DOORPAKKEN IN VERDUURZAMING GOLFSPORT
DOORPAKKEN IN VERDUURZAMING GOLFSPORT
De Green Deal biedt oplossingen voor komend pesticidenverbod
De komende jaren zal de golfsector collectief moeten werken aan
het verder terugdringen van pesticidengebruik met behoud van speelkwaliteit.
Binnenkort wordt overeenstemming verwacht met betrekking tot de Green Deal Sportvelden. In deze samenwer- kingsovereenkomst tussen de sportsector en de overheid, milieuorganisaties en drinkwaterbedrijven worden afspraken gemaakt over het gebruik van pesticiden op sportvelden.
De essentie van de Green Deal komt neer op het zoveel mogelijk terugdringen van het pesticidengebruik tot 2020 voor zover dit technisch haalbaar is en - daar-
naast - het objectief onderbouwen én het reguleren van uitzonderingen op het verbod op het gebruik van pesticiden dat Staatssecretaris Mansveld per 2020 wil
instellen. De wetgeving met betrekking tot dit verbod is momenteel in voorbereiding. “Ik kies voor een zeer ambitieus tijdspad. Dit moet uiteraard mogelijk zijn. Bij deze weg horen daarom evaluatiemomenten. Op die momenten zal ik samen met
betrokkenen bekijken of wij nog op het schema liggen om op zo kort moge- lijke termijn het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen buiten de
landbouw uit te bannen en slechts nog bij (sterk onderbouwde) uitzondering toe te staan” - Xxxxx Xxxxxxxx, Staatsecreta- ris van het ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Het terugdringen en reguleren van het gebruik van pesticiden in sportveldbeheer staat dus centraal in deze Green Deal.
De komende jaren zullen beheerders van
golfbanen en sportvelden, voor zover dit nog niet ten dele gebeurd is, de uitdaging moeten aangaan om, binnen dit striktere kader, toch de speelkwaliteit te kunnen blijven bieden die de sport vraagt.
“De Green Deal geeft ons de kans, tijd en ruimte om de komende jaren door gezamenlijk onderzoek, innovatie en best management practices de schouders er- onder te zetten en haalbare en duurzame
PESTICIDEN
Alle chemische gewasbeschermings- middelen en biociden vallen onder de noemer pesticiden. Voorbeelden van pesticiden zijn herbiciden (tegen on- gewenste kruiden), fungiciden (tegen schimmelziekten), insecticiden (tegen ongewenste insecten), rodenticiden (om ratten en muizen te doden) en algiciden (om groene aanslag te verwijderen).
oplossingen te vinden bij het terugdringen en zo mogelijk stoppen met het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen.” - Xxxxxx Xxxxxxx, voorzitter Dutch Turfgrass Research Foundation.
De Nederlandse Greenkeepers Associatie (NGA), de Nederlandse Vereniging van Golfaccommodaties (NVG) en de Konink- lijke Nederlandse Golf Federatie (NGF) hebben de handen ineen geslagen om de sector te ondersteunen bij het nemen van de noodzakelijke stappen in het beheer die het afbouwen van het gebruik van pesticiden vereist.
Samen met andere belanghebbende organisaties, zoals NOC*NSF, KNVB,
Xxxxxx Xxxxxxxx “We kunnen trots zijn op hoe goed en duurzaam wij de Nederlandse golfbanen reeds onderhouden”
WAAR KOMT DE GREEN DEAL VANDAAN?
VEWIN, Natuur en Milieufederaties en de Vereniging voor Sport en Gemeenten zijn concrete actieplannen ontwikkeld waaraan de komende jaren invulling gegeven zal worden.
“We kunnen trots zijn op hoe goed en duurzaam wij de Nederlandse golfbanen reeds onderhouden. Maar dat ontslaat ons niet van de volgende stap: het verder terugdringen van het gebruik van pestici- den. Aan de slag!” - Xxxxxx Xxxxxxxx, president NGF.
“Met een gecombineerde bijdrage van de golfalliantie NVG/NGF/NGA moet de Green Deal nu serieus opgepakt worden door de individuele golfclubs en -banen.” - Xxxxx Xxxxxxxx, voorzitter NVG.
“Proefondervindelijk op zoek gaan naar oplossingen voor deze uitdaging is waar de innovatie op de werkvloer start. Gevolgd door het onderling delen met vakbroeders.”
- Xxxx xxx Xxxxxx, voorzitter NGA.
WAT BETEKENT DIT
VOOR DE GOLFSPORT?
Er staat door deze ontwikkelingen veel te gebeuren in de sportgrassector in het al- gemeen en in de golfsport in het bijzonder. Als de sector onvoldoende reageert met commitment en gerichte acties bestaat de mogelijkheid dat de overheid geen andere weg ziet dan over te gaan tot een totaal- verbod zonder uitzonderingen. De ‘faire’ speelkwaliteit, die voor onze golfsport es- sentieel is, komt dan op het spel te staan. Deze staat overigens ook op het spel als de afbouw in de komende jaren niet op een verantwoorde wijze plaatsvindt.
SPEELKWALITEIT EN PESTICIDEN
Het bereiken en behouden van het gewenste niveau aan speelkwaliteit is de uitdaging voor elk greenkeepingteam.
De inzet van pesticiden blijkt daarvoor - helaas - nog nodig.
De eisen die wij binnen de golfsport stellen aan de kwaliteit van de grasmat zijn hoog. Dit vraagt om intensief beheer, waar-
mee het uiterste gevraagd wordt van de grasplant. Deze topprestatie veroorzaakt stress en dit maakt de grasmat vatbaar voor de ziekten, plagen en schimmels die constant op de loer liggen en de kwaliteit bedreigen. Ook de invasie van onkruid bedreigt de strakke grasmat. Pesticiden dienen ter bestrijding hiervan.
GREEN DEAL
Green Deals zijn afspraken tussen de rijksoverheid en andere partijen als bedrijven, maatschappelijke organi- saties, sectoren en andere overheden. De Green Deal helpt om duurzame plannen, die een collectieve inzet vereisen, uit te voeren. In ons land zijn reeds 160 Green Deals afgeslo- ten. Hieronder vallen Green Deals over energie, klimaat, grondstoffen, biodiversiteit, etc.
GREEN DEAL
SPORTVELDEN
Momenteel wordt door het ministerie van Infrastructuur en Milieu wetge- ving voorbereid voor een totaalver- bod van chemische gewasbescher- mingsmiddelen voor niet-agrarisch gebruik, waaronder beheer van sport- en recreatieterreinen.
Met de Green Deal Sportvelden wor- den afspraken gemaakt over:
• Het afbouwen van het gebruik van pesticiden in sportveldenbeheer voor zover technisch mogelijk.
• Het objectief onderbouwen van specifieke uitzonderingen op het verbod op gebruik na 2020.
• Monitoring en zelfregulering van pesticidengebruik.
2000
Europese Kaderrichtlijn Water
2006
Europese Commissie stelt in het kader van het 6de Milieu-actiepro- gramma een thematische strategie voor een duurzaam gebruik van bestrijdingsmiddelen voor
2009
Europese Commissie Pesticide Directive
Juli 2012
Nederlands actieplan duurzame gewasbescherming
14 mei 2013
Gezonde groei, duurzame oogst. 2e nota –inzet op verbod verhardingen en verbod op niet-agrarisch gebruik
3 september 2013
Brief Staatssecretaris Xxxxxxxx met nuancering beleidsambitie; tevens aankondiging onderzoek haalbaarheid van een totaalverbod
11 november 2013
Xxxxxxx met onderzoeksbureau TAUW met de golfsector in het ka- der van het onderzoek in opdracht van I&M
29 januari 2014
Start van Green Deal-gesprekken KNVB, NGF, Groene 11 en VEWIN
7 mei 2014
Verkennend gesprek Green Deal bij I&M
September 2015
Green Deal-gesprekken in laatste fase
VOORKOMEN IN PLAATS VAN GENEZEN
Een van de fundamentele principes van
greenkeeping is ‘voorkomen is beter dan genezen’. Het gezond houden van de grasmat en het daarmee voorkomen van stress, zijn prioriteit. Het vinden van het juiste evenwicht in het beheer gebeurt
dit kader op nationaal niveau ontwikkeld wordt tussen NGF, NVG en NGA. De kwaliteit van deze samenwerking is in hoge mate bepalend voor het welslagen van de opdracht om zowel individueel als collectief met minder middelen toch het gewenste eindresultaat te bereiken en behouden.
dan wel op golfbanen die aan bepaalde voorwaarden voldoen.” - Xxxxxxx xxx Xxxxx, NGF-bestuurslid Duurzaam!Golf.
ONDERSTEUNING CLUBS EN BANEN
De samenwerkende golforganisaties NGF,
NVG en NGA maken het tot hun prioriteit om banen, clubs en greenkeepers de ko-
mende jaren te ondersteunen in dit proces.
Xxxxxxx xxx Xxxxx: “Het gaat pijn doen. Met name op banen waarop men ‘het komt wel’ denkt”
De sector zal structureel geïnformeerd worden over de voortgang van de Green Deal-opdracht en de stappen die genomen (moeten) worden. Best management practices zullen, na validering, in kaart gebracht en gedeeld worden. Onderzoek
op basis van het principe van Integrated Turfgrass Management. Hiermee kan het gebruik van pesticiden, als symptoombe- strijding, tot een minimum beperkt blijven.
INTEGRALE AANPAK, NATIONAAL EN LOKAAL
Naast passie voor het vak, kennis en
kunde, vereist dit vooral planmatig werken vanuit een gedragen visie binnen de organisatie die verantwoordelijk is voor het beheer. Verantwoord beheer van een golfbaan is niet alleen de verantwoorde- lijkheid van de hoofdgreenkeeper, maar
is een integrale verantwoordelijkheid die zorgvuldige afstemming vereist tussen bestuur, management en het operationele onderhoudsteam op een golfbaan. Alle neuzen moeten dezelfde kant op. Ook de golfer, als eindgebruiker en degene die de eisen stelt ten aanzien van de prijs/kwa- liteitverhouding, maakt onderdeel uit van deze discussie.
Deze samenwerking op lokaal golfbaan- niveau spiegelt de samenwerking die in
ZELFREGULERING EN NULMETING
Een belangrijke stap voor de sector in het ontwikkelen van zelfregulering is het vast- stellen van de zogeheten nulmeting met betrekking tot het gebruik van pesticiden. Wat wordt er nu gebruikt op golfbanen in Nederland? Om dit in kaart te brengen is, namens NVG, NGA en NGF, in juni dit jaar een enquête uitgegaan waarin beheerders gevraagd wordt om de soort en hoeveel- heid van gebruikte middelen aan te geven. Inmiddels is op basis van meer dan 50% respons van de golfbanen een representa- tief beeld ontstaan. Deze gegevens zullen vanaf nu jaarlijks worden geregistreerd en
- geanonimiseerd - worden gedeeld met de partners in de Green Deal.
“De verwachting is dat een substantiële vermindering van dat gebruik haalbaar is op basis van zelfregulering. De ambitieuze aanpak van de golfsector zal al vanaf 2017 moeten leiden tot de mogelijkheid om na 2020 in specifieke gevallen beperkt pes- ticiden te mogen blijven gebruiken. Maar
en innovatie zullen worden afgestemd en gestimuleerd.
STAPPEN
Een collectieve stap die reeds in 2013 genomen is en die in dit kader van belang is, is de oprichting van de Dutch Turfgrass Research Foundation. Een volgende stap die de NGF in dit verband recent heeft genomen, is het aannemen van een agro- noom die deskundig is op het gebied van turfgrass management en zich beweegt op het raakvlak van ‘science and art’, ofwel theorie en praktijk. Met de best manage- ment practices op het gebied van Inte- grated Turfgrass Management zal deze deskundige, vanuit zijn onafhankelijke positie, de baanbeheerders ondersteunen en helpen om duurzaam aan speelkwaliteit en plantgezondheid te werken. Ook het beheerprogramma Committed to Green/ GEO, dat in Nederland zo succesvol is, is een waardevolle stap die bijdraagt aan de verdere verduurzaming van golfbaanbe- heer.
DUTCH TURFGRASS RESEARCH
FOUNDATION
Deze stichting, die in 2013 is opge- richt, zet zich in voor de totstand- koming van een Turfgrass Science leerstoel bij Wageningen Univer- sity. Het doel van deze leerstoel
is om door kennisontwikkeling en
-disseminatie bij te dragen aan
nale verbeteringen in alle afzon- derlijke aandachtsgebieden en de integratie hierbinnen. Er zal stelsel- matig gewerkt moeten worden om van het gebruik van pesticiden als symptoombestrijding af te komen en tot het planmatig werken aan de gezondheid van het gehele sys- teem bodem-water-gras te komen.
Xxxxx Xxxxxxx (NGF-agronoom) zorgt met zijn voorlichting en ondersteuning voor een meer onafhankelijke positie voor golf- banen en -clubs op het gebied van duurzaam onderhoud en beheer. Zijn rol is onafhankelijk en objec- tief. De ondersteuning is mogelijk voor iedereen met een duurzame instelling, waarbij het uitgangspunt
een beter begrip van het bodem- water-plantsysteem zoals zich dat
vooral integraal en overkoepelend is, geredeneerd vanuit de sport
manifesteert op grassportvelden en golfbanen. De onafhankelijkheid van dit wetenschappelijke loket voor complexe vraagstukken met betrekking tot natuurlijk sportgras is een belangrijke stap op weg naar chemievrij beheer.
GEO ALS KADER VOOR
DE GREEN DEAL
Planmatigheid en transparantie met betrekking tot de beheervisie en -aanpak zoals dat binnen de GEO-methodiek wordt ontwikkeld, zijn twee belangrijke voorwaarden voor verduurzaming van beheer.
(speel- en beheerkwaliteit van golfba- nen).
Xxxxx xxx- deerde af aan de HAS Den
GEO biedt daarom een uitstekend
kader om de Green Deal-missie
Bosch en The Pennsylvania State University en heeft 15 jaar diverse
SPEELKWALITEIT
Het draait allemaal om speelkwa- liteit. Hiermee wordt bedoeld: de sporttechnische eisen die in de golfsport gesteld worden aan de grasmat. We hebben het dan over variabelen als hardheid, trueness, smoothnes, snelheid, etc. Het
is vreemd dat juist de golfsport, waarin de speelkwaliteit zo bepa-
onder te brengen.
De sector is in overleg met GEO over het ontwikkelen van een gewasbeschermingsapplicatie die beheerders kan ondersteunen bij het opstellen van een evenwich- tig gewasbeschermingsplan dat verplicht is bij pesticidengebruik in de toekomst.
en internationale ervaring op het gebied van turfgrass management en is bereikbaar via
Green Deal
lend is voor de sportkwaliteit, geen officiële normering kent.
NGF AGRONOMIE
Een goede beheerkwaliteit van de
speeloppervlakten in harmonie met
INTEGRATED TURFGRASS
MANAGEMENT (ITM)
Het zorgvuldig afwegen en de daaropvolgende integratie en af- stemming van alle onderhouds- en beheermethoden (planmatigheid) die de ontwikkeling van de grasmat optimaliseren. Dit door middel van het groeien van gezonde grassen met de minst mogelijke verstoring van ecosystemen en het stimuleren van natuurlijke plaagbestrijding tegen zo laag mogelijke kosten. De winst binnen ITM zit in de margi-
de natuurlijke omgeving is de basis voor het spelplezier van de golfers. NGF Agronomie is de nieuwe dienstverlening binnen de NGF en ondersteunt baanbeheerders met het duurzaam optimaliseren van golfbaanbeheer. Best management practices in Integrated Turfgrass Management, als brug tussen wetenschap en praktijk, vormen de basis in de onafhankelijke voor- lichting en ondersteuning vanuit de NGF.