BRANCHE MODELOVEREENKOMST | ALGEMENE MODELOVEREENKOMST SPORT | GEEN GEZAG (Inspanningsverplichting)| Werkgeversorganisatie in de Sport Beoordeling Belastingdienst nr. 90522.95622.1.0| 07 – 10 – 2022
BRANCHE MODELOVEREENKOMST | ALGEMENE MODELOVEREENKOMST SPORT | GEEN GEZAG (Inspanningsverplichting)| Werkgeversorganisatie in de Sport
Beoordeling Belastingdienst nr. 90522.95622.1.0| 07 – 10 – 2022
Toelichting
De vereniging Werkgeversorganisatie in de Sport heeft aan de Belastingdienst een modelovereenkomst voorgelegd, met het verzoek te beoordelen of voor de bij deze overeenkomst betrokken partijen een verplichting is tot het afdragen of voldoen van loonheffingen als door alle partijen volgens deze overeenkomst wordt gewerkt.
Deze modelovereenkomst is algemeen geformuleerd, waarbij als uitgangspunt geldt dat geen sprake is van een gezagsrelatie tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer. Vanwege het ontbreken van deze voorwaarde is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking).
Beoordeling op basis van het verzoek
De Belastingdienst is van mening dat werken volgens de bijgevoegde overeenkomst, onder voorbehoud van hetgeen hieronder in de toelichting is opgenomen, voor de opdrachtgever niet leidt tot de verplichting loonheffingen af te dragen, omdat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer.
Bij deze beoordeling is uitgegaan van de op dit moment geldende regelgeving.
Hierna wordt een toelichting op de beoordeling gegeven en komen de volgende onderwerpen aan de orde:
reikwijdte beoordeling van de overeenkomst (zie punt 1);
afwezigheid van arbeidsovereenkomst/echte dienstbetrekking (punt 2);
werken volgens de overeenkomst (zie punt 3);
buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen (punt 4)
mogelijkheid tot aanpassen van de overeenkomst (zie punt 5);
geen oordeel over inkomstenbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting (punt 6);
vastleggen van het kenmerknummer van de overeenkomst (zie punt 7);
geldigheidsduur van de beoordeling (zie punt 8);
Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade (zie punt 9).
Beoordeling van de overeenkomst
Uitgangspunt van deze overeenkomst is dat de opdrachtnemer buiten dienstbetrekking aan de slag gaat. Dit betekent dat de opdrachtnemer en de opdrachtgever zich niet zo moeten gedragen dat een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat. Mocht hiervan (toch) sprake zijn, dan zijn loonheffingen verschuldigd.
Voor het verkrijgen van deze zekerheid is vereist dat:
opdrachtgever en opdrachtnemer feitelijk werken volgens de afspraken in de overeenkomst (zie punt 3 ); én
de gemarkeerde onderdelen van de overeenkomst niet worden gewijzigd (zie punt 5 ); én
in de overeenkomst het specifieke kenmerknummer is opgenomen (zie punt 7)
Deze overeenkomst is –ten overvloede- alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet voldoen. Zie voor nadere toelichting punt 6.
Geen arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking)
Een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat, kort gezegd, als:
het werk door een persoon zélf moet worden gedaan (vervanging mag niet); én
door de opdrachtgever aangegeven kan worden hoe het werk moet worden verricht (de vrijheid is beperkt); én
een vergoeding wordt betaald voor de verrichte werkzaamheden.
Er ontstaat alleen een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) als aan alle drie voorwaarden is voldaan. Partijen kunnen het ontstaan van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) niet uitsluiten door (vooraf) in een overeenkomst aan te geven dat zij deze niet willen. Mochten zij geen arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) wensen aan te gaan, dan is ten eerste van belang dat hetgeen partijen met elkaar afspreken in de overeenkomst niet reeds ertoe leidt dat is voldaan aan bovengenoemde voorwaarden. Ten tweede is belangrijk dat partijen feitelijk ook werken zoals zij in de overeenkomst hebben afgesproken.
Deze algemene, nog niet concreet ingevulde, overeenkomst is zodanig verwoord dat aan de tweede voorwaarde (gezag) niet is voldaan. Het meest duidelijk komt dit naar voren in overweging d, artikel 2.1, 2.2, 2.4 eerste en tweede volzin, artikel 2.5 en artikel 3.2 van de overeenkomst, waarin de instructiebevoegdheid van de opdrachtgever nadrukkelijk wordt beperkt. In de derde volzin van artikel 2.4 is het kenmerk van een inspanningsverbintenis opgenomen. Voor de afwezigheid van het gezag is belangrijk dat de opdrachtgever alleen aanwijzingen en instructies mag geven met betrekking tot wat de opdrachtnemer gaat doen (inspanning of resultaat) en niet hoe de werkzaamheden worden verricht.
Door het ontbreken van een gezagsverhouding in deze overeenkomst is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). In geval de opdrachtgever en opdrachtnemer (feitelijk) werken volgens deze overeenkomst, mag de opdrachtgever ervan uitgaan dat geen loonheffingen zijn verschuldigd. Een uitzondering geldt evenwel voor de mogelijke aanwezigheid van een fictieve dienstbetrekking. Zie hiertoe punt 4.
Werken volgens overeenkomst
De opdrachtgever en opdrachtnemer moeten in de praktijk werken volgens de voorwaarden en afspraken, zoals neergelegd in deze overeenkomst. Zolang zij dat doen, is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). De opdrachtgever hoeft dan geen loonheffingen in te houden en te betalen. Wel geldt –ten overvloede- een voorbehoud voor een aantal fictieve dienstbetrekkingen (zie punt 4). Opdrachtgever en opdrachtnemer zullen bij het gebruik van deze overeenkomst nogmaals zelf moeten nagaan of een fictieve dienstbetrekking van toepassing kan zijn.
Buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen
In gevallen waarin geen sprake is van een echte dienstbetrekking kennen de loonheffingen voor een aantal situaties ‘fictieve dienstbetrekkingen’. Als een fictieve dienstbetrekking van toepassing is, moet de opdrachtgever toch loonheffingen inhouden en betalen.
Met betrekking tot de fictieve dienstbetrekkingen voor ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ kunnen de opdrachtgever en de opdrachtnemer ervoor kiezen deze buiten toepassing te laten zijn. Dat geldt ook voor bepaalde artiesten die optreden op basis van een overeenkomst van korte duur. Van belang is dat partijen de gezamenlijke keuze vóór de eerste betaling hebben vastgelegd. In deze overeenkomst blijkt de gezamenlijke keuze uit de aanhef, sub e van de bijgevoegde overeenkomst.
Deze algemene overeenkomst is specifiek opgesteld voor situaties, waarin sprake is van directe inhuur én het gezag ontbreekt. Deze overeenkomst kan niet worden gebruikt voor situaties, waarin andere fictieve dienstbetrekkingen van toepassing kunnen zijn.
Het is derhalve van belang dat opdrachtgever en opdrachtnemer vóór het aangaan van deze overeenkomst nagaan of sprake is van de volgende fictieve dienstbetrekkingen:
Aanneming van werk;
Overige tussenpersonen, agenten;
Stagiaires;
Meewerkende kinderen;
Bestuurders van lichamen;
Sekswerkers;
Topsporters;
(Partners van) xxxxxxx van een aanmerkelijk belang, die arbeid verrichten voor het desbetreffende lichaam;
Artiesten en beroepssporters die werken op basis van een overeenkomst van korte duur;
Bemanning van vissersvaartuigen (deelvissers);
Werken via tussenkomst van een derde (intermediair).
Voor deze gevallen kan de opdrachtgever aan deze overeenkomst niet de zekerheid ontlenen dat géén loonheffingen zijn verschuldigd.
Geen oordeel over ondernemerschap inkomstenbelasting of gevolgen voor de omzetbelasting en vennootschapsbelasting
Deze overeenkomst is de vastlegging van afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De Belastingdienst heeft –ten overvloede- deze alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet inhouden of voldoen. Dit betekent dat dit oordeel géén betrekking heeft op:
het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de inkomstenbelasting;
het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de omzetbelasting;
de vennootschapsbelasting. NB: dit kan van belang zijn in geval de opdrachtnemer een niet-natuurlijk persoon is, zoals een besloten vennootschap;
andere fiscale en/of niet-fiscale regelgeving, zoals bijvoorbeeld het Burgerlijk Wetboek, waaronder het arbeidsrecht.
Bij deze beoordeling is de Belastingdienst uitgegaan van de op dit moment geldende wet- en regelgeving.
Gemarkeerde bepalingen, aanvullingen en wijzigingen
In deze overeenkomst zijn bepaalde artikelen gemarkeerd. Deze bepalingen bevatten voorwaarden, die van belang zijn bij het bepalen of sprake is van het ontbreken van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). Deze bepalingen mogen dan ook niet worden gewijzigd. Mochten deze gemarkeerde bepalingen (toch) worden gewijzigd, dan kan na wijziging in elk geval niet meer de zekerheid worden ontleend dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft af te dragen of te voldoen.
De niet-gemarkeerde artikelen mag u wel aanvullen en aanpassen aan uw eigen situatie, mits deze niet in strijd komen met de gemarkeerde artikelen en/of het karakter van de overeenkomst. Als aanvullingen of veranderingen afbreuk doen aan de artikelen waarop dat oordeel is gebaseerd, biedt deze overeenkomst niet meer de zekerheid dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen. Hetzelfde geldt voor het in de overeenkomst van toepassing verklaren van of verwijzen naar Algemene Voorwaarden en/of voorschriften, welke niet in deze beoordeling zijn betrokken.
Vastleggen van het kenmerknummer in de overeenkomst
Deze beoordeling is bij de Belastingdienst geregistreerd onder nummer 90522.95622.1.0.
Als u wilt werken volgens deze overeenkomst, is het belangrijk dat dit duidelijk wordt vastgelegd. Daarvoor kan bijvoorbeeld in de overeenkomst tussen opdrachtgever en opdrachtnemer de volgende tekst worden opgenomen:
‘Deze overeenkomst is gebaseerd op de door de Belastingdienst op 9 oktober 2024 onder nummer 90522.95622.1.0 beoordeelde overeenkomst.’
Indien bovenstaande tekst niet wordt opgenomen in de overeenkomst, kunnen opdrachtgever en opdrachtnemer aan deze overeenkomst niet het vertrouwen ontlenen dat geen loonheffingen hoeven te worden afgedragen of voldaan.
Geldigheidsduur van de beoordeling
Dit oordeel over deze overeenkomst is 5 jaar geldig vanaf de datum van beoordeling, onder voorbehoud van wijzigingen in de wet- of regelgeving in die 5 jaar. Ook jurisprudentie en/of gewijzigd beleid kunnen aanleiding zijn deze beoordeling van de overeenkomst in te trekken. Daarbij worden de beginselen van behoorlijk bestuur in acht genomen.
Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade
De Belastingdienst heeft deze modelovereenkomst uitsluitend beoordeeld met het oog op het geven van zekerheid voor het werken buiten dienstbetrekking in het kader van de loonheffingen. De Belastingdienst is niet aansprakelijk voor gevolgen, van welke aard dan ook, van het gebruik van het model.
Toelichting
voor de gebruikers bij de Algemene Modelovereenkomst Sport – geen
gezag - Inspanningsverplichting
Door
landelijke, regionaal, provinciaal of lokaal werkende
sportorganisaties zonder winstoogmerk, waaronder bonden en
verenigingen (hierna in zijn algemeenheid: in de sector sport &
bewegen), vindt dikwijls inzet van externen/niet-werknemers plaats,
waarbij niet een speciaal resultaat wordt beoogd.
Deze
overeenkomst van opdracht kan worden gebruikt als de opdracht wordt
aangegaan met het oog op de persoonlijke inzet van de opdrachtnemer.
Er bestaat bij de opdrachtgever geen instructiebevoegdheid. De inzet
van de opdrachtnemer is niet specifiek in een resultaatsverplichting
te beschrijven. De werkzaamheden vinden plaats naar eigen inzicht
zonder leiding en toezicht en naar beste vermogen van de
opdrachtnemer. De opdrachtgever geeft geen aanwijzingen over de wijze
van uitvoering van de overeengekomen werkzaamheden.
Deze
overeenkomst is niet bedoeld voor de inzet van een betaalde sporter.
Deze
overeenkomst van opdracht kan worden gebruikt voor de inzet van:
Trainers, begeleiders, coaches voor teams in de recreatieve sfeer
Deze overeenkomst van opdracht kan worden gebruikt voor de inzet van opdrachtnemers die wel zelf de overeengekomen werkzaamheden verrichten, bijvoorbeeld omdat de groep van deelnemers vraagt om een ‘vast’ gezicht, maar waarbij het resultaat van ondergeschikt belang is. De opdrachtnemer verbindt zich om naar eigen inzicht en beste vermogen invulling aan de opdracht te geven. Aanwijzingen over de wijze waarop de werkzaamheden uitgevoerd worden, kunnen door de opdrachtgever niet plaatsvinden.
Sportspecifiek element
De
modelovereenkomst voorziet in artikel 2.5 in een sportspecifiek
element. Het gaat om het door de sportorganisaties moeten naleven van
door externe partijen opgelegde sportspecifieke verplichtingen waarop
de sportorganisatie geen enkele invloed kan uitoefenen. Het gaat hier
niet om instructiebevoegdheid van de opdrachtgever.
De sportspecifieke verplichtingen hebben betrekking op de volgende onderwerpen:
verplichtingen rondom gedrag, oplevering VOG, voorkoming seksuele intimidatie, voorkoming dopinggebruik, veiligheid (inclusief kledingvoorschriften);
regeling professionaliteit: handhaving beroepscode, onderwerping;
commerciële regulering: sponsoring, commerciële activiteiten, kledingvoorschriften (in beeld brengen logo, uniforme uitstraling).
Vervanging van ‘werknemers’ en uitbreiding
Wanneer een opdrachtnemer wordt ingehuurd ter vervanging van een werknemer en de opdrachtnemer gaat de werkzaamheden onder dezelfde voorwaarden en in dezelfde omstandigheden verrichten, dan is er sprake van een dienstbetrekking. Denk hierbij aan vervanging bij ziekte of bevallingsverlof. Dit geldt ook voor het inhuren van een opdrachtnemer die naast de werknemer(s) van de opdrachtgever onder dezelfde voorwaarden en onder dezelfde omstandigheden (nagenoeg) geheel dezelfde werkzaamheden gaat uitvoeren. Denk hierbij aan piekwerkzaamheden. Voert de opdrachtnemer daarentegen de werkzaamheden uit in afwijkende omstandigheden dan die waarin de werknemers werkzaam zijn en heeft de opdrachtgever geen instructiebevoegdheid? Dan wordt dit in artikel 1.3 van de overeenkomst van opdracht vastgelegd.