Contract
Sectorconvenant 2021 - 2022 afgesloten tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van sector Stoffering & Houtbewerking, vertegenwoordigd in paritair comité 126, sector van de Houtnijverheid, vertegenwoordigd in de paritaire subcomités 125.01 van de Bosontginning, 125.02 van de Zagerijen en 125.03 van de Houthandel
Tussen de VLAAMSE REGERING,
hierbij vertegenwoordigd door:
- Xxxxxxx Xxxxx Xxxxxxx, De Vlaamse minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale economie en Landbouw,
- De heer Xxx Xxxxx, De Vlaamse minister van Onderwijs, Sport, Dierenwelzijn en Vlaamse Rand,
hierna de “Vlaamse Regering” genoemd,
en de SOCIALE PARTNERS VAN SECTOR Stoffering & Houtbewerking, sector van de Houtnijverheid, van de Bosontginning, van de Zagerijen en van de Houthandel,
met als vertegenwoordigers voor de werkgevers:
- De xxxx Xxxxx Xx Xxxxxx, adjunct directeur-generaal Fedustria vzw;
- De xxxx Xxxxxxxx Xx Xxxxxxxx, algemeen secretaris Belgische Houtconfederatie vzw;
- De heer Xxxx-Xxxxxx Xxxxxxxx, gedelegeerd bestuurder Houtunie vzw;
met als vertegenwoordigers voor de werknemers:
- De xxxx Xxxxxx Xxxxxxx, federaal secretaris ACV bouw - industrie & energie;
- De xxxx Xxxxxx Xx Xxxxxxxx, federaal secretaris ABVV - AC;
- De xxxx Xxxxx Xxxxxxxx, nationaal sectoraal verantwoordelijke ACLVB;
hierna “de sector” genoemd,
WORDT OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT:
Verbintenissen van de Vlaamse Regering
Artikel 1. De Vlaamse Regering verbindt er zich toe in het kader van voorliggende overeenkomst tijdens de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2022 een maximale toelage van 392.000,00 EUR uit te betalen aan WOODWIZE, Hof ter Vleest dreef 3 te 0000 Xxxxxxx (ondernemingsnummer 0438.431.981 - bankrekeningnummer XX00 0000 0000 0000) ter financiering van 4 VTE sectorconsulenten.
Artikel 2. De Vlaamse Regering stimuleert en ondersteunt de uitvoering van voorliggende overeenkomst door het organiseren van:
1. ad hoc-overleg met de sociale partners, op vraag van de sectoren;
2. Klankbordvergaderingen, waarbij knelpunten worden besproken en desgevallend beleidsaanbevelingen kunnen worden geformuleerd, op vraag van de sectoren;
3. netwerkbijeenkomsten met de sectorconsulenten, die fungeren als doorgeefluik van informatie en die in het teken staan van onder meer ervaringsuitwisseling, opbouw van expertise en sectoroverschrijdende samenwerking.
Verbintenissen van de sector
Artikel 3. De sector verbindt zich ertoe om conform artikel 4 van het decreet van 29 maart 2019 betreffende het kwaliteits- en registratiemodel van dienstverleners in het beleidsdomein werk en sociale economie een kwaliteitsregistratie op organisatieniveau aan te tonen. De wettelijke verplichtingen op het vlak van de kwaliteitsregistratie dient uiterlijk op 31 maart 2021 vervuld te zijn.
Artikel 4. De sector van de Stoffering & Houtbewerking, de sector van de Houtnijverheid, van de Bosontginning, van de Zagerijen en van de Houthandel verbindt zich ertoe om, op basis van het door de VESOC-partners goedgekeurde, inhoudelijke kader voor de sectorconvenants 2021-2022, een sectorale omgevingsanalyse en visie te ontwikkelen en vanuit deze visie prioriteiten te bepalen en er doelgerichte acties aan te koppelen. De sectorspecifieke maatregelen geformuleerd in dit convenant zijn verbintenissen, die betrekking hebben op het ondersteunen en uitvoeren van:
- de afstemming tussen onderwijs en de arbeidsmarkt;
- een competentiebeleid, waaronder leven lang leren;
- het beleid van evenredige arbeidsdeelname en diversiteit, vermeld in het decreet van 8 mei 2002 houdende evenredige participatie op de arbeidsmarkt.
Artikel 5. De sector verbindt er zich toe de werkingssubsidie uitsluitend aan te wenden ter uitvoering van deze sectorspecifieke maatregelen. Hiertoe worden effectief 4 VTE sectorconsulenten ingezet. Zij zijn tewerkgesteld in een paritair beheerde organisatie en werken onder paritair toezicht. Ze zijn belast met het geheel van coördinerende, rapporterende en ondersteunende taken ter uitvoering van het sectorconvenant.
De loon- en werkingskosten van deze sectorconsulenten komen in aanmerking als subsidiabele kosten, voor zover zij betrekking hebben op de uitvoering van deze sectorspecifieke maatregelen en voor zover ze uitgevoerd worden binnen de looptijd van het sectorconvenant. Bij ziekte of
ongeval van de sectorconsulent komt de periode van arbeidsongeschiktheid, die door het gewaarborgd loon wordt vergoed, in aanmerking voor de subsidie. De subsidie wordt in mindering gebracht wanneer de werkgever de afwezige sectorconsulent niet vervangt na afloop van de periode, die is gedekt door het gewaarborgde loon. Periodes van tijdskrediet, loopbaanonderbreking of moederschapsverlof komen niet in aanmerking voor financiering, tenzij wordt aangetoond dat de functie van de sectorconsulent(e) tijdelijk tijdens zijn of haar afwezigheid door een vervang(st)er afdoende wordt uitgeoefend.
De maximale werkingssubsidie wordt toegekend voor de inzet van 4 VTE op jaarbasis. Indien de sectorconsulent tijdens zijn of haar afwezigheid niet afdoende vervangen wordt voor het continueren van de inspanningen in het kader van het sectorconvenant, vermindert de maximale werkingssubsidie. De werkingssubsidie wordt dan berekend per consulent per dag van de looptijd. Dit bedrag wordt vermenigvuldigd met het aantal dagen waarop geen/te weinig consulenten tewerkgesteld waren en in mindering gebracht.
De sector zal de naam van de sectorconsulenten aan het departement Werk en Sociale Economie bezorgen en wijzigingen melden.
Artikel 6. Ter verantwoording en ter evaluatie van deze overeenkomst bezorgt de sector ten laatste op 31 januari 2022 een voortgangsrapport en ten laatste op 31 januari 2023 een eindrapport aan het departement Werk en Sociale Economie. Het voortgangs- en eindrapport omvatten:
- de rapportering over de verschillende initiatieven ter realisering van het actieplan;
- de toetsing van de realisaties aan de resultaatsverbintenissen en de doelstellingen vermeld in het sectorconvenant;
- de verantwoording van de aanwending van de ontvangen subsidiebedragen (enkel voor het eindrapport).
Het departement Werk en Sociale Economie bezorgt de richtlijnen inzake de rapportering tijdig aan de sector.
Omgevingsanalyse
1. Sector in cijfers en trends
DE HOUTSECTOREN
De houtsectoren zijn vrij heterogeen en groeperen bosontginning (PSC125.01), zagerijen (PSC125.02), houthandel en -import (PSC125.03), fabrikanten van meubelen, zitmeubelen, houten plaatmateriaal, houten constructie-elementen (spanten, parket…), houten verpakkingen (kratten en paletten…), kaders en lijsten, borstels en penselen…, kortom alle afgewerkte en half afgewerkte producten in hout (PC126).
De bedrijfskolom hout omvat de hele waardeketen vanaf de winning van de grondstof hout, over de verwerking tot halffabricaten en afgewerkte producten, tot de distributie van deze eindproducten.
We onderscheiden de volgende stadia:
1e houtverwerking
PC125: 545 bedrijven met 3.564 werknemers in België, waarvan ong. 1940 werknemers (+/- 55%) in Vlaanderen (cijfers 2018)
De bosontginning (PSC125.01)
De ontginning van hout gebeurt als ruwe grondstof (ongezaagde stammen, klein rondhout). Bosuitbating is nodig bij het beheer van een bosbestand. Dit kadert in de exploitatie van het bos en gebeurt volgens welbepaalde, milieuvriendelijke normen die worden vastgelegd op basis van de staat van de populatie en de doelstellingen van het beheer.
De rol van de bosexploitant bestaat in het schatten van de loten hout op stam die te koop worden aangeboden door openbare en private eigenaars, het aankopen ervan, het kappen van bomen en het bewerken ervan (vellen, onttakken, afkorten en sorteren), het uitslepen (met paard of tractor), het verdelen van het stamhout en rondhout op basis van de kwalitatieve behoeften van de verwerkers en zorgen voor het vervoer en de commercialisering. De opeenvolging en het verloop van diverse operaties binnen de bosuitbating zijn afhankelijk van talrijke parameters, waaronder de klimatologische factoren, de algemene en bijzondere voorwaarden vastgelegd in het lastenboek en het vegetatiestadium van elk van de boomsoorten. Vanwege deze beperkende factoren is een flexibele en gestructureerde organisatie vereist of met andere woorden: professionalisering van deze ondernemingen.
Met het oog op de diversiteit en de veelheid van de producten, zoekt de bosontginner voor homogene loten de meest gunstige markt ten aanzien van de verbruikers/kopers, waaronder zagerijen, bedrijven voor schilfineer, afrolhout, platenindustrie, papierindustrie, palenindustrie...
In België telt de sector 165 bedrijven, met in totaal een 430-tal loontrekkenden en ongeveer 1.800 zelfstandige werkers. 80% van deze subsector bevindt zich in het Waalse landsgedeelte. Geen enkele van de Vlaamse bedrijven stelt meer dan 10 werknemers tewerk.
Zagen, snijden, schillen, drogen en drenken (PC125.02)
In deze vrij complexe subsector moet een onderscheid worden gemaakt tussen zagerijen van loofhout (eik, beuk, esdoorn, es, populier... voor in totaal > 780.000m³), zagerijen van naaldhout (hoofdzakelijk vuren, grenen, douglas voor in totaal > 2.000.000m³), zagerijen van tropisch hout,
snij- en schilfineerbedrijven en ondernemingen die zich toeleggen op het drogen, bewaren en drenken van hout.
Hun gemeenschappelijke doelstelling is het beste uit de grondstof (rondhout) te halen en dit zoveel mogelijk toegevoegde waarde te geven door de gebruikers (aannemers, meubelfabrikanten, paletbouwers, groothandelaars, enz…) half afgewerkte producten aan te bieden, die beantwoorden aan hun kwalitatieve en kwantitatieve criteria. Voor kwaliteitsproducten wordt het hout volgens de regels van de kunst geklasseerd, gedroogd, geschaafd en verpakt.
De sector telt in België 131 ondernemingen (vooral KMO's) met een 1200-tal arbeiders. De voorbije jaren werden aanzienlijke investeringen gedaan in nieuwe (ver)zaaginstallaties en in de bouw van droogovens, om de kwaliteit en de productiviteit te verhogen.
De sector van de 1e houtverwerking produceert geen afval. De ondernemingen waarderen het schaalhout immers op als chips voor de fabricage van papierpulp, voor de fabrieken van vezel-
/spaanplaten of voor het maken van pellets; de schors wordt gebruikt als compost of dient als brandstof voor de interne droogovens.
Deze subsector is ongeveer evenredig verdeeld over Vlaanderen en Wallonië.
De sector van de houthandel en houtimport (PC125.03)
Deze omvat de activiteiten die betrekking hebben op de groothandel of kleinhandel in hout, plaatmaterialen op basis van hout en afgewerkte producten, die deels of volledig in hout zijn, zoals parketten, betimmeringen, binnen- en buitenschrijnwerk. De houthandelaar garandeert een minimum stock van 250m³ en 2.000m² oppervlakte. Dit vraagt ruimte en daarom vindt u zijn zaak dikwijls even buiten de bebouwde kom.
Alle 249 bedrijven in België zijn KMO's met werkgelegenheid voor net geen 2000 arbeiders. Ongeveer 65% van de houthandelaars zijn in Vlaanderen gevestigd. De houthandelaars bieden verschillende diensten aan voor particulieren en professionelen. De houthandelaars spelen een belangrijke rol in het houtverwerkingsproces. Ze staan zelf in voor het verbruiksklaar maken van een deel van het hout: verduurzaming (52% van bedrijven), natuurlijke of kunstmatige droging (20%), schaven of profileren van gezaagd hout (67%), verzagen van plaatmateriaal en ze staan ook in voor de levering.
De groep houtinvoerhandel zijn houtinvoerders, die instaan voor de wereldwijde aankoop en de invoer van ruw of half-afgewerkt hout. Deze bedrijven zijn veelal de toeleverancier van bedrijven die actief zijn in de hout- en meubelsector. Een aantal van deze invoerders doen zelf ook aan houtverwerking. Deze ondernemingen zijn zeer actief op internationale markten en moeten zich schikken naar strikte Europese regels, die de invoer van illegaal gekapt hout aan banden wil leggen. Ze zijn bijgevolg onderhevig aan strenge douane controles.
2e houtverwerking
PC126: 1.875 bedrijven met 13.739 arbeiders in België, waarvan ongeveer 80% van de tewerkstelling zich in Vlaanderen bevindt (cijfers 4e kwartaal 2019)
De meubelindustrie
Het aandeel van de meubelindustrie in de omzet van de hout- en meubelsector vertegenwoordigt momenteel 40% tegenover 50% in 2010. Dat wijst erop dat hun concurrentiepositie sterk onder druk staat door de sterke internationale concurrentie (cfr. producenten uit landen met lagere loonlasten en stijging van goedkope meubelimport uit China en Oost-Europa). Het productgamma is zeer uiteenlopend, 760 meubelbedrijven (in 2010 waren er nog 1.000 producenten) staan in voor de productie van eetkamers, slaapkamers, keukens, kantoor- en winkelmeubilair, salons, zetels stoelen, matrassen en bedbodems. De totale tewerkstelling bedraagt om en bij de 10.000
werknemers, waarvan het merendeel aan de slag is in Oost- en West-Vlaamse bedrijven. Daarnaast zijn er ook in de provincie Limburg en het noorden van de provincie Antwerpen een aantal succesvolle meubelfabrikanten te vinden.
Ecologie en milieu hebben de voorbije jaren hun stempel gedrukt op de actuele bedrijfsvoering in de meubelbedrijven. Maatschappelijk verantwoord ondernemen, duurzaamheid en circulaire economie zijn geen onbekende begrippen in de meubelsector. Vanaf januari 2021 zal er in België een terugnameplicht gelden voor matrassen, wat voor sommige bedrijven bijkomend een serieuze impact betekent voor hun bedrijfsvoering.
De Vlaamse meubelindustrie kenmerkt zich door een ver doorgedreven technologie: industrie 4.0 en digitalisering is de vierde stap in de industriële evolutie van de sector. Hoogtechnologische productieprocessen hebben destijds repetitief werk doen verdwijnen en massaproductie mogelijk gemaakt. Omwille van loon-, energie- en milieukosten is die massaproductie intussen grotendeels verdwenen in de richting van de lageloonlanden. Na automatisering volgt de ‘interconnectiviteit’ tussen mens en machines en tussen machines onderling. Voor vele meubelbedrijven is dit nog een ‘ver van mijn bed’ gebeuren, maar de interesse is groeiend en de eerste experimenten vinden hun ingang. Typerend voor de Vlaamse meubelsector is het ‘vakwerk’ en de noodzaak tot het produceren van geïndividualiseerde producten. De flexibiliteit en de kunde van de vakman is van een heel andere orde dan de sterk geautomatiseerde productieprocessen. Xxxxxxxxxxxxxxx zoeken het juiste evenwicht tussen dat vakmanschap en automatisatie. Maar de weg van de digitalisering is reeds ingeslagen en zal verder worden bewandeld.
Die weg vereist het nodige menselijk kapitaal. Op vandaag blijft het vinden en binden van geschikte medewerkers één van de grootste uitdagingen voor de meubelbedrijven. Meubelmaker, interieurbouwer, meubeltechnicus en meubelstoffeerder zijn typische knelpuntberoepen in de sector. Daarnaast zijn ook stiksters, technisch leidinggevend personeel en bedieners van CNC- machines knelpuntberoepen in de sector. In de toekomst zal de nood aan gespecialiseerd personeel toenemen. De meubelindustrie heeft het moeilijk, daardoor vermindert ook de tewerkstelling in de sector, in 2017-2018 zijn er in de sector meer jobs verloren gegaan (5,9%) dan er zijn bijgekomen (4,0%).
Export is en blijft een belangrijke hefboom voor de groei van de Vlaamse meubelindustrie. Vandaag is 57% van de geproduceerde meubels bestemd voor export naar het buitenland. Onze buurlanden zijn daarin belangrijke handelspartners. In 2019 is de omzet van de meubelbedrijven erop achteruitgegaan. Om het tij te doen keren wordt volop ingezet op de ontwikkeling van nieuwe afzetmarkten.
De houtindustrie
Het betreft hier de productie van houten plaatmateriaal (30%), houten constructie-elementen (18%), houten verpakkingen (8%) en diverse producten van hout (4%).
De laatste groep is zeer veelzijdig, het is de productie van grote of kleine houten voorwerpen zoals speeltoestellen, kaders en lijsten, borstels en penselen, muziekinstrumenten, doodskisten… Het gaat veelal om gespecialiseerde nicheproducten, die onderhevig zijn aan strenge regels voor zeer specifieke toepassingen. Zo gelden er hoge kwaliteits- en veiligheidsvoorwaarden voor speeltoestellen, park- en straatmeubilair voor openbare plaatsen. Met een verdubbeling van de omzetcijfers in vergelijking met 2010 zit de productgroep houten verpakkingen in de lift. Xxxxxx verpakkingen zijn milieuvriendelijker dan verpakkingen uit andere materialen, omdat ze CO2 opslaan in het hout en omdat productie en verwerking minder energie vergen.
De productgroep houten constructie-elementen is sterk gelieerd aan de bouwsector. Het betreft de industriële productie van deuren, ramen, parket, spanten, dakspanten, houtverduurzaming, houtskeletbouw en houtbouw. Het bouwen met hout zit de afgelopen jaren in de lift, waardoor de export in dit segment is verminderd als gevolg van de stijgende binnenlandse vraag. Het aandeel van de houtbouw in nieuwbouw is sterk gegroeid en vertegenwoordigt momenteel 11% van de
totale bouwmarkt. Naast houtskeletbouw worden nieuwe houttechnieken ontwikkeld, die van hout het meest klimaat- en milieuvriendelijk bouwmateriaal maken.
De productgroep houten plaatmateriaal is de grootste groep in de houtindustrie en omvat bedrijven die spaanplaten, MDF, OSB, multiplex en fineer produceren. In het verlengde daarvan zijn er producenten gespecialiseerd in plaatveredeling, zoals gefineerde of gelamineerde platen, fineerparket, laminaatvloeren… Hun aandeel in de sector is gegroeid van 21,5% in 2010 naar 30% in 2019. Voor deze bedrijven is het erg belangrijk dat zij kunnen blijven opereren in een markt met Europese spelregels, want nationale of lokale regels kunnen het gelijke speelveld bedreigen waardoor er oneerlijke concurrentie ontstaat.
De houtindustrie is een hoogtechnologische sector en om succesvol te zijn en te blijven zijn investeringen in zowel machines als menselijk kapitaal erg belangrijk. Ook de houtindustrie kampt met de krapte op de arbeidsmarkt en de mismatch tussen vraag en aanbod met een groot aantal knelpuntvacatures als gevolg. Daarom richten tal van sectorale initiatieven zich op jongeren of kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt om hen de juiste attitude en/of basisvaardigheden aan te leren om in de houtindustrie aan de slag te kunnen gaan. In de houtsector was in 2017-2018 de jobcreatie (5,4%) hoger dan de jobdestructie (4,2%). Dit is het aantal houtjobs dat verdwijnt als gevolg van bedrijfssluitingen, niet-vervangingen, herstructureringen of faillissementen.
Impact coronacrisis op de hout- en meubelsector
In maart 2020 brak de coronacrisis uit, die nog steeds een zware impact heeft op de hout- en meubelsectoren. De lockdown, die half maart werd ingevoerd, deelde een dreun uit aan het ondernemingsvertrouwen. Voor de productie van meubelen en zitmeubelen zakte dat vertrouwen tot min 60% en tekende pas in juni zich een licht herstel af. Ook de meubelhandel heeft zware schade opgelopen tijdens de lockdown, maar gelukkig tekende zich daar het eerste herstel op in mei en heeft dat zich in juni doorgezet. In de houtverwerkende nijverheid volgde op de zeer negatieve cijfers van april en mei een begin van herstel in juni.
In de zomermaanden is de activiteit in de gezamenlijke hout- en meubelindustrie fors verbeterd en het vertrouwen herstelde zich bijna tot het niveau precorona. Toch rijst de vraag of dit wijst op een tijdelijke verbetering dan wel een duurzame? In de zomer is er zeker een inhaalvraag geweest, die vooral voortkwam omdat sommige klanten voordien gedurende weken of maanden niet konden beleverd worden. Over de vooruitzichten zijn vele bedrijven eerder pessimistisch, vooral die producenten, die zich op de bouwmarkt oriënteren.
Door de coronacrisis is de vraag plots en volkomen onverwacht teruggevallen en tegenover een lagere productiviteit staan hogere directe kosten. De aankoop van mondmaskers, handgels, aanpassing van de bewegwijzering. Invoering van éénrichtingsverkeer, plaatsen van plexiglas, aanpassingen van de eetruimten en sanitair… brengt extra (onvoorziene) kosten met zich mee. Daarnaast zijn er bedrijven die ICT-investeringen hebben gedaan om thuiswerk mogelijk te maken, bijkomende uurlonen moeten betalen wegens stilstanden van productielijnen om deze te kunnen ontsmetten. Niet elk bedrijf heeft productieverlies geleden, omdat in bepaalde gevallen lopende orders nog konden afgewerkt worden. Toch gaf in juli 1 op 4 bedrijven te kennen dat de teruglopende vraag een belangrijke impact heeft gehad op de productie.
Impact op investeringen en innovatie
De helft van de bedrijven geeft aan dat de coronacrisis geen effect zal hebben op de geplande investeringen voor 2020. Daar tegenover staat echter dat de andere helft van de bedrijven in de sector aangeeft minder te zullen investeren dan voorzien. 41% van hen geeft aan investeringen uit te stellen tot 2021 of nog later. 22% van hen zal in 2020 een investeringsstop doormaken en de overige bedrijven stellen dat ze de omvang van hun geplande investeringen fors zullen doen dalen.
Het doorvoeren van investeringen is nochtans erg belangrijk om concurrentieel te blijven op de internationale markt.
Zes op de tien bedrijven geeft aan dat ze blijven inzetten op onderzoek en ontwikkeling (O&O) en innovatie. Echter 4 op de 10 bedrijven uit de sector geven aan dat wel te doen en een aantal daarvan zien zich genoodzaakt daar zeer fors te moeten snijden. Deze bedrijven stellen zich als prioriteit om de crisis te overleven met zo weinig mogelijk kleerscheuren. Toch blijft innovatie de sleutel tot succes in onze productiebedrijven. Het laat toe om duurdere productiekosten te vertalen in producten met een hogere toegevoegde waarde, zodat de productie ervan nog rendabel in Vlaanderen kan behouden blijven.
Impact op opleidingen (aanbod en afname)
Alle geplande, externe opleidingen zijn tijdens de lockdown opgeschort, verdaagd of geannuleerd. Zodra het opnieuw mogelijk was opleidingen in open aanbod te organiseren, is dit ook gebeurd. Zij het met wisselend succes. Langs de ene kant werden de groepen bewust (veel) kleiner gehouden en was er wel interesse in een aantal (verplichte) opleidingen (o.a. mentorschap), langs de andere kant bleek de opleidingsbereidheid kleiner dan verwacht (minder interesse). De redenen hiervoor zijn divers, maar onder meer door de inhaalbeweging die in de productie nodig was, was er minder tijd voor opleidingen.
Omdat onze doelgroep in de eerste plaats de arbeiders uit de hout- en meubelsectoren betreft en deze geen rechtstreekse toegang hebben tot een computer (m.u.v. machinebediening), is er tot op heden weinig ingezet op online opleidingsmateriaal. In samenwerking met VDAB werd reeds begin 2020 gestart met het ontwikkelen van een aantal (technische) online opleidingen, specifiek voor de hout- en meubelsector. Door de coronacrisis staan we nu reeds verder met deze ontwikkelingen, maar er is nog een hele weg te gaan, alvorens we een uitgebreide online opleidingscataloog kunnen aanbieden. Daarom wordt er ook toenadering gezocht met collega’s sectoren voor het aanbieden van online opleidingen mbt de zogenaamde softskills.
Stand van zaken na de zomervakantie
Na de zomer geven één op de vijf meubelbedrijven aan dat ze zwaar geïmpacteerd werden door de coronacrisis. Gelukkig kent het merendeel verbetering (voor de helft gaat het om een lichte verbetering, voor de andere helft om een substantiële verbetering). Vooral bedrijven die houten verpakkingen produceren, blijven op een dieptepunt zitten en noteren nauwelijks verbetering.
In het algemeen gaat het niveau van de bestelling in stijgende lijn als gevolg van een stijging van de exportbestellingen, maar ook door een stijging van de binnenlandse vraag (cf. hernemen bouwactiviteiten en projectmarkt). De bestellingen komen voornamelijk vanuit onze directe buurlanden en in mindere mate vanuit de Verenigde Staten.
Het orderboek na de zomer is in een aantal bedrijven beter gevuld dan dat het was na de zomervakantie van 2019. Voor de grote meerderheid is dit het gevolg van de inhaalbeweging na de lockdown. Maar naast die inhaalbeweging stellen sommige ondernemingen vast dat er zich een structurele verbetering aftekent. 75% van de bedrijven ondervindt geen toeleveringsproblemen meer. Sommige bedrijven worden nog wel geconfronteerd met een gebrek aan grondstoffen of beperkte toelevering vanuit EU- en niet-EU-landen.
De coronamaatregelen lijken meer en meer impact te hebben op de productiviteit. In één op de tien bedrijven leveren die maatregelen een negatieve impact op van 15% op de productiviteit. Daarnaast komen er signalen van corona-moeheid.
Op het dieptepunt van de crisis waren gemiddeld 62% van de medewerkers tijdelijk werkloos. Tussen april 2020 en augustus 2020 is de tijdelijke werkloosheid in de meubelsector gedaald van 52% naar 5,5%. In de houtverwerking werd een daling van 25% naar 2,5% genoteerd. De grote meerderheid van de bedrijven geven aan dat tijdelijke werkloosheid nog een belangrijk instrument
zal blijven. 40% van de bedrijven gaat er vandaag vanuit dat ze in de toekomst werknemers zullen moeten ontslaan.
Vrijwel alle bedrijven treffen maatregelen wanneer een werknemer corona-symptomen vertoont op de werkvloer. De regels (cf. huisarts contacteren, test afleggen, quarantaine respecteren) worden toegepast, maar soms heerst daarover nog veel onduidelijkheid.
2. Sterkte-zwakte analyse
• Sterktes
• relatief weinig verloop in de sector
• aantal vacatures stijgt: +200% over 5 jaar, +15% 2019 tgo 2018 (2020: -25% ontvangen vacatures tot einde augustus (tgo zelfde periode in 2019), maar augustus 2020 wel op hetzelfde peil als augustus 2019)
• groot gebruik van VOP-premie
• hoge participatie gebruik van BEV / VOV
• hoger dan gemiddeld gebruik van de IBO maatregel
• aantal erkende werkplekken is hoger dan de vraag
• relatief hoog aantal (leerlingen)stages in de sector
• veel scholen met een houtopleiding
• grote flexibiliteit in onze (kleine) KMO-bedrijven
• Zwaktes
• krimpsector (-5,7% over 5 jaar), voornamelijk omwille van automatisering en niet- vervanging van uitstroom en omwille toenemende buitenlandse concurrentie
• hoge nood aan geschoolde werknemers, die moeilijk te vinden zijn en omwille van veel concurrentie voor technische profielen op de arbeidsmarkt
• minder aanwervingen uit de kansengroepen dan gemiddeld
• minder VDAB-stages dan gemiddeld (concurrentie bouwsector)
• Kansen
• vraag naar geschoolde werknemers is hoger dan gemiddeld (maar veel concurrentie voor technische profielen op de arbeidsmarkt)
• er is ruimte voor meer stages voor werkzoekenden én leerlingen (Xxxxx Xxxxx)
• digitalisering en automatisering (opleidingen, ondersteuning…)
• meer werknemers, die een opleiding (moeten) volgen
• (relatief) weinig verloop geeft mogelijkheden om LLL te valoriseren en/of te certificeren
• meer kansengroepen en vrouwen toeleiden (inclusief ondernemen, MVO, non- discriminatie)
• klimaatbewustzijn: circulaire economie, lokaal hout, houtbouw …
• Bedreigingen
• meer uitstroom dan instroom (krimpsector)
• vergrijzing (34% > 50jr) en een hoge vervangingsgraad (12%)
• 19% openstaande vacatures
• bedrijven moeilijk bereikbaar (kleine kmo’s)
• veel scholen met studierichting hout, met soms (te) weinig leerlingen maakt dat de investeringen in het houtonderwijs versnipperd zijn
• te weinig (maatschappelijke) interesse voor Xxxxx Xxxxx vanuit scholen, ouders en leerlingen
3. Sectorale uitdagingen
• Korte termijn (max. 1 jaar)
Zie ook sector in cijfers en trends.
Korte termijn: voor onze bedrijven geldt nu in de eerste plaats “het hoofd boven water houden”.
• Lange termijn
Zie ook sector in cijfers en trends.
Lange termijn: verdere digitalisering, circulaire economie (zie ook EU Green Deal), knelpuntberoepen wegwerken (oa via inclusief ondernemen en non-discriminatie), …
De uitdagingen op lange termijn worden zo snel als mogelijk aangepakt. Maar de coronacrisis heeft een grote impact op de beschikbare tijd en middelen. Het is nl. dikwijls “alle hens aan dek” om de korte termijn problemen owv corona snel en degelijk aan te pakken (annulering opleidingen en bedrijfsbezoeken; aanpassing van projecten; informatie naar bedrijven, werknemers, lesgevers, opleidingsplaatsen; uitwerken online alternatieven waar mogelijk; enz.…).
Intersectorale toets | De sectoren ondersteunen de oproep om meer intersectoraal samen te werken rond concrete acties in (wisselende) partnerschappen. Door geleerde lessen te delen en gezamenlijke acties op te zetten, kan voor elke sector meerwaarde worden gecreëerd. Hieronder wordt een overzicht gegeven van verschillende themata waar wij intersectorale samenwerking reeds opgezet hebben of zouden willen realiseren. ▪ STEM-makers & ondersteuning van de intersectorale STEM- adviseur ▪ Intersectoraal partnerschap onderwijs (ism Constructiv) ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen: in samenwerking moderne leermiddelen ontwikkelen (e-learning, webinars, blended learning, virtuel/augmented reality…) en/of ontwikkelde tools gebruiken ▪ Instroom en opwaardering technische studierichtingen en Duaal Leren (i.f.v. instroom) ▪ Het opzetten van instroom- en communicatie-acties, die een objectieve en geïnformeerde studie- en beroepskeuze ondersteunen. Hierbij kan aandacht uitgaan naar de meerwaarde van STEM-competenties en -opleidingen ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief), met onder meer digitale opleidingen rond generieke competenties. Bekijken of reeds ontwikkelende digitale opleidingen en modules inzake generieke competenties en soft-skills ter beschikking kunnen gesteld worden van andere sectoren én eventueel aanvullende digitale opleidingen samen ontwikkelen |
Relancetoets | ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief) ▪ Pilootproject sectorale werkbaarheidsmonitor i.s.m. StIA/SERV (luikje bevraging m.b.t. impact COVID-19) Via het addendum non-discriminatie en inclusie: ▪ Duurzaam ondernemen (MVO). ▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE |
Partnerschappen op het snijvlak leren, werken en innoveren als middel om de complexe en maatschappelijke uitdagingen aan te gaan | ▪ Nascholings- en vormingsaanbod voor leerkrachten, o.a. via samenwerking Regionale Technologische Centra en toeleveranciers aan de houtsectoren (machines, software, afwerkingsproducten…) ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen (samenwerking met VDAB, Dobbit TV - PMG Group en/of Uitgeverij Plantyn wordt onderzocht) ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief). Hiervoor kunnen bedrijven beroep doen op het VLAIO instrumentarium (KMO opleidingen en evt. KMO groeisubsidie). Inhoudelijk werken we hiervoor o.a. samen met het sectorale onderzoekscentrum Xxxx.xx. ▪ Industrie 4.0 en anders organiseren I.k.v. Industrie 4.0 wordt bekeken – samen met Alimento, Cobot en eventueel Co-Valent – of er mogelijkheden zijn om middelen via VLAIO te verkrijgen om hier een (opleidings)project rond op te zetten. |
(mogelijke topics: attitudes, begeleiden en motiveren, communiceren naar collega’s, digitale vaardigheden, klantgerichtheid…)
▪ Industrie 4.0 en anders organiseren
▪ Kwaliteitsbewaking van de vacatures: voorkomen van onnodige drempels voor kansengroepen en stimuleren van competentiegericht aanwerven bij ondernemingen
▪ Opleidingsaanbod werkbaar werk & (intersectorale) infosessies
Via het addendum non-discriminatie en inclusie:
▪ Ondersteunen intersectoraal adviseur non-discriminatie
▪ Intersectorale handleiding non-discriminatie en sensibiliseren rond cultuursensitiviteit en anti-discriminatie. Informeren van bedrijven, aanreiken van tools om discriminatie en micro- agressies te herkennen en te voorkomen
▪ Taalbeleid op de werkvloer: het delen en samen ontwikkelen van tools en coaching mogelijkheden inzake taal op de werkvloer
▪ Duurzaam ondernemen (MVO): samen initiatieven opzetten inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen en corporate social responsibility, geleerde lessen delen, enz.…
▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE
Competentie- en loopbaangericht werken | ▪ Nascholings- en vormingsaanbod voor leerkrachten, o.a. via samenwerking Regionale Technologische Centra ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief) ▪ Opleidingsaanbod werkbaar werk & (intersectorale) infosessies Via het addendum non-discriminatie en inclusie: ▪ Duurzaam ondernemen (MVO) ▪ Verder stimuleren van een strategisch competentie- en talentbeleid ▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE |
Ook via deelname aan (specifieke) infosessies, inspiratiemomenten en netwerkevents die vóór en dóór het VLAIO Netwerk georganiseerd worden en door onze bedrijven hierop uit te nodigen.
Er zal ook samengewerkt worden met Workitects om de veranderende arbeidsorganisatie i.k.v. Industrie 4.0 aan te pakken.
▪ Pilootproject sectorale werkbaarheidsmonitor ism StIA (in 2021) (idem LOGOS)
Via het addendum non-discriminatie en inclusie:
▪ Intersectorale handleiding non-discriminatie, o.a. met
promotiefilmpjes, teasers… (= innovatief)
▪ Duurzaam ondernemen (MVO) (pilootproject opleiding ism Trendhuis)
▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE
Visie – prioriteiten
Visie m.b.t. instroom
De economische groei zette zich (tot begin 2020) verder door in de hout- en meubelsectoren. Op zich is dat goed nieuws. Maar tegelijk is er een schaduwzijde: het vinden van personeel wordt voor werkgevers steeds moeilijker. In 2019 ontvingen wij (volgens Arvastat) 1832 vacatures uit de houtsectoren, voornamelijk voor laag- en middengeschoold personeel met enige ervaring. 848 van deze vacatures situeerden zich in (zuid) West-Vlaanderen. Tegenover 2018 is dit een stijging van
+/- 15% van het aantal aangeboden vacatures. Deze vacatures uit de houtsectoren raken relatief moeilijk ingevuld. Zo zijn ongeveer alle houtberoepen gecatalogeerd als knelpuntberoepen, voornamelijk omwille van kwalitatieve redenen, soms ook kwantitatief. En dit ondanks de vele leerlingen die kiezen voor houtonderwijs.
Dit betekent dat er nog steeds werk aan de winkel is met betrekking tot de kwaliteit van de instroom! Wij hopen dat we samen met de onderwijspartners een nieuwe impuls kunnen geven aan houtonderwijs. De hervorming van het secundair onderwijs is hiervoor een goed startpunt.
Ook met het Duaal Xxxxx willen we stappen blijven zetten in de goede richting. Na de ondersteuning vanuit ESF, waar we veel hebben kunnen leren en uitwerken, kunnen we hier via het addendum Duaal Leren aan dit sectorconvenant nog meer op inzetten: om voldoende leerwerkplekken te hebben, maar ook om de kwaliteit van de leerwerkplekken en de begeleiding door de mentor(en) in de onderneming te verhogen. Dankzij dit Xxxxx Xxxxx worden leerlingen beter voorbereid op de bedrijfsrealiteit. Uit de eerste resultaten zien we dat zowel bedrijven, scholen, leerkrachten en leerlingen deze overtuiging delen.
We zetten niet alleen in op een betere kwaliteit van het houtonderwijs en houtopleidingen. Het aantal leerlingen, dat kiest voor een technische opleiding in een (harde) STEM-richting, blijft ondanks alle inspanningen afnemen. Via intersectorale samenwerking en verderzetting en uitbreiding van een aantal initiatieven, die we gestart zijn in het kader van het STEM-addendum (2019) en STEM-convenant (2020), willen we een de studie- en beroepskeuze beïnvloeden. We willen de houtsectoren ‘in de markt zetten’ met een positief imago. Onze sector is niet oubollig, is niet ambachtelijk. Onze bedrijven zijn (hyper) modern en toekomstgericht. We hebben de ‘fabrieken van de toekomst’. Dit positief beeld van de houtsectoren willen we bij het brede publiek krijgen. Want, wie wil er nu niet in een innovatief bedrijf (gaan) werken? Collega’s sectoren nemen gelijkaardige initiatieven. We willen dit gezamenlijk naar het (basis)onderwijs verspreiden.
De beroepskwalificaties dienen als basis voor leerplannen en opleidingsinhouden. Via de beroepskwalificaties willen we de verschillende opleidingsvormen beter op elkaar afstemmen. Niet alleen onderwijstrajecten, maar ook opleidingen via VDAB (werkzoekenden, IBO… ), bedrijfsinterne en externe sectorale opleidingen. Via het ESF-project WPL4BK trachten we hier een systematiek in te brengen en ook bedrijfsopleidingen en IBO te certificeren met een beroepskwalificatie of deelkwalificatie.
Ook het hoger houtonderwijs kan bijdragen om de huidige en toekomstige noden aan technisch hoger geschoolden binnen de houtsectoren op te vangen. We verwijzen hiervoor graag naar de inspanningsverbintenis, die we opnemen in het addendum Duaal Leren aan dit sectorconvenant.
Werkzoekenden toeleiden naar onze bedrijven is één van onze kernopdrachten. Hiervoor werken we nauw samen met VDAB. Zowel m.b.t. de opleidingsinhouden, de ‘sectorale’ IBO als de doorstroom vanuit deze opleidingen naar de houtsectoren.
Visie m.b.t. doorstroom: competentiebeleid & leven lang leren
Vandaag is onze maakindustrie in hout en meubel gericht op kwalitatief maatwerk. De afwerkingsgraad in Vlaanderen is hoog, er is een traditie van vakmanschap. De flexibiliteit van de vakman moet blijven. Maar toch… De 4e industriële revolutie heeft ook zijn intrede gemaakt in de hout- en meubelbedrijven. Geautomatiseerde productieapparatuur is toegankelijker geworden. Het connecteren van verschillende machines, die verschillende productiestappen opnemen en dit zelf, geautomatiseerd, uitvoeren begint ingeburgerd te geraken. Het is soms een moeilijk evenwicht tussen automatisering, flexibiliteit en vakmanschap, dat door de automatisering niet wegvalt, maar, wel anders ingevuld wordt. Mass customisation and one-piece production flows in een lean productieomgeving, augmented reality op de werkvloer, samenwerking met cobots, digital twins en virtual product development worden realiteit. Maar hoe snel de technologie ook evolueert, dit kan niet waar gemaakt worden zonder de mens. Human centred production is hierin key: zelfsturende teams, persoonlijke groei, kennis-, talent- en competentiemanagement is afhankelijk van menselijke interactie.
Wij willen vanuit de houtsectoren, via WOODWIZE, inspelen op die voortdurende en alsmaar sneller gaande technologische veranderingen. Het sectorale aanbod aan arbeidsmarktgerichte en performante opleidingen dient up-to-date gehouden te worden, zal uitgebreid en aangepast worden. Op deze manier kunnen we er mee toe bijdragen dat de ondernemingen voldoende competent personeel hebben en/of vinden om competitief te blijven én dat werknemers kunnen doorgroeien of nieuwe, vereiste competenties verwerven, en dat ze hun kansen op de arbeidsmarkt intact houden. Bedrijven hebben hier ook alle belang bij. Een werkgever moet er voor zorgen dat er binnen de onderneming steeds de juiste competenties aanwezig zijn. Dit betekent niet alleen zorgen dat de juiste mensen instromen (het onthaal van nieuwe werknemers is hier een belangrijk element), maar ook dat de huidige werknemers de mogelijkheden krijgen om - op basis van nieuw ontwikkelde competenties via opleiding - door te stromen naar andere, dikwijls ‘abstractere’ functies, zoals die gevraagd worden in dit Industrie 4.0 tijdperk.
De houtsectoren willen verder blijven inzetten op strategisch competentie- en talentmanagement, met aandacht voor werkbare loopbanen. WOODWIZE heeft de opdracht om de ondernemingen in de houtsectoren te begeleiden naar een performant en strategisch competentie- en talentbeleid.
Visie m.b.t. retentie, werkbaar werk en uitstroom
Werken aan "werkbaar werk" is een belangrijk aandachtspunt voor de hout- en meubelsectoren. We hebben daarom ook verschillende acties opgezet rond werkbaar werk. Eén van de speerpunten in het sectorale werkbaarheidsbeleid is de dienstverlening rond een sectoraal veiligheids- en welzijnsbeleid. Dit werd een 5-tal jaren geleden opgestart binnen de sector. Deze werking begint enige bekendheid te genieten en zijn vruchten af te werpen. Dit willen we verder blijven uitbouwen.
Het scheppen van een positief leerklimaat bij de werkgevers maakt eveneens deel van uit van werkbaar werk. En daarvoor willen we ook het loopbaandenken en levenslang en levensbreed leren aanmoedigen, zowel via de werkgevers als naar de werknemers.
Uitstroom kan helaas niet worden vermeden. Werkgevers worden gestimuleerd om ook oudere werknemers voldoende (opleidings-) kansen te geven. Oudere werknemers kunnen bv. worden aangezet om nieuwkomers in te werken of ondersteuning te bieden bij het opnemen van nieuwe taken. Niet alleen een technische kennisoverdracht is belangrijk, maar een goede coaching op het vlak van cultuur en softskills wordt alsmaar belangrijker voor de jongere generaties.
Visie m.b.t. evenredige arbeidsdeelname en diversiteit
Wij proberen om ook medewerkers van allochtone herkomst, arbeidsgehandicapten, korter geschoolden en vrouwen te betrekken in al onze acties. Uit de sectorfoto blijkt dat bepaalde kansengroepen in de hout- en meubelsectoren ondervertegenwoordigd zijn. Om ook in de toekomst voldoende instroom (en doorstroom) te kunnen realiseren, zetten we vanuit de houtsectoren extra in om werkgevers te overtuigen om deze groep potentiële arbeidskrachten aan te spreken. Sensibilisering is daarin een zeer belangrijk element. Maar het is ook een werk van lange adem.
WOODWIZE werkt actief mee aan projecten om inclusief ondernemen in onze hout- en meubelbedrijven te bevorderen. En we doen dit niet alleen. Zo is er nauwe samenwerking met experten van de VDAB, maar ook met De Werkplekarchitecten en met collega’s sectoren en andere arbeidsmarktactoren. Het intersectorale ESF-project WATCH for Talent (oproep Focus op talent) krijgt een vervolg met een nieuw ESF-project TALANCE, in het kader van de oproep Inclusieve Ondernemingen. Naast samenwerking met collega’s sectoren, betrekken we hierin een aantal (commerciële) partners om onze bedrijven te ondersteunen om een Inclusieve Onderneming te worden. Via dit project willen we ook zelf sectorale expertise opbouwen, waarmee we in de (nabije) toekomst onze bedrijven nog beter kunnen ondersteunen rond deze problematiek.
De acties en activiteiten, die we opzetten in het kader van inclusief ondernemen en non- discriminatie, zijn (apart) opgenomen in het addendum aan dit sectorconvenant non-discriminatie en inclusie.
Visie m.b.t. KMO-situatie
Aangezien de houtsectoren voor meer dan 90% bestaan uit ondernemingen met minder dan 50 werknemers (65% van de werknemers), zijn onze sectorale acties er op gericht zoveel mogelijk het HR-werk met betrekking tot hoger vermelde themata uit handen te nemen van de onderneming en zoveel mogelijk begeleiding te bieden via persoonlijke contacten. Tijdens deze bezoeken (jaarlijks +/- 500), die gebeuren naar aanleiding van een specifieke vraag (bvb erkenning Duaal Leren, een openstaande vacature, een opleidingsvraag, enz…) wordt de volledige dienstverlening uitgelegd en het bedrijf begeleid en ondersteund voor specifieke vragen (bvb aanvraag steunmaatregelen zoals mentorkorting, VOV, …). Elk bedrijf heeft op deze manier zijn eigen aanspreekpunt binnen WOODWIZE, waar mee (veelal) een vertrouwensband opgebouwd wordt. Hierdoor zijn de telefonische of online contacten in deze tijden (bijna) even succesvol als de fysieke bedrijfsbezoeken.
Dat maakt de werking van WOODWIZE zeer arbeidsintensief.
Visie m.b.t. intersectorale samenwerking
De hout- en meubelsectoren maken deel uit van een groter (Vlaams) economisch geheel. We vormen geen eiland op onszelf. De houtsectoren overleven en groeien dankzij samenwerking met andere sectoren, waarbij we hier vooral de bouw-, transport- en logistieke sector willen vermelden.
Als hout- en meubelsector zijn we dikwijls voorloper in het kader van samenwerking met direct en indirect betrokken sectoren en stakeholders (bvb onderwijspartners). Een goede samenwerking kan pas slagen als hierover duidelijke afspraken zijn gemaakt met behoud van de sectorale eigenheid van elke partner. Intersectorale samenwerking en synergie versterken die acties.
Overzicht prioriteiten en acties
Vanuit de geschetste sectorale visie en vanuit de sectorspecifieke uitdagingen waar de sector op korte en langere termijn voor staat, willen we vanuit de houtsectoren werk maken van de volgende prioriteiten:
1. Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt | Prioriteit 1: Instroom op de arbeidsmarkt optimaliseren Met acties rond: ▪ (Intersectoraal) partnerschap onderwijs (ism Constructiv) ▪ Afstemmen onderwijs – arbeidsmarkt (hervorming SO) ▪ Aanbod leerwerkplekken en stageplaatsen + instroom vanuit houtonderwijs stimuleren ▪ Aanbod graduaatsopleiding (o.a. 7 TSO productie- & planningstechnieken upgraden naar werkvoorbereider hout) Extra: ▪ Lerend Netwerk Duaal (ESF 480) voor scholen (samen met Volta, Educam, Inom/Agoria, Constructiv, WOODWIZE, EDUplus) ▪ Addendum aan het sectorconvenant i.k.v. Duaal Leren |
Prioriteit 2: Studie- en beroepskeuze (met specifieke aandacht voor STEM) Met acties rond: ▪ STEM-makers (vervolg STEM addendum i.s.m. Constructiv, Volta) + ondersteuning intersectorale STEM-adviseur (DWSE?) ▪ Studiekeuze - instroom houtonderwijs ▪ Beroepskeuze - doorstroom houtsector ▪ Prowood 2021 | |
Prioriteit 3: Versterken van competenties van leerkrachten en leerlingen Met acties rond: ▪ Nascholings- en vormingsaanbod voor leerkrachten, o.a. via samenwerking Regionale Technologische Centra. ▪ Veiligheid en welzijn op de leer(werk)plek ▪ Inzetten op de sollicitatieskills van leerlingen (jobdates) ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen (soft- skills Testyourselfie ism TRAVI, technische e-learning producten i.s.m. VDAB) | |
2. Levenslang leren en werkbaar werk | Prioriteit 4: Kwaliteitsvolle opleidingen (ook via werkplekleren) en op deze manier inzetten op een leercultuur Met acties rond: ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief), afstemmen op de beroepskwalificaties en Competent 2.0 & samenwerking VDAB, o.m. om de instroom vanuit de houtopleidingen te verhogen ▪ Werkplekleren in de houtsector stimuleren, promoten, organiseren en certificeren (via ESF 472) ▪ Industrie 4.0 en anders organiseren |
Prioriteit 5: Matching tussen vraag en aanbod sneller en efficiënter laten verlopen Met acties rond: |
▪ Kwalitatieve deelvacaturedatabank ▪ Kwaliteitsbewaking vacatures: drempels voor kansengroepen wegwerken (is ook een actie ikv non-discriminatie en inclusie), wordt intersectoraal opgenomen (cfr. ESF WATCH-for-TALENT 2017-2019) ▪ Kansengroepen helpen om de weg naar onze sector te vinden | |
Prioriteit 6: Werkbaar werk Met acties rond: ▪ Pilootproject sectorale werkbaarheidsmonitor ism StIA-SERV in 2021 (idem LOGOS) en acties gekoppeld aan resultaten sectorale werkbaarheidsmonitor in 2022 ▪ Opleidingsaanbod werkbaar werk + infosessies (deels intersectoraal) ▪ Veiligheid en welzijn stimuleren op de werkplek | |
3. Non-discriminatie en inclusie | Voor 2021 – 2022 sluit de sector een addendum af voor sensibiliserende, informerende en ondersteunende acties. |
1. Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt
Visie
Het onderwijslandschap zit in een belangrijke transitie. De hervorming secundair onderwijs wordt uitgerold, het aanbod aan duale opleidingen wordt steeds groter, we bereiken nog steeds te weinig leerlingen voor (finaliteits) STEM-richtingen, hoewel technologie een steeds grotere plaats inneemt in het dagelijks leven, enz.… Al deze veranderingen hebben op korte, op middellange en op lange termijn een grote impact op de doorstroom naar de arbeidsmarkt.
Vanuit de houtsectoren weten we welk engagement van ons wordt verwacht. Wij zijn er van overtuigd dat deze veranderingen voor ons ook nieuwe opportuniteiten bieden, bv. via de graduaatsopleidingen. Om maximaal die kansen te benutten, wordt verder ingezet op netwerking, informatie, communicatie en goede afspraken met alle (opleidings)partners (pedagogische begeleiders koepels/netten, directies, leerkrachten, AHOVOKS, DWSE, VDAB…). Vanuit de houtsectoren kunnen we dat niet alleen. We blijven dan ook inzetten op intersectorale samenwerking om tot betere resultaten te komen.
Een transparant onderwijs- en opleidingslandschap moet afgestemd zijn op de arbeidsmarkt, waarbij een Leven Lang Leren centraal kan staan. Dat maakt maximale mobiliteit mogelijk, vanaf de leerling/cursist tot werkzoekende en werknemer. De beroepskwalificaties van de Vlaamse kwalificatiestructuur vormen hierin de rode draad.
Werkplekleren en Duaal Leren maakt een steeds belangrijker deel uit van het onderwijslandschap. De eerste resultaten worden zichtbaar. We zien dat de afstand tot de arbeidsmarkt kleiner is voor jongeren, die via het Duaal Leren opgeleid worden. Helaas blijft het aantal leerlingen dat start in een duale opleiding laag. Wij willen daarom blijven (extra) investeren in dit Xxxxx Xxxxx. Hiervoor verwijzen we naar het addendum aan dit sectorconvenant m.b.t. Duaal Leren.
Covid-19 zorgt (momenteel) voor een stagnatie in het aantal vacatures. We hopen dat dit tijdelijk is en dat het aantal vacatures opnieuw zal stijgen. We zitten immers met een sterke vergrijzing in de houtsectoren en daaraan gekoppeld een hoge vervangingsgraad.
Daartegenover staat dat we jaar na jaar een daling zien van het aantal leerlingen dat instroomt in het houtonderwijs. Vanuit de houtsectoren willen we dan ook (blijven) werken aan een beter imago van de beroepen in onze houtsectoren. We willen de mooie beroepen in onze houtsectoren beter kenbaar maken en promoten en zo een positieve studie- en beroepskeuze van leerlingen stimuleren. De promotie van STEM is hiervoor een belangrijke piste. Ondanks de media-aandacht, blijven de resultaten hier van voor het houtonderwijs onder de verwachtingen. Daarom willen we samen met collega’s sectoren blijven werken aan de promotie van de “harde” technische beroepen en finaliteitsrichtingen als STEM richting. STEM in de MAAKINDUSTRIE kan zo een nieuwe leidraad vormen voor extra promotie-acties.
Een kwalitatieve opleiding aanbieden in een snel evoluerende sector (technisch en technologisch) kan enkel als de leerkracht ‘mee’ is. We zullen dan ook verder investeren in de professionalisering van de leerkrachten. Xxxx geïnformeerde en goed opgeleide leerkrachten en docenten brengen op hun beurt hun kennis en ervaringen over op de leerlingen en cursisten. Zo worden zij optimaal voorbereid op een vlotte doorstroming naar de arbeidsmarkt.
Bij de start van deze nieuwe generatie sectorconvenants plaatsen wij vanuit de houtsectoren, naast de technische en technologische skills, het veilig werken in een gezonde omgeving centraal.
Veilig en gezond werken begint op de schoolbanken. Onderwijs heeft hierover al heel wat expertise. Vanuit onze organisatie en in samenwerking met (federale) overheidsdiensten willen we de opleidings- en onderwijsparters extra ondersteunen.
Resultaatsverbintenissen: 1. 2021: In het kader van onze tweede prioriteit ‘Studie- en beroepskeuze’ willen we (extra) inzetten met onze beursdeelname aan de technologische vakbeurs Prowood. Prowood is hèt event om leerlingen uit het studiegebied hout kennis te laten maken met de nieuwste technologieën en producten en om hen in contact te brengen met de arbeidsmarkt. Vanuit de houtsectoren engageren we ons om tijdens de technologische vakbeurs Prowood 2021 de klassikale bezoeken voor leerlingen te organiseren, waaraan 50% van alle finaliteitsleerlingen (6e en 7e jaar) in het studiegebied hout deelnemen (3-jaarlijkse beurs, dus enkel in 2021). 2. 2021 en 2022: In het kader van onze derde prioriteit ‘Versterken van competenties van leerkrachten en leerlingen’ zullen we jaarlijks 4 navormingen organiseren voor leerkrachten, instructeurs, docenten, waarbij we (jaarlijks en in totaal) 60 deelnemers bereiken (omwille van Corona kunnen we max. 15 deelnemers per sessie toelaten, wat onder de huidige omstandigheden al veel is). Zodra de situatie zioch normaliseert kunnen we deze indicator herbekijken. Betrokken partners |
De acties beschreven in het thema ‘aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt’ worden uitgevoerd door WOODWIZE. De sectorale sociale partners worden (maandelijks) geïnformeerd via het Bestuursorgaan (voorheen Raad van Bestuur). Zij evalueren en bewaken de acties en sturen bij waar nodig.
Intersectorale acties gebeuren in partnerschap met andere paritaire opleidingsorganisaties:
• Intersectoraal partnerschap onderwijs i.s.m. de bouwsector, meer specifiek met Constructiv
• STEM-makers i.s.m Volta, Constructiv. Hier zal ook aansluiting gzocht worden met
andere ‘maak’sectoren
Acties op vraag of aansluitend bij bestaande activiteiten
• Afstemmen onderwijs-arbeidsmarkt (AHOVOKS)
• Jobdates (Auxilios)
• Techiekacademies (Vives)
• Ontwikkelen van 21e eeuwse leermiddelen: e-learning modules ism VDAB, softskills / testyourselfie ism TRAVI (voorheen VFU)
• Samenwerking met de Regionale technologische centra via hun overlegplatformen
Prioriteiten en acties
Prioriteit 1: Instroom op de arbeidsmarkt optimaliseren | |
Actie: Intersectoraal partnerschap onderwijs (i.s.m. Constructiv) | Omschrijving: Het intersectoraal partnerschap wordt opgenomen i.s.m. met de bouwsector en heeft betrekking op de secundaire scholen met minstens één van de studiegebieden hout, bouw, en koeling en warmte en de BuSO scholen, die de kwalificatiefase voor de opleidingsvormen 3 en 4, gericht op de hout- en bouwsector, aanbieden. De samenwerking tussen onderwijs en de betrokken sectoren wordt opgevolgd door een begeleidingscommissie op Vlaams niveau. De houtsectoren participeren actief in dit samenwerkingsverband. Samen worden intersectorale en specifieke acties uitgewerkt rond verschillende thema’s, zoals de kwaliteit van de opleidingen en de stages (ondersteunen, waarborgen), de transitie vanuit onderwijs naar de sectoren faciliteren, de onderwijshervorming, bevorderen van intersectorale mobiliteit en overdraagbaarheid en de uitrol van het Duaal Leren. |
Timing: Semestriële begeleidingscommissies in 2021 en 2022 | |
Betrokken partners: Constructiv, WOODWIZE, de Vlaamse sociale partners van de bouwsector, de sociale partners van de houtsectoren en de onderwijsverstrekkers (koepels/net) | |
Inspanningsverbintenissen: Begeleidingscommissie 2 x per jaar. | |
Actie: Afstemmen onderwijs – arbeidsmarkt. | Omschrijving: De modernisering van het secundair onderwijs wordt uitgerold. De houtsectoren engageren zich om AHOVOKS te (blijven) ondersteunen bij het ontwikkelen en het actualiseren van nieuwe of bestaande (sectorgerelateerde) beroepskwalificaties en het ontwikkelen van standaardtrajecten en opleidingsprofielen. WOODWIZE zal het beleid ondersteunen om een optimale afstemming van het studieaanbod op de arbeidsmarkt te realiseren. De houtsectoren vervullen hierin een adviserende rol (antennefunctie). |
Timing: 2021-2022 | |
Betrokken partners: Houtsectoren, AHOVOKS, betrokken onderwijspartners (incl. BuSO, volwassenenonderwijs…), VDAB, DWSE, WOODWIZE | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Ontwikkelen en updaten van beroepskwalificaties, waar nodig ▪ Programmatie van nieuwe duale trajecten (6) |
▪ Ontwikkelen van de nodige standaardtrajecten daarvoor (onder voorbehoud van goedkeuring door de Vlaamse regering en indien nog geen curriculumdossiers zijn opgemaakt) ▪ Ontwikkelen van opleidingsprofielen BuSO (op vraag) ▪ Ontwikkelen en updaten van opleidingsprofielen voor volwassenenonderwijs (op vraag). | |
Actie: Aanbod leerwerkplekken en stageplaatsen vanuit houtsectoren stimuleren | Omschrijving: Zoals uit de sectorfoto blijkt, heeft het onderwijs nood aan veel leerwerkplekken en stageplaatsen. De houtsectoren engageren zich om de leerwerkplekken en stageplaatsen in de sector te inventariseren en kenbaar te maken bij leerlingen en onderwijsverstrekkers. Hiervoor is een leerwerkplek- en stagedatabank uitgewerkt, met info voor leerlingen en onderwijsinstellingen (erkende werkplekken, erkende mentoren, activiteiten realiseerbaar op de werkplek…). De website zal verder aangevuld, aangepast en gepromoot worden. Daarnaast zullen de leerwerkplekken en stageplaatsen tijdens schoolbezoeken en via het Hout Vasthouden Mag! Magazine kenbaar gemaakt worden (gratis aangeboden aan ca. 9000 leerlingen). |
Timing: 2021-2022 | |
Betrokken partners: WOODWIZE, bedrijven, houtsectoren, onderwijsverstrekkers. | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ (gratis) verspreiding (via de scholen) van het Hout Vasthouden Mag! magazine ▪ leerwerkplek- en stagedatabank kenbaar maken bij onderwijs en ondernemingen ▪ Actualiseren van leerwerkplekken en stages. | |
Actie: Xxxxxx graduaatsopleiding | Omschrijving: Graduaatsopleidingen zijn relatief nieuw in het onderwijslandschap. Dit onderwijsniveau biedt nieuwe opportuniteiten voor de houtsectoren. De houtsectoren zullen onderzoeken of, en zo ja, welke opleidingen relevant zijn voor onze (sub)sectoren. Waar nuttig, zal de opstart van nieuwe sector-gerelateerde opleidingen ondersteund, gestimuleerd, opgevolgd en gepromoot worden. |
Timing: 2021-2022 | |
Betrokken partners: Houtsectoren, WOODWIZE, hogescholen en onderwijspartners | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ 2021: onderzoek en inventarisering van mogelijke sector-gerelateerde graduaatsopleidingen ▪ 2022: ondersteunen van mogelijke op te starten opleidingen, opvolgen en promoten van sector- gerelateerde graduaatsopleidingen |
Extra | ▪ Addendum duaal leren ▪ ESF 480 (9690): leren netwerk Duaal intersectoraal. |
Prioriteit 2: Studie- en beroepskeuze (met specifieke aandacht voor STEM) | |
Actie: STEM-makers & ondersteuning van de intersectorale STEM-adviseur (DWSE) | Omschrijving: De finaliteitsberoepen van het technisch onderwijs en in het bijzonder maakberoepen komen te weinig aan bod in het grotere STEM-verhaal. Het STEM-addendum en STEM-convenant hebben aangetoond dat een intersectorale aanpak zijn meerwaarde heeft. Vanuit de houtsectoren willen we deze samenwerking verderzetten. Samen met collega’s sectoren willen we een initiatief opstarten voor ‘STEM-makers’, waar we samen aan bouwen, samen lopende initiatieven verderzetten en waar nodig nieuwe acties opzetten. Deze actie beoogt in de eerste plaats jongeren uit het lager en secundair onderwijs, maar ook zij-instromers kunnen aan bod komen. Samen met de STEM-sectoren zullen we de nieuwe intersectorale STEM-adviseur ondersteunen en informeren. We willen mee helpen bij het STEM-actieplan 2020-2030. Hiervoor bekijken we hoe we, samen met collega’s sectoren, een inbreng kunnen hebben naar het STEM-platform toe, bij voorkeur maar niet uitsluitend via de intersectorale STEM- adviseur. |
Timing: 2021: opstart werkgroep STEM-makers 2022: opstart actieplan | |
Betrokken partners: Volta, WOODWIZE, Constructiv. Deze lijst kan/zal aangevuld worden met andere sectoren tijdens de opstart. | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ werkgroep STEM-makers en specifieke STEM-acties (nog te bepalen) ▪ Promoten en verspreiden STEM-CHECK. | |
Actie: Studiekeuze -instroom in het houtonderwijs | Omschrijving: We zijn er ons van bewust dat een sectorale actie niet de enige manier is om extra instroom in het houtonderwijs te bereiken. Daarom zullen we - naast een aantal sectorspecifieke acties zoals het verder verdelen en promoten van ondersteunend lesmateriaal - ook aansluiten bij bestaande (intersectorale) acties zoals de Techniek-academies en (intersectorale) promotiecampagnes en initiatieven ikv STEM. Het STEM-actieplan 2020-2030 en de output uit de vorige actie ‘STEM-makers’ kan hiervoor input geven. |
Timing: 2021-2022 | |
Betrokken partners: Opleidingsverstrekkers, leerkrachten basisonderwijs en 1e graad secundair onderwijs, houtsectoren en WOODWIZE |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Participeren in Techniekacademies in Oost- en West- Vlaanderen ▪ Promoten en verspreiden van de (intersectorale) tool STEM-CHECK. | |
Actie: Beroepskeuze - doorstroom houtsectoren | Omschrijving: Leerlingen, ouders en leerkrachten hebben nood aan objectieve informatie over de verschillende beroepen, arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden in de sectoren om een goede beroepskeuze te kunnen maken. We bieden daarom, naast een aanbod aan leerwerkplekken en stageplaatsen, extra mogelijkheden aan voor onderwijs- en opleidingsinstellingen om kennis te maken met de houtsectoren. Het magazine “Hout Vasthouden mag!”. Dit magazine wordt via de onderwijs- en opleidingsinstellingen gratis verspreid bij alle leerlingen in de 3e graad hout. Het magazine bevat artikels over mooie projecten uit de scholen en de houtsectoren, algemene informatie voor jongeren, bv. met betrekking tot solliciteren, de houtberoepen, veiligheid en welzijn, enz.… Er wordt hierbij bijzondere aandacht gegeven aan diversiteit. Er is nood aan een update van de informatie over beroepen en de sectoren in Onderwijskiezer. Van de sector Podiumkunsten wordt er een intersectoraal initiatief genomen om de website voor alle geïnteresseerde sectoren op dezelfde wijze te actualiseren. WOODWIZE engageert zich om hieraan mee te werken en hiervoor de nodige input te leveren. |
Timing: 2021-2022 | |
Betrokken partners: Houtsectoren, WOODWIZE, onderwijskiezer, onderwijsverstrekkers | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Hout Vasthouden mag! magazine uitwerken en (gratis) verspreiden bij leerlingen, leerkrachten, cursisten… ▪ Beroepenposters ontwikkelen en verspreiden ▪ Actualisering/update onderwijskiezer (2021) op initiatief vanuit Podiumkunsten. | |
Actie: Prowood 2021 | Omschrijving: Prowood is hét 3-jaarlijkse trefpunt voor de houtverwerkende nijverheid in België. WOODWIZE maakt, als vertegenwoordiger voor de houtsectoren, deel uit van het adviescomité dat de organisatie van de PROWOOD-beurs ondersteunt. Deze technologische vakbeurs Prowood is hét event om leerlingen uit het studiegebied hout kennis te laten maken met de nieuwste technologieën en producten in de sector en om hen in contact te brengen met de arbeidsmarkt. Daarnaast is het de ideale gelegenheid om werkgevers kennis te laten maken met het houtonderwijs en hen de mogelijkheden tonen om met onderwijs samen te werken. |
Timing: Van 17 tot en met 21 oktober 2021 in Flanders Expo Gent | |
Betrokken partners: Houtsectoren, bedrijven, toeleveranciers, WOODWIZE, externe partners, onderwijsverstrekkers, beursorganisator Claever Associates, leerkrachten en docenten uit houtonderwijs en hout- en stoffeeropleidingen… | |
Resultaatsverbintenis: Vanuit de houtsectoren engageren we ons om tijdens de technologische vakbeurs Prowood 2021 de klassikale bezoeken voor leerlingen uit de derde graad van het houtonderwijs te organiseren en te ondersteunen, waarbij 50% van alle finaliteitsleerlingen (6e en 7e jaar) in het studiegebied hout deelnemen. |
Prioriteit 3: Versterken van competenties van leerkrachten en leerlingen | |
Actie: Nascholings- en vormingsaanbod voor leerkrachten, o.m. via samenwerking Regionale Technologische Centra. | Omschrijving: De technische en technologische evolutie in de houtsectoren staat niet stil: automatisering, digitalisering, robotisering en automatisch gestuurde machines, industrie 4.0… Leerkrachten, docenten, trajectbegeleiders… moeten de kans krijgen zich bij te scholen om voeling te houden met de sector- en bedrijfsrealiteit. Wij engageren ons dan ook om voor hen nascholingen, bijscholingen, bedrijfsbezoeken en/of infodagen te organiseren en het sectoraal opleidingsaanbod voor werknemers open te stellen. Waar mogelijk wordt samengewerkt met en aangesloten initiatieven van collega’s sectoren en RTC’s. Vanuit de houtsectoren zullen we de werking van de RTC’s opvolgen en ondersteunen. Waar nuttig, nodig of relevant, kunnen verdere of nieuwe initiatieven opgezet worden (bv. via RTC-projecten nieuwe technologieën, machines, software… introduceren in het houtonderwijs). Hiervoor wordt duurzame samenwerking tussen partners uit het bedrijfsleven en het opleidings- en onderwijslandschap geprivilegieerd. |
Timing: 2021-2022 | |
Betrokken partners: Leerkrachten, docenten uit hout- en stoffeeropleidingen, RTC’s, VDAB, externe opleidingspartners, houtsectoren, bedrijven en WOODWIZE | |
Resultaatsverbintenis: Jaarlijks 4 navormingen, waarbij we (jaarlijks in totaal) 60 leerkrachten bereiken | |
Actie: Veiligheid en welzijn op de leer(werk)plek | Omschrijving: Vanuit de houtsectoren hechten wij veel belang aan veiligheid en welzijn. We merken dat er in de scholen en op de werkvloer (stages, werkplekleren) nog heel wat vragen zijn, onder meer |
over bepaalde, onduidelijke situaties. Hiervoor is bijkomende sensibilisering en/of opleiding noodzakelijk. We zullen hiervoor een technische stuurgroep veiligheid en welzijn oprichten, die dergelijke vragen en problemen capteert, waarmee onderwijs geconfronteerd op school en op de werkplek wordt. Vanuit de werkgroep willen we verantwoorde oplossingen aanreiken, die door alle partners inclusief de inspectiediensten, gedragen worden. Bijkomend kunnen – waar nuttig en nodig – nascholingen en navormingen of nieuw didactisch en sensibiliserend materiaal (codes van goede praktijk) uitgewerkt worden. | |
Timing: 2021: opstart werkgroep en eerste werkgroepmeetings 2022: verdere uitwerking van het initiatief | |
Betrokken partners: WOODWIZE, pedagogisch begeleiders en preventieadviseurs van onderwijs, onderwijs inspectie, externe veiligheidsdiensten, FOD WASO/TWW, FOD WASO/ADHUA, sectorale sociale partners | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Opstart werkgroep en semestriële werkgroepbijeenkomsten ▪ Opvolgen en uitvoeren acties | |
Actie: Inzetten op de sollicitatieskills van leerlingen | Omschrijving: Kunnen solliciteren is een belangrijke competentie om succesvol door te stromen naar de arbeidsmarkt. Daarom willen we blijven inzetten op het verbeteren van sollicitatieskills van leerlingen (6e en 7e jaars). Via praktische en interactieve leervormen in een realistische context met echte sollicitatiegesprekken, worden de sollicitatieskills aangeleerd en ingeoefend. In de eerste plaats wordt hiervoor aangesloten bij de ‘Jobexpo’s’, die georganiseerd worden op initiatief van Auxilios. Naast de jobexpo’s neemt WOODWIZE ook deel aan andere initiatieven en jobbeurzen, die inzetten op het verbeteren van de sollicitatieskills en de kennis van de houtsectoren. |
Timing: 2021-2022 | |
Betrokken partners: Leerlingen, opleidingsverstrekkers, Auxilios, VDAB | |
Inspanningsverbintenissen: Xxxxxxxxx deelnemen aan 15 sollicitatiebeurzen voor leerlingen | |
Actie: Ontwikkelen en inzetten van 21-eeuwse leermiddelen | Omschrijving: Er is weinig modern of digitaal kant en klaar lesmateriaal voor het houtonderwijs. De beperkte afzetmarkt bij scholen en leerlingen in Vlaanderen maakt de ontwikkeling van lesmateriaal onvoldoende rendabel voor (commerciële) uitgeverijen. Met de coronacrisis is duidelijk geworden dat het |
onderwijs en zeker het nijverheidtechnisch wel degelijk nood heeft aan goed en digitaal lesmateriaal. In samenwerking met VDAB wordt digitaal lesmateriaal (e- learning modules) ontwikkeld. Vanuit de houtsectoren willen we nagaan welke leerplatformen al bestaan en welke actoren de intentie of interesse hebben hierin te investeren. We kijken hiervoor naar collega’s sectoren, maar ook naar commerciële organisaties. We zullen nagaan of we kunnen aansluiten bij die (intersectorale) initiatieven. Zo wordt er met Travi bekeken of en hoe we hun digitale tool Testyourselfie kunnen gebruiken en promoten naar onze doelgroep. | |
Timing: 2021: ontwikkelen e-learning modules i.s.m. VDAB 2021: onderzoek mogelijkheden en initiatieven van collega’s sectoren en/of commerciële organisaties 2022: instappen en/of ondersteunen van dergelijke initiatieven | |
Betrokken partners: Onderwijsverstrekkers, VDAB, WOODWIZE, KlasCement, externe partners, TRAVI/VFU, collega’s sectoren | |
Inspanningsverbintenissen: 2021: opleveren van twee e-learning modules ism VDAB 2021: afspraken met Travi naar gebruik en promotie van de Testyourselfie tool voor jongeren uit het houtonderwijs. 2022: promotie en gebruik van het beschikbare materiaal |
2. Levenslang leren en werkbaar werk
Visie
WOODWIZE, als sectoraal opleidingsorganisme voor de houtsectoren, heeft als kerntaak opleidingen organiseren voor arbeiders uit de houtsectoren.
Alle opleidingsacties zijn daarom aangepast op deze specifieke doelgroep (arbeiders) en de aanpak van de opleidingen (laagdrempelig, praktijkgericht, kleine groepen …) is er op gericht om optimaal de competenties van de doelgroep te verbeteren. Zo kunnen de werknemers uit de houtsectoren hun positie op de arbeidsmarkt versterken en kunnen ze mee met de snelle technische en technologische evoluties in de sector.
Om de grote uitdagingen waar de sector voor staat (digitalisering en automatisering, circulaire economie en de EU Green Deal, nieuwe technologieën en producten, gevolgen van de gezondheidscrisis COVID-19) aan te gaan, hebben onze bedrijven gemotiveerd, deskundig en up- to-date opgeleid personeel nodig. De evolutie in de houtsectoren staat niet stil. Met de digitalisering en automatisering van Industrie 4.0, verandert de gekende werkwijze. Kennis veroudert alsmaar sneller. Maar ook duurzaamheid en de opkomst van circulair ondernemen in de hout- en meubelbedrijven vragen aangepaste kennis, vaardigheden en competenties. Hiervoor werkt WOODWIZE samen met de Europese sociale partners om de competentienoden van de toekomst in de hout- en meubelsectoren in kaart te brengen (zie onder meer xxxxx-xxx.xx; xxxxxx.xxx; xxxxxxx.xx; xxxxxxx-xx0.xx en xxxxxxxxxxxxxxxxx-xxxxxx.xx).
Bovendien stelden we gedurende de Covid-19 crisis vast dat er zich heel wat wijzigingen in de bedrijfsvoering manifesteerden met een focus op andere producten, een gewijzigde arbeidsorganisatie met flexibilisering van werkregimes, gewijzigde werkprocessen, digitaal werkoverleg en een gewijzigde werkinhoud voor sommige medewerkers.
Het is voor ons een uitdaging om voldoende en aangepaste digitale leermiddelen ter beschikking te stellen voor onze arbeiders uit de houtsectoren. We zullen daarom waar mogelijk aansluiten aan bestaande of nieuwe intersectorale initiatieven. In samenwerking met VDAB en mogelijke andere (private) partners zullen we nieuw digitaal lesmateriaal en e-learning modules ontwikkelen.
Veranderingen en aanpassingen in de arbeidsorganisatie kunnen een invloed hebben op de werkbaarheid en het welzijn van de werknemers. WOODWIZE biedt sedert juli 2015 een sectorale dienstverlening aan mbt veiligheids- en welzijnsbeleid. Als leidraad gelden de in de wet Welzijn opgenomen aspecten, waaronder arbeidsveiligheid en de bescherming van de gezondheid van de werknemer op het werk, maar ook de psychosociale aspecten van het werk, evenals ergonomie, arbeidshygiëne, enz... Veiligheid en welzijn worden meer en beter onder de aandacht van de ondernemingen gebracht. Eenvoudige en hanteerbare toolboxen rond veiligheid en welzijn worden uitgebreid en aangepast aan de vraag en noden bij de bedrijven. Er worden prioriteiten gesteld op de specifieke sectorale situatie.
Covid-19 zorgt (momenteel) voor een stagnatie in het aantal vacatures. We hopen dat dit tijdelijk is en dat het aantal vacatures opnieuw zal stijgen. We zitten immers met een sterke vergrijzing in de houtsectoren en daaraan gekoppeld een hoge vervangingsgraad. In de houtsectoren worden 15% van de vacatures moeilijk ingevuld. Het betreft hier échte knelpuntvacatures. Dit is enerzijds te wijten aan de verminderde uitstroom van leerlingen uit houtopleidingen, anderzijds door onvoldoende inzicht en de onderbenutting vanuit de werkgevers van talenten en potentiële medewerkers bv. uit de kansengroepen. Daarom zal WOODWIZE blijven inzetten om bij werkgevers inclusief ondernemen en talentdenken te stimuleren, door gerichte acties te ondernemen en door personen uit de kansengroepen te helpen de weg te vinden naar onze houtsectoren.
Resultaatsverbintenissen: In het kader van onze zesde prioriteit ‘Werkbaar Werk’ zullen we - in samenwerking met SERV-StIA - in 2021 een pilootproject uitvoeren van een sectorale werkbaarheidsmonitor. In 2022 zal op basis van de resultaten van de sectorale werkbaarheidsmonitor een sectoraal actieplan opgesteld worden. |
Betrokken partners
De acties beschreven in het thema ‘Leven Xxxx Xxxxx en werkbaar werk’ worden uitgevoerd door WOODWIZE. De sectorale sociale partners worden (maandelijks) geïnformeerd via het Bestuursorgaan (voorheen Raad van Bestuur). Zij evalueren en bewaken de acties en sturen bij waar nodig.
Intersectorale acties gebeuren in partnerschap met andere paritaire opleidingsorganisaties:
• Opleidingsaanbod x.xx. Constructiv, Cobot, Cevora, Volta… en in samenwerking met
het technisch onderwijs, VDAB en private opleidingsverstrekkers
Acties op vraag of aansluitend bij bestaande activiteiten
• Werkplekleren in de houtsectoren (VDAB, Werkplekarchitecten)
• Uitbouwen van een kwalitatieve deelvacaturedatabank voor de houtsectoren i.s.m. VDAB
• Sectorale bevraging werkbaarheidsmonitor i.s.m. StIA - SERV
Prioriteiten en acties
Prioriteit 1: Kwaliteitsvolle opleidingen, ook via werkplekleren, en inzetten op een leercultuur | |
Actie: Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief), afstemmen op de beroepskwalificaties & samenwerking met VDAB | Omschrijving: Het sectorale opleidingsaanbod wordt inhoudelijk verder uitgebouwd en geactualiseerd, waarbij de kwaliteit van de opleidingen op de eerste plaats staat. Het opleidingsaanbod is aangepast aan de doelgroep (arbeiders). Er wordt ingespeeld op de nieuwe technieken en technologieën, vooral m.b.t. digitalisering en automatisering, circulaire economie en duurzaamheid, klant- en servicegerichtheid. De acties m.b.t. de basiscompetenties en functionele geletterdheid (geletterdheid, gecijferdheid, basis digitale vaardigheden, …) blijven behouden. WOODWIZE begeleidt de ondernemingen uit de houtsectoren bij het implementeren van een leercultuur in het bedrijf, o.m. via een mix van aanbod van werkplekleren, maatwerkopleidingen en On-the-Job opleidingen. Het introduceren van een degelijk en gestructureerd systeem van opleiden in de onderneming, impliceert dat de werknemers werkend leren en lerend werken. De intersectorale samenwerking en samenwerking met onderwijs als opleidingsverstrekker voor werknemersopleidingen wordt verder versterkt. Met VDAB wordt het online aanbod (e-learning modules voor arbeiders uit de houtsectoren) verder uitgebreid. Er wordt samen met VDAB (en evt. collega’s sectoren) bekeken hoe we een voor arbeiders aangepast (intersectoraal) aanbod van online en blended learning verder kunnen uitwerken. Al onze opleidingen worden verder afgestemd op de inhouden van de beroepskwalificaties, zodat het leren niet afhankelijk is van opleidingsplaats of -verstrekker. Elke deelnemer aan een sectorale opleiding, ontvangt na afloop een competentiegericht (digitaal) leerbewijs, dat individueel raadpleegbaar is. Er wordt onderzocht of een combinatie van deze leerbewijzen, aangevuld met extra opleidingen en/of een test kan leiden tot een beroepskwalificatie(deel)certificaat. De houtsectoren werken samen met VDAB volgens het gevalideerd actieplan. Samen met VDAB engageren de |
houtsectoren zich o.m. tot toeleiding, screening, vorming en opleiding van werkzoekenden. Om de toeleiding van cursisten naar de bedrijven uit de houtsectoren te vergemakkelijken wordt er regelmatig overleg gepleegd tussen de instructeurs van de hout- en stofferingscentra van VDAB en de sectorconsulenten. De cursisten krijgen een overzicht van tewerkstellingsmogelijkheden in de houtsectoren. Indien de cursist reeds over de nodige competenties beschikt, kan hij/zij onmiddellijk doorverwezen worden naar een bedrijf. Waar nodig worden bijkomende opleidingen op maat van de kandidaat (en eventueel bedrijf) georganiseerd. | |
Timing: 2021 en 2022 | |
Betrokken partners: WOODWIZE, houtsectoren, werknemers hout- en meubelbedrijven, VDAB, scholen en opleidingscentra, private opleidingsverstrekkers, collega’s sectoren | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Competenties van de werknemers uit de houtsectoren versterken en up-to-date houden; inzetbaarheid van de werknemers verhogen, interne doorstroom bevorderen; hierdoor bedrijven competitief houden. ▪ WOODWIZE wil door het aanbieden van meer en betere opleidingen (en een betere registratie hiervan) meewerken om de Europese, Belgische en Vlaamse opleidingsdoelstellingen te bereiken. | |
Actie: Werkplekleren in de houtsector stimuleren, promoten, organiseren (en uittesten van certificering via ESF 472). | Omschrijving: WOODWIZE heeft in samenwerking met VDAB een sectoraal IBO-model uitgebouwd. Hierbij ondersteunen de sectorconsulenten de hout- en meubelbedrijven bij het invullen van de aanvraagformulieren en het opstellen van het opleidingsprogramma. Waar nodig en nuttig, biedt WOODWIZE externe opleidingen aan. Na de sectorale IBO kan een sectoraal competentie-CV toegekend worden aan de cursist. Naast de IBO-maatregel promoot WOODWIZE ook andere vormen van werkplekleren (opleidingsstage, beroepsinlevingsstage, korte opleiding met stage op de werkvloer …) bij de hout- en meubelbedrijven. Wij bieden hierbij ondersteuning bij de opmaak van een passend opleidingsprogramma, aangepast aan de doelgroep. |
Timing: Doorlopend 2021-2022 | |
Betrokken partners: VDAB (sectorale teams met IBO-consulenten, instructeurs, ondersteuning vanuit centrale dienst), WOODWIZE, Werkplekarchitecten | |
Inspanningsverbintenissen: Instroom bevorderen en duurzame tewerkstelling realiseren, door ondersteuning en begeleiding tijdens de verschillende vormen van werkplekleren. |
Na afloop van het werkplekleren zal een sectoraal opleidingspasje of competentie-CV overhandigd worden aan de cursist. | |
Actie: Industrie 4.0 en anders organiseren | Omschrijving: Industrie 4.0 noodzaakt tot anders organiseren. Organisaties veranderen door technologie: meer autonomie voor medewerkers, een nieuwe relatie tussen operatoren en hun leidinggevenden, wijzigingen in de functie en rol van stafmedewerkers en ondersteunende afdelingen (maintenance, kwaliteit, ploegleiders), ... Door hierover op voorhand na te denken en de nodige aanpassingen aan de arbeidsorganisatie voor te bereiden, voorkom je stress en spanningen tussen mensen, en verloopt de implementatie vlotter. Samen met enkele andere industriële sectoren willen we aangepaste vormen van organiseren verder verkennen, kennis delen en bedrijven hierrond sensibiliseren. 1. Impact van digitalisering op jobs: verschuivingen in jobs, relaties tussen medewerkers, werkbaarheidsrisico’s zoals uitholling van jobs,... (arbeidsorganisatie) – wat leren we uit onderzoek en praktijk? 2. Hoe gaan bedrijven hier vandaag mee om? Goede praktijken? 3. Welke initiatieven zijn reeds genomen of lopen om bedrijven te ondersteunen? Hiervoor zal samengewerkt worden met Workitects om de veranderende arbeidsorganisatie i.k.v. Industrie 4.0 aan te pakken en innovatieve arbeidsorganisatie bekend te maken en - waar mogelijk - mee te ondersteunen en te implementeren. I.k.v. Industrie 4.0 wordt tevens bekeken of er mogelijkheden zijn om middelen via VLAIO te verkrijgen om hier een (opleidings)project rond op te zetten. |
Timing: Doorlopend | |
Betrokken partners: Alimento, Cobot, Co-valent, WOODWIZE, Workitects, VLAIO | |
Inspanningsverbintenissen: De deelnemende sectoren en partners zullen elkaar informeren en van elkaar leren. Bedrijven van de betrokken sectoren worden gesensibiliseerd (bv. via nieuwsbrief, infosessies, Webinars,..). Er wordt onderzocht of extra middelen aangetrokken kunnen worden om via een intersectoraal project/aanpak bedrijven ook daadwerkelijk te begeleiden. Om deze actie te realiseren zullen de deelnemende sectoren elk 0,1 VTE bijeenleggen. |
Prioriteit 2: Matching tussen vraag en aanbod sneller en efficiënter laten verlopen | |
Actie: Uitbouwen van een kwalitatieve deelvacaturedatabank voor de houtsectoren. | Omschrijving: De houtsectoren beschikken over een deelvacaturedatabank van VDAB. Dit zou een compleet overzicht moeten geven van de ontwikkelingen langs de vraagzijde. Deze deelvacaturedatabank dient dus inhoudelijk de juiste data te bevatten, namelijk alle vacatures in bedrijven uit de hout- en meubelsectoren. Voor VDAB zijn de deelvacaturedatabanken niet meer prioritair. Ze wil deze vervangen door API-manager met filteropties voor de eindgebruiker. WOODWIZE zal samen met VDAB bekijken hoe deze transitie correct kan verlopen, zodat de deelvacaturedatabank van de houtsectoren nog steeds de juiste informatie bevat. De vacatures worden door WOODWIZE opgevolgd en de bedrijven worden gecontacteerd. |
Timing: Doorlopend 2021-2022 | |
Betrokken partners: VDAB, bedrijven, WOODWIZE | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Een duidelijke en volledige databank met alle vacatures in de hout- en meubelsectoren (bij voorkeur op basis van de deelvacaturedatabank van VDAB), zodat op basis hiervan gerichte sectorale acties ondernomen kunnen worden. ▪ Er voor zorgen dat het beleidsadvies vanuit VDAB en vanuit de sector aan VDAB, onder meer m.b.t. de knelpuntberoepen, gebaseerd is op de juiste (en volledige) informatie. ▪ Zorgen voor een correcte deelvacaturedatabank, zodat werkzoekenden sneller de weg naar de houtsectoren vinden. | |
Actie: Kwaliteitsbewaking van de vacatures (voorkomen van onnodige drempels voor kansengroepen) | Omschrijving: Vanuit de houtsectoren bieden we onze ondernemingen begeleiding aan bij het opstellen en van vacatures. Zo wordt er bij de beschrijving van de vacatures extra aandacht besteed of de gevraagde kwalificaties wel in overeenstemming zijn met de benodigde vaardigheden voor de uit te oefenen functie. Ook de door VDAB uitgewerkte taalniveaubepaling wordt hierbij gebruikt. Er wordt hiervoor terugkoppeling naar VDAB voorzien tijdens het semestrieel overleg met de SAM. We bieden daartoe onze bedrijven een (online) workshop aan over do’s en dont’s voor een wervende vacature. Tijdens de workshop tonen we hoe (onbewuste) drempels voor kansengroepen en/of discriminatie in vacatures vermeden kunnen worden. Deze (online) workshop kan ook sectoroverschrijdend aangeboden worden (op vraag en in overleg). |
Timing: Doorlopend 2021-2022 |
Betrokken partners: Bedrijven, sectorconsulenten, WOODWIZE | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Instroom in de houtsectoren bevorderen door kwaliteitsbewaking van de vacatures: is de vraag correct?, zijn de vereisten realistisch geformuleerd?, werden de mogelijkheden onderzocht om deze beter toegankelijk te maken voor kansengroepen? … ▪ (online) workshop organiseren voor bedrijven (op vraag intersectoraal). | |
Actie: Kansengroepen helpen om de weg naar onze houtsectoren te vinden | Omschrijving: Het ontbreekt kansengroepen vaak aan inzicht in en kennis van jobs in onze houtsectoren. Daarom willen we hen een duidelijk beeld geven van: ▪ de tewerkstellingsmogelijkheden bij bedrijven in onze sectoren (Welke jobs zijn er? Wat kan ik verdienen? Arbeidsduurregeling? Vakantie? …). ▪ de toeleidingskanalen naar deze jobs ▪ de opleiding en ondersteuning op de werkvloer, waardoor zij een voor hen nu nog onbekende job toch onder de knie kunnen krijgen. Dit doen we door infosessies te organiseren, aangepast aan de doelgroep, samen met Werkplekarchitecten. Waar mogelijk worden deze infosessies georganiseerd bij een bedrijf uit de houtsectoren. |
Timing: Doorlopend 2021-2022 | |
Betrokken partners: Bedrijven, sectorconsulenten, Werkplekarchitecten, WOODWIZE | |
Inspanningsverbintenis: ▪ Jaarlijks 2 infosessies organiseren en hiermee een betere aansluiting van vraag & aanbod op de arbeidsmarkt realiseren en de tewerkstellingskansen verruimen van de werkzoekenden met een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt. |
Prioriteit 3: werkbaar werk | |
Actie: Pilootproject | Omschrijving: |
sectorale | In het kader van het Vlaams actieplan Werkbaar Werk worden door |
werkbaarheidsmonitor | de Stichting Innovatie en Arbeid van SERV enkele pilootprojecten |
i.k.v. een sectorale werkbaarheidsmonitor uitgevoerd. Eén van deze | |
pilootprojecten zal uitgevoerd worden in de hout- en | |
meubelsector, een ander pilootproject zal gedaan worden bij de | |
bedienden uit de logistieke sector. | |
In het voorjaar van 2021 wordt de sectorale werkbaarheidsmonitor | |
uitgestuurd naar 3.000 werknemers uit de hout- en meubelsector. | |
In het najaar van 2021 zal StIA-SERV de resultaten verwerken. Op | |
basis van deze resultaten zullen de sectorale sociale partners een | |
nieuw actieplan opstellen m.b.t. werkbaar werk in de houtsectoren. |
Deze actie kadert in de sectorwerking waarbij WOODWIZE extra | |
aandacht dient te schenken aan werkbaar werk (sectorale | |
afspraken). | |
Timing: | |
2021: bevraging en verwerking resultaten | |
2022: uitwerken van een sectorspecifiek actieplan op basis van de | |
resultaten | |
Betrokken partners: | |
WOODWIZE, Bedrijven en medewerkers uit de sector Stoffering & | |
Houtbewerking PC126, Fonds voor Bestaanszekerheid PC126, | |
sectorale sociale partners, StIA van SERV | |
Resultaatsverbintenis: | |
Werkbaarheidsbevraging uitvoeren i.s.m. SERV-StIA (pilootproject) | |
in 2021 en op basis van de resultaten een sectoraal actieplan | |
opstellen i.s.m. de sectorale sociale partners PC126 (2022). | |
Actie: Opleidingsaanbod | Omschrijving: |
werkbaar werk & | De belangrijkste uitdagingen voor de sector de komende jaren |
(intersectorale) infosessies | zijn de vergrijzing en het vinden en behouden van voldoende en |
geschikte medewerkers. Werkbaar werk speelt een rol bij zowel | |
de instroom, als het behoud van medewerkers. Het zorgt er voor | |
dat mensen hun job graag uitoefenen waardoor ze minder snel | |
op zoek gaan naar andere opportuniteiten. En het zorgt er voor | |
dat mensen beter in staat zijn de pensioenleeftijd te halen. | |
We willen onze ondernemingen bewust maken van het belang | |
van werkbaar werk, in al zijn facetten. Om de bedrijven te | |
informeren en te ondersteunen maken we gebruik van de website | |
xxx.xxxxxxxxxxxx.xx. We zullen onze bedrijven informeren over | |
de (Vlaamse) maatregelen die bedrijven (financieel) ondersteunen | |
bij het ondernemen van acties om werk werkbaar te maken in | |
hun bedrijf (ESF oproep Drive, werkbaarheidcheques, | |
gezondheidscoaches van het Vlaams Instituut Gezond Leven…). | |
Tevens willen we bedrijven motiveren om werk te maken van | |
werkbaar werk door het verspreiden van Best Practices via onze | |
website, vaktijdschriften, nieuwsbrieven …) | |
WOODWIZE biedt nu reeds verschillende opleidingen aan rond | |
aspecten van werkbaar werk: hef- en tiltechnieken, mentorschap, | |
coachend leiderschap, communicatietechnieken... Er is ook een | |
modulair opleidingstraject rond veiligheid en gezondheid, waar | |
werkbaar werk eveneens aan bod komt. Vele van deze | |
opleidingen kunnen intersectoraal georganiseerd worden. Er | |
zullen hiervoor verdere afspraken gemaakt worden met collega’s | |
sectoren, om dit aanbod samen en nog duidelijker en beter in de | |
markt te zetten. Zo kunnen samen specifieke acties voor | |
leidinggevenden (in onze sectoren veelal bedienden) bv. via | |
Cevora bereikt worden. Zij hebben een belangrijke taak in | |
werkbaar werk. | |
Betrokken partners: | |
WOODWIZE, bedrijven en medewerkers uit de houtsectoren, | |
sectorale sociale partners, collega’s sectoren, externe | |
opleidingspartners… |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Goede praktijkvoorbeelden i.k.v. werkbaar werk verspreiden via de nieuwsbrief WOODWIZE Informail ▪ Organiseren en promoten van een opleidingsaanbod i.k.v. (aspecten van) werkbaar werk ▪ Intersectoraal samenwerken en gezamenlijke initiatieven opzetten m.b.t. werkbaar werk. | |
Actie: Veiligheid en welzijn stimuleren op de werkplek | Omschrijving: Veel bedrijven hebben onvoldoende overzicht of inzicht om het preventiebeleid gestructureerd aan te pakken. WOODWIZE informeert en sensibiliseert bedrijven bij het ontwikkelen van een eigen preventiebeleid, waarbij werkgevers én werknemers betrokken worden. Om het preventiegebeuren onder de aandacht te brengen, bieden we gratis toolboxen en veiligheidsposters aan (via bestelling of te downloaden). Bij een nieuwe of aangepaste wet omtrent veiligheid en welzijn vertaalt WOODWIZE die naar de hout- en meubelsector. Dit wordt verder uitgediept met documentatie, workshops, opleidingen, geleide bezoeken aan voorbeeldbedrijven en voorbeelden van goede praktijken. Er wordt hiervoor samengewerkt met de textielsector via COBOT. |
Timing: Doorlopend 2021-2022 | |
Betrokken partners: WOODWIZE, bedrijven, andere sectororganisaties, externe veiligheidsdiensten, FOD WASO/TWW, FOD WASO/ADHUA, sectorale sociale partners | |
Inspanningsverbintenissen: ▪ Blijvende aandacht creëren bij werkgevers en werknemers voor de veiligheidsrisico’s en de werkpostergonomie. ▪ Jaarlijks een aanbod van minimaal 3 workshops en/of infomomenten voor bedrijven en werknemers. |
3. Non-discriminatie en inclusie
Visie
“Elk talent telt” en dus is er in de houtsectoren veel aandacht voor diversiteit en inclusie. Een goed personeelsbeleid, met aandacht voor diversiteit wordt reeds verschillende jaren gestimuleerd in de houtsectoren en de ondernemingen. Met de ESF-oproep “Focus op talent” hebben wij de voorbije jaren het talentdenken bij onze werkgevers - en bij uitbreiding dus ook het inclusief ondernemen - reeds aangemoedigd en ondersteund. Het heeft werkgevers ertoe aangezet om bijkomende inspanningen te leveren om kansengroepen aan de slag te krijgen. Anderzijds is er ook nood aan specifieke maatregelen om deze kansengroepen aan boord te houden.
Daarnaast is de vergrijzing zich volop aan het doorzetten binnen de sector en moeten werknemers langer werken. In dat opzicht is werken aan een duurzaam personeels- en organisatiebeleid voor de houtsectoren in realiteit een proactief diversiteitsbeleid, niet alleen om oudere werknemers langer aan boord te houden, maar ook om de kansengroepen op een duurzame manier te laten instromen en doorstromen. De sector zet hierop in via “TALANCE, een intersectoraal ESF-project in het kader van de oproep 500 ‘Inclusieve ondernemingen’, met WOODWIZE als promotor en COBOT, IVOC en EDU+ als direct betrokken collega’s sectoren.
We werken hard om de anti-discriminatiewetgeving en een duurzaam HR- en diversiteitsbeleid in onze sectoren extra aandacht te geven. Hiervoor werd op ons initiatief een intersectorale werkgroep opgericht, waar nu reeds meer dan 20 collega’s sectoren in participeren. Na het uitwerken van de intersectorale handleiding non-discriminatiecode, wordt deze nu verder verspreid en gepromoot, zodat deze handleiding geen dode letter blijft, maar leeft in onze bedrijven. Daarom blijven wij ons inzetten om deze non-discriminatiehandleiding nog ruimer kenbaar te maken bij de bedrijven via intersectorale acties en aangepaste ondersteuning/promotionele filmpjes.
Voor een volledig overzicht van alle acties, verwijzen naar het addendum aan dit sectorconvenant met betrekking tot non-discriminatie en inclusie.
Resultaatsverbintenis: 2021: uitvoering van sensibiliserende, informerende en ondersteunende acties 2022: uitvoering van sensibiliserende, informerende en ondersteunende acties |
Prioriteiten en acties
Zie addendum 2021 – 2022
Rode draden
Intersectorale toets | De sectoren ondersteunen de oproep om meer intersectoraal samen te werken rond concrete acties in (wisselende) partnerschappen. Door geleerde lessen te delen en gezamenlijke acties op te zetten, kan voor elke sector meerwaarde worden gecreëerd. Hieronder wordt een overzicht gegeven van verschillende themata waar wij intersectorale samenwerking reeds opgezet hebben of zouden willen realiseren. ▪ STEM-makers & ondersteuning van de intersectorale STEM- adviseur (DWSE) ▪ Intersectoraal partnerschap onderwijs (i.s.m. Constructiv) ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen: in samenwerking moderne leermiddelen ontwikkelen (e-learning, Webinars, blended learning, virtuel/augmented reality…) en/of ontwikkelde tools gebruiken ▪ Instroom en opwaardering technische studierichtingen en Duaal Leren (i.f.v. instroom) ▪ Het opzetten van instroom- en communicatie-acties, die een objectieve en geïnformeerde studie- en beroepskeuze ondersteunen. Hierbij kan aandacht uitgaan naar de meerwaarde van STEM-competenties en -opleidingen. ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief), met onder meer digitale opleidingen rond generieke competenties. Bekijken of reeds ontwikkelende digitale opleidingen en modules inzake generieke competenties en soft-skills ter beschikking kunnen gesteld worden van andere sectoren én eventueel aanvullende digitale opleidingen samen ontwikkelen (mogelijke topics: attitudes, begeleiden en motiveren, communiceren naar collega’s, digitale vaardigheden, klantgerichtheid…) ▪ Industrie 4.0 en anders organiseren ▪ Kwaliteitsbewaking van de vacatures: voorkomen van onnodige drempels voor kansengroepen en stimuleren van competentiegericht aanwerven bij ondernemingen. ▪ Opleidingsaanbod werkbaar werk & (intersectorale) infosessies Via het addendum non-discriminatie en inclusie: ▪ Ondersteunen intersectoraal adviseur non-discriminatie ▪ Intersectorale handleiding non-discriminatie en sensibiliseren rond cultuursensitiviteit en anti-discriminatie. Informeren van bedrijven, aanreiken van tools om discriminatie en micro- agressies te herkennen en te voorkomen. ▪ Taalbeleid op de werkvloer: het delen en samen ontwikkelen van tools en coaching mogelijkheden inzake taal op de werkvloer. |
Relancetoets | ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief) ▪ Pilootproject sectorale werkbaarheidsmonitor i.s.m. StIA/SERV (luikje bevraging m.b.t. impact COVID-19) Via het addendum non-discriminatie en inclusie: ▪ Duurzaam ondernemen (MVO). ▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE |
Partnerschappen op het snijvlak leren, werken en innoveren als middel om de complexe en maatschappelijke uitdagingen aan te gaan | ▪ Nascholings- en vormingsaanbod voor leerkrachten, o.a. via samenwerking Regionale Technologische Centra. ▪ STEM-makers & ondersteuning van de intersectorale STEM- adviseur (DWSE) ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief) ▪ Industrie 4.0 en anders organiseren ▪ Pilootproject sectorale werkbaarheidsmonitor i.s.m. StIA (in 2021) (idem LOGOS) Via het addendum non-discriminatie en inclusie: ▪ Intersectorale handleiding non-discriminatie ▪ Inclusief ondernemen promoten en in de kijker zetten ▪ Duurzaam ondernemen (MVO) ▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE |
Competentie- en loopbaangericht werken | ▪ Nascholings- en vormingsaanbod voor leerkrachten, o.a. via samenwerking Regionale Technologische Centra ▪ Ontwikkelen en inzetten van 21e-eeuwse leermiddelen ▪ Uitbouwen en actualiseren opleidingsaanbod (kwalitatief en kwantitatief) ▪ Opleidingsaanbod werkbaar werk & (intersectorale) infosessies Via het addendum non-discriminatie en inclusie: ▪ Duurzaam ondernemen (MVO). ▪ Verder stimuleren van een strategisch competentie- en talentbeleid ▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE |
▪ Duurzaam ondernemen (MVO): samen initiatieven opzetten inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen en corporate social responsibility, geleerde lessen delen, enz.…
▪ ESF Inclusieve Ondernemingen intersectoraal project TALANCE
Algemene bepalingen inzake financiering, beëindiging, wijziging, evaluatie, controle en toezicht van de overeenkomst
Financiering
Twintig procent van het in artikel 1 vermelde bedrag wordt uitbetaald in zoverre de resultaatsverbintenis per decretaal thema is behaald. Als een resultaatsverbintenis niet wordt behaald, wordt de twintig procent a rato van het aantal behaalde resultaatsverbintenissen betaald.
Beëindiging
- Het sectorconvenant wordt afgesloten voor een periode van 2 jaar. Het sectorconvenant kan niet stilzwijgend worden verlengd.
- Het sectorconvenant eindigt hetzij bij het verstrijken van de looptijd, hetzij bij onderlinge overeenkomst tussen de partijen, hetzij door opzegging. De partijen kunnen op elk moment het sectorconvenant opzeggen, mits ze een opzegtermijn van 6 maanden in acht nemen. De kennisgeving van de opzegging gebeurt per aangetekende brief. De opzeggingstermijn begint te lopen vanaf de eerste werkdag na de kennisgeving. Het sectorconvenant kan door de Vlaamse Regering worden beëindigd zonder inachtname van een opzegtermijn en zonder dat het aanleiding kan geven tot de betaling van een vergoeding als het algemeen belang dat in buitengewone omstandigheden vereist. Als bij de evaluatie door het departement Werk en Sociale Economie wordt vastgesteld dat de representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties op ernstige wijze tekortschieten in de verwezenlijking van de beoogde doelstellingen, kan de Vlaamse Regering het sectorconvenant eenzijdig beëindigen zonder opzegtermijn en zonder dat het aanleiding kan geven tot de betaling van een vergoeding.
Wijzigbaarheid
- De Vlaamse Regering bepaalt na voorafgaand overleg tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners in het Vlaams Economisch Sociaal Overlegcomité, de wijze waarop bijsturingen of wijzigingen van het actieplan of van de verbintenissen in het sectorconvenant tijdens de looptijd worden doorgevoerd.
Evaluatie
- Het departement Werk en Sociale Economie voorziet richtlijnen voor de inhoudelijke en financiële rapportage. Bij de opvolgingsmomenten en evaluaties wordt nagegaan of de aangegane verbintenissen ook effectief zijn bereikt.
Controle en toezicht
- De sociaalrechtelijke inspecteurs van de administratie zijn belast met het toezicht op de naleving van de bepalingen van het decreet op de sectorconvenants en de uitvoeringsbesluiten ervan. De Vlaamse Regering kan in het geval van een vastgestelde inbreuk het sectorconvenant opschorten.
Opgemaakt in drie originele exemplaren waarvan elke partij een exemplaar ontvangt te Brussel op
Namens de Vlaamse Regering,
De Vlaamse minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale Economie en Landbouw,
Xxxxx XXXXXXX
De Vlaamse minister van Onderwijs, Sport, Dierenwelzijn en Vlaamse Rand,
Xxx XXXXX
Namens de sociale partners van de Houtsectoren, met als vertegenwoordigers voor de werkgevers:
De xxxx Xxxxx XX XXXXXX, Adjunct directeur-generaal Xxxxxxxxx xxx
De xxxx Xxxxxxxx Xx XXXXXXXX, Algemeen secretaris Belgische Houtconfederatie vzw
De heer Xxxx-Xxxxxx XXXXXXXX, Gedelegeerd bestuurder Houtunie vzw
en met als vertegenwoordigers voor de werknemers:
De xxxx Xxxxxx XXXXXXX,
Xxxxxxxx secretaris ACV bouw - industrie & energie
De xxxx Xxxxxx XX XXXXXXXX, Xxxxxxxx secretaris ABVV - AC
De xxxx Xxxxx XXXXXXXX, Nationaal sectoraal verantwoordelijke ACLVB