Het gaat over jouw contracten en jouw rechten
Het gaat over jouw contracten en jouw rechten
Hou vast aan je rechten.
Ze werken voor jou...
...en zorg ervoor dat je betaling ontvangt van vergoedingen voor thuiskopie, als jouw werk op tv wordt getoond, gebruikt bij onderwijs, als lesmateriaal wordt ingezet dan wel wordt uitgeleend.
Rechten zijn geld waard
Als (mede)maker van een werk dat beschermd wordt door het auteursrecht, moet je sommige exploitatievormen tolereren, maar daarvoor geeft de Auteurswet je wel recht op een vergoeding. Het staat bijvoorbeeld in de Auteurswet dat je recht hebt op een vergoeding wanneer jouw werken over de kabel worden doorgegeven en ook dat je recht hebt op een vergoeding voor thuiskopie.
XXXX RECHTEN ZIJN GELD WAARD, NAAST DE VERGOEDING DIE JE KRIJGT VOOR JE WERK ALS DIRECTOR OF PHOTOGRAPHY (DOP), EDITOR OF PRODUCTION / SOUND DESIGNER, ZIJNDE MAKERS.
Voor filmwerken voorziet de Auteurswet in een vermoeden van overdracht aan de filmproducent van een aantal rechten die de filmproducent
nodig heeft om de film ongestoord te kunnen exploiteren (zogeheten primaire exploitatierechten). Niet alleen heeft de filmproducent andere exploitatierechten niet altijd nodig, maar in de wet staat ook dat de maker de rechten op zijn bijdrage aan de film behoudt als die bijdrage een van de film scheidbaar werk vormt. Zo behoudt bijvoorbeeld de DOP het recht op de door hem gemaakt beelden, bijvoorbeeld als foto’s voor kalenders, boeken, posters, etc. (natuurlijk onverminderd de rechten van bijv. afgebeelde personen).
Zorg er dus voor dat jouw rechten en de rechten van de filmproducent helder en duidelijk in je contract zijn verwoord.
3
1
PRIMAIR GEBRUIK
– De filmproducent verkrijgt op grond van de wet de rechten voor ‘primair’ gebruik. Dat is het recht om de film openbaar te maken (bioscoop, televisie, VOD, etc.) en te reproduceren op
een voorwerp om de film te kunnen vertonen (DVD, Blu-Ray). De producent mag de film ook ondertitelen en nasynchroniseren.
– Alle overige rechten
Alle andere rechten blijven in beginsel bij jou, tenzij je in jouw contract met de producent anders afspreekt.
2
SECUNDAIR GEBRUIK
– Doorgifte
– Gebruik in onderwijs
– Digitaal tv-archief
– SVOD
– Website
– ‘Secundaire’ rechten
Bijvoorbeeld het recht om een film of televisieprogramma gelijktijdig via de kabel door te geven. In Nederland is dit niet meer
‘secundair’, maar in het buitenland vaak nog wel.
4
De omvang van de vergoeding
Er zijn twee soorten vergoedingen. Er zijn vergoedingen die een maker – via een collectieve beheersorganisatie – zelf moet onderhandelen ( individuele rechten ) en er zijn vergoedingen waarvan de hoogte wordt vastgesteld door een onafhankelijke stichting ( collectieve rechten ).
FAIR behartigt in eerste instantie je collectieve rechten.
Alle makers van door het auteursrecht beschermde werken hebben recht op een aantal in de Auteurswet genoemde vergoedingen. Tot op heden komen die vergoedingen voor filmwerken alleen nog maar toe aan regisseurs, schrijvers en acteurs.
De hoogte van de vergoeding hangt natuurlijk af van een aantal factoren: de aard van het gebruik, wie er allemaal moeten delen in de vergoeding en hoeveel van jouw werken zijn vertoond of gebruikt.
5
KABEL TV
O.A. SBS, RTL, NPO
S-VOD EN T-VOD
O.A. NETFLIX, VIDEOLAND, PATHÉ THUIS
INTERNET
O.A. YOUTUBE, ZIGGOGO
DISTRIBUTIE
RODAP
PRODUCENTEN, DISTRIBUTEURS, OMROEPEN
overeenkomst vergoeding
COLLECTIEVE BEHEER ORGANISATIES ZOALS FAIR
RECHTHEBBENDEN
De rechtenparagraaf
2
De maker behoudt alle overige rechten, met name ook de rechten in het materiaal dat niet in de vertoningsgerede
versie van de film is opgenomen. Indien sprake zal zijn van twee versies van de film, bijv. een regisseurs cut naast de versie van de producent, dan staat
het de producent of regisseur vrij om materiaal dat niet in de vertoningsgerede versie van de film is opgenomen te gebruiken in de regisseurs cut; met betrekking tot de regisseurs cut verwerft de producent eveneens de rechten als bedoeld in lid 1.
Om er zeker van te zijn dat je zoveel als mogelijk aanspraak kan maken op de jouw toekomende vergoedingen, is het belangrijk dat de rechtenparagraaf in jouw contract goed is geformuleerd.
FAIR adviseert de volgende bepaling:
1
De producent verwerft van de maker die rechten die ingevolge artikel 45d Auteurswet worden vermoed aan de producent te zijn overgedragen.
7
4
3
De maker verleent hierbij aan de producent een niet opzegbare licentie om materiaal uit de film
wereldwijd te gebruiken ten behoeve van de promotie en marketing van de film,
inclusief eventueel gebruik in trailers, videoclips, op posters en omslagen van dragers (DVD, Blu-Ray).
De aan de producent toekomende (exploitatie-) rechten doen niet
af aan de wettelijke vergoedingsaanspraken (thuiskopie, leenrecht, reprorecht, onderwijs, etc.) van de maker, dan wel aan die aanspraken van de maker die krachtens de wet (of een op grond van de wet verleende vergunning) bij uitsluiting door een zogeheten collectieve beheersorganisatie voor auteursrechten kunnen worden uitgeoefend.
5
De maker doet hierbij voor zover wettelijk mogelijk afstand van zijn persoonlijkheidsrechten, met uitzondering van het recht op naamsvermelding, zoals nader geformuleerd in artikel 25 lid 1 sub a Auteurswet .
8
VOD
Het ”VOD Aanhangsel met derdenbeding”, moet contractueel worden geregeld.
In het zogenoemde ‘Aanhangsel VOD Exploitatie’ en het ‘Derdenbeding VOD Exploitatie’ staan aanvullende afspraken over het uitzenden van films en series op video-on-demanddiensten.
Voor nadere informatie hierover neem contact op met
FAIR
1
NAAMSVERMELDING
De rechthebbende wordt altijd vermeld met naam en functie.
Toelichting De credit is het visitekaartje van de rechthebbende.
2
CO- AUTEUR
De producent erkent de maker als co-auteur (mede-auteur) volgens de Nederlandse auteursrechtwetgeving.
Toelichting We moeten de mogelijkheden die DOP’s, Editors, Production designers, Sound designers hebben ten volle gaan benutten. De formulering zorgt voor de erkenning die ons werk verdient.
3
RECHT OP VERGOEDING
De maker behoudt het recht op vergoeding
Toelichting Dat is wettelijk bepaalt.
4 BUITENLAND
Of je in het buitenland aanspraak kan maken op bepaalde vergoedingen hangt af van
I. Het buitenlands recht
II. De afspraken tussen de Nederlandse CBO en de buitenlandse CBO
10
5
VOD
Als we ons kunnen aansluiten bij de VOD Regeling, dan moet dat worden opgenomen in het contract. Het is -praktisch gezien- nu nog niet haalbaar om zelf de VOD Rechten voor te behouden, tenzij er wordt betaald door de streamingsdienst.
6
CLIPS EN FRAMEGRABS
Gebruik van clips en framegrabs, sound excerpts in andere contexten dan marketing (bijv. Trailers), inclusief de verkoop van clips voor exploitatie door derden, bijv. in advertentiecontexten, vereist een betaling aan de rechthebbende.
Toelichting Zo ziet men bijvoorbeeld dat steeds meer fragmenten uit het werk van de DOP als stilstaande beelden worden gebruikt voor andere doeleinden ( boek, t-shirt ). Je krijgt dus een nieuwe functie toegewezen, die voorheen door andere professionele groepen werd behandeld. En daar moet je voor betalen.
7 AANVULLENDE VERGOEDING
Een aanvullende vergoeding voor toekomstige primaire exploitatierechten volgt uit de wet: Art. 25C lid 6 Auteurswet
11
Maak het schriftelijk
Zorg altijd voor je rechten.
Hetzij door een contract
of andere schriftelijke
documentatie.
CBO FAIR
Nieuwe technologie verandert
de manier waarop jouw
werken kunnen worden
weergegeven. Wanneer je bij
een CBO bent ingeschreven,
heb je ook recht op vergoeding
in een nieuwe gedigitaliseerde
film- en tv-industrie.
Houd je rechten
Laat je niet verleiden door
een hoge vergoeding om af
te zien van je rechten. Het
kan uiteindelijk een hoop geld
waard zijn waar je afstand van
doet.
Husk dine rettigheder
Lad dig ikke friste af et stort
honorar mod at give afkald på
dine rettigheder. Det
kan i sidste ende være rigtig
mange penge, du siger
farvel til.
Vragen over je contract?
Heb je twijfels voordat je
ondertekent? Laat het weten
aan FAIR.
Wij leggen het voor aan onze
advocaat.
Husk dine rettigheder
Lad dig ikke friste af et stort
honorar mod at give afkald på
dine rettigheder. Det
kan i sidste ende være rigtig
mange penge, du siger
farvel til.
Goed advies over nieuwe contracten
Je rechten in de toekomst
Het is moeilijk voor te stellen hoe mediaconsumptie er zal uitzien in slechts 5 jaar. Samen met de beroepsverenigingen en FAIR kunnen we er aan werken om onze belangen in dit voortdurend veranderende medialandschap
veilig te stellen. Dit gebeurt onder andere door samenwerking met de belangenverenigingen van andere makers en de dialoog met de producenten, gebruikers en politiek.
Je kunt dit initiatief ondersteunen en voor je rechten opkomen door er voor te zorgen dat jij altijd wordt gecrediteerd. En door je aan te sluiten bij een beroepsvereniging en bij FAIR. Zowel om jezelf op de best mogelijke manier te beschermen, als ook om de samenhang en solidariteit in ons beroep te waarborgen.
13
Overzicht van de wettelijke vergoedingsaanspraken
Een billijke vergoeding in de artikelen:
12a (niet relevant voor DOP, Editor, Production / Sound designers)
Indien de maker het verhuurrecht, bedoeld in artikel 12, eerste lid, onder 3°, met betrekking tot een op een fonogram vastgelegd werk van letterkunde, wetenschap of kunst aan de producent daarvan heeft overgedragen, is de producent de maker een billijke vergoeding verschuldigd voor de verhuur.
(artikel 12a geen zelfstandige betekenis (meer) heeft na invoering van artikel 25c)
15c Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd het uitlenen als bedoeld in artikel 12, eerste lid, onder 3°, van het geheel of een gedeelte van een exemplaar van het werk of van een verveelvoudiging daarvan die door de rechthebbende of met zijn toestemming in het verkeer is gebracht, mits degene die de uitlening verricht of doet verrichten een billijke vergoeding betaalt. De eerste zin is niet van toepassing op een werk als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 12° tenzij dat werk onderdeel uitmaakt van een van gegevens voorziene informatiedrager en uitslui- tend dient om die gegevens toegankelijk te maken.
15i 1. Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd de verveelvoudiging of openbaarmaking die uitsluitend bestemd is voor mensen met een handicap, mits deze direct
met de handicap verband houdt, van niet commerciële aard is en wegens die handicap noodzakelijk is, onvermin derd het bepaalde in artikel 15j.
2. Voor de verveelvoudiging of openbaarmaking, bedoeld in het eerste lid, is ten behoeve van de maker of diens rechtverkrijgenden een billijke vergoeding verschuldigd.
15j (niet relevant voor DOP, Editor, Production / Sound designers, betreft een exceptie voor leesgehandicapten ]
16 Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd de verveelvoudiging of openbaarmaking van gedeelten ervan uitsluitend ter toelichting bij het onderwijs, voor zover dit door het beoogde, niet- commerciële doel wordt gerechtvaardigd, mits:
• 1°.het werk waaruit is overgenomen rechtmatig openbaar gemaakt is;
• 2°.het overnemen in overeenstemming is met hetgeen naar de regels van het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs geoorloofd is;
• 3°.artikel 25 in acht wordt genomen;
• 4°.Voor zover redelijkerwijs mogelijk, de bron, waaronder de naam van de maker, op duidelijke wijze wordt vermeld; en
• 5°.aan de maker of zijn rechtverkrijgenden een billijke vergoeding wordt betaald. 16b (niet relevant voor DoP) [betreft thuiskopie anders dan 16c]
16c 1. Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd het reproduceren van het werk of een gedeelte ervan op een voorwerp dat bestemd is om een werk ten gehore te bren
gen, te vertonen of weer te geven, mits het reproduceren geschiedt zonder direct of indirect commercieel oogmerk en uitsluitend dient tot eigen oefening, studie of gebruik van de natuurlijke persoon die de reproductie vervaardigt.
2. Voor het reproduceren, bedoeld in het eerste lid, is ten behoeve van de maker of diens rechtverkrijgenden een billijke vergoeding verschuldigd. De verplichting tot betaling van de vergoeding rust op de fabrikant of de importeur
van de voorwerpen, bedoeld in het eerste lid.
16q Het gebruik van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst overeenkomstig artikel 16o, eerste lid, wordt beëindigd indien een rechthebbende met betrekking tot de rechten waar hij over beschikt, gebruik maakt van de mogelijkheid om de status van verweesd werk te beëindigen. De organisaties bedoeld in artikel 16o, eerste lid, zijn aan de rechthebbende een billijke vergoeding verschuldigd voor het gebruik dat op grond van artikel 16o van het werk is gemaakt.
14
17 jo. 16q
Als inbreuk op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 5 of 10, wordt niet beschouwd de reproductie of beschikbaarstelling door een publieke media-instelling als bedoeld in Hoofdstuk 2 van de Mediawet 2008 van een in een lidstaat van de Europese Unie of in een staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte openbaar gemaakt werk als bedoeld in artikel 16o, eerste lid, onder b, dat door de publieke media-instelling is geproduceerd vóór 1 januari 2003 en is gearchiveerd. De artikelen 16o tot en met 16r zijn van overeenkomstige toepassing.
17a Bij algemene maatregel van bestuur kunnen in het algemeen belang regelen worden gesteld nopens de uitoefe- ning van het recht van de maker van een werk of zijn rechtverkrijgenden met betrekking tot de openbaarmaking van een werk door uitzending van een radio- of televisieprogramma via radio of televisie, of een ander medium dat eenzelfde functie vervult. De algemene maatregel van bestuur, bedoeld in de eerste volzin, kan bepalen, dat zodanig werk in Nederland mag worden openbaar gemaakt zonder voorafgaande toestemming van de maker of zijn rechtverkrijgenden, indien de uitzending plaats vindt vanuit Nederland dan wel vanuit een staat die geen partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte. Zij die bevoegd zijn een werk zonder voorafgaande toestemming openbaar te maken, zijn desalniettemin verplicht de rechten van de maker, bedoeld in artikel 25, te eerbiedigen en aan de maker of zijn rechtverkrijgenden een billijke vergoeding te betalen, welke
bij gebreke van overeenstemming op vordering van de meest gerede partij door de rechter zal worden vastgesteld, die tevens het stellen van zekerheid kan bevelen. Het hiervoor bepaalde is niet van toepassing op het uitzenden van een in een radio- of televisieprogramma opgenomen werk door middel van een satelliet.
25c lid 1 De maker heeft recht op een in de overeenkomst te bepalen billijke vergoeding voor de verlening van exploitatiebe- voegdheid.
25c lid 6 Indien de maker exploitatiebevoegdheden heeft verleend ten aanzien van een exploitatie op een ten tijde van sluiting van de overeenkomst nog onbekende wijze en de wederpartij gaat hiertoe over, is hij de maker hiervoor een aanvullende billijke vergoeding verschuldigd. Is de bevoegdheid door de wederpartij van de maker overgedragen aan een derde die tot de bedoelde exploitatie overgaat, dan kan de maker de aanvullende billijke vergoeding van de derde vorderen.
25d De maker kan in rechte een aanvullende billijke vergoeding vorderen van zijn wederpartij, indien de overeenge- komen vergoeding gelet op de wederzijdse prestaties een ernstige onevenredigheid vertoont in verhouding tot de opbrengst van de exploitatie van het werk.
45d lid 1 Tenzij de makers en de producent van een filmwerk schriftelijk anders zijn overeengekomen, worden de makers geacht aan de producent het recht overgedragen te hebben om vanaf het in artikel 45c bedoelde tijdstip het filmwerk te verhuren en anderszins openbaar te maken, dit te verveelvoudigen in de zin van artikel 14, er ondertitels bij aan te brengen en de teksten ervan na te synchroniseren. Het vorenstaande geldt niet ten aanzien van degene die ten behoeve van het filmwerk de muziek heeft gemaakt en degene die de bij de muziek behorende tekst heeft gemaakt. Ongeacht de wijze van overdracht is de producent aan de makers voor de overdracht van rechten en de exploitatie van het filmwerk een billijke vergoeding verschuldigd. Van het recht op een billijke vergoeding kan geen afstand worden gedaan.
45d lid 2 (deze vergoeding geldt niet voor DOP, Editor, Production / Sound designers)
Onverminderd het in artikel 26a bepaalde is een ieder die het filmwerk uitzendt of doet uitzenden of op enige andere wijze mede- deelt aan het publiek, per draad of draadloos, met uitzondering van de beschikbaarstelling van het filmwerk op zodanige wijze dat het filmwerk voor de leden van het publiek op een door hen individueel gekozen plaats en tijd toegankelijk is, aan de hoofdre- gisseur en de scenarioschrijver van het filmwerk die deze rechten aan de producent heeft overgedragen een proportionele billijke vergoeding verschuldigd. Van het recht op een proportionele billijke vergoeding kan geen afstand worden gedaan.
’een’ vergoeding in artikel 16h (niet relevant voor DOP, Editor, Production / Sound designers)
Een reprografische verveelvoudiging van een artikel in een dag-, nieuws- of weekblad of een tijdschrift of van een klein gedeelte van een boek en van de in zo’n werk opgenomen andere werken wordt niet beschouwd als inbreuk op het auteursrecht, mits voor deze verveelvoudiging een vergoeding wordt betaald.
15
Redaktion: Helium Kommunikation og Lone Amtrup. Design: Xxxxxxxxx.xx
Collectieve Beheer Organisatie
FAIR