TOELICHTING SAMENLEVINGSOVEREENKOMST EN TESTAMENTEN

TOELICHTING SAMENLEVINGSOVEREENKOMST EN TESTAMENTEN

Deze toelichting is een vrije weergave van de hoofdlijnen van de aan jullie toegezonden ontwerpen. In geval van een geschil is de tekst van de getekende akte beslissend.

Samenlevingsovereenkomst

Gemeenschappelijke huishouding

In de samenlevingsovereenkomst staat vermeld dat jullie de kosten van de gemeenschappelijke huishouding samen betalen naar evenredigheid van jullie inkomen. Degene die meer inkomen heeft draagt een groter gedeelte van de huishoudkosten dan de ander. Heeft één van jullie beiden geen inkomen, dan komen de kosten van de huishouding geheel voor rekening van het inkomen van de ander.

Mocht achteraf blijken dat jullie niet ieder naar evenredigheid aan de kosten van de gemeenschappelijke huishouding hebt meebetaald, dan kunnen jullie telkens na afloop van een kalenderjaar aan elkaar verrekening vragen. Xxxxxx hebben daarvoor één jaar de tijd. Is binnen dat jaar niet verrekend, dan is het recht om alsnog verrekening te vragen vervallen. Als jullie relatie eindigt, kan slechts over het lopende jaar en het kalenderjaar daarvoor verrekening van ieders bijdrage aan de kosten van de huishouding worden verlangd.

Het maandelijkse bedrag dat je betaalt voor de hypotheek (dus aflossing en rente) valt ook onder de huishoudkosten en betaal je samen, ieder voor de helft.

Doe je grote (incidentele) aflossingen, dan valt dit niet onder de huishoudkosten. Dit is dan een investering in de woning, daarvoor geldt hetgeen hierna is geschreven onder ‘gezamenlijke woning’.

Premies en koopsommen van een levensverzekering vallen niet onder de kosten van de huishouding. Deze bepaling hangt samen met de mogelijkheid om bij jullie overlijden erfbelasting over een polisuitkering te besparen.

Partnerpensioen

In de samenlevingsovereenkomst wijzen jullie elkaar aan als gerechtigde voor een eventueel partnerpensioen (nabestaandenpensioen bij overlijden).

Wij adviseren jullie bij je pensioenfonds te informeren of je pensioenfonds een partnerpensioen kent en - zo ja - aan welke eisen je moet voldoen om je partner daarvoor in aanmerking te laten komen. Deze voorwaarden kunnen per pensioenfonds verschillen. Vaak is een samenlevingsovereenkomst vereist, maar ook een bepaalde periode van samenwoning.

Bij een aantal pensioenfondsen blijft nadat jullie samenwoning is verbroken een recht op nabestaandenpensioen bestaan. Het dan opgebouwde nabestaandenpensioen behoort toe aan de ex-partner. Een eventuele nieuwe partner van de deelnemer wordt met dat nabestaandenpensioen gekort. Een ex-partner kan afstand doen van het opgebouwde nabestaandenpensioen. Meestal moet dat binnen 2 jaar na het einde van de samenwoning gebeuren.

Bij andere pensioenfondsen is sprake van een risicoverzekering waarbij geen waarde wordt opgebouwd. De partner krijgt dan bij verbreking van de samenleving geen aanspraak op opgebouwd partnerpensioen.

Nadere informatie hierover kunnen jullie opvragen bij jullie pensioenfonds.

Gezamenlijke woning

Omdat je ieder voor de helft eigenaar bent van de woning, moet het eigen geld dat je in de woning investeert/hebt geïnvesteerd (bijvoorbeeld bij de aankoop of bij een verbouwing), door jullie beiden worden betaald, ieder de helft. Gebeurt dat niet, dan ontstaat voor degene die teveel heeft betaald een renteloze vordering op de ander. Het gaat hier om investeringen in het huis en niet om huishoudkosten, zodat de vervaltermijn van één jaar waarover hiervoor werd gesproken hier niet van toepassing is. Het is belangrijk om van investeringen in het huis een goede administratie bij te houden.

Let op: Bij trouwen na 1 januari 2018 geldt wettelijk geen algehele gemeenschap van goederen meer, maar een beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat niet meer alles wat je bezit automatisch gemeenschappelijk wordt door het trouwen. Wat je al bezit op het moment van trouwen blijft namelijk aan je eigen kant. Echter voor een vordering die je hebt op je partner vanwege geïnvesteerd eigen geld gaat dit maar gedeeltelijk op. Laat je daarom bij trouwen goed voorlichten hierover en maak huwelijkse voorwaarden als je het goed wilt vastleggen.

OF

Gezamenlijke woning

Omdat je ieder voor de helft eigenaar bent van de woning, moet het eigen geld dat je in de woning investeert/hebt geïnvesteerd (bijvoorbeeld bij de aankoop of bij een verbouwing), door jullie beiden worden betaald, ieder de helft. Gebeurt dat niet, dan ontstaat voor degene die teveel heeft betaald een renteloze vordering op de ander. Het gaat hier om investeringen in het huis en niet om huishoudkosten, zodat de vervaltermijn van één jaar waarover hiervoor werd gesproken hier niet van toepassing is.

Wij hebben van jullie begrepen dat jullie reeds verschillende bedragen hebben geïnvesteerd en hebben dit in de akte als nominale vordering opgenomen.

De vordering is opeisbaar (moet worden betaald) op het moment dat jullie de woning verkopen, als jullie uit elkaar zouden gaan, als één van jullie overlijdt of als de ander failliet gaat.

Voor het geval jullie in de toekomst zouden trouwen is hierover ook iets opgenomen. Dit zit als volgt: bij trouwen vanaf 1 januari 2018 geldt wettelijk geen algehele gemeenschap van goederen meer, maar een beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat niet meer alles wat je bezit automatisch gemeenschappelijk wordt door het trouwen. Wat je al bezit op het moment van trouwen blijft namelijk aan je eigen kant. Echter voor een vordering die je hebt op je partner vanwege geïnvesteerd eigen geld (zoals we die dus nu vastleggen) gaat dit maar gedeeltelijk op.

Aangenomen dat jullie ook na eventueel trouwen willen dat het eigen geld geheel terugkomt bij degene van wie het afkomstig is, is in de akte opgenomen dat dit ook bij trouwen zo blijft. Daarnaast is het altijd raadzaam om je bij trouwen goed te laten voorlichten hierover en eventueel huwelijkse voorwaarden te maken als je niet afhankelijk wil zijn van het wettelijk systeem.

Einde samenwoning tijdens leven

Mocht jullie relatie eindigen, dan zal bekeken moeten worden wat er met de gezamenlijke woning moet gebeuren. Jullie kunnen de woning samen aan een ander verkopen (en beiden verhuizen) of één van xxxxxx beiden neemt de woning met de hypothecaire lening over en de ander verhuist.

Of dit laatste haalbaar is hangt af van de vraag of de bank de vertrekkende partij uit de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de lening wil ontslaan. Het inkomen van degene die de woning wil overnemen zal daarvoor voldoende hoog moeten zijn.

Als de woning in waarde is gestegen zal de overnemende partij de ander moeten uitkopen. Als dat bedrag niet uit eigen geld kan worden betaald, zal daarvoor een aanvullende hypotheek moeten worden afgesloten. Als het huis in waarde is gedaald, komt de waardedaling voor gezamenlijke rekening.

Mocht één van jullie beiden de woning overnemen, dan zal bij de verdeling de onbewoonde waarde worden gehanteerd.

De gemeenschappelijke roerende zaken (inboedel) zullen tussen jullie beiden worden verdeeld. Ieder krijgt de zaken terug die hij/zij (bij het begin van de samenwoning) heeft aangebracht. Het is mogelijk om (een aantal van) die zaken op een lijst te vermelden en die lijst aan de samenlevingsovereenkomst te hechten. Dit kan onenigheid in de toekomst voorkomen. Als jullie een dergelijke lijst willen opstellen verneem ik dat graag van jullie.

Einde samenwoning door overlijden

Ondanks dat jullie ook testamenten maken waarin jullie elkaar tot enig erfgenaam benoemen, is ook in de samenlevingsovereenkomst een artikel opgenomen dat van toepassing is bij overlijden. Dat is het verblijvingsbeding in artikel 9. Dit heeft twee redenen:

1. Zolang jullie nog geen half jaar een getekende samenlevingsovereenkomst hebben én op hetzelfde adres staan ingeschreven, vallen jullie fiscaal nog in een ongunstig tarief bij overlijden. Voor het geval één van jullie in deze periode zou overlijden is het gunstiger om het gemeenschappelijk vermogen (daaronder valt ook de gemeenschappelijke woning) via het verblijvingsbeding in de samenlevingsovereenkomst te erven. Mocht deze situatie zich voordoen, neem dan zo snel als mogelijk contact op met een notaris.

2. Een testament is geen overeenkomst, ieder maakt zijn eigen testament. Dit betekent dat een testament dus kan worden aangepast zonder medeweten van de ander. Het verblijvingsbeding in jullie samenlevingsovereenkomst regelt dat in geval van overlijden alle gemeenschappelijke bezittingen eigendom worden van de langstlevende, ook als je dus niet de enige erfgenaam bent van je partner. Het verblijvingsbeding is dus een soort ‘vangnet’-bepaling en beschermt de langstlevende.

Xxx je bij het overlijden wel de enige erfgenaam van je partner en aanvaardt je de erfenis zonder voorbehoud, dan werkt het verblijvingsbeding niet en verkrijg je de gehele nalatenschap omdat je de enige erfgenaam van je partner bent. Het verblijvingsbeding geeft in dat geval dus ook geen ‘extra werk’.

Mochten jullie in de toekomst kinderen krijgen dan xxxxx xxx jullie aan contact met ons op te nemen om het verblijvingsbeding te laten vervallen.

Testamenten:

Erfstelling

In je testament benoemen jullie elkaar over en weer tot je erfgenaam (artikel 2 van het testament). Dit betekent dat je partner al je vermogen (en ook schulden) zal erven. Daarbij geldt als voorwaarde dat je partner jou langer dan 60 dagen moet overleven.

Overlijden jullie tegelijk, of is je partner vooroverleden, maar heeft hij/zij jou niet 60 dagen overleefd, dan is ieders eigen familie erfgenaam. Dit zijn je ouders samen met je broer(s)/zussen.

Wanneer je na je partner overlijdt erft ook je eigen familie. De familie van degene die als eerste is overleden erft dan niets.

Executele

Xxxxxx benoemen elkaar tot executeur. De executeur is de afwikkelaar van de nalatenschap. Het is onder andere zijn/haar taak jouw uitvaart te regelen de vereiste belastingaangiftes (voor de erf- en inkomstenbelasting) te doen. Eventueel: Voor het geval je partner de executele niet kan aanvaarden xxxxxx je een opvolgend executeur.

Uitsluitingsclausule

Verder is in het testament een uitsluitingsclausule opgenomen. Door een uitsluitingsclausule in het testament op te nemen blijft hetgeen uit de nalatenschap wordt verkregen geheel privé. Het valt niet in een gemeenschap van goederen waarin de verkrijger gehuwd mocht zijn of die door een geregistreerd partnerschap mocht zijn ontstaan. Bij een echtscheiding blijft de erfenis dan privé en hoeft dit niet te worden gedeeld met de ex-echtgenoot.

Nederlands recht

Jullie verklaren het Nederlands recht van toepassing. Dat wil zeggen dat het testament en de afwikkeling van jouw nalatenschap volgens Nederlands recht plaatsvindt. Heb je bezittingen of schulden in het buitenland dan kan het toch zijn dat daarvoor geldt dat het recht van dat land van toepassing is. Eén en ander is mede afhankelijk van internationale regelgeving en het nationale recht van dat land. Het is verstandig je in het betrokken land hierover nog te laten adviseren.

Slot

Zoals gezegd is deze toelichting een vrije weergave van de hoofdlijnen van de aan jullie toegezonden ontwerpen van de akten. In geval van een geschil is de tekst van de getekende akte beslissend.