	Geldmarkt beleggingen	1.685,5		586,3
		1.945,7		858,9

Geldmarkt beleggingen omvatten kortetermijndeposito’s, depositocertificaten en kortlopend

overheidspapier uitgegeven door de Nederlandse Staat. Deze beleggingen hebben een looptijd korter dan één jaar.

Vermogen van eigen aandeelhouders	Het verloop van het vermogen van eigen aandeelhouders was als volgt: Stand per 31 december 2007		2.152,8
	Emissie		1,2
	Winst		1.382,4
	Dividenduitkeringen	(	204,9)
	Goodwill		14,3
	Valutaomrekeningen	(	35,8)
	Overige mutaties	(	11,3)
	Stand per 31 december 2008		3.298,7

Goodwill omvat bedragen betreffende de verwerving van LPG-bedrijven in China en enkele Europese landen, zwaar hijswerk en transportactiviteiten, duurzame energieactiviteiten en de teruggenomen goodwill inzake de verkoop van onze metaalrecyclingactiviteit The Xxxxx

X. Xxxxxx Company.

De samenstelling van dit vermogen is op pagina 62 verantwoord.

Vermogen van derden aandeelhouders

Voorzieningen

Het vermogen van derden aandeelhouders is berekend naar hun evenredig deel van derden in het eigen vermogen van geconsolideerde ondernemingen.

Het verloop van het vermogen van derden aandeelhouders was als volgt: Stand per 31 december 2007		213,8
Wijzigingen in de consolidatie	(	20,0)
Aandeel in resultaten		60,3
Dividenduitkeringen	(	18,7)
Kapitaalstortingen		0,9
Bezitsuitbreidingen door SHV	(	13,7)
Goodwill	(	8,4)
Valutaomrekeningen		3,5
Stand per 31 december 2008		217,7
Dividenduitkeringen omvatten: − de verwachte uitkeringen aan derden aandeelhouders per 31 december 2008

(opgenomen onder andere kortlopende schulden);

− het verschil tussen de in 2008 gedane en de per 31 december 2007 verwachte uitkeringen.

Het verloop van de voorzieningen was als volgt:

		Totaal	Statiegeld- verplich- tingen	Pensioen- verplich- tingen	Latente fiscale ver- plichtingen	Overige
Stand per 31 december 2007		1.348,0	258,9	147,9	154,8	786,4
Wijzigingen in de consolidatie	(	16,0)	(	4,3)	( 5,0) (	6,7)
Toename		142,3	23,8	16,4	25,9	76,2
Aanwending	(	78,2)	( 25,2) (	16,2)	( 3,8) (	33,0)
Vrijval	(	15,1)	0,1 (	0,9)	(	14,3)
Valuta-omrekeningen	(	69,4)	( 10,8) (	23,9)	( 16,3) (	18,4)
Stand per 31 december 2008		1.311,6	246,8	119,0	155,6	790,2

Statiegeldverplichtingen betreffen door afnemers betaalde statiegelden op gasflessen en

-tanks.

Overige omvat voorzieningen voor:	2008		2007
Bijzondere risico’s	474,6		474,6
Lopende of beëindigde contracten	73,3		61,2
LPG-herpositionering	30,0		33,0
Claims en overige geschillen	133,9		124,2
Reorganisaties	3,2		9,3
Onderhoud gasflessen en -tanks	15,9		11,8
Diversen	59,3		72,3
	790,2		786,4

De voorziening voor bijzondere risico’s is gevormd voor een aantal per balansdatum

geïdentificeerde xxxxxx’x die mogelijk tot verplichtingen in de toekomst zouden kunnen leiden.

Deze risico’s zijn het gevolg van de aard en geografische spreiding van de activiteiten van

het concern. SHV blijft risico’s ondervinden bij klanten en leveranciers op de markten voor olie en gas en LPG als gevolg van aanhoudende prijsvolatiliteit en verslechterde economische

omstandigheden. Zowel overheden als belastingautoriteiten in een aantal landen waarin

we opereren nemen in toenemende mate onverwachte standpunten in die mogelijke invloed

zouden kunnen hebben op de financiële positie, de waardering van activa en winstgevendheid van onze operaties.

De voorzieningen hebben in het algemeen een langlopend karakter.

Langlopende schulden

2008 2007

Onderhandse leningen van kredietinstellingen 769,0 662,1

Overige 134,7 134,4

903,7 796,5

Onderhandse leningen van kredietinstellingen Deze omvatten:

− een onderhandse plaatsing van totaal USD 280 miljoen. De looptijd van deze lening uit 2003 varieert van 5 tot 12 jaar met vaste rentepercentages van 3,6% tot 5,0%. Door middel van renteswaps zijn de vaste rentepercentages omgezet in variabele rentepercentages. Het totale bedrag van USD 280 miljoen is door middel van

swapovereenkomsten omgezet in euro’s voor een bedrag van € 239,4 miljoen. In 2008 is een bedrag van USD 65 miljoen (€ 55,6 miljoen) afgelost. Per 31 december 2008 is de stand van de lening USD 215 miljoen (€ 183,8 miljoen);

− een onderhandse plaatsing van totaal USD 320 miljoen. De looptijd van deze lening uit

2004 varieert van 5 tot 15 jaar met vaste rentepercentages van 5,2% tot 6,5%. Door middel van renteswaps zijn de vaste rentepercentages omgezet in variabele rentepercentages.

In 2005, 2006 en 2007 zijn bedragen van respectievelijk USD 25 miljoen, USD 28 miljoen

en USD 37 miljoen omgezet in euro’s voor € 21,2 miljoen, € 22,8 miljoen en € 27,6 miljoen. Het deel van de lening dat niet is omgezet in euro’s dient als dekking van het valutarisico op langetermijninvesteringen in USD. Per het einde van 2008 is de stand van de lening

USD 320 miljoen (€ 236,5 miljoen). In 2009 zal een bedrag van USD 53 miljoen (€ 44 miljoen) worden afgelost;

– een gesyndiceerde lening van BRL 200 miljoen (€ 72,2 miljoen) opgenomen in Brazilië.

De looptijd van deze lening uit 2004 is vijf jaar. In 2008 is de gesyndiceerde lening heronderhandeld en gewijzigd. Per 31 december 2008 is de stand van de lening

BRL 158,7 miljoen (€ 48,8 miljoen). De looptijd van de gewijzigde lening van 2008 is vier

jaar. In 2009 zal BRL 58,7 miljoen (€ 18,0 miljoen) worden afgelost. De rente over de lening is variabel;

− vijf bankleningen in Italië van in totaal € 65 miljoen met een looptijd van vijf jaar begonnen in 2007. Aan het eind van 2008 bedroegen deze leningen € 43,3 miljoen. In 2009 zal een

bedrag van € 13,3 miljoen worden afgelost. De variabele rentepercentages over deze

leningen zijn via renteswaps omgezet in vaste rentepercentages. In 2008 zijn vier nieuwe bankleningen aangegaan voor een totaalbedrag van € 50 miljoen. De looptijd van deze

leningen is vijf jaar. In 2009 zal een bedrag van € 10 miljoen worden afgelost. De variabele rentepercentages zijn via renteswaps omgezet in vaste rentepercentages.

− leningen welke getrokken zijn door Mammoet onder de aangepaste, door een aantal

Nederlandse banken gecommitteerde, bankfaciliteit voor een bedrag van € 289 miljoen. De looptijd van deze bankfaciliteit is vier jaar na balansdatum. De rentepercentages op deze leningen zijn variabel.

− Een aantal leningen van in totaal € 6,6 miljoen per 31 december 2008. De gemiddelde rente per 31 december 2008 bedraagt 4,8% en de gemiddelde resterende looptijd is zes jaar.

De gesyndiceerde bankfaciliteit groot € 800 miljoen is beschikbaar op corporate niveau.

De faciliteit vervalt op 14 november 2012. Er zijn geen bedragen getrokken op deze faciliteit in 2008.

Overige

Overige langlopende schulden bestaan uit:

− financiële leaseverplichtingen, waarvan de gemiddelde rente op balansdatum 6,8% is;

− twee renteswaps gewaardeerd op marktwaarde per 31 december 2007, met een looptijd tot 2010, zijn afgewikkeld in 2008;

− zes leningen, waarvan de gemiddelde rente per 31 december 2008 5,4% is.

De gemiddelde resterende looptijd van de overige langlopende schulden per 31 december 2008 is vijf jaar.

Aflossingsschema langlopende schulden	2009		2010/2013		Na 2013
Onderhandse leningen van kredietinstellingen	88,3		583,0		186,0
Overige	26,9		93,8		40,9
	115,2		676,8		226,9

Het gedeelte van de langlopende schulden dat in 2009 wordt afgelost is opgenomen onder andere kortlopende schulden.

Per 31 december 2008 zijn voor de langlopende schulden zekerheden gesteld voor

€ 125 miljoen (2007: € 94 miljoen).

		2008		2007
Kortlopende schulden	Handelscrediteuren	934,9		1.347,2
	Transitoria	207,3		220,8
	Banken	298,4		358,4
	Aflossing langlopende schulden	115,2		138,2
	Dividenden eigen en derden aandeelhouders	184,2		164,3
	Belastingen over de winst	110,7		102,3
	Overige belastingen en premies sociale verzekeringen	77,9		65,7
	Andere kortlopende schulden	190,5		176,6
		2.119,1		2.573,5

Per 31 december 2008 zijn voor de kortlopende schulden zekerheden gesteld voor

€ 26 miljoen (2007: € 22 miljoen).

Financiële instrumenten

Vreemdevalutacontracten

Per 31 december 2008 stonden vreemdevalutacontracten uit ter afdekking van het valutarisico op kapitaal geïnvesteerd in buitenlandse deelnemingen, alsmede risico’s op langlopende

leningen, overige activa en passiva en toekomstige kasstromen in niet-eurovaluta’s:

− het bedrag van uitstaande vreemdevalutacontracten ter afdekking van kapitaal geïnvesteerd in buitenlandse deelnemingen bedraagt € 398,4 miljoen. De positieve marktwaarde van

deze contracten bedraagt € 80,1 miljoen en is verantwoord onder de vorderingen en

kortlopende schulden. De ongerealiseerde waardeverandering gedurende het verslagjaar van € 64,4 miljoen (winst) is ten gunste van de reserve koersverschillen binnen het

vermogen van eigen aandeelhouders gebracht;

− het bedrag van uitstaande vreemdevalutacontracten ter afdekking van het valutarisico

op langlopende leningen bedraagt € 255,4 miljoen. De negatieve marktwaarde van deze contracten bedraagt € 36,7 miljoen en is opgenomen in de waardering van de uitstaande langlopende leningen. De ongerealiseerde waardeverandering gedurende het verslagjaar

van € 10,1 miljoen (winst) is ten gunste van de overige financiële baten en lasten gebracht;

− het bedrag van uitstaande vreemdevalutacontracten ter afdekking van het valutarisico

op overige activa en passiva bedraagt € 34,2 miljoen. De positieve marktwaarde van deze contracten bedraagt € 4,5 miljoen en is opgenomen in de waardering van de individuele

activa en passiva. De ongerealiseerde waardeverandering gedurende het verslagjaar van

€ 4,5 miljoen (winst) is ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht;

− het bedrag van uitstaande vreemde valutacontracten ter afdekking van het valutarisico

op toekomstige kasstromen bedraagt € 6,7 miljoen. De negatieve marktwaarde van deze contracten bedraagt € 14,9 miljoen. Xxxxxxx en verliezen worden verantwoord op het

moment van realisatie.

Renteswaps

Het renterisico is afgedekt door middel van een aantal renteswaps op zowel Corporate als op businessunitniveau. Per 31 december 2008 waren de volgende renteswaps aanwezig:

− Corporate:

− een aantal renteswaps, met een nominale waarde van in totaal USD 215 miljoen,

door middel waarvan vaste USD-rente is omgezet in variabele eurorente. Het hieruit resulterende gemiddelde rentepercentage is 4,3% per 31 december 2008. De looptijd

van deze swaps varieert van 1 tot 7 jaar. De positieve marktwaarde van deze contracten bedraagt € 5,2 miljoen;

− een aantal renteswaps, met een nominale waarde van in totaal USD 320 miljoen, door middel waarvan vaste USD-rente is omgezet in variabele USD-rente. Het hieruit

resulterende gemiddelde rentepercentage is 2,7% per 31 december 2008. De looptijd van deze swaps varieert van 1 tot 11 jaar. De positieve marktwaarde van deze

contracten bedraagt € 28,7 miljoen;

− drie renteswaps, met een nominale waarde van USD 90 miljoen, door middel waarvan variabele USD-rente is omgezet naar variabele eurorente. Het hieruit resulterende

gemiddelde rentepercentage is 3,9% per 31 december 2008. Deze swaps hebben

een looptijd van 1 tot 3 jaar. De positieve marktwaarde van deze contracten bedraagt

€ 0,1 miljoen;

− een renteswap, met een nominale waarde van USD 70 miljoen, door middel waarvan

variabele USD-rente is omgezet in vaste USD-rente. Het hieruit resulterende gemiddelde rentepercentage is 3,6%. De looptijd van deze swaps is zes jaar. De negatieve

marktwaarde van dit contract bedraagt € 4,2 miljoen;

− een aantal renteswaps, met een nominale waarde van GBP 168,9 miljoen, door middel waarvan vaste GBP-rente is omgezet naar vaste eurorente. Het hieruit resulterende

gemiddelde rentepercentage is 4,3% per 31 december 2008. De looptijd van deze swaps varieert van 1 tot 6 jaar. De negatieve marktwaarde van deze contracten

bedraagt € 2,5 miljoen;

− Business units:

− een aantal renteswaps met een nominale waarde van in totaal € 85 miljoen waren per 31 december 2008 aanwezig, door middel waarvan variabele rente omgezet is in vaste rente. De negatieve marktwaarde van deze contracten bedraagt € 1,7 miljoen.

Overige financiële instrumenten

Overige financiële instrumenten welke aanwezig waren bij de operationele ondernemingen per 31 december 2008:

− van de toekomstige olie- en gasproductie van Dyas is het equivalent van 2,5 miljoen vaten olie afgedekt ter vermindering van het prijsrisico. De positieve marktwaarde van deze

contracten bedroeg € 26,4 miljoen;

− SHV Gas had per saldo uitstaande contracten voor de inkoop van 620.000 ton LPG.

De negatieve marktwaarde van deze contracten bedroeg € 61,7 miljoen. Per 31 december 2008 was voor een bedrag van € 56,5 miljoen een stortingsverplichting op deze financiële instrumenten vooruitbetaald. Dit bedrag is opgenomen onder de transitoria.

Investerings- verplichtingen

Langlopende verplichtingen

Voorwaardelijke verplichtingen

De uitstaande verplichtingen voor bouw, dan wel aankoop, van materiële en financiële vaste activa bedroegen per 31 december 2008 en 2007 respectievelijk € 515 miljoen en

€ 421 miljoen.

Uit hoofde van operationele lease-, huur- en erfpachtverplichtingen zal in 2009 € 31 miljoen verschuldigd zijn. Voor de jaren 2010 tot en met 2013 € 88 miljoen en voor de jaren na 2013

€ 160 miljoen. De gemiddelde resterende looptijd per 31 december 2008 is negen jaar.

Garanties

Er bestaan voorwaardelijke verplichtingen uit hoofde van gestelde garanties tot een bedrag van respectievelijk € 8 miljoen en € 37 miljoen per 31 december 2008 en 2007. Voor zover

aanspraken uit garantiestellingen te verwachten zijn, zijn hiervoor voorzieningen getroffen.

Juridische procedures

Er zijn een aantal lopende juridische procedures zoals die zich voordoen bij normale

bedrijfsactiviteiten en waarvoor voldoende verzekeringsdekking bestaat dan wel voldoende voorzieningen zijn getroffen.

Omzet	Verdeling omzet naar activiteiten:	2008		2007
	SHV Gas	6.084,8		5.891,7
	Makro	4.186,5		4.134,4
	Recycling	–		4.361,2
	Mammoet	630,7		573,2
	Dyas en overige	390,8		284,3
		11.292,8		15.244,8
	Verdeling omzet naar geografische gebieden: Europa	5.230,9		4.909,0
	Noord-Amerika	264,0		4.588,0
	Zuid-Amerika	3.243,1		3.287,9
	Azië	2.545,8		2.439,5
	Australië en Afrika	9,0		20,4
		11.292,8		15.244,8

Door NPM Capital is – gegeven de aard van de activiteiten – geen omzet gerealiseerd. De bedrijvigheid van NPM Capital wordt weergegeven door het verloop in de financiële participaties.

Xxxxx en salarissen	Onder lonen en salarissen zijn opgenomen:		2008		2007
	Lonen, salarissen, gratificaties en tantièmes	(	556,1)	(	604,5)
	Sociale lasten	(	106,9)	(	118,1)
	Pensioenlasten	(	12,1)	(	17,3)
		(	675,1)	(	739,9)

Gemiddeld aantal medewerkers herleid tot fulltime, verdeeld naar activiteiten:

SHV Gas	13.697		13.133
Makro	20.945		20.686
Recycling	–		1.624
Mammoet	2.764		2.259
NPM Capital, Dyas en overige	106		92
	37.512		37.794

Overige bedrijfskosten

Onder overige bedrijfskosten worden die bedrijfskosten opgenomen die niet zijn begrepen in kostprijs van de omzet, lonen en salarissen of afschrijvingen.

Tevens worden hieronder opgenomen de mutaties in voorzieningen voor oninbaar geachte

vorderingen en voorzieningen voor toekomstige uitgaven die geacht worden deel uit te maken van de normale concernactiviteiten.

Voorts is onder overige bedrijfskosten begrepen de commissarissenbeloning. Deze bedraagt respectievelijk € 770.000 en € 738.000 over de jaren 2008 en 2007.

De Raad van Commissarissen telde op het eind van deze jaren tien leden.

		2008		2007
Bijzondere baten	Bijzondere baten	1.046,8		79,4
en lasten	Bijzondere lasten	( 315,9)	(	189,2)
		730,9	(	109,8)
	De bijzondere resultaten omvatten: Voorziening bijzondere risico’s	–	(	100,0)
	Pensioenvoorziening	( 10,4)	(	14,7)
	Waardeverminderingen	( 154,2)	(	23,8)
	Claims en overige geschillen	3,4	(	49,5)
	Verkoop deelnemingen	872,3		73,9
	Overige	19,8		4,3
		730,9	(	109,8)

Waardeverminderingen omvatten de afwaarderingen van de energiegerelateerde activa in

Delta Hydrocarbons en Econcern en de vrijval van de resterende voorziening voor onvoldoende renderende Makro-winkels.

De post verkoop deelnemingen omvat onder andere gerealiseerde boekwinsten op de verkoop van de metaalrecyclingactiviteit The Xxxxx X. Xxxxxx Company in de Verenigde Staten voor

een bedrag van € 693 miljoen en de Makro-operaties in China, Pakistan en Indonesië voor een totaalbedrag van € 176 miljoen.

Opbrengsten uit	Onder opbrengsten uit financiële participaties is opgenomen:		2008		2007
financiële participaties	Ontvangen en gedeclareerde dividenden		64,1		54,2
	Gerealiseerde boekwinsten en -verliezen bij verkoop		63,7		183,3
	Ontvangen rente		8,3		11,6
	Afwaarderingen	(	12,8)	(	18,1)
	Overige	(	1,3)
			122,0		231,0
			2008		2007
Interest	Interestbaten		106,2		47,8
	Interestlasten	(	100,5)	(	81,7)
			5,7	(	33,9)

			2008		2007
Overige financiële	Bankkosten	(	14,0)	(	17,4)
baten en lasten	Kosten geldleningen	(	1,7)	(	2,4)
	Koersverschillen		8,0	(	3,6)
	Saldo overige baten en lasten		18,3		10,3
			10,6	(	13,1)

Onder bankkosten zijn mede begrepen de extra heffingen op financiële transacties in

Zuid-Amerika. Overige baten en lasten omvat mede het resultaat op de verkoop van het directe door SHV gehouden belang in Vegro.

Belastingen

Koersen

De gemiddelde belastingdruk is gedaald van 28,4% in 2007 naar 14,9% in 2008. Dit is met name veroorzaakt door, fiscaal vrijgestelde, boekwinsten op de verkoop van deelnemingen.

Indien deze boekwinsten worden geëlimineerd in beide jaren, zou de gemiddelde belastingdruk afnemen van 31,0% naar 30,7%.

Eind 2008 bedragen gecumuleerde verliezen, geleden in meerdere landen, waarover nog geen belastingbaten uit hoofde van verliescompensatie konden worden genomen, rond

€ 95 miljoen.

De belangrijkste koersen per balansdatum gehanteerd bij de valutaomrekening naar de euro zijn de volgende:

In euro’s

			2008		2007
1	ARS	Argentijnse peso	0,21		0,22
1	BRL	Braziliaanse real	0,31		0,38
1	CAD	Canadese dollar	0,59		0,69
1	GBP	Engelse pond	1,05		1,36
1	MYR	Maleisische ringgit	0,20		0,21
1	PLN	Poolse zloty	0,24		0,28
1	USD	US dollar	0,72		0,68
1	TRY	Turkse lira	0,47		0,58
100	CNY	Chinese renminbi yuan	10,51		9,36
100	COP	Colombiaanse peso	0,03		0,03
100	HUF	Hongaarse forint	0,38		0,40
100	PHP	Filippijnse peso	1,51		1,66
000	XXX	Xxxxxxxxxxx rupiah	0,91		1,11
100	THB	Thaise baht	2,07		2,03
100	VEB	Venezolaanse xxxxxxx xxxxxx	0,01		0,01
10.000	IDR	Indonesische rupiah	0,65		0,73

	Enkelvoudige balans per 31 december
	(na voorgestelde winstbestemming)
	In miljoenen euro’s
		2008		2007
Activa	Materiële vaste activa	2,1		1,6
	Financiële vaste activa	3.894,1		2.742,6
	Vaste activa	3.896,2		2.744,2
	Vorderingen	32,6		30,1
	Liquide middelen	32,1		17,1
	Vlottende activa	64,7		47,2
	Totaal	3.960,9		2.791,4

Passiva	Geplaatst kapitaal		326,3	326,2
	Agioreserve		20,5	19,4
	Wettelijke reserves	(	7,7)	30,7
	Overige reserves		2.959,6	1.776,5
	Eigen vermogen		3.298,7	2.152,8
	Voorzieningen		477,6	478,6
	Slotdividend eigen aandeelhouders		166,8	148,6
	Andere kortlopende schulden en transitoria		17,8	11,4
	Kortlopende schulden		184,6	160,0
	Totaal		3.960,9	2.791,4

Enkelvoudige winst- en verliesrekening
In miljoenen euro’s
	2008		2007
Resultaat uit deelnemingen, na belastingen	1.375,9		656,3
Overige resultaten, na belastingen	6,5	(	87,2)
Winst	1.382,4		569,1

Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening

In miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven

Algemeen

Financiële vaste activa

	Totaal	Geplaatst kapitaal		Agio- reserve	Wettelijke reserves	Overige reserves
Stand per 31 december 2006	1.751,1	326,0		17,9	14,0	1.393,2
Emissie	1,7	0,2		1,5
Winst	569,1					569,1
Dividenduitkeringen	( 183,1)					( 183,1)
Goodwill						( 6,5)
Valutaomrekeningen	17,4				9,5	7,9
Overige mutaties	3,1				7,2	( 4,1)
Stand per 31 december 2007	2.152,8	326,2		19,4	30,7	1.776,5
Emissie	1,2	0,1		1,1
Winst	1.382,4					1.382,4
Dividenduitkeringen	( 204,9)					( 204,9)
Goodwill	14,3					14,3
Valutaomrekeningen	( 35,8)				( 31,2)	( 4,6)
Overige mutaties	( 11,3)				( 7,2)	( 4,1)
Stand per 31 december 2008	3.298,7	326,3		20,5	( 7,7)	2.959,6

Eigen vermogen

Waarde- en winstbepaling

Voor de enkelvoudige balans en winst- en verliesrekening gelden dezelfde waarderingsregels en methode van winstbepaling als voor de geconsolideerde balans en winst- en

verliesrekening. Derhalve wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening.

Ten aanzien van de enkelvoudige winst- en verliesrekening van de vennootschap is gebruik- gemaakt van de vrijstelling conform artikel 402 van Boek 2 van het Nederlands Burgerlijk Wetboek.

De vennootschap vormt met een aantal Nederlandse dochterondernemingen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting.

2008 2007

Geconsolideerde ondernemingen 3.894,0 2.742,5

Vorderingen op deelnemingen 0,1 0,1

3.894,1 2.742,6

Geconsolideerde ondernemingen worden gewaardeerd tegen de nettovermogenswaarde.

Het verloop van de waarde van geconsolideerde ondernemingen was als volgt:
Stand per 31 december 2007		2.742,5
Aandeel in resultaten		1.375,9
Dividend	(	200,0)
Goodwill		14,3
Valutaomrekeningen	(	35,8)
Overige mutaties	(	2,9)
Stand per 31 december 2008		3.894,0

Geplaatst kapitaal

De vennootschap heeft een nominaal kapitaal verdeeld in aandelen van elk € 45.

Per 31 december 2008 zijn 7.251.016 aandelen geplaatst. Alle geplaatste aandelen vertegenwoordigen dezelfde rechten; zij zijn alle volgestort.

De vennootschap bezit geen ingekochte eigen aandelen.

Wettelijke reserves

Met ingang van 2005 worden de koersverschillen welke voortvloeien uit de omrekening van geconsolideerde en niet-geconsolideerde buitenlandse ondernemingen opgenomen

in de reserve koersverschillen als onderdeel van de wettelijke reserves. Tot 2005 maakten deze verschillen deel uit van de overige reserves.

Overige reserves

De overige reserves bestaan uit ingehouden winsten, goodwill en, tot en met 2004, de

verschillen uit valutaomrekening van geconsolideerde en niet-geconsolideerde buitenlandse ondernemingen.

Voorzieningen

Voorwaardelijke verplichtingen

2008 2007

Bijzondere risico’s 474,6 474,6

Overige verplichtingen 3,0 4,0

477,6 478,6

De vennootschap heeft zich ten behoeve van door dochterondernemingen afgesloten leningen garant gesteld voor € 577 miljoen.

Daarnaast heeft de vennootschap zich ten behoeve van een aantal Nederlandse

dochterondernemingen aansprakelijk gesteld voor uit rechtshandelingen voortvloeiende

schulden van deze ondernemingen. Een lijst ligt ter inzage bij de Kamer van Koophandel te Utrecht.

20 maart 2009

Raad van Commissarissen Directie

Overige gegevens

Accountantsverklaring

Verklaring betreffende de jaarrekening

Wij hebben de in dit jaarverslag op pagina 41 tot en met 63 opgenomen jaarrekening 2008 van SHV Holdings N.V. (Nederlandse Antillen) bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige

balans per 31 december 2008 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2008 met de toelichting gecontroleerd.

Verantwoordelijkheid van de Directie

De Directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het Verslag van de Directie, beide in overeenstemming tital 9 Boek 2 BW. Deze

verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van

een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel

belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare

grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht.

Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren

werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant,

waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat

relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de vennootschap. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de

aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de

redelijkheid van schattingen die de Directie van de vennootschap heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Oordeel

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van SHV Holdings N.V. per 31 december 2008 en van het resultaat over

2008 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW ten aanzien van de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften

Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5f BW melden wij dat het verslag van de Directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de

jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Utrecht, 20 maart 2009

PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

P. Tieleman RA

Winstbestemming

In miljoenen euro’s

Statutaire bepalingen Artikel 16

1. Van de winst, blijkende uit de door de Algemene Vergadering goedgekeurde winst- en

verliesrekening ontvangen aandeelhouders negen procent (9%) over het nominaal bedrag van hun aandelen. Van het daarna resterende bedrag van die winst worden zodanige

bedragen gereserveerd als door de Algemene Vergadering te bepalen op voorstel van de directie ingediend met goedkeuring van de raad van commissarissen.

2. Hetgeen nadien van de winst resteert staat ter beschikking van de Algemene Vergadering.

Voorgestelde winstbestemming	2008		2007
Primair dividend	29,3		29,3
Ten gunste van reserves	1.177,5		386,0
Overig dividend	175,6		153,8
	1.382,4		569,1

Wijze van betaalbaarstelling van het dividend

Interimdividend	38,1		34,5
Slotdividend	166,8		148,6
Totaal dividend	204,9		183,1

Het interim- en slotdividend per aandeel van nominaal € 45 bedraagt voor 2008 respectievelijk

€ 5,25 en € 23,00 en voor 2007 respectievelijk € 4,75 en € 20,50.

Bedrijfsfilosofie

Deel zijn van SHV

SHV is een familiebedrijf en wil dit ook blijven.

SHV is een gedecentraliseerd bedrijf. Wij geven onze mensen in het veld veel vertrouwen. Onze gedecentraliseerde structuur biedt prima kansen tot persoonlijke ontwikkeling.

Wederzijds respect en vertrouwen vormen de basis voor plezier in het werk.

SHV’s belangrijkste waarden zijn integriteit en loyaliteit. Integriteit betekent eerlijk zijn en

oprecht en open in alle communicatie met betrekking tot het bedrijf. Goed nieuws mag zich

langzaam verspreiden, maar slecht nieuws moet snel rondgaan. Loyaliteit betekent je volledig inzetten voor je werk, voor het bedrijf en zijn ontwikkeling.

Op basis van de integriteit en loyaliteit van onze mensen, wil SHV verder groeien voor onze aandeelhouders, onze medewerkers en het welzijn van de gemeenschap waarin wij leven en werken.

Groei door prestatie

Wij willen het bestaande beter doen en houden onze ogen open voor nieuwe kansen. Als team bereiken wij betere resultaten. Wij beperken hiërarchie en bureaucratie tot een minimum.

Aandeelhouders verwachten geen ‘opgeblazen’ kwartaal- of jaarresultaten, maar een blijvende winstgroei.

Aandeelhouders aanvaarden de risico’s van het zetten van nieuwe stappen.

Ga voor niche en marktaandeel

Bij het zoeken naar markten die anderen laten liggen, houden wij ons niet bezig met wat mode is of algemene trends. In onze markten willen wij marktleider zijn.

Investeer in mensen

Succes danken wij aan onze mensen.

Investeren in mensen betekent:

– mensen vertrouwen

– mensen verantwoordelijkheid geven

– creativiteit en eigen initiatief stimuleren

– mensen begeleiden en opleiden

– uitmuntendheid belonen

Motiveer, door het goede voorbeeld te geven, lach en heb plezier in je werk. Geef anderen niet de schuld. Wij maken allemaal fouten. Verwijten maken is negatief. Zolang integriteit en

loyaliteit niet ter discussie staan, kan een fout het begin zijn van zaken beter aanpakken.

Weet om te gaan met verandering

Verandering is altijd overal om ons heen. Sta open voor verandering. Verandering schept kansen.

Analyseer verandering, bespreek het met anderen, evalueer en denk erover na.

Zie verandering als zuurstof voor ons bedrijf en hanteer het met begrip en wijsheid.

Zoek het ongewone

Het ongewone is interessant. Het ongewone prikkelt ons intellect en onze creatieve geest.

Op elk niveau worden onze mensen uitgenodigd om te zoeken naar het ongewone en te kijken hoe het ons bedrijf kan helpen. Dit is van wezenlijk belang voor ons succes. Het ongewone kan net datgene zijn, wat ons onderscheidt.

Xxxxxxx, leer en reageer

Er is niemand die alles weet, wij weten allemaal iets. Door te luisteren naar andermans ideeën en gedachten verbreden wij onze blik. Luisteren alvorens te spreken is leren. De verstandige man of vrouw zal zijn/haar voordeel doen met de kennis van anderen.

Nadat wij geluisterd en geleerd hebben, moeten wij beslissen hoe te reageren. Vergeet nooit dat niets doen ook een beslissing is.

Houd de dingen eenvoudig

Het lijkt of het leven alleen maar ingewikkeld is. Technische details zijn ingewikkeld, goed

zaken doen niet. Keuzes en beslissingen zijn soms moeilijk, niet ingewikkeld. Zet je gedachten over welk onderwerp dan ook op papier – het verheldert de geest.

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

SHV Gas

SHV Gas Nederland

Siriusdreef 70-72 L.A.B.M. Driebeek (57)

2132 WT Hoofddorp A.P. Huijgen (57)

Telefoon (023) 5555700 H.R. Xxxx (49)

Telefax (023) 5555701 tot februari 2008

e-mail xxxx@xxxxxx.xxx T.A.F. Oláh (58)

tot februari 2008

J.K. Xxxxxx (54)

vanaf februari 2008

Tot SHV Gas behoren de volgende ondernemingen:

(alfabetisch gerangschikt op land)

Primagaz Belgium N.V. [100%] België

Ravenshout 3310 R. Kandelman (41)

Xxxxxxxxx 00

0000 Xxxxxxxxxxx

Telefoon 32 13 618200

Telefax 32 13 618299

e-mail xxxx@xxxxxxxx.xx

Liquivex doo [63%] Bosnië en Herzegovina

Xxxxxxx X. Arzà (50)

74230 Usora

Telefoon 387 32895203

Telefax 387 32893220

e-mail xxxxxxxx@xxx.xxx.xx

SHV Gas Brasil Ltda. [100%] Brazilië

Xx. Xxxxxxxxxx Xxxxxx, xx. 000 – 19th floor L.M.M. Xxxxxxxx Xxxxx (56) Xxxxxxxx Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xx Xxxxxxx – Xxxxxx

00000-00 – Xxx xx Xxxxxxx – XX Telefoon 55 21 39745151

Telefax 55 21 22629075

e-mail xxxxxxx@xxxxxx.xxx.xx

SHV (China) Investment Company Limited [100%] P.R. China

21F, Ping An Building S.M. Franken (43) Xx. 000, Xx Xx Xxxx Xxxx, Xxxx Xx Xxxxxxxx

Xxxxxxxxx, Xxxxxxxxx Xxxxxxxx Telefoon 86 20 87520618

Telefax 86 20 87520658

e-mail xxxxxxxx@xxxxxxxx.xxx

Primagaz Danmark A/S [100%] Denemarken

Xxxxxxxxxxx 00 X. Xxxxx (00)

0000 Xxxx

Telefoon 45 56 631220

Telefax 45 56 634119

e-mail xxxxxx@xxxxxxxx.xx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

SHV Gas

Tot SHV Gas behoren de volgende ondernemingen:

(alfabetisch gerangschikt op land)

Primagas GmbH [72,7%] Duitsland

Luisenstrasse 113 J.D. Diercks (53)

47799 Krefeld

Telefoon 49 2151 8520

Telefax 49 2151 852270 e-mail xxxx@xxxxxxxx.xx

Liquigaz Philippines Corporation [100%] Filippijnen

3rd Floor, NOL Tower P.G. Libihoul (52)

Xxxxxxxx Xxxxxx, Xxxxxxxx Xxxxxxxx Xxxx Xxxxx Xxxxxxx, Xxxxxxxxxx Xxxx

0000 – Metro Manilla Telefoon 63 2 7710560

Telefax 63 2 7710569

e-mail xxxx@xxxxxxxx.xxx

Xxxxxxxxx xxx Xxx xx Xxxxxxx Xxxxxxxx X.X. [000%] Xxxxxxxxx

0, xxx Xxxxxxx xx Xxxxxxxxx M.Y. Maestroni (41) BP 97

75829 Parijs cedex 17

Telefoon 33 1 58615000

Telefax 33 1 58615050 e-mail xxxx@xxxxxxxx.xx

SHV Gas Supply & Risk Management SAS [100%] Frankrijk

Espace 21 X. Xxxxxxxxx (44)

La Défense 7 tot augustus 2008

31, place Ronde X. Xxxxxxxxxxxx (49)

92800 Puteaux

Telefoon 31 1 49039587

Telefax 33 1 49037087

e-mail xxxxxxxxxx@xxxxxx.xxx

Calor Group Ltd. [100%] Groot-Brittannië

Athena House X. Xxxxx (60)

Athena Drive tot december 0000

Xxxxxxxxx Xxxx X. Xxxxxx (54)

Xxxxxxx XX00 0XX

Telefoon 44 1926 330088

Telefax 44 1926 318718

e-mail xxxxxxx@xxxxxxxx.xx.xx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

SHV Gas

Tot SHV Gas behoren de volgende ondernemingen:

(alfabetisch gerangschikt op land)

Prímagáz-Hungária Rt. [100%] Hongarije

Irinyi Xxxxxx x. 0-00 X. Xxxxxxx (00)

0000 Xxxxxxxxx

Telefoon 36 1 2099900

Telefax 36 1 2099999

e-mail xxxxxxxx@xxxxxxxx.xx

Calor Gas Northern Ireland Ltd. [100%] Noord-Ierland

Airport Road West S.G. Xxxxx (50)

Xxxxxxxx

Xxxxxxx XX0 0XX

Telefoon 44 2890 458466

Telefax 44 2890 732749 e-mail xxxxx@xxxxxxxx.xx

Calor Teoranta [100%] Republiek Ierland

Long Mile Road S.G. Xxxxx (50)

Xxxxxx 00

Telefoon 353 1 4505000

Telefax 353 1 4507852

e-mail xxxxx@xxxxxxxx.xx

SHV Energy India Private Ltd. [100%] India

Super Gas House X. Xxxxx (49)

XX Xxxxx, Xxxxxx Xxxxxxxx, #0-0-000 Xxxx Xx. 0, Xxxxxxx Xxxxx

Xxxxxxxxx 500 034

Telefoon 91 40 23540079

Telefax 91 40 23540082

e-mail xxxxxxxx@xxxxxxxx.xxx

Liquigas S.p.A. [70%] Italië

Via Tucidide 56 P. Dal Lago (61)

20134 Milaan MI

Telefoon 39 02 70168801

Telefax 39 02 70168850

e-mail xxxxxxxx@xxxxxxxx.xxx

Butan Plin d.o.o. [70%] Kroatië

Mletaćka 12 A. Arzà (50)

52100 Pula vanaf januari 2008

Telefoon 385 52211895

Telefax 385 52382438

e-mail xxxxx@xxxxxxxxx.xx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

SHV Gas

Tot SHV Gas behoren de volgende ondernemingen:

(alfabetisch gerangschikt op land)

Primagaz Nederland B.V. [100%] Nederland

Xxxxxxxxxxxxxxxxx 00 R. Kandelman (41)

0000 XX Xxxxxxx

Telefoon (0575) 582200

Telefax (0575) 582230

e-mail xxxx@xxxxxxxx.xx

Progas AS [100%] Noorwegen

x/x Xxxxxxxxxxx 00 X. Xxxxx (00)

0000 Xxxx vanaf juni 0000

Xxxxxxxxxx

Telefoon 45 56 631220

Telefax 45 56 634119

e-mail xxxxxx@xxxxxxxx.xx

Primagaz Central Europe GmbH [100%] Oostenrijk

Salztorgasse 2/5 X. Xxxxxxxxxxxx (00)

0000 Xxxxx

Telefoon 43 1 5320546

Telefax 43 1 53205469

e-mail xxxx@xxxxxxxx-xxxxxxx.xxx

SHV Energy Pakistan (Private) Limited [100%] Pakistan

House 98A S.A. Xxxxxxxx (53)

Xxxxxxxx Xxxx Xxxxxx X-0/0

Xxxxxxxxx

Telefoon 92 51 2274400

Telefax 92 51 2275576

e-mail xxxxxxxx@xxxxx.xxx

Gaspol S.A. [88,3%] Polen

Al. Xxxx Xxxxx II 80 X. Xxxxxxx (47)

00 – 175 Warschau

Telefoon 48 22 5300000

Telefax 00 00 0000000

e-mail xxxxxxx@xxxxxx.xx

Primagaz Romania SRL Roemenië

Business Park Conect X. Xxxxxxx (54)

Bd Xxxxxxxx Xxxxxxx, IOA vanaf augustus 0000 0xx Xxxxx, 0xx xxxxxxxx

000000 Boekarest

Telefoon 40 21 4112537

Telefax 40 21 4109882

e-mail xxxxxx.xxxxxxx@xxxxxxxx.xx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

SHV Gas

Tot SHV Gas behoren de volgende ondernemingen:

(alfabetisch gerangschikt op land)

Butan Plin d.d. [70%] Slovenië

Verovskova 70 T. Grm (40)

1001 Ljubljana

Telefoon 386 1 5889813

Telefax 386 1 5889806 e-mail xxxx@xxxxxxxxx.xx

Probugas a.s. [50%] Slowakije

Xxxxxxxxxx xxxxx 0 X. Xxxxxxxx (61)

821 06 Bratislava tot december 2008

Telefoon 421 2 40201311 X. xxx Xxxx (33)

Telefax 421 2 40201308

e-mail xxxxxxxx@xxxxxxxx.xx

Primagas Xxxxxxx X.X.X. [000%] Xxxxxx

X/ Xxxxxxx, 000-000, 0x, 0x X. Xxxxxxxx (00) 00000 Xxxxxxxxx

Telefoon 34 93 3633770

Telefax 34 93 4106782

e-mail xxxx@xxxxxxxx.xx

Primaplyn spol. s r.o. [100%] Tsjechië

Na Pankráci 30 X. Xxxxx (60)

140 00 Praag 4 tot maart 2009

Telefoon 420 2 61001560 X. xxx Xxxx (33)

Telefax 420 2 61001564 e-mail xxxx@xxxxxxxxx.xx

Ipragaz A.S. [100%] Turkije

Nova Baran Plaza S. Siper (51)

19 Xxxxx Xxx. Xx 0/00 00000 Xxxxx – Xxxxxxxx

Telefoon 90 212 2345259

Telefax 90 212 2404790

e-mail xxxxxxx@xxxxxxx.xxx.xx

Bizimgaz Ticaret Ve Sanayi A.S. [99,2%] Turkije

Nova Baran Plaza G. Nebol (37)

19 Xxxxx Xxx. Xx 0

00000 Xxxxx – Xxxxxxxx

Telefoon 90 212 2240034

Telefax 90 212 2333396

e-mail xxxx@xxxxxxxx.xxx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

SHV Gas

Tot SHV Gas behoren de volgende ondernemingen:

(alfabetisch gerangschikt op land)

Primagaz Sverige AB Zweden

x/x Xxxxxxxxxxx 00 X. Xxxxx (00)

0000 Xxxx Xxxxxxxxxx

Telefoon 45 56 631220

Telefax 45 56 634119

e-mail xxxxxx@xxxxxxxx.xx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

Makro

Makro Zuid-Amerika Brazilië

Xxx Xxxxxx Xxxxxxxx Xxxxxxxx, 000 A.A. Xxxxxxxxxx (48)

05536-900 São Paulo-SP X. Xxxxxxx (44)

Telefoon 55 11 37452814 tot februari 2008

Telefax 55 11 37421010 E.A. Leijnse (41) e-mail xxxxxxx@xxxxxxxxxxxxxxxxx.xxx

Supermercados Mayoristas Makro S.A. [88,9%] Argentinië

Xxxxxxx Xxxxxxxxx 3647 X. Xxxxxxxx (00)

0000 Xxxxx Xxxxxx Xxxxx

Telefoon 54 11 47560081

Telefax 54 11 47562154

e-mail xxxxxxxxxx@xxxxx.xxx.xx

Makro Atacadista S.A. [99,9%] Brazilië

Xxx Xxxxxx Xxxxxxxx Xxxxxxxx, 000 X. Xxxxxxx (44)

05536-900 São Paulo-SP vanaf mei 2008

Telefoon 55 11 37452700

Telefax 55 11 37452716

e-mail xxxx@xxxxx.xxx.xx

Makro de Colombia S.A. [86,1%] Colombia

Carretera 39 193-63 R. Minuzzo (52)

Autopista Norte Bogotá

Telefoon 57 1 6781616

Telefax 57 1 6780192

e-mail xxxxx.xxxxx@xxxxx.xxx.xx

Orkam Supermayorista S.A. [100%] Peru

Av. República de Panamá 3505, piso 7 P.C. Boone (41) San Xxxxxx

Xxxx

Telefoon 000 0000000

e-mail xxxxxxxxx@xxxxx.xxx

Makro Comercializadora S.A. [75%] Venezuela

Xxxxxxxxxxxx Xxxxxxx Xxxxxx Xxxxxxxx X.X.X. Xxxxxx (00) x/Xxxxxxxxx Xxxxxx-Xxxxxxxx

Xx Xxxxxx

Xxxxxxx 0000

Telefoon 58 212 2422611

Telefax 58 212 2427994 e-mail xx@xxxxx.xxx.xx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

Makro

Genoteerd aan de effectenbeurs van Bangkok

Siam Makro Public Company Limited [49%] Thailand

0xx Xxxxx, 0000 Xxxx Xxxx Road S. Ithijarukul (56) Xxxxxxxxx, Xxxxxxxx

Xxxxxxx 00000

Telefoon 66 2 7231000

Telefax 66 2 3752789

e-mail xxxx@xxxxxxxxx.xx.xx

Belangrijke ondernemingen

Tussen [ ] het bezitspercentage per 31 december 2008

Tussen ( ) de leeftijd per 31 december 2008

NPM Capital

Dyas

Mammoet

Duurzame energie

Corporate

NPM Capital N.V. [100%] Nederland

Xxxxxxxxxxxxxx 0 J.W. Baud (57)

1077 BL Amsterdam R.O. Prins (51)

Telefoon (020) 5705555 tot december 2008

Telefax (020) 6710855

e-mail xxxxx@xxx-xxxxxxx.xxx

NPM (België) N.V. [100%] België

Xxx xx Xxxxx Xxxxxx 00 X. Xxxxxxxx (00) 0000 Xxxxxxx

Telefoon 32 2 2106090

Telefax 32 2 2196719

e-mail xxxx@xxx-xxxxxxx.xxx

Dyas B.V. [100%] Nederland

Xxxxxxxx 0 X.X.X. Xxxxxx (00)

0000 XX Xxxxxxx

Telefoon (030) 2338434

Telefax (030) 2338418 e-mail xxxx@xxx.xx

Mammoet Holding B.V. [75%] Nederland

Xxxxx Xxxxxxxxxx 00, Xxxxx 580 X.X.X. xxx Xxxxxxxx (42)

0000 XX Xxxxxxxx X. Xxxxxxxxxx (00)

Telefoon 31 10 2042424 X.X. xxx Xxxxxxxx (41)

Telefax 31 10 2042442 X. xxx Xxxxxxxx (32) e-mail xxxx@xxxxxxx.xxx

The Clean Energy Company B.V. [100%] Nederland

Xxxxxxxx 0 B.Q. Dinh (40)

0000 XX Xxxxxxx J.A. Samsom (39)

Telefoon 31 30 2338434

Telefax 31 30 2338433

Clean Energy Austria GmbH [100%] Oostenrijk

Xx. Xxxxxxxx Xxxxxxx 00 X.X. Xxxxxx (00) 0000 Xxxxxxxxx

Telefoon 43 5356 6992

Telefax 43 5356 6992 9000

e-mail xxxxxx@xxxxxxxx-xxxxxxx.xx

SHV Interholding A.G. [100%] Zwitserland

Xxxxxxxxxxxxxxxx 00 X.X. Xxxxxxxx (00)

0000 Xxxx

Telefoon 41 81 3549070

Telefax 41 81 3549061

e-mail xxxxx@xxx-xxxxx.xx