COLUMN

COLUMN

De aandeelhoudersovereenkomst

Xxxx u met anderen aandeelhouder in een kapitaalvennootschap (B.V. of N.V.), dan is het raadzaam om met uw mede aandeelhouders een aandeelhouders- overeenkomst (hierna AHO) op te stel- len.

Statuten

Een kapitaalvennootschap heeft statu- ten die primair zien op de organisatie (het ‘spoorboekje’) van de vennoot- schap. In statuten komen aan de orde de naam, zetel, doelstelling en diverse bepalingen die zien op het kapitaal van de vennootschap. Daarnaast worden artikelen gewijd aan de ‘organen’ van de vennootschap, zijnde het bestuur, de algemene vergadering (van aandeel- houders) en indien van toepassing de raad van commissarissen. Ook staan er in de statuten artikelen die zien op de vertegenwoordiging, de besluitvor- ming en (veelal) de blokkeringsregeling (vrijwillige en verplichte aanbieding van aandelen).

De aandeelhouders, bestuurders en leden van de raad van commissarissen dienen naar de statuten te handelen en derden hebben rekening te houden met statutaire regelingen. Sinds de in- voering van de wetgeving bekend on- der de ‘Flex B.V.’, eind 2012, is er veel meer mogelijk om in statuten te rege- len. Doelstelling van de wet is meer in- richtingsvrijheid mogelijk te maken.

Er kunnen bijvoorbeeld winstrechtloze of stemrechtloze aandelen worden ge- creëerd. Het is mogelijk om kwaliteit- seisen en/of verplichtingen voor aandeelhouders in de statuten op te nemen. Ook zijn clausules die zien op de besluitvorming, prijsbepaling bij uit- treding en winstverdeling flexibeler mogelijk gemaakt.

Aandeelhoudersovereen- komst

Statuten worden verplicht in het han- delsregister gedeponeerd en zijn dus inzichtelijk voor derden die de statuten bij de Kamer van Koophandel opvra- gen. Indien specifieke regelingen gel- den tussen aandeelhouders, dan zijn ‘pottenkijkers’ niet (altijd) gewenst.

Een AHO is dan een goed alternatief.

Het verschil met regelingen die in sta- tuten worden opgenomen is met name dat statuten ook werking hebben jegens derden, terwijl een AHO enkel de partijen bij die overeenkomst bin- den. Statuten kunnen gewijzigd wor- den met een in de statuten bepaalde meerderheid van stemmen, terwijl de AHO de medewerking van alle partijen behoeft. Statuten gelden ook voor toe- komstige aandeelhouders, terwijl een nieuwe aandeelhouder dient toe te treden tot de AHO. Ook bestaat er geen verplichting een AHO bij notarië- le akte vast te leggen, daar waar statu- ten wel notarieel vastgelegd moeten worden. Een AHO ziet meestal op een specifieke situatie die afhankelijk is van de vraag wie de aandeelhouders zijn, welke rol zij vervullen (actief op de werkvloer of bijvoorbeeld als investeer- der) en hoe de aandelenbelangen zijn (gelijke verhoudingen of een meerder- heidsaandeelhouder versus een minderheidsaandeelhouder). In veel ge- vallen is een AHO daarom maatwerk.

Ik noem een aantal onderwerpen die gebruikelijk in een AHO staan:

• een verbod om de aandelen een be- paalde periode (meestal de startfase) te verkopen (‘lock-up’);

• de gevolgen van arbeidsongeschikt- heid; dient dit na verloop van tijd te

leiden tot een verplichte aanbieding van de gehouden aandelen en tegen welke prijs en met welke peildatum wordt er dan uitgekocht?

Xxxxxx xxx Xxxxxx Notaris bij Hekkelman Notarissen N.V.

• een afnameverplichting van aande- len, bijvoorbeeld indien een (indirec- te) aandeelhouder komt te overlij- den, opdat de erfgenamen niet met de aandelen blijven te zitten;

• een betalingsregeling bij uitkoop; de wet gaat uit van ‘boter bij de vis’, dus directe betaling, hetgeen niet in alle gevallen redelijk danwel wenselijk danwel mogelijk is;

• op welke wijze vindt de (toekom- stige) financiering van de vennoot- schap plaats?

• dividendbeleid; gelden er ondergren- zen, bijvoorbeeld een minimale sol- vabiliteit na uitkering?

• kan een meerderheidsaandeelhouder de aandelen van een minderheids- aandeelhouder mee verkopen of an- dersom, moeten de aandelen van de minderheidsaandeelhouder mee worden verkocht?

• besluitvorming door de aandeelhou- ders en/of het bestuur; dienen de aandeelhouders goedkeuring te ver- lenen voor bepaalde bestuursbeslui- ten?

• concurrentiebeding tijdens en na het aandeelhouderschap;

• geheimhoudingsverplichting;

• geschillenregeling.

Voorgaande onderwerpen zijn aller- minst uitputtend. In mijn dagelijkse praktijk kom ik veel aspecten en varian- ten tegen die aandeelhouders onder- ling willen vastleggen. Het is daarbij van groot belang dat een deskundige en ervaren jurist de AHO opstelt, zo leert mijn ervaring. Het adagium

“ieder zijn vak” geldt zeker in dit geval. ‘Googelen’ leidt helaas te vaak tot goochelen.

Als de samenwerking goed verloopt dan zal het niet nodig zijn de AHO er regelmatig op na te slaan, maar als de verhoudingen op scherp komen te staan, dan zult u maar al te blij zijn met een in alle opzichten degelijke AHO. De lijnen staan open.

24 N I J M E G E N B U S I N E S S | N U M M E R 2 | A P R I L 2 0 1 4