NIS bijeenkomst
NIS bijeenkomst – 11 mei 2017
Xxxxxxx xxx Xxxxx
Dortland
NIS bijeenkomst
11 mei 2017 Xxxxxxxx xxx Xxxxxx
Schadevergoeding en bijstand
Xxxxxxxx xxx Xxxxxx
Schadevergoeding en bijstand
Participatiewet
Voorheen: Wet Werk en Bijstand (Wwb)
• Wie komt in aanmerking voor bijstand?
Art. 11 lid 1 PW:
“Iedere in Nederland woonachtige Nederlander die hier te
lande in zodanige omstandigheden verkeert of dreigt te geraken dat hij niet over de middelen beschikt om in de noodzakelijke kosten van bestaan te voorzien, heeft recht op bijstand van overheidswege.”
De PW heeft een vangnetfunctie
• Wanneer recht op bijstand? (art. 19 PW)
Recht op bijstand indien:
a. het in aanmerking te nemen inkomen lager is dan de bijstandsnorm;
en
b. er geen in aanmerking te nemen vermogen is
• Inlichtingenplicht (art. 17 PW)
De belanghebbende moet mededeling doen van alle feiten en omstandigheden die van invloed kunnen zijn op het recht op bijstand
Dus in een letselschadezaak melden:
- voorschotten
- slotuitkering
• Inlichtingenplicht (art. 17 PW)
Gevolgen niet melden (schending inlichtingenplicht)
- bestuurlijke boete (art. 18a lid 5 PW): maximaal 150% van het benadelingsbedrag
- gemeente kan volstaan met schriftelijke waarschuwing (art. 18 lid 4 PW)
- intrekking bijstand (art. 54 PW) of terugvordering bijstand (art.
58 PW)
Inlichtingenverplichting instanties (art. 64 PW) 🡪 Belastingdienst is verplicht om de gemeente inlichtingen en informatie te verstrekken
Schending inlichtingenplicht
CRvB 17 april 2012
(ECLI:NL:CRVB:2012:BW4091)
• Ook al is de bijstandsuitkering gedurende een bepaald jaar beëindigd, gemeente mag over het hele jaar informatie opvragen bij de Belastingdienst (ook eindsaldo)
• Letselschadevergoeding niet gemeld🡪 schending inlichtingenplicht
Rechtbank Oost-Brabant 29 juli 2015
(ECLI:NL:RBOBR:2015:4588)
• Bijstand sinds 1993, auto-ongeluk 1 maart 2008
• Schadevergoeding van € 20.000,00 ontvangen op 6 juni 2013, niet gemeld
• Gemeente heeft wegens schending inlichtingenplicht o.a. te veel ontvangen bijstand terug gevorderd en boete van 100% opgelegd
• CRvB: boete wordt verlaagd naar 50%, geen sprake van opzet of grove schuld, maar van ‘gewone verwijtbaarheid’ (CRvB 23 juni 2015: ECLI:NL:CRVB:2015:1879)
• Betrokkene dacht dat haar advocaat het zou melden bij gemeente
Terugvordering bijstand (art. 58 PW)
De bijstandsuitkering kan worden terug gevorderd indien de belanghebbende naderhand met betrekking tot de periode waarover bijstand is verleend, over in aanmerking te nemen middelen als bedoeld in paragraaf 3.4 beschikt of kan beschikken (middelen = art. 31 e.v. PW)
• Middelen (art. 31 PW)
Lid 1: alle vermogens- en inkomensbestanddelen waarover de alleenstaande (ouder) of het gezin beschikt of redelijkerwijs kan beschikken
Lid 2 (uitzonderingen):
sub l: “bij ministeriele regeling aan te wijzen uitkeringen en vergoedingen voor materiële en immateriële schade”
sub m: “giften en andere dan de in onderdeel l bedoelde vergoedingen voor materiële en immateriële schade voor zover deze naar het oordeel van het college uit een oogpunt van bijstandsverlening verantwoord zijn”
• Inkomen (art. 32 PW)
In lid 1 van dit artikel staat uitgebreid omschreven wat onder inkomen wordt verstaan. Onder meer:
- salaris
- inkomsten uit vermogen
- inkomsten uit verhuur
- kostgangers
- belastingteruggave
• Vermogen (art. 34 PW)
Onder vermogen wordt verstaan (art. 34, lid 1):
a: de waarde van de bezittingen waarover de alleenstaande of het gezin beschikt/redelijkerwijs kan beschikken verminderd met de aanwezige schulden;
b. middelen die worden ontvangen in de periode waarover algemene bijstand is toegekend, voor zover deze geen inkomen betreffen als bedoeld in de artikelen 32 en 33
• Vermogen (art. 34 PW)
niet als vermogen wordt in aanmerking genomen (art. 34, lid 2):
a. Bezittingen in natura, die naar hun aard en waarde algemeen gebruikelijk zijn dan wel, gelet op de omstandigheden van de alleenstaande, de alleenstaande ouder met zijn ten laste komende kinderen of het gezin, noodzakelijk zijn;
b. Het bij de aanvang van de bijstand aanwezige vermogen, voor zover dit minder bedraagt dan de van toepassing zijnde vermogensgrens, genoemd in het derde lid;
c. Spaargelden opgebouwd tijdens de periode waarin bijstand wordt ontvangen;
d. Het vermogen, gebonden in de woning met bijbehorend erf bedoeld in artikel 50 1e lid, voor zover dit minder bedraagt dan €48.900,00 (bedrag per 1 januari 2013);
e. Vergoedingen voor immateriële schade als bedoeld in artikel 31 lid 2 onderdelen l en m;
• Uitzonderingen vermogen (art. 34 PW)
Art. 34 lid 2 sub b PW: vermogensgrens als bedoeld in lid 3
Vermogensgrens 2017 (art. 34 lid 3 PW)
- alleenstaande: € 5.940,00
- alleenstaande ouder (zorg voor een of meer tot zijn last komende kinderen): € 11.880,00
- samenwonenden/gehuwden: € 11.880,00
Art. 34 lid 2 sub c PW: spaargelden opgebouwd tijdens bijstandsperiode
Art. 34 lid 2 sub c PW, praktijkvoorbeeld
• minnelijke regeling oudere dame (alleenstaand)
• schadevergoeding € 7.000,00 (€ 200,00 medische kosten, € 1.800,00 huishoudelijke hulp, € 5.000,00 smartengeld)
• reeds aanwezige vermogen: ± € 5.000,00
• melding (concept)regeling bij SVB i.v.m. AIO-aanvulling (onderdeel PW) na overleg verzekeraar
🡪 € 200,00 medische kosten wordt buiten beschouwing gelaten
🡪 € 1.800,00 wordt meegenomen, tenzij kosten daadwerkelijk worden gemaakt
🡪 1/3 smartengeld (± € 1.667,00) wordt buiten beschouwing gelaten, 2/3 deel wordt meegenomen (± € 3.333,00)
🡪 voor vermogenstoets wordt rekening gehouden met een bedrag van
€ 5.133,00 = lager dan vermogensgrens en reeds aanwezige vermogen is gespaard tijdens ontvangst AIO-uitkering 🡪 € 7.000,00 geen gevolgen voor AIO-aanvulling
• Uitzonderingen vermogen (art. 34 PW)
Art. 34 lid 2 sub e PW: vergoedingen voor immateriële schade als bedoeld in artikel 31 lid 2 onderdelen l en m
Art. 31 lid 2 sub l: “bij ministeriele regeling aan te wijzen uitkeringen en vergoedingen voor materiële en immateriële schade”
Het betreft o.a. de volgende uitkeringen (art. 7 Regeling Participatiewet, IOAW en IOAZ)
- Tegemoetkoming gedupeerden Bijlmerramp;
- Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers;
- Vergoedingen aan oud-mijnwerkers (silicose);
- Uitkeringen aan DES-dochters;
- Vergoedingen aan slachtoffers seksueel misbruik Rooms-Katholieke Kerk
🡪 Als slachtoffer met bijstand schadevergoeding ontvangt o.g.v. een van deze regelingen dan heeft dat geen invloed op recht op bijstand
Voor overige slachtoffers geldt:
Art. 31 lid 2 sub m: “giften en andere dan de in onderdeel l bedoelde vergoedingen voor materiële en immateriële schade voor zover deze naar het oordeel van het college uit een oogpunt van bijstandsverlening verantwoord zijn”
🡪 Iedere gemeente hanteert een eigen beleid
🡪 CRvB toets marginaal (afstandelijk): heeft de gemeente in redelijkheid tot het betreffende besluit kunnen komen? (zie o.a. CRvB 24 mei 2015, ECLI:NL:CRVB:2016:2305, r.o. 4.2)
Smartengeld
CRvB 20 september 2005
(ECLI:NL:CRVB:2005:AU3195)
- Gemeente heeft smartengeld en onkostenvergoeding (totaal
€ 15.882,31) volledig buiten beschouwing gelaten = terecht volgens CRvB
CRvB 13 september 2005
(ECLI:NL:CRVB:2005:AU3208)
- Appellant: smartengeld (€ 22.689,00) volledig buiten beschouwing laten
- CRvB 🡪 gemeente heeft 1/3 deel (33%) smartengeld buiten beschouwing gelaten = niet in strijd met Abw
- Karakter Abw= vangnetfunctie (laatste bestaansvoorziening)
Smartengeld
CRvB 4 juli 2006
(ECLI:NL:CRVB:2006:AY3565)
- Gemeente heeft de smartengeldvergoeding (ruim € 79.000,00) voor 60% (2/3) buiten beschouwing gelaten bij vaststellen van het vermogen🡪 geen grond om hoger percentage buiten beschouwing te laten
Rechtbank Breda 4 augustus 2010
(ECLI:NL:RBBRE:2010:BN3950)
Schadevergoeding € 40.250,00:
- VAV € 9.540,00
- Materieel € 5.900,00
- Huishoudelijke hulp € 2.250,00
- Smartengeld € 7.500,00
- Restant (€ 15.060,00) is afkoopsom
Gemeente heeft smartengeld (€ 7.500,00) volledig buiten beschouwing gelaten. Afkoopsom wordt als smartengeld aangemerkt, aangezien aanknopingspunten ontbreken dat bedrag is bedoeld voor geleden materiële schade. Het bedrag van € 15.060,00 wordt wel tot middelen gerekend.
Smartengeld
CRvB 22 februari 2011
(ECLI:NL:CRVB:2011:BP5677)
- Appellant onterecht vastgezeten, schadevergoeding € 33.610,00 (geen discussiepunt: betreft immateriële schade)
- Appellant: bedrag volledig buiten beschouwing laten
- CRvB: bij zeer aanzienlijke uitkeringen is het onverkort buiten beschouwing laten niet in overeenstemming met minimumbehoefte en complementaire karakter bijstand
- Niet gebleken dat schadevergoeding is bestemd voor specifieke kosten die niet in algemene bijstand zijn begrepen
- 🡪 1/3 deel (33%) wordt buiten beschouwing gelaten
Smartengeld
CRvB 14 juli 2015
(ECLI:NL:CRVB:2015:2292)
- Schadevergoeding € 40.000,00: € 38.800,-- smartengeld en € 1.200,-- aan kosten als gevolg van ongeval
- Kosten € 1.200,00 worden buiten beschouwing gelaten
- Vergoeding € 38.800,00 wordt voor 1/3 (33%) vrij gelaten, 2/3 wordt meegenomen als vermogen
- Stelling appellant: moet in de toekomst nog kosten maken, maar schade is nog niet concreet te becijferen en dus niet als zodanig in de vaststellingsovereenkomst opgenomen
- CRvB gaat hieraan voorbij: appellant heeft zich laten bijstaan door letselschadeadvocaat, de XXX zelf ondertekend en niet met concrete en objectieve onderbouwing aannemelijk gemaakt dat hij de vergoeding in de toekomst zal moeten aanwenden voor kosten die als gevolg van het ongeval zullen optreden
Smartengeld
CRvB 24 mei 2016
(ECLI:NL:CRVB:2016:2305)
- Smartengeldvergoeding van ruim € 32.000,00
- Gemeente heeft vergoeding voor 1/3 (33%) buiten beschouwing gelaten
- CRvB: gemeente heeft bij beoordeling betrokken dat de hoogte van het smartengeld aanzienlijk is. Uitkomst is redelijk volgens CRvB.
Conclusie
Vaak wordt (ook in de praktijk) van het smartengeld 1/3 deel buiten beschouwing gelaten en 2/3 deel meegenomen, zeker bij een hogere vergoeding. Bij lagere smartengeldvergoeding zou je namens slachtoffer kunnen betogen dat deze verhouding onredelijk is.
Verlies aan verdienvermogen
• Vergoeding voor verlies aan verdienvermogen wordt aangemerkt als middel (inkomen) en vrijwel nooit vrijgelaten (en dus verrekend).
• Indien een recht op schadevergoeding ontstaat door een ongeval worden de aanspraken ter zake toegerekend aan de periode die aanvangt op de datum van het ongeval. Dat is slechts anders indien er voldoende, op objectief berustende redenen zijn om aan te nemen dat de aanspraken aan een latere periode dienen te worden toegerekend.
Dat is vaste rechtspraak, zie o.a.:
- CRvB 4 maart 2003, ECLI:NL:CRVB:2003:AF6329
- CRvB 4 juli 2006, ECLI:NL:CRVB:2006:AY3565
- CRvB 17 mei 2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BQ5236
• Bij verlies aan verdienvermogen kan dit van belang zijn voor het bedrag dat mag worden terug gevorderd of verrekend.
• Zorg voor zo concreet mogelijke onderbouwing en let erop dat de gemeente de juiste uitgangspunten hanteert
Verlies aan verdienvermogen
CRvB 31 maart 2005
(ECLI:NL:CRVB:2005:AT3546)
- Gemeente is achter schadevergoeding gekomen na controle bankafschriften
- VAV f 10.800,00 (f 600,00 per maand gedurende 18 maanden, zo bleek uit belastinggarantie)
- CRvB: gemeente heeft terecht bijstand terug gevorderd over eerste 18 maanden vanaf datum ongeval
CRvB 20 september 2005
(ECLI:NL:CRVB:2005:AU3195)
- VAV (gekapitaliseerd) f 22.689,00
- Gemeente heeft recht op bijstand beëindigd m.i.v. datum dat appellant feitelijk over het bedrag kon beschikken (22 april 2002)
- CRvB: bedrag toerekenen aan periode die aanvangt op datum ongeval (21 april 1995)
- Jaarschade (f 3.000,00) omrekenen naar een bedrag per maand vanaf 21 april 1995 tot en met 60e levensjaar en vervolgens de aanspraak op bijstand opnieuw vaststellen
Verlies aan verdienvermogen
CRvB 4 juli 2006
(ECLI:NL:CRVB:2006:AY3565)
- VAV ruim € 36.000,00
- CRvB: VAV terecht toegerekend aan periode die aanvangt op datum ongeval tot bereiken 65-jarige leeftijd
- De VSO noch de overige gedingstukken bieden aanknopingspunten voor stelling dat in het bedrag mede is begrepen een bijdrage voor de opbouw van pensioenrechten
CRvB 11 november 2008
(ECLI:NL:CRVB:2008:BG4110)
- VAV € 5.000,00🡪 wordt aangemerkt als inkomsten
- Uit brief belangenbehartiger (toelichting op VSO) blijkt dat is uitgegaan van beperkte looptijd
- Geen aanknopingspunten aanwezig op grond waarvan bedrag VAV aan andere, latere periode moet worden toegekend
- VAV toegerekend aan datum ongeval (toen al bijstand): bedrag wordt volledig terug gevorderd
Verlies aan verdienvermogen
Rechtbank Breda 4 augustus 2010
(ECLI:NL:RBBRE:2010:BN3950)
- 2 keer ongeval in 2005
- Aanvraag bijstandsuitkering 8 juni 2009
- VSO gesloten op 15 juni 2009: VAV € 9.540,00
- Rechtbank: er zijn voldoende aanknopingspunten om af te wijken van uitgangspunt dat VAV moet worden toegerekend aan periode die aanvangt op datum ongeval
- Uit brief CED blijkt dat VAV grotendeels moet worden toegerekend aan periode vóór bijstandsaanvraag 🡪 gemeente heeft zich niet op standpunt kunnen stellen dat met gehele bedrag van € 9.540,00 rekening moet worden gehouden
🡪 Het is dus van belang om in de stukken goed vast te leggen op welke periode het VAV betrekking heeft
Verlies aan verdienvermogen
Praktijkvoorbeeld (verzoek tot toetsing beslissing gemeente)
- Ongeval 15 januari 2011
- Bijstand (alleenstaande) met ingang van 12 augustus 2013
- VSO juli 2015: bedrag van € 66.000,00 voor studievertraging
- Uit stukken bleek dat betrokkene zonder ongeval in september 2011 zou zijn gestart met 4-jarige HBO opleiding, normaal gesproken in juni 2015 afgerond
- Per 1 juli 2015 zou hij beschikbaar zijn geweest voor arbeidsmarkt
- Component studievertraging door gemeente toegerekend aan periode van 1 juli 2015 tot 1 juli 2019
- Afgeweken van hoofdregel dat bedrag wordt toegerekend aan periode die aanvangt op datum ongeval
Toerekening datum ongeval (smartengeld)
CRvB 17 mei 2011
(ECLI:NL:CRVB:2011:BQ5236)
- Verkeersongeval 23 juli 1999
- Smartengeld € 55.000,00 (rekening gehouden met aangetaste vermogen tot het presteren van arbeid)
- Toelichting verzekeraar: € 55.000,00 betreft uitsluitend smartengeld, VAV niet inbegrepen
- 60% door gemeente Rotterdam buiten beschouwing gelaten, 40% als vermogen aangemerkt
- Smartengeld bedoeld voor geleden en nog te lijden schade, waarbij toerekening over bepaalde periode (volgens slachtoffer dient smartengeld over 30 jaar te worden uitgesmeerd) niet goed mogelijk is
- Terugvordering bijstand vanaf 23 juli 1999 t/m 31 oktober 2001, dus meer dan 2 jaren
Huishoudelijke hulp
CRvB 4 juli 2006
(ECLI:NL:CRVB:2006:AY3565)
- Ruim € 79.000,00 vergoeding materiële schade, waaronder huishoudelijke hulp
- Slechts een bedrag van € 1.327,39 wordt buiten beschouwing gelaten wegens aantoonbare kosten huishoudelijke hulp
- Gebrek aan objectieve verifieerbare gegevens om met hogere kosten huishoudelijke hulp rekening te houden
CRvB 24 november 2015
(ECLI:NL:CRVB:2015:4190)
- Verkeersongeval 23 juli 2005, sindsdien bijstandsuitkering
- Onderzoek: in periode 2005-2011 € 150.000,00 ontvangen in letselschadezaak, waarvan € 60.000,00 vergoeding huishoudelijke hulp
- Volledige bedrag toegerekend aan middelen
- Niet aannemelijk gemaakt dat hulp door familieleden is verricht
- Bedrag van ruim € 35.000,00 besteed aan auto en opknappen huis🡪 hieruit volgt dat er geen noodzaak bestond geld te besteden aan huishoudelijke hulp
Conclusie materiële schade
• VAV wordt altijd als middel (inkomen) aangemerkt en verrekend over de periode(n) waarop de vergoeding betrekking heeft. Uitgangspunt is datum ongeval, tenzij concrete gegevens voorhanden zijn waaruit blijkt dat VAV aan andere periode(n) moet worden toegerekend
• Vergoeding voor economische kwetsbaarheid wordt ook aangemerkt als middel (inkomsten) Zie CRvB 13 maart 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BW0444
• Overige materiële schade (huishoudelijke hulp, medische kosten, reiskosten etc.) wordt vaak buiten beschouwing gelaten (niet aangemerkt als middel), mits voldoende vast staat dat vergoeding voor deze posten is bedoeld (maar: iedere gemeente heeft eigen beleidsvrijheid)
• Achterliggende gedachte: als het bedrag een bepaalde bestemming heeft kan benadeelde het bedrag niet vrij besteden
Praktijkvoorbeeld
- Cliënte ontvangt € 47.250,00 schadevergoeding (€ 39.750,00 materiële schade, € 7.500,00 smartengeld)
- Voorschotten periode 2011-2015 van € 12.000,00 nooit gemeld, pas in 2015 (toen overeenstemming bestond over regeling)
- Conceptregeling is toen voorgelegd aan gemeente
- Ondanks schending mededelingsplicht geen boete
- Gemeente heeft onderbouwing € 12.000,00 gevraagd 🡪 er was een schadestaat
- Aanvankelijk nadere onderbouwing gevraagd (o.a. huishoudelijke hulp), maar later gaf gemeente aan het volledige bedrag van € 12.000,00 buiten beschouwing te laten
- Medische kosten en reiskosten (samen € 4.500,00) en overige materiële schade (€ 1.250,00) worden (zonder dat onderbouwing nodig is) buiten beschouwing gelaten
Praktijkvoorbeeld (vervolg)
- Post glazenwasser en huishoudelijke hulp van € 22.000,00 (looptijd 10 jaar): gemeente had aanvankelijk de nodige (kritische) vragen. uiteindelijk is de schriftelijke verklaring van de hulp (familielid) geaccepteerd. Cliënte moet komende 10 jaar wel goede administratie bijhouden, bij voorkeur aparte bankrekening openen
- Smartengeld € 7.500: 2/3 deel wordt aangemerkt als vermogen
- Uiteindelijk wordt een bedrag van € 5.000,00 als middel aangemerkt
- Dit bedrag is lager dan de norm van een alleenstaande 🡪
schadevergoeding geen invloed op recht op bijstand
Verlies bijstandsuitkering 🡪 schade?
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 16 april 2014
(ECLI:NL:RBZWB:2014:4520)
- Medische fout ziekenhuis waardoor een vrouw haar beide benen verliest
- Zij heeft een bijstandsuitkering en vreest deze te verliezen door de schadevergoeding die ze zal ontvangen
- Ze vordert in deelgeschil verklaring voor recht dat het eventueel wegvallen van de uitkering schade is die aan het ziekenhuis moet worden toegerekend
- Rechtbank: schadevergoeding is niet bedoeld om te voorzien in de noodzakelijke kosten van levensonderhoud
- Als de voorziening om de normale kosten van levensonderhoud van te voldoen (de bijstandsuitkering) wegvalt door ontvangst van de schadevergoeding 🡪 ‘’gat” in financiële huishouding
- Van het slachtoffer kan niet worden gevergd dat zij de schadevergoeding dan besteedt aan kostenposten waarvoor de schadevergoeding niet is bedoeld
- Wegvallen uitkering moet als schade worden aangemerkt
Verlies bijstandsuitkering 🡪 toerekening schade?
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 16 april 2014 (vervolg)
- De schade (verlies bijstandsuitkering) kan aan het ziekenhuis worden toegerekend ex. artikel 6:98 BW
- Er is in strijd gehandeld met professionele standaard, er is een veiligheidsnorm geschonden die strekt ter voorkoming van schade zoals die is geleden 🡪sprake van grove schuld, dat rechtvaardigt een ruime toerekening
- Onder deze omstandigheden kan ook schade die buiten de normale lijn der verwachtingen ligt worden toegerekend
- Feit dat slachtoffer al bijstandsuitkering had speelt naar oordeel van de rechtbank geen rol: financiële gevolgen van verlies van de bijstandsuitkering zijn evenzeer een voorzienbaar gevolg van de normschending als het VAV -eventueel resulterende in een uitkeringssituatie- dat zou zijn als het slachtoffer wel zou hebben gewerkt
- Beroep ziekenhuis op redelijkheid en billijkheid (i.v.m. mogelijk levenslange suppletieplicht) wordt afgewezen: rechtbank acht dat scenario niet realistisch en daarnaast is het in het belang van het slachtoffer om zelf te bepalen waaraan zij haar schadevergoeding besteedt (prevaleert boven belang ziekenhuis)
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 16 april 2014 (vervolg)
- Uitspraak Rechtbank Zeeland-West-Brabant biedt enige houvast, maar (vooralsnog) eendagsvlieg 🡪 vaker over procederen?
- Wat te doen als geen concrete veiligheidsnorm is geschonden?
- En als er sprake is van eigen schuld?
- Of van risico-aansprakelijkheid?
- Eventueel periodiek afwikkelen? Maar hoe zit het dan met vrijheid slachtoffer om te bepalen wanneer en waaraan hij het bedrag uitgeeft?
- Overleg tussen belangenbehartiger en aansprakelijke partij/verzekeraar belangrijk!
Interen op vermogen
CRvB 8 februari 2011
(ECLI:NL:CRVB:2011:BP4888)
- Ongeval 1992, in 1996 schadevergoeding DM. 300.000,--
- 2004 aanvraag bijstand: afgewezen, want te veel vermogen en te weinig informatie verstrekt (over componenten schadevergoeding)
- 2007 opnieuw aanvraag bijstand🡪 uitkering wordt toegekend maar 1 maand korting 100% en 11 maanden korting 20%
- Reden: slachtoffer heeft te snel ingeteerd op zijn vermogen tussen 2005 en 2007 met een bedrag van € 41.128,00🡪 dat is meer dan 1½ maal de bijstandsnorm
- Het te snel ingeteerde vermogen wordt door de maatregel gecompenseerd
- O.g.v. verordening gemeente Hengelo mag bijstand geheel/gedeeltelijk worden geweigerd als sprake is van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan (art. 18 lid 2 PW) 🡪 men dient zichzelf niet nodeloos in bijstand behoevende omstandigheden te brengen, bijvoorbeeld door het doen van bepaalde uitgaven of te snel interen op vermogen
- Hier: hoge(re) uitgaven voor studie en 2 wereldreizen
Bijstand en vermogen kinderen
CRvB 28 maart 2006
(ECLI:NL:CRVB:2006:AW2116)
- Vader overleden in 1994 🡪 voor beide kinderen zijn bedragen op rekening met BEM-clausule gestort
- Laatste machtiging kantonrechter: vrouw mag € 200,00 per kind per maand opnemen
- Op enig moment aanvraag bijstand
- Kinderen behoorden als ten laste komende kinderen tot gezin van gedaagde (moeder): met hun middelen wordt rekening gehouden
- Gelet op aanvullend karakter bijstand niet redelijk om gehele bedrag BEM-rekeningen buiten beschouwing te laten
- Naast bedrag vrij te laten vermogen (alleenstaande ouder) wordt rekening gehouden met 2 keer € 6.806,00 (kantonrechter heeft bepaald dat dit saldo op elke rekening moet blijven staan)
- Bijstand toegekend onder aftrek van € 400,00 per maand (op te nemen bedragen BEM-rekeningen)
Bijstand en vermogen kinderen
• Gemeente kan aanvrager van bijstand verplichten om de kantonrechter te verzoeken om opheffing van BEM-clausule van rekening minderjarigen (kan leiden tot vermindering of beëindiging bijstand)
Rechtbank Noord-Nederland, 15 september 2015
(ECLI:NL:RBNNE:2015:4579)
- Kantonrechter: zo lang niet in rechte vaststaat dat de minderjarige onderhoudsverplichting heeft jegens moeder wordt machtiging niet verleend
- Renteopbrengst rekening BEM-clausule kan wel worden gebruikt voor kosten van levensonderhoud
Rechtbank Overijssel, 12 april 2017
(ECLI:NL:RBOVE:2017:1628)
- Kantonrechter machtigt moeder om maandelijks € 360,00 op te nemen
t.b.v. levensonderhoud kinderen (tot aan grens vrij te laten vermogen) 🡪
dat betaalde ex-echtgenoot aan kinderalimentatie
Besluit bijstandsverlening zelfstandigen
• Aan te vragen bij sociale dienst van de gemeente
• Voor wie?
- startende zelfstandigen (bijv. vanuit bijstand bedrijf starten): max. 3 jaar aanvullende inkomensondersteuning en mogelijkheid verstrekking bedrijfskapitaal
- gevestigde zelfstandige met tijdelijke financiële problemen (bijv. ZZP-er met letsel): tijdelijke uitkering (max. 3 jaar) waarbij inkomen wordt aangevuld tot bijstandsniveau en mogelijkheid lening max € 193.784,00 (2017). Bedrijf moet wel levensvatbaar zijn
- oudere zelfstandigen met niet-levensvatbaar bedrijf: max. 12 maanden aanvullende periodieke uitkering, binnen die termijn moet bedrijf worden beëindigd
- zelfstandigen die hun bedrijf willen beëindigen
• Gemeente bepaalt achteraf of (deel) lening terug moet worden betaald
• Mededelingsplicht van toepassing (art. 45 Bbz)
• Bijstand kan worden terug gevorderd als zelfstandige achteraf over middelen beschikt of kan beschikken (art. 46 Bbz)
Aandachtspunten
• Slachtoffer meteen wijzen op mededelingsplicht (belangenbehartiger)
• Niet alleen slotuitkering, ook voorschotten melden bij gemeente
• Concrete beleid opvragen bij gemeente: soms op website te vinden (maar blinkt vaak niet uit in duidelijkheid)
• Schadeposten (en accordering daarvan) in correspondentie benoemen/vastleggen🡪 goed overleg tussen belangenbehartiger en aansprakelijke partij/verzekeraar noodzakelijk
• Schadeposten zo concreet mogelijk onderbouwen (d.m.v. stukken en/of verklaringen), lumpsum zoveel mogelijk voorkomen
• Eerst overleggen met gemeente (desnoods persoonlijk gesprek), dan pas regeling treffen
• Of eventueel: bijstandsgarantie