Aanbevelingen artiestenovereenkomsten
Aanbevelingen artiestenovereenkomsten
1. Algemeen
Aanbevelingen artiestenovereenkomsten1
Dit document is geen voorschrift maar dient als overzicht van aandachtspunten2 en aanbevelingen3 voor redelijke artiestencontracten tussen platenmaatschappij(en) en musici. Deze aandachtspunten en aanbevelingen zijn in gezamenlijk overleg tussen muziekvakbonden Ntb en Kunstenbond en brancheorganisatie NVPI tot stand gekomen en worden door deze partijen uitgedragen en onderschreven.
In algemene zin wordt aanbevolen gebruik te maken van duidelijke taal en voldoende aandacht voor onderwerpen die vanwege mogelijke verschillen in uitleg en/of verwachtingen tot meningsverschillen zouden kunnen leiden. Dit document is opgesteld met de wens van partijen om zo transparant mogelijk als economische partners met elkaar om te gaan en contractuele afspraken te maken.
Het is daarbij belangrijk te beseffen dat er zeker in de creatieve industrie grote verscheidenheid is in producten, individuele makers en producenten. Voor een goede beoordeling van artiestenovereenkomsten is het van belang te beseffen dat daardoor veel afhangt van de omstandigheden van het individuele geval zoals de onderlinge prestaties, voorwaarden, toekomstige en/of reeds verrichte inspanningen en/of investeringen. Uitgangspunt bij een artiestenovereenkomst is het aangaan van een samenwerking tussen platenmaatschappij en artiest.
Niettemin zijn er enkele aandachtspunten en aanbevelingen in algemene zin ten aanzien van bepalingen die in veel artiestenovereenkomst voorkomen.
2. Definities
a. Overdracht:
Overgang van betreffende rechten van het vermogen van de artiest naar het vermogen van de producent.
b. Sliding scale:
Staffel waarbij vergoedingen (of vergoedingspercentages) variëren afhankelijk van exploitatieresultaten.
c. Titelexclusiviteit:
Een contractuele bepaling waarbij, vanwege onder meer de verrichte investeringen, de mogelijkheid voor de artiest wordt beperkt om bepaalde titel(s) opnieuw op te (laten) nemen of daaraan medewerking te verlenen.
d. Naburige rechten: de wettelijke rechten zoals bedoeld in artikel 2 Wet op de Naburige Rechten, ten aanzien van de betreffende opnamen. Deze betreffen onder meer de reproductie, de verkopen, het anderszins exploiteren van opnamen, alsmede de SENA vergoeding.
1 Dit document betreft uitsluitend artiestencontracten (waarin overdracht van rechten plaatsvindt en waarin de platenmaatschappij investeerder is in de opname(n)). Dit document geldt dus niet voor licentiecontracten.
2 Met aandachtspunt wordt bedoeld: onderwerp dat bij contractbespreking met name aandacht behoeft.
3 Met aanbeveling wordt bedoeld: positief advies om betreffend onderwerp zo te regelen zoals vermeld.
3. Overdracht
- AANBEVELING. Het is belangrijk om duidelijk te formuleren welke rechten er worden overgedragen. Overdracht kan omvatten:
o het volledige naburige recht van de artiest op de betreffende opname(n), exclusief de door de wet aan artiesten (als uitvoerend kunstenaars) toegekende collectief uitgeoefende vergoedingsrechten.
o rechten op toekomstige exploitatiewijzen
o naast overdracht, kan worden overeengekomen dat artiest afstand doet van zijn persoonlijkheidsrechten als bedoeld in artikel 5 Wet op de Naburige Rechten, voor zover wettelijk toegestaan.
- AANBEVELING. Bij een gedeeltelijke overdracht moet duidelijk worden geformuleerd welke exploitatiebevoegdheden de overdracht omvat.
- AANBEVELING: Geen overdracht van de aan artiesten toegekende collectief uitgeoefende vergoedingsrechten (waaronder de aanspraak van de artiest op de ‘Sena- rechten’, thuiskopievergoedingen en leenrechtvergoedingen).
- AANBEVELING. Expliciet aangeven dat een vervangende exploitatievorm onder de overdracht valt.
4. Vergoeding/royalties
Transparantie:
- AANBEVELING. Het is belangrijk dat de vergoeding duidelijk is geformuleerd, met richtlijn voor uitbetaling.
- AANBEVELING. Heldere aanduiding van verschil in vergoedingen bij verschillende exploitatievormen, vergoedingen aanduiden in categorieen, zoals online- en offline exploitatie (alsmede onderscheid tussen downloads en streaming), met bijvoorbeeld een vangnet voor ‘overige exploitatievormen’.
- AANBEVELING. Duidelijke verwoording van de hoogte, grondslag en betaalmomenten van royalties.
- AANBEVELING. Omschrijving van kostensoorten en andere posten of kortingen, indien deze volgens het contract verrekend worden. Bijvoorbeeld met betrekking tot:
o retail korting percentages,
o buitenland exploitatie,
o bepaalde marketing investeringen
o Prijswijzigingen (bijv. MidPrice/Budget etc.)
o videobudget (indien recoupable)
Een beperking tot nader vermelde kostensoorten, en andere posten of kortingen, die verrekend kunnen worden verdient aanbeveling, voor zover mogelijk met vermelding van maxima.
Afrekenbasis
- AANBEVELING. Duidelijk aangeven wat de afrekenbasis is bij fysieke en bij digitale exploitatie, alsmede wat er onder die afrekenbasis wordt verstaan. Een rekenvoorbeeld, indien mogelijk vanaf de inkomsten aan de bron, verdient aanbeveling, met name bij buitenlandexploitatie en verschillende afrekenbases.
- AANDACHTSPUNT. De redelijkheid van betaling van royalties moet worden beoordeeld in de context van de omstandigheden van het geval, waaronder -maar niet beperkt tot- hetgeen gebruikelijk is in de branche, aard en omvang van de verleende exploitatiebevoegdheden, marktverhoudingen en de exploitatierisico’s.
- AANBEVELING. Aangeven dat er een billijke vergoeding is overeengekomen ten aanzien van overgedragen rechten en dat partijen de vergoeding billijk achten.
Bestseller clausule
- AANDACHTSPUNT. In uitzonderingsgevallen zou ook bij procentuele royalty sprake kunnen zijn van disproportionaliteit.
- AANDACHTSPUNT. Sliding scale is denkbaar bijvoorbeeld op basis van verkochte aantallen en/of na verrekening van vooraf afgesproken en contractueel vastgelegde investeringen.
6. Duur
- AANBEVELING. Bepalingen over de looptijd van de overeenkomst moeten duidelijk zijn af te leiden uit de tekst, waarbij in de praktijk vele omstandigheden bepalend zijn voor de uiteindelijke totale looptijd. Zoals het creatieve en/of productionele proces, optiebepalingen, afstemmen/timing/optimaliseren ten aanzien van (markt)kansen.
- AANDACHTSPUNT. Als geen bepaling over beëindiging van de overeenkomst wordt opgenomen dan geldt de wet waaruit volgt dat opzegging in principe mogelijk is met een bepaalde opzegtermijn, afhankelijk van de omstandigheden van het geval.
- AANDACHTSPUNT. De looptijd van een artiestenovereenkomst is afhankelijk van de exclusiviteit van de artiest en/of periode die optimale exploitatie mogelijk maakt (zoals promotionele inspanningen van artiest). Dat zal voor singles korter kunnen zijn dan voor albums, ingaande vanaf de release van de ingevolge betreffende overeenkomst vervaardigde opnamen.
7. Opties
- AANBEVELING. Hoe wordt omgegaan met opties en de looptijd dient duidelijk uit de tekst te zijn af te leiden. Het aantal vooraf vastgelegde opties dient beperkt te zijn.
- AANBEVELING. Er dient tijdig te worden aangegeven of gebruik wordt gemaakt van de eerstvolgende optie. Daarbij kunnen relevante factoren worden aangegeven, zoals de Return On Investment.
- AANDACHTSPUNT: Additionele opties kunnen alleen na wederzijdse toestemming aan de overeenkomst worden toegevoegd.
8. Opname- en marketingbudget en verrekenbare kosten
- AANBEVELING. Indien mogelijk aangeven wat de hoogte is van het opnamebudget.
- AANBEVELING. Overleg tussen producent en artiest over het marketingplan is gebruikelijk en wenselijk, onder meer ten aanzien van inzet van relevante promotiemiddelen.
- AANBEVELING. Voor zover betreffende kosten recoupable zijn is overleg met en instemming van de artiest vereist.
9. Release
- AANDACHTSPUNT. Voor zover mogelijk aangeven van welke omstandigheden release en tijdstip afhankelijk zijn. Van belang is de mogelijkheid om rekening te kunnen houden met bijvoorbeeld geschikte (marketing) opportunity’s voor een goed releasemoment.
- AANDACHTSPUNT. Uiterlijke releasetermijn kan weken of maanden zijn en is afhankelijk van onder meer het genre, alsmede of het een geheel album dan wel enkele track(s) betreft. Het verdient aanbeveling een nadere onderbouwing aan te geven of te bespreken.
- AANDACHTSPUNT. In uitzonderingsgevallen kan mits met goede redenen omkleed (vooralsnog) niet tot release worden overgegaan.
10. Non Usus
- AANDACHTSPUNT. Wat voldoende mate van exploitatie is, hangt af van de omstandigheden van het geval waaronder de (potentiele) marktvraag en andere bepalende factoren ten aanzien van de exploitatieomvang waarover de producent nader kan informeren.
- AANBEVELING: Met inachtneming van het vorige punt is het digitaal online plaatsen van nieuwe opnamen zonder enige verdere marketing of promotionele ondersteuning op zich geen voldoende mate van exploitatie. Onder nieuwe opnamen worden in dit verband opnamen verstaan die niet ouder zijn dan een jaar voorafgaande aan bedoelde onlineplaatsing
- AANBEVELING. Bij voldoende mate van onderbouwing en redelijke afweging van alle relevante factoren, desgewenst in gesprek gaan over het door artiest onder redelijke voorwaarden kopen of inlicenseren van de opnamen. Daarbij zullen onder meer de reeds gedane investeringen en de mate waarin deze zijn terugverdiend van belang zijn.
11. Titelexclusiviteit
- AANDACHTSPUNT. Afgesproken titelexclusiviteit is in beginsel te begrijpen vanuit de noodzaak investeringen van een platenmaatschappij te beschermen. Aanbevolen wordt de titelexclusiviteit te koppelen aan een redelijke termijn
12. Mastereigendom
- AANDACHTSPUNT. Uitgangspunt is dat het mastereigendom (het naburige producentenrecht op de master), indien de platenmaatschappij enig investeerder is, bij de platenmaatschappij berust, ook nadat deze is terugverdiend.
13. Mediation/geschillen
- AANDACHTSPUNT. Aangeven indien de platenmaatschappij is aangesloten bij de Geschillencommissie Auteurscontractenrecht.
14. Uitgave- management en/of boekingsovereenkomst
- AANBEVELING. De combinatie van artiestenovereenkomst met uitgave-, management- en/of boekingsovereenkomst(en) is mogelijk, maar dient duidelijk te zijn af te leiden in de tekst.
- AANBEVELING. Met het oog op duidelijkheid dient een uitgavecontract of management/boekingsovereenkomst als separate overeenkomst(en) te zijn opgesteld en separaat op redelijkheid en duidelijkheid toetsbaar.4 De voorwaarden/consequenties van de betreffende uitgave-, management- en/of boekingsovereenkomst(en) moeten voldoende bekend zijn.
15. Diversen
- AANDACHTSPUNT. Ten aanzien van de opnamen zullen beide contractpartijen in goed overleg in principe tevreden moeten zijn met de betreffende te gebruiken eindversie, echter is de wens van producent in voorkomend geval doorslaggevend.
- AANBEVELING. Voor zover mogelijk het beperken van het aantal verwijzingen naar andere artikelen en/of bepalingen om daarmee de leesbaarheid van de overeenkomst te bevorderen.
- AANBEVELING. Indien artiest samples en/of beschermde werken/materiaal aanlevert, dient de auteurs- en nabuurrechtelijke aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid van artiest beperkt te zijn tot zijn of haar eigen inbreng alsmede hetgeen door hem of haar is aangeleverd.
Januari 2019
4 Uiteraard en niettemin mede te beoordelen in de context van de omstandigheden van het geval, waaronder alle voorwaarden en prestaties zoals overeengekomen tussen partijen.