Algemene Voorwaarden
Algemene Voorwaarden
Definitie en het nut van standaardbepalingen
Een definitie van algemene voorwaarden wordt weergegeven in artikel 6:231 van het Burgerlijk Wetboek. Dit artikel definiëert algemene voorwaarden als:
“een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd”.
Het gaat dus om een beding die de gebruiker in elke overeenkomst wenst op te nemen zonder dat hierover aparte onderhandelingen worden gevoerd. Algemene voorwaarden besparen tijd, geld en moeite en door het gebruik van algemene voorwaarden wordt voorkomen dat een beding wordt vergeten.
Toepasselijkheid
Om toepasselijkheid van algemene voorwaarden op een overeenkomst te bereiken dient er tijdig naar de algemene voorwaarden te worden verwezen, zodat ze door een potentiele wederpartij kunnen worden aanvaard. Net als bij overeenkomsten komen algemene voorwaarden tot stand door aanbod en aanvaarding (artikel 6:217 BW). De verwijzing naar algemene voorwaarden dient daarom in een vroeg stadium plaats te vinden, bijvoorbeeld in een offerte of aanbiedingsbrief. Alleen dan kan worden gesteld dat een wederpartij de algemene voorwaarden van de gebruiker heeft aanvaard. Volstaan kan worden met bijvoorbeeld de volgende vermelding op een offerte: “op al onze overeenkomsten zijn onze algemene voorwaarden van toepassing”.
Battle of forms
Maar welke voorwaarden zijn nu van toepassing indien de wederpartij tevens naar eigen algemene (inkoop)voorwaarden verwijst? Over de strijdigheid van twee sets algemene voorwaarden is in artikel 6:225 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek het hiernavolgende bepaald:
“Verwijzen aanbod en aanvaarding naar verschillende algemene voorwaarden, dan komt aan de tweede verwijzing geen werking toe, wanneer daarbij niet tevens de toepasselijkheid van de in de eerste verwijzing aangegeven algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wordt gewezen.”.
Deze remedie voor de battle of forms wordt ook wel de first shot-rule genoemd. De first shot- rule houdt in dat de algemene voorwaarden die als eerste van toepassing zijn verklaard gelden, tenzij de andere partij bij de van toepassing verklaring van de tweede set voorwaarden uitdrukkelijk de eerste set van de hand wijst.
Het van de hand wijzen van de eerste set dient expliciet te geschieden. De partij die de tweede set van toepassing wenst te laten zijn, dient de eerste set met naam en toenaam van de hand te wijzen en zijn (eigen) voorwaarden van toepassing te verklaren. Indien de (tweede) partij dat niet doet, dan is hij gebonden aan de eerste set voorwaarden.
Maar let op. De regels van voornoemde first shot-rule gelden in het geval het Nederlands Burgerlijk Wetboek van toepassing is. Met name in internationale overeenkomsten kan deze
zogenaamde “battle of forms” tot problemen leiden, aangezien de regels met betrekking tot toepasselijkheid per land verschillen. In sommige landen geldt (anders dan in Nederland) het beginsel dat de laatste verwijzing naar algemene voorwaarden beslissend is.
Informatieplicht
Voorts rust op de gebruiker van algemene voorwaarden een informatieplicht. Deze is in het leven geroepen omdat de snelle en gemakkelijke toepasselijkheid van algemene voorwaarden kan leiden tot een zekere onbalans tussen de rechten van de gebruiker van de algemene voorwaarden en diens wederpartij. Het Burgerlijk Wetboek gaat ervan uit dat “kleine” wederpartijen de gelegenheid moeten hebben om van de inhoud van algemene voorwaarden kennis te nemen. Indien een wederpartij volgens de wet “klein” is, dient in de regel een exemplaar van de algemene voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeenkomst ter hand te worden gesteld (behoudens enkele uitzonderingen).
De wet beschouwt als “kleine wederpartij”: consumenten, bedrijven met minder dan 50 werknemers en bedrijven die geen jaarrekening openbaar hebben gemaakt. Als een gebruiker de “kleine wederpartij” geen redelijke mogelijkheid heeft geboden van de inhoud kennis te nemen, dan kan deze “kleine wederpartij” ieder beding in de algemene voorwaarden dat hem onwelgevallig is, vernietigen wegens het niet voldoen aan de wettelijke informatieplicht.
Een grote wederpartij zal geen beroep kunnen doen op de vernietigbaarheid van de algemene voorwaarden wegens een gebrek in de terhandstellingsplicht. Een grote wederpartij kan enkel een beroep doen op de redelijkheid en billijkheid (artikel 6:248 lid 2 BW). Een grote wederpartij is een partij die de jaarrekening moet publiceren en die 50 of meer werkzame personen in dienst heeft. Desondanks is het raadzaam altijd te voldoen aan de terhandstellingsplicht. Het kan namelijk zijn dat de gebruiker denkt met een grote wederpartij te maken te hebben, maar dat de overeenkomst in feite wordt gesloten met een kleinere dochter- of zustermaatschappij. Tip: check de wederpartij in het register van de Kamer van Koophandel. Daar is ook te vinden wie er bevoegd is om de wederpartij te vertegenwoordigen.
Uiteraard zijn er verschillende mogelijkheden voor het ter hand stellen, zoals het toesturen of overhandigen van de algemene voorwaarden. Op de gebruiker van de algemene voorwaarden rust de bewijslast van het ter hand stellen: u moet bewijzen dat de algemene voorwaarden daadwerkelijk ter hand zijn gesteld. Dit kunt u bijvoorbeeld doen door de wederpartij voor de ontvangst van een exemplaar van de algemene voorwaarden te laten tekenen.
Het is niet vereist om vaste wederpartijen bij iedere overeenkomst een exemplaar van de voorwaarden toe te zenden. In deze gevallen kan worden volstaan met een eenmalige toezending, waarbij wordt vermeld dat de bijgesloten algemene voorwaarden in de toekomst op alle overeenkomsten van toepassing zullen worden verklaard. Uiteraard dient er dan wel steeds bij het sluiten van iedere volgende overeenkomst verwezen te worden naar deze algemene voorwaarden om aan de eis van de toepasselijkheid te voldoen
Elektronisch
Indien de overeenkomst langs elektronische weg wordt gesloten, mogen de voorwaarden ook langs elektronische weg ter beschikking worden gesteld mits dit voor of bij het sluiten van de overeenkomst gebeurt en de voorwaarden door de wederpartij kunnen worden opgeslagen voor latere kennisneming. Indien de overeenkomst zelf niet langs elektronische weg wordt gesloten, is uitdrukkelijke instemming van de wederpartij met het elektronisch ter beschikking stellen van de algemene voorwaarden vereist. Aan de eis van elektronisch ter beschikking
stellen is niet voldaan door te verwijzen naar een website. Let op: dit geldt niet voor dienstverrichters, zie hieronder.
Dienstverrichters
Voor dienstverleners in de zin van de Europese Dienstenrichtlijn (Richtlijn 2006/123/EG) geldt de hiervoor genoemde verplichting tot terhandstelling niet. Voor dienstverleners in de zin van de Europese Dienstenrichtlijn geldt de iets soepele norm van artikel 6:230c BW. Het is voldoende als de algemene voorwaarden voor de afnemer gemakkelijk elektronisch toegankelijk zijn op een door de dienstverrichter meegedeeld adres (lees: website).
De Dienstenrichtlijn is van toepassing op een grote groep dienstverleners, zoals bijvoorbeeld ambachtslieden, bouwdiensten, installatie- en onderhoudswerkzaamheden, diensten op het gebied van toerisme, management- en adviesdiensten. Er zijn echter ook enkele uitzonderingen; onder meer op dienstverleners ten aanzien van financiële diensten, vervoersdiensten, particuliere beveiligingsdiensten en gezondheidsdiensten, is de Dienstenrichtlijn niet van toepassing.
Is er géén sprake van een overeenkomst tot dienstverlening aangaande een dienst die valt onder de Dienstenrichtlijn, of is sprake van een gemengde overeenkomst (overeenkomst die gedeeltelijk ziet op vorenbedoelde bedoelde dienstverlening en gedeeltelijk niet), dan blijft het strikte regime van toepassing. Uitsluitend de verwijzing naar een website is in die gevallen niet voldoende.
Verwijzing naar Kamer van Koophandel of rechtbank
Deponering van de voorwaarden bij de Kamer van Koophandel of bij de griffie van de rechtbank, in combinatie met een verwijzing onderaan het briefpapier, heeft slechts in uitzonderingsgevallen effect, bijvoorbeeld indien het bijzonder omvangrijke voorwaarden zijn die redelijkerwijs niet steeds verstrekt kunnen worden. Van deze uitzonderingssituatie is echter niet snel sprake. In andere gevallen kan niet op deze wijze aan de informatieplicht worden voldaan.
Tot slot
Hierboven zijn slechts algemene spelregels weergegeven voor het gebruik van algemene voorwaarden. Geen rekening is gehouden met bepaalde specifieke omstandigheden. Zo verandert er bijvoorbeeld veel als het buitenland om de hoek komt kijken. Daarnaast is het ook van belang dat de algemene voorwaarden zodanig zijn opgesteld dat u in een concreet geval ook daadwerkelijk een beroep op de algemene voorwaarden kunt doen. Voor een advies op maat, nadere informatie of een check van uw algemene voorwaarden kunt u contact opnemen met één van onze advocaten.
Telefoonnummer: 0318 – 52 24 04 E-mail: xxxx@xxxxxxxxxxxxxx.xx