Aanbestedingsreglement Werken 2012

Deze leeswijzer beschrijft de opzet van het Aanbestedingsreglement Werken 2012 (ARW 2012). Het document bestaat uit vier delen die volgen op deze leeswijzer.

Deel I Aanbestedingsreglement

Het eerste deel bevat het eigenlijke reglement. Elke aanbestedingsprocedure is geheel uitgeschreven en kan onafhankelijk van de andere procedures worden geraadpleegd. De procedures zijn opgemaakt in kolommen waarin de artikelnummers, de artikelteksten voor de Europese aanbesteding en de artikelteksten voor de nationale aanbesteding zijn opgenomen. Indien zowel in de Europese als de nationale kolom tekst is opgenomen, is deze tekst gelijkluidend. Indien een artikel alleen geldt voor de Europese respectievelijk de nationale aanbesteding, begint het artikel met ‘Bij de Europese aanbesteding’ respectievelijk ‘Bij de nationale aanbesteding’. Door de gehanteerde methode is elke procedure, zonder verwijzing over en weer, leesbaar door alle artikelen in één kolom te volgen. De verschillen tussen de Europese en nationale procedure worden in een oogopslag duidelijk door het ontbreken of verspringen van artikelen van gelijke strekking in één van beide kolommen.

Op grond van de Aanbestedingswet 2012 en het Aanbestedingsreglement is een aanbestedende dienst verplicht om het ARW 2012 toe te passen voor overheidsopdrachten voor werken onder de Europese drempelwaarden volgens het 'pas toe of leg uit'-principe. Deze verplichting geldt niet voor aan werken gerelateerde overheidsopdrachten voor leveringen en diensten. Het ARW 2012 richt zich tot de aanbesteder. Dit begrip omvat mede een 'aanbestedende dienst' in de zin van de Aanbestedingswet 2012. De hierboven bedoelde verplichting om het ARW 2012 volgens het 'pas toe of leg uit'-principe toe te passen geldt alleen voor aanbestedende diensten in de zin van de Aanbestedingswet en niet voor andere aanbesteders (zie ook paragraaf 4.3 van de algemene toelichting).

Deel II Modellen

In deel II zijn enkele modellen opgenomen. Het gaat om het model voor de ‘Verklaring omtrent rechtmatigheid inschrijving' (model K) en om voorbeeld modellen voor het inschrijvingsbiljet (model G) en het proces-verbaal van opening van de inschrijvingen (model H). Er is voor gekozen om de formulieraanduiding (G, H, K) van het ARW 2005 te handhaven. In het ARW 2012 zijn geen aankondigingsformulieren opgenomen. Deze formulieren zijn te benaderen via het elektronisch systeem voor aanbestedingen.

Deel III Algemene toelichting

In deel III is een algemene toelichting opgenomen waarin wordt ingegaan op het juridisch kader en de opzet van het ARW 2012 en waarin de verschillende aanbestedingsprocedures en enkele inhoudelijke thema's worden toegelicht.

Deel IV Artikelsgewijze toelichting

In deel IV is een toelichting op het gebruik van en de overwegingen bij de artikelen opgenomen. De toelichting is opgezet per onderwerp, waarbij een verwijzing is opgenomen naar de van toepassing zijnde artikelen in de verschillende procedures. Klik in de elektronische versie van dit document op de artikelnummers om van tekst naar toelichting te gaan en vice versa.

Deel I ‌

Aanbestedingsreglement

1 Algemene bepalingen‌

Europees

1 Algemene bepalingen

Nationaal

1.1 Aanduidingen, begripsbepalingen 1.1 Aanduidingen, begripsbepalingen

1.1.1 Dit reglement verstaat onder:

a. aanbesteder: degene die voornemens is een opdracht te verlenen;

b. bestek: een beschrijving van de opdracht, de daarbij behorende tekeningen en de voor die opdracht geldende voorwaarden;

c. eigen verklaring: de verklaring als bedoeld in artikel 2.84 van de Aanbestedingswet, waarin een ondernemer aangeeft of uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn, of hij voldoet aan de geschiktheidseisen en, in voorkomend geval, op welke wijze hij voldoet aan de selectiecriteria;

d. elektronische veiling: een zich herhalend elektronisch proces voor de presentatie van nieuwe, verlaagde prijzen of van nieuwe waarden voor bepaalde elementen van de inschrijvingen, dat plaatsvindt na de eerste volledige beoordeling van de inschrijvingen en dat klassering op basis van elektronische verwerking mogelijk maakt;

e. erkende organisatie: een testlaboratorium, een ijklaboratorium of inspectie- of certificatieorganisatie die voldoet aan de toepasselijke Europese normen;

f. Europese aanbesteding: een aanbesteding voor het verlenen van opdrachten als

1.1.1 Dit reglement verstaat onder:

a. aanbesteder: degene die voornemens is een opdracht te verlenen;

b. bestek: een beschrijving van de opdracht, de daarbij behorende tekeningen en de voor die opdracht geldende voorwaarden;

c. eigen verklaring: de verklaring, als bedoeld in artikel 2.84 van de Aanbestedingswet, waarin een ondernemer aangeeft of uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn, of hij voldoet aan de geschiktheidseisen en, in voorkomend geval, op welke wijze hij voldoet aan de selectiecriteria;

e. erkende organisatie: een testlaboratorium, een ijklaboratorium of inspectie- of certificatieorganisatie die voldoet aan de toepasselijke Europese normen;

f. Europese aanbesteding: een aanbesteding voor het verlenen van opdrachten als

bedoeld in hoofdstuk 2.1 van de Aanbestedingswet;

g. Europese technische goedkeuring: op de bevinding dat aan de essentiële eisen wordt voldaan gebaseerde, gunstig uitgevallen technische beoordeling waarbij een product, gezien zijn intrinsieke eigenschappen en de voor de toepassing en het gebruik ervan vastgestelde voorwaarden, geschikt wordt verklaard voor het gebruik voor bouwdoeleinden;

h. gedragsverklaring aanbesteden: de verklaring als bedoeld in artikel 4.1 van de Aanbestedingswet;

i. gegadigde: een ondernemer die bij toepassing van de niet-openbare procedure, de procedure van de concurrentiegerichte dialoog of de onderhandelingsprocedure met aankondiging heeft verzocht om toegelaten te worden tot de procedure;

j. gemeenschappelijke technische specificatie: een technische specificatie die is opgesteld volgens een door de lidstaten van de Europese Unie erkende procedure die in het Publicatieblad van de Europese Unie wordt bekendgemaakt;

k. xxxxxxxxxxxxxxxxxx: de keuze van de aanbesteder voor de ondernemer aan wie hij voornemens is de opdracht te verlenen of de keuze om geen opdracht te verlenen;

l. het elektronisch systeem voor aanbestedingen: TenderNed (xxx.xxxxxxxxx.xx);

m. inschrijver: een ondernemer die een inschrijving heeft ingediend;

n. kopersprofiel: een op het internet gepubliceerde beschrijving van de aanbesteder en zijn inkoopbeleid;

o. lidstaat: een lidstaat van de Europese Unie of een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte;

p. nationale aanbesteding: een aanbesteding voor het verlenen van opdrachten als bedoeld in artikel 1.22 van de Aanbestedingswet;

q. norm: een technische specificatie die door een erkende normalisatie-instelling voor herhaalde of voortdurende toepassing is goedgekeurd, waarvan de inachtneming niet verplicht is en die tot een van de volgende categorieën behoort:

1. internationale norm: een norm die door een internationale normalisatie- instelling wordt aangenomen en ter beschikking van het publiek wordt gesteld;

2. Europese norm: een norm die door een Europese normalisatie-instelling wordt aangenomen en ter beschikking van het publiek wordt gesteld;

3. nationale norm: een norm die door een nationale normalisatie-instelling wordt aangenomen en ter beschikking van het publiek wordt gesteld;

r. opdracht: een opdracht voor werken, een opdracht voor leveringen of een opdracht voor diensten of een raamovereenkomst;

s. opdracht voor werken: een schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel die tussen een of meer ondernemers en de aanbesteder is gesloten en betrekking

bedoeld in hoofdstuk 2.1 van de Aanbestedingswet;

h. gedragsverklaring aanbesteden: de verklaring als bedoeld in artikel 4.1 van de Aanbestedingswet;

k. xxxxxxxxxxxxxxxxxx: de keuze van de aanbesteder voor de ondernemer aan wie hij voornemens is de opdracht te verlenen of de keuze om geen opdracht te verlenen;

l. het elektronisch systeem voor aanbestedingen: TenderNed (xxx.xxxxxxxxx.xx);

m. inschrijver: een ondernemer die een inschrijving heeft ingediend;

n. kopersprofiel: een op het internet gepubliceerde beschrijving van de aanbesteder en zijn inkoopbeleid;

o. lidstaat: een lidstaat van de Europese Unie of een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte;

p. nationale aanbesteding: een aanbesteding voor het verlenen van opdrachten als bedoeld in artikel 1.22 van de Aanbestedingswet;

1. internationale norm: een norm die door een internationale normalisatie- instelling wordt aangenomen en ter beschikking van het publiek wordt gesteld;

2. Europese norm: een norm die door een Europese normalisatie-instelling wordt aangenomen en ter beschikking van het publiek wordt gesteld;

3. nationale norm: een norm die door een nationale normalisatie-instelling wordt aangenomen en ter beschikking van het publiek wordt gesteld;

r. opdracht: een opdracht voor werken, een opdracht voor leveringen of een opdracht voor diensten of een raamovereenkomst;

s. opdracht voor werken: een schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel die tussen een of meer ondernemers en de aanbesteder is gesloten en betrekking

heeft op:

1. de uitvoering of het ontwerp en de uitvoering van werken in het kader van een van de werkzaamheden, genoemd in bijlage I van Richtlijn 2004/18/EG,

2. de uitvoering of het ontwerp en de uitvoering van een werk, of

3. het laten uitvoeren met welke middelen dan ook van een werk dat aan de door de aanbesteder vastgestelde eisen voldoet;

t. opdracht voor leveringen: een schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel die tussen één of meer ondernemers en de aanbesteder is gesloten en betrekking heeft op:

1. de aankoop, leasing, huur of huurkoop, met of zonder koopoptie, van producten, of

2. de levering van producten die in ondergeschikte mate mede omvat de werkzaamheden voor het aanbrengen en installeren van die levering;

u. opdracht voor diensten: een schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel die tussen één of meer ondernemers en de aanbesteder is gesloten en betrekking heeft op:

1. het uitsluitend verrichten van de diensten als bedoeld in bijlage II van Richtlijn 2004/18/EG,

2. het leveren van producten en het verrichten van de diensten als bedoeld onder 1, waarvan de waarde van die diensten hoger is dan de waarde van de te leveren producten, of

3. het verrichten van de diensten als bedoeld onder 1, dat in ondergeschikte mate mede omvat werkzaamheden die in het kader van bijlage I van Richtlijn 2004/18/EG zijn aangewezen;

v. proces-verbaal van aanwijzing: een verslag waarin de bij een aanwijzing ter plaatse verstrekte gegevens zijn vastgelegd;

w. schriftelijk: elk uit woorden of cijfers bestaand geheel dat kan worden gelezen, kan worden gereproduceerd en vervolgens, al dan niet in de vorm van een elektronisch bericht met elektronische middelen, kan worden medegedeeld;

x. verbonden onderneming: een onderneming:

1. waarop een concessiehouder direct of indirect een overheersende invloed kan uitoefenen,

2. die een overheersende invloed kan uitoefenen op de concessiehouder, of

3. die, tezamen met de concessiehouder, onderworpen is aan de overheersende invloed van een andere onderneming uit hoofde van eigendom, financiële deelneming of op haar van toepassing zijnde voorschriften;

y. werk: het product van een geheel van bouwkundige of civieltechnische werken dat ertoe bestemd is als zodanig een economische of technische functie te vervullen.

heeft op:

1. de uitvoering of het ontwerp en de uitvoering van werken in het kader van een van de werkzaamheden, genoemd in bijlage I van Richtlijn 2004/18/EG,

2. de uitvoering of het ontwerp en de uitvoering van een werk, of

3. het laten uitvoeren met welke middelen dan ook van een werk dat aan de door de aanbesteder vastgestelde eisen voldoet;

t. opdracht voor leveringen: een schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel die tussen één of meer ondernemers en de aanbesteder is gesloten en betrekking heeft op:

1. de aankoop, leasing, huur of huurkoop, met of zonder koopoptie, van producten, of

2. de levering van producten die in ondergeschikte mate mede omvat de werkzaamheden voor het aanbrengen en installeren van die levering;

u. opdracht voor diensten: een schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel die tussen één of meer ondernemers en de aanbesteder is gesloten en betrekking heeft op:

1. het uitsluitend verrichten van de diensten als bedoeld in bijlage II van Richtlijn 2004/18/EG,

2. het leveren van producten en het verrichten van de diensten als bedoeld onder 1, waarvan de waarde van die diensten hoger is dan de waarde van de te leveren producten, of

3. het verrichten van de diensten als bedoeld onder 1, dat in ondergeschikte mate mede omvat werkzaamheden die in het kader van bijlage I van Richtlijn 2004/18/EG zijn aangewezen;

v. proces-verbaal van aanwijzing: een verslag waarin de bij een aanwijzing ter plaatse verstrekte gegevens zijn vastgelegd;

x. verbonden onderneming: een onderneming:

1. waarop een concessiehouder direct of indirect een overheersende invloed kan uitoefenen,

2. die een overheersende invloed kan uitoefenen op de concessiehouder, of

y. werk: het product van een geheel van bouwkundige of civieltechnische werken dat ertoe bestemd is als zodanig een economische of technische functie te vervullen.

1.2 Termijnen 1.2 Termijnen

1.2.1 Voor de toepassing van dit reglement wordt verstaan onder dag: kalenderdag. 1.2.1 Voor de toepassing van dit reglement wordt verstaan onder dag: kalenderdag.

1.2.2 Indien een in dit reglement in dagen genoemde termijn ingaat op het ogenblik waarop een gebeurtenis of handeling plaatsvindt, wordt de dag waarop deze gebeurtenis of handeling plaatsvindt niet in deze termijn begrepen.

1.2.3 Een in dit reglement genoemde termijn gaat in bij de aanvang van het eerste uur van de eerste dag ervan en eindigt bij het einde van het laatste uur van de laatste dag daarvan.

1.2.4 Indien de laatste dag van een in dit reglement genoemde termijn op een algemeen in Nederland erkende of in voorkomend geval ter plaatse van het werk erkende, of door de Nederlandse overheid dan wel bij of krachtens een voor de aanbesteder van belang zijnde Nederlandse collectieve arbeidsovereenkomst voorgeschreven rust- of feestdag, vakantiedag of andere niet-individuele vrije dag valt, eindigt de termijn bij het einde van het laatste uur van de eerstvolgende werkdag.

1.3 Toepasselijkheid 1.3 Toepasselijkheid

1.3.1 Indien een aanbestedingsprocedure volgens dit reglement zal geschieden, wordt dit in de aankondiging, of, indien geen aankondiging plaatsvindt, in de uitnodiging vermeld.

1.3.2

Bij de Europese aanbesteding vermeldt de aanbesteder tevens:

a. dat hij kiest voor een Europese aanbesteding, en

b. welke wijze van aanbesteding als bedoeld in artikel 1.4.1 hij toepast.

1.3.3

Bij de nationale aanbesteding vermeldt de aanbesteder tevens:

a. dat hij kiest voor een nationale aanbesteding, en

b. welke wijze van aanbesteding als bedoeld in artikel 1.4.2 hij toepast.

1.3.4 De aanbesteder kan voor het verlenen van opdrachten die voldoen aan de omschrijving voor de nationale aanbesteding kiezen voor het toepassen van de Europese aanbesteding.

1.3.5 Indien een bepaling van dit reglement uitdrukkelijk verwijst naar hetzij de Europese, hetzij de nationale aanbesteding, is de bepaling alleen in die aanbesteding van toepassing. Indien een uitdrukkelijke verwijzing ontbreekt, is de desbetreffende bepaling van toepassing bij zowel de Europese als de nationale aanbesteding.

1.3.6 Indien toepassing is gegeven aan artikel 1.3.1, wordt degene die tegenover de aanbesteder blijk heeft gegeven dat hij deelneemt aan de aanbestedingsprocedure geacht te hebben ingestemd met de toepasselijkheid van dit reglement.

1.3.7 Op een aanbesteding die volgens dit reglement geschiedt, is het Nederlandse recht van toepassing.

1.4 Wijze van aanbesteding 1.4 Wijze van aanbesteding

1.4.1

EU GP3.4A

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteding van een opdracht plaatsvinden door middel van een van de volgende procedures:

a. openbare procedure;

b. niet-openbare procedure;

c. concurrentiegerichte dialoog;

d. onderhandelingsprocedure met aankondiging;

e. onderhandelingsprocedure zonder aankondiging;

f. procedure voor een concessieovereenkomst;

g. procedure voor opdrachten gebaseerd op een raamovereenkomst met een enkele ondernemer;

h. procedure voor opdrachten gebaseerd op een raamovereenkomst met meerdere ondernemers;

i. prijsvraag voor ontwerpen.

1.4.2

NL GP3.4A

Bij de nationale aanbesteding kan de aanbesteding van een opdracht plaatsvinden door middel van een van de volgende procedures:

a. openbare procedure;

b. niet-openbare procedure;

c. concurrentiegerichte dialoog;

d. onderhandelingsprocedure met aankondiging;

e. onderhandelingsprocedure zonder aankondiging;

f. meervoudig onderhandse procedure;

g. procedure voor een concessieovereenkomst;

h. procedure voor opdrachten gebaseerd op een raamovereenkomst met een enkele ondernemer;

i. procedure voor opdrachten gebaseerd op een raamovereenkomst met meerdere ondernemers;

j. prijsvraag voor ontwerpen.

1.5 Slotbepaling 1.5 Slotbepaling

1.5.1 Dit reglement wordt aangehaald als Aanbestedingsreglement Werken 2012. 1.5.1 Dit reglement wordt aangehaald als Aanbestedingsreglement Werken 2012.

2 Openbare procedure‌

Europees

2 Openbare procedure

Nationaal

2.1 Omschrijving 2.1 Omschrijving

2.1.1 Een aanbesteding volgens de openbare procedure is een aanbesteding die algemeen bekend wordt gemaakt en waarbij alle ondernemers mogen inschrijven.

2.2 Vooraankondiging

2.2.1

2.2.2

EU 2.2.3 EU

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder een vooraankondiging bekendmaken.

Bij de Europese aanbesteding gebruikt de aanbesteder voor de vooraankondiging het formulier Bekendmaking van de vooraankondiging.

aanbesteder gebruikt voor de kennisgeving het formulier Kennisgeving van de bekendmaking via het kopersprofiel. De vooraankondiging op het kopersprofiel bevat de verzenddatum van de kennisgeving.

2.2.4

Bij de Europese aanbesteding zendt de aanbesteder de vooraankondiging toe aan de Europese Commissie of maakt deze bekend via het kopersprofiel

a. in geval van een opdracht voor werken zo spoedig mogelijk nadat de beslissing is genomen tot goedkeuring van het programma voor de opdrachten voor werken die de aanbesteder voornemens is te verlenen, en

b. in geval van een opdracht voor leveringen of diensten zo spoedig mogelijk na het begin van het begrotingsjaar.

2.2.5

Bij de Europese aanbesteding moet de aanbesteder de verzenddatum van het formulier Bekendmaking van de vooraankondiging of het formulier Kennisgeving van de bekendmaking via het kopersprofiel kunnen aantonen. Dit kan met behulp van de bevestiging van ontvangst van de Europese Commissie.

2.2.6

Bij de Europese aanbesteding vermeldt de aanbesteder in de vooraankondiging

a. voor werken: de hoofdkenmerken van de opdrachten en de geraamde waarde van de opdrachten of de bedragen waartussen de geraamde waarde van de opdrachten zich bevindt;

b. voor leveringen: het geraamde totale bedrag van de opdrachten of de raamovereenkomsten per productgroep die hij voornemens is in de loop van de komende 12 maanden te verlenen, indien dat bedrag € 750.000 (exclusief BTW) of meer bedraagt;

c. voor diensten: het geraamde totale bedrag van de opdrachten of raamovereenkomsten, voor elk van de in bijlage IIA van richtlijn nr. 2004/18/EG vermelde dienstencategorieën, die hij voornemens is in de loop van de komende 12 maanden te verlenen, indien dat bedrag € 750.000 (exclusief BTW) of meer bedraagt.

2.2.7

Indien bij de Europese aanbesteding de aanbesteder de vooraankondiging of de inhoud ervan ook op een andere wijze publiceert, bevat deze publicatie geen andere informatie dan de informatie in de vooraankondiging die aan de Europese Commissie is toegezonden of via een kopersprofiel is bekendgemaakt en bevat deze in ieder geval de datum van toezending aan de Europese Commissie dan wel de datum van de bekendmaking op het kopersprofiel. De aanbesteder publiceert de vooraankondiging of de inhoud ervan niet vóór de datum waarop de vooraankondiging of de kennisgeving aan de Europese Commissie is toegezonden.

2.2.8

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder de vooraankondiging aanvullen of rectificeren en maakt dit bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

2.2.9

Indien bij de Europese aanbesteding de aanbesteder de kennisgeving of de inhoud ervan ook op een andere wijze publiceert, bevat deze publicatie geen andere informatie dan de informatie in de kennisgeving die aan de Europese Commissie is toegezonden of via een kopersprofiel is bekendgemaakt en bevat deze in ieder geval de datum van toezending aan de Europese Commissie dan wel de datum van de bekendmaking op het kopersprofiel. De aanbesteder publiceert de kennisgeving of de inhoud ervan niet vóór de datum waarop de de kennisgeving aan de Europese Commissie is toegezonden.

2.3 Aankondiging 2.3 Aankondiging

2.3.1 De aanbesteder maakt een aankondiging bekend. 2.3.1 De aanbesteder maakt een aankondiging bekend.

2.3.2 De aanbesteder gebruikt voor de bekendmaking van de aankondiging het formulier Aankondiging van een opdracht.

2.3.3

Bij de Europese aanbesteding zendt de aanbesteder de aankondiging aan de Europese Commissie via het elektronische systeem voor aanbestedingen door in dit systeem te kiezen voor een Europese procedure.

2.3.4

Bij de Europese aanbesteding moet de aanbesteder de verzenddatum van het formulier Aankondiging van een opdracht kunnen aantonen. Dit kan met behulp van de bevestiging van ontvangst van de Europese Commissie.

2.3.5

Bij de nationale aanbesteding maakt de aanbesteder de aankondiging bekend via het elektronische systeem voor aanbestedingen door in dit systeem te kiezen voor een nationale procedure.

2.3.6 Indien de aanbesteder de opdracht voorbehoudt aan sociale werkplaatsen of programma's voor beschermde arbeid, vermeldt hij dit in de aankondiging.

2.3.7

GP3.5B GP3.5H

Indien de aanbesteder inlichtingen vraagt of geschiktheidseisen stelt inzake draagkracht en bekwaamheden als bedoeld in de artikelen 2.6 tot en met 2.10, houden deze verband met en staan ze in redelijke verhouding tot het voorwerp van de

2.3.7

GP3.5B GP3.5H

opdracht. De aanbesteder vermeldt deze geschiktheidseisen in de aankondiging. Indien de aanbesteder geschiktheidseisen stelt, hebben deze eisen geen betrekking op de hoogte van de totale omzet en de omzet van de bedrijfsactiviteit die het voorwerp van de opdracht is, tenzij de aanbesteder dit met zwaarwegende argumenten motiveert in de aankondiging. In dat geval is die eis niet hoger dan:

a. driemaal de geraamde waarde van de opdracht,

b. indien de opdracht in percelen is verdeeld, driemaal de waarde van een perceel of een cluster van percelen dat gelijktijdig moet worden uitgevoerd,

c. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft, driemaal de waarde van de specifieke opdrachten, die gelijktijdig moeten worden uitgevoerd, of

d. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft waarvan de waarde van de specifieke opdrachten niet bekend is, driemaal de waarde van de raamovereenkomst.

a. driemaal de geraamde waarde van de opdracht,

b. indien de opdracht in percelen is verdeeld, driemaal de waarde van een perceel of een cluster van percelen dat gelijktijdig moet worden uitgevoerd,

c. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft, driemaal de waarde van de specifieke opdrachten, die gelijktijdig moeten worden uitgevoerd, of

d. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft waarvan de waarde van de specifieke opdrachten niet bekend is, driemaal de waarde van de raamovereenkomst.

2.3.8 De aanbesteder vermeldt het gunningscriterium in de aankondiging. De aanbesteder gunt een opdracht op grond van de naar het oordeel van de aanbesteder economisch meest voordelige inschrijving. De aanbesteder kan, in afwijking hiervan, gunnen op grond van de laagste prijs. In dat geval motiveert de aanbesteder de toepassing van dat criterium in de aankondiging.

2.3.9 Indien de aanbesteder het gunningscriterium ‘economisch meest voordelige inschrijving’ toepast, vermeldt de aanbesteder in de aankondiging welke nadere criteria hij stelt met het oog op de toepassing van dit gunningscriterium.

De nadere criteria kunnen onder meer betreffen:

a. kwaliteit;

b. prijs;

c. technische waarde;

d. esthetische en functionele kenmerken;

e. milieukenmerken;

f. gebruikskosten;

g. rentabiliteit;

h. klantenservice en technische bijstand;

i. datum van levering;

j. termijn voor de levering of uitvoering.

De nadere criteria kunnen onder meer betreffen:

a. kwaliteit;

b. prijs;

c. technische waarde;

d. esthetische en functionele kenmerken;

e. milieukenmerken;

f. gebruikskosten;

g. rentabiliteit;

h. klantenservice en technische bijstand;

i. datum van levering;

j. termijn voor de levering of uitvoering.

2.3.10 De aanbesteder specificeert in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken het relatieve gewicht van elk van de door hem gekozen criteria voor de bepaling van de economisch meest voordelige inschrijving. Dit gewicht kan worden uitgedrukt door middel van een marge met een passend verschil tussen minimum en

maximum. maximum.

2.3.11 Indien volgens de aanbesteder om aantoonbare redenen geen weging mogelijk is, vermeldt de aanbesteder in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken de criteria in afnemende volgorde van belang.

2.3.12

Bij de Europese aanbesteding geeft de aanbesteder in de aankondiging of het bestek aan bij welk orgaan ondernemers informatie kunnen verkrijgen over verplichtingen ten aanzien van de bepalingen inzake belastingen, milieubescherming, arbeidsbescherming en arbeidsvoorwaarden die gelden in Nederland of, indien de verrichtingen buiten Nederland worden uitgevoerd, die gelden in het gebied of de plaats waar de verrichtingen worden uitgevoerd en die gedurende de uitvoering van de opdracht op die verrichtingen van toepassing zullen zijn.

2.3.13

Bij de Europese aanbesteding verzoekt de aanbesteder in de aankondiging of het bestek de inschrijvers aan te geven dat zij bij het opstellen van hun inschrijving rekening hebben gehouden met de verplichtingen uit hoofde van de bepalingen inzake de arbeidsbescherming en de arbeidsvoorwaarden die gelden op de plaats waar de verrichting wordt uitgevoerd.

2.3.14 Indien de aanbesteder gebruik maakt van de elektronische veiling, vermeldt hij dit in de aankondiging.

2.3.15

Indien bij de Europese aanbesteding de aanbesteder de aankondiging of de inhoud ervan ook op een andere wijze publiceert, dan bevat deze publicatie geen andere informatie dan de informatie in de aankondiging die aan de Europese Commissie is toegezonden en bevat deze in ieder geval de datum van toezending aan de Europese Commissie. De aanbesteder publiceert de aankondiging en de inhoud ervan niet vóór de datum waarop zij via het elektronische systeem voor aanbesteden aan de Europese Commissie is toegezonden.

2.3.16 In de aankondiging neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. de uiterste datum en tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen;

b. het adres waar de inschrijvingen moeten worden ingediend;

c. de taal of talen waarin de inschrijvingen dienen te worden gesteld;

d. een eventuele opgave van de bewijsmiddelen die na een verzoek van de aanbesteder moeten worden ingediend ter staving van de door de inschrijvers verstrekte eigen verklaring;

e. indien de gunningsbeslissing vooraf wordt gegaan door een elektronische veiling, de informatie als bedoeld in artikel 2.25.7;

2.3.16 In de aankondiging neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. de uiterste datum en tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen;

b. het adres waar de inschrijvingen moeten worden ingediend;

c. de taal of talen waarin de inschrijvingen dienen te worden gesteld;

d. een eventuele opgave van de bewijsmiddelen die na een verzoek van de aanbesteder moeten worden ingediend ter staving van de door de inschrijvers verstrekte eigen verklaring;

e. indien de gunningsbeslissing vooraf wordt gegaan door een elektronische veiling, de informatie als bedoeld in artikel 2.25.7;

f. op welke wijze inlichtingen zullen worden gegeven;

g. waar en wanneer een eventuele aanwijzing ter plaatse wordt gehouden.

f. op welke wijze inlichtingen zullen worden gegeven;

g. waar en wanneer een eventuele aanwijzing ter plaatse wordt gehouden.

2.3.17 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging:

a. de kosteloze toegang tot het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, indien deze rechtstreeks langs elektronische weg toegankelijk zijn, of

b. het adres van de instantie waar het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken kunnen worden aangevraagd en de uiterste datum voor deze aanvraag. Deze instantie zendt de documentatie zo spoedig mogelijk, in ieder geval binnen 6 dagen na ontvangst van de aanvraag, kosteloos aan de ondernemer toe.

Indien de aanbesteder aanvullende exemplaren van het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken ter beschikking stelt, is hij gerechtigd om de ondernemer die daarom verzoekt de kosten in rekening te brengen.

2.3.17 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging:

a. de kosteloze toegang tot het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, indien deze rechtstreeks langs elektronische weg toegankelijk zijn, of

2.3.18 De aanbesteder geeft in de aankondiging aan of de mededelingen en uitwisseling van informatie met betrekking tot deze procedure gedaan worden door middel van de post of de fax, langs elektronische weg, of door middel van een combinatie van deze middelen.

2.3.19 De aanbesteder kan de aankondiging aanvullen of rectificeren en maakt dit bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

2.3.20

Indien bij de Europese aanbesteding de aanbesteder de kennisgeving of de inhoud ervan ook op een andere wijze publiceert, dan bevat deze publicatie geen andere informatie dan de informatie in de kennisgeving die aan de Europese Commissie is toegezonden en bevat deze in ieder geval de datum van toezending aan de Europese Commissie. De aanbesteder publiceert de kennisgeving en de inhoud ervan niet vóór de datum waarop zij via het elektronische systeem voor aanbesteden aan de Europese Commissie is toegezonden.

2.3.21 De aanbesteder motiveert in voorkomend geval in de aankondiging:

a. de beslissing van de aanbesteder om geschiktheidseisen te stellen die zien op omzet van ondernemers,

b. de beslissing van de aanbesteder om het gunningscriterium van de laagste prijs te hanteren,

c. de beslissing van de aanbesteder om een opdracht niet in percelen op te delen, en

2.3.21 De aanbesteder motiveert in voorkomend geval in de aankondiging:

a. de beslissing van de aanbesteder om geschiktheidseisen te stellen die zien op omzet van ondernemers,

b. de beslissing van de aanbesteder om het gunningscriterium van de laagste prijs te hanteren,

c. de beslissing van de aanbesteder om een opdracht niet in percelen op te delen, en

d. de beslissing van de aanbesteder om opdrachten samen te voegen. d. de beslissing van de aanbesteder om opdrachten samen te voegen.

2.4 Technische specificaties 2.4 Technische specificaties

2.4.1 De aanbesteder neemt de technische specificaties op in het bestek. De technische specificaties bieden de ondernemers gelijke toegang en leiden niet tot ongerechtvaardigde belemmeringen in de openstelling van opdrachten voor mededinging.

2.4.2 De aanbesteder formuleert de technische specificaties:

a. door verwijzing naar:

- technische specificaties en naar nationale normen waarin Europese normen zijn omgezet,

- Europese technische goedkeuringen,

- gemeenschappelijke technische specificaties,

- internationale normen,

- andere door de Europese normalisatie-instellingen opgestelde technische referentiesystemen,

of, bij ontstentenis daarvan,

- nationale normen,

- nationale technische goedkeuringen dan wel

- nationale technische specificaties inzake het ontwerpen, het berekenen en het uitvoeren van werken en het gebruik van producten,

waarbij iedere verwijzing vergezeld gaat van de woorden 'of gelijkwaardig',

b. in termen van prestatie-eisen en functionele eisen, die milieukenmerken kunnen bevatten, waarbij de eisen zodanig nauwkeurig zijn bepaald dat de ondernemers het voorwerp van de opdracht kunnen bepalen en de aanbesteder de opdracht kan verlenen,

c. in termen van prestatie-eisen en functionele eisen als bedoeld onder b, waarbij onder vermoeden van overeenstemming met deze prestatie-eisen en functionele eisen wordt verwezen naar de specificaties als bedoeld onder a, of

d. door verwijzing naar de specificaties als bedoeld onder a voor bepaalde kenmerken, en verwijzing naar de prestatie-eisen en functionele eisen als bedoeld onder b voor andere kenmerken.

2.4.2 De aanbesteder formuleert de technische specificaties:

a. door verwijzing naar:

- technische specificaties en naar nationale normen waarin Europese normen zijn omgezet,

- Europese technische goedkeuringen,

- gemeenschappelijke technische specificaties,

- internationale normen,

- andere door de Europese normalisatie-instellingen opgestelde technische referentiesystemen,

of, bij ontstentenis daarvan,

- nationale normen,

- nationale technische goedkeuringen dan wel

- nationale technische specificaties inzake het ontwerpen, het berekenen en het uitvoeren van werken en het gebruik van producten,

waarbij iedere verwijzing vergezeld gaat van de woorden 'of gelijkwaardig',

d. door verwijzing naar de specificaties als bedoeld onder a voor bepaalde kenmerken, en verwijzing naar de prestatie-eisen en functionele eisen als bedoeld onder b voor andere kenmerken.

2.4.3 Indien de aanbesteder verwijst naar de specificaties als bedoeld in artikel 2.4.2 onderdeel a, kan hij een inschrijving niet afwijzen met de reden dat de aangeboden producten en diensten niet beantwoorden aan de specificaties waarnaar hij heeft verwezen, indien de inschrijver in zijn inschrijving met elk passend middel aantoont dat de door hem voorgestelde oplossingen op gelijkwaardige wijze voldoen aan de

eisen die in de technische specificaties zijn bepaald. Een passend middel kan een technisch dossier van de fabrikant zijn of een testverslag van een erkende organisatie.

2.4.4 De aanbesteder wijst, indien hij gebruik maakt van de in artikel 2.4.2 onderdelen b en c geboden mogelijkheid prestatie-eisen of functionele eisen te stellen, een inschrijving niet af indien deze beantwoordt:

a. aan een nationale norm waarin een Europese norm is omgezet,

b. aan een Europese technische goedkeuring,

c. aan een gemeenschappelijke technische specificatie,

d. aan een internationale norm, of

e. aan een door een Europese normalisatie-instelling opgesteld technisch referentiesysteem,

indien deze specificaties betrekking hebben op de prestatie-eisen of functionele eisen die hij heeft voorgeschreven.

a. aan een nationale norm waarin een Europese norm is omgezet,

b. aan een Europese technische goedkeuring,

c. aan een gemeenschappelijke technische specificatie,

d. aan een internationale norm, of

e. aan een door een Europese normalisatie-instelling opgesteld technisch referentiesysteem,

indien deze specificaties betrekking hebben op de prestatie-eisen of functionele eisen die hij heeft voorgeschreven.

2.4.5 Een inschrijver toont in zijn inschrijving met elk passend middel aan dat het product, de dienst of het werk in overeenstemming is met de norm en voldoet aan de functionele en prestatie-eisen van de aanbesteder. Een passend middel kan een technisch dossier van de fabrikant of een testverslag van een erkende organisatie zijn.

2.4.6 De aanbesteder die milieukenmerken voorschrijft door verwijzing naar prestatie-eisen of functionele eisen als bedoeld in artikel 2.4.2 onderdeel b kan gebruik maken van de gedetailleerde specificaties of van gedeelten daarvan, zoals vastgesteld in milieukeurmerken, voor zover:

a. die geschikt zijn voor de omschrijving van de kenmerken van de leveringen of diensten waarop de opdracht betrekking heeft,

b. de vereisten voor de keurmerken zijn ontwikkeld op grond van wetenschappelijke gegevens,

c. de milieukeurmerken zijn aangenomen via een proces waaraan alle betrokkenen, zoals regeringsinstanties, consumenten, fabrikanten, kleinhandel en milieuorganisaties kunnen deelnemen, en

d. de keurmerken toegankelijk zijn voor alle betrokken partijen.

a. die geschikt zijn voor de omschrijving van de kenmerken van de leveringen of diensten waarop de opdracht betrekking heeft,

b. de vereisten voor de keurmerken zijn ontwikkeld op grond van wetenschappelijke gegevens,

c. de milieukeurmerken zijn aangenomen via een proces waaraan alle betrokkenen, zoals regeringsinstanties, consumenten, fabrikanten, kleinhandel en milieuorganisaties kunnen deelnemen, en

d. de keurmerken toegankelijk zijn voor alle betrokken partijen.

2.4.7 De aanbesteder kan aangeven dat de van een milieukeurmerk voorziene producten of diensten worden geacht te voldoen aan de technische specificaties van het bestek en de nota van inlichtingen inschrijvingsfase. De aanbesteder aanvaardt hierbij elk ander passend bewijsmiddel, zoals een technisch dossier van de fabrikant of een testverslag van een erkende organisatie.

2.4.8 De aanbesteder aanvaardt certificaten van in andere lidstaten gevestigde erkende organisaties.

2.4.9 De aanbesteder maakt in de technische specificaties geen melding van een bepaald fabricaat, een bepaalde herkomst of een bijzondere werkwijze, noch van een verwijzing naar een merk, keurmerk of certificaat betreffende duurzaamheid, milieu of dierenwelzijn, dan wel gebaseerd op sociale overwegingen, een octrooi of een type, een bepaalde oorsprong of een bepaalde productie, waardoor bepaalde ondernemingen of bepaalde producten worden bevoordeeld of uitgesloten, tenzij dit door het voorwerp van de opdracht gerechtvaardigd is.

2.4.10 De aanbesteder kan de melding of verwijzing als bedoeld in artikel 2.4.9 opnemen in de technische specificaties indien:

a. een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van het voorwerp van de opdracht niet mogelijk is door toepassing van artikel 2.4.2, en

b. deze melding of verwijzing vergezeld gaat van de woorden "of gelijkwaardig".

2.4.10 De aanbesteder kan de melding of verwijzing als bedoeld in artikel 2.4.9 opnemen in de technische specificaties indien:

a. een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van het voorwerp van de opdracht niet mogelijk is door toepassing van artikel 2.4.2, en

b. deze melding of verwijzing vergezeld gaat van de woorden "of gelijkwaardig".

2.4.11 De aanbesteder kan bijzondere voorwaarden verbinden aan de uitvoering van de opdracht, mits dergelijke voorwaarden met het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie verenigbaar zijn en in de aankondiging of het bestek vermeld zijn. Deze voorwaarden kunnen verband houden met sociale of milieuoverwegingen.

2.5 Uitsluitingsgronden 2.5 Uitsluitingsgronden

2.5.1 De aanbesteder sluit van deelneming aan een opdracht of een aanbestedingsprocedure uit iedere ondernemer jegens wie bij een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak een veroordeling om een of meer van de hieronder opgegeven redenen is uitgesproken waarvan de aanbesteder kennis heeft:

a. deelneming aan een criminele organisatie in de zin van artikel 2, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/773/JBZ van de Raad;

b. omkoping in de zin van artikel 3 van het besluit van de Raad van 26 mei 1997, respectievelijk artikel 3, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/742/JBZ van de Raad;

c. fraude in de zin van artikel 1 van de overeenkomst aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap;

d. xxxxxxxxx xxx xxxx in de zin van artikel 1 van richtlijn nr. 91/308/EEG van de Raad van 10 juni 1991 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld.

a. deelneming aan een criminele organisatie in de zin van artikel 2, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/773/JBZ van de Raad;

b. omkoping in de zin van artikel 3 van het besluit van de Raad van 26 mei 1997, respectievelijk artikel 3, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/742/JBZ van de Raad;

c. fraude in de zin van artikel 1 van de overeenkomst aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap;

d. xxxxxxxxx xxx xxxx in de zin van artikel 1 van richtlijn nr. 91/308/EEG van de Raad van 10 juni 1991 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld.

2.5.2 Als veroordelingen als bedoeld in artikel 2.5.1 worden in ieder geval aangemerkt veroordelingen op grond van artikel 140, 177, 177a, 178, 225, 226, 227, 227a, 227b of 323a, 328ter, tweede lid, 420bis, 420ter of 420quater van het Wetboek van Strafrecht.

2.5.3 De aanbesteder kan een ondernemer verzoeken om bewijsmiddelen waaruit blijkt dat hij niet verkeert in een van de in artikel 2.5.1 of 2.5.2 genoemde omstandigheden. Daarbij aanvaardt de aanbesteder als voldoende bewijs: een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van de inschrijving niet ouder is dan 2 jaar, voor zover het een onherroepelijke veroordeling of een onherroepelijke beschikking wegens overtreding van mededingingsregels betreft.

2.5.4

GP3.5A

De aanbesteder kan van deelneming aan de procedure uitsluiten iedere ondernemer:

a. die in staat van faillissement of van liquidatie verkeert, wiens werkzaamheden zijn gestaakt, jegens wie een surseance van betaling of een (faillissements-) akkoord geldt, of die in een andere vergelijkbare toestand verkeert ingevolge een soortgelijke procedure die voorkomt in de op hem van toepassing zijnde wet- of regelgeving,

b. jegens wie een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak is gedaan op grond van de op hem van toepassing zijnde wet- en regelgeving van een lidstaat wegens overtreding van een voor hem relevante beroepsgedragsregel,

c. die in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout heeft begaan die door de aanbesteder aannemelijk kan worden gemaakt,

d. die niet aan verplichtingen heeft voldaan op grond van op hem van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot betaling van sociale zekerheidspremies of belastingen, of

e. die zich in ernstige mate schuldig heeft gemaakt aan valse verklaringen bij het verstrekken van inlichtingen die door een aanbesteder van hem waren verlangd, of die inlichtingen niet heeft verstrekt.

2.5.4

GP3.5A

De aanbesteder kan van deelneming aan de procedure uitsluiten iedere ondernemer:

c. die in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout heeft begaan die door de aanbesteder aannemelijk kan worden gemaakt,

d. die niet aan verplichtingen heeft voldaan op grond van op hem van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot betaling van sociale zekerheidspremies of belastingen, of

2.5.5 De aanbesteder kan een ondernemer verzoeken om bewijsmiddelen waaruit blijkt dat hij niet verkeert in een van de in artikel 2.5.4 onderdelen a, b, c en d genoemde omstandigheden. Daarbij aanvaardt de aanbesteder als voldoende bewijs:

a. voor a, een uittreksel uit het handelsregister, dat op het tijdstip van het indienen van de inschrijving niet ouder is dan 6 maanden,

b. voor b een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van de inschrijving niet ouder is dan 2 jaar,

c. voor c, voor zover het een onherroepelijke veroordeling of een onherroepelijke beschikking wegens overtreding van mededingingsregels betreft, een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van de

a. voor a, een uittreksel uit het handelsregister, dat op het tijdstip van het indienen van de inschrijving niet ouder is dan 6 maanden,

b. voor b een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van de inschrijving niet ouder is dan 2 jaar,

inschrijving niet ouder is dan 2 jaar, en

d. voor d, een verklaring van de belastingdienst die op het tijdstip van het indienen van de inschrijving niet ouder is dan 6 maanden.

inschrijving niet ouder is dan 2 jaar, en

d. voor d, een verklaring van de belastingdienst die op het tijdstip van het indienen van de inschrijving niet ouder is dan 6 maanden.

2.5.6 De aanbesteder betrekt bij de toepassing van de artikelen 2.5.1, 2.5.2 en 2.5.4 onderdeel b uitsluitend rechterlijke uitspraken die in de 4 jaar voorafgaand aan het tijdstip van het indienen van de inschrijving onherroepelijk zijn geworden en bij toepassing van artikel 2.5.4 onderdeel c uitsluitend ernstige fouten die zich in de 4 jaar voorafgaand aan het genoemde tijdstip hebben voorgedaan.

2.5.7 De aanbesteder kan afzien van toepassing van artikel 2.5.1 of 2.5.4:

a. om dwingende redenen van algemeen belang,

b. indien de ondernemer naar het oordeel van de aanbesteder voldoende maatregelen heeft genomen om het geschonden vertrouwen te herstellen, of

c. indien naar het oordeel van de aanbesteder uitsluiting niet proportioneel is met het oog op de tijd die is verstreken sinds de veroordeling en gelet op het voorwerp van de opdracht.

2.5.7 De aanbesteder kan afzien van toepassing van artikel 2.5.1 of 2.5.4:

a. om dwingende redenen van algemeen belang,

b. indien de ondernemer naar het oordeel van de aanbesteder voldoende maatregelen heeft genomen om het geschonden vertrouwen te herstellen, of

c. indien naar het oordeel van de aanbesteder uitsluiting niet proportioneel is met het oog op de tijd die is verstreken sinds de veroordeling en gelet op het voorwerp van de opdracht.

2.5.8 De aanbesteder aanvaardt ook bewijsmiddelen als bedoeld in de artikelen 2.5.3 en

2.5.5 uit een andere lidstaat die een gelijkwaardig doel dienen.

2.5.8 De aanbesteder aanvaardt ook bewijsmiddelen als bedoeld in de artikelen 2.5.3 en

2.5.5 uit een andere lidstaat die een gelijkwaardig doel dienen.

2.6 Financiële en economische draagkracht 2.6 Financiële en economische draagkracht

2.6.1 Een ondernemer kan zijn financiële en economische draagkracht in ieder geval aantonen door een of meer van de volgende bewijsmiddelen:

a. passende bankverklaringen of het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico's;

b. overlegging van balansen of van balansuittreksels, indien de wetgeving van het land waar de ondernemer is gevestigd, de bekendmaking van balansen voorschrijft;

c. een verklaring betreffende de totale omzet en de omzet van de bedrijfsactiviteit die het voorwerp van de opdracht is, over ten hoogste de laatste 3 beschikbare boekjaren, afhankelijk van de oprichtingsdatum of van de datum waarop de ondernemer met zijn bedrijvigheid is begonnen, voor zover de betrokken omzetcijfers beschikbaar zijn.

2.6.1 Een ondernemer kan zijn financiële en economische draagkracht in ieder geval aantonen door een of meer van de volgende bewijsmiddelen:

a. passende bankverklaringen of het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico's;

b. overlegging van balansen of van balansuittreksels, indien de wetgeving van het land waar de ondernemer is gevestigd, de bekendmaking van balansen voorschrijft;

2.6.2 De aanbesteder geeft in de aankondiging aan welke bewijsmiddelen, genoemd in artikel 2.6.1, en andere bewijsmiddelen overgelegd dienen te worden.

2.6.3 Indien een ondernemer om gegronde redenen niet in staat is de door de aanbesteder 2.6.3 Indien een ondernemer om gegronde redenen niet in staat is de door de aanbesteder

gevraagde bewijsmiddelen over te leggen, kan hij zijn financiële en economische draagkracht aantonen met andere bescheiden die de aanbesteder geschikt acht.

2.6.4 Een ondernemer kan zich beroepen op de financiële en economische draagkracht van andere natuurlijke personen of rechtspersonen, ongeacht de juridische aard van zijn banden met die natuurlijke personen of rechtspersonen. Een ondernemer toont in dat geval bij de aanbesteder aan dat hij kan beschikken over de voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke middelen van die natuurlijke personen of rechtspersonen.

2.6.5 Onder dezelfde voorwaarden als bedoeld in artikel 2.6.4 kan een samenwerkingsverband van ondernemers zich beroepen op de financiële en economische draagkracht van de deelnemers aan het samenwerkingsverband of van andere natuurlijke personen of rechtspersonen.

2.7 Technische bekwaamheid 2.7 Technische bekwaamheid

2.7.1

GP3.5F GP3.5G

Ondernemers tonen hun technische bekwaamheid aan op een of meer van de volgende manieren, afhankelijk van de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht:

a. in geval van een opdracht voor werken:

1. aan de hand van een lijst van de werken die de afgelopen 5 jaar zijn verricht, welke lijst vergezeld gaat van certificaten die bewijzen dat de belangrijkste opdrachten naar behoren zijn uitgevoerd en waarin het bedrag van de opdracht, de plaats en het tijdstip waarop ze zijn uitgevoerd vermeld wordt, en waarin wordt aangegeven of de opdracht volgens de regels der kunst zijn uitgevoerd en tot een goed einde zijn gebracht en die in voorkomend geval door de bevoegde instantie rechtstreeks aan de aanbesteder worden toegezonden;

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole en van die welke de ondernemer ter beschikking zullen staan om de werken uit te voeren;

3. aan de hand van de beroepskwalificaties waaronder studie- en beroepsdiploma's van de ondernemer of het kaderpersoneel van de onderneming en in het bijzonder van degenen die met de leiding van de werken zijn belast;

4. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

2.7.1

GP3.5F GP3.5G

Ondernemers tonen hun technische bekwaamheid aan op een of meer van de volgende manieren, afhankelijk van de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht:

a. in geval van een opdracht voor werken:

4. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

5. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

6. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

b. in geval van een opdracht voor leveringen:

1. aan de hand van een lijst van de voornaamste leveringen die gedurende de afgelopen 3 jaar werden verricht, met vermelding van het bedrag en de datum en van de publiek- of privaatrechtelijke instanties waarvoor zij bestemd waren. De leveringen worden aangetoond in het geval van leveringen voor een aanbestedende dienst, door certificaten die de bevoegde autoriteit of de aanbestedende dienst heeft afgegeven of medeondertekend of, in het geval van leveringen voor een particuliere afnemer, door certificaten van de afnemer of, bij ontstentenis daarvan, door een verklaring van de ondernemer;

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

3. aan de hand van een beschrijving van de technische uitrusting van de leverancier, van de maatregelen die hij treft om de kwaliteit te waarborgen en de mogelijkheden die hij biedt ten aanzien van ontwerpen en onderzoek;

4. in het geval van complexe producten of indien deze aan een bijzonder doel moeten beantwoorden, aan de hand van een controle door de aanbesteder of, in diens naam, door een bevoegd officieel orgaan van het land waar de leverancier gevestigd is, onder voorbehoud van instemming door dit orgaan; deze controle heeft betrekking op de productiecapaciteit van de leverancier en, zo nodig, op diens mogelijkheden inzake ontwerpen en onderzoek en de maatregelen die hij treft om de kwaliteit te waarborgen;

5. aan de hand van monsters, beschrijvingen of foto’s, waarvan op verzoek van de aanbesteder de echtheid kan worden aangetoond of aan de hand van certificaten die door een erkende organisatie zijn opgesteld, waarin wordt verklaard dat duidelijk door referenties geïdentificeerde producten aan bepaalde specificaties of normen beantwoorden;

c. in geval van een opdracht voor diensten:

1. aan de hand van een lijst van de voornaamste diensten die gedurende de afgelopen 3 jaar werden verricht, met vermelding van het bedrag en de datum en van de publiek- of privaatrechtelijke instanties waarvoor zij bestemd waren. De diensten worden aangetoond in het geval van diensten voor een aanbestedende dienst, door certificaten die de bevoegde autoriteit of de aanbestedende dienst heeft afgegeven of medeondertekend of, in het

5. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

6. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

b. in geval van een opdracht voor leveringen:

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

c. in geval van een opdracht voor diensten:

geval van diensten voor een particuliere afnemer, door certificaten van de afnemer of, bij ontstentenis daarvan, eenvoudigweg door een verklaring van de ondernemer;

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

3. aan de hand van een beschrijving van de technische uitrusting van de dienstverlener, van de maatregelen die hij treft om de kwaliteit te waarborgen en de mogelijkheden die hij biedt ten aanzien van ontwerpen en onderzoek;

4. in het geval van complexe diensten of indien deze aan een bijzonder doel moeten beantwoorden, aan de hand van een controle door de aanbesteder of, in diens naam, door een bevoegd officieel orgaan van het land waar de dienstverlener gevestigd is, onder voorbehoud van instemming door dit orgaan; deze controle heeft betrekking op de technische capaciteit van de dienstverlener en, zo nodig, op diens mogelijkheden inzake ontwerpen en onderzoek en de maatregelen die hij treft om de kwaliteit te waarborgen;

5. aan de hand van de beroepskwalificaties waaronder studie- en beroepsdiploma's van de ondernemer of het kaderpersoneel van de onderneming en in het bijzonder van degenen die met de dienstverlening zijn belast;

6. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

7. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

8. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

9. aan de hand van de omschrijving van het gedeelte van de opdracht dat de dienstverlener eventueel in onderaanneming wil geven;

10. indien de ondernemer over een bijzondere vergunning dient te beschikken of indien de ondernemer lid van een bepaalde organisatie dient te zijn om in het land van herkomst de betrokken dienst te kunnen verlenen, aan de hand van een bewijs dat de ondernemer over een bijzondere vergunning beschikt, of lid van een bepaalde organisatie is.

geval van diensten voor een particuliere afnemer, door certificaten van de afnemer of, bij ontstentenis daarvan, eenvoudigweg door een verklaring van de ondernemer;

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

6. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

7. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

8. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

9. aan de hand van de omschrijving van het gedeelte van de opdracht dat de dienstverlener eventueel in onderaanneming wil geven;

2.7.2 Een aanbesteder die als geschiktheidseis stelt dat de ondernemer eerdere opdrachten heeft verricht als bedoeld in artikel 2.7.1 onderdeel a.1, onderdeel b.1 en onderdeel c.1, vraagt op onderdelen van de opdracht naar eerder verrichte vergelijkbare opdrachten en niet naar eerder verrichte opdrachten die gelet op de

aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht gelijk zijn. aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht gelijk zijn.

2.7.3 De aanbesteder geeft in de aankondiging aan welke van de bewijsmiddelen, genoemd in artikel 2.7.1, hij verlangt.

2.7.4 Een ondernemer kan zich beroepen op de technische bekwaamheid van andere natuurlijke personen of rechtspersonen, ongeacht de juridische aard van zijn banden met die natuurlijke personen of rechtspersonen. In dat geval toont hij de aanbesteder aan dat hij kan beschikken over de voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke middelen.

2.7.5 Onder de voorwaarden, genoemd in artikel 2.7.4, kan een samenwerkingsverband van ondernemers zich beroepen op de technische bekwaamheid van de deelnemers aan het samenwerkingsverband of van andere natuurlijke personen of rechtspersonen.

2.7.6 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen waarvoor plaatsings- of installatiewerkzaamheden nodig zijn, of

c. een opdracht voor diensten,

de geschiktheid van ondernemers om die werken of installatiewerkzaamheden uit te voeren of die diensten te verlenen, beoordelen op grond van met name hun praktische vaardigheden, technische kennis, efficiëntie, ervaring en betrouwbaarheid.

2.7.6 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen waarvoor plaatsings- of installatiewerkzaamheden nodig zijn, of

c. een opdracht voor diensten,

2.8 Kwaliteitsbewaking 2.8 Kwaliteitsbewaking

2.8.1 De aanbesteder kan overlegging verlangen van door onafhankelijke instanties opgestelde verklaringen dat de ondernemer aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoet. In dat geval verwijst hij naar kwaliteitsbewakingsregelingen die op de Europese normenreeksen op dit terrein zijn gebaseerd en die zijn gecertificeerd door instanties die voldoen aan de Europese normenreeks voor certificering.

2.8.2 De aanbesteder erkent gelijkwaardige certificaten van in andere lidstaten gevestigde instanties. De aanbesteder aanvaardt eveneens andere bewijzen inzake gelijkwaardige maatregelen op het gebied van de kwaliteitsbewaking van ondernemers.

2.9 Normen inzake milieubeheer 2.9 Normen inzake milieubeheer

2.9.1 De aanbesteder kan in de gevallen als bedoeld in artikel 2.7.1 onderdeel a.4 en onderdeel c.6 overlegging verlangen van een door onafhankelijke instanties opgestelde verklaring dat de ondernemer aan bepaalde normen inzake milieubeheer voldoet. In dat geval verwijst hij naar het communautair milieubeheer- en milieuauditsysteem of naar normen inzake milieubeheer die gebaseerd zijn op de desbetreffende Europese of internationale normen die gecertificeerd zijn door erkende organisaties of organisaties die beantwoorden of aan de relevante Europese of internationale normen voor certificering.

2.9.2 De aanbesteder erkent gelijkwaardige certificaten van in andere lidstaten gevestigde instanties. Hij aanvaardt tevens andere bewijzen inzake gelijkwaardige maatregelen op het gebied van milieubeheer die de ondernemers overleggen.

2.10 Beroepsbevoegdheid 2.10 Beroepsbevoegdheid

2.10.1 De aanbesteder kan een ondernemer die aan een opdracht wenst deel te nemen, verzoeken om aan te tonen dat hij volgens de voorschriften van de lidstaat waar hij is gevestigd, in het beroepsregister of in het handelsregister is ingeschreven, of om een verklaring onder ede of een attest te verstrekken.

2.10.2 De aanbesteder wijst ondernemers die, krachtens de wetgeving van de lidstaat waarin zij zijn gevestigd, gerechtigd zijn de desbetreffende verrichting uit te voeren, niet af louter op grond van het feit dat zij een natuurlijke persoon of een rechtspersoon zijn.

2.10.3 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, of

c. een opdracht voor diensten,

van rechtspersonen verlangen dat deze in hun inschrijving de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de opdracht worden belast.

2.10.3 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, of

c. een opdracht voor diensten,

van rechtspersonen verlangen dat deze in hun inschrijving de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de opdracht worden belast.

2.11 Termijnen inschrijving 2.11 Termijnen inschrijving

2.11.1

Bij de Europese aanbesteding stelt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen vast met inachtneming van het voorwerp van de opdracht en de voor de voorbereiding van de inschrijving benodigde tijd. Deze termijn bedraagt

minimaal 45 dagen, te rekenen vanaf de verzenddatum van de aankondiging.

2.11.2

Bij de nationale aanbesteding stelt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen vast met inachtneming van het voorwerp van de opdracht en de voor de voorbereiding van de inschrijving benodigde tijd. Deze termijn bedraagt minimaal 32 dagen, te rekenen vanaf de publicatiedatum van de aankondiging.

2.11.3 De aanbesteder kan de termijn voor de ontvangst van inschrijvingen met 5 dagen verkorten indien hij vanaf de bekendmaking van de aankondiging met elektronische middelen vrije, rechtstreekse en volledige toegang biedt tot het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, en in de aankondiging het internetadres dat toegang biedt tot deze documenten vermeldt.

2.11.4

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder, indien hij een vooraankondiging heeft bekendgemaakt, de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen in de regel verkorten tot 36 dagen, maar in geen geval tot minder dan 22 dagen. Deze termijn loopt vanaf de verzenddatum van de aankondiging.

2.11.5

Bij de Europese aanbesteding is het verkorten van de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen als bedoeld in artikel 2.11.4 toegestaan, mits de vooraankondiging alle informatie bevat die in de aankondiging wordt verlangd, voor zover deze informatie beschikbaar is op het tijdstip dat de vooraankondiging wordt bekendgemaakt. De vooraankondiging dient minimaal 52 dagen en maximaal 12 maanden voor de verzenddatum van de aankondiging te zijn verzonden.

2.11.6 Indien de aanbesteder gebruik maakt van een elektronisch systeem door middel waarvan de inschrijvingen ingediend moeten worden, kan hij de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen verlengen wanneer zich een storing van het elektronische systeem voordoet waardoor het indienen van de inschrijving kort voor het verstrijken van de uiterste termijn niet mogelijk is, mits hij nog geen kennis heeft genomen van de inhoud van enige inschrijving. De aanbesteder maakt deze verlenging bekend via het elektronische systeem voor aanbestedingen en stelt ondernemers in de gelegenheid om hun inschrijving binnen de verlenging alsnog in te dienen, te wijzigen of aan te vullen.

2.12 Eigen verklaring en bewijsmiddelen 2.12 Eigen verklaring en bewijsmiddelen

2.12.1 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken aan:

a. dat de ondernemer bij zijn inschrijving een door hem ingevulde eigen verklaring

2.12.1 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken aan:

a. dat de ondernemer bij zijn inschrijving een door hem ingevulde eigen verklaring

moet indienen,

b. welke gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring moeten worden verstrekt, en

c. de termijn waarbinnen de bewijsmiddelen als bedoeld in artikel 2.12.5 uiterlijk door de aanbesteder moeten zijn ontvangen, te rekenen vanaf de verzenddatum van het verzoek tot indienen van de bewijsmiddelen.

moet indienen,

b. welke gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring moeten worden verstrekt, en

2.12.2 De aanbesteder verlangt niet dat een ondernemer bij zijn inschrijving gegevens en inlichtingen op andere wijze verstrekt, indien deze gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring gevraagd kunnen worden.

2.12.3 De aanbesteder kan een ondernemer uitsluitend verzoeken bewijsmiddelen bij de door hem ingediende eigen verklaring te voegen indien het de bewijsmiddelen betreft die genoemd zijn in artikel 2.7.1 onderdeel a.1, onderdeel b.1 en onderdeel c.1.

2.12.4 Met een eigen verklaring geeft de ondernemer aan:

a. of de uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn,

b. of hij voldoet aan de in de aankondiging gestelde geschiktheidseisen, en

c. of hij voldoet of zal voldoen aan de technische specificaties en uitvoeringsvoorwaarden die milieu en dierenwelzijn betreffen of die gebaseerd zijn op sociale overwegingen.

2.12.4 Met een eigen verklaring geeft de ondernemer aan:

a. of de uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn,

b. of hij voldoet aan de in de aankondiging gestelde geschiktheidseisen, en

c. of hij voldoet of zal voldoen aan de technische specificaties en uitvoeringsvoorwaarden die milieu en dierenwelzijn betreffen of die gebaseerd zijn op sociale overwegingen.

2.12.5 De aanbesteder kan de juistheid nagaan van een of meer gegevens of inlichtingen in de eigen verklaring van de ondernemer wiens inschrijving voor opdrachtverlening in aanmerking komt. De aanbesteder kan de desbetreffende ondernemer verzoeken om onderbouwing van de inhoud van zijn eigen verklaring en geeft daarbij aan welke bewijsmiddelen moeten worden overgelegd.

2.12.6 De aanbesteder kan verlangen dat de ondernemers de uit hoofde van de artikelen 2.5 tot en met 2.10 overgelegde verklaringen en bescheiden aanvullen of nader toelichten.

2.12.7 In het geval van een gebrek in de eigen verklaring of de bewijsmiddelen stelt de aanbesteder de betreffende ondernemer in de gelegenheid om het gebrek te herstellen binnen een termijn van 2 werkdagen, te rekenen vanaf de dag van verzending van een verzoek daartoe. De aanbesteder verzendt dit bericht per fax of elektronisch bericht. Indien de aanbesteder het gevraagde niet binnen de daartoe gestelde termijn heeft ontvangen of indien het gebrek niet door het antwoord is hersteld, komt de ondernemer niet in aanmerking voor opdrachtverlening.

2.13 Nadere inlichtingen ten behoeve van de inschrijving 2.13 Nadere inlichtingen ten behoeve van de inschrijving

2.13.1 Nadere inlichtingen over het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken worden, mits tijdig aangevraagd, uiterlijk 6 dagen voor de uiterste datum voor de ontvangst van de inschrijvingen door de aanbesteder verstrekt.

2.13.2 De aanbesteder maakt een nota op van de nadere inlichtingen die dienen tot verduidelijking, aanvulling of wijziging van het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken. In deze nota neemt de aanbesteder eveneens de vragen op die schriftelijk of tijdens een inlichtingenbijeenkomst mondeling zijn gesteld. Deze nota wordt aangeduid als ‘nota van inlichtingen inschrijvingsfase’.

2.13.3 Van een gehouden aanwijzing ter plaatse wordt door of namens de aanbesteder een proces-verbaal van aanwijzing inschrijvingsfase opgemaakt.

2.13.4 Indien nadere inlichtingen over het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

2.13.1 gestelde termijnen zijn verstrekt, of indien de inschrijvingen slechts na een bezichtiging ter plaatse, of na inzage ter plaatse van de bij het bestek behorende stukken kunnen worden gedaan, verlengt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen zodanig dat alle betrokken ondernemers van alle nodige informatie voor de opstelling van de inschrijvingen kennis kunnen nemen.

2.13.4 Indien nadere inlichtingen over het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

2.13.5 Alle nadere inlichtingen zijn, voor zover die nadere inlichtingen zijn opgenomen in de nota van inlichtingen inschrijvingsfase en in het proces-verbaal van aanwijzing inschrijvingsfase, voor elke inschrijver bindend.

2.14 Nadere inlichtingen in geval van een rechtmatig commercieel belang 2.14 Nadere inlichtingen in geval van een rechtmatig commercieel belang

2.14.1 Een ondernemer die voornemens is in te schrijven kan de aanbesteder gemotiveerd verzoeken om nadere inlichtingen die niet worden opgenomen in de nota van inlichtingen inschrijvingsfase. De aanbesteder kan dergelijke inlichtingen verstrekken voor zover het opnemen daarvan, naar het oordeel van de aanbesteder, in deze nota schade kan toebrengen aan de rechtmatige commerciële belangen van de ondernemer. De aanbesteder mag deze inlichtingen alleen geven indien deze dienen ter verduidelijking van de eisen die de aanbesteder in de aankondiging en de voor de inschrijving relevante stukken heeft gesteld. Het verstrekken van dergelijke inlichtingen mag niet leiden tot discriminatie van andere ondernemers die voornemens zijn in te schrijven.

2.14.2 Bij strijdigheid prevaleren het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken boven de verstrekte nadere inlichtingen als bedoeld in artikel 2.14.1.

2.14.3 De aanbesteder verstrekt aan de ondernemer een proces-verbaal van de door hem gestelde vragen en de daarop gegeven antwoorden.

2.14.4 In het geval van een gerechtelijke procedure waarbij de desbetreffende nadere inlichtingen onderwerp van geschil zijn, is de aanbesteder gerechtigd de verstrekte inlichtingen in de procedure in te brengen.

2.15 Inschrijving 2.15 Inschrijving

2.15.1 De inschrijving geschiedt schriftelijk. 2.15.1 De inschrijving geschiedt schriftelijk.

2.15.2 Elke inschrijving dient te zijn voorzien van een inschrijvingsbiljet dat is ondertekend door de inschrijver en dat ten minste de volgende gegevens bevat:

a. een korte aanduiding van de opdracht;

b. bij een natuurlijk persoon, de naam, voornaam en het volledige adres van de inschrijver;

c. bij een rechtspersoon, de statutaire naam, het volledige vestigingsadres en, indien beschikbaar, het KVK nummer;

d. in geval van een inschrijving door een samenwerkingsverband van ondernemers, de bovenstaande gegevens van elk van de deelnemers aan het samenwerkingsverband en de aanduiding van de ondernemer die optreedt als gemachtigde om hen in alle zaken in het kader van de aanbestedingsprocedure en de uitvoering van de opdracht te vertegenwoordigen;

e. de inschrijvingssom in cijfers en in letters, in euro, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. de omzetbelasting in cijfers en letters, in euro;

g. de naam, voorletters en functie van de ondertekenaar;

h. de plaats en datum van ondertekening.

Door ondertekening verklaart de inschrijver dat de inschrijving wordt gedaan overeenkomstig de bepalingen van het Aanbestedingsreglement Werken 2012 met inachtneming van de bepalingen en de gegevens zoals deze zijn omschreven in de aankondiging, het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken.

2.15.2 Elke inschrijving dient te zijn voorzien van een inschrijvingsbiljet dat is ondertekend door de inschrijver en dat ten minste de volgende gegevens bevat:

a. een korte aanduiding van de opdracht;

b. bij een natuurlijk persoon, de naam, voornaam en het volledige adres van de inschrijver;

c. bij een rechtspersoon, de statutaire naam, het volledige vestigingsadres en, indien beschikbaar, het KVK nummer;

e. de inschrijvingssom in cijfers en in letters, in euro, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. de omzetbelasting in cijfers en letters, in euro;

g. de naam, voorletters en functie van de ondertekenaar;

h. de plaats en datum van ondertekening.

2.15.3 De inschrijver vermeldt op het inschrijvingsbiljet op welke opdracht de inschrijving betrekking heeft, alsmede, in geval van verdeling van de opdracht in percelen, op welk perceel of op welke combinatie van percelen.

2.15.4 Indien de opdracht in percelen is verdeeld en de aanbesteder in de aankondiging heeft vermeld dat een inschrijver op meerdere percelen in kan schrijven, moet voor elke inschrijving een afzonderlijk inschrijvingsbiljet met de daarbij behorende bescheiden worden ingediend.

2.15.5 De inschrijver dient zijn inschrijving in op het in de aankondiging vermelde inschrijvingsadres. De aanbesteder bewaart de inschrijvingen op een plaats die slechts voor bevoegden toegankelijk is.

2.15.6 Een inschrijving is slechts geldig indien het inschrijvingsbiljet en alle gegevens die nodig zijn voor de beoordeling van de inschrijving uiterlijk op het tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen zijn ingediend.

2.15.7 Een inschrijver kan tot het tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen door middel van een duidelijke, ondertekende verklaring, waarmee op dezelfde wijze dient te worden gehandeld als met de inschrijving, zijn inschrijving intrekken. De aanbesteder is niet verplicht de ingetrokken inschrijving te retourneren.

2.16 Gezamenlijke inschrijving 2.16 Gezamenlijke inschrijving

2.16.1 De aanbesteder verlangt voor de indiening van een inschrijving van een samenwerkingsverband van ondernemers niet dat het een bepaalde rechtsvorm heeft. De aanbesteder kan van het samenwerkingsverband waaraan de opdracht wordt verleend, eisen dat het een bepaalde rechtsvorm aanneemt, mits dit voor de goede uitvoering van de opdracht nodig is.

2.16.2 Tenzij de aanbesteder in de aankondiging anders bepaalt, zijn twee of meer ondernemers die gezamenlijk inschrijven hoofdelijk aansprakelijk voor de nakoming van alle uit de overeenkomst voortvloeiende verplichtingen.

2.17 Inlichtingen over eventuele onderaanneming 2.17 Inlichtingen over eventuele onderaanneming

2.17.1 In de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken kan de aanbesteder een inschrijver verzoeken om in zijn inschrijving aan te geven welk gedeelte van de opdracht hij voornemens is aan derden in onderaanneming te geven en welke onderaannemers hij voorstelt. Deze opgave laat de aansprakelijkheid van de inschrijver onverlet.

2.18 Varianten van de inschrijver 2.18 Varianten van de inschrijver

2.18.1 De aanbesteder kan de inschrijvers toestaan varianten voor te stellen, indien het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving wordt gehanteerd.

2.18.2 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging of hij varianten toestaat. 2.18.2 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging of hij varianten toestaat.

2.18.3 De aanbesteder die varianten toestaat, vermeldt in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken aan welke minimumeisen deze varianten ten minste dienen te voldoen, en hoe zij worden ingediend.

2.18.4 Een variant wordt ingediend op een afzonderlijk inschrijvingsbiljet waarop duidelijk is aangegeven dat het inschrijvingsbiljet betrekking heeft op een variant. Het inschrijvingsbiljet gaat vergezeld van een duidelijke omschrijving van hetgeen de variant inhoudt.

2.18.5 Bij opdrachten voor leveringen of diensten wijst de aanbesteder die varianten heeft toegestaan, een variant niet af uitsluitend omdat deze, indien deze werd gekozen, veeleer tot een opdracht voor diensten dan tot een opdracht voor leveringen, dan wel veeleer tot een opdracht voor leveringen dan tot een opdracht voor diensten zou leiden.

2.19 Varianten van de aanbesteder 2.19 Varianten van de aanbesteder

2.19.1 Indien in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken varianten van de aanbesteder als zodanig worden omschreven, staat het een inschrijver vrij om op een of meer varianten in te schrijven, tenzij inschrijving op alle varianten verplicht is gesteld.

2.19.2 Een inschrijver dient voor elke variant van de aanbesteder waarop hij inschrijft, een afzonderlijk inschrijvingsbiljet in. De inschrijver geeft op het inschrijvingsbiljet duidelijk aan op welke variant de inschrijving betrekking heeft.

2.20 Termijn van gestanddoening 2.20 Termijn van gestanddoening

2.20.1 Onverlet hetgeen is bepaald in artikel 2.20.3 moet de inschrijver zijn inschrijving gestand doen gedurende 50 dagen na de dag waarop de uiterste termijn voor het indienen van de inschrijvingen is verstreken of, in voorkomend geval, de dag waarop de elektronische veiling is afgesloten, tenzij in de aankondiging of de voor inschrijving

relevante stukken een andere termijn is gesteld. relevante stukken een andere termijn is gesteld.

2.20.2 De aanbesteder kan verzoeken de termijn van gestanddoening te verlengen. Het verzoek tot verlenging van de termijn van gestanddoening wordt niet gedaan aan de inschrijver die naar het oordeel van de aanbesteder zeer waarschijnlijk niet in aanmerking komt voor de opdracht. De inschrijver kan aan een zodanig verzoek geen recht op de opdracht ontlenen.

2.20.3 Indien een kort geding als bedoeld in artikel 2.27.3 aanhangig is gemaakt, eindigt de termijn van gestanddoening 8 dagen na de dag waarop in kort geding vonnis is gewezen.

2.21 Opening van de inschrijvingen 2.21 Opening van de inschrijvingen

2.21.1 De aanbesteder opent de inschrijvingen niet voor het tijdstip waarop de uiterste termijn voor het indienen van de inschrijvingen is verstreken.

2.21.2 Van het openen van de inschrijvingen wordt proces-verbaal opgemaakt. Het proces- verbaal van opening van de inschrijvingen bevat ten minste de volgende gegevens:

a. de plaats en de datum van het openen van de inschrijvingen;

b. een korte aanduiding van de opdracht;

c. de namen en de adressen van de inschrijvers;

d. de aanduiding van het perceel, de percelen of het totaal waar de inschrijver op inschrijft;

e. bij toepassing van het gunningscriterium van de laagste prijs, de inschrijvingssommen, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. eventuele in het oog springende onregelmatigheden in de inschrijvingen;

g. de naam, functie en handtekening van degene die de inschrijvingen heeft geopend;

h. de plaats en de datum van ondertekening van het proces-verbaal.

2.21.2 Van het openen van de inschrijvingen wordt proces-verbaal opgemaakt. Het proces- verbaal van opening van de inschrijvingen bevat ten minste de volgende gegevens:

a. de plaats en de datum van het openen van de inschrijvingen;

b. een korte aanduiding van de opdracht;

c. de namen en de adressen van de inschrijvers;

d. de aanduiding van het perceel, de percelen of het totaal waar de inschrijver op inschrijft;

e. bij toepassing van het gunningscriterium van de laagste prijs, de inschrijvingssommen, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. eventuele in het oog springende onregelmatigheden in de inschrijvingen;

g. de naam, functie en handtekening van degene die de inschrijvingen heeft geopend;

h. de plaats en de datum van ondertekening van het proces-verbaal.

2.21.3 Indien bedragen in cijfers en in letters niet overeenkomen, geldt het bedrag in letters, tenzij uit de inschrijving klaarblijkelijk is af te leiden dat het bedrag in cijfers heeft te gelden.

2.21.4 Het proces-verbaal van opening van de inschrijvingen wordt uiterlijk twee werkdagen na de datum van opening van de inschrijvingen aan de inschrijvers toegezonden.

2.22 Ongeldigheid van de inschrijving 2.22 Ongeldigheid van de inschrijving

2.22.1 Een inschrijving die niet voldoet aan de eisen gesteld in dit reglement, de aankondiging en de voor de inschrijving relevante stukken, is ongeldig.

2.22.2 Een inschrijving waaraan voorwaarden zijn verbonden, is ongeldig. 2.22.2 Een inschrijving waaraan voorwaarden zijn verbonden, is ongeldig.

2.22.3 De inschrijver dient, indien de aanbesteder dat heeft voorgeschreven, bij de inschrijving een verklaring over te leggen dat de inschrijving niet tot stand is gekomen onder invloed van een overeenkomst, besluit of gedraging in strijd met het Nederlandse of Europese mededingingsrecht. Deze verklaring, ingericht volgens het in Deel II opgenomen Model K, dient ondertekend te zijn door een bestuurder die ter zake de inschrijver rechtsgeldig vertegenwoordigt. In het geval de inschrijver een samenwerkingsverband van ondernemers is, verstrekt de inschrijver een dergelijke verklaring van een bestuurder van iedere ondernemer. De inschrijving is ongeldig indien een vereiste verklaring ontbreekt of niet naar waarheid is ingevuld.

2.23 Verduidelijking van de inschrijving 2.23 Verduidelijking van de inschrijving

2.23.1 Op verzoek van de aanbesteder kunnen besprekingen met inschrijvers plaatsvinden met het oog op een verduidelijking van de inhoud van hun inschrijving en van de eisen van de aanbesteder, voor zover dit niet strijdig is met de beginselen van het aanbestedingsrecht. Onderhandelingen met inschrijvers over fundamentele punten van de opdracht, waarvan de wijziging de mededinging kan vervalsen, en met name over de prijzen, zijn niet toegestaan.

2.24 Abnormaal lage inschrijving 2.24 Abnormaal lage inschrijving

2.24.1 Indien een inschrijving is gedaan die in verhouding tot de te verrichten opdracht abnormaal laag lijkt, verzoekt de aanbesteder, voordat hij deze inschrijving kan afwijzen, schriftelijk om de door hem nodig geachte verduidelijkingen over de samenstelling van de inschrijving. De aanbesteder onderzoekt in overleg met de inschrijver de samenstelling aan de hand van de ontvangen toelichtingen.

2.24.2 De verduidelijkingen kunnen onder meer verband houden met:

a. de doelmatigheid van het bouwproces, van het productieproces van de producten of van de dienstverlening,

b. de gekozen technische oplossingen of uitzonderlijk gunstige omstandigheden waarvan de inschrijver bij de uitvoering van de werken, de levering van de producten of het verlenen van de diensten kan profiteren,

2.24.2 De verduidelijkingen kunnen onder meer verband houden met:

a. de doelmatigheid van het bouwproces, van het productieproces van de producten of van de dienstverlening,

c. de originaliteit van het ontwerp van de inschrijver,

d. de naleving van de bepalingen inzake arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden die gelden op de plaats waar de opdracht wordt uitgevoerd, en

e. de ontvangst van staatssteun door de inschrijver.

c. de originaliteit van het ontwerp van de inschrijver,

d. de naleving van de bepalingen inzake arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden die gelden op de plaats waar de opdracht wordt uitgevoerd, en

e. de ontvangst van staatssteun door de inschrijver.

2.24.3 Indien de aanbesteder constateert dat een inschrijving abnormaal laag is omdat de inschrijver staatssteun heeft gekregen, kan de inschrijving uitsluitend op enkel die grond worden afgewezen, indien de inschrijver desgevraagd niet binnen een door de aanbesteder bepaalde voldoende lange termijn kan aantonen dat de betrokken steun niet in strijd met de artikelen 107 en 108 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie is toegekend.

2.24.4

Bij de Europese aanbesteding stel de aanbesteder die in een situatie als bedoeld in artikel 2.24.3 een inschrijving afwijst, de Europese Commissie daarvan in kennis.

2.25 Elektronische veiling 2.25 Elektronische veiling

2.25.1 De aanbesteder kan de gunningsbeslissing vooraf laten gaan door een elektronische veiling, indien nauwkeurige specificaties voor de opdracht worden opgesteld.

2.25.2 Een elektronische veiling is niet toegestaan bij werken of diensten voor intellectuele prestaties.

2.25.3 De aanbesteder maakt geen misbruik van de methode van elektronische veiling, noch gebruikt hij de methode om concurrentie te beletten, te beperken of te vervalsen of om wezenlijke wijzigingen aan te brengen in het voorwerp van de opdracht zoals omschreven in de aankondiging en de voor de inschrijving relevante stukken.

2.25.4 Indien de aanbesteder de gunningsbeslissing vooraf laat gaan door een elektronische veiling, verricht hij een eerste, volledige beoordeling van de inschrijvingen aan de hand van de gunningscriteria en de weging daarvan, zoals die zijn vastgesteld.

2.25.5 De aanbesteder waarborgt dat alle inschrijvers die een aan de eisen beantwoordende inschrijving hebben gedaan, tegelijkertijd langs elektronische weg worden uitgenodigd tot deelneming aan de elektronische veiling om nieuwe prijzen of nieuwe waarden in te dienen.

2.25.6 De aanbesteder waarborgt dat de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling alle relevante informatie bevat voor de individuele verbinding met het gebruikte

elektronische systeem en de datum en het tijdstip van de start van de elektronische veiling preciseert.

2.25.7 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging of de voor de inschrijving relevante stukken ten minste de volgende informatie:

a. de elementen waarvan de waarden vallen onder de elektronische veiling, voor zover deze elementen kwantificeerbaar zijn zodat ze kunnen worden uitgedrukt in cijfers of procenten;

b. de eventuele limieten van de waarden die kunnen worden ingediend, zoals zij voortvloeien uit de specificaties van het voorwerp van de opdracht;

c. de informatie die tijdens de elektronische veiling ter beschikking van de deelnemers aan de elektronische veiling zal worden gesteld en het tijdstip waarop die informatie ter beschikking zal worden gesteld;

d. relevante informatie betreffende het verloop van de elektronische veiling;

e. de voorwaarden waaronder de deelnemers aan de elektronische veiling een bod kunnen doen en met name de minimumverschillen die voor de biedingen vereist zijn;

f. of de aanbesteder tijdens de elektronische veiling ook andere informatie betreffende door de andere deelnemers aan de elektronische veiling ingediende prijzen of waarden meedeelt als bedoeld in artikel 2.25.13;

g. relevante informatie betreffende het gebruikte elektronische systeem en de nadere technische bepalingen en specificaties voor de verbinding.

2.25.7 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging of de voor de inschrijving relevante stukken ten minste de volgende informatie:

a. de elementen waarvan de waarden vallen onder de elektronische veiling, voor zover deze elementen kwantificeerbaar zijn zodat ze kunnen worden uitgedrukt in cijfers of procenten;

b. de eventuele limieten van de waarden die kunnen worden ingediend, zoals zij voortvloeien uit de specificaties van het voorwerp van de opdracht;

d. relevante informatie betreffende het verloop van de elektronische veiling;

e. de voorwaarden waaronder de deelnemers aan de elektronische veiling een bod kunnen doen en met name de minimumverschillen die voor de biedingen vereist zijn;

g. relevante informatie betreffende het gebruikte elektronische systeem en de nadere technische bepalingen en specificaties voor de verbinding.

2.25.8 De aanbesteder kan de elektronische veiling in verschillende fasen laten verlopen. 2.25.8 De aanbesteder kan de elektronische veiling in verschillende fasen laten verlopen.

2.25.9 De elektronische veiling kan op zijn vroegst 2 werkdagen na de verzenddatum van de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling beginnen.

2.25.10 Indien de aanbesteder het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving hanteert, voegt hij bij de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling:

a. het resultaat van de volledige beoordeling van de inschrijving van de betreffende inschrijver, en

b. de wiskundige formule die tijdens de elektronische veiling de automatische herklasseringen naar gelang van de ingediende nieuwe prijzen of nieuwe waarden zal bepalen.

2.25.10 Indien de aanbesteder het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving hanteert, voegt hij bij de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling:

a. het resultaat van de volledige beoordeling van de inschrijving van de betreffende inschrijver, en

b. de wiskundige formule die tijdens de elektronische veiling de automatische herklasseringen naar gelang van de ingediende nieuwe prijzen of nieuwe waarden zal bepalen.

2.25.11 In de formule als bedoeld in artikel 2.25.10, onderdeel b verwerkt de aanbesteder het gewicht dat aan alle vastgestelde criteria is toegekend om de economisch meest voordelige inschrijving te bepalen als bedoeld in artikel 2.3.10; daartoe moeten

eventuele marges evenwel vooraf in een bepaalde waarde worden uitgedrukt. eventuele marges evenwel vooraf in een bepaalde waarde worden uitgedrukt.

2.25.12 Indien de aanbesteder varianten toestaat, verstrekt de aanbesteder een afzonderlijke formule voor elke variant.

2.25.13 Tijdens alle fasen van de elektronische veiling deelt de aanbesteder onverwijld aan alle deelnemers aan de elektronische veiling ten minste de informatie mee die de deelnemers aan de elektronische veiling de mogelijkheid biedt op elk moment hun respectieve klassering te kennen. Indien dat in de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling vermeld is, kan de aanbesteder ook andere informatie betreffende door de andere deelnemers aan de elektronische veiling ingediende prijzen of waarden meedelen.

2.25.14 De aanbesteder kan tevens op ieder ogenblik meedelen hoeveel deelnemers aan de elektronische veiling aan de fase van de veiling deelnemen.

2.25.15 De aanbesteder deelt tijdens het verloop van de fasen van de elektronische veiling in geen geval de identiteit van de deelnemers aan de elektronische veiling mee.

2.25.16 De aanbesteder vermeldt in de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling op welke manier hij de veiling sluit. De elektronische veiling kan slechts sluiten in een of meer van de volgende gevallen:

a. bij het verstrijken van de datum en het tijdstip van sluiting;

b. bij het uitblijven van nieuwe prijzen of nieuwe waarden die beantwoorden aan de vereisten betreffende de minimumverschillen. In dit geval preciseert de aanbesteder in de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling de termijn die hij na ontvangst van het laatste bod in acht zal nemen alvorens de veiling te sluiten;

c. indien alle fasen van de elektronische veiling die in de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling zijn vermeld, afgehandeld zijn. In dit geval vermeldt de aanbesteder in de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling het tijdschema voor elk van de fasen van de veiling.

a. bij het verstrijken van de datum en het tijdstip van sluiting;

2.25.17 Na de sluiting van de elektronische veiling neemt de aanbesteder de gunningsbeslissing overeenkomstig artikel 2.26 op basis van de resultaten van de elektronische veiling.

2.26 Gunningsbeslissing 2.26 Gunningsbeslissing

2.26.1 De aanbesteder legt inschrijvingen van inschrijvers waarop een uitsluitingsgrond van 2.26.1 De aanbesteder legt inschrijvingen van inschrijvers waarop een uitsluitingsgrond van

toepassing is of die niet aan de geschiktheidseisen voldoen terzijde. toepassing is of die niet aan de geschiktheidseisen voldoen terzijde.

2.26.2 De aanbesteder toetst de inschrijvingen of, in voorkomend geval, de resultaten van de veiling aan de door hem in de aankondiging en de voor de inschrijving relevante stukken gestelde normen, functionele eisen en prestatie-eisen en beoordeelt de inschrijvingen op grond van het vastgestelde gunningscriterium.

2.26.3 Indien de inschrijvingen van twee of meer inschrijvers na toepassing van het gunningscriterium als beste worden beoordeeld, bepaalt het lot ten gunste van wie van hen de gunningsbeslissing uitvalt. De desbetreffende inschrijvers worden er tijdig van in kennis gesteld, dat een loting zal plaatsvinden en waar, wanneer en door wie de loting zal worden gehouden. Zij zijn bevoegd daarbij in persoon of bij gemachtigde tegenwoordig te zijn.

2.26.4 Indien de prijs van de meest gerede inschrijving hoger is dan de zorgvuldige raming van de aanbesteder, kan de aanbesteder deze inschrijving als onaanvaardbaar aanmerken en de procedure vervolgen met de onderhandelingsprocedure met aankondiging.

2.26.5 De aanbesteder stelt de inschrijvers zo spoedig mogelijk gelijktijdig schriftelijk, in elk geval per fax of elektronisch bericht, in kennis van de beslissingen die zijn genomen op grond van de artikelen 2.26.2 tot en met 2.26.4 en, in voorkomend geval, de beslissing om de opdracht niet te verlenen. Deze mededeling bevat ten minste de gronden van de gunningsbeslissing, waaronder de kenmerken en voordelen van de uitgekozen inschrijving, de naam van de begunstigde en een nauwkeurige omschrijving van de opschortende termijn als bedoeld in artikel 2.27.2. Deze mededeling bevat tevens voor de gevallen als bedoeld in de artikelen 2.4.3 en 2.4.4 de redenen voor zijn beslissing dat de inschrijving niet gelijkwaardig is aan of niet voldoet aan de functionele en prestatie-eisen. In voorkomend geval bevat deze mededeling de redenen die er toe hebben geleid dat de inschrijving terzijde is gelegd op grond van artikel 2.26.1.

2.26.6 De mededeling van de aanbesteder van een gunningsbeslissing houdt geen aanvaarding in als bedoeld in artikel 217, eerste lid, van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek van een aanbod van een inschrijver.

2.26.7 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gunningsbeslissing niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

2.26.7 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gunningsbeslissing niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

2.27 Opdracht 2.27 Opdracht

2.27.1 De aanbesteder is niet verplicht de opdracht te verlenen. 2.27.1 De aanbesteder is niet verplicht de opdracht te verlenen.

2.27.2 De aanbesteder verleent de opdracht niet eerder dan 20 dagen na de verzenddatum van de mededeling als bedoeld in artikel 2.26.5. Indien de aanbesteder slechts één inschrijving heeft ontvangen, hoeft de termijn van 20 dagen niet in acht te worden genomen.

2.27.3 Indien binnen 20 dagen na de verzenddatum van de mededeling als bedoeld in artikel

2.26.5 een kort geding aanhangig is gemaakt tegen de gunningsbeslissing van de aanbesteder, mag de aanbesteder niet overgaan tot het verlenen van de opdracht, voordat in kort geding vonnis is gewezen.

2.27.3 Indien binnen 20 dagen na de verzenddatum van de mededeling als bedoeld in artikel

2.27.4 Voor de opdracht komen alleen inschrijvers in aanmerking die zowel op de dag van inschrijving als op de dag van opdrachtverlening voldoen aan de eisen die in de aankondiging en in de voor de inschrijving relevante stukken zijn vermeld.

2.27.5 Indien de aanbesteder de opdracht verleent, doet hij dit door middel van een ondertekende schriftelijke mededeling.

2.27.6 De datum van de opdracht is die van de verzending van de mededeling als bedoeld in artikel 2.27.5.

2.27.7 Tegelijk met of zo spoedig mogelijk na de schriftelijke mededeling wordt aan de opdrachtnemer toegezonden en door of namens de opdrachtgever gewaarmerkt:

a. afschrift van zijn inschrijvingsbiljet met de eventuele staat van verrekenprijzen,

b. exemplaar van het bestek,

c. afschrift van de nota van inlichtingen, en

d. afschrift van het proces-verbaal van aanwijzing.

2.27.7 Tegelijk met of zo spoedig mogelijk na de schriftelijke mededeling wordt aan de opdrachtnemer toegezonden en door of namens de opdrachtgever gewaarmerkt:

a. afschrift van zijn inschrijvingsbiljet met de eventuele staat van verrekenprijzen,

b. exemplaar van het bestek,

c. afschrift van de nota van inlichtingen, en

d. afschrift van het proces-verbaal van aanwijzing.

2.28 Proces-verbaal van opdrachtverlening

2.28.1

Bij de Europese aanbesteding stelt de aanbesteder een proces-verbaal van de opdrachtverlening op dat, indien van toepassing, ten minste het volgende bevat:

a. de naam en het adres van de aanbesteder;

b. het voorwerp en de waarde van de opdracht;

c. de namen van de uitgesloten en afgewezen inschrijvers met motivering van die uitsluiting of afwijzing;

d. of er nadere inlichtingen in geval van een rechtmatig commercieel belang zijn die op verzoek van een ondernemer geen deel hebben uitgemaakt van de nota van inlichtingen inschrijvingsfase;

e. de redenen voor de afwijzing van abnormaal laag bevonden inschrijvingen;

f. de naam van de uitgekozen inschrijver en de motivering van de keuze voor zijn inschrijving, en, indien bekend, het gedeelte van de opdracht dat de uitgekozen inschrijver voornemens is aan derden in onderaanneming te geven;

g. de redenen waarom de aanbesteder besloten heeft de opdracht niet te verlenen.

2.29 Bekendmakingen over de gevolgde procedure 2.29 Bekendmakingen over de gevolgde procedure

2.29.1

Bij de Europese aanbesteding zendt de aanbesteder die een opdracht heeft verleend de Europese Commissie uiterlijk 48 dagen na verlening van de opdracht een aankondiging betreffende de resultaten van de procedure toe via het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor de bekendmaking van de aankondiging het formulier Aankondiging van een gegunde opdracht.

2.29.2

Bij de nationale aanbesteding maakt de aanbesteder die een opdracht heeft verleend een aankondiging betreffende de resultaten van de procedure uiterlijk 48 dagen na verlening van de opdracht bekend via het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor de bekendmaking van de aankondiging het formulier Aankondiging van een gegunde opdracht.

2.29.3 Indien de aanbesteder beslist om de opdracht niet te verlenen, maakt hij deze beslissing en de redenen daartoe bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

2.29.4 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gevolgde procedure niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

2.29.4 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gevolgde procedure niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

2.29.5

Bij de Europese aanbesteding moet de aanbesteder de verzenddatum van het formulier Aankondiging van een gegunde opdracht kunnen aantonen. Dit kan met

behulp van de bevestiging van ontvangst van de Europese Commissie.

2.29.6

Indien bij de Europese aanbesteding de aanbesteder de aankondiging van de gegunde opdracht of de inhoud ervan ook op een andere wijze publiceert, dan doet hij dit niet voor de datum waarop de aankondiging van de gegunde opdracht aan de Europese Commissie is toegezonden.

2.29.7 De aanbesteder kan de aankondiging van een gegunde opdracht aanvullen of rectificeren en maakt dit bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

2.30 Geschillen 2.30 Geschillen

2.30.1 Ieder geschil tussen de bij de procedure betrokkenen dat ontstaat naar aanleiding van de procedure waarop dit reglement van toepassing is verklaard, zal, tenzij anders nader door de betrokkenen wordt overeengekomen, worden voorgelegd aan de burgerlijke rechter.

3 Niet-openbare procedure‌

Europees

3 Niet-openbare procedure

Nationaal

3.1 Omschrijving 3.1 Omschrijving

3.1.1 Een aanbesteding volgens de niet-openbare procedure is een aanbesteding die algemeen bekend wordt gemaakt, waaraan alle ondernemers mogen verzoeken deel te nemen, maar waarbij alleen de door de aanbesteder uitgenodigde ondernemers mogen inschrijven.

3.2 Vooraankondiging

3.2.1

EU 3.2.2 EU

3.2.3

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder een vooraankondiging bekendmaken.

Bij de Europese aanbesteding gebruikt de aanbesteder voor de vooraankondiging het formulier Bekendmaking van de vooraankondiging.

via een kopersprofiel zendt de aanbesteder een kennisgeving daarvan aan de Europese Commissie via het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor de kennisgeving het formulier Kennisgeving van de bekendmaking via het kopersprofiel. De vooraankondiging op het kopersprofiel bevat de verzenddatum van de kennisgeving.

3.2.4

Bij de Europese aanbesteding zendt de aanbesteder de vooraankondiging toe aan de Europese Commissie of maakt deze bekend via het kopersprofiel

b. in geval van een opdracht voor leveringen of diensten zo spoedig mogelijk na het begin van het begrotingsjaar.

3.2.5

3.2.6

Bij de Europese aanbesteding vermeldt de aanbesteder in de vooraankondiging

a. voor werken: de hoofdkenmerken van de opdrachten en de geraamde waarde van de opdrachten of de bedragen waartussen de geraamde waarde van de opdrachten zich bevindt;

3.2.7

vooraankondiging of de kennisgeving aan de Europese Commissie is toegezonden.

3.2.8

3.2.9

3.3 Aankondiging 3.3 Aankondiging

3.3.1 De aanbesteder maakt een aankondiging bekend. 3.3.1 De aanbesteder maakt een aankondiging bekend.

3.3.2 De aanbesteder gebruikt voor de bekendmaking van de aankondiging het formulier Aankondiging van een opdracht.

3.3.3

3.3.4

3.3.5

Bij de nationale aanbesteding maakt de aanbesteder de aankondiging bekend via het elektronische systeem voor aanbestedingen door in dit systeem te kiezen voor een nationale procedure.

3.3.6 Indien de aanbesteder de opdracht voorbehoudt aan sociale werkplaatsen of programma's voor beschermde arbeid, vermeldt hij dit in de aankondiging.

3.3.7 Indien de aanbesteder inlichtingen vraagt of geschiktheidseisen stelt inzake draagkracht en bekwaamheden als bedoeld in de artikelen 3.6 tot en met 3.10,

GP3.5B GP3.5H

houden deze verband met en staan ze in redelijke verhouding tot het voorwerp van de opdracht. De aanbesteder vermeldt deze geschiktheidseisen in de aankondiging.

Indien de aanbesteder geschiktheidseisen stelt, hebben deze eisen geen betrekking op de hoogte van de totale omzet en de omzet van de bedrijfsactiviteit die het voorwerp van de opdracht is, tenzij de aanbesteder dit met zwaarwegende argumenten motiveert in de aankondiging. In dat geval is die eis niet hoger dan:

a. driemaal de geraamde waarde van de opdracht,

b. indien de opdracht in percelen is verdeeld, driemaal de waarde van een perceel of een cluster van percelen dat gelijktijdig moet worden uitgevoerd,

c. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft, driemaal de waarde van de specifieke opdrachten, die gelijktijdig moeten worden uitgevoerd, of

d. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft waarvan de waarde van de specifieke opdrachten niet bekend is, driemaal de waarde van de raamovereenkomst.

GP3.5B GP3.5H

houden deze verband met en staan ze in redelijke verhouding tot het voorwerp van de opdracht. De aanbesteder vermeldt deze geschiktheidseisen in de aankondiging.

a. driemaal de geraamde waarde van de opdracht,

b. indien de opdracht in percelen is verdeeld, driemaal de waarde van een perceel of een cluster van percelen dat gelijktijdig moet worden uitgevoerd,

c. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft, driemaal de waarde van de specifieke opdrachten, die gelijktijdig moeten worden uitgevoerd, of

d. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft waarvan de waarde van de specifieke opdrachten niet bekend is, driemaal de waarde van de raamovereenkomst.

3.3.8

Bij de Europese aanbesteding vermeldt de aanbesteder in de aankondiging

a. dat hij alle gegadigden tot inschrijving uitnodigt die niet worden uitgesloten en die aan de geschiktheidseisen voldoen, of

b. het aantal gegadigden dat hij voornemens is tot inschrijving uit te nodigen. Dit aantal moet in ieder geval groot genoeg zijn om een daadwerkelijke mededinging te waarborgen en dient ten minste vijf te bedragen. De aanbesteder vermeldt in de aankondiging de objectieve en niet-discriminerende regels, waaronder loting, of de objectieve en niet-discriminerende selectiecriteria en weging die hij voornemens is te gebruiken.

3.3.9

Bij de nationale aanbesteding vermeldt de aanbesteder in de aankondiging

a. dat hij alle gegadigden tot inschrijving uitnodigt die niet worden uitgesloten en die aan de geschiktheidseisen voldoen, of

b. het aantal gegadigden dat hij voornemens is tot inschrijving uit te nodigen. Dit aantal moet in ieder geval groot genoeg zijn om een daadwerkelijke mededinging te waarborgen en dient ten minste drie te bedragen. De aanbesteder vermeldt in de aankondiging de objectieve en niet-discriminerende regels, waaronder loting, of de objectieve en niet-discriminerende selectiecriteria en weging die hij voornemens is te gebruiken.

3.3.10 De aanbesteder vermeldt het gunningscriterium in de aankondiging. De aanbesteder gunt een opdracht op grond van de naar het oordeel van de aanbesteder economisch meest voordelige inschrijving. De aanbesteder kan, in afwijking hiervan, gunnen op grond van de laagste prijs. In dat geval motiveert de aanbesteder de toepassing van

dat criterium in de aankondiging. dat criterium in de aankondiging.

3.3.11 Indien de aanbesteder het gunningscriterium ‘economisch meest voordelige inschrijving’ toepast, vermeldt de aanbesteder in de aankondiging welke nadere criteria hij stelt met het oog op de toepassing van dit gunningscriterium.

De nadere criteria kunnen onder meer betreffen:

a. kwaliteit;

b. prijs;

c. technische waarde;

d. esthetische en functionele kenmerken;

e. milieukenmerken;

f. gebruikskosten;

g. rentabiliteit;

h. klantenservice en technische bijstand;

i. datum van levering;

j. termijn voor de levering of uitvoering.

De nadere criteria kunnen onder meer betreffen:

a. kwaliteit;

b. prijs;

c. technische waarde;

d. esthetische en functionele kenmerken;

e. milieukenmerken;

f. gebruikskosten;

g. rentabiliteit;

h. klantenservice en technische bijstand;

i. datum van levering;

j. termijn voor de levering of uitvoering.

3.3.12 De aanbesteder specificeert in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken het relatieve gewicht van elk van de door hem gekozen criteria voor de bepaling van de economisch meest voordelige inschrijving. Dit gewicht kan worden uitgedrukt door middel van een marge met een passend verschil tussen minimum en maximum.

3.3.13 Indien volgens de aanbesteder om aantoonbare redenen geen weging mogelijk is, vermeldt de aanbesteder in de aankondiging of in de voor de inschrijving relevante stukken de criteria in afnemende volgorde van belang.

3.3.14

3.3.15

3.3.16 Indien de aanbesteder gebruik maakt van de elektronische veiling, vermeldt hij dit in de aankondiging.

3.3.17

3.3.18 De aanbesteder geeft in de aankondiging aan of de mededelingen en uitwisseling van informatie met betrekking tot deze procedure gedaan worden door middel van de post of de fax, langs elektronische weg, of door middel van een combinatie van deze middelen.

3.3.19 De aanbesteder kan de aankondiging aanvullen of rectificeren en maakt dit bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

3.3.20

3.3.21 De aanbesteder motiveert in voorkomend geval in de aankondiging:

a. de beslissing van de aanbesteder om geschiktheidseisen te stellen die zien op omzet van ondernemers,

b. de beslissing van de aanbesteder om het gunningscriterium van de laagste prijs te hanteren,

c. de beslissing van de aanbesteder om een opdracht niet in percelen op te delen, en

d. de beslissing van de aanbesteder om opdrachten samen te voegen.

3.3.21 De aanbesteder motiveert in voorkomend geval in de aankondiging:

a. de beslissing van de aanbesteder om geschiktheidseisen te stellen die zien op omzet van ondernemers,

b. de beslissing van de aanbesteder om het gunningscriterium van de laagste prijs te hanteren,

c. de beslissing van de aanbesteder om een opdracht niet in percelen op te delen, en

d. de beslissing van de aanbesteder om opdrachten samen te voegen.

3.4 Technische specificaties 3.4 Technische specificaties

3.4.1 De aanbesteder neemt de technische specificaties op in het bestek. De technische specificaties bieden de ondernemers gelijke toegang en leiden niet tot ongerechtvaardigde belemmeringen in de openstelling van opdrachten voor mededinging.

3.4.2 De aanbesteder formuleert de technische specificaties:

a. door verwijzing naar:

- technische specificaties en naar nationale normen waarin Europese normen zijn omgezet,

- Europese technische goedkeuringen,

- gemeenschappelijke technische specificaties,

- internationale normen,

- andere door de Europese normalisatie-instellingen opgestelde technische referentiesystemen,

of, bij ontstentenis daarvan,

- nationale normen,

- nationale technische goedkeuringen dan wel

- nationale technische specificaties inzake het ontwerpen, het berekenen en het uitvoeren van werken en het gebruik van producten,

waarbij iedere verwijzing vergezeld gaat van de woorden 'of gelijkwaardig',

d. door verwijzing naar de specificaties als bedoeld onder a voor bepaalde kenmerken, en verwijzing naar de prestatie-eisen en functionele eisen als bedoeld onder b voor andere kenmerken.

3.4.2 De aanbesteder formuleert de technische specificaties:

a. door verwijzing naar:

- technische specificaties en naar nationale normen waarin Europese normen zijn omgezet,

- Europese technische goedkeuringen,

- gemeenschappelijke technische specificaties,

- internationale normen,

- andere door de Europese normalisatie-instellingen opgestelde technische referentiesystemen,

of, bij ontstentenis daarvan,

- nationale normen,

- nationale technische goedkeuringen dan wel

- nationale technische specificaties inzake het ontwerpen, het berekenen en het uitvoeren van werken en het gebruik van producten,

waarbij iedere verwijzing vergezeld gaat van de woorden 'of gelijkwaardig',

d. door verwijzing naar de specificaties als bedoeld onder a voor bepaalde kenmerken, en verwijzing naar de prestatie-eisen en functionele eisen als bedoeld onder b voor andere kenmerken.

3.4.3 Indien de aanbesteder verwijst naar de specificaties als bedoeld in artikel 3.4.2 onderdeel a, kan hij een inschrijving niet afwijzen met de reden dat de aangeboden producten en diensten niet beantwoorden aan de specificaties waarnaar hij heeft verwezen, indien de inschrijver in zijn inschrijving met elk passend middel aantoont dat de door hem voorgestelde oplossingen op gelijkwaardige wijze voldoen aan de eisen die in de technische specificaties zijn bepaald. Een passend middel kan een technisch dossier van de fabrikant zijn of een testverslag van een erkende organisatie.

3.4.4 De aanbesteder wijst, indien hij gebruik maakt van de in artikel 3.4.2 onderdelen b en c geboden mogelijkheid prestatie-eisen of functionele eisen te stellen, een inschrijving niet af indien deze beantwoordt:

a. aan een nationale norm waarin een Europese norm is omgezet,

b. aan een Europese technische goedkeuring,

c. aan een gemeenschappelijke technische specificatie,

d. aan een internationale norm, of

e. aan een door een Europese normalisatie-instelling opgesteld technisch referentiesysteem,

indien deze specificaties betrekking hebben op de prestatie-eisen of functionele eisen die hij heeft voorgeschreven.

a. aan een nationale norm waarin een Europese norm is omgezet,

b. aan een Europese technische goedkeuring,

c. aan een gemeenschappelijke technische specificatie,

d. aan een internationale norm, of

e. aan een door een Europese normalisatie-instelling opgesteld technisch referentiesysteem,

indien deze specificaties betrekking hebben op de prestatie-eisen of functionele eisen die hij heeft voorgeschreven.

3.4.5 Een inschrijver toont in zijn inschrijving met elk passend middel aan dat het product, de dienst of het werk in overeenstemming is met de norm en voldoet aan de functionele en prestatie-eisen van de aanbesteder. Een passend middel kan een technisch dossier van de fabrikant of een testverslag van een erkende organisatie zijn.

3.4.6 De aanbesteder die milieukenmerken voorschrijft door verwijzing naar prestatie-eisen of functionele eisen als bedoeld in artikel 3.4.2 onderdeel b kan gebruik maken van de gedetailleerde specificaties of van gedeelten daarvan, zoals vastgesteld in milieukeurmerken, voor zover:

a. die geschikt zijn voor de omschrijving van de kenmerken van de leveringen of diensten waarop de opdracht betrekking heeft,

b. de vereisten voor de keurmerken zijn ontwikkeld op grond van wetenschappelijke gegevens,

c. de milieukeurmerken zijn aangenomen via een proces waaraan alle betrokkenen, zoals regeringsinstanties, consumenten, fabrikanten, kleinhandel en milieuorganisaties kunnen deelnemen, en

d. de keurmerken toegankelijk zijn voor alle betrokken partijen.

a. die geschikt zijn voor de omschrijving van de kenmerken van de leveringen of diensten waarop de opdracht betrekking heeft,

b. de vereisten voor de keurmerken zijn ontwikkeld op grond van wetenschappelijke gegevens,

c. de milieukeurmerken zijn aangenomen via een proces waaraan alle betrokkenen, zoals regeringsinstanties, consumenten, fabrikanten, kleinhandel en milieuorganisaties kunnen deelnemen, en

d. de keurmerken toegankelijk zijn voor alle betrokken partijen.

3.4.7 De aanbesteder kan aangeven dat de van een milieukeurmerk voorziene producten of diensten worden geacht te voldoen aan de technische specificaties van het bestek en de nota van inlichtingen inschrijvingsfase. De aanbesteder aanvaardt hierbij elk ander passend bewijsmiddel, zoals een technisch dossier van de fabrikant of een testverslag van een erkende organisatie.

3.4.8 De aanbesteder aanvaardt certificaten van in andere lidstaten gevestigde erkende organisaties.

3.4.9 De aanbesteder maakt in de technische specificaties geen melding van een bepaald fabricaat, een bepaalde herkomst of een bijzondere werkwijze, noch van een verwijzing naar een merk, keurmerk of certificaat betreffende duurzaamheid, milieu of dierenwelzijn, dan wel gebaseerd op sociale overwegingen, een octrooi of een type, een bepaalde oorsprong of een bepaalde productie, waardoor bepaalde ondernemingen of bepaalde producten worden bevoordeeld of uitgesloten, tenzij dit door het voorwerp van de opdracht gerechtvaardigd is.

3.4.10 De aanbesteder kan de melding of verwijzing als bedoeld in artikel 3.4.9 opnemen in de technische specificaties indien:

a. een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van het voorwerp van de opdracht niet mogelijk is door toepassing van artikel 3.4.2, en

b. deze melding of verwijzing vergezeld gaat van de woorden "of gelijkwaardig".

3.4.10 De aanbesteder kan de melding of verwijzing als bedoeld in artikel 3.4.9 opnemen in de technische specificaties indien:

a. een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van het voorwerp van de opdracht niet mogelijk is door toepassing van artikel 3.4.2, en

b. deze melding of verwijzing vergezeld gaat van de woorden "of gelijkwaardig".

3.4.11 De aanbesteder kan bijzondere voorwaarden verbinden aan de uitvoering van de opdracht, mits dergelijke voorwaarden met het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie verenigbaar zijn en in de aankondiging of het bestek vermeld zijn. Deze voorwaarden kunnen verband houden met sociale of milieuoverwegingen.

3.5 Uitsluitingsgronden 3.5 Uitsluitingsgronden

3.5.1 De aanbesteder sluit van deelneming aan een opdracht of een aanbestedingsprocedure uit iedere ondernemer jegens wie bij een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak een veroordeling om een of meer van de hieronder opgegeven redenen is uitgesproken waarvan de aanbesteder kennis heeft:

a. deelneming aan een criminele organisatie in de zin van artikel 2, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/773/JBZ van de Raad;

b. omkoping in de zin van artikel 3 van het besluit van de Raad van 26 mei 1997, respectievelijk artikel 3, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/742/JBZ van de Raad;

c. fraude in de zin van artikel 1 van de overeenkomst aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap;

d. xxxxxxxxx xxx xxxx in de zin van artikel 1 van richtlijn nr. 91/308/EEG van de Raad van 10 juni 1991 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld.

a. deelneming aan een criminele organisatie in de zin van artikel 2, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/773/JBZ van de Raad;

b. omkoping in de zin van artikel 3 van het besluit van de Raad van 26 mei 1997, respectievelijk artikel 3, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/742/JBZ van de Raad;

c. fraude in de zin van artikel 1 van de overeenkomst aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap;

d. xxxxxxxxx xxx xxxx in de zin van artikel 1 van richtlijn nr. 91/308/EEG van de Raad van 10 juni 1991 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld.

3.5.2 Als veroordelingen als bedoeld in artikel 3.5.1 worden in ieder geval aangemerkt veroordelingen op grond van artikel 140, 177, 177a, 178, 225, 226, 227, 227a, 227b of 323a, 328ter, tweede lid, 420bis, 420ter of 420quater van het Wetboek van

Strafrecht. Strafrecht.

3.5.3 De aanbesteder kan een ondernemer verzoeken om bewijsmiddelen waaruit blijkt dat hij niet verkeert in een van de in artikel 3.5.1 of 3.5.2 genoemde omstandigheden. Daarbij aanvaardt de aanbesteder als voldoende bewijs: een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming of de inschrijving niet ouder is dan 2 jaar, voor zover het een onherroepelijke veroordeling of een onherroepelijke beschikking wegens overtreding van mededingingsregels betreft.

3.5.4

GP3.5A

De aanbesteder kan van deelneming aan de procedure uitsluiten iedere ondernemer:

c. die in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout heeft begaan die door de aanbesteder aannemelijk kan worden gemaakt,

d. die niet aan verplichtingen heeft voldaan op grond van op hem van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot betaling van sociale zekerheidspremies of belastingen, of

3.5.4

GP3.5A

De aanbesteder kan van deelneming aan de procedure uitsluiten iedere ondernemer:

c. die in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout heeft begaan die door de aanbesteder aannemelijk kan worden gemaakt,

d. die niet aan verplichtingen heeft voldaan op grond van op hem van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot betaling van sociale zekerheidspremies of belastingen, of

3.5.5 De aanbesteder kan een ondernemer verzoeken om bewijsmiddelen waaruit blijkt dat hij niet verkeert in een van de in artikel 3.5.4 onderdelen a, b, c en d genoemde omstandigheden. Daarbij aanvaardt de aanbesteder als voldoende bewijs:

a. voor a, een uittreksel uit het handelsregister, dat op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden,

b. voor b een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 2 jaar,

d. voor d, een verklaring van de belastingdienst die op het tijdstip van het indienen

a. voor a, een uittreksel uit het handelsregister, dat op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden,

b. voor b een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 2 jaar,

d. voor d, een verklaring van de belastingdienst die op het tijdstip van het indienen

van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden. van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden.

3.5.6 De aanbesteder betrekt bij de toepassing van de artikelen 3.5.1, 3.5.2 en 3.5.4 onderdeel b uitsluitend rechterlijke uitspraken die in de 4 jaar voorafgaand aan het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming onherroepelijk zijn geworden en bij toepassing van artikel 3.5.4 onderdeel c uitsluitend ernstige fouten die zich in de 4 jaar voorafgaand aan het genoemde tijdstip hebben voorgedaan.

3.5.7 De aanbesteder kan afzien van toepassing van artikel 3.5.1 of 3.5.4:

a. om dwingende redenen van algemeen belang,

b. indien de ondernemer naar het oordeel van de aanbesteder voldoende maatregelen heeft genomen om het geschonden vertrouwen te herstellen, of

c. indien naar het oordeel van de aanbesteder uitsluiting niet proportioneel is met het oog op de tijd die is verstreken sinds de veroordeling en gelet op het voorwerp van de opdracht.

3.5.7 De aanbesteder kan afzien van toepassing van artikel 3.5.1 of 3.5.4:

a. om dwingende redenen van algemeen belang,

b. indien de ondernemer naar het oordeel van de aanbesteder voldoende maatregelen heeft genomen om het geschonden vertrouwen te herstellen, of

c. indien naar het oordeel van de aanbesteder uitsluiting niet proportioneel is met het oog op de tijd die is verstreken sinds de veroordeling en gelet op het voorwerp van de opdracht.

3.5.8 De aanbesteder aanvaardt ook bewijsmiddelen als bedoeld in de artikelen 3.5.3 en

3.5.5 uit een andere lidstaat die een gelijkwaardig doel dienen.

3.5.8 De aanbesteder aanvaardt ook bewijsmiddelen als bedoeld in de artikelen 3.5.3 en

3.5.5 uit een andere lidstaat die een gelijkwaardig doel dienen.

3.6 Financiële en economische draagkracht 3.6 Financiële en economische draagkracht

3.6.1 Een ondernemer kan zijn financiële en economische draagkracht in ieder geval aantonen door een of meer van de volgende bewijsmiddelen:

a. passende bankverklaringen of het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico's;

b. overlegging van balansen of van balansuittreksels, indien de wetgeving van het land waar de ondernemer is gevestigd, de bekendmaking van balansen voorschrijft;

3.6.1 Een ondernemer kan zijn financiële en economische draagkracht in ieder geval aantonen door een of meer van de volgende bewijsmiddelen:

a. passende bankverklaringen of het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico's;

b. overlegging van balansen of van balansuittreksels, indien de wetgeving van het land waar de ondernemer is gevestigd, de bekendmaking van balansen voorschrijft;

3.6.2 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan welke bewijsmiddelen, genoemd in artikel 3.6.1, en andere bewijsmiddelen overgelegd dienen te worden.

3.6.3 Indien een ondernemer om gegronde redenen niet in staat is de door de aanbesteder gevraagde bewijsmiddelen over te leggen, kan hij zijn financiële en economische

draagkracht aantonen met andere bescheiden die de aanbesteder geschikt acht. draagkracht aantonen met andere bescheiden die de aanbesteder geschikt acht.

3.6.4 Een ondernemer kan zich beroepen op de financiële en economische draagkracht van andere natuurlijke personen of rechtspersonen, ongeacht de juridische aard van zijn banden met die natuurlijke personen of rechtspersonen. Een ondernemer toont in dat geval bij de aanbesteder aan dat hij kan beschikken over de voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke middelen van die natuurlijke personen of rechtspersonen.

3.6.5 Onder dezelfde voorwaarden als bedoeld in artikel 3.6.4 kan een samenwerkingsverband van ondernemers zich beroepen op de financiële en economische draagkracht van de deelnemers aan het samenwerkingsverband of van andere natuurlijke personen of rechtspersonen.

3.7 Technische bekwaamheid 3.7 Technische bekwaamheid

3.7.1

GP3.5F GP3.5G

Ondernemers tonen hun technische bekwaamheid aan op een of meer van de volgende manieren, afhankelijk van de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht:

a. in geval van een opdracht voor werken:

4. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

5. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse

3.7.1

GP3.5F GP3.5G

Ondernemers tonen hun technische bekwaamheid aan op een of meer van de volgende manieren, afhankelijk van de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht:

a. in geval van een opdracht voor werken:

4. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

5. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse

personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

6. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

b. in geval van een opdracht voor leveringen:

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

c. in geval van een opdracht voor diensten:

personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

6. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

b. in geval van een opdracht voor leveringen:

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

c. in geval van een opdracht voor diensten:

afnemer of, bij ontstentenis daarvan, eenvoudigweg door een verklaring van de ondernemer;

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

6. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

7. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

8. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

9. aan de hand van de omschrijving van het gedeelte van de opdracht dat de dienstverlener eventueel in onderaanneming wil geven;

afnemer of, bij ontstentenis daarvan, eenvoudigweg door een verklaring van de ondernemer;

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

6. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

7. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

8. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

9. aan de hand van de omschrijving van het gedeelte van de opdracht dat de dienstverlener eventueel in onderaanneming wil geven;

3.7.2 Een aanbesteder die als geschiktheidseis stelt dat de ondernemer eerdere opdrachten heeft verricht als bedoeld in artikel 3.7.1 onderdeel a.1, onderdeel b.1 en onderdeel c.1, vraagt op onderdelen van de opdracht naar eerder verrichte vergelijkbare opdrachten en niet naar eerder verrichte opdrachten die gelet op de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht gelijk zijn.

3.7.3 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan welke van de bewijsmiddelen, genoemd in artikel 3.7.1, hij verlangt.

3.7.4 Een ondernemer kan zich beroepen op de technische bekwaamheid van andere natuurlijke personen of rechtspersonen, ongeacht de juridische aard van zijn banden met die natuurlijke personen of rechtspersonen. In dat geval toont hij de aanbesteder aan dat hij kan beschikken over de voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke middelen.

3.7.5 Onder de voorwaarden, genoemd in artikel 3.7.4, kan een samenwerkingsverband van ondernemers zich beroepen op de technische bekwaamheid van de deelnemers aan het samenwerkingsverband of van andere natuurlijke personen of rechtspersonen.

3.7.6 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen waarvoor plaatsings- of installatiewerkzaamheden nodig zijn, of

c. een opdracht voor diensten,

3.7.6 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen waarvoor plaatsings- of installatiewerkzaamheden nodig zijn, of

c. een opdracht voor diensten,

3.8 Kwaliteitsbewaking 3.8 Kwaliteitsbewaking

3.8.1 De aanbesteder kan overlegging verlangen van door onafhankelijke instanties opgestelde verklaringen dat de ondernemer aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoet. In dat geval verwijst hij naar kwaliteitsbewakingsregelingen die op de Europese normenreeksen op dit terrein zijn gebaseerd en die zijn gecertificeerd door instanties die voldoen aan de Europese normenreeks voor certificering.

3.8.2 De aanbesteder erkent gelijkwaardige certificaten van in andere lidstaten gevestigde instanties. De aanbesteder aanvaardt eveneens andere bewijzen inzake gelijkwaardige maatregelen op het gebied van de kwaliteitsbewaking van ondernemers.

3.9 Normen inzake milieubeheer 3.9 Normen inzake milieubeheer

3.9.1 De aanbesteder kan in de gevallen als bedoeld in artikel 3.7.1 onderdeel a.4 en 3.9.1 De aanbesteder kan in de gevallen als bedoeld in artikel 3.7.1 onderdeel a.4 en

onderdeel c.6 overlegging verlangen van een door onafhankelijke instanties opgestelde verklaring dat de ondernemer aan bepaalde normen inzake milieubeheer voldoet. In dat geval verwijst hij naar het communautair milieubeheer- en milieuauditsysteem of naar normen inzake milieubeheer die gebaseerd zijn op de desbetreffende Europese of internationale normen die gecertificeerd zijn door erkende organisaties of organisaties die beantwoorden of aan de relevante Europese of internationale normen voor certificering.

3.9.2 De aanbesteder erkent gelijkwaardige certificaten van in andere lidstaten gevestigde instanties. Hij aanvaardt tevens andere bewijzen inzake gelijkwaardige maatregelen op het gebied van milieubeheer die de ondernemers overleggen.

3.10 Beroepsbevoegdheid 3.10 Beroepsbevoegdheid

3.10.1 De aanbesteder kan een ondernemer die aan een opdracht wenst deel te nemen, verzoeken om aan te tonen dat hij volgens de voorschriften van de lidstaat waar hij is gevestigd, in het beroepsregister of in het handelsregister is ingeschreven, of om een verklaring onder ede of een attest te verstrekken.

3.10.2 De aanbesteder wijst ondernemers die, krachtens de wetgeving van de lidstaat waarin zij zijn gevestigd, gerechtigd zijn de desbetreffende verrichting uit te voeren, niet af louter op grond van het feit dat zij een natuurlijke persoon of een rechtspersoon zijn.

3.10.3 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, of

c. een opdracht voor diensten,

van rechtspersonen verlangen dat deze in hun verzoek tot deelneming de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de opdracht worden belast.

3.10.3 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, of

c. een opdracht voor diensten,

van rechtspersonen verlangen dat deze in hun verzoek tot deelneming de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de opdracht worden belast.

3.11 Termijnen bij aanmelding als gegadigde 3.11 Termijnen bij aanmelding als gegadigde

3.11.1

Bij de Europese aanbesteding stelt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de de verzoeken tot deelneming vast met inachtneming van het voorwerp van de opdracht en de voor de voorbereiding van het verzoek benodigde tijd. Deze termijn bedraagt minimaal 30 dagen, te rekenen vanaf de verzenddatum van de aankondiging.

3.11.2

Bij de nationale aanbesteding stelt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de de verzoeken tot deelneming vast met inachtneming van het voorwerp van de opdracht en de voor de voorbereiding van het verzoek benodigde tijd. Deze termijn bedraagt minimaal 17 dagen, te rekenen vanaf de publicatiedatum van de aankondiging.

3.11.3 De gegadigde dient zijn verzoek tot deelneming in per brief, fax of elektronisch bericht. De aanbesteder kan echter in de aankondiging een nadere keuze maken voor een of meer van deze middelen. Daarenboven kan de aanbesteder in de aankondiging aangeven dat telefonische aanmelding is toegestaan. Wanneer het verzoek tot deelneming telefonisch wordt gedaan, zendt de aanbesteder vóór het verstrijken van de ontvangsttermijn een schriftelijke bevestiging.

3.11.4

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder, indien het om dringende redenen niet haalbaar is de minimumtermijn in acht te nemen, de termijn voor de ontvangst van de verzoeken tot deelneming vaststellen op minimaal 10 dagen, te rekenen vanaf de verzenddatum van de aankondiging.

3.11.5

Bij de nationale aanbesteding kan de aanbesteder, indien het om dringende redenen niet haalbaar is de minimumtermijn in acht te nemen, de termijn voor de ontvangst van de verzoeken tot deelneming vaststellen op minimaal 10 dagen, te rekenen vanaf de publicatiedatum van de aankondiging.

3.12 Nadere inlichtingen ten behoeve van de aanmelding 3.12 Nadere inlichtingen ten behoeve van de aanmelding

3.12.1 Nadere inlichtingen over de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken worden, mits tijdig aangevraagd, uiterlijk 6 dagen voor de uiterste datum voor de ontvangst van de verzoeken tot deelneming door de aanbesteder verstrekt. In het geval van een versnelde procedure als bedoeld in artikel 3.11.4 bedraagt deze termijn 4 dagen.

3.12.2 De aanbesteder maakt een nota op van de nadere inlichtingen die dienen tot verduidelijking, aanvulling of wijziging van de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken. Deze nota wordt aangeduid als ‘nota van inlichtingen aanmeldingsfase’.

3.12.3 Van een gehouden aanwijzing ter plaatse wordt door of namens de aanbesteder een proces-verbaal van aanwijzing aanmeldingsfase opgemaakt.

3.12.4 Indien nadere inlichtingen over de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

3.12.1 gestelde termijnen zijn verstrekt, verlengt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van verzoeken tot deelneming zodanig dat alle betrokken ondernemers van alle nodige informatie voor de opstelling van de verzoeken tot deelneming kennis kunnen nemen.

3.12.4 Indien nadere inlichtingen over de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

3.12.5 Alle nadere inlichtingen zijn, voor zover die nadere inlichtingen zijn opgenomen in de nota van inlichtingen aanmeldingsfase en in het proces-verbaal van aanwijzing aanmeldingsfase, voor elke gegadigde bindend.

3.13 Eigen verklaring en bewijsmiddelen 3.13 Eigen verklaring en bewijsmiddelen

3.13.1 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan:

a. dat de ondernemer bij zijn verzoek tot deelneming een door hem ingevulde eigen verklaring moet indienen,

b. welke gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring moeten worden verstrekt, en

c. de termijn waarbinnen de bewijsmiddelen als bedoeld in artikel 3.13.5 uiterlijk door de aanbesteder moeten zijn ontvangen, te rekenen vanaf de verzenddatum van het verzoek tot indienen van de bewijsmiddelen.

3.13.1 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan:

a. dat de ondernemer bij zijn verzoek tot deelneming een door hem ingevulde eigen verklaring moet indienen,

b. welke gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring moeten worden verstrekt, en

3.13.2 De aanbesteder verlangt niet dat een ondernemer bij zijn verzoek tot deelneming gegevens en inlichtingen op andere wijze verstrekt, indien deze gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring gevraagd kunnen worden.

3.13.3 De aanbesteder kan een ondernemer uitsluitend verzoeken bewijsmiddelen bij de door hem ingediende eigen verklaring te voegen indien het de bewijsmiddelen betreft die genoemd zijn in artikel 3.7.1 onderdeel a.1, onderdeel b.1 en onderdeel c.1.

3.13.4 Met een eigen verklaring geeft de ondernemer aan:

a. of de uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn,

b. of hij voldoet aan de in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken gestelde geschiktheidseisen,

c. of hij voldoet of zal voldoen aan de technische specificaties en uitvoeringsvoorwaarden die milieu en dierenwelzijn betreffen of die gebaseerd zijn op sociale overwegingen, en

d. op welke wijze hij voldoet aan de selectiecriteria.

3.13.4 Met een eigen verklaring geeft de ondernemer aan:

a. of de uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn,

b. of hij voldoet aan de in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken gestelde geschiktheidseisen,

c. of hij voldoet of zal voldoen aan de technische specificaties en uitvoeringsvoorwaarden die milieu en dierenwelzijn betreffen of die gebaseerd zijn op sociale overwegingen, en

d. op welke wijze hij voldoet aan de selectiecriteria.

3.13.5 De aanbesteder kan de juistheid nagaan van een of meer gegevens of inlichtingen in de eigen verklaring van de gegadigden die hij wil uitnodigen om een inschrijving in te dienen. De aanbesteder kan de desbetreffende gegadigden verzoeken om onderbouwing van de inhoud van hun eigen verklaring en geeft daarbij aan welke bewijsmiddelen moeten worden overgelegd.

3.13.6 De aanbesteder kan verlangen dat de ondernemers de uit hoofde van de artikelen 3.5 tot en met 3.10 overgelegde verklaringen en bescheiden aanvullen of nader toelichten.

3.13.7 In het geval van een gebrek in de eigen verklaring of de bewijsmiddelen stelt de aanbesteder de betreffende ondernemer in de gelegenheid om het gebrek te herstellen binnen een termijn van 2 werkdagen, te rekenen vanaf de dag van verzending van een verzoek daartoe. De aanbesteder verzendt dit bericht per fax of elektronisch bericht. Indien de aanbesteder het gevraagde niet binnen de daartoe gestelde termijn heeft ontvangen of indien het gebrek niet door het antwoord is hersteld, komt de ondernemer niet in aanmerking voor een uitnodiging tot inschrijving.

3.14 Uitnodiging tot inschrijving 3.14 Uitnodiging tot inschrijving

3.14.1 Tenzij de aanbesteder besluit geen van de gegadigden een uitnodiging tot inschrijving te zenden of tenzij de aanbesteder in de aankondiging heeft vermeld dat hij alle niet- uitgesloten, geschikte gegadigden tot inschrijving zal uitnodigen, handelt hij als volgt:

a. indien het aantal gegadigden dat niet wordt uitgesloten en dat aan de geschiktheidseisen voldoet hoger is dan het aantal zoals vermeld in de aankondiging, selecteert hij de gegadigden met behulp van de in de aankondiging vermelde regels of selectiecriteria en weging en nodigt deze tot inschrijving uit;

b. indien het aantal gegadigden dat niet wordt uitgesloten en dat aan de geschiktheidseisen voldoet lager is dan of gelijk is aan het aantal zoals vermeld in de aankondiging, zet de aanbesteder de procedure voort door deze gegadigde of gegadigden tot inschrijving uit te nodigen.

3.14.2 De aanbesteder nodigt geen ondernemers uit die niet om deelneming hebben verzocht, en evenmin gegadigden waarop een uitsluitingsgrond van toepassing is of die niet aan de geschiktheidseisen voldoen.

3.14.3 De aanbesteder deelt de uitsluiting of afwijzing van gegadigden schriftelijk mee inclusief de redenen die er toe hebben geleid dat zij niet zijn uitgenodigd. De

aanbesteder doet deze mededeling zo spoedig mogelijk en in ieder geval niet later dan het moment waarop hij de uitnodiging tot inschrijving verzendt.

3.14.4 Indien een uitgesloten of afgewezen gegadigde bezwaar heeft tegen de uitsluiting of afwijzing maakt hij dit bij de aanbesteder gemotiveerd schriftelijk kenbaar binnen 7 dagen na de verzending van de mededeling van uitsluiting of afwijzing.

3.14.5 De aanbesteder die een mededeling als bedoeld in artikel 3.14.3 doet, verstrekt daarbij geen gegevens voor zover dat:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

3.14.5 De aanbesteder die een mededeling als bedoeld in artikel 3.14.3 doet, verstrekt daarbij geen gegevens voor zover dat:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

3.14.6 In de uitnodiging tot inschrijving neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. een verwijzing naar de aankondiging;

b. de uiterste datum en tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen;

c. het adres waar de inschrijvingen moeten worden ingediend;

d. de taal of talen waarin de inschrijvingen dienen te worden gesteld;

e. een eventuele opgave van de bewijsmiddelen die na een verzoek van de aanbesteder moeten worden ingediend ter staving van de door de gegadigden verstrekte eigen verklaring;

f. het relatieve gewicht van de gunningscriteria van de opdracht of, in voorkomend geval, de afnemende volgorde van belangrijkheid van de criteria, indien deze niet in de aankondiging of het bestek is vermeld;

g. indien de gunningsbeslissing vooraf wordt gegaan door een elektronische veiling, de informatie als bedoeld in artikel 3.28.7;

h. op welke wijze inlichtingen zullen worden gegeven;

i. waar en wanneer een eventuele aanwijzing ter plaatse wordt gehouden.

3.14.6 In de uitnodiging tot inschrijving neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. een verwijzing naar de aankondiging;

b. de uiterste datum en tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen;

c. het adres waar de inschrijvingen moeten worden ingediend;

d. de taal of talen waarin de inschrijvingen dienen te worden gesteld;

e. een eventuele opgave van de bewijsmiddelen die na een verzoek van de aanbesteder moeten worden ingediend ter staving van de door de gegadigden verstrekte eigen verklaring;

g. indien de gunningsbeslissing vooraf wordt gegaan door een elektronische veiling, de informatie als bedoeld in artikel 3.28.7;

h. op welke wijze inlichtingen zullen worden gegeven;

i. waar en wanneer een eventuele aanwijzing ter plaatse wordt gehouden.

3.14.7 De aanbesteder kan voor opdrachten voor diensten, voor opdrachten voor werken en voor opdrachten voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, van rechtspersonen verlangen dat deze in hun inschrijving de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de opdracht worden belast.

3.14.8 De aanbesteder nodigt de niet-uitgesloten en niet-afgewezen gegadigden gelijktijdig en schriftelijk uit tot inschrijving.

3.14.9 De uitnodiging tot inschrijving bevat ten minste:

a. een exemplaar van het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, zonder dat daarvoor kosten in rekening worden gebracht,

b. de vermelding van de kosteloze toegang tot het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, indien deze rechtstreeks langs elektronische weg toegankelijk zijn, of

c. het adres van de instantie waar een exemplaar van het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken kunnen worden aangevraagd en de uiterste datum voor deze aanvraag. Deze instantie zendt de documentatie zo spoedig mogelijk, in ieder geval binnen 6 dagen na ontvangst van de aanvraag, kosteloos aan de ondernemer toe.

3.14.9 De uitnodiging tot inschrijving bevat ten minste:

a. een exemplaar van het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, zonder dat daarvoor kosten in rekening worden gebracht,

b. de vermelding van de kosteloze toegang tot het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, indien deze rechtstreeks langs elektronische weg toegankelijk zijn, of

3.15 Termijnen inschrijving 3.15 Termijnen inschrijving

3.15.1

3.15.2

Bij de nationale aanbesteding stelt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen vast met inachtneming van het voorwerp van de opdracht en de voor de voorbereiding van de inschrijving benodigde tijd. Deze termijn bedraagt minimaal 21 dagen, te rekenen vanaf de verzenddatum van de uitnodiging tot inschrijving.

3.15.3

3.15.4

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen als bedoeld in artikel 3.15.3 verkorten, mits de vooraankondiging alle informatie bevat die in de aankondiging wordt verlangd, voor zover deze informatie beschikbaar is op het tijdstip dat de vooraankondiging wordt bekendgemaakt. De vooraankondiging dient minimaal 52 dagen en maximaal 12 maanden voor de verzenddatum van de aankondiging te zijn verzonden.

3.15.5 De aanbesteder kan de termijn voor de ontvangst van inschrijvingen met 5 dagen verkorten indien hij vanaf de bekendmaking van de aankondiging met elektronische middelen vrije, rechtstreekse en volledige toegang biedt tot het bestek en alle overige voor de inschrijving relevante stukken, en in de aankondiging het internetadres dat toegang biedt tot deze documenten vermeldt.

3.15.6 Indien het om dringende redenen niet haalbaar is de minimumtermijnen in acht te nemen, kan de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen vaststellen op minimaal 10 dagen, te rekenen vanaf de verzenddatum van de uitnodiging tot inschrijving.

3.15.7 Indien de aanbesteder gebruik maakt van een elektronisch systeem door middel waarvan de inschrijvingen ingediend moeten worden, kan hij de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen verlengen indien zich een storing van het elektronische systeem voordoet waardoor het indienen van de inschrijving kort voor het verstrijken van de uiterste termijn niet mogelijk is, mits hij nog geen kennis heeft genomen van de inhoud van enige inschrijving. Alle tot inschrijving uitgenodigde gegadigden worden door de aanbesteder in kennis gesteld van de verlenging en krijgen de gelegenheid om hun inschrijving binnen de verlenging alsnog in te dienen, te wijzigen of aan te vullen.

3.16 Nadere inlichtingen ten behoeve van de inschrijving 3.16 Nadere inlichtingen ten behoeve van de inschrijving

3.16.1 Nadere inlichtingen over het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken worden, mits tijdig aangevraagd, uiterlijk 6 dagen voor de uiterste datum voor de ontvangst van de inschrijvingen door de aanbesteder aan alle tot inschrijving uitgenodigde gegadigden verstrekt. In het geval van een versnelde procedure als bedoeld in artikel 3.15.6 bedraagt deze termijn 4 dagen.

3.16.2 De aanbesteder maakt een nota op van de nadere inlichtingen die dienen tot verduidelijking, aanvulling of wijziging van het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken. In deze nota neemt de aanbesteder eveneens de vragen op die schriftelijk of tijdens een inlichtingenbijeenkomst mondeling zijn gesteld. Deze nota wordt aangeduid als ‘nota van inlichtingen inschrijvingsfase’.

3.16.3 Van een gehouden aanwijzing ter plaatse wordt door of namens de aanbesteder een proces-verbaal van aanwijzing inschrijvingsfase opgemaakt.

3.16.4 Indien nadere inlichtingen over het bestek en de overige voor de inschrijving relevante 3.16.4 Indien nadere inlichtingen over het bestek en de overige voor de inschrijving relevante

stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

3.16.1 gestelde termijnen zijn verstrekt, of indien de inschrijvingen slechts na een bezichtiging ter plaatse, of na inzage ter plaatse van de bij het bestek behorende stukken kunnen worden gedaan, verlengt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen zodanig dat alle betrokken ondernemers van alle nodige informatie voor de opstelling van de inschrijvingen kennis kunnen nemen.

stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

3.16.5 Alle nadere inlichtingen zijn, voor zover die nadere inlichtingen zijn opgenomen in de nota van inlichtingen inschrijvingsfase en in het proces-verbaal van aanwijzing inschrijvingsfase, voor elke inschrijver bindend.

3.17 Nadere inlichtingen in geval van een rechtmatig commercieel belang 3.17 Nadere inlichtingen in geval van een rechtmatig commercieel belang

3.17.1 Een gegadigde kan de aanbesteder gemotiveerd verzoeken om nadere inlichtingen die niet worden opgenomen in de nota van inlichtingen inschrijvingsfase. De aanbesteder kan dergelijke inlichtingen verstrekken voor zover het opnemen daarvan, naar het oordeel van de aanbesteder, in deze nota schade kan toebrengen aan de rechtmatige commerciële belangen van de gegadigde. De aanbesteder mag deze inlichtingen alleen geven indien deze dienen ter verduidelijking van de eisen die de aanbesteder in de aankondiging en de voor de inschrijving relevante stukken heeft gesteld. Het verstrekken van dergelijke inlichtingen mag niet leiden tot discriminatie van andere gegadigden of potentiële gegadigden.

3.17.2 Bij strijdigheid prevaleren het bestek en de overige voor de inschrijving relevante stukken boven de verstrekte nadere inlichtingen als bedoeld in artikel 3.17.1.

3.17.3 De aanbesteder verstrekt aan de gegadigde een proces-verbaal van de door hem gestelde vragen en de daarop gegeven antwoorden.

3.17.4 In het geval van een gerechtelijke procedure waarbij de desbetreffende nadere inlichtingen onderwerp van geschil zijn, is de aanbesteder gerechtigd de verstrekte inlichtingen in de procedure in te brengen.

3.18 Inschrijving 3.18 Inschrijving

3.18.1 De inschrijving geschiedt schriftelijk. 3.18.1 De inschrijving geschiedt schriftelijk.

3.18.2 Elke inschrijving dient te zijn voorzien van een inschrijvingsbiljet dat is ondertekend door de inschrijver en dat ten minste de volgende gegevens bevat:

a. een korte aanduiding van de opdracht;

3.18.2 Elke inschrijving dient te zijn voorzien van een inschrijvingsbiljet dat is ondertekend door de inschrijver en dat ten minste de volgende gegevens bevat:

a. een korte aanduiding van de opdracht;

b. bij een natuurlijk persoon, de naam, voornaam en het volledige adres van de inschrijver;

c. bij een rechtspersoon, de statutaire naam, het volledige vestigingsadres en, indien beschikbaar, het KVK nummer;

e. de inschrijvingssom in cijfers en in letters, in euro, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. de omzetbelasting in cijfers en letters, in euro;

g. de naam, voorletters en functie van de ondertekenaar;

h. de plaats en datum van ondertekening.

b. bij een natuurlijk persoon, de naam, voornaam en het volledige adres van de inschrijver;

c. bij een rechtspersoon, de statutaire naam, het volledige vestigingsadres en, indien beschikbaar, het KVK nummer;

e. de inschrijvingssom in cijfers en in letters, in euro, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. de omzetbelasting in cijfers en letters, in euro;

g. de naam, voorletters en functie van de ondertekenaar;

h. de plaats en datum van ondertekening.

3.18.3 De inschrijver vermeldt op het inschrijvingsbiljet op welke opdracht de inschrijving betrekking heeft, alsmede, in geval van verdeling van de opdracht in percelen, op welk perceel of op welke combinatie van percelen.

3.18.4 Indien de opdracht in percelen is verdeeld en de aanbesteder in de aankondiging heeft vermeld dat een inschrijver op meerdere percelen in kan schrijven, moet voor elke inschrijving een afzonderlijk inschrijvingsbiljet met de daarbij behorende bescheiden worden ingediend.

3.18.5 De inschrijver dient zijn inschrijving in op het in de aankondiging vermelde inschrijvingsadres. De aanbesteder bewaart de inschrijvingen op een plaats die slechts voor bevoegden toegankelijk is.

3.18.6 Een inschrijving is slechts geldig indien het inschrijvingsbiljet en alle gegevens die nodig zijn voor de beoordeling van de inschrijving uiterlijk op het tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen zijn ingediend.

3.18.7 Een inschrijver kan tot het tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen door middel van een duidelijke, ondertekende verklaring, waarmee op dezelfde wijze dient te worden gehandeld als met de inschrijving, zijn inschrijving intrekken. De aanbesteder is niet verplicht de ingetrokken inschrijving te retourneren.

3.19 Gezamenlijke inschrijving 3.19 Gezamenlijke inschrijving

3.19.1 De aanbesteder verlangt voor de indiening van een inschrijving of een verzoek tot deelneming van een samenwerkingsverband van ondernemers niet dat het een bepaalde rechtsvorm heeft. De aanbesteder kan van het samenwerkingsverband waaraan de opdracht wordt verleend, eisen dat het een bepaalde rechtsvorm aanneemt, mits dit voor de goede uitvoering van de opdracht nodig is.

3.19.2 Tenzij de aanbesteder in de aankondiging anders bepaalt, zijn twee of meer ondernemers die gezamenlijk inschrijven hoofdelijk aansprakelijk voor de nakoming van alle uit de overeenkomst voortvloeiende verplichtingen.

3.20 Inlichtingen over eventuele onderaanneming 3.20 Inlichtingen over eventuele onderaanneming

3.20.1 In de aankondiging of in de voor de aanmelding of voor de inschrijving relevante stukken kan de aanbesteder een inschrijver verzoeken om in zijn inschrijving aan te geven welk gedeelte van de opdracht hij voornemens is aan derden in onderaanneming te geven en welke onderaannemers hij voorstelt. Deze opgave laat de aansprakelijkheid van de inschrijver onverlet.

3.21 Varianten van de inschrijver 3.21 Varianten van de inschrijver

3.21.1 De aanbesteder kan de inschrijvers toestaan varianten voor te stellen, indien het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving wordt gehanteerd.

3.21.2 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging of hij varianten toestaat. 3.21.2 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging of hij varianten toestaat.

3.21.3 De aanbesteder die varianten toestaat, vermeldt in de aankondiging of in de voor de aanmelding of voor de inschrijving relevante stukken aan welke minimumeisen deze varianten ten minste dienen te voldoen, en hoe zij worden ingediend.

3.21.4 Een variant wordt ingediend op een afzonderlijk inschrijvingsbiljet waarop duidelijk is aangegeven dat het inschrijvingsbiljet betrekking heeft op een variant. Het inschrijvingsbiljet gaat vergezeld van een duidelijke omschrijving van hetgeen de variant inhoudt.

3.21.5 Bij opdrachten voor leveringen of diensten wijst de aanbesteder die varianten heeft toegestaan, een variant niet af uitsluitend omdat deze, indien deze werd gekozen, veeleer tot een opdracht voor diensten dan tot een opdracht voor leveringen, dan wel

veeleer tot een opdracht voor leveringen dan tot een opdracht voor diensten zou leiden.

3.22 Varianten van de aanbesteder 3.22 Varianten van de aanbesteder

3.22.1 Indien in de aankondiging of in de voor de aanmelding of voor de inschrijving relevante stukken varianten van de aanbesteder als zodanig worden omschreven, staat het een inschrijver vrij om op een of meer varianten in te schrijven, tenzij inschrijving op alle varianten verplicht is gesteld.

3.22.2 Een inschrijver dient voor elke variant van de aanbesteder waarop hij inschrijft, een afzonderlijk inschrijvingsbiljet in. De inschrijver geeft op het inschrijvingsbiljet duidelijk aan op welke variant de inschrijving betrekking heeft.

3.23 Termijn van gestanddoening 3.23 Termijn van gestanddoening

3.23.1 Onverlet hetgeen is bepaald in artikel 3.23.3 moet de inschrijver zijn inschrijving gestand doen gedurende 50 dagen na de dag waarop de uiterste termijn voor het indienen van de inschrijvingen is verstreken of, in voorkomend geval, de dag waarop de elektronische veiling is afgesloten, tenzij in de aankondiging of de voor inschrijving relevante stukken een andere termijn is gesteld.

3.23.2 De aanbesteder kan verzoeken de termijn van gestanddoening te verlengen. Het verzoek tot verlenging van de termijn van gestanddoening wordt niet gedaan aan de inschrijver die naar het oordeel van de aanbesteder zeer waarschijnlijk niet in aanmerking komt voor de opdracht. De inschrijver kan aan een zodanig verzoek geen recht op de opdracht ontlenen.

3.23.3 Indien een kort geding als bedoeld in artikel 3.30.3 aanhangig is gemaakt, eindigt de termijn van gestanddoening 8 dagen na de dag waarop in kort geding vonnis is gewezen.

3.24 Opening van de inschrijvingen 3.24 Opening van de inschrijvingen

3.24.1 De aanbesteder opent de inschrijvingen niet voor het tijdstip waarop de uiterste termijn voor het indienen van de inschrijvingen is verstreken.

3.24.2 Van het openen van de inschrijvingen wordt proces-verbaal opgemaakt. Het proces- verbaal van opening van de inschrijvingen bevat ten minste de volgende gegevens:

a. de plaats en de datum van het openen van de inschrijvingen;

3.24.2 Van het openen van de inschrijvingen wordt proces-verbaal opgemaakt. Het proces- verbaal van opening van de inschrijvingen bevat ten minste de volgende gegevens:

a. de plaats en de datum van het openen van de inschrijvingen;

b. een korte aanduiding van de opdracht;

c. de namen en de adressen van de inschrijvers;

d. de aanduiding van het perceel, de percelen of het totaal waar de inschrijver op inschrijft;

e. bij toepassing van het gunningscriterium van de laagste prijs, de inschrijvingssommen, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. eventuele in het oog springende onregelmatigheden in de inschrijvingen;

g. de naam, functie en handtekening van degene die de inschrijvingen heeft geopend;

h. de plaats en de datum van ondertekening van het proces-verbaal.

b. een korte aanduiding van de opdracht;

c. de namen en de adressen van de inschrijvers;

d. de aanduiding van het perceel, de percelen of het totaal waar de inschrijver op inschrijft;

e. bij toepassing van het gunningscriterium van de laagste prijs, de inschrijvingssommen, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. eventuele in het oog springende onregelmatigheden in de inschrijvingen;

g. de naam, functie en handtekening van degene die de inschrijvingen heeft geopend;

h. de plaats en de datum van ondertekening van het proces-verbaal.

3.24.3 Indien bedragen in cijfers en in letters niet overeenkomen, geldt het bedrag in letters, tenzij uit de inschrijving klaarblijkelijk is af te leiden dat het bedrag in cijfers heeft te gelden.

3.24.4 Het proces-verbaal van opening van de inschrijvingen wordt uiterlijk twee werkdagen na de datum van opening van de inschrijvingen aan de inschrijvers toegezonden.

3.25 Ongeldigheid van de inschrijving 3.25 Ongeldigheid van de inschrijving

3.25.1 Een inschrijving die niet voldoet aan de eisen gesteld in dit reglement, de aankondiging en de voor de aanmelding en voor de inschrijving relevante stukken, is ongeldig.

3.25.2 Een inschrijving waaraan voorwaarden zijn verbonden, is ongeldig. 3.25.2 Een inschrijving waaraan voorwaarden zijn verbonden, is ongeldig.

3.25.3 De inschrijver dient, indien de aanbesteder dat heeft voorgeschreven, bij de inschrijving een verklaring over te leggen dat de inschrijving niet tot stand is gekomen onder invloed van een overeenkomst, besluit of gedraging in strijd met het Nederlandse of Europese mededingingsrecht. Deze verklaring, ingericht volgens het in Deel II opgenomen Model K, dient ondertekend te zijn door een bestuurder die ter zake de inschrijver rechtsgeldig vertegenwoordigt. In het geval de inschrijver een samenwerkingsverband van ondernemers is, verstrekt de inschrijver een dergelijke verklaring van een bestuurder van iedere ondernemer. De inschrijving is ongeldig indien een vereiste verklaring ontbreekt of niet naar waarheid is ingevuld.

3.26 Verduidelijking van de inschrijving 3.26 Verduidelijking van de inschrijving

3.26.1 Op verzoek van de aanbesteder kunnen besprekingen met inschrijvers plaatsvinden met het oog op een verduidelijking van de inhoud van hun inschrijving en van de

eisen van de aanbesteder, voor zover dit niet strijdig is met de beginselen van het aanbestedingsrecht. Onderhandelingen met inschrijvers over fundamentele punten van de opdracht, waarvan de wijziging de mededinging kan vervalsen, en met name over de prijzen, zijn niet toegestaan.

3.27 Abnormaal lage inschrijving 3.27 Abnormaal lage inschrijving

3.27.1 Indien een inschrijving is gedaan die in verhouding tot de te verrichten opdracht abnormaal laag lijkt, verzoekt de aanbesteder, voordat hij deze inschrijving kan afwijzen, schriftelijk om de door hem nodig geachte verduidelijkingen over de samenstelling van de inschrijving. De aanbesteder onderzoekt in overleg met de inschrijver de samenstelling aan de hand van de ontvangen toelichtingen.

3.27.2 De verduidelijkingen kunnen onder meer verband houden met:

a. de doelmatigheid van het bouwproces, van het productieproces van de producten of van de dienstverlening,

c. de originaliteit van het ontwerp van de inschrijver,

d. de naleving van de bepalingen inzake arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden die gelden op de plaats waar de opdracht wordt uitgevoerd, en

e. de ontvangst van staatssteun door de inschrijver.

3.27.2 De verduidelijkingen kunnen onder meer verband houden met:

a. de doelmatigheid van het bouwproces, van het productieproces van de producten of van de dienstverlening,

c. de originaliteit van het ontwerp van de inschrijver,

d. de naleving van de bepalingen inzake arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden die gelden op de plaats waar de opdracht wordt uitgevoerd, en

e. de ontvangst van staatssteun door de inschrijver.

3.27.3 Indien de aanbesteder constateert dat een inschrijving abnormaal laag is omdat de inschrijver staatssteun heeft gekregen, kan de inschrijving uitsluitend op enkel die grond worden afgewezen, indien de inschrijver desgevraagd niet binnen een door de aanbesteder bepaalde voldoende lange termijn kan aantonen dat de betrokken steun niet in strijd met de artikelen 107 en 108 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie is toegekend.

3.27.4

Bij de Europese aanbesteding stelt de aanbesteder die in een situatie als bedoeld in artikel 3.27.3 een inschrijving afwijst, de Europese Commissie daarvan in kennis.

3.28 Elektronische veiling 3.28 Elektronische veiling

3.28.1 De aanbesteder kan de gunningsbeslissing vooraf laten gaan door een elektronische veiling, indien nauwkeurige specificaties voor de opdracht worden opgesteld.

3.28.2 Een elektronische veiling is niet toegestaan bij werken of diensten voor intellectuele prestaties.

3.28.3 De aanbesteder maakt geen misbruik van de methode van elektronische veiling, noch gebruikt hij de methode om concurrentie te beletten, te beperken of te vervalsen of om wezenlijke wijzigingen aan te brengen in het voorwerp van de opdracht zoals omschreven in de aankondiging en de voor de inschrijving relevante stukken.

3.28.4 Indien de aanbesteder de gunningsbeslissing vooraf laat gaan door een elektronische veiling, verricht hij een eerste, volledige beoordeling van de inschrijvingen aan de hand van de gunningscriteria en de weging daarvan, zoals die zijn vastgesteld.

3.28.5 De aanbesteder waarborgt dat alle inschrijvers die een aan de eisen beantwoordende inschrijving hebben gedaan, tegelijkertijd langs elektronische weg worden uitgenodigd tot deelneming aan de elektronische veiling om nieuwe prijzen of nieuwe waarden in te dienen.

3.28.6 De aanbesteder waarborgt dat de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling alle relevante informatie bevat voor de individuele verbinding met het gebruikte elektronische systeem en de datum en het tijdstip van de start van de elektronische veiling preciseert.

3.28.7 De aanbesteder verstrekt bij de uitnodiging tot inschrijving ten minste de volgende informatie:

a. de elementen waarvan de waarden vallen onder de elektronische veiling, voor zover deze elementen kwantificeerbaar zijn zodat ze kunnen worden uitgedrukt in cijfers of procenten;

b. de eventuele limieten van de waarden die kunnen worden ingediend, zoals zij voortvloeien uit de specificaties van het voorwerp van de opdracht;

d. relevante informatie betreffende het verloop van de elektronische veiling;

e. de voorwaarden waaronder de deelnemers aan de elektronische veiling een bod kunnen doen en met name de minimumverschillen die voor de biedingen vereist zijn;

g. relevante informatie betreffende het gebruikte elektronische systeem en de

3.28.7 De aanbesteder verstrekt bij de uitnodiging tot inschrijving ten minste de volgende informatie:

a. de elementen waarvan de waarden vallen onder de elektronische veiling, voor zover deze elementen kwantificeerbaar zijn zodat ze kunnen worden uitgedrukt in cijfers of procenten;

b. de eventuele limieten van de waarden die kunnen worden ingediend, zoals zij voortvloeien uit de specificaties van het voorwerp van de opdracht;

d. relevante informatie betreffende het verloop van de elektronische veiling;

e. de voorwaarden waaronder de deelnemers aan de elektronische veiling een bod kunnen doen en met name de minimumverschillen die voor de biedingen vereist zijn;

g. relevante informatie betreffende het gebruikte elektronische systeem en de

nadere technische bepalingen en specificaties voor de verbinding. nadere technische bepalingen en specificaties voor de verbinding.

3.28.8 De aanbesteder kan de elektronische veiling in verschillende fasen laten verlopen. 3.28.8 De aanbesteder kan de elektronische veiling in verschillende fasen laten verlopen.

3.28.9 De elektronische veiling kan op zijn vroegst 2 werkdagen na de verzenddatum van de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling beginnen.

3.28.10 Indien de aanbesteder het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving hanteert, voegt hij bij de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling:

a. het resultaat van de volledige beoordeling van de inschrijving van de betreffende inschrijver, en

b. de wiskundige formule die tijdens de elektronische veiling de automatische herklasseringen naar gelang van de ingediende nieuwe prijzen of nieuwe waarden zal bepalen.

3.28.10 Indien de aanbesteder het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving hanteert, voegt hij bij de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling:

a. het resultaat van de volledige beoordeling van de inschrijving van de betreffende inschrijver, en

b. de wiskundige formule die tijdens de elektronische veiling de automatische herklasseringen naar gelang van de ingediende nieuwe prijzen of nieuwe waarden zal bepalen.

3.28.11 In de formule als bedoeld in artikel 3.28.10, onderdeel b verwerkt de aanbesteder het gewicht dat aan alle vastgestelde criteria is toegekend om de economisch meest voordelige inschrijving te bepalen als bedoeld in artikel 3.3.12; daartoe moeten eventuele marges evenwel vooraf in een bepaalde waarde worden uitgedrukt.

3.28.12 Indien de aanbesteder varianten toestaat, verstrekt de aanbesteder een afzonderlijke formule voor elke variant.

3.28.13 Tijdens alle fasen van de elektronische veiling deelt de aanbesteder onverwijld aan alle deelnemers aan de elektronische veiling ten minste de informatie mee die de deelnemers aan de elektronische veiling de mogelijkheid biedt op elk moment hun respectieve klassering te kennen. Indien dat in de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling vermeld is, kan de aanbesteder ook andere informatie betreffende door de andere deelnemers aan de elektronische veiling ingediende prijzen of waarden meedelen.

3.28.14 De aanbesteder kan tevens op ieder ogenblik meedelen hoeveel deelnemers aan de elektronische veiling aan de fase van de veiling deelnemen.

3.28.15 De aanbesteder deelt tijdens het verloop van de fasen van de elektronische veiling in geen geval de identiteit van de deelnemers aan de elektronische veiling mee.

3.28.16 De aanbesteder vermeldt in de uitnodiging tot deelneming aan de elektronische veiling op welke manier hij de veiling sluit. De elektronische veiling kan slechts sluiten

in een of meer van de volgende gevallen:

a. bij het verstrijken van de datum en het tijdstip van sluiting;

in een of meer van de volgende gevallen:

a. bij het verstrijken van de datum en het tijdstip van sluiting;

3.28.17 Na de sluiting van de elektronische veiling neemt de aanbesteder de gunningsbeslissing overeenkomstig artikel 3.29 op basis van de resultaten van de elektronische veiling.

3.29 Gunningsbeslissing 3.29 Gunningsbeslissing

3.29.1 De aanbesteder toetst de inschrijvingen of, in voorkomend geval, de resultaten van de veiling aan de door hem in de aankondiging en de voor de inschrijving relevante stukken gestelde normen, functionele eisen en prestatie-eisen en beoordeelt de inschrijvingen op grond van het vastgestelde gunningscriterium.

3.29.2 Indien de inschrijvingen van twee of meer inschrijvers na toepassing van het gunningscriterium als beste worden beoordeeld, bepaalt het lot ten gunste van wie van hen de gunningsbeslissing uitvalt. De desbetreffende inschrijvers worden er tijdig van in kennis gesteld, dat een loting zal plaatsvinden en waar, wanneer en door wie de loting zal worden gehouden. Zij zijn bevoegd daarbij in persoon of bij gemachtigde tegenwoordig te zijn.

3.29.3 Indien de prijs van de meest gerede inschrijving hoger is dan de zorgvuldige raming van de aanbesteder, kan de aanbesteder deze inschrijving als onaanvaardbaar aanmerken en de procedure vervolgen met de onderhandelingsprocedure met aankondiging.

3.29.4 De aanbesteder stelt de tot inschrijving uitgenodigde gegadigden zo spoedig mogelijk gelijktijdig schriftelijk, in elk geval per fax of elektronisch bericht, in kennis van de beslissingen die zijn genomen op grond van de artikelen 3.29.1 tot en met 3.29.3 en, in voorkomend geval, de beslissing om de opdracht niet te verlenen. Deze mededeling bevat ten minste de gronden van de gunningsbeslissing, waaronder de

kenmerken en voordelen van de uitgekozen inschrijving, de naam van de begunstigde en een nauwkeurige omschrijving van de opschortende termijn als bedoeld in artikel

3.30.2. Deze mededeling bevat tevens voor de gevallen als bedoeld in de artikelen

3.4.3 en 3.4.4 de redenen voor zijn beslissing dat de inschrijving niet gelijkwaardig is aan of niet voldoet aan de functionele en prestatie-eisen.

kenmerken en voordelen van de uitgekozen inschrijving, de naam van de begunstigde en een nauwkeurige omschrijving van de opschortende termijn als bedoeld in artikel

3.30.2. Deze mededeling bevat tevens voor de gevallen als bedoeld in de artikelen

3.4.3 en 3.4.4 de redenen voor zijn beslissing dat de inschrijving niet gelijkwaardig is aan of niet voldoet aan de functionele en prestatie-eisen.

3.29.5 De mededeling van de aanbesteder van een gunningsbeslissing houdt geen aanvaarding in als bedoeld in artikel 217, eerste lid, van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek van een aanbod van een inschrijver.

3.29.6 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gunningsbeslissing niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

3.29.6 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gunningsbeslissing niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

3.30 Opdracht 3.30 Opdracht

3.30.1 De aanbesteder is niet verplicht de opdracht te verlenen. 3.30.1 De aanbesteder is niet verplicht de opdracht te verlenen.

3.30.2 De aanbesteder verleent de opdracht niet eerder dan 20 dagen na de verzenddatum van de mededeling als bedoeld in artikel 3.29.4. Indien de aanbesteder slechts één inschrijving heeft ontvangen, hoeft de termijn van 20 dagen niet in acht te worden genomen.

3.30.3 Indien binnen 20 dagen na de verzenddatum van de mededeling als bedoeld in artikel

3.29.4 een kort geding aanhangig is gemaakt tegen de gunningsbeslissing van de aanbesteder, mag de aanbesteder niet overgaan tot het verlenen van de opdracht, voordat in kort geding vonnis is gewezen.

3.30.3 Indien binnen 20 dagen na de verzenddatum van de mededeling als bedoeld in artikel

3.30.4 Voor de opdracht komen alleen inschrijvers in aanmerking die zowel op de dag van inschrijving als op de dag van opdrachtverlening voldoen aan de eisen die in de aankondiging en in de voor de aanmelding en voor de inschrijving relevante stukken zijn vermeld.

3.30.5 Indien de aanbesteder de opdracht verleent, doet hij dit door middel van een ondertekende schriftelijke mededeling.

3.30.6 De datum van de opdracht is die van de verzending van de mededeling als bedoeld in 3.30.6 De datum van de opdracht is die van de verzending van de mededeling als bedoeld in

artikel 3.30.5. artikel 3.30.5.

3.30.7 Tegelijk met of zo spoedig mogelijk na de schriftelijke mededeling wordt aan de opdrachtnemer toegezonden en door of namens de opdrachtgever gewaarmerkt:

a. afschrift van zijn inschrijvingsbiljet met de eventuele staat van verrekenprijzen,

b. exemplaar van het bestek,

c. afschrift van de nota van inlichtingen, en

d. afschrift van het proces-verbaal van aanwijzing.

3.30.7 Tegelijk met of zo spoedig mogelijk na de schriftelijke mededeling wordt aan de opdrachtnemer toegezonden en door of namens de opdrachtgever gewaarmerkt:

a. afschrift van zijn inschrijvingsbiljet met de eventuele staat van verrekenprijzen,

b. exemplaar van het bestek,

c. afschrift van de nota van inlichtingen, en

d. afschrift van het proces-verbaal van aanwijzing.

3.31 Proces-verbaal van opdrachtverlening

3.31.1

Bij de Europese aanbesteding stelt de aanbesteder een proces-verbaal van de opdrachtverlening op dat, indien van toepassing, ten minste het volgende bevat:

a. de naam en het adres van de aanbesteder;

b. het voorwerp en de waarde van de opdracht;

c. de namen van de uitgenodigde gegadigden, met motivering van die keuze;

d. de namen van de uitgesloten en afgewezen gegadigden en inschrijvers met motivering van die uitsluiting of afwijzing;

e. of er nadere inlichtingen in geval van een rechtmatig commercieel belang zijn die op verzoek van een ondernemer geen deel hebben uitgemaakt van de nota van inlichtingen inschrijvingsfase;

f. de redenen voor de afwijzing van abnormaal laag bevonden inschrijvingen;

g. de naam van de uitgekozen inschrijver en de motivering van de keuze voor zijn inschrijving, en, indien bekend, het gedeelte van de opdracht dat de uitgekozen inschrijver voornemens is aan derden in onderaanneming te geven;

h. de redenen waarom de aanbesteder besloten heeft de opdracht niet te verlenen.

3.32 Bekendmakingen over de gevolgde procedure 3.32 Bekendmakingen over de gevolgde procedure

3.32.1

3.32.2

3.32.3 Indien de aanbesteder beslist om de opdracht niet te verlenen, maakt hij deze beslissing en de redenen daartoe bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

3.32.4 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gevolgde procedure niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

3.32.4 De aanbesteder deelt bepaalde gegevens betreffende de gevolgde procedure niet mee indien openbaarmaking van die gegevens:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

3.32.5

Bij de Europese aanbesteding moet de aanbesteder de verzenddatum van het formulier Aankondiging van een gegunde opdracht kunnen aantonen. Dit kan met behulp van de bevestiging van ontvangst van de Europese Commissie.

3.32.6

3.32..7 De aanbesteder kan de aankondiging van een gegunde opdracht aanvullen of rectificeren en maakt dit bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

3.33 Geschillen 3.33 Geschillen

3.33.1 Ieder geschil tussen de bij de procedure betrokkenen dat ontstaat naar aanleiding van de procedure waarop dit reglement van toepassing is verklaard, zal, tenzij anders nader door de betrokkenen wordt overeengekomen, worden voorgelegd aan de burgerlijke rechter.

4 Concurrentiegerichte dialoog‌

Europees

4 Concurrentiegerichte dialoog

Nationaal

4.1 Omschrijving 4.1 Omschrijving

4.1.1 Een aanbesteding volgens de concurrentiegerichte dialoog is een aanbesteding die algemeen bekend wordt gemaakt, waaraan ondernemers mogen verzoeken deel te nemen en waarbij de aanbesteder een dialoog voert met de tot de procedure toegelaten ondernemers, ten einde een of meer oplossingen te zoeken die aan de behoeften van de aanbesteder beantwoorden en op grond waarvan een of meer van deze ondernemers zullen worden uitgenodigd om in te schrijven.

4.1.1 Een aanbesteding volgens de concurrentiegerichte dialoog is een aanbesteding die algemeen bekend wordt gemaakt, waaraan ondernemers mogen verzoeken deel te nemen en waarbij de aanbesteder een dialoog voert met de tot de procedure toegelaten ondernemers, ten einde een of meer oplossingen te zoeken die aan de behoeften van de aanbesteder beantwoorden en op grond waarvan de een of meer van deze ondernemers zullen worden uitgenodigd om in te schrijven.

4.1.2

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder kan procedure van de concurrentiegerichte dialoog toepassen indien het naar zijn oordeel niet mogelijk is door toepassing van de openbare procedure of de niet-openbare procedure een bijzonder complexe opdracht te verlenen.

4.1.3

Bij de Europese aanbesteding geldt dat een opdracht bijzonder complex is indien de aanbesteder objectief gezien niet is staat is:

a. de technische middelen te bepalen waarmee aan de behoeften of het doel kan worden tegemoet gekomen, of

b. de juridische of financiële voorwaarden van een project te specificeren.

4.1.4 De aanbesteder kan prijzen of betalingen toekennen aan de deelnemers aan de dialoog.

4.2 Vooraankondiging

4.2.1

EU 4.2.2

EU 4.2.3 EU

Bij de Europese aanbesteding kan de aanbesteder een vooraankondiging bekendmaken.

Bij de Europese aanbesteding gebruikt de aanbesteder voor de vooraankondiging het formulier Bekendmaking van de vooraankondiging.

Bij de Europese aanbesteding zendt de aanbesteder de vooraankondiging aan de Europese Commissie via het elektronische systeem voor aanbestedingen of maakt de vooraankondiging bekend via een kopersprofiel. Voorafgaand aan een bekendmaking via een kopersprofiel zendt de aanbesteder een kennisgeving daarvan aan de Europese Commissie via het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor de kennisgeving het formulier Kennisgeving van de bekendmaking via het kopersprofiel. De vooraankondiging op het kopersprofiel bevat de verzenddatum van de kennisgeving.

4.2.4

Bij de Europese aanbesteding zendt de aanbesteder de vooraankondiging toe aan de Europese Commissie of maakt deze bekend via het kopersprofiel

b. in geval van een opdracht voor leveringen of diensten zo spoedig mogelijk na het begin van het begrotingsjaar.

4.2.5

4.2.6

Bij de Europese aanbesteding vermeldt de aanbesteder in de vooraankondiging

a. voor werken: de hoofdkenmerken van de opdrachten en de geraamde waarde van de opdrachten of de bedragen waartussen de geraamde waarde van de opdrachten zich bevindt;

b. voor leveringen: het geraamde totale bedrag van de opdrachten of de

xxxxxxxxxxxxxxxxxx per productgroep die hij voornemens is in de loop van de komende 12 maanden te verlenen, indien dat bedrag € 750.000 (exclusief BTW) of meer bedraagt;

4.2.7

4.2.8

4.2.9

4.3 Aankondiging 4.3 Aankondiging

4.3.1 De aanbesteder maakt een aankondiging bekend. 4.3.1 De aanbesteder maakt een aankondiging bekend.

4.3.2 De aanbesteder gebruikt voor de bekendmaking van de aankondiging het formulier Aankondiging van een opdracht.

4.3.3

4.3.4

4.3.5

Bij de nationale aanbesteding maakt de aanbesteder de aankondiging bekend via het elektronische systeem voor aanbestedingen door in dit systeem te kiezen voor een nationale procedure.

4.3.6 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging de behoeften en eisen die in het beschrijvend document worden uitgewerkt.

4.3.7 Indien de aanbesteder de opdracht voorbehoudt aan sociale werkplaatsen of programma's voor beschermde arbeid, vermeldt hij dit in de aankondiging.

4.3.8

GP3.5B GP3.5H

Indien de aanbesteder inlichtingen vraagt of geschiktheidseisen stelt inzake draagkracht en bekwaamheden als bedoeld in de artikelen 4.6 tot en met 4.10, houden deze verband met en staan ze in redelijke verhouding tot het voorwerp van de opdracht. De aanbesteder vermeldt deze geschiktheidseisen in de aankondiging.

a. driemaal de geraamde waarde van de opdracht,

b. indien de opdracht in percelen is verdeeld, driemaal de waarde van een perceel of een cluster van percelen dat gelijktijdig moet worden uitgevoerd,

c. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft, driemaal de waarde van de specifieke opdrachten, die gelijktijdig moeten worden uitgevoerd, of

d. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft waarvan de waarde van de specifieke opdrachten niet bekend is, driemaal de waarde van de raamovereenkomst.

4.3.8

GP3.5B GP3.5H

a. driemaal de geraamde waarde van de opdracht,

b. indien de opdracht in percelen is verdeeld, driemaal de waarde van een perceel of een cluster van percelen dat gelijktijdig moet worden uitgevoerd,

c. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft, driemaal de waarde van de specifieke opdrachten, die gelijktijdig moeten worden uitgevoerd, of

d. indien het een opdracht op grond van een raamovereenkomst betreft waarvan de waarde van de specifieke opdrachten niet bekend is, driemaal de waarde van de raamovereenkomst.

4.3.9 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging

a. dat hij alle gegadigden tot deelneming aan de dialoog uitnodigt die niet worden uitgesloten en die aan de geschiktheidseisen voldoen, of

b. het aantal gegadigden dat hij voornemens is tot deelneming aan de dialoog uit te nodigen. Dit aantal moet in ieder geval groot genoeg zijn om een daadwerkelijke

4.3.9 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging

a. dat hij alle gegadigden tot deelneming aan de dialoog uitnodigt die niet worden uitgesloten en die aan de geschiktheidseisen voldoen, of

b. het aantal gegadigden dat hij voornemens is tot deelneming aan de dialoog uit te nodigen. Dit aantal moet in ieder geval groot genoeg zijn om een daadwerkelijke

mededinging te waarborgen en dient ten minste drie te bedragen. De aanbesteder vermeldt in de aankondiging de objectieve en niet-discriminerende regels, waaronder loting, of de objectieve en niet-discriminerende selectiecriteria en weging die hij voornemens is te gebruiken.

4.3.10 De aanbesteder vermeldt het gunningscriterium in de aankondiging. De aanbesteder gunt een opdracht op grond van de naar het oordeel van de aanbesteder economisch meest voordelige inschrijving.

4.3.11 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging welke nadere criteria hij stelt met het oog op de toepassing van het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving.

De nadere criteria kunnen onder meer betreffen:

a. kwaliteit;

b. prijs;

c. technische waarde;

d. esthetische en functionele kenmerken;

e. milieukenmerken;

f. gebruikskosten;

g. rentabiliteit;

h. klantenservice en technische bijstand;

i. datum van levering;

j. termijn voor de levering of uitvoering.

4.3.11 De aanbesteder vermeldt in de aankondiging welke nadere criteria hij stelt met het oog op de toepassing van het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving.

De nadere criteria kunnen onder meer betreffen:

a. kwaliteit;

b. prijs;

c. technische waarde;

d. esthetische en functionele kenmerken;

e. milieukenmerken;

f. gebruikskosten;

g. rentabiliteit;

h. klantenservice en technische bijstand;

i. datum van levering;

j. termijn voor de levering of uitvoering.

4.3.12 De aanbesteder specificeert in de aankondiging of in de voor de dialoog relevante stukken het relatieve gewicht van elk van de door hem gekozen criteria voor de bepaling van de economisch meest voordelige inschrijving. Dit gewicht kan worden uitgedrukt door middel van een marge met een passend verschil tussen minimum en maximum.

4.3.13 Indien volgens de aanbesteder om aantoonbare redenen geen weging mogelijk is, vermeldt de aanbesteder in de aankondiging of in de voor de dialoog relevante stukken de criteria in afnemende volgorde van belang.

4.3.14

Bij de Europese aanbesteding geeft de aanbesteder in de aankondiging of het beschrijvend document aan bij welk orgaan ondernemers informatie kunnen verkrijgen over verplichtingen ten aanzien van de bepalingen inzake belastingen, milieubescherming, arbeidsbescherming en arbeidsvoorwaarden die gelden in Nederland of, indien de verrichtingen buiten Nederland worden uitgevoerd, die gelden in het gebied of de plaats waar de verrichtingen worden uitgevoerd en die gedurende

de uitvoering van de opdracht op die verrichtingen van toepassing zullen zijn.

4.3.15

Bij de Europese aanbesteding verzoekt de aanbesteder in de aankondiging of het beschrijvend document de inschrijvers aan te geven dat zij bij het opstellen van hun inschrijving rekening hebben gehouden met de verplichtingen uit hoofde van de bepalingen inzake de arbeidsbescherming en de arbeidsvoorwaarden die gelden op de plaats waar de verrichting wordt uitgevoerd.

4.3.16 De aanbesteder kan bepalen dat de procedure in opeenvolgende fasen verloopt, zodat het aantal in de dialoogfase te bespreken oplossingen kan worden beperkt aan de hand van de gunningscriteria. Indien de dialoog in opeenvolgende fasen verloopt, vermeldt de aanbesteder dit in de aankondiging of in de uitnodiging tot deelneming aan de dialoog.

4.3.17

4.3.18 De aanbesteder geeft in de aankondiging aan of de mededelingen en uitwisseling van informatie met betrekking tot deze procedure gedaan worden door middel van de post of de fax, langs elektronische weg, of door middel van een combinatie van deze middelen.

4.3.19 De aanbesteder kan de aankondiging aanvullen of rectificeren en maakt dit bekend met behulp van het elektronische systeem voor aanbestedingen. De aanbesteder gebruikt voor deze bekendmaking het formulier Kennisgeving van aanvullende informatie, informatie over een onvolledige procedure of rectificatie.

4.3.20

4.3.21 De aanbesteder motiveert in voorkomend geval in de aankondiging:

a. de beslissing van de aanbesteder om geschiktheidseisen te stellen die zien op omzet van ondernemers,

b. de beslissing van de aanbesteder om een opdracht niet in percelen op te delen, en

c. de beslissing van de aanbesteder om opdrachten samen te voegen.

4.3.21 De aanbesteder motiveert in voorkomend geval in de aankondiging:

a. de beslissing van de aanbesteder om geschiktheidseisen te stellen die zien op omzet van ondernemers,

b. de beslissing van de aanbesteder om een opdracht niet in percelen op te delen, en

c. de beslissing van de aanbesteder om opdrachten samen te voegen.

4.4 Technische specificaties 4.4 Technische specificaties

4.4.1 De aanbesteder neemt de technische specificaties op in het beschrijvend document. De technische specificaties bieden de ondernemers gelijke toegang en leiden niet tot ongerechtvaardigde belemmeringen in de openstelling van opdrachten voor mededinging.

4.4.2 De aanbesteder formuleert de technische specificaties:

a. door verwijzing naar:

- technische specificaties en naar nationale normen waarin Europese normen zijn omgezet,

- Europese technische goedkeuringen,

- gemeenschappelijke technische specificaties,

- internationale normen,

- andere door de Europese normalisatie-instellingen opgestelde technische referentiesystemen,

of, bij ontstentenis daarvan,

- nationale normen,

- nationale technische goedkeuringen dan wel

- nationale technische specificaties inzake het ontwerpen, het berekenen en het uitvoeren van werken en het gebruik van producten,

waarbij iedere verwijzing vergezeld gaat van de woorden 'of gelijkwaardig',

d. door verwijzing naar de specificaties als bedoeld onder a voor bepaalde kenmerken, en verwijzing naar de prestatie-eisen en functionele eisen als bedoeld onder b voor andere kenmerken.

4.4.2 De aanbesteder formuleert de technische specificaties:

a. door verwijzing naar:

- technische specificaties en naar nationale normen waarin Europese normen zijn omgezet,

- Europese technische goedkeuringen,

- gemeenschappelijke technische specificaties,

- internationale normen,

- andere door de Europese normalisatie-instellingen opgestelde technische referentiesystemen,

of, bij ontstentenis daarvan,

- nationale normen,

- nationale technische goedkeuringen dan wel

- nationale technische specificaties inzake het ontwerpen, het berekenen en het uitvoeren van werken en het gebruik van producten,

waarbij iedere verwijzing vergezeld gaat van de woorden 'of gelijkwaardig',

d. door verwijzing naar de specificaties als bedoeld onder a voor bepaalde kenmerken, en verwijzing naar de prestatie-eisen en functionele eisen als bedoeld onder b voor andere kenmerken.

4.4.3 Indien de aanbesteder verwijst naar de specificaties als bedoeld in artikel 4.4.2 onderdeel a, kan hij een inschrijving niet afwijzen met de reden dat de aangeboden producten en diensten niet beantwoorden aan de specificaties waarnaar hij heeft verwezen, indien de inschrijver in zijn inschrijving met elk passend middel aantoont dat de door hem voorgestelde oplossingen op gelijkwaardige wijze voldoen aan de eisen die in de technische specificaties zijn bepaald. Een passend middel kan een technisch dossier van de fabrikant zijn of een testverslag van een erkende organisatie.

4.4.4 De aanbesteder wijst, indien hij gebruik maakt van de in artikel 4.4.2 onderdelen b en c geboden mogelijkheid prestatie-eisen of functionele eisen te stellen, een inschrijving niet af indien deze beantwoordt:

a. aan een nationale norm waarin een Europese norm is omgezet,

b. aan een Europese technische goedkeuring,

c. aan een gemeenschappelijke technische specificatie,

d. aan een internationale norm, of

e. aan een door een Europese normalisatie-instelling opgesteld technisch referentiesysteem,

indien deze specificaties betrekking hebben op de prestatie-eisen of functionele eisen die hij heeft voorgeschreven.

a. aan een nationale norm waarin een Europese norm is omgezet,

b. aan een Europese technische goedkeuring,

c. aan een gemeenschappelijke technische specificatie,

d. aan een internationale norm, of

e. aan een door een Europese normalisatie-instelling opgesteld technisch referentiesysteem,

indien deze specificaties betrekking hebben op de prestatie-eisen of functionele eisen die hij heeft voorgeschreven.

4.4.5 Een inschrijver toont in zijn inschrijving met elk passend middel aan dat het product, de dienst of het werk in overeenstemming is met de norm en voldoet aan de functionele en prestatie-eisen van de aanbesteder. Een passend middel kan een technisch dossier van de fabrikant of een testverslag van een erkende organisatie zijn.

4.4.6 De aanbesteder die milieukenmerken voorschrijft door verwijzing naar prestatie-eisen of functionele eisen als bedoeld in artikel 4.4.2 onderdeel b kan gebruik maken van de gedetailleerde specificaties of van gedeelten daarvan, zoals vastgesteld in milieukeurmerken, voor zover:

a. die geschikt zijn voor de omschrijving van de kenmerken van de leveringen of diensten waarop de opdracht betrekking heeft,

b. de vereisten voor de keurmerken zijn ontwikkeld op grond van wetenschappelijke gegevens,

c. de milieukeurmerken zijn aangenomen via een proces waaraan alle betrokkenen, zoals regeringsinstanties, consumenten, fabrikanten, kleinhandel en milieuorganisaties kunnen deelnemen, en

d. de keurmerken toegankelijk zijn voor alle betrokken partijen.

a. die geschikt zijn voor de omschrijving van de kenmerken van de leveringen of diensten waarop de opdracht betrekking heeft,

b. de vereisten voor de keurmerken zijn ontwikkeld op grond van wetenschappelijke gegevens,

c. de milieukeurmerken zijn aangenomen via een proces waaraan alle betrokkenen, zoals regeringsinstanties, consumenten, fabrikanten, kleinhandel en milieuorganisaties kunnen deelnemen, en

d. de keurmerken toegankelijk zijn voor alle betrokken partijen.

4.4.7 De aanbesteder kan aangeven dat de van een milieukeurmerk voorziene producten of diensten worden geacht te voldoen aan de technische specificaties van het beschrijvend document en de nota van inlichtingen dialoogfase. De aanbesteder aanvaardt hierbij elk ander passend bewijsmiddel, zoals een technisch dossier van de fabrikant of een testverslag van een erkende organisatie.

4.4.8 De aanbesteder aanvaardt certificaten van in andere lidstaten gevestigde erkende organisaties.

4.4.9 De aanbesteder maakt in de technische specificaties geen melding van een bepaald fabricaat, een bepaalde herkomst of een bijzondere werkwijze, noch van een verwijzing naar een merk, keurmerk of certificaat betreffende duurzaamheid, milieu of dierenwelzijn, dan wel gebaseerd op sociale overwegingen, een octrooi of een type, een bepaalde oorsprong of een bepaalde productie, waardoor bepaalde ondernemingen of bepaalde producten worden bevoordeeld of uitgesloten, tenzij dit door het voorwerp van de opdracht gerechtvaardigd is.

4.4.10 De aanbesteder kan de melding of verwijzing als bedoeld in artikel 4.4.9 opnemen in de technische specificaties indien:

a. een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van het voorwerp van de opdracht niet mogelijk is door toepassing van artikel 4.4.2, en

b. deze melding of verwijzing vergezeld gaat van de woorden "of gelijkwaardig".

4.4.10 De aanbesteder kan de melding of verwijzing als bedoeld in artikel 4.4.9 opnemen in de technische specificaties indien:

a. een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van het voorwerp van de opdracht niet mogelijk is door toepassing van artikel 4.4.2, en

b. deze melding of verwijzing vergezeld gaat van de woorden "of gelijkwaardig".

4.4.11 De aanbesteder kan bijzondere voorwaarden verbinden aan de uitvoering van de opdracht, mits dergelijke voorwaarden met het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie verenigbaar zijn en in de aankondiging of het beschrijvend document vermeld zijn. Deze voorwaarden kunnen verband houden met sociale of milieuoverwegingen.

4.5 Uitsluitingsgronden 4.5 Uitsluitingsgronden

4.5.1 De aanbesteder sluit van deelneming aan een opdracht of een aanbestedingsprocedure uit iedere ondernemer jegens wie bij een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak een veroordeling om een of meer van de hieronder opgegeven redenen is uitgesproken waarvan de aanbesteder kennis heeft:

a. deelneming aan een criminele organisatie in de zin van artikel 2, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/773/JBZ van de Raad;

b. omkoping in de zin van artikel 3 van het besluit van de Raad van 26 mei 1997, respectievelijk artikel 3, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/742/JBZ van de Raad;

a. deelneming aan een criminele organisatie in de zin van artikel 2, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/773/JBZ van de Raad;

b. omkoping in de zin van artikel 3 van het besluit van de Raad van 26 mei 1997, respectievelijk artikel 3, lid 1, van Gemeenschappelijk Optreden 98/742/JBZ van de Raad;

c. fraude in de zin van artikel 1 van de overeenkomst aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap;

d. xxxxxxxxx xxx xxxx in de zin van artikel 1 van richtlijn nr. 91/308/EEG van de Raad van 10 juni 1991 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld.

c. fraude in de zin van artikel 1 van de overeenkomst aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap;

d. xxxxxxxxx xxx xxxx in de zin van artikel 1 van richtlijn nr. 91/308/EEG van de Raad van 10 juni 1991 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld.

4.5.2 Als veroordelingen als bedoeld in artikel 4.5.1 worden in ieder geval aangemerkt veroordelingen op grond van artikel 140, 177, 177a, 178, 225, 226, 227, 227a, 227b of 323a, 328ter, tweede lid, 420bis, 420ter of 420quater van het Wetboek van Strafrecht.

4.5.3 De aanbesteder kan een ondernemer verzoeken om bewijsmiddelen waaruit blijkt dat hij niet verkeert in een van de in artikel 4.5.1 of 4.5.2 genoemde omstandigheden. Daarbij aanvaardt de aanbesteder als voldoende bewijs: een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming of de inschrijving niet ouder is dan 2 jaar, voor zover het een onherroepelijke veroordeling of een onherroepelijke beschikking wegens overtreding van mededingingsregels betreft.

4.5.4

GP3.5A

De aanbesteder kan van deelneming aan de procedure uitsluiten iedere ondernemer:

c. die in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout heeft begaan die door de aanbesteder aannemelijk kan worden gemaakt,

d. die niet aan verplichtingen heeft voldaan op grond van op hem van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot betaling van sociale zekerheidspremies of belastingen, of

4.5.4

GP3.5A

De aanbesteder kan van deelneming aan de procedure uitsluiten iedere ondernemer:

c. die in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout heeft begaan die door de aanbesteder aannemelijk kan worden gemaakt,

d. die niet aan verplichtingen heeft voldaan op grond van op hem van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot betaling van sociale zekerheidspremies of belastingen, of

4.5.5 De aanbesteder kan een ondernemer verzoeken om bewijsmiddelen waaruit blijkt dat hij niet verkeert in een van de in artikel 4.5.4 onderdelen a, b, c en d genoemde omstandigheden. Daarbij aanvaardt de aanbesteder als voldoende bewijs:

a. voor a, een uittreksel uit het handelsregister, dat op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden,

b. voor b een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 2 jaar,

d. voor d, een verklaring van de belastingdienst die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden.

a. voor a, een uittreksel uit het handelsregister, dat op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden,

b. voor b een gedragsverklaring aanbesteden, die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 2 jaar,

d. voor d, een verklaring van de belastingdienst die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming niet ouder is dan 6 maanden.

4.5.6 De aanbesteder betrekt bij de toepassing van de artikelen 4.5.1, 4.5.2 en 4.5.4 onderdeel b uitsluitend rechterlijke uitspraken die in de 4 jaar voorafgaand aan het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming onherroepelijk zijn geworden en bij toepassing van artikel 4.5.4 onderdeel c uitsluitend ernstige fouten die zich in de 4 jaar voorafgaand aan het genoemde tijdstip hebben voorgedaan.

4.5.7 De aanbesteder kan afzien van toepassing van artikel 4.5.1 of 4.5.4:

a. om dwingende redenen van algemeen belang,

b. indien de ondernemer naar het oordeel van de aanbesteder voldoende maatregelen heeft genomen om het geschonden vertrouwen te herstellen, of

c. indien naar het oordeel van de aanbesteder uitsluiting niet proportioneel is met het oog op de tijd die is verstreken sinds de veroordeling en gelet op het voorwerp van de opdracht.

4.5.7 De aanbesteder kan afzien van toepassing van artikel 4.5.1 of 4.5.4:

a. om dwingende redenen van algemeen belang,

b. indien de ondernemer naar het oordeel van de aanbesteder voldoende maatregelen heeft genomen om het geschonden vertrouwen te herstellen, of

c. indien naar het oordeel van de aanbesteder uitsluiting niet proportioneel is met het oog op de tijd die is verstreken sinds de veroordeling en gelet op het voorwerp van de opdracht.

4.5.8 De aanbesteder aanvaardt ook bewijsmiddelen als bedoeld in de artikelen 4.5.3 en

4.5.5 uit een andere lidstaat die een gelijkwaardig doel dienen.

4.5.8 De aanbesteder aanvaardt ook bewijsmiddelen als bedoeld in de artikelen 4.5.3 en

4.5.5 uit een andere lidstaat die een gelijkwaardig doel dienen.

4.6 Financiële en economische draagkracht 4.6 Financiële en economische draagkracht

4.6.1 Een ondernemer kan zijn financiële en economische draagkracht in ieder geval aantonen door een of meer van de volgende bewijsmiddelen:

a. passende bankverklaringen of het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico's;

b. overlegging van balansen of van balansuittreksels, indien de wetgeving van het land waar de ondernemer is gevestigd, de bekendmaking van balansen voorschrijft;

4.6.1 Een ondernemer kan zijn financiële en economische draagkracht in ieder geval aantonen door een of meer van de volgende bewijsmiddelen:

a. passende bankverklaringen of het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico's;

b. overlegging van balansen of van balansuittreksels, indien de wetgeving van het land waar de ondernemer is gevestigd, de bekendmaking van balansen voorschrijft;

ondernemer met zijn bedrijvigheid is begonnen, voor zover de betrokken omzetcijfers beschikbaar zijn.

4.6.2 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan welke bewijsmiddelen, genoemd in artikel 4.6.1, en andere bewijsmiddelen overgelegd dienen te worden.

4.6.3 Indien een ondernemer om gegronde redenen niet in staat is de door de aanbesteder gevraagde bewijsmiddelen over te leggen, kan hij zijn financiële en economische draagkracht aantonen met andere bescheiden die de aanbesteder geschikt acht.

4.6.4 Een ondernemer kan zich beroepen op de financiële en economische draagkracht van andere natuurlijke personen of rechtspersonen, ongeacht de juridische aard van zijn banden met die natuurlijke personen of rechtspersonen. Een ondernemer toont in dat geval bij de aanbesteder aan dat hij kan beschikken over de voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke middelen van die natuurlijke personen of rechtspersonen.

4.6.5 Onder dezelfde voorwaarden als bedoeld in artikel 4.6.4 kan een samenwerkingsverband van ondernemers zich beroepen op de financiële en economische draagkracht van de deelnemers aan het samenwerkingsverband of van andere natuurlijke personen of rechtspersonen.

4.7 Technische bekwaamheid 4.7 Technische bekwaamheid

4.7.1

GP3.5F GP3.5G

Ondernemers tonen hun technische bekwaamheid aan op een of meer van de volgende manieren, afhankelijk van de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht:

a. in geval van een opdracht voor werken:

4.7.1

GP3.5F GP3.5G

Ondernemers tonen hun technische bekwaamheid aan op een of meer van de volgende manieren, afhankelijk van de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht:

a. in geval van een opdracht voor werken:

ondernemer ter beschikking zullen staan om de werken uit te voeren;

4. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

5. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

6. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

b. in geval van een opdracht voor leveringen:

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

ondernemer ter beschikking zullen staan om de werken uit te voeren;

4. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

5. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

6. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

b. in geval van een opdracht voor leveringen:

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

bepaalde specificaties of normen beantwoorden;

c. in geval van een opdracht voor diensten:

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

6. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

7. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

8. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

9. aan de hand van de omschrijving van het gedeelte van de opdracht dat de dienstverlener eventueel in onderaanneming wil geven;

10. indien de ondernemer over een bijzondere vergunning dient te beschikken of indien de ondernemer lid van een bepaalde organisatie dient te zijn om in het

bepaalde specificaties of normen beantwoorden;

c. in geval van een opdracht voor diensten:

2. aan de hand van een opgave van de al dan niet tot de onderneming van de ondernemer behorende technici of technische organen, in het bijzonder van die welke belast zijn met de kwaliteitscontrole;

6. aan de hand van de vermelding van de maatregelen inzake milieubeheer die de ondernemer kan toepassen in het kader van de uitvoering van de opdracht;

7. aan de hand van een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de onderneming van de ondernemer, en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste 3 jaar;

8. aan de hand van een verklaring die de outillage, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de ondernemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;

9. aan de hand van de omschrijving van het gedeelte van de opdracht dat de dienstverlener eventueel in onderaanneming wil geven;

10. indien de ondernemer over een bijzondere vergunning dient te beschikken of indien de ondernemer lid van een bepaalde organisatie dient te zijn om in het

land van herkomst de betrokken dienst te kunnen verlenen, aan de hand van een bewijs dat de ondernemer over een bijzondere vergunning beschikt, of lid van een bepaalde organisatie is.

4.7.2 Een aanbesteder die als geschiktheidseis stelt dat de ondernemer eerdere opdrachten heeft verricht als bedoeld in artikel 4.7.1 onderdeel a.1, onderdeel b.1 en onderdeel c.1, vraagt op onderdelen van de opdracht naar eerder verrichte vergelijkbare opdrachten en niet naar eerder verrichte opdrachten die gelet op de aard, de hoeveelheid of omvang en het doel van de opdracht gelijk zijn.

4.7.3 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan welke van de bewijsmiddelen, genoemd in artikel 4.7.1, hij verlangt.

4.7.4 Een ondernemer kan zich beroepen op de technische bekwaamheid van andere natuurlijke personen of rechtspersonen, ongeacht de juridische aard van zijn banden met die natuurlijke personen of rechtspersonen. In dat geval toont hij de aanbesteder aan dat hij kan beschikken over de voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke middelen.

4.7.5 Onder de voorwaarden, genoemd in artikel 4.7.4, kan een samenwerkingsverband van ondernemers zich beroepen op de technische bekwaamheid van de deelnemers aan het samenwerkingsverband of van andere natuurlijke personen of rechtspersonen.

4.7.6 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen waarvoor plaatsings- of installatiewerkzaamheden nodig zijn, of

c. een opdracht voor diensten,

4.7.6 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen waarvoor plaatsings- of installatiewerkzaamheden nodig zijn, of

c. een opdracht voor diensten,

4.8 Kwaliteitsbewaking 4.8 Kwaliteitsbewaking

4.8.1 De aanbesteder kan overlegging verlangen van door onafhankelijke instanties opgestelde verklaringen dat de ondernemer aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoet. In dat geval verwijst hij naar kwaliteitsbewakingsregelingen die op de Europese normenreeksen op dit terrein zijn gebaseerd en die zijn gecertificeerd door instanties die voldoen aan de Europese normenreeks voor certificering.

4.8.2 De aanbesteder erkent gelijkwaardige certificaten van in andere lidstaten gevestigde instanties. De aanbesteder aanvaardt eveneens andere bewijzen inzake gelijkwaardige maatregelen op het gebied van de kwaliteitsbewaking van ondernemers.

4.9 Normen inzake milieubeheer 4.9 Normen inzake milieubeheer

4.9.1 De aanbesteder kan in de gevallen als bedoeld in artikel 4.7.1, onderdeel a.4 en onderdeel c.6 overlegging verlangen van een door onafhankelijke instanties opgestelde verklaring dat de ondernemer aan bepaalde normen inzake milieubeheer voldoet. In dat geval verwijst hij naar het communautair milieubeheer- en milieuauditsysteem of naar normen inzake milieubeheer die gebaseerd zijn op de desbetreffende Europese of internationale normen die gecertificeerd zijn door erkende organisaties of organisaties die beantwoorden of aan de relevante Europese of internationale normen voor certificering.

4.9.2 De aanbesteder erkent gelijkwaardige certificaten van in andere lidstaten gevestigde instanties. Hij aanvaardt tevens andere bewijzen inzake gelijkwaardige maatregelen op het gebied van milieubeheer die de ondernemers overleggen.

4.10 Beroepsbevoegdheid 4.10 Beroepsbevoegdheid

4.10.1 De aanbesteder kan een ondernemer die aan een opdracht wenst deel te nemen, verzoeken om aan te tonen dat hij volgens de voorschriften van de lidstaat waar hij is gevestigd, in het beroepsregister of in het handelsregister is ingeschreven, of om een verklaring onder ede of een attest te verstrekken.

4.10.2 De aanbesteder wijst ondernemers die, krachtens de wetgeving van de lidstaat waarin zij zijn gevestigd, gerechtigd zijn de desbetreffende verrichting uit te voeren, niet af louter op grond van het feit dat zij een natuurlijke persoon of een rechtspersoon zijn.

4.10.3 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, of

c. een opdracht voor diensten,

van rechtspersonen verlangen dat deze in hun verzoek tot deelneming de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de

4.10.3 De aanbesteder kan in geval van:

a. een opdracht voor werken,

b. een opdracht voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, of

c. een opdracht voor diensten,

van rechtspersonen verlangen dat deze in hun verzoek tot deelneming de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de

opdracht worden belast. opdracht worden belast.

4.11 Termijnen bij aanmelding als gegadigde 4.11 Termijnen bij aanmelding als gegadigde

4.11.1

4.11.2

4.11.3 De gegadigde dient zijn verzoek tot deelneming in per brief, fax of elektronisch bericht. De aanbesteder kan echter in de aankondiging een nadere keuze maken voor een of meer van deze middelen. Daarenboven kan de aanbesteder in de aankondiging aangeven dat telefonische aanmelding is toegestaan. Wanneer het verzoek tot deelneming telefonisch wordt gedaan, zendt de aanbesteder vóór het verstrijken van de ontvangsttermijn een schriftelijke bevestiging.

4.11.4

4.11.5

4.12 Nadere inlichtingen ten behoeve van de aanmelding 4.12 Nadere inlichtingen ten behoeve van de aanmelding

4.12.1 Nadere inlichtingen over de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken worden, mits tijdig aangevraagd, uiterlijk 6 dagen voor de uiterste datum voor de ontvangst van de verzoeken tot deelneming door de aanbesteder verstrekt.

4.12.2 De aanbesteder maakt een nota op van de nadere inlichtingen die dienen tot verduidelijking, aanvulling of wijziging van de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken. Deze nota wordt aangeduid als ‘nota van inlichtingen

aanmeldingsfase’. aanmeldingsfase’.

4.12.3 Van een gehouden aanwijzing ter plaatse wordt door of namens de aanbesteder een proces-verbaal van aanwijzing aanmeldingsfase opgemaakt.

4.12.4 Indien nadere inlichtingen over de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

4.12.1 gestelde termijn zijn verstrekt, verlengt de aanbesteder de termijn voor de ontvangst van verzoeken tot deelneming zodanig dat alle betrokken ondernemers van alle nodige informatie voor de opstelling van de verzoeken tot deelneming kennis kunnen nemen.

4.12.4 Indien nadere inlichtingen over de aankondiging en de voor de aanmelding relevante stukken tijdig zijn aangevraagd, maar om enigerlei reden niet binnen de in artikel

4.12.5 Alle nadere inlichtingen zijn, voor zover die nadere inlichtingen zijn opgenomen in de nota van inlichtingen aanmeldingsfase en in het proces-verbaal van aanwijzing aanmeldingsfase, voor elke gegadigde bindend.

4.13 Eigen verklaring en bewijsmiddelen 4.13 Eigen verklaring en bewijsmiddelen

4.13.1 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan:

a. dat de ondernemer bij zijn verzoek tot deelneming een door hem ingevulde eigen verklaring moet indienen,

b. welke gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring moeten worden verstrekt, en

c. de termijn waarbinnen de bewijsmiddelen als bedoeld in artikel 4.13.5 uiterlijk door de aanbesteder moeten zijn ontvangen, te rekenen vanaf de verzenddatum van het verzoek tot indienen van de bewijsmiddelen.

4.13.1 De aanbesteder geeft in de aankondiging of in de voor de aanmelding relevante stukken aan:

a. dat de ondernemer bij zijn verzoek tot deelneming een door hem ingevulde eigen verklaring moet indienen,

b. welke gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring moeten worden verstrekt, en

4.13.2 De aanbesteder verlangt niet dat een ondernemer bij zijn verzoek tot deelneming gegevens en inlichtingen op andere wijze verstrekt, indien deze gegevens en inlichtingen in de eigen verklaring gevraagd kunnen worden.

4.13.3 De aanbesteder kan een ondernemer uitsluitend verzoeken bewijsmiddelen bij de door hem ingediende eigen verklaring te voegen indien het de bewijsmiddelen betreft die genoemd zijn in artikel 4.7.1 onderdeel a.1, onderdeel b.1 en onderdeel c.1.

4.13.4 Met een eigen verklaring geeft de ondernemer aan:

a. of de uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn,

b. of hij voldoet aan de in de aankondiging of de voor de aanmelding relevante stukken gestelde geschiktheidseisen,

4.13.4 Met een eigen verklaring geeft de ondernemer aan:

a. of de uitsluitingsgronden op hem van toepassing zijn,

b. of hij voldoet aan de in de aankondiging of de voor de aanmelding relevante stukken gestelde geschiktheidseisen,

c. of hij voldoet of zal voldoen aan de technische specificaties en uitvoeringsvoorwaarden die milieu en dierenwelzijn betreffen of die gebaseerd zijn op sociale overwegingen, en

d. op welke wijze hij voldoet aan de selectiecriteria.

c. of hij voldoet of zal voldoen aan de technische specificaties en uitvoeringsvoorwaarden die milieu en dierenwelzijn betreffen of die gebaseerd zijn op sociale overwegingen, en

d. op welke wijze hij voldoet aan de selectiecriteria.

4.13.5 De aanbesteder kan de juistheid nagaan van een of meer gegevens of inlichtingen in de eigen verklaring van de gegadigden die hij wil uitnodigen tot deelneming aan de dialoog. De aanbesteder kan de desbetreffende gegadigden verzoeken om onderbouwing van de inhoud van hun eigen verklaring en geeft daarbij aan welke bewijsmiddelen moeten worden overgelegd.

4.13.6 De aanbesteder kan verlangen dat de ondernemers de uit hoofde van de artikelen 4.5 tot en met 4.10 overgelegde verklaringen en bescheiden aanvullen of nader toelichten.

4.13.7 In het geval van een gebrek in de eigen verklaring of de bewijsmiddelen stelt de aanbesteder de betreffende ondernemer in de gelegenheid om het gebrek te herstellen binnen een termijn van 2 werkdagen, te rekenen vanaf de dag van verzending van een verzoek daartoe. De aanbesteder verzendt dit bericht per fax of elektronisch bericht. Indien de aanbesteder het gevraagde niet binnen de daartoe gestelde termijn heeft ontvangen of indien het gebrek niet door het antwoord is hersteld, komt de ondernemer niet in aanmerking voor een uitnodiging tot inschrijving.

4.14 Uitnodiging tot deelneming aan de dialoog 4.14 Uitnodiging tot deelneming aan de dialoog

4.14.1 Tenzij de aanbesteder besluit geen van de gegadigden een uitnodiging tot deelneming aan de dialoog te zenden of tenzij de aanbesteder in de aankondiging heeft vermeld dat hij alle niet-uitgesloten, geschikte gegadigden tot deelneming aan de dialoog zal uitnodigen, handelt hij als volgt:

4.14.2 De aanbesteder nodigt geen ondernemers uit die niet om deelneming hebben 4.14.2 De aanbesteder nodigt geen ondernemers uit die niet om deelneming hebben

verzocht, en evenmin gegadigden waarop een uitsluitingsgrond van toepassing is of die niet aan de geschiktheidseisen voldoen.

4.14.3 De aanbesteder deelt de uitsluiting of afwijzing van gegadigden schriftelijk mee inclusief de redenen die er toe hebben geleid dat zij niet zijn uitgenodigd. De aanbesteder doet deze mededeling zo spoedig mogelijk en in ieder geval niet later dan het moment waarop hij de uitnodiging tot inschrijving verzendt.

4.14.4 Indien een uitgesloten of afgewezen gegadigde bezwaar heeft tegen de uitsluiting of afwijzing maakt hij dit bij de aanbesteder gemotiveerd schriftelijk kenbaar binnen 7 dagen na de verzenddatum van de mededeling van uitsluiting of afwijzing.

4.14.5 De aanbesteder die een mededeling als bedoeld in artikel 4.14.3 doet, verstrekt daarbij geen gegevens voor zover dat:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

4.14.5 De aanbesteder die een mededeling als bedoeld in artikel 4.14.3 doet, verstrekt daarbij geen gegevens voor zover dat:

a. met xxxx wettelijk voorschrift in strijd zou zijn,

b. met het openbaar belang in strijd zou zijn,

c. de rechtmatige commerciële belangen van ondernemers zou kunnen schaden, of

d. afbreuk aan de eerlijke mededinging tussen ondernemers zou kunnen doen.

4.14.6 In de uitnodiging tot deelneming aan de dialoog neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. een verwijzing naar de aankondiging;

b. de datum en het adres van de eerste raadpleging;

c. de te gebruiken taal of talen;

d. een eventuele opgave van de bewijsmiddelen die na een verzoek van de aanbesteder moeten worden ingediend ter staving van de door de gegadigden verstrekte eigen verklaring;

e. het relatieve gewicht van de gunningscriteria van de opdracht of, in voorkomend geval, de afnemende volgorde van belangrijkheid van de criteria, indien deze niet in de aankondiging of het het beschrijvend document is vermeld.

4.14.6 In de uitnodiging tot deelneming aan de dialoog neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. een verwijzing naar de aankondiging;

b. de datum en het adres van de eerste raadpleging;

c. de te gebruiken taal of talen;

d. een eventuele opgave van de bewijsmiddelen die na een verzoek van de aanbesteder moeten worden ingediend ter staving van de door de gegadigden verstrekte eigen verklaring;

4.14.7 De aanbesteder nodigt de niet-uitgesloten en niet-afgewezen gegadigden gelijktijdig en schriftelijk uit tot inschrijving.

4.14.8 De uitnodiging tot deelneming aan de dialoog bevat ten minste:

a. een exemplaar van het beschrijvend document en alle overige voor de dialoog relevante stukken, zonder dat daarvoor kosten in rekening worden gebracht,

b. de vermelding van de kosteloze toegang tot het beschrijvend document en alle overige voor de dialoog relevante stukken, indien deze rechtstreeks langs elektronische weg toegankelijk zijn, of

4.14.8 De uitnodiging tot deelneming aan de dialoog bevat ten minste:

a. een exemplaar van het beschrijvend document en alle overige voor de dialoog relevante stukken, zonder dat daarvoor kosten in rekening worden gebracht,

b. de vermelding van de kosteloze toegang tot het beschrijvend document en alle overige voor de dialoog relevante stukken, indien deze rechtstreeks langs elektronische weg toegankelijk zijn, of

c. het adres van de instantie waar het beschrijvend document en alle overige voor de dialoog relevante stukken kunnen worden aangevraagd en de uiterste datum voor deze aanvraag. Deze instantie zendt de documentatie zo spoedig mogelijk, in ieder geval binnen 6 dagen na ontvangst van de aanvraag, kosteloos aan de ondernemer toe.

Indien de aanbesteder aanvullende exemplaren van het beschrijvend document en alle overige voor de inschrijving relevante stukken ter beschikking stelt, is hij gerechtigd om de ondernemer die daarom verzoekt de kosten in rekening te brengen.

4.15 Nadere inlichtingen ten behoeve van de dialoog 4.15 Nadere inlichtingen ten behoeve van de dialoog

4.15.1 Nadere inlichtingen over het beschrijvend document en de overige voor de dialoog relevante stukken worden door de aanbesteder aan alle deelnemers aan de dialoog verstrekt.

4.15.2 De aanbesteder maakt een nota op van de nadere inlichtingen die dienen tot verduidelijking, aanvulling of wijziging van het beschrijvend document en de overige voor de dialoog relevante stukken. In deze nota neemt de aanbesteder eveneens de vragen op die schriftelijk of tijdens een inlichtingenbijeenkomst mondeling zijn gesteld. Deze nota wordt aangeduid als ‘nota van inlichtingen dialoogfase’.

4.15.3 Van een gehouden aanwijzing ter plaatse wordt door of namens de aanbesteder een proces-verbaal van aanwijzing dialoogfase opgemaakt.

4.15.4 Alle nadere inlichtingen zijn, voor zover die nadere inlichtingen zijn opgenomen in de nota van inlichtingen dialoogfase en in het proces-verbaal van aanwijzing dialoogfase voor elke deelnemer aan de dialoog bindend.

4.16 Dialoog 4.16 Dialoog

4.16.1 De aanbesteder opent met de niet-uitgesloten en niet-afgewezen gegadigden een dialoog met het doel te bepalen welke middelen geschikt zijn om zo goed mogelijk aan de behoefte van de aanbesteder te voldoen.

4.16.2 Tijdens de dialoog kan de aanbesteder met de deelnemers aan de dialoog alle aspecten van de opdracht bespreken.

4.16.3 Tijdens de dialoog waarborgt de aanbesteder de gelijke behandeling van alle deelnemers aan de dialoog en verstrekt hij geen informatie die een of meer deelnemers aan de dialoog kan bevoordelen boven andere.

4.16.4 De aanbesteder maakt van de dialoog met iedere deelnemer een afzonderlijk proces- verbaal op dat door beide partijen wordt ondertekend. De aanbesteder verstrekt de desbetreffende deelnemer aan de dialoog een afschrift van het proces-verbaal.

4.16.5 De aanbesteder deelt de voorgestelde oplossingen of andere door een deelnemer aan de dialoog verstrekte vertrouwelijke inlichtingen niet aan de andere deelnemers mee zonder de instemming van de desbetreffende deelnemer.

4.16.6 De aanbesteder zet de dialoog voort totdat hij, zo nodig na vergelijking, kan aangeven welke oplossing of oplossingen aan zijn behoeften kunnen voldoen.

4.16.7 Indien de aanbesteder heeft bepaald dat de dialoog in fasen verloopt, draagt hij er zorg voor dat na afsluiting van de dialoog het aantal oplossingen zodanig is dat daadwerkelijke mededinging kan worden gegarandeerd, voor zover er een voldoende aantal geschikte oplossingen of gegadigden is.

4.17 Uitnodiging tot inschrijving 4.17 Uitnodiging tot inschrijving

4.17.1 Nadat de aanbesteder de dialoog heeft beëindigd en de deelnemers daarvan op de hoogte heeft gesteld, verzoekt hij de resterende deelnemers gelijktijdig schriftelijk om hun definitieve inschrijving in te dienen op basis van de tijdens de dialoog voorgelegde en gespecificeerde oplossingen. Indien de aanbesteder een deelnemer verzoekt om in te schrijven op een of meer oplossingen die niet of niet geheel van hem afkomstig zijn, laat hij de uitnodiging vergezeld gaan van de specificaties van deze oplossing of oplossingen.

4.17.2 In de uitnodiging tot inschrijving neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. de uiterste datum en tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen;

b. het adres waar de inschrijvingen moeten worden ingediend;

c. de taal of talen waarin de inschrijvingen dienen te worden gesteld.

4.17.2 In de uitnodiging tot inschrijving neemt de aanbesteder ten minste de volgende informatie op:

a. de uiterste datum en tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen;

b. het adres waar de inschrijvingen moeten worden ingediend;

c. de taal of talen waarin de inschrijvingen dienen te worden gesteld.

4.17.3 De aanbesteder kan voor opdrachten voor diensten, voor opdrachten voor werken en voor opdrachten voor leveringen die bijkomende diensten of installatiewerkzaamheden inhouden, van rechtspersonen verlangen dat deze in hun inschrijving de namen en de beroepskwalificaties vermelden van de personen die met de uitvoering van de opdracht worden belast.

4.17.4 De uitnodiging tot inschrijving gaat vergezeld van het proces-verbaal of de processen- 4.17.4 De uitnodiging tot inschrijving gaat vergezeld van het proces-verbaal of de processen-

verbaal van de dialoog met de desbetreffende gegadigde en alle overige voor de inschrijving relevante stukken.

4.17.5 Indien de aanbesteder gebruik maakt van een elektronisch systeem door middel waarvan de inschrijvingen ingediend moeten worden, kan hij de termijn voor de ontvangst van de inschrijvingen verlengen wanneer zich een storing van het elektronische systeem voordoet waardoor het indienen van de inschrijving kort voor het verstrijken van de uiterste termijn niet mogelijk is, mits hij nog geen kennis heeft genomen van de inhoud van enige inschrijving. Alle tot inschrijving uitgenodigde gegadigden worden door de aanbesteder in kennis gesteld van de verlenging en krijgen de gelegenheid om hun inschrijving binnen de verlenging alsnog in te dienen, te wijzigen of aan te vullen.

4.18 Inschrijving 4.18 Inschrijving

4.18.1 De inschrijving geschiedt schriftelijk. De inschrijver voorziet er in dat de inschrijving alle vereiste en noodzakelijke elementen voor de uitvoering van het project bevat.

4.18.2 Elke inschrijving dient te zijn voorzien van een inschrijvingsbiljet dat is ondertekend door de inschrijver en dat ten minste de volgende gegevens bevat:

a. een korte aanduiding van de opdracht;

b. bij een natuurlijk persoon, de naam, voornaam en het volledige adres van de inschrijver;

c. bij een rechtspersoon, de statutaire naam, het volledige vestigingsadres en, indien beschikbaar, het KVK nummer;

e. de inschrijvingssom in cijfers en in letters, in euro, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. de omzetbelasting in cijfers en letters, in euro;

g. de naam, voorletters en functie van de ondertekenaar;

h. de plaats en datum van ondertekening.

Door ondertekening verklaart de inschrijver dat de inschrijving wordt gedaan overeenkomstig de bepalingen van het Aanbestedingsreglement Werken 2012 met inachtneming van de bepalingen en de gegevens zoals deze zijn omschreven in de aankondiging, het beschrijvend document en alle overige voor de inschrijving relevante stukken.

4.18.2 Elke inschrijving dient te zijn voorzien van een inschrijvingsbiljet dat is ondertekend door de inschrijver en dat ten minste de volgende gegevens bevat:

a. een korte aanduiding van de opdracht;

b. bij een natuurlijk persoon, de naam, voornaam en het volledige adres van de inschrijver;

c. bij een rechtspersoon, de statutaire naam, het volledige vestigingsadres en, indien beschikbaar, het KVK nummer;

e. de inschrijvingssom in cijfers en in letters, in euro, de omzetbelasting daarin niet begrepen;

f. de omzetbelasting in cijfers en letters, in euro;

g. de naam, voorletters en functie van de ondertekenaar;

h. de plaats en datum van ondertekening.

Door ondertekening verklaart de inschrijver dat de inschrijving wordt gedaan overeenkomstig de bepalingen van het Aanbestedingsreglement Werken 2012 met inachtneming van de bepalingen en de gegevens zoals deze zijn omschreven in de aankondiging, het beschrijvend document en alle overige voor de inschrijving relevante stukken.

4.18.3 De inschrijver vermeldt op het inschrijvingsbiljet op welke opdracht de inschrijving betrekking heeft, alsmede, in geval van verdeling van de opdracht in percelen, op welk perceel of op welke combinatie van percelen.

4.18.4 Indien de opdracht in percelen is verdeeld en de aanbesteder in de aankondiging heeft vermeld dat een inschrijver op meerdere percelen in kan schrijven, moet voor elke inschrijving een afzonderlijk inschrijvingsbiljet met de daarbij behorende bescheiden worden ingediend.

4.18.5 De inschrijver dient zijn inschrijving in op het in de aankondiging vermelde inschrijvingsadres. De aanbesteder bewaart de inschrijvingen op een plaats die slechts voor bevoegden toegankelijk is.

4.18.6 Een inschrijving is slechts geldig indien het inschrijvingsbiljet en alle gegevens die nodig zijn voor de beoordeling van de inschrijving uiterlijk op het tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen zijn ingediend.

4.18.7 Een inschrijver kan tot het tijdstip voor de ontvangst van de inschrijvingen door middel van een duidelijke, ondertekende verklaring, waarmee op dezelfde wijze dient te worden gehandeld als met de inschrijving, zijn inschrijving intrekken. De aanbesteder is niet verplicht de ingetrokken inschrijving te retourneren.

4.19 Gezamenlijke inschrijving 4.19 Gezamenlijke inschrijving

4.19.1 De aanbesteder verlangt voor de indiening van een inschrijving of een verzoek tot deelneming van een samenwerkingsverband van ondernemers niet dat het een bepaalde rechtsvorm heeft. De aanbesteder kan van het samenwerkingsverband waaraan de opdracht wordt verleend, eisen dat het een bepaalde rechtsvorm aanneemt, mits dit voor de goede uitvoering van de opdracht nodig is.

4.19.2 Tenzij de aanbesteder in de aankondiging anders bepaalt, zijn twee of meer ondernemers die gezamenlijk inschrijven hoofdelijk aansprakelijk voor de nakoming van alle uit de overeenkomst voortvloeiende verplichtingen.

4.20 Inlichtingen over eventuele onderaanneming 4.20 Inlichtingen over eventuele onderaanneming

4.20.1 In de aankondiging of in de voor de aanmelding of voor de inschrijving relevante stukken kan de aanbesteder een inschrijver verzoeken om in zijn inschrijving aan te geven welk gedeelte van de opdracht hij voornemens is aan derden in

Document Metadata

Table of Contents

Aanbestedingsreglement Werken 2012

Document Metadata