BRANCHE MODELOVEREENKOMST | Overeenkomst van opdracht - ‘vrije vervanging’| De Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond Beoordeling Belastingdienst nr. 9052022.49734.1.0| 01 – 09 – 2022 Toelichting

BRANCHE MODELOVEREENKOMST | Overeenkomst van opdracht - ‘vrije vervanging’| De Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond

Beoordeling Belastingdienst nr. 9052022.49734.1.0| 01 – 09 – 2022

Toelichting

De Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond heeft aan de Belastingdienst een branche overeenkomst ‘overeenkomst van opdracht – vrije vervanging’ voorgelegd, met het verzoek te beoordelen of voor de bij deze overeenkomst betrokken partijen een verplichting is tot het afdragen of voldoen van loonheffingen als door alle partijen volgens deze overeenkomst wordt gewerkt.

Het verzoek heeft betrekking op het verzorgen van tennislessen en aanvullende sporttechnische diensten door leraren.

Deze modelovereenkomst is algemeen geformuleerd, waarbij als uitgangspunt geldt dat de opdrachtnemer niet de verplichting heeft om de arbeid zelf te verrichten. Vanwege het ontbreken van deze verplichting, oordeelt de Belastingdienst over werken volgens deze modelovereenkomst dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking).

Beoordeling op basis van het verzoek

De Belastingdienst is van mening dat werken volgens de bijgevoegde overeenkomst, onder voorbehoud van hetgeen hieronder in de toelichting is opgenomen, voor de opdrachtgever niet leidt tot de verplichting loonheffingen af te dragen, omdat geen sprake is van een echte dienstbetrekking tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer.

Bij deze beoordeling is uitgegaan van de op dit moment geldende regelgeving.

Hierna wordt een toelichting op de beoordeling gegeven en komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• reikwijdte beoordeling van de overeenkomst (zie punt 1);

• afwezigheid van arbeidsovereenkomst/echte dienstbetrekking (punt 2);

• werken volgens de overeenkomst (zie punt 3);

• buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen (punt 4)

• mogelijkheid tot aanpassen van de overeenkomst (zie punt 5);

• geen oordeel over inkomstenbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting (punt 6);

• vastleggen van het kenmerknummer van de overeenkomst (zie punt 7);

• geldigheidsduur van de beoordeling (zie punt 8);

• Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade (zie punt 9).

1. Beoordeling van de overeenkomst

Uitgangspunt van deze overeenkomst is dat de opdrachtnemer buiten dienstbetrekking aan de slag gaat. Dit betekent dat de opdrachtnemer en de opdrachtgever zich niet zo moeten gedragen dat een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat. Mocht hiervan (toch) sprake zijn, dan zijn loonheffingen verschuldigd.

Voor het verkrijgen van deze zekerheid is vereist dat:

1. opdrachtgever en opdrachtnemer feitelijk werken volgens de afspraken in de overeenkomst (zie punt 3 ); én

2. de gemarkeerde onderdelen van de overeenkomst niet worden gewijzigd (zie punt 5 ); én

3. in de overeenkomst het specifieke kenmerknummer is opgenomen (zie punt 7).

Deze overeenkomst is -ten overvloede- alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet voldoen. Zie voor nadere toelichting punt 6.

2. Geen arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking)

Een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) ontstaat, kort gezegd, als:

1. het werk door een persoon zélf moet worden gedaan (vervanging mag niet); én

2. door de opdrachtgever aangegeven kan worden hoe het werk moet worden verricht (de vrijheid is beperkt); én

3. een vergoeding wordt betaald voor de verrichte werkzaamheden.

Er ontstaat alleen een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) als aan alle drie voorwaarden is voldaan. Partijen kunnen het ontstaan van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) niet uitsluiten door (vooraf) in een overeenkomst aan te geven dat zij deze niet willen. Mochten zij geen arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking) wensen aan te gaan, dan is ten eerste van belang dat hetgeen partijen met elkaar afspreken in de overeenkomst niet reeds ertoe leidt dat is voldaan aan bovengenoemde voorwaarden. Ten tweede is belangrijk dat partijen feitelijk ook werken zoals zij in de overeenkomst hebben afgesproken.

Deze algemene, nog niet concreet ingevulde, overeenkomst is zodanig verwoord dat aan de eerste voorwaarde (persoonlijke verplichting tot het verrichten van werkzaamheden) niet is voldaan. Een vrije vervanging kan op de volgende twee manieren in een overeenkomst zijn geregeld:

1. de opdrachtnemer xxxxx het werk niet zelf te doen en mag zich willekeurig en zonder toestemming van de opdrachtgever laten vervangen; en/of

2. de opdrachtnemer mag zich in principe laten vervangen door een derde, maar de opdrachtgever mag deze derde eventueel weigeren in geval hij of zij niet voldoet aan zogenaamde objectieve criteria. Bij objectieve criteria gaat het om strikte vereisten, die voor iedereen nodig zijn om bepaalde werkzaamheden bij een onderneming te mogen en kunnen verrichten. Objectieve criteria zijn niet: ervaringsvereisten, functie- of taakprofielen.

Objectieve criteria zijn (in ieder geval):

1. Beroepsspecifieke vergunningen en certificaten. Bijvoorbeeld: een rijbewijs vereist voor een chauffeur.

2. Registratie in kwaliteits- of beroepsregister. Bijvoorbeeld: een BIG-registratie voor een arts of op het tableau staan van een advocaat.

3. Verklaring omtrent gedrag (VOG).

Opdrachtnemer en opdrachtgever spreken samen vooraf af welke van toepassing is/zijn en nemen deze vervolgens op in de bijlage bij deze modelovereenkomst.

In deze overeenkomst is uitsluitend de tweede vervangingsvariant opgenomen. De opdrachtnemer mag zich dus zonder toestemming van de opdrachtgever door een derde laten vervangen, tenzij deze derde niet voldoet aan de vooraf vastgestelde objectieve criteria. De mogelijkheid tot vervanging is in de overeenkomst opgenomen in artikel 7 wat in samenhang met artikel 14 moet worden gelezen. Het objectieve criterium is opgenomen in artikel 14: de vervanger moet beschikken over een geldige KNLTB licentie.

Mocht vervanging nodig zijn, dan is het volgende van belang:

• uitsluitend de opdrachtnemer (en dus niet de opdrachtgever) kan/mag de vervanging regelen. Dit betekent ook dat de opdrachtnemer zich niet mag laten vervangen door een derde, die deel uitmaakt van een door de opdrachtgever geselecteerde pool van personen of staat op een door de opdrachtgever samengestelde lijst;

• de opdrachtgever mag niet aangeven dat vervanging slechts is toegestaan na zijn toestemming;

• de werkzaamheden mogen niet zodanig door de opdrachtgever zijn georganiseerd dat feitelijke vervanging eigenlijk niet mogelijk is. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen als het werk direct moet worden gedaan en dus voor de opdrachtnemer geen tijd is om een vervanger te regelen. Ook als persoonlijke kennis en kunde van de opdrachtnemer belangrijk zijn voor de uitvoering van een opdracht of als de opdrachtgever specifieke eisen stelt aan de manier, waarop de werkzaamheden moeten worden verricht, dan kan dit de feitelijke vervanging ook in de weg staan.

Bij een recht op vrije vervanging beslist de opdrachtnemer dus zelf of hij of zij zich laat vervangen en door welke persoon. Het informeren van de opdrachtgever over een aankomende vervanging staat dit recht niet in de weg, mits de opdrachtgever niets te zeggen heeft over de keuze van de vervanger.

Een arbeidsovereenkomst kan bij vrije vervanging worden uitgesloten, mits opdrachtgever en opdrachtnemer zich nogmaals (feitelijk) ook gedragen zoals zij in de overeenkomst hebben afgesproken. Dit betekent concreet dat vervanging in de praktijk echt mogelijk moet zijn. Slechts in dit geval mag de opdrachtgever bij deze overeenkomst ervan uitgaan dat geen loonheffingen zijn verschuldigd.

3. Werken volgens overeenkomst

De opdrachtgever en opdrachtnemer moeten in de praktijk werken volgens de voorwaarden en afspraken, zoals neergelegd in deze overeenkomst. Zolang zij dat doen, is geen sprake van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). De opdrachtgever hoeft dan geen loonheffingen in te houden en te betalen. Wel geldt -ten overvloede- een voorbehoud voor een aantal fictieve dienstbetrekkingen (zie punt 4). Opdrachtgever en opdrachtnemer zullen bij het gebruik van deze overeenkomst nogmaals zelf moeten nagaan of een fictieve dienstbetrekking van toepassing kan zijn.

4. Buiten toepassing verklaren van de fictieve dienstbetrekkingen ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ en voorbehoud overige fictieve dienstbetrekkingen

In gevallen waarin geen sprake is van een echte dienstbetrekking kennen de loonheffingen voor een aantal situaties ‘fictieve dienstbetrekkingen’. Als een fictieve dienstbetrekking van toepassing is, moet de opdrachtgever toch loonheffingen inhouden en betalen.

Met betrekking tot de fictieve dienstbetrekkingen voor ‘thuiswerkers’ en ‘gelijkgestelden’ kunnen de opdrachtgever en de opdrachtnemer ervoor kiezen deze buiten toepassing te laten zijn. Dat geldt ook voor bepaalde artiesten die optreden op basis van een overeenkomst van korte duur. Van belang is dat partijen de gezamenlijke keuze vóór de eerste betaling hebben vastgelegd. In deze overeenkomst blijkt de gezamenlijke keuze uit de aanhef van de bijgevoegde overeenkomst.

Deze algemene overeenkomst is specifiek opgesteld voor situaties, waarin sprake is van directe inhuur én de persoonlijke verplichting tot het verrichten van werkzaamheden door de opdrachtnemer ontbreekt. Deze overeenkomst kan niet worden gebruikt voor situaties, waarin andere fictieve dienstbetrekkingen van toepassing kunnen zijn.

Het is derhalve van belang dat opdrachtgever en opdrachtnemer vóór het aangaan van deze overeenkomst nagaan of sprake is van de volgende fictieve dienstbetrekkingen:

• Aanneming van werk;

• Overige tussenpersonen, agenten;

• Stagiaires;

• Meewerkende kinderen;

• Bestuurders van lichamen;

• Sekswerkers;

• Topsporters;

• (Partners van) xxxxxxx van een aanmerkelijk belang, die arbeid verrichten voor het desbetreffende lichaam;

• Artiesten en beroepssporters die werken op basis van een overeenkomst van korte duur;

• Bemanning van vissersvaartuigen (deelvissers);

• Werken via tussenkomst van een derde (intermediair).

Voor deze gevallen kan de opdrachtgever aan deze overeenkomst niet de zekerheid ontlenen dat géén loonheffingen zijn verschuldigd.

5. Geen oordeel over ondernemerschap inkomstenbelasting of gevolgen voor de omzetbelasting en vennootschapsbelasting

Deze overeenkomst is de vastlegging van afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De Belastingdienst heeft –ten overvloede- deze alleen beoordeeld voor het antwoord op de vraag of de opdrachtgever loonheffingen moet inhouden of voldoen. Dit betekent dat dit oordeel géén betrekking heeft op:

• het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de inkomstenbelasting;

• het (vaststellen van het) ondernemerschap voor de omzetbelasting;

• de vennootschapsbelasting. NB: dit kan van belang zijn in geval de opdrachtnemer een niet-natuurlijk persoon is, zoals een besloten vennootschap;

• andere fiscale en/of niet-fiscale regelgeving, zoals bijvoorbeeld het Burgerlijk Wetboek, waaronder het arbeidsrecht.

Bij deze beoordeling is de Belastingdienst uitgegaan van de op dit moment geldende wet- en regelgeving.

6. Gemarkeerde bepalingen, aanvullingen en wijzigingen

In deze overeenkomst zijn bepaalde artikelen gemarkeerd. Deze bepalingen bevatten voorwaarden, die van belang zijn bij het bepalen of sprake is van het ontbreken van een arbeidsovereenkomst (echte dienstbetrekking). Deze bepalingen mogen dan ook niet worden gewijzigd. Mochten deze gemarkeerde bepalingen (toch) worden gewijzigd, dan kan na wijziging in elk geval niet meer de zekerheid worden ontleend dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft af te dragen of te voldoen.

De niet-gemarkeerde artikelen mag u wel aanvullen en aanpassen aan uw eigen situatie, mits deze niet in strijd komen met de gemarkeerde artikelen en/of het karakter van de overeenkomst. Als aanvullingen of veranderingen afbreuk doen aan de artikelen waarop dat oordeel is gebaseerd, biedt deze overeenkomst niet meer de zekerheid dat de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen. Hetzelfde geldt voor het in de overeenkomst van toepassing verklaren van of verwijzen naar Algemene Voorwaarden en/of voorschriften, welke niet in deze beoordeling zijn betrokken.

7. Vastleggen van het kenmerknummer in de overeenkomst

Deze beoordeling is bij de Belastingdienst geregistreerd onder nummer 9052022.49734.1.0.

Als u wilt werken volgens deze overeenkomst, is het belangrijk dat dit duidelijk wordt vastgelegd. Daarvoor kan bijvoorbeeld in de overeenkomst tussen opdrachtgever en opdrachtnemer de volgende tekst worden opgenomen:

‘Deze overeenkomst is gebaseerd op de door de Belastingdienst op 1 september 2022 onder nummer 9052022.49734.1.0 beoordeelde overeenkomst.’

Indien bovenstaande tekst niet wordt opgenomen in de overeenkomst, kunnen opdrachtgever en opdrachtnemer aan deze overeenkomst niet het vertrouwen ontlenen dat geen loonheffingen hoeven te worden afgedragen of voldaan.

8. Geldigheidsduur van de beoordeling

Dit oordeel over deze overeenkomst is 5 jaar geldig vanaf de datum van beoordeling, onder voorbehoud van wijzigingen in de wet- of regelgeving in die 5 jaar. Ook jurisprudentie en/of gewijzigd beleid kunnen aanleiding zijn deze beoordeling van de overeenkomst in te trekken. Daarbij worden de beginselen van behoorlijk bestuur in acht genomen.

9. Belastingdienst niet aansprakelijk voor schade

De Belastingdienst heeft deze modelovereenkomst uitsluitend opgesteld met het oog op het geven van zekerheid voor het werken buiten dienstbetrekking in het kader van de loonheffingen. De Belastingdienst is niet aansprakelijk voor gevolgen, van welke aard dan ook, van het gebruik van het model.

Overeenkomst van opdracht

Vrije vervanging

De ondergetekenden:

De vereniging met volledige rechtsbevoegdheid…………………………., gevestigd te……., aan de……………………….., ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer……………….., ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door …………….(naam en functie) en ………………… (naam en functie), hierna te noemen: ‘de vereniging’

en

……………………………………., gevestigd te ………….., aan de……………………., ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer……………., ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door ……………………….(naam en functie), hierna te noemen: ‘de opdrachtnemer’

nemen in aanmerking dat:

• De vereniging haar leden de gelegenheid wil geven lessen te volgen;

• ………….(opdrachtnemer) in staat en bereid is deze lessen voor de leden van de vereniging te verzorgen, en ook enkele aanvullende sporttechnische diensten voor de vereniging kan aanbieden;

• De leden die les krijgen rechtstreeks met ………….. (opdrachtnemer) een verbintenis aangaan, waarop een lesreglement van toepassing is;

• …………. (opdrachtnemer) in het kader van deze overeenkomst voor eigen rekening en risico opereert voor meerdere opdrachtgevers;

• De vereniging in het belang van haar leden in deze overeenkomst een aantal kwalitatieve voorwaarden stelt aan de wijze waarop de lessen door ……….(opdrachtnemer) worden aangeboden en uitgevoerd;

• Partijen uitsluitend met elkaar wensen te contracteren op basis van een overeenkomst van opdracht in de zin van artikel 7:400 e.v. BW;

• Partijen ervoor kiezen om in voorkomende gevallen de fictieve dienstbetrekking van thuiswerkers of gelijkgestelden zoals bedoeld in de artikelen 2b en 2c Uitvoeringsbesluit Loonbelasting 1965 en de artikelen 1 en 5 van het Besluit aanwijzing gevallen waarin arbeidsverhouding als dienstbetrekking wordt beschouwd (Besluit van 24 december 1986, Stb. 1986, 655), buiten toepassing te laten, en daartoe deze overeenkomst opstellen en ondertekenen voordat uitbetaling plaatsvindt;

• Deze overeenkomst van opdracht gebaseerd is op de op 1 september 2022 onder nummer 90520224973410 door de Belastingdienst beoordeelde overeenkomst.

En verklaren het volgende te zijn overeengekomen:

Artikel 1 Looptijd overeenkomst

………….. (opdrachtnemer) zal voor de duur van ……………….…., ingaande op …………………. en mitsdien van rechtswege eindigend op …………………, ten behoeve van de leden van de vereniging lessen verzorgen.

Artikel 2 Voortzetting overeenkomst

Partijen beslissen vóór ……………(tijdstip) of, en zo ja onder welke voorwaarden, de overeenkomst wordt voortgezet. Ingeval de overeenkomst wordt voortgezet, dienen eventuele wijzigingen ten opzichte van de oorspronkelijke overeenkomst schriftelijk te worden aangegaan.

Artikel 3 Werkzaamheden

De werkzaamheden van …………… (opdrachtnemer) omvatten het volgende:

- het geven van lessen aan juniorleden;

- het geven van lessen aan seniorleden;

- het adviseren van het bestuur op sporttechnisch gebied;

- het organiseren en begeleiden van activiteiten anders dan het geven van lessen

- (…)

De vereniging verklaart zich er uitdrukkelijk mee akkoord dat opdrachtnemer ook ten behoeve van andere opdrachtgevers werkzaamheden verricht.

Artikel 4 Uitvoering werkzaamheden

Het programma en de inhoud van de in artikel 3 genoemde werkzaamheden worden door ………… (opdrachtnemer) bepaald en geschieden onder diens eigen verantwoordelijkheid en inzicht. De vereniging heeft geen enkele zeggenschap over de wijze van uitvoering van de werkzaamheden en de te gebruiken materialen.

Artikel 5 Tijdstippen

De tijdstippen van het lesgeven en de aard en omvang van het adviseren van het bestuur en de organisatie van activiteiten zullen in overleg tussen …………….. (opdrachtnemer) en de vereniging worden vastgesteld.

Artikel 6 Huur banen

De vereniging verhuurt tegen vergoeding aan ………………(opdrachtnemer) de ba(a)n(en) met nummers (…) en (…). Opdrachtnemer verkrijgt het exclusieve gebruiksrecht van de desbetreffende ba(a)n(en) gedurende de vastgestelde huurperiode.

Artikel 7 Vervanging

…………..(opdrachtnemer) mag zich, zonder voorafgaande toestemming of voorafgaand overleg met de vereniging laten vervangen door een daarvoor geschikt persoon, rekening houdende met het doel van de vereniging. Met een geschikt persoon wordt bedoeld een persoon die beschikt over een geldende licentie als bedoeld in artikel 14. Voor de betaling van de vervanger zal ………. (opdrachtnemer) zelf zorgdragen. ………….(opdrachtnemer) blijft verantwoordelijk en aansprakelijk voor de kwaliteit van de lessen en het nakomen van de gemaakte afspraken.

Artikel 8 Gedragscode en Seksuele intimidatie

De leraar is gebonden aan de Gedragscode voor de begeleider (te raadplegen via de website van de KNLTB). De leraar dient zich te onthouden van seksuele intimidatie. Onder seksuele intimidatie wordt verstaan: iedere vorm van seksueel gedrag of seksuele toenadering in verbale, non verbale of fysieke zin, opzettelijk of onopzettelijk die door de persoon die het ondergaat als gedwongen of anderszins ongewenst wordt ervaren, waaronder mede begrepen seksueel misbruik.

Artikel 9 Factureren lessen

………………… (opdrachtnemer) zal xxxxxxx de lessen rechtstreeks factureren aan de lesnemers. Op de verbintenissen die …….(opdrachtnemer) aangaat met de lesnemers is een lesreglement van toepassing. Dit reglement wordt vooraf aan de vereniging ter inzage gegeven.

Artikel 10 Factureren aan vereniging

……………….(opdrachtnemer) zal ter zake de sporttechnische advisering, de organisatie van activiteiten en overige werkzaamheden ten behoeve van de vereniging rechtstreeks aan de vereniging factureren. Het uurtarief bedraagt ……… (exclusief BTW). Declaraties geschieden per maand en dienen binnen 30 dagen na ontvangst te worden betaald.

Artikel 11 Niet-leden

Niettegenstaande artikel 6 van deze overeenkomst, is het ………………(opdrachtnemer) niet toegestaan om op de banen van de vereniging aan niet-leden van de vereniging les te geven.

Artikel 12 Verzekeringen

……………(opdrachtnemer) draagt zelf zorg voor de nodige verzekeringen, waaronder in elk geval een aansprakelijkheidsverzekering, arbeidsongeschiktheidsverzekering en ………………………………………..

Artikel 13 Aansprakelijkheid en schade

De vereniging is niet aansprakelijk voor enige schade en/of letsel die …………. (opdrachtnemer), door welke oorzaak dan ook, gedurende de onder artikel 3 omschreven werkzaamheden mocht komen te lijden. Opdrachtnemer vrijwaart de vereniging bovendien voor elke aansprakelijkheid voor schade en/of letsel welke wordt toegebracht aan derden gedurende de onder artikel 3 omschreven werkzaamheden, alsmede voor eventuele boetes of naheffingen van de Belastingdienst naar aanleiding van verwijtbaar gedrag van de opdrachtnemer.

Artikel 14 Licentieverplichting

De overeenkomst wordt aangegaan onder de ontbindende voorwaarde dat ………… (opdrachtnemer) ervoor zorg draagt dat de lessen te allen tijde worden verzorgd door leraren met geldige KNLTB licentie.

Artikel 15 Beëindiging

Deze overeenkomst eindigt in elk geval door het enkele verloop van de in artikel 1 genoemde termijn. Daarnaast hebben partijen het recht deze overeenkomst tussentijds schriftelijk op te zeggen met inachtneming van een opzegtermijn van zes maanden.

Aldus in tweevoud opgemaakt te …………………(plaats) op ………………….(datum).

De vereniging De opdrachtnemer

………………………. (naam) …………………………....(naam)

………………………..(functie) ……………………………(functie)

8