Opslagprogramma

Dit document (het "opslagprogramma") bevat een uiteenzetting rond bepaalde informatie betreffende de opslaginstallatie van Xxxxxxxx en de aanverwante diensten aangeboden door Fluxys Belgium op deze opslaginstallatie. Het opslagprogramma kan worden aangepast van tijd tot tijd in overeenstemming met de gedragscode (KB van 23/12/2010). In elk geval doet Fluxys Belgium hierbij afstand van alle verantwoordelijkheid voor wijzigingen in de diensten beschreven in het opslagprogramma die buiten haar wil om gebeuren. Deze wijzigingen kunnen onder meer het gevolg zijn van financiële en regelgevende beperkingen opgelegd door de bevoegde regelgevende instantie of door de Belgische of Europese overheden.

Bovendien mag de informatie in dit opslagprogramma niet beschouwd worden als een basis voor een contractuele relatie tussen Fluxys Belgium (of één van haar verbonden entiteiten) en eender welke belanghebbende partij.

Inleiding

Fluxys Belgium werd aangesteld als de onafhankelijke operator van de opslaginfrastructuur in België (zoals bepaald door het KB van 23 februari 2010). Het bedrijf bezit en exploiteert de opslaginfrastructuur te Loenhout, die verbonden is met het Belgische vervoersnet, in het bezit van en geëxploiteerd door Fluxys Belgium. Het opgeslagen hoogcalorisch aardgas kan afkomstig zijn van het VK, Duitsland, Rusland, Noorwegen, LNG-bronnen en Nederland en kan gebruikt worden om de Belgische markt en andere verbonden Europese markten te bevoorraden.

De toegang tot de opslaginfrastructuur wordt gereguleerd in België. Een nieuwe gedragscode (annex tot CREG beslissing (B)2411 gepubliceerd op 20/09/2022) werd gepubliceerd waarin de regels voor toegang tot het vervoersnet, de opslag- en LNG- installaties werden vastgelegd. Deze vervangt de oude gedragscode uit 2010 (KB van 23/12/2010).

Op basis van de bepalingen van de gedragscode stelde Fluxys Belgium een standaard opslagcontract (i.e. SSA – met contractuele voorwaarden), een toegangsreglement voor opslag (i.e. ACS – met toegangsregels en procedures) en een opslagprogramma (het onderhavige document) op. In geval van conflict tussen deze documenten, zullen zowel het toegangsreglement als het standaard opslagcontract voorrang hebben op dit opslagprogramma.

Het onderhavige opslagprogramma beschrijft het dienstenaanbod van Fluxys Belgium. Het doel van dit document bestaat erin om een eenvoudige toelichting te verschaffen bij de regels die gelden voor de toegang tot opslag en het operating regime. Bij aanpassingen in het toegangsreglement voor opslag en/of het standaard opslagcontract die een impact hebben op de inhoud van dit opslagprogramma, moet het gewijzigd worden rekening te houden met deze wijzigingen.

Meer informatie staat op de website (), zoals o.a. de gereguleerde tarieven die van toepassing zijn op opslagdiensten.

1. Wat is de opslaginstallatie van Xxxxxxxx?

De opslaginstallatie van Loenhout is een “grondwaterlaag” type van opslag (aquifer) voor hoogcalorisch aardgas die voornamelijk gebruikt voor seizoensopslag met een hoge gebruiksflexibiliteit. Het aardgas wordt op een natuurlijke manier vastgehouden door middel van een koepelvormige rots die ondoorlaatbaar is voor gas en water en die zich boven de rotslaag van het waterhoudende reservoir bevindt. Wanneer aardgas in de opslaginstallatie wordt geïnjecteerd (meestal van april tot november), duwt het aardgas door de druk het ondergrondse waterpeil naar beneden. Wanneer het gas wordt uitgezonden (meestal van november tot maart), duwt de waterdruk het gas opnieuw naar boven. Meer technische details vindt u op de website van Fluxys Belgium, in de rubriek Publicaties en in bijlage B van dit opslagprogramma.

2. Wat is ons opslagmodel ?

Het opslagmodel ontworpen door Fluxys Belgium biedt een vlot gebruik van de opslagdiensten aan. Het bestaat uit de volgende elementen zoals uiteengezet in het onderstaande schema.

• Opslaggebruiker: de klant van Fluxys Belgium die aardgas wil injecteren, opslaan en uitzenden

• Opslaginstallatie: opslaginstallatie van Loenhout uitgebaat door Fluxys Belgium

• Vervoersnet: het vervoersnet dat fysiek verbonden is met de opslaginstallatie van Loenhout

• Installatiepunt: interface tussen de opslaginstallatie en het vervoersnet:

• aardgas uit het vervoersnet wordt geleverd aan de opslaggebruiker voor injectie in de opslaginstallatie.

• aardgas uitgezonden uit de opslaginstallatie wordt herleverd door de opslag- gebruiker.

• Injectie: injectie van aardgas geleverd aan het installatiepunt in de opslaginstallatie

• Gas op voorraad rekening van de opslaggebruiker: rekening van de opslaggebruiker die de hoeveelheid opgeslagen aardgas van de opslaggebruiker registreert

• Uitzending: uitzending van aardgas opgeslagen voor herlevering aan het installatiepunt

• Commoditeitsoverdrachtspunt (CTP): virtueel punt waar de opslaggebruiker aardgas kan uitwisselen met een andere opslaggebruiker.

3. Wat is ons dienstenaanbod ?

Maximaal capaciteitsaanbod

De maximale injectie-, opslag volume- en uitzendcapaciteiten worden beschikbaar gesteld door Fluxys Belgium, rekening houdend met de systeemintegriteit van de opslaginstallatie. De fysieke maximumcapaciteiten na definitieve voltooiing van de uitbreidingswerkzaamheden worden beschreven in onderstaande tabel en worden beschikbaar gesteld door middel van standaardeenheden (SBU’s):

	Maximaal capaciteitsaanbod1
Opslagvolume	770 Million m³(n)
Injectie	325 000 m³(n)/h
Uitzending	625 000 m³(n)/h

Het maximale aanbod kan worden verminderd door de beheerder van de opslaginstallatie in geval van ondergrondse problemen of wanneer de geboekte diensten lager blijven dan de maximale capaciteit aanbieding(en).

Aard van capaciteit

Golden SBU

Een golden SBU bevat standaard enkel vaste capaciteit:

• Vaste injectie-, vaste opslagvolume- en vaste uitzendcapaciteit geven het recht aan de opslaggebruiker om een specifieke hoeveelheid aardgas te injecteren, op te slaan en uit te zenden in de opslaginstallatie.

Verschillende diensttermijnen

De opslaggebruiker kan de opslagdienst onderschrijven (indien aangeboden door de beheerder van de opslaginstallatie):

• op lange termijn: varieert van 2 tot 10 jaren;

• op jaarlijkse termijn: op jaarlijkse basis; en

• op korte termijn: voor periodes kleiner dan één jaar.

De totale beschikbare capaciteit over de lange termijn en de jaarlijkse termijn wordt aangeboden aan de markt overeenkomstig de bepalingen van deel 6.1 ‘Toewijzingskalender’ van dit opslagprogramma.

1 Specific features about these capacities are detailed in Appendix B of this storage program.

Wij verwijzen naar deel 6 van dit opslagprogramma voor meer details betreffende het capaciteit toewijzingsproces. Voor meer technische details verwijzen wij naar bijlage B van dit opslagprogramma.

3.1. Gebundelde basisdiensten: standaardeenheid

3.1.1. Samenstelling

De injectie-, opslag volume- en uitzenddiensten worden aangeboden door middel van standaardeenheden (SBU’s). De samenstelling voor de golden SBU wordt gepubliceerd en

- ingeval van aanpassingen aan de samenstelling - bijgewerkt op de website van de beheerder van de opslaginstallatie en zal worden gespecificeerd in de bevestiging van diensten van de opslaggebruiker.

3.1.2. Specifieke voorwaarden

Enkele specifieke voorwaarden gelden voor de seizoensgebonden opslagvolume van de opslaggebruiker, in overeenstemming met de bepalingen van de bevoorradingszekerheid verordening (EU) 2017/1938 die o.a. een vuldoelstelling en een vultraject voor opslaginstallaties definieert.

• De opslaggebruiker moet ervoor zorgen dat zijn qas op voorraad op 1 november niet minder is dan de vuldoelstelling dat wordt toegepast op zijn seizoensgebonden opslagvolume.

• Tussen mei en februari van het volgende jaar moeten de opslaggebruikers er gezamenlijk voor zorgen dat de som van hun gas op voorraad niet lager is dan het vulniveau gedefinieerd in het vultraject dat wordt toegepast op hun onderschreven seizoensgebonden opslag volume.

In geval van een aanzienlijke verstoring van de levering die een SOS Noodsituatie, zoals gedefinieerd in de Bevoorradingszekerheid Verordening, bereikt, en die SOS Noodsituatie wordt afgekondigd door de 'bevoegde instantie', kennen de onderschrijvers aan de beheerder van de opslaginstallatie, of aan enige andere partij aangesteld door de bevoegde instantie, het recht toe om (een gedeelte van) hun Uitzendcapaciteit en/of Gas op Voorraad te gebruiken gedurende deze SOS Noodsituatie, teneinde de beheerder van de opslaginstallatie of de andere aangestelde partij toe te laten om zijn verplichtingen na te komen.

3.2. Ontbundelde diensten

Naast de gebundelde diensten, biedt Fluxys Belgium ook ontbundelde diensten conform de bepalingen van artikel 15.2 van de Europese Verordening 715/2009.

3.2.1. Ongebruikte capaciteit

Booster Capaciteit

Fluxys Belgium biedt verder een dienst aan de opslaggebruikers om het gebruik van de capaciteiten te optimaliseren. Met de booster capaciteit heeft de opslaggebruiker het recht om injectie- of uitzendcapaciteit te gebruiken boven zijn onderschreven capaciteiten indien een andere opslaggebruiker de overeenkomstige capaciteit niet gebruikt. Deze dienst kan onderbroken worden omdat de oorspronkelijke opslaggebruiker altijd de mogelijkheid heeft om zijn opslagdiensten tijdens de gasdag te gebruiken2.

Deze capaciteit wordt afzonderlijk van de SBU's aangeboden en kan worden gebruikt door te nomineren bovenop de onderschreven capaciteiten of door prioriteit booster capaciteit te boeken.

Prioriteit booster capaciteit

Fluxys Belgium kan de ongebruikte capaciteit ook aanbieden onder de vorm van prioriteit booster capacitiet. Deze prioriteit booster capaciteit kan worden onderschreven op seizoensbasis of op kortere termijn. Het stelt opslaggebruikers in staat voorrang te hebben op de ongebruikte capaciteit voor de periode waarvoor de capaciteit is onderschreven. De hoeveelheid prioriteit booster capaciteit die aan de markt wordt aangeboden, zal jaarlijks worden bepaald, waarbij de beheerder van de opslaginstallatie naar beste vermogen een hoeveelheid aanbiedt die het risico op onderbrekingen minimaliseert.

De toewijzingsregels zijn gedefinieerd in access code for storage (ACS), bijlage D1. De booster capaciteiten zijn enkel van toepassing op injectie- en uitzenddiensten.

3.2.2. Additionele diensten

In functie van het optimaliseren van de opslaginstallatie of de beschikbaarheid van onverkochte opslagdiensten, kan de beheerder van de opslaginstallatie, in voorkomend geval, additionele diensten aanbieden op jaarlijkse of korte termijn basis (dagelijks, wekelijks of maandelijks) als vaste of onderbreekbare diensten betrekking hebbend op injectie-, opslag volume- en uitzenddiensten of elke combinatie hiervan. De beschikbaarheid van deze diensten hangt volledig af van de ondergrondse beperkingen.

Deze diensten zullen aangeboden worden aan de opslaggebruikers afzonderlijk van de

SBU’s.

2 Indien nodig kan de beheerder van de opslaginstallatie of de transmissie operator ook ongebruikte capaciteit gebruiken. In dat geval krijgen ze voorrang op de beschikbare ongebruikte capaciteit.

3.3. Aanvullende diensten

Tenslotte biedt Fluxys Belgium ook aanvullende diensten om te voldoen aan de noden van de klanten Ongebruikte capaciteit

3.3.1. Overdracht Gas op Voorraad (GIS-transfer)

De opslaggebruiker mag zijn opgeslagen aardgas (gas op voorraad of GIS) naar een andere opslaggebruiker overdragen. Een commoditeitsoverdracht is mogelijk via een “commoditeitsoverdrachtspunt” (of CTP) op elk moment van de gasdag. De overdracht zal enkel worden goedgekeurd indien de betrokken opslaggebruikers (overdrager en overnemer) binnen hun opslagrechten blijven.

3.3.2. Overdracht Gas op Voorraad (GIS-overschrijding)

De opslaggebruiker kan zijn onderschreven opslagvolume overschrijden tot 105% van zijn opslagvolume en zal een dagelijkse vergoeding betalen ten opzichte van zijn maximale GIS-overschrijding tijdens die dag. De beheerder van de opslaginstallatie behoudt zich het recht om aan de opslaggebruiker de uitzending van zijn GIS-overschrijding op te leggen overeenkomstig de run-off bepalingen van bijlage D1 van de ACS.

3.3.3. Gegevenstoegang

De opslaggebruiker heeft toegang tot online informatiediensten via het elektronisch data platform voor opslag die:

• de opslaggebruiker in staat stelt om de volgende operationele gegevens te raadplegen, te downloaden en naar Fluxys Belgium te verzenden:

o injectie- en uitzendcapaciteitsrechten die de opslaggebruiker ter beschikking heeft voor nominatie (zie deel 7);

o seizoensplanning die de opslaggebruiker meedeelt aan Fluxys Belgium (zie deel 7);

o hoeveelheid gas op voorraad en de overschrijding.

• per uur de meetresultaten, toewijzingen en informatie over gas op voorraad weergeeft. De opslaggebruiker kan zijn gegevens raadplegen en downloaden.

3.3.4. Secundaire markt platform

Om de handel in capaciteit verder te bevorderen, biedt Fluxys Belgium een online secundaire markt platform voor de verhandeling van capaciteiten tussen de opslaggebruikers.

3.3.5. Publicatie van gegevens

Krachtens de Europese regelgeving (Verordening (EG) Nr 715/2009 van 13 juli 2009) en de gedragscode (KB van 23 december 2010) publiceert Fluxys Belgium algemene data over de opslaginstallatie (e.g. nominaties, allocaties, correctiefactoren, fysische flow, etc.) via het web platform ‘ ’ voor alle geïnteresseerde partijen of

belanghebbenden. Andere informatie over de opslag van Loenhout kan gedownload

worden via de website ‘’ onder de rubriek “Opslag”.

4. Hoe een opslaggebruiker worden ?

De zakenpartner van Fluxys Belgium tekent een standaard opslagcontract (SSA). Hij wordt door Fluxys Belgium geregistreerd als opslaggebruiker.

De SSA bevat meerdere bijlagen en kan gedownload worden op de website van Fluxys Belgium:

• Standaard opslagcontract

• Bijlage 1: Bevestiging(en) diensten

• Bijlage 2: Algemene voorwaarden

• Bijlage 3: Glossarium van definities

Naast de SSA moet de opslaggebruiker ook de bepalingen van het toegangsreglement voor opslag naleven. Het bevat verschillende bijlagen en kan gedownload worden op de website van Fluxys Belgium:

• Toegangsreglement voor opslag

• Bijlage A: Glossarium van definities

• Bijlage B: Vergoeding voor diensten

• Bijlage C1: Onderschrijving & toewijzing van diensten – algemeen

• Bijlage C2: Onderschrijving & toewijzing van diensten – primaire markt

• Bijlage C3: Onderschrijving & toewijzing van diensten – secundaire markt

• Bijlage D1: Operating procedures

• Bijlage D2: Specifieke vereisten

• Bijlage E: Meet- en testprocedures

• Bijlage F: Vuldoelstelling en Congestiebeheer

• Bijlage G: Incidentbeheer

• Bijlage H1: Formulieren

• Bijlage H2: Data platformen

5. Hoe onze diensten onderschrijven ?

5.1. Tijdens onderschrijvings- of veilingsvensters

De opslaggebruiker, een partij die de SSA heeft ondertekend en geregistreerd werd als deelnemer, kan opslagdiensten onderschrijven via Fluxys Belgium (primaire markt) door deel te nemen aan de toewijzingsvensters (onderschrijvingsvenster of veilingvenster) georganiseerd door Fluxys Belgium.

5.2. Tijdens het opslagjaar

De opslagdiensten die tijdens het opslagjaar beschikbaar worden gesteld, kunnen door de opslaggebruiker onderschreven worden via veilingen of onder het principe van “first committed first served”. Een opslagjaar begint om 6u00 op 01 april van elk jaar en eindigt om 6u00 op 01 april van het volgende jaar.

5.3. Op de secundaire markt

Opslagdiensten kunnen ook verworven worden van een andere opslaggebruiker (secundaire markt), "over-the-counter" of via het secundaire markt platform dat Fluxys Belgium aanbiedt door middel van het elektronisch data platform voor opslag.

Fluxys Belgium stelt de opslaggebruiker in staat om over elke opslagdienst van de standaardeenheid afzonderlijk te onderhandelen op de secundaire markt met andere opslaggebruikers. Een verhandelde dienst mag opnieuw verhandeld worden op de secundaire markt. De voorwaarden voor de handel in diensten op de secundaire markt worden beschreven in het toegangsreglement voor opslag.

De volgende voorwaarden gelden bij het verhandelen van diensten op de secundaire markt:

• de handel in opslagdiensten op de secundaire markt vindt plaats door middel van een overdracht (met of zonder bevrijding van aansprakelijkheid). Dergelijke overdracht kan ook gebeuren met behoud van de betalingsverplichting voor de overdrager;

• de aard van de verhandelde diensten mag niet veranderen na verhandeling op de secundaire markt (e.g. een vaste injectiedienst onderschreven op de primaire markt moet een vaste injectiedienst blijven op de secundaire markt);

• de minimum periode voor een dienst verhandeld op de secundaire markt is een gasdag.

5.4. Link met het vervoersnet

De onderschrijving van opslagdiensten moet voldoen aan de interfaceregels van toepassing op de interconnectie tussen de opslaginstallatie/transmissiesysteem zoals beschreven in het toegangsreglement voor vervoer en de beheerder van de

opslaginstallatie onderschrijft de overeenkomstige transmissiecapaciteiten (hoeveelheid en aard) voor rekening van de opslaggebruiker.

6. Wat zijn de soorten toewijzingsvensters en hoe wordt de capaciteit toegewezen?

De informatie beschreven in dit deel vormt slechts een samenvatting van het toewijzingsproces. Bekijk het toegangsreglement voor opslag voor meer details.

6.1. Toewijzingskalender

Tenminste één week voor de start van een toewijzingskalender (veilings- of onderschrijvingsvenster), publiceert de beheerder van de opslaginstallatie de planning van de toewijzingsvenster(s) voor de relevante komende opslag diensttermijnen.

Ieder jaar, bepaalt de Beheerder van de Opslaginstallatie na marktstudie zowel de diensttermijnen als de opslagdiensten en overeenkomstige hoeveelheden het wenst aan te bieden aan de markt in overleg met de CREG.

Indien er nog opslagdiensten beschikbaar zijn op het einde van het toewijzingsvenster, kunnen deze opslagdiensten overgedragen worden naar een volgend toewijzingsvenster voor opslagdiensten of aangeboden worden onder het "first committed, first served" principe (FCFS). De periodes waarop de nog beschikbare opslagdiensten onderschreven kunnen worden via een toewijzingsvenster of onder het principe van FCFS, zullen naar de markt toe aangekondigd worden via de website van de beheerder van de opslaginstallatie alsook de toepasselijke terms & conditions en de specifieke planning van dergelijke periode.

6.2. Aanvraag voor diensten onder een onderschrijvingsvenster

In het geval van een onderschrijvingsvenster, zal de beheerder van de opslaginstallatie zijn aanbod vermelden, de bepalingen ervan alsook de praktische modaliteiten van het onderschrijvingsvenster en deze tijdig publiceren op de website van de beheerder van de

opslaginstallatie. Opslaggebruikers, bij het aanvragen van diensten, vermelden minimaal het aantal eenheden van opslagdiensten die ze willen onderschrijven als volgt:

• De maximale aanvraag: het aantal eenheden van opslagdiensten die de opslaggebruiker wenst te onderschrijven (met inachtneming van een minimum lot hoeveelheid in voorkomend geval). De opgegeven aantal eenheden mogen niet groter zijn dan het aanbod (tenzij anders vermeld) en wordt geacht voor de volledige dienstperiode te zijn aangegaan.

• De minimale aanvraag (in voorkomend geval): een aantal eenheden van opslagdiensten, die het minimale aantal weergeeft waaronder de opslaggebruiker niet geïnteresseerd is om opslagdiensten te onderschrijven.

6.3. Toewijzingsregels voor een onderschrijvingsvenster

Fluxys Belgium zal de opslagdiensten op de primaire markt van een onderschrijvingsvenster toewijzen in overeenstemming met het toegangsreglement voor opslag.

De deelname aan dergelijk toewijzingsproces staat open voor opslaggebruikers die zich geregistreerd hebben als deelnemer in overeenstemming met de terms & conditions van een bepaald onderschrijvingsvenster.

De opslagdiensten worden toegewezen volgens onderstaande prioriteit toewijzingsregels:

• Op de eerste plaats, wordt prioriteit gegeven aan opslaggebruikers die zich ertoe verbinden de langste dienstduur te onderschrijven voor hun opslagdiensten. De beschikbare eenheden van opslagdiensten zullen worden toegewezen door de gevraagde hoeveelheden aan te vullen, beginnend met de langste dienstduur gevolgd door de tweede langste dienstduur enzovoort.

• Ten tweede, indien de geaggregeerde totale aanvraag van alle opslaggebruikers die zich ertoe verbonden om de diensten te onderschrijven voor dezelfde duur groter is dan de resterende aangeboden eenheden van opslagdiensten, gebeurt de toewijzing in verhouding tot de maximum aanvraag, rekening houdend met het vermelde minimum aangegeven in de aanvraag.

• In lijn met het hierboven beschreven toewijzingsprincipes, zal aan de opslaggebruiker een aantal eenheden van opslagdiensten worden toegewezen die ofwel minder dan of gelijk is aan zijn maximale aanvraag. De niet- vervullingsregel is van toepassing zoals gedefinieerd in bijlage C2 van het toegangsreglement voor opslag.

• Tot slot, voor de lange termijn opslagdiensten, zal de toewijzing van de opslagdiensten beperkt worden per opslaggebruiker tot 75% van de totale beschikbare capaciteit voor de lange termijn opslagdiensten (tenzij anders overeengekomen met de CREG).

6.4. Aanvraag voor diensten onder een veilingsvenster

In het geval van een veiling, zullen de betrokken deelnemers aan dergelijk venster, voor de betreffende periode, de gewenste hoeveelheid diensten (ook uitgedrukt in aantal eenheden opslagdiensten, capaciteiten of energiehoeveelheden) weergeven die men bereid is te vragen in functie van de ronde prijs die door de beheerder van de opslaginstallatie wordt bepaald. De ronde prijs kan de prijs van de aangeboden diensten ('bieding op prijs') of de prijs van een call option vertegenwoordigen - het recht maar niet de verplichting om de aangeboden diensten aan te kopen tegen een door de beheerder van de opslaginstallatie vooraf bepaalde prijs, gedurende een vooraf bepaalde periode ('bieding op call option').

Fluxys Belgium kan een veilingsvenster organiseren voor elke termijn van de opslagdiensten en dit overeenkomstig de regels van het toegangsreglement voor opslag.

De deelname aan dergelijk veilingsvenster is open voor alle opslaggebruikers die zich geregistreerd hebben als deelnemer overeenkomstig het toegangsreglement voor opslag.

Het toegepaste veilingsmechanisme kan een ‘ascending clock’ of een ‘veilingformulier’ (uniforme prijsveiling) zijn. In een ‘ascending clock’ veiling worden opeenvolgende rondes gehouden waarin de beheerder van de opslaginstallatie de prijs incrementeel zet in twee stappen (i.e. groot en klein) en waarbij de geregistreerde deelnemer dienovereenkomstig een bod kan plaatsen in elke ronde. Bij een ‘veilingformulier’ veiling geeft de beheerder van opslaginstallatie de maximale hoeveelheid aangeboden opslagdiensten en de beschikbare periodes aan (bv. seizoen, kwartaal of maand) en geeft de geregistreerde deelnemer op het veilingformulier zijn gevraagde hoeveelheid, periode en prijs aan waartegen hij de opslagdiensten graag zou willen kopen.

6.5. Toewijzingsregels voor een veilingsvenster

In overeenstemming met bijlage C2 van het toegangsreglement, wordt de wijze waarop de prijs evolueert en de finale toewijzing standaard als volgt toegepast:

In een ascending clock veiling:

• Indien de vraag gelijk is aan het aanbod van een ronde,

- De cleared price is de ronde prijs van die ronde;

- Aan elke deelnemer wordt zijn bieding hoeveelheid toegewezen van die ronde;

• Indien de vraag groter is dan het aanbod,

- Is er geen toewijzing;

- De volgende ronde wordt gestart;

• Indien de vraag kleiner is dan het aanbod in de eerste cyclus,

- De tweede cyclus wordt gestart;

• Indien de vraag kleiner is dan het aanbod in de tweede cyclus,

- De cleared price is de ronde prijs van de vorige ronde;

- De toewijzing aan de deelnemers wordt gedaan op basis van een lineaire interpolatie algoritme;

In een ‘veilingformulier’ veiling:

• De deelnemer met de hoogste combinatie gevraagde hoeveelheid maal prijs maal periode voorrang; en

• Indien meerdere deelnemers dezelfde combinatie gevraagde hoeveelheid maal prijs maal periode hebben, zullen de aangeboden opslagdiensten pro rata worden toegewezen.

7. Hoe onderschreven opslagdiensten gebruiken ?

7.1. Nominaties

Op de eerste plaats wordt dergelijke aanvraag ingediend door middel van een seizoens- programma met voorspellingen van de opslaggebruiker dewelke door de opslaggebruiker voor de volgende 6 maanden moet worden verzonden via de online toepassing EDP. Op basis van het geaggregeerde seizoensprogramma van alle opslaggebruikers kan Fluxys Belgium een redelijke voorspelling maken van de reële capaciteiten.

De opslaggebruiker gebruikt zijn onderschreven opslagdiensten door middel van elektronische berichten – dagelijkse nominaties – voor een specifieke gasdag (een gasdag begint om 6u00 en eindigt de volgende dag om 5u59). In het nominatiebericht worden de hoeveelheden aardgas, die elk uur geïnjecteerd of uitgezonden moeten worden, uitgedrukt in kWh.

Tijdens de gasdag vinden verschillende nominatiecycli plaats. De eerste nominatiecyclus begint om 14u00 van de vorige gasdag en bestaat uit 3 stappen:

• Voor elk uur van een gegeven gasdag, stuurt de opslaggebruiker zijn nominatie naar Fluxys Belgium

• De nominaties worden verwerkt door Fluxys Belgium (controles, matching)

• Wanneer het nominatieproces voltooid is, stuurt Fluxys Belgium een bevestiging van de nominatie.

De opslaggebruiker mag zijn nominaties herzien door hernominaties te sturen die leiden tot een nieuwe nominatiecyclus ((her)nominaties verzonden door de opslaggebruiker, verwerking van deze (her)nominaties en bevestiging door Fluxys Belgium) rekening houdend met de toepasselijke doorlooptijd.

De planning van de nominatie- en hernominatiecycli voor een bepaalde gasdag wordt beschreven in het toegangsreglement voor opslag en is gebaseerd op de Common Business Practice van EASEE-gas. De nominaties worden verzonden door de opslaggebruiker via het Edig@s-protocol.

7.2. Reële capaciteiten

Nominaties moeten binnen de nominatierechten van de opslaggebruiker vallen, i.e. de reële capaciteiten en de capaciteiten beschikbaar onder de ongebruikte capaciteit diensten.

7.2.1. Reële injectie- en uitzendcapaciteiten

Fluxys Belgium heeft een operationeel regime ontworpen voor een vlot gebruik van de opslagdiensten om rekening te houden met de fysieke kenmerken van de opslaginstallatie

en andere objectieve redenen die een impact kunnen hebben op de beschikbaarheid van injectie- en uitzendcapaciteiten.

Dat betekent dat de maximale injectie- en uitzendcapaciteiten van de opslaggebruiker niet te allen tijde bruikbaar is.

De beschikbaarheid voor nominatie van opslagdiensten varieert gedurende het opslagjaar om de volgende redenen, omgezet in beschikbaarheidsfactoren:

• Vulratio van het gas in voorraad en voorgaande injectie-/uitzendcijfers tijdens het injectie-/uitzendseizoen (volumefactor)

• Onderhoudswerken en -tests (onderhoudsfactor)

Deze factoren (en hun wijzigingen) geven de reële injectie- en uitzendcapaciteit aan die aan de opslaggebruiker wordt meegedeeld via de EDP applicatie.

Parameters die de reële injectie- en uitzendcapaciteit bepalen, worden toegelicht in bijlage A van dit opslagprogramma en in het toegangsreglement voor opslag.

7.2.2. Reële opslag volume

Het reële opslag volume is gelijk aan de onderschreven opslagvolume.

In geval van uitbreiding, wordt een uitbreidingsfactor bepaald met vermelding van het percentage van uitbreiding waartoe de opslaggebruiker zich verbindt tijdens de uitbreidingsperiode.

8. Hoe wijzen we het gebruik van opslagdiensten toe ?

Fluxys Belgium wijst de uurlijks gebruikte hoeveelheden van opslagdiensten toe aan de opslaggebruiker (uitgedrukt in kWh).

In normale omstandigheden, wordt voor injectie en uitzending de uurlijkse toewijzing in energie geacht gelijk te zijn aan de bevestigde nominaties.

Voor opslag, worden de gas op voorraad rekening, de toewijzingen van injectie en uitzending, de gas in natura, de mogelijke transfer van gas op voorraad en mogelijke toegepaste regelingen, gebruikt om de uurlijkse toewijzing van gas op voorraad te bepalen van de opslaggebruiker. De berekeningsformule kan eenvoudig worden uitgedrukt als:

Gas op voorraad toegewezen het vorige uur + injectietoewijzing – uitzendtoewijzing – gas in natura +(-) transfer van gas op voorraad +(-) regelingen

De formule van de berekening van de gas op voorraad en de gas in natura van de opslaggebruiker wordt beschreven in het toegangsreglement voor opslag.

9. Hoe ons contacteren ?

Alle verzoeken voor bijkomende informatie of vragen in verband met het dienstenaanbod moeten gericht worden aan:

Fluxys Belgium Commercial Department

Xxxxxxxxx 00

0000 XXXXXXX XXXXXX

E-mail of

BIJLAGE A: REËLE CAPACITEITEN

1. Injectie en uitzending

De informatie in dit deel vormt slechts een korte toelichting bij de parameters die de reële capaciteit bepalen zoals beschreven in het toegangsreglement voor opslag.

De mate van beschikbaarheid van injectie- en uitzendcapaciteiten wordt omgezet in factoren (een factor wordt toegekend aan alle redenen die een invloed hebben op de beschikbaarheid van opslagdiensten) gegeven de uurlijkse reële capaciteit van elke opslaggebruiker voor een bepaalde dag. Deze factoren (en hun wijzigingen) en de reële injectie- en uitzendcapaciteiten worden meegedeeld aan de opslaggebruiker via de EDP applicatie. De formules voor de berekening van de reële injectie- en uitzendcapaciteit worden toegelicht in het toegangsreglement voor opslag.

Rekeningfactor injectie (AFI) en rekeningfactor uitzending (AFW)

Indien de gas op voorraad in overschrijding is (overschot of tekort), mag de beheerder van de opslaginstallatie, met betrekking tot de gas op voorraad op rekening van de opslaggebruiker, de reële injectiecapaciteit en de reële uitzendcapaciteit van de opslaggebruiker onderbreken door middel van een rekeningfactor.

Volume injectiefactor (VFI)

Elke opslaggebruiker heeft zijn eigen VFI factor, die hoofdzakelijk afhangt van de vulratio van de opslaggebruiker van de gas op voorraad, en die enkel een invloed heeft op de onderschreven vaste injectiecapaciteit van de opslaggebruiker. Deze factor kan echter ook door ondergrondse beperkingen gereduceerd worden.

Wanneer het opslag volume gevuld wordt, evolueert de VFI en dus de reële injectiecapaciteit in stappen naarmate het opslag volume gevuld wordt (zie grafiek 1).

Volume uitzendfactor (VFW)

Elke opslaggebruiker heeft zijn eigen VFW factor, die hoofdzakelijk afhangt van de vulratio van de opslaggebruiker van de gas op voorraad, en die enkel een invloed heeft op de onderschreven vaste uitzendcapaciteit van de opslaggebruiker. Deze factor kan echter door ondergrondse beperkingen ook gereduceerd worden.

Wanneer het opslag volume geleegd wordt, evolueert de VFW en dus de reële uitzendcapaciteit in stappen naarmate het opslag volume geleegd wordt (zie grafiek 2).

Onderhoud en tests (MFI & MFW)

Onderhoudswerken (onderhouds-, vervangings- of herstelwerken) en tests kunnen een impact hebben op de capaciteiten van de opslaggebruikers. Fluxys Belgium probeert de bijhorende negatieve impact van onderhoud voor de opslaggebruikers zoveel mogelijk te beperken. Daarom voert Fluxys Belgium tijdens het uitzendseizoen het onderhoud op de injectie-installatie uit, als gevolg waarvan de standaard MFI tijdens het uitzendseizoen 50% bedraagt.

Tijdens het injectieseizoen voert Fluxys Belgium het onderhoud uit op de uitzendinstallatie, als gevolg waarvan de standaard MFW tijdens het injectieseizoen 40% bedraagt. De MFW factor en de MFI factor zijn gemeenschappelijk voor alle opslaggebruikers.

2. Opslagvolume

De informatie in dit deel vormt slechts een korte toelichting over hoe de reële capaciteiten worden bepaald zoals beschreven in het toegangsreglement voor opslag.

De uitbreidingsfactor (Ext %) heeft een invloed op de reële opslag volume: in geval van uitbreiding wordt het percentage van uitbreiding dat door de opslaggebruiker is gepleegd tijdens een verlengingsperiode aan zijn opslagvolume toegevoegd.

Golden SBU

SBU snelheid Injectiedagen: 132

Uitzenddagen: 84

INJECTIE		UITZENDING
Vullingsgraad (%)	Maximaal gebruik van injectiecapaciteit (%)	Vullingsgraad (%)	Maximaal gebruik van uitzendcapaciteit (%)
0%	100%	0%	0%
83%	55%	10%	33%
92%	42%	30%	40%
100%	0%	100%	100%

BIJLAGE B: TECHNISCHE BESCHRIJVING OPSLAG

1. Algemene beschrijving

1.1. Loenhout: grondwaterlaag type van opslag

Het is de natuur, en niet de mens, die diep in de ondergrond van Wuustwezel, Brecht, Hoogstraten en Rijkevorsel, de ideale omgeving heeft gecreëerd voor de opslag van aardgas. Op een diepte van meer dan een kilometer strekt zich een voor water en gas ondoordringbare laag gesteente uit die bijzonder geschikt is voor het opslaan van aardgas.

De opslaginstallatie in Loenhout verschaft een ondergronds “grondwaterlaag” type van opslag. Hoogcalorisch gas wordt er opgeslagen op een diepte van meer dan een kilometer in holtes, onderling verbonden en normaal gevuld met warm zout water, van een rotsstructuur in de vorm van een koepel. Deze structuur noemen we een reservoir. Deze laatste is bedekt door een kleilaag die voor water en gas ondoordringbaar is. Het is deze val, het reservoir en de koepelrots als een geheel, die geschikt is voor de opslag van aardgas. Het gas wordt langs exploitatieschachten in het reservoir gepompt en later langs dezelfde weg opgehaald en naar het distributienet gevoerd. Via controleschachten wordt het gebruiksvolume in het ondergrondse reservoir gemonitored.

Een deel van het opgeslagen gas werd initieel door Fluxys Belgium geïnjecteerd en dient nu als een kussen: dit gasvolume – bekend als kussengas – zorgt voor een voldoende hoge druk en bijgevolg voor adequate flow levels tijdens de periode van uitzending.

De oppervlakte installaties zijn ontwikkeld om het gas te behandelen vóór het in het reservoir wordt geïnjecteerd (filteren, meten enz.) en opnieuw tijdens de uitzending (waterafscheiding, ontzwaveling, droging enz.).

De opslaginstallatie in Loenhout voorziet in seizoensopslag: er worden grote volumes opgeslagen en de injectie- en uitzenddebieten zijn gematigd in vergelijking met het bruikbaar volume.

1 | Rotsgesteente reservoir

Het reservoir bestaat uit een rotsstructuur (Dinantien) gevormd in de vorm van een koepel, genoemd anticlinaal, waarvan de holtes normaal gevuld zijn met warm zout water. Te Loenhout is deze laag uitermate geschikt voor de opslag van aardgas: het volume aanwezig van holtes is toereikend en zij zijn voldoende onderling met elkaar verbonden om zowel de injectie van aardgas in de rots als de uitzending ervan nadien te vergemakkelijken.

2 | Koepelrots

Bestaat uit een rotslaag (Namuriaan) die voor water en gas ondoordringbaar is. Deze bedekt de volledige laag eronder dat het reservoir is.

3 | Exploitatieschachten

Het gas wordt langs exploitatieschachten in de ondergrond geïnjecteerd en later opnieuw uitgezonden. Tijdens de injectie, duwt het gas het warme zout water weg uit de holtes. Tijdens de uitzending, vindt het omgekeerde verschijnsel plaats.

4 | Interface controleschachten

De interface controleschachten, geboord in het reservoir, worden gebruikt om de positie van het raakvlak van water en aardgas te meten.

5 | Perifere controleschachten

De perifere controleschachten worden geboord in het reservoir. Ze worden gebruikt om de laterale uitbreiding van de gasbel in het reservoir te controleren.

6 | Boven grondwaterlaag controleschachten

De controleschachten in de boven grondwaterlaag dienen om de afdichting van de koepel te controleren.

– Aardgasleiding

Boven grondwaterlaag controleschachten Exploitatieschachten

Interface controleschachten

Perifere controleschachten

• De gebogen omtreklijnen (van gelijke diepte) in de afbeelding geven het bereik aan van de bovenlaag van het ondergrondse opslagreservoir.

• De gebogen omtreklijnen in het rood geven de bovenzijde van het reservoir weer; de gele, groene en blauwe lijnen reflecteren de laterale expansie van het reservoir.

1.2. Vullen in de zomer

Tijdens de lente en de zomer, brengen de netgebruikers meer aardgas in het net dan hun klanten verbruiken. Een gedeelte van dit geïmporteerde gas wordt doorgestuurd naar Loenhout waar het wordt opgeslagen. Het gas wordt eerst gefilterd en gemeten alvorens het gecomprimeerd en vervolgens in het reservoir wordt geïnjecteerd.

Filtratie en meting: Het binnenkomende aardgas wordt eerst gefilterd om te voorkomen dat de installatie wordt beschadigd door het stof dat het gas bevat. Het gefilterde gas wordt vervolgens door een meetleiding gevoerd waar het volume, druk en temperatuur van het gas worden gemeten. De samenstelling van het gas wordt ook geanalyseerd. Alle gegevens worden doorgestuurd naar de on-site controlekamer voor verdere verwerking.

Compressie: Voor het aardgas kan worden geïnjecteerd, moet het worden gecomprimeerd om het onder een hogere druk te brengen. De netdruk is namelijk lager dan de druk in de holtes van het reservoir. Alleen wanneer de druk van het aardgas wordt verhoogd, is het mogelijk om het water uit de holtes weg te duwen.

Injectie: Het gecomprimeerde aardgas wordt dan doorgevoerd naar de exploitatieschachten verspreid over vier verschillende platformen. Het gasdebiet wordt door de natuur geregeld: alle exploitatieschachten worden volledig geopend waardoor het gas zich op natuurlijke wijze kan verdelen over het reservoir.

1.3. Leegmaken in de winter

In de winter, verbruiken de consumenten meer aardgas dan er door de Netgebruikers in het net wordt gebracht. Na de opslag in het reservoir, kan het aardgas niet direct worden uitgezonden en geherïnjecteerd in het net: het moet eerst een gespecialiseerde behandeling ondergaan.

Ontzwaveling: In het gesteente van het reservoir loopt de temperatuur op tot ongeveer 60°C en de druk tot meer dan 100 bar. In deze omstandigheden, zorgen de aanwezigheid van water, kooldioxide en zwavelverbindingen voor de productie van een zwavelhoudend zuur. Deze gasachtige substantie vermengt zich met het aardgas. Omdat zwavelhoudend zuur erg corrosief is, moet het eerst uit het gas worden verwijderd. Deze behandeling gebeurt in de ontzwavelingstorens die op elk operating platform zijn geïnstalleerd. Deze torens bevatten actieve koolstof, geïmpregneerd met kaliumjodide, die het equivalent van 60 % van het eigen gewicht aan zwavel kunnen absorberen. Nadat de zwavel door de geactiveerde koolstof is geabsorbeerd, verlaat het ontzwavelde - maar nog steeds natte

- gas het platform.

Drogen: Tijdens de opslag in de ondergrond, absorbeert het aardgas niet alleen zwavel. Het gas wordt ook verzadigd met water en moet bijgevolg worden gedroogd. Deze behandeling gebeurt in de droogtorens van de hoofdinstallatie. Eerst wordt de druk van het gas verlaagd. De lagere temperatuur die het gevolg is van de drukverlaging zorgt voor de productie van condenswater, die op de bodem van de droogtoren uit het gas wordt verwijderd. Het aardgas, nog steeds met water verzadigd, wordt daarna naar de top van de toren geleid. In de omgekeerde richting, stroomt vervolgens triethyleenglycol (TEG), een substantie die gemakkelijk grote hoeveelheden water absorbeert, naar de bodem van de toren. Op deze wijze wordt het aardgas gedroogd. De met water verzadigde TEG wordt afgevoerd naar een recyclage unit waar het water eruit wordt verwijderd. Daarna wordt de TEG teruggestuurd naar de droogtoren.

Drukverlaging en meting: Wanneer het ontzwavelde aardgas de droogtoren verlaat, heeft het nog steeds een druk van 110 bar. Deze druk moet eerst worden aangepast aan de netdruk (drukverlaging). Alvorens het gas opnieuw in het net te injecteren, worden het volume, druk, temperatuur en samenstelling geanalyseerd.

2. Meting van volume en capaciteit van het reservoir

2.1. Opslagvolume

Voor de bepaling van het opslagvolume kunnen er drie types van opslagvolumes worden onderscheiden:

• Totaalvolume (Vtot);

• Kussengas volume (Vkuss);

• Bruikbaar volume (Vbru).

Rekening houdend met de operationele vereisten van de opslaginstallatie, bepaalt Fluxys Belgium het werkvolume teneinde zowel de debieten als de uitzendvereisten (druk inbegrepen) te bepalen dewelke haalbaar en compatibel zijn met de geologische eigenschappen van het reservoir.

Het bruikbaar volume van de opslagplaats in Loenhout is het verschil tussen het werkvolume en het volume dat wordt gereserveerd voor de operationele vereisten van de beheerder van de opslaginstallatie en/of de transmissie systeem operator om het fysieke evenwicht over het transportnet te vrijwaren conform de wettelijke voorschriften.

Het beschikbare volume, op een bepaald ogenblik, bestaat uit het gedeelte bruikbaar volume dat nog niet werd toegewezen en derhalve beschikbaar blijft voor andere opslaggebruikers.

2.2. Totaal volume

Het totaal volume is het maximum volume, uitgedrukt in m³(n), dat in het reservoir kan worden opgeslagen.

Het totaal volume (Vtot) wordt bepaald op basis van de vorm, het volume en de geologie van het reservoir alsook:

• door de maximale druk voor de opslag van aardgas in de structuur zoals opgelegd bij Koninklijk Besluit van 28/09/2006. Deze maximale druk is vastgelegd op 150 bar, gemeten op een diepte van 1 080 meter onder zeeniveau. Deze druk werd bepaald aan de hand van geo-mechanische proeven teneinde elk risico van hetzij mechanische defect of gaspenetratie door de koepelrots te vermijden;

• door de maximale opslagdiepte (gas/waterscheiding) van 1 295 meter onder zeeniveau en 1 340 meter in de zuidwestelijke wobbe van het reservoir zoals opgelegd bij Koninklijk Besluit van 29/04/2008.

Sinds 2008 is het opslag volume uitgebreid van 1,2 miljard m³(n) tot een verwachte 1,4 miljard m³(n) tegen het einde van 2011, afhankelijk van een bevredigende afloop van alle tussentijdse inspecties.

2.3. Kussengas

Kussengas (Vkuss) is het gasvolume dat permanent in het reservoir aanwezig moet zijn om zowel voldoende druk te verzekeren (in verhouding tot de druk op het vervoersnet) als voldoende debieten (d.w.z. minimaal en ononderbroken) gedurende de uitzendcyclus (uitzending). Het kussengas volume wordt berekend op basis van:

• de structuur van het reservoir dat niet perfect koepelvormig is en ervoor zorgt dat een bepaalde hoeveelheid gas in zogeheten ‘zakjes’ gevangen blijft en bijgevolg niet beschikbaar is voor uitzending op korte termijn;

• het verschijnsel van niet te reduceren gasverzadiging dewelke een bepaalde hoeveelheid gas permanent gevangen houdt in het opslagreservoir en derhalve hierdoor niet langer beschikbaar is voor uitzending.

Kussengas is momenteel goed voor 50%3 van het maximale totale opslagvolume (Vtot) en is gebaseerd op het resultaat van de huidige geologische simulatie ten opzichte van de aangeboden capaciteit.

2.4. Werkvolume

Het werk volume (Vwerk) is het volume dat kan worden geëxtraheerd aan een toereikend debiet, d.w.z. het volume van gas dat het kussengas overschrijdt en dat gedurende de volledige injectie/uitzendcycli voor opslaggebruikers beschikbaar blijft.

Het verschil tussen Vtot en Vkuss is het werk volume (Vwerk). Evenzeer is Vwerk een percentage van Vtot (momenteel gelijk aan 50 %).

De dienst voor vaste opslag volume wordt uitgedrukt in energie en wordt berekend door het gedeelte van het werk volume dat voordien werd opgevuld te vermenigvuldigen met een GCV omvormingsratio van 10,81 kWh/m³(n).

3 Fluxys Belgium kan dit percentage wijzigen op basis van simulaties van het ondergrondse reservoir. Fluxys Belgium zal de opslaggebruikers en de CREG op de hoogte brengen van dergelijke wijziging in lijn met de relevante regel- en wetgeving.

De dienst voor voorwaardelijke opslag volume, uitgedrukt in energie, is gebaseerd op een gemiddelde GCV omvormingsratio van 11,69 kWh/m³(n) en wordt berekend door zowel het vaste opslag volume als de voorwaardelijke uitbreiding te vermenigvuldigen met 0,0814

(= (11,69 kWh/m³(n) / 10,81 kWh/m³(n))-1); de GCV van 11,69 kWh/m³(n) is een historisch gemiddelde.

2.5. Productiviteit van de exploitatieschacht

De productiviteit van een exploitatieschacht wordt bepaald door de maximale gassnelheid in de schacht en de verliezen rondom de schacht. De maximale productiviteit van een schacht is merkbaar dezelfde voor injectie en uitzending. Zij loopt op tot 70 000 m³ (n)/u per schacht.

2.6. Productiviteit van de exploitatieschacht

De maximum injectiecapaciteit voor de opslaginstallatie van Loenhout wordt door Fluxys Belgium bepaald aan de hand van de algemeen aanvaarde industriële regels en op basis van:

• de geologische eigenschappen van de ondergrondse opslag;

• de technische kenmerken van de oppervlakte-installaties voor compressie en behandeling van aardgas;

• de productiviteit van de exploitatieschachten.

Met inachtneming van deze elementen, wordt de bruikbare injectiecapaciteit berekend op basis van het laagste van de maximale debieten van de schachten, ondergrondse- en oppervlakte-installaties, en beloopt tot 325 000 m³(n)/u.

2.6.1. Geologische eigenschappen

De maximum injectiecapaciteit wordt bepaald op basis van de geologische eigenschappen van het ondergrondse reservoir. Deze eigenschappen bevatten onder andere:

• de ”permeabiliteit” van de rotsstructuur, i.e. de weerstand van de holtes van de

rotsstructuur tijdens de injectie van het aardgas;

• de maximale druk in het ondergrondse reservoir, i.e. de maximum druk die de koepel van het reservoir kan verdragen, zoals opgelegd door het KB van 28/09/2006.

De eigenschappen ten aanzien van de geologische injectiecapaciteit worden bepaald op basis van gegevens over de druk en de historische debieten van de voorbije opslagjaren.

Naarmate het reservoir wordt gevuld, wordt de injectiecapaciteit een eerste maal verminderd wanneer de druk de maximale operationele druk nadert; en een tweede maal wanneer het gasniveau de maximale opslagdiepte nadert of een zone die nog nooit met gas werd gevuld. Deze verminderingen worden uitgedrukt door een volume correctiefactor – injectie (zie bijlage A van dit opslagprogramma voor meer details).

2.6.2. Technische kenmerken van de oppervlakte- installaties

De injectiecapaciteit wordt hoofdzakelijk bepaald door de capaciteit van de injectiecompressoren. Filtrage voor compressie en het koelen na compressie worden gedimensioneerd in lijn met de compressiesnelheid.

De beschikbare capaciteit van de injectiecompressoren loopt op tot de totale capaciteit van:

• vijf compressoren (waaronder een reservecompressor) aangedreven door gas motoren, samen goed voor ongeveer 65 000 m³(n)/u x 5 = 325 000 m³(n)/u.

• één elektrische compressor met een vermogen van 75 000 m³(n)/u.

2.7. De uitzendcapaciteit bepalen

De maximum uitzendcapaciteit voor de opslaginstallatie van Loenhout wordt door Fluxys Belgium bepaald aan de hand van de algemeen aanvaarde industriële regels en op basis van:

• de geologische eigenschappen van de ondergrondse opslagplaats;

• de technische kenmerken van de oppervlakte-installaties voor de behandeling van aardgas;

• de productiviteit van de exploitatieschachten.

Met inachtneming van deze elementen, wordt de bruikbare uitzendcapaciteit berekend op basis van het laagste van de maximale debieten van de schachten, ondergrondse- en oppervlakte-installaties, en beloopt tot 625 000 m³(n)/u.

2.7.1. Geologische eigenschappen

De maximum uitzendcapaciteit wordt bepaald op basis van de geologische eigenschappen van het ondergrondse reservoir. Onder deze eigenschappen worden o.a. begrepen:

• de ‘permeabiliteit’ van de gesteentelaag, d.w.z. de weerstand van de grotten

onder de gesteentelaag tijdens de uitzending van het aardgas;

• het gedrag van het water in de structuur; de schachten kunnen overstroomd raken door de insijpeling van water;

• minimale overdruk in de kop van de exploitatieschachten; deze is nodig voor de behandeling van het aardgas en de injectie ervan in het transportnet.

De eigenschappen ten aanzien van de geologische injectiecapaciteit worden bepaald op basis van gegevens over de druk en de historische debieten van de voorbije opslagjaren.

Naarmate het reservoir leeg wordt gemaakt, wordt de uitzendcapaciteit verminderd in twee stappen volgens de vermindering van de overdruk tussen de druk in de kop van de schachten en de druk op het vervoersnet. Deze verminderingen worden uitgedrukt door

een volume correctiefactor – uitzending (zie bijlage A van dit opslagprogramma voor meer details).

2.7.2. Technische kenmerken van de oppervlakte- installaties

De maximum uitzendcapaciteit wordt bepaald door de capaciteitsbeperkingen van de drooginstallatie en de ontzwavelingsinstallatie. De capaciteit van de totaliteit van deze installaties loopt op tot 625 000 m³(n)/u met één reserve eenheid.

2.8. Simulatie van het ondergrondse reservoir

Fluxys Belgium beschikt over een analytisch model voor de simulatie van het gedrag en de druk van het reservoir en de schachten gebaseerd op de scenario’s voor de bewegingen van het gas die werden ingediend. Deze informatietool is gebaseerd op het principe van materiaalevenwicht en houdt rekening met de hele exploitatieperiode van opslag (25 jaar). Xxxx opgenomen zijn zowel de uitrustingselementen van elke exploitatieschacht als de operationele beperkingen (Pmin, Pmax, Qmin, Qmax, enz.). Het model berekent voor elk gegeven ogenblik het drukevenwicht tussen de gasbel en de onderliggende grondwaterlaag.

Op deze manier kan Fluxys Belgium voortdurend de impact inschatten van de voorspellingen van de opslaggebruikers op de druk zowel in het reservoir als in de kop van elke bedrijfsschacht.

Software: MBAL by Petroleum Experts ( ).

Document Metadata

Table of Contents

Opslagprogramma

Document Metadata