pi . 8.]
pi . 8.]
Overeenkomsten met inlandsche vorsten in den Oost-Indischen Archipel
Btiiiko dranken. Bij het ontwerpen daarvan beriep men zich op een verbod , ter zake door den Sultan van Ternate voor een gedeelte van zyn rijk uitgevaardigd.
Geheel nieuw is ook art. 26 , handelende over de be- vordering van het volksonderwijs on de bescherming dor Christen zendelingen.
Eindelijk zijn in de artt. 31 en 32 de bepalingen uit de artt. 29 en 30 van het vroegor contract, omtrent de vestiging van ondernemingen van landbouw in Tidore, eenigzins aangevuld, om zoodanige ondernemingen meer volledig te beschermen.
[tl . 8.]
T E R N A T E .
AFSCHRIFT.
SUPPLETOIR S OVEREENKOMS T met den Sul-
tan en de rijksgrooten van Ternate.
Aangezien de bepalingen betreffende de afbakening der wederzijdscho rcgtsmagt, opgenomen in de artikelen 18 en 19 der met xxx Xxxxxx en de rijksgrooten van Ternate bestaande overeenkomst, niet meer in alle opzigten voldoen aan de eisenen van den tegenwoordigon tijd, zoo is op heden, den negenden Junij 1800 drie en zeventig, onder nadere goedkeuring van Zijne Excellentie den Gouverneur- Generaal van Nederlandsch Indie, tusschenons, XXXXXXXX XXXX.NCK, resident van Ternate, en ASSOELTHANOEL MAIIFOEL BIENAJATILLAHII. XXXXXX XXXXXXXXX XXXXXX XXXXXXXXX
ISKANDAR POETRA XxXXXXX XXXX X XXXXXX A MlNASSALIHIN
SJAH , Sultan van Ternate en onderhoorighedon, en zijne rijksgrooten, overeengekomen als \olgt:
Artikel één. De artikelen 18 en 19 der met den Sultan en de rijksgrooten van Ternate bestaande overeenkomst worden volgeuderwijze gewijzigd:
Artikel achttien.
Ter zake van moord, moedwilligen doodslag, menschen- roof, brandstichting, het bedriegelijk namaken, vervalschen of besnoeijen van muntspecien, wettigen koers hebbende in Nederlandsch Indie, of" wel het met kennis in omloop brengen van zoodanige nagemaakte, vervalschte of be- snoeide muntspecien, het bedriegelijk namaken of ver- valschen van bankpapier of'eenig op hoog gezag in omloop gebragt papierengeld, of wel het met kennis in omloop brengen van zoodanig nagemaakt of vervalscht bankpapier of papierengeld, landverraad, oproer, zee- of menschen- roof, verboden slavenhandel, diefstal in vereenigde of ge- wapende bende of' met geweld gepleegd, en in het algemeen alle zoodanige misdrijven, welke met den dood of met de straf naast die des doods kunnen worden gestraft, alsmede ter zake van alle misdrijven, geene uitgezonderd, gepleegd tegen dienaren van het Nederlandsch-Indisch Gouverne- ment , zyn de onderdanen van den Sultan onderworpen aan do strafbepalingen op de inlanders in de onder 's Gouver- nements regtstreeksch beheer staande landen toepasselijk, en staan zij te regt voor eene regtbank, die op de hoofd- plaats Teroate zitting houdt en zamengesteld is uit den resident als voorzitter, den djoegoegoe (rijksbestierder), den kadle (hoogepriester) en een imam (priester) van het rijk als leden, den secretaris van het ryk als ambtenaar van het openbaar ministerie, en een door den resident aan te wijzen ambtenaar of beambte als griffier.
Deze regtbank spreekt rogt » t» naam des Konings" , en hare vonnissen zijn onderworpen aan de revisie van eene zoodanige hoogere regtbank , als door het Gouvernement zal worden aangewezen.
De wijze van strafvordering bij deze regtbank te volgen, wordt door het Gouvernement by' algemeene verordening vastgesteld.
Deze regtbank neemt ook kennis van de door onderdanen des Sultans begane overtredingen van door het Gouver- nement vastgestelde pachtvoorwaarden.
a. Nogtans staan onderdanen van den Sultan, die te zamen met onderdanen van het Nederlandsch-Indisch Gouvernoment, of met onderdanen van Xxxxx Xxxxxxxxx de Sultans van Tidore en Batjan , zich aan misdrijf of over- treding hebben schuldig gemaakt, te regt voor de regt- banken , voor welke de onderdanen van het Gouvernement justiciabel zyn.
Wanneer zij zich in zoodanig geval op des Sultans ge- bied mogten ophouden , worden zij , met of zonder opvrage daartoe , aan het Nederlandsch-Indisch Gouvernement uit- geleverd.
b. Behoudens de voormelde voorschriften blijft do uit- oefening der regtspleging ter zake van misdrijf of over- treding , door de onderdanen van Xxxxx Xxxxxxxx den Sultan binnen het regtsgebied van zijn rijk of van de rijken van Tidore en Batjan begaan, opgedragen aan den rijksraad of andere geregten en regters, volgens do instellingen des lands daartoe bevoegd.
Deze regtbanken of regters mogen geene lijfstraffen noch algemeene verbeurdverklaring van goedoren uitspreken.
Bij het opleggen van straffen , tot wier tenuitvoerlegging de medewerking van het Gouvernement wordt vereischt, volgen zij de omschry ving die, volgens de wetten van het Gouvernement, in de onder deszelfs regtstreeksch beheer staande landen gebruikelijk is.
Artikel negentien.
De regtspraak in burgerlijke zaken binnen het rijk wordt op den bestaanden voet gehandhaafd, met dien verstande, dat de regtbank, bedoeld in artikel achttien , in eersten aanleg, tevens in het hoogste ressort, mede kennis neemt van alle burgerlijke regtsvorderingen , ingesteld door onder- danen van het Gouvernement tegen onderdanen van den Sultan.
De wijze van regtspleging in die zaken wordt door het Gouvernement by algemeene verordening geregeld.
Artikel twee. De nieuwe artikelen treden eerst in werking wanneer de algemeene verorduning, die daarvan het gevolg moet zijn , door het Gouvernement zal zijn vastgesteld en afgekondigd.
Aldus gedaan, geteekend en bezworen te Ternate op dag en datum hierboven vermeld.
De Resident van Ternate,
(w. g.) XXXXXXX.
De Sultan van Ternate, (w. g. in het Maleisch karakter)
(Hier volgen de handteekeningen van de rijksgrooten.) Gesteld in onze tegenwoordigheid,
(w. g ) Xx. X . XXXXXXXX.
(tv. g.) H. A. SOLEMAN.
Deze snppletoire overeenkomst is goedgekeurd en be- krachtigd op heden den dertienden Maart des j aars achttien honderd vier en zeventig.
De Gouverneur-Generaal van Nederlandsch Indie,
(w. g ) X. XXXXXX.
Ter ordonnantie van denzelve,
De Algemeene Secretaris,
(w. g.) XXXXXXXXX XXXXXX.
Voor eensluidend afschrift,
De Gouvernements-Secretaris,
{get.) X. XXXXXX.
Voor eensluidend afschrift,
De Secretaris-Generaal bij' het Ministerie van Koloniën,
HENNY.