RAADSVOORSTEL
RAADSVOORSTEL
BIJ ZAAKNUMMER: AST/2016/015096
Onderwerp: | Bijlage(n): | Vergadering van: | Agenda- nummer: | p.h.: |
Generieke achtervang garantstelling leningen Bergopwaarts | 1 | 27 september 2016 | 16.09.05 | JvB |
de raad
van de gemeente Asten
Samenvatting
De gemeente Asten heeft op dit moment geen generieke achtervangovereenkomst met het WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) ten behoeve van het aangaan van geborgde leningen voor de corporaties in haar gemeente. De gemeente Asten is achtervanggemeente door mee te tekenen op een nieuw te borgen leningsovereenkomst. Hiervoor wordt per corporatie per lening een voorstel bestuurlijk behandeld en van een goedkeuring voorzien voordat tot mede ondertekening wordt overgegaan.
Bergopwaarts vraagt nu om een generieke achtervangovereenkomst met het WSW omdat dit de administratieve lasten verlicht.
Beslispunten
Voorgesteld wordt om in te stemmen met een generieke achtervang voor garantstelling bij leningen van Bergopwaarts tot een maximum van 25% van de WOZ waarde in de gemeente Asten.
Inleiding
In het verleden was er binnen de corporatiesector sprake van projectfinanciering; een lening werd aangegaan en gekoppeld aan een complex (nieuwbouw)woningen. Destijds was deze constructie nodig omdat er ook een projectsubsidie aan gekoppeld zat met hetzelfde rentepercentage als de lening. Inmiddels is hier geen sprake meer van. De rijksleningen en de subsidies zijn destijds afgeschaft en de koppeling naar specifieke projecten en complexen is komen te vervallen. Vanaf dat moment zijn corporaties overgegaan op bedrijfsfinanciering. Er wordt nu gekeken op organisatieniveau of een externe financiering noodzakelijk is door te sturen op het resultaat/saldo van de meerjarige kasstromen.
Wat willen we bereiken
Als een gemeente een generieke achtervangovereenkomst heeft met WSW gaat het sluiten van een nieuwe lening sneller dan wanneer de gemeente mee tekent op de leningsovereenkomst. Het interne goedkeuringsproces bij de gemeente wordt 1 keer uitgevoerd voor de generieke overeenkomst en niet meer per individuele lening. Daardoor zijn de administratieve lasten lager. Om deze reden adviseert WSW gemeenten om generieke achtervangovereenkomsten te sluiten.
Gemeenten kunnen het idee hebben dat het nadelig is dat zij na het sluiten van een generieke achtervangovereenkomst geen afzonderlijke beslissingen meer kunnen nemen over individuele leningovereenkomsten. De generieke overeenkomst biedt echter voldoende grip en controle voor de gemeente:
• Enerzijds kan de gemeente zelf een limitering aanbrengen per corporatie, bedrag en/ of tijd waardoor toch periodiek een nieuwe beslissing noodzakelijk is.
• Anderzijds verstrekt WSW die informatie aan de gemeenten die noodzakelijk is om de activiteiten van corporaties en (verhoogde) risico’s te kunnen volgen.
Wat gaan we daarvoor doen
Na het sluiten van een generieke achtervangovereenkomst tussen de gemeente en WSW kan WSW de gemeente als achtervanggemeente vermelden in nieuw te borgen leningen zonder dat de gemeente deze leningen zelf ondertekent. De tekenvolgorde voor de leningen is: de corporatie tekent als eerste, WSW als tweede en de financier als derde en laatste.
Telkens wanneer WSW de gemeente Asten op basis van een generieke achtervangovereenkomst in een nieuwe leningovereenkomst vermeldt, informeert WSW de gemeente hierover. Bergopwaarts doet dit per brief aan de contactpersoon bij de gemeente. Wanneer Bergopwaarts via het WSW gebruik kan maken van de generieke achtervangovereenkomst van de gemeente Asten zal Bergopwaarts met het gebruik altijd eerst in acht nemen waar ze de aan te trekken lening voor gebruiken.
De basisgedachte van Bergopwaarts is het streven naar een gelijke ratio leningen vs. WOZ waarde in de gemeenten waar hun primaire taak ligt, namelijk Asten, Deurne en Helmond.
Aan de hand van het nieuwbouwprogramma wordt beoordeeld welke gemeente hiervoor de achtervang zou moeten verzorgen. Daar waar Bergopwaarts gaat bouwen stijgt de WOZ waarde en is er meer dekking voor het aangaan en garant staan van leningen op basis van de ratio leningen vs. WOZ waarde.
Bergopwaarts heeft een doorkijk uitgevoerd op de ontwikkeling van de ratio in de toekomst en verwacht voldoende achtervang te hebben met een voorgestelde limiet van maximaal 25% van de WOZ-waarde in de komende jaren per gemeente.
Situatie Asten
De ratio (leningen ten opzichte van de WOZ waarde) van de gemeente Asten is momenteel 14%. De gemeente Deurne heeft momenteel al een generieke achtervangovereenkomst. De ratio van Deurne is 23,3%.
Bij het aantrekken van nieuwe leningen of het wijzigen van bestaande leningen zal de garantstelling van de leningen als eerste worden toegerekend / toegekend aan de gemeente Asten uitgaande van een gelijke ratio leningen versus WOZ waarde.
Momenteel staat de gemeente Asten garant voor € 26,5 miljoen aan leningen van Bergopwaarts (dit is inclusief het voorstel dat in juli 2016 in de raad behandeld is). De ratio (leningen ten opzichte van de WOZ waarde) is 14%.
Bij een generieke achtervang zoals hier wordt voorgesteld heeft Bergopwaarts de ruimte om leningen aan te trekken tot een ratio van 25%. Op basis van de huidige WOZ waarde is dat ruim € 47 miljoen.
Volkshuisvestingsbeleid
Volkshuisvestelijk gezien zijn er geen bezwaren om tot een generieke achtervang te komen. Een achtervangovereenkomst vormt geen garantie voor de uitvoering van het gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid voor zover dat in handen ligt van de woningbouwvereniging. Uiteraard wordt de kans op uitvoering wel vergroot door een achtervangovereenkomst.
Mogelijke alternatieven
Het alternatief is om per lening een besluit te nemen over garantstelling.
Risico’s
De externe toezichthouders, de Autoriteit Woningcorporaties, het WSW en de minister, toetsen de corporaties jaarlijks, en bij het afsluiten van elke nieuwe lening, aan het risico beoordelingskader en de financiële ratio’s. Daarnaast is met de invoering van de nieuwe Woningwet geregeld dat een corporatie nooit meer dan 50% van de totale WOZ waarde aan leningen op de balans mag hebben staan.
Als een gemeente de generieke achtervangovereenkomst wil stoppen, kan de gemeente per brief aan het WSW verzoeken om de overeenkomst op te zeggen. De opzegtermijn is zes maanden. Opzegging betekent dat WSW de gemeente niet langer in nieuwe leningen kan vermelden op basis van de generieke achtervangovereenkomst. De overeenkomst blijft na opzegging wel geldig voor de eerder onder de overeenkomst afgesloten leningen.
De kans dat de gemeente op grond van de achtervangovereenkomst wordt aangesproken is klein. Sinds de oprichting van WSW in 1983 is dit nog niet gebeurd. De borging vindt plaats in drie schillen:
- In eerste instantie wordt beroep gedaan op eigen tegoeden van het WSW ongeveer 0,5 miljard
- Vervolgens kan het WSW een bedrag innen bij de corporaties die deelnemen in het WSW ongeveer 3,4 miljard
- Ten slotte kan het WSW renteloze leningen opvragen bij het Rijk (50%) en gemeenten (50%).
Wat mag het kosten
--
Bijlage(n)/ter inzage (incl. AST-nr)
--
RAADSBESLUIT
Onderwerp: | Dagtekening: | Agendanummer: |
Generieke achtervang garantstelling leningen bergopwaarts | 27 september 2016 | 16.09.05 |
De raad van de gemeente Asten,
gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 16 augustus 2016 met zaaknummer AST/2016/015096;
gehoord het advies van de commissie Algemene Zaken en Control van 15 september 2016;
besluit:
in te stemmen met een generieke achtervang voor garantstelling bij leningen van Bergopwaarts tot een maximum van 25% van de WOZ-waarde in de gemeente Asten.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Asten van 27 september 2016.
De raad voornoemd,
xxxxxxxx, voorzitter,
mr. X.X.X. xxx Xxx-Xxxxxxxxx mr. H.G. Vos