Betreffende uitvoering van werken en/of levering van producten (en de betaling daarvan)
Algemene Voorwaarden van Xxx xxx Xxxxxx Bouw Lith B.V.
Betreffende uitvoering van werken en/of levering van producten (en de betaling daarvan)
Deze voorwaarden zijn gedeponeerd bij de KvK.
Artikel 1: Algemeen
1 .1 Deze algemene voorwaarden zijn - met voorrang boven eventuele andere voorwaarden- van toepassing op alle overeenkomsten tussen de opdrac htgever en de aannemer.
1 .2 I n deze algemene voorwaarden wordt vers taan onder:
- De aannemer: de bes loten vennoots chap met beperkte aans prakelijkheid V an den H euvel Bouw Lith B.V. en/of partic ipaties die het werk aanbiedt of aan wie het werk is opgedragen.
- De opdrac htgever: de (mogelijke) opdrac htgever betreffende het werk.
- H et werk: alle tus s en de aannemer en de opdrac htgever
overeengekomen werkzaamheden en de daarbij door de aannemer te leveren of geleverde materialen inc lus ief meer/minderwerk.
- O fferte: het (al dan niet s c hriftelijke) aanbod/aanbiedingen van de aannemer betreffende het werk.
- O pdracht: alle overeengekomen voorwaarden betreffende of gerelateerd aan het werk inc lus ief deze algemene voorwaarden.
- Sc hriftelijk: alle c ommunicatie op s c hrift daaronder ook begrepen digitale c ommunicatie zoals bv. emailberichten en de bijlagen daarbij, WeT rans fer, Whats A pp, e.d.
- BW: het Burgerlijk Wetboek.
Artikel 2: A anbod (of f erte) en de aanvaarding daarva n (opdracht )
2 .1 Deze algemene voorwaarden zijn van toepas sing op alle offertes van de aannemer en op alle overeenkoms ten betreffende het werk. 2 .2 T oepasselijkheid van andere algemene voorwaarden en/of verwijzing naar andere voorwaarden door de opdrac htgever, wordt uitdrukkelijk van de hand gewezen. M oc hten meerdere voorwaarden van toepas sing zijn, dan prevaleren deze algemene voorwaarden boven andere voorwaarden.
2 .3 O ffertes zijn vrijblijvend (artikel 6 :219 BW): de aannemer is enkel gebonden een werk uit te voeren indien hij de aanvaarding daarvan beves tigt en hij is gerec htigd zijn offerte/aanbod als nog direct na aanvaarding door de opdrac htgever te herroepen.
2 .4 De offerte vermeldt, indien mogelijk, een planning en/of een (vermoedelijke) datum van oplevering. Dergelijke data (zoals ook s tartdata e.d.) zijn altijd indic atief en dus niet- fataal.
2 .5 De opdrac htgever wordt geac ht de offerte inc lus ief deze voorwaarden te hebben aanvaard indien de aannemer het werk aanvangt.
2 .6 A fwijkingen van de offerte of de opdrac ht worden s c hriftelijk overeengekomen, voordien is de aannemer niet gebonden tenzij hij mondelinge afwijkingen onvoorwaardelijk erkent.
2 .7 De offerte is gebas eerd op de van de opdrac htgever verkregen informatie, zoals bes tek en prijs opgave. De aannemer is niet aans prakelijk voor onjuis theden e.d. in die s tukken.
2 .8 N iet (uitdrukkelijk) in de offerte genoemde werkzaamheden of leveringen, maken geen onderdeel uit van de opdracht c .q. van het uit te voeren werk of te verric hten leveringen.
A rt ikel 3: Prijs van het werk
3 .1 A lle door de aannemer genoemde prijzen zijn exclusief BT W tenzij uitdrukkelijk anders aangegeven.
3 .2 P rijzen gelden uits luitend voor uitdrukkelijk in de offerte genoemde werkzaamheden en materialen. A lle andere werkzaamheden en leveringen vormen geen onderdeel van de aanneems om en geven de aannemer rec ht op betaling (als meerwerk).
3 .3 O fferteprijzen en de aanneems om zijn gebas eerd op ononderbroken en onbelemmerde uitvoering van het werk. U itstel, onderbreking en/of belemmeringen in het werk geven de aannemer rec ht op betaling van de daaruit voortkomende kos ten.
3 .4 A lle aanbiedingen zijn gebaseerd op het loon- en prijs peil geldend ten tijde van het uitbrengen van de aanbieding. I ndien na offertedatum of na opdrac ht, de prijzen van grond- of hulps toffen, lonen, s alarissen, s oc iale las ten, overheids lasten, vrac hten as s urantiepremies of omzetbelasting een verhoging ondergaan, ook al ges c hiedt dit ingevolge reeds bij de aanbieding te voorziene
oms tandigheden, is de aannemer gerec htigd de overeengekomen prijs , met inac htneming van de eventueel alsdan ter zake bes taande voors c hriften, dienovereenkomstig althans naar redelijkheid te verhogen.
Artikel 4: Meer- en minderwerk
4 .1 De aannemer is gerec htigd tot het betaald krijgen van al het uitgevoerde meerwerk, zoals o.m. vanwege bes tekswijzigingen of andere gevallen genoemd in de wet of deze voorwaarden, als mede (extra) werkzaamheden die praktisch of bouwtec hnisch vereist waren voor deugdelijke uitvoering van het werk of de voortgang daarvan, ook als meerwerk niet (s c hriftelijk) is opgedragen.
4 .2 De aannemer is gerechtigd om vooraf s chriftelijke bevestiging van meerwerk (en de prijs daarvan) te vragen alvorens met de uitvoering daarvan aan te moeten vangen.
4 .3 M eerwerk mag tus s entijds gefac tureerd worden (na uitvoering daarvan).
4 .4 M inderwerk zal worden verrekend na voltooiing van het werk (bij eindafrekening). I ndien het minderwerk meer dan 1 0 % van de aanneems om bedraagt, heeft de aannemer rec ht op het betaald krijgen van de t.b.v. dit minderwerk gemaakte kosten en tevens op vergoeding van zijn wins tderving.
4 .5 I ndien tus s en partijen geen prijs is overeengekomen zal (meer)werk worden afgerekend op regiebas is en anders tegen een redelijke en gebruikelijke prijs (zie art. 7 :7 5 2 BW).
4 .6 I ndien meterprijzen zijn overeengekomen geldt art. 4 .3 ook voor meermeters . Dit artikel geldt ook in geval van s telpos ten.
4 .7 M eerwerk geeft de aannemer altijd in redelijkheid rec ht op verlenging van de bouwtijd en/of uitstel van de oplevering (ook indien dit niet vooraf maar ac hteraf verzoc ht wordt).
A rt ikel 5: Verplichtingen van de aannemer
5 .1 De aannemer zal het werk goed en deugdelijk naar de bepalingen van de overeenkoms t uitvoeren.
5 .2 De aannemer is gehouden de voor de uitvoering van het werk
redelijkerwijze van belang zijnde overheidsvoorschriften en - eisen in ac ht te nemen, zoals deze gelden bij het aangaan van de overeenkoms t.
5 .3 De aannemer c ontroleert van de opdrac htgever verkregen informatie, materialen, ins tructies e.d. c onform artikel 7 :754 BW. Dit laat de eigen aans prakelijkheid van de opdrac htgever o.g.v. de eigen des kundigheid en kennis onverlet (ex art. 6 :1 0 1 BW).
5 .4 De aannemer onthoudt zic h van het doen van prijs opgaven of aanbiedingen aan opdrac htgevers van de opdrac htgever, behoudens voorafgaand overleg.
5 .5 De aannemer draagt zorg voor het opruimen van zijn materialen
e.d. I ndien de opdrac ht mets elwerk betreft, zal dit s c hoon worden opgeleverd. Binnen zal s c hopschoon worden opgeruimd; buiten zodanig dat geen te vermets elen puin ac hterblijft op de werkplaats .
Artikel 6: Verplichtingen van de opdracht gever
6 .1 De opdrac htgever is verplicht om de uitvoering van het werk door de aannemer en diens medewerkers mogelijk te maken, zodat het werk kan worden uitgevoerd als voorzien tijdens normale uren en zonder onderbreking of belemmeringen.
6 .2 De opdrac htgever is verplicht te dulden dat de aannemer - zo hij dat wens elijk ac ht - het werk geheel of ten dele aan een ander overdraagt.
6 .3 H et is de opdrac htgever niet toegestaan om gedurende het werk en voor opvolgende werken/opdrachten de door de aannemer xxxxx c hakelde derden rec htstreeks te benaderen en/of in te zetten voor het werk dan wel voor opvolgende werken/opdrachten in plaats van de aannemer. De opdrac htgever is aan de aannemer – bij overtreding hiervan - een direc t opeis bare boete vers chuldigd van
€ 5 .00 0,- per overtreding vermeerderd met € 5 0 0,- voor elke dag dat deze overtreding voortduurt, onverminderd de mogelijkheid van de aannemer om de daadwerkelijk geleden s chade op de opdrac htgever te verhalen.
6 .4 De opdrac htgever zorgt voor het tijdig aanleveren van deugdelijk materiaal en materieel t.b.v. het werk en verzorgt een goede organis atie op de bouwplaats, waaronder begrepen de c oördinatie van
het werk c .q. de tijdige en deugdelijke uitvoering van werkzaamheden door derden.
6 .5 De O pdrachtgever is verantwoordelijk voor het handelen of nalaten van zijn hulppers onen of de door of namens hem voorges chreven hulppersonen/onderaannemers. O ok draagt de opdrac htgever het ris ic o van het handelen of nalaten van nevenaannemers op het werk.
6 .6 De O pdrachtgever is verantwoordelijk voor de kwaliteit en deugdelijkheid van de door of namens hem voorges chreven materialen.
6 .7 De opdrac htgever zorgt voor de benodigde vergunningen en ontheffingen, als mede dat voldaan is aan overheids voors c hriften.
6 .8 De opdrachtgever zorgt voor onbelemmerde toegang waaronder begrepen dat toegangs - en aanvoerwegen dus danig zijn dat het materiaal te allen tijde in volle ladingen binnen werkafs tand van het bouwwerk gebrac ht kunnen worden. Daarbij draagt hij zorg voor het horizontale transport op het werk, tot niet verder dan 2 5 meter van de verwerkings plaats verwijderd. V an de toegangswegen tot en van de rijbaan of de rijplaten op het werk kan door de aannemer of zijn medewerkers vrij gebruik gemaakt worden.
6 .9 De opdrac htgever draagt zorg voor aanwezigheid van een bouwkraan, bouwlift of ander middel tot vertic aal trans port, tenzij anders is overeengekomen.
6 .10 M edewerkers van de aannemer dan wel door hem xxxxx xxxxxxxx derden hebben vrije toegang tot aanwezige toiletten, s c haftlokalen of kantines op/of bij het werk.
6 .11 T enzij anders overeengekomen, s telt de opdrac htgever bouwvoorzieningen waaronder deugdelijke s teigervoorzieningen bes c hikbaar indien deze op of bij het bouwwerk benodigd zijn. Deze voorzieningen moeten voldoen aan wettelijke voorschriften en aan de voors c hriften van de I ns pec tie SZW.
6 .1 2 De opdrac htgever zorgt voor de aanwezigheid van nuts voorzieningen zoals water en elektric iteit en vers c haft de daarvoor benodigde aans luitmogelijkheden.
6 .13 T enzij anders overeengekomen, verzorgt de opdrac htgever voorzieningen t.b.v. het inzamelen van c hemis c h- en bouwafval.
6 .14 De opdrachtgever draagt zorg voor het voorkomen van schade aan het werk, aan pers onen en/of het milieu; hij zorgt voor orde en veiligheid op het werk als mede bes cherming tegen invloeden van buitenaf (zoals weers invloeden, moles t, e.d.).
6 .15 De opdrac htgever zal zijn medewerking verlenen aan (voor)opnames en oplevering van het werk. De opdrac htgever is gehouden om alle medewerking te verlenen aan onderzoek door een (extern) des kundige in geval er s prake is van een ges c hil of verschil van mening over de deugdelijkheid van het werk en/of gebreken en opleverpunten.
6 .1 6 I ndien aanvang of voortgang van het werk wordt bemoeilijkt, onderbroken of vertraagd als gevolg het niet nakomen van voornoemde verplic htingen door de opdrac htgever of door oms tandigheden die niet voor ris ic o van de aannemer zijn, is de opdrac htgever gehouden alle daardoor ontstane kosten te vergoeden en de aannemer s chadeloos te s tellen (zie ook artikel 3 .3 hiervoor). Daaronder ook begrepen de maatregelen die de aannemer moet nemen ter bes c herming van personen en het werk (zoals afdekking tegen weers invloeden, enz.).
6 .17 De opdrac htgever draagt de kos ten van nakoming van bovens taande verplic htingen.
Artikel 7: Bouwvergaderingen:
7 .1 De aannemer wordt door de opdrachtgever tijdig uitgenodigd voor bouwvergaderingen en overleggen, die direct of zijdeling betrekking hebben op diens werkzaamheden of de voortgang daarvan. De aannemer zal hierbij aanwezig zijn indien en voor zover dat redelijkerwijze van hem gevergd kan worden.
7 .2 De aannemer wordt (tijdig) op de ges teld gehouden van alle voor het werk benodigde informatie of ontwikkelingen.
7 .3 De aannemer mag erop vertrouwen dat uitvoerder en werknemers van de opdrac htgever deze mogen vertegenwoordigen en ins tructies mogen geven aan de aannemer.
Artikel 8: Planning en oplevering
8 .1 T enzij uitdrukkelijk anders overeengekomen gelden planning, aanvangs - en opleveringsdatum als s treefdata. Deze hebben geen fataal karakter (zie ook art. 2 .4 hiervoor). De aannemer kan nooit eerder in verzuim komen dan nadat hem s c hriftelijk een redelijke termijn is vergund om het werk te voltooien of te hers tellen (zie ook art. 7 :7 5 9 BW) en deze termijn(en) is (zijn) verlopen.
8 .2 E en opleverdatum geldt als s treefdatum waarop partijen gezamenlijk tot oplevering zullen overgaan. P artijen zullen over en weer hun medewerking aan (tijdige) oplevering verlenen.
8 .3 De aannemer is gerec htigd tot bouwtijdverlenging in geval van meerwerk, overmac ht (zie artikel 1 1 hierna) of bij andere oms tandigheden buiten zijn ris ico die ertoe leiden dat het werk niet onges toord en zonder belemmeringen kon worden uitgevoerd. Dit is ook het geval als de aannemer dit niet vooraf heeft gemeld aan de opdrac htgever.
8 .4 V an de oplevering wordt een schriftelijk rapport opgesteld en door partijen getekend. De aannemer verkrijgt een redelijke termijn voor het uitvoeren van eventuele opleverpunten.
8 .5 H et werk wordt ook als opgeleverd bes c houwd:
• als de aannemer de opdrac htgever te kennen heeft gegeven het werk gereed te hebben of dat het werk opgeleverd kan worden, waarna de opdrac htgever niet binnen ac ht dagen heeft gereageerd en/of niet binnen die termijn heeft meegewerkt aan oplevering.
• indien de opdrachtgever het werk in gebruik neemt. Bij gedeeltelijke ingebruikname geldt het betreffende deel als opgeleverd.
8 .6 Kleine gebreken en opleveringspunten s taan niet aan oplevering in de weg.
8 .7 N a oplevering is de aannemer onts lagen van aans prakelijkheid voor het werk en met name voor alle kenbare gebreken van het werk. 8 .8 De aannemer is sowieso ontslagen van alle aansprakelijkheid voor verborgen gebreken door verloop van vijf (5 ) jaren na datum oplevering.
8 .9 T enzij anders overeengekomen, is er geen onderhouds termijn.
Artikel 9: Schorsing van het werk en beëindiging in onvolt ooide staat.
9 .1 De opdrac htgever is gerec htigd om uitvoering van het werk te s c horsen voor maximaal 6 (zes ) maanden, indien hij de daarmee s amenhangende (beredderings )kosten draagt en de aannemer s c hadeloos s telt voor alle kos ten die door de s c horsing zijn veroorzaakt.
9 .2 I ndien de opdrachtgever meent de aannemingsovereenkomst te mogen ontbinden vanwege tekortkomingen van de aannemer, dient de opdrac htgever de aannemer te allen tijde eers t s c hriftelijk een redelijke termijn te vergunnen om het werk af te maken en/of te hers tellen, alvorens er s prake is van verzuim, de overeenkomst ontbonden kan worden en/of de aannemer s c hadeplic htig wordt.
9 .3 De aannemer is gerechtigd de uitvoering van het werk te s chorsen zonder s c hadeplichtig te zijn indien de opdrachtgever verplichtingen niet nakomt en/of indien blijkt van oms tandigheden waardoor voortgaan met het werk niet gevergd kan worden van de aannemer.
Artikel 10: Beperking van aansprakelijkheid
1 0 .1 De aannemer komt pas in verzuim en kan pas schadeplichtig zijn nadat hem een redelijke termijn tot nakoming en/of hers tel van des betreffende verplichting is vergund (zie ook artt. 6 :82 lid 1 en 7 :759 BW).
1 0 .2 I ndien er s prake is van aans prakelijkheid van de aannemer, is deze aans prakelijkheid in alle gevallen (behoudens opzet of grove s c huld) beperkt tot maximaal de aanneemsom van het werk of tot de aanneems om van het des betreffende deel van het werk.
1 0 .3 De aannemer is nimmer aansprakelijk voor indirecte s chade of gevolgs chade, behoudens in geval van opzet of grove s c huld. Onder indirec te- of gevolgs chade wordt vers taan s c hade die niet direct bes taat uit hers telkosten van het werk, zoals o.m. lets el- en pers oonsschade, s luitingskosten, vervangingskosten, advies - en onderzoekskosten, bedrijfs schade, in- en uitruimkosten, ops lagkosten, verhuis kosten, kos ten voor verblijf elders, s tagnatiekosten, omzet- en/of wins tderving, immateriële kosten en naams c hade, mis s en van opdrac hten, enz.
1 0 .4 De aannemer is nimmer aansprakelijk voor gebreken of fouten in materialen en informatie afkoms tig van de opdrac htgever waaronder begrepen de (onder)grond of het gebouw/de constructie waaraan gewerkt wordt, dit tenzij de aannemer zijn waars c huwingsplicht heeft ges c honden. O ok dan gelden ec hter de bovens taande aans prakelijkheids beperkingen.
1 0 .5 I ndien en voor zover de aannemer aans prakelijk is , is zijn aans prakelijkheid in alle gevallen beperkt tot het maximale bedrag waarvoor zijn verzekeraar in dit c onc rete geval uitkering verleent (waaronder begrepen het eigen ris ic o van de aannemer).
A rt ikel 11: Overmacht
1 1 .1 I ndien door overmac ht (zoals oorlog, mobilis atie, oproer, onlus ten, blokkade, verkeersbelemmeringen, werks taking,
gedwongen s tilstand, brand, waters nood en/of abnormale waters tand, epidemie, ziekte van personeel, etc .) direc te of indirecte s tagnatie bij de aannemer onts taat, of indien door vandalisme, bezetting (bv. krakers ), milieuramp, milieuverontreiniging ter plaatse van het uit te voeren werk en met de gezondheid van pers onen bedreigende gevolgen, ac ties van derden, in- of uitvoerverbod, s neeuw- en/of ijs belemmering of door enige andere oorzaak buiten de s c huld van de aannemer, de benodigde gronds toffen, hulpmaterialen of onderdelen welke van derden moeten komen, de aannemer niet res p. niet tijdig bereiken, en/of de werknemer(s ) het bouwobjec t niet kunnen bereiken of aldaar verblijven, heeft de aannemer het rec ht de levering van de materialen en/of de uitvoering van het werk op te s c horten zolang deze s tagnatie of verhindering (of de gevolgen daarvan) aanhoudt zonder s c hadeplic htig te zijn.
1 1 .2 I ndien deze s tagnatie of verhindering langer dan dertig kalenderdagen heeft geduurd, hebben beide partijen vervolgens het rec ht, de overeenkomst schriftelijk binnen veertien kalenderdagen, te annuleren voor wat betreft het nog niet geleverde/uitgevoerde deel. H etgeen bij annulering reeds is geleverd of uitgevoerd moet alsdan worden betaald. Bij zodanige annulering, onvers c hillig welke partij zic h hiervan bedient, is de aannemer niet gehouden enige vergoeding ter zake aan de opdrac htgever te verlenen. De aannemer is wel gerec htigd tot het betaald krijgen van zijn wins tderving over het geannuleerde deel van het werk.
Artikel 12: In gebreke blijven opdrachtgever
1 2 .1 I ndien de opdrac htgever enige verplic hting niet nakomt, verkeert hij van rec hts wege in verzuim en is er s prake van aans prakelijkheid voor alle daaruit voortkomende kos ten/schade zonder dat ingebrekes telling vereis t is .
1 2 .2 I ndien tijdens het werk waars c hijnlijk wordt dat de opdrac htgever niet deugdelijk aan enige verplichting voldoet of indien er gerede twijfels onts taan over de kredietwaardigheid van de opdrac htgever, is de aannemer gerec htigd tot ops chorting van zijn verplic htingen c .q. de uitvoering van het werk. T evens is de aannemer als dan gerec htigd tot vooruitbetaling en/of zekerheid te vragen voor betaling van al uitgevoerde en/of de nog uit te voeren werkzaamheden en leveringen. A lle kos ten die onts taan tijdens of s amenhangen met de opschorting, dienen door de opdrachtgever te worden betaald aan de aannemer.
1 2 .3 I n geval de opdrac htgever in verzuim is , is de aannemer gerec htigd de overeenkomst geheel of deels te ontbinden. De opdrac htgever is s c hadeplichtig voor alle s c hade die daarmee s amenhangt. De aannemer is niet gehouden tot enige vergoeding of garantieverlening aan de opdrac htgever.
1 2 .4 I n geval van faillissement, s urs eance of WSN P van de opdrac htgever (of de aanvraag daarvan), of in geval van s tillegging of liquidatie van de onderneming van de opdrac htgever, is de opdrac htgever direct en van rec hts wege in verzuim en worden alle vorderingen van de aannemer direc t volledig opeis baar.
Artikel 13: Betaling en overdracht vorderingen
1 3 .1 Behoudens anders luidende afs praken, is de aannemer gerec htigd tussentijds te fac tureren (termijnen) in overeens temming met de s tand van het werk.
1 3 .2 M et ingang van de dag waarop de betaling uiterlijk had moeten ges c hieden (namelijk: binnen 3 0 dagen na fac tuurdatum) wordt de opdrac htgever aan de aannemer een vertragingsrente verschuldigd van 1 2 % per maand (of gedeelte daarvan) tot de datum der algehele betaling. I ndien de wettelijke handels rente hoger is , is de opdrac htgever deze wettelijke rente vers c huldigd.
1 3 .3 Bij niet tijdige betaling is de opdrac htgever gehouden tot vergoeding van de buitengerechtelijke (incasso)kosten, welke worden ges teld op 15% van het in te vorderen bedrag. Bovendien is de aannemer gerec htigd om de werkzaamheden op te s c horten.
13 .4 I edere verrekening door de opdrac htgever is uitgesloten. Het is de opdrac htgever niet toegestaan om enige vordering te verrekenen met zijn betalings verplic htingen aan de aannemer.
13 .5 De aannemer is bevoegd om zijn vordering(en) en de daaraan verbonden rec hten jegens de opdrac htgever over te dragen aan derden.
Artikel 14: Garanties
1 4 .1 I ndien garantie verleend wordt zal deze afbouwend zijn.
1 4 .2 De aannemer is s lechts gehouden om garantie te verlenen op geleverde materialen indien en voor zover hij garantie krijgt van zijn leveranc ier of de fabrikant.
1 4 .3 I ndien er garanties zijn verleend en de opdrac htgever daarop een beroep wens t te doen, dient dat s c hriftelijk en tijdig te gebeuren (binnen 8 dagen nadat de opdrac htgever bekend is geworden met des betreffend gebrek) op s traffe van verval van aans praken.
1 4 .4 De bewijs last van (omvang en oorzaak van) gebreken en garantie- aanspraken, rus t op de opdrac htgever. I n geval van onenigheid of onduidelijkheid daarover zullen beide partijen hun medewerking verlenen aan onderzoek door een onafhankelijk des kundige.
1 4 .5 O p garanties kan géén beroep worden gedaan zolang als de opdrac htgever niet aan zijn betalings verplic htingen voldaan heeft.
Artikel 15: Verzekering
De opdrac htgever zal de bouwplaats en het werk afdoende verzekeren en verzekerd houden tot tenminste de datum van oplevering door de aannemer. Dit zal zo veel mogelijk ges chieden door het afs luiten van een C A R- verzekering waarop de aannemer wordt meeverzekerd.
Artikel 16: Eigendomsrecht en intellectuele eigendomsrecht en 1 6 .1 De door of vanwege de aannemer vers trekte ontwerpen, afbeeldingen, oms chrijvingen, tekeningen, modellen, begrotingen en c alc ulaties en dergelijke blijven zijn eigendom en zijn beschermd door een intellectueel eigendomsrecht. Deze rec hten dienen te worden geres pecteerd bij gebreke waarvan de opdrachtgever s chadeplichtig is .
1 6 .2 De opdrac htgever zal gegevens - en gegevensdragers, tekeningen, modellen, bes tanden e.d. zoals verkregen van de aannemer, niet gebruiken verspreiden en/of op enige wijze openbaren aan derden anders dan vanwege de uitvoering van de overeenkomst met de aannemer.
Artikel 17: Eigendomsvo orbe houd
A lle materialen welke nog niet zijn verwerkt of betaald, blijven eigendom van de aannemer tot het moment dat deze worden verwerkt en volledig zijn betaald. Zolang als de aannemer onbetaald is , is hij gerec htigd materialen terug te nemen (voor zover redelijkerwijze mogelijk).
Artikel 18: Toepasselijk recht en geschillen
18 .1 O p de overeenkomst tus sen partijen is uitsluitend N ederlands rec ht van toepas s ing.
1 8 .2 Alle geschillen die naar aanleiding van deze overeenkomst of van overeenkomsten die daarvan een uitvloeisel moc hten zijn, tussen partijen moc hten onts taan, worden naar keuze van de aannemer bes lecht door de gewone N ederlandse rechter danwel door arbitrage overeenkomstig de regelen xxx xxxxxxx in de s tatuten van de Raad voor A rbitrage voor de Bouwbedrijven, zoals deze drie maanden voor de dag van tots tandkoming van de (hoofd)overeenkomst luidden; de aannemer is gerechtigd om voor arbitrage te kiezen en daarmee de bevoegdheid van de gewone rec hter uit te s luiten. N a dagvaarding vervalt de mogelijkheid voor arbitrage te kiezen.