Een aanbod op maat voor en het vergelijken van leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen
Een aanbod op maat voor en het vergelijken van leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen
In dit document beschrijft Energie-Nederland de gewenste werkwijze voor een aanbod op maat voor leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen voor elektriciteit en/of gas en het vergelijken van deze leveringsovereenkomsten met andere leverings- overeenkomsten in de markt.
Onder een leveringsovereenkomst met dynamische prijzen wordt (aansluitend op Richtlijn EU 2019/9441) verstaan: een leveringsovereenkomst voor elektriciteit of gas waarbij de prijsbeweging op de spotmarkten wordt weerspiegeld. Voor elektriciteit is het interval hiervoor ieder uur, voor gas is het interval hiervoor 1 dag.
Uitgangspunt is de vraag hoe een aanbod voor en het vergelijken van verschillende aanbiedingen voor een leveringsovereenkomst met dynamische prijzen gerealiseerd kan worden. Ook wordt beschreven op welke wijze een vergelijking van de diverse leveringsovereenkomsten kan worden gerealiseerd. Hierbij wordt, voor zo ver dat mogelijk is, aangesloten bij de vereisten uit het ACM-document ‘Informatievoorziening op de consumentenmarkt voor energie’.
We onderscheiden drie elementen bij het doen van aanbiedingen voor een leveringsovereenkomst met dynamische prijzen aan consumenten:
1. Informeren consument over leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen;
2. Opstellen van een aanbod (op Maat) voor een leveringsovereenkomst met dynamische prijzen inclusief een zo’n realistisch mogelijke inschatting van de spotprijs;
3. Indien gewenst het kunnen vergelijken van aanbiedingen voor de verschillende in de markt aanwezige leveringsovereenkomsten.
1. Informeren consument over leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen
Als eerste stap is het van belang, om de consument net zoals dat het geval is bij niet- dynamisch leveringsovereenkomsten, in begrijpelijke taal te informeren over de kenmerken van dynamische prijscontracten. Tevens moet de consument actief worden voorgelicht over welk type product er wordt afgenomen en duidelijkheid verkrijgen over de prijs.
Met betrekking tot de kosten moet duidelijke, volledige, ondubbelzinnige, actuele en juiste informatie over zowel de verbruiksonafhankelijke kosten (zoals vaste leveringskosten en netbeheerkosten) als de verbruiksafhankelijke kosten (in de vorm van
1 Volgens [artikel 2 lid 15 RICHTLIJN (EU) 2019/944 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit wordt onder een leveringsovereenkomst met dynamische prijzen verstaan: een elektriciteitsleveringscontract voor de levering van elektriciteit tussen een leverancier en een eindafnemer waarin de prijsvariatie op de spotmarkten, waaronder de day- ahead- en intraday-markten, wordt weerspiegeld in intervallen die ten minste overeenkomen met de marktvereffeningsperiode.
de prijs per eenheid energie die geleverd wordt (kWh of m3) inclusief alle belastingen en toeslagen en ook het tarief voor teruglevering) het uitgangspunt zijn. Ook daarin zijn leveringsovereenkomsten met een dynamische prijs niet anders dan leverings- overeenkomsten met een vaste of variabele prijs.
Specifieke kenmerken voor een leveringsovereenkomst met een dynamische prijs, die aanvullend gecommuniceerd moeten worden zijn:
▪ Informatie over de werking van de energiemarkt en de factoren die invloed kunnen hebben op de prijs van energie. Deze informatie draagt bij aan kennis over de mogelijkheden van de energiemarkt (flexibiliteit, opslag), energiebesparing en (daarmee) kostenbesparing zonder dat het afbreuk doet aan de contractuele positie van de consument.
▪ Het feit er geen sprake is van een vaste leveringsprijs per kWh voor elektriciteit en/of per m3 voor gas omdat de prijzen meebewegen met de marktprijs en dus per uur voor elektriciteit en per dag voor gas anders kunnen zijn.
▪ Toelichting dat prijzen uit het verleden geen garantie voor de toekomst geven.
▪ Voorwaarde dat de consument moet beschikken over actieve op afstand uitleesbare (slimme) meter
▪ Uitleg dat een aanbod (op maat) voor een leveringsovereenkomst met een dynamisch tarief slecht vergeleken kan worden met een aanbod op maat voor leveringsovereenkomsten met een vast of variabel tarief.
Teven is een voorwaarde dat:
▪ De (uur of dag)-prijzen, die een dag van te voren bekend zijn, inzichtelijk zijn voor de consument bijvoorbeeld via een app of web portal. Daarbij heeft het de voorkeur om deze informatie ook te ondersteunen in de vorm van een visuele weergave.
Om invulling te geven aan de algemene informatiebehoefte van de consument is een website ingericht waarop objectieve, niet-commerciële informatie te vinden is over dynamische energieprijzen. Deze website xxx.xxxxxxxxxx-xxxxxxxxxxxxxx.xx wordt momenteel beheerd door energieleveranciers die overeenkomsten met dynamische prijzen aanbieden en wordt de inhoud door Energie-Nederland onderschreven.
Voor de duidelijkheid, het bestaan van de website ontslaat de leverancier niet van de individuele informatieplicht, op basis van bovenstaande kenmerken en voorwaarden, in de richting van de consument.
2. Opstellen van een aanbod (op maat) voor een leveringsovereenkomst met dynamische prijzen
Het moet voor consumenten mogelijk zijn om aanbiedingen voor leveringsovereenkomsten voor elektriciteit en/of gas met dynamische prijzen met elkaar te vergelijken. Belangrijk is te onderkennen dat leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen niet dezelfde kenmerken hebben als leveringsovereenkomsten met
vaste of variabele prijzen. Voor een leveringsovereenkomst met dynamische prijzen geldt nu eenmaal dat er geen zekerheid kan worden gegeven over de prijsontwikkeling. De prijsontwikkelingen van de afgelopen periode (langere tijdvakken met negatieve uurprijzen) onderstrepen dat nog eens.
Het is echter wel wenselijk om een zo’n realistisch mogelijke voorspelling te geven van de spotprijs als onderdeel van het opstellen van het aanbod op maat. Daartoe hanteren leveranciers die leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen aanbieden de volgende gestandaardiseerde methodiek2.
Let op: de methodiek heeft alleen betrekking op de berekening van de kale prijs van een kilowattuur en een kubieke meter voor respectievelijk elektriciteit en gas. Overige energie gerelateerde inkoopkosten of opslagen zijn geen onderdeel van de standaard.
De voorspelling van de spotprijs wordt als volgt, en met de volgende bronnen, berekend:
Prijzen
Als basis voor de berekening worden de end-of-day (EOD) gepubliceerde “Montly Futures” toegepast. ICE Endex publiceert deze bijvoorbeeld dagelijks (andere bronnen zijn ook toe te passen). Voor elektriciteit publiceert ICE Endex: “NLB – Dutch Power Financial Base Futures”. Voor gas publiceert ICE Endex: “TFM – Dutch TTF Natural Gas Base Load Futures”. In deze rapporten is de marktverwachting voor de future prijs voor de komende maanden opgenomen.
Leveringsmaanden
De leveringsperiode wordt bepaald door:
A. Datum prijswijziging (vaak morgen, of volgende week)
B. Tijd tussen acceptatie offerte en start levering (vaak 30 of 45 dagen)
C. Verwachte leveringsduur (vaak 12 maanden)
A + B + C bepaalt dus welke maandprijzen worden meegenomen in de berekening.
Afnameprofiel
Klantgroepen in Nederland hebben een profielklasse (E1A, G1A, …) waarvoor door NEDU (of andere bronnen) maandfracties zijn vastgesteld. Deze fracties, vermenigvuldigd met het SJV, schatten het maandverbruik. Deze fracties worden toegepast om de maandprijzen te wegen. Het staat leveranciers vrij om voor afwijkende klantgroepen (waarvoor geen adequate onderzoeksresultaten zijn) eigen fracties toe te passen.
Correctiefactor
De uitkomst van bovenstaande berekening wordt gecorrigeerd met een jaarlijks te bepalen correctiefactor. Zo wordt de correctiefactor voor 2021 vastgesteld op 15%.
2 Bij het vaststellen van de methodiek zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:
− De methodiek geeft in alle marktprijsscenario’s een zo betrouwbaar mogelijke voorspelling van de spotprijzen en dus van de vast te stellen voorschotten.
− De methodiek maakt de vergelijking met andere prijs proposities (beter) mogelijk
− De methodiek is eenvoudig toe te passen en biedt enige flexibiliteit aan de individuele leveranciers om aan te sluiten bij bedrijfsvoering.
− De methodiek biedt mogelijkheid voor periodieke herijking.
De bovengenoemde methodiek hanteren betekent voor leveranciers dat:
▪ de prijsvoorspelling (onder vermelding van de peildatum) minstens 1x per maand updaten (er is geen maximum aan het aantal updates per maand);
▪ de correctiefactor jaarlijks per 1 juli wordt herijkt;
▪ indien gewenst, een Excel-model ter beschikking wordt gesteld om de correcte toepassing in de praktijk te vereenvoudigen.
3. Het kunnen vergelijken van aanbiedingen voor de verschillende in de markt aanwezige leveringsovereenkomsten.
Uitgangspunt is dat, ondanks het feit dat vergelijking van verschillende soorten leveringsovereenkomsten onwenselijk is, de consument geneigd zal zijn om die vergelijking toch te maken. Prijsvergelijkingswebsites voor energie zullen dat verschil daarom duidelijk moeten gaan maken. Gezamenlijk met de prijsvergelijkers zal gekeken moeten worden op welke wijze hier het beste invulling aan kan worden gegeven.
Voor het vergelijken van leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen onderling is het voldoende om de vaste leveringskosten (per jaar), eventueel aangevuld met een vaste toeslag/afslag op de marktprijs per kWh/m3, te kunnen vergelijken (de ‘vaste’ [jaar]kosten). Alle overige kostencomponenten, zoals de energiebelasting en ODE per kWh/m3, zijn bij elke leverancier gelijk. Uiteraard moeten deze componenten wel worden meegenomen in het aanbod op maat richting de consument, inclusief de indicatie voor de spotprijs.
4. Borging
Om de uitgangspunten uit deze notitie te borgen worden deze als aanvullende verklaring (zie bijlage) bij de gedragscode Consument en Energieleverancier opgenomen. Leveranciers die in Nederland dynamische leveringsovereenkomsten aanbieden kunnen deze verklaring aan aanvulling op de gedragscode ondertekenen.
Na ondertekening:
1. Wordt het logo van de leverancier opgenomen als ondertekenaar van de aanvullende verklaring, op de website van Energie-Nederland (vergelijkbaar met de werkwijze voor de overige gedragscodes).
2. Wordt, indien gewenst, het logo van de leverancier opgenomen op de website xxx.xxxxxxxxxx-xxxxxxxxxxxxxx.xx
5. Voorwaarden aanbod (op maat) leveringsovereenkomst met dynamische prijzen
▪ Communiceer de onder 1 geformuleerde aanvullende informatie met de consument die geïnteresseerd is in een leveringsovereenkomst met dynamisch prijzen. Verwijs naar de website met onafhankelijke informatie over leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen.
▪ Leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen kunnen slecht vergeleken worden met leveringsovereenkomsten met vaste of variabele prijzen.
▪ Het is echter wel wenselijk om een zo’n realistisch mogelijke voorspelling te geven van de spotprijs als onderdeel van het opstellen van het aanbod op maat. Daartoe hanteren leveranciers die leveringsovereenkomsten met dynamische prijzen aanbieden de volgende gestandaardiseerde methodiek.
Bijlage
Aanvullende verklaring dynamische energieleveranciers bij gedragscode Consument en Energieleverancier
Op 29 december 2020 is de gedragscode Consument en Energieleverancier 2020 van Energie-Nederland tot stand gekomen. In aanvulling op deze gedragscode is in 2021 deze verklaring opgesteld die ziet op leveranciers die dynamische leveringsovereenkomsten aanbieden. Door ondertekening van deze aanvullende verklaring geven deze leveranciers duidelijkheid over de eisen die gesteld worden over o.a. het opstellen van een aanbod op maat, inclusief een standaard rekenmethodiek voor de voorspelling van de spotprijs en het niveau van informatievoorziening.
Definities
Aan de lijst van definities wordt toegevoegd:
Dynamische leveringsovereenkomst: leveringsovereenkomst voor elektriciteit of gas waarbij de prijsbeweging op de spotmarkten wordt weerspiegeld. Voor elektriciteit is het interval hiervoor ieder uur, voor gas is het interval hiervoor 1 dag.
Ter verduidelijking zijn met betrekking tot artikel 1.10 sub f (totale verwachte jaarkosten), g (afsluiten dynamische leveringsovereenkomst) en h (aanbod op maat) de volgende aanvullende afspraken gemaakt:
Totale verwachte jaarkosten indicatie bij dynamische leveringsovereenkomsten
Een leverancier van dynamische leveringsovereenkomsten stimuleert de consument om zijn (gemiddeld) (laatst bekende) jaarverbruik en postcode op te geven om zo te komen tot een zo realistisch mogelijke indicatie van de totale verwachte jaarkosten.
Bij een dynamische leveringsovereenkomst worden de verwachte jaarkosten volgens de methode aanbod op maat berekend waarbij de prijscomponent (inschatting van de spotprijs) volgens een gezamenlijke marktstandaard worden berekend. Voor meer details zie bij hieronder: Aanbod op maat.
Informatievoorziening bij het afsluiten van dynamische leveringsovereenkomsten
Om consumenten goed te informeren over de werkwijze van dynamische leveringsovereenkomsten is een speciale website ingericht. Doelstelling van deze gezamenlijke website is bij te dragen aan kennis over de mogelijkheden van de energiemarkt (flexibiliteit, opslag), energiebesparing en (daarmee) kostenbesparing en de werking van dynamische leveringsovereenkomsten.
Op deze website is daarom algemene, objectieve informatie te vinden. Zo staat er op deze website informatie over de werking van de energiemarkt en de factoren die invloed kunnen hebben op de prijs van energie. Ook wordt er aandacht besteed aan het feit dat er geen sprake is van een vaste leveringsprijs per kWh voor elektriciteit en/of per m3 voor gas omdat de prijzen meebewegen met de marktprijs en dus per uur voor elektriciteit en per dag voor gas anders kunnen zijn. Verder zijn op de website ook de voorwaarden voor een dynamisch leveringsovereenkomst te vinden zoals de verplichting van leveranciers
om uit te leggen dat prijzen uit het verleden geen garantie voor de toekomst geven. En de voorwaarde dat de consument moet beschikken over actieve op afstand uitleesbare (slimme) meter. Ten slotte worden op deze website de (uur of dag)-prijzen weergegeven (een dag van te voren).
De website xxx.xxxxxxxxxx-xxxxxxxxxxxxxx.xx wordt gezamenlijk beheerd door de ondertekenaars van deze verklaring.
Ieder leverancier van dynamische leveringsovereenkomst kan zich aansluiten middels ondertekening van deze verklaring.
Aanbod op maat voor dynamische overeenkomsten
Leveranciers die in Nederland dynamische leveringsovereenkomsten aanbieden hanteren de volgende gestandaardiseerde methodiek voor het geven van een voorspelling van de spotprijs als onderdeel van het opstellen van het aanbod op maat. Dit omdat deze prijsvoorspelling met name bepalend is voor de berekening van het voorschot welke aan een klant wordt getoond in de offerte/vergelijkingsfase.
Let op: de methodiek heeft alleen betrekking op de berekening van de kale prijs van een kilowattuur en een kubieke meter voor respectievelijk elektriciteit en gas. Overige energie gerelateerde inkoopkosten of opslagen zijn geen onderdeel van de standaard.
Het gebruik van deze standaard maakt de onderlinge vergelijkbaarheid van “dynamisch contract” proposities eenvoudiger voor de consument, verkleint de kans dat een consument veel moet bijbetalen of terugkrijgt en geeft de consument de mogelijkheid om verschillende proposities (beter) te vergelijken.
Rekenmethodiek
De voorspelling van de spotprijs wordt als volgt, en met de volgende inputs, berekend:
1) Prijzen
Als basis voor de berekening worden de end-of-day (EOD) gepubliceerde “Montly Futures” toegepast. ICE Endex publiceert deze bijvoorbeeld dagelijks3 (andere bronnen zijn ook toe te passen). Voor elektriciteit publiceert ICE Endex: “NLB – Dutch Power Financial Base Futures”. Voor gas publiceert ICE Endex: “TFM – Dutch TTF Natural Gas Base Load Futures”. In deze rapporten is de marktverwachting voor de future prijs voor de komende maanden opgenomen.
2) Leveringsmaanden
De leveringsperiode wordt bepaald door:
A. Datum prijswijziging (vaak morgen, of volgende week)
B. Tijd tussen acceptatie offerte en start levering (vaak 30 of 45 dagen)
C. Verwachte leveringsduur (vaak 12 maanden)
A + B + C bepaalt dus welke maandprijzen worden meegenomen in de berekening.
3 xxxxx://xxx.xxxxxx.xxx/xxxxxxxxxx/xxxxxxx/000
3) Afnameprofiel
Klantgroepen in Nederland hebben een profielklasse (E1A, G1A, …) waarvoor door NEDU (of andere bronnen) maandfracties zijn vastgesteld. Deze fracties, vermenigvuldigd met SJV, schatten het maandverbruik. Deze fracties worden toegepast om de maandprijzen te wegen.
Het staat leveranciers vrij om voor afwijkende klantgroepen (waarvoor geen adequate onderzoeksresultaten zijn) eigen fracties toe te passen.
4) Correctiefactor
De uitkomst van bovenstaande berekening wordt gecorrigeerd een jaarlijks te bepalen correctiefactor. De correctiefactor voor 2021 wordt vastgesteld op 15%.
Leveranciers die de gedragscode ondertekenen en dus de bovengenoemde methodiek hanteren, spreken tevens af:
▪ Minstens 1x per maand de prijsvoorspelling te updaten inclusief een vermelding van de peildatum.
▪ Geen maximum te hanteren voor het aantal updates per maand.
▪ Jaarlijks per 1 juli de correctiefactor te herijken.
▪ Indien gewenst, een Excel-model ter beschikking te stellen om correcte toepassing in de praktijk te vereenvoudigen.