SAMENWERKINGSOVEREENKOMST
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST
Gemeente Dordrecht en Gemeente …
Uitwerkingsovereenkomst als bedoeld in artikel 3 lid 5 van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten, maart 2013
Versie 0.3.2, 27 september 2021
De gemeente Dordrecht, te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door A.W. Xxxxx, burgemeester, verder te noemen "Dordrecht",
en
de gemeente …, te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door …, burgemeester, verder te noemen "…",
gezamenlijk te noemen “Partijen”, overwegende dat:
- de Drechtstedengemeenten al decennia gewend zijn om op tal van terreinen samen te
werken;
- deze samenwerkingen vele uitingsvormen kennen, zoals openbare lichamen, het opzetten van ontwikkelingsfondsen, gezamenlijke deelnemingen in ontwikkelingsmaatschappijen, het met elkaar en voor elkaar uitvoeren van werkzaamheden en het inrichten van regionale overleggen op politiek -, bestuurlijk - en ambtelijk niveau;
- in 2006 een samenwerking is ingericht op het gebied van de bedrijfsvoering, sociaal domein, gemeentebelastingen en andere taken in het openbaar lichaam Drechtsteden;
- deze samenwerking in de afgelopen jaren is geëvalueerd;
- die evaluatie ertoe heeft geleid dat in regionaal verband is besloten dat deze samenwerking uit oogpunt van innovatie en slagkracht toe is aan een andere vorm;
- zowel de colleges als de raden van de Drechtstedengemeenten hebben besloten dat de regio er het meest mee is gediend als de samenwerking wordt voortgezet door de in deze overeenkomst beschreven taken voor de regio aan te sturen vanuit Dordrecht;
- in maart 2013 de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten met elkaar zijn aangegaan en Hardinxveld-Giessendam daar sinds 1 januari 2018 bij is aangesloten;
- deze regeling is een vorm van een gemeenschappelijke regeling is als bedoeld in de Wet gemeenschappelijke regelingen en tot doel heeft de samenwerking tussen de deelnemende gemeenten te bevorderen door het onderling uitwisselen van kennis en kunde en capaciteit;
- het bevorderen van die samenwerking kan bestaan uit zowel het aan elkaar leveren van diensten en het voor elkaar uitvoeren van werkzaamheden als uit het aan elkaar leveren van beleids- of uitvoerende capaciteit;
- de in deze overeenkomst beschreven taken derhalve ter uitvoering van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten vanaf 1 januari 2022 worden aangestuurd vanuit Dordrecht;
- de samenwerking wordt uitgevoerd vanuit de waarden: partnerschap, professionaliteit, gericht op voortdurend verbeteren en zakelijkheid als basis, uitgaande van het onderlinge vertrouwen dat in de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten wordt uitgesproken;
- dat de in 2021 nader uit te werken formules voor de uitvoering van de dienstverlening en de daarbij behorende financieringsstructuur in 2022 leidt tot een nadere uitwerking en wijziging van deze overeenkomst;
- voor de uitvoering van de dienstverlening en de daarbij behorende financieringsstructuur in 2022 leidt tot een nadere uitwerking en wijziging van deze overeenkomst per 2023;
- de dienstverlening in 2022 gebaseerd is op de reeds gemaakte afspraken en de vastgestelde begroting(en);
gelet op artikel 3, lid 5 van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten; komen het volgende overeen:
Artikel 1 Doel
1. Deze overeenkomst heeft tot doel het schriftelijk vastleggen van de afspraken over de samenwerking op het gebied van de taken, zoals nader uitgewerkt in deze overeenkomst met bijlagen en de voorwaarden waaronder die taken worden uitgevoerd.
Artikel 2 Looptijd en beëindiging
1. Deze overeenkomst treedt in werking op 1 januari 2022 en heeft een looptijd voor onbepaalde tijd, in lijn met de taakuitvoering via de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten.
2. Afspraken over de inhoud van de uitvoering van de taken als genoemd in de bijlage(n) bij deze overeenkomst worden gemaakt voor een eerste periode van vier (4) jaar. Vervolgens worden nadere afspraken gemaakt over de duur en omvang van de taakuitvoering, in lijn met de nader uit te werken formules voor dienstverlening, financieringssystematiek en afspraken over investeringen.
3. Partijen bespreken periodiek de voortgang van en de ontwikkeling in de overeenkomst.
4. Partijen kunnen tot beëindiging van de overeenkomst besluiten. Met de beëindiging van deze overeenkomst treedt … niet uit de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten.
5. Indien … deze overeenkomst na de eerste vier jaar geheel of gedeeltelijk wenst te beëindigen, dan meldt ze dit onverwijld aan Dordrecht. Opzegging van de overeenkomst kan alleen schriftelijk plaatsvinden per 31 december van enig jaar, met inachtneming van een opzegtermijn van ten minste één vol kalenderjaar.
6. Partijen stellen een beëindigingsplan vast. Het beëindigingsplan regelt de gevolgen van de beëindiging van de taakuitvoering, waaronder worden verstaan de financiële -, juridische -, personele - en organisatorische consequenties die het directe gevolg zijn van de beëindiging van deze overeenkomst. Het beëindigingsplan bepaalt tevens de systematiek voor berekening van de financiële gevolgen van de beëindiging van deze overeenkomst. Bij het opstellen van het beëindigingsplan kan een onafhankelijke externe deskundige worden ingeschakeld ter ondersteuning van het maken van afrondende afspraken.
7. De voorlopige respectievelijk de definitieve vergoeding bij beëindiging van deze overeenkomst bestaat uitsluitend uit een vergoeding ter compensatie van frictiekosten en desintegratiekosten, onder aftrek van eventuele baten en de waarde van de formatie die de
… overneemt. Onder frictiekosten worden verstaan alle incidentele kosten te maken door Dordrecht die het directe gevolg van de beslissing tot beëindiging van deze overeenkomst zijn. Onder desintegratiekosten worden verstaan alle kosten direct dan wel toekomstig, te maken dan wel te dragen door Dordrecht die samenhangen met de afbouw van overcapaciteit in personele en materiële sfeer en andere verplichtingen, de afbouw van risico’s daarbij inbegrepen, ontstaan als direct gevolg van de beëindiging van deze overeenkomst.
8. Kosten die … maakt ter voorbereiding op of als gevolg van de beslissing tot beëindiging van deze overeenkomst komen voor rekening van ….
9. De in het zesde lid bedoelde systematiek wordt gebaseerd op:
a. Relevante regelgeving;
b. Relevante jurisprudentie;
c. Feiten en omstandigheden die bekend waren op het moment van de daadwerkelijke beëindiging van deze overeenkomst. Beleidswijzigingen, wijziging van economische omstandigheden en wijziging van inzichten die zich voordoen of opkomen na het moment van de daadwerkelijke beëindiging van deze overeenkomst kunnen niet worden betrokken bij de bepaling van de hoogte van de vergoeding.
10. Dordrecht alsmede … is gehouden redelijkerwijs al het mogelijke te doen om de kosten bij de beëindiging van deze overeenkomst zo laag mogelijk te houden. Het voorgaande behoeft niet te leiden tot wijziging van overeenkomsten met en verplichtingen jegens derden die zijn aangegaan respectievelijk bepaald voorafgaand aan het tijdstip van ontvangst door het algemeen bestuur van het besluit tot beëindiging van deze overeenkomst.
11. Partijen maken bij geheel of gedeeltelijke beëindiging van deze overeenkomst in redelijkheid en billijkheid afspraken over de (financiële en personele) gevolgen.
Artikel 3 Taken
1. Dordrecht voert voor … (bevattend de ambtelijke organisatie, het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad en hun ondersteuning) taken uit zoals beschreven in de bijlagen. Dordrecht draagt daarbij zorg voor de uitvoering, (door)ontwikkeling en innovatie van de taken en het beleid.
2. Dordrecht en … hebben de ambitie om te komen tot taakuitvoering aan de hand van formules voor dienstverlening die na besluitvorming in het vierde kwartaal 2021 in 2022 worden geïmplementeerd en vastgelegd in een gewijzigde overeenkomst en (zo nodig) bijlage(n).
3. Na twee jaar, voor het eerst in 2024, wordt een gesprek gevoerd in het ONS-D gericht op de inhoudelijke bijsturing van de taakuitvoering en deze overeenkomst. Dordrecht neemt hiertoe het initiatief.
Artikel 4 Nieuw beleid op de taken
1. Dordrecht bereidt in overleg met de deelnemers aan de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten, voor zover zij deelnemen aan deze samenwerking, het beleid voor op het gebied van de taken, in lijn met de ontwikkelopgaven. … blijft verantwoordelijk om het beleid voor de eigen gemeente vast te stellen.
2. Nieuw beleid op de taken komt tot stand in samenwerking tussen de Drechtstedengemeenten. Voorstellen voor nieuw beleid worden besproken in het ONS-D en worden, indien van toepassing, lokaal aan de colleges ter vaststelling voorgelegd of worden, indien van toepassing, lokaal aan de gemeenteraden ter vaststelling voorgelegd. Aangezien de in deze overeenkomst bedoelde taken door Dordrecht voor alle Drechtstedengemeenten worden uitgevoerd, kan elke Drechtstedengemeente een voorstel indienen voor nieuw - of aanpassing van bestaand beleid op de basistaken. Dit lid is niet van toepassing op het gebied van belastingen.
3. De Gemeenten kunnen Dordrecht individueel verzoeken om maatwerkoplossingen die aansluiten op de lokale wensen en behoeften. De eventuele meer- of minderkosten in de uitvoering worden via een uitvoeringstoets door Dordrecht in beeld gebracht en verrekend met de betreffende gemeente(n).
4. In specifieke gevallen wordt in onderlinge afstemming bepaald of Dordrecht aanspreekpunt is voor vragen van burgers. Als dit het geval is, zorgt … ervoor dat er vanuit haar
organisatie een contactpersoon beschikbaar is. … zorgt tevens voor een goede bereikbaarheid van de betrokken medewerkers. Zoals ook bedoeld in de regionale servicenormen (besluit d.d. …).
Artikel 5 Dienstverlening aan derden
1. Dordrecht is gerechtigd om taken uit te voeren voor derden, zijnde rechtspersonen die geen deelnemer zijn van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten.
2. Indien een derde verzoekt om taakuitvoering door Dordrecht en deelnemer wil worden in de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten, dan legt Dordrecht een hiertoe strekkend verzoek voor aan alle deelnemers die unaniem in zouden moeten stemmen met uitbreiding van het aantal deelnemers. Vervolgens delen alle deelnemers aan de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten in de voordelen en de
xxxxxx’x die horen bij de taakuitvoering door Dordrecht.
3. Indien een derde, zoals bedoeld in het eerste lid, geen deelnemer wordt van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten, sluit Dordrecht een privaatrechtelijke dienstverleningsovereenkomst met betreffende organisatie. Dordrecht kan vervolgens haar eigen tarieven bepalen. Alle winsten die voortvloeien uit deze verleende diensten komen volledig te goede aan Dordrecht en dienen als risicoafdekking voor de verleende diensten.
… deelt vervolgens ook niet in de risico’s.
Artikel 6 Financiële vergoeding
1. Dordrecht hanteert de kostenbegroting voor de uitvoering van de taken in 2022, zoals vastgesteld in de begroting 2022 van de gemeenschappelijke regeling Drechtsteden betreffende de organisatieonderdelen Servicecentrum Drechtsteden, Ingenieursbureau Drechtsteden, Onderzoekcentrum Drechtsteden, Gemeentebelastingen Drechtsteden en Bureau Drechtsteden.
2. … hanteert de kostenbegroting en vastgestelde bijdragenstaat voor bekostiging van deze overeenkomst in 2022, zoals opgenomen in de laatstelijk vastgestelde gemeentebegroting.
3. De financiële vergoeding voor de periode 2023 en verder is gekoppeld aan de te ontwikkelen formules voor dienstverlening en volgen in de wijziging van deze overeenkomst, na besluitvorming over de betreffende formules en verrekensystematiek.
4. Voor zover besluitvorming op het voorgaande lid niet is afgerond geldt de bijdrage op basis van lid 2.
Artikel 7 Verrekeningen
1. De verschuldigde vergoeding wordt vooraf per kwartaal gefactureerd in gelijke delen, of anders zoals overeengekomen in de bijlage bij deze overeenkomst.
2. Er vindt geen verrekening plaats met vergoedingen die over en weer verplicht (kunnen) zijn op basis van andere vormen van samenwerking en andere typen van dienstverlening over en weer.
Artikel 8 Incidentele resultaten in de taakuitvoering
1. Dordrecht maakt jaarlijks het resultaat op de uitvoering van deze overeenkomst aan … zichtbaar.
2. Incidentele voor- en nadelen die binnen 5% van het exploitatietotaal van de taakuitvoering zoals bedoeld in de bijlagen, worden gerealiseerd, worden door Dordrecht in een egalisatiereserve opgenomen.
3. Incidentele voordelen die groter zijn dan 5% van het exploitatietotaal, worden verrekend met … op basis van de volgende verdeelsleutels:
a. taken voormalige Servicecentrum Drechtsteden, incl. deelneming in Stichting Breedband, naar verhouding van de totale gemeentelijke bijdragen;
b. Gemeentebelastingen en basisinformatie naar verhouding van aanslagregels;
c. Onderzoekcentrum Drechtsteden naar verhouding van inwoneraantallen;
d. Ingenieursbureau Drechtsteden naar verhouding van de gerealiseerde afname.
Artikel 9 Efficiencyvoordelen en -nadelen in de taakuitvoering
1. Indien zich efficiencyvoordelen voordoen wordt via het ONS-D aan gemeenten de keuze voorgelegd of:
a. Deze efficiencyvoordelen ten goede komen aan de doorontwikkeling van de services;
b. Dan wel of deze middelen terugvloeien naar de gemeenten (rekening houdende met vaste en variabele kosten);
c. Dan wel dat deze middelen ingezet worden voor innovatie, vanuit de gedachte dat de doelstelling van deze beweging kwaliteitsverbetering en innovatie is.
2. Het overleg in het ONS-D, zoals bedoeld in het eerste lid, is gericht op gemeenschappelijke beraadslaging om te komen tot een gezamenlijk standpunt, wat onverlet laat de
eigenstandige beslissingsbevoegdheid van …. De vervolgens gemaakte keuze wordt verwerkt in de wijziging van de bijlage(n) bij deze overeenkomst.
3. Indien zich nadelen voordoen wordt via het ONS-D aan de gemeenten de keuze voorgelegd of:
a. De dienstverlening getemporiseerd en/of aangepast wordt;
b. Een verhoging van de bijdrage uit hoofde van deze overeenkomst aan de gemeenteraden wordt voorgelegd, waarbij het de voorkeur heeft dit bij de behandeling van de kadernota te doen.
4. Het overleg in het ONS-D, zoals bedoeld in het tweede lid, is gericht op gemeenschappelijke beraadslaging om te komen tot een gezamenlijk standpunt, wat onverlet laat de eigenstandige beslissingsbevoegdheid van …. De vervolgens gemaakte keuze wordt verwerkt in de wijziging van de bijlage(n) bij deze overeenkomst.
Artikel 10 Gezamenlijke verantwoordelijkheid risico’s
1. In de samenwerking tussen Dordrecht en … op grond van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten zijn deelnemende gemeenten gezamenlijk verantwoordelijk voor de risico’s.
2. De risico’s zoals bedoeld in het eerste lid betreffen de risico’s zoals opgenomen in de risico- paragraaf in de begroting van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden 2022, aangevuld met eventuele aandachtspunten uit de lawyers letter bij de jaarrekening 2020 van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden, exclusief de risico’s die toekomen aan de Sociale Dienst Drechtsteden.
3. Dordrecht spant zich in om risico’s die zich voordoen bij de af te nemen diensten te dekken binnen de vastgestelde begroting en de marge van 5% op het exploitatietotaal, met dien verstande dat voor risico’s op het behalen van ingeboekte taakstellingen, zijnde uitsluitend de bezuinigingen vanaf 2023 in het programma ICT verandert enerzijds en de jaarlijkse taakstelling op de begroting van het voormalige Servicecentrum Drechtstreden anderzijds, alsmede op de bestaande contracten van DG&J, OZHZ en GR Sociaal, de verdeelsleutel geldt zoals die in de begroting 2021 is afgesproken.
4. Jaarlijks wordt bij de begroting van Dordrecht een geactualiseerde risico-inventarisatie opgenomen, waarop het bepaalde in lid 1 van toepassing is.
Artikel 11 Overlegstructuur
1. Het ONS-D+ is het platform waar tenminste tweemaal per jaar het strategische overleg over de door Dordrecht uitgevoerde en uit te voeren taken wordt gevoerd.
2. Ten minste tweemaal per jaar voert Dordrecht met … op operationeel niveau overleg over de door Dordrecht uitgevoerde en uit te voeren taken.
3. Daar waar aspecten uit het strategisch overleg het budgetrecht van de gemeenteraad en/of de bevoegdheden van het college van burgemeester en wethouder van … betreft zal een bestuurlijk overleg gepland worden, eventueel gevolgd door een opzet voor een lokaal bestuurlijk voorstel.
4. De reeds op grond van artikel … uit de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten bestaande managementoverleggen (Netwerk MT) worden opgeheven met ingang van 1 januari 2022.
5. De overlegstructuur wordt nader uitgewerkt in de formules voor de dienstverlening en wordt vervolgens in 2022 verder geïmplementeerd.
Artikel 12 Meerjarenplan / bedrijfsplan
1. Dordrecht stelt één keer per collegeperiode (passend in de P&C-cylcus) een meerjarenplan/bedrijfsplan en meerjarenbegroting op voor de voor de samenwerkende gemeenten uit te voeren taken. Het meerjarenplan/bedrijfsplan wordt vastgesteld door de colleges van de Drechtstedengemeenten.
2. De gemeenteraad van de gemeente Dordrecht stelt jaarlijks de meerjarenbegroting vast, waarbij de bijdragen van elke deelnemende gemeente overeenkomen met de uit hoofde van deze overeenkomst aangegane verplichting.
3. Afwijkingen ten opzichte van deze begroting worden besproken in het ONS-D+.
4. Een wijziging van de begroting, met als gevolg een wijziging in de bijdrage van de deelnemende gemeenten en/of deze overeenkomst, kan alleen worden doorgevoerd indien alle deelnemende gemeenten daartoe unaniem besluiten.
5. De bijdrage die elke deelnemende gemeente uit hoofde van deze overeenkomst verschuldigd is, wordt opgenomen in de meerjarenbegroting van de betreffende gemeente.
6. De gemeenteraad van de gemeente Dordrecht stelt jaarlijks bij de kadernota de indexering vast, die van toepassing is op deze overeenkomst.
7. Dordrecht werkt de meerjarenbegroting uit in een meerjarige beheersbegroting, zodat zij in staat is te sturen op en verantwoording af te leggen over, de aan haar beschikbaar gestelde middelen.
8. Dordrecht levert een onderbouwd meerjarenperspectief t.b.v. de onderbouwing en bijstelling van de lokale exploitatiebegroting die samenhangt met de taken uit deze overeenkomst.
9. Indien één gemeente wil afwijken worden hierover nadere (financiële) afspraken gemaakt in de bijlage bij deze overeenkomst.
Artikel 13 Verstrekken van informatie
1. Dordrecht levert ten minste alle informatie die nodig is voor de lokale verantwoording aan College en de Raad, zoals overeengekomen in bijlage ….
2. Dordrecht levert desgewenst ambtelijke ondersteuning aan de wethouder van … bij de raadsbehandeling en bij raadsvragen.
3. Jaarlijks wordt door Dordrecht aan … informatie aangeleverd over de kosten, met als nulmeting (basis) de begroting 2022.
Artikel 14 Administratieve organisatie
1. Dordrecht draagt zorg voor een adequate administratieve organisatie, interne controle en verantwoording over de geldstromen voor de taken die door Dordrecht worden uitgevoerd.
Artikel 15 Beheer documenten
1. Dordrecht is verantwoordelijk voor de archivering van bescheiden en geschriften conform de Archiefwet en andere specifieke wettelijke bepalingen.
Artikel 16 Vestigingen en huisvesting medewerkers
1. Indien voor de uitvoering van taken gebruik wordt gemaakt van locaties in …, zullen
Dordrecht en … in gezamenlijk overleg de beschikbaarheid en het gebruik ervan bespreken. Indien eventueel gewenste uitbreiding dan wel inperking van het gebruik leiden tot extra - respectievelijk frictiekosten, vindt verrekening plaats.
2. Voor de huisvesting van de medewerkers van Dordrecht die op locatie van … werken is … verantwoordelijk voor een passende en gezonde werkplek die voldoet aan alle daarvoor geldende veiligheids- en Arbo-normen.
3. Incidenteel of gewijzigd gebruik van elkaars huisvesting is, conform eerdere regionale besluitvorming, voor alle ambtenaren in de regio over en weer mogelijk, zonder dat hiervoor (extra) financiële verrekening plaatsvindt.
Artikel 17 Bevoegdheden
1. … is ervoor verantwoordelijk dat aan Dordrecht alle bevoegdheden worden gemandateerd en dat volmacht en machtiging worden verleend die nodig zijn om de op basis van deze overeenkomst opgedragen taken adequaat en juridisch rechtmatig uit te kunnen voeren.
2. … draagt er zorg voor dat Dordrecht en haar medewerkers over de autorisaties komen te beschikken die zij nodig hebben om gebruik te kunnen maken van alle applicaties/databases die gebruikt (moeten) worden bij de uitvoering van de op basis van deze overeenkomst opgedragen taken.
Artikel 18 Aansprakelijkheid
1. Partijen zullen elkaar niet aansprakelijk stellen voor schade die voortvloeit uit de uitvoering van deze overeenkomst.
2. Onverminderd het gestelde in het eerste lid komen de volgende kosten voor rekening van Dordrecht:
a. De dwangsom die Dordrecht moet betalen als gevolg van het niet of te laat nemen van besluiten waar de Wet dwangsom bij niet tijdig beslissen op van toepassing is,
in de gevallen waarin het niet of te laat besluiten te wijten is aan het handelen of nalaten van Dordrecht;
b. Schade die wordt veroorzaakt door opzet of grove schuld;
c. Schade die wordt veroorzaakt door het verstrekken van onjuiste informatie aan burgers of bedrijven, voor zover de gemeente daartoe door de rechter wordt veroordeeld, tenzij de onjuiste informatie is aangeleverd door … of een andere partij.
Artikel 19 Geschillen
1. Er is sprake van een geschil indien één van de partijen dit schriftelijk meedeelt aan de andere partij.
2. Geschillen worden besproken tussen de managers van Dordrecht en … die daartoe het meest in staat worden geacht.
3. Indien het in het tweede lid bedoelde overleg niet tot een oplossing leidt, wordt het geschil door de meest gerede Partij voorgelegd aan de gemeentesecretaris van … en de gemeentesecretaris van Dordrecht.
4. Indien het in het derde lid bedoelde overleg niet tot een oplossing leidt wordt het geschil door beide gemeentesecretarissen voorgelegd aan de colleges van burgemeester en wethouders van partijen.
5. Indien het in het eerste lid bedoelde geschil van belang kan zijn voor de processen van alle Drechtstedengemeenten en van principiële aard, wordt het geschil besproken in het ONS- D+.
6. Indien geen oplossing wordt bereikt is artikel 17 van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten van toepassing.
Aldus overeengekomen op … 2021 te Dordrecht, Dordrecht, …,
A.W. Kolff …
Bijlagen
1. Taakuitvoering servicecentrum
2. Taakuitvoering t.b.v. griffie
3. Taakuitvoering Ingenieursbureau Drechtsteden
4. Taakuitvoering Gemeentebelastingen
5. Taakuitvoering Onderzoekcentrum
Bijlage 1 Taakuitvoering servicecentrum
<hier de Excel per gemeente die het SCD heeft aangeleverd, nu nog één geheel>
Bijlage 2 Taakuitvoering t.b.v. griffie
<hier het overzicht van taken en afspraken die specifiek ten behoeve van de griffie van … worden uitgevoerd>
Bijlage 3 Taakuitvoering Ingenieursbureau Drechtsteden
<hier de uitwerking en werkwijze van de taakuitvoering door het IBD>
Bijlage 4 Taakuitvoering Gemeentebelastingen
<hier de Excel per gemeente die het GBD heeft aangeleverd>
Bijlage 5 Taakuitvoering Onderzoekcentrum
<hier de Excel per gemeente die het OCD heeft aangeleverd>
Toelichting op de samenwerkingsovereenkomst
Algemeen uitgangspunt
We zijn één regio en we gaan samen voor de beste dienstverlening. Het is de professionele eer van de servicegemeente om nog vele jaren de bedrijfsvoering op uitstekende wijze te blijven verrichten. Dat is het primaire uitgangspunt in de samenwerking in de “lichte GR”.
Samenwerken in de “lichte GR”
Enkele gemeenten geven aan in de eerdere producties geen uitwerking te zien die relatie houdt met bijv. (gedeeltelijke) uittreding en risicospreiding. Dat klopt. In de uitgangspuntennotitie van januari is dit juridisch vehikel benoemd maar, in de eerdere uitwerkingen is de impact van het werken in een gemeenschappelijke regeling zonder
rechtspersoonlijkheid (de “lichte GR”) nog niet opgenomen. Het is begrijpelijk dat daar meerdere (ambtelijke) vragen over zijn ontvangen.
De Drechtstedengemeenten zijn al enige jaren deelnemer in de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten (de “lichte GR”); die geldt voor onbepaalde tijd. Die vormt de juridische basis voor deze samenwerking. Een aantal gemeenten werkt al samen via deze regeling in bijvoorbeeld openbare verlichting. In deze transitie wordt op grond van de regeling een samenwerkingsovereenkomst aangegaan voor de periode van vier jaar op taakuitvoering die nu door de GR Drechtsteden worden uitgevoerd.
De samenwerking is alleen op deze manier mogelijk, omdat de gemeenten anders aanbestedingsplichtig en Vpb-plichtig zijn. Uit oogpunt van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr), het aanbestedingsrecht en de belastingwetgeving houdt een samenwerking in dat sprake is van het delen van risico's.
De Wgr verplicht tot het opnemen en hanteren van een uittredingsregeling en die is opgenomen in de al bestaande Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten. In de samenwerkingsovereenkomst is in artikel 3, 4e lid geregeld dat indien een deelnemer na vier jaar volledig stopt met het afnemen van de taken bij Dordrecht, dit wordt behandeld als een opzegging van deze overeenkomst.
De samenwerking op basis van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtsteden is dus niet vergelijkbaar met een zuivere opdrachtgever/opdrachtnemer-relatie, waarbij alle risico’s bij
Dordrecht zouden liggen als opdrachtnemer en risicodrager. Als de risico’s volledig bij
Dordrecht zouden moeten worden gedragen, dan is het werken in de “lichte GR” geen optie en had gekozen moeten worden voor een andere vorm van dienstverlening, met alle fiscale consequenties van dien.
Wel is het zo dat Dordrecht op het merendeel van de risico's zal sturen en eventuele financiële knelpunten als gevolg van manifestatie ervan zal trachten op te lossen binnen de afspraken die in de overeenkomst zijn gemaakt. Daar waar dat uiteindelijk niet lukt en wijziging van de bijdragen noodzakelijk is, is instemming van de deelnemers en mogelijk lokale raden (kadernota) nodig.
Naast de risico’s worden in de samenwerking van zeven gemeenten via de “lichte GR” de voordelen ook, via de gemaakte afspraken door het voorleggen aan het ONS-D, gedeeld in deze samenwerking (“samen uit / samen thuis”).
Opzeggen en structureel wijzigen van de overeenkomst
Als een gemeente de samenwerking over de taakuitvoering door Dordrecht zou willen beëindigen, dan houdt het partnerschap dat we met elkaar hebben in, dat we daar in een vroeg stadium met elkaar over in gesprek gaan. Hoe eerder, hoe beter, omdat er dan tijd en ruimte is om gezamenlijk te kijken naar de impact van de opzegging. Als het stoppen met het afnemen van alle taken tijdig wordt aangekondigd kan in onderling overleg worden gekeken op welke manier frictiekosten maximaal kunnen worden beperkt of misschien zelfs geheel kunnen worden voorkomen. Als er geen frictiekosten zijn, is er ook geen vergoeding nodig.
Het is dus ook in het belang van de gemeente die stopt om hier tijdig met Dordrecht over in overleg te treden. Op deze manier kan een hogere prijs voor de taakuitvoering (waarin Dordrecht een risico moet incalculeren) voorkomen worden.
Natuurlijk gaan we hier in redelijkheid en billijkheid met elkaar om. Dordrecht neemt het op zich om zoveel mogelijk frictiekosten te voorkomen. Daarbij is een gesprek over de afschrijvingen van langjarige investeringen ook weer anders dan over beperking van personele inzet. Dordrecht is echter ook geen commerciële partij met een risico-opslag in de levering van producten. Oplossingen zullen aan beide kanten gezocht moeten worden. In de samenwerkingsovereenkomst is een stappenplan opgenomen hoe omgegaan wordt met beëindiging van deze overeenkomst.
Het onderlinge overleg is daarin zeer belangrijk, waarbij het aanwijzen van een deskundige om de impact te bepalen een mogelijkheid is als de betreffende gemeente en Dordrecht er onderling niet (helemaal) uitkomen. Het volgen van het stappenplan zoals ook bij een uittreding zou gelden gaat in goed overleg. Dat overleg is wat ons partnerschap tot een samenwerking maakt.
In alle gevallen gaat het om verschillende situaties, waarbij het risico gedeeld wordt. Soms is dat het financiële risico dat hoort bij taakspecifieke investeringen. Soms gaat dat om de
overdracht van personele risico’s.
Het beëindigen van de samenwerkingsovereenkomst betekent expliciet niet dat een gemeente uittreedt uit de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten. Onder de vlag van de Regeling vinden meerdere vormen van samenwerking plaats, bijvoorbeeld Dienstverlening Drechtsteden en de eerdergenoemde openbare verlichting. Bij beëindiging van deze samenwerkingsovereenkomsten lopen die samenwerkingsvormen gewoon door en blijft iedereen dus ook deelnemer in de overkoepelende Regeling. Het artikel over de looptijd en beëindiging (artikel 2) is vervolgens met de inbreng uit de gemeenten aangepast.
Looptijd en wijziging in 2023
De samenwerkingsovereenkomst op grond van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten geldt voor onbepaalde tijd. Dat past in de samenwerking die volgt uit het werken in een “lichte GR”. Afgesproken is dat de gemeenten de taken die nu door de GRD worden uitgevoerd (en zoals die in de bijlagen wordt opgenomen) voor vier jaar door
Dordrecht laten uitvoeren (“as-is” over). De financiële vergoeding blijft daarbij (behoudens de financiële correcties, zoals inflatie en aanvullende afspraken) gelijk. Als een gemeente vervolgens in de jaren vanaf 2026 meer- of minder taken door Dordrecht uit laat voeren, verandert de financiële vergoeding uiteraard mee. Maar alles in samenspraak, partnerschap en goed overleg.
Voor het jaar 2022 worden de taken uitgevoerd zoals reeds overeengekomen in het basispakket en in aanvullend- of pluspakket. Op basis van die afspraken is de begroting 2022 vastgesteld en dat is het onveranderde uitgangspunt voor het komende jaar.
Tevens is afgesproken dat, omwille van de verdere flexibilisering en mogelijkheden voor ontwikkeling en innovatie, de dienstverleningsformules worden gewijzigd. Dat kán leiden tot een voorstel voor wijziging van de financieringssystematiek. Het expertteam dienstverlening werkt deze formules in 2021 verder uit, waarna na besluitvorming in 2022, indien nodig, een wijziging van de samenwerkingsovereenkomst uitgewerkt kan worden. Uiteraard gaan we ook daarover in gesprek.
Risico’s
Ten aanzien van de risico’s is in de uitwerking van de uitgangspuntennotitie opgenomen dat er een gezamenlijke verantwoordelijkheid is voor de risico’s. Het is daarbij goed om een
scherp onderscheid te maken tussen de bestaande risico’s die tot en met kalenderjaar 2021 (meerjarig) onderdeel zijn van de GRD-begroting en nieuwe (ontwikkelingen in) risico’s van het kalenderjaar 2022. Het vertrekpunt is daarbij de samenwerking in de “lichte GR”. Besloten is dat als basis gehanteerd worden de beschreven xxxxxx’x in de risicoparagraaf van de GRD- begroting 2022, plus eventuele aandachtspunten uit de lawyers letter die nu actueel is bij de jaarrekening 2020 van de GRD (uiteraard zonder de risico’s in het sociale domein).
Tevens is besloten dat risico’s die zich voordoen bij de af te nemen diensten verdisconteerd worden in de verdeelsleutels1 (prijs/het tarief waartegen Dordrecht de taken uitvoert), uitgezonderd de risico’s op overhead/bestuur en bij het behalen van de ingeboekte taakstellingen. Daar waar dit leidt tot een bijdrage die niet past in de lokale begroting is instemming van het lokaal bestuur nodig.
Voordelen en nadelen
De artikelen die horen bij de voordelen zijn nadrukkelijker in verbinding gebracht met de notitie die op 19 mei 2021 is vastgesteld. In de Samenwerkingsovereenkomst is de handelswijze bij nadelen opgenomen. Bij voor- en nadelen wordt ambtelijk besproken wat nodig en mogelijk is op het gebied van het dienstenpakket (kwaliteit, innovatie, etc.).
Structurele aanpassing van de bijdragen vraagt om een wijziging van deze overeenkomst c.q. de bijlagen daarvan. In het geval van een hogere bijdrage ten gevolge van nadelen, veelal ook lokale raadsbesluiten daar het budgetrecht van de gemeenteraad wordt geraakt.
De incidentele voor- en nadelen onder de 5% van het exploitatietotaal van de taakuitvoering worden, omwille van de bestuurlijke rust, opgevangen via een egalisatiereserve in Dordrecht. Structurele voor- en nadelen worden verrekend op basis van enkele verdeelsleutels. Deze werkwijze sluit aan bij de uitwerking van Dienstverlening Drechtsteden, die eveneens op basis van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtsteden wordt uitgevoerd.
Dienstverlening aan derden
Dordrecht kan diensten verlenen aan derden (rechtspersonen die geen deelnemer zijn van de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten). Dit geeft mogelijk risico’s die onbedoeld effect zouden kunnen hebben op de samenwerking in de Regeling onderlinge samenwerking Drechtstedengemeenten. In de nieuwe versie van de overeenkomst is een bepaling (artikel 5) opgenomen hoe Dordrecht omgaat met de dienstverlening aan derden.
Naast de risico’s levert dienstverlening aan derden ook mogelijke voordelen op door het genereren van extra inkomsten die bijdragen aan een robuuste taakuitvoering.
Dordrecht blijft de bestaande dienstverlening aan OZHZ, DG&J en aan de Sociale Dienst (vanaf 1 januari 2022) uitvoeren. Deze dienstverlening loopt door vanuit de GR Drechtsteden.
1 Zie hiervoor de artikelen 8 en 9 van de Samenwerkingsovereenkomst hoe om wordt gegaan met incidentele resultaten en structurele voor- en nadelen.
De risico’s blijven daarmee gedeeld vanuit de “lichte GR”. In de dienstverlening aan derden (anders dan de voornoemde) zijn de voor- en nadelen geheel voor Dordrecht.