ALGEMENE LEVERINGSVOORWAARDEN VOOR DE METAAL- EN ELEKTROTECHNISCHE INDUSTRIE
ALGEMENE LEVERINGSVOORWAARDEN VOOR DE METAAL- EN ELEKTROTECHNISCHE INDUSTRIE
Gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissements Rechtbank te 's-Gravenhage op 5 januari 1970
UITGEGEVEN DOOR DE FEDERATIE METAAL- EN ELECTROTECHNISCHE INDUSTRIE FME
Xxxxxxxxxx 00, 0000 XX Xxxxxxxxxx
Art. I Algemeen
1 Wanneer deze Algemene Leveringsvoorwaarden deel uitmaken van aanbiedingen tot en overeenkomsten inzake het verrichten van leveringen en/of diensten door de opdrachtnemer, zijn alle bepalingen van deze voorwaarden tussen partijen van kracht, voor zover niet door beide hiervan uitdrukkelijk en schriftelijk is afgeweken. Een verwijzing door de opdrachtgever naar eigen inkoop-, aanbestedings- of andere voorwaarden wordt door de opdrachtnemer niet aanvaard.
2 In deze leveringsvoorwaarden wordt mede verstaan onder: — opdrachtnemer: een ieder, die in zijn aanbieding naar deze leveringsvoorwaarden verwijst;
— opdrachtgever: xxxxxx, tot wie de vorengenoemde aanbieding is gericht.
Art. II Aanbieding
1 Elke van de opdrachtnemer uitgegane aanbieding is vrijblijvend.
2 Elke aanbieding is, tenzij uitdrukkelijk anders is vermeld, gebaseerd op uitvoering onder normale omstandigheden en gedurende normale werkuren.
Art. Ill Overeenkomst
1 Indien de overeenkomst schriftelijk wordt aangegaan, komt deze tot stand op de dag van ondertekening van het contract door de opdrachtnemer, onderscheidenlijk op de dag van verzending van de schriftelijke opdrachtbevestiging door de opdrachtnemer.
2 In de overeenkomst is de bevoegdheid van de opdracht nemer begrepen om door hem verricht meerwerk afzonderlijk in rekening te brengen, zodra het daarvoor in rekening te brengen bedrag hem bekend is. Als meerwerk wordt beschouwd al hetgeen door de opdrachtnemer tijdens de uitvoering van de overeenkomst boven de in het contract of de opdrachtbevestiging uitdrukkelijk vastgelegde hoeveelheden wordt geleverd en/of aangebracht dan wel door hem boven de in het contract of de opdrachtbevestiging uitdrukkelijk vastgelegde werkzaamheden wordt gepresteerd.
De toepasselijkheid van het in art. 1646 van het Burgerlijk Wetboek bepaalde wordt uitdrukkelijk uitgesloten.
3 Mondelinge toezeggingen door en afspraken met ondergeschikten van de opdrachtnemer xxxxxx de opdrachtnemer niet dan nadat en voor zover zij door hem schriftelijk zijn bevestigd.
Art. IV Prijs
1 De door de opdrachtnemer opgegeven prijzen zijn gebaseerd op levering af-fabriek, waaronder wordt verstaan levering gereed ter verzending op het fabrieksterrein van de opdrachtnemer.
2 Indien na de datum van aanbieding één of meer der kostprijsfactoren een verhoging ondergaan - ook al geschiedt dit ingevolge voorzienbare omstandigheden -, is de opdrachtnemer gerechtigd de overeengekomen prijs dienovereenkomstig te verhogen.
3 Voor de berekening van meerwerk zijn de in het 1e en 2e lid van dit artikel gegeven regels van overeenkomstige toepassing.
4 Kostenbegrotingen en plannen worden, tenzij anders is overeengekomen, niet afzonderlijk in rekening gebracht.
Indien de opdrachtnemer bij eventuele nabestellingen nieuwe tekeningen, berekeningen, beschrijvingen, modellen of gereedschappen e.d. moet maken, worden daarvoor kosten in rekening gebracht.
5 De emballage is niet in de prijs begrepen en wordt afzonderlijk in rekening gebracht. Voor emballage, die binnen een maand na verzending van de daarin verpakte goederen door de opdrachtnemer vrachtvrij wordt terugontvangen, wordt 2/3 van de daarvoor gefactureerde prijs vergoed, mits bedoelde emballage bij aankomst aan de fabriek van de opdrachtnemer in goede staat verkeert. Karton en soortgelijk emballage-materiaal wordt niet teruggenomen.
6 Kosten van in- en uitlading en van vervoer van de in de overeenkomst begrepen goederen en van door de opdrachtgever ter beschikking gestelde modellen en gereedschappen zijn niet in de prijs begrepen en worden afzonderlijk in rekening gebracht; te dier zake door de opdrachtnemer betaalde kosten worden beschouwd als voorschot ten laste van de opdrachtgever.
7 Indien de opdrachtnemer heeft aangenomen de goederen te monteren. is de prijs berekend inclusief montage en bedrijfsvaardig opleveren van de goederen op de plaats, in de aanbieding genoemd, en inclusief alle kosten behoudens de in het voorgaande lid en de in art. VI vermelde kosten. Verrekening van gemaakte kosten wegens onwerkbaar weer zal in overleg met de opdrachtgever geschieden.
8 Indien de opdrachtnemer, zonder de montage in opdracht te hebben, wel bij de montage hulp en bijstand — van welke aard ook — verleent, geschiedt zulks voor rekening van de opdrachtgever.
Art. V Tekeningen, berekeningen, beschrijvingen, modellen, gereedschappen e.d.
1 In catalogussen, afbeeldingen, tekeningen, maat- en gewichts- opgaven e.d. vermelde gegevens zijn niet bindend, behalve voor zover deze uitdrukkelijk zijn opgenomen in een door partijen ondertekend contract of een door de opdrachtnemer onderte- kende opdrachtbevestiging.
2 De door de opdrachtnemer uitgebrachte aanbieding alsmede de door hem vervaardigde of verstrekte tekeningen, bereke- ningen, beschrijvingen, modellen, gereedschappen e.d. blijven zijn eigendom, ook al zijn daarvoor kosten in rekening gebracht. De opdrachtgever staat er voor in, dat geen gegevens betref- fende de door de opdrachtnemer gebezigde fabricage- en/of constructiemethoden dan met diens uitdrukkelijke toestemming worden gekopieerd, aan derden getoond, bekend gemaakt of gebruikt.
Art. VI Montage
1 Alle inrichtingen en/of voorzieningen, die noodzakelijk zijn voor de opstelling van de te monteren goederen en/of de juiste werking van de goederen in gemonteerde staat, zijn voor rekening en risico van de opdrachtgever en vallen buiten de verantwoordelijkheid van de opdrachtnemer, behoudens indien de uitvoering van bedoelde inrichtingen en/of voorzieningen door of vanwege de opdrachtnemer wordt verricht volgens door of vanwege laatstgenoemde verstrekte gegevens en/of vervaardigde tekeningen. Afgezien van deze laatstvermelde uitzondering is de opdrachtgever tegenover de opdrachtnemer volledig verantwoordeiijk voor de juiste en tijdige uitvoering van vorengenoemde inrichtingen en/of voorzieningen.
2 De opdrachtgever zorgt voor eigen rekening en risico, dat: a het personeel van de opdrachtnemer, zodra dit op de plaats van opstelling is aangekomen, zijn werkzaamheden kan aanvangen en voorts te allen tijde in de gelegenheid wordt gesteld zijn werkzaamheden te verrichten gedurende de normale werkuren en bovendien buiten de normale werkuren, indien de opdrachtnemer het noodzakelijk acht het tijdstip van het begin en/of het einde der werkzaamheden buiten de normale werkuren te stellen en hij zulks tijdig aan de opdrachtgever heeft medegedeeld;
b geschikte behuizing en/of door de Arbeidswet geëiste voorzieningen voor het personeel van de opdrachtnemer aanwezig zijn;
c de toegangswegen tot de plaats van opstelling geschikt zijn voor transport;
d de aangewezen bouwplaats geschikt is voor opslag en montage; e de nodige afsluitbare opslagplaatsen voor materiaal, gereedschap en andere goederen aanwezig zijn;
f de nodige en gebruikelijke hulpwerklieden, hulpwerktuigen, hulp- en bedrijfsmaterialen (brandstoffen, oliën en vetten, poets- en ander klein materiaal, gas, water, electriciteit, stoom, perslucht,. verwarming, verlichting enz. daaronder begrepen) tijdig en kosteloos op de juiste plaats ter beschikking van de opdrachtnemer staan;
g alle noodzakelijke veiligheids- en andere voorzorgsrnaatregelen zijn genomen en worden gehandhaafd;
h bij aanvang van en tijdens de montage de gezonden goederen op de juiste plaats aanwezig zijn.
3 Bij tijdsverlies, veroorzaakt door vertraging wegens het niet voldoen aan één of meer der in het 1e en 2e lid van dit artikel gestelde voorwaarden, wordt een zodanige verlenging van de levertijd toegestaan als, alle omstandigheden in aanmerking genomen, redelijk is.
4 Indien een overname-beproeving wordt gehouden, zal de opdrachtgever na de bedrijfsvaardige opstelling ter plaatse de opdrachtnemer in de gelegenheid stellen die voorproeven te nemen alsmede die verbeteringen en veranderingen aan te brengen, die deze nodig acht, onder voorbehoud, dat het bedrijf van de opdrachtgever niet wordt gestoord, tenzij zulks voor de uitvoering der door de opdrachtnemer nodig geoordeelde werkzaamheden noodzakelijk mocht zijn. De overname- beproeving zal binnen de kortst mogelijke tijd na het beëindigen der voorproeven worden gehouden.
5 De opdrachtgever stelt alle voor de overname-beproeving en voor de eventuele voorproeven nodige en gebruikelijke hulp werklieden, hulpwerktuigen, hulp- en bedrijfsmaterialen (brand stoffen, oliën en vetten, poets- en ander klein materiaal, gas, water, electriciteit, stoom, perslucht, verwarming, verlichting enz. daaronder begrepen) tijdig en kosteloos op de juiste plaats ter beschikking van de opdrachtnemer.
6 Kosten, die ontstaan, doordat aan de in dit artikel gestelde voorwaarden niet of niet tijdig is voldaan, zijn voor rekening van de opdrachtgever.
Art. VII Levertijd
1 De levertijd gaat in op het laatste der navolgende tijdstippen: a de dag van totstandkoming van de overeenkomst;
b de dag van ontvangst door de opdrachtnemer van de voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke bescheiden, gegevens, vergunningen e.d.;
c de dag van de vervulling van de voor het aanvangen der werkzaamheden noodzakeiijke formaliteiten;
d de dag van ontvangst door de opdrachtnemer van hetgeen volgens de overeenkomst voor het aanvangen der werkzaamheden bij vooruitbetaling dient te worden voldaan.
2 De levertijd is gebaseerd op de ten tijde van het sluiten der overeenkomst geldende werkomstandigheden en op tijdige levering van de voor de uitvoering van het werk door de opdracht nemer bestelde materialen. Indien vertraging ontstaat tengevolge van wijziging van bedoelde werkomstandigheden of doordat voor de uitvoering van het werk tijdig bestelde materialen niet tijdig worden geleverd, wordt de levertijd zodanig verlengd als, alle omstandigheden in aanmerking genomen, redelijk is.
3 De goederen geiden ten aanzien van de levertijd als geleverd, wanneer deze of de belangrijkste onderdelen daarvan — een en ander in redelijkheid ter beoordeling door de opdrachtnemer - ter beproeving in de fabriek van de opdrachtnemer xxxxxx zijn of, zo zij niet in diens fabriek worden beproefd, wanneer zij ter keuring resp. ter verzending gereed zijn, een ander nadat de opdrachtgever daarvan schriftelijk in kennis is gesteld. Indien de opdrachtnemer heeft aangenomen de goederen te monteren, gelden de goederen ten aanzien van de levertijd als geleverd, wanneer deze of de belangrijkste onderdelen daarvan — een en ander in redelijkheid te zijner beoordeling — bedrijfsvaardig ter plaatse zijn opgesteld.
4 Overschrijding van de levertijd — door welke oorzaak ook — geeft de opdrachtgever geen recht op niet nakoming van enige jegens de opdrachtnemer aangegane verplichting noch op het al dan niet met rechterlijke machtiging verrichten of doen verrichten van werkzaamheden ter uitvoering van de overeenkomst.
5 Een op overschrijding van de levertijd gestelde contractuele boete is niet verschuldigd, indien de overschrijding van de levertijd het gevolg is van overmacht.
Art. VIII Risico- en eigendomsovergang
1 Dadelijk nadat de goederen of de belangrijkste onderdelen daarvan als geleverd geiden in de zin van art. VII. 3e lid, draagt de opdrachtgever het risico voor alle directe en indirecte schaden, die aan of door deze goederen of onderdelen mochten ontstaan.
2 Onverminderd het in het vorige lid en het in art. VII, 3e lid gestelde, gaat de eigendom van de goederen eerst op de opdrachtgever over, wanneer al het aan de opdrachtnemer xxxxxxx van de levering — al dan niet met montage — van deze goederen verschuldigde met inbegrip van rente en kosten is voldaan.
3 Onverminderd de overige hem toekomende rechten, wordt de opdrachtnemer onherroepelijk door de opdrachtgever gemachtigd om, indien deze zijn jegens de opdrachtnemer aangegane betalingsverplichtingen niet of niet tijdig nakomt, zonder enige ingebrekestelling of rechterlijke tussenkomst de door hem geleverde en aan roerend of onroerend goed bevestigde goederen op eerste vordering te demonteren en tot zich te nemen.
Art. IX Betaling
1 Indien niet anders is overeengekomen, zal de betaling van de overeengekomen prijs geschieden in 3 termijnen:
1/3 (één derde) bij opdracht;
1/3 (één derde) bij het ter beproeving. ter keuring resp. ter verzending gereed zijn van de goederen of van de belangrijkste onderdelen daarvan aan de fabriek van de opdrachtnemer, een en ander in redelijkheid te zijner beoordeling;
1/3 (één derde) binnen een maand na de tweede termijn.
2 Op de betaling van de in art. IV, 2e lid bedoelde prijsverhogingen zijn de in het voorgaande lid genoemde termijnen zoveel mogelijk van overeenkomstige toepassing.
3 Betaling van meerwerk geschiedt, zodra dit aan de opdracht gever in rekening is gebracht.
4 Alle betalingen dienen zonder enige aftrek of schuldvergelijking te geschieden ten kantore van de opdrachtnemer of op een door hem aan te wijzen rekening.
5 Indien de opdrachtgever niet binnen de overeengekomen ter mijnen betaalt. wordt hij geacht van rechtswege in verzuim te zijn en heeft de opdrachtnemer zonder enige ingebrekestelling het recht hem vanaf de vervaldag rente in rekening te brengen naar een percentage van 4 punten boven het wisseldisconto van de Nederlandsche Bank en tevens alle op de inning van zijn vordering vallende gerechtelijke en buitengerechtelijke kosten.
Art. X Garantie en reclamering
1 Met inachtneming van de hierna gestelde beperkingen staat de opdrachtnemer in zowel voor de deugdelijkheid van de door hem geleverde goederen als voor de kwaliteit van het daarvoor gebruikte en/of geleverde materiaal, een en ander in dier voege, dat alle gebreken aan de geleverde goederen, waarvan de opdrachtgever bewijst, dat zij binnen 6 maanden na de levering in de zin van art. VII, 3e lid zijn ontstaan uitsluitend of overwegend als direct gevolg van een onjuistheid in de door de opdrachtnemer ontworpen constructie dan wel tengevolge van gebrekkige afwerking of gebruik van slecht materiaal, kosteloos door de opdrachtnemer zullen worden hersteld. De opdrachtgever zal de opdrachtnemer hiertoe zonder berekening van enigerlei kosten in de gelegenheid stellen en verder tijdig en op de juiste plaats alle nodige en gebruikelijke hulpwerklieden, hulpwerktuigen, hulp- en bedrijfsmaterialen (brandstoffen, oliën, vetten, poets- en ander klein materiaal, gas, water, electriciteit, stoom. perslucht, verwarming, verlichting enz. daaronder begrepen) eveneens zonder kostenberekening ter beschikking van de opdrachtnemer stellen; kosten, die ontstaan, doordat hieraan niet of niet tijdig is voldaan. zijn voor rekening van de opdrachtgever.
2 Terzake van de door de opdrachtnemer uitgevoerde. reparatie- of revisiewerkzaamheden wordt, tenzij uitdrukkelijk anders is overeengekomen, alleen garantie gegeven op de deugdelijkheid van de uitvoering der opgedragen bewerkingen.
3 Ten aanzien van gebreken, die geheel of ten dele het gevolg zijn van enig overheidsvoorschrift inzake de aard of de kwaliteit der toegepaste materialen, wordt geen garantie gegeven.
4 Bij levering van gebruikt materiaal of gebruikte goederen in overleg met de opdrachtgever wordt geen garantie gegeven, tenzij uitdrukkelijk anders is overeengekomen.
5 In geval de opdrachtgever aan de opdrachtnemer grondstoffen of goederen ter bewerking verstrekt, wordt alleen garantie gegeven op de deugdelijkheid van de uitvoering der opgedragen bewerkingen.
6 Op van derden betrokken onderdelen wordt door de opdrachtnemer niet méér garantie gegeven dan aan hem door zijn leverancier wordt gegeven.
7 Indien de opdrachtnemer ter voldoening aan zijn garantieverplichtingen onderdelen vervangt, worden de vervangen onderdelen eigendom van de opdrachtnemer.
8 Reclamering ter zake van uitwendig waarneembare gebreken dient te geschieden uiterlijk bij de beproeving resp. de keuring in de fabriek van de opdrachtnemer dan wel - indien geen beproeving of keuring in de fabriek van de opdrachtnemer plaats vindt - binnen 14 dagen na ontvangst van de goederen door de opdrachtgever, bij overschrijding van welke termijn elke aanspraak tegen de opdrachtnemer xxxxxxx van die gebreken vervalt.
9 Het beweerdelijk niet nakomen door de opdrachtnemer van zijn garantie-verplichtingen ontslaat de opdrachtgever niet van de verplichtingen, die voor hem voortvloeien uit enige met de opdrachtnemer gesloten overeenkomst.
10 Indien de opdrachtgever niet, niet behoorlijk of niet tijdig voldoet aan enige verplichting, die voor hem uit de met de opdrachtnemer gesloten overeenkomst of uit een daarmee samenhangende overeenkomst voortvloeit, is de opdrachtnemer met betrekking tot geen dezer overeenkomsten tot enige garantie
- hoe ook genaamd - gehouden.
11 Tenzij uitdrukkelijk anders is overeengekomen is de opdrachtnemer alleen gehouden tot nakoming binnen Nederland van de in dit artikel omschreven garantie-verplichtingen.
12 Reclamering ter zake van niet uitwendig waarneembare gebreken dient zo spoedig mogelijk doch uiterlijk 14 dagen na het verstrijken van de garantie-termijn te geschieden, bij overschrijding van welke termijn elke aanspraak tegen de opdracht nemer terzake van die gebreken vervalt.
Art. XI Aansprakelijkheid
1 Met inachtneming van de regels van openbare orde en de goede trouw geldt ten aanzien van de aansprakelijkheid van de opdrachtnemer het volgende:
a De aansprakelijkheid van de opdrachtnemer uit hoofde van de overeenkomst is, behoudens in het hieronder sub f bedoelde geval, uitdrukkelijk beperkt tot de nakoming van de in artikel X van deze voorwaarden omschreven garantie-verplichtingen; elke vordering tot schadevergoeding, behoudens die ter zake van het niet nakomen der garantie-verplichtingen. is uitgesloten.
b Xxxx vordering ter zake van bedrijfsschade of andere indirecte schade is uitgesloten.
c De opdrachtnemer is niet aansprakelijk voor kosten, schaden en interessen, die mochten ontstaan als direct of indirect gevolg van:
— schending van octrooien, licenties of andere rechten van derden als gevolg van gebruik van door of vanwege de opdrachtgever verstrekte gegevens;
— daden of nalatigheden van de opdrachtnemer, diens ondergeschikten dan wel andere personen, die door of vanwege hem te werk zijn gesteld;
— overschrijding van de levertijd.
d Indien de opdrachtnemer, zonder de montage in opdracht te hebben, wel bij de montage hulp en bijstand — van welke aard ook — verleent, geschiedt zulks voor risico van de opdrachtgever. e De in- en uitlading en het vervoer van de in de overeenkomst begrepen goederen en van door de opdrachtgever ter beschikking gestelde modellen en gereedschappen geschieden voor risico van de opdrachtgever, zelfs dan, wanneer de vervoerder voor van de opdrachtnemer uitgaande zendingen de verklaring op de vrachtbrieven vordert, dat alle schaden gedurende het vervoer voor risico van de afzender zijn.
f Voor beschadiging of verlies van door de opdrachtgever ter beschikking gestelde modellen en gereedschappen, met uitzondering van meetgereedschappen, is elke aansprakelijkheid van de opdrachtnemer uitgesloten.
2 De opdrachtgever is gehouden tot schadeloosstelling van de opdrachtnemer voor alle kosten, schaden en interessen, die voor deze mochten ontstaan als direct of indirect gevolg van rechtsvorderingen, welke door derden ter zake van de uitvoering van de overeenkomst tegen hem worden ingesteld; de opdrachtgever is uit hoofde van de overeenkomst gehouden gevolg te geven aan een oproep in vrijwaring door de opdrachtnemer.
3 Dit artikel is ten aanzien van meerwerk - als bedoeld in artikel III
— van overeenkomstige toepassing.
Art. XII Overmacht
Onder overmacht wordt in deze Algemene Leveringsvoorwaarden verstaan elke van de wil van de opdrachtnemer onafhankelijke omstandigheid - ook al was deze ten tijde van net tot stand komen van de overeenkomst reeds te voorzien -, die nakoming van de overeenkomst blijvend of tijdelijk verhindert, alsmede, voor zover daaronder niet reeds begrepen, oorlog, oorlogsgevaar, burgeroorlog, oproer, werkstaking, werkliedenuitsluiting. transportmoeilijkheden, brand en andere ernstige storingen in het bedrijf van de opdrachtnemer of van diens leveranciers.
Art. XIII Opschorting en ontbinding
1 In geval van verhindering tot uitvoering van de overeenkomst ten gevolge van overmacht is de opdrachtnemer gerechtigd om zonder rechterlijke tussenkomst hetzij de uitvoering van de overeenkomst voor ten hoogste 6 maanden op te schorten hetzij de overeenkomst geheel of ten dele te ontbinden, zonder dat hij tot enige schadevergoeding gehouden zal zijn.
Gedurende de opschorting is de opdrachtnemer bevoegd en aan het einde daarvan is hij verplicht te kiezen voor uitvoering dan wel voor gehele of gedeeltelijke ontbinding van de overeenkomst.
2 Zowel in geval van opschorting als in dat van ontbinding krachtens het 1e lid is de opdrachtnemer gerechtigd terstond betaling te verlangen van de ter uitvoering van de overeenkomst door hem gereserveerde, in bewerking genomen en gefabriceerde grondstoffen, materialen, onderdelen en goederen, zulks voor de waarde die daaraan in redelijkheid moet worden toegekend. In geval van ontbinding krachtens het 1e lid is de opdrachtgever gehouden om na betaling van het krachtens de vorige alinea verschuldigde bedrag de daarin begrepen zaken tot zich te nemen, bij gebreke waarvan de opdrachtnemer bevoegd is deze zaken voor rekening en risico van de opdrachtgever te doen opslaan dan wel voor diens rekening te verkopen.
3 Indien de opdrachtgever niet, niet behoorlijk of niet tijdig voldoet aan enige verplichting, die voor hem uit de met de opdrachtnemer gesloten overeenkomst of uit een daarmee samenhangende overeenkomst voortvloeit, dan wel indien het aan ernstige twijfel onderhevig is of de opdrachtgever in staat is aan zijn contractuele verplichtingen jegens de opdrachtnemer te voldoen, alsmede in geval van faillissement, surséance van betaling, stillegging, liquidatie of gehele of gedeeltelijke overdracht - al dan niet tot zekerheid - van het bedrijf van de opdrachtgever, waaronder begrepen de overdracht van een belangrijk deel van zijn vorderingen, is de opdrachtnemer gerechtigd om zonder ingebrekestelling en zonder rechterlijke tussenkomst hetzij de uitvoering van elk dezer overeenkomsten voor ten hoogste 6 maanden op te schorten hetzij deze geheel of ten dele te ontbinden, zulks zonder dat hij tot enige schadevergoeding of garantie gehouden zal zijn en onverminderd de hem verder toekomende rechten.
Gedurende de opschorting is de opdrachtnemer bevoegd en aan het einde daarvan is hij verplicht te kiezen voor uitvoering dan wel voor gehele of gedeeltelijke ontbinding van de opge-schorte overeenkomst(en).
4 In geval van opschorting krachtens het 3e lid wordt de overeengekomen prijs onmiddellijk opeisbaar, onder aftrek van de reeds voldane termijnen en van de tengevolge van de opschorting door de opdrachtnemer bespaarde kosten, en is de opdrachtnemer bevoegd om de ter uitvoering van de overeenkomst door hem gereserveerde, in bewerking genomen en gefabriceerde grondstoffen, materialen, onderdelen en goederen voor rekening en risico van de opdrachtgever te doen opslaan. In geval van ontbinding krachtens het 3e lid wordt de overeengekomen prijs - zo geen voorafgaande opschorting heeft plaatsgevonden - onmiddellijk opeisbaar, onder aftrek van de reeds voldane termijnen en van de tengevolge van de ontbinding door de opdrachtnemer bespaarde kosten, en is de opdrachtgever gehouden om het vorenomschreven bedrag te betalen en de daarin begrepen zaken tot zich te nemen, bij gebreke waarvan de opdrachtnemer bevoegd is deze zaken voor rekening en risico van de opdrachtgever te doen opslaan dan wel voor diens rekening te verkopen.
5 De opdrachtgever is niet gerechtigd om met terugwerkende kracht ontbinding van de overeenkomst te vorderen.
Art. XIV Geschillen
Alle geschillen, die mochten ontstaan naar aanleiding van een overeenkomst, waarop de onderhavige leveringsvoorwaarden geheel of ten dele van toepassing zijn, of naar aanleiding van nadere overeenkomsten, welke een uitvloeisel zijn van zodanige overeenkomst, zullen met uitsluiting van de gewone rechter worden beslecht door een scheidsgerecht. Dit scheidsgerecht wordt benoemd overeenkomstig de statuten van de Stichting Raad van Arbitrage voor Metaalnijverheid en -Handel, gevestigd te 's-Gravenhage, en doet uitspraak met inachtneming van de statuten van die Raad.
Art. XV Toepasselijk recht
Op alle overeenkomsten, waarop deze voorwaarden geheel of ten dele van toepassing zijn, is toepasselijk het Nederlands recht, geldend voor het Koninkrijk in Europa. Partijen worden geacht domicilie te hebben gekozen ter woonplaats of ter plaats van vestiging van de opdrachtnemer.