Hoofdlijnenakkoord 2022-2026
Xxxxxxxxxxxxxxxxxx 0000-0000
XXX Xxxxxxxxx - De Onafhankelijken – ChristenUnie-SGP
Oudewater
Inleiding
Oudewater is een unieke gemeente. Wereldberoemd als oudste stad in het Groene Hart met haar historische binnenstad en uitgestrekte buitengebied. Nog meer dan door haar geschiedenis worden Oudewater, Hekendorp, Papekop, Snelrewaard, Hoenkoop en het Oudewaterse deel van Willeskop gekenmerkt door hun inwoners: zelfbewust, betrokken op elkaar, trots. Inwoners van Oudewater voelen zich verbonden met hun stad en omgeving. Hier wonen en ondernemen zij, hier vindt het ontspannen en sporten plaats en zetten zij zich in bij hun verenigingen, kerken en activiteiten. In Oudewater zien we naar elkaar om en samen maken we Oudewater tot de unieke samenleving die het nu is. De gemeente Oudewater mag deze unieke samenleving daarin ondersteunen.
In de achterliggende vier jaren hebben de coalitiepartijen VVD Oudewater (voorheen VVDenD66), De Onafhankelijken en ChristenUnie-SGP de basis gevormd voor het dagelijks bestuur van de gemeente. Er zijn starterswoningen en sociale huurwoningen gebouwd, straten vernieuwd, glasvezel aangelegd, Oudewater Vitaal is opgestart, bewoners met een zorgvraag worden beter geholpen en de grip op de zorgkosten is verbeterd.
Naast de afgeronde resultaten is er in de vorige periode ook veel in de steigers gezet. Een nieuw bedrijventerrein, grote woningbouwprojecten, een nieuw binnen- én buitenzwembad, onze bijdrage aan een beter klimaat met zon-op-dak en kleine windmolens. Veel papierwerk is gedaan zodat we nu aan de slag kunnen met de uitvoering. De drie politieke partijen hebben goede ervaringen binnen de samenwerkende coalitie. Nu het aankomt op de uitvoering van de plannen, kiezen we dan ook voor voortzetting van de samenwerking tussen deze drie partijen.
We hebben – naast het voornemen om de bestaande plannen voortvarend uit te voeren – ervoor gekozen om een coalitieakkoord te maken op hoofdlijnen. Wij willen de gemeenteraad meer ruimte geven om zijn kaderstellende en beleidsvormende rol te kunnen vervullen. Bovendien leven we in een tijd waarin het erg moeilijk is om ver vooruit te kijken. De oorlog in Oekraïne, de enorme prijsstijgingen en andere crises die op de loer liggen, zorgen voor onzekerheden. Het vraagt verantwoord anticiperen en stuurmanskunst. Dat kunnen we niet alleen, daarvoor is het nodig dat we als voltallige gemeenteraad de schouders zetten onder de opgaven waar we voor staan. Daarbij rekenen we op waardevolle inbreng van alle partijen.
Behalve naar de politieke discussies in de gemeenteraad kijken we ook uit naar de gesprekken met de samenleving van Oudewater. De beste besluiten zijn de besluiten met breed draagvlak waarbij alle betrokkenen zich gezien en gehoord weten. Om frustraties te voorkomen, is het belangrijk dat vooraf duidelijk is waar zij invloed op kunnen hebben. Als raadsleden hebben we een mandaat gekregen van de kiezers en we gaan hier graag zorgvuldig mee om; we staan voor onze taak om besluiten te nemen, het dagelijks bestuur te controleren en tevens de geluiden in en rond Oudewater in onze besluitvorming te betrekken.
We willen voortbouwen met vertrouwen!
1 Zorgzaam Oudewater
Sociaal akkoord
In het sociaal domein bestaat een reeks aan samenwerkingen tussen de gemeente en diverse maatschappelijke partners. De kant die we opgaan en concrete acties die daaruit voortkomen, staan in de maatschappelijke agenda (MAG) en daarmee in de begroting. De MAG loopt tot en met 2022 en deze voeren we uit.
In de zomer van 2022 willen we de MAG raadsbreed bespreken, evalueren en aanscherpen om te komen tot een Maatschappelijke Agenda 2.0, waarin we een stap verder gaan. Zo zien we kansen en mogelijkheden voor effectievere samenwerking. Bijvoorbeeld door niet alleen als gemeentebestuur afspraken te maken met onze maatschappelijke partners maar ook de samenwerking tússen die partners te stimuleren. Door de gezamenlijke langetermijnagenda’s en voorgenomen investeringen beter op elkaar te laten aansluiten, zorgen we dat ze – meer dan nu het geval is – complementair zijn. Hierdoor kunnen betere resultaten bereikt worden voor onze inwoners en onze stad.
We willen dit vormgeven in een sociaal akkoord, dat we samen met onze maatschappelijke partners opstellen en uitwerken in een actieplan. Onderwerpen die hier zeker in aan de orde komen, zijn armoedebeleid, de aanpak van eenzaamheid (niet alleen onder ouderen), preventie m.b.t. gezonde levensstijl en mentale zorg (met name gericht op jongeren), en ‘prettig oud worden in Oudewater’. Op dat laatste onderwerp is al een handreiking gedaan door De Wulverhorst, huisartsen, De Woningraat en The Alignment House.
Activering cultuur, sport en recreatie
Oudewater heeft onze inwoners en bezoekers veel te bieden op het gebied van cultuur, recreatie en sport. Deze sectoren werden gedurende de coronapandemie als eerste en het langste getroffen door de beperkende maatregelen. De betrokkenheid van het sociaal-maatschappelijk middenveld heeft de komende tijd een stimulans nodig.
Met extra aandacht en ondersteuning krijgen we het aanbod aan culturele, recreatieve en sportieve activiteiten weer snel op niveau.
Maatschappelijk vastgoed
In Oudewater is sprake van een huisvestingsvraagstuk voor maatschappelijke functies waarbij meerdere locaties betrokken zijn. We zetten de ingezette koers voort waarbij we de vastgoedportefeuille van de gemeente optimaliseren, zowel financieel als qua gebruik.
De Klepper wordt verbouwd tot de Huiskamer van de stad met als functies: de grote zaal, bibliotheek met horecavoorzieningen, ruimte voor verenigingen, en het stadsbestuur met de balie van de gemeente. Voor de
zomer van 2022 zal dit project in de markt worden gezet, zodat een projectontwikkelaar of een burgerinitiatief dit kan verwezenlijken.
Het Stadskantoor zal worden getransformeerd tot zorglocatie van De Wulverhorst. De door verhuizing van de bibliotheek vrijkomende ruimte in het Cultuurhuis zal worden omgevormd tot appartementen.
Sportaccommodaties
In 2023 start de bouw van het nieuwe 12-maanden zwembad op Noort Syde waarmee we een prachtige voorziening behouden en uitbreiden voor Oudewater. Ook is dit de start voor de realisatie van een sportcluster op deze locatie, we streven onder andere naar een duurzame nieuwe sporthal en een skeelerbaan.
Het voorgenomen besluit om gymzaal De Eiber af te stoten blijft van kracht. De achterliggende motivatie is om zo de activiteiten naar sporthal De Noort Syde te verplaatsen, de negatieve exploitatie van De Noort Syde te compenseren en ruimte vrij te maken voor woningbouw op de huidige locatie van De Eiber. Er zal, voordat dit definitief besloten wordt, nog een gesprek plaatsvinden met de betreffende scholen of zij dit gebouw en de exploitatie ervan structureel kunnen overnemen. Er dient in dat geval afgewogen te worden wat de voordelen zijn voor de scholen, wat het effect is op de exploitatie van De Noort Syde en de effecten van het (nog) niet kunnen herontwikkelen. De ondergrond van Xx Xxxxx en het recht om deze locatie te herontwikkelen houdt de gemeente aan zich als na overname alsnog blijkt dat het financieel niet te dragen is voor deze scholen.
Onderwijs
De aangekondigde sluiting van de basisschool in Hekendorp, waarmee alle betrokkenen, het gemeentebestuur incluis, in maart zeer onaangenaam verrast werden, is wat ons betreft nog geen voldongen feit. Binnen realistische grenzen willen we nog een stevige poging in het werk stellen om dit scenario af te wenden.
Ook de positie van het openbaar onderwijs in het algemeen vraagt aandacht in verband met de lage leerlingaantallen.
Daarnaast willen we het onderwijsveld nadrukkelijker betrekken bij de Maatschappelijke Agenda.
Inzichtelijk maken subsidies
We willen de subsidiestromen, zowel de geldelijke als de subsidies in natura, inzichtelijker maken. Daarmee wordt een fundament gelegd om in breed overleg te treden over wat activiteiten zijn die als subsidiabel worden aangemerkt. Balans tussen kosten en maatschappelijke baten is hierbij het uitgangspunt.
2 Bedrijvig Oudewater
Bedrijventerreinen
Tappersheul III richten we verder in conform de bestaande plannen, de uitbreiding van het bedrijventerrein met drie hectare biedt ruimte voor 13 tot 18 ondernemers. Met de baten van Xxxxxxxxxxx XXX gaan we Tappersheul I en II revitaliseren in samenspraak met de VITAP waarbij groen en veiligheid nadrukkelijk meegenomen worden. Bij de uitvraag voor Xxxxxxxxxxx XXX bleek de behoefte echter vier keer zo groot als wat er nu wordt gerealiseerd. We kijken daarom vooruit naar een mogelijk nieuw lokaal bedrijventerrein maar overwegen ook een eventuele regionale oplossing om in deze behoefte van ondernemers te kunnen voorzien. Zowel uitbreiding van bedrijven die momenteel reeds op Tappersheul gehuisvest zijn als het verplaatsen van bedrijven naar Tappersheul of een ander industrieterrein. Als gemeente zullen wij hiervoor actief in overleg blijven met de provincie.
Arbeidsmigranten
Verschillende bedrijven in Oudewater hebben arbeidsmigranten in dienst, en voor hun productie en dienstverlening zijn deze bedrijven hiervan afhankelijk. Veelal staan de arbeidsmigranten echter niet ingeschreven bij de gemeente. Hierdoor hebben wij weinig zicht op hun huisvesting, en ook geen zicht op de sociale situatie (gezinsgrootte en -samenstelling) en de sociale motieven en wensen van deze groep. We willen integraal met dit vraagstuk aan de slag. Ten eerste door met in plaats van over de arbeidsmigrant te gaan praten. Ook werkgevers en degenen die de huisvesting verzorgen, betrekken we hierin en we spreken hen aan op de kwaliteit van huisvesting. We gaan onderzoeken waar en in welke vorm goede huisvesting voor arbeidsmigranten gevonden kan worden, meer geconcentreerd met als voorwaarde dat woonruimte wordt vrijgespeeld voor woningzoekenden uit Oudewater. We willen dat de arbeidsmigranten geregistreerd worden zodat aan de gemeentelijke plichten voldaan kan worden en er zicht is (en blijft) op de woonomstandigheden.
Vitaliteit Binnenstad
De samenleving en vormen van dienstverlening veranderen, daarom willen wij een goed gesprek voeren over de sociaal-economische functie van de binnenstad. Deze visie Vitale Binnenstad willen wij opstellen met zo veel mogelijk betrokken partijen op initiatief van de gemeente.
Om leegstand zo kort mogelijk te laten duren, gaan we actief in gesprek en denken mee met bedrijven en faciliteren hen waar mogelijk in hun ruimtebehoefte.
De bestaande openingstijden van winkels op zondag blijven gehandhaafd.
Kansen buitengebied
Er zijn verschillende ontwikkelingen gaande die nu en in de nabije toekomst gevolgen hebben voor het landelijk gebied van Oudewater af. Denk hierbij aan de energietransitie, klimaatadaptatie, bodemdaling, stikstofuitstoot, biodiversiteit, recreatie, vrijkomende agrarische bebouwing en woningbehoefte. Deze ontwikkelingen willen wij zorgvuldig en in samenspraak met gebruikers, bewoners en beheerders van dit gebied aanvliegen. Daarnaast zal de gemeente welwillend meedenken wanneer iemand nevenactiviteiten op het erf wil beginnen zoals een bed & breakfast, landwinkel of zorggerelateerde activiteiten.
3 Oudewater bereikbaar
Parkeren in en rond de binnenstad
De uitvoering van het Masterplan Binnenstad verbetert de inrichting, bereikbaarheid en aanzicht van de binnenstad. De uitvoering van het Masterplan zetten we in goed overleg met de belanghebbenden voort. Wij streven naar een balans tussen de benodigde kwaliteitsverbetering en doelmatige investeringen.
Daarnaast willen wij in 2023 komen tot een aangepast voorstel om de parkeerdruk in de binnenstad beter te reguleren. De bestaande kaders die zijn meegegeven worden aangevuld met de voorwaarde van uitbreiding van het aantal parkeerplaatsen, met inzet van het parkeerfonds. Het streven blijft: minder parkeerdruk. Daarbij denken wij aan een beperkt gebied met een licht regime (blauwe zone met ontheffingen dan wel vergunningparkeren), beperkt bezoekersparkeren in drukke woonstraten (Rootstraat, Marktstraat, Lange Burchwal), concentreren van het lang-bezoekersparkeren op de Waardsedijk en het Plesmanplantsoen en van kort parkeren op de uit te breiden blauwe zones.
Binnenstad autoluw
Winkeliers en bewoners van de binnenstad vinden bereikbaarheid van de binnenstad per auto belangrijk; de ondernemers in het bijzonder voor hun klanten en bevoorrading. Voor het horeca- en winkelend publiek is het meer ontspannen als de auto geweerd wordt uit de kernwinkelstraten. Om hierin een stap te zetten maken we, in overleg met de OVO, de zgn. ‘H’ tijdens bepaalde dagdelen autovrij. Gedacht wordt aan donderdag-, vrijdag- en zaterdagmiddag en zondag (reeds afgesloten). Dit schept ruimte voor voetgangers, fietsers en terrassen.
De bereikbaarheid per (bak)fiets wordt verbeterd, conform het fietsbeleidsplan en er wordt voorzien in extra fietsparkeerplekken.
Daarnaast kunnen deelauto’s mogelijk een deel van het probleem oplossen.
Zwaar vrachtverkeer
Oudewater heeft een prachtige historische binnenstad. Het vele zware vrachtverkeer dat door de smalle straatjes manoeuvreert, trekt een zware wissel: bruggen en huizen hebben hieronder te lijden. Daarnaast draagt al dat verkeer niet bij aan een aantrekkelijk centrum. Daarom willen we het zware vrachtverkeer weren uit de binnenstad. Er wordt ook overlast ervaren van zwaar verkeer in het buitengebied. Niet alleen leidt dit tot onveilige situaties, ook de wegen in het buitengebied zijn niet op dit zware verkeer berekend. De komende periode willen we samen met ondernemers en andere betrokkenen werken aan plannen om de hoeveelheid zwaar verkeer in de binnenstad en het buitengebied te verminderen. Hierbij wordt ook de samenwerking gezocht met de provincie en onze aanliggende gemeenten. Randvoorwaarde is dat maatregelen
handhaafbaar moeten zijn en in verhouding staan tot de bedrijfsvoering van de ondernemers. Een logistieke ‘hub’ is een van de te verkennen mogelijkheden.
Overige onderwerpen Verkeer en Wegen
De Vierbergenweg inclusief de Hoenkoopsebrug vormen de verbinding tussen de provinciale weg N228 en de A12. De Vierbergenweg heeft daarmee een provinciaal karakter. Het beheer en onderhoud zijn voor de gemeente Oudewater financieel niet te dragen. Daarom blijven we ons inzetten voor het overdragen van de Vierbergenweg inclusief Hoenkoopsebrug aan de provincie.
Daarnaast willen we onderzoeken of en hoe de maximale snelheid op buitenwegen verlaagd kan worden. Met een lagere snelheid kunnen we de veiligheid vergroten en ervoor zorgen, ook doordat deze route dan uit navigatiesystemen verdwijnt, dat deze wegen een snel alternatief worden voor de provinciale weg N228.
Bij de renovatie van buitenwegen willen wij het principe van ‘Natuurlijk Sturen’ toepassen. Hierbij gaan autobestuurders door het gebruik van natuurlijke landschapselementen onbewust veiliger rijden. ‘Natuurlijk Sturen’ verhoogt de verkeersveiligheid en geeft daarnaast een fraai landschappelijk beeld.
In de komende periode willen wij zo veel mogelijk onderdelen van het fietsbeleidsplan uitvoeren.
Wij willen het Openbaar Vervoer blijvend versterken richting de nabije gemeenten Woerden, Gouda en Utrecht, zodat ook ouderen en mensen zonder eigen auto een betere toegang hebben tot deze plaatsen.
4 Wonen in Oudewater
Update Woonvisie - Visie-elementen gebiedsontwikkelingen
De gemeente Oudewater is een fijne en aantrekkelijke gemeente om te wonen. Wonen is een basisbehoefte van onze inwoners. We willen in deze overspannen woningmarkt de vaart in de nieuwbouw voortzetten met minimaal 30 opleveringen per jaar. Deze willen wij zo veel mogelijk aan Oudewaterse woningzoekenden toewijzen via bijvoorbeeld de doelgroepenverordening, lokaal adverteren en de ruimte die de huisvestingswet daarvoor biedt.
Om de achterstanden in te lopen wordt de planontwikkeling voortvarend opgepakt. De woonvisie is voor ons het kader voor de komende gebiedsontwikkelingen. Om Oudewaterse inwoners een grotere kans te geven op een woning word er bij elk nieuwbouw project in eerste instantie uitsluitend lokaal geadverteerd.
Bij goedkoop scheefwonen in een sociale huurwoning benadeel je de mensen die eigenlijk in aanmerking komen voor een sociale huurwoning op basis van hun inkomen. Je woont dus met een te hoog inkomen in een goedkope sociale huurwoning. Dat willen we, waar dat kan, tegengaan. Ook willen we mensen die in hun eentje of met z’n tweeën in een te groot huis wonen, stimuleren om door te stromen naar een beter passende woning.
We staan welwillend tegenover innovatieve woonvormen (bijvoorbeeld tiny houses, een ‘knarrenhof’ of wonen op het water), als aanvulling op het woningbouwprogramma.
Visie-elementen gebiedsontwikkelingen
De woningbouwopgave voor Oudewater is groot en divers. Nadat diverse woningbouwprojecten zijn losgetrokken gaan we daarom voortvarend aan de slag met de realisatie ervan en planvorming voor volgende bouwlocaties. Met visie-elementen geven wij concrete uitgangspunten voor deze planvorming zodat we invulling geven aan onze woningbouwopgave. De visie-elementen scheppen duidelijkheid aan het begin van het planproces, waardoor de uitvoering snel en transparant verloopt. Tevens bereiken we dat de gemeente regie houdt over de woningbouw, initiatiefnemers duidelijke kaders meekrijgen en dat de basis wordt gevormd voor participatie van onze inwoners. Het college zet op basis van de visie-elementen de planvorming in gang.
Te ontwikkelen bouwlocaties
Statenland
Woningbouwprogramma
• Omdat in de afgelopen jaren vooral sociale huur en dure woningen gebouwd zijn, ligt op Statenland de focus op duurzame koopwoningen voor starters en middeninkomens conform de doelgroepenverordening.
• De doelgroepenverordening is van kracht voor dit project. Tevens wordt opkoopbescherming, zelfbewoningsplicht en anti-speculatiebeding gehanteerd.
• Het project sluit aan bij de oude vestingstructuur. Er is speciale aandacht voor klimaatadaptatie en de waterhuishouding.
• De wijk krijgt een speeltuin, bij voorkeur een natuurspeeltuin. De kosten hiervan zijn onderdeel van het project.
• De woningen voldoen aan de BENG-norm (Bijna EnergieNeutrale Gebouwen)
Planvorming
• De gemeente stelt, voorafgaand aan de planvorming en als onderdeel van de stedenbouwkundige visie, een participatieplan op en geeft daar uitvoering aan.
• Een stedenbouwkundige visie en beeldkwaliteitsplan worden voorafgaand aan het bestemmingsplan aan de gemeenteraad ter besluitvorming voorgelegd.
• Het verplaatsen van de skeelerbaan, of uitzicht daarop, is niet randvoorwaardelijk voor voortgang van het project. Een gefaseerde ontwikkeling heeft echter niet de voorkeur.
Verkeer
• De parkeernormen uit 2021 zijn leidend en moeten binnen het projectgebied worden gerealiseerd.
• De ontsluiting van Statenland op de Utrechtsestraatweg moet een veilige en logische verkeersstroom mogelijk maken.
• Gelijktijdig met dit project wordt in overleg met de provincie de positie van de bushalte en fietsenstalling heroverwogen en een veilige oversteek over de Utrechtsestraatweg opgepakt.
Kerkwetering
Woningbouwprogramma
• De woonvisie is leidend voor het woningbouwprogramma.
• De doelgroepenverordening is van kracht voor dit project. Tevens wordt opkoopbescherming, zelfbewoningsplicht en anti-speculatiebeding gehanteerd.
• Er is speciale aandacht voor bodemdaling, waterhuishouding en klimaatadaptatie.
• Het woningbouwprogramma wordt gefaseerd gerealiseerd, te beginnen vanuit het zuiden.
• De wijk krijgt voldoende algemene voorzieningen zoals speeltuinen, groen en ontspanningsmogelijkheden.
• De sociale huurwoningen sluiten aan bij de stijl van de wijk en zijn zo veel mogelijk ‘nul-op-de-meter’.
• De woningen voldoen aan de BENG-norm (Bijna EnergieNeutrale Gebouwen).
Planvorming
• De gemeente stelt voorafgaand aan de planvorming en als onderdeel van de stedenbouwkundige visie, een participatieplan op en geeft daar uitvoering aan.
• Een stedenbouwkundige visie en beeldkwaliteitsplan worden voorafgaand aan het bestemmingsplan aan de gemeenteraad ter besluitvorming voorgelegd. De planvorming ziet op de gehele woonwijk zodat ondanks de gefaseerde realisatie, de integraliteit wordt gewaarborgd.
Verkeer
• De parkeernormen uit 2021 zijn leidend en moeten binnen het projectgebied worden gerealiseerd.
• De ontsluiting op de Xxxxx X. Xxxxxxxxxxxxx moet een veilige en logische verkeersstroom mogelijk maken.
• Een snelle en veilige fietsroute vanuit de wijk naar de binnenstad van Oudewater is onderdeel van dit project.
Hekendorp
Woningbouwprogramma
• De woonvisie is het startpunt voor gesprekken met Hekendorp voor een mogelijk woningbouwprogramma.
• Indien de school onverhoopt moet sluiten, is dit de primaire locatie voor woningbouw.
• Zowel de woningbouwlocaties op Hekendorp Noord als West worden overwogen om in overleg met de bewoners een passende woningbouwlocatie en programma te realiseren.
• De doelgroepenverordening is van kracht voor dit project. Tevens wordt opkoopbescherming, zelfbewoningsplicht en anti-speculatiebeding gehanteerd.
• De woningen voldoen aan de BENG-norm Bijna EnergieNeutrale Gebouwen).
Planvorming
• De gemeente stelt voorafgaand aan de planvorming en als onderdeel van de stedenbouwkundige visie, een participatieplan op en geeft daar uitvoering aan.
• Een stedenbouwkundige visie en beeldkwaliteitsplan worden voorafgaand aan het bestemmingsplan aan de gemeenteraad ter besluitvorming voorgelegd.
Verkeer
• De parkeernormen uit 2021 zijn leidend en moeten binnen het projectgebied worden gerealiseerd.
• Goede ontsluiting en het beperken van sluipverkeer zijn belangrijke aandachtspunten.
Overige woningbouwlocaties
• Op Oranjepark II worden sociale huurwoningen gerealiseerd voor huisvesting van ouderen, mogelijk gecombineerd met zorg. In dit project is er – meer dan nu het geval is – aandacht voor een logische fietsontsluiting.
• Leidend voor het realiseren van de locatie Touwfabriek is behoud en restauratie van de touwbaan. Het aantal te bouwen woningen moet het behoud van de touwbaan verantwoorden. De woningbouw moet passen bij het historische karakter van de locatie. Het verplaatsen van het touwmuseum naar de touwbaan wordt tevens onderzocht.
5 Groen en duurzaam Oudewater
Groenonderhoud
De openbare ruimte van Oudewater is de plaats waar we als inwoners elkaar ontmoeten, het visitekaartje voor recreanten en toeristen, en de natuurlijke leefomgeving van planten en dieren. De openbare ruimte wordt integraal beheerd. Het gaat hierbij om de zorg voor en het onderhoud van de buitenruimte, de wegen en civiele kunstwerken.
Het groenonderhoud in onze gemeente kan en moet beter. We gaan extra inzetten op het schoonhouden van de buitenruimte en de onkruidbestrijding. Oudewater bestaat uit woonkernen en een groot buitengebied. Om de buitenruimte goed te kunnen beheren is het nodig om helder te weten aan welk kwaliteitsniveau deze moet voldoen. Daarbij zoeken we steeds naar een balans tussen uitstraling en ecologie, waarbij veiligheid randvoorwaarde is. Het beheer in de woonkernen vraagt om andere keuzes dan in het buitengebied. Dat vraagt dus om differentiatie: veilig waar dat moet, ecologisch waar dat kan. We stimuleren de totstandkoming van beheersovereenkomsten waarmee bewoners zorg kunnen dragen voor hun eigen omgeving.
Duurzaamheid
Alle partijen in de gemeenteraad spreken ambities uit op het gebied van duurzaamheid. Duurzaamheid kent vele gezichten: ecologie, biodiversiteit, energie, circulaire economie, klimaatadaptatie, etc. We willen komen tot een breed gedragen koers waarbij we de lijn voortzetten zoals die is ingezet met concrete inspanningen op diverse beleidsterreinen, en waar mogelijk intensiveren we deze.
In Oudewater streven we naar 50% minder CO2-uitstoot in 2030. Dat bereiken we via de zonneladder. Om dakeigenaren te motiveren en waar nodig te helpen wordt een ‘Aanvalsplan Zon op Dak opgesteld’. Het rijksbudget is uitgangspunt voor onze ambities.
Samen met lokale partners als Energie Oudewater, OVO en LTO onderzoeken we de mogelijkheden om verduurzaming en energietransitie betaalbaar te houden voor alle Oudewaternaren. We streven naar verdienmodellen waarbij baten terugvloeien naar onze inwoners met daarbij aandacht voor inwoners met een kleine beurs. Initiatieven van Oudewaterse inwoners zoals een energiecoöperatie bieden we de ruimte.
De inspanningen zullen ook gericht zijn op bedrijven en (huur)woningen; die onderdelen worden opgesteld in samenwerking met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, De Woningraat en andere relevante gesprekspartners. We verhogen de duurzaamheidsambitie in de prestatieafspraken met De Woningraat.
Het manifest ‘Maatschappelijk verantwoord opdracht geven & inkopen’ en het convenant ‘Duurzame Woningbouw’ van provincie Utrecht kunnen inspireren tot duurzame keuzes.
Als gemeente kunnen we een voorbeeldfunctie vervullen op het gebied van duurzaamheid, met onze uitstraling en ons gedrag. Wij willen het stadserf meer inzetten op circulariteit en samenwerking met Woerden, om zo het serviceniveau voor onze inwoners te verhogen.
Bij het opstellen van de Regionale Energie Strategie (RES) 2.0 trekken we lessen uit het traject van de RES 1.0, voor wat betreft de inhoud en het (participatie)proces.
6 Veilig (in) Oudewater
Oudewater is aantrekkelijk voor onze inwoners, bedrijven en bezoekers. Dat brengt activiteit en gezelligheid, maar soms ook (te) veel drukte en overlast. Twee kanten van dezelfde medaille. Veiligheid is hierbij ons uitgangspunt, zowel voor de bereikbaarheid van de hulpdiensten als voor het uitgaan. Veiligheid is ook het uitgangspunt in de woonkernen, het buitengebied en op de bedrijventerreinen. Goed functionerende openbare verlichting is daarbij onmisbaar.
Daarnaast willen wij de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) tegen het licht houden en goed laten aansluiten op de handhavingspraktijk waarin XXX’x en politie samenwerken.
We zullen ons inspannen voor het behoud van onze volwaardige brandweerpost in Oudewater, bemenst door vrijwilligers, om zo snel mogelijk te kunnen reageren op calamiteiten. In het verlengde daarvan vragen ook de aanrijtijden van ambulance en politie onze blijvende aandacht.
Conform het vastgestelde Integraal Veiligheidsplan (IVP) zetten we in op de bestrijding van ondermijnende activiteiten. Daarbij vinden we het belangrijk dat ook hier inwoners, bedrijven en gemeente samenwerken. De ogen en oren van alle mensen in Oudewater dragen bij aan een veilige en inclusieve samenleving om in te leven en te ondernemen, bijvoorbeeld door de inzet van Whatsapp-Buurtpreventie en Xxxx Xxxxxxx Anoniem.
Met de horeca willen wij samenwerken aan het Kwaliteitskeurmerk Veilig Uitgaan. We willen de parkeerproblematiek aanpakken en de te nemen maatregelen dan ook kunnen handhaven. We willen een bruisende binnenstad waar overlastgevers worden aangesproken. Met de huidige BOA-capaciteit (1 fte) redden we dat gewoonweg onvoldoende. Die willen we uitbreiden, eventueel in combinatie met de inzet van slimme (technische of sociale) hulpmiddelen. Extra BOA-capaciteit kan ons ook helpen bij het verbeteren van de leefbaarheid van Oudewater, zoals bij de aanpak van spookbewoning en bij het parkeerbeleid.
7 Betaalbaar Oudewater
Financiële ruimte en Reserves
Tijdens de afgelopen bestuursperiode is tot enkele grote investeringen besloten, die soms al decennialang op zich lieten wachten. Tegelijkertijd hebben tekorten in gedecentraliseerde taken, ontstaan door onvoldoende financiering, een wissel getrokken op de reserves. De voorliggende bestuursperiode zal zich daarom kenmerken door het uitvoeren van de genomen besluiten, en minder tot het doen van nieuwe investeringen.
We gaan aan de slag om achterblijvende financiering of verdere bezuinigingen uit Den Haag terug te draaien, zoals het abonnementstarief in de Wmo en de korting op de jeugdzorg. De herverdeling van het Gemeentefonds wordt nauwlettend in de gaten gehouden om deze ten goede van Oudewater te laten komen. De raad wordt actief geïnformeerd over ontwikkelingen in de rijksbijdrage aan gemeenten. De Auditcommissie blijft nauw betrokken bij de P&C-cyclus.
Kansen voor (co-)financiering van investeringen worden optimaal benut. Xxxxx verhoudingen met en ingangen bij medeoverheden zijn daarvoor van belang.
We leggen prioriteit bij beleid dat de kosten verlaagt en de service behoudt. Kostenverlagingen moeten voortkomen uit het efficiënter uitvoeren van diensten en het afstoten van gemeentelijk vastgoed en civiele infrastructuur. De reservepositie kan worden versterkt door de grondexploitaties op toekomstige bouwlocaties.
Eventuele meevallers komen ten gunste van het begrotingssaldo en de algemene reserve, om de weerstandsratio te verbeteren (minimaal 1.0). Intensiveringen en nieuwe ambities worden jaarlijks integraal afgewogen in de begrotingsvoorbereiding.
De financiële positie van de gemeente is kwetsbaar; toch is Oudewater rijk. We barsten van het kapitaal: maatschappelijk kapitaal dat zit in onze vrijwilligers, ondernemers en verenigingen. Dat kapitaal moeten we ten volle benutten. Dat vraagt vertrouwen, investeren en daadkracht.
8 Oudewater(s) besturen
Zelfbewust, zelfstandig Oudewater
Oudewater is de oudste stad in het Groene Hart en heeft behalve de sfeervolle monumentale binnenstad een aantrekkelijk en vitaal buitengebied. Voor zowel onze inwoners als ondernemers willen we dat Oudewater een prettige plek is om te wonen, te werken en te recreëren. De gemeentelijke overheid is daarin voorwaardenscheppend en faciliterend. Door als gemeente samen op te trekken met inwoners, verenigingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven is Oudewater dienstbaar en effectief.
Oudewater is een bestuurlijk zelfstandige gemeente en dat willen we zo houden. Het is echter ook duidelijk dat samenwerking noodzakelijk blijft om gemeentegrens-overstijgende opgaven te realiseren. Oudewater is daarom actief in diverse formele en informele strategische samenwerkingsverbanden, zoals de U16, de bestuursovereenkomst ‘Groene Hart als NOVI-gebied’ en (informeel) in Lopikerwaard-verband.
Doordat onze bestuurders aan de juiste tafels zitten, krijgen zij inhoudelijk en financieel (extra) zaken voor elkaar voor Oudewater. Het netwerk dat in de afgelopen periode tot stand is gekomen, moeten we in de komende periode blijven benutten.
De samenwerking met Woerden neemt daarbinnen een bijzondere plek in. De dienstverleningsovereenkomst (DVO) tussen Oudewater en Woerden loopt tot 1 januari 2026. Een jaar daarvoor moeten Oudewater en Woerden overeenstemming hebben over (de voorwaarden voor) verlenging van de DVO. Vanuit de huidige goede samenwerking met Woerden zullen we dit proces inzetten, gericht op het innemen van een in raad en stad breed gedragen langetermijnstandpunt, met als uitgangspunt om de samenwerking voort te zetten en waar mogelijk verder te verbeteren. Bestuurlijke zelfstandigheid blijft daarbij voorop staan. Eerste stap in het proces is een zorgvuldige evaluatie van de lopende samenwerking in 2024.
Ook onze deelname in diverse verbonden partijen verdient hier aandacht. Deze partijen verrichten concrete uitvoeringstaken, en dat doen ze in diverse rechtsvormen en voor wisselende combinaties van gemeenten. De betrokkenheid van de gemeenteraad in zijn kaderstellende en controlerende rol bij het reilen en zeilen van verbonden partijen moet versterkt worden.
(nog meer) Samen
Oudewater heeft veel betrokken inwoners. Meedenken en meedoen wordt zeer op prijs gesteld en is een voorwaarde om te komen tot een breder draagvlak. Participatie heeft daarom een flinke meerwaarde.
Belangrijk hierbij is dat van tevoren duidelijk is waarop onze inwoners invloed hebben en waarop niet. En na het leveren van input moet helder worden teruggekoppeld wat ermee is gedaan.
De teksten die afkomstig zijn van de gemeente Oudewater moeten eenvoudig zijn en voor iedereen begrijpelijk. Als lokale overheid zijn we open en transparant: we doen wat we zeggen en we zeggen wat we doen en kunnen daarover verantwoording afleggen.
Om beter te kunnen volgen wat er in de gemeente wordt besloten en hoe besluitvorming tot stand komt, organiseert de gemeente laagdrempelige informatiesessies voor inwoners.
Wethouders houden spreekuur om de benaderbaarheid te vergroten.
Vier jaar stabiel
De samenwerking in het gemeentebestuur heeft in de afgelopen raadsperiode mooie resultaten opgeleverd, zichtbaar en minder zichtbaar. Daarbij zijn soms harde noten gekraakt. Want een coalitie vormen betekent niet dat je het over alles eens bent. Het betekent wel dat je integer omgaat met verschillen van inzicht, discussieert met respect voor elkaars standpunt, bereid bent om compromissen te sluiten en daarna met vertrouwen en in gezamenlijkheid achter een besluit staat. Die wijze van besturen is ons in de afgelopen periode goed bevallen en daar gaan we mee door.
Deze coalitie wil voortbouwen op wat de afgelopen jaren is bereikt. Van plannen maken en besluiten naar uitvoeren en realiseren. Niet alleen aangaande ‘wat’ ons te doen staat maar zeker ook ten aanzien van het ‘hoe’: In participatietrajecten en informatiebijeenkomsten met inwoners leggen we uit welke uitgangspunten we hanteren en welk doel we hiermee proberen te bereiken. Wij willen eendrachtig en daadkrachtig besturen met een gezamenlijk doel, Oudewater verder helpen bij het behouden en vernieuwen van de voorzieningen, het verder ontwikkelen en realiseren van (betaalbare) woningen en het voortzetten van de ingezette koers binnen het Sociaal Domein.
Een goed stadsbestuur vormen betekent voor ons ook dat we gericht zijn op samenwerking met álle partijen in de raad. We streven naar zo breed mogelijk draagvlak voor voorstellen die het college aan de raad voorlegt, open discussies voordat besluitvorming plaatsvindt. Met inwoners en maatschappelijke partijen, én in de gemeenteraad. We streven naar aansluiting, niet naar uitsluiting. Zoeken naar overeenkomsten en minder naar verschillen.
We zijn ervan overtuigd dat dat mogelijk is. Op diverse onderwerpen zijn immers vrijwel alle partijen in de gemeenteraad het eens. Dit is ook de reden dat het akkoord dat voor u ligt een akkoord op hoofdlijnen is. Niet dichtgetimmerd, maar ruimte biedend voor invulling ‘op maat’ per onderwerp. Wij nodigen alle partijen uit om deze nieuwe wijze van werken te optimaliseren.
9 Portefeuilleverdeling
Burgemeester
• Openbare orde en veiligheid
• Handhaving
• Horecabeleid, evenementenbeleid
• Musea, kunst en cultuur, recreatie en toerisme
• Intergemeentelijke samenwerking, Utrechtse Waarden en Groene Hart
• Burgerzaken en dienstverlening
• Communicatie en website
• Diversiteit, inclusie
• Dierenwelzijn
Wethouder VVD (0,95 fte)
• Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
• Economische zaken
• Vergunningverlening
• Participatie, werk en inkomen; armoedebeleid en schuldhulpverlening; jeugdzorg, jongerenwerk, kinderopvang en peuterspeelzalen, passend onderwijs
• Visie Vitaal Buitengebied
• Maatschappelijk Vastgoed
• Grondexploitatie
• Implementatie Omgevingswet
Wethouder De Onafhankelijken (0,7 fte)
• Beheer openbare ruimte
• Verkeer, openbaar vervoer, waterwegen
• Sport, bibliotheek, De Klepper en huidig zwembad
• Masterplan Binnenstad
• Stadsteam, Wmo, ouderenzorg, welzijn, Wulverhorst, mantelzorg en vrijwilligers
• Publieke gezondheidszorg
• Huisvesting statushouders en inburgering
• Personeel en organisatie, ambtelijke samenwerking Oudewater-Woerden
Wethouder ChristenUnie-SGP (0,6 fte)
• Financiën, aanbestedingsbeleid, inkoopbeleid
• Onderwijs, leerplicht, leerlingenvervoer, doelgroepenvervoer, onderwijshuisvesting, openbaar onderwijs
• Duurzaamheid en milieu, inclusief klimaatadaptatie
• Afval en riolering
• Archeologie en monumentenbeleid
• Grondbeleid
• Automatisering, informatievoorziening