Toelichting
Toelichting
Vereniging Cultuurconnectie heeft aan de Belastingdienst een modelovereenkomst Overeenkomst van opdracht kunst- en cultuureducatie 2022 voorgelegd, met het verzoek te beoordelen of voor de bij deze overeenkomst betrokken partijen een verplichting is tot het afdragen of voldoen van xxxxxxxxxxxxx als door alle partijen volgens deze overeenkomst wordt gewerkt.
Het verzoek is bedoeld voor inhuur van veelal een muziekdocent, dansdocent, beeldende kunstdocent of theaterdocent door bij de Vereniging Cultuurconnectie aangesloten opdrachtgevers. Dit zijn sociaal-culturele instellingen.
Deze modelovereenkomst is algemeen geformuleerd, waarbij als uitgangspunt geldt dat geen sprake is van een gezagsrelatie tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer. Vanwege het ontbreken van deze voorwaarde is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking).
Beoordeling op basis van het verzoek
De Belastingdienst is van mening dat werken volgens de bijgevoegde overeenkomst, onder voorbehoud van hetgeen hieronder in de toelichting is opgenomen, voor de opdrachtgever niet leidt tot de verplichting loonheffingen af te dragen, omdat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer.
Bij deze beoordeling is uitgegaan van de op dit moment geldende regelgeving.
Hierna wordt een toelichting op de beoordeling gegeven en komen de volgende onderwerpen aan de orde:
reikwijdte beoordeling van de overeenkomst (zie punt 1);
afwezigheid van arbeidsovereenkomst/echte dienstbetrekking (punt 2);
werken volgens de overeenkomst (zie punt 3);
buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen (punt 4)
mogelijkheid tot aanpassen van de overeenkomst (zie punt 5);
geen oordeel over inkomstenbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting (punt 6);
vastleggen van het kenmerknummer van de overeenkomst (zie punt 7);
geldigheidsduur van de beoordeling (zie punt 8);
Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade (zie punt 9).
1. Beoordeling van de overeenkomst
Uitgangspunt van deze overeenkomst is dat de opdrachtnemer buiten dienstbetrekking aan de slag gaat. Dit betekent dat de opdrachtnemer en de opdrachtgever zich niet zo moeten gedragen dat een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat. Mocht hiervan (toch) sprake zijn, dan zijn loonheffingen verschuldigd.
Voor het verkrijgen van deze zekerheid is vereist dat:
A. opdrachtgever en opdrachtnemer feitelijk werken volgens de afspraken in de overeenkomst (zie punt 3 ); én
B. de gemarkeerde onderdelen van de overeenkomst niet worden gewijzigd (zie punt 5 ); én
C. in de overeenkomst het specifieke kenmerknummer is opgenomen (zie punt 7)
Deze overeenkomst is – ten overvloede – alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet voldoen. Zie voor nadere toelichting punt 6.
2. Geen arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking)
Een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat, kort gezegd, als:
1. het werk door een persoon zélf moet worden gedaan (vervanging mag niet); én
2. door de opdrachtgever aangegeven kan worden hoe het werk moet worden verricht (de vrijheid is beperkt); én
3. een vergoeding wordt betaald voor de verrichte werkzaamheden.
Er ontstaat alleen een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) als aan alle drie voorwaarden is voldaan. Partijen kunnen het ontstaan van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) niet uitsluiten door (vooraf) in een overeenkomst aan te geven dat zij deze niet willen. Mochten zij geen arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) wensen aan te gaan, dan is ten eerste van belang dat hetgeen partijen met elkaar afspreken in de overeenkomst niet reeds ertoe leidt dat is voldaan aan bovengenoemde voorwaarden. Ten tweede is belangrijk dat partijen feitelijk ook werken zoals zij in de overeenkomst hebben afgesproken.
Deze algemene nog niet concreet ingevulde overeenkomst is zodanig verwoord dat aan de tweede voorwaarde (gezag) niet is voldaan. Het meest duidelijk komt dit naar voren in overwegingen a, b en c en in artikelen 2.1, 2.2, 2.3 en 3.2. Voor de afwezigheid van het gezag is het belangrijk dat de opdrachtgever alleen aanwijzingen en instructies mag geven met betrekking tot wat de opdrachtnemer gaat doen (resultaat) en niet hoe (inspanning) de werkzaamheden worden verricht. Hieraan is voldaan, omdat uit deze overeenkomst blijkt dat de inhoud en de artistieke leiding van een activiteit geheel zelfstandig door de opdrachtnemer worden bepaald en dat hij/zij het resultaat naar eigen inzicht verwezenlijkt. De volgende omstandigheden zijn mede doorslaggevend om het gezag niet aanwezig te achten: (i) dat er geen onderwijsinspectie/- toezicht van toepassing is op de kunst- en cultuureducatie die de opdrachtnemer verzorgt, (ii) dat de educatie niet tot een wettelijk geregeld examen c.q. diploma leidt, en (iii) dat de opdrachtgever een sociaal-culturele instelling is zonder winstoogmerk.
Door het ontbreken van een gezagsverhouding in deze overeenkomst is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). In geval de opdrachtgever en opdrachtnemer (feitelijk) werken volgens deze overeenkomst, mag de opdrachtgever ervan uitgaan dat geen loonheffingen zijn verschuldigd. Een uitzondering geldt evenwel voor de mogelijke aanwezigheid van een fictieve dienstbetrekking. Zie hiertoe punt 4.
3. Werken volgens overeenkomst
De opdrachtgever en opdrachtnemer moeten in de praktijk werken volgens de voorwaarden en afspraken, zoals neergelegd in deze overeenkomst. Zolang zij dat doen, is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). De opdrachtgever hoeft dan geen loonheffingen in te houden en te betalen. Wel geldt – ten overvloede – een voorbehoud voor een aantal fictieve dienstbetrekkingen (zie punt 4). Opdrachtgever en opdrachtnemer zullen bij het gebruik van deze overeenkomst nogmaals zelf moeten nagaan of een fictieve dienstbetrekking van toepassing kan zijn.
4. Buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen
In gevallen waarin geen sprake is van een echte dienstbetrekking kennen de loonheffingen voor een aantal situaties ‘fictieve dienstbetrekkingen’. Als een fictieve dienstbetrekking van toepassing is, moet de opdrachtgever toch loonheffingen inhouden en betalen.
Met betrekking tot de fictieve dienstbetrekkingen voor ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ kunnen de opdrachtgever en de opdrachtnemer ervoor kiezen deze buiten toepassing te laten zijn. In deze overeenkomst blijkt dit uit overweging d. Van belang is dat partijen die gezamenlijke keuze vóór de eerste betaling hebben vastgelegd.
Deze algemene overeenkomst is specifiek opgesteld voor situaties, waarin sprake is van directe inhuur én werkgeversgezag ontbreekt. Deze overeenkomst kan niet worden gebruikt voor situaties, waarin andere fictieve dienstbetrekkingen van toepassing kunnen zijn. Het is derhalve van belang dat opdrachtgever en opdrachtnemer vóór het aangaan van deze overeenkomst nagaan of sprake is van de volgende fictieve dienstbetrekkingen:
- Aanneming van werk
- Tussenpersonen, agenten
- Stagiaires
- Meewerkende kinderen
- Bestuurders van lichamen
- Sekswerkers
- Topsporters
- (Partners van) houders van een aanmerkelijk belang, die arbeid verrichten voor het desbetreffende lichaam
- Artiesten en beroepssporters die werken op basis van een overeenkomst van korte duur
- Bemanning van vissersvaartuigen (deelvissers)
- Werken via tussenkomst van een derde (intermediair).
Voor deze gevallen kan de opdrachtgever aan deze overeenkomst niet de zekerheid ontlenen dat géén loonheffingen zijn verschuldigd.
5. Geen oordeel over ondernemerschap inkomstenbelasting of gevolgen voor de omzetbelasting en vennootschapsbelasting
Deze overeenkomst is de vastlegging van afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De Belastingdienst heeft – ten overvloede – deze alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet inhouden of voldoen. Dit betekent dat dit oordeel géén betrekking heeft op:
het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de inkomstenbelasting;
het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de omzetbelasting;
de vennootschapsbelasting. NB: dit kan van belang zijn in geval de opdrachtnemer een niet- natuurlijk persoon is, zoals een besloten vennootschap;
andere fiscale en/of niet-fiscale regelgeving, zoals bijvoorbeeld het Burgerlijk Wetboek, waaronder het arbeidsrecht.
Bij deze beoordeling is de Belastingdienst uitgegaan van de op dit moment geldende wet- en regelgeving.
6. Gemarkeerde bepalingen, aanvullingen en wijzigingen
In deze overeenkomst zijn bepaalde artikelen gemarkeerd. Deze bepalingen bevatten voorwaarden, die van belang zijn bij het bepalen of sprake is van het ontbreken van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). Deze bepalingen mogen dan ook niet worden gewijzigd. Mochten deze gemarkeerde bepalingen (toch) worden gewijzigd, dan kan na wijziging in elk geval niet meer de zekerheid worden ontleend dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft af te dragen of te voldoen.
De niet-gemarkeerde artikelen mag u wel aanvullen en aanpassen aan uw eigen situatie, mits deze niet in strijd komen met de gemarkeerde artikelen en/of het karakter van de overeenkomst. Als aanvullingen of veranderingen afbreuk doen aan de artikelen waarop dat oordeel is gebaseerd, biedt deze overeenkomst niet meer de zekerheid dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen. Hetzelfde geldt voor het in de overeenkomst van toepassing verklaren van of verwijzen naar Algemene Voorwaarden en/of voorschriften, welke niet in deze beoordeling zijn betrokken.
7. Vastleggen van het kenmerknummer in de overeenkomst
Deze beoordeling is bij de Belastingdienst geregistreerd onder nummer 905-2021-85337-1-0. Als u wilt werken volgens deze overeenkomst, dan is het belangrijk dat dit duidelijk wordt vastgelegd.
Daarvoor kan bijvoorbeeld in de overeenkomst tussen opdrachtgever en opdrachtnemer de volgende tekst worden opgenomen:
‘Deze overeenkomst is gebaseerd op de door de Belastingdienst op 10 maart 2022 onder nummer 90520218533710 beoordeelde overeenkomst.’
Indien bovenstaande tekst niet wordt opgenomen in de overeenkomst, kunnen opdrachtgever en opdrachtnemer aan deze overeenkomst niet het vertrouwen ontlenen dat geen loonheffingen hoeven te worden afgedragen of voldaan.
8. Geldigheidsduur van de beoordeling
Dit oordeel over deze overeenkomst is 5 jaar geldig vanaf de datum van beoordeling, onder voorbehoud van wijzigingen in de wet- of regelgeving in die 5 jaar. Ook jurisprudentie en/of gewijzigd beleid kunnen aanleiding zijn deze beoordeling van de overeenkomst in te trekken. Daarbij worden de beginselen van behoorlijk bestuur in acht genomen.
9. Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade
De Belastingdienst heeft deze modelovereenkomst uitsluitend beoordeeld met het oog op het geven van zekerheid voor het werken buiten dienstbetrekking in het kader van de loonheffingen. De Belastingdienst is niet aansprakelijk voor gevolgen, van welke aard dan ook, van het gebruik van het model.
Overeenkomst van opdracht kunst- en cultuureducatie 2022
Ondergetekenden: ,
<naam organisatie>, gevestigd te <plaatsnaam> te <provincie>, in rechte vertegenwoordigd door haar directeur, Naam directeur>, hierna te noemen: “opdrachtgever”,
en
<naam opdrachtnemer>, geboren op <geboortedatum> , wonende te <plaatsnaam> te
<provincie>, hierna te noemen: “opdrachtnemer”;
Overwegende dat:
a) Opdrachtgever een sociaal culturele organisatie zonder winstoogmerk is die in haar verzorgingsgebied kunst- en cultuureducatieve activiteiten in de ruimste zin van het woord verzorgt ten behoeve van cursisten afkomstig van scholen, amateurkunstverenigingen en derden.
b) Opdrachtnemer specifieke kennis, kunde, opleiding en ervaring heeft om werkzaamheden op het terrein van de kunst- en cultuureducatie te verrichten.
c) Er is geen onderwijsinspectie of -toezicht van toepassing op de kunst- en cultuureducatie en er zijn geen wettelijk geregelde examens en diploma’s.
d) Partijen ervoor kiezen om in voorkomende gevallen de fictieve dienstbetrekking van thuiswerkers of gelijkgestelden zoals bedoeld in de artikelen 2b en 2c Uitvoeringsbesluit Loonbelasting 1965 en de artikelen 1 en 5 van het Besluit aanwijzing gevallen waarin de arbeidsverhouding als dienstbetrekking wordt beschouwd (Besluit van 24 december 1986, Stb. 1986, 655), buiten toepassing te laten en daartoe deze overeenkomst opstellen en ondertekenen voordat uitbetaling plaatsvindt;
e) Deze overeenkomst gebaseerd is op de door de Belastingdienst op 10 maart 2022 onder nummer 90520218533710 beoordeelde overeenkomst. Deze beoordeling is geldig voor 5 jaar, te weten tot en met 10 maart 2027.
zijn overeengekomen:
Artikel 1 – Werkzaamheden
De opdrachtnemer zal voor de opdrachtgever werkzaamheden op het terrein van de kunst- en cultuureducatie verrichten die bestaan uit:
<beschrijving werkzaamheden>
Artikel 2 – Inhoud en uitvoering
2.1 Er bestaat geen gezagsverhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Opdrachtnemer heeft de artistieke leiding en bepaalt de inhoud van de activiteiten. Het staat opdrachtnemer vrij om het overeengekomen resultaat naar eigen inzicht te verwezenlijken, waarbij de activiteiten moeten voldoen aan hetgeen vooraf aan de cursisten is bekendgemaakt.
2.2. Opdrachtnemer accepteert de opdracht en aanvaardt daarmee de volle verantwoordelijkheid voor het op juiste wijze uitvoeren van de overeengekomen werkzaamheden.
2.3. Opdrachtnemer deelt zijn werkzaamheden zelfstandig in. Wel vindt, voor zover dat voor de uitvoering van de opdracht nodig is, afstemming met opdrachtgever plaats in geval van
samenwerking met anderen, zodat deze optimaal zal verlopen.
Artikel 3 – Duur en omvang
3.1 De overeenkomst is aangegaan voor bepaalde tijd voor de duur van de overeengekomen werkzaamheden binnen één cursusjaar. De begindatum is <datum> en de einddatum is <datum>. De omvang van de werkzaamheden in deze periode bedraagt <omvang werkzaamheden>.
3.2 Opdrachtgever verklaart zich er uitdrukkelijk mee akkoord dat Opdrachtnemer ook ten behoeve van andere opdrachtgevers werkzaamheden verricht.
Artikel 4 – Vervanging
4.1. Opdrachtnemer kan de afgesproken werkzaamheden deels of geheel door een ander laten verrichten. Opdrachtnemer licht opdrachtgever hierover zo spoedig mogelijk in, behoudens in geval van overmacht. Opdrachtnemer dient zich ervan te vergewissen dat de vervanger tenminste op hetzelfde niveau de werkzaamheden kan verrichten; opdrachtgever kan een vervanger weigeren indien deze niet voldoet aan dit niveau. Opdrachtnemer blijft jegens opdrachtgever ook bij vervanging aansprakelijk voor het resultaat.
4.2. Bij ziekte of verhindering van opdrachtnemer zorgt opdrachtnemer zelf voor vervanging. Opdrachtnemer vrijwaart opdrachtgever voor schade die ontstaat als gevolg van het onvoldoende tijdig doorgeven van ziekte of verhindering. Bij ziekte of verhindering van opdrachtnemer vindt geen betaling van honorarium en onkosten plaats indien de werkzaamheden geen doorgang vinden omdat opdrachtnemer geen vervanging heeft gevonden. Bij ziekte van opdrachtnemer of diens vervanger zal de opdrachtnemer de werkzaamheden zo snel mogelijk op een nader overeen te komen moment alsnog verrichten.
Artikel 5 – Gebruik van materialen en eigendommen
5.1. Opdrachtnemer maakt deels gebruik van eigen materialen en gereedschappen en/of deels van materialen en gereedschappen van de opdrachtgever. Hij/zij staat garant voor een oordeelkundig gebruik van eigendommen van opdrachtgever en de aan hem/haar toevertrouwde zaken, zoals de sleutel van het gebouw of leslokaal. Bij vervanging dient opdrachtnemer op dezelfde wijze garant te staan voor gebruik door zijn/haar vervanger. Schade door nalatigheid of onoordeelkundig gebruik kan verhaald worden op opdrachtnemer.
5.2. Indien gewenst door opdrachtnemer zorgt opdrachtgever voor een veilige en afgesloten opslag van eigendommen van opdrachtnemer. Opdrachtgever draagt binnen zijn locatie zorg voor de eigendommen van opdrachtnemer zoals een goed huisvader betaamt. Opdrachtgever is niet aansprakelijk voor schade aan de eigendommen van opdrachtnemer wanneer die schade wordt veroorzaakt tijdens de uitoefening van de overeengekomen werkzaamheden.
Artikel 6 – Plaats van de werkzaamheden
De werkzaamheden zullen in de regel plaatsvinden te <adres>.
Artikel 7 – Honorarium
Het honorarium van opdrachtnemer bedraagt € <bedrag> <inclusief/exclusief> btw per (les)uur/dagdeel/periode/in totaal. In dit honorarium zijn alle werkzaamheden begrepen, zoals bijv. de tijd voor voorbereiding, overleg met de opdrachtgever of diens vertegenwoordiger, klant- en oudercontacten en presentaties. De in het kader van de opdracht door opdrachtnemer in redelijkheid gemaakte materiaal- en reiskosten worden afzonderlijk en gespecificeerd in rekening gebracht op basis van onderliggende nota’s en specificaties. Het honorarium en onkosten worden – ook in geval van vervanging – slechts betaald aan opdrachtnemer.
Artikel 8 – Geheimhouding
Opdrachtnemer verklaart alle vertrouwelijke informatie van opdrachtgever, waaronder de bedrijfsgegevens en financiële en technische gegevens, waaronder hij/zij uit hoofde van de overeengekomen werkzaamheden de beschikking heeft gekregen geheim te houden, alsmede de naam van opdrachtgever niet op enigerlei wijze voor reclamedoeleinden te zullen gebruiken. Een en ander op straffe van een direct opeisbare, niet voor rechterlijke matiging vatbare boete ten behoeve van opdrachtgever van € 5.000 (zegge: vijfduizend euro) exclusief incassokosten en wettelijke rente, voor het enkele feit van de overtreding en € 1.000 (zegge: éénduizend euro) voor
iedere dag of gedeelte daarvan dat deze overtreding voortduurt.
Artikel 9 – Relatiebeding (optioneel)
Het is opdrachtnemer niet toegestaan tijdens of na afloop van de werkzaamheden cursisten van opdrachtgever te werven voor de eigen onderneming. Bij overtreding van dit verbod is opdrachtnemer jegens opdrachtgever een dadelijk en ineens zonder sommatie of ingebrekestelling opeisbare boete van € 5.000 (zegge: vijfduizend euro) verschuldigd voor het enkele feit der overtreding en € 1.000 (zegge: éénduizend euro) voor iedere dag of gedeelte daarvan dat de opdrachtnemer in overtreding is. Xxxxxx zijn tevens de gerechtelijke en buitengerechtelijke kosten voor rekening van de opdrachtnemer. De hiervoor genoemde boete laat onverlet de gehoudenheid van de opdrachtnemer tot betaling van een volledige schadevergoeding aan opdrachtgever indien de schade meer mocht belopen dan gemeld boetebedrag.
Artikel 10 – Aansprakelijkheid
Opdrachtnemer is aansprakelijk voor schade die hij/zij mocht veroorzaken bij de uitoefening van de werkzaamheden.
Artikel 11 - Intellectueel eigendom
Alle rechten met betrekking tot producten van de geest, die opdrachtnemer in het kader van de overeenkomst ontwikkelt of gebruikt, komen toe aan opdrachtgever voor zover deze niet reeds aan derden toebehoren.
Artikel 12 – Opzegging
Ieder der partijen kan deze overeenkomst opzeggen met inachtneming van een redelijke opzegtermijn.
Artikel 13 – Toepasselijk recht/ bevoegde rechter
Partijen verklaren dat op deze overeenkomst het Nederlandse recht van toepassing is. Alle geschillen betreffende deze overeenkomst zijn aan de uitspraak van de bevoegde rechter in het arrondissement waarbinnen de statutaire vestigingsplaats van opdrachtgever is gelegen.
Aldus overeengekomen en in tweevoud opgemaakt en ondertekend te Datum ondertekening: <datum> te <plaats>.
< handtekening > < handtekening >
Opdrachtgever Opdrachtnemer