RAPPORT VOOR RFCS contract RFSR-ct- 2007-00037

RAPPORT VOOR RFCS contract RFSR-ct- 2007-00037

KOSTEN VAN EUROPESE GEBOUWEN MET EEN STAALCONSTRUCTIE (ESE) – VOORBEELDGEBOUWEN

DOCUMENT RT1320 VERSIE 04

OKTOBER 2009

INHOUD

		Pag.
1	INLEIDING	4
2	WOONGEBOUW/MULTI-FUNCTIONEEL GEBOUW	5
	2.1 Architectuur	5
	2.2 Draagconstructie	5
	2.3 Fundering	5
	2.4 Ontwerpgegevens	11
	2.5 Overzicht van gebouwdelen	12
	2.6 Overzicht van hoeveelheden en prijzen	12
3	BEDRIJFSGEBOUW	16
	3.1 Architectuur	16
	3.2 Draagconstructie	17
	3.3 Fundering	20
	3.4 Ontwerpgegevens	20
	3.5 Overzicht van gebouwdelen	20
	3.6 Overzicht van hoeveelheden en prijzen	21
4	BEDRIJFSHAL	27
	4.1 Architectuur	27
	4.2 Draagconstructie	30
	4.3 Fundering	30
	4.4 Ontwerpgegevens	31
	4.5 Overzicht van hoeveelheden en prijzen	31

INLEIDING

Dit rapport voorziet in kostengegevens van drie voorbeeldgebouwen die representatief zijn voor de Europese markt. Dit rapport is onderdeel van het ESE RFCS project Economics of Steel Framed Buildings in Europe (Kosten van Europese gebouwen met een staalconstructie). Het resultaat van het project is een webtool voor architecten en bestekschrijvers waarmee de kosten van gebouwen met een staalconstructie kunnen worden bepaald. De uitvoer van het webtool is een voorlopig constructief ontwerp, waarvan de materiaal- en arbeidskosten worden bepaald. Het webtool geeft ook de kosten van andere elementen door het gebruik van kostenkengetallen (voor bijvoorbeeld gevels en afwerking).

De voorbeeldgebouwen zijn een woongebouw/multi-functioneel gebouw in Engeland, een bedrijfsgebouw in België en een bedrijfshal in Nederland. Het Engelse gebouw is hypothetisch en niet gebouwd, de andere gebouwen zijn wel gebouwd. Het Engelse gebouw is doorgerekend voor het bepalen van de afmetingen van de constructieve elementen en de vloeren. De hoeveelheden zijn bepaald voor de constructie en de fundering. Daarna zijn de kosten bepaald, gebaseerd op de berekende hoeveelheden en de huidige kostprijzen voor de gekozen locatie. Daarnaast zijn de kosten bepaald van niet-constructieve elementen (zoals bijvoorbeeld bouwkundige elementen en installaties). Alle kosten zijn samengevoegd tot totale kosten en kosten per m2 voor de constructie en voor het hele gebouw.

De gedetailleerde gegevens van de voorbeeldgebouwen zijn gebruikt bij de ontwikkeling van de webtool en kunnen ook worden gebruikt voor demonstratie voorbeelden.

1 WOONGEBOUW/MULTI-FUNCTIONEEL GEBOUW

Dit is een hypothetisch woongebouw van 6 bouwlagen met de volgende eigenschappen:

• Rechthoekige plattegrond van ongeveer 17 m diep en 62 m lang

• Winkelfuncties op de begane grond

• Glazen gevel bij de winkelfuncties en een geïsoleerde gevel bij de woonfuncties

1.1 Architectuur

Het gebouw voorziet in woonfuncties in de bovenste vijf bouwlagen die zijn gebaseerd op drie modulen, voorzien van twee onafhankelijke trappenhuizen. De middelste module bestaat uit vier identieke appartementen met twee slaapkamers, en de eindmodulen bestaan uit een mix van appartementen van één en twee slaapkamers. De toegang tot de appartementen is via de schachten die ieder trappen en een lift bevatten. Op de begane grond is ruimte voor vijf winkels met een dubbele toegang vanaf de voorkant van het gebouw.

De gebouwmuren zijn gemaakt van lichtgewicht constructies met lichte scheidingswanden en een lichtgewicht buitenspouwblad die de geïsoleerde gevel ondersteunt. De dakconstructie is hetzelfde als de vloerconstructie maar met een waterdichte dakbedekking.

Het gebouw is ontworpen volgens de huidige geluidseisen van deel E van de UK Building Regulations en de woningen hebben een akoestische vloer bovenop de constructieve vloer en een akoestisch plafond. De eis voor de brandwerendheid van 60 minuten is gerealiseerd door de staalconstructie te bekleden met plaatmateriaal, behalve de kolommen op de begane grond, deze zijn gevuld met beton. Er geldt ook een eis voor het bekleden van de kolommen met akoestische isolatie, deze is gecombineerd met brandwerend materiaal.

Het vooraanzicht en de doorsnede van het gebouw zijn weergegeven in figuur 2.1, de plattegrond van de winkels en de woningen zijn gegeven in respectievelijk figuur 2.2 en figuur 2.3.

1.2 Draagconstructie

De draagconstructie is ontworpen als een geschoord raamwerk, met staal-betonkolommen en staalplaat-betonvloeren, maar de begane grondvloer is een gewapende betonvloer. De vloerbalken zijn een mix van Universal Beam en Universal Column profielen. De kipstabiliteit van de liggers wordt verzekerd door verbanden loodrecht op de ligger in de installatielaag. Een overzicht van de stalen draagconstructie is gegeven in figuur 2.4.

1.3 Fundering

Er wordt uitgegaan van een balkenfundering op palen. In tabel 2.1 is het grondprofiel weergegeven indien er wordt gebouwd aan de rivier de Thames in Londen.

Tabel 1.1 Grondprofiel

Laag	Niveau bovenkant
Made Ground	+5.0
Alluvial Clay	+3.0
Terrace Gravel	+1.0
London Clay	-4.0
Lambeth Beds	-19

Figuur 1.1 Vooraanzicht en doorsnede gebouw

Figuur 1.2 Plattegrond begane grond (winkelfuncties)

Figuur 1.3 Plattegrond verdiepingen (woningen) – met afmetingen

Figuur 2.4 Overzicht staalconstructie (gedeelte) verdiepingen

1.4 Ontwerpgegevens

Een overzicht van kengetallen is gegeven in tabel 2.2.

Tabel 1.2 Samenvatting van ontwerpgegevens

Onderdeel Hoeveelheid Commentaar

1. Aantal bouwlagen 5 + 1 commercieel 6 lagen totaal

2. Vloerpakket ongeveer 550 mm Inclusief akoestische vloer en vrijdragend

gipsplaten plafond

3. Vrije verdiepingshoogte 2500 mm Woonlagen

3100 mm Begane grond (winkels)

4. Gebouwhoogte ongeveer 18,3 m Exclusief dakhelling

5. Brandwerendheid R60 Geldt voor alle lagen

6. Veranderlijke vloerbelasting 1,5 +1 kN/m2 Woningen - algemeen

2,5 +1 kN/m2 Woningen – gemeenschappelijke ruimten 4,0 +1 kN/m2 Winkels (begane grond)

7. Windbelasting 0,8 kN/m2 Algemeen op de gevels

8. Gevelbekleding 75% van geveloppervlak Geïsoleerde stalen gevel

25% van geveloppervlak Dubbele beglazing Begane grond (winkels) Verdiepinghoge beglazing

1.5 Overzicht van gebouwdelen

Een overzicht van constructieve gebouwdelen is gegeven in tabel 2.3.

Tabel 1.3 Gebouwdelen

Onderdeel Constructie

1. Hoofddraagconstructie Staalbeton-liggers, UC kolommen en een geschoorde stalen kern.

2. Fundering Gewapende betonnen funderingspalen.

3. Verdiepingsvloeren Constructieve vloer met installatielaag (70 mm, vloerverwarming) en

vrijdragend gipsplaten plafond (luchtruimte 75 mm, totaal 88 mm).

4. Wanden Zie specificatie hieronder:

Scheidingswanden Lichte stalen wand (250 mm dik en 8 kg staal/m2 wand) bestaande uit twee C-profielen van 75 mm hoog met daartussen een ruimte van 50 mm en twee lagen brandwerende gipskarton platen van 12 mm per wandzijde. Tussen de verticale delen is minerale wol aangebracht.

Buitenwanden 100 mm EPS isolatie voorzien van 10 mm cementgebonden spaanplaat en daarna geschroefd op een lichte stalen wand met een luchtspouw van 15 mm. De lichte stalen wand (125 mm dik en 5 kg staal/m2 wand) bestaat uit een C-profiel van 100 mm met 2 lagen brandwerende gipskarton platen van 12 mm aan de binnenkant. Tussen de C-profielen is 100 mm minerale wol aangebracht. Totale wanddikte is ongeveer 250 mm.

Partities Lichte stalen wand (125 mm dik en 3 kg staal/m2 wand) bestaande uit een C-profiel met 12 mm gipskarton platen aan beide zijden.

5. Trappen Prefab beton

6. Brandwerendheid en akoestische isolatie

Balken en secundair staal - 15 mm brandwerende plaat

Kolommen en verdiepingsvloeren - 30 mm minerale wol en 2 lagen gipskarton platen van 13 mm

Kolommen en begane grondvloer - betonomhulling

7. Dakbedekking Plat dak als vloerconstructie met dakbedekking

1.6 Overzicht van hoeveelheden en prijzen

Het volledig overzicht van hoeveelheden en prijzen is hierna gegeven.

Woongebouw Staalconstructie met staal-betonbalken & staal- betonvloeren			BVO =	6.293	m2
Code	Omschrijving	Aantal		Tarief	Kosten
1.0	ONDERBOUW (exclusief) Opm.: fundering en begane grondvloer - niet inbegrepen				0
			Totaal Tarief BVO	£ £/m2	0 0,00
Code	Omschrijving	Aantal	Eenheid	Tarief	Kosten
2.0	DRAAGCONSTRUCTIE EN VERDIEPINGSVLOEREN
	Staalconstructie
	Universal Beams (S275)	54,9	t	1.480	81.280
	Universal Columns. g S355	217	t	1.505	326.585
	Dwarsbalken; kanalen; hoekprofielen; T-profielen (S275)	0,8	t	1.570	1.256
	Platstaal (S275)	9,2	t	1.865	17.158
	Brandwerendheid

	Minerale wol	456	m2	9,50	4.332
	Brandwerende bekleding kolommen - 2 lagen gipskarton platen Bekleding balken (Conlit 150)	456 2.896	m2 m2	22 11,40	10.032 33.014
	300x300 mm betonvulling	13	m3	140	1.820
	Andere constuctieve onderdelen
	PMF CF70	6.015	m2	25	150.375
	Betonvloer, met pomp, g35	660	m3	130	85.800
	100 x 19 deuvels	15.438	stuks	1,40	21.613
	A193 wapeningsnet	6.015	m2	4,50	27.068
	wapeningsstaven	3,9	t	1.030	4.051
	balkonondersteuning en topvloer	60	stuks	600	36.000
			Totaal	£	800.384
			Tarief BVO	£/m2	127,19
Code	Omschrijving	Aantal	Eenheid	Tarief	Kosten
3.0	DAK
	20 mm dik polymeer gemodificeerd asfalt dakbedekking inclusief onderlaag van vilt, isolatie	1.129	m2	95	107.255
	en dampremmende laag
	Hemelwaterafvoer	161	m	85	13.685
	Toegangsluik	2	stuks	2.000	4.000
	Opm.: Dakvloer opgenomen bij "Draagconstructie en verdiepingsvloeren"		Totaal	£	124.940
			Tarief BVO	£/m2	19,85
Code	Omschrijving	Aantal	Eenheid	Tarief	Kosten
4.0	BUITENMUREN, DEUREN EN RAMEN
	100 mm EPS isolatie, 2 lagen gipskarton platen binnen van 15 mm	2.723	m2	130	354.016
	Afstandhouder spouw	944	m	7,80	7.366
	Dubbele beglazing polyester pc aluminium ramen - winkels	163	m2	650	105.950
	Ramen - appartementen
	0000x0000	100	stuks	615	61.500
	0000x0000	60	stuks	1.020	61.200
	Deuren - appartementen
	Toegang balkon - beglazing	60	stuks	1.000	60.000
	Toegangsdeur - massief, branddeur	60	stuks	830	49.800
	Toegangsdeur - winkel, beglazing	6	stuks	1.500	9.000
	Achterdeur - winkel, massief, veiligheid	6	stuks	1.320	7.920
	Toegangsdeur - appartementen op begane grond, massief, veiligheid	2	stuks	1.000	2.000
	Toegangsdeuren trappenhuiss - massief met panelen, branddeur	16	stuks	830	13.280
			Totaal	£	732.032
			Tarief BVO	£/m2	116,32
Code	Omschrijving	Aantal	Eenheid	Tarief	Kosten
5.0	PARTITIES, AFWERKING & TRAPPEN
	Licht staalframe, 2 lagen gipskarton plaat & 1 laag multiplex aan beide zijden, minerale wol in spouw - winkels	458	m2	90	41.258
	Licht staalframe, 1 laag gipskarton plaat, minerale wol in spouw - partitie wanden appartementen	3.007	m2	60	180.438

	Licht staalframe, 1 laags gipskarton plaat, minerale	3.455	m2	52	179.660
	wol in spouw - partitie wanden appartementen
	Binnendeuren FD 20, hang- en sluitwerk, architraaf,	340	stuks	720	244.800
	decoratie - appartementen
	Binnenwanden - mist coating & 2 dichte lagen coating emulsie - toegangsdeur winkel en	917	m2	3,70	3.392
	appartementen
	Mist coating & 2 dichte lagen coating emulsie - appartementen Keramische wandtegels	11.690 974	m2 m2	3,70 45	43.253 43.830
	Trappen
	Betonnen trap met stalen balustrades en leuning,	16	stuks	4.500	72.000
	met inbegrip van alle afwerkingen
	Traptoegang naar het dak	2	stuks	2.700	5.400
	Balustrade balkons	264	m	200	52.800
	Vloerafwerking
	Zandcementdekvloer in hal, gangen en trappen	887	m2	19	16.853
	Tapijt in hal, gangen en trappen	887	m2	25	22.175
	Battened raft floor, 18th t&g chipboard, insulation -
	Flats	3.702	m2	31	114.762
	Topvloer, 18e t&g spaanplaat, isolatie -
	appartementen Tapijt - slaapkamer, woonkamer	2,439	m2	20	48.784
	Keramische tegels - badkamer, keuken	482	m2	40	19.280
	Hout - hal	297	m2	22	6.530
	Houten plinten	3.040	m	10	30.400
	Plafond afwerking -
	Vrijdragend gipskarton platen plafond, vastgemaakt aan plafonddraagsysteem - Appartementen met	3.702	m2	27	99.954
	eenvoudige afwerking en emulsie verf
			Totaal	£	1.225.569
			Tarief BVO	£/m2	194,75
Code	Omschrijving	Aantal	Eenheid	Tarief	Kosten
6.0	INSTALLATIES
	Mechanische installaties - Verwarming & heet water - winkels	920	m2	52	47.840
	Verwarming & heet water - appartementen	3.702	m2	85	314.670
	Ventilatie voor keukens & badkamers - appartementen	60	stuks	500	30.000
	Gemeenschappelijke ruimten - schoonmaakkasten	2	stuks	500	1.000
	Aansluitkosten - winkels (water)	6	stuks	1.500	9.000
	Aansluitkosten - appartementen (water)	80	flats	600	48.000
	Elektrische installaties -
	Licht en stroomverdeling - winkels	920	m2	57	52.440
	Licht en stroominstallatie - gemeenschappelijke ruimten		stelpost	2.240	2.240

	Licht en stroomverdeling - appartementen	3.702	m2	38	140.676
	Intercom - toegangssysteem appartementen	60	flats	290	17.400
	Aansluitkosten - winkels (elektriciteit)	6	stuks	1.000	6.000
	Aansluitkosten - appartementen (elektriciteit)	80	flats	250	20.000
	Sanitaire voorzieningen - afvoer en toebehoren
	Bathroom - standard 3 piece suite Badkamer - standaard 3 personen	60	stuks	1.500	90.000
	Gescheiden badkamer - douche shower, basin, w.c.	40	stuks	2.000	80.000
	Schoonmaakkast - Belfast afvoer	2	stuks	250	500
	Afvoer - appartementen	3.702	m2	8.50	31.467
	Andere onderdelen -
	Keukenblok - 1 persoons flat, inclusief roestvast stalen gootsteen	20	stuks	5.000	100.000
	Keukenblok - 1 persoons flat, inclusief roestvast stalen gootsteen	40	stuks	6.000	240.000
	Kookplaat, afzuigkap	60	stuks	500	30.000
	Postbussen toegangshal	60	stuks	125	7.500
	Bewegwijzering gebouw		stelpost	2.500	2.500
	Lift installatie -
	Personenlift, 6-10 personen, 8 bouwlagen, standaard uitrusting	2	stuks	85.000	170.000
	Arbeid met betrekking tot mechanische, elektrische en sanitaire installaties			5%	44.600
			Totaal	£	1.485.833
			Tarief BVO	£/m2	236,11
Code	Omschrijving	Aantal	Eenheid	Tarief	Kosten
7.0	EXTERNE WERKZAAMHEDEN (exclusief)				0
			Totaal	£	0
			Tarief BVO	£/m2	0,00

SAMENVATTING

ONDERBOUW (exclusief)	0
DRAAGCONSTRUCTIE EN VERDIEPINGSVLOEREN	800.384
DAK	124.940
BUITENMUREN, DEUREN EN RAMEN	732.032
PARTITIES, AFWERKING & TRAPPEN	1.225.569
INSTALLATIES	1.485.833
EXTERNE WERKZAAMHEDEN (exclusief)	0
SUBTOTAAL	4.368.758
OVERIGE KOSTEN @ 13%	567.939
TOTAAL	4.936.697

Opmerking: De overige kosten zijn inclusief vaste kosten, tijdgebonden kosten, bouwplaatskosten, bouwplaatsmanagement, diensten, gebouwen, faciliteiten, beveiliging, kranen en verzekeringen, enz. Zij bevatten ook de overhead en winst van het bouwbedrijf.

2 BEDRIJFSGEBOUW

Dit bedrijfsgebouw is van Centre Acier ArcelorMittal (CAAL) (Staalcentrum Arcelor Mittal) en is geconstructueerd door hen zelf. Het is een administratiekantoor voor Arcelor Mittal en gebouwd aan de rivier Meuse. Het heeft vijf bouwlagen (begane grond en vier verdiepingen).

Figuur 3.1 geeft een artist impression van het gebouw weer.

De belangrijkse eigenschappen zijn:

• Rechthoekige plattegrond van ongeveer 18 m diep en 80 m lang

• Staalconstructie

• Glazen gevel

De start van de bouw was in april 2007 en de oplevering in september 2008. De belangrijkste eisen die aan het gebouw werden gesteld waren:

• Veiligheid

• Duurzaamheid

• Flexibiliteit en aanpasbaarheid van het gebouw

• Intensief gebruik van staal en zichtbaar als etalage voor ArcelorMittal

Figuur 3.1 Bedrijfsgebouw – Centre Acier ArcelorMittal Luik

2.1 Architectuur

Het kantoor voorziet in 7000 m2 kantoorruimte voor 300 mensen. Er is één lift en er zijn twee trappenhuizen, verdeeld over de lengte van het gebouw. De begane grond bestaat uit de receptie, wachtkamer, kantine en technische ruimten (figuur 3.2). De verdiepingen zijn bedoeld voor het personeel en vergaderzalen (figuur 3.3). De vergaderzalen zijn hoofdzakelijk gegroepeerd op de

eerste verdieping. Elke verdieping bevat een gemeenschappelijke ruimte voor ontspanning tijdens lunchpauzes en dergelijke.

De kantoren zijn op de vier verdiepingen, zowel in individuele kamers als in gemeenschappelijke ruimten. Voor het verkrijgen van een flexibele indeling zijn de kantoren onderling gescheiden door verplaatsbare wanden; de stopcontacten zijn aangebracht in de verhoogde vloer voor het vereenvoudigen van de aanpasbaarheid.

Het gebouw is ontworpen op een brandwerendheid van 60 minuten (overeenkomstig ISO-brand, Eurocode 1, deel 1-2). De constructieve elementen zijn brandwerend beschermd (één op de drie balken in beschermd). Beveiligingsmaatregelen zoals branddeuren en brandmuren completeren andere brandveiligheidsapparaten zoals branddetectie, brandblusser, enz.

De verwarming, koeling en ventilatie worden mogelijk gemaakt door een warmtepomp. De leidingen zitten in het vloersysteem. Voor het verkrijgen van heet sanitair water zijn er zonnepanelen op het dak aangebracht.

De kantoormeubelen en de verwijderbare scheidingswanden dragen bij aan de akoestische isolatie.

2.2 Draagconstructie

De draagconstructie is een staalconstructie ontworpen overeenkomstig de Belgische norm NBN B51 001 en 002 en Eurocode ENV 1993-1-1. Het omvat:

• Staal-betonliggers (warmgewalste I-profielen en liggers met ronde gaten).

• Betonvloer op begane grond.

• Staalplaat-betonvloeren voor de verdiepingen. De vloer wordt ondersteund door stalen liggers met ronde gaten. Deuvels zorgen voor de constructieve samenwerking tussen de stalen liggers en de betonplaat.

• De kolommen zijn buizen gevuld met beton.

• Vijf beton kernen over de volledige hoogte van het gebouw zorgen voor de stabiliteit. In één kern zit de lift, twee kernen bevatten de trappenhuizen en twee kernen hebben sanitaire voorzieningen.

Figuur 3.2 Plattegrond begane grond

Figuur 3.3 Plattegrond tweede verdieping

2.3 Fundering

Het gebouw wordt gedragen door tachtig funderingspalen die zijn gefundeerd op grind (van de rivier Meuse).

2.4 Ontwerpgegevens

Een samenvatting van de kengetallen is gegeven in tabel 3.1.

Tabel 3.1 Samenvatting van ontwerpgegevens

Onderdeel Hoeveelheid Opmerking

1 Aantal bouwlagen 4 + 1 kantoor 4 verdiepingen

2 Vloerpakket ca. 0,5 m iinclusief vloerplaat, akoestische

vloer boven en plafond beneden

3 Vrije verdiepingshoogte 2,8 m hoogte tot plafond

4 Gebouwhoogte ca. 20,8 m inclusief plantenkamer op het dak

5 Brandwerendheid R60 één uur voor alle verdiepingen

6 Veranderlijke vloerbelasting

3 kN/m² veranderlijke belasting

2 kN/m² afwerkvloer

1 kN/m² scheidingswanden

7 Windbelasting 0,89 kN/m² gebouwhoogte > 10 m

8 Gevelbekleding 75% geveloppervlak

25% geveloppervlak

stalen vliesgevel en geïsoleerd glas stalen gevel en steen

2.5 Overzicht van gebouwdelen

Een overzicht van constructiedelen is gegeven in tabel 3.2.

Tabel 3.2 Gebouwdelen

Onderdeel Constructie

1 Constructiestaal 290 ton gewalste balken en kolommen

7 ton staalplaat

133 ton wapening

2 Plaatstaal 75 ton gevelbekleding, vliesgevel en damwand

3 Kanalen, scheidingswanden, wandbekleding

65 ton staal

4 Meubilair 7 ton staal

5 Pijpen, buizen, plafond, kabeltrajecten, lichten, enz.

90 ton staal

6 Interne afdekkingen 50 ton staal

7 Beglazing 3500 m² beglaasde oppervlakken

8 Betonnen wanden Kernwanden, overige wanden, trappenhuizen, liftschachten

9 Betonnen vloeren Staalplaat-betonvloer; begane grondvloer

10 Metselwerk Noord- en westgevel op begane grond

2.6 Overzicht van hoeveelheden en prijzen

Het volledig overzicht van hoeveelheden en prijzen is hierna gegeven.

Kantoorgebouw		Hoeveelheid	BVO = Eenheid	7.000 Tarief	m2 Kosten
Code	Staalcentrum ArcelorMittal Luik Omschrijving
2	CONSTRUCTIE EN VLOEREN (Incl. begane grondvloer)			€/Eenheid	€
2.1	BETONWERK
	Voorbereiding voor het maken van de fundering
	(werkvloer dik 5 cm)
	Funderingsbalken	67	m2	9,47	634
	Afstandhouders	14	m2	9,46	132
	Randbekisting	21	m2	9,46	000

Xxxxxxxxxxxxx		Xxxxxxxxxxx	BVO = Eenheid	7.000 Tarief	m2 Kosten
Code	Staalcentrum ArcelorMittal Luik Omschrijving
	Beton in het werk gestort
	Werkvloer funderingen	6,2	m3	165,62	1.027
	Funderingsbalken	47	m3	129,53	6.088
	‘Raft’ afstandhouders	4,2	m3	145,75	612
	‘Wills’ afstandhouders	7,0	m3	147,56	1.033
	Ter plaatse gestorte wanden	114	m3	129,55	14.769
	Balken, lateien	18,1	m3	147,59	2.671
	Rechthoekige kolommen	1,7	m3	165,59	282
	Vloeren in liftschachten	16,1	m3	129,53	2.085
	'Bases'	10	m3	206,21	2.062
	'Heightenings'	7,1	m3	206,16	1.464
	2e fase hulpvloer	104	m3	129,55	13.473
	Ander gebruik	10	m3	206,21	2.062
	Bekisting voor gewapend beton
	Werkvloer funderingen	12	m2	61,88	743
	Funderingsbalken	219	m2	43,83	9.599
	‘Raft’ afstandhouders	5,2	m2	80,50	419
	‘Wills’ afstandhouders	62	m2	64,86	4.021
	Ter plaatse gestorte wanden	991	m2	50,40	49.946
	Balken, lateien	216	m2	73,87	15.956
	Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx	00	m2	84,69	1.948
	Vloeren in liftschachten	94	m2	46,79	4.398
	'Bases'	54	m2	102,17	5.517
	'Heightenings'	71	m2	100,98	7.170
	Ander gebruik	100	m2	120,24	12.024
	Staal voor gewapend beton
	Wapeningsstaven	40.000	kg	1,24	49.600
	Wapeningsnetten	22.500	kg	1,11	24.975
	Staal voor waterdicht beton
	Werkvloer funderingen	6,2	m3	6,56	41
	Xxxxxxxxxxxxxxxx	00	m3	6,55	308
	‘Raft’ afstandhouders	4,2	m3	6,55	28
	‘Wills’ afstandhouders	7,0	m3	6,56	46
	Ter plaatse gestorte wanden	76	m3	6,56	499
	Rechthoekige kolommen	1,7	m3	6,55	11
	'Bases'	10	m3	6,56	66

Kantoorgebouw		Hoeveelheid	BVO = Eenheid	7.000 Tarief	m2 Kosten
Code	Staalcentrum ArcelorMittal Luik Omschrijving
	Prefab beton
	Plint BA 20 x 85 cm	101	m	69,19	6.988
	Trappen: type 1	10	stuk	818,02	8.180
	Trappen: type 2	8	stuk	818,02	6.544
	Trappen: type 3	2	stuk	818,02	1.636
	Trappen: groep 1	2	stuk	1.158,37	2.317
	Trappen: groep 2	10	stuk	1.158,49	11.585
	Trappen: groep 3	8	stuk	1.158,49	9.268
	Fundering voor basisvloer
	(inclusief verdichting, steenpuin 25 cm dik, gestabiliseerd zand en folie)
	Basisvloer	1.233		m2	13,15	16.214
	Basisvloer
	(begane grondvloer dik 15 cm – inclusief beton, wapening, krimpvoegen, dilatatievoegen)
	Basisvloer	1.233		m2	29,20	36.004
	Afvoer DN 110mm PVC	220		m	35,51	7.812
	Isolatieplaat
	Afstandhouder	16,3		m	29,40	479
	Geprefabriceerde gewapende betonnen wanden
	Prefab wanden dik 30 cm	156		m2	90,62	14.137
	Prefab wanden dik 24 cm	1.394		m2	95,47	133.085
	Beton 2e fase prefab wanden dik 30 cm	28,1		m3	145,92	4.100
	Beton 2e fase prefab wanden dik 24 cm	167,3		m3	145,98	24.422
	Gewapende betonplaten dik 60 mm (inclusief wapeningsstaven)
	Prefab betonplaat 60 mm (inclusief wapening)	914		m2	37,02	33.836
Totaal 'BETONWERK'				€	552.514
Tarief BVO				€/m2	78,93
	CONSTRUCTIE EN VLOEREN (Incl. begane grondvloer)				€/Eenheid	€
2.2	STAALCONSTRUCTIE (incl. verbindingen)
	Staalconstructie (geen dakconstructie)	320.038		kg	2,11	675.318
	Stalen liggers met ronde gaten met schetsplaten (S235 - inclusief deuvels)
	Stalen liggers met ronde gaten met schetsplaten (S275 – inclusief deuvels)
	Gewalste stalen balken met schetsplaten (S235)
	Stalen kolommen met schetsplaten (S235)
	Andere elementen (hoekstalen, platstaal,...)
	Brandwerende coating RF 60 minuten					32.676
	Stalen kolommen met schetsplaten (S235)
	Betongevulde kolommen met wapening
	Brandwerende coating RF 60 minuten
	Stalen liggers met ronde gaten met schetsplaten (S235)	1.667,9		m2	20,48	34.159
	Stalen liggers met ronde gaten met schetsplaten (S275)	823,4		m2	20,49	16.871

Kantoorgebouw		Hoeveelheid	BVO = Eenheid	7.000 Tarief	m2 Kosten
Code	Staalcentrum ArcelorMittal Luik Omschrijving
	Gewalste stalen balken schetsplaten (S235)	2.680		m2	20,48	54.886
	Andere elementen (hoekstalen, platstaal,...)	96,2		m2	20,48	1.970
	Staalplaat-betonvloeren
	Gewapende betonnen vloer met stalen bekisting (inclusief staalplaat COFRA+ 77, beton, wapeningsstaven, afstandhouders, ...)	5.604		m2	48,74	273.139
	Stalen koker
	Liften (S235)	39,9		m2	84,29	3.363
Totaal 'STAALCONSTRUCTIE (incl. verbindingen)'				€	1.092.383
Tarief BVO				€/m2	156,05
3.0	DAKEN				€/Unit	€
	Afschotlaag in licht beton	1.597,7		m2	18,94	30.260
	Dakopeningen
	Rookafvoer	2		stuk	1.248,64	2.497
	Dakafwerking
	Meerlaagse isolatie en isolatie op beton	1.597,7		m2	47,50	75.891
	Ballast grind	261,31		m2	8,53	2.229
	Xxxxxxxxx	00		stuk	93,11	1.862
	Grind stop	5		stuk	20,00	100
	Buitenvloer in Bankirai	53.241		m2	98,28	5.233
	Wapeningsondersteuning 25x25x25	100.000		stuk	108	10.800
Totaal ‘DAKEN’				€	128.872
Tarief BVO				€/m2	18,41
4.0	BUITENMUREN, DEUREN EN RAMEN				€/Eenheid	€
	Kelder in blauwe hardsteen ("petit granit")	1,57		m3	7.228,85	11.349
	Automatische schuifdeuren, glazen deur
	Entree hal	2		stuk	7.536	15.072
	Kantine	1		stuk	8.525	8.525
	Deurkozijn in gecoat staal in stenen gevel
	Deuren
	0 EXT 1 : deur technische ruimte (warmtepomp) 0 EXT 2 : toegangsdeur CODIR + leveranciers 0 EXT 4 : toegangsdeur oost (keuken, gang)	3		stuk	4.924	14.772
	0 EXT 8 : nooduitgang trap 1	1		stuk	2.682	2.682
	Ramen
	0.07-1 en 0.10-1	2		stuk	5.577	11.154
	0.11-1 tot 3	3		stuk	597	1.791
	0.14-2 tot 7 ; 0.14-1&8 ; 0.16-1to4 ; 0.20- 1 tot 3 ; 0.24-1 tot6	21		stuk	632	13.272
	0.15-1	1		stuk	1.225	1.225
	0.16-5	1		stuk	715	715
	Deurkozijn in gecoat staal in vliesgevel
	0 EXT 6 110x220	1		stuk	3.230	3.230
	0 EXT 7 97x220	1		stuk	2.906	2.906
	1,2,3,4 EXT 1 110x220	6		stuk	3.159	18.954
	Externe openingen	3		stuk	420	1.260

Kantoorgebouw		Hoeveelheid	BVO = Eenheid	7.000 Tarief	m2 Kosten
Code	Staalcentrum ArcelorMittal Luik Omschrijving
	Metallic deur in technische ruimten
	5 EXT 1 to 3	3		stuk	2.786	8.358
	5 EXT 4	1		stuk	3.829	3.829
	5.26 en 27	2		stuk	2.541	5.082
	Deursysteem met ventilatiekamer HT	1		stelpost	7.871	7.871
	Duckboard vloer in gegalvaniseerd staal voor toegang tot terrras (3e verdieping)	1		stelpost	1.837	1.837
	Stalen vliesgevels
	Kantoorgevels oost, noord en west
	1A – geïsoleerde beglazing	1.792,1		m2	448	790.856
	2 - ondoorzichtige barrière	7,9		m2	221	1.744
	3A&B – balk aftimmering	22,3		m2	461	10.280
	Kantoor xxxxx xxxx
	0X - xxxxxxxxxxx beglazing	1.101,2		m2	504	555.005
	2 - ondoorzichtige barrière	13,4		m2	221	2.968
	3A&B - balk aftimmering	23,0		m2	461	10.598
	4 – console	105,9		m2	512	54.205
	5 – roestvast stalen bekleding	12,7		m2	467	5.936
	6 – betimmering	27,9		m2	341,80	9.519
	Cafetaria
	A – glazen vliesgevel (dubbel glas)	188,7		m2	454	85.109
	B – ondoorzichtige barrière	37,7		m2	221	8.341
		84,5		m2	485	40.987
	Ingang hal
	A – gevel (dubbel glas)	167,3		m2	521	87.184
	B – glazen dak	23,8		m2	571	13.590
	C – ondoorzichtige elementen	15,4		m2	341,80	5.260
	Deur
	Deurstoep in gegalvaniseerd staal
	A - diep 35 cm	3,1		m	220	682
	B - diep 20 cm	2,7		m	210	567
	Raamdorpel in gecoat staal	26,5		m	120	3.174
	Zonwering
	Zonverduistering
	Beschaduwingen in gecoat staal	203,5		m	85	17.293
	Luiken	486,3		m	76	36.959
	Gecoate staalplaten	1,0		stelpost	12.407	11.489
	Rail en gondel voor onderhoud
	A - rail	1,0		stelpost	79.425	79.425
	B – gemotoriseerde mand	1,0		stelpost	14.025	14.025
	C - ringen op kolom	1,0		stuk	280	280
	Externe bescherming
	Gevelbekleding in staal	104,5		m2	417,30	43.616
	Gevelbekleding in metaal	238,7		m2	314	74.964
	Metalen bekleding van borstweringen op dakterras, 95 cm breed	17,5		m	497,23	4.202
	Metalen dak op liften
	A – als plafond	24,3		m2	474	11.504
	B – als rand	2,6		m2	229	605
	Metalen afdekking: gevelbekleding en dak
	A - extern; gevelinstallatie	13,7		m2	451,64	6.165

Kantoorgebouw		Hoeveelheid	BVO = Eenheid	7.000 Tarief	m2 Kosten
Code	Staalcentrum ArcelorMittal Luik Omschrijving
	B - extern; installatie op dak	4,3		m2	451,64	1.951
	C - intern; verticale installatie	22,5		m2	451,64	10.162
	D – intern; horizontale installatie	5,4		m2	451,64	2.439
	E – intern; in plafond	9,0		m2	451,64	4.065
	Buitenplafond
	Tinnen platen, breed 200 mm	461,9		m2	394	169.515
Totaal				€	2.308.548
Tarief BVO				€/m2	329,79

3 BEDRIJFSHAL

Deze bedrijfshal is een hal met een xxxx xxx, xxxxxxx xxxxxxxxx 0000 xx Xxxxx, Xxxxxxxxx. Het complex bestaat uit een hal met een klein gedeelte voor een tweelaags kantoor. De rechthoekige plattegrond is ongeveer 56 m lang en 20 m diep. De hoogte van het gebouw is 6 m.

3.1 Architectuur

De rechthoekige plattegrond heeft alleen kolommen in de gevel. De kolommen staan hart-op-hart 5 m uit elkaar. De gevelbekleding bestaat uit metalen bekleding. Er zijn geen brandwerendheidseisen.

Figuur 4.1 toont de gevelaanzichten en figuur 4.2 toont de plattegrond.

Figuur 4.1 Bedrijfshal gevelaanzichten - Nederland

Figuur 4.2 Plattegrond

3.2 Draagconstructie

De hoofddraagconstructie bestaat uit portalen van IPE 400 balken en kolommen. De portalen zorgen voor de stabiliteit tegen windbelasting loodrecht op de lengte-richting van het gebouw. De stabiliteit in de andere richting wordt gewaarborgd door windverbanden (figuur 4.3). Het gebouw bevat 33 ton staal.

Figuur 4.3 Overzicht constructie

3.3 Fundering

Er zijn standaard scharnieren toegepast voor de kolomvoetplaatverbindingen.

3.4 Ontwerpgegevens

Item Quantity Comment

1. Aantal bouwlagen 1 / 2 Kantoor heeft twee lagen

2. Vloerpakket ca. 400 mm Kantoorgedeelte

3. Vrije verdiepingshoogte 2600 mm Kantoorgedeelte

4. Gebouwhoogte 6,0 m / 7,0 m Kantoorgedeelte is 7,0 m

5. Brandwerendheid - Er gelden geen eisen voor de hoofddraagconstructie

6. Veranderlijke vloerbelasting 10 kN/m2 Begane grond bedrijfshal

2,5 kN/m2 Kantoorgedeelte

7. Windbelasting 0,88 kN/m2 Algemeen op gevel

8. Gevelbekleding 85% van geveloppervlak 15% van geveloppervlak

Sandwichpanelen Openingen/beglazing

3.5 Overzicht van hoeveelheden en prijzen

Bedrijfshal			BVO =		1.259	m2
Code	Omschrijving	Hoeveel- heid		Tarief		Kosten
1	ONDERBOUW (exclusief)					0
	Opm. fundering en begane grondvloer – niet inclusief
	Prijspeil is 1 januari 2009
			Totaal	€			0
			Tarief	€/m2			0.00
			BVO

Code	Omschrijving		Hoeveel- heid	Een- heid	Tarief	Kosten
2	CONSTRUCTIE EN VERDIEPINGSVLOEREN
2.1	Staalconstructie
	Materiaal
	materiaal		32.081	kg	0,87	27.863
	hulpstaal en bouwkundig staal (3% van		962	kg	0,87	836
	materiaal)
	bouten en moeren		32,1	ton	15	481
	Fabricatie
	fabricatie		310	uur	40	12.415
	tekenwerk		33.040	kg	0,05	1.652
	transport		2	stuk	380	760
	Coating coating		866	m2	6,50	5.629
	transport		2	stuk	380	760
	Montage
	montage		5,04	dag	1.760	8.870
	Winst en risico		3,0	%		2.960
2.2	Verdiepingsvloer kantoor kanaalplaatvloer		136	m2	85,00	11.560
				Totaal	€	73.787
				Tarief	€/m2	58,61
				BVO
Code	Omschrijving		Hoeveel- heid	Een- heid	Tarief	Kosten
3	DAK stalen dakplaten SAB profiel R106, normale dikte bitumineuze dakbedekking		1.123 1.123	m2 m2	13,70 28,70	15.385 32.230
				Totaal	€	47.615
				Tarief	€/m2	37,82
				BVO
Code	Omschrijving		Hoeveel- heid	Een- heid	Tarief	Kosten
4	BUITENWANDEN, DEUREN EN RAMEN			m2	77,50	54.506
	Stalen gevelbekleding SAB (verticaal),		703,3
	geïsoleerd glazen gevel (kantoorgedeelte)		98	m2	290	28.420
	overhead deuren		3	stuk	1.723	5.169
	ramen, breedte 2 m		12	stuk	670	8.040
	ramen, breedte 5 m		3	stuk	930	2.790
	deur+raam, breedte 5m		3	stuk	1.490	4.470
	deur		3	stuk	710	2.130
				Totaal	€	105.525
				Tarief	€/m2	83,82
				BVO
Code	Omschrijving		Hoeveel- heid	Een- heid	Tarief	Kosten
					€/Unit	€
5	SCHEIDINGSWANDEN, AFWERKING & TRAPPEN (exclusief)					0
				Totaal	€	0
				Tarief	€/m2	0,00
				BVO
Code	Omschrijving	Hoeveel- heid		Een- heid		Tarief	Kosten
6	INSTALLATIES (exclusief)						0

Totaal € Tarief €/m2 BVO					0 0,00
Code	Omschrijving	Hoeveel- heid	Een- heid	Tarief	Kosten
7	EXTERNE WERKZAAMHEDEN (exclusief)				0
Totaal € 0 Tarief €/m2 0,00 BVO

SAMENVATTING

ONDERBOUW (exclusief)	0
CONSTRUCTIE EN VERDIEPINGSVLOEREN	73.787
DAK	47.615
BUITENWANDEN, DEUREN EN RAMEN	105.525
SCHEIDINGSWANDEN, AFWERKING & TRAPPEN (exclusief)	0
INSTALLATIES (exclusief)	0
EXTERNE WERKZAAMHEDEN (exclusief)	0
SUBTOTAAL	€226.927
OVERIGE KOSTEN @ 13%	29.500
TOTAAL	€256.427