Gemeente Landerd
Gemeente Landerd
Subsidieaanvraag 2019-2022
P a g i n a 1 | 62
Buurtsportcoaches Landerd SpoRtZO
Gemeente Landerd Landerd SpoRtZO
DATUM: 5 december 2018
PROJECTNUMMER: 19202KK
PROJECTNAAM: Subsidieaanvraag 2019-2022 Buurtsportcoaches Landerd SpoRtZO OPDRACHTNEMER: SSNB (Stichting Sportservice Noord-Brabant)
OPDRACHTGEVER: Gemeente Landerd
VERSIE Versie 5 december 2018
INHOUD
SAMENVATTING 5
INLEIDING 6
WAT IS DE IMPACT 8
DOELSTELLINGEN 9
Strategische doelstellingen 9
Operationele doelstellingen 9
ROLLEN VAN DE BUURTSPORTCOACH 12
Organisator/uitvoerder 12
Aanjager/stimulator 12
Makelaar/verbinder 12
JAARPROGRAMMA’S 2019-2022 13
Jaarprogramma 2019 13
Doorkijk 2020-2022 14
PROJECTVOORSTEL 2019 16
Opdracht 16
Realisatie 16
Organisatievorm 19
FINANCIERING 2019-2022 20
2019................................................................................................................................................... 20
2020................................................................................................................................................... 22
2021................................................................................................................................................... 23
2022................................................................................................................................................... 24
2019-2022 (totaal) 25
Transitie kosten 26
UITVOERINGSPERIODE 27
INVESTERING 27
VERANTWOORDING 28
BIJLAGE 1: BREDE REGELING COMBINATIEFUNCTIES 30
BIJLAGE 2: NATIONAAL SPORTAKKOORD: SPORT MOET VOORAL WEER LEUK WORDEN! 32
BIJLAGE 3: EEN POSITIEVE EN PREVENTIEVE KIJK OP GEZONDHEID 33
BIJLAGE 4: SAMEN LANDERD, SAMEN BETER 35
BIJLAGE 5: REGELING STIMULERINGSBUDGET BUITENSPORT 38
BIJLAGE 6: SSNB 39
BIJLAGE 7: XXXXXXXXXXX 00
BIJLAGE 8: GEMEENTE LANDERD 41
BIJLAGE 9: DOELGROEPEN 42
Bevolking gemeente Landerd 42
Aantal inwoners 42
Gezondheid (ervaring) 42
Jeugd (2-4 jaar, 4-12 jaar, 13-23 jaar) 43
Aandachtgebieden 43
Volwassenen (24-64 jaar) 46
Aandachtgebied 47
Senioren (65 jaar en ouder) 49
Aandachtgebieden 50
Mensen met een beperking (Uniek Sporten) 51
Aandachtsgebieden 52
Minima 52
Aandachtsgebied 53
Migranten 53
Aandachtsgebieden 54
Sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) 54
Aandachtsgebieden 54
BIJLAGE 10: INTERVENTIES 56
BIJLAGE 11: OPTIES ORGANISATIEVORMEN 60
Opties mogelijke organisaties 60
SAMENVATTING
Mensen onthouden 80% van wat ze zien, 20% van wat ze lezen en 10% van wat ze horen. Redenen genoeg om visueel te communiceren!
Deze tekening vertelt op een beeldende manier het hele verhaal1 met betrekking tot de subsidieaanvraag 2019-2022 Buurtsportcoaches Landerd SpoRtZO.
1 De weg naar een gezond en vitaal Landerd, de diverse rollen van de buurtsportcoach, de doelgroepen en de partners.
INLEIDING
De gemeente Landerd heeft in 2015 besloten deel te nemen aan de regeling ‘Sport in de Buurt2’ naar aanleiding van diverse ontvangen vraagstukken op het gebied van sport en bewegen. De gemeente Landerd vraagt SSNB (Stichting Sportservice Noord-Brabant) om uitvoering te geven aan het inzetten van de buurtsportcoach. SSNB zet al jaren met succes buurtsportcoaches in bij verschillende gemeenten en beschikt over concrete ervaring.
Gezien de behaalde resultaten zet SSNB deze kennis en expertise dan ook graag in ten behoeve van geformuleerde doelstellingen van de gemeente Landerd. De meerwaarde van SSNB is vooral sport en bewegen maximaal laten renderen. Wanneer de lokale buurtsportcoach eenmaal op stoom3 is verkent SSNB de aanvullende mogelijkheden om sport en bewegen, samen met lokale partijen, in te zetten voor andere gemeentelijke doelstellingen met als doel een sterke sport en beweeginfrastructuur en dus vitale inwoners in de gemeente Landerd in de breedste zin van het woord tot gevolg.
De buurtsportcoaches in Landerd zijn vanaf december 2015 werkzaam onder de naam Xxxxxxx XxxXxXX.
In 2015-2016 was de inzet van Xxxxxxx XxxXxXX met name gericht op de doelgroep jeugd (2-23 jaar). De gemeente Landerd wilde graag inzichtelijk krijgen wat de vraagstukken zijn die onder de jeugd leven en waar een tekort aan aanbod is. Hiermee werd ingespeeld op de actuele behoefte van de jeugd en werd de jeugd betrokken bij de ontwikkeling van een nieuw aanbod. Sport en bewegen werd hiermee ingezet als middel om een aantal sociale vraagstukken/uitdagingen in de gemeente aan te pakken.
Landerd SpoRtZO is gedurende 2016 meerdere malen door potentiële samenwerkingspartners benaderd voor de inzet van een buurtsportcoach. Naast de doelgroep jeugd kwamen er nieuwe doelgroepen bij zoals bijvoorbeeld: senioren 55+ en mensen met een beperking. Tevens kwam er uitbreiding in nieuwe sport- en beweeggebieden en activiteiten en de ondersteuning hierin aan sport- en beweegaanbieders.
In 2017 was de aandacht van Xxxxxxx XxxXxXX onder andere gericht op het tegengaan van overgewicht en het voorkomen van bewegingsarmoede, het versterken van het bewegingsonderwijs, het ondersteunen en stimuleren van initiatieven rondom sport en bewegen, het versterken van sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) met het oog op hun maatschappelijke functie en het bewust maken van een gezonde actieve leefstijl bij alle inwoners.
In 2018 continueert Landerd SpoRtZO de huidige inzet van de buurtsportcoaches, breidt uit en werkt toe naar een programma waarin gezamenlijk wordt gewerkt aan een optimale inzet van buurtsportcoaches in de gemeente Landerd.
Het Kabinet wil er aan bijdragen dat iedereen een leven lang kan sporten en bewegen met plezier. Ongeacht gender, culturele achtergrond, seksuele geaardheid, financiële middelen, leeftijd of beperking. Dit is nader uitgewerkt in het Sportakkoord (zie Bijlage 2). De Brede Regeling Combinatiefuncties speelt een belangrijke rol in het Sportakkoord. Het is een instrument dat in nagenoeg alle deelakkoorden wordt ingezet om de beoogde doelen te realiseren. Het aantal
2 Per 1 januari 2019 is dit de ‘Brede Regeling Combinatiefuncties’ (zie Bijlage 1).
3 De inzet van bewezen interventies en het organiseren van beweegactiviteiten zodat de doelgroep meer gaat bewegen.
buurtsportcoaches wordt uitgebreid en zal onder andere gericht zijn op het bevorderen van een inclusieve sport en het versterken van sport- en beweegaanbieders.
Door deel te nemen aan De Brede Regeling Combinatiefuncties middels het inzetten van buurtsportcoaches draagt de gemeente Landerd niet alleen bij aan de geformuleerde doelstellingen binnen het Sportakkoord maar neemt daarmee de effectiviteit van de inspanningen lokaal juist toe (richting en focus vanuit de diverse entiteiten).
De gemeente Landerd heeft aangegeven de periode 2015-2018 te zien als een pilotfase voor het project Landerd SpoRtZO waarbinnen de buurtsportcoaches een groot genoeg fundament dienen te bouwen om vanaf 2019 duurzaam te functioneren. Dat betekent dat naast de betrokkenheid en ondersteuning van de gemeente Landerd ook voldoende samenwerkingspartners/co-financierders garant dienen te staan voor een gedeelte van de invulling en de continuïteit van de regeling.
Vanuit de visie dat de gemeente Landerd preventief wil bijdragen aan een gezond en vitaal Landerd biedt SSNB ondersteuning in de algehele coördinatie en begeleiding van het totale project en de uitvoering van Landerd SpoRtZO. Deze ondersteuning is onder andere gericht op het creëren van (meer) draagvlak, het verbinden en behouden van partners en het vormgeven en het realiseren van een duurzame organisatiestructuur.
Geleid door de diverse thema’s zoals de Brede Regeling Combinatiefunctie, het Sportakkoord, Positieve Gezondheid (zie Bijlage 3), Samen Landerd, Samen Beter (zie Bijlage 4), Stimuleringsfonds (buiten)sport Landerd (zie Bijlage 5) en de ambities van SSNB (zie Bijlage 6), de adviesgroep Landerd SpoRtZO (zie Bijlage 7) en de Gemeente Landerd (zie Bijlage 8) is deze subsidieaanvraag 2019-2022 Buurtsportcoaches Landerd SpoRtZO tot stand gekomen.
Met de subsidieaanvraag 2019-2022 Buurtsportcoaches Landerd SpoRtZO beogen we het buurtsportcoachproject Landerd SpoRtZO duurzaam te verankeren en continuïteit te bieden.
WAT IS DE IMPACT
Iedereen moet plezier in sport kunnen beleven: jong, oud, met of zonder beperking en ongeacht de sociale positie!
Landerd SpoRtZO gelooft in de kracht van sport en bewegen. De positieve invloed van sport en bewegen op de gezondheid van mensen in meerdere studies ook wetenschappelijk bewezen en onderbouwd. Sport en bewegen geeft energie, gevoel van saamhorigheid en zelfvertrouwen.
Regelmatig sporten en bewegen is goed voor de gezondheid en bevordert de kwaliteit van het leven. Bovendien is bewegen leuk en brengt mensen met elkaar in contact. Kortom: sport en bewegen is goed voor ons geestelijk en lichamelijk welzijn. Iedereen dient nu en in de toekomst zonder belemmeringen in een veilige en gezonde omgeving plezier in sport te kunnen hebben. Iedereen kan meedoen!
In de gemeente Landerd zet Landerd SpoRtZO concreet in op sport en bewegen als middel. Maar sport en bewegen kan door de buurtsportcoaches ook ingezet worden als doel. De buurtsportcoaches zullen zich te allen tijde inzetten om de sport- en beweegparticipatie in de gemeente te doen stijgen. Sport- en beweegdeelname is een voorwaarde voor ‘sportexterne4’ effecten.
Vraag gestuurd levert Xxxxxxx XxxXxXX een bijdrage aan diverse maatschappelijke en gezondheidseffecten. Het draagt bij aan een betere kwaliteit van leven en het betekent dat je langer kunt genieten van de dingen waar je je graag mee bezig houdt.
Zeker in samenwerking met diverse partners in de gemeente Landerd kan sport en bewegen als middel dienen voor meer zelfredzame inwoners en dus een leefbaar en sociaalveerkrachtig Landerd! En dat is de beoogde impact!
4 Sporten en bewegen is op veel vlakken effectief. Onderzoeker Xxxxxxx Xxxxxx ontwikkelde op basis van wetenschappelijke literatuur samen met collega-onderzoekers en Nike het Human Capital Model waarin in totaal 79 effecten van bewegen worden benoemd. Bron: xxx.xxxxxxxxxxxxxx.xx/xxxxxxx/xxxxxxxx-xxx-xxxxxxx- en-bewegen/
DOELSTELLINGEN
Landerd SpoRtZO bevordert het welzijn van de inwoners van de gemeente Landerd door hen laagdrempelig en op maat aan te zetten tot bewegen. Mede door input vanuit de GGD- Gezondheidsatlas5 is in deze subsidieaanvraag gekomen tot de doelstellingen.
Met sport en bewegen wil Landerd SpoRtZO bijdragen aan het aanpakken van diverse aandachtsgebieden in de gemeente Landerd en daarmee de diverse gezondheidsdimensies van positieve gezondheid bevorderen.
Strategische doelstellingen6
• Sport en bewegen onderdeel maken van het dagelijks leven bij inwoners in de gemeente Landerd;
• Inwoners in de gemeente Landerd naar vermogen aan het bewegen krijgen en houden, het plezier in bewegen vergroten en bewustzijn creëren van de effecten van sport en bewegen;
• Verbindingen leggen tussen sport en bewegen en andere sectoren in de gemeente Landerd;
o Bevorderen van samenwerkingen tussen sportorganisaties, scholen, wijken, maatschappelijke organisaties, eerstelijnsgezondheidszorg en bedrijven.
• Middels sport en bewegen de leefbaarheid en toekomstbestendigheid in de sterke kernen in de gemeente Landerd behouden en versterken;
Operationele doelstellingen7
Met betrekking tot de operationele doelstellingen wordt een prioriteitsvolgorde aangegeven waarmee Landerd SpoRtZO de focus en effectiviteit van zaken uitsmeert over de duur van deze subsidieaanvraag.
Er is gekozen voor de volgorde:
• NU (urgent): dit zijn operationele doelstellingen waar Landerd SpoRtZO direct (vanaf 2019) mee aan de slag gaat;
• LATER (minder urgent): dit zijn operatonele doelstellingen waar Xxxxxxx XxxXxXX niet direct mee aan de slag gaat. Het streven is vanaf 2020-2021.
5 De GGD-Gezondheidsatlas bevat gegevens uit gezondheidsmonitors en uit andere bronnen en geeft daarmee inzicht in volksgezondheid en welzijn in de gemeente Landerd. In de GGD-Gezondheidsatlas kan Landerd SpoRtZO onderwerpen selecteren en zelf kiezen voor een kaart, tabel of grafiek. Deze monitoring vindt één keer per vier jaar plaats.
6 De strategische doelstellingen lopen parallel aan de duur van deze subsidieaanvraag.
7 De operationele doelstellingen lopen per kalenderjaar en/of parallel aan de duur van deze subsidieaanvraag.
Algemeen
• Inwoners, jong en oud, stimuleren om meer te sporten en bewegen in de buurt door sportieve activiteiten/interventies in te zetten (sport- en beweegstimulering).
Kenniscentrum Sport en Bewegen Landerd SpoRtZO
• Faciliteren van een kenniscentrum Sport en Bewegen Landerd SpoRtZO waar organisaties, verenigingen, vrijwilligers, inwoners, etc. met diverse vragen, met betrekking tot sport en bewegen, terecht kunnen.
Aansturing/inzet stagiaires
• Faciliteren van stageplekken voor studenten van sport gerelateerde opleidingen.
• Middels het inzetten van stagiaires toepassen van actuele kennis en opnieuw bewust worden van de gang van zaken binnen het buurtsportcoach project.
o Een student is een goede bron van kennis en ideeën. Stagiaires kunnen vraagstukken voor Landerd SpoRtZO oplossen en nieuwe ideeën bedenken.
• Middels het inzetten van stagiaires beschikken over extra arbeidskracht met betrekking tot activiteiten/interventies (sport en beweegaanbod beweegstimulering).
Samen Landerd, Samen Beter
• Middels de rol van aanjager/stimulator kennis delen met de 4 werkgroepen van het programma Samen Landerd, Samen Beter.
o Kennis delen met betrekking tot de meerwaarde van sport en bewegen voor de doelstellingen van het programma Samen Landerd, Samen Beter.
NU (urgent)
o De werkgroep ‘Samen Erbij’ enthousiasmeren en (mede)verantwoordelijk maken van de interventie ‘beweegpunt’ waarmee sport en bewegen bijdraagt aan de doelstellingen van de werkgroep.
o Realiseren van een ‘beweegpunt’ in Zeeland in samenwerking met minimaal 2 organisaties.
Uniek Sporten
• Mensen met een beperking laten participeren in het actuele sport- en beweegaanbod binnen het loket Uniek Sporten Brabant.
o Bekendheid geven aan het digitaal loket Uniek Sporten Noordoost Brabant. Sport- en beweegstimulering
• Het actueel sport- en beweegaanbod per kern per doelgroep in kaart brengen en actueel houden (intern) en het overzichtelijk maken voor organisaties en inwoners in de gemeente Landerd (extern).
• Deelnemen aan de Nationale Sportweek 2018 met minimaal 5 activiteiten/interventies.
Verenigingsadvies (sport- en beweegaanbieders)
Sjors Sportief
• Basisschoolkinderen kennis te laten maken met verschillende sportaanbieders in de gemeente Landerd. Sjors Sportief is een landelijk sport- en cultuur stimuleringsproject.
Ondersteuning gezonde, vitale en toekomstbestendige sport- en beweegaanbieders
• Versterken van minimaal 5 sport- en beweegaanbieders naar gezonde, vitale en toekomstbestendige sport- en beweegaanbieders.
o Waar wenselijk, waar mogelijk versterken van sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen).
o Minimaal 5 sport- en beweegaanbieders stimuleren in het realiseren van sport- en beweegaanbod dat toegankelijk is voor meer inwoners8 in de gemeente Landerd.
▪ Focus op: ouderen, mensen met een beperking, minima en statushouders.
o Minimaal 5 sport- en beweegaanbieders ondersteunen in het realiseren van het sport- en beweegaanbod voor specifieke doelgroepen (extra momenten en nieuwe mogelijkheden creëren). ▪ Focus op: ouderen, mensen met een beperking, minima en statushouders. o Minimaal 5 sportverenigingen stimuleren een maatschappelijk betrokken vereniging/brede sportvereniging te zijn. Onderwijs (bewegingsonderwijs) Sport en bewegen in het onderwijs • De kwaliteit van het bewegingsonderwijs verbeteren, middels de inzet van de buurtsportcoach als vakleerkracht bewegingsonderwijs en het bewegingsonderwijs bij minimaal 4 basisscholen in de gemeente Landerd versterken. • Middels de inzet van de buurtsportcoach als vakleerkracht bewegingsonderwijs bij minimaal 4 basisscholen en de motorische ontwikkeling bij basisschoolleerlingen in de gemeente Landerd verbeteren. Sportdag (Koningsspelen) • Minimaal 2 basisscholen ondersteunen bij de organisatie en de realisatie van de Koningspelen. Peuterbeweging (kinderopvang) • Middels de inzet van de buurtsportcoach als specialist peuterbeweging bij minimaal 1 kinderopvang organisatie de motorische ontwikkeling bij 2 en 3 jarigen verbeteren. Uniek Sporten Onze Sportvrienden • Middels de interventie Onze Sportvrienden volwassenen in de gemeente Landerd met een beperking passend sport- en beweegaanbod bieden binnen het digitaal loket Uniek Sporten Noordoost Brabant. | |
LATER (niet urgent) | Kenniscentrum Sport en Bewegen Landerd SpoRtZO / Verenigingsadvies (sport- en beweegaanbieders) • Organisaties ondersteunen bij het beter benutten en inzetten van sportaccommodaties, speelterreinen in de wijk en openbare ruimten in de gemeente Landerd. Minima • (Meer) Minima laten participeren in het actuele sport- en beweegaanbod in de gemeente Landerd. Migranten (focus op: statushouders) • (Meer) Migranten (focus op: statushouders) laten participeren in het actuele sport- en beweegaanbod in de gemeente Landerd. |
8 Onder andere jong, oud, met of zonder beperking en ongeacht de sociale positie.
ROLLEN VAN DE BUURTSPORTCOACH
De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO kunnen in de gemeente Landerd verschillende rollen vervullen. Deze rollen zijn de rol van organisator/uitvoerder, aanjager/stimulator en makelaar/verbinder. Door deze verschillende rollen te vervullen dragen de buurtsportcoaches bij aan een optimaal resultaat met betrekking tot de impact en de doelstellingen waarbij Landerd SpoRtZO lokale organisaties en inwoners in hun kracht zet.
Organisator/uitvoerder
In de rol van organisator/uitvoerder organiseren, ondersteunen en geven de buurtsportcoaches uitvoering aan sport- en beweegactiviteiten in samenwerking met en voor lokale organisaties en inwoners in de gemeente Landerd. Het gaat dan om laagdrempelige beweegactiviteiten die aansluiten bij de doelgroep. Of bijvoorbeeld het bewegingsonderwijs, kennismakingslessen of evenementen.
Aanjager/stimulator
De buurtsportcoaches nemen in de rol van aanjager/stimulator het initiatief om samen met lokale organisaties en inwoners in gesprek te gaan en stimuleren om zelf actief te worden en initiatief te nemen. De buurtsportcoach heeft het overzicht van alle sport- en beweegaanbieders en het sport- en beweegaanbod, kijkt welke activiteit het beste aansluit bij de wensen en mogelijkheden van inwoners. Een aanjager/stimulator zet aan tot meer sportparticipatie door inwoners en brengt kansen en mogelijkheden onder de aandacht bij bijvoorbeeld sport- en beweegaanbieders.
Makelaar/verbinder
De verbinding die buurtsportcoaches leggen kan tussen sectoren plaatsvinden of tussen een doelgroep/individu en sportvereniging of organisatie in de rol van makelaar/verbinder. Hierdoor komen vraag en aanbod (dichter) bij elkaar en leren ze elkaar beter kennen. De voornaamste reden voor samenwerking is dat samen meer te bereiken is dan alleen. Er worden nieuwe contacten gelegd en bestaande contacten onderhouden. Met deze contacten worden gezamenlijk activiteiten georganiseerd of in kaart gebracht wat speelt en wat nodig. Openstaan van partners voor contact en/of ideeën werkt bevorderend, het tegenovergestelde juist belemmerend.
In het jaarprogramma 2019 (zie Pagina 13) maken we de koppeling tussen de diverse rollen van de buurtsportcoach en de interventies/activiteiten met betrekking tot de inzet van Landerd SpoRtZO.
JAARPROGRAMMA’S 2019-2022
In het jaarprogramma geeft Landerd SpoRtZO aan middels welke interventies en activiteiten en in welke rol de buurtsportcoach Landerd SpoRtZO een bijdrage levert aan de impact en doelstellingen in deze subsidieaanvraag. De gemeente Landerd is verantwoordelijk voor meerdere interventies vanuit het oogpunt dat zij subsidieverstrekker is. Met betrekking tot de uitvoering van het jaarprogramma is SSNB verantwoordelijk.
Jaarprogramma 2019
P a g i n a 13 | 62
Doorkijk 2020-2022
Landerd SpoRtZO draagt zorg voor de aansluiting met de coalitieakkoord en dus hoe de gemeenschap van Landerd zich ontwikkelt en waar op basis daarvan de behoeften liggen. Hiermee houdt Landerd SpoRtZO altijd ruimte voor accenten. Een thematische indeling kan dan ook werken: behalve stimulering kan Landerd SpoRtZO ook kijken naar leefbaarheid, verbinding sociaal domein, beweegvriendelijke openbare ruimte (in opmaat naar omgevingswet/gezondheidsbeleid).
Intentieverklaring Co-financierende partners
Co-financierende partners dienen een intentieverklaring te ondertekenen voor de inzet van de buurtsportcoach dat parallel loopt aan de uitvoeringsperiode van deze subsidieaanvraag. De inzet van de buurtsportcoach voor co-financierende partners zal gedurende de uitvoeringsperiode in het lopende kalenderjaar worden geëvalueerd. Er zullen nieuwe afspraken worden gemaakt voor het volgende kalenderjaar. In een samenwerkingsovereenkomst zal worden vastgelegd dat de evaluatie en het maken van een nieuwe afspraken (nieuwe samenwerkingsovereenkomst) voor het volgende kalenderjaar moet worden gerealiseerd vóór 1 mei van het lopende kalanderjaar.
De coördinatie van het project Landerd SpoRtZO zal altijd nodig zijn. De inzet van de buurtsportcoach voor co-financierende partners zal ook structureel blijven continueren mits dit voldoende blijft bijdragen aan de gezamenlijke impact en doelstellingen.
In 2019 legt Landerd SpoRtZO de focus op de ontwikkeling van de bijdrage van de buurtsportcoach bij het programma Samen Landerd, Samen Beter (kenniscentrum), Uniek Sporten (kenniscentrum) en Verenigingsadvies. Afhankelijk van de vorderingen9 in 2019 gaat Landerd SpoRtZO de inzet van de buurtsportcoach voor de volgende jaren opnieuw tegen het licht aan houden en opnieuw in een jaarprogramma weergeven. Landerd SpoRtZO zal dan ook opnieuw de afweging maken met betrekking tot de inzet van de buurtsportcoach voor specifieke doelgroepen/thema’s waarbij in 2019 nog niet de focus op ligt. Denk hierbij aan de doelgroepen minima en statushouders en aan het beter benutten en inzetten van sportaccommodaties, speelterreinen in de wijk en openbare ruimten in de gemeente Landerd.
Met betrekking tot de inzet van Landerd SpoRtZO in 2019 bij het programma Samen Landerd, Samen Beter zal worden gekeken naar welke sportieve activiteiten/interventies structureel gestart en geborgd kunnen worden in samenwerking met co-financierende partners. Samen Landerd, Samen Beter zal dan een apart thema worden en niet meer vallen onder het thema kenniscentrum sport en bewegen Landerd SpoRtZO.
Het samenwerkingsverband met betrekking tot het regio loket Uniek Sporten Noordoost Brabant loopt nog tot eind 2019. Afhankelijk van het vervolg vanaf 2020 zal de inzet van Landerd SportZO bij het thema Uniek Sporten ook opnieuw worden bekeken.
9 Onder vorderingen verstaat Landerd SpoRtZO naast de inzet (gewenste interventies/activiteiten) en de rol van de buurtsportcoach ten aanzien van de impact en doelstellingen bij de gemeente Landerd en co-financierende partners ook specifiek de realisatie van (voldoende) cofinanciering door en de tevredenheid van co- financierende partners.
Met de doorkijk 2020-2022 wil Landerd SpoRtZO aangeven dat de wil om uit te breiden aanwezig is bij de buurtsportcoaches. Of uitbreiding wenselijk is bij de organisaties en inwoners in Landerd wordt gedurende het kalenderjaar 2019 concreter.
In het laatste kwartaal van elk kalenderjaar wordt een nieuw jaarprogramma gemaakt voor het volgend kalenderjaar.
PROJECTVOORSTEL 2019
Om de activiteiten in het jaarprogramma 2019 te kunnen realiseren die middels sport en bewegen bijdragen aan een gezond en vitaal Landerd is dit het projectvoorstel.
Opdracht
Het buurtsportcoachproject Landerd SpoRtZO duurzaam en structureel verankeren en continuïteit bieden voor de periode 2019-2022 is de opdracht. Met de inhoud van deze subsidieaanvraag draagt Landerd SpoRtZO bij aan een gezond en vitaal Landerd. Het plan sluit aan bij wat actueel is binnen de gemeente Landerd.
De gemeente Landerd heeft SSNB gevraagd om een plan te schrijven voor het verduurzamen, structureel verankeren en continuïteit te bieden aan het buurtsportcoach project Landerd SpoRtZO voor de periode 2019-2022. De adviesgroep heeft m.b.v. meerdere klankbordbijeenkomsten een belangrijk bijdrage geleverd aan de totstandkoming van dit plan. De adviesgroep is een vertegenwoordiging van het veld, waarbij alle doelgroepen zijn vertegenwoordigd.
Realisatie
De hieronder voorgestelde inzet van fte is gebaseerd op een realistische inschatting van werkzaamheden en de daar bijhorende tijdsinvestering.
Uitvoering | Aantal fte |
Coördinatie project Landerd SpoRtZO | 0,5 fte |
Kenniscentrum sport en bewegen Landerd • Samen Landerd, Samen Beter o Onderzoekend • Uniek Sporten o Lokale inzet buurtsportcoach regio loket Uniek Sporten Noordoost Brabant • Sport- en beweegstimulering o Sport- en beweegaanbod beweegstimulering o Nationale Sportweek o Onderzoekend • Aansturing/inzet stagiaires o Sport- en beweegaanbod beweegstimulering | 0,5 fte |
Inzet Landerd SpoRtZO m.b.t. co-financierende partners • Sport en bewegen in het onderwijs* • Sportdag (Koningsspelen)* • Landerd in beweging (vitaliteit) (gemeente Landerd)* • Uniek Sporten: Onze Sportvrienden* • Beweegpunt Zeeland* | 1,1 fte 1,093 fte (1902,5 uur in 2019)* |
BS de Regenboog* - Sport en bewegen in het onderwijs* - Sportdag (Koningsspelen)* | 0,193 fte (336 uur in 2019)* |
BS Den Omgang * - Sportdag (Koningsspelen)* | 0,010 fte (17 uur in 2019)* |
BS de Kreek’l * - Sport en bewegen in het onderwijs* | 0,174 fte (303 uur in 2019)* |
OBS de Wizzert* - Sport en bewegen in het onderwijs* | 0,474 fte (824,5 uur in 2019)* |
BS Oventje* - Sport en bewegen in het onderwijs* | 0,03 fte (53 uur in 2019)* |
XX Xxxxxxx* - Peuterbeweging* - BSO Sport* | Op aanvraag (incidenteel) |
Gemeente Landerd (partner)* - Landerd in beweging (vitaliteit) | 0,056 fte (97 uur in 2019)* + uitbreiding op aanvraag (incidenteel) |
Uniek Sporten* - Onze Sportvrienden* | 0,031 fte (54 uur in 2019)* |
BrabantZorg Compostella / Zorgcoöperatie Zeeland* - Beweegpunt Zeeland* | 0,125 fte (218 uur in 2019)* |
Verenigingsadvies (sport- en beweegaanbieders) • Sjors Sportief • Ondersteuning gezonde, vitale en toekomstbestendige sport- en beweegaanbieders o Multifunctionele Accommodatie Sport en Spel Reek o Dorpshuis Zeeland (sporthal) o Toegankelijkheid diverse doelgroepen (focus mensen met een beperking, minima, statushouders) • Ondersteuning (nieuw) sport en beweegaanbod • Combinatie Walking Football + Tennis Fit Reek • Dynamictennis Zeeland • Jeugdtennis Reek • Onderzoekend | 0,2 fte (inclusief afronden projecten, stimulering verenigingsadvies en starten nieuwe projecten binnen de beschikbare 0,2 fte) |
Totaal | 2,3 fte |
* aantal fte’s dat wordt gefinancierd door co-financierende partners10
* de intentie tot realisatie is aanwezig bij de co-financierende partners, maar dit is (nog) niet definitief bij het opstellen van deze subsidieaanvraag.
10 Co-financierende partners dienen een intentieverklaring te ondertekenen voor de inzet van de buurtsportcoach dat parallel loopt aan de uitvoeringsperiode van deze subsidieaanvraag. De inzet van de buurtsportcoach voor co-financierende partners zal gedurende de uitvoeringsperiode in het lopende kalenderjaar worden geëvalueerd. Er zullen nieuwe afspraken worden gemaakt voor het volgende kalenderjaar. In een samenwerkingsovereenkomst zal worden vastgelegd dat de evaluatie en het maken van een nieuwe afspraken (nieuwe samenwerkingsovereenkomst) voor het volgende kalenderjaar moet worden gerealiseerd vóór 1 mei van het lopende kalanderjaar.
Intentieverklaring gewenste aantal te realiseren fte11
De gemeente Landerd heeft vóór 15 oktober 2018 een intentieverklaring ingediend voor het gewenste aantal te realiseren 2,69 fte. Dit is 100% van de Brede Regeling Combinatiefuncties. Deze intentieverklaring heeft een duur van 4 jaar, met jaarlijks de mogelijkheid tot tussentijds wijzigen. Gemeenten kunnen aan de Regeling meedoen met een deelnamepercentage dat varieert van 60%, 80%, 100%, 120% tot 140% van het voor hen geldende normbedrag. Er geldt een normbedrag van € 50.000,- per fte. De rijksoverheid keert, via een decentralisatie-uitkering, €20.000,- uit per fte aan gemeenten. Met de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) is afgesproken dat de deelnemende gemeenten 60% oftewel € 30.000 per fte cofinanciering organiseren. Het geadviseerde aantal fte in deze subsidieaanvraag van 2,3 fte is dus realiseerbaar binnen de ingediende intentieverklaring van de gemeente Landerd.
11 De bedragen zullen aan gemeenten beschikbaar worden gesteld gelijkelijk verdeeld op basis van de verdeelsleutels ‘inwoners tot en met 17 jaar’ en ‘inwoners’, beiden met peildatum 1 januari 2018 via een decentralisatie-uitkering in het Gemeentefonds. Bron: xxxxx://xxxxxxxxxxxxxxxx.xx/xx- content/uploads/2018/06/Bestuurlijke-afspraken-Brede-regeling-combinatiefuncties-2019-tm-2022-1.pdf
Organisatievorm
In het verleden heeft de gemeente Landerd een subsidiebeschikking (tewerkstellen via SSNB subsidierelatie) verleent aan SSNB voor de uitvoering van het buurtsportcoachproject Landerd SpoRtZO. Aangezien andere mogelijke organisatievormen (zie Bijlage 10) te weinig voordelen en te veel nadelen met zich mee brengen is het advies om de huidige organisatievorm niet te wijzigen. Daarnaast is de adviesgroep Landerd SpoRtZO zeer tevreden en te spreken over de huidige organisatievorm ten aanzien van de buurtsportcoaches, ervaring, kennis, deskundigheid, procesbegeleiding en ondersteuning vanuit SSNB.
Met dit plan wordt in samenspraak met de adviesgroep Landerd SpoRtZO geadviseerd de huidige organisatievorm te continueren.
Opties mogelijke organisatievormen12:
• De gemeente neemt personeel zelf in dienst;
• Detacheren via een commercieel uitzendbureau;
• Tewerkstellen via een eigen stichting (eigen rechtspersoon);
• Tewerkstellen via een bestaande stichting (bijv. welzijn);
• Tewerkstellen via SSNB (personeelsdiensten);
• Tewerkstellen via SSNB subsidierelatie;
• Overlaten aan eigen organisaties;
• ZZP-ers inhuren.
12 Zie Bijlage 10 voor de uitwerking van de mogelijke organisatievormen.
FINANCIERING 2019-2022
Per kalenderjaar wordt de begroting weergegeven die benodigd is voor uitvoering van deze subsidieaanvraag.
2019
De begroting 2019 voor het project Landerd SpoRtZO is € 163.453,93.
De gemeente Landerd ontvangt daarnaast € 53.890,- vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties en minimaal € 35.102,56 vanuit cofinanciering door co-financierende partners.
Begroting 201913
Gemeente Landerd | |||
Begroting 2019 | FTE | Begroting | |
Inzet BSC coördinator (0,5 fte coördinatie - 0,5 fte uitvoering) | Schaal 8 | 1 | 71.853,54 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 1 | 53.185,69 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 0,3 | 15.955,71 |
Activiteitenbudget | 7.500,00 | ||
Backoffice SSNB | 100 uur | 10.208,99 | |
Werving en Selectie (per match) | 2.250,00 | ||
Communicatie | 2.500,00 | ||
Begroting 2019 | 163.453,93 | ||
Cofinanciering 2019 (door cofinancierende partners)* | 35.102,56 | ||
Bijdrage Rijksoverheid (Brede Regeling Combinatiefuncties)* | 53.890,00 | ||
Begroting 2019 | 74.461,37 |
* Ontvangt de gemeente Landerd
13 In de begroting 2019 (tabel) rekent SSNB met een gemiddeld tarief voor de inzet van een buurtsportcoach. Met dit gemiddeld tarief komt SSNB in de tabel uit op het bedrag € 35.102,56 met betrekking tot de te ontvangen cofinanciering 2019 door co-financierende partners.
Cofinanciering 2019 (door co-financierende partners) gemeente Landerd14
• BS de Regenboog: € 7.180,65
• BS Den Omgang: € 483,65
• BS de Kreek’l: € 6.241,80
• BS Oventje: € 1.091,80
• OBS de Wizzert: € 16.984,70
• Gemeente Landerd (als partner): € 2.759,65
• Onze Sportvrienden: € 1.536,30 (afhankelijk van aantal deelnemers!)
• BrabantZorg / zorgcoöperatie Zeeland: € 6.692,60 +
⮚ Totaal € 42.971,15
* Backoffice SSNB
De regio coördinator van SSNB is het aanspreekpunt voor de gemeente Landerd. De rol van de regio coördinator is alle vragen, problemen en verzoeken die er vanuit de gemeente Landerd zijn intern bij SSNB te kanaliseren en de juiste antwoorden, oplossingen en plannen hiervoor aan te dragen. Voor de gemeente algehele coördinatie.
* Werving en selectie (per match)
De kosten met betrekking tot de werving en selectie zijn per match. Wanneer meer werving gedaan moet worden of wanneer minder werving nodig is dan zullen deze kosten verrekend worden.
14 Met betrekking tot de inzet van een buurtsportcoach in de diverse rollen van een buurtsportcoach in de gemeente Landerd hanteert SSNB specifieke tarieven. SSNB maakt onderscheid tussen in een junior buurtsportcoach, medior buurtsportcoach en een senior buurtsportcoach (specialist). Met deze specifieke tarieven komt SSNB uit op een bedrag van € 42.971,15 aan cofinanciering door co-financierende partners in 2019.
2020
De begroting 2020 voor het project Landerd SpoRtZO is € 168.741,24.
De gemeente Landerd ontvangt daarnaast € 53.890,- vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties en minimaal € 36.418,90 vanuit cofinanciering door co-financierende partners.
Het te ontvangen bedrag cofinanciering 2020 (door co-financierende partners) is tot stand gekomen op basis van de co-financierende partners die Landerd SpoRtZO heeft in kalenderjaar 2019.
Het streven is naar een stijging in de cofinanciering door co-financierende partners. Dit is afhankelijk van ontwikkelingen in 2019.
Gemeente Landerd | |||
Begroting 2020 | FTE | Begroting | |
Inzet BSC coördinator (0,5 fte coördinatie - 0,5 fte uitvoering) | Schaal 8 | 1 | 74.548,05 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 1 | 55.180,16 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 0,3 | 16.554,05 |
Activiteitenbudget | 7.500,00 | ||
Backoffice SSNB | 100 uur | 10.208,99 | |
Werving en Selectie (per match) | 2.250,00 | ||
Communicatie | 2.500,00 | ||
Begroting 2020 | 168.741,24 | ||
Cofinanciering 2020 (door cofinancierende partners)* | 36.418,90 | ||
Bijdrage Rijksoverheid (Brede Regeling Combinatiefuncties)* | 53.890,00 | ||
Begroting 2020 | 78.432,34 |
* Ontvangt de gemeente Landerd
2021
De begroting 2021 voor het project Landerd SpoRtZO is € 174.453,17.
De gemeente Landerd ontvangt daarnaast € 53.890,- vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties en minimaal € 37.748,19 vanuit cofinanciering door co-financierende partners.
Het te ontvangen bedrag cofinanciering 2021 (door co-financierende partners) is tot stand gekomen op basis van de co-financierende partners die Landerd SpoRtZO heeft in kalenderjaar 2019.
Het streven is naar een stijging in de cofinanciering door co-financierende partners. Dit is afhankelijk van ontwikkelingen in 2019-2020.
Gemeente Landerd | |||
Begroting 2021 | FTE | Begroting | |
Inzet BSC coördinator (0,5 fte coördinatie - 0,5 fte uitvoering) | Schaal 8 | 1 | 77.269,05 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 1 | 57.194,23 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 0,3 | 17.158,27 |
Activiteitenbudget | 7.500,00 | ||
Backoffice SSNB | 100 uur | 10.581,62 | |
Werving en Selectie (per match) | 2.250,00 | ||
Communicatie | 2.500,00 | ||
Begroting 2021 | 174.453,17 | ||
Cofinanciering 2021 (door cofinancierende partners)* | 37.748,19 | ||
Bijdrage Rijksoverheid (Brede Regeling Combinatiefuncties)* | 53.890,00 | ||
Begroting 2021 | 82.814,98 |
* Ontvangt de gemeente Landerd
2022
De begroting 2022 voor het project Landerd SpoRtZO is € 180.373,59.
De gemeente Landerd ontvangt daarnaast € 53.890,- vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties en minimaal € 39.126,- vanuit cofinanciering door co-financierende partners.
Het te ontvangen bedrag cofinanciering 2022 (door co-financierende partners) is tot stand gekomen op basis van de co-financierende partners die Landerd SpoRtZO heeft in kalenderjaar 2019.
Het streven is naar een stijging in de cofinanciering door co-financierende partners. Dit is afhankelijk van ontwikkelingen in 2019-2021.
Gemeente Landerd | |||
Begroting 2022 | FTE | Begroting | |
Inzet BSC coördinator (0,5 fte coördinatie - 0,5 fte uitvoering) | Schaal 8 | 1 | 80.089,37 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 1 | 59.281,82 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 0,3 | 17.784,55 |
Activiteitenbudget | 7.500,00 | ||
Backoffice SSNB | 100 uur | 10.967,84 | |
Werving en Selectie (per match) | 2.250,00 | ||
Communicatie | 2.500,00 | ||
Begroting 2022 | 180.373,59 | ||
Cofinanciering 2022 (door cofinancierende partners)* | 39.126,00 | ||
Bijdrage Rijksoverheid (Brede Regeling Combinatiefuncties)* | 53.890,00 | ||
Begroting 2022 | 87.357,59 |
* Ontvangt de gemeente Landerd
2019-2022 (totaal)
De begroting 2019-2022 voor het project Landerd SpoRtZO is € 687.021,92.
De gemeente Landerd ontvangt daarnaast € 215.560,- vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties en minimaal € 148.395,65 vanuit cofinanciering door co-financierende partners.
Het te ontvangen bedrag cofinanciering 2019-2022 (door co-financierende partners) is tot stand gekomen op basis van de co-financierende partners die Landerd SpoRtZO heeft in kalenderjaar 2019.
Het streven is naar een stijging in de cofinanciering door co-financierende partners. Dit is afhankelijk van ontwikkelingen in 2019-2022.
Gemeente Landerd | |||
Totaal overzicht | |||
Begroting 2019 - 2022 | FTE | Begroting | |
Inzet BSC coördinator (0,5 fte coördinatie - 0,5 fte uitvoering) | Schaal 8 | 1 | 303.760,02 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 1 | 224.841,90 |
Inzet BSC uitvoering | Schaal 8 | 0,3 | 67.452,57 |
Activiteitenbudget | 30.000,00 | ||
Backoffice SSNB | 100 uur | 41.967,43 | |
Werving en Selectie (per match) | 9.000,00 | ||
Communicatie | 10.000,00 | ||
Begroting 2019-2022 | 687.021,92 | ||
Cofinanciering 2019-2022 (door cofinancierende partners)* | 148.395,65 | ||
Bijdrage Rijksoverheid (Brede Regeling Combinatiefuncties)* | 215.560,00 | ||
Begroting 2019-2022 | 323.066,27 |
* Ontvangt de gemeente Landerd
Transitie kosten
De mogelijke transitie kosten
Het is de bedoeling om met de huidige twee buurtsportcoaches, Xxxx Xxxxxxx-Xxxxxx en Xxxx Xxxxxxx, vanaf 2019 door te gaan. Aangezien SSNB hun geen contract meer aan mag bieden voor bepaalde tijd krijgen zij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Indien er onverhoopt tussentijds afscheid genomen dient te worden van de een van de buurtsportcoaches dan dient SSNB een vergoeding voor de transitiekosten te betalen. Hiervoor is 50% van de kosten voor SSNB en 50% van de transactiekosten voor de gemeente Landerd. Hieronder staat schematisch aangegeven wat deze transitiekosten zijn per werknemer. Deze bedragen dienen gereserveerd te worden.
Transitiekosten gemeente Landerd
Dit is een berekening van de transitiekosten.
Xxxx Xxxxxxx- Xxxxxx | Xxxx Xxxxxxx | BSC (uitbreiding) | Totaal (100%) | Totaal (50%) | |
Transitievergoeding 100% bij einde dienstverband per 31-12-2019 | € 4.679,00 | X | X | € 4.679,00 | € 2.339,00 |
Transitievergoeding 100% bij einde dienstverband per 31-12-2020 | € 6.062,00 | € 1.807,00 | X | € 7.869,00 | € 3.934,00 |
Transitievergoeding 100% bij einde dienstverband per 31-12-2021 | € 7.538,00 | € 2.622,00 | € 1.807,00 | € 11.967,00 | € 5.984,00 |
Transitievergoeding 100% bij einde dienstverband per 31-12-2022 | € 9.116,00 | € 3.494,00 | € 2.622,00 | € 15.232,00 | € 7.616,00 |
UITVOERINGSPERIODE
De uitvoeringsperiode van deze subsidieaanvraag 2019-2022 Buurtsportcoaches Landerd SpoRtZO is van 1 januari 2019 tot en met 31 december 2022.
INVESTERING
De gemeente gaat een subsidierelatie aan met Stichting Sportservice Noord-Brabant.
Jaar | Begroting gemeente Landerd | Bijdrage rijksoverheid (Brede Regeling Combinatiefuncties) | Cofinanciering (co financierende partners) | Begroting gemeente Landerd15 |
2019 | € 163.453,93 | € 53.890,- | € 35.102,56 | € 74.461,37 |
2020 | € 168.741,24 | € 53.890,- | € 36.418,90 | € 78.432,34 |
2021 | € 174.453,17 | € 53.890,- | € 37.748,19 | € 82.814,98 |
2022 | € 180.373,59 | € 53.890,- | € 39.126,00 | € 87.357,59 |
2019-2022 | € 687.021,92 | € 215.560,- | € 148.395,65 | € 323.066,27 |
Toelichting
• Algemene prijsindexering, prijsindexeringen op basis van wettelijke wijzigingen of wijzigingen vloeiend uit de cao-regelingen zijn niet in de bovengenoemde prijs opgenomen.
15 Begroting gemeente Landerd met aftrek van de ontvangen rijksbijdrage en financiering van co-financierende partners.
VERANTWOORDING
De gemeente Landerd wil dat deelname aan De Brede Regeling Combinatiefuncties een verandering teweegbrengt voor de burger en/of de samenleving. Dit sturen op een maatschappelijk effect wordt ook wel outcome-sturing genoemd. Het begrip impact gaat weer een stuk verder dan outcome.
Impact zit op het grensvlak van grotere maatschappelijke veranderingen op de wat lange termijn. Wat zal op den duur het gevolg zijn van onze huidige output en outcome voor het voortbestaan van onze dienstverlening. Maar hoe werkt dit in de praktijk? Hoe brengen we in beeld wat de resultaten en effecten zijn van de inzet van de buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO? Wat is de impact van de inspanningen die gepleegd worden? Hoe kunnen we dat meten, de resultaten delen en verantwoorden?
De rode draad is dat niet één manier zaligmakend is. Het gaat om lokaal tellen en vertellen.
Tellen en vertellen
Gemeenten willen graag outcome-gericht werken, maar ze zijn nu nog erg gewend aan een vaste werkwijze. Het gepresenteerd krijgen van alleen maar cijfers die iets zeggen over de inspanningen (input en activiteiten) en output (kwantitatieve resultaten). Om effecten in beeld te brengen is een combinatie van tellen en vertellen een goede werkwijze. De ervaringen en verhalen van inwoners en organisaties en professionals helpen de cijfers te duiden. Dus naast het weergeven van exacte cijfers met betrekking tot bijvoorbeeld deelname van het aantal (nieuwe) deelnemers, vrijwilligers, doorstroom naar regulier aanbod, activiteiten en/of samenwerkingspartners zullen we ook mensen hun eigen verhaal en beleving laten weergeven. Deze ervaringen en inzichten hiervan zijn hiervoor nodig.
Hierbij enkele meetbare aspecten die gebruikt gaan worden in de evaluatie na vier jaar in relatie tot de ambitie. De aspecten worden tijdens de volgende gezondheidsmonitors (GGD-Gezondheidsatlas) weer gemeten. Deze monitoring vindt één keer per vier jaar plaats. Daarnaast moeten wij ervan bewust zijn dat niet alleen de inzet van de buurtsportcoach (Landerd SpoRtZO) een bijdrage levert bij aan de aspecten. Er zijn veel diverse invloeden die invloed kunnen hebben op de aspecten.
Aspecten
• Bevorderen van de leefbaarheid in de buurt of gemeente;
• Verlagen van het percentage van jeugdigen (4 t/m 11 jaar) dat niet16 of weinig17 buiten school sport;
• Verlagen van het percentage van jeugdigen (12-18 jaar) in Landerd sport nooit in vrije tijd18;
• Verhogen van het percentage van de doelgroep jeugd (4 t/m 11 jaar) dat lid is bij een sportvereniging/sportclub19, dat lopend of fietsend naar school gaat20 en dat weinig buiten speelt21;
16 GGD-gezondheidsmonitor 2017 is 16% van de 728 gemeten jeugdigen.
17 13% van de 728 gemeten jeugdigen.
18 GGD-gezondheidsmonitor 2016 is 8% van 1.438 gemeten jeugdigen.
19 74% van de 728 gemeten jeugdigen.
20 49% van de 728 gemeten jeugdigen.
21 6% van de 969 gemeten jeugdigen vanaf 1 t/m 11 jaar.
• Verhogen van het percentage van de doelgroep jeugd (12 t/m 18 jaar) dat lid is bij een sportvereniging/sportclub22;
• Verhogen van het percentage van de doelgroep volwassenen (19 t/m 64 jaar) dat lid is bij een sportvereniging/sportclub23;
Verhogen van het percentage van de doelgroep senioren (65 jaar en ouder) dat lid is bij een sportvereniging/sportclub24;
Het proces
• Twee keer per jaar vindt er een afstemmingsoverleg plaats met de gemeente Landerd;
• Jaarlijks levert SSNB een inhoudelijk werkplan/jaarprogramma voor het komende jaar;
• Jaarlijks levert SSNB een inhoudelijk jaarverslag;
• Jaarlijks levert SSNB een financieel jaarverslag en de accountantsverklaring;
22 79% van de 1.438 gemeten jeugdigen.
23 GGD-gezondheidsmonitor 2016 is 48% van de 8.793 gemeten volwassenen.
24 GGD-gezondheidsmonitor 2016 is 24% van de 2.924 gemeten senioren
BIJLAGE 1: BREDE REGELING COMBINATIEFUNCTIES
De regeling voor combinatiefuncties wordt uitgebreid in fte én in mogelijkheden. Op 1 januari 2019 wordt de regeling voor combinatiefuncties aangepast. De nieuwe regeling krijgt een andere focus en er komt meer budget beschikbaar. Daardoor kan het aantal buurtsport- en cultuurcoaches in Nederland uitgebreid worden en kunnen de (nieuwe én huidige) functionarissen breder ingezet worden.
Nieuwe doelstellingen
• Een leven lang sporten, bewegen en deelnemen aan cultuur voor iedereen mogelijk maken.
Met in het bijzonder aandacht voor de (talent)ontwikkeling van jeugd en jongeren op en rond scholen, voor mensen die in armoede leven en voor andere groepen die belemmeringen ervaren om deel te nemen aan sport en cultuur (bijvoorbeeld vanwege leeftijd/levensfase, gender, fysieke of mentale gezondheid, seksuele geaardheid of etnische/ sociale achtergrond of positie).
• Duurzaam versterken en innoveren van sport-, beweeg- en cultuuraanbieders/vrijwilligersorganisaties.
Bijvoorbeeld op het gebied van besturen, vrijwilligers, kader, diversiteit, inclusief en vraaggericht handelen.
• Lokale verbindingen tot stand brengen en uitbouwen.
Bijvoorbeeld tussen gemeentelijke beleidsdomeinen en voorzieningen, gesubsidieerde en commerciële sport en cultuur, organisaties in onderwijs, bso/kinderopvang, welzijn, zorg en het bedrijfsleven.
De belangrijkste veranderingen op een rij
• De ministeries van VWS, OCW en SZW verhogen het beschikbare jaarbudget waardoor er extra fte beschikbaar komen.
• De verdeling van de nieuwe fte over gemeenten vindt plaats op basis van de verdeelsleutels: ‘inwoners’ en ‘inwoners t/m 17 jaar’.
• De rijksgelden worden per 2019 voor vier jaar toegekend. Gemeenten dienen een intentieverklaring in voor de gehele periode van vier jaar, maar hebben jaarlijks de mogelijkheid om het aantal fte aan te passen.
• Het normbedrag per fte (€ 50.000) is een richtlijn; het staat gemeenten vrij om meer of minder fte in te zetten dan het toegewezen aantal gelet op het gewenste opleidingsniveau. (De eis blijft wel dat de middelen op fte worden ingezet.)
• Van gemeenten wordt verwacht dat zij met werkgevers goede afspraken maken over opleidingen en versterking van de kwaliteit van de buursporten cultuurcoaches. (Met bij voorkeur 2% van de beschikbare middelen.)
• Cultuurcoaches kunnen nu -net als de buurtsportcoaches- niet alleen voor het onderwijs worden ingezet, maar ook voor bijvoorbeeld de domeinen zorg en welzijn.
• De naam van de regeling verandert van Brede Impuls Combinatiefuncties in Brede Regeling Combinatiefuncties.
Lokale cofinanciering
De ministeries van VWS, OCW en SZW stellen middels de regeling geld beschikbaar voor gemeenten om combinatiefunctionarissen aan te stellen. Het gaat hier om cofinanciering; gemeenten die deelnemen dragen 60% van de kosten bij, zelf en/of via lokale partners.
Gemeenten kunnen voor 15 oktober 2018 een intentieverklaring indienen voor het gewenste aantal te realiseren fte in 2019-2022. Alle gemeenten hebben hierover begin juli 2018 een brief ontvangen namens de VNG en de betrokken ministeries.
Wat is een buurtsportcoach/cultuurcoach?
Hij of zij stimuleert sporten, bewegen en/of deelnemen aan cultuur door iedereen en verbindt verschillende sectoren. Vanaf volgend jaar kan de buurtsport- en cultuurcoach ook sport-, beweeg- en cultuuraanbieders/ vrijwilligersorganisaties versterken en ondersteunen bij innovatie. Een combinatiefunctionaris kan in dienst zijn bij de gemeente, maar kan ook elders ondergebracht worden. In de praktijk is de combinatiefunctionaris vanuit de rol van verbinder vaak nauw bij meerdere organisaties betrokken.
BIJLAGE 2: NATIONAAL SPORTAKKOORD: SPORT MOET VOORAL WEER LEUK WORDEN!
Sport in Nederland moet vooral weer leuk worden! Dat is de kern van het nationaal sportakkoord ‘Sport verenigt Nederland’ dat minister Xxxxx Xxxxxx van VWS vrijdag 29 juni 2018 presenteerde. Iedereen moet plezier in sport kunnen beleven: jong, oud, met of zonder beperking en ongeacht de sociale positie. Daarom is het nodig om de komende jaren te investeren in sportaccommodaties, buitenruimte en vooral in het versterken van een sportprogrammering door een breed palet van diverse sport- en beweegaanbieders.
Samen investeren
Met het sportakkoord is er eindelijk erkenning voor de sociaaleconomische waarde van sport en bewegen. Participatie, arbeidsproductiviteit, gezondheid, sociale cohesie, recreatie, toerisme, nationale trots en meedoen: allemaal zaken die bijdragen aan een vitale samenleving. Dit is allang niet meer de taak van de overheid en sportverenigingen alleen. Het sportakkoord is niet voor niets door een groot aantal verschillende partijen (de sport, de provincies, de gemeenten (Vereniging Sport en Gemeenten), de sportbonden (NOC*NSF) en tal van maatschappelijke organisaties en bedrijven) gesloten. Het akkoord roept op om menskracht en middelen te bundelen en samen te investeren in de uitvoering van onderstaande programma’s:
1. Inclusief Sport en bewegen
Iedere Nederlander moet een leven lang kunnen sporten en bewegen, belemmeringen worden daarom weggenomen. Er komen meer buurtsportcoaches die sporters bij kunnen staan.
2. Xxx Xxxxx af aan vaardig in bewegen
Spelen en bewegen is minder vanzelfsprekend geworden in het dagelijks leven van kinderen. De motorische vaardigheden van kinderen worden daarom verbeterd. Beweegprogramma’s voor kinderen onder de zes jaar dragen daaraan bij.
3. Duurzame Sportinfrastructuur
We willen in Nederland kunnen beschikken over een goed werkende en duurzame sportinfrastructuur. Daarom komt er een subsidieregeling voor verenigingen.
4. Vitale aanbieders
We willen aanbieders van sport en bewegen toekomstbestendig maken. Om het vrijwilligerswerk aantrekkelijker te maken in de sport, gaat de onbelaste vrijwilligersvergoeding omhoog.
5. Positieve Sportcultuur
Sporten moet leuk zijn, veilig, eerlijk en zorgeloos. Daar zorgen we met elkaar voor. Verenigingen krijgen ondersteuning bij het opzetten van hun integriteitsbeleid zodat sport leuk en veilig is en blijft op en om de sportvelden.
6. Inspirerende topsport
Uitwerking vanaf 2019
Iedereen dient nu en in de toekomst zonder belemmeringen in een veilige en gezonde omgeving plezier in sport te kunnen hebben, daar gaan de partijen de komende jaren mee aan de slag. Om dat mogelijk te maken investeert de overheid jaarlijks ruim 400 miljoen euro.
BIJLAGE 3: EEN POSITIEVE EN PREVENTIEVE KIJK OP GEZONDHEID
In de visie vertrekt Xxxxxxx SpoRtZO vanuit positieve gezondheid. Een positieve kijk op gezondheid staat centraal in het denken en doen van Landerd SpoRtZO.
Het denken over gezondheid verandert in de wereld. Het begrip positieve gezondheid dat in Nederland door X. Xxxxx werd geïntroduceerd in 2012, draagt daaraan bij. Het is een term waarin de kracht van mensen benadrukt wordt en minder de focus ligt op het afwezig zijn van ziekte.
Gezondheid wordt hiermee in termen van veerkracht, functioneren en participatie gezien in plaats van alleen in somatische of psychische zin. Het gaat over het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren. In deze visie is gezondheid niet langer meer strikt het domein van de zorgprofessionals, maar van ons allemaal.
Het gaat immers om het vermogen om met veranderende omstandigheden om te kunnen gaan. Het vermogen van veerkracht om je aan te kunnen passen en je eigen regie te kunnen voeren. Ga uit van wat mensen wel nog kunnen en laat eenieder hierin zijn verantwoordelijkheid nemen.
Zes gezondheidsdimensies
Positieve gezondheid onderscheidt zes gezondheidsdimensies om het ‘gezondheidswelzijn’ te meten, namelijk:
• Lichaamsfuncties;
• Mentale welbevinden;
• Zingeving;
• Xxxxxxxxx xxx xxxxx;
• Sociaal maatschappelijke participatie/meedoen;
• Dagelijks functioneren.
Alle zes gezondheidsdimensies worden even belangrijk gevonden en deze kan men zichtbaar maken in onderstaand spinnenwebmodel.
Wat we verstaan onder deze zes gezondheidsdimensies van positieve gezondheid staat hieronder.
LICHAAMSFUNCTIES | MENTAAL WELBEVINDEN | DAGELIJKS FUNCTIONEREN |
Je gezond voelen | Onthouden | Zorgen voor jezelf |
Fitheid | Concentreren | Je grenzen kennen |
Klachten en pijn | Communiceren | Kennis van gezondheid |
Slapen | Vrolijk zijn | Omgaan met tijd |
Eten | Xxxxxx accepteren | Omgaan met geld |
Conditie | Omgaan met verandering | Kunnen werken |
Bewegen | Gevoel van controle | Hulp kunnen vragen |
ZINGEVING | MEEDOEN | KWALITEIT VAN LEVEN |
Zinvol leven | Sociale contacten | Xxxxxxxx |
Levenslust | Serieus genomen worden | Gelukkig zijn |
Idealen willen bereiken | Samen leuke dingen doen | Xxxxxx in je vel zitten |
Vertrouwen hebben | Xxxxx van anderen | Balans |
Accepteren | Erbij horen | Je veilig voelen |
Dankbaarheid | Zinvolle dingen doen | Xxx je woont |
Blijven leren | Interesse in de maatschappij | Rondkomen met je geld |
Relatie positieve gezondheid en sport en bewegen
Sport en bewegen bevordert positieve gezondheid op veel gebieden. Het geeft energie en heeft een positief effect op zowel de lichamelijke en als sociale functies. Door sport en bewegen als middel in te zetten heb je invloed over bovengenoemde zes gezondheidsdimensies. Concreet kan dit dan betekenen dat meerdere sport- en beweegactiviteiten bijdragen aan de verschillende gezondheidsdimensies bij diverse doelgroepen. Wel kan dit per individu en per activiteit verschillen.
Zo kan bijvoorbeeld het aanbod Walking Football bij een deelnemer bijdragen aan de gezondheidsdimensie Mentaal Welbevinden terwijl het voor een andere deelnemer bijdraagt aan het ‘lekker in je vel zitten’ (gezondheidsdimensie Kwaliteit van leven) en ‘opdoen van sociale contacten’ (gezondheidsdimensie Meedoen). Weer voor een andere deelnemer is ‘fitheid’ (gezondheidsdimensie Lichaamsfuncties) belangrijk.
De buurtsportcoach is een perfect middel om bij te dragen aan positieve gezondheid door nog meer mensen in beweging te krijgen en de verbinding te maken tussen de organisaties, positieve gezondheid en de sector sport en bewegen.
BIJLAGE 4: SAMEN LANDERD, SAMEN BETER
Wat is Samen Landerd Samen Beter?
Samen Landerd Samen Beter is een programma waarbij 15 organisaties samenwerken aan een gezond en vitaal Landerd. Zowel vrijwilligers, professionals als burgers werken hieraan mee. Deze organisaties hebben vier thema’s gekozen waarop ze samen aan de slag zijn gegaan:
• Drugsgebruik (werkgroepnaam: Drugs is niet normaal)
• Stress door mantelzorg (werkgroepnaam: Mantelzorg in balans)
• Stress door opvoeding (werkgroepnaam: Samen opvoeden)
• Eenzaamheid (werkgroepnaam: Samen erbij)
De werkgroepen organiseren diverse activiteiten voor de inwoners van Landerd rondom deze thema’s.
Mooi en nieuw hieraan is dat deze organisaties willen werken vanuit gelijkwaardigheid: alle partners (de organisaties die meewerken) zetten hun kennis en deskundigheid in om aan deze thema’s te werken omdat ze dat zelf willen en belangrijk vinden. Ze hebben elkaar nodig en vullen elkaar aan om op deze thema’s echt meer te kunnen bereiken. Oftewel: ze zetten met z’n allen de schouders eronder: Samen Landerd, Samen Beter!
Ambities en doelen vanuit het programma
Drugsgebruik – jongeren
Ambitie: jeugd als volwaardig participatie partner (belemmerende factoren om te participeren opheffen)
Doelen:
1. Duurzaam en laagdrempelig contact met de jeugd opbouwen
2. Vermindering van normalisering consumptief gebruik drugs/alcohol
3. Doorbreken taboe en stigmatisering op bespreekbaar maken van thema drugs.
4. Verbreden, mobiliseren partners in de samenleving bij de ambitie
Toelichting op deze doelen: Strategisch doel 1 is een randvoorwaarde om te kunnen komen tot partnerschap met de jeugd. Partnerschap is een voorwaarde voor de interventies op maat bij de strategische doelen 2,3 en 4.
Stress bij Mantelzorg (Mantelzorg in Balans) – volwassenen
Ambitie: minder ervaren overbelasting als gevolg van mantelzorg Doelen:
• Meer vitaliteit en veerkracht bij de mantelzorger
o Mantelzorger herkent en erkent dat hij mantelzorger is
o Mantelzorger kan hulpbehoefte onder woorden brengen
• Minder ervaren belasting mantelzorger
o Verminderen administratieve last
o Mantelzorger is bekend met waar welke hulp te vinden is
• Xxxxxx signaleren en ingrijpen bij tekenen van overbelasting
o Mantelzorger herkent en bewaakt zijn grens
o Omgeving/professionals herkent en bewaakt grens mantelzorger
Stress bij Opvoeding – volwassenen
Ambitie: Ouders/opvoeders hebben haalbare/realistische verwachtingen naar zichzelf en anderen. Dit zien we terug in:
- het verbeteren van de balans tussen hun verschillende maatschappelijke rollen (als ouder, werknemer enz.)
- het openlijk uiten en bespreken van kleine en grote opvoedingsproblemen richting zowel omgeving als professionals
Doelen:
• Ouders/opvoeders zijn beter in staat om eigen keuzes maken waar ze hun tijd aan besteden
• Minder stigmatisering op het stellen van een vraag
• Ouders/opvoeders empoweren om hun vraag te stellen
• Ouders/opvoeders weten beter waar ze terecht kunnen met hun vraag
Ouderen en Eenzaamheid (Samen Erbij)
Ambitie: “Iedere oudere wordt gezien door iemand: we zijn er voor elkaar! Iedere oudere is en blijft in beeld. Iedere oudere heeft een doel/zingeving en wil en kan meedoen”. Dus: Samen Erbij!
Doelen:
• Inwoners van Xxxxxxx hebben meer aandacht voor elkaar
• Meer ouderen hebben zinvolle tijdsbesteding die bij hen past
• Eerder en beter signaleren van (risico op) eenzaamheid
Meer weten?
BIJLAGE 5: REGELING STIMULERINGSBUDGET BUITENSPORT
De gemeenteraad van Landerd heeft in april 2017 besloten tot de oprichting van een stimuleringsfonds buitensportaccommodaties.
De gemeente Landerd heeft beperkte subsidiemogelijkheden voor sport, met name gericht op jeugdsport. Binnen de gemeente bevinden zich ook enkele private verenigingen (accommodatie in eigendom) die op geen enkele wijze in aanmerking komen voor (financiële) ondersteuning. Er is daarbij behoefte om de sportdeelname in Landerd in bredere zin (dan alleen jeugdsport) te stimuleren.
De gemeente heeft zich, mede naar aanleiding van het rapport Mulier Instituut (2017) en de Hospitality Group (2018), georiënteerd op een passend kader voor de uitvoering van deze nieuwe subsidiemogelijkheid. Wegens diverse omstandigheden is het formuleren van richtlijnen en beleidsregels voor de begroting 2018 niet mogelijk geweest.
BIJLAGE 6: SSNB
SSNB zet zich als kennispartner en verbinder in voor een gezond en veerkrachtig Brabant.
Wij werken samen met overheden, verenigingen, onderwijs, zorg & welzijn en bedrijfsleven aan het versterken van de sport- en beweeginfrastructuur. Met als doel zoveel mogelijk mensen aan het sporten en bewegen te krijgen en zo ook een bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Want sporten en bewegen is universeel, gezond, zorgt voor plezier, het is laagdrempelig en verbindt!
We werken ondernemend, oplossingsgericht en zijn onafhankelijk. Maar ook transparant en operationeel excellent. Wij zien onszelf als partner wanneer er tekort is aan capaciteit (handjes, kennis) of wanneer een onafhankelijke procesbegeleider nodig is, een regisseur bij een verandertraject. We komen maar gaan ook weer, want lokale verankering vinden we heel belangrijk. Het liefst werken we in co-creatie en we dragen onze expertise dan ook graag over!
Het resultaat? Slimme en duurzame oplossingen die het verschil maken.
Kernwaarden
We zijn ondernemend, onafhankelijk en oplossingsgericht.
• Ondernemend: We nemen initiatief, handelen pro-actief en gaan voor kwaliteit.
• Onafhankelijk: We zijn neutraal, betrouwbaar en handelen transparant met oog voor alle belangen van betrokken partijen.
• Oplossingsgericht: We denken in kansen, zijn inventief en krijgen het voor elkaar
BIJLAGE 7: ADVIESGROEP
Het succes van projecten is onder meer afhankelijk van de betrokkenheid van alle belanghebbenden. Gedurende 2016 is er een adviesgroep gevormd voor het project Landerd SpoRtZO. De adviesgroep bestaat uit personen die hiervoor op persoonlijke titel zijn gevraagd door SSNB (mede op advies door gemeente Landerd). Leden van de adviesgroep dienen een helicopterview te hebben ten aanzien van sport en bewegen en het totale buurtsportcoachproject in Landerd. De adviesgroep heeft als belangrijkste taak het vervullen van een initiërende, signalerende en op doelstellingen bijsturende rol ten aanzien van het project Landerd SpoRtZO. Deze taak kan nader worden omschreven als het regelmatig beoordelen van het projectproces, het projectresultaat, de projectdoelstelling(en) en de projectrisico’s. De leden zijn ambassadeur van Xxxxxxx XxxXxXX en creëren/behouden draagvlak (zowel intern en extern).
De adviesgroep heeft er voor gekozen om met het project Landerd SpoRtZO te vertrekken vanuit positieve gezondheid. De adviesgroep wil zich daarbij meer richten op preventie, zodat er eerder gesignaleerd kan worden en erger wordt voorkomen. Dit raamwerk sluit ook aan bij de weg die de gemeente Landerd samen met inwoners, professionals, bedrijven en (vrijwilligers)organisaties is ingeslagen met betrekking tot de preventieagenda ‘Samen Landerd, Samen Beter’.
BIJLAGE 8: GEMEENTE LANDERD
De gemeente Landerd heeft momenteel geen specifieke afzonderlijke nota voor sportbeleid. Sport en bewegen is ondergebracht en verweven op diverse onderdelen binnen het sociaal beleid. In het coalitieprogramma van de gemeente Landerd 2018-2022 worden de thema’s ‘toekomstbestendige voorzieningen’ en ‘iedereen doet zo veel mogelijk mee’ benoemd. Zijnde toekomstige en leefbare kernen, ruimte voor sportieve, kunstzinnige en culturele activiteiten en de ondersteuning van vrijwilligersorganisaties (bijvoorbeeld sportverenigingen) bij hun inzet om een veilig en toekomstbestendig verenigingsleven te creëren. De gemeente wil zich inzetten voor een samenleving waaraan iedereen met plezier en naar vermogen kan deelnemen.
Wat gaan zij doen:
• Realisatie van een dorpshuis in combinatie met een sporthal in Zeeland;
• Realisatie van een multifunctionele sporten spelvoorziening in Reek;
• Inventariseren van de benodigde maatregelen voor renovatie van Sporthal de Eeght in Schaijk;
• Afronden van centrum- en dorpsplannen voor Schaijk, Zeeland en Reek;
• Intensiveren van de ondersteuning van vrijwilligers(organisaties) bij hun inzet om een veilig en toekomstbestendig verenigingsleven te creëren;
• Beleid maken voor het stimuleringsfonds voor toekomstbestendige accommodaties;
• Wij stimuleren vanuit een preventieve gedachte sociale (zorg)activiteiten en evenementen;
• Het opstellen van een integrale zorgvisie;
De gemeente heeft positieve gezondheid en zelfredzaamheid van de inwoners, alsmede participatie, hoog in het vaandel staan. Men wil een actieve en gezonde leefstijl bevorderen en de inwoner de regie laten nemen over zijn eigen leven.
In de gemeente Landerd werken gemeente, inwoners, professionals, bedrijven en (vrijwilligers)organisaties samen aan een vitaal en gezond Landerd. ‘Preventie’ en ‘positieve gezondheid’ zijn hierbij uitgangspunten. Alle initiatieven komen samen in het programma ‘Samen Landerd, Samen Beter’.
De deelnemende organisaties hebben de keuze gemaakt om samen te starten met vier thema’s:
• Drugsgebruik – jongeren (Drugs is niet normaal);
• Stress bij mantelzorg – volwassenen (Mantelzorg in balans);
• Stress bij opvoeding – volwassenen (Samen opvoeden);
• Ouderen en eenzaamheid (Samen erbij).
De gemeenteraad van Landerd heeft in april 2017 besloten tot een oprichting van een stimuleringsfonds buitensport. De gemeente Landerd wil dit stimuleringsfonds buitensportaccommodaties ‘handen en voeten’ gaan geven.
BIJLAGE 9: DOELGROEPEN
Landerd SpoRtZO zal sport en bewegen als middel inzetten voor meer zelfredzame inwoners en dus een leefbaar en sociaalveerkrachtig Landerd!
In bijlage 9: doelgroepen wordt er een verdeling gemaakt in diverse (specifieke) doelgroepen ten aanzien van de inwoners in de gemeente Landerd. Per doelgroep worden de verschillende aandachtgebieden aangegeven en wordt de relatie met sport en bewegen beschreven. Door sport en bewegen in te zetten als middel draagt Landerd SpoRtZO bij aan het bevorderen van de beschreven aandachtgebieden en daarmee ook aan de diverse gezondheidsdimensies van positieve gezondheid.
De cijfers waarmee de aandachtsgebieden aangeduid worden zijn verkregen uit de meest recente GGG-gezondheidsmonitor gegevens. De verkrijgbare cijfers worden vergelijkt met cijfers uit de GGD- regio Hart voor Brabant.
Bevolking gemeente Landerd
Landerd SpoRtZO draagt bij aan een gezond en vitaal Landerd. Sport en bewegen bevordert positieve gezondheid op veel gebieden. Het is dus van belang dat mensen gaan en blijven sporten en bewegen. Maar wat zijn de bevolkingsstatistieken in de gemeente Landerd en hoe ervaren de inwoners in de gemeente de eigen gezondheid?
Aantal inwoners
Landerd heeft per 1 januari 2018 een totaalaantal inwoners van 15.399. Deze zijn verdeeld over drie kernen: Reek (1.736), Schaijk (6.987) en Zeeland (6.616). De verhouding van het aantal mannen t.o.v. de vrouwen is bij de drie individuele kernen nagenoeg gelijk.
Een verdere opbouw met betrekking tot leeftijdscategorieën staat in onderstaand schema.
Inwoners gemeente Landerd | |
Aantal mannen | 7.831 |
Aantal vrouwen | 7.508 |
Totaal | 15.339 |
Verdeling Leeftijdscategorieën | |
Xxxxxxxx 0 t/m 3 jaar | 557 |
Leeftijd 4 t/m 12 jaar | 1.522 |
Xxxxxxxx 00 t/m 19 jaar | 1.417 |
Xxxxxxxx 00 t/m 64 jaar | 8.628 |
65 jaar en ouder | 3.215 |
(xxx.xxxxxxx.xx)
Gezondheid (ervaring)
Uit de laatste GGD-gezondheidsmonitor gegevens blijkt dat 95% van de ouders in de gemeente Landerd de gezondheid van hun kind(eren) (0 t/m 11-jarigen) als (heel) goed ervaren. Het percentage in de GGD-regio Hart voor Brabant is 96%.
Het percentage van de inwoners in de gemeente Landerd dat de gezondheid als (zeer) goed ervaart in de andere leeftijdscategorieën vind je in deze tabel.
Ervaart eigen gezondheid als (zeer) goed | % Landerd |
Xxxxxxxx 00 t/m 18 jaar | 85% |
Xxxxxxxx 00 t/m 64 jaar | 78% |
65 jaar en ouder | 61% |
(GGD-gezondheidsmonitor)
Jeugd (2-4 jaar, 4-12 jaar, 13-23 jaar)
Bewegingsarmoede, bewegingsvaardigheid en verslavingsproblemen zijn drie aandachtsgebieden bij de doelgroep jeugd. Door interventies met sport en bewegen als middel in te zetten draagt Landerd SpoRtZO bij aan het bevorderen van de aandachtgebieden en daarmee ook aan de diverse gezondheidsdimensies van positieve gezondheid.
Aandachtgebieden
Bewegingsarmoede
Bewegingsarmoede kun je omschrijven als een chronisch gebrek aan of afwezigheid van beweging. Bewegingsarmoede ontstaat door omstandigheden, bijvoorbeeld langdurig zitten op school of door beroep. Persoonlijke keuzes in de leefstijl spelen een rol. Bewegingsarmoede wordt vrijwel altijd in één adem genoemd met overgewicht. Overgewicht is namelijk een gevolg van twee ongezonde gedragingen: een gebrek aan lichaamsbeweging en/of een te energierijk of ongezond voedselpatroon. De ongerustheid over bewegingsarmoede onder de jeugd gaat niet zozeer over de vraag hoeveel jeugdigen er naar een sportvereniging gaan. Het gaat vooral over het feit dat jeugdigen in het dagelijks leven steeds minder bewegen.
Op maandag 25 juni 2018 startte een publiekscampagne waarin de sportwereld iedereen oproept om de petitie te ondertekenen op xxx.xxxxxxxxxxx.xx. ‘’Nederlandse kinderen zijn wereldkampioen zitten. Wij slaan alarm en dat is niet voor niets. We zien het tijdens onze trainingen, wedstrijden, op velden en in zalen. Jongeren zitten gemiddeld ruim 10 uur per dag en bewegen onvoldoende. Hun motorische ontwikkeling stagneert alarmerend, en dat begint al in de basisschoolleeftijd. Jongeren moeten meer en beter gaan bewegen. Jong geleerd, betekent een leven lang plezier in sporten en bewegen.’’ De boodschap wordt uitgedragen door Nederlandse talent- en bondscoaches (de sportwereld). De oproep is gericht aan ouders, scholen, kinderopvang, peuterspeelzalen, gemeenten, kabinet, politiek, sportbonden, sportclubs, trainers, coaches en kinderen.
(xxx.xxxxxxxxxxx.xx)
In de gemeente Landerd sport 16% van de jeugd (4-11 jaar) niet buiten school en 13% sport weinig (minder dan 1 uur per week) buiten school. In de GGD-regio Hart voor Brabant is dit 22% (sport niet) en 11% (sport weinig).
8% van de jeugd (12-18 jaar) in Landerd sport nooit in vrije tijd. In de regio Hart voor Brabant is dit 10%. In Landerd voldoet 79% van de jeugd (12-18 jaar) aan de Nederlandse Xxxx Xxxxxx Bewegen (sport en/of beweegt 5 t/m 7 dagen per week minimaal 1 uur per dag). In de GGD-regio is dit hetzelfde blijkt uit cijfers.
Hieronder vind je meer cijfers met betrekking tot de doelgroep jeugd en de aandachtsgebieden.
Gewicht | 1-11 jaar | 12-18 jaar |
Ondergewicht | 10% (8% Hart voor Brabant) | 3% (3% Hart voor Brabant) |
Normaal gewicht | 80% (81% Hart voor Brabant) | 86% (86% Hart voor Brabant) |
Overgewicht (exclusief obesitas) | 9% (9% Hart voor Brabant) | 10% (8% Hart voor Brabant) |
Obesitas | 2% (2% Hart voor Brabant) | 1% (2% Hart voor Brabant) |
(GGD Jeugdmonitor 0 t/m 11-jarigen, 2017)
(GGD Jeugdmonitor 12 t/m 18-jarigen, 2015-2016)
Percentage kinderen (4-11 jaar) dat 5 dagen per week lopend of zelf fietsend naar school
gaat.
14% gaat nooit lopend of fietsend naar school in Landerd. In de GGD-regio is dit 17%.
(52% Hart voor Brabant)
49% Landerd
Gaat altijd lopend of zelf fietsend naar school (4-11 jaar)
(GGD Jeugdmonitor 0 t/m 11-jarigen, 2017)
Percentage kinderen (1-11 jaar) dat minder dan 3,5 uur per week buiten speelt.
(10% Hart voor Brabant)
6% Landerd
Speelt weinig buiten (1-11 jaar)
(GGD Jeugdmonitor 0 t/m 11-jarigen, 2017)
Percentage kinderen (1-11 jaar) dat 14 uur of meer per week besteedt aan TV kijken, of
het gebruik van computer, tablet of smartphone.
(16% Hart voor Brabant)
18% Landerd
(22% Zeeland, 14% Schaijk/Reek)
Zit veel achter TV, computer, tablet of smartphone (1-11 jaar)
(GGD Jeugdmonitor 0 t/m 11-jarigen, 2017)
Is lid van een sportvereniging/sportclub | % Landerd |
Leeftijd 4 t/m 11 jaar | 73% Landerd (68% Hart voor Brabant) |
Xxxxxxxx 00 t/ 18 jaar | 79% Landerd (72% Hart voor Brabant) |
Percentage kinderen (4-18 jaar) dat lid is van een sportvereniging/sportclub. | |
(GGD Jeugdmonitor 0 t/m 11-jarigen, 2017)
(GGD Jeugdmonitor 12 t/m 18-jarigen, 2015-2016)
De conclusie die Landerd SpoRtZO trekt uit de verkrijgbare cijfers is dat de cijfers in de gemeente Landerd niet significant afwijken van de cijfers in de GGD-regio Hart voor Brabant. Het is taak om dit niveau in Landerd vast te houden en indien mogelijk te bevorderen.
Bewegingsvaardigheid
Jeugdigen bewegen steeds minder goed. De motorische vaardigheid van een kind wordt bepaald door een combinatie van factoren. Een kind heeft een bepaalde genetische aanleg, maar door middel
van oefeningen kan de motoriek verder worden ontwikkeld. Net zoals je zwemmen en fietsen hebt moeten leren, moet je ook leren bewegen. Het is van essentieel belang dat kinderen goed leren bewegen. Zo zullen ze minder snel geblesseerd raken en hun gezondheid profiteert ervan. Als kinderen beter bewegen, doen ze dat ook met meer plezier.
‘Ik zie in de praktijk veel kinderen met motorische problemen.’ laat kinderfysiotherapeut Fransen van fysiotherapie Schaijk uit Schaijk weten. Het is belangrijk dat juist deze kinderen meer en beter bewegen. Echter blijkt dat deze kinderen juist weinig tot niet sporten. Vaak kan kinderfysiotherapeut Fransen vanuit de behandeling kinderen stimuleren om te gaan sporten. Samen kijken zij dan naar wat het kind leuk vindt. Om meer kinderen te bereiken is een ondersteuning van de signalerende functie van scholen wenselijk. Hierdoor worden kansen voor kinderen, om bewegingsvaardigheden te verbeteren, vergroot. Omdat kinderfysiotherapeut Fransen in haar optiek maar een selecte groep ziet van kinderen die motorisch onderontwikkeld zijn en dus weinig bewegen kan zij de status van het niveau van bewegingsvaardigheid in de gemeente Landerd algemeen niet uitspreken.
Xxxxxxx xxx Xxxx-Xxxxxxx, kinderfysiotherapeut praktijk Den Hoogen in Reek: 'Kinderen ontwikkelen zich spelenderwijs door te bewegen. Ze leren hierin motorische, sociale en emotionele vaardigheden. Door de passieve leefstijl van steeds meer kinderen (ook in Landerd) ontstaan er meer problemen.
Dit zie je terug in motorische problemen zoals moeite met lopen, rennen, de gymles, knutselen, schrijven en sporten. Door een zwakke motoriek neemt het aantal kinderen met overgewicht, blessures en houdingsklachten toe. Als kinderfysiotherapeut vind ik het essentieel om een actieve leefstijl met een gezonde motoriek te stimuleren. Zodat kinderen kunnen exploreren op motorisch vlak en hierin hun sociale en emotionele vaardigheden kunnen ontwikkelen. Een intensieve samenwerking tussen onderwijs, zorg en gemeente kan bijdragen aan bovenstaande. Om ieder kind een kans te geven zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen.'
Het is taak om in Landerd meer zicht te krijgen op het niveau van de bewegingsvaardigheid bij jeugdigen en daarna het niveau van de bewegingsvaardigheden te behouden zo niet te bevorderen.
Verslavingsproblemen; drugs- en alcoholgebruik (jeugd 13-23 jaar)
Een aantal cijfers met betrekking tot het aandachtsgebied verslavingsproblemen geven het volgende weer. Uit de gemeenteschets positieve gezondheid jeugd Landerd blijkt dat 13% van de jongeren (12- 18 jaar) in Landerd alcohol drinkt. Het percentage in de regio Hart voor Brabant is gelijk (13%).
42% van de jongeren (12-18 jaar) in Landerd heeft de afgelopen 4 weken alcohol gedronken (paar slokjes of een heel glas of meer). In Schaijk is dit percentage 49%, in Reek 41% en in Zeeland 35%. Het percentage in de GGD-regio Hart voor Brabant is 33%.
28% van de jongeren (12-18 jaar) in Landerd is in de afgelopen 4 weken dronken of aangeschoten geweest. In Schaijk en in Reek is dit 28%. In Zeeland 22%. Het percentage in de regio Hart voor Brabant is 23%.
26% heeft in de gemeente Landerd weleens middelen (drugs) aangeboden gekregen. 9% heeft weleens middelen gebruikt. En 3% heeft recent middelen gebruikt.
Dorpskern Wel eens middelen gebruikt | Landerd 9% | Schaijk 11% | Reek 11% | Zeeland 6% |
Wiet of hasj | 7% | 9% | 9% | 5% |
Lachgas | 3% | 4% | 2% | 3% |
XTC, cocaïne, paddo’s, amfetaminen, LSD, GHB en/of heroïne | 2% | 0,6% | 5% | 2% |
(GGD Jeugdmonitor 12 t/m 18-jarigen, 2015-2016)
3% Landerd (3% Hart voor Brabant)
(4% Schaijk, 5% Reek, 2% Zeeland)
Percentage jongeren (12-18 jaar) dat dagelijks rookt.
Rookt dagelijks (12-18 jaar)
(GGD Jeugdmonitor 12 t/m 18-jarigen, 2015-2016)
• ‘Drugsgebruik in Schaijk loopt de neusgaten uit’ schreef weekblad Arena editie Landerd in februari 2017 naar aanleiding van een gesprek met wethouder Xxxxxxx Xxxx Xxxx Xxxxxxxxxx.
• De informele bijeenkomst ‘Wij willen het erover hebben’ die op woensdag 17 mei 2018 werd gehouden in het Schaijks dorpshuis De Phoenix onder leiding van drugsexpert Xxxxxxx Xxxxxxxx van Novadic Kentron over verslaving in de breedste zin van het woord.
• Naast stigmatisering van drugsgebruikers (en hun verzorgers), mede gevoed door onwetendheid, angst en onbegrip, zien we dat jongeren het steeds normaler vinden om drugs te gebruiken. Drugs zijn ook steeds gemakkelijker te (ver)krijgen. Ook binnen Landerd is hier sprake van en dit aandachtsgebied is ook een thema in de preventieagenda. (xxx.xxxxxxxxxxxx.xx)
Dit zijn signalen dat het drugsgebruik (verslavingsprobleem) in de gemeente Landerd een serieus probleem is, al blijkt dit niet geheel uit verkrijgbare cijfers uit de GGD-gezondheidsmonitor.
Er zijn uiteraard veel verschillende verslavingen. Je kunt verslavingen opsplitsen in verslaving aan stoffen (zoals alcohol en nicotine) en verslaving aan gedrag (zoals gokken of gamen). Wat bijna alle verslavingen gemeen hebben, is een directe of indirecte toename van de stof dopamine in de hersenen. Dopamine is een stof die een rol speelt bij de communicatie tussen hersencellen. Het is belangrijk voor aandacht en concentratie, en voor gevoel van beloning. Dopamine zorgt ervoor dat we ons tevreden en beloond voelen. En wie wil dat niet?
Het effect van sport en bewegen op dat ‘gevoel van beloning’ is dat lichaamsbeweging het gehalte aan dopamine verhoogd. Dat zorgt er onder andere voor dat je humeur en gevoel van welbehagen verbeteren. Bij verslavingen zien we dat er op een gegeven moment een dopamineresistentie ontstaat: je hebt steeds meer van een bepaalde stof of gedrag nodig, om hetzelfde geluksgevoel te krijgen. Sporten blijkt juist een gunstig effect te hebben op de werking van dopamine. Daardoor heb je minder van het verslavende middel nodig (en dat is al een vooruitgang). (xxx.xxxxxxxxxxxxxx.xx/xxxxxxx/xxxxx-xxxxxxx-xx-xxx-xx-xxxxxxxxxx-xx)
Volwassenen (24-64 jaar)
De doelgroep volwassenen heeft het aandachtsgebied bewegingsarmoede. Een oorzaak voor het aandachtgebied bewegingsarmoede kan de drukte die volwassenen ervaren door dagelijkse bezigheden zoals werk en het gezin zijn. Deze oorzaak is weer in veel verschillende thema’s te verdelen. Vandaar dat Landerd SpoRtZO met sport en bewegen wil aansluiten bij de twee thema’s voor deze doelgroep die ook terugkomen in de Landerdse preventieagenda. Namelijk: stress door opvoeding en stress door mantelzorg. Tevens wil Landerd SpoRtZO door sport en bewegen effectief in te zetten als middel bijdragen aan meerdere onderliggende oorzaken binnen dit aandachtsgebied.
Hiermee bevordert Landerd SpoRtZO o.a. de gezondheidsdimensies: Lichaamsfuncties, Meedoen en het Dagelijks functioneren.
In de gemeente Landerd is 10% niet in staat om zin aan het leven te geven. 6% in Schaijk, 9% in Reek en 14% in Zeeland. In de GGD-regio is dit 9%. Bij 9% van de volwassenen lijkt de dagelijkse activiteiten vaak onbelangrijk in Landerd. 6% van de volwassenen in de gemeente heeft weinig regie over het eigen leven.
In Landerd voldoet 58% van de volwassenen (19-64 jaar) aan de Nederlandse Xxxx Xxxxxx Bewegen (minstens 5 dagen in de week een half uur matig intensief lichamelijk actief (bijvoorbeeld wandelen of huishoudelijke activiteiten). In de regio Hart voor Brabant is dit 60%.
11% van de volwassenen in de gemeente Landerd zit 8 uur of meer per dag. 12% in Schaijk, 14% in Reek en 9% in Zeeland.
In de gemeente Landerd heeft 43% van de volwassenen overgewicht (BMI >25), waarvan 14% ernstig overgewicht/obesitas (BMI >30). 48% in Schaijk, 43% in Reek en 39% in Zeeland. In de GGD-regio Hart voor Brabant is dit percentage 46%.
Is lid van een sportvereniging/sportclub | % Landerd |
Xxxxxxxx 00 t/m 64 jaar | 48% Landerd (40% Hart voor Brabant) |
Percentage volwassenen (19-64 jaar) dat lid is van een sportvereniging/sportclub. | |
(GGD Gezondheidsmonitor Volwassenen, 2016)
Aandachtgebied
Bewegingsarmoede
Jongvolwassenen bevinden zich in de periode van 18-35 jaar vaak in de drukste periode van hun leven. Dit kan een oorzaak zijn voor het aandachtsgebied bewegingsarmoede in deze leeftijdsgroep. Waar ze voor hun 18e jaar vaak nog thuis woonden, wonen ze nu vaak op zichzelf en maken zij verschillende levensgebeurtenissen mee in deze fase. In deze periode is deze groep nog jong en actief. Genoeg energie om voldoende te sporten en bewegen zou je denken. Toch heeft het sporten en bewegen in deze drukke levensfase te lijden onder een aantal zaken. Er zijn meerdere levensgebeurtenissen die van invloed zijn op het starten of stoppen met sport en bewegen.
De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO kunnen een stimulerende rol spelen en tips zijn bijvoorbeeld het aanbieden van flexibele sport- en beweegactiviteiten die gemakkelijk op, tijdens of naast studie/werk gedaan kunnen worden, beweging stimuleren tijdens werk/studie middels actief kantoormeubilair (bv. deskbikes en statafels), wandelen, joggen en fietsen tijdens de lunch, het aanbieden van bedrijfsfitness, bedrijfscompetities en een studentensportkaart, deelname via werk/studie aan (grote) breedtesportevenementen en een infrastructuur die uitnodigt tot wandelen/fietsen naar werk of naar treinstation/bushalte. Landerd SpoRtZO zet hiermee sport en bewegen voornamelijk in als doel.
Stress door opvoeding en stress door mantelzorg
Stress door opvoeding onder volwassenen is als actueel thema in de preventieagenda. Vooral ontwikkelingen als het internet en sociale media hebben een grote invloed op het ouderschap en de stress die dat met zich meebrengt. We hebben steeds hogere verwachtingen naar onszelf en naar elkaar. Niet alleen in kwaliteit maar ook in kwantiteit. Perfectionisme is een kernbegrip wat deze stress veroorzaakt. Partners van Samen Landerd, Samen Beter signaleerden ook dat er een grote
druk ligt bij mantelzorgers. Het gaat om mensen die een belangrijke rol spelen in de zorg voor een naaste. De toename van het aantal ouderen in Landerd (en daarmee de verwachte stijging van de zorgvraag), samen met wijzigingen in het zorgstelsel (mensen blijven langer thuis wonen) maakt dat de partners overbelasting als gevolg van mantelzorg als prioriteit hebben gekozen. (xxx.xxxxxxxxxxxx.xx)
Veel voorkomende situatie:
Een dag lang hard gewerkt, vanmorgen voelde je je al niet zo lekker eigenlijk, maar je hebt doorgezet! Bikkel! Thuis, eten, wellicht je kinderen naar bed gebracht, crashen. Onderweg naar de koelkast voor wat lekkers bedenk je je dat je dat je had afgesproken te gaan bewegen met wat vrienden. Je pakt je telefoon en je stuurt een berichtje: Sorry, het was ontzettend druk vandaag, en ik heb nog zoveel te doen! Het komt me nu niet helemaal uit. Je ploft op de bank, hangt er een tijdje, en gaat naar bed. ’s nachts wordt je wakker, of je komt slecht in slaap. Je hoofd draait nog op volle toeren. De volgende morgen voel je je nog steeds niet uitgerust…
Was dit nou wel zo handig? Wat was er gebeurd als je wel was gaan bewegen? Had je kunnen sporten tegen stress?
Sport is een goed middel om stress te verminderen. De meeste mensen die sporten zeggen dat ze daar ‘hun hoofd mee leeg’ kunnen maken of dat ze er rustig van worden. Sport verbetert de werking en het herstel van die onderdelen in je hersen die jouw stressgevoel afremmen en daarmee ook de productie van stresshormonen. Er komen 2 belangrijke stofjes vrij bij bewegen: BDNF en endorfine. Beiden ondersteunen de hippocampus. De Hippocampus zit in je hersenen en zorgt voor een remmende werking in de aanmaak van cortisol (het stresshormoon). Andersom werkt het helaas ook zo: Voortdurende blootstelling aan cortisol zorgt voor een minder goed werkende hippocampus. Als je dus minder stress wilt: zorg er dan voor dat je hippocampus blijvend, positief wordt ‘getuned’
Hoe doe je dat? Door te bewegen inderdaad! Maar pak het dan wel op de juiste manier aan. Zoek een vorm van sport die de juiste effecten heeft en zorg ook voor de juiste intensiteit. Xxxx een sport die bij jou zelf past, anders wordt het moeilijk om het lang (genoeg) vol te houden. (xxxxxxxxxxxxxx.xx/xxxxxx/xxxxxxx-xxxxx-xxxxxx/)
Landerd SpoRtZO kan hierin de rol van doorverwijzer en verbinder nemen en volwassenen begeleiden naar een passend sport- en beweegaanbod.
In de gemeente Landerd heeft 44% van de volwassenen (19-64 jaar) dat in de afgelopen 4 weken stress ervaren op het gebied van werk. 45% in Schaijk en Zeeland en 36% in Reek.
Percentage volwassenen (19-64 jaar) dat in de afgelopen 4 weken stress heeft ervaren op het diverse gebieden. (GGD Gezondheidsmonitor Volwassenen, 2016)
25% van de volwassenen (19-64 jaar) heeft het afgelopen jaar mantelzorg gegeven in de gemeente Landerd. 17% geeft op dit moment mantelzorg in Landerd. 3% geeft aan zich (tamelijk) zwaar belast te voelen door het geven van mantelzorg.
Senioren (65 jaar en ouder)
De komende jaren neemt het aantal ouderen rap toe in Nederland. Volgens de CBS Bevolkingsprognose zal het aantal 65-plussers toenemen: waren er in 2012 nog 2,7 miljoen 65- plussers, in 2041 zullen dat er 4,7 miljoen zijn. Tot 2060 blijft het aantal schommelen rond 4,7 miljoen. Ook in de gemeente Landerd zal het aantal senioren (65+) toenemen.
In de gemeente Landerd is 10% niet in staat om zin aan het leven te geven. 9% in Schaijk, 10% in Reek en 12% in Zeeland. In de GGD-regio is dit 15%. Bij 18% van de senioren lijkt de dagelijkse activiteiten vaak onbelangrijk in Landerd. 15% van de senioren in de gemeente heeft weinig regie over het eigen leven.
In Landerd voldoet 75% van de senioren (65 jaar en ouder) aan de Nederlandse Xxxx Xxxxxx Bewegen (minstens 5 dagen in de week een half uur matig intensief lichamelijk actief (bijvoorbeeld wandelen of huishoudelijke activiteiten). In de regio Hart voor Brabant is dit 74%. 46% van de senioren in Landerd voldoet aan de Fit norm (drie keer per week minimaal 20 minuten zwaar intensief bewegen). In de GGD-regio is dit ongeveer gelijk. Toch voldoet 23% van de senioren zich niet aan beide normen.
Is lid van een sportvereniging/sportclub | % Landerd |
Xxxxxxxx 00 jaar en ouder | 24% Landerd (28% Hart voor Brabant) |
Percentage volwassenen (65+ jaar) dat lid is van een sportvereniging/sportclub. | |
(GGD Gezondheidsmonitor Ouderen, 2016)
Uit de gegevens van de GGD-gezondheidsmonitor Volwassenen 2016 blijkt dat senioren in de gemeente Landerd in vergelijking met de regio Hart voor Brabant evenredig scoren. Het is taak om dit huidige niveau vast te houden zo niet te verbeteren.
Aandachtgebieden
Zelfredzaamheid
Door politieke beslissingen zullen ouderen de komende jaren steeds langer zelfstandig blijven wonen. Zelfredzaamheid is het vermogen van mensen om zichzelf te redden op alle levensterreinen met zo min mogelijk professionele ondersteuning en zorg. Men kan eigen problemen oplossen en gaat zelfstandig door het leven. Dit kan voor veel ouderen moeilijk te realiseren zijn. 9% van de senioren 65 jaar en ouder heeft in de afgelopen 3 maanden letsel opgelopen door een val. 4% hiervan is in of rondom huis gevallen.
De inzet van sport en bewegen kan bijdragen om onder andere het langer zelfstandig te blijven wonen binnen dit aandachtsgebied te realiseren. De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO kunnen hierin een rol spelen en bijdragen aan het bevorderen van bijvoorbeeld de gezondheidsdimensies Mentaal welbevinden en Dagelijkse functioneren.
Kwetsbaarheid
Wat is kwetsbaarheid? Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ‘kwetsbaarheid’ kent geen eenduidige definitie. Gevoelsmatig kunnen we er ons wel wat bij voorstellen: mensen zijn kwetsbaar als ze het zelf niet meer alleen kunnen, niet meer zelfredzaam zijn en dus ondersteuning nodig hebben. Organisaties en onderzoekers hanteren zo hun eigen definitie. Binnen dit plan sluiten we zo veel mogelijk aan bij de definitie die het Sociaal Cultureel Planbureau (2011) gebruikt voor ouderen: kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans vergroot op negatieve gezondheidsuitkomsten.
Volgens de Tilburg Frailty Indicator is 24% van de senioren (65 jaar en ouder) in Landerd kwetsbaar. Dit is gebaseerd op 15 lichamelijke, psychische en sociale componenten van kwetsbaarheid. In de GGD-regio Hart voor Brabant is 26% van de senioren kwetsbaar.
Dorpskern/ % kwetsbaar Vormen van kwetsbaarheid | Landerd 24% | Schaijk 26% | Reek 23% | Zeeland 22% |
Lichamelijk kwetsbaar | 14% | 15% | 17% | 11% |
Sociaal kwetsbaar | 12% | 14% | 21% | 8% |
Psychisch kwetsbaar | 22% | 21% | 24% | 22% |
(GGD Gezondheidsmonitor Ouderen, 2016)
Van de leefstijlfactoren die het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) onderzocht hangt ‘voldoende bewegen’ als enige samen met lagere kwetsbaarheid bij alle soorten kwetsbaarheid. Vanwege de samenhang van alle domeinen van kwetsbaarheid met bewegen heeft het RIVM een duidelijke boodschap: voeg beweeginterventies voor ouderen toe aan het standaard aanbod van interventies.
In de gemeente Landerd kan Landerd SpoRtZO ingezet worden in de realisatie van beweeginterventies voor senioren.
Eenzaamheid
Volgens de de Jong Gierveld-schaal GGD Gezondheidsmonitor Volwassenen 2016 is in de gemeente Landerd 40% van de ouderen (65+ jaar) eenzaam. In de regio is dit 49%. Ook de partners van het programma Samen Landerd, Samen Beter hebben met elkaar gesignaleerd dat (risico op) eenzaamheid net zoals landelijk, veel voorkomt in Landerd. Hoewel Xxxxxxx iets beter scoort dan gemiddeld, afgaande op de cijfers van de GGD, vinden de partners dit vanwege de negatieve gevolgen voor een persoon zelf en voor zijn of haar deelname aan onze samenleving toch prioriteit. Onder andere de gezondheidsdimensies Zingeving en Meedoen worden door de inzet van sport en bewegen bevordert. De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO kunnen hierin een rol nemen.
Mensen met een beperking (Uniek Sporten)
Sporten en bewegen is echter niet voor iedereen vanzelfsprekend. Dat geldt ook voor mensen met een beperking. Uniek Sporten Noordoost Brabant is een regionaal programma om meer mensen met een beperking aan het sporten en bewegen te krijgen. Het is een samenwerkingsverband in de regio Noordoost Brabant waar Oss, Uden, Landerd, Bernheze, Cuijk, Grave, Mill & St. Hubert, Boxmeer, Boekel en St. Anthonis onder vallen. De coördinatie van het programma ligt bij het SEC (Sport Expertise Centrum) in Oss. Iedere gemeente heeft een eigen aanspreekpunt die de inwoners met een beperking persoonlijk begeleidt naar een passende vorm van sport en bewegen. In Landerd is dit aanspreekpunt een buurtsportcoach van Landerd SpoRtZO.
Door middel van sport en bewegen kan Landerd SpoRtZO alle gezondheidsdimensies van positieve gezondheid bevorderen. Met het aanbod Special Gym (beweegaanbod voor kinderen met een beperking t/m 18 jaar) kan Landerd SpoRtZO door middel van sport en bewegen bij de deelnemers bij gezondheidsdimensie Lichaamsfuncties de pijler ‘klachten en pijn’ bevorderen. Bij de ene deelnemer kan het bijdragen aan ‘het kunnen vragen om hulp’ bij gezondheidsdimensie Dagelijks functioneren. Maar ook jezelf accepteren bij gezondheidsdimensie Mentaal welbevinden is een voorbeeld.
In de gemeente Landerd heeft 24% van de jeugdigen 0 t/m 11 jaar 1 of meer chronische ziekten/aandoeningen (vastgesteld door arts). Waarvan 4% astma/bronchitis heeft, 2% ADHD en 1% autisme. 2% van de jeugdigen 0 t/m 11 jaar heeft problemen met de motoriek volgens hun ouders.
Bij de jongeren 12 t/m 18 jaar heeft 20% 1 of meer chronische ziekten/aandoeningen (vastgesteld door arts). Waarvan 6% ADHD heeft en 5% astma/bronchitis. 3% van deze jongeren wordt erg belemmert bij het uitvoeren van dagelijkse bezigheden door chronische aandoening(en).
In de gemeente Landerd heeft 24% van de volwassenen 19 t/m 64 jaar 1 of meer langdurig ziekten/aandoeningen. 30% is (ernstig) beperkt in activiteiten vanwege gezondheid. 6% van de volwassenen in Landerd is beperkt in mobiliteit. 10% van de volwassenen in Landerd kan vanwege de gezondheid niet de dingen doen die men zou willen doen.
In de gemeente Landerd heeft 44% van de senioren 65 jaar en ouder 1 of meer langdurig ziekten/aandoeningen. 49% is (ernstig) beperkt in activiteiten vanwege gezondheid. 25% van de senioren in Landerd is beperkt in mobiliteit. 25% loopt slecht en 15% kan slecht het evenwicht bewaren. 27% van de senioren in Landerd kan vanwege de gezondheid niet de dingen doen die men zou willen doen.
Aandachtsgebieden
(On)Bekendheid regioloket Uniek Sporten en (bestaand) sport- en beweegaanbod
Uniek Sporten maakt het sport- en beweegaanbod in de regio Noordoost Brabant inzichtelijk door een digitaal loket waar het totale sportaanbod bij elkaar komt. Het aanbod is gericht op mensen die (nog) niet terecht kunnen bij reguliere sport- en beweegactiviteiten. (xxx.xxxxxxxxxxxx.xx) Dit digitaal loket is redelijk nieuw. De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO kunnen een rol spelen in het geven van bekendheid aan dit digitaal loket in Landerd. Daarmee brengt Landerd SpoRtZO ook direct het (bestaand) sport- en beweegaanbod voor de doelgroep in kaart en onder de aandacht.
(On)voldoende sport- en beweegaanbod
Niet iedereen met een beperking vindt passend sportaanbod in zijn eigen gemeente. Ook in Landerd is nog weinig passend sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking. De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO kunnen een rol spelen in ondersteuning van het huidige sport- en beweegaanbod en stimuleren in het creëren van nieuw sport- en beweegaanbod voor de doelgroep.
(On)Deskundigheid sport- en beweegaanbieders
Loket Uniek Sporten Noordoost Brabant stimuleert, adviseert en ondersteunt sportverenigingen om de doelgroep te omarmen in samenwerking met Landerd SpoRtZO. Hoe start je als aanbieder een sportaanbod op voor mensen met een beperking? Aangepast sporten lijkt misschien een zaak met veel haken en ogen. Zo is het belangrijk om te kijken of er vraag is naar dit aanbod, wat er nodig is om het aanbod op te zetten en welke randvoorwaarden geoptimaliseerd moeten worden. Welke stappen zijn goed om te doorlopen en met welke partners werk je samen? Zijn sport- en beweegaanbieders in Landerd deskundig genoeg om passend sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking aan te bieden? Samen met het loket ondersteunt Landerd SpoRtZO vraaggericht sport- en beweegaanbieders (organisaties) bij het organiseren van een sportaanbod voor de doelgroep in de gemeente Landerd.
Minima
Mensen met een lage sociaaleconomische status worden in de gemeente Landerd aangeduid met minima. Waarom bewegen minima minder? Allereerst heeft deze groep minder geld te besteden. Dat is een drempel voor lidmaatschap van een vereniging en bijkomende activiteiten zoals een drankje na afloop. Er is soms schaamte om financiële ondersteuning aan te vragen om toch te kunnen bewegen. Niet alle minima hebben voldoende kennis over een gezonde leefstijl en over de gezondheidsvoordelen van bewegen. Ook is een deel van hen laaggeletterd en vinden zij het niet fijn om lange-termijn verbintenissen aan te gaan (zoals lid worden van een sportclub). Een opeenstapeling van samenhangende belemmeringen die ten grondslag ligt aan hun sociaaleconomische positie, zoals een ongunstige financiële positie en weinig ondersteuning uit de directe sociale omgeving. Ook dat kan sport- en beweegdeelname belemmeren. Evenals het nut niet inzien en voorrang geven aan andere prioriteiten. Tot slot is deze groep vaak niet opgevoed met sport en heeft daar dus weinig ervaring mee of rolmodellen voor.
Door geldgebrek is 4% van de jeugdigen 0 t/m 11 jaar in Landerd geen lid van een sportvereniging/sportclub en kan 2% niet op zwemles.
In de gemeente Landerd heeft 11% van de volwassenen (19-64 jaar) moeite met rondkomen. 7% in Schaijk, 13% in Reek en 16% in Zeeland.
9% van de ouderen 65 jaar en ouder in Landerd heeft moeite met rondkomen. 26% ontvangt alleen AOW. 2% heeft twee of meer betalingsachterstanden.
Aandachtgebieden voor de doelgroep minima is participatie om een positieve gezondheid van de doelgroep te vergroten. Xxxxxxx speelt hierin een belemmering.
Aandachtsgebied
Participatie
Sport als participatiemiddel is vaak onderbelicht, maar juist erg kansrijk. Sport zorgt voor verbondenheid. Door te sporten ontstaat er een connectie met mede-sporters(mensen) en wordt er een gezamenlijk doel nagestreefd vooral wanneer deze beoefend wordt in gemengd verband. Sport is niet gebonden aan landsgrenzen en/of sociaaleconomisch status.
Belemmering: armoede
De gemeente Landerd kreeg in 2018 168 aanvragen voor het participatiefonds. Het participatiefonds van de gemeente Landerd is bedoeld om mensen met een inkomen rond het minimum in staat te stellen mee te doen aan maatschappelijk activiteiten. Want vaak ontbreekt het geld daarvoor.
Migranten
Binnen de doelgroep migranten wordt in deze aanvraag de focus gelegd op de statushouders in de gemeente Landerd. Dit wil overigens niet zeggen dat Xxxxxxx SpoRtZO niet met de andere groepen binnen de doelgroep migranten aan de slag gaat. Denk bijvoorbeeld aan inwoners met een Poolse achtergrond.
Statushouders bewegen minder, waarom? In de eerste plaats spelen culturele normen en waarden vaak een rol bij het sport- en beweeggedrag. Denk aan vrouwen die graag in een veilige omgeving met privacy willen sporten en bewegen. Die behoefte kan een drempel vormen om te gaan sporten bij een reguliere vereniging of fitnessschool. Ook hebben veel statushouders het sporten en bewegen niet zo met de paplepel ingegoten gekregen als veel Nederlanders. Ze zijn niet opgevoed met sport en hebben daar dus weinig ervaring mee. Terwijl die voorbeeldfunctie van een ouder, of een ander rolmodel, juist motiverend kan werken om wél te gaan bewegen. Vanwege die onbekendheid met (de opbrengsten van) sport en bewegen zien statushouders het nut er niet van in en stellen zij andere prioriteiten. Ook overheerst het beeld bij bepaalde groepen nieuwkomers dat sporten en bewegen fysieke klachten kunnen verergeren. Veel statushouders zijn bovendien niet bekend met het bestaan van sportverenigingen en de daaraan verbonden structuur en cultuur. In de landen van herkomst is sport niet op dezelfde manier georganiseerd. De typisch Nederlandse verenigingsgebruiken kunnen voor verwarring zorgen en een drempel opwerpen. Relatief veel statushouders behoren tot de minimagroep. Een minimuminkomen maakt het moeilijk om geld uit te trekken voor sport- en bewegen, zeker wanneer het een gezin betreft met meerdere kinderen. Het betalen van contributie is bovendien voor veel statushouders geen bekend verschijnsel. Bovendien zijn veel van hen wellicht onbekend met het aanvragen van subsidies dat kan samenhangen met een taalbarrière.
Gemeente Landerd heeft een totaal van 98 statushouders op het moment van schrijven van deze aanvraag. Aandachtgebieden voor de doelgroep statushouders in de gemeente Landerd zijn participatie en integratie.
Aandachtsgebieden
Participatie
Sport als participatiemiddel is erg kansrijk. Sport zorgt voor verbondenheid. Door te sporten ontstaat er een connectie met mede-sporters(mensen) en wordt er een gezamenlijk doel nagestreefd vooral wanneer deze beoefend wordt in gemengd verband. Sport is niet gebonden aan landsgrenzen en/of sociaaleconomisch status.
Integratie
Sport als playground voor integratie. Sport en bewegen kan de lichamelijke en mentale gezondheid (gezonde leefstijl) verbeteren, een isolement doorbreken, participatie en sociale contacten bevorderen, het kan een laag zelfbeeld en een negatieve beeldvorming wegnemen en het biedt structuur en daarmee richting aan leefstijl en dagbesteding. Door te sporten en bewegen worden mensen weer energiek en hebben vervolgens meer motivatie om aan andere activiteiten deel te nemen. Om de sport- en beweegdeelname bij statushouders in Landerd te vergroten is samenwerken met sportverenigingen een aanrader. Landerd SpoRtZO kan hierin aan actieve rol nemen. Het voordeel van deelname aan sport- en beweegactiviteiten is dat statushouders hierbij sociale contacten aangaan met buurt- en dorpsbewoners en daardoor extra vaardigheden aanleren die in de Nederlandse maatschappij goed van pas komen. Laagdrempelige (kennismaking)activiteiten kunnen, met medewerking van (trainers van) bij de sportvereniging plaatsvinden. Denk hierbij aan fiets-, loop- en wandelgroepen en activiteiten voor vrouwen/meisjes en kinderen.
Sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen)
Sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) vervullen een belangrijke rol binnen de samenleving. Ze zorgen voor sociale cohesie, beweging en gezondheid en plezier. Het maatschappelijke karakter van het verenigingsleven biedt het ideale platform om mensen bij elkaar te brengen, en bij te dragen aan een sociale en duurzame samenleving. Sportverenigingen die meer doen dan hun kerntaak sport aanbieden worden ook wel maatschappelijk actieve sportverenigingen of open clubs genoemd. Een sportvereniging die niet alleen voor haar eigen leden, maar ook voor niet-leden activiteiten organiseert. Een vereniging die iets extra’s doet en daarmee iets extra’s betekent. Een vereniging die verder kijkt dan alleen naar sport. Een vereniging die ook kijkt naar wat zij op het gebied van welzijn, gezondheid, voor de samenleving en voor kwetsbare doelgroepen en ook voor haar eigen leden kan betekenen.
In de uitwerking van het Olympisch plan 2028, Nederlandse sport naar Olympisch niveau, noemt NOC*NSF zes maatschappelijke effecten van sport.
1. Draagt bij aan fysieke en mentale gezondheid;
2. Levert economisch rendement op;
3. Draagt bij aan opvoeding en socialisatie van kinderen;
4. Draagt bij aan de sociale samenhang in buurt en;
5. Zorgt voor een positieve beeldvorming tussen verschillende (etnische) groepen in de Nederlandse samenleving;
6. Stimuleert innovatie en duurzaamheid.
Aandachtsgebieden
Gezonde, vitale en toekomstbestendige sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) en maatschappelijke verantwoordelijkheid
Vitale verenigingen zijn op de toekomst en omgeving gerichte verenigingen met een doorlopend activiteitenaanbod, die bijdragen aan het welzijn en de participatie van de bevolking in het dorp en
van de leden van de vereniging. De vitale vereniging richt zich, naast de (potentiële) leden, uitdrukkelijk ook op de niet-leden. De vitale vereniging ziet haar vereniging niet alleen als doel, maar nadrukkelijk als middel om andere (maatschappelijke) doelen te realiseren.
Leeftijd Lidmaatschappen | 4 t/m 11 jaar | 12 t/m 18 jaar | 19 t/m 24 jaar | 25 t/m 39 jaar | 40 t/m 54 jaar | 55 t/m 64 jaar | 65 jaar en ouder |
Club of (sport)vereniging | 86% | 87% | 59% | 53% | 53% | 53% | 76% |
Sportvereniging of sportclub | 73% | 79% | 47% | 42% | 39% | 34% | 24% |
Overige verenigingen | 49% | 28% | - | - | - | - | - |
(GGD Gezondheidsmonitor)
Stimuleringsfonds
De gemeenteraad van Landerd heeft in april 2017 besloten tot een oprichting van een stimuleringsfonds buitensport. De gemeente Landerd wil dit stimuleringsfonds buitensportaccommodaties ‘handen en voeten’ gaan geven.
Afhankelijk van de gemeentelijke besluitvorming dient bekeken te worden wat de wezenlijke bijdrage voor Landerd SpoRtZO kan zijn aan de uitvoering van dit stimuleringsfonds.
BIJLAGE 10: INTERVENTIES
Sport en bewegen in het onderwijs (Bewegingsonderwijs/Beweegvriendelijke onderwijs) Door het ondersteunen van het sport en beweegaanbod bij de onderwijsinstellingen in Landerd wil Landerd SpoRtZO jeugdigen aan het bewegen krijgen en houden, het plezier in bewegen vergroten, de effecten van sport en bewegen laten ervaren, de verbinding leggen met sport- en beweegaanbieders en andere instellingen en zo sport en bewegen onderdeel maken van het
dagelijks leven. De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO zullen vraaggericht onderwijsinstellingen ondersteunen op het gebied van sport en bewegen. Op deze manier sluit Landerd SpoRtZO aan op de behoefte van de individuele onderwijsinstellingen. Dit kan betekenen dat de buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO het bewegingsonderwijs verzorgen voor basisscholen, Landerd SpoRtZO het team van groepsleerkrachten voorziet van hun expertise op het gebied van sport en bewegen door middel van een studiedag en Landerd SpoRtZO kan onderwijsinstellingen ondersteunen om het onderwijs beweegvriendelijker maken door bewegend te leren. De verschillende rollen die de buurtsportcoach hierbij kan hebben komen terug de verschillende facetten van deze interventie. Co-financierende partners bij deze interventie zijn de onderwijsinstellingen in de gemeente Landerd. Landerd SpoRtZO legt de verbinding met andere samenwerkingspartners zoals bijvoorbeeld met sport- en beweegaanbieders voor bijvoorbeeld kennismakinglessen in het bewegingsonderwijs of workshops/clinics bij sportdagen of schoolthema’s.
Sportdag (Koningsspelen)
Landerd SpoRtZO zal vraaggericht onderwijsinstellingen, kinderopvang, sport- en beweegaanbieders en andere organisaties ondersteunen in de organisatie van een sportdag zoals de jaarlijkse Koningsspelen. De opdracht gevende organisatie zal hiervoor tevens de co-financierende partner zijn. De buurtsportcoach zal de rol die de opdracht gevende organisatie ziet aannemen.
Sport en beweegstimulering
Onder sport en beweegstimulering verstaat Landerd SpoRtZO o.a. het buitenschoolse sport- en beweegaanbod (peuterbeweging en BSO Sport) voor bijvoorbeeld de kinderopvangorganisaties in Landerd. Voor de inzet van Landerd SpoRtZO ten behoeve van activiteiten voor de kinderopvangorganisaties zijn zij ook de co-financierende partner.
Naast het buitenschoolse sport- en beweegaanbod voor de kinderopvangorganisaties biedt Landerd SpoRtZO ook onderstaande activiteiten aan dat onder sport en beweegstimulering valt.
• Sport en beweegaanbod beweegstimulering
▪ Hierbij gaat Landerd SpoRtZO het actueel sport- en beweegaanbod in kaart brengen.
o Nationale Sportweek
o Onderzoekend
▪ Hierbij gaat de buurtsportcoach van Landerd SpoRtZO in de rol van aanjager/stimulator en makelaar/verbinder actief op zoek naar activiteiten die bijdragen een de doelstelling(en). Ook staat Landerd SpoRtZO open voor (aan)vragen vanuit de gemeenschap.
• Aansturing/inzet stagiaires
▪ Hierbij zet Landerd SpoRtZO stagiaires in m.b.t. de ondersteuning/realisatie van sport en beweegstimuleringsactiviteiten voor jong en oud in Landerd.
o Denk hierbij aan:
▪ Walking Football in Zeeland
▪ Ondersteuning/verzorging van het bewegingsonderwijs aan de taalklas
▪ Ondersteuning/verzorging in het bewegingsonderwijs in Landerd
▪ Uitvoering van activiteiten m.b.t. de:
• Nationale Buitenspeeldag
• Voetbalevenement jongeren – politie/brandweer
• Pietengymnastiek (sinterklaas)
• Snow & Glow Run (Kids)
• Onderzoekend: Hierbij gaat de buurtsportcoach van Landerd SpoRtZO in de rol van aanjager/stimulator en makelaar/verbinder actief op zoek naar activiteiten die bijdragen een de doelstelling(en). Ook staat Landerd SpoRtZO open voor (aan)vragen vanuit de gemeenschap.
De rol van organisator/uitvoerder, aanjager/stimulator en makelaar/verbinder komen allen terug in deze activiteiten binnen deze interventie. Co-financierende partner hiervoor zal hoofdzakelijk de gemeente Landerd zijn. Ook zal er bij diverse activiteiten een minimale bijdrage worden gevraagd aan de deelnemer en per activiteit zijn er ook andere partners mede financieel verantwoordelijk. De partners zullen per activiteit gezocht worden.
Uniek sporten
De gemeente Landerd heeft ervoor gekozen aan te sluiten bij het regio loket Uniek Sporten Noordoost Brabant, maar de lokale uitvoeringsuren zelf te organiseren. Landerd SpoRtZO is verantwoordelijk voor deze lokale uitvoeringsuren. Dit samenwerkingsverband loopt tot eind 2019.
Landerd SpoRtZO zal meer bekendheid aan het digitaal loket Uniek Sporten gaan geven door middel van diverse activiteiten/evenementen gericht op de promotie van het digitaal loket. Tegelijkertijd daarmee direct ook mensen met een beperking aan het bewegen krijgen en houden, het plezier in bewegen vergroten en bewustzijn creëren van de effecten van sport en bewegen. Afstemming met SEC (Sport Expertise Centrum) in Oss, de coördinerende organisatie van het samenwerkingsverband in de regio Noordoost Brabant van het Uniek sporten, is noodzakelijk. De rol van de buurtsportcoach van Landerd SpoRtZO is in deze interventie de rol van aanjager/makelaar/verbinder. Landerd SpoRtZO zal vanaf 2019 ook nog meer de verbinding willen gaan leggen met diverse zorginstellingen die betrokken zijn met de doelgroep mensen met een beperking. Ook sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) zijn belangrijk partners voor deze doelgroep.
Het huidige sport- en beweegaanbod en het nieuw ontwikkelde sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking moet uiteraard bekend worden gemaakt bij de doelgroep. De buurtsportcoaches kunnen hier in de rol van aanjager/stimulator nemen en zo binnen het netwerk in Landerd zorgen voor promotie van het sport- en beweegaanbod. Samenwerkingspartners in Landerd zijn de gemeente Landerd, sport- en beweegaanbieder. Maar Landerd SpoRtZO denkt ook aan bijvoorbeeld Amarant, Kinderzorg Bijzonder, Praktijk Jij en Ik, Kinderhuis Reek, Het zicht, Stichting Maashorst en de diverse woongroepen in Landerd (Zonnebloem, Zeeland; Eenhoorn, Schaijk; etc.).
Uniek sporten: Onze Sportvrienden
Landerd SpoRtZO geeft uitvoering aan Onze Sportvrienden. Onze Sportvrienden is een sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking vanaf 18 jaar. Deelnemers kunnen (nog) niet of (nog) niet geheel mee in het reguliere sport- en beweegaanbod. De buurtsportcoaches van Xxxxxxx XxxXxXX ontdekken samen met de deelnemers welke bewegingsvormen of sporten hij of zij leuk vindt en wat er bij hem of haar past. De buurtsportcoach van Landerd SpoRtZO heeft voornamelijk een uitvoerende rol. De deelnemers dragen financieel bij met een bijdrage voor de deelname aan het aanbod.
Beweegpunt(en)
Een beweegpunt is een ontmoetingsruimte waar de senioren naartoe kunnen gaan voor de sociale contacten. Een centraal punt vanuit waar verschillende beweegactiviteiten opgestart worden en senioren kunnen gaan bewegen. Naast de activiteiten is het beweegpunt ook bedoeld voor senioren die vragen hebben over bewegen en/of sporten in het dorp. Het beweegpunt beantwoord alle vragen over activiteiten in de buurt, of u voldoende beweegt en hoe u in huis in beweging kunt zijn. Ook kan het beweegpunt senioren eventueel doorsturen naar het bestaande sportaanbod of bekijkt in samenspraak met de senior naar andere mogelijkheden.
Het doel is voornamelijk om (in)actieve senioren aan te zetten tot (meer) bewegen.
De buurtsportcoach heeft de rol als verbinder en doorverwijzer.
Maar kan ook worden ingezet als uitvoerder. Hiervoor zal een co-financierende partners financieel verantwoordelijk in zijn.
Verenigingsadvies
Veel sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) hebben moeite zich op eigen kracht te ontwikkelen tot een vitale vereniging. Steeds vaker dragen verenigingsondersteuners bij aan het 'vitaliseringsproces' van de vereniging, op de meest uiteenlopende thema’s en manieren. Onder een ‘vitale sportvereniging’ verstaat Landerd SpoRtZO een sportvereniging die in staat is om nu en in de toekomst de eigen sport(en) duurzaam te kunnen aanbieden en daarnaast haar maatschappelijke rol kan vervullen. De buurtsportcoaches van Landerd SpoRtZO helpen verenigingen waar mogelijk vanuit de eigen inhoudelijke expertise over verschillende onderwerpen, helpen verenigingen om zelf problemen op te lossen, gaan uit van het creëren van gemeenschappelijkheid en draagvlak bij de sportvereniging en ondersteunen verenigingen bij het organiseren en uitvoeren van projecten en activiteiten. Als verenigingsondersteuner richt Landerd SpoRtZO zich op het ondersteunen van verenigingen met als doel meer inwoners in de gemeente Landerd aan het bewegen krijgen en in beweging te houden en het plezier in bewegen vergroten.
Landerd SpoRtZO wil sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) ondersteunen in het realiseren van een sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking. Er zijn in Landerd al enkele sportverenigingen met een aanbod voor de doelgroep. De buurtsportcoach van Landerd SpoRtZO kan mits er behoefte is bij deze verenigingen het bestaande aanbod optimaliseren.
Landerd SpoRtZO neemt bij deze interventie de rol van aanjager en verbinder. De uitvoering zal door de sport- en beweegaanbieders worden gedaan. Landerd SpoRtZO zal ook verbindingen leggen met diverse lokale organisaties die werken met de doelgroep voor optimale samenwerkingen.
De interventie ‘verenigingsadvies’ is vanaf 2019 niet geheel nieuw. De buurtsportcoaches hebben vanaf de start van het buurtsportcoachproject in de gemeente al meerdere sportverenigingen ondersteunt. Denk aan het realiseren van kennismakingslessen van sportverenigingen in het bewegingsonderwijs van basisscholen, het realiseren van het aanbod Walking Football bij vereniging DAW Schaijk, het realiseren van het project SportKids met de verschillende ‘netsportverenigingen’ (volleybal, tennis, tafeltennis en badminton) in Schaijk en het ondersteunen in de proces voor de toekomstige multifunctionele accommodatie sport en spel in Reek.
Landerd SpoRtZO zal vraaggericht sport- en beweegaanbieders (sportverenigingen) ondersteunen.
Sjors Sportief
Alle jeugdigen uit het basisonderwijs ontvangen jaarlijkse het Landerds Sjors Sportief/Creatief boekje. In dit boekje staan overzichtelijk sportieve en creatieve workshops waaraan jeugdigen gratis kunnen deelnemen om kennis te maken met een of meerdere activiteiten. Dit is een hele leuke
manier voor jeugdigen om zich te oriënteren op het gebied van sport en cultuur. Landerd SpoRtZO coördineert het totale project Sjors Sportief/Sjors Creatief in gemeente Landerd. De rol van de buurtsportcoach van Landerd SpoRtZO is bij deze interventie de rol van makelaar/verbinder.
Financieel partner hierbij is de gemeente Landerd. Daarnaast zijn cultuur- en sportstimulering Nederland en de lokale cultuur-, sport- en beweegaanbieders ook samenwerkingspartners. De lokale partners bieden in deze interventie activiteiten aan op het gebied van cultuur, sport en bewegen.
Landerd SpoRtZO zal vanaf 2019 ook de verbinding gaan leggen met diverse zorginstellingen zoals bijvoorbeeld: de kinderfysiotherapie en instellingen voor kinderen met een beperking.
BIJLAGE 11: OPTIES ORGANISATIEVORMEN
De huidige project uitvoering voor de lokale organisatie van de buurtsportcoaches bij de gemeente Landerd is niet via een aparte organisatievorm geregeld. Bij elke gemeente is het individueel en door maatwerk georganiseerd. Wel zijn er enkele mogelijke opties en diverse redenen om de uitvoering van het project anders te organiseren. De belangrijke vraag is: ”In hoeverre wil de gemeente controle houden op het beleid en zelf de taken/uitvoering van de buurtsportcoach organiseren?” Wil de gemeente nog steeds het beleid bepalen en uitvoeren en gaat de buurtsportcoach activiteiten ondernemen die aansluiten bij het beleid van de gemeente? Of zet de gemeente de kaders uit waarbinnen een derde partij de projectuitvoering verzorgt. Afhankelijk van de keuze en maatwerk moet de vraag gesteld worden of de beschikbare middelen om de kosten die hiermee gemoeid zijn te dekken afdoende zijn?
Opties mogelijke organisaties
De gemeente neemt personeel zelf in dienst
Voordelen:
• Medewerkers zijn echt “eigen medewerkers” en lopen mee in alle voorwaarden van de gemeente;
• Lopen mee met de overige persoonsleden (salaris administratie);
• Goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden (CAO ambtenaren);
• Geen externe partij waarmee rekening gehouden dient te worden.
Nadelen:
• Gemeente is zelf werkgever;
• Dure arbeidsvoorwaarden;
• Bij een personeelsstop heeft de gemeente geen mogelijkheid zelf personeel aannemen;
• Inzet van de regeling is niet (altijd) gericht op beweegactiviteiten;
• De sturing op inhoud (positief en negatief) is niet altijd zichtbaarheid: a. nadeel samenwerkings- en andere partners (interne concurrentie) en b. continu de discussie op bestaansrecht.
Detacheren via een commercieel uitzendbureau
Voordelen:
• Men heeft personeel zelf niet in dienst;
• Men is flexibel in het personeelsbeleid;
• Goedkoper dan arbeidsvoorwaarden gemeente.
Nadelen:
• Hoog percentage handelingskosten, vallen wel of niet onder een CAO (welke?);
• Pensioenopbouw;
• Men heeft te maken met een externe partij;
• Behalen van doelstelling worden niet door het uitzendbureau georganiseerd;
• Gemeente blijft verantwoordelijk voor de uitvoering. Tewerkstellen via een eigen stichting (eigen rechtspersoon) Voordelen:
• Men heeft het personeel zelf niet in dienst;
• Men kan meer controle houden over uitvoeringsprogramma;
• Men kan deze stichting lokaal goed positioneren.
Nadelen:
• Men moet behoorlijk wat omvang fte hebben om het aantrekkelijk en werkbaar te maken;
• Er dient rekening te worden gehouden met bijkomende organisatorische kosten;
• Stichting is zelfwerkgever met alle bijbehorende verplichtingen (bijv. pensioenopbouw, ziekte e.d.);
• Men kan/dient wel aansluiting zoeken bij een bepaalde cao!;
• Administratieve inrichting, financieel, HRM e.a.;
• Stichting moet bestuurders hebben c.q. directie;
• Stichting heeft bepaalde andere verplichtingen waar aan voldaan moet worden;
• Borging van continuïteit.
Tewerkstellen via een bestaande stichting (bijv. welzijn)
Voordelen:
• Men heeft het personeel zelf niet in dienst. De stichting heeft mogelijk al een lokaal netwerk waardoor men een vliegende start kan maken.
Nadelen:
• Is deze stichting ook thuis in het werkveld van de sport en bewegen?;
• Vallen wel of niet onder een CAO (welke?);
• Kunnen zij ook de verantwoordelijkheid nemen?;
• Sluit dit direct aan bij het beleid van de gemeente?;
• Blijft het onder dezelfde lokale bestuurder vallen?;
• De kans dat de buurtsportcoach meer medewerker van de organisatie wordt dan buurtsportcoach is.
Tewerkstellen via SSNB (personeelsdiensten)
Voordelen:
• Een full-service ondersteuningspakket aan personeelsdiensten in de sport;
• Adviseren sportorganisaties ook bij fiscale en juridische zaken;
• Ruime ervaring in de sport en leveren ook maatwerk voor iedere organisatie;
• Het waarborgfonds neemt de loonkosten van de zieke medewerker over, zodat men een invaller kan inhuren;
• Arbeidsvoorwaardenpakket conform de CAO sport, inclusief pensioenregeling;
• Diverse personeelsvoorzieningen zoals collectieve ziektekostenverzekering;
• Gebruik van Arbodienst(ziekteverzuim);
• Automatisch verzekerd tegen onder andere aansprakelijkheid en uitvoeringsprogramma is lokale taak. Gemeente houdt controle;
• Werving en selectie optioneel.
Nadelen:
• Percentage handelingskosten;
• Werknemers worden wellicht niet gezien als werknemers van de gemeente en voelen zich ook geen werknemers van SSNB (tussen wal en schip!);
• Btw-plichtig.
Tewerkstellen via SSNB subsidierelatie:
Voordelen:
• De projectuitvoering is vrijgesteld van BTW;
• Waarborgfonds neemt de loonkosten van een zieke medewerker over, zodat men een invaller kan inhuren, aantrekkelijk;
• Arbeidsvoorwaardenpakket conform de CAO (inclusief pensioenopbouw);
• Diverse personeelsvoorzieningen zoals collectieve ziektekostenverzekering;
• Gebruik van Arbodienst;
• Automatisch verzekerd tegen onder andere aansprakelijkheid;
• Buurtsportcoaches krijgen (bij)scholing aangeboden (SSNB Academy o.a. EHBO, maar ook vaardigheden) en intervisiebijeenkomsten en werkbezoeken resp. bij met collega’s in andere gemeenten, intervisiebijeenkomsten en overleg lokale coördinatoren diverse gemeenten;
• SSNB kan de werving en selectie verzorgen;
• Aanstellen lokale coördinator;
• Procesbegeleiding vanuit SSNB;
• Optimale benutting van budgetten.
Nadelen:
• Mogelijk extra kosten. Zoals activiteitenbudget, communicatie, etc.;
• Werknemers worden wellicht niet gezien als werknemers van de gemeente en voelen zich ook geen werknemers van SSNB (tussen wal en schip!).
Overlaten aan eigen organisaties
Er zijn gemeenten die aangeven dat als er organisaties zijn die al met de regeling bekend zijn dit als een prima basis ervaren. De gemeente vraagt de regeling aan bij VWS.
Voordelen:
• Hoge burgerparticipatie;
• Meer betrokken partners;
• Kan verenigingen en organisaties versterken;
• De gemeente hoeft geen zorg te dragen voor de cofinanciering.
Nadelen:
• Geen directe betrokkenheid van betreffende gemeente;
• Geen directe invloed op activiteiten waar het geld op ingezet wordt;
• Geen directe invloed op de kwaliteit;
• Sluit wel of niet aan op gemeentelijk beleid;
• Invulling van werkgeverschap wordt overgedragen aan lokale partijen;
• Jaarlijks terugkerende cofinancieringsdiscussie.
ZZP-ers inhuren
Voordelen:
• Zelf geen personeel in dienst.
Nadelen:
• BTW op de facturen. Aftrekbaar?