Hulp aan rechtzoekenden (dd. 28/07/2023)

Hulp aan rechtzoekenden (dd. 28/07/2023)

Institutioneel akkoord

In een specifiek hoofdstuk gewijd aan de justitiehuizen voorziet het institutioneel akkoord van 11 oktober 2011 de communautarisering van de organisatie en de bevoegdheden m.b.t. de

strafuitvoering, slachtofferonthaal, eerstelijnshulp en betoelaagde opdrachten (1). Er wordt tevens aangehaald dat er een samenwerkingsakkoord tussen de federale staat en de deelstaten, ieder voor wat zijn bevoegdheden betreft, zal gesloten worden om het partnership te organiseren.

Het samenwerkingsakkoord voor de uitoefening van de opdrachten van de justitiehuizen werd op 17.12.2013 door de Federale overheid en de 3 Gemeenschappen goedgekeurd (2).

Nieuwe subsidiërende overheden Vlaamse Gemeenschap

Datum inwerkingtreding

De Bijzondere wet van 06.01.2014 met betrekking tot de Zesde Staatshervorming, die de overdrachten van de bevoegdheden voorziet, trad in werking op 01.07.2014.

Stand van zaken Federale overheid

De federale overheid blijft bevoegd, op basis van artikel 69, 4° van de Wet van 30 maart 1994 houdende sociale bepalingen (infra), om subsidies toe te kennen voor de begeleiding van een dienstverlening, een werkstraf, een opleiding en voor een behandeling in het kader van een gerechtelijke maatregel, wanneer de lokale overheid dienaangaande een overeenkomst afsluit met de Minister van Justitie (cf. fiche). De Gemeenschappen verzekeren echter het beheer, voor rekening van de Federale overheid, van deze subsidies.

Er werd in juni 2016 een Protocolakkoord afgesloten tussen de Federale overheid en de Gemeenschappen om de samenwerking tussen de Federale overheid en de bevoegde administratieve diensten van de Gemeenschap te organiseren.

De lokale overheid die bovenvermelde federale subsidies krijgt, kan voor dezelfde prestaties geen subsidies krijgen op gemeenschapsniveau.

Vlaamse Gemeenschap

De Gemeenschappen zijn dus voortaan bevoegd voor de organisatie, de werking en de opdrachten van de justitiehuizen. De Federale overheid blijft echter bevoegd om de opdrachten te bepalen die de justitiehuizen (of andere diensten van de Gemeenschap) uitoefenen in het kader van de gerechtelijke procedure of de uitvoering van gerechtelijke beslissingen.

De afdeling justitiehuizen werd ingebed in het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Er wordt momenteel gewerkt aan een Vlaams decreet justitiehuizen om :

- de kerntaken, visie, missie, doelen en de strategieën om ze te verwezenlijken opnieuw te definiëren

- de basis te leggen voor strategische actieplanning, kwaliteitsbeleid, subsidiebeleid, gegevensdeling, beleidsdomein overschrijdende samenwerking, overleg en samenwerking met de gerechtelijke overheden, rechtspositieregeling van de justitiabelen die in aanraking komen met de justitiehuizen en de maatschappelijke positionering van de justitiehuizen

Er zal ook specifiek aandacht besteed worden aan een goede afstemming tussen de justitiehuizen, de politiediensten en de justitiële actoren voor wat betreft de opvolging van, het toezicht op en de begeleiding van de justitiabelen.

Op 1 januari 2022 werd het Agentschap Justitie & Handhaving geboren uit het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (PB van 24.12.2021) : het bundelt de krachten van de afdelingen Justitiehuizen, Vlaams Centrum Elektronisch Toezicht, Gendergerelateerd geweld, Vlaamse handhaving en Hulp en dienstverlening aan gedetineerden.

Wettelijk kader Op federaal niveau

Art. 5, §1, Titel III van de Bijzondere wet van 08.08.1980 tot hervorming der instellingen (B.S., 15.08.1980), gewijzigd door de art. 10 en 11 van de Bijzondere wet van 06.01.2014

m.b.t. de Zesde Staatshervorming (B.S., 31.01.2014).

Art. 69, 4° van de Wet van 30.03.1994 houdende sociale bepalingen (B.S., 31.03.1994).

Op gemeenschapsniveau

Agentschap Orde en Handhaving

BVR van 03.09.2021 tot oprichting van het intern verzelfstandigd agentschap ‘Agentschap Justitie en Handhaving’ (B.S., 27.09.2021) [oprichtingsbesluit]

Gecoördineerde tekst: zie xxxx://xxx.xxxxxxxx.xxxx.xxxx.xx Meer info in Inforum: zie document nr. 349597

Justitiehuizen

Decreet van 26.04.2019 houdende de justitiehuizen en de juridische eerstelijnsbijstand (B.S., 17.06.2019).

Gecoördineerde tekst: zie xxxx://xxx.xxxxxxxx.xxxx.xxxx.xx Meer info in Inforum: zie document nr. 330135

Andere documenten

(1) Institutioneel akkoord voor de 6de staatshervorming (dd. 11/10/2011).

(2) Samenwerkingsakkoord Justitiehuizen (dd. 17/12/2013 ).