ONDERWERP

Zaaknummer	:	910449
Team	:	Welzijnszaken Heemstede
Portefeuillehouder	:	J.F. Struijf
Openbaarheid	:	Actief openbaar

ONDERWERP

Verwervingsstrategie jeugdhulp IJmond en Zuid-Kennemerland

SAMENVATTING

De overeenkomsten voor jeugdhulp lopen af op 31 december 2022. Om te komen tot nieuwe overeenkomsten per 2023 is in regionaal verband de Verwervings- strategie jeugdhulp IJmond en Zuid-Kennemerland opgesteld. Op basis van deze verwervingsstrategie zal de inkoop van de jeugdhulp verder worden voorbereid.

JURIDISCH EN BESLUITKADER

Jeugdwet Aanbestedingswet

Beleidsplan sociaal domein 2019-2023

BESLUIT B&W

1. In te stemmen met de Verwervingsstrategie jeugdhulp IJmond en Zuid- Kennemerland, dit onder voorbehoud van vaststelling van de Regiovisie Jeugdhulp IJmond en Zuid-Kennemerland in de raad.

2. Wethouder J.F. Struijf te mandateren de verwervingsstrategie te wijzigen indien de besluitvorming door de raden over de Regiovisie Jeugdhulp IJmond en Zuid Kennemerland daar aanleiding toe geeft.

3. Het besluit ter kennis te brengen van de commissie Samenleving (C-stuk).

AANLEIDING

Om te komen tot nieuwe overeenkomsten voor het leveren van jeugdhulp is in regionaal verband de (concept) verwervingsstrategie jeugdhulp IJmond en Zuid- Kennemerland opgesteld. In de collegevergadering van 12 februari 2021 heeft het college ingestemd met de concept verwervingsstrategie en deze voorgelegd aan de commissie Samenleving om haar zienswijze kenbaar te maken (maart 2021).

Op basis van de input van de commissie Samenleving en de input gegeven in de commissies en/of gemeenteraden van de andere gemeenten in IJmond en Zuid- Kennemerland is, na een intensief participatietraject, de definitieve verwervings- strategie jeugdhulp opgesteld (zie bijlage).

De in de maanden mei tot en met september gehouden bestuurlijke en ambtelijke bijeenkomsten met jeugdhulpaanbieders en stakeholders hebben geleid tot meer inzicht in de gezamenlijke opgave waar alle betrokkenen – aanbieders én gemeenten - voor staan. Op basis van de deze input én die uit de commissies en/of gemeenteraden is de verwervingsstrategie aangepast. Zo zijn in plaats van één integraal perceel nu twee percelen opgenomen t.w. een perceel voor complexe jeugdhulp en een perceel voor enkelvoudige jeugdhulp. Tevens is de contractperiode aangepast. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de zienswijze zoals deze is gegeven in de commissie Samenleving in maart jl.

Regiovisie jeugdhulp IJmond en Zuid-Kennemerland

De verwervingsstrategie is gebaseerd op de Regiovisie jeugdhulp IJmond en Zuid- Kennemerland zoals deze aan de raad voor vaststelling is voorgelegd (raadsvergadering 30 september 2021).

Contracten verlengd

In juni 2021 heeft uw college besloten om de lopende overeenkomsten jeugdhulp met één jaar te verlengen tot en met 31 december 2022. Dit om voldoende tijd te hebben voor het houden van bijeenkomsten met jeugdhulpaanbieders en het verwerken van de input - waaronder die van de commissies/raden - om zo te komen tot een gedragen verwervingsstrategie. Dit betekent dat de nieuwe verwerving moet leiden tot contracten per 1 januari 2023.

Samenwerking gemeenten in IJmond en Zuid-Kennemerland

Bij (de voorbereiding op) de verwerving per 2023 werken de gemeenten in de regio’s IJmond en Zuid-Kennemerland - evenals bij de verwerving van deze taken per 2015 en per 2018 het geval was - op intensieve wijze samen. De voorliggende verwervingsstrategie is dan ook opgesteld in samenwerking met de gemeenten in IJmond en Zuid-Kennemerland.

Regionale bijeenkomsten raden

De gemeenteraden hebben met de regionale raadsmarkt van 29 juni – naast een cijfermatige analyse en een toelichting op inkoopmodellen - kunnen delen in ervaringen en opvattingen van drie aanbieders. Tijdens de regionale radenbijeenkomst op 8 september hebben de gezamenlijke gemeenten in IJmond en Zuid-Kennemerland en IJmond de gewijzigde regionale (in concept) gepresenteerd ten toegelicht.

Bestuurlijke afstemming

Tijdens het verwervingstraject zal tussentijds steeds afstemming plaatsvinden in het regionale portefeuillehouderoverleg Sociaal Domein. Voor die onderdelen waarop besluitvorming nodig is, vindt dit plaats in de colleges van de gemeenten. Zo zal begin oktober 2021 het pre-selectiedocument voor vaststelling aan de colleges worden voorgelegd.

MOTIVERING

De regiovisie

De regiovisie jeugdhulp geeft richting aan de samenwerking tussen de gemeenten in IJmond en Zuid-Kennemerland en aan de gezamenlijke inhoudelijke opgaven en ambities. Eén gedragen inhoudelijk kader op basis waarvan de gemeenten in IJmond en Zuid-Kennemerland sturen op de beschikbaarheid van goede jeugdhulp die aansluit bij de behoeften en mogelijkheden van jeugdigen, ouders en gezin én die betaalbaar is, nu en in de toekomst. De regiovisie vormt daarmee de basis voor de regionale verwerving jeugdhulp.

De regiovisie richt zich op de (boven)regionale inzet van jeugdhulp en is daarmee aanvullend op het lokale jeugdbeleid. Met betrekking tot de inzet van jeugdhulp

hebben de gemeenten in IJmond en Zuid-Kennemerland samen, met input van partners, jeugdigen en ouders, de volgende doelen geformuleerd die zij willen bereiken:

1. Ouders en jeugdigen kunnen, met steun van hun omgeving, omgaan met de gewone hobbels in het opvoeden en opgroeien

2. Kinderen en jongeren krijgen tijdig de best passende hulp (zo licht als mogelijk, zo zwaar als nodig)

3. Kinderen en jongeren groeien zo thuis mogelijk op

4. Kinderen en jongeren groeien veilig op

5. Jeugdhulp en onderwijs zetten zich in samenhang in voor de ontwikkeling van jeugdigen

De regiovisie is ter vaststelling aangeboden aan de raad (september 2021).

De verwervingsstrategie

In de verwervingsstrategie wordt het proces beschreven om de ambities en doelen uit de regiovisie te behalen. De ambities richten zich op het daadwerkelijk realiseren van de transformatiedoelen, het realiseren van een meer overzichtelijk speelveld van jeugdhulpaanbieders, het realiseren van een betere samenwerking tussen aanbieders onderling en tussen aanbieders en de lokale sociale basis. En zeker ook op het realiseren van een financieel houdbaar jeugdhulpstelsel.

In de nieuwe situatie nemen gemeenten en aanbieders gezamenlijk verant- woordelijkheid voor de inhoudelijke en financiële opgave. De samenwerking tussen jeugdhulpaanbieders en het voorveld – de sociale basis – wordt versterkt, waardoor jeugdigen minder worden doorverwezen naar andere zorgaanbieders, er sneller afschaling van zorg mogelijk is, administratieve lastenverlichting beter gerealiseerd kan worden en de zorg beter en effectiever geleverd kan worden. Gemeenten en gecontracteerde aanbieders maken afspraken over de bekostiging bínnen het budgettair kader dat door de gemeenteraad in de programmabegroting is vastgesteld, zodat gemeenten beter grip hebben op de financiële uitputting van de budgetten jeugdhulp.

Bestuurlijke (en ambtelijke) bijeenkomsten

In de maanden mei tot en met september 2021 is een groot aantal bestuurlijke (en ambtelijke) bijeenkomsten georganiseerd om aanbieders en stakeholders te betrekken bij de verwervingsstrategie.

De bestuurlijke bijeenkomsten kenden een thematische opzet. De eerste betrof een discussie met jeugdhulpaanbieders over knelpunten in het huidige zorglandschap, de samenwerking en de afbakening van jeugdhulp. De tweede bestuurlijke bijeenkomst betrof een gesprek met jeugdhulpaanbieders over het clientperspectief in de jeugdhulp aan de hand van de inbreng van een ervaringsdeskundige en een aantal klantreizen die inzicht geven in de ervaringen van jeugdigen in ons huidige jeugdhulpstelsel. De derde bijeenkomst betrof een discussie met vrijgevestigden over hun positie in de verwerving. In een vierde bijeenkomst is een analyse van data en trends gepresenteerd. Tot slot is er een bijeenkomst geweest met verwijzers over de toegang en samenwerking.

Aanpassingen in de verwervingsstrategie

Op basis van input van aanbieders en commissies/gemeenteraden is besloten om de opdracht te formuleren in twee percelen: een perceel voor complexe jeugdhulp en een perceel voor enkelvoudige jeugdhulp. Hiermee wijzigt de positie van vrijgevestigden: zij kunnen inschrijven op het perceel enkelvoudige jeugdhulp zonder zich te hoeven aansluiten bij een samenwerkingsverband als onderaannemer.

Met deze aanpassing in de verwervingsstrategie kan nog steeds een goede inhoudelijke dialooggerichte aanbesteding worden uitgevoerd waarbij partijen – ongeacht op welk perceel ze intekenen – met elkaar moeten samenwerken en waarbij in dialoog de inhoudelijke ambities nader worden uitgewerkt.

Ook met twee percelen moeten partijen zich committeren aan de inhoudelijke en financiële opgave. De transformatiedoelen blijven een belangrijk uitgangspunt.

Deze aanpassing betekent ook dat gemeenten in het perceel enkelvoudige jeugdhulp alsnog met relatief veel aanbieders een overeenkomst aangaan. Er zullen striktere afspraken vastgelegd worden over onderling doorverwijzen, het écht beperken van intakes en indicaties en het sturen op kostenbeheersing. Afspraken die gemaakt worden in de dialoogfase.

1. Perceel complexe jeugdhulp

Dit perceel omvat alle vormen van jeugdhulp. Dit perceel willen de gemeenten gunnen aan één of meerdere (samenwerkingsverbanden van) jeugdhulpaanbieders die in staat zijn alle jeugdhulpvormen binnen dit perceel voor alle doelgroepen te organiseren. Hier is de inhoudelijke transformatieopgave groter dan in het perceel enkelvoudige jeugdhulp. Deze strategisch partners dragen bij en geven concreet invulling aan de lange termijn doelstelling en ambitie van deze verwerving, zoals beschreven in de regiovisie. Ook nemen zij mede-verantwoordelijkheid voor de financiële opgave in de jeugdhulp. De beoogde contractperiode is 3 jaar met tweemaal de optie om deze met 3 jaar te verlengen (totaal 9 jaar). Het besluit om gebruik te maken van de optie tot verlenging vindt plaats op basis van evaluatie van de prestaties van de gecontracteerde strategisch partners.

2. Perceel enkelvoudige jeugdhulp

Dit perceel omvat ambulante begeleiding, Jeugd GGZ (diagnostiek, basis en specialistische GGZO en dyslexiezorg). Potentiële aanbieders in dit perceel kunnen zich aan de hand van een beperkt aantal selectiecriteria aanmelden voor een beperkte dialoogfase. Naast de inhoudelijke transformatieopgaven ligt in dit perceel ook een nadrukkelijke opdracht om te komen tot volumebeheersing in de groei van enkelvoudige jeugdhulp. De beoogde contractperiode is 3 jaar met tweemaal de optie om deze met 1 jaar te verlengen (totaal 5 jaar).

Onderstaande tabel vat kort samen wat de verschillen zijn ten opzichte van de huidige situatie.

Was	Wordt
Inhoudelijk
Jeugdhulp en lokale sociale basis zijn nog te veel gescheiden werelden	Versterking verbinding gericht op: • Normaliseren; ● Vindplaatsen versterken ● Vroegsignalering ● Jeugdhulp in de leefwereld van de jeugdig; ● Veiligheid voorop ● Verbinding informele en formele zorg ● Integraal samenwerken
Onderling verwijzen voor deelproblemen, meerdere intakes, zoeken naar een plek	Twee percelen, verantwoording nemen voor passend hulp, acceptatieplicht
Verwervingsstrategie
Zes percelen onderverdeeld in een hoeveelheid gespecificeerde producten en doelgroepen	Twee percelen met ieder een opdracht
Gemeenten bepalen ‘wat’ en ‘hoe’	Gemeenten bepalen ‘wat’, in dialoogfase gezamenlijk het ‘hoe’
Bekostigingsmodel p x q	Bekostigingsmodel passend bij de opdracht en het budgettair kader zoals door de raad is vastgesteld in de programmabegroting
Sturing
Sturing op cliëntvolumes	Sturing op budget
Kostenbeheersing is verantwoordelijkheid van gemeenten	Kostenbeheersing is gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeenten en jeugdhulpaanbieders
Sturing op kwaliteit	Sturing op kwaliteit en effectiviteit
Commitment op transformatiedoelen	Sturing op transformatiedoelen doordat jeugdhulpaanbieders deze voorafgaand aan contractering concretiseren en vertalen naar te realiseren doelen en mijlpalen

Dialooggerichte aanbesteding

Conform artikel 2.38, derde lid, van de Aanbestedingswet 2012 is een dialooggerichte aanbesteding mogelijk voor opdrachten betreffende diensten voor gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening. Op deze wijze kunnen gemeenten, jeugdhulpaanbieders en stakeholders optimaal gebruik maken van ieders expertise om te komen tot een gezamenlijke inhoudelijke uitwerking van de opdracht. Vanwege de impact van de beoogde ontwikkeling wordt gekozen voor een dialooggerichte aanbestedingsprocedure.

Voor de dialoog zijn in de verwervingsstrategie diverse onderwerpen benoemd. Het doel van het bespreken van deze onderwerpen met de beoogde partners is te komen tot een ambitieuze én haalbare overeenkomst voor de uitvoering van de jeugdhulp. Zowel voor de korte termijn, dat wil zeggen voor de implementatietermijn en start van de overeenkomst, als voor de lange termijn en de ontwikkelopgave. De dialoog moet leiden tot duidelijke afspraken, met bijbehorende prestatieafspraken

PLANNING/UITVOERING

Na vaststelling door de gemeenteraden van de regiovisie, en de verwervings- strategie door de colleges, volgt vaststelling door de colleges van het preselectie- document (eerste helft oktober 2021).

Mandatering wethouder tot wijzigingen

De Regiovisie jeugdhulp is nog niet in alle gemeenten in de regio’s IJmond en Zuid- Kennemerland vastgesteld. Het is mogelijk dat de behandeling van de regiovisie leidt tot moties die oproepen tot het op onderdelen aanpassen van de regiovisie. Omdat de regiovisie het kader vormt voor de verwervingsstrategie kan dit ook consequenties hebben voor dit document. Gelet hierop wordt voorgesteld de portefeuillehouder te mandateren om marginale wijzigingen voorkomend uit de raadsbesluitvorming door te voeren, zodat de verwervingsstrategie niet opnieuw aan het college hoeft te worden voorgelegd. Dit gelet op de beoogde startdatum van de aanbestedingsprocedure (15 oktober 2021). Als de wijzigingen principieel zijn, wordt het wel teruggelegd in het college.

Voor zover eventuele moties leiden tot wijziging van de Regiovisie zullen deze, na regionale ambtelijke en bestuurlijke afstemming, via een addendum worden voorgelegd aan de colleges en de raden (ter vaststelling).

Preselectiedocument

Op basis van het gestelde in de verwervingsstrategie wordt het pre- selectiedocument opgesteld. Dit document zal via een vertrouwelijk voorstel begin oktober 2021 aan de colleges van de regiogemeenten voor besluitvorming kunnen worden voorgelegd. Conform regionale planning is publicatie van het preselectiedocument voorzien op 15 oktober 2021, waarmee het feitelijke verwervingsproces formeel start.

Dialoogfase

Nadat de preselectie is afgerond, start de dialoogfase. Deze fase resulteert in een set aan afspraken die de basis vormen waarop de (strategische) partners de transformatie kunnen realiseren. De afspraken worden in de overeenkomsten verwerkt én worden - voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomsten - voor besluitvorming voorgelegd aan de colleges van de regiogemeenten. Dit traject loopt tot medio 2022.

(Voorlopige) gunning

De (voorlopige) gunning door uw college kan vervolgens in september 2022 plaatsvinden, waarna per 1 oktober 2022 kan worden overgegaan tot het sluiten van de betreffende overeenkomsten. Hierna is sprake van een implementatiefase (voor aanbieders en de gemeentelijke organisaties) van minimaal 3 maanden.

De gedetailleerdere planning is opgenomen in de verwervingsstrategie.

FINANCIËN

Uitgangspunt is dat de ondersteuning die vanuit de jeugdhulp wordt geboden binnen het daarvoor beschikbare budget past. De transformatie die we voorstaan is gericht op een verbetering van de ondersteuning aan onze inwoners. Ook is het onze bedoeling dat deze verwerving bijdraagt aan het beheersen van de uitgaven voor de jeugdhulp voor een langere periode. Dit door de mogelijkheden te benutten om – samen met de aanbieders - de beschikbare middelen zo doelmatig mogelijk in te zetten.

PARTICIPATIE EN COMMUNICATIE

In de dialoogfase van deze aanbesteding zal in overleg getreden worden met de aanbieders die geselecteerd worden in de preselectiefase. De onderwerpen van de dialoog zijn opgenomen in de verwervingsstrategie.

De raad zal over de voortgang van het verwervingsproces geïnformeerd worden via de periodieke informatiebrieven sociaal domein. Zodra het preselectiedocument is vastgesteld zal dit – evenals de verwervingsstrategie – ter kennis worden gebracht van de commissie Samenleving (C-stuk).

Voor de aanbestedingsprocedure geldt dat we de reguliere communicatiemiddelen (publicatie via Tenderned) zullen gebruiken. Na (voorlopige) gunning gaan we tijdig en zorgvuldig hierover communiceren met de cliënten.

BIJLAGE

1. Regionale verwervingsstrategie jeugdhulp regio’s IJmond en Zuid- Kennemerland