Contract

Notitie
Contractstandaarden jeugdhulp
Aan:	Stuurgroep i-Sociaal Domein
Van:	Xxxxx Xxxxxxx
CC:
Datum:	13-7-2022
Bijlage:	1. Overeenkomst van opdracht jeugdhulp a. conceptovereenkomst Jeugdhulp Sas met en zonder emvi b. conceptovereenkomst Jeugdhulp toelatingsprocedure (openhouse) 2. Toelichting op de bepalingen op de onderdelen 1, 2 en 3 van de overeenkomst tot opdracht jeugdhulp 3. Concept-Inkoopdocumenten Jeugdhulp a. Concept-inkoopdocument Jeugdhulp Sas met emvi b. Concept-inkoopdocument Jeugdhulp zonder emvi c. Concept-inkoopdocument toelatingsprocedure (openhouse) 4. Geclusterd document met alle FAQ 5. Contractstandaard dashboard

De Stuurgroep i-Sociaal Domein wordt gevraagd:

Ter vaststelling:

- Overeenkomsten van opdracht Xxxxxxxxx:

• Conceptovereenkomst Jeugdhulp Sas met en zonder emvi

• Conceptovereenkomst Jeugdhulp toelatingsprocedure (openhouse)

• Toelichting op de bepalingen deel 1,2 en 3 van de overeenkomst van opdracht jeugdhulp

Ter instemming:

- Structuur en opbouw van de inkoopdocumenten Jeugdhulp:

• Concept Inkoopdocument Jeugdhulp Sas met en zonder emvi

• Conceptovereenkomst Jeugdhulp toelatingsprocedure

Opdracht verlenen:

- Opstellen van een plan van aanpak met begroting om uitwerking te geven aan de implementatie van de Contractstandaarden en ondersteuning in de

uitvoering met een transitieteam.

Ter kennisname:

1 / 5

Samen werken we aan een krachtige en toekomstbestendige uitvoering van de Wmo en Jeugdwet

| Xxxxxxxxxxx@x-xxxxxxxxxxxxx.xx | xxx.x-xxxxxxxxxxxxx.xx |

- Stand van zaken inverdieneffect Contractstandaarden

- Geclusterd FAQ document

- Dashboard contractstandaarden

In januari 2021 heeft u het Plan van Aanpak vastgesteld om te komen tot contractstandaarden Jeugdhulp. Het plan kent vier fasen. Het project bevindt zich volgens planning in de voorlaatste fase, de uitwerking van de overeenkomst en het standaard inkoopdocument.

In de stuurgroep vergadering van 8 juni bent u geïnformeerd over de voortgang van het project contractstandaarden jeugdhulp en zijn de geïnventariseerde bestuurlijke issues aan u voorgelegd. Daarbij is toegezegd dat u in de vergadering van 13 juli de overeenkomst voor opdracht jeugdhulp ter vaststelling aangeboden krijgt zodat deze verder in procedure wordt gebracht. Het inkoopdocument jeugdhulp krijgt u ter vaststelling aangeboden in de extra stuurgroep vergadering van 7 september. Beide documenten vormen samen de Contractstandaard Jeugd.

Nadat beide documenten door uw stuurgroep in september zijn vastgesteld, worden ze ingebracht in de overleggen van de Taskforce Samen Organiseren (16 september), Commissie van Dienstverleningszaken (29 september), de Commissie ZJO (6 oktober) en tot slot op de BALV op 2 december. We streven ernaar om na 6 oktober te starten met de laatste fase van dit project, de gefaseerde implementatie, het beheer en naleving. Hiervoor zijn de voorbereidingen nu al in gang gezet en wordt u in de vergadering van 7 september verder over geïnformeerd.

Ter vaststelling

Bijgaand ontvangt u de conceptcontractstandaard-overeenkomsten Jeugdhulp Sas met en zonder emvi en de openhouse-variant.1 De conceptstandaarden zijn opgesteld op basis van het kader zoals u dit eerder heeft vastgesteld in uw vergadering van 13 april 2022 waarin het juridisch perspectief is verwerkt, de scope van het project, de randvoorwaarden (niet-kernbedingen) en de opbouw en methodiek om te komen tot Contractstandaarden.

De uitgewerkte conceptovereenkomsten zijn tot stand gekomen op voordracht van het expertteam en vier keer voorgelegd en besproken met een vaste begeleidingsgroep bestaande uit 40 vertegenwoordigers van kleine en grote gemeenten en jeugdhulpaanbieders. Daarnaast hebben er twee consultatierondes plaatsgevonden. In totaal hebben bijna 200 betrokkenen 312 adviezen en opmerkingen meegegeven op de overeenkomsten. Alle opmerkingen zijn samengebracht in een geclusterd document, voorzien van een reactie vanuit het Ketenbureau en met een afweging in welke mate dit impact heeft op de conceptovereenkomst. Dit geclusterd document vindt u als bijlage bij deze oplegger.

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

1 Op dit moment bepalen de Jeugdwet en Wmo 2015 dat gemeenten in een aanbestedingsprocedure moeten kiezen voor de aanbieder met de ‘economisch meest voordelige inschrijving’ (emvi-criterium). In de aanbestedingspraktijk gaat men ervan uit dat gemeenten offertes moeten opvragen en beoordelen. Met het wetsvoorstel Wet maatschappelijk verantwoord inkopen wordt het emvi-criterium voor de Jeugdwet en Wmo 2015 geschrapt. De Wetswijziging is 22 april door de Tweede kamer aangenomen en ligt nu bij de Eerste Kamer. Er is sprake van een eenvoudige aanbestedingsprocedure zonder offerte en gunningsmethodieken in het domein via SAS (Sociale en Andere Specifieke diensten).

Ter instemming

Inkoopdocumenten

In uw vergadering van 8 juni is meegegeven dat we voor de inhoudelijke discussie onvoldoende tijd beschikbaar hebben om deze goed met elkaar af te wegen hoe gemeenten bepaalde aspecten moeten gaan omschrijven. Voor dit moment betekent dit dat we u vragen in te stemmen met de opbouw en structuur van de drie varianten Inkoopdocumenten Jeugdhulp (Sas met en zonder emvi en toelatingsprocedure). De inhoudelijke toevoeging ontvangt u in de vergadering op 7 september waarbij u gevraagd wordt om de standaarden, gecombineerd met de inhoudelijke aanvullingen, vast te stellen. Het gaat dan om onderdelen als aanbod en aanvaarding, uitsluitingsgronden, bepalen welke uitsluitingsgronden er worden gestandaardiseerd en welke financiële, technische geschiktheidseisen voor organisaties van toepassing zijn. In het inkoopdocument wordt verder nog een tweezijdige escalatieladder opgenomen, zowel aan de zijde van de gemeente én jeugdhulpaanbieder.

In de sessie met de begeleidingsgroep en de gehouden consultatierondes voor het Inkoopdocument Jeugdhulp is instemming op de indeling en structuur van de inkoopdocumenten.

Verordening en inkoopbeleid

Er zijn vragen gesteld over de mogelijke benodigde aanpassingen van de gemeentelijke verordening en het inkoopbeleid. De verordening is immers het belangrijkste instrument van de gemeente; het is de lokale ‘grondwet’, gelegitimeerd door de raad voor wat betreft zaken uit de Jeugdwet die de raad verder invult. De contractstandaard volgt uiteraard de verordening.

Eventuele aanpassingen in de verordening zijn dus niet nodig dóór de contractstandaard, maar onafhankelijk daarvan.

Voor wat betreft het inkoopbeleid is een aanpassing voldoende die stelt dat voor het sociaal domein de gemeente gebruik maakt van contractstandaarden en inkoopdocumenten zoals vastgesteld door de VNG ALV. Dit verandert niets aan de beleidsvrijheid van gemeenten te kiezen voor een bepaalde inkoopprocedure of de inrichting van die inkoopprocedure.

Implementatie, beheer en naleving

Nadat het project Contractstandaarden Jeugd is opgeleverd eind september volgt een overgang naar implementatie, beheer en naleving. In uw vergadering van 8 juni heeft u ter kennisname een samenvatting van de implementatie- en veranderaanpak op hoofdlijnen ontvangen. Om alle gemeenten en zorgaanbieders te bereiken, is er een dashboard vanuit de pprc-database beschikbaar dat inzicht geeft in de contracten die aflopen en waarin wordt bijhouden welke gemeente en/of regio de contractstandaard toepast. Ook geeft het dasboard inzicht in welke gemeenten de wijzigingsclausule hebben opgenomen in de (lopende en binnenkort op te starten) aanbestedingen. Voor de implementatie wordt een gefaseerde aanpak voorgestaan. De regio- adviseurs hebben in de eerste fase een belangrijke rol in het stimuleren van de gemeenten en

regio’s om daadwerkelijk gebruik te maken van de contractstandaarden en zijn verantwoordelijk

voor het bijhouden van het dashboard.

In een volgende fase gaat het om de concrete toepassing waarbij het plan is om hiervoor een transitieteam in te stellen die gemeenten en regio’s kan ondersteunen in de uitvoering van het

contract. Deze ondersteunende fase valt buiten de scope van het huidige plan van aanpak Contractstandaarden. We vragen aan u een opdracht te geven om een plan van aanpak op te stellen voor de uitvoeringsfase van de Contractstandaarden, inclusief een financiële onderbouwing. In het plan nemen we de mogelijkheid mee om aan te sluiten bij de nog op te zetten ondersteuningsteams om maatregelen uit de Hervormingsagenda Jeugd tot uitvoering te brengen.

De bedoeling is dat de opgeleverde standaarden worden bijgehouden en doorontwikkeld, ook nadat de standaarden door de ALV zijn vastgesteld. Vaststelling van de contracten betekent niet dat de standaardbepalingen niet meer beïnvloed kunnen worden door bijvoorbeeld praktijkervaringen, voortschrijdend inzicht en mogelijk door een uitspraak van de rechter of de Geschillencommissie sociaal domein.2 Het idee is (een deel) van de Begeleidingsgroep Contractstandaarden te vragen aan te blijven om als adviesgroep kritisch mee te kijken, wanneer er aanpassingen in de contractstandaarden. Voor dit proces wordt een beheerplan gemaakt en staat samen met een uitgewerkt implementatieplan op de agenda van de Stuurgroep van 7 september.

Na vaststelling door de ALV in december is het van belang dat de verplichting van de Contractstandaard wordt nageleefd. Er wordt vanuit gegaan dat de VNG zorgdraagt voor de toezicht en handhaving van de afspraken wanneer deze in de ALV zijn vastgesteld. Hiervoor zijn nog geen concrete afspraken gemaakt met de VNG.

Ter kennisname

Stand van zaken inverdieneffect Contractstandaarden

Er is opdracht gegeven voor onderzoek naar het mogelijk inverdieneffect van de administratieve lasten bij aanbieders in de jeugdhulp bij standaardisatie van de contractbepalingen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een extern onderzoeksbureau (AEF en Improven). Een klankbordgroep met vertegenwoordigers van de aanbieders uit het werkveld is hierbij actief betrokken. De rapportage bevindt zich nog in conceptvorm en zal aan u worden voorgelegd in de vergadering van 7 september.

Geclusterd document met FAQ

Alle vragen, opmerkingen en suggesties vanuit de begeleidingsgroep, consultatierondes en individuele contacten zijn samengebracht in een document. Door het Ketenbureau zijn alle 312 vragen beantwoord met een gemotiveerde afweging verwerkt in de overeenkomsten.

Dashboard contractstandaarden

Om een beeld te geven van het aantal aanbestedingen met de eerst mogelijke afloopdata treft u bijgaand een aantal sheets aan. Zo zijn er 137 gemeenten waarbij 626 zorgvormen mogelijk aflopen

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

2 De geschillencommissie is een initiatief van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Branches Gespecialiseerde Zorg Jeugd (BGZJ) om geschillen tussen gemeenten en aanbieders en gemeenten onderling op te lossen waarmee een gang naar de rechter kan worden voorkomen.

in 2023 met 45 eerdere aanbestedingen. In 2024 zijn er 170 gemeenten waarbij 641 zorgvormen aflopen en waren er 46 eerdere aanbestedingen3. Hiermee onderstrepen we het belang om de implementatie van de contractstandaarden gestructureerd aan te pakken.

Vervolgproces

Aanvliegroute

De snelste en zorgvuldigste route is opeenvolgend. De ALV verklaart de standaard verbindend. Op dat moment kunnen ook jeugdhulpaanbieders er een beroep op doen bij de rechter (en eventueel de geschillencommissie). Als tegelijk een traject gestart wordt om de standaard in een AmvB onder te brengen, verandert de standaard van een zelfregulerend instrument in een wettelijk instrument. In de AmvB kan de wetgever dan opnemen waar de standaard is geborgd en wie er toezicht op houdt. Dit wetgevingsproces kan twee jaar in beslag nemen, voor snelheid is de ALV van de VNG nodig.

Proces

Het College voor Dienstverleningszaken van de VNG heeft op 30 mei jl. aangegeven zich te kunnen vinden in het verbindend verklaren van de standaard voor de leden van de VNG. Dit als onderdeel van de voorbereiding van de besluitvorming op de BALV van de VNG op 2 december.

De commissie XXX is op 23 juni over de voortgang Contractstandaarden geïnformeerd en krijgt de overeenkomsten van opdracht jeugdhulp en het inkoopdocument, samen met de toelichting op de bepalingen, FAQ overzicht en de rapportage over het inverdieneffect ter vaststelling aangeboden in de vergadering van 6 oktober.

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

3 Het aantal eerdere aanbestedingen zegt iets hoeveel aanbestedingen er gaan lopen wanneer gemeenten in dezelfde combinaties en/of zorgvormen aanbesteden. Dit getal geeft slechts een indicatie.