Algemene voorwaarden

Algemene voorwaarden

In deze leaflet wordt een algemene beschrijving gegeven van het gebruik van algemene voorwaarden. Deze leaflet kan niet beschouwd worden als een (specifiek) advies, dat op uw onderneming is afgestemd. Aan deze leaflet kunnen geen rechten worden ontleend.

Wat zijn algemene voorwaarden?

Algemene voorwaarden zijn (één of meer) schriftelijke bepalingen die zijn opgesteld om (herhaaldelijk) in overeenkomsten te worden opgenomen. Algemene voorwaarden helpen conflicten te voorkomen, omdat de wederzijdse rechten en verplichtingen tussen partijen zo duidelijk mogelijk worden vastgelegd.

De persoon of het bedrijf dat de algemene voorwaarden hanteert heet de gebruiker van de algemene voorwaarden. De andere partij heet de wederpartij.

Wettelijke basiseisen

De wet stelt de volgende twee basiseisen aan algemene voorwaarden:

• De gebruiker moet aan de wederpartij een redelijke mogelijkheid bieden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen (informatieplicht).

• De inhoud van de algemene voorwaarden mag niet onredelijk bezwarend zijn voor de wederpartij.

Kennisgeving

Algemene voorwaarden zijn alleen van toepassing als de gebruiker de wederpartij een redelijke mogelijkheid heeft geboden om (voor het sluiten van een overeenkomst) van de algemene voorwaarden kennis te nemen. Dit kan op twee manieren:

• De gebruiker kan de wederpartij vóór of bij het sluiten van de overeenkomst de algemene voorwaarden ter hand stellen.

• De gebruiker kan voor de totstandkoming van de overeenkomst aan de wederpartij bekendmaken dat de voorwaarden ter inzage liggen.

Vooraf ter hand stellen

Wie voorwaarden wil stellen bij een overeenkomst, moet dat natuurlijk vooraf doen. Pas na het sluiten van de overeenkomst de algemene voorwaarden ter hand stellen, is simpelweg te laat. In dat geval kan de gebruiker geen beroep op de algemene voorwaarden meer doen. Een klassiek geval is algemene voorwaarden (achteraf) meesturen met de factuur. Deze komt pas (veel) later dan het moment waarop het contract gesloten wordt. Algemene voorwaarden, op de achterkant van het contract gedrukt, zijn vaak nog net op tijd.

Ter inzage leggen

Het is niet altijd goed mogelijk om de algemene voorwaarden aan iedere klant ter hand te stellen. In de supermarkt komen bijvoorbeeld zo veel klanten dat dit erg veel tijd zou kosten. De wet zegt dan ook dat als elke keer overhandigen redelijkerwijs niet mogelijk is, het genoeg is om bekend te maken dat de algemene voorwaarden ter inzage liggen.

Dit ter inzage leggen kan gebeuren bij:

• de gebruiker zelf;

• een Kamer van Koophandel, of een griffie van een rechtbank.

Als de gebruiker voor deze laatste optie kiest, moet hij aangeven dat de algemene voorwaarden op verzoek zullen worden toegezonden. Vaak gebeurt dit bijvoorbeeld door een bordje op te hangen met een tekst als ‘Onze algemene voorwaarden zijn gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam onder nummer 12345. De voorwaarden zullen op aanvraag kosteloos worden toegezonden.’

Ter voorkoming van problemen is het over het algemeen verstandiger om zo veel als mogelijk te kiezen voor het vooraf ter hand stellen van de algemene voorwaarden.

Welke algemene voorwaarden

Het kan gebeuren dat twee partijen elk hun eigen algemene voorwaarden hebben, die ze bij dezelfde overeenkomst willen gebruiken. Veel bedrijven hebben hun eigen standaard inkoop- en verkoopvoor- waarden. De inkoopvoorwaarden van de klant zullen afwijken van de verkoopvoorwaarden van de leverancier. Welke algemene voorwaarden gaan nu voor?

Dit fenomeen wordt ook wel de ‘battle of the forms’ genoemd.

Grofweg geldt het volgende:

Een overeenkomst komt tot stand doordat de ene partij een aanbod doet dat de andere partij aanvaardt. Stel dat een gebruiker van algemene voorwaarden een aanbod doet, waarop hij zijn algemene voorwaarden van toepassing verklaart. Dit aanbod wordt neergelegd bij de wederpartij.

Accepteert de wederpartij het aanbod, dan zijn daarmee in beginsel de algemene voorwaarden van de gebruiker van toepassing op de gesloten overeenkomst.

Wijst de wederpartij het aanbod af, en geeft deze expliciet aan dat hij de overeenkomst uitsluitend op zijn (eigen) algemene voorwaarden wil afsluiten, dan zou je dit moeten zien als een nieuw aanbod. Accepteert de gebruiker dit aanbod van de wederpartij, dan wordt de overeenkomst gesloten op voorwaarden van de wederpartij.

Onredelijk bezwarend

Een wettelijke eis die gesteld wordt aan de inhoud van algemene voorwaarden is dat ze niet onredelijk bezwarend mogen zijn voor de wederpartij. Delen van de tekst (clausules) die onredelijk bezwarend zijn voor de wederpartij, zijn vernietigbaar. Hiermee wordt bedoeld dat een wederpartij die bepaalde alge- mene voorwaarden heeft aanvaard naar de rechter kan stappen om te eisen dat onredelijk bezwarende clausules uit deze voorwaarden vernietigd worden. Het is lastig om in het algemeen aan te geven welke clausules niet toegepast mogen worden in algemene voorwaarden. Algemene voorwaarden kunnen immers sterk van elkaar verschillen.

Grijze en zwarte lijst

Wel heeft de wet een aantal categorieën clausules uit algemene voorwaarden als (vermoedelijk) onredelijk bezwarend aangemerkt. Dit zijn de zogeheten grijze en zwarte lijsten. De zwarte lijst bevat bepalingen die altijd onredelijk bezwarend zijn. De grijze lijst bevat bepalingen die meestal onredelijk bezwarend zijn.

Dwingend bij consumentenovereenkomsten

De grijze en zwarte lijst zijn dwingend wanneer het gaat om algemene voorwaarden die worden gebruikt door een bedrijf met een consument als wederpartij. Dit geldt zelfs wanneer de consument zou hebben gezegd dat hij de voorwaarde niet onredelijk bezwarend vindt. Als er twijfel is over hoe een bepaalde clausule moet worden uitgelegd, wordt de voor de consument gunstigste interpretatie gekozen.

Reflexwerking bij zakelijke overeenkomsten

Bij overeenkomsten tussen zakelijke partners zijn de lijsten niet dwingend. Als één van de partijen echter stelt dat een bepaalde voorwaarde in zijn situatie toch onredelijk bezwarend is, zal de rechter sneller geneigd zijn dit te geloven als die voorwaarde op de grijze of zwarte lijst staat. Dit heet ook wel de reflexwerking van deze lijsten. De mate van reflexwerking hangt af van de verhouding tussen de partijen. Als een groot bedrijf de voorwaarde hanteert, en een klein bedrijf klaagt dat het onredelijk bezwarend voor hem is, zal de rechter hierin sneller meegaan dan wanneer het gaat om twee multinationals.

Het kan voorkomen dat een detaillist tegenover zijn klanten (consumenten) bepaalde algemene voorwaarden niet mag hanteren (omdat deze bijvoorbeeld voorkomen op de grijze of zwarte lijst), terwijl een leverancier deze bepalingen wel aan de detaillist oplegt. In deze gevallen geldt dat als een bepaalde voorwaarde niet tegen een consument mag worden gebruikt, de leverancier deze ook niet tegen de detaillist mag gebruiken, als de voorwaarden nauw met elkaar samenhangen.

Deze bepaling geldt ook ten aanzien van eerdere schakels in de distributieketen, zoals grossiers, die in dezelfde knelpositie kunnen komen als de detaillist.

Een succesvol beroep op de toepasselijkheid van algemene voorwaarden

• Zorg ervoor dat in alle uitingen van het bedrijf (briefpapier, fax, e-mail of telefonisch) kenbaar gemaakt wordt dat op alle aanbiedingen en overeenkomsten de algemene voorwaarden van toepassing zijn. Neem hiertoe onder aan het briefpapier, faxberichten of e-mails een standaardtekst op.

• Zorg ervoor dat bij alle aanbiedingen en opdrachtbevestigingen van het bedrijf expliciet wordt vermeld dat de algemene voorwaarden van toepassing worden verklaard op de overeenkomst en voeg deze altijd bij.

• Let op bij voorwaarden die aan de achterzijde gedrukt zijn op briefpapier: worden deze gefaxt, zorg er dan voor dat ook de achterzijde wordt meegezonden!

• Zorg er voor dat de wederpartij daadwerkelijk vóór het sluiten van de overeenkomst de beschikking heeft over de tekst van de algemene voorwaarden.

• Zorg ervoor dat de inhoud van de algemene voorwaarden redelijk en billijk is en gebruik geen ‘verboden’ clausules uit de grijze en zwarte lijst.

• Bewaar alles dat als bewijs kan dienen, zoals kopieën van correspondentie, opdrachtbevestigingen en offertes.

Algemene voorwaarden en Verzekeringen

Algemene voorwaarden helpen conflicten te voorkomen, omdat de wederzijdse rechten en verplichtingen tussen partijen zo duidelijk mogelijk worden vastgelegd. Ze helpen ook bij het terugdringen of zelfs vermijden van de risico’s die vastzitten aan het sluiten van overeenkomsten en beschermen het vermogen van de gebruiker.

Door het hanteren van algemene voorwaarden kan de aansprakelijkheid van de gebruiker er van voor schade voortvloeiende uit het contract worden beperkt. Daarom spelen algemene voorwaarden vaak ook een rol bij schadegevallen die op een verzekeringspolis worden geclaimd.

In veel schadedossiers spelen de gebruikte algemene voorwaarden (en de inhoud van de gesloten over- eenkomst) een grote rol bij de schadeafwikkeling. Dit komt voor bij brandverzekeringen, maar ook bij transportverzekeringen en aansprakelijkheidsverzekeringen.

Bij de huur en verhuur van zaken wordt in de algemene voorwaarden vaak duidelijk vastgelegd hoe de risico’s tussen de verhuurder en huurder verdeeld zijn. Vaak wordt er aangegeven op welke partij er een verzekeringsplicht rust ter zake van de verhuurde zaak. Je kunt hierbij denken aan bijvoorbeeld koffie- automaten, kopieerapparaten, vorkheftrucks, mallen en matrijzen. Dergelijke zaken worden vaak ter beschikking gesteld, verhuurd aan bedrijven of geleasd door bedrijven. Ook in de horeca worden door brouwerijen vaak installaties verhuurd aan de exploitant van de horecagelegenheid.

Bij brandschaden blijkt nog vaak dat er inventaris of goederen van derden aanwezig zijn in het afgebrande gebouw. Soms blijft onduidelijk voor wiens rekening en risico deze goederen daar lagen.

Voor het wegvervoer geldt dat dit vrijwel altijd geschiedt op basis van algemene voorwaarden, waarin de aansprakelijkheid van de vervoerder voor schade aan de lading beperkt is tot een vast bedrag per vervoerde kilo gewicht. Voor binnenlands vervoer is dit EUR 3,40 per kilo (AVC-condities), voor internationaal wegvervoer is dit circa EUR 10,- per kilo (CMR-Condities).

8241-ALG_VW-v2

Heeft een aansprakelijkheidsschade betrekking op contractuele aansprakelijkheid, dan spelen overeen- gekomen algemene voorwaarden bij de schadebehandeling vaak een grote rol. Waar deze voorwaarden de aansprakelijkheid van uw bedrijf in de richting van een schadelijdende partij beperken, zullen deze beperkingen meegenomen worden bij het vaststellen en afwikkelen van de schade.