Waardegerichte inkoop: de beste koop voor de toekomst
Waardegerichte inkoop: de beste koop voor de toekomst
Xxxxxxxxxxxxxxxx PIANOo- 26 februari 2008
1
Xxxxxxxxxx Xxxxxx
Renovatie Ministerie van Financiën
- De gehele keten in 1 contract in de markt zetten
- Overdragen van bijbehorende risico’s
- Prestatieafhankelijke betaling tijdens exploitatie
- Gunningscriterium is combinatie van prijs en kwaliteit
🡪 Opdrachtgever stuurt op een zo goed mogelijke totaaloplossing
• Jong bedrijf van ca. 40 professionals
• Snijvlak publiek - privaat
• Medewerkers aan wieg gestaan van PPS-ontwikkeling
– Kenniscentra
– Projecten
– Beleid
• Twee takken van sport:
– Complexere inkoop en aanbestedingsprocessen (publiek, privaat)
– Outputsturingssystemen (publiek)
• Financieel-economisch perspectief
• Kern: lange termijn waarde-ontwikkeling
• Principes toepasbaar bij uiteenlopende vraagstukken
Wie
Wanneer
Wat
Waarom
Hoe
“Innovatief inkopen en aanbesteden verstoort de orde”
Wie
Wat
Waarom
Hoe
Wanneer
“Bestaande orde”
Waarom
Wat
Hoe
Wie
Wanneer
“Handvat voor een nieuwe orde”
• Folder PIA: “professioneel inkopen en aanbesteden is … werken met een zichtbare meerwaarde: best value for money voor de rijksoverheid en voor de belastingbetaler”
• Kenniscentrum PPS: “meerwaarde is een kwalitatief beter eindproduct voor hetzelfde geld, of dezelfde kwaliteit voor minder geld”
• EU Richtlijn beschrijft ‘de economische voordeligste aanbieding’ als volgt: “verschillende criteria kunnen een rol spelen al naar gelang de aard van de opdracht. Gedacht kan worden aan kwaliteit, technische waarde, esthetische en functionele kenmerken, after sales-service, tijdstip voor het uitvoeren van het werk en de prijs”.
• Waarde is een economische term …
• … die veel wordt toegepast in het bedrijfsleven …
• … en meer betekent dan prijs-/ kwaliteitverhouding
• De volgende elementen bepalen de waarde
• Prijs (kosten en opbrengsten)
• Kwaliteit
• Risico’s
• Tijd
Voorbeeld: renovatie Min Fin
Tijd
voorbereidingskosten Operationele kosten kwaliteit
opbrengsten risico’s
Alles disconteren en onder één noemer brengen
Alles disconteren en onder één noemer brengen
Kosten
Opbrengsten/kwaliteit
Voorbereidingsfase
Realisatiefase
Exploitatiefase
Factoren (value drivers) die ervoor zorgen dat de prijs daalt, kwaliteit stijgt, de levering vervroegt en/of de risico’s verminderen
A. Integratie van onderdelen die met elkaar samenhangen
B. Definiëren van output / prestaties
C. Sturing door middel van prikkels
D. Weloverwogen allocatie van risico’s
E. Marktwerking
F. Flexibiliteit
Value Drivers | Scope | Specificeren | Selecteren | Contracteren | Nazorg |
Definieren output | x | x | |||
Risico-allocatie | x | x | x | ||
Sturing d.m.v. prikkels | x | x | |||
Marktwerking | x | x | x | ||
Integratie van onderdelen | x | 8 |
Schaalvergroting vb. Electriciteitsinkoop
Ketenintegratie (LCC)
vb. Renovatie Min Fin vb. Kopieerapparaat
Integratie van functies
vb. A2 Maastricht vb. Arbodienst
Objectenboom
topniveau systeemniveau
subysteemniveau
Output in plaats van input Functioneel specificeren (kies juiste abstractieniveau)
Heldere outputspecificatie (goed vooraf nadenken)
vb. Gras maximaal 2 cm hoog vb. Verbinding van A naar B
vb. Doorstroming, beschikbaarheid
EMVI:
Extra
Kwaliteit (gewenst)
- economisch meest voordelige aanbieding
- Naast prijs geldt ook kwaliteit
- Relatie OS (geldigheid) en BS (bonuspunten)
Minimum
Xxxxxxxxx (geeist)
vb. bouwperiode
Prikkel = winnen
Beoordelingssysteem
variabel
vast
Output specificatie
Minimum Kwaliteit (geeist)
Extra Kwaliteit (gewenst)
Betalingsmechanisme
- Belangen parallelliseren
- Voorkomen strategisch gedrag
Betaling
Mogelijk via bonus / malus
Prestatie- afhankelijk
Betaling
Prikkel: geld verdienen
Betalen voor beschikbaarheid/service Output bieding wordt prestatienorm
vb. korting niet gepland onderhoud vb. korting toegestane hersteltijd vb. bonus snelle afwikkeling klacht
D. Weloverwogen risico-allocatie
Risico’s = niet gewenste onverwachte gebeurtenissen
Risico’s daar neerleggen waar ze het best beheerst kunnen worden vb. Minfin: interfacerisico’s vs. publiekrechtelijke risico’s
vb. re-integratiebureaus
E. Marktwerking
vb. aannemer selecteren voor verbouwing
F. Flexibiliteit (bij veel onzekerheid) vb. Maasvlakte 2
A. Integratie van onderdelen die met elkaar samenhangen
B. Definiëren van output / prestaties
C. Sturing door middel van prikkels
D. Weloverwogen allocatie van risico’s
E. Marktwerking
F. Flexibiliteit
Barrières voor toepassing waardegerichte inkoop
Onderzoek samen met Erasmus-universiteit onder gemeenten
- Meetbaarheid van meerwaarde is lastig
- Voordelen liggen op de lange termijn
- Weerstand tegen verandering, sponsor nodig
- Gebrek aan kennis
- Procesmatige en beleidsmatige aanpak krijgt voorrang
Barrières grotendeels oplosbaar
Tot slot
Waardegerichte inkoop levert gemiddeld 15% voordeel op
Wie Wanneer
Wanneer?
Toepassing van de principes kan in elk willekeurig inkooptraject
Wie?
Jullie! … Wie durft?
16