ALGEMENE SPUITVOORWAARDEN
ALGEMENE SPUITVOORWAARDEN
(zoals deze luiden met ingang van 1 januari 1978)
ALGEMEEN GEDEELTE
Artikel 1
1. Deze Algemene Spuitvoorwaarden, hierna te noemen ASV, zijn bestemd om te geleden bij overeenkomsten met betrekking tot bespuiting met bestrijdingsmiddelen in land- en tuinbouw; onder bespuiting te verstaan elke wijze van toediening.
Zij bevatten:
Hoofdstuk I. Algemene Spuitvoorwaarden Hoofdstuk II. Arbitrage voorschriften
2. Een overeenkomst, als bedoeld in het voorafgaande lid, wordt geacht alleen dan onder ASV te zijn aangegaan, indien van geen der bepalingen, in deze twee onderdelen vervat, wordt afgekeken.
Artikel 2
1. Deze ASV zijn vastgesteld door het Bestuur van het Landbouwschap en worden gedeponeerd bij het Landbouwschap te ‘s- Gravenhage.
2. In deze gewijzigde tekst kunnen zij worden toegepast met ingang van 1 januari 1978.
Artikel 3
1. Veranderingen in deze ASV kunnen door het Bestuur van het Landbouwschap, gehoord of op de voordracht van de afdeling Landbouwambachten, worden aangebracht en worden van kracht, nadat de dien overeenkomstig gewijzigde ASV zijn gedeponeerd volgens het in artikel 2 bepaalde.
2. Op overeenkomsten, aangegaan vóór het inwerking treden van wijzigingen, blijven de ten tijde van het sluiten der overeenkomst gedeponeerd zijnde ASV van kracht.
Artikel 4
1. Alle overeenkomsten welke onder ASV worden aangegaan, moeten indien degene, die opdracht geeft een gewas met een bestrijdingsmiddel te bespuiten - verder genoemd de opdrachtgever - dit eist, uiterlijk binnen 2 dagen schriftelijk door degene, die de opdracht aanvaardt - verder te noemen de spuiter - aan hem worden bevestigd door toezending van een orderbevestiging; de spuiter is eveneens gerechtigd een schriftelijke bevestiging van de opdrachtgever te eisen.
2. De totstandkoming van de overeenkomst kan ook door andere wettige middelen worden bewezen. Als zodanig middel worden gerekend de vermelding op briefpapier of aan de opdrachtgever te presenteren nota’s met de volgende bepaling:
„Alle overeenkomsten worden uitgevoerd onder de ASV, gedeponeerd bij het Landbouwschap te ‘s-Gravenhage.
HOOFDSTUK I
SPUITVOORWAARDEN
Artikel 5
De opdrachtgever is verplicht de spuiter alle informatie
te verstrekken, die nodig is om de opdracht naar behoren te kunnen uitvoeren, zoals:
a. de juiste ligging en grootte van het perceel, waarop het te bespuiten gewas zich bevindt;
b. de begrenzingen van het perceel met opgave van de zich op de aangrenzende percelen bevindende gewassen;
c. de voor het betreffende gewas schadelijke onkruiden, schimmels , insekten of andere schadelijke elementen, waartegen de bespuiting wordt gewenst, dan wel, dat gespoten moet worden tegen late val van fruit of anderszins;
d. omstandigheden, welke op de bespuiting van invloed kunnen zijn, zoals grondsoort(en) van het betrokken perceel, rasaanduiding, voorvrucht, bestemming van het gewas, voorafgaande bespuitingen, besmettingen en dergelijke.
Artikel 6
1. De bespuiting moet geschieden binnen de door partijen overeengekomen termijn.
2. De spuiter is op nadrukkelijk verzoek van de opdrachtgever verplicht voor de bespuiting de stand van het gewas over het gehele perceel op te nemen.
Hij voert de bespuiting uit met het (de) bestrijdingsmiddel(en), welke hij doelmatig acht, op de wijze en op een tijdstip binnen de overeengekomen termijn, welke hem geëigend voorkomen, onverminderd de bevoegdheid van de opdrachtgever voor zijn rekening en risico anders te beslissen.
4. De spuiter zal door het enkel verloop van de overeengekomen termijn in gebreke zijn.
Artikel 7
de opdrachtgever is gehouden de spuiter in de gelegenheid te stellen de bespuiting uit te voeren op het in artikel 6 bedoelde tijdstip, bij gebreke waarvan hij tot schadevergoeding aan de spuiter verplicht is.
Artikel 8
1. Zodra naar het inzicht van de spuiter de weersomstandigheden en/of het ontwikkelingsstadium van het gewas, de onderteelt of andere dergelijke factoren bespuiting binnen de overeengekomen termijn onmogelijk maken of niet raadzaam doen zijn, is hij verplicht de opdrachtgever daarvan in kennis te stellen. Na ontvangst van deze kennisgeving is de opdrachtgever gehouden binnen 2x24 uur na de dag van ontvangst aan de spuiter mededeling te doen, of hij diens inzicht wel of niet deelt.
2. Blijft de opdrachtgever met het doen van mededeling als vorenbedoeld in gebreke, of deelt hij de inzicht van de spuiter, dan zal de overeenkomst als ontbonden worden beschouwd, tenzij beide partijen nader overeenkomen termijn te verlengen. Deelt de opdrachtgever het inzicht van de spuiter niet, dan kan hij bij zijn kennisgeving daarvan aan de spuiter hetzij verlangen, dat de bespuiting alsnog binnen de overeengekomen termijn wordt uitgevoerd, hetzij de spuiter aansprakelijk houden voor de schade tengevolge van de niet tijdige uitvoering van de overeenkomst.
Artikel 9
1. Zodra aan één der partijen blijkt dat overmacht volledige nakoming harerzijds van de uit de overeenkomst voortvloeiende verbintenis binnen de overeengekomen termijn verhindert of dreigt te verhinderen. moet zij op straffe van verval van het recht zich daarop te beroepen, hiervan onverwijld aan de wederpartij kennisgeven.
2. Na ontvangst van deze kennisgeving is de wederpartij bevoegd de overeenkomst op te zeggen, waardoor deze als ontbonden wordt beschouwd. Maakt de wederpartij van haar bevoegdheid tot opzegging niet terstond gebruik, dan wordt indien partijen niet anders overeenkomen termijn geacht te zijn de termijn, binnen welke uitvoering der opdracht nog mogelijk is.
Artikel 10
Reclames wegens veronderstelde schade moeten op straffe van verval van recht schriftelijk gescheiden binnen 3x24 uur na tijdstip, waarop de schade redelijkerwijze voor het worden geconstateerd.
Artikel 11
Tenzij bij de overeenkomst anders is bepaald moet de opdrachtgever de nota wegens de uitgevoerde bespuiting(en) binnen 30 dagen na aanbieding aan de spuiter voldoen. Bij latere betaling wordt zonder dat enige in verzuimstelling nodig is, vanaf de vervaldag de wettelijke rente verschuldigd, alsmede alle kosten door de spuiter ter incassering van zijn vordering gemaakt na de vervaldag.
Artikel 12
1. De spuiter is jegens de opdrachtgever aansprakelijk voor de schade tengevolge van de bespuiting aan het gewas toegebracht (spuitschade), Behoudens het bepaalde in de artikelen 14 t/m17.
2. De spuiter is van deze aansprakelijkheid bevrijd, indien hij aantoont, dat hij bij de bespuiting redelijke zorg heeft betracht ten aan zien van de wijze van bespuiting, het door hem gebezigde bestrijdingsmiddel de door hem gebruikte werktuigen, de keuze van zijn medewerkers, het door hem voor de bespuiting gekozen tijdstip of anderszins.
Artikel 13
Indien, buiten het geval van spuitschade aan het gewas, de bespuiting geen of een ongunstig resultaat heeft opgeleverd, of andere schade aan de opdrachtgever heeft veroorzaakt, is de spuiter alleen dan tot schadevergoeding gehouden, indien de opdrachtgever aantoont, dat hij schade heeft geleden tengevolge van het niet aanwenden door de spuiter van redelijke zorg, als bedoeld in artikel 12 lid 2.
Artikel 14
1. Indien de opdrachtgever naar het inzicht van de spuiter de spuitopdracht te vroeg of te laat wil doen uitvoeren, zal de spuiter zijn inzicht aan de opdrachtgever mededelen.
2. Xxxxxxxx de opdrachtgever bij de opdracht en wordt deze door de spuiter aanvaard en uitgevoerd, dan draagt de opdrachtgever de schade, welke hieruit mocht voortvloeien, alles behoudens de verplichtingen van de spuiter om overigens bij de uitvoering der overeenkomst redelijke zorg als bedoeld in artikel 12 lid 2 te betrachten.
Artikel 15 De opdrachtgever draagt alsmede de schade, daaruit voortvloeiende, dat hij:
a. Onvolledig of onjuiste informatie, als bedoeld in artikel 5 aan de spuiter heeft verstrekt;
b. verzuimt vóór de bespuiting aan de spuiter mededeling te doen van behandelingen, welke het gewas niet meer dan 14 dagen vóór de bespuiting heeft ondergaan, zoals rollen, overbemesten, voorafgaande bespuitingen en dergelijke, waardoor het gewas tijdelijk kwetsbaar is geworden;
c. tegen de advies van de spuiter in de bespuiting wenst door te geven;
d. zelf het bestrijdingsmiddel en /of de hoeveelheid spuitvloeistof, of de concentratie daarvan aangeeft en een dien overeenkomstig gebruik verlangt tegen het advies van de spuiter in;
3. zelf de bestrijdingsmiddelen verstrekt,
Artikel 16
Schade ontstaan door ondeugdelijkheid van de gebruikte water komt ten laste van hem, die het water aanwijst of daarvoor zorg draagt.
Artikel 17
1. Zowel de opdrachtgever als de spuiter zijn gebonden de wettelijke bepalingen en daarop gegronde voorschriften van overheidswege op het stuk van toepassing van bestrijdingsmiddelen nauwgezet na te leven.
2. Schade, ontstaan door niet naleving van een of meer van deze bepalingen en daarop gegronde voorschriften van overheidswege op het stuk van toepassing bestrijdingsmiddelen nauwgezet na te leven.
Artikel 18
De spuiter is verplicht een werkboekje bij te houden, waarin hij de door hem uitgevoerde bespuitingen met daarop betrekking hebbende gegevens perceelsgewijze terstond noteert.
Artikel 19
De spuiter is verplicht bij de uitvoering der overeenkomst de grootst mogelijke zorg te betrachten ten aanzien van de belangen van derden.
Artikel 20
Indien bij uitvoering der overeenkomst schade aan derden is toegebracht en deze schade niet in der minne mocht worden geregeld, zal, ingeval de opdrachtgever of spuiter of beiden bij in kracht van gewijsde gegane rechterlijke of arbitrale beslissing tot schadevergoeding aan derde(n) mocht(en) zijn veroordeeld, ieder van hen bevoegd zijn de beslissing van arbiters in te roepen omtrent de vraag te wiens laste bedoelde schadevergoeding geheel of gedeeltelijk moet worden gebracht, gezien de regeling der aansprakelijkheid van partijen voor schade in deze ASV en overeenkomstig de arbitragevoorschriften, als bedoeld in hoofdstuk II.
Artikel 21
De spuiter is verplicht zich zowel tegen aansprakelijkheid jegens de opdrachtgever als tegen wettelijke aansprakelijkheid voor schaden, voortvloeiende uit de uitvoering van de spuitovereenkomsten te verzekeren. Als minimaal zal gelden een dekking van f 100.000,- voor zaakschade en f 500.000,- voor persoonschade per gebeurtenis.
Artikel 22
Alle geschillen tussen opdrachtgever en spuiter, ontstaan naar aanleiding van een overeenkomst aangegaan onder ASV of van nadere overeenkomsten, welke van een eerder genoemde overeenkomst het gevolg zijn, worden beslecht door arbitrage overeenkomstig de arbitragevoorschriften, Als bedoeld in Hoofdstuk II.
HOOFDSTUK II
ARBITRAGEVOORSCHRIFTEN
Algemene bepalingen
Artikel 23
1. Het Landbouwschap wijst de arbiters aan, ten getale van tenminste 24.
2. Deze aanwijzing geschiedt op voordracht van naar het oordeel van het Landbouwschap daarvoor in aanmerking komende belanghebbende land- en tuin- bouworganisaties enerzijds, en de organisatie van spuiters anderzijds, ieder voor de helft.
van Arbitrage bestaat uit drie leden, die worden benoemd door het Landbouwschap. Het Landbouwschap benoemt bovendien twee plaatsvervangende leden, die in een door de Centrale Commissie van Arbitrage op te maken volgorde de leden bij ontstentenis vervangen.
2. De leden en de plaatsvervangende leden worden benoemd voor een tijd van 2 jaar.
3. De Centrale Commissie van Arbitrage benoemt telkens voor hetzelfde in het vorige lid genoemde tijdvak en voor de aanvang er van uit haar midden een voorzitter en een plaatsvervangend voorzitter.
4. De Centrale Commissie van Arbitrage wordt bijgestaan door een secretaris, respectievelijk een plaatsvervangend secretaris, de door het Landbouwschap
worden benoemd en de hoedanigheid van Meester in de in de rechten bezitten.
Artikel 26
Personen, die als arbiter in eerste aanleg hebben gefungeerd, kunnen voor hetzelfde geschil niet in de Centrale Commissie van Arbitrage zitting hebben.
Artikel 27
1. secretaris is belast met administratieve leiding van de voorkomende gevallen van arbitrage, zo in eerste instantie als in hoger beroep, als in deze voorschriften omschreven.
2. De secretaris wijst van geval tot geval met inachtneming van deze voorschriften, de twee in artikel 24 bedoelde medearbiters aan uit de in artikel 23 bedoelde lijst, ter berechting van ieder geval, dat bij hem hiertoe werd aangemeld. Hij is bij deze wijziging niet aan de alfabetische volgorde dier lijst gebonden.
3. De zetel van de Centrale Commissie van Arbitrage is ter plaatse waar het domicilie van de secretaris is gevestigd Landbouwschap zal worden gedeponeerd
4. Deze aanwijzing en deponering geschiedt telkens voor de tijd van 4 jaar.
Artikel 24
1. Elke zaak komt in behandeling bij een arbitragecommissie, bestaande uit een voorzitter en twee medearbiters.
2. Als voorzitter fungeert degene, die door het Landbouwschap is benoemd als algemeen voorzitter der arbitragecommissie, respectievelijk diens plaatsvervanger, daartoe eveneens door het Landbouwschap benoemd. Deze benoeming geschiedt telkens voor de tijd van 2 jaar.
Artikel 25
1. Er is een „Centrale Commissie van Arbitrage” aan welke de behandeling en beslissing van geschillen in hoger beroep is opgedragen. De Centrale Commissie
Wijze van aanvragen van Arbitrage
Artikel 28
Een aanvrage om arbitrage moet schriftelijk bij de secretaris worden ingediend binnen een redelijke termijn na het ogenblik, waarop het geschil is ontstaan, ter beoordeling van arbiters. In spoedeisende gevallen kan de aanvrage bij telegram aan de secretaris geschieden.
Artikel 29
1. De aanvrage moet inhouden:
a. de naam, voornamen beroep en woonplaats van de aanvragende partij;
b. naam en woonplaats van de tegenpartij
c. een korte omschrijving van het geschil en de formulering van de vordering.
2. Indien de aanvrage niet aan de bovengenoemde vereisten voldoet, zal de secretaris de aanvrager gelegenheid geven om de aanvrage binnen een daarbij te bepalen termijn aan te vullen.
Artikel 30
1. Zo spoedig mogelijk na ontvangst van de aanvrage de secretaris per aangetekende brief - in spoedgevallen per telegram - afschrift daarvan aan de wederpartij.
2. Voor ieder voorkomend geval van de arbitrage wijst de secretaris de twee medearbiters aan en geeft deze ten spoedigste bericht van hun aanwijzing.
3. De secretaris deelt daarop na overleg met de voorzitter de namen van de arbiters aan de partijen mede.
Artikel 31
De voorzitter bepaalt de plaats waar en tijd waarop
de eerste zitting gehouden zal worden; de secretaris stelt zowel partijen als arbiters daarvan op de hoogte bij aangetekend schrijven.
Depôt
Artikel 32
1. De voorzitter is bevoegd van de verzoekende partij een voorschot te vorderen ter bestrijding van de te
verwachten kosten, verbonden aan de behandeling der arbitrage. De secretaris geeft bij aangetekend schrijven aan de verzoekende partij kennis van het door deze te storten voorschot dient te zijn gedeponeerd. Het voorschot moet bij de secretaris worden gedeponeerd.
2. De voorzitter is gerechtigd om gedurende de arbitrage van de eisende partij verhoging van het gedeponeerde bedrag te vorderen, telkens wanneer arbiters zulks nodig achten. Indien de verzoekende partij het aanvullende voorschot niet deponeert, wordt de gang van het geding opgeschort, totdat deponering
heeft plaats gehad.
Wijze van behandeling van het geschil
Artikel 33
1. Arbiters stellen zelve de regelen van de procedure vast onverminderd het verder in dit artikel bepaalde doen uitspraak als goede mannen naar billijkheid. Zij kunnen zich door een of meer deskundigen laten bijstaan.
2. Arbiters kunnen, wanneer partijen of één harer dit verzoekt, tevoren het wisselen van schriftelijke conclusies op door arbiters te bepalen wijze en termijnen toestaan.
3. De uitspraak moet binnen een termijn van 30 werkdagen na de eerste zitting gescheiden. Deze termijn kan verlengd worden, indien daartoe naar het oordeel van de arbiters dringende redenen aanwezig zijn. De arbiters doen behalve over de zaak zelve, uitspraak omtrent de kosten en de eventuele verdeling daarvan tussen partijen.
4. Bovendien kunnen arbiters de in het ongelijk gestelde partij veroordelen aan de in het gelijk gestelde partij te betalen een door arbiters vast te stellen bedrag van door laatstgenoemde partij te zake van het geschil gemaakte kosten, waaronder een bedrag kan worden opgenomen voor juridische bijstand, een en ander ter beoordeling van arbiters.
Vervanging van Arbiters
Artikel 34
1. Indien een aangewezen arbiter om welke reden ook, zijn ambt niet kan waarnemen, zal de secretaris ten spoedigste een ander arbiter aanwijzen.
2. Indien een geval als bedoeld in het eerste lid van dit artikel zich voordoet ten aanzien van de voorzitter en de plaatsvervangende voorzitter, zal het Landbouwschap een andere voorzitter aanwijzen.
3. Na vervanging van één of meer arbiters zal de procedure gewoon voortgang vinden.
Wraking van arbiters
Artikel 35
1. Binnen vijf dagen na ontvangst van de aanwijzing van arbiters of na het ontstaan van een latere reden van wraking kunnen partijen één of meer arbiters wraken bij schriftelijke mededeling aan de secretaris onder opgave van redenen van wraking.
2. Wraking kan plaats hebben om redenen, waarom volgens de wet rechters gewraakt kunnen worden, onverschillig of die redenen vóór of na de benoeming van de arbiter(s) zijn opgekomen, alsmede wanneer arbiters onderling (tot in de vierde graad) wettelijk verwant zijn, dan wel in dienstbetrekking tot elkander of tot partijen staan, of rechtstreeks of zijdelings in het geschil betrokken zijn.
3. Alle wrakingen moeten op straffe van verval van recht tegelijk worden voorgesteld.
Artikel 36
1. De secretaris doet een ingekomen wraking terstond
in afschrift toekomen aan de tegenpartij en aan de gewraakte arbiter, die hem binnen 5 dagen na ontvangst dier mededeling schriftelijk melden of zij al dan niet in de wraking berusten. De arbiter of de tegen
partij van wie geen antwoord is ingekomen, wordt geacht in de wraking te berusten.
2. De secretaris deelt zo spoedig mogelijk per aangetekende brief aan beide partijen mede, of al dan niet in de wraking is berust.
3. Wanneer, hetzij door de gewraakte arbiter, hetzij door de tegenpartij in de wraking wordt berust, zal bedoelde arbiter niet als zodanig fungeren.
4. Indien beiden de wraking afwijzen, moet de wrakende partij op straffe van verval van het recht tot wraking, binnen 10 dagen na verzending van de mededeling, dat niet in de wraking is berust, de al of niet juistheid ervan ter beoordeling voorleggen aan de bevoegde rechter om deze in de hoogste ressort te laten beslissen. Van de beslissing moet de wrakende partij binnen 3 dagen na ontvangst kennis geven aan de secretaris.
Artikel 37
Indien ten tengevolge van wraking noch de voorzitter noch de plaatsvervangende voorzitter kan fungeren, zal het Landbouwschap een andere voorzitter aanwijzen.
Artikel 38
1. Indien tengevolge van wraking één of meer arbiters zich van de arbitrage dienen te onthouden, zal in zijn plaats respectievelijk in hun plaats een andere arbiter respectievelijk andere arbiters worden aangewezen; de niet gewraakte arbiter(s) blijft (blijven) aangewezen.
2. Het bepaalde in dit hoofdstuk met betrekking tot aanwijzing van arbiters vindt dienovereenkomstig toepassing.
3. Nadat de arbitragecommissie wederom is geformeerd op de wijze als bedoeld in de vorige zinsnede
zal de procedure gewoon voortgang vinden. Tot dat tijdstip wordt de arbitrage geschorst, alsmede de termijnen bedoeld in artikel 33.
Het vonnis
Artikel 39
1. De last van de arbiters duurt voort totdat het vonnis is gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank, genoemd in artikel 40.
2. Wanneer de behandeling respectievelijk berechting van een geschil door welke oorzaak ook valt na het
tijdvak, voor hetwelk de arbiters zijn benoemd, dan wordt deze benoeming geacht te zijn verlengd, totdat het geschil is berecht.
Artikel 40
1. Het vonnis, dat op het schrift gesteld, gedateerd met redenen omkleed moet zijn, wordt bij meerderheid van stemmen gewezen; van een afwijkend oordeel van de minderheid wordt de vonnis geen melding gemaakt.
2. Het vonnis wordt in viervoud opgemaakt en door arbiters ondertekend. Eén exemplaar wordt, indien een partij dit verzoekt, op haar kosten gedeponeerd
ter griffie van de Rechtbank van het arrondissement, binnen hetwelk de beslissing is gevallen.
3. Een exemplaar van het vonnis wordt bij aangetekend schrijven aan ieder der partijen toegezonden.
Artikel 41
1. Beroep tegen de uitspraak van de arbitragecommissie kan door ieder der partijen worden ingesteld, binnen een maand na datum der toezending van het vonnis, bij de Centrale Commissie van Arbitrage en geschiedt bij aangetekend schrijven aan de secretaris.
2. Tenzij in deze voorschriften anders is bepaald,
gelden voor arbitrages in hoger beroep, mutatis mutandis, dezelfde regelen als voor arbiters in eerste aanleg.
MODEL-ORDEBEVESTIGING AAN DE (OPDRACHTGEVER)
Xxxxxxxx,
Hierbij bevestig ik uw opdracht van
..................19 om op de bij het Landbouwschap
gedeponeerde Algemene Spuitvoorwaarde een gewas/ gewassen
..............................................................................................
te bespuiten met een doelmatig bestrijdingsmiddel en waartoe u mij de navolgende gegevens hebt verstrekt:
1. ligging en grootte van het te bespuiten perceel
.............................................................................................. 2. bespuiting tegen: ..............................................................
3. aangrenzende percelen: .................................................
4. gewassen op de aangrenzende percelen: ..........................
..................................................................................................
5. andere omstandigheden:
grondsoort(en), rassen, voorvrucht, bestemming
van het gewas, voorafgaande behandelingen, inclusief bespuitingen, besmettingen en dergelijke:
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
De bespuiting zal geschieden in de daarvoor geëigende termijn in het jaar 19 inclusief/exclusief middelen en BTW.
Ondergetekende is verzekerd, overeenkomstig artikel 21 van de Algemene Spuitvoorwaarden voor zaak- schade en personenschade.
.................................................. ........................19.........
(plaats) (datum)
De spuiter, Handtekening/Firmastempel
TOELICHTING OP DE ALGEMENE SPUITVOORWAARDEN (ASV)
Inleiding
Het spuiten in land- en tuinbouw door loonspuiters, maar ook door boeren gaat gepaard met risico’s die soms ernstige gevolgen kunnen hebben. Het spuiten op gewassen heeft wel eens ongewenst resultaat, waardoor schade aan de behandelde gewassen ontstaat (contractuele schade), wanneer de spuitvloeistof als gevolg van het overwaaien op naastliggende percelen terecht komt kan dit bij grasland ziekte van de daarop grazende koeien veroorzaken of zelfs dood van de koeien tot gevolg hebben. Dit zelfde feit kan zich voordoen als het gras gemaaid en gebruikt wordt voor stalvoedering. Ook bij het bespuiten van akkerbouwgewassen kan grote schade worden toegebracht aan gewassen van naastliggende percelen (wettelijke aansprakelijkheid, afgekort WA). Het spuiten op deskundige wijze kan dit soort risico’s meestal wel voorkomen.
Verzekeren tegen spuitrisico’s
Men kan zich tegen deze risico’s verzekeren. Voor de boer die zelf spuit, kan een eventuele vergoeding van aangerichte schade bij buurman geregeld zijn in bedrijfs WA-verzekering, voorzover hij alleen maar produkten spuit op eigen bedrijf. In sommige polissen van bedrijfs WA-verzekeringen is spuitschade aan derden uitgesloten. Tegen schade toegebracht aan zijn eigen gewassen kan hij zich niet verzekeren, daar hierbij niet van een aansprakelijkheid sprake is.
Voor loonspuiters is het verzekeren tegen aansprakelijkheid als gevolg van spuitschade, zowel contractuele als WA, eigenlijk dringende noodzaak. Er zijn maar enkele verzekeringsmaatschappijen die de risico’s van spuitschade van loonbedrijven verzekeren.
Het gaat hierbij dus niet alleen om aansprakelijkheid voor
schade die aan derden wordt toegebracht (WA), maar ook kan de loonspuiter bij het spuiten schade aan de te behandelen gewassen van zijn opdrachtgever veroorzaken (contractueel) en hiervoor worden aangesproken.
Het Landbouwschap heeft al sinds 1957 Algemene Voorwaarden voor het bespuiten met bestrijdingsmiddelen vastgesteld, die de spuitovereenkomst tussen spuiter en de opdrachtgever nader regelen. In deze voorwaarden was ook de verplichting tot verzekering tegen spuitschade van te behandelen gewassen opgenomen, maar de loonspuiter kon daarvan ontheffing krijgen. Verder bestond geen controle op het afsluiten van een verzekering. Aangezien de vergoeding van spuitschade die aan de opdrachtgever en aan derden kan worden toegebracht een kostbare zaak kan worden, was de Afdeling Landbouwambachten van het Landbouwschap van mening, dat in de nieuwe Algemene Spuitvoorwaarden de verplichting tot verzekering van dit risico opnieuw opgenomen moest worden, maar nu zonder de mogelijkheid van ontheffing.
Gewijzigde Algemene Spuitvoorwaarden en dekkingsbedragen
De Algemene Spuitvoorwaarden, kortweg ASV genoemd, zijn op 1 juni 1977 door het bestuur van de Landbouwschap in gewijzigde vorm vastgesteld. In deze ASV is de verzekering voor loonspuiters, verplicht, niet alleen tegen WA maar ook tegen contractuele aansprakelijkheid.
Aangezien de polissen van loonspuiters bij de verschillende verzekeringsmaatschappijen aangepast moest worden, zijn de gewijzigde ASV met ingang van 1 januari 1978 van toepassing geworden. Het Landbouwschap heeft met de betrokken verzekeringsmaatschappijen overleg gevoerd over aanpassing van de gewijzigde voorwaarden en dekkingsbedragen.
Krachtens de gewijzigde voorwaarden is de spuiter verplicht zich zowel tegen contractuele als tegen wettelijke aansprakelijkheid te verzekeren voor schade, die als gevolg van het spuiten bij derden kan ontstaan. Ook zijn de minimum verzekerde bedragen voor schaden, die zich hierbij kunnen voordoen, aanzienlijk opgetrokken namelijk f 100.000,- voor zaakschade en f 500.000,- voor personenschade per gebeurtenis. Opgemerkt moet worden dat meestal in aansprakelijkheidspolissen in Nederland het risico van schade aan goederen die de verzekerde krachtens een overeenkomst onder zich heeft, is uitgesloten (zgn.
opzichtclausule). Met enkele verzekeringsmaatschappijen is echter een regeling getroffen dat spuitschade aan in opdracht bespoten gewassen wel is gedekt.
Dit is een zeer belangrijke bepaling. Hierbij moet worden opgemerkt dat van deze regeling uitgesloten is aansprakelijkheid voor persoonlijk letsel, voortvloeiende uit grondontsmetting, waarbij gasvorming ontstaat.
Spuitovereenkomst
De overeenkomst tussen opdrachtgever en spuiter is een overeenkomst tot aanneming van werk als geregeld in de artikelen 1640 e.v.
B.W. Omdat de wettelijke bepalingen aangaande de aanneming van werk slechts zogenaamd aanvullend recht bevatten, dat wil zeggen dat die wetsbepalingen alleen van toepassing zijn, indien de partijen zelf geen regeling hebben getroffen, zijn de partijen bij een spuitovereenkomst geheel vrij een regeling te treffen, welke in het praktijk van het spuiten redelijk geacht wordt en hen bevredigt, mits zij daarbij niet in strijd komen met de open bare orde en goede zeden.
In bijgaande Algemene Spuitvoorwaarden (ASV), Model-ordebevestiging en Arbitragevoorschriften is een dergelijke redelijke bevredigende regeling vastgelegd. In het bijzonder de omschrijving van de wederzijdse aansprakelijkheid is hierbij van belang. Gezien de middelen, de toenemende kennis van plantenziekten en plagen en de bestrijdingsmogelijkheden daartegen, gezien mede de zich steeds meer ontwikkelende techniek van het spuiten, is de „bespuiting” een ingewikkeld proces geworden, hetgeen een vrij grote mate van deskundigheid voor en doelmatige uitvoering vereist. Er is daarbij uitgegaan van de gedachte, dat het slagen of mislukken van de bespuiting en het zoveel mogelijk voorkomen van schade bij de uitvoering grotendeels afhangt van de in het Vestingsbesluit Landbouwspuitbedrijf 1965 voorgeschreven vakbekwaamheid van de spuiter. Daarom is in de ASV het principe vastgesteld, dat wanneer de opdrachtgever zonder meer de normale gegevens voor de door hem gewenste bespuiting aan de spuiter heeft verstrekt, het verder ter beoordeling van de spuiter staat te beslissen, welk middel dient te worden gebruikt, op welk tijdstip -binnen een door partijen overeengekomen termijn - moet worden gespoten en op welke wijze de bespuiting moet worden uitgevoerd (hoeveelheid vloeistof, grootte van de druppel, etc.).
In deze opzet is het logisch en redelijk te achten, dat nu ook de spuiter het risico dient te dragen van eventuele spuitschaden. In de ASV is deze gedachtengang uitgewerkt.
De ASV zoals thans geformuleerd kunnen een sfeer van vertrouwen scheppen of consolideren tussen al degenen, die bij het spuiten met bestrijdingsmiddelen betrokken zijn. Zij kunnen door belanghebbenden worden gebruikt, zijn niet verplicht maar worden wel dringend aanbevolen.
Artikelsgewijze toelichting
Artikel 4
In artikel 4 is een order bevestiging, door de spuiter aan de opdrachtgever te zenden, voorgeschreven indien de opdrachtgever dit eist, waarbij de spuiter op zijn beurt tegen bevestiging kan verlangen. in artikel is voorts bepaald, dat de totstandkoming van de overeenkomst ook door andere wettige middelen kan worden bewezen. Het spuiten onder ASV kan blijken uit een jaarlijkse schriftelijke overeenkomst tussen opdrachtgever en loonspuiter, waarbij gebruik kan worden gemaakt van de model-orderbevesting, die aan de ASV is toegevoegd. Ook kan het spuiten onder ASV tot uitdrukking komen door dit te vermelden op het briefpapier en de nota’s van de loonspuiter. Hierop dient dan de volgende bepaling te worden afgedrukt. „Alle opdrachten worden uitgevoerd onder de ASV, gedeponeerd bij het Landbouwschap te ‘s-Gravenhage”. Het beste bewijs blijft de schriftelijke overeenkomst. Dit kan het ontstaan van geschillen na de bespuiting in belangrijke mate voorkomen.
Artikel 5
Van veel belang voor een goede uitoefening van de opdracht door de spuiter is, dat de opdrachtgever de spuiter alle benodigde informatie verstrekt op dat deze de opdracht goed kan uitvoeren.
Artikel 6
Indien aan het oordeel van de spuiter wordt overgelaten het meest gunstige „tijdstip” voor de bespuiting te bepalen, zullen partijen toch moeten overeenkomen binnen welke termijn de spuitovereenkomst moet worden uitgevoerd. Enerzijds komt het in de praktijk veel voor, dat ook de termijn, waarbinnen gespoten moet worden - en waarbinnen weer het meest geschikte tijdstip voor bespuiting ligt - door de opdrachtgever aan het oordeel en inzicht van de spuiter op diens verantwoording wordt overgelaten. In dat geval zullen partijen kunnen overeenkomen, dat de „bespuiting” moet geschieden binnen de geëigende termijn in het jaar...”. Anderzijds komt het in de praktijk ook voor dat wèl een bepaalde termijn voor bespuiting door de opdrachtgever wordt aangewezen, bijvoorbeeld „wanneer het gewas 25 cm lang is “e.d. Ook in die gevallen zullen partijen daaromtrent moeten overeenkomen
(lid 2).
Artikel 8
In dit artikel is de verplichting opgelegd aan de spuiter om de opdrachtgever te waarschuwen indien hij, afhankelijk van hier genoemde omstandigheden, van mening is, dat hij niet binnen de overeengekomen termijn kan spuiten. Anderzijds moet de opdrachtgever zijn inzicht aan de spuiter doen kennen. Zijn hun standpunten dezelfde, dan vervalt de overeenkomst, tenzij partijen overeenkomen om de termijn te verlengen. De overeenkomst vervalt eveneens, indien de opdrachtgever niet binnen de gestelde termijn op de kennisgeving van de spuiter reageert. Deelt de opdrachtgever het inzicht van de spuiter niet, dan kan hij hetzij vorderen, dat toch wordt gespoten, maar dan op zijn risico, hetzij de spuiter aansprakelijk houden voor schade tengevolge van niet tijdige uitvoering van de overeenkomst. Beide laatstgenoemde mogelijkheden moeten wenselijk worden geacht om te voorkomen, dat de spuiter bijvoorbeeld door te drukke werkzaamheden zich ten onrechte op ongunstige omstandigheden zou gaan beroepen.
Artikel 9
In geval van over macht komt de in dit artikel neergelegde regeling praktisch neer op de verplichting tot mededeling aan de wederpartij en bevoegdheid van deze om alsdan de overeenkomst te beëindigen. De opdrachtgever zal zich dan mogelijk nog tot een andere spuiter kunnen wenden. Maakt hij van zijn bevoegdheid tot beëindiging geen gebruik, dan wordt de termijn van uitvoering verlengd met de tijd, waarbinnen effectieve bespuiting nog mogelijk is.
Artikel 12
Waar dus de spuiter geacht dient te worden zowel theoretische als praktisch en technisch in deze de deskundigen te zijn, is het billijk dat in gevallen van spuitschade de spuiter ter bevrediging van de opdrachtgever aantoont dat hij redelijke zorg bij de bespuiting heeft aangewend, zowel ten aanzien van de aard en de samenstelling van het gebruikte middel, de gebruikte werktuigen, de gebezigde medewerkers, het gekozen tijdstip van bespuiting als anderszins.
Artikel 13
Doet zich het geval voor , dat door de bespuiting geen directe spuitschade aan het gewas is toegebracht, door er geen of ongunstige resultaat is verkregen of andere schade aan de opdrachtgever is toegebracht, dan lijkt het billijk de opdrachtgever, indien deze op zijn beurt schadevergoeding van de spuiter vordert, te belasten met het bewijs, dat de schade het gevolg is van het feit, dat de spuiter geen redelijke zorg bij de bespuiting heeft aangewend (artikel 12, lid 2).
Artikel 15
Daarnaast kunnen zich gevallen voordoen, waarin het redelijk is het risico voor schade voor rekening van de opdrachtgever te brengen, bijvoorbeeld wanneer hij zijn opdracht naar inzicht en mededeling van de spuiter te laat of te vroeg wil doen uitvoeren en hij niettemin de bespuiting wenst door te voeren (artikel 14), alsmede indien hij onvolledige of onjuiste gegevens aan de spuiter verstrekt, indien hij verzuimt opgave te doen van bijzondere behandelingen van het gewas kort vóór de bespuiting, indien hij tegen de advies van de spuiter, in verband met weersomstandigheden, het ontwikkelingsstadium van het gewas en dergelijke, toch uitvoering van de overeenkomst wenst en wanneer hijzelf het bestrijdingsmiddel, de hoeveelheid spuitvloeistof of concentratie daarvan aangeeft en gebruik daarvan tegen het advies van de spuiter verlangt, ofwel hijzelf het middel wil verstrekken, alles uiteraard voorzover de schade daarvan een rechtstreeks gevolg is. Ook in deze gevallen zal de spuiter bij de bespuiting overigens „redelijke zorg” als bovengenoemd hebben aan te wenden.
Artikel 17
Voor wiens risico schade is, die het gevolg is van de niet naleving van wettelijke voorschriften op het stuk van de toepassing van bestrijdingsmiddelen, is geregeld in dit artikel.
Artikel 18
Het perceelsgewijs bijhouden door de spuiter van een werkboekje is verplicht gesteld. Vooral ook met het oog op geschillen zullen de aantekeningen in het werkboekje van veel nut kunnen zijn.
Artikel 19
De bepalingen en voorwaarden van tussen opdrachtgever en spuiter gesloten spuitcontract hebben alleen werking tussen de contracterende partijen en gelden niet tegenover de derden. Op partijen en uiteraard in de eerste plaats op de spuiter, rust echter de plicht met de belangen van derden zullen tijdig moeten worden gewaarschuwd, dat een bespuiting zal plaats vinden; bepaalde middelen zullen daarom niet kunnen worden toegepast.
Artikel 20
Indien een derde ten gevolge van een bespuiting schade lijdt, zijn de bepalingen van het Burgerlijk Wet- boek inzake onrechtmatige daad (artikel 1401 e.v.) van toepassing. In zo’n geval kan het mogelijk zijn, dat bij het niet bereiken van een minnelijke schadeafdoening òf de opdrachtgever òf de spuiter wordt veroordeeld tot schadevergoeding aan de gelaedeerde derde. Aan een dergelijk vonnis zal de veroordeelde tegenover over de derde benadeelde moeten voldoen. Maar dan kan de vraag rijzen, te wiens laste bedoelde schadevergoeding uiteindelijk moet komen, gezien de contractuele regeling der aansprakelijkheid van partijen voor schade zoals in de ASV vervat. Bij meningsverschil hieromtrent wordt aan ieder der partijen in dit artikel de bevoegdheid gegeven daarover de beslissing van de arbitragecommissie, bedoeld in hoofdstuk II, in te roepen.
Artikel 21
Krachtens dit artikel is de spuiter, wil hij op deze voorwaarden contracteren, verplicht een W.A.-verzekering en tevens een verzekering tegen aansprakelijkheid voor contractuele schade af te sluiten.
Artikel 23, e.v.
De ASV voorziet in arbitrage bij geschillen. Bij de samenstelling van de arbitragecommissie is getracht zo nauw mogelijk aan te sluiten bij de eis van snelle en deskundige rechtspraak. De mogelijkheid van hoger beroep staat hierbij open.