Popfabryk

Popfabryk

Geadviseerd subsidiebedrag: € 0

Gevraagd subsidiebedrag: € 568.400

Over de instelling

Stichting Fries Productiehuis Popcultuur is de statutaire naam van het Platform Popcultuur Noord-Nederland (hierna: PPNN). Dit nieuwe platform wordt gevormd door zeven kernpartners, waarvan De Popfabryk in Leeuwarden als penvoerder optreedt. Deze partners zijn alle actief op het gebied van de productie en presentatie van pop in de stedelijke cultuurregio We the North. Met de oprichting van dit platform willen de instellingen een netwerk vormen voor talentontwikkeling en professionalisering van de popcultuur in Noord-Nederland. In totaal wil PPNN jaarlijks dertig popmuzikanten of acts begeleiden, uitmondend in een optreden op podia en festivals in de regio.

Subsidieadvies

De aanvraag voldoet aan de eisen als bedoeld in artikel 3.44 van de Regeling op het specifiek cultuurbeleid.

De Raad voor Cultuur adviseert Stichting Fries Productiehuis Popcultuur geen subsidie toe te kennen.

De raad is positief over de heldere opzet van de ontwikkeltrajecten van PPNN, waarin haalbare, gekwantificeerde doelstellingen zijn vastgelegd. Maar waar dit nieuwe platform claimt de popcultuur in zijn volle breedte te willen ontwikkelen, ziet de raad daar in de aanvraag weinig van terug. Met uitzondering van de inbreng van het Urban House Groningen, lijken de verschillende netwerkpartners nog onvoldoende gericht op aanbod waar diverse publieksgroepen zich mee kunnen identificeren. Het PPNN is zich hiervan terdege bewust, maar schetst weinig concrete oplossingsrichtingen. De raad vreest dat dit plan niet bijdraagt aan de gewenste verbreding en vernieuwing van de popsector als geheel. Tevens ontplooit het PPNN geen activiteiten op het gebied van educatie en participatie. Daarnaast krijgt de raad onvoldoende inzicht in de formele, juridische en financiële verhoudingen tussen de zeven netwerkpartners. Ten slotte wordt de toepassing van de codes beschreven vanuit het perspectief van de penvoerder, waar de inbreng van de andere netwerkpartners ook van belang ware geweest.

Beoordeling

Artistieke/inhoudelijke kwaliteit van de kernactiviteiten

Om de kwaliteit van dit nieuwe netwerk te kunnen beoordelen, neemt de raad de afzonderlijke partners in ogenschouw. PPNN zal gevormd worden door Xxxxx Xxxxx Xxxxxxxxx, Xxxxxx XXX, Xxxxxxxxx Xxx, XxxXxxxxxxxx, Kunst & Cultuur Drenthe, Eurosonic Noorderslag en The Great Wide Open. Het Friese de Popfabryk fungeert als penvoerder.

De partners zijn allen stevige en ervaren instellingen, waarvan er enkele voldoende nationale uitstraling hebben om ook buiten het noorden van betekenis te kunnen zijn. Gezamenlijk voeren zij de supervisie over vijf ontwikkellijnen: ‘Urban Beats North’ voor urban muziek, ‘The Electronic North’ voor elektronische muziek, ‘Up North’ voor interdisciplinaire makers, ‘Hit the North’ voor pop-acts, en ten slotte wordt het platform zelf ook als ontwikkeltraject gezien. Tijdens vier jaarlijkse bijeenkomsten zullen alle partners samenkomen en kennis delen.

Twee van deze ontwikkellijnen (Up North en Hit the North) zijn sinds 2018 al in werking, drie gaan er in de komende periode van start. Voor alle trajecten is precies gespecificeerd hoeveel acts of makers er jaarlijks voor in aanmerking komen, waar de begeleiding uit bestaat, wat het einddoel is, en wat de verwachte exposure is. Ook is er per lijn een budget bepaald. De ontwikkeling van de zakelijke kant van het kunstenaarschap maakt steeds deel uit van de trajecten.

De raad prijst deze gedegen en heldere opzet van het platform, passend bij de schaal en kenmerken van de popcultuur in Noord-Nederland. Een risico bij dit type netwerken kan zijn dat er onvoldoende eigenaarschap optreedt, maar dat wordt bij PPNN ondervangen door per ontwikkellijn een organisatie aan te wijzen als coördinator.

Het platform zegt de popcultuur in brede zin te willen ontwikkelen. Makers kunnen zich bezighouden met muziek maar ook met andere kunstvormen, als dans, poëzie, vormgeving, mode en theater. De raad is enthousiast over deze discipline-overstijgende invalshoek, maar ziet daar in de aanvraag weinig van terug.

De selectie van makers geschiedt deels aan de hand van artistieke criteria (vakmanschap, eigenzinnigheid, zeggingskracht), maar er wordt ook gekeken naar vernieuwing en verbondenheid met de regio. Bezwaarlijk vindt de raad het gebrek aan diversiteit, zowel binnen de organisaties als in de selectie van makers. Er wordt te weinig gekeken naar subculturen en minder voor de hand liggende muziekgenres dan gitaarbands en singer-songwriters. Dit leidt tot een eenzijdig aanbod, wat geen recht doet aan de samenstelling van de bevolking, ook in de noordelijke provincies.

Vernieuwing

Veel van wat in het plan van PPNN wordt gepresenteerd op het gebied van talentontwikkeling vindt in feite al plaats binnen de muren van de

individuele partners. Maar waar dat tot op heden versnipperd gebeurde, kan in deze opzet een duurzaam Noordelijk ecosysteem binnen de pop ontstaan. In hoeverre dit ecosysteem ook garant staat voor inhoudelijke vernieuwing is de vraag. Zoals gezegd mist de raad in het plan de inbreng van diverse muziekstromingen. Urban House Groningen vormt hierop de uitzondering. Ook de talentontwikkeling zelf, de aard van de trajecten, de begeleiding en de bevordering van het publieksbereik ogen adequaat, maar zijn niet per se vernieuwend.

Eerlijke beloning en gezonde bedrijfsvoering

De ingediende begroting omvat specifiek en uitsluitend de aanvraag die PPNN doet als ontwikkelinstelling. Dat wil zeggen dat Popfabryk steeds zichzelf als uitgangspunt neemt, en de begrotingsgegevens van de andere instellingen in het netwerk buiten beschouwing laat. Dit maakt het ondoenlijk de financiën van het netwerk als geheel te beoordelen.

Voor wat de prestaties betreft konden tot nu toe alleen de gegevens van twee edities van het Hit the North-programma meetellen (2017 en 2018) en één editie van Up North (2018). Deze waren financieel redelijk succesvol. De publieksinkomsten nemen de komende jaren naar verwachting af, terwijl de instelling als geheel van plan is op te schalen. Dit is ook terug te zien in een sterk dalend eigen-inkomstenpercentage. PPNN is in de komende periode in grote mate afhankelijk van subsidies. Een risicoanalyse ontbreekt. De raad beoordeelt de bedrijfsvoering van de instelling als middelmatig gezond.

PPNN hanteert voor de eigen medewerkers de xxx Xxxxxxx en voor vergoedingen aan ingehuurde krachten de door de Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten (SENA) geadviseerde dagprijzen. Secundaire arbeidsvoorwaarden en eventuele loonindexatie blijven onderbelicht in de aanvraag.

Het platform wil een actieve rol spelen in de sociale dialoog. PPNN streeft naar een gezamenlijk convenant in de popsector. Hoe dit tot stand zal komen en welke uitgangspunten erin vastgelegd worden, blijft verder onuitgewerkt.

Bevordering van educatie en participatie (inclusief publieksbenadering)

Educatie en participatie zijn geen onderdeel van het activiteitenprogramma van het platform. Zijdelings wordt alleen een kleine productie genoemd van de Popfabryk met de bewoners van het AZC Drachten, maar dit vormt geen onderdeel van het talentontwikkelingsprogramma. Verder biedt Popfabryk stagemogelijkheden aan studenten van de Minerva Academie voor Popcultuur en verschillende mbo-opleidingen. De raad vindt de invulling van de beide categorieën onvoldoende.

Op het gebied van publieksbenadering in de vorm van communicatie en marketing krijgen de vier ontwikkellijnen ieder een eigen uitstraling en identiteit. Ervan uitgaande dat iedere muziekstroming zijn eigen specifieke

groep volgers heeft, meent de instelling op die manier een zo breed mogelijk publiek te kunnen bereiken.

Geografische spreiding

De deelnemende organisaties in het netwerk zijn stuk voor stuk goed geworteld in de regio. Er zijn vele allianties tussen de kernpartners en noordelijke podia als Simplon, Vera, Asteriks en The Bake Shop en festivals als Welcome to the Village, Simmerdeis en FestiValderAa. Sommige van deze festivals, met name Noorderzon en Eurosonic Noorderslag, hebben ook een (inter)nationaal bereik. De stedelijke cultuurregio We the North, waarin de drie Noordelijke provincies zich hebben verenigd, ondersteunt PPNN als een van de ontwikkelinstellingen in het Noorden.

Ten opzichte van andere netwerken in het bestel positioneert het platform zich als een actieve gesprekspartner, zowel nationaal, in Popnl, het Landelijk Overleg Productiehuizen en De Popcoalitie, en internationaal, in Europese netwerken als ETEP (The European Talent Exchange Programme), EXCITE (Exchange of International Talent In Europe) en het Music City Network.

Toepassing Fair Practice Code

Als penvoerder van PPNN onderschrijft De Popfabryk de code, en stelt in de toelichting dat het ‘te ver gaat’ om de codes te beschrijven voor alle betrokken partijen. De wijze waarop Popfabryk de code toepast, zou representatief moeten zijn voor de andere partners in het netwerk. Tevens stelt Popfabryk dat met alle bij PPNN betrokken partijen een samenwerkingsovereenkomst wordt afgesloten waarin de uitgangspunten en voornemens expliciet benoemd worden.

Bij iedere productie neemt de Popfabryk naar eigen zeggen de code als uitgangspunt. Dit houdt in dat makers worden betaald volgens de door SENA gehanteerde dagprijs. De makers in de talentontwikkeltrajecten krijgen echter een lagere vergoeding. Dit rechtvaardigt de instelling door te stellen dat zij coaching, faciliteiten en organisatie rond de maker als betaling in natura beschouwt. De raad meent dat deze handelwijze op gespannen voet staat met de code.

Al met al vindt de raad de toelichting op de Fair Practice Code mager en onvolledig.

Toepassing Governance Code Cultuur

Ook voor de toepassing van de Governance Code Cultuur heeft PPNN slechts de gegevens van de penvoerder aangeleverd. Onduidelijk is hoe de bestuursafspraken met de andere partners in het platform formeel en juridisch zijn vastgelegd.

Popfabryk werkt met een bestuursmodel. Alle verantwoordelijkheden en bevoegdheden liggen bij dit bestuur. De dagelijkse leiding is gedelegeerd aan een zakelijk directeur, die viermaal per jaar verantwoording aflegt aan het bestuur. Daarnaast is er een raad van advies die tot taak heeft het bestuur

van gevraagd en ongevraagd advies te voorzien. Het bestuur is bekend met de code en past deze toe.

Toepassing Code Diversiteit en Inclusie

Ook deze code wordt uitsluitend vanuit het perspectief van de penvoerder beschreven, en niet vanuit de zeven kernpartners.

Diversiteit en inclusie is een aandachtspunt voor de Popfabryk. De raad betreurt dat er geen duidelijke stappen worden geformuleerd om dit te verbeteren. De eigen organisatie is te klein, zo redeneert men, voor een divers personeelsbestand, het platform zou hier beter voor zijn toegerust. Over een diverser samengesteld publiek wordt niks gezegd.

Ook aan de makerskant ziet de raad nog weinig verscheidenheid, afgaand op de output van de eerste ontwikkeltrajecten. Positief is wel dat er binnen het platform in de komende periode ook aandacht komt voor urban muziek, waar de diversiteit van makers het grootst is.