Het basiscontract, zo geregeld!
Het basiscontract, zo geregeld!
Als het gaat om het gezond en fit houden van werkend Nederland zijn werkgevers, werknemers en dienstverleners gebaat bij duidelijke afspraken.
Iedere werkgever moet daarom beschikken over een eigen overeenkomst met een arbodienst of bedrijfsarts: het basiscontract.
In het basiscontract worden werkafspraken gemaakt voor de taken waarvoor de werkgever zich volgens de Arbowet moet laten bijstaan door kerndeskundigen. De werkgever kan een basiscontract (laten) opstellen via een vangnetregeling en in bepaalde situaties via een maatwerkregeling.
Basiscontract & vangnetregeling
In de meeste gevallen zal de werkgever een basiscontract sluiten met een gecertificeerde arbodienst. De werkgever maakt dan gebruik van de vangnetregeling. Bij de
vangnetregeling sluit de werkgever hiervoor een contract af met één gecertificeerde arbodienst. De arbodienst kan vervolgens verschillende kerndeskundigen inzetten die de werkgever ondersteunen.
Basiscontract & maatwerkregeling
In sommige situaties kan de werkgever zelf bepalen wie hem ondersteunt bij de uitvoering van zijn taken volgens de Arbowet. De werkgever organiseert het arbo- en verzuimbeleid dan via een maatwerkregeling. Dit kan op verschillende manieren: de werkgever kan bijvoorbeeld zelfstandige bedrijfsartsen (of andere kerndeskundigen) extern inhuren, de kerndeskundigen via een arbodienst inschakelen, of een combinatie daarvan. Let op: bij de maatwerkregeling is de hulp van in ieder geval één bedrijfsarts – die de wettelijke arbotaken uitvoert – verplicht.
Basispluscontract
In het basiscontract worden werkafspraken gemaakt voor de taken waarbij de werkgever zich volgens de Arbowet moet laten bijstaan door kerndeskundigen. Het staat de werkgever verder vrij om zich bij meer taken te laten ondersteunen door een arbodienst: het
basispluscontract. Wanneer de werkgever ervoor kiest zich bij meer taken te laten ondersteunen, kan dit de effectiviteit van de arbodienstverlening vergroten. Bij deze extra taken kan worden gedacht aan adviseren over de leefstijl van medewerkers en het regelen van toegang tot een vertrouwenspersoon.
Instemming ondernemingsraad Let op: de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) moet instemmen met de inhoud van het basiscontract.
Handhaving Inspectie SZW
Iedere werkgever moet beschikken over een basiscontract en iedere werkgever is zelf verantwoordelijk voor de inhoud ervan. De Inspectie SZW kan bij het ontbreken van een basiscontract of onderdelen daarvan handhavend optreden.
Waar moet het basiscontract aan voldoen?
In het basiscontract worden werkafspraken gemaakt voor de taken waarvoor de werkgever zich volgens de Arbowet moet laten bijstaan door kerndeskundigen. Om ervoor te zorgen dat de kerndeskundigen op professionele wijze hun werk kunnen doen, moeten ook hierover werkafspraken worden vastgelegd in het basiscontract.
Werkgevers moeten zich door kerndeskundigen laten bijstaan bij het uitvoeren van taken op het gebied van preventie en bescherming. De kerndeskundigen zijn de bedrijfsarts, de veiligheidskundige, de arbeidshygiënist en de arbeids- en organisatiedeskundige. De werkgever moet zich laten bijstaan bij de uitvoering van de volgende taken:
■ Ziekteverzuimbegeleiding: hierbij gaat het om deskundige begeleiding bij re-integratie in geval van verzuim door ziekte of gebrek.
■ Toetsen van en adviseren over de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E).
■ Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO): gericht op het regelmatig onderzoeken van arbeidsgebonden gezondheidsrisico’s. Werkgevers zijn verplicht een PAGO aan te bieden, werknemers bepalen zelf of zij hiervan gebruik willen maken.
■ Aanstellingskeuring: wordt uitgevoerd om de medische geschiktheid van de sollicitant te onderzoeken. Een werkgever mag een werknemer alleen in specifieke, uitzonderlijke gevallen laten keuren. De regels hiervoor komen uit de Wet op de Medische Keuringen.
■ Toegang tot de bedrijfsarts: de werkgever zorgt ervoor dat werknemers toegang hebben tot de bedrijfsarts (bijvoorbeeld via een open spreekuur).
Om ervoor te zorgen dat de kerndeskundigen op professionele wijze hun werk kunnen doen, worden daarover werkafspraken vastgelegd in het basiscontract. In het basiscontract moeten de volgende punten zijn opgenomen:
■ Overleg met OR en preventiemedewerker: de kerndeskundigen moeten kunnen overleggen en samenwerken met de preventiemedewerker en de ondernemingsraad (OR).
■ Bezoek aan de werkplek: de bedrijfsarts moet iedere werkplek kunnen bezoeken.
■ Second opinion: de werknemer moet de mogelijkheid hebben om een second opinion aan te vragen aan een andere bedrijfsarts als hij twijfelt aan een gegeven advies. Dit maakt het handelen van de professional transparant en toetsbaar.
■ Klachtenprocedure: iedere bedrijfsarts of arbodienst moet een duidelijke werkwijze of procedure hebben die beschrijft hoe en waar de werknemer eventuele klachten kan indienen over de dienstverlening door de bedrijfsarts.
■ Melden beroepsziekten: een bedrijfsarts moet tijd kunnen besteden aan het opsporen, onderkennen, diagnosticeren en melden van beroepsziekten.
■ Advisering over preventie: advisering aan de werkgever door de bedrijfsarts over het voorkomen van gezondheidsklachten moet in het contract staan.