Voorwoord
Protocol
Gedragsafspraken
In dit document is het protocol gedragsafspraken te vinden, bedoeld voor Refleks in zijn geheel. Het document heeft als doel het voorkomen van ongewenst gedrag en indien nodig een handreiking te bieden bij het
volgen van de juiste stappen.
juli ’20
Voorwoord
In dit document is het protocol gedragsafspraken te vinden, bedoeld voor Refleks in zijn geheel. Het document heeft als doel het voorkomen van ongewenst gedrag en indien nodig een handreiking te bieden bij het volgen van de juiste stappen.
In dit protocol zijn de afspraken van de vereniging terug te vinden over hoe we ongewenst gedrag willen voorkomen en indien nodig om handreiking te bieden bij het volgen van de juiste stappen. Dit protocol is opgesteld door het bestuur. Tevens is informatie en advies ingewonnen bij andere verenigingen, het KNKV en de website van NOC*NSF.
Bestuur Refleks
Inhoudsopgave
2 Algemene gedragsregels rondom veld en accommodatie 3
3 Vertrouwenscontactpersoon (VCP) 4
3.1 Vertrouwenscontactpersoon vereniging Refleks 4
3.2 Hoe vertrouwelijk is een vertrouwenspersoon? 4
3.3 Wat doet een vertrouwenspersoon met jouw informatie? 5
3.4 Waar is de vertrouwenspersoon niet voor? 5
5 Gedragsafspraken omtrent ongewenst seksueel gedrag 7
Protocol Sociaal Veilige Sportomgeving t.b.v. Grensoverschrijdend gedrag Vertrouwenscontactpersoon van Sportvereniging en Sportbond 9
1 Inleiding
Het is onmogelijk een opsomming te geven van wat wel en niet mag, juist omdat de grenzen van persoon tot persoon verschillen. Het is belangrijk dat alle leden rekening houden met de grenzen van anderen en dat iedereen mag aangeven waar zijn of haar persoonlijke grens ligt. Onze vereniging moet immers voor iedereen veilig en plezierig zijn. Vereniging Refleks hecht waarde aan het respectvol en integer omgaan met elkaar.
Met zijn allen hebben we de plicht om alles te doen wat de geestelijke, sociale en lichamelijke integriteit van de sport kan waarborgen en alles na te laten wat die integriteit schade kan berokkenen.
Onderstaand protocol zal niet altijd eensluidend met de praktijk zijn. Daar waar nodig zal dit document ruimer geïnterpreteerd moeten worden, omdat de vereniging niet alleen op sport gericht wil zijn geldt dit document ook voor de nevenactiviteiten van Refleks.
2 Algemene gedragsregels rondom veld en accommodatie
Sport heeft een belangrijke maatschappelijke waarde binnen onze samenleving. Binnen onze vereniging streven wij dan ook naar sportiviteit en respect. De hieronder beschreven gedragsregels dragen hier uitdrukkelijk aan bij. Wij verwachten dan ook dat iedereen zich hieraan houdt. Deze regels geven niet alleen aan hoe verwacht wordt dat iedereen zich gedraagt op het complex, maar tevens geeft dit weer hoe wij ons moeten gedragen bij andere verenigingen en in de sporthallen. Voor het overtreden van een gedragsregel, kan het bestuur passende maatregelen nemen volgens de statuten en/of het huishoudelijk reglement.
Op en rond de kunstgrasvelden en in de kantine gelden de volgende regels:
• In de kantine, op het terras en op en rond de kunstgrasvelden mag er niet worden gerookt;
• Op en rond de accommodatie van korfbalvereniging Refleks accepteren we geen pesten, bedreigingen, discriminatie, mishandeling, belediging of seksuele intimidatie;
• Agressie zowel fysiek, verbaal als non-verbaal wordt niet geaccepteerd;
• We verwachten dat gasten van korfbalvereniging Refleks, spelers, coaches, scheidrechters en supporters gastvrij en met respect worden behandeld;
• We verwachten dat alle vrijwilligers, leden en supporters van korfbalvereniging Refleks elkaar met respect behandelen;
• We verwachten van al onze leden dat ze zuinig en netjes omgaan met alle materialen van korfbalvereniging Refleks, zowel op het trainingsveld als in de kantine en kleedruimtes;
• Het is niet toegestaan om alcohol te nuttigen in de kleedkamer.
Vervoermiddelen:
• Stal je fiets in de daarvoor bedoelde rekken;
• Rijd niet met de fiets of brommer rond de velden;
• Parkeer je auto in de daarvoor bestemde vakken op de parkeerplaats.
3 Vertrouwenscontactpersoon (VCP)
De vertrouwenscontactpersoon is binnen de korfbalvereniging of het KNKV het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. Vertrouwenscontactpersonen fungeren in de anonimiteit als eerste opvang voor leden (sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur) met een klacht of een vraag. Ze bieden een luisterend oor, geven raad en verwijzen door voor geschikte hulp. De VCP is op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om hulp te krijgen.
Daarnaast adviseren en stimuleren ze Refleks of bond om preventieve maatregelen te nemen.
3.1 Vertrouwenscontactpersoon vereniging Refleks
Namen van onze vertrouwenspersonen
Xxxxxx Xxxxxxxxxxx: xxxxxx0000@xxxx.xx Xxxx Xxxx: xxxx.xxxx@xx0xxx.xx
Xxxxx Xxxxxxx: xxxxxxx000@xxxxxxx.xx
Meer informatie is ook te vinden op : xxxxx://xxx.xxxxxxx.xx/xxxxxxxxxxxxxxxxxxx/
3.2 Hoe vertrouwelijk is een vertrouwenspersoon?
Van de gesprekken die er tussen jou en de vertrouwenspersoon plaatsvinden, wordt niemand op de hoogte gesteld, zonder dat jij daar:
a) toestemming voor hebt gegeven
b) van op de hoogte bent.
Soms is het belangrijk om ook andere personen bij een vraag of probleem te betrekken, maar dit zal nooit zonder overleg en toestemming gebeuren. Het kan voorkomen dat wij het voorval zullen voorleggen aan het bestuur zonder hierbij de namen van de betrokkenen te noemen.
De activiteiten van de vertrouwenspersoon vallen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur. Bij het afsluiten van het jaar rapporteert de vertrouwenspersoon anoniem aan het bestuur óf er meldingen zijn geweest, van welke aard deze meldingen waren en hoe voortgang en afsluiting hebben plaatsgevonden.
3.3 Wat doet een vertrouwenspersoon met jouw informatie?
Vertrouwenspersonen zullen handelen naar het Protocol Sociaal Veilige Sportomgeving t.b.v. Grensoverschrijdend gedrag Vertrouwenscontactpersoon van Sportvereniging en Sportbond van het NOC*NSF. Deze is onder aan dit protocol te vinden.
3.4 Waar is de vertrouwenspersoon niet voor?
In het Protocol Sociaal Veilige Sportomgeving t.b.v. Seksuele Intimidatie (het protocol vertrouwenspersoon vanuit het NOC*NSF) wordt geregeld wanneer en hoe er een beroep op de vertrouwenscontactpersonen kan worden gedaan.
Voor incidenten en vragen, die niet met Refleks of Refleks-leden te maken hebben, maar bijvoorbeeld thuis of op school spelen, ga je in principe niet naar de vertrouwenspersonen van Refleks. Bij twijfel: bespreek het met de vertrouwenspersoon en check of je vraag bij haar/hem op de juiste plaats is.
De vertrouwenspersoon zal niet zelf behandelen of begeleiden. Je vraag wordt zo goed mogelijk beantwoord en als er verdere ondersteuning noodzakelijk is, zal dit (altijd met toestemming van jou), plaatsvinden buiten Refleks.
Als er sprake is van seksuele intimidatie, dan kun je ook terecht bij het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF met eerste vragen, twijfels of om je verhaal te vertellen. Het Vertrouwenspunt Sport is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00 – 22.00 uur en op zaterdag van 12.00 – 16.00 uur op nummer 0900 - 20 25 590 (€ 0,10 per minuut). Een andere mogelijkheid is om te mailen naar: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx@xxxxxx.xx
4 Ongewenste omgangsvormen
4.1 Seksuele Intimidatie
Onder seksuele intimidatie wordt verstaan: enige vorm van ongewenst verbaal, non- verbaal of fysiek gedrag met een seksuele duiding dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie wordt gecreëerd.
4.2 Pesten
Pesten betreft alle vormen van intimiderend gedrag met een structureel/herhalend karakter waarbij één of meer personen proberen een andere persoon fysiek, verbaal of psychologisch schade toe te brengen, waarbij de andere persoon zich niet kan verdedigen tegen dit gedrag. Relatief nieuwe manier van pesten is het digitaal pesten.
4.3 Bedreigen
Pesten, discriminatie en/of belediging wordt bedreigen wanneer de andere persoon er bang van wordt en het een gevoel van onveiligheid veroorzaakt. In tegenstelling tot pesten is bedreiging wél strafbaar.
4.4 Discriminatie
Discriminatie is het ongelijk behandelen en achterstellen van mensen op basis van kenmerken die er niet toe doen in een situatie. Er zijn 11 gronden van discriminatie: leeftijd, seksuele gerichtheid, godsdienst en levensovertuiging, etniciteit, geslacht (gender), nationaliteit, handicap of chronische ziekte, politieke overtuiging, burgerlijke staat, soort contract, arbeidsduur.
4.5 Mishandeling
Mishandeling is het buiten de spel- en/of wedstrijdsituatie gebruiken van niet functioneel fysiek of psychisch geweld waardoor pijn en/of letsel veroorzaakt wordt.
4.6 Belediging
Belediging kan verbaal, via gezichtsuitdrukking, met gebaren of schriftelijk plaatsvinden (bedoeld en onbedoeld). Het wordt ernstige belediging als het gaat om het opzettelijk aanranden van iemands eer of goede naam, op beledigende wijze, onafhankelijk van de juistheid van de betichting.
Bovenstaande informatie over ongewenst gedrag komt direct van het NOC*NSF.
5 Gedragsafspraken omtrent ongewenst seksueel gedrag
De sportbonden in Nederland nemen seksuele intimidatie serieus. NOC*NSF heeft gedragsregels voor sportbegeleiders opgesteld. Die regels zijn door alle landelijke sportbonden onderschreven. De regels zijn gemaakt om de risico's op ongewenst gedrag in de relatie pupil en trainer te verkleinen en ze fungeren als toetssteen voor het gedrag van begeleiders en sporters in concrete situaties.
Hieronder vindt u de elf gedragsregels die worden onderschreven door alle landelijke sportorganisaties die zijn aangesloten bij NOC*NSF.
• De begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig voelt.
• De begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast en verder in het privéleven van de sporter door te dringen dan nodig is voor het doel.
• De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (macht)misbruik of seksuele intimidatie tegenover de sporter.
• Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
• De begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
• De begeleider onthoudt zich van seksueel getinte verbale intimiteiten.
• De begeleider zal tijdens training(stages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en met de ruimte waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer.
• De begeleider heeft de plicht de sporter te beschermen tegen schade en (macht)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie. Daar waar bekend of geregeld is wie de belangen van de (jeugdige) sporter behartigt, is de begeleider verplicht met deze personen of instanties samen te werken, opdat zij hun werk goed kunnen uitoefenen.
• De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen financiële beloning of geschenken van de sporter die in onevenredige verhouding tot de gebruikelijke dan wel afgesproken honorering staan.
• De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken. Indien hij gedrag signaleert dat niet in overeenstemming is met deze regels zal hij de betreffende persoon daarop aanspreken.
In die gevallen waarin de gedragsafspraken niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen.
Het overtreden van dit protocol kan, in het geval het een lid van Vereniging Refleks betreft, direct resulteren in het schorsen als lid. Dit zal echter altijd eerst besproken worden binnen het bestuur.
Daarnaast kan, in geval van een strafbaar feit, aangifte worden gedaan bij de politie. Dit zal in nadrukkelijk overleg worden gedaan met (de ouders van) het slachtoffer.
Protocol Sociaal Veilige Sportomgeving t.b.v. Grensoverschrijdend gedrag Vertrouwenscontactpersoon van Sportvereniging en Sportbond
Inleiding
De Vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen de vereniging het eerste aanspreekpunt voor een ieder die opmerkingen of vragen heeft m.b.t. tot seksuele intimidatie (SI) of andere grensoverschrijdend gedrag (agressie, pesten, discriminatie, e.d.) naast doping, matchfixing en wellicht fraude, of over een concreet incident een gesprek wil met de vereniging. De VCP is aanspreekbaar voor sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers en bestuur. Deze gesprekken zijn in principe vertrouwelijk. Maar deze vertrouwelijkheid heeft zijn grenzen: ten eerste vanwege het algemeen belang van een veilige sportomgeving en ten tweede vanwege de Nederlandse wetgeving die in bepaalde gevallen de VCP en het bestuur verplicht de vertrouwelijkheid te doorbreken. Is dit laatste het geval, dan is er voor de VCP sprake van een conflict van taken. Dit conflict van taken kan zich vooral voordoen indien hij/zij in een vertrouwelijk gesprek op de hoogte wordt gesteld van een concreet ernstig incident van grensoverschrijdend gedrag. Overleg tussen de VCP en het bestuur van de vereniging speelt een belangrijke rol bij het oplossen van het conflict van taken.
Het bestuur heeft de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van haar leden, de VCP zal in alle gevallen dat hij/zij op welke wijze dan ook kennis neemt van een incident m.b.t. grensoverschrijdend gedrag dit geanonimiseerd met het bestuur moeten bespreken.
Hierbij wordt de vertrouwelijkheid niet geschonden terwijl het bestuur kan beoordelen of en hoe zij moet handelen. Alléén wanneer het bestuur niet zonder nadere informatie kan handelen, zal zij de VCP om die informatie vragen, waardoor de vertrouwelijkheid (deels) wordt opgeheven. Het is aan te bevelen dat binnen het bestuur een portefeuillehouder fungeert als aanspreekpunt voor de VCP.
In onderstaand protocol wordt stapsgewijs de handelwijze van de VCP beschreven in het geval hij/zij in vertrouwen op de hoogte wordt gebracht van een incident m.b.t. grensoverschrijdend gedrag. Ook een eventueel (intern) conflict van taken van de VCP wordt in het protocol beschreven naar te nemen acties. Het protocol blijft met de beschreven handelwijze binnen de grenzen van het functieprofiel van de VCP.
Stappen
Eerste opvang: verhaal en emoties
Een ieder kan een beroep doen op de VCP voor vragen, vermoedens, meldingen, klachten en aangifte met betrekking tot grensoverschrijdend gedrag. De VCP is hiervoor het eerste aanspreekpunt binnen de vereniging. De betrokkene moet in de eerste plaats in vertrouwen een verhaal kwijt kunnen en worden opgevangen in verband met emoties die daarbij kunnen spelen.
De VCP moet echter vooraf twee zaken duidelijk maken:
1. elk incident wordt geanonimiseerd met het bestuur besproken omdat die de verantwoordelijkheid heeft om de implicaties voor de vereniging vast te stellen en daarnaar te handelen
2. de vertrouwelijkheid van het gesprek is begrensd: indien het bestuur oordeelt dat de veiligheid van een of meerdere van haar leden in het geding is en/of wanneer er sprake is van een ernstig strafbaar feitI.
Overleg over vervolgstappen: dorverwijzen
Naar aanleiding van wat de VCP ter ore komt, wordt de betrokkene geïnformeerd over mogelijke vervolgstappen en over de (externe) instanties waartoe de betrokkene zich kan wenden voor de verschillende vervolgstappen. De betrokkene maakt hierin zélf een keuze of wordt doorverwezen naar instanties die bij die keuzebepaling kunnen helpen (Vertrouwenspersoon van NOC*NSF, Maatschappelijk werk, huisarts).
Opheffen vertrouwelijkheid
De VCP informeert de betrokkene over de gevolgen die het incident heeft voor de stappen die de VCP moet zetten. In alle gevallen zal geanonimiseerd overleg met bestuur volgen (reeds gemeld in stap 1). Deze beoordeelt hoe vanuit de bestuurlijke verantwoordelijkheid moet worden gehandeld. Indien dit handelen vereist dat (een deel van) de vertrouwelijkheid moet worden opgeheven, zal betrokkene door de VCP hierover uitleg krijgen en om diens toestemming worden gevraagd. Bij toestemming is de vertrouwelijkheid opgeheven. Het opheffen van vertrouwelijkheid gebeurt echter ook zonder toestemming van de betrokkene, maar niet nadat:
▪▪ de VCP de betrokkene heeft uitgelegd waarom hij/zij deze stap moet nemen en om
diens toestemming daarvoor is gevraagd;
▪▪ het is gebleken dat er geen andere weg is dan het opheffen van de vertrouwelijkheid om het voor het bestuur mogelijk te maken haar verantwoordelijkheid te nemen;
▪▪ naar het oordeel van het bestuur het niet-opheffen van de vertrouwelijkheid voor betrokkene en/of derden schade of gevaar zal opleveren en dit kan worden voorkomen door het opheffen van de vertrouwelijkheid;
▪▪ er in gevallen van ernstige twijfel bij de VCP (en/of bij het bestuur) aan de juistheid van het opheffen van de vertrouwelijkheid, consultatie van zijn/haar collega op Bondsniveau heeft plaatsgevonden;
Opheffen van de vertrouwelijkheid gebeurt overigens met inachtneming van alle verplichtingen die het bestuur en VCP hebben jegens de bescherming van de privacy van alle betrokken partijen. Met de betrokkene bespreekt de VCP de mogelijke gevolgen van deze stap en verwijst de betrokkene naar relevante hulpverlening. Tevens wordt afgesproken hoe betrokkene op de hoogte wordt gehouden van het handelen van het bestuur.
Overwegingen die tot het opheffen van de vertrouwelijkheid aanleiding kunnen geven zijn:
▪▪ er is sprake van een ernstig strafbaar feit;
▪▪ er is sprake van angst of onmacht aan de zijde van betrokkene om een strafbare en/of
ongewenste situatie te beëindigen;
▪▪ er is sprake van een voor de betrokkene of derden acute onveilige sportomgeving;
▪▪ er is sprake van gedragingen of een situatie waarin het bestuur vanuit haar
verantwoordelijkheid in het algemeen belang moet ingrijpen.
In geval dat de vertrouwelijkheid moet worden opgeheven omdat er sprake is van een ernstig strafbaar feit waar aangifteplicht voor geldt, zoals bij verkrachting, dan stelt de VCP het bestuur daarvan in kennis en zal het bestuur deze verplichting tot aangifte moeten nakomen. Doet zij dat niet, dan berust deze verplichting in even grote mate bij de VCP. Deze kan echter geen aangifte doen namens de vereniging, maar doet dat dan als privé persoon.
Rapportage aan bestuur
De VCP brengt het bestuur altijd op de hoogte van wat een betrokkene heeft verklaard en welke afspraken met betrekking tot de doorverwijzing zijn gemaakt. Dit gebeurt geanonimiseerd, maar indien het bestuur dit noodzakelijk vindt met verwijzing naar personen (zie hiervoor punt 3 opheffen vertrouwelijkheid).
Verslaglegging
De VCP legt verslag van de gevoerde gesprekken en de daaruit voortvloeiende doorverwijzing en gemaakte afspraken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het standaard formulier dat hiervoor is ontwikkeld. Het registratieformulier voor de VCP en het rapportageformulier voor de rapportage aan het bestuur.
Deze formulieren worden binnen de vereniging op een veilige wijze gearchiveerd. De VCP beheert dit archief.
Signalen
Bij vermoedens van grensoverschrijdend gedrag, anonieme signalen, eigen waarnemingen, of geruchten daarover, licht de VCP het bestuur in. Besluit het bestuur daarop tot verdere stappen, zoals nader onderzoek, dan wordt de VCP daar niet mee belast. Ook wordt de VCP niet belast met inhoudelijke taken bij een eventueel tuchtrechtelijk traject, ook al komen de signalen van hem/haar.
I Strafbare feiten zoals in het Wetboek van Strafrecht zijn vastgelegd.