OVEREENKOMST
VERTALING
OVEREENKOMST
tussen de Europese Unie en Montenegro inzake de deelneming van Montenegro aan de militaire operatie van de Europese Unie teneinde bij te dragen tot het ontmoedigen, het voorkomen en bestrijden van piraterij en gewapende overvallen voor de Somalische kust (Operatie Atalanta)
DE EUROPESE UNIE (EU),
enerzijds, en MONTENEGRO,
anderzijds,
hierna „de partijen” genoemd, REKENING HOUDEND MET:
— de aanneming door de Raad van de Europese Unie van Gemeenschappelijk Optreden 2008/851/GBVB inzake de militaire operatie van de Europese Unie teneinde bij te dragen tot het ontmoedigen, het voorkomen en bestrijden van piraterij en gewapende overvallen voor de Somalische kust (1) (Operatie „Atalanta”), gewijzigd bij Besluit 2009/907/GBVB (2);
— de tot Montenegro gerichte uitnodiging van de Europese Unie om deel te nemen aan de door de Europese Unie geleide operatie;
— de succesvolle voltooiing van de vorming van de troepenmacht en de aanbeveling door de operationeel commandant van de Europese Unie en het Militair Comité van de Europese Unie om in te stemmen met de deelname van strijdkrachten van Montenegro aan de door de Europese Unie geleide operatie;
— Besluit ATALANTA/2/2009 van het Politiek en Veiligheidscomité van 21 april 2009 inzake de aanvaarding van bijdragen van derde staten aan de militaire operatie van de Europese Unie teneinde bij te dragen tot het ontmoedigen, het voorkomen en bestrijden van piraterij en gewapende overvallen voor de Somalische kust (Operatie „Atalanta”) (3) en Besluit ATALANTA/3/2009 van het Politiek en Veiligheidscomité van 21 april 2009 tot instelling van het Comité van contribuanten aan de militaire operatie van de Europese Unie teneinde bij te dragen tot het ontmoedigen, het voorkomen en bestrijden van piraterij en gewapende overvallen voor de Somalische kust („Atalanta”) (4), beide gewijzigd bij Besluit ATALANTA/7/2009 van het Politiek en Veiligheidscomité (5);
— het besluit van Montenegro van 13 augustus 2009 om deel te nemen aan Operatie Atalanta, ZIJN HET VOLGENDE OVEREENGEKOMEN:
Artikel 1
Deelname aan de operatie
1. Montenegro sluit zich aan bij Gemeenschappelijk Optre den 2008/851/GBVB inzake de militaire operatie van de Euro pese Unie teneinde bij te dragen tot het ontmoedigen, het voor komen en bestrijden van piraterij en gewapende overvallen voor de Somalische kust (Operatie Atalanta), gewijzigd bij Besluit 2009/907/GBVB, en bij elk ander gemeenschappelijk optreden of besluit waarbij de Raad van de Europese Unie besluit de operatie te verlengen overeenkomstig de bepalingen van deze overeenkomst en eventuele vereiste uitvoeringsregelingen.
2. De bijdrage van Montenegro aan de door de Europese Unie geleide zeemacht (EUNAVFOR) laat de autonome besluit vorming van de Europese Unie onverlet.
(1) PB L 301 van 12.11.2008, blz. 33, gerectificeerd in PB L 253 van 25.9.2009, blz. 18.
(2) PB L 322 van 9.12.2009, blz. 27.
(3) PB L 109 van 30.4.2009, blz. 52.
(4) PB L 112 van 6.5.2009, blz. 9 en addendum in PB L 119 van 14.5.2009, blz. 40.
(5) PB L 270 van 15.10.2009, blz. 19.
3. Xxxxxxxxxx draagt er zorg voor dat de strijdkrachten en het personeel die aan Operatie Atalanta deelnemen, hun taak uitoefenen overeenkomstig:
— Gemeenschappelijk Optreden 2008/851/GBVB en de even tuele latere wijzigingen daarvan;
— het operatieplan;
— de uitvoeringsmaatregelen.
4. De strijdkrachten en het personeel die door Montenegro voor de operatie gedetacheerd worden, laten zich bij de uitvoe ring van hun taken en in hun gedrag uitsluitend leiden door het belang van Operatie Atalanta.
5. Montenegro informeert te gelegener tijd de operationeel commandant van de Europese Unie over elke wijziging in haar deelname aan de operatie.
Artikel 2
Status van de strijdkrachten
1. De status van de strijdkrachten en het personeel die door Montenegro naar Operatie Atalanta worden uitgezonden, wordt geregeld in de overeenkomst over de status van de strijdkrach ten tussen de Europese Unie en Somalië, Djibouti of een ander
land in de regio waarmee een dergelijke overeenkomst gesloten wordt ten behoeve van de operatie, of in de unilaterale verkla ring betreffende de status van de strijdkrachten die door Kenia, de Seychellen of een ander land in de regio ten behoeve van de operatie is uitgebracht.
2. De status van de strijdkrachten en het personeel die wor den uitgezonden naar het hoofdkwartier of de commando-on derdelen buiten het gebied van de gezamenlijke operatie wordt bepaald middels regelingen tussen de gaststaat van het betrok ken hoofdkwartier en de betrokken commando-onderdelen en Montenegro.
3. Onverminderd de in de leden 1 en 2 bedoelde regelingen en verklaringen inzake de status van de strijdkrachten oefent Montenegro bevoegdheid uit ten aanzien van haar strijdkrachten en personeel die aan Operatie Atalanta deelnemen.
4. Montenegro is verantwoordelijk voor de afhandeling van schadevorderingen van of aangaande leden van haar strijdkrach ten of personeel, met betrekking tot de deelname aan Operatie Atalanta. Montenegro stelt overeenkomstig haar wet- en regel geving in voorkomend geval een, inzonderheid juridische of disciplinaire, vordering in tegen leden van haar strijdkrachten en personeel.
5. Xxxxxxxxxx legt bij de ondertekening van deze overeen komst een verklaring af inzake het afzien van schadevorderin gen tegen elke staat die aan Operatie Atalanta deelneemt.
6. De lidstaten van de Europese Unie leggen bij de onder tekening van deze overeenkomst een verklaring af inzake het afzien van schadevorderingen wat betreft de deelname van Mon tenegro aan Operatie Atalanta.
Artikel 3
Voorwaarden waaronder gevangengenomen personen met het oog op hun vervolging kunnen worden overgedragen
Wanneer Xxxxxxxxxx haar rechtsmacht uitoefent ten aanzien van personen die in de territoriale zee van een kuststaat binnen het operatiegebied daden van piraterij of gewapende overvallen hebben begaan of hiervan verdacht worden, wordt de over dracht aan Montenegro van door EUNAVFOR gevangengeno men personen met het oog op hun vervolging en van in beslag genomen goederen die in handen zijn van EUNAVFOR, verricht volgens de voorwaarden van bijlage II, die een volwaardig on derdeel van deze overeenkomst vormt.
Artikel 4
Gerubriceerde informatie
1. Montenegro neemt de nodige maatregelen om ervoor te
van 19 maart 2001 tot vaststelling van beveiligingsvoorschriften van de Raad (1), en overeenkomstig verdere richtsnoeren van de bevoegde autoriteiten, waaronder de operationeel commandant van de EU.
2. Indien de Europese Unie en Montenegro een overeen komst zijn aangegaan over beveiligingsvoorschriften voor de uitwisseling van gerubriceerde informatie, gelden de bepalingen daarvan ook voor Operatie Atalanta.
Artikel 5
Commandostructuur
1. Alle aan Operatie Atalanta deelnemende troepen en per soneelsleden blijven volledig onder bevel van hun nationale autoriteiten.
2. De nationale autoriteiten dragen het operationele en tac tische bevel, dan wel het operationele en tactische toezicht over hun troepen en personeelsleden over aan de operationeel com mandant van de Europese Unie. De operationeel commandant van de Europese Unie heeft het recht zijn gezag te delegeren.
3. Montenegro heeft bij de dagelijkse aansturing van de ope ratie dezelfde rechten en verplichtingen als de deelnemende lidstaten van de Europese Unie.
4. De operationeel commandant van de Europese Unie kan te allen tijde — na overleg met Montenegro — om de terug trekking van de bijdrage van Montenegro verzoeken.
5. Een hoge militaire vertegenwoordiger (HMV) wordt door Montenegro benoemd om haar nationale contingent in Operatie Atalanta te vertegenwoordigen. De HMV overlegt met de com mandant van de EU-strijdkrachten over alle aangelegenheden die van invloed zijn op de operatie en is verantwoordelijk voor de dagelijkse discipline van het contingent.
Artikel 6
Financiële aspecten
1. Xxxxxxxxxx draagt alle kosten in verband met haar deel name aan de operatie, tenzij de kosten vallen onder de gemeen schappelijke financiering als omschreven in de in artikel 1, lid 1, van de overeenkomst bedoelde rechtsinstrumenten en in Besluit 2008/975/GBVB van 18 december 2008 van de Raad tot in stelling van een mechanisme voor de financiering van de ge meenschappelijke kosten van de operaties van de Europese Unie die gevolgen hebben op militair of defensiegebied (Athena) (2).
2. Operatie Atalanta verleent logistieke steun aan het Mon tenegrijnse contingent op basis van kostenvergoeding, onder de voorwaarden neergelegd in de uitvoeringsregelingen bedoeld in artikel 7. Het administratieve beheer van de daarmee samen hangende uitgaven wordt toevertrouwd aan Xxxxxx.
zorgen dat gerubriceerde EU-informatie wordt beschermd over
eenkomstig de beveiligingsvoorschriften van de Raad van de Europese Unie, vervat in Besluit 2001/264/EG van de Raad
(1) PB L 101 van 11.4.2001, blz. 1.
(2) PB L 345 van 23.12.2008, blz. 96.
3. In geval van overlijden, lichamelijk letsel, verlies of schade geleden door natuurlijke personen of rechtspersonen van het land/de landen waar de operatie plaatsvindt, betaalt Montene gro, wanneer haar aansprakelijkheid is vastgesteld, schadever goeding onder de voorwaarden, genoemd in de overeenkomst over de status van de strijdkrachten, indien beschikbaar, als bedoeld in artikel 2, lid 1, van de overeenkomst.
Artikel 7
Regelingen voor de uitvoering van de overeenkomst
De voor de uitvoering van deze overeenkomst noodzakelijke technische en administratieve regelingen worden getroffen door de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid of de operationeel commandant van de Europese Unie, en de bevoegde autoriteiten van Montenegro.
Artikel 8
Niet-naleving
Indien een van de partijen de in voorgaande artikelen neerge legde verplichtingen niet nakomt, heeft de andere partij het recht om deze overeenkomst te beëindigen met inachtneming van een opzeggingstermijn van één maand.
Artikel 9
Geschillenbeslechting
Geschillen met betrekking tot de uitlegging of de toepassing van deze overeenkomst worden langs diplomatieke weg opgelost tussen de partijen.
Artikel 10
Inwerkingtreding
1. Deze overeenkomst treedt in werking op de eerste dag van de maand volgend op de wederzijdse kennisgeving van de par
tijen dat de voor dit doel noodzakelijke procedures zijn afge rond.
2. Deze overeenkomst wordt voorlopig toegepast vanaf de datum van de ondertekening.
3. Deze overeenkomst blijft van kracht zolang de deelname van Montenegro aan de operatie duurt.
4. De eventuele opzegging van deze overeenkomst heeft geen gevolgen voor de rechten en plichten die uit deze over eenkomst zijn voortgevloeid voordat deze beëindigd was, zulks met inbegrip van de rechten die in Montenegro gevangen ge houden of vervolgde overgedragen personen eraan kunnen ont lenen.
Na de beëindiging van de operatie kunnen alle rechten die EUNAVFOR uit hoofde van de bijlage bij deze overeenkomst geniet, worden uitgeoefend door een persoon of entiteit die wordt aangewezen door de staat die het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie bekleedt. De aangewezen per soon of entiteit kan onder andere een in Montenegro geaccre diteerde diplomatieke of consulaire functionaris van deze staat zijn. Na de beëindiging van de operatie worden alle kennisge vingen die uit hoofde van het onderhavige instrument aan EU NAVFOR worden gericht, gericht aan de staat die het voorzit terschap van de Raad van de Europese Unie bekleedt.
Gedaan te Brussel, de vierentwintigste maart tweeduizend tien, in twee exemplaren in de Engelse taal.
Voor de Europese Unie Voor Montenegro
BIJLAGE
BEPALINGEN BETREFFENDE DE VOORWAARDEN EN WIJZE VAN UITVOERING VOOR DE OVERDRACHT VAN EUNAVFOR NAAR MONTENEGRO VAN PERSONEN DIE VERDACHT WORDEN VAN PIRATERIJ OF GEWAPENDE OVERVALLEN IN DE TERRITORIALE WATEREN VAN KUSTSTATEN BINNEN HET OPERATIEGEBIED, EN DIE WORDEN VASTGEHOUDEN DOOR DE DOOR DE EUROPESE UNIE GELEIDE ZEEMACHT (EUNAVFOR), ALSMEDE VAN IN BESLAG GENOMEN GOEDEREN DIE IN HANDEN ZIJN VAN EUNAVFOR, EN VOOR DE BEHANDELING VAN DEZE PERSONEN EN GOEDEREN NA DE OVERDRACHT
1. Definities
Voor het doel van deze overeenkomst wordt verstaan onder:
a) „piraterij”: piraterij als bedoeld in artikel 101 van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee;
b) „gewapende overvallen”: handelingen als bedoeld onder a) indien deze worden gepleegd in de territoriale wateren van een kuststaat binnen het operatiegebied;
c) „overgedragen persoon”: eenieder die ervan verdacht wordt eenmalig of herhaaldelijk piraterij of gewapende over vallen te plegen, te hebben gepleegd of te willen plegen en die krachtens de onderhavige overeenkomst door EUNAVFOR aan Montenegro is overgedragen.
2. Algemene beginselen
a) Op verzoek van XXXXXXXX aanvaardt Montenegro de overdracht van door XXXXXXXX in verband met piraterij of gewapende overvallen vastgehouden personen, en de bijbehorende door EUNAVFOR in beslag genomen goederen, en geeft het de betrokken personen en goederen met het oog op onderzoek en vervolging in handen van haar bevoegde instanties.
b) EUNAVFOR zal personen in het kader van deze overeenkomst alleen aan de bevoegde rechtshandhavingsautori teiten van Montenegro overdragen.
c) Montenegro bevestigt dat zij personen die in het kader van deze bepalingen worden overgedragen zowel voor als na de overdracht humaan zal behandelen en zich daarbij zal houden aan de internationale mensenrechtenver plichtingen, zoals het verbod op foltering en op een wrede, onmenselijke en onterende behandeling of bestraffing, en het verbod op willekeurige hechtenis, en aan de verplichting te zorgen voor een eerlijk proces.
3. Behandeling, vervolging en berechting van overgedragen personen
a) Overgedragen personen moeten menselijk worden behandeld en mogen niet worden onderworpen aan foltering of andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing, moeten op passende wijze worden gehuisvest en gevoed, moeten toegang tot medische verzorging krijgen en moeten in staat worden gesteld hun godsdienstige plichten te vervullen.
b) Overgedragen personen moeten meteen worden voorgeleid aan een rechter of een andere magistraat die door de wet bevoegd verklaard is rechterlijke macht uit te oefenen, en die zich onverwijld over het al dan niet gewettigd zijn van hun aanhouding uitspreekt, en hen in vrijheid doet stellen indien deze gevangenhouding niet conform de wet is.
c) Overgedragen personen moeten het recht hebben binnen een redelijke termijn berecht te worden of in vrijheid te worden gesteld.
d) Bij het bepalen van de gegrondheid van een tegen hem ingestelde vervolging heeft iedere overgedragen persoon recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak door een competente, onafhankelijke en onpartijdige rechtbank die bij de wet is ingesteld.
e) Overgedragen personen tegen wie een vervolging is ingesteld, moeten voor onschuldig worden gehouden totdat hun schuld in rechte is komen vast te staan.
f) Bij de vaststelling van de aanklacht jegens hem heeft eenieder op gelijke voet met de aanklager recht op de volgende minimumwaarborgen:
1. onverwijld en in detail op de hoogte te worden gesteld van de aard en de reden van het hem ten laste gelegde, in een taal die hij begrijpt;
2. te beschikken over voldoende tijd en faciliteiten voor de voorbereiding van zijn verdediging en te communiceren met de raadsman van zijn keuze;
3. terecht te staan zonder onnodige vertraging;
4. aanwezig te zijn ter terechtzitting, verweer te voeren in persoon of door middel van door xxxxxxx gekozen rechtsbijstand; op de hoogte te worden gesteld van dit recht wanneer hij geen rechtsbijstand heeft; en rechts bijstand toegewezen te krijgen in alle gevallen waarin het belang van de rechtspleging dit vereist, en kosteloos indien de beschuldigde niet over voldoende middelen beschikt;
5. kennis te nemen van alle bewijsstukken tegen hem, met inbegrip van de beëdigde verklaringen van de getuigen op wier aanwijzingen hij is aangehouden, en de verschijning en ondervraging te verkrijgen van getuigen à decharge op dezelfde voorwaarden als gelden voor getuigen à charge;
6. zich kosteloos te doen bijstaan door een tolk indien hij de taal die ter terechtzitting wordt gebezigd, niet verstaat of niet spreekt;
7. niet gedwongen te worden tegen zichzelf te getuigen of schuld te bekennen.
g) Overgedragen personen die voor een misdaad veroordeeld zijn, moeten het recht hebben overeenkomstig de wetgeving van Montenegro tegen hun veroordeling en hun vonnis bezwaar aan te tekenen of bij een hogere rechtbank in beroep te gaan.
h) Montenegro zal overgedragen personen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van XXXXXXXX niet aan andere staten overdragen met het oog op onderzoek of vervolging.
4. Doodstraf
Aan overgedragen personen mag geen doodstraf worden opgelegd of voltrokken, en lastens deze personen mag de doodstraf niet worden gevorderd.
5. Gegevens en kennisgevingen
a) Met betrekking tot elke overdracht moet een passend document worden ondertekend door een vertegenwoordiger van EUNAVFOR en een vertegenwoordiger van de bevoegde wetshandhavingsautoriteiten van Montenegro.
b) EUNAVFOR verstrekt Montenegro ten aanzien van iedere overgedragen persoon de gegevens betreffende zijn hechtenis. Deze omvatten, voor zover mogelijk, de fysieke toestand van de overgedragen persoon tijdens de hechtenis, het tijdstip van overdracht aan de autoriteiten van Montenegro, de reden voor zijn hechtenis, het tijdstip waarop en de plaats waar hij werd aangehouden, en eventuele beslissingen in verband met zijn hechtenis.
c) Montenegro is verantwoordelijk voor het bijhouden van een nauwkeurige administratie van alle overgedragen personen, met ten minste gegevens betreffende eventuele in beslag genomen goederen, de fysieke toestand van de betrokkene, de plaats waar hij wordt vastgehouden, de eventuele tenlastelegging jegens hem en alle beslissingen van enig belang die in de loop van zijn vervolging en zijn proces zijn genomen.
d) Deze gegevens zijn voor de vertegenwoordigers van de Europese Unie en EUNAVFOR beschikbaar indien zij het ministerie van Buitenlandse Zaken van Montenegro daarom verzoeken.
e) Xxxxxxxxxxx moet Montenegro EUNAVFOR in kennis stellen van de plaats van detentie van iedere uit hoofde van deze overeenkomst overgedragen persoon, alsmede van iedere achteruitgang van zijn fysieke toestand en van alle meldingen waarin sprake is van slechte behandeling. Vertegenwoordigers van de Europese Unie en van EUNAVFOR moeten tijdens het voorarrest toegang hebben tot alle krachtens de onderhavige overeenkomst overgedragen personen en het recht hebben hen te ondervragen.
f) Op hun verzoek moet het nationale en internationale humanitaire instellingen worden toegestaan personen die uit hoofde van de onderhavige overeenkomst zijn overgedragen, te bezoeken.
g) Opdat EUNAVFOR in staat is Montenegro tijdig bij te staan om van EUNAVFOR afkomstige getuigen te doen verschijnen en te zorgen voor relevante bewijsstukken, stelt Montenegro, wanneer zij voornemens is jegens een overgedragen persoon tot een strafproces over te gaan, EUNAVFOR daarvan op de hoogte en deelt zij het tijd schema voor het indienen van de bewijsstukken en het verhoor mede.
6. Bijstand door EUNAVFOR
a) EUNAVFOR moet Xxxxxxxxxx met al zijn middelen en vermogens bij de instructie betreffende en de vervolging van de overgedragen personen helpen.
b) EUNAVFOR moet met name:
1. de detentiegegevens verstrekken overeenkomstig punt 5, onder b), van deze bepalingen;
2. alle beschikbare bewijsmateriaal verwerken overeenkomstig de wensen van de bevoegde autoriteiten van Mon tenegro als overeengekomen in de uitvoeringsregelingen die in punt 8 hieronder omschreven worden;
3. zorgen voor al dan niet beëdigde getuigenverklaringen door functionarissen van EUNAVFOR die betrokken zijn geweest bij incidenten in verband waarmee personen uit hoofde van de onderhavige bepalingen zijn over gedragen;
4. alle ter zake doende in beslag genomen goederen die in het bezit van XXXXXXXX zijn, overdragen.
7. Verband met de andere rechten van de overgedragen personen
Niets in deze bepalingen heeft ten doel of kan worden aangewend om afbreuk te doen aan de rechten waarover een overgedragen persoon krachtens de toepasselijke nationale of internationale wetgeving beschikt.
8. Tenuitvoerlegging
a) Met het oog op de toepassing van deze bepalingen kunnen voor operationele, administratieve en technische aangelegenheden uitvoeringsovereenkomsten worden goedgekeurd tussen de bevoegde autoriteiten van Montenegro enerzijds en de bevoegde autoriteiten van de Europese Unie en die van de staten welke een nationaal contingent voor EUNAVFOR leveren anderzijds.
b) Uitvoeringsbepalingen kunnen onder andere betrekking hebben op:
1. het aanwijzen van de bevoegde wetshandhavingsautoriteiten van Montenegro waaraan EUNAVFOR personen kan overdragen;
2. de inrichtingen voor bewaring waar de overgedragen personen worden vastgehouden;
3. de afhandeling van documenten, waaronder die betreffende bewijsverkrijging, die onmiddellijk na de overdracht van een persoon aan de bevoegde wetshandhavingsautoriteiten van Montenegro zullen worden overgemaakt;
4. contactpunten voor kennisgevingen;
5. bij de overdracht te gebruiken formulieren.