Toelichting

Toelichting

De Mediafederatie heeft aan de Belastingdienst een ‘GEU model auteursovereenkomst’ voorgelegd met het verzoek te beoordelen of voor de bij deze overeenkomst betrokken partijen een verplichting is tot het afdragen of voldoen van loonheffingen als door alle partijen volgens deze overeenkomst wordt gewerkt. Deze overeenkomst wordt voorgelegd namens de Groep Educatieve Uitgeverijen (afkorting: GEU).

Deze overeenkomst wordt gebruikt voor de inhuur van een auteur die een bijdrage levert aan een onderwijsmethode van een uitgever. Het gaat om onderwijsmethodes die gebruikt zullen worden in het primaire onderwijs, het voortgezet onderwijs en/of het beroepsonderwijs. Er is een keuzemogelijkheid in de wijze van vergoeding. In het ene geval ontvangt de auteur hiervoor een vergoeding in de vorm van een royalty, die afhankelijk is van de behaalde omzet in een kalenderjaar en in het andere geval ontvangt hij/zij een lumpsumbetaling direct na oplevering. In deze overeenkomst doet de auteur in beide gevallen afstand van zijn rechten op zijn bijdrage, zodat de uitgever de onderwijsmethode (waar zijn bijdrage onderdeel van uitmaakt) kan exploiteren.

Het werk van een auteur zal onderdeel uitmaken van een onderwijsmethode waar meerdere auteurs bij betrokken zijn. De uitgever verzamelt alle bijdragen van de auteurs en verwerkt alle bijdragen tot een onderwijsmethode. De uitgever organiseert, financiert, exploiteert en draagt het financiële risico van het werk.

Deze modelovereenkomst is zo geformuleerd dat de gezagsverhouding tussen de uitgever en de auteur ontbreekt. Hierdoor is er geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). In geval de opdrachtgever en opdrachtnemer (feitelijk) werken volgens deze overeenkomst, mag de opdrachtgever ervan uitgaan dat geen loonheffingen zijn verschuldigd. Een uitzondering geldt evenwel voor de mogelijke aanwezigheid van een fictieve dienstbetrekking.

Beoordeling op basis van het verzoek

De Belastingdienst is van mening dat werken volgens de bijgevoegde overeenkomst, onder voorbehoud van hetgeen hieronder in de toelichting is opgenomen, voor de opdrachtgever niet leidt tot de verplichting loonheffingen af te dragen, omdat geen sprake is van een echte of fictieve dienstbetrekking tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer.

Bij deze beoordeling is uitgegaan van de op dit moment geldende regelgeving.

Hierna wordt een toelichting op de beoordeling gegeven en komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• reikwijdte beoordeling van de overeenkomst (zie punt 1);

• afwezigheid van arbeidsovereenkomst/echte dienstbetrekking (punt 2);

• werken volgens de overeenkomst (zie punt 3);

• buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen (punt 4)

• mogelijkheid tot aanpassen van de overeenkomst (zie punt 5);

• geen oordeel over inkomstenbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting (punt 6);

• vastleggen van het kenmerknummer van de overeenkomst (zie punt 7);

• geldigheidsduur van de beoordeling (zie punt 8);

• Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade (zie punt 9).

1. Beoordeling van de overeenkomst

Uitgangspunt van deze overeenkomst is dat de opdrachtnemer buiten dienstbetrekking aan de slag gaat. Dit betekent dat de opdrachtnemer en de opdrachtgever zich niet zo moeten gedragen dat een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat. Mocht hiervan (toch) sprake zijn, dan zijn loonheffingen verschuldigd.

Voor het verkrijgen van deze zekerheid is vereist dat:

A. opdrachtgever en opdrachtnemer feitelijk werken volgens de afspraken in de overeenkomst (zie punt 3); én

B. de gemarkeerde onderdelen van de overeenkomst niet worden gewijzigd (zie punt 5); én

C. in de overeenkomst het specifieke kenmerknummer is opgenomen (zie punt 7)

Deze overeenkomst is – ten overvloede – alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet voldoen. Zie voor nadere toelichting punt 6.

2. Geen arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking)

Een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat, kort gezegd, als:

1. het werk door een persoon zélf moet worden gedaan (vervanging mag niet); én

2. een vergoeding wordt betaald voor de verrichte werkzaamheden; én

3. door de opdrachtgever aangegeven kan worden hoe het werk moet worden verricht (de vrijheid is beperkt)

Op grond van artikel 2.5 van deze overeenkomst is voldaan aan het eerste criterium. Ook aan het tweede criterium is naar het oordeel van de Belastingdienst voldaan vanwege artikel 5.1, eerste volzin (namelijk dat de vergoeding wordt betaald voor zijn/haar geleverde diensten). Deze overeenkomst is niet dusdanig verwoord dat de betaling aan een auteur alleen wordt gedaan voor het afstand doen van alle rechten over het werk (zie artikel 5.1).

In deze overeenkomst is de afwezigheid van het gezagscriterium dus van doorslaggevend belang voor het oordeel dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. In deze overeenkomst ligt in algemene termen vast dat de uitgever geen gezag uitoefent op de werkzaamheden van de auteur. Dit staat in de artikelen 2.2, 2.3, 2.6 en 2.9. Voor de afwezigheid van gezag is belangrijk dat de opdrachtgever alleen aanwijzingen en instructies mag geven met betrekking tot wat de opdrachtnemer oplevert en niet hoe de werkzaamheden worden verricht. De instructies waarnaar artikel 2.3 en bijlage 2 verwijzen betreffen de planning van de werkzaamheden (deadlines), minimumvereisten voor de content en de wijze van inleveren. Deze kwalificeren als resultaatsinstructie. Het gegeven dat de auteur verplicht is om een aantal voor hem relevante redactievergaderingen bij te wonen is begrijpelijk, omdat meerdere personen bijdragen aan een Onderwijsmethode die op elkaar afgestemd moeten worden. Deze verplichting is nog passend binnen artikel 2.3.

Het onderscheid met een werknemer in dienst van de uitgever moet duidelijk door de uitgever worden gemaakt. Een auteur zal niet op basis van deze overeenkomst kunnen werken als hij een functie/rol vervult die normaal gesproken door een werknemer van de uitgever wordt gedaan (zoals opvang bij pieken in de werkzaamheden dat normaal door werknemers wordt gedaan of vervanging van een werknemer in geval van diens afwezigheid). Daarom ligt ook in deze overeenkomst vast dat:

- de auteur geen werkruimte op het kantoor van de uitgever tot zijn beschikking heeft (artikel 2.7)

- de kosten – denk aan kantoorartikelen, computer en mobiele telefoon – om het werk te kunnen doen voor eigen rekening van de auteur zijn (artikel 2.7)

- dat de auteur specifieke deskundigheid en actuele ervaring op zijn vakkennis heeft

Vanwege het gegeven dat in deze overeenkomst is vastgelegd dat de gezagsverhouding tussen de uitgever en de auteur ontbreekt, is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). Het gegeven dat de onderwijsmethode naar het ontwerp/idee van de uitgever is en dat het werk van de auteur een onderdeel is van een groter geheel dat de uitgever tot een onderwijsproduct maakt, zijn in dit geval meegewogen maar niet doorslaggevend bevonden, als aan het bovenstaande is voldaan. In geval de opdrachtgever en opdrachtnemer (feitelijk) werken volgens deze overeenkomst, mag de opdrachtgever ervan uitgaan dat geen loonheffingen zijn verschuldigd. Een uitzondering geldt evenwel voor de mogelijke aanwezigheid van een fictieve dienstbetrekking. Zie punt 3.

3. Werken volgens overeenkomst

De opdrachtgever en opdrachtnemer moeten in de praktijk werken volgens de voorwaarden en afspraken, zoals neergelegd in deze overeenkomst. Zolang zij dat doen, is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). De opdrachtgever hoeft dan geen loonheffingen in te houden en te betalen. In de praktijk dient de uitgever ervoor te waken dat hij iemand op basis van deze overeenkomst laat werken terwijl binnen de uitgever hetzelfde werk door een werknemer is/wordt gedaan.

Wel geldt nog – ten overvloede – een voorbehoud voor een aantal fictieve dienstbetrekkingen (zie punt 4). Opdrachtgever en opdrachtnemer zullen bij het gebruik van deze overeenkomst nogmaals zelf moeten nagaan of een fictieve dienstbetrekking van toepassing kan zijn.

4. Buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen

In gevallen waarin geen sprake is van een echte dienstbetrekking kennen de loonheffingen voor een aantal situaties ‘fictieve dienstbetrekkingen’. Als een fictieve dienstbetrekking van toepassing is, moet de opdrachtgever toch loonheffingen inhouden en betalen.

Met betrekking tot de fictieve dienstbetrekkingen voor ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ kunnen de opdrachtgever en de opdrachtnemer ervoor kiezen deze buiten toepassing te laten zijn. Van belang is dat partijen de gezamenlijke keuze vóór de eerste betaling hebben vastgelegd. In deze overeenkomst blijkt de gezamenlijke keuze uit overweging g van de bijgevoegde overeenkomst.

Deze overeenkomst kan niet worden gebruikt voor situaties, waarin andere fictieve dienstbetrekkingen van toepassing kunnen zijn. Het is derhalve van belang dat opdrachtgever en opdrachtnemer vóór het aangaan van deze overeenkomst nagaan of sprake is van de volgende fictieve dienstbetrekkingen:

- Aanneming van werk

- Overige tussenpersonen, agenten

- Stagiaires

- Meewerkende kinderen

- Bestuurders van lichamen

- Sekswerkers

- Topsporters

- (Partners van) houders van een aanmerkelijk belang, die arbeid verrichten voor het desbetreffende lichaam

- Artiesten en beroepssporters die werken op basis van een overeenkomst van korte duur

- Bemanning van vissersvaartuigen (deelvissers)

Voor deze gevallen kan de opdrachtgever aan deze overeenkomst niet de zekerheid ontlenen dat géén loonheffingen zijn verschuldigd.

5. Geen oordeel over ondernemerschap inkomstenbelasting of gevolgen voor de omzetbelasting en vennootschapsbelasting

Deze overeenkomst is de vastlegging van afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De Belastingdienst heeft – ten overvloede – deze alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet inhouden of voldoen. Dit betekent dat dit oordeel géén betrekking heeft op:

• het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de inkomstenbelasting;

• het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de omzetbelasting;

• de vennootschapsbelasting. NB: dit kan van belang zijn in geval de opdrachtnemer een niet- natuurlijk persoon is, zoals een besloten vennootschap;

• andere fiscale en/of niet-fiscale regelgeving, zoals bijvoorbeeld het Burgerlijk Wetboek, waaronder het arbeidsrecht.

Bij deze beoordeling is de Belastingdienst uitgegaan van de op dit moment geldende wet- en

regelgeving.

6. Gemarkeerde bepalingen, aanvullingen en wijzigingen

In deze overeenkomst zijn bepaalde artikelen gemarkeerd. Deze bepalingen bevatten voorwaarden, die van belang zijn bij het bepalen of sprake is van het ontbreken van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). Deze bepalingen mogen dan ook niet worden gewijzigd. Mochten deze gemarkeerde bepalingen (toch) worden gewijzigd, dan kan na wijziging in elk geval niet meer de zekerheid worden ontleend dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft af te dragen of te voldoen.

De niet-gemarkeerde artikelen mag u wel aanvullen en aanpassen aan uw eigen situatie, mits deze niet in strijd komen met de gemarkeerde artikelen en/of het karakter van de overeenkomst. Als aanvullingen of veranderingen afbreuk doen aan de artikelen waarop dat oordeel is gebaseerd, biedt deze overeenkomst niet meer de zekerheid dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen. Hetzelfde geldt voor het in de overeenkomst van toepassing verklaren van of verwijzen naar Algemene Voorwaarden en/of voorschriften, welke niet in deze beoordeling zijn betrokken.

7. Vastleggen van het kenmerknummer in de overeenkomst

Deze beoordeling is bij de Belastingdienst geregistreerd onder nummer 906202247025-1-0 . Als u wilt werken volgens deze overeenkomst, is het belangrijk dat dit duidelijk wordt vastgelegd. Daarvoor kan bijvoorbeeld in de overeenkomst tussen opdrachtgever en opdrachtnemer de volgende tekst worden opgenomen:

‘Deze overeenkomst is gebaseerd op de door de Belastingdienst op 16 januari 2023 onder nummer

90620224702510 beoordeelde overeenkomst.’

Indien bovenstaande tekst niet wordt opgenomen in de overeenkomst, kunnen opdrachtgever en opdrachtnemer aan deze overeenkomst niet het vertrouwen ontlenen dat geen loonheffingen hoeven te worden afgedragen of voldaan.

8. Geldigheidsduur van de beoordeling

Dit oordeel over deze overeenkomst is 5 jaar geldig vanaf de datum van beoordeling, onder voorbehoud van wijzigingen in de wet- of regelgeving in die 5 jaar. Ook jurisprudentie en/of gewijzigd beleid kunnen aanleiding zijn deze beoordeling van de overeenkomst in te trekken. Daarbij worden de beginselen van behoorlijk bestuur in acht genomen.

9. Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade

De Belastingdienst heeft in samenwerking met de Mediafederatie deze modelovereenkomst uitsluitend opgesteld met het oog op het geven van zekerheid voor het werken buiten dienstbetrekking in het kader van de loonheffingen. De Belastingdienst is niet aansprakelijk voor gevolgen, van welke aard dan ook, van het gebruik van het model.

GEU MODEL AUTEURSCONTRACT (versie januari 2023)

Inhoudsopgave

1. Definities 2

2. Opdracht en omschrijving van het Werk 2

3. Aard van de Overeenkomst 3

4. Overdracht, toestemming en vrijwaring 3

5. Vergoeding 4

6. Verplichtingen van de Auteur 5

7. Verplichtingen van de Uitgever 5

8. Rechten van de Auteur 6

9. Rechten van de Uitgever 6

10. Beëindiging 7

11. Geheimhouding 8

12. Algemene bepalingen 8

ONDERGETEKENDEN:

A) [naam uitgever], gevestigd te [plaats] (de “Uitgever”); en

B) [naam auteur], wonende te [plaats] (de “Auteur”); gezamenlijk te noemen: “Partijen”;

OVERWEGEN DAT:

(A) de Uitgever werkzaam is op het gebied van educatieve uitgaven en een onderwijsmethode wenst te ontwikkelen en uit te geven;

(B) de Uitgever meerdere makers betrekt bij de totstandkoming van de onderwijsmethode en het werk en de onderwijsmethode in verschillende vormen en mediumneutraal wenst uit te geven;

(C) de Auteur een actuele deskundigheid heeft op zijn vakgebied en met zijn werk een bijdrage levert aan de onderwijsmethode;

(D) de bijdrage onderdeel wordt van een onderwijsmethode met bijdragen van meerdere auteurs;

(E) de Uitgever het exploitatierisico draagt en de Auteur niet wenst te delen in het exploitatierisico;

(F) Partijen uitdrukkelijk overeenkomen dat de bepalingen van deze overeenkomst van opdracht (“Overeenkomst”) waaronder de Auteur voor de Uitgever zijn diensten zal verrichten niet te gelden heeft als arbeidsovereenkomst in de zin van artikel 7:610 e.v. BW.

(G) Partijen ervoor kiezen om de toepassing van de bepalingen omtrent de fictieve dienstbetrekkingen met thuiswerkers of gelijkgestelden zoals bedoeld in artikel 2b en artikel 2c van het Uitvoeringsbesluit Loonbelasting 1965 en artikel 1 en artikel 5 van het Besluit aanwijzing gevallen waarin arbeidsverhouding als dienstbetrekking wordt beschouwd (Besluit van 24 december 1986, Stb. 1986, 655) buiten toepassing te laten, en daartoe deze Overeenkomst opstellen en ondertekenen voordat uitbetaling plaatsvindt;

(H) Partijen de tussen hen overeengekomen voorwaarden en bepalingen waaronder de genoemde Diensten zullen worden verleend xxxxxx vast te leggen in deze Overeenkomst;

(I) Deze Overeenkomst is gelijkluidend aan de door de Belastingdienst onder nummer 90620224702510 d.d. 16 januari 2023 opgestelde modelovereenkomst; de beoordeling van deze modelovereenkomst is geldig voor 5 jaar. De beoordeling door de Belastingdienst van deze overeenkomst in het kader van de Wet DBA staat los van het convenant tussen de Belastingdienst en Uitgeverijen.

PARTIJEN KOMEN HET VOLGENDE OVEREEN:

1. Definities

Het Vak: [het vak waar de methode voor bedoeld is]

De Methode: De onderwijsmethode waar de bijdrage van de Auteur betrekking op heeft, bestemd voor het Vak. De Methode wordt (voorlopig) aangeduid met de naam [(voorlopige) naam Methode].

Het Werk: De bijdrage die de Auteur levert aan de Methode, bestaande uit tekst, concepten en structuren en eventueel uit andere informatie waaronder illustraties of afbeeldingen.

2. Opdracht en omschrijving van het Werk

2.1. De Uitgever verleent hierbij aan de Auteur de opdracht tot het vervaardigen van het Werk (“Opdracht”). Het Werk zal bestaan uit:

[duidelijke omschrijving van de bijdrage die de Auteur gaat leveren] Een nadere beschrijving van het Werk is opgenomen in bijlage 1

De Auteur accepteert de Opdracht en aanvaardt daarmee de volle verantwoordelijkheid voor het op juiste wijze uitvoeren van de overeengekomen werkzaamheden.

2.2. De Auteur deelt zijn werkzaamheden zelfstandig in. Wel vindt, voor zover dat voor de uitvoering van de Opdracht nodig is, afstemming met de Uitgever plaats in geval van samenwerking met anderen, zodat deze optimaal zal verlopen. Indien noodzakelijk voor de werkzaamheden richt de Auteur zich naar de arbeidstijden bij de Uitgever. De planning voor de aanlevering, controle en correctie van het Werk is in onderling overleg opgesteld en opgenomen in bijlage 2.

2.4. De Auteur zal de Opdracht met betrekking tot het werk te goeder trouw uitvoeren, naar beste kunnen en zal alles nalaten dat eventueel schade kan toebrengen aan de Opdracht, het werk en/of de Uitgever en/of de aan de Uitgever gelieerde ondernemingen.

2.5. De Auteur voert de Opdracht persoonlijk uit. Het inschakelen van derden is niet toegestaan zonder toestemming van de Uitgever.

2.6. De Auteur is bij het uitvoeren van de overeengekomen werkzaamheden geheel zelfstandig. De Auteur verricht de Opdracht naar eigen inzicht en zonder toezicht of leiding van de Uitgever. De Uitgever kan de Auteur wel aanwijzingen en instructies geven omtrent het resultaat van de Opdracht.

2.7. Er wordt geen werkruimte bij de Uitgever beschikbaar gesteld aan de Auteur noch worden er bedrijfsmiddelen ter beschikking gesteld aan de Auteur. De Auteur verricht de Opdracht vanuit huis of een eigen werkplek.

2.8. Partijen komen uitdrukkelijk geen gezag overeen zoals bedoeld in artikel 7:610 BW.

2.9. De Uitgever verklaart zich er uitdrukkelijk mee akkoord dat de Auteur elders werkzaamheden verricht.

3. Aard van de Overeenkomst

Partijen stellen uitdrukkelijk vast dat het karakter van de Overeenkomst heeft te gelden als een overeenkomst van opdracht in de zin van artikel 7:400 e.v. BW en niet kan worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst tussen de Uitgever en de Auteur.

4. Overdracht, toestemming en vrijwaring

4.1. De Auteur draagt het volledige auteursrecht op het Werk over aan de Uitgever. De Uitgever aanvaardt deze overdracht. Deze overdracht omvat alle bestaande en alle toekomstige […] vormen van verveelvoudigen en openbaar maken, zowel ten behoeve van de Methode als voor een ander doel samenhangend met een educatieve dienst of product.

4.2. De Auteur verleent de Uitgever ook expliciet toestemming voor alle in lid 1 bedoelde exploitatievormen. De Auteur doet afstand van het recht zich te verzetten tegen wijziging van het Werk of de naam daarvan. De Auteur heeft het recht zich te verzetten tegen elke misvorming, verminking of andere aantasting van het Werk die nadeel zou kunnen toebrengen aan zijn reputatie.

4.3. De Auteur draagt ook alle eventuele andere rechten van intellectuele eigendom op het Werk, waaronder eventuele databankrechten en naburige rechten, over aan de Uitgever. De Uitgever aanvaardt ook deze overdracht.

4.4. De Auteur verklaart over het volledige auteursrecht op het Werk te beschikken en dit onbezwaard te kunnen overdragen. De Auteur vrijwaart de Uitgever tegen alle vorderingen van derden ten aanzien van de door Auteur aangeleverde inhoud.

5. Vergoeding

5.1. In het kader van deze Overeenkomst ontvangt de Auteur een vergoeding die bestaat uit (i) een honorarium voor het verlenen van de diensten ingevolge deze Overeenkomst en (ii) een billijke vergoeding voor de verlening van de exploitatiebevoegdheid en in verband daarmee de overdracht van de rechten conform artikel 4 van de Overeenkomst. Deze vergoeding bestaat uit [een lumpsum of een royalty].

Variant 1: De lumpsum bedraagt [bedrag]. Als de Uitgever overgaat tot een vorm van exploitatie die ten tijde van sluiting van de Overeenkomst nog onbekend was, heeft de Auteur recht op een te zijner tijd in overleg vast te stellen aanvullende billijke vergoeding.

Variant 2: De royalty voor de Methode bedraagt [...] % van het bedrag, vrij van btw en verleende kortingen, dat door de Uitgever is ontvangen in verband met de exploitatie van het Werk. De royalty per individuele auteur voor de exploitatie van het Werk wordt door de Uitgever berekend door de netto-omzet van de [exploitatievormen van de] Methode waarin het Werk is opgenomen te vermenigvuldigen met het percentage dat de Uitgever telkens toekent aan de Auteur in verband met het aandeel van het Werk daarin.

[alleen van toepassing bij toepassing van artikel 5.1, variant 1 of 2:]Deze vergoeding heeft alleen betrekking op exploitatie en gebruik van het Werk binnen de Methode. Over vergoeding voor gebruik buiten de Methode worden aparte afspraken gemaakt in geval de Uitgever tot dergelijk gebruik over gaat.

Variant 3: De royalty voor alle auteurs bedraagt [...] % van het bedrag, vrij van btw en verleende kortingen, dat door de Uitgever is ontvangen in verband met de exploitatie van iedere gebruiksvorm waarin het Werk is opgenomen. De royalty voor de Auteur bedraagt bij iedere methode een percentage van de royalty voor alle auteurs. De Uitgever kent dat percentage toe in verband met het aandeel van het Werk in de methode.

5.2. Voor de gelden die door collectieve beheersorganisaties worden geïncasseerd geldt de verdeling tussen de Auteur en de Uitgever zoals die voor de betreffende regeling gebruikelijk is.

5.3. De vergoeding en de collectieve beheerde vergoedingen zoals bedoeld in artikelen 5.1 en 5.2 zijn brutobedragen. De Auteur staat er tegenover de Uitgever voor in dat hij voldoet aan de wettelijk (fiscale) verplichtingen met betrekking tot het betalen van de aan de betreffende belastingautoriteiten eventueel verschuldigde belastingen in het kader van de sociale en fiscale wetgeving.

5.4. De Uitgever betaalt de vergoeding als bedoeld in artikel 5.1 als volgt: [Invullen, afhankelijk van Uitgever]. Er wordt geen vergoeding betaald zolang deze Overeenkomst niet is ondertekend.

5.5. Met de vergoeding komen Partijen uitdrukkelijk geen loon overeen als bedoeld in artikel 7:610 BW.

6. Verplichtingen van de Auteur

6.1. De Auteur is verplicht het Werk op de afgesproken datum aan te leveren in een zodanige kwaliteit dat het bruikbaar is om te worden opgenomen in de Methode. Wanneer de kans bestaat dat dit de Auteur niet gaat lukken, brengt de Auteur de Uitgever daar zo snel mogelijk van op de hoogte. Als de Auteur niet het volledige Werk op tijd aanlevert of als het Werk naar de mening van de Uitgever van onvoldoende kwaliteit is, is de Uitgever gerechtigd het Werk door een ander te laten voltooien dan wel aan te passen.

6.2. De Auteur is verplicht het aangeleverde werk na verwerking ervan door de Uitgever te controleren en zo nodig te corrigeren binnen de overeengekomen termijnen. Voorts is hij verplicht redactievergaderingen bij te wonen en in redelijkheid beschikbaar te zijn voor gebruikelijke promotie van de Methode.

[Alleen van toepassing als een royalty vergoeding is overeengekomen:]

6.3. Zolang de Auteur actief bij de Methode betrokken wil blijven is hij verplicht om steeds wanneer daar naar het oordeel van de Uitgever aanleiding voor is het Werk binnen een redelijke termijn bij te werken. De Auteur kan ten alle tijden laten weten niet meer actief bij de Methode betrokken te willen zijn. Als de Auteur niet meer actief bij de Methode betrokken wil blijven of als hij het Werk niet tijdig bijwerkt, dan is de Uitgever gerechtigd het Werk door een ander te laten bijwerken.

7. Verplichtingen van de Uitgever

7.1. De Uitgever is verplicht het Werk binnen een redelijke termijn na het sluiten van de Overeenkomst in voldoende mate te exploiteren en te blijven exploiteren, tenzij de Uitgever een zwaarwichtig belang heeft om het Werk niet meer te exploiteren.

De Uitgever is verplicht om, als er een royalty-vergoeding is afgesproken, de Auteur jaarlijks een schriftelijke opgave te verschaffen van de omvang van de exploitatie van het Werk. Desgevraagd verstrekt de Uitgever aan de Auteur ook in andere gevallen een opgave van de exploitatie, de Auteur zal dit recht naar redelijkheid uitoefenen, rekening houdend met de administratieve belasting voor de Uitgever.

8. Rechten van de Auteur

8.1. De Auteur heeft het recht om zijn werkzaamheden voor de Methode op ieder moment te staken, mits hij de Uitgever daar zo snel mogelijk van op de hoogte brengt. Als hij zijn werkzaamheden staakt, voordat hij het Werk heeft voltooid, of op een wijze die de Uitgever redelijkerwijs niet van hem mocht verwachten, heeft hij evenwel geen recht op vergoeding. Als de Auteur wel een deel van het Werk heeft voltooid in een vorm die gebruikt wordt door de Uitgever, krijgt de Auteur wel een nader overeen te komen deel van de vergoeding.

8.2. De Auteur heeft het recht om eenmaal per jaar op eigen kosten de administratie van de Uitgever door een registeraccountant te laten controleren. Mocht bij controle blijken dat de Uitgever zich ten nadele van de Auteur aan niet te verwaarlozen fouten of verzuimen schuldig heeft gemaakt, dan komen de kosten van de controle voor rekening van de Uitgever.

8.3. De Auteur heeft recht op naamsvermelding. De naamsvermelding vindt plaats voor zover dat bij de betreffende exploitatievorm mogelijk en gebruikelijk is.

8.4. [optie 1:] De Auteur heeft het recht om zijn medewerking te verlenen aan andere publicaties op zijn vakgebied, maar niet voor zover daarmee directe concurrentie wordt aangegaan met de Methode, behoudens toestemming van de Uitgever, die deze toestemming niet op onredelijke gronden mag weigeren.

[optie 2:] [Geen concurrentiebeding].

8.5. In het geval van overlijden van de Auteur gaan de rechten en verplichtingen van deze Overeenkomst, voor zover mogelijk, over op de erfgenamen van de Auteur als rechtsopvolgers.

9. Rechten van de Uitgever

9.1. De Uitgever heeft het recht om te bepalen hoe en voor welke prijs het Werk en de Methode worden geëxploiteerd.

9.2. De Uitgever heeft en behoudt, ook na beëindiging van de Overeenkomst, het exclusieve recht de titel en andere onderscheidingstekens met betrekking tot het Werk en de Methode te bepalen, te gebruiken en te registreren als merk, als domeinnaam of anderszins.

9.3. De Uitgever is gerechtigd om op eigen kosten alsook op naam van de Auteur zelfstandig of door derden in en buiten rechte op te (laten) treden tegen inbreuk op of misbruik van het Werk.

9.4. De Uitgever is gerechtigd tot overdracht van rechten en verplichtingen uit deze Overeenkomst aan een derde. De Auteur verleent hieraan zijn medewerking, tenzij dit in redelijkheid niet van hem gevergd kan worden.

10. Beëindiging

10.1. De Auteur heeft het recht de Overeenkomst te beëindigen als:

het Werk gedurende een periode van één jaar in geen enkele vorm (meer) beschikbaar is of sprake is van een economisch niet verantwoorde voortzetting en de Uitgever niet, op een schriftelijk verzoek van de Auteur, binnen drie maanden verklaart bereid te zijn binnen een jaar het Werk in enige vorm beschikbaar te stellen, of;

(a) de Uitgever failliet wordt verklaard of in surseance van betaling komt te verkeren, of;

(b) de Uitgever, ondanks een schriftelijke ingebrekestelling en een periode van drie maanden om zijn verzuim te herstellen, tekortschiet in de nakoming van zijn verplichtingen.

10.2. Indien het Werk niet scheidbaar is ten opzichte van overige werken in de Methode, kan de Auteur de Overeenkomst alleen beëindigen, als bedoeld in het vorige lid, met instemming van de andere auteurs.

10.3. De Uitgever heeft het recht de Overeenkomst te beëindigen als:

(a) de Auteur zijn werkzaamheden staakt, niet volgens planning het Werk aanlevert of bijwerkt in de kwaliteit die ervan mag worden verwacht, of;

(b) er sprake is van een verstoorde relatie met de Uitgever of overige auteurs, of;

(c) de Uitgever er op inhoudelijke gronden de voorkeur aan geeft de Auteur te vervangen, of;

(d) de Uitgever onvoldoende exploitatiemogelijkheden ziet voor het Werk.

10.4. Na beëindiging van de Overeenkomst behoudt de Uitgever de aan hem overgedragen en verleende rechten en zal hij gerechtigd zijn het Werk te blijven exploiteren. Alleen wanneer artikel 10.2 sub a of b of artikel 10.4 sub d de grond is voor de beëindiging, is de Uitgever verplicht het auteursrecht op het Werk aan de Auteur terug over te dragen. De Uitgever is gerechtigd om bestaande voorraden te blijven verkopen.

10.5. Indien een vergoeding op royaltybasis is overeengekomen, heeft de Auteur na beëindiging van de Overeenkomst recht op:

(a) een nader overeen te komen vergoeding die in verhouding staat tot de omvang en het belang van (het gebruik van) het Werk in relatie tot de Methode als geheel, voor het geval de rechten niet zijn terug overgedragen en de Uitgever de exploitatie voortzet

(b) een éénmalige nader overeen te komen vergoeding, die ook nihil kan zijn, waarbij rekening wordt gehouden met alle omstandigheden die aanleiding hebben gegeven tot het staken van de exploitatie, voor het geval de Uitgever de exploitatie staakt.

11. Geheimhouding

11.1. De Auteur en Uitgever zullen alle informatie waar zij kennis van nemen in het kader van hun werkzaamheden waar deze Overeenkomst betrekking op heeft, waarvan zij moeten begrijpen dat deze vertrouwelijk en/of concurrentiegevoelig is, geheimhouden, ook na beëindiging van de Overeenkomst, ongeacht op welke wijze en om welke reden de Overeenkomst is beëindigd.

12. Algemene bepalingen

12.1. Indien enige bepaling uit deze Overeenkomst nietig of niet-uitvoerbaar mocht blijken te zijn, zal deze nietigheid dan wel niet-uitvoerbaarheid de geldigheid en uitvoerbaarheid van de overige bepalingen van deze Overeenkomst niet in de weg staan. Indien een bepaling nietig of onuitvoerbaar is, zullen Partijen in redelijkheid en billijkheid trachten om een vervangende bepaling overeen te komen die wel geldig en uitvoerbaar is en die qua commerciële strekking en inhoud de oorspronkelijke bepaling zo dicht mogelijk benadert.

12.2. Deze Overeenkomst vormt de gehele overeenkomst tussen Partijen met betrekking tot het onderwerp van deze Overeenkomst, en vervangt alle eerdere overeenkomsten tussen Partijen, zowel mondeling als schriftelijk, met betrekking tot het onderwerp van deze Overeenkomst. Aanpassingen van, wijzigingen van en toevoegingen op deze Overeenkomst zullen slechts geldig zijn, voor welk doel dan ook, indien deze op schrift zijn gesteld en door elk van de Partijen zijn ondertekend.

12.3. Op deze Overeenkomst en al hetgeen daarmee verband houdt, is Nederlands recht van toepassing. De Uitgever en de Auteur zullen in geval van geschillen altijd eerst trachten een minnelijke regeling te bereiken. De bevoegde rechter te [keuze maken] is als enige rechter bevoegd om over geschillen over of naar aanleiding van deze Overeenkomst te beslissen.

Ondertekend op [datum]

De Uitgever De Auteur

[Naam Uitgever] [Naam Auteur]

Ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door:

[naam ondertekenaar]

Bijlage 1 Nauwkeurige beschrijving van het Werk

Bijlage 2 Planning van de aanlevering, controle en correctie van het Werk

Titels en ISBN’s van de Methode en iedere combinatie en/of elk deel van de content van deze ISBN’s.

▪ [**]

▪ [**]

▪ [**]

▪ [**]

Latere ISBN’s worden via een addendum aan dit contract toegevoegd.

▪ Overdracht van eventuele geleverde tekeningen, fotowerken of andere illustraties:

[Klik of tik om tekst in te voeren]

Ondertekend te [plaats], [datum]

De Uitgever De Auteur: Voor gezien: [naam]

[naam] [naam] [naam]

[functie] [functie]

▪ Termijn(en) voor inleveren van het (de) voltooide manuscript(en):

Klik of tik om tekst in te voeren. Volgens afspraak met contentontwikkelaar

▪ Wijze van inleveren van het voltooide manuscript:

Klik of tik om tekst in te voeren. In [**], tenzij anders afgesproken

▪ Minimumvereisten voor de content:

Klik of tik om tekst in te voeren.

▪ Termijnen voor acceptatie van de voltooide content:

Klik of tik om tekst in te voeren. Nader overeen te komen

▪ Wijze van acceptatie van de voltooide content:

Klik of tik om tekst in te voeren. Eerst door eindredactie en uiteindelijk door contentontwikkelaar

▪ Termijn voor de eerste exploitatie van het Werk/de Werken:

Klik of tik om tekst in te voeren.

1. Projectleiding

▪ De projectleiding bestaat namens de Uitgever uit:

Klik of tik om tekst in te voeren.

2. Vergaderingen

▪ Wijze van onderlinge samenwerking:

Klik of tik om tekst in te voeren.

Auteurs en contentontwikkelaar zijn in overleg met de contentontwikkelaar aanwezig bij plenaire vergaderingen.

▪ Frequentie van plenaire vergaderingen:

Klik of tik om tekst in te voeren. In overleg

3. Taakverdeling

▪ Projectteam van de Contentontwikkelaar:

Klik of tik om tekst in te voeren. xxxxx (contentontwerper)

xxxxx (procesbegeleider)

xxxxx (contentontwikkelaar beeld) xxxxx (portfoliomanager)

xxxxx (marketing)

▪ Eindredactie:

Xxxxx

4. Besluitvorming

Ligt bij [uitgever]

Ondertekend te [plaats], [datum]

De Uitgever De Auteur: Voor gezien:

Toelichting op het GEU model auteurscontract

(versie januari 2023)

Inhoudsopgave

Algemeen 2

Modelcontract 2

Auteurscontractenrecht 2

Opdrachtovereenkomst 2

Partijen en overwegingen 3

Artikel 1. Definities 3

Artikel 2. Opdracht en omschrijving van het Werk 3

Artikel 3. Aard van de overeenkomst 4

Artikel 4. Overdracht, toestemming en vrijwaring 4

Artikel 5. Vergoeding 5

Artikel 6. Verplichtingen van de Auteur 8

Artikel 7. Verplichtingen van de Uitgever 8

Artikel 8. Rechten van de Auteur 8

Artikel 9. Rechten van de Uitgever 9

Artikel 10. Beëindiging 10

Artikel 11. Geheimhouding 10

Artikel 12. Algemene bepalingen 10

Ondertekening 11

Algemeen

Een onderwijsmethode is een complex product waar een uitgever en meerdere auteurs vaak jaren mee bezig zijn. De uitgever organiseert, financiert en exploiteert en draagt het financiële risico. De auteurs brengen hun deskundigheid in en ontvangen een vergoeding voor hun werk. In een auteurscontract voor een onderwijsmethode zijn de afspraken vastgelegd die gelden tussen de uitgever en een individuele auteur. De kern daarvan is de aard van de werkzaamheden, de overdracht van het auteursrecht en de vergoeding die daar tegenover staat. Maar er zijn tal van andere zaken die er in zijn vastgelegd, waaronder het feit dat het om een overeenkomst van opdracht gaat. In deze toelichting wordt de achtergrond daarvan duidelijk gemaakt.

Modelcontract

Een modelcontract is bedoeld om de uitgever en de auteur een uitgangspunt te geven waarop zij kunnen vertrouwen, maar waarvan zij desgewenst ook kunnen afwijken. Het is altijd mogelijk om in overleg iets anders af te spreken. Het is wel van belang om dat schriftelijk te doen, omdat een overdracht of exclusieve licentie alleen geldig is als deze schriftelijk is vastgelegd en is ondertekend door de betrokkenen (zie art. 2 lid 3 Auteurswet). Dit is opgenomen in artikel 12.2 van de overeenkomst. Ook is van belang dat een modelcontract wel een geheel vormt. Het is niet aan te raden om (zonder relevante ervaring of deskundig advies) zaken toe te voegen of te wijzigen.

Auteurscontractenrecht

Sinds 1 juli 2015 geldt in het Nederland het nieuwe auteurscontractenrecht. Dat recht is vastgelegd in de Auteurswet en is van dwingend recht, wat betekent dat er niet bij contract van kan worden afgeweken. In het nieuwe GEU modelcontract is rekening gehouden met het auteurscontractenrecht. Dat betekent niet dat alle nieuwe regels als zodanig in het modelcontract zijn terug te vinden. Dat is ook niet nodig, omdat die regels sowieso rechtstreeks werken en voorgaan op een overeenkomst.

Opdrachtovereenkomst

Zoals uit de overeenkomst blijkt, is er sprake van een opdrachtovereenkomst. Zowel de uitgever als de auteur komen overeen dat de bepalingen van de overeenkomst hebben te gelden als opdrachtovereenkomst en niet als een arbeidsovereenkomst. Op deze manier zijn de vaak dwingendrechtelijke arbeidsrechtelijke bepalingen niet van toepassing op de relatie tussen de auteur en de uitgever. Ook belastingtechnisch is hier een groot verschil. De uitgever hoeft geen loonbelasting in te houden en geen werkgeverspremies af te dragen. De Belastingdienst vindt een aantal bepalingen van cruciaal belang voor de beoordeling dat er fiscaal gezien inderdaad sprake is van een opdrachtovereenkomst. Deze bepalingen van de belastingdienst staan voor alle duidelijkheid in deze overeenkomst geel gearceerd. Belangrijk is dat deze geelgemaakte paragrafen niet gewijzigd kunnen en mogen worden door de uitgever of auteur. Indien deze bepalingen wel gewijzigd of verwijderd worden bestaat er het risico dat de belastingdienst de overeenkomst kwalificeert als een arbeidsovereenkomst in plaats van een opdrachtovereenkomst met alle fiscale en arbeidsrechtelijke gevolgen van dien.

Partijen en overwegingen

Partijen zijn de uitgever en de auteur. De modelovereenkomst is bedoeld voor individuele auteurs, waarvan het werk deel zal gaan uitmaken van een methode waar meerdere auteurs bij betrokken zijn. Met elke auteur moet een aparte overeenkomst worden gesloten die door beide partijen moet worden ondertekend. Zonder handtekening van de auteur is de overeenkomst niet geldig. Eventueel is het ook mogelijk om een contract digitaal te ondertekenen. Deze zogenaamde gekwalificeerde digitale handtekening moet dan wel aan specifieke wettelijke vereisten voldoen. De getekende overeenkomst moet vervolgens door beide partijen goed (op papier of digitaal) worden bewaard.

De overwegingen maken duidelijk waarom uitgever en auteur een overeenkomst aangaan. Hier staat onder F ook uitgelegd dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst in de zin van de wet. Let wel, uiteindelijk is het van doorslaggevend belang dat bij de uitvoering van de overeenkomst ook feitelijk sprake is van een opdrachtovereenkomst. Indien feitelijk de werkrelatie neerkomt op een arbeidsovereenkomst – ook al zijn partijen een opdrachtovereenkomst overeengekomen – is daar sprake van een arbeidsovereenkomst. Onder G is de alinea geel gearceerd, want dat is een verplichte paragraaf van de belastingdienst en kan dus niet worden gewijzigd. Met deze bepaling wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid om twee fictieve dienstbetrekkingen die ook tot inhoudingsplicht voor de loonheffingen leiden, vooraf schriftelijk uit te sluiten. Beide partijen dienen dit te ondertekenen.

Artikel 1. Definities

In dit artikel worden de begrippen Vak, Methode en Werk gedefinieerd. Het Vak mag globaal en kort worden omschreven. Een gedetailleerde beschrijving is niet nodig. De Methode mag ook met een voorlopige titel worden aangeduid. De titel mag later worden aangepast. Het Werk omvat alles wat de auteur aanlevert voor de Methode. Dat is meestal en vooral kopij, maar het omvat ook al het andere wat de auteur aanlevert en bedoeld is om in de Methode op te nemen.

Artikel 2. Opdracht en omschrijving van het Werk

In deze bepaling dient altijd kort maar duidelijk te worden omschreven welke bijdrage de auteur gaat leveren. In bijlage 1 kan en moet de bijdrage van de auteur zo nauwkeurig mogelijk nader worden omschreven.

Let op: u kunt een contract afsluiten voor een bepaalde editie van een methode, maar dan dient u bij een volgende editie opnieuw een contract op te stellen. U kunt er ook voor kiezen om het contract te koppelen aan de methode als geheel. In dat geval is het contract ook van toepassing op toekomstige edities van de betreffende methode.

Zoals eerder aangegeven willen uitgever en auteur niet dat deze overeenkomst belastingtechnisch kan worden uitgelegd als een (fictief) dienstverband en dat is het ook niet, omdat er op basis van deze overeenkomst geen sprake is van een gezagsverhouding en er geen loon uit een arbeidsovereenkomst wordt betaald. Dit is vastgelegd in artikel 2.8 en artikel 5.5 van de overeenkomst. Verder is een aantal paragrafen geel gearceerd die het ontbreken van een gezagsverhouding benadrukken. De afwezigheid van gezag is voor de belastingdienst relevant. Deze paragrafen mogen niet gewijzigd of verwijderd worden. In het kader hiervan dient de uitgever er ook voor te waken dat deze overeenkomst niet wordt aangegaan voor werk dat ook door een werknemer binnen de uitgeverij wordt gedaan.

De aard van de opdrachtovereenkomst betekent dat de auteur vrij is in de wijze waarop hij zijn werkzaamheden voor de uitgever verricht, maar dat de uitgever wel instructies mag geven over bijvoorbeeld de aanlevering van het werk en de planning. Als opdrachtnemer regelt de auteur zijn eigen werkplek en er worden geen bedrijfsmiddelen vanuit de uitgever ter beschikking gesteld. De instructies en de overeengekomen planning over het resultaat van de opdracht moeten goed worden vastgelegd in bijlage 2 bij de overeenkomst. Soms komt het voor dat een contract in een vroeg stadium wordt gesloten, en de planning nog niet gereed is. Daarover moeten dan afspraken worden gemaakt. De gemaakte instructies en planning moeten uiteraard worden nageleefd, zowel door de auteur als door de uitgever.

De auteur moet de opdracht zelf uitvoeren en mag dat, gelet op de aard van de opdracht, alleen door anderen laten doen indien de uitgever daarmee akkoord gaat. Als de auteur afbeeldingen of ander materiaal meelevert, is uitgangspunt dat de auteur daar zelf de maker van is en dus onder de definitie van Werk en de voornoemde overdracht valt. Wanneer een auteur aanvullend materiaal aanlevert waarvoor de uitgever rechten separaat moet regelen, zoals afbeeldingen van derden, moet een auteur dit nadrukkelijk en schriftelijk kenbaar maken. Een auteur kan er niet per definitie op vertrouwen dat dit – gezien de context - voor de uitgever duidelijk moet zijn.

De consequenties voor de vergoeding worden verderop in deze overeenkomst besproken.

Artikel 3. Aard van de overeenkomst

Zie de eerdere opmerkingen over de opdrachtovereenkomst. Artikel 4. Overdracht, toestemming en vrijwaring Overdracht en toestemming

Deze bepaling bevat de juridische kern van de verplichting van de auteur. De auteur draagt het auteursrecht op zijn werk over aan de uitgever en geeft daarnaast toestemming voor exploitatie ervan. Bij een complex product als een onderwijsmethode is het noodzakelijk dat ook bij wisseling van de samenstelling van een auteursteam de uitgever de methode als geheel gedurende lange tijd kan exploiteren. Daarom is een overdracht de aangewezen vorm. Het werk van de auteur is gemaakt en bestemd voor de methode en wordt daar onderdeel van en het is daarbij nodig dat alle rechten in één hand komen te berusten.

De tijd dat onderwijsmethoden alleen op papier werden uitgegeven ligt ver achter ons. De vormen waarin de methode wordt uitgeven, blijft zich snel ontwikkelen. Daarom ziet de overdracht op bestaande, maar ook op toekomstige technieken. Omdat het werk onderdeel wordt van een methode en steeds vaker ook in delen en in steeds wisselende combinaties wordt gebruikt, in oefenmateriaal en tal van ander producten, ziet de overdracht ook daar op. Educatieve uitgevers maken bij bepaalde vormen van exploitatie ook, in wisselende samenwerkingsvormen gebruik van derden, zoals (internet)tussenpersonen en andere distributeurs. Daarom ziet de overdracht ook daar op. De

exploitatie heeft wel steeds betrekking op vormen van educatieve diensten of producten, die met toestemming van de uitgever worden aangeboden. Het werk kan dus wel in een andere methode, maar niet zo maar worden gebruikt in een volstrekt andere (niet educatieve) context. Wel kan het werk worden gebruikt in reclame uitingen voor de onderwijsmethode, bijvoorbeeld via sociale media.

Wijziging

De auteur geeft naast de overdracht ook toestemming voor het feit dat zijn werk waar nodig wordt gewijzigd. De auteur behoudt op grond van zijn persoonlijkheidsrechten altijd het recht om zich te verzetten tegen misvorming, verminking of andere aantasting van zijn werk.

Andere rechten

De auteur draagt ook eventuele ander rechten die op het Werk rusten over aan de uitgever. Als het werk ook is aan te merken als een gegevensverzameling of (ook) een gegevensverzameling omvat, kan daar databankrecht op rusten, dat ook wordt overgedragen. Als het werk geluids- of beeldfragmenten omvat kunnen daar naburige rechten op rusten, zoals het recht van de uitvoerend kunstenaar en het recht van de film- of fonogrammenproducent. Ook die rechten worden dan overgedragen. In de meeste gevallen zal de overdracht uitsluitend auteursrecht omvatten.

Vrijwaring

De uitgever moet erop kunnen vertrouwen dat de auteur hem alle rechten heeft gegeven die nodig zijn om het werk uit te geven. Daarom moet de auteur garanderen dat hij zelf de rechthebbende is van het werk dat hij aanlevert en dat het werk geen inbreuk maakt op de rechten van een ander, bijvoorbeeld omdat een ander maker is van het werk of dat rechten op het werk al zijn overgedragen of gelicentieerd aan een derde. Dat doet hij in de vorm van een vrijwaring. Een vrijwaring houdt in dat als een derde rechthebbende blijkt te zijn of van mening is dat zijn rechten zijn geschonden, de uitgever de auteur in vrijwaring kan oproepen in een eventuele rechtszaak. De auteur kan dan door de rechter veroordeeld worden om de schade te vergoeden die de uitgever lijdt door dat hij op zijn beurt een schadevergoeding moet betalen of het werk uit de handel moet halen. Het is natuurlijk de bedoeling om te voorkomen dat dit gebeurt en daarom moet de auteur er zelf goed op letten dat hij alles zelf maakt en geen rechten van een ander schendt. Uiteraard is plagiaat uit den boze. Bij het gebruik van afbeeldingen is ook het portretrecht van belang, maar ook bij het gebruik van tekst kan de privacy van derden een rol spelen. Bij twijfel doet de auteur er verstandig aan om met de uitgever te overleggen.

Artikel 5. Vergoeding

De kern van de verplichting van de uitgever jegens de auteur is de betaling van de vergoeding. Deze vergoeding kan worden voldaan in de vorm van een lumpsum (betaling in eens) of een royalty, zijnde een percentage van de omzet. De keuze voor de betaling van ofwel een lumpsum, dan wel een royalty wordt gemaakt in de onderhandelfase. Daarna wordt de overeenkomst aangepast naar deze keuze.

Beide vormen zijn mogelijk en beide hebben hun voor- en nadelen.

Bij een lumpsum krijgt de auteur zijn geld direct en hoeft hij niet te wachten tot het werk

daadwerkelijk is geëxploiteerd. Ook is hij dan direct zeker van het bedrag dat hij krijgt en kan hij zelf eenvoudig bepalen of hij bereid en in staat is voor dat bedrag het werk te leveren en de rechten daarop over te dragen. Als er met zijn werk minder wordt verdiend dan verwacht, krijgt hij niet minder, wordt er meer mee verdiend dan krijgt hij niet meer.

Bij een royalty krijgt de auteur een vergoeding die gerelateerd is aan de omzet die met het werk wordt behaald. Als er met zijn werk minder wordt verdiend dan verwacht, krijgt hij minder, wordt er meer mee verdiend dan krijgt hij meer. Hij deelt mee in het succes van het werk, maar ook in het eventuele tegenvallen van de resultaten. Bovendien moet hij wachten tot de exploitatieresultaten zijn behaald.

De uitgever en de auteur moeten kiezen welk vorm voor hen het meest geschikt c.q. acceptabel is.

In het geval van een royalty kan het percentage overeengekomen worden dat voor de methode geldt (variant 2) en moet daarna worden bepaald welk deel het werk van de auteur uitmaakt van de gehele methode en hoe de royalty over de verschillende auteurs wordt verdeeld.

Het is ook mogelijk een royalty percentage af te spreken dat voor alle auteurs geldt en voor alle vormen van gebruik (dus: van het werk in verschillende methodes) (variant 3), waarbij dan per gebruiksvorm c.q. methode bepaald moet worden op welke omzet dat royalty percentage moet worden toegepast. De uitgever dient in dit geval een verdeelsleutel vast te stellen die in de loop van de tijd waarschijnlijk regelmatig moet worden bijgesteld als er nieuw werk wordt toegevoegd, oud werk verdwijnt en er auteurs toetreden en verdwijnen.

De verdeling van de royalty’s over de auteurs is een verantwoordelijkheid van de uitgever die hij uiteraard zal moeten kunnen verantwoorden. De auteur en de uitgever kunnen ook overeenkomen dat de verdeling van de royalty tussen de auteurs onderling in eerste instantie door de auteurs zelf wordt bepaald. Bij verschil van mening beslist de uitgever.

Het werk van de auteur mag door de uitgever ook buiten de methode worden gebruikt, maar daar is dan een afzonderlijke vergoeding voor verschuldigd. Daar worden in variant 2 van te voren aparte afspraken over gemaakt. Gebeurt dat niet, dan heeft de auteur als een royalty is overeengekomen voor het gebruik binnen de methode, ook voor het gebruik buiten de methode recht op een royalty. Voor zover mogelijk, zou daarbij aansluiting worden gezocht op het royalty van de Methode.

In variant 3 geldt bij gebruik buiten de methode sowieso hetzelfde royalty percentage.

Als er geen aparte afspraken zijn gemaakt voor het gebruik buiten de methode en er voor het gebruik binnen de methode een lumpsum was afgesproken, geldt er voor het gebruik buiten de methode ook een lumpsum, waarbij de hoogte afhankelijk zal zijn van de omvang van het gebruik en de hoogte van de eerdere lumpsum.

Het is mogelijk om voor specifieke exploitatievormen, zoals een vertaalde uitgave, specifieke vergoedingsafspraken te maken. Het is ook mogelijk om deze afwijkende honoraria te verdisconteren in één percentage.

Collectief geïncasseerde gelden

Voor de gelden die door collectieve beheersorganisaties, zoals bijvoorbeeld reprorecht, stichting pro en leenrecht worden geïncasseerd geldt de verdeling tussen de auteur en de

uitgever zoals die voor de betreffende regeling gebruikelijk is. Deze verdeling ligt in de regel vast in de repartitiereglementen van de betreffende organisaties. Anno 2022 geldt voor reprorecht een 50/50 en voor leenrecht een 70/30 verdeling tussen auteur en uitgever. Dit kan in de toekomst veranderen en er kunnen andere vergoedingen collectief geïncasseerd worden. Daar hoeft in de overeenkomst verder niets over te worden vastgelegd. De praktijk die wordt overeengekomen tussen organisaties van auteurs en uitgevers zal worden gevolgd. Daarop wordt toezicht gehouden door het College van Toezicht Auteursrechten op grond van de Wet toezicht en geschillenbeslechting collectieve beheersorganisaties auteurs- en naburige rechten.

Billijke vergoeding

In de auteurswet, in artikel 25c, staat dat de auteur recht heeft op een contractueel overeen te komen billijke vergoeding voor de overdracht van zijn rechten en voor de exploitatie van het werk. Dit contract voorziet daarin door de afgesproken vergoeding, plus de vergoedingen uit collectief geïncasseerde gelden. Met het sluiten van het contract laten uitgever en auteur blijken dat ze vinden dat de vergoeding en de collectief beheerde vergoedingen samen een billijke vergoeding vormen gezien de prestaties, inspanningen, investeringen en risico’s van beide partijen. In het geval van een lumpsum vergoeding moet de auteur zich realiseren dat voor deze honorering de uitgever zijn werk in de volle breedte van wat staat beschreven in 3.1 mag gebruiken en exploiteren.

Als de auteur het niet eens is met de hoogte van de voorgestelde lumpsum vergoeding of met het voorgestelde royalty-percentage dient hij dit zo snel mogelijk en in ieder geval voor de aanvang van zijn werkzaamheden te melden bij de uitgever. Als daar in overleg geen oplossing voor wordt gevonden, zal de auteur geen medewerking verlenen aan de methode en komt er geen overeenkomst tussen partijen tot stand.

Betaling van het vergoeding

De manier waarop de betaling van de vergoeding plaatsvindt, dient in het contract te worden vastgelegd. Er wordt geen vergoeding betaald zolang de overeenkomst niet is ondertekend. Dit is van groot belang, omdat alleen met een ondertekende overeenkomst de uitgever het exclusieve recht verkrijgt om het werk uit te geven en anderszins te exploiteren. Royalty’s worden in de regel jaarlijks betaald.

Dat de auteur er voor instaat in artikel 5.3 dat hij voldoet aan de wettelijk (fiscale) verplichtingen met betrekking tot het betalen van de aan de betreffende belastingautoriteiten verschuldigde belastingen in het kader van de sociale en fiscale wetgeving is een standaard bepaling nu er geen sprake is van een dienstverband maar van een opdrachtovereenkomst. De auteur krijgt de overeengekomen vergoeding bruto uitgekeerd en consequentie hiervan is dat de auteur zelf, op grond van de wet, zorg dient te dragen voor de juiste afdrachten.

Artikel 6. Verplichtingen van de Auteur

De auteur moet het afgesproken werk op tijd en in de afgesproken vorm leveren, controleren en zo nodig corrigeren. Xxxxxx de auteur actief bij de methode betrokken wil blijven en er een royalty regeling is getroffen, zal de auteur het werk ook herzien als daar aanleiding voor is. Relevant is dat de wijze waarop een werk verschijnt door de jaren heen sterk is veranderd. Waar vroeger kopij werd ingeleverd om uiteindelijk tot een boek te komen met een lange levensduur, vraagt het onderwijs tegenwoordig om actueler en kort-cyclische producten. Dit betekent dat ook na de verschijning van de methode, de auteur die een royalty ontvangt in redelijkheid een voortdurende inspanning dient te leveren om het werk actueel te houden en bij te werken. Het is aan te bevelen dat de auteur en uitgever duidelijke afspraken maken over de verwachtingen over en weer in dit kader. De auteur kan altijd besluiten niet meer actief bij de methode betrokken te willen zijn. In dat geval zal de uitgever een andere auteur vragen om het werk van de auteur te bewerken.

Daarnaast is de auteur verplicht om auteursvergaderingen bij te wonen. Uiteraard betreft dit uitsluitend de vergaderingen waarvoor de auteur is uitgenodigd en die voor hem relevant zijn. Er kunnen uiteraard omstandigheden zijn waardoor een auteur niet aanwezig kan zijn.

Artikel 7. Verplichtingen van de Uitgever

De uitgever moet de methode op tijd exploiteren en blijven exploiteren en de auteur daarvan op de hoogte houden. De exploitatie bevorderen is een verplichting om het materiaal leverbaar te houden en de uitgave bijvoorbeeld op te nemen in de (online) catalogus van de uitgever. Het materiaal leverbaar houden, kan ook betekenen dat een werk uitsluitend digitaal wordt geëxploiteerd. De verplichting van de uitgever om exploitatie te bevorderen laat onverlet dat een uitgever concurrerende methodes kan uitgeven. Met het bevorderen van de exploitatie wordt bedoeld dat er gebruikelijke marketinginspanningen moeten worden verricht.

Op grond van het auteurscontractenrecht verstrekt een uitgever op verzoek van de maker een schriftelijke opgave van de omvang van de exploitatie. Deze verplichting vloeit ook voort uit artikel 25 e lid 4 van de Auteurswet. In dit contract is de uitgever, als er een royalty- vergoeding is afgesproken, verplicht om actief jaarlijks een opgave van de verkoopaantallen en opbrengst te verstrekken. Als er geen royalty afgesproken wordt deze opgave alleen op verzoek verschaft.

Artikel 8. Rechten van de Auteur

De auteur mag zijn werkzaamheden staken, als hij de uitgever daar dan maar wel zo snel mogelijk op de hoogte brengt. Als het werk dan niet af is of niet aan de eisen voldoet, dan krijgt hij minder of geen vergoeding, afhankelijk van hoe bruikbaar het materiaal is en hoeveel kosten de uitgever moet maken om het af te maken.

Verder heeft een auteur recht op het uitvoeren van een accountantscontrole door een bij de NBA aangesloten registeraccountant. Met name bij een royalty op basis van de omzet, is relevant voor de auteur om de omzet te kunnen controleren. Als bij de controle blijkt dat er sprake is van een substantiële afwijking komen de kosten van het onderzoek voor de uitgever, als er slechts sprake is van verwaarloosbare afwijking zijn de kosten voor de auteur. Wat een verwaarloosbare afwijking is, hangt uiteraard af van de hoogte van de vergoeding die een auteur ontvangt. Doorgaans zal een afwijking – op het totale vergoeding

– van enkele procenten als verwaarloosbaar worden beschouwd.

Naamsvermelding

De auteur heeft recht op naamsvermelding, voor zover dat bij de exploitatievorm mogelijk en gebruikelijk is. Vermelding op omslag, titelblad, in colofon of elders in of op de uitgave is in veel gevallen gebruikelijk. Bij bepaalde gebruiksvormen, zoals in reclamemateriaal, bij losse fragmenten of oefenopgaven en in allerlei andere gevallen is naamsvermelding niet gebruikelijk. De auteur heeft ook het recht om te verzoeken dat zijn naam juist niet wordt vermeld. Het is aan te bevelen dat tussen auteur en uitgever vooraf afspraken worden gemaakt hoe de auteur wordt aangeduid.

De auteur mag naast zijn werk voor de uitgever elders publiceren op zijn vakgebied. Het is alleen niet de bedoeling dat hij meewerkt aan een direct concurrerende methode.

Concurrentie

Partijen kunnen iets overeenkomen ten aanzien van medewerking aan concurrerende producten. Bij optie 1 is de auteur vrij om zijn medewerking verlenen aan andere publicaties op zijn vakgebied. Het is alleen niet de bedoeling dat hij meewerkt aan een andere methode die direct concurrentie vormt voor de methode waarvoor hij door de uitgever is ingehuurd. Behalve als de uitgever daar toestemming voor geeft. De uitgever zal die toestemming niet op onredelijke gronden weigeren. Wanneer een product bijvoorbeeld (bijna) aan het einde van zijn levenscyclus is gekomen, en de auteur geen bijdrage levert aan een vernieuwing – zonder dat er sprake is van specifieke omstandigheden, dan zal het concurrentiebeding geen groot probleem moeten zijn. Optie 2 is om helemaal geen concurrentiebeding op te nemen. Het is ook mogelijk om een ander concurrentiebeding op te nemen dan optie 1, maar deze mag dan niet in tegenspraak zijn met hetgeen is opgenomen in artikel 2.9 van de modelovereenkomst.

Erfgenamen

In geval van overlijden van de auteur gaan de rechten en verplichtingen uit de overeenkomst voor zover mogelijk over op de erfgenamen. Uiteraard behoeven de erfgenamen zelf niet kopij aan te leveren of herzieningen te verzorgen. Dat is zelfs niet de bedoeling. Wel houden zij recht op de royalty en moeten zij toestaan dat het werk geëxploiteerd blijft worden conform de overeenkomst.

Artikel 9. Rechten van de Uitgever

De uitgever heeft de eindverantwoordelijkheid en het laatste woord over alles met betrekking tot de exploitatie van het werk. Hij bepaalt de uiteindelijke inhoud, de prijs en manier waarop het werk wordt geëxploiteerd.

De uitgever heeft de rechten op de titel, de vormgeving, eventuele logo’s of andere onderscheidingstekens en heeft als enige het recht om die te laten registreren om ze te beschermen.

De uitgever heeft het recht om op te treden tegen inbreuk op of misbruik van het werk. Deze handhaving kan de uitgever op grond van het auteurscontract ook uitbesteden aan een handhavingsorganisatie. De auteur zal daaraan zijn medewerking verlenen.

Artikel 10. Beëindiging

De beëindigingsbepaling bevat een aantal omstandigheden en voorwaarden waaronder de overeenkomst kan worden beëindigd.

De auteur kan de overeenkomst beëindigen als de uitgever de methode (definitief) niet meer uitgeeft, failliet gaat of op een andere manier blijvend tekort schiet.

Als er sprake is van een gezamenlijk, niet-scheidbaar werk kunnen de auteurs alleen gezamenlijk de overeenkomst beëindigen. De auteurs mogen zich daarbij overigens niet onredelijk opstellen ten opzichte van elkaar.

Omdat er sprake is van een auteursteam waar de uitgever de eindverantwoordelijkheid voor draagt is één van de mogelijke beëindigingsgronden dat de relatie tussen de auteur en de uitgever of één of meer van de leden van het auteursteam verstoord is. De uitgever zal uiteraard niet lichtvaardig overgaan tot beëindiging van de relatie op die grond, maar de uitgever moet ook daarover op grond van zijn eindverantwoordelijkheid uiteindelijk wel het laatste woord hebben. Een uitgever kan daarnaast de overeenkomst beëindigen als de relatie niet verstoord is, maar de kwaliteit van het werk onvoldoende is, of bijvoorbeeld niet langer in het werk wordt gebruikt, omdat door de uitgever andere inhoudelijke keuzes worden gemaakt. Ook moet de uitgever de exploitatie kunnen beëindigen als hij onvoldoende exploitatiemogelijkheden ziet voor het werk. In dat geval is hij wel gehouden het auteursrecht voor zover dat mogelijk is terug over te dragen aan de auteurs.

Op grond van artikel 10.5. kan een auteur een nadere vergoeding ontvangen in specifieke situaties. Aan het einde van de levenscyclus van een product is een auteur geen aanvullende vergoeding verschuldigd, de vergoeding is dan nihil, omdat in dit geval aangenomen mag worden dat een auteur zijn investering heeft terugverdiend. De hoogte van een vergoeding hangt af van het commerciële succes van een methode. De vergoeding zal beperkt of nihil zijn wanneer het exploitatieresultaat van de methode (sterk) tegenvalt. Er zijn echter ook andere factoren denkbaar die een rol spelen, waaronder ook factoren die de auteur zijn toe te rekenen.

Artikel 11. Geheimhouding

Beide partijen realiseren zich dat zij van concurrentiegevoelige informatie, waaronder bedrijfsgeheimen, kennis kunnen nemen. Zij zullen te dien aanzien vertrouwelijkheid in acht nemen.

Artikel 12. Algemene bepalingen

In artikel 12.2 staat opgenomen dat deze overeenkomst alle eerdere afspraken vervangt zodat er geen onduidelijkheid kan bestaan over wat partijen hebben afgesproken. Ook is opgenomen dat als er aanpassingen of wijzigingen volgen, deze schriftelijk overeengekomen dienen te worden en door de uitgever en de auteur ondertekend moeten worden.

In geval van geschillen die niet in onderling overleg kunnen worden opgelost, kan helaas soms een gang naar de rechter onvermijdelijk zijn. Het is van belang te bepalen welke rechter dan bevoegd is (zie artikel 12.3). Kies uit:

BRANCHE MODELOVEREENKOMST |

GEU model auteurscontract Groep Educatieve Uitgeverijen |

Mediafederatie

Beoordeling Belastingdienst nr. 90620224702510 | 16 – januari – 2023

xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xx/Xxxxxxxxxxx-xx-xxxxxxx/Xxxxxxxxxxx/Xxxxxxxxxxx

De rechtbanken in Amsterdam, Den Haag en Midden-Nederland hebben wat meer ervaring met uitgeef- en auteursrecht-kwesties dan andere rechtbanken.

Ondertekening

Het is belangrijk dat de overeenkomst tijdig en door de juiste personen wordt ondertekend. Aan de zijde van de uitgever moet dat iemand zijn die de uitgever mag vertegenwoordigen voor het betreffende bedrag. Iedere auteur dient een overeenkomst te ondertekenen, bij voorkeur voordat hij begint met zijn werkzaamheden, maar in ieder geval voordat hij het overeengekomen vergoeding ontvangt.

***