SEBI ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਿਵੱ ਚ ਿਨਰਦਿੇ Ợਤ ਮੁਤਾਬਕ
ਅਨੁਲਗ – 4
xxxxx xxੋਕਰ, xx-x�ੋਕਰ ਅਤੇ ਗਾਹਕ� ਦੇ ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰਮੇਵਾਰੀਆ
SEBI ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਿਵੱ ਚ ਿਨਰਦਿੇ Ợਤ ਮੁਤਾਬਕ
1. ਗਾਹਕ ਐਕਸਚ�ਜ�/ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਐਡ ਐਕਸਚ�ਜ ਬੋਰਡ ਆੱ ਫ ਇੰ ਡੀਆ (SEBI) ਅਤੇ ਉਹਨ� ਹਠੇ ਸਮ� ਸਮ� ‘ਤ
ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ� ਦੇ ਿਨਯਮ�, ਉਪ ਿਨਯਮ� ਅਤੇ ਉਹਨ� ਦੇ ਿਵਧਾਨ� ਿਵੱ ਚ ਪਿਰਭਾਿỢਤ ਕੀਤ
ਗਏ ਿਨਯਮ� ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹਨ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਕੋਨਟਕ ਸੌਦੇ ਲਈ ਦਾਖਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਟਸ/ਹੋਰ ਇਨਸਟਰੂਮਟ
ਸ ਿਵੱ ਚ, ਜੋ ਐਕਸਚ�ਜ� ਿਵੱ ਚ
2. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ, xx-xxx ਅਤੇ ਗਾਹਕ, ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਨਯਮ�,ਉਪਿਨਯਮ� ਅਤੇ ਉਹਨ� ਦੇ ਿਵਧਾਨ� ਅਤੇ ਉਹਨ�
ਹੇਠ ਸਮ� ਸਮ� ‘ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ� ਅਤੇ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਜਾਰੀ SEBI ਦੇ ਿਨਯਮ� ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ� ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਿਧਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਢੱ ੁਕਵ� ਨ� ਟੀਿਫਕੇỢਨਸ ਨਾਲ ਬੱ ਝੇ ਹੋਣਗੇ ।
3. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਜ� ਡੈਿਰਵੇਿਟਵਸ ਕੋਨਟ�ੈਕਟਸ ਿਵੱ ਚ ਸੌਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱ ਥਾ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੰ ੂ
ਸੰ ਤੁỢਟ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬਕਰ ਰਾਹĖ ਆਰਡਰ ਤੇ ਅਮਲ ਦੀ ਇੱ ਛਾ ਰੱ ਖਿਦਆਂ ਗਾਹਕ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਸਟਾੱਕ
ਬ�ੋਕਰ ਰਾਹĖ ਆਰਡਰ ਤੇ ਅਮਲ ਤ� ਪਿਹਲ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੀ ਐਸੀ ਸਮਰੱ ਥਾ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੰ ੂ ਸੰ ਤੁỢਟ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱ ਖੇਗਾ।
4. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਅਤੇ ਆਰਿਥਕ ਿਦ�ੜਤਾ ਅਤੇ ਪ�ਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੇਵਾਵ� ਪ�ਿਤ ਢੱ ੁਕਵ� ਿਨਵੇỢ ਮੰ ਤਵ� ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੰ ੂ ਸੰ ਤੁỢਟ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱ ਖੇਗਾ।
5. ਸਟਾੱਕ ਬਕ
ਰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਟਾੱਕ ਬਕ
ਰ ਦੀ ਦਣ
xxxx ਦੇ ਅਤੇ ਸੁਭਾਅ ਬਾਰੇ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਜਾਣੂ ਕਰਾਉਣ
ਲਈ ਕਦਮ ਚੱ ੁਕੇਗਾ, ਿਕਸੇ ਵੀ ਤਰ� ਦੀਸੀਮਾਵ� ਸਮਤ ਕੰ ਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
, ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮਰਥਾ ਦੇ ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ
6. ਗਾਹਕ/ਗਾਹਕ� ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਸੌਿਦਆਂ ਿਵੱ ਚ ਸਬ-ਬ�ੋਕਰ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ ੂ ਜਰੂਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ�ਦਾਨ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੰ ੂ ਸਿਹਯੋਗ ਦੇਵੇਗਾ।
ਗਾਹਕ ਜਾਣਕਾਰੀ
7. ਗਾਹਕ, ਸਹਾਇਕ ਵੇਰਿਵਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ‘ਖਾਤਾ ਖੋਲ�ਣ ਵਾਲੇ ਫਾਰਮ’ ਦੇ ਅੰ ਦਰ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੀ Ẹਰੂਰਤ ਮੁਤਾਬਕ
ਸਾਰਾ ਐਸਾ ਵੇਰਵਾ ਸੰ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਪਦ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਹੈ।
ਾਨ ਕਰੇਗਾ, ਜੋ ਿਕ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ/SEBI ਵੱਲ� ਲਾẸਮੀ
8. ਗਾਹਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੰ ੂ ਖਾਤਾ ਖੋਲ�ਣ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇẸ� ਿਵੱ ਚ Ẹਰੂਰੀ ਪ�ਯੋਜਨ� ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਾਏਗਾ। ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ
ਵੱ ਲ� ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਕਈੋ ਗੈਰ-Ẹਰੂਰੀ ਹੋਣਗੇ।
ਵੀ ਵਾਧੂ ਧਾਰਾਵ� ਜ� ਦਸਤਾਵੇẸ ਗਾਹਕ ਵੱ ਲ� ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੇ ਿਨਯਮ� ਅਤੇ Ợਰਤ� ਮੁਤਾਬਕ
9. ਖਾਤਾ ਖੋਲਣ
ਸਮ� ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਿਵੱ ਚ ਪ�ਦਾਨ ਕੀਤੇ ਦਸਤਾਵੇẸਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ‘ਖਾਤਾ ਖਲ
�ਣ ਵਲੇ ਫਾਰਮ’ ਦੇ ਿਵੱਚ
ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅੰ ਦਰ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਹੰ ੁਦੀ ਹੈ ਤ� ਗਾਹਕ ਝੱ ਟ ਹੀ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ ੂ ਸੂਿਚਤ ਕਰੇਗਾ, ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ
Ợਾਿਮਲ ਹੈ ਯਾਚਨਾ ਦਾ ਸਮਟਨਾ/ਿਦਵਾਲੀਆਪਣ ਦੀ ਯਾਚਨਾ ਜ� ਕੋਈ ਵੀ ਮੱ ੁਕਦਮਾ ਿਜਸ ਦਾ ਉਸ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ’ਤ
ਦ�ਵੀ ਹਵਾਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਾਹਕ ਿਨਯਤ ਸਮ� ਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ ਕਰੇਗਾ।
ਆਰਿਥਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ�ਦਾਨ/ਅਪਡੇਟ
10. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਅਤੇ ਸਬ-ਬ�ੋਕਰ ਖਾਤਾ ਖੋਲ�ਣ ਵਾਲੇ ਫਾਰਮ ਿਵੱ ਚ ਦੱ ਸੇ ਮੁਤਾਬਕ ਗਾਹਕ ਦਾ ਸਾਰਾ ਵੇਰਵਾ ਜ� ਗਾਹਕ ਸੰ ਬੰ ਧੀ ਹੋਰ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੰ ੂ ਗੁਪਤ ਰੱ ਖੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਿਵਅਕਤੀ/ਅਿਧਕਾਰੀ ਨਾਲ ਸ�ਝੀ ਨਹĖ ਕਰੇਗਾ, ਿਸਵਾਇ ਇਸ ਦੇ ਜੇ ਇਸ ਦੀ ਲੋੜ ਕਾਨੰ ੂਨੀ/ਿਨਯਾਮਕ� ਲੋੜ� ਹੇਠ ਲੋੜĖਦੀ ਹੈ। ਬỢਰਤੇ ਿਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਿਕਸੇ ਿਵਅਕਤੀ/ਅਿਧਕਾਰੀ ਨਾਲ ਗਾਹਕ ਦੀ ਸਿਹਮਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸ�ਝੀ ਕਰੇ।
ਮਾਰਿਜਨ
11. ਗਾਹਕ ਲਾਗੂ Ợੁਰਆ
ਤੀ ਮਾਰਿਜਨ,ਧਾਰਨ ਕੀਤੇ ਮਾਰਿਜਨ, ਸਪỢ
ਲ ਮਾਰਿਜਨ ਜ� ਐਸੇ ਹੋਰ ਮਾਰਿਜਨ ਭਰੇਗਾ ਜੋ
ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਜ� ਐਕਸਚ�ਜ ਦਆਰਾ Ẹਰੂਰੀ ਸਮਝੇ ਜ�ਦੇ ਹਨ ਜ� ਫੇਰ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ SEBI ਵੱ ਲ� ਜਾਰੀ ਿਨਰਦੇỢ�
ਮੁਤਾਬਕ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨ� ਿਹੱ ਿਸਆਂ ਨਾਮ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਹਨ ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ ਗਾਹਕ ਵਪਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਟਾੱਕ ਬਕਰ ਨੰ
ਆਪਣੇ ਇੱ ਕਲੇ ਅਤੇ ਸੰ ਪੂਰਨ ਿਵਵੇਕ ਿਵੱ ਚ ਪਵਾਨਗੀ ਹੈ ਿਕ ਉਹ ਵਧਰੇੇ ਮਾਰਿਜਨ ਇੱ ਕਠਾ ਕਰੇ (ਭਾਵ� ਇਸ ਦੀ ਲੜੋ
ਐਕਸਚ
,ਕਲੀਏਿਰੰ ਗ ਹਾਉẸ/ਕਲੀਏਿਰੰ ਗ ਿਨਗਮ ਜ� SEBI ਵੱ ਲ� ਨਹĖ ਹੈ), ਅਤੇ ਇਹ ਗਾਹਕ ਦੀ ਿਜੰ ਮਵ
ਾਰੀ
ਹੋਵੇਗੀ ਿਕ ਉਹ ਸਮ� ਿਸਰ ਐਸੇ ਮਾਰਿਜਨ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੇ।
12. ਗਾਹਕ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਿਕ ਗਾਹਕ ਵੱ ਲ� ਮਾਰਿਜਨ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਮਤਲਬ Ẹਰੂਰੀ ਨਹĖ ਇਹ ਹੈ ਿਕ ਸਾਰੀਆਂ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੰ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਸੰ ਤੁỢਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਮਾਰਿਜਨ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ, ਉਸ
ਦੇ ਵਪਾਰ ਦੇ ਸੈਟਲਮਟ� ਦਾ ਅਿਧਕਾਰ)ਲਈ ਿਜੰ ਮਵ
ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਤੇ ਸੈਟਲਮ�ਟ (ਿਨਪਟਾਰਾ)
‘ਤੇ, ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਦੇ Ẹੋਰ ਜ� ਲੋੜ ਦੇ ਮਤ
ਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਾਬਕ ਐਸੀ ਵਾਧੂ ਰਕਮ ਭਰਨ (ਜ� ਪ�ਾਪਤ ਕਰਨ
13. ਿਕਸੇ ਵੀ ਸਿਕਓਰਟੀ/ਡੈਿਰਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ
ਟ ਦੀ ਖਰੀਦਾਰੀ ਦੇ ਆਰਡਰ ਨੰ ੂ ਗਾਹਕ ਿਲਖਤੀ ਰਪ
ਿਵੱ ਚ, ਜ� ਫੇਰ
ਐਸੇ ਰੂਪ ਜ� ਢੰ ਗ ਿਵੱ ਚ ਦਵੇਗਾ ਿਜਸ ਦੀ ਗਾਹਕ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਿਵਚਕਾਰ ਆਪਸੀ ਸਿਹਮਤੀ ਹਵੋ ੇ। ਸਟਾੱਕ
ਬ�ੋਕਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰੇ ਿਕ ਕਵ
ਲ ਉਸ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਸਪੁਰਦ ਯੁਿਨਕ ਕਲਾਏਟ ਕਡ
ਿਵੱ ਚ ਆਰਡਰ ਕਰੇ ਅਤੇ ਗਾਹਕ
ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੰ ੂ ਅਮਲ ਿਵੱ ਚ ਿਲਆਏ।
14. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਵਪਾਰ/ਸੈਟਲਮ�ਟ ਸਾਇਕਲ, ਡਿਲਵਰੀ/ਭੁਗਤਾਨ Ợਿਡਯੂਲ ਬਾਰੇ ਸੂਿਚਤ
ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਵੇਗ� ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਦੀ ਵੀ ਇਹ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਿਕ ਉਹ ਢੱ ੁਕਵ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦ
Ợਿਡਯੂਲ/ਪ�ਿਕਿਰਆ ਦਾ ਅਮਲ ਕਰੇ ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ ਿਗਆ।
15. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰੇਗਾ ਿਕ ਗਾਹਕ ਵੱ ਲ� ਜਮ�ਾ ਕੀਤੀ ਰਕਮ/ਸਿਕਓਰਟੀ ਨੰ
ਇੱ ਕ ਵੱ ਖ ਖਾਤੇ ਿਵੱ ਚ
ਰੱ ਿਖਆ ਜਾਵੇ, ਆਪਣੇ ਜ� ਿਕਸੇ ਹੋਰ ਗਾਹਕ ਦੇ ਖਾਤੇ ਤ� ਵੱ ਖ, ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵੱ ਲ� ਖੁਦ ਲਈ ਜ� ਿਕਸੇ ਹੋਰ ਗਾਹਕ ਜ� ਿਕਸੇ ਹੋਰ ਮਕਸਦ ਲਈ ਨਾ ਹੋਵੇ ਿਸਵਾਏ ਉਹਨ� ਮਕਸਦ� ਦੇ ਜੋ SEBI ਦੇ ਿਨਯਮ,
ਿਵਧਾਨ, ਸਰਕੁਲਰ, ਨ� ਿਟਸ, ਸਧ
ਿਵੱ ਚ ਦੱ ਿਸਆ ਿਗਆ ਹ।ੈ
� ਅਤੇ/ਜ� ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਨਯਮ, ਿਵਧਾਨ, ਉਪ-ਿਨਯਮ, ਸਰਕਲ
ਰ ਅਤੇ ਨ� ਿਟਸ�
16. ਿਜੱ ਥੇ ਐਕਸਚ�ਜ ਆਪਣੇ ਹੀ ਮਤੇ ਤੇ ਵਪਾਰ ਰੱ ਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤ� ਐਸੇ ਸਾਰੇ ਵਪਾਰ, ਉਹਨ� ਵਪਾਰ� ਸਮੇਤ ਜੋ ਗਾਹਕ
ਦੇ ਵੱ ਲ� ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਹ ਰੱ ਦ ਮੰ ਨ� ਜਾਣਗੇ, ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ ੂ ਗਾਹਕ/ਗਾਹਕ� ਦੇ ਨਾਲ ਕ�ਮਵਾਰ ਕੌ ਨਟਕਟ ਰੱ ਦ ਕਰਨ ਦਾ ਅਿਧਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ।
17. ਐਕਸਚ�ਜ ਉਪਰ ਕੀਤੇ ਲੈਣ-ਦਣ
ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਐਕਸਚਜ
ਹੇਠ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਿਨਯਮ, ਉਪ-ਿਨਯਮ ਅਤ
ਿਵਧਾਨ ਅਤੇ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ ਅਤੇ ਐਸੇ ਵਪਾਰ ਪ�ਿਤ ਸਾਰੀਆਂ ਿਧਰ� ਨ� ਐਸੀ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਅਿਧਕਾਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋਣਾ ਹੈ ਜੋ ਿਕ ਐਕਸਚ�ਜਸ ਦੇ ਉਪ-ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ ਦੁਆਰਾ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹਵੋ
ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਤੇ ਅਮਲ ਹਇਆ ਸੀ, ਅਿਜਹਾ ਐਕਸਚ�ਜ� ਦੇ ਿਨਯਮ, ਉਪ-ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ ਅਤੇ ਉਸ ਹੇਠ ਜਾਰੀ
ਬ�ੋਕਰੇਜ
ਕੀਤੇ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ ਦੇ ਪ�ਯਜ
ਨ� ਨੰ ੂ ਅਮਲ ਦੇਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਲਈ ਜਰੂਰੀ ਹੰ ਦ
ਾ ਹੈ।
18. ਗਾਹਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ ੂ ਬ�ੋਕਰਜ
ਅਤੇ ਿਵਧਾਿਨਕ ਖਰਚ ਭਰੇਗਾ ਜੋ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਮੌਜਦ
ਹੰ ੁਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਿਜਸ ਤਰ��
ਉਹ ਗਾਹਕ ਦੇ ਖਾਤੇ, ਲੈਣ-ਦਣ
ਅਤੇ ਉਹਨ� ਸਵ
ਾਵ� ਨੰ ੂ ਲਾਗੂ ਹੰ ੁਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨੰ
ਿਦੰ ਦੇ ਹ।ੈ
ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨ� ਉਹ ਵੱ ਧ ਤ� ਵੱ ਧ ਬ�ੋਕਰੇਜ ਚਾਰਜ ਨਹĖ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਿਕ ਢੱ ੁਕਵ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਨਯਮ,
ਿਵਧਾਨ ਅਤੇ ਉਪ-ਿਨਯਮ ਅਤੇ/ਜ� SEBI ਦੇ ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਪ�ਵਾਨਤ ਹੋਣ।
ਿਲਕੁਇਡੇỢਨ (ਿਦਵਾਲਾ) ਅਤੇ ਪੋਜੀỢਨ ਤ� ਬੰ ਦ ਕਰਨਾ
19. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਅਿਧਕਾਰ� ਦੇ ਪੱ ਖਪਾਤ ਕੀਤੇ ਿਬਨ� � (ਿਕਸੇ ਮਸਲੇ ਦੇ ਸਾਲਸੀ ਕਰਨ ਦੇ ਅਿਧਕਾਰ ਸਮੇਤ) ਗਾਹਕ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਿਕ ਮਾਰਿਜਨ ਜ� ਹੋਰ ਰਕਮ, ਬਾਕੀ ਰਿਹੰ ਦਾ ਿਰਣ, ਆਿਦ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ
ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ ੂ ਅਿਧਕਾਰ ਹੈ ਿਕ ਉਹ ਗਾਹਕ ਦੀ ਕਈ
ਜ� ਸਾਰੀ ਪੋਜੀỢਨ ਿਲਕਇ
ਡਟ/ਬੰ ਦ ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਐਸੇ
ਿਲਕੁਇਡਟ
/ਬੰਦ ਕਰਨ ਵੱ ਜ� ਆਈ ਰਕਮ ਨੰ ੂ, ਜੋ ਹੋਵੇ, ਗਾਹਕ ਦੀਆਂ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ/ਿਜੰ ਮਵ
ਾਰੀਆਂ ਸਾਹਮਣ
ਐਡਜਸਟ ਕਰੇ। ਐਸੇ ਿਲਕੁਇਡੇਟ/ਬੰ ਦ ਕਰਨ ਵੱ ਜ� ਹੋਈ ਕਈ ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨ� ਭਰਨ� ਹਨ।
ਵੀ ਜ� ਸਾਰੀ ਹਾਨੀ ਅਤੇ ਆਰਿਥਕ ਖਰਚ ਗਾਹਕ ਤ
20. ਗਾਹਕ ਦੀ ਮਤ
ਜ� ਿਦਵਾਲੀਆਪਣ ਦੀ ਹਾਲਤ ਿਵੱ ਚ ਜ� ਜੋ ਗਾਹਕ ਨ� ਖਰੀਦਣ ਜ� ਵਚ
ਣ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਿਦੱ ਤੀ ਹੈ
ਉਹ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਨੰ ੂ, ਪ�ਾਪਤ ਕਰਨ ਤੇ ਭਰਨ ਜ� ਡਿਲਵਰ ਕਰਨ ਜ� ਟ��ਸਫਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱ ਥਾ ਨਾ ਰਿਹਣ ਤ
ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨਾਲ ਲੈਣ-ਦਣ ਬੰ ਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਨੀ ਲਈ, ਜੇ ਕਈੋ ਹੰ ੁਦੀ ਹ,ੈ ਤ� ਗਾਹਕ ਦੀ
ਜਾਇਦਾਦ ਿਵਰੱ ੁਧ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱ ਜ� ਜੇ ਕੱ ੁਝ ਬਕਾਇਆ ਰਿਹ ਜ�ਦਾ ਹੈ ਤ� ਇਸ ਦਾ ਹੱ ਕਦਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਗਾਹਕ ਜ� ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਨਾਮਜਦ ਿਵਅਕਤੀ, ਵਾਰਸ, ਜਾਨỢੀਨ ਅਤੇ ਸਪੁਰਦਦਾਰ। ਗਾਹਕ ਇਸ
ਦਾ ਿਖਆਲ ਰੱ ਖੇਗਾ ਿਕ ਨਾਮਜਦ ਿਵਅਕਤੀ ਦੇ ਹੱ ਕ ਿਵੱ ਚ ਫੰ ਡ/ਸਿਕਓਰਟੀ ਦਾ ਟ��ਸਫਰ ਸਟਾੱਕ ਬਕ ਵਾਰਸ ਦੇ ਿਵਰੱ ੁਧ ਵੈਧ ਿਡਸਚਾਰਜ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰ ਵੱ ਲ� ਕਾਨੰ ੂਨੀ
21. ਗਾਹਕ ਵੱ ਲ� ਭੁਗਤਾਨ/ਡਿਲਵਰੀ ਅਤੇ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਪੱ ਖ� ਿਵੱ ਚ ਉਕਾਈ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੰ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਢੁੱਕਵ
ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਧਆਨ ਿਵੱ ਚ ਿਲਆਵੇਗਾ। ਉਸ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ ਿਜੱ ਥੇ ਉਕਾਈ ਕਰ ਿਰਹਾ ਹੈ ਗਾਹਕ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਹਸਤੀ/
ਪਾਰਟਨਰਿỢਪ/ਪਪਰਾਈਟਰ ਕੰ ਪਨੀ ਹੈ ਜ� ਹਰੋ ਕੋਈ ਵੀ ਨਕਲੀ ਕਾਨੰ ੂਨੀ ਹਸਤੀ ਹੈ ਤ� ਮਾਮਲੇ ਮਤੁ ਾਬਕ
ਡਾਇਰੈਕਟਰ/ਡਾਇਰੈਕਟਰ�/ਪਮੋਟਰ/ਪ�ੋਮੋਟਰ�/xxxxxx/xxxxxx�/ਪਰਾਈਟਰ/ਪਰਾਈਟਰ� ਦੇ ਨਾਮ ਵੀ
ਸਟਾੱਕ ਬਕੋ
ਿਵਵਾਦ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ
ਰ ਵੱ ਲ� ਢੱ ੁਕਵ� ਐਕਸਚ
/ਐਕਸਚ�ਜ� ਨੰ ੂ ਸੂਿਚਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
22. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਐਕਸਚ�ਜ ਅਤੇ SEBI ਦਾ ਢੱ ਕ
ਵ� ਸੰ ਪਰਕ ਵੇਰਵਾ ਪ
ਾਨ ਕਰਗਾ।
23. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਉਸ ਦੇ ਕੀਤੇ ਸਾਰੇ ਲੈਣ-ਦਣ
ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਗਾਹਕ ਦੇ ਰੋਸ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਅਤੇ Ợਅ
ਰਸ ਦੀ ਖਰਾਬ
ਡਿਲਵਰੀ ਲਈ ਿỢਕਾਇਤ� ਕੱ ਢਣ ਿਵੱ ਚ, ਖਰਾਬ ਡਿਲਵਰੀ, ਆਿਦ ਠੀਕ ਕਰਨ ਿਵੱ ਚ ਸਿਹਯੋਗ ਦੇਵੇਗਾ।
24. ਿਡਪਾਿẸਟ, ਮਾਰਿਜਨ ਆਿਦ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਕੋਈ ਵੀ ਦਾਅਵੇ ਅਤੇ/ਜ� ਿਵਵਾਦ� ਨੰ ੂ ਗਾਹਕ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਸਾਲਸੀ
ਫੈਸਲਾ ਉਸ ਐਕਸਚਜ/ਐਕਸਚ�ਜ� ਦੇ ਿਨਯਮ, ਉਪ-ਿਨਯਮ, ਿਵਧਾਨ� ਤਿਹਤ ਕਰਨਗੇ ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ
ਅਤੇ ਉਸ ਹੇਠ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਲਾਗੂ ਰਿਹਣ ਵਾਲੇ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਣਗੇ।
25. ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਿਵਚਕਾਰ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਲੈਣ-ਦਣ ਿਵੱ ਚ� �ਠੀਆਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸਾਲਸੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ
ਛੇਤੀ ਿਨਪਟਾਰਾ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਐਸੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਿਵੱ ਚ ਿਦੱ ਤੇ ਸਾਲਸੀ ਅਮਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ।
26. ਗਾਹਕ/ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਿਕ ਗਾਹਕ/ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਿਵਵਾਦ ਦੇ ਸਮਾਧਾਨ ਲਈ, ਜੇ ਕਈ ਹਵੋ ੇ, ਤ� ਿਕਸੇ
ਅਿਧਕਾਿਰਤ ਪ�ਿਤਿਨਧੀ ਵੱ ਲ� ਿਦੱ ਤੀ ਹਦਾਇਤ ਗਾਹਕ/ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਲਈ ਬੰ ਧਨਕਾਰੀ ਹਵਗੀ, ਉਸ ਪੱ ਤਰ
ਮੁਤਾਬਕ ਜੋ ਦੱ ਸੇ ਪਿ� ਤਿਨਧੀ ਨੰ ੂ ਦੱ ਸੇ ਗਾਹਕ/ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵੱ ਲ� ਕੰ ਮ ਕਰਨ ਲਈ ਅਿਧਕਾਿਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸੰ ਬੰ ਧ ਖਤਮ ਕਰਨਾ
27. ਸਟਾੱਕ ਬਕਰ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਿਵਚਕਾਰ ਸੰ ਬੰ ਧ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੇ ਿਕਸੇ ਕਾਰਣ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ
ਦਾ ਮ�ਬਰ ਨਹĖ ਰਿਹੰ ਦਾ ਹੈ, ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਿਮਲ ਹੈ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੀ ਉਕਾਈ, ਮੌਤ, ਅਸਤੀਫਾ ਜ� ਕੱ ਢਣ ਕਾਰਣ ਮ�ਬਰਿỢਪ ਖ਼ਤਮ ਜਾਏ ਜੇ ਬੋਰਡ ਵੱ ਲ� ਸਰਟੀਿਫਕੇਟ ਰੱ ਦ ਕੀਤਾ ਜ�ਦਾ ਹੈ।
28. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ, ਸਬ- ਬ�ੋਕਰ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਇਸ ਅਿਧਕਾਰ ਹਵੇਗਾ ਿਕ ਉਹ ਦੂਸਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੰ ੂ ਘੱ ਟੋ ਘੱ ਟ ਇੱ ਕ
ਮਹੀਨ� ਦਾ ਿਲਖਤੀ ਨ� ਿਟਸ ਦਣ
ਦੇ ਬਾਅਦ, ਦੂਸਰੀ ਪਾਰਟੀ ਨੰ ੂ ਕਈ
ਕਾਰਣ ਿਦੱ ਤੇ ਿਬਨ� �, ਆਪਸ ਿਵੱਚ ਸੰ ਬੰਧ ਖਤਮ
ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਸੇ ਖਾਤਮੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸ ਸੰ ਬੰ ਧ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤ� ਪਿਹਲ� ਕੀਤੇ ਕਈ ਵੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਿਵੱ ਚ� ਜ�
ਉਹਨ� ਦੇ ਕ�ਮਵਾਰ ਵਾਰਸ, ਅਮਲਦਾਰ, ਪ�ਬੰ ਧਕ, ਕਾਨੰ ੂਨੀ ਪ�ਿਤਿਨਧੀ ਜ� ਜਾਨỢੀਨ ਪ�ਿਤ ਲਾਗੂ/ਬੰ ਦỢਕਾਰੀ ਰਿਹਣਗੀਆ।ਂ
29. ਸਬ-ਬਕ
ਰ ਦੀ ਮੌਤ/ਿਦਵਾਲੀਆਪਣ ਜ� ਬੋਰਡ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਰਿਜਸਟ�ੇỢਨ ਰੱ ਦ ਹਣ
ਜ�/ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ
ਵੱਲ� ਸਬ- ਬਕ
ਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਵਾਪਸ ਲਏ ਜਾਣ ਅਤ/
ਜ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵੱ ਲ� ਸਬ- ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਏ
ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਖਤਮ ਹਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ, ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਰਣ ਹੋਵੇ, ਐਸੇ ਖਾਤਮੇ ਬਾਰੇ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਸੂਿਚਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵ
ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦਾ ਿਸੱ ਧਾ ਗਾਹਕ ਮੰ ਿਨਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ, ਸਬ- ਬ�ੋਕਰ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਪਬੰ ਧ
ਵਾਲੇ ‘ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰ ਮਵਾਰੀਆਂ’ ਦਸਤਾਵੇẸ/ਦਸਤਾਵੇẸ� ਿਵੱ ਚ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਰਾਵ� ਅਮਲ ਿਵੱ ਚ ਰਿਹਣਗੀਆਂ,
ਜੱ ਦ� ਤੱ ਕ ਿਕ ਗਾਹਕ ਸਟਾੱਕ ਬਕਰ ਨੰ ੂ ਆਪਣਾ ਸੰ ਬੰ ਧ ਖਤਮ ਕਰਨ ਿਹੱ ਤ ਆਪਣੀ ਇੱ ਛਾ ਦਾ ਘੱ ਟ ਤ� ਘੱ ਟ ਇੱ ਕ
ਮਹੀਨ� ਦਾ ਿਲਖਤੀ ਨ� ਿਟਸ ਨਹĖ ਿਦੰ ਦਾ।
ਵਧੇਰੇ ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ
30. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਰਾਹĖ ਜੋ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋਏ ਸਨ ਉਹਨ� ਦੇ ਸੰ ਬੰ ਧ ਿਵੱ ਚ ਗਾਹਕ ਦੇ ਿਡਵੀਡਡ� , ਅਿਧਕਾਰ xx xxxx
Ợੇਅਰਸ, ਆਿਦ ਅਿਧਕਾਰ� ਬਾਰੇ ਸਟਾੱਕ ਬਕਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰੇਗਾ ਿਕ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਯੋਗ ਸੱ ੁਰਿਖਆ ਿਮਲੇ ਅਤੇ ਉਹ
ਐਸਾ ਕੱ ੁਝ ਨਾ ਕਰੇ ਿਜਸ ਦੇ ਨਾਲ ਗਾਹਕ ਦੇ ਕੰ ਮ ਿਵੱ ਚ ਹਾਨੀ ਹੋਵੇ, ਿਜਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜ� ਿਜਸ ਲਈ ਉਹਨ� ਨ ਸਿਕਓਰਟੀ ਿਵੱ ਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕੀਤੇ ਹੋਣ।
31. ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਹੰ ਦਾ ਹ,ੈ SEBI ਅਤੇ ਢੱ ੁਕਵ� ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਨਯਮ, ਿਵਧਾਨ, ਉਪ-ਿਨਯਮ, ਅਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਰਕੁਲਰ,
ਨ� ਿਟਸ ਅਤੇ ਿਨਰਦੇỢ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬਕ
ਿਨਪਟਾਰਾ ਕਰਣਗੇ।
ਰ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਆਪਣੇ ਖਾਿਤਆਂ ਦੀ ਸੰ ਧੀ xx
32. ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਐਕਸਚ�ਜ ਦਆਰਾ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਫਾਰਮੈਟ ਿਵੱ ਚ ਕੀਤੇ ਵਪਾਰ ਲਈ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਆਪਣੇ ਸੰ ਘਾਟਕ� ਨੰ
ਸਾਰੇ ਲੈਣ-ਦਣ
ਦੇ ਿਰਕਾਰਡ ਵਾਲਾ ਇੱ ਕ ਕੌ ਨਟ�ੈਕਟ ਨ� ਿਟਸ ਪੇỢ ਕਰੇਗਾ ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਿਮਲ ਹਵਗ
ਾ ਆਰਡਰ ਨੰ ਬਰ,
ਵਪਾਰ ਨੰ ਬਰ, ਵਪਾਰ ਸਮ�, ਵਪਾਰ ਮੱ ੁਲ, ਵਪਾਰ ਸੰ ਿਖਆ ਦਾ ਵੇਰਵਾ, ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ, ਕਲਾਏਟ ਕੋਡ,
ਬ�ੋਕਰੇਜ, ਸਾਰੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਖਰਿਚਆਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਅਤੇ ਉਸ ਸਾਰੇ ਢੱ ੁਕਵ� ਵੇਰਵੇ ਸਮੇਤ ਜੋ ਭਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐਸੇ ਢੰ ਗ
ਨਾਲ ਅਤੇ ਐਸੇ ਸਮ� ਸਮ� ਅੰ ਦਰ ਪੇỢ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੁਆਰਾ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹੈ। ਸਟਾਕ ਬ�ੋਕਰ ਟਡẸ ਦ
ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਦੇ ਇਕ ਕੰ ਮ-ਕਾਜ ਵਾਲੇ ਿਦਨ ਦੇ ਅੰ ਦਰ-ਅੰ ਦਰ ਿਨਵỢ ਦਸਤਖਤ ਵਰਤ ਕੇ ਇਲੈਕਟ�ਾਿਨਕ ਰੂਪ ਿਵਚ ਕ� ਟ�ੈਕਟ ਨ� ਿਟਸ ਭਜੇ
ਕ� ਨੰ ੂ ਹਾਰਡ ਕਾਪੀ ਰਾਹĖ ਅਤੇ/ਜ� ਿਡਿਜਟਲ
ੇਗਾ।
33. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਫੰ ਡਸ ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੀ ਡਿਲਵਰੀ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੇਗਾ, ਉਸ ਢੱ ੁਕਵ� ਐਕਸਚ�ਜ ਤ� ਪੇਆਉਟ ਦੀ ਰਸੀਦ ਿਮਲਣ ਦੇ ਇੱ ਕ ਕਾਰਜੀ ਿਦਨ ਦੇ ਅੰ ਦਰ, ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਸੀ, ਬỢਰਤੇ ਗਾਹਕ ਵੱ ਲ� ਕੱ ੁਝ ਹੋਰ ਦੱ ਿਸਆ ਿਗਆ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਐਸੇ ਿਨਯਮ ਤੇ Ợਰਤ� ਅਧੀਨ ਜੋ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਉਸ ਢੱ ੁਕਵ�
ਐਕਸਚ�ਜ ਵੱ ਲ� ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹਵੇ ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਸੀ।
34. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਆਪਣੇ ਹਰ ਇੱ ਕ ਗਾਹਕ ਨੰ ਫੰ ਡਸ ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੇ ਸੰ ਬੰ ਧ ਿਵੱ ਚ ਇੱ ਕ ਸੰ ਪਰਨੂ ‘ਖਾਤੇ ਦਾ
ਸਟੇਟਮ�ਟ’ ਭੇਜੇਗਾ, ਓਨੀ ਵਾਰ ਅਤੇ ਅਿਜਹੇ ਫਾਰਮੈਟ ਿਵੱ ਚ ਅਤੇ ਐਸੇ ਸਮ� ਅੰ ਦਰ, ਜੋ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਉਸ ਢੱ ੁਕਵ� ਐਕਸਚ�ਜ ਵੱ ਲ� ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹੋਵੇ ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਸੀ। ਸਟੇਟਮ�ਟ ਨ� ਇਹ ਵੀ ਦੱ ਸਣਾ ਹੈ ਿਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ
ਨੂ ਰਸੀਦ ਿਮਲਣ ‘ਤੇ ਗਾਹਕ ਨ� ਸਟਟਮ�ਟ ਿਵੱ ਚ ਗਲਤੀਆਂ ਵੀ ਦਰਜ ਕਰਨੀਆਂ ਹਨ, ਜੇ ਕੋਈ ਹਣੋ , ਐਸੇ ਸਮ�
ਅੰਦਰ, ਜੋ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਉਸ ਢੱ ੁਕਵ� ਐਕਸਚ�ਜ ਵੱ ਲ� ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹਵੇ ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਸੀ।
35. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨ� ਗਾਹਕ� ਨੰ ਰẸ
ਾਨਾ ਮਾਰਿਜਨ ਸਟੇਟਮਟ
� ਭਜ
ਣੀਆਂ ਹਨ। ਰੋẸਾਨਾ ਮਾਰਿਜਨ ਸਟੇਟਮ�ਟ ਿਵੱ ਚ
Ợਾਮਲ ਹੋਣ ਜਮ�ਾ ਕੀਤੇ ਕੋਲੈਟਰਲ ਦਾ ਵੇਰਵਾ, ਵਰਿਤਆ ਕਲੈਟਰਲ ਅਤੇ ਕਲਟੈੋ ਰਲ ਅਵਸਥਾ (ਉਪਲਬਧ
ਬਕਾਇਆ/ਗਾਹਕ ਵੱ ਲ� ਦੇਣਯੋਗ) ਿਜਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਕਦ, ਿਫਕਸਡ ਿਡਪਾਿẸਟ ਰਸੀਦ (FDRs), ਬ�ਕ ਗਰੰ ਟੀ ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਸੰ ਬੰ ਧੀ ਬ�ੇਕ ਅੱ ਪ।
36. ਗਾਹਕ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰੇ ਿਕ ਉਸ ਕੋਲ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨਾਲ ਸੰ ਬੰ ਧ ਕਰਨ ਲਈ ਯੋਗ ਕਾਨੰ ੂਨੀ ਸਮਰਥਾ ਅਤ
ਅਿਧਕਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਇਹ ਹਠ
ਆਪਣੀ ਿਜੰ ਮਵ
ਾਰੀ ਅਤੇ ਵਚਨਬੱ ਧੀ ਿਨਭਾਉਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਹੈ। ਗਾਹਕ ਜੋ ਲੈਣ-ਦੇਣ
ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹਨ� ਸਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪਾਲਣ ਲਈ Ẹਰੂਰੀ ਕੰ ਮ ਨੰ ੂ ਗਾਹਕ ਵੱ ਲ� ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ ਇਸ ਤ� ਪਿਹਲ� ਿਕ ਉਹ ਇਹ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰੇ।
ਇਲੈਟ�ਾਿਨਕਿਨਕ ਕੋਨਟਕਟ ਨ� ਟ (ECN)
37. ਜੇਕਰ ਗਾਹਕ ਕੋਨਟ�ੈਕਟ ਨ� ਟ ਇਲੈਕਟ�ਾਿਨਕ ਰੂਪ ਿਵੱ ਚ ਪ�ਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ
ਢੱ ਵĖ ਈਮੇਲ-ਆਈਡੀ ਪ�ਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਈਮੇਲ-ਆਈਡੀ ਿਵੱ ਚ ਕੋਈ ਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਬਾਰੇ ਗਾਹਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ
ਿਫਿẸਕਲ ਪੱ ਤਰ ਰਾਹĖ ਸੂਿਚਤ ਕਰੇਗਾ। ਜੇ ਗਾਹਕ ਨ� ਇੰ ਟਰਨ� �ਟ ਵਪਾਰ ਦੀ ਚਣ
ਕੀਤੀ ਹੈ ਤ� ਈਮਲ
-ਆਈਡੀ ਿਵੱ ਚ
ਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਬਾਰੇ ਬੇਨਤੀ ਗਾਹਕ ਦੇ ਖਾਸ ਯੂਜਰ ਆਈਡੀ ਅਤੇ ਪਾਸਵਰਡ ਦੇ ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹ।ੈ
ਤੇ ਸੱ ੁਰਿਖਅਕ ਪਹੰ ੁਚ ਦੁਆਰਾ
38. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਇਹ ਪੱ ਕਾ ਕਰੇਗਾ ਿਕ ਈਮਲ ਰਾਹĖ ਭੇਜੇ ਸਾਰੇ ECN ਿਡਿਜਟਲ ਤੌਰ ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ, ਕੋਡ ਕੀਤੇ,
ਦਖਲ-ਰਿਹਤ ਹਣ
ਅਤੇ IT ਐਕਟ, 2000 ਦੇ ਪਯ
xxx� ਦੇ ਨਾਲ ਪਾਲਣỢੀਲ ਵੀ। ਜੇਕਰ, ECN ਿਕਸੇ ਅਟੈਚਮ�ਟ
ਰਾਹĖ ਈਮਲ
ਦੁਆਰਾ ਭੇਜੀ ਜ�ਦੀ ਹੈ ਤ� ਅਟੈਚ ਕੀਤੀ ਫਾਇਲ ਵੀ ਿਡਿਜਟਲ ਦਸਤਖਤ, ਕਡ
ਅਤੇ ਦਖਲ-ਰਿਹਤ
ਹੋਣ ਦਆਰਾ ਸੱ ੁਰਿਖਅਤ ਹਵੇ।
39. ਗਾਹਕ ਨ� ਇਸਦਾ ਿਖਆਲ ਰੱ ਖਣਾ ਹੈ ਿਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵੱ ਲ� ਬਾ�ਸ ਹੋਈ ਮੇਲ ਦੇ ਨ� ਟੀਿਫਕੇỢਨ ਦੇ ਨਾ-ਿਮਲਣ ‘ਤ
ਕੌ ਨਟ ਟ ਨ� ਟ ਦੀ ਡਿਲਵਰੀ ਗਾਹਕ ਦੀ ਈਮਲੇ ਆਈਡੀ ਤੇ ਹਵਗੀ।
40. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ECN ਅਤੇ ਈਮਲ
ਦੇ ਐਕਨ� ਲੇਜਮਟ
ਨੰ ੂ ਕੰ ਿਪਊਟਰ ਿਵੱ ਚ (ਸੋਫਟ ਕਾਪੀ) ਅਤੇ ਦਖਲ-ਰਿਹਤ ਰੂਪ
ਿਵੱ ਚ ਉਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰੱ ਖੇਗਾ ਜੋ ਐਕਸਚ�ਜ ਵੱ ਲ� IT ਐਕਟ, 2000 ਦੇ ਪਯੋਜਨ� ਦੇ ਨਾਲ ਪਾਲਣỢੀਲ ਰੂਪ ਿਵੱ ਚ
ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ SEBI/ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੁਆਰਾ ਿਨਯਮ/ਿਵਧਾਨ/ਸਰਕਲਰ/ਿਨਰਦੇỢ ਦ
ਤਿਹਤ ਆ�ਦਾ ਹ।
ਡਿਲਵਰੀ ਦਾ ਸਬਤ
, ਮਤਲਬ ਕੌ ਨਟੈ�ਕਟ ਨ� ਟ ਭੇਜਣ ਦੇ ਸਮ� ਿਸਸਟਮ ਵੱ ਲ� ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ
ਿਰਪੋਰਟ ਨੰ ੂ SEBI/ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਵਧਾਨ� ਹੇਠ ਦੱ ਸੀ ਿਮਆਦ ਲਈ ਸਟਾੱਕ ਬਕਰ ਵੱ ਲ� ਬਣਾਏ ਰੱ ਖਣਾ ਹੈ।
ਲਾੱਗ ਿਰਪੋਰਟ ਉਹਨ� ਕੌ ਨਟ�ੈਕਟ ਨ� ਟਸ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਪ�ਦਾਨ ਕਰੇਗੀ ਜੋ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਨਾ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹੋਣ/ਈ-ਮੇਲ
ਨਾ ਮੰ ਜੂਰ ਜ� ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ਹਨ। ਸਟਾ
ਬੋ�ਕਰ ਸਾਡੇ ਲਈ ਮਮ
ਿਕਨ ਕਦਮ ਚੱ ੁਕੇਗਾ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਿਕ
SEBI/ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਵਧਾਨ� ਹੇਠ ਦੱ ਸੀ ਿਮਆਦ ਦੇ ਅੰ ਦਰ ਉਸ ਵੱ ਲ� ਹਰ ਸਮ� ਬਾ�ਸ ਹੋਈਆਂ ਮੇਲਸ ਦੀ ਨ� ਟੀਿਫਕੇỢਨ ਿਮਲਦੀ ਰਹੇ।
41. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਿਫਿਜਕਲ ਕੌ ਨਟਕਟ ਨ� ਟ ਭੇਜਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱ ਖੇਗਾ ਉਹਨ� ਗਾਹਕ� ਨੰ ੂ ਜੋ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਨ� ਟ ਇਲੈਕ.�ਾਿਨਕ
ਰੂਪ ਿਵੱ ਚ ਪ�ਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਚਣ
ਨਹĖ ਕਰਦੇ। ਿਜੱ ਥੇ ਵੀ ECN ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਿਡਿਲਵਰ ਨਾ ਕੀਤੇ ਹਣ
ਜ� ਗਾਹਕ ਦੀ
ਈਮੇਲ ID ਵੱਲ� ਨਾ-ਮੰ ਜੂਰ (ਮਲ
ਦਾ ਬਾ�ਸ ਹਣ
ਾ) ਕੀਤੇ ਗਏ ਹੋਣ ਤ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ SEBI/ਸਟਾੱਕ
ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਵਧਾਨ� ਹੇਠ ਦੱ ਸੀ ਿਮਆਦ ਦੇ ਅੰ ਦਰ ਿਫਿਜਕਲ ਕੌ ਨਟ�ੈਕਟ ਨ� ਟ ਭੇਜੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਐਸੇ ਿਫਿਜਕਲ
ਕੌ ਨਟ ਟ ਨ� ਟ ਦੀ ਡਿਲਵਰੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਬਣਾਈ ਰੱ ਖਗਾੇ ।
42. ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ECN ਈਮਲ ਦੇ ਸੰ ਚਾਰ ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨ� ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਣੀ ਿਨਯਤ ਵੈਬਸਾਈਟ ਤੇ, ਜੇ ਹ,ੈ
ECN ਨੰ ੂ ਸੱ ੁਰਿਖਅਤ ਢੰ ਗ ਿਵੱ ਚ ਪ�ਕਾਿỢਤ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਗਾਹਕ� ਨੰ ੂ ਢੱ ੁਕਵĖ ਪਹੰ ੁਚ ਪ�ਦਾਨ ਕਰਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦ ਮਕਸਦ ਲਈ, ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਇੱ ਕ ਯਿੁ ਨਕ ਯੂਜਰ ਨ� ਮ ਅਤੇ ਪਾਸਵਰਡ ਸਪੁਰਦ ਕਰੇਗਾ, ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਇਸ ਦੇ ਿਵਕਲਪ ਦੇ
ਨਾਲ ਿਕ ਉਹ ਕੌ ਨਟ�ੈਕਟ ਨੰ ੂ ਇਲੈਕਟੌਿਨਕ ਢੰ ਗ ਨਾਲ ਸਵ
ਿਨਆਂ ਅਤੇ ਅਿਧਕਾਰ ਖੇਤਰ
ਕਰ ਸਕੇ ਅਤ/
ਜ� ਉਸ ਦਾ ਿਪੰ �ਟ ਆਉਟ ਲੈ ਸਕੇ।
43. ਇਸ ਦਸਤਾਵੇẸ ਿਵੱ ਚ ਦੱ ਸੇ ਅਿਧਕਾਰ� ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਟਾੱਕ ਬਕਰ, ਸਬ-ਬ�ੋਕਰ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਕੋਈ ਵੀ ਹੱ ਕ ਅਦਾ
ਕਰਨ ਦੇ ਅਿਧਕਾਰੀ ਹਨ ਜੋ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਜ� ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਉਸ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਨਯਮ, ਉਪ-ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ�
ਹੇਠ ਹੋਣ, ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ ਗਾਹਕ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਚਣ
ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹੋਣ।
ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਿਜਸ ਹੇਠ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ ਜ� SEBI ਦ
44. ਇਸ ਦਸਤਾਵੇẸ ਦੇ ਪਯੋਜਨ ਹਮੇỢ� ਅਧੀਨ ਹੋਣਗੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨ� ਟੀਿਫਕੇỢਨ, ਕੋਈ ਵੀ ਿਨਯਮ, ਿਵਧਾਨ, ਿਨਰਦੇỢ
ਅਤੇ SEBI ਵੱ ਲ� ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ, ਢੱ ੁਕਵ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਿਨਯਮ, ਿਵਧਾਨ ਅਤੇ ਉਪ-ਿਨਯਮ
ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਹੈ, ਜੋ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਲਾਗੂ ਹਣ।
45. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਆਰਬੀਟ�ੇỢਨ ਐਡ ਕਨਸੀਿਲਏỢਨ ਐਕਟ,1996 ਹਠੇ ਸਾਲਸ ਦੁਆਰਾ ਪਾਸ ਕੀਤ
ਿਨਰਣੇ ਤੇ ਕਾਇਮ ਰਿਹਣ, ਜੇ ਕਈ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਸਾਲਸੀ ਿਨਰਣੇ ਨਾਲ ਸੰ ਤੁỢਟ ਨਹĖ ਹੈ ਤ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ� ਦ
ਅੰ ਦਰ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਪ ੋਜਨ ਵੀ ਹ।ੈ
46. ਇਸ ਦਸਤਾਵੇẸ ਿਵੱ ਚ ਜੋ Ợਬਦ ਅਤੇ ਭਾਵ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਏ ਹਨ ਪਰ ਇੱ ਥੇ ਪਿਰਭਾỢਾ ਨਹĖ ਿਦੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਇਹਨ�
ਦਾ ਉਹੀ ਮਤਲਬ ਹਵੇਗਾ, ਿਸਵਾਏ ਇਸ ਦੇ ਜੇ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕਝੁ ਹੋਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਐਕਸਚ�ਜ/SEBI
ਦੇ ਿਨਯਮ/ਉਪ-ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ� ਅਤੇ ਇਹਨ� ਹੇਠ ਜਾਰੀ ਸਰਕੁਲਰ/ਨ� ਿਟਸ ਿਵੱ ਚ ਸਪੁਰਦ ਹੋਏ ਸਨ।
47. ਸਟਾੱਕ ਬਕ
ਰ ਦਆ
ਰਾ ਿਮਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਵਾਧੂ ਸਵ-
ਇੱ ਛਕ ਧਾਰਾਵ�/ਦਸਤਾਵੇẸ ਐਕਸਚ�ਜ/SEBI ਦ
ਿਨਯਮ/ਿਵਧਾਨ/ਨ� ਿਟਸ/ਸਰਕਲ
ਰ ਦੇ ਿਵਪਰੀਤ ਨਹĖ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਐਸੀਆਂ ਸਵ-
ਇੱਛਕ
ਧਾਰਾਵ�/ਦਸਤਾਵੇẸ/ਦਸਤਾਵੇẸ� ਿਵੱ ਚ ਕਈ ਵੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ 15 ਿਦਨ� ਦੇ ਨ� ਿਟਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੋਣ
ਐਕਸਚ�ਜ/SEBI ਦਆ
ਰਾ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰ ਮਵ
ਾਰੀਆਂ ਿਵੱ ਚ ਕਈ
ਵੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੰ
ਗਾਹਕ� ਦ
ਿਧਆਨ ਿਵੱ ਚ ਿਲਆਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
48. SEBI ਦੇ ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ� ਿਵੱ ਚ ਤਬਦੀਲੀ ਜ� ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਹੈ ਉਸ ਢੱ ੁਕਵ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�Ẹ ਦੇ ਉਪ-ਿਨਯਮ, ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ� ਿਵੱ ਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਕਾਰਣ ਜੋ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਅਿਧਕਾਰ� ਅਤੇ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ ਿਵੱ ਚ
ਫਰਕ ਪਦਾ ਹੈ ਤ� ਐਸਾ ਮੰ ਿਨਆ ਜਾਵੇਗਾ ਿਕ ਐਸੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਇਸ ਦਸਤਾਵੇẸ ਿਵੱ ਚ ਦੱ ਸੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦ
ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰ ਮਵਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਧਾਈ ਹੇਠ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵੱ ਲ� ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਪ�ਦਾਨ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ ਅਤੇ ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਅਧਾਰਤ ਵਪਾਰਕ ਸਹੂਲਤ (‘ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ’ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਿਵੱ ਚ ਦੱ ਸੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਰਾਵ� ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱ ਥੇ ਦੱ ਸੀਆਂ ਧਾਰਾਵ� ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੀਆਂ।)
1. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ ਅਧਾਰਤ ਟਿਡੰ ਗ (IBT) ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਟ�ੇਿਡੰ ਗ ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਰਾਹĖ
ਪ�ਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਹਵ
ੇਗਾ ਮਬ
ਾਇਲ ਫੋਨ, ਡੇਟਾ ਕਾਰਡ ਸਮਤ
ਲੈਪਟਾੱਪ, ਆਿਦ ਵਰਗੇ
ਉਪਕਰਨ ਜੋ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ ਪਟ
ੋਕਲ
(IP) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ SEBI ਅਤੇ ਐਕਸਚ
ਦਆਰਾ
ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਮੁਤਾਬਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਿਦਆਂ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ ਅਧਾਰਤ ਵਪਾਰ/ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਵਪਾਰ ਲਈ ਲਾਗੂ ਸਾਰੀਆਂ ਲੋੜ� ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰੇਗਾ।
2. ਗਾਹਕ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਿਵੱ ਚ ਿਨਵੇỢ/ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱ ਛਾ ਰੱ ਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਮਕਸਦ ਦੇ ਲਈ ਗਾਹਕ ਇੰ ਟਰਨ� �ਟ ਅਧਾਰਤ ਵਪਾਰਕ ਸਹੂਲਤ� ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਰਾਹĖ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੇ ਵਪਾਰ
ਲਈ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱ ਛਾ ਰੱ ਖਦਾ ਹ। ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੀ IBT ਸੇਵਾ
ਪ�ਦਾਨ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੀ IBT ਸਵ
ਾ ਪਰਵਾਨ ਕਰੇਗਾ, SEBI/ਐਕਸਚẸ
ਪ ੋਜਨ� ਅਤ
ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੀ IBT ਵੈਬਸਾਇਟ ਉਪਰ ਦੱ ਸੇ ਿਨਯਮ ਅਤੇ Ợਰਤ� ‘ਤੇ ਅਤੇ ਉਹਨ� ਦੇ ਅਧੀਨ, ਬỢਰਤੇ ਿਕ ਉਹ
ਐਕਸਚ�Ẹ/SEBI ਵੱ ਲ� ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਮਾਪਦੰ ਡ� ਦੇ ਅਨੁਕਲ ਹਣ।
3. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ/ਇੰ ਟਰਨ� ਟ/ਸਮਾਰਟ ਆਰਡਰ ਰੂਿਟੰ ਗ ਦੇ ਰਾਹĖ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੇ ਵਪਾਰ
ਨਾਲ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਜੋਖਮ, ਜਵਾਬਦਹੀ, ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਦੇਣਦਰੀਆਂ ਗਾਹਕ ਦੇ ਿਧਆਨ ਿਵੱ ਚ ਿਲਆਵੇਗਾ ਜ� ਹੋਰ
ਕੋਈ ਟਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਵੱ ਲ� ਗਾਹਕ ਦੇ ਿਧਆਨ ਿਵੱ ਚ ਿਲਆਈ ਜਾਵ।
4. ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਜਾਣੂ ਕਰਾਵੇਗਾ ਿਕ ਸਟਾੱਕ ਬਕ
ਰ ਦਾ IBT ਿਸਸਟਮ ਆਪ ਹੀ Ợੁਰਆ
ਤੀ ਪਾਸਵਰਡ ਅਤ
ਪਾਸਵਰਡ ਪਾਿਲਸੀ ਬਣਾ�ਦਾ ਹੈ ਜੋ ਿਕ ਐਕਸਚ�Ẹ/SEBI ਵੱ ਲ� ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਿਨਯਮ� ਦੇ ਅਨੁਕਲ ਹਨ।
5. ਗਾਹਕ ਯੂਜਰ ਨ� ਮ ਅਤੇ ਪਾਸਵਰਡ ਨੰ ੂ ਗੁਪਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱ ਿਖਅਤ ਰੱ ਖਣ ਲਈ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਦਾ ਯੂਜਰ
ਨ� ਮ ਅਤ/ਜ� ਪਾਸਵਰਡ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਿਦਆਂ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ IBT ਿਸਸਟਮ ਰਾਹĖ ਿਕਸੇ ਵੀ ਿਵਅਕਤੀ
ਦੁਆਰਾ ਦਰਜ ਸਾਰੇ ਆਰਡਰ ਅਤੇ ਲੈਣ-ਦਣ ਲਈ ਇਕੱ ਲਾ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਭਾਵ� ਐਸਾ ਿਵਅਕਤੀ ਇਹ ਸੱ ਭ
ਕਰਨ ਲਈ ਅਿਧਕਾਿਰਤ ਸੀ ਜ� ਨਹĖ। ਨਾਲ ਹੀ, ਗਾਹਕ ਇਸ ਤ� ਜਾਣੂ ਹੈ ਿਕ ਆਰਡਰ ਰੂਟਡ ਿਸਸਟਮ ਰਾਹĖ
ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਰਾਹĖ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ ਵਪਾਰ/ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਵਪਾਰ ਦੇ ਲਈ ਪ�ਮਾਣੀਕਰਨ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਅਤੇ ਸਖਤ ਸੁਰੱ ਿਖਆ ਕਦਮ� ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪੱ ਕਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱ ਧ ਹੈ ਿਕ ਗਾਹਕ ਅਤੇ/ਜ� ਉਸਦ
ਅਿਧਕਾਿਰਤ ਦਾ ਪਾਸਵਰਡ ਿਕਸੇ ਵੀ ਤੀਜੀ ਪਾਰਟੀ ਨੰ ੂ ਖੋਿਲਆ ਸਮੇਤ।
ਨਾ ਜਾਵੇ, ਮਲ
ਾẸਮ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬਕ
ਰ ਦੇ ਡੀਲਰ�
6. ਗਾਹਕ ਝੱ ਟ ਹੀ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ
ਿਲਖਤ ਰੂਪ ਿਵੱ ਚ ਸੂਿਚਤ ਕਰੇਗਾ ਜੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਪਾਸਵਰਡ ਭੱ ਲ
ਜ�ਦਾ
ਹੈ/ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ IBT ਿਸਸਟਮ ਿਵੱ ਚ ਸਰੱ ਿਖਆ ਨੁਕਸ ਵੇਖਦਾ ਹੈ, ਉਕਾਈ ਲੱ ਭਦਾ/Ợੱ ਕ ਕਰਦਾ ਹੈ/ਆਪਣੇ
ਯੂਜਰ ਨ� ਮ/ਪਾਸਵਰਡ ਰਾਹĖ ਅਣਅਿਧਕਾਿਰਤ ਪਹੰ ਚ ਲੱ ਭਦਾ ਹ,ੈ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਐਸੇ ਅਣਅਿਧਕਾਿਰਤ ਇਸਤੇਮਾਲ
ਦਾ ਪੂਰਾ ਵੇਰਵਾ ਦਵੇ, ਤਾਰੀਖ, ਢੰ ਗ ਅਤੇ ਐਸੇ ਅਣਅਿਧਕਾਿਰਤ ਇਸਤੇਮਲ ਕੀਤੇ ਲਣੈ -ਦੇਣ ਆਿਦ।
7. ਗਾਹਕ ਇਸ ਤ� ਪੂਰੀ ਤਰ�� ਜਾਣੂ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋਖਮ ਬਾਰੇ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਰਾਹĖ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ/ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਵਪਾਰ ਦੇ ਰੂਿਟੰ ਗ ਆਰਡਰ ਲਈ ਸਰਿਵਸ ਪ�ਾਪਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਹਨ ਅਤੇ ਿਕਸੇ
ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਗਾਹਕ ਦੇ ਯੂਜਰਨ� ਮ/ਪਾਸਵਰਡ ਿਵੱ ਚ ਕੀਤੇ ਸਾਰੇ ਕੰ ਮ ਲਈ ਗਾਹਕ ਪੂਰੀ ਤਰ� ਦੇਣਦਾਰ ਅਤ
ਿਜੰਮੇਵਾਰ ਹਵੇਗਾ।
8. ਸਟਾੱਕ ਬਕ
x xxxx ਦੀ ਬਨ
ਤੀ ‘ਤੇ ਈਮੇਲ ਰਾਹĖ ਆਰਡਰ/ਵਪਾਰ ਪੁỢਟੀ ਭੇਜੇਗਾ। ਗਾਹਕ ਇਸ ਤ� ਜਾਣੂ ਹੈ ਿਕ
ਆਰਡਰ/ਵਪਾਰ ਪੁỢਟੀ ਵੈਬ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਪਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜੇ ਗਾਹਕ ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਦਾ
ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਿਦਆਂ ਵਪਾਰ ਕਰ ਿਰਹਾ ਹੈ ਤ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਆਰਡਰ/ਵਪਾਰ ਪੁỢਟੀ ਗਾਹਕ ਦੇ ਉਪਕਰਨ ਉਪਰ ਭੇਜੇਗਾ।
9. ਗਾਹਕ ਇਸ ਤ� ਜਾਣੂ ਹੈ ਿਕ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ ‘ਤੇ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਿਵੱ ਚ ਕਈ ਅਿਨỢਿਚਤ ਕਾਰਕ Ợਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਟਲ ਹਾਰਡਵੇਅਰ, ਸੌਫਟਵੇਅਰ, ਿਸਸਟਮ, ਸੰਚਾਰ ਲਾਈਨ�, ਪੈਰੀਫੇਰਲਸ, ਆਿਦ ਰੁਕਾਵਟ� ਅਤੇ ਖਲਲ ਦੇ ਪ�ਤੀ
ਸੰ ਵੇਦਨỢੀਲ ਹਨ। ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਅਤੇ ਐਕਸਚ�Ẹ ਕਈ ਨੁਮਾਇੰ ਦਗੀ ਜ� ਵਰੰ ਟੀ ਨਹĖ ਕਰਦੇ ਿਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦਾ
IBT ਿਸਸਟਮ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਸਾਰੇ ਸਮ� ਿਬਨ� � ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਉਪਲਬਧ ਰਹੇਗਾ।
10. ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਐਕਸਚ�Ẹ ਜ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਿਖਲਾਫ਼ ਇਹਨ� ਕਾਰਣ� ਲਈ ਕਈ
ਦਾਅਵਾ ਨਹĖ ਿਮਲੇਗਾ: ਮਅੱ ਤਲੀ,
ਰੁਕਾਵਟ, ਨਾ-ਉਪਲਬਧਤਾ ਜ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ IBT ਿਸਸਟਮ ਜ� ਸੇਵਾ ਜ� ਐਕਸਚ�Ẹ ਦੀ ਸਵਾ ਅਤੇ ਿਸਸਟਮ ਜ�
ਿਵਗਾੜ ਜ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ/ਐਕਸਚ�Ẹ ਦੇ ਿਨਯੰ ਤਰਣ ਤ� ਬਾਹਰ ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਰਣ ਲਈ ਗਾਹਕ/ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ/ਐਕਸਚ�Ẹ ਿਵਖੇ ਿਲੰ ਕ/ਿਸਸਟਮ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਵੱ ਜ� ਉਸਦੇ ਹਦਾਇਤ� ਦਾ ਨਾ-ਅਮਲ ਹੋਣਾ।
अनुल क-4 अनुल क
3टॉक ोकर , सब- ोकर तथा ाहक के अिधकार एवं दाियcव
SEBI एवं 7टॉक ए@सच™ज ¢ारा िनधाßरत
1. ाहक ए सच™ज /भारतीय ितभित एवं िविनमय बोड´ (SEBI) के िनयम , उप-िनयम और िविनयम एवं समय-समय पर जारी प!रप" /नो!टस म™ दी गई प!रभाषा के अनुसार ए सच™ज म™/पर सौदा करने के िलए 3तुत कf गई उन
ितभितय /कां/ै ट्स (अनुबंध )/अ:य िवलख (इं3Yम™ट्स) म™ िनवेश//ेड करेगा।
2. 3टॉक :ोकर, सब-:ोकर और ाहक समय समय पर भावी हो सकने वाले ए सच™ज ;ारा जारी सभी िनयम , उप-िनयम एवं िविनयम तथा उनके अंतग´त जारी =कए गए प!रप" /नो!टस तथा SEBI के िनयम एवं िविनयम एवं सरकारी
ािधका!रय कf अिधसचनाN का अनुपालन करने के िलए बाRय ह गे।
3. ाहक ितभूितय म™ सौदा करने और/या डे!रवे!टव कां/ै ट्स म™ सौदा करने के िलए 3टॉक :ोकर कf @मता से संतुA होगा
और 3टॉक :ोकर के माRयम से अपने आदेश को िनªपा=दत करने कf इDछा रखता ह, और ाहक समय-समय पर 3टॉक
:xxx के माRयम से आदश को िनªपा=दत करने से पहले उसकf @मता से 3वयं को संतुA करता रहगा।
4. 3टॉक :ोकर लगातार ाहक कf वा3तिवकता एवं िवFीय मजबूती एवं दी जाने वाली सेवाN के अनसार िनवेश उदद् ेèय क बारे म™ 3वयं को संतुA करेगा।
5. 3टॉक :ोकर ाहक को 3टॉक :ोकर कf काय´ सीमा, देयता या @मता सिहत =कए जाने वाले Hवसाय के िलए 3टॉक :ोकर कf देयता कf िनधा´!रत कृ ित के बारे म™ जानकारी देने के िलए कदम उठाएगा।
6. सब-:ोकर ाहक के साथ सभी सौद म™ 3टॉक :ोकर को आवèयक सहायता एवं सहयोग दान करेगा।
ाहक के बारे म™ जानकारी
7. ाहक वे सभी िववरण समय-समय पर 3टॉक ए सच™ज /SEBI ;ारा अिनवाय´ समथ´क द3तावेज के साथ 3तुत करेगा जो 3टॉक :ोकर के िलए ''खाता खोलने के फॉम´'' म™ =दया जाना आवèयक ह।ै
8. ाहक, खाता खोलने के िलए आवèयक द3तावेज म™ सभी अिनवाय´ ावधान के बारे म™ जानेगा। ाहक ;ारा 3वीकृ त
िनयम एवं शतL के अनुसार 3टॉक :ोकर ;ारा िनMदA कोई भी अित!रN उपबंध या द3तावेज गैर-जVरी होगा।
9. ाहक समािP आवेदन/ऋणशोधन आवेदन या =कसी भी अिभयोग सिहत - िजसका उसकf @मता पर कोई भी भाव हो
सकता ह- खाता खोलने के समय या उसके बाद 'खाता खोलने के फॉम´' म™ दी गई जानकारी म™ कोई भी प!रवत´न होने पर
तुरंत ही 3टॉक :ोकर को िलिखत म™ सिू चत करेगा। ाहक आविधक आधार पर 3टॉक :ोकर को िवFीय जानकारी दान
करेगा/अhितत करेगा।
10. 3टॉक :ोकर एवं सब-:ोकर खाता खोलने के फॉम´ म™ =दए गए सभी िववरण या ाहक से संबंिधत अ:य सभी जानकारी को गुP रख™गे और वे =कसी िवशेष काननी/िविनयामक आवèयकताN के अंतग´त आवèयक होने के अलावा =कसी HिN/ ािधकारी के सम@ इसका खलासा नहT कर™गे। बशत˜ हालां=क 3टॉक :ोकर ाहक कf सहमित से उसकf जानकारी को =कसी भी HिN या ािधकारी के सम@ 3तुत कर सकते ह।V
मा जन
11. ाहक लागू ारंिभक माWजन, काटी 5ई माWजन, िवशेष माWजन या ऐसे अ:य सभी माWजन का भुगतान करेगा िज:ह™ 3टॉक
:ोकर या ए सच™ज ;ारा आवèयक माना जाता है या जैसा समय समय पर ाहक ;ारा /ेड =कए जाने वाले सेगम™ट पर
लागू SEBI के =दशािनदश के अनुसार आवèयक माना जाता ह। 3टॉक :xxx को अपने एकमा" और पूण´ िववेक म™
अित!रN माWजन एक" करने कf अनुमित है (भले ही ए सच™ज, समाशोधन गृह (ि लयZरग हाउस)/समाशोधन िनगम (ि लयZरग कॉप[रेशन) या SEBI ;ारा आवèयक न हो) और ाहक िनधा´!रत समय के भीतर ऐसे माWजन का भुगतान करने के िलए बाRय होगा।
12. ाहक समझता है =क ाहक ;ारा माWजन का भुगतान आवèयक Vप से सभी बकाय कf पWत नहT करता ह। लगातार
माWजन का भुगतान करने के बावज भी ाहक, अपने /ेड के िनपटान पर, अनबु ंध के अनसारु िनMदA/आवèयक उन सभी
रािशय का भुगतान करने के िलए बाRय (या ाP करने का हकदार) ह।
लेनदेन एवं िनपटान
13. ाहक ितभूित/डे!रवे!टव कं /ै ट कf खरीद या िब]f के िलए कोई भी आदेश िलिखत म™ या उस अ:य Vप या तरीके से देगा
िजस पर ाहक एवं 3टॉक :ोकर पर3पर सहमत ह । 3टॉक :xxx के वल उस ाहक को आवं!टत अि;तीय ाहक कोड म™ आदेश देना और /ेड को िनªपा=दत करना सुिनिCत करेगा।
14. 3टॉक :ोकर ाहक को /े_डग/िनपटान च], िडलीवरी/भुगतान अनुसूची, उसम™ समय-समय पर होने वाले प!रवत´न के बारे म™ सिचत करेगा और उसे इसके बारे म™ अवगत कराता रहगा, और उस ासंिगक 3टॉक ए सच™ज कf ऐसी अनुसूिचय / =]याN का पालना करना ाहक कf िज`मेदारी होगी जहां /ेड िनªपा=दत =कया गया ह।ै
15. 3टॉक :ोकर यह सुिनिCत करेगा =क ाहक ;ारा जमा =कए गए धन/ ितभितय को अलग खाते म™ रखा जाएगा जो उसके अपने खाते या =कसी अ:य ाहक के खाते से अलग हो और इसे 3टॉक :ोकर ;ारा 3वयं के िलए या =कसी अ:य ाहक के
िलए या SEBI के िनयम , िविनयम , प!रप" , नो!टस , =दशािनदश और/या ए सच™ज के िनयम , उप-िनयम , प!रप" एवं नो!टस म™ उि:लिखत उदद् ेèय के अलावा =कसी अ:य उदद् ेèय के िलए योग नहT =कया जाएगा।
16. जहां ए सच™ज अपनी ओर से /ेड (/ेड ) को रदद करता है तो ाहक कf ओर से =कए गए /डे //ेड सिहत ऐसे सभी /ेड 3वतः
ही रदद
को जाएंगे, 3टॉक :ोकर ाहक(क ) के साथ संबंिधत कां/ै ट (कां/ै ट्स) को रदद
करने का हकदार होगा।
17. ए सच™ज पर िनªपा=दत =कए गए लेनदन िनयम , उप-िनयम एवं िविनयम तथा उन ए सच™ज ;ारा जारी
प!रप" /नो!टस के िवषयाधीन हV जहां /ेड िनªपा=दत =कया गया है और ऐसे /ेड के सभी प@ को उन ए सच™ज के
उप-िनयम एवं िविनयम ;ारा िनMदA ऐसे :यायालय के :याियक @े" म™ 3तुत करना होगा जहां /ेड को ए सच™ज के
िनयम , उप-िनयम एवं िविनयम के ावधान और उसके अंतग´त जारी प!रप" /नो!टस को भावी बनाने के उदद् ेèय स
िनªपा=दत =कया जाता ह।ै
ोकरेज़ (दलाली)
18. ाहक को 3टॉक :ोकर के िलए :ोकरेज़ एवं सांिविधक लेवी का भुगतान करना होगा जो समय समय पर चिलत होते ह
और जो ाहक के खाते, लेनदेन एवं उन सेवाN के िलए लागू होते हV िज:ह™ 3टॉक :ोकर ाहक को दान करता ह। 3टॉक
:ोकर संबंिधत 3टॉक ए सच™ज के िनयम , िविनयम एवं उप-िनयम और/या SEBI के िनयम एवं िविनयम के अनुसार मा:य अिधकतम :ोकरेज़ से अिधक :ोकरेज़ भा!रत नहT करेगा।
ि3थित का प#रसमापन एवं बंद करना (पॉिजशन का िल'(डेशन और +लोज़-आउट)
19. 3टॉक :ोकर के अ:य अिधकार पर ितकू ल भाव डाले िबना (=कसी भी मामले को मRय3थता के िलए भेजने के अिधकार
सिहत), ाहक समझता है =क 3टॉक :ोकर माWजन या अ:य रािशय , बकाया ऋण आ=द का भुगतान न करने पर ाहक कf
ि3थितय म™ से एक या सभी का प!रसमापन/बंद करने के िलए हकदार होगा और ाहक कf दनदा!रय /बाRयताN के एवज म™, ऐसे प!रसमापन/समािP से ाP आय को समायोिजत करने का हकदार होगा। इस तरह के प!रसमापन/समािP के कारण होने वाली कोई एक और सभी हािनयां एवं िवFीय भार ाहक ;ारा वहन =कए जाएंगे।
20. ाहक कf मृ:यु या =दवािलया होने कf ि3थित म™ या ाहक ;ारा उन ितभूितय को ाP करने या उनके िलए भुगतान करने या उ:ह™ सुपुद´ करने या 3थानांत!रत करने म™ असमथ´ होने कf घटना म™ िजसे उसने खरीदने या बेचने के िलए आदेश
=दया ह, 3टॉक :ोकर ाहक कf संपिF के िखलाफ ाहक के लेनदन को बदं कर सकता है और हािनय का दावा कर सकता
ह, य=द कोई हो। ाहक या उसके नािमती, वा!रस, उFरािधकारी एवं समनुदिशती (असाइनी) उसके प!रणाम3वVप होने
वाले =कसी भी अिधशेष (लाभ) को ाP करने के िलए हकदार ह गे। ाहक को Rयान देना चािहए =क एक नािमती के प@ म
िनिधय / ितभूितय का अंतरण कानूनी वा!रस के िखलाफ 3टॉक :ोकर ;ारा मा:य तरीके से चुकाया जाएगा।
21. 3टॉक :ोकर एक ाहक ;ारा भुगतान/िवतरण म™ चूक एवं संबंिधत पहलुN के बारे म™ जानकारी को संबंिधत ए सच™ज के संKान म™ लाएगा। य=द दोषी ाहक एक िनगिमत इकाई/साझेदारी/3वािम:व फम´ या कोई अ:य कृ ि"म कानूनी इकाई है तो
मामले के अनुसार िनदेशक(क )/ ोमोटर(र )/3वामी के नाम(म ) के बारे म™ भी 3टॉक :ोकर ;ारा संबंिधत ए सच™ज(ज ) को
सूिचत =कया जाएगा।
िववाद िनपटान
22. 3टॉक :ोकर संबंिधत ए सचेज एवं SEBI के ासंिगक संपक´ िववरण ाहक को दान करेगा।
23. 3टॉक :ोकर अपने माRयम से =कए जाने वाले सभी लेनदेन के संबंध म™ और शेयर के खराब िवतरण, खराब िवतरण के प!रशोधन आ=द के िलए आपिFय को हटाने के संबंध म™ ाहक कf िशकायत का िनवारण करने म™ सहयोग करेगा।
24. ाहक एवं 3टॉक :ोकर जमा, माWजन धनरािश आ=द के संदभ´ म™ =कसी भी दावे और या िववाद को उन ए सच™ज के समय
समय पर भावी हो सकने वाले िनयम , उप-िनयम एवं िविनयम और उसके अंतग मRय3थता के िलए 3तुत कर™गे जहां /ेड को िनªपा=दत =कया गया ह।ै
जारी प!रप" /नो!टस के अनुसार
25. 3टॉक :ोकर अपने और ाहक के बीच होने वाले लेनदेन से उ:पh होने वाली =कसी भी मRय3थता कf काय´वाही का :व!रत
िनपटान सुिनिCत करेगा और वह इस तरह कf काय´वाही म™ =दए जाने वाले मRय3थता अिधिनण´य को लागू करने के िलए
उFरदायी होगा।
26. ाहक/3टॉक :ोकर समझता है =क िववाद समाधान के िलए ाहक/3टॉक-:ोकर के एक अिधकृ त ितिनिध ;ारा जारी
िनदश, य=द कोई हो, किथत ितिनिध को किथत ाहक/3टॉक :ोकर कf ओर से सौदा करने के िलए अिधकृ त करते 5ए प"
के अनुसार ाहक/3टॉक :ोकर पर लागू ह गे।
संबंध कf समाि-
27. 3टॉक :ोकर और ाहक के बीच यह संबंध समाP हो जाएगा; य=द 3टॉक :ोकर के िडफॉ:ट, मृ:यु, इ3तीफे या िनªकासन के कारण सद3यता कf समािP सिहत =कसी भी कारण से 3टॉक :ोकर शेयर बाजार का सद3य नहT रहता है या माण प"
बोड´ ;ारा रदद कर =दया जाता ह।
28. 3टॉक :ोकर, सब-:ोकर एवं ाहक अ:य प@ को कम से कम एक महीने पूव´ िलिखत सूचना देने के बाद, दसरे प@ को कोई कारण बताए िबना उन दोन के बीच संबंध समाP करने के हकदार ह गे। =कसी भी तरह कf समािP के बावजूद, इस संबंध कf समािP से पवू ´ =कए गए लेनदेन के फल3वVप उ:पh होने वाले या उनसे संबंिधत सभी अिधकार , देयताN और दािय:व /बाRयताN का िनवा´ह =कया जाना जारी रहगा, जो मामले के अनुसार, संबंिधत प@ और उनके संबंिधत उFरािधका!रय , वा!रस , शासक , काननी ितिनिधय या उFरािधका!रय पर लागू होगा।
29. सब :ोकर के िनधन/=दवािलया होने, या बोड´ के साथ उसका पंजीकरण रदद होने या/3टॉक ए सच™ज ;ारा सब-:ोकर कf
मा:यता िछनने और/या 3टॉक :ोकर ;ारा सब-:ोकर के साथ अनुबंध कf समािP कf घटना म™, =कसी भी कारण के िलए
ाहक को ऐसी समािP के बारे म™ सूिचत करना होगा और ाहक को 3टॉक :ोकर का :य@ ाहक होना चािहए और 3टॉक
:xxx, सब-:ोकर एवं ाहक को शािसत करने वाले 'अिधकार एवं दािय:व' द3तावेज(ज ) म™ सभी उपबंध समान Vप से लागू ह गे, जब तक ाहक एक महीने से अिधक के िलए िलिखत म™ एक नो!टस देकर उनके संबंध को समाP करने के अपने इरादे के बारे म™ 3टॉक :ोकर को सूिचत नहT करता ह।ै
अित#र. अिधकार एवं दाियcव
30. 3टॉक :ोकर अपने माRयम से =कए जाने वाले लेनदेन के संबंध म™ लाभांश , अिधकार या बोनस शेयर आ=द के िलए ाहक के अिधकार के संबंध म™ ाहक के िलए आवèयक सुर@ा सुिनिCत करेगा और कु छ भी ऐसा नहT करेगा िजससे उसके साथ
ाहक के िहत को नुकसान प5चने कf संभावना है और िजसके िलए उ:ह ने ितभूितय म™ लेनदन =कया हो सकता ह।
31. 3टॉक :ोकर और ाहक समय समय पर SEBI एवं उन ासंिगक ए सच™ज ;ारा जारी िनयम , िविनयम , उप-िनयम , प!रप" , नो!टस एवं =दशािनदश के अनुसार अपने खात का िमलान कर™गे और िनपटान कर™गे जहां /ेड िनªपा=दत =कया गया ह।ै
32. 3टॉक :ोकर अपने घटक के िलए आदेश संiया, /ेड संiया, /ेड समय, /ेड मू:य, /ेड मा"ा, डे!रवे!टव कं /ै ट के िववरण,
ाहक कोड, :ोकरेज़, सभी लागू भार आ=द एवं इस तरह से तथा ए सच™ज ;ारा िनधा´!रत ऐसे समय पर एवं उसम™ भरने के िलए आवèयक अ:य सभी आवèयक िववरण के साथ सभी लेनेदन के !रकाडL सिहत समय समय पर ए सच™ज ;ारा
िनधा´!रत ऐसे ाVप म™ िनªपा=दत /ेड के िलए कं /ै ट नोट जारी करेगा। 3टॉक :ोकर मु=jत ित म™ और/या िडिजटल ह3ता@र का उपयोग कर इले /ॉिनक ाVप म™ /ेड के िनªपादन से एक काय´ =दवस के भीतर िनवेशक को कं /ै ट नोट भेजेगा।
33. 3टॉक :ोकर को मामले के अनुसार, उस ासंिगक ए सच™ज से ाP भुगतान कf ािP से एक काय´ =दवस के भीतर ाहक को िनिधय या ितभूितय कf िडलीवरी के िलए भुगतान करना होगा जहां /ेड िनªपा=दत =कया जाता है जब तक =क या तो ाहक ;ारा िनMदA न =कया गया हो और उस ए सच™ज ;ारा समय समय पर िनधा´!रत िनयम एवं शतL के
िवषयाधीन न हो।
34. 3टॉक :ोकर समय-समय पर उस ए सच™ज ;ारा िनधा´!रत समय के भीतर ऐसी अविध और ाVप म™ अपने ाहक म™ स
:येक के संबंध म™ िनिधय और ितभितय दोन के िलए 'खाता िववरण' भेजेगा जहां /ेड िनªपा=दत =कया जाता ह।ै
िववरण यह भी बताएगा =क ाहक, 3टॉक :ोकर से िववरण कf ािP से समय समय पर, उस ए सच™ज ;ारा िनधा´!रत समय के भीतर गलितय , य=द कोई हो, कf सचना देगा जहां /ेड िनªपा=दत =कया गया था।
35. 3टॉक :ोकर ाहक के िलए दिनक माWजन िववरण भेजेगा। दिनक माWजन िववरण म™ नकदी, साविध जमा रसीद (FDR), बVक गारंटी एवं ितभितय से संबंध म™ :ेक-अप के साथ अ:य बात के साथ संपाW&क (कोलेटरल) जमा, युN संपाW&क एवं संपाW&क ि3थित ( ाहक से ाP बैल™स/बकाया) का िववरण शािमल होना चािहए।
36. ाहक यह सुिनिCत करेगा =क उसके पास 3टॉक :ोकर के साथ संबंध म™ वेश करने के िलए अपेि@त काननी @मता है और
वह ऐसा करने के िलए अिधकृ त ह,
और वह इसके अंतग´त अपने दािय:व और कायL का दश´न करने म™ स@म ह।
सभी
लेनदेन का अनुपालन सुिनिCत करने के िलए =कए जाने वाले सभी आवèयक काय´ िजनम™ ाहक वेश कर सकते ह, इस
तरह के लेनदेन म™ वेश करने से पहले ाहक ;ारा पण´ =कए जाएंगे।
इले+0ॉिनक कं 0ै+ट नोट (ECN)
37. य=द ाहक इले /ॉिनक ाVप म™ कं /ै ट नोट ाP करना चयन करता है तो उसे 3टॉक :ोकर को एक उपयुN ईमेल आईडी उपल&ध करानी होगी। ाहक को ईमेल आईडी म™ =कसी भी प!रवत´न से एक भौितक प" के माRयम से 3टॉक :ोकर को सूिचत करना होगा। य=द ाहक ने इंटरनेट /े_डग का चयन =कया है तो ईमेल आईडी के प!रवत´न के िलए अनुरोध ाहक
िविशA उपयोगकता´ आईडी एवं पासवड´ के तरीके से सुरि@त प5च के माRयम से =कया जा सकता ह।
38. 3टॉक :ोकर यह सुिनिCत करेगा =क ईमेल के माRयम से भेजे जाने वाले सभी ECN िडिजटल Vप से ह3ता@!रत, एि:]mटेड, छेड़छाड़ =कए जाने से अ@म एवं IT अिधिनयम, 2000 के ावधान के अनुपालन म™ ह गे। य=द ECN को एक अनुलoक के Vप म™ ईमेल के माRयम से भेजा जाता है तो संलo फाइल भी िडिजटल ह3ता@र के साथ एि:]mटेड एवं छेड़छाड़ =कए जाने से अ@म Vप म™ सुरि@त कf जाएगी।
39. ाहक को Rयान देना चािहए =क 3टॉक :ोकर ;ारा बाउं स मेल सच नोट कf सुपुदगी सुिनिCत होगी।
ना ाP न होने पर ाहक कf ईमेल आईडी पर कां/ै ट
40. 3टॉक :ोकर IT अिधिनयम, 2000 के ावधान के अनुपालन म™ एवं समय समय पर SEBI/3टॉक ए सच™ज ;ारा
िनधा´!रत मौजूदा िनयम /िविनयम /प!रप" /=दशािनदश के अनुसार ए सच™ज ;ारा िनधा´!रत तरीके से सॉPट एवं ट™पर
=कए जाने से अ@म ाVप म™ ECN और ईमेल कf पावती अपने पास रखेगा। सुपुद´गी का सा?य यानी कं /ै ट नोट भेजने के समय िस3टम ;ारा जनरेटेड लॉग !रपोट´, SEBI/3टॉक ए सच™ज के मौजूदा िविनयम के तहत िनMदA अविध के िलए 3टॉक :ोकर ;ारा रखी जाएगी। लॉग !रपोट´ उन कं /ै ट नोट्स के िववरण दान करेगी जो ाहक को ाP नहT 5ए ह/ईमेल
अ3वीकृ त 5ई है या वापस आ गई ह। 3टॉक :ोकर हर बार SEBI/3टॉक ए सच™ज के मौजदा िविनयम के तहत िनधा´!रत
समयाविध के भीतर उसके ;ारा बाउं स होने वाली ईमेल कf सूचना कf ािP सुिनिCत करने के िलए सभी संभव कदम
उठाएगा।
41. 3टॉक :ोकर ऐसे ाहक के िलए भौितक तरीके से कं /ै ट नोट भेजना जारी रखेगा िज:ह ने इले /ॉिनक ाVप म™ कं /ै ट
नोट ाP करना नहT चुना ह। जहां ECN ाहक तक नहT प5चता है या ाहक कf ईमले आईडी से (ईमले बाउं स) अ3वीकृ त
हो जाता है वहां 3टॉक :ोकर SEBI/3टॉक ए सच™ज के मौजदा िविनयम के तहत िनधा´!रत समय के भीतर ाहक को एक भौितक कं /ै ट नोट भेजेगा और इस तरह के भौितक कं /ै ट नोट्स कf सुपुद´गी का सा?य बनाए रखेगा।
42. ाहक को ECN के ईमेल संचार के अित!रN, 3टॉक :ोकर सुरि@त तरीके से अपनी िनMदA वेबसाइट पर, य=द कोई हो,
समान समय म™ ECN कािशत करेगा और ाहक को उस पर उपयुN प5च के िलए स@म करगाे और इस उदद् ेèय के िलए
वह ाहक को अनुबंध नोट को इले /ॉिनक Vप से सहजने और _ ट आउट लेने के िवक:प के साथ एक अि;तीय उपयोगकता´ नाम एवं पासवड´ उपल&ध कराएगा।
कानून एवं :याियक 4ेY
43. इस द3तावेज म™ वWणत िवशेषािधकार के अलावा, 3टॉक :ोकर, सब-:ोकर एवं ाहक =कसी भी अ:य अिधकार का योग करने के िलए हकदार ह गे जो 3टॉक :ोकर या ाहक को उन ए सच™ज के िनयम , उप-िनयम एवं िविनयम िजसम™ ाहक
/ेड करने के िलए चयन करता ह,
=दया गया हो सकता ह।ै
तथा SEBI के िनयम एवं िविनयम के अंतग´त जारी =कए गए प!रप" /नो!टस के तहत
44. इस द3तावेज के ावधान हमेशा सरकारी अिधसचनाN, =कसी भी िनयम, िविनयम, =दशािनदश तथा SEBI ;ारा जारी
प!रप"/नो!टस , और उन 3टॉक ए सच™ज के िनयम , िविनयम एवं उप-िनयम के िवषयाधीन ह गे जहां /ेड िनªपा=दत
=कया जाता ह, और जो समय समय पर भावी हो सकते ह।
45. 3टॉक :ोकर एवं ाहक, मRय3थता एवं समझौता अिधिनयम, 1996 के तहत मRय3थ(थ ) ;ारा पा!रत =कसी भी अिधिनण´य का पालन करने के िलए बाRय ह गे। हालां=क य=द पाटr मRय3थता अिधिनण´य से संतुA नहT है तो 3टॉक ए सच™ज के भीतर अपील का ावधान भी ह।ै
46. श&द एवं ता:पय´/भाव िजनका इस द3तावेज म™ उपयोग =कया गया है sकतु यहां प!रभािषत नहT ह, जब तक संदभ´ क
अ:यथा अपेि@त न हो, िनयम , उप-िनयम एवं िविनयम तथा ए सच™ज /SEBI ;ारा उसके तहत जारी प!रप" /नो!टस म™ =दए गए अथ´ के समान अथ´ वाला माना जाएगा।
47. 3टॉक :ोकर ;ारा जोड़े गए सभी अित!रN 3वैिDछक उपबंध/द3तावेज, ए सच™ज /SEBI के िनयम /िविनयम /नो!टस / प!रप" के उ:लंघन वाले नहT होने चािहए। ऐसे 3वैिDछक उपबंध /द3तावेज(ज ) म™ =कसी भी प!रवत´न के िलए 15 =दन पहले सचना दी जानी चािहए। ए सच™ज /SEBI ;ारा िनMदA अिधकार एवं दािय:व म™ =कसी भी प!रवत´न के बारे म™
ाहक को भी अवगत कराया जाएगा।
48. य=द यहां प@ के अिधकार एवं दािय:व को SEBI के िनयम एवं िविनयम या उन 3टॉक ए सच™ज के उप-िनयम ,
िनयम एवं िविनयम म™ बदलाव के आधार पर बदला जाता है जहां /ेड िनªपा=दत =कया जाता ह, तो ऐसे प!रवत´न को
इस द3तावेज म™ उि:लिखत प@ के अिधकार और दािय:व के संशोधन म™ शािमल =कया 5आ माना जाएगा।
3टॉक ोकर 6ारा ाहक को 7दान कf गई इंटरनेट एवं वायरलेस तकनीक आधा#रत 0े;डग सुिवधा ('अिधकार एवं दािय व'
द3तावेज(ज ) म™ व णत सभी खंड/उपबंध लागू ह गे। इसके अलावा, इसके अंतगत उि:लिखत खड/ं उपबधं भी लागू ह गे।)
1. 3टॉक :ोकर वायरलेस तकनीक के उपयोग के माRयम से इंटरनेट आधा!रत /े_डग (IBT) एवं ितभूित /े_डग दान करने के
िलए ा" है िजनम™ मोबाइल फोन, डेटा काड´ के साथ लैपटॉप, आ=द उपकरण का उपयोग शािमल होगा िजनम™ इंटरनेट
ोटोकॉल (IP) का उपयोग होता ह। 3टॉक :ोकर SEBI और ए सच™ज ;ारा समय समय पर िनMदA =कए गए अनुसार
वायरलेस तकनीक का उपयोग करके इंटरनेट आधा!रत /े_डग/ ितभूित /े_डग के िलए लागू सभी आवèयकताN कf पूWत करेगा।
2. ाहक ितभितय म™ िनवेश//े_डग करने का इDछु क है और इस उदद् ेèय के िलए ाहक या तो इंटरनेट आधा!रत /े_डग सुिवधा या वायरलेस तकनीक के उपयोग के माRयम से ितभूितय कf /े_डग सुिवधा का उपयोग करने के िलए इDछु क ह।ै 3टॉक :ोकर ाहक को 3टॉक :ोकर कf IBT सेवा दान करेगा और ाहक 3टॉक :ोकर कf IBT सेवा का लाभ उठाएगा जो SEBI/ए सच™ज के ावधान और िनयम तथा 3टॉक :ोकर कf IBT वेबसाइट पर िनMदA शतL के िवषयाधीन है बशत˜ =क वे ए सच™ज /SEBI ;ारा िनधा´!रत मानदड के अनुसार ह ।
3. 3टॉक :ोकर वायरलेस तकनीक/इंटरनेट/3माट´ आड´र VZटग या =कसी भी अ:य तकनीक के माRयम से ितभितय कf /े_डग से जुड़ी सुिवधाN, जोिखम , िज`मेदा!रय , दािय:व एवं देनदा!रय के बारे म™ ाहक को अवगत कराएगा।
4. 3टॉक :ोकर ाहक को इसके बारे म™ अवगत कराएगा =क 3टॉक :ोकर का IBT िस3टम ारंिभक पासवड´ जनरेट करता ह
और इसकf पासवड´ नीित ए सच™ज /SEBI ;ारा िनधा´!रत मानदंड के अनुसार ह।ै
5. ाहक उपयोगकता´ नाम और पासवड´ को गोपनीय एवं सुरि@त रखने के िलए िज`मेदार होगा और ऐसे HिN ;ारा
3थािपत =कए गए सभी आदेश एवं लेनदन के ित पूण´Vपेण िज`मदारे होगा िजसने ाहक के उपयोगकता´ नाम और/या
पासवड´ का उपयोग करते 5ए 3टॉक :ोकर के IBT िस3टम के माRयम से इ:ह™ संपh =कया हो, चाहे वह HिN ऐसा करने के
िलए अिधकृ त हो या न हो। इसके अलावा ाहक यह भी जानता है =क आदेश Vटेड (अनुमाग´ण) िस3टम के माRयम से वायरलेस तकनीक ;ारा इंटरनेट /े_डग/ ितभित /े_डग के िलए माणीकरण तकनीक एवं सखत सुर@ा मानदंड कf आवèयकता होती है और यह सुिनिCत करने के िलए कदम उठाता है =क ाहक और या उसके अिधकृ त ितिनिध का पासवड´ 3टॉक :ोकर के कम´चा!रय एवं डीलर सिहत =कसी भी तृतीय प@ को पता नहT चलता ह।ै
6. ाहक इस बारे म™ त:काल 3टॉक :ोकर को िलिखत म™ सूिचत करेगा य=द वह अपना पासवड´ भूल जाता ह, उसे 3टॉक :ोकर
के IBT िस3टम म™ सुर@ा खामी का पता चलता ह, ऐसे अनिधकृ त उपयोग, ितिथ, तरीके और ऐसे अनिधकृ त उपयोग स
भािवत लेनेदेन आ=द कf पूरी जानकारी के साथ अपने उपयोगकता´ नाम/पावड´/खाते के माRयम से िवसंगितय /अनिधकृ त
उपयोग का संदह होता ह/पता चलता ह।
7. ाहक वायरलेस तकनीक के माRयम से इंटरनेट/ ितभित /े_डग से आड´र Vट करने के िलए सेवा का लाभ उठाने के साथ
जुड़े जोिखम के बारे म™ पण´तया अवगत है और समझता है तथा ाहक =कसी भी कार से ाहक के उपयोगकता
नाम/पासवड´ म™ =कए गए सभी कृ :य के िलए पूण´तया उFरदायी एवं िज`मेदार होगा।
8 3टॉक :ोकर ाहक को उसके अनुरोध पर ईमेल के माRयम से ऑड´र//ेड पुिAकरण भेजेगा। ाहक जानता है =क ऑड´र//ेड
पुिAकरण वेब पोट´ल पर भी उपल&ध कराया जाता ह। य=द ाहक वायरलेस तकनीक का उपयोग करके /ेड कर रहा है तो
3टॉक :ोकर ाहक के उपकरण पर ऑड´र//ेड पुिAकरण भेजेगा।
9. ाहक जानता है =क इंटरनेट पर /े_डग म™ कई अिनिCत कारक शािमल होते हV तथा ज!टल हाड´वेयर, सॉPटवेयर,
णािलयां, संचार लाइन™, बा5य उपकरण आ=द vकावट एवं अHव3थाN के ित अितसंवेदनशील होते ह। 3टॉक :ोकर
एवं ए सच™ज इस बात का कोई िनVपण नहT करते या गारंटी नहT देते =क IBT सेवा िबना =कसी vकावट के हर समय
ाहक के िलए उपल&ध होगी।
10. ाहक, 3टॉक :ोकर के IBT िस3टम या सेवा या ए सच™ज कf सेवा या णािलय के =कसी भी िनलंबन, vकावट, अनुपल&धता या 3टॉक :ोकर/ए सच™ज के िनयं"ण से परे =कसी भी कारण से ाहक/3टॉक :ोकर/ए सच™ज पर =कसी भी
_लक/ णाली कf िवफलता के कारण अपने आदेश के िनªपादन न होने पर, ए सच™ज या 3टॉक :ोकर के िखलाफ काई दावा नहT करेगा।
ਅਨੁਲੱ ਗ - 5
ਕੈਿਪਟਲ ਮਾਰਕੀਟ ਅਤੇ ਡੈਰੀਵੇਿਟਵẸ ਸੈਗਮ�ਟਸ ਲਈ ਿਰਸਕ ਿਡਸਕਲੋ Ẹਰ (ਜੋਖਮ ਖੋਲਣ ਵਾਲਾ) ਦਸਤਾਵੇẸ
ਇਸ ਦਸਤਾਵੇẸ ਿਵੱ ਚ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਇਕੁਇਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵẸ ਸੈਗਮ ਸ ਿਵੱ ਚ ਵਪਾਰ ਤੇ ਜਰੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ Ợਾਮਲ ਹ।ੈ ਐਕਸਚ�ਜ ਦ
ਇਕੁਇਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵẸ ਸੈਗਮ�ਟਸ ਿਵੱ ਚ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਤ� ਪਿਹਲ� ਸਾਰੇ ਸੰ ਭਵ ਸੰ ਘਟਕ� ਨ� ਇਹ ਦਸਤਾਵੇẸ ਪੜ�ਣਾ ਹੈ।
ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ/SEBI ਇਸ ਿਡਸਕਲੋẸਰ ਦਸਤਾਵੇẸ ਸਬੰ ਧੀ ਸੰ ਪੂਰਨਤਾ, ਯੋਗਤਾ ਜ� ਦਰੁਸਤੀ ਬਾਰੇ ਇਕੱ ਲੇ ਜ� ਜੁੜਵ� ਤੌਰ ਤੇ ਜ� ਸੰ ਕੇਤਕ ਤੌਰ ਤੇ ਗਰੰ ਟੀ ਨਹĖ ਿਦੰ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪਿਤਿਨਧਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਹੀ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚਜ� /SEBI ਨ� ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਸੈਗਮਟ� ਸ ਿਵੱ ਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਦੀ Ợੇਸ� ਟਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਜ� ਿਸਫਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸੰ ਖੇਪ ਿਬਆਨ ਵਪਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜੋਖਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਿਹਮ ਪੱ ਖ� ਨੰ ੂ ਨਹĖ ਖੋਲਦਾ।
Ợਾਮਲ ਜੋਖਮ ਨੰ ੂ ਿਧਆਨ ਿਵੱ ਚ ਰੱ ਖਦੀਆਂ, ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਕੰ ਮ ਤ� ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੇ ਤੁਸĖ ਿਜਸ ਿਰỢਤੇ ਿਵੱ ਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹੋ ਉਸ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਜੋਖਮ ਪ�ਤੀ ਤੁਹਾਡੇ ਉਘਾੜ ਦੀ ਕੀ ਹੱ ਦ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਮਝਦੇ ਹੋ।
ਤੁਹਾਨੰ ਪਤਾ ਹਣੋ ਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਲੁ �ਕਣ ਕੀਤਾ ਹਣੋ ਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਿਕ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਕਇੁ ਟੀ Ợਅੇ ਰਸ,
ਡੈਰੀਵੇਿਟਵẸ ਕੌਨਟ�ੈਕਟਸ ਜ� ਹੀਰ ਇਨਸਟਰੂਮ�ਟਸ ਿਵੱ ਚ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ, ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ ਜੋਖਮ ਦੇ ਿਭੰਨਨ ਐਲੀਮ ਹਨ, ਇਹ ਉਸ ਲਈ ਯੋਗ ਮਾਰਗ
ਨਹĖ ਹੈ ਿਜਸ ਦੇ ਸੀਿਮਤ ਸ /ਸੀਿਮਤ ਿਨਵỢੇ ਅਤੇ/ਜ� ਵਪਾਰ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਅਤੇ ਜੋਖਮ ਪਤੀ ਘੱ ਟ ਸਿਹਣỢੀਲਤਾ ਹ।ੈ ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਆਪਣੀ
ਆਰਿਥਕ ਦỢਾ ਨੰ ੂ ਿਖਆਲ ਿਵੱ ਚ ਰੱ ਖਿਦਆਂ ਇਹ ਿਧਆਨ ਨਾਲ ਸੋਚਣਾ ਹੈ ਿਕ ਐਸਾ ਵਪਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਯੋਗ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸĖ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ ‘ਤੇ ਵਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਿਵਪ�ੀਤ ਨਤੀਜੇ ਿਨਕਲਦੇ ਹਨ ਜ� ਹਾਨੀ ਹੋ ਜ�ਦੀ ਹੈ ਤ� ਇਸ ਲਈ ਤੁਸĖ ਇਕੱ ਲੇ ਹੀ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰ ਹੋਵੋਗੇ ਅਤੇ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ/ਉਸ ਦਾ ਕਲੀਅਿਰੰ ਗ ਿਨਗਮ ਅਤੇ/ਜ� SEBI ਉਸ ਦੇ ਲਈ, ਿਕਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਿਜੰ ਮੇਵਾਰ ਨਹĖ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ
ਦਲੀਲ ਲੈਣ ਿਵੱ ਚ ਸਮਰਥਨ ਨਹĖ ਦੇਣਗੇ ਿਕ Ợਾਮਲ ਜੋਖਮ� ਲਈ ਯੋਗ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹĖ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਸੀ ਜ� ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਸਟਾਕ ਬੋ ਰ ਵੱ ਲ� Ợਾਮਲ ਪਰੇੂ
ਜੋਖਮ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਸਮਝਾਇਆ ਨਹĖ ਿਗਆ ਸੀ। ਨਤੀਿਜਆਂ ਲਈ ਸੰ ਘਟਕ ਖੁਦ ਹੀ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਵਪਾਰ ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਰੱ ਦ ਨਹĖ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਇਸ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰਨੀ ਅਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹ� ਿਕ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਤੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਅਤੇ/ਜ� ਿਵਕਰੀ ਦੇ ਆਰਡਰ ਦੇ ਅਮਲ ਕਰਿਦਆਂ ਮੁਨਾਿਫਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਗਰੰ ਟੀ ਜ� ਹਾਨੀਆਂ ਤ� ਕੋਈ ਅਲਿਹਦਗੀ ਨਹĖ ਹੋ ਸਕਦੀ।
ਤੁਹਾਡੇ ਵੱ ਲ� ਇਹ ਚੰ ਗੀ ਤਰ�ਾ ਸਮਿਝਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਿਕ ਸੱ ਟਾਕ ਬੋ�ਕਰ ਰਾਹĖ ਕੀਤੇ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸਟਾਕ ਬ�ੋਕਰ ਵੱ ਲ� ਤੈਅ ਕੱ ੁਝ
ਦਸਤੂਰ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ, ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਤੁਹਾਡੇ ਵੱ ਲ� ਨ� ਯਰ ਫਾਰਮ ਭਰਨਾ, ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਇਹ ਕਰੋ
ਅਤੇ ਇਹ ਨਾ ਕਰੋ ਪੜ�ਣਾ, ਆਿਦ ਅਤੇ ਇਸ ਅਧੀਨ ਹਨ ਢੁਕਵ� ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ, ਉਸ ਦੇ ਕਲੀਅਿਰੰ ਗ ਿਨਗਮ ਦੇ ਿਨਯਮ, ਉਪ ਿਨਯਮ ਅਤੇ
ਿਵਧਾਨ, SEBI ਵੱ ਲ� ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਸੇਧ� ਜੋ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੰ ੁਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਜ� ਉਸ ਦੇ ਕਲੀਅਿਰੰ ਗ ਿਨਗਮ ਵੱ ਲ� ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਰਕੁਲਰ ਜੋ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੰ ੁਦੇ ਹਨ।
ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ ਨਾ ਹੀ ਸਲਾਹ ਪ�ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਭਾਵ ਰੱ ਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਿਕਸੇ ਵੀ ਿਵਅਕਤੀ ਦਾ ਦੇਣਦਾਰ ਨਹĖ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਇਸ
ਦਸਤਾਵੇẸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਕੋਈ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਸੱ ਟਾਕ ਐਕਸਚ ਦੇ ਿਕਸੇ ਸੱ ਟਾਕ ਬੋ�ਕਰ ਅਤੇ/ਜ� ਿਕਸੀ ਤੀਜੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈੋ
ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਿਰỢਤੇ ਿਵੱ ਚ ਦਾਖਲ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਸਤਾਵੇẸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਿਕਸੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੰ ੂ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸਲਾਹ ਨਾ ਸਮਿਝਆ ਜਾਵੇ। ਐਸੇ ਵਪਾਰ
ਿਵੱ ਚ ਜੋਖਮ� ਨੰ ੂ ਚੰ ਗੀ ਤਰ�� ਸਮਝੇ ਅਤੇ ਸਮੀਿਖਆ ਕੀਤੇ ਿਬਨ� � ਵਪਾਰ ਪ�ਤੀ ਕੋਈ ਵੀ ਿਵਚਾਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਪੱ ਕਾ ਨਹĖ ਹੈ ਤ� ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੇỢਕਾਰੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤੇ ਿਵਚਾਰ ਕਰਿਦਆਂ ਜੇ ਤੁਸĖ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜ� ਿਕਸੇ ਹੋਰ ਲਈ ਅਿਧਿਕ�ਤ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂ ਹੇਠ ਿਲਖਤ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਜ� ਇਸ ਤ� ਜਾਣੂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ:
1. ਮੂਲ ਜੋਖਮ:
1.1 ਵੱ ਧ ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲਤਾ ਦਾ ਜੋਖਮ
ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲਤਾ ਤ� ਭਾਵ ਹੈ ਮੱ ੁਲ ਿਵੱ ਚ ਉਹ ਗਤੀỢੀਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਜੋ ਿਕ ਕੋਈ ਸਿਕਓਰਟੀ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਿਵੱ ਚ ਹੰ ੁਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦ� ਵਪਾਰ ਦੀ ਿਕਿਰਆ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਤੇ ਜਾਰੀ ਰਿਹੰ ਦੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ, ਸਿਕਓਰਟੀ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਦੀ ਿਜਨ� Ė ਵੱ ਧ ਗਤੀỢੀਲਤਾ ਹੰ ੁਦੀ ਹੈ, ਉਨ� � ਵੱ ਧ ਉਸ ਦੇ ਮੱ ੁਲ ਿਵੱ ਚ ਉਤਾਰ-ਚੜਾਅ ਹੋਵੇਗਾ। ਿਕਿਰਆỢੀਲ ਸਿਕਓਰਟੀ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਨਾਲ� ਘੱ ਟ ਵਪਾਰ ਵਾਲੇ ਸਿਕਓਰਟੀ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਿਵੱ ਚ ਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਵੱ ਧ ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲਤਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲਤਾ ਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱ ਜ� ਤੁਹਾਡੇ ਆਰਡਰ
ਦੇ ਕੇਵਲ ਕੱ ੁਝ ਿਹੱ ਸੇ ਦਾ ਅਮਲ ਹੋਵੇ ਜ� ਨਾ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਜ� ਿਜਸ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਆਰਡਰ ਦਾ ਅਮਲ ਹੋਵੇ Ợਾਇਦ ਿਪੱ ਛਲੇ ਵਪਾਰਕ ਮੱ ੁਲ ਤ� ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱ ਖ ਹੋਵੇ ਜ� ਬਾਅਦ ਿਵੱ ਚ ਬਦਿਲਆ ਹੋਵੇ, ਿਜਸ ਨਾਲ ਅਨੁਮਾਿਨਤ ਜ� ਅਸਲ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ।
1.2 ਘੱ ਟ ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ (ਤਰਲਤਾ) ਦਾ ਜੋਖਮ
ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ ਤ� ਭਾਵ ਹੈ ਮਾਰਕੀਟ ਿਵੱ ਚ ਭਾਗੀਦਾਰ� ਦੀ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਨੰ ੂ ਤੇẸੀ ਨਾਲ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਖ਼ਰੀਦਣ ਅਤੇ/ਜ� ਵੇਚਣ, ਅਤੇ ਘੱ ਟ ਤੋ ਘੱ ਟ ਪ�ਿਤਯੋਗੀ ਮੱ ੁਲ ਦੇ ਫਰਕ ਸਮੇਤ ਦੀ ਸਮਰੱ ਥਾ। ਅਕਸਰ, ਇਹ ਅੰ ਦਾẸਾ ਲਗਾਇਆ ਜ�ਦਾ ਹੈ ਿਕ ਮਾਰਕੀਟ ਿਵੱਚ ਿਜੰ ਨ�ੀ ਵੱ ਧ ਉਪਲਬਧ ਆਰਡਰ� ਦੀ ਸੰ ਿਖਆ, ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ ਹੋਵੇ ਉਨ� ੀ ਹੀ ਿਜਆਦਾ ਹੈ। ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ ਅਿਹਮ ਹੈ ਿਕ�ਿਕ ਵੱ ਧ ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਿਨਵੇỢਕ� ਲਈ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਨੰ ੂ ਤੇẸੀ ਨਾਲ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਖਰੀਦਣਾ ਅਤੇ/ਜ� ਵੇਚਣਾ ਅਸਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱ ਟ ਤ� ਘੱ ਟ ਮੱ ੁਲ ਦੇ ਫਰਕ ਸਮੇਤ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜ,� ਇਸ ਦੀ ਿਜਆਦਾ ਸੰ ਭਾਵਨਾ ਹੈ ਿਕ ਿਨਵੇỢਕ ਖਰੀਦ ਕੀਤੇ ਜ� ਵੇਚੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਲਈ ਪ�ਿਤਯੋਗੀ ਮੱ ੁਲ ਭਰੇ ਜ� ਪ�ਾਪਤ ਕਰੇ। ਿਕਿਰਆỢੀਲ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਿਵੱ ਚ ਕੱ ੁਝ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟਸ ਅੰ ਦਰ ਘੱ ਟ ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ ਦਾ ਜੋਖਮ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਆਰਡਰ ਦੇ ਕੇਵਲ ਕੱ ੁਝ ਿਹੱ ਸੇ ਦਾ ਅਮਲ ਹੋਵੇ, ਜ� ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਵੱ ਧ ਮੱ ੁਲ ਫਰਕ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਲ ਹੋਵੇ ਜ� ਨਾ ਵੀ ਹੋਵੇ।
1.2.1 ਿਦਨ ਦੀ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀ ਦੇ ਿਹੱ ਸੇ ਵੱ ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟਸ ਦੇ ਖਰੀਦਣ/ਵੇਚਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱ ਜੋ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ,
ਿਕ�ਿਕ ਐਸੀ ਹਾਲਤ ਿਵੱ ਚ, ਅਨੁਮਾਨਤ ਮੱ ੁਲ ਦਰ� ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟਸ ਨੰ ੂ ਘੱ ਟ/ਵੱ ਧ ਮੱ ੁਲ� ਤੇ ਵੇਿਚਆ/ਖਰੀਿਦਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤ� ਜੋ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਨ ਡਿਲਵਰ ਜ� ਪਾ� ਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਖੱ ੁਲੀ ਅਵਸਥਾ ਜ� ਦੇਣਦਾਰੀ ਨਾ ਹੋਵੇ।
1.3 ਵਾਈਡਰ ਸਪੈਡ ਜਖਮੋ
ਸਪ ਤ� ਭਾਵ ਹੈ ਿਬਹਤਰੀਨ ਖਰੀਦ ਮੱ ੁਲ ਅਤੇ ਿਬਹਤਰੀਨ ਿਵਕਰੀ ਮੱ ੁਲ ਿਵੱ ਚ ਫਰਕ। ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਨੰ ੂ ਖਰੀਦਣ ਅਤੇ ਝੱ ਟ
ਹੀ ਵੇਚਣ, ਜ� ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਿਵਚਕਾਰ ਵਾਲੇ ਮੱ ੁਲ ਦੇ ਫਰਕ ਦੀ ਇਹ ਪਤੀਿਨਧਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਧਾਰਨ ਸਪੈ�ਡ ਨਾਲ� ਫੈਿਲਆ ਸਪੈ ਘੱ ਟ ਤਰਲ ਜ�
ਗੈਰ-ਤਰਲ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟਸ ਲਈ ਘੱ ਟ ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ ਅਤੇ ਵੱ ਧ ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲਤਾ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਅੱਗ
ਿਬਹਤਰ ਮੱ ੁਲ ਬਣਤਰ ਿਵੱ ਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਦੇਵੇਗਾ।
1.4 ਜੋਖਮ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੇ ਆਰਡਰ
ਕਈ ਵਾਰ ਐਸੇ ਆਰਡਰ ਪੇỢ ਕਰਨ� (ਉਦਾਹਰਨ, 'ਸਟਾੱਪ ਲਾੱਸ' ਆਰਡਰ ਜ� 'ਿਲਮਟ' ਆਰਡਰ) ਅਸਰਦਾਰ ਨਹĖ ਹੰ ੁਦੇ ਿਜਨ� � ਦਾ ਮਕਸਦ ਨੁਕਸਾਨ ਨੰ ੂ ਕੱ ੁਝ ਹੱ ਦ ਤੱ ਕ ਸੀਿਮਤ ਕਰਨਾ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ, ਿਕ�ਿਕ ਮਾਰਕੀਟ ਹਾਲਾਤ ਿਵੱ ਚ ਤੇẸੀ ਦੀ ਗਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਐਸੇ ਆਰਡਰ� ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨਾ ਨਾਮੁਮਿਕਨ ਹੋ ਜ�ਦਾ ਹੈ।
1.4.1 ਮੱ ੁਲ ਆਿਦ ਦਾ ਿਖਆਲ ਨਾ ਰੱ ਖਦੀਆਂ ,ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਅਰਡਰ� ਦੀ ਉਪਲਬਧੀ ਦੇ ਅਧੀਨ, 'ਮਾਰਕੀਟ' ਆਰਡਰ ਤੇ ਅਮਲ ਝੱ ਟ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਦ ਿਕ ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ 'ਮਾਰਕੀਟ' ਆਰਡਰ ਦਾ ਝੱ ਟ ਅਮਲ ਪ�ਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਿਕ ਅਮਲ ਬਕਾਇਆ ਆਰਡਰ� ਦੇ ਉਪਲਬਧ ਮੱ ੁਲ� ਤੇ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਮੱ ੁਲ ਸਮ� ਪਥਮਤਾ ਤੇ ਆਰਡਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਪੂਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਿਝਆ ਜਾਵੇ ਿਕ ਇਹ ਮੱ ੁਲ ਿਪੱ ਛਲੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਮੱ ੁਲ ਤ� ਜ� ਉਸ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਿਵੱ ਚ ਿਬਹਤਰੀਨ ਮੱ ੁਲ ਤ� ਕਾਫੀ ਿਭੰ ਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
1.4.2 'ਿਲਮਟ' ਆਰਡਰ ਦਾ ਅਮਲ ਕੇਵਲ ਉਸ 'ਿਲਮਟ' (ਸੀਮਾ) ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਆਰਡਰ ਲਈ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹੈ ਜ� ਿਬਹਤਰੀਨ ਮੱ ੁਲ ਤੇ।ਪਰ, ਜਦਿਕ, ਗਾਹਕ ਨੰ ੂ ਮੱ ੁਲ ਸੁਰੱ ਿਖਆ ਿਮਲਦੀ ਹੈ, ਐਸੀ ਸੰ ਭਾਵਨਾ ਹੈ ਿਕ ਆਰਡਰ ਦਾ ਅਮਲ ਿਬਲਕੁਲ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ।
1.4.3 ਇੱ ਕ ਸਟਾੱਪ ਲਾੱਸ ਆਰਡਰ ਅਕਸਰ ਸਟਾੱਕ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਮੱ ੁਲ ਤ� "ਦੂਰ" ਰੱ ਿਖਆ ਜ�ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐਸਾ ਆਰਡਰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਿਕਿਰਆỢੀਲ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਸਟਾੱਪ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਪਹੰ ੁਚਦਾ ਹੈ ਜ� ਉਸ ਰਾਹĖ ਵਪਾਰ ਹੋ ਜ�ਦਾ ਹੈ। ਿਵਕਰੀ ਸਟਾੱਪ ਆਰਡਰ ਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮੱ ੁਲ ਹੇਠ ਦਰਜ ਹੰ ੁਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖਰੀਦੀ ਸਟਾੱਪ ਆਰਡਰ ਸਾਧਾਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮੱ ੁਲ ਦੇ �ਪਰ ਦਰਜ ਹੰ ੁਦੇ ਹਨ। ਜਦ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਪਿਹਲ� ਤੈਅ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਪਹੰ ੁਚ ਜ�ਦੇ ਹਨ ਜ� ਐਸੇ ਮੱ ੁਲ ਰਾਹĖ ਵਪਾਰ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ ਤ� ਸਟਾੱਪ ਲਾੱਸ ਆਰਡਰ ਮਾਰਕੀਟ/ਿਲਮਟ ਆਰਡਰ ਿਵੱ ਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜ�ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅਮਲ ਿਲਮਟ ਜ� ਵੱ ਧ ਤੇ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕੋਈ ਤਸੱ ਲੀ ਨਹĖ ਹੈ ਜੇ ਿਲਮਟ ਆਰਡਰ ਅਮਲਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ ਿਕ�ਿਕ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ Ợਾਇਦ ਪਿਹਲ� ਤੈਅ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਪਹੰ ੁਚ ਜ�ਦਾ ਹੈ, ਿਜਸ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ, ਐਸੇ
ਆਰਡਰ ਦੇ ਨਾ ਅਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵੱ ਧ ਜ�ਦਾ ਹ ਿਜਵ� ਿਕ ਸਾਧਾਰਣ ਿਲਮਟ ਆਰਡਰ ਨਾਲ ਹੁਦਾ ਹੈ।
1.5 ਨਵੀਆਂ ਘੋỢਣਾਵ� ਦਾ ਜੋਖਮ
ਵਪਾਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਟਾਕ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਦੇ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਅਸਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਘੋỢਣਾਵ� ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਘੱ ਟ ਿਲਕੁਇ ਿਡਟੀ ਅਤੇ ਵੱ ਧ ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲਤਾ ਤੇ ਅਮਲ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹਨ� ਦੁਆਰਾ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਿਵੱ ਚ ਅਚਾਨਕ ਅਨਚਾਹੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਜ� ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਗਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
1.6 ਅਫਵਾਹ� ਦੇ ਜੋਖਮ:
ਕਈ ਵਾਰ ਬਾẸਾਰ ਿਵੱ ਚ ਮੂਹ�-ਮੂਹĖ, ਅਖਬਾਰ�, ਵੈਬਸਾਇਟਸ ਜ� ਿਨਯੂẸ ਏਜੰ ਸੀਆਂ, ਆਿਦ ਰਾਹĖ ਕੰ ਪਨੀ/ਕਰੰ ਸੀ ਬਾਰੇ ਅਫਵਾਹ� ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ।
ਿਨਵੇỢਕ ਇਹਨ� ਤ� ਦੂਰ ਰਿਹਣ ਅਤੇ ਅਫਵਾਹ� ਤੇ ਕੰ ਮ ਕਰਨ ਤ� ਬਚਣ।
1.7 ਿਸਸਟਮ ਜੋਖਮ
ਅਕਸਰ ਮਾਰਕੀਟ ਖੁਲਣ ਸਮ� ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟ ਬੰ ਦ ਹੋਣ ਤ� ਪਿਹਲ� ਵੱ ਧ ਮਾਤਰਾ ਿਵੱ ਚ ਵਪਾਰ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਐਸੀ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ ਿਦਨ ਿਵੱ ਚ ਿਕਸੇ ਵੀ ਸਮ� ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹਨ� ਦੁਆਰਾ ਅਮਲ ਜ� ਪੁỢਟੀ ਰਰਨ ਿਵੱ ਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
1.7.1 ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲਤਾ ਦੀ ਿਮਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਆਰਡਰ ਅਮਲ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪੁỢਟੀ ਿਵੱ ਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਿਕ�ਿਕ ਮਾਰਕੀਟ ਭਾਗੀਦਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀ ਆਰਡਰ ਮਾਤਰਾ ਜ� ਮੱ ੁਲ ਤਬਦੀਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜ� ਨਵ� ਆਰਡਰ ਪੇỢ ਕਰਦੇ ਹਨ।
1.7.2 ਕੁਝ ਮਾਰਕੀਟ ਹਾਲਾਤ� ਅੰ ਦਰ, ਮਾਰਕੀਟ ਅੰ ਦਰ ਯੋਗ ਮੱ ੁਲ ਤੇ ਜ� ਿਬਲਕੁਲ ਹੀ, ਕੋਈ ਪੋẸੀỢਨ ਨੰ ੂ ਿਲਕੁਇਡੇਟ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੁỢਿਕਲ ਜ� ਨਾਮੁਮਿਕਨ ਹੋਵੇ, ਜਦ� ਖਰੀਦ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਜ� ਿਵਕਰੀ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਕੋਈ ਬਕਾਇਆ ਆਰਡਰ ਨਹĖ ਹਨ, ਜ� ਿਕਸੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਿਜਸ ਕਾਰਨ ਵਪਾਰ ਰੱ ੁਕ ਿਗਆ ਹੈ; ਅਸਧਾਰਨ ਵਪਾਰ ਿਕਿਰਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਵੀ ਕੀਤਾ ਕੰ ਮ ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ
ਿਵੱ ਚ ਸਰਕੁਇਟ ਿਫਲਟਰਸ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਜ� ਹੋਰ ਕੋਈ ਕਾਰਨ।
1.8 ਿਸਸਟਮ/ਨ� �ਟਵਰਕ ਭੀੜ
ਐਕਸਚ�Ẹ ‘ਤੇ ਵਪਾਰ ਇਲੈਕਟ�ਾਿਨਕ ਢੰ ਗ ਿਵੱ ਚ ਹੈ, ਜੋ ਿਕ ਸਟਲਾਈਟ/ਲੀẸ ਲਾਈਨ ਅਧਾਰਤ ਸੰ ਚਾਰ, ਆਰਡਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਰੂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਟੈਕਨ� ਲਾਜੀ ਅਤੇ ਕੰ ਿਪਊਟਰ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਿਵੱ ਚ ਇਹਨ� ਦੀ ਸੰ ਭਾਵਨਾ ਹੈ: ਸੰ ਚਾਰ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਜ� ਿਸਸਟਮ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼ ਜ� ਿਸਸਟਮ ਵੱ ਲ� ਸੁਸਤ ਜ� ਦੇਰੀ ਦੀ ਪਤੀਿਕਿਰਆ ਜ� ਵਪਾਰ ਦਾ ਬੰ ਦ ਹੋਣਾ, ਜ� ਐਸੀ ਹਰ ਕੋਈ ਸਮੱ ਿਸਆ/ਨੁਕਸ ਿਜਸ ਦੁਆਰਾ ਵਪਾਰ ਵਾਲੇ ਿਸਸਟਮ/ਨ� ਟਵਰਕ ਤਕ ਪਹੰ ੁਚ ਨਹĖ ਹੋ ਪਾ�ਦੀ, ਜੋ ਕਾਬੂ ਤ� ਬਾਹਰ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਿਜਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱ ਜ� ਖਰੀਦੇ ਆਰਡਰ ਅਤੇ ਿਵਕਰੀ ਆਰਡਰ ਦੀ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਜ� ਕੱ ੁਝ ਿਹੱ ਸੇ ਦੀ, ਪਿਕਿਰਆ ਿਵੱ ਚ ਦੇਰੀ ਹੰ ੁਦੀ ਹੈ ਜ� ਪਿਕਿਰਆ ਿਬਲਕੁਲ ਨਹĖ ਹੰ ੁਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣਾ ਹੈ ਿਕ ਭਾਵ� ਇਸ ਤਕਲੀਫ� ਪ�ਕਾਰ ਿਵੱ ਚ ਵਕਤੀ ਹਨ, ਪਰ ਜਦ� ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਬਕਾਇਆ ਓਪਨ ਪੋẸੀỢਨਸ ਜ� ਨਾ-ਅਮਲ ਕੀਤੇ ਆਰਡਰ ਹੋਣ ਤ� ਸਾਰੇ ਨਾ-ਅਮਲ ਕੀਤੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਕਾਰਣ ਇਹ ਜੋਖਮ ਬਣ ਜ�ਦੇ ਹਨ।
2. ਿਜੱ ਥ� ਤੱ ਕ ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਸਗ ਕਰਵਾਉ:
ਮ�ਟਸ ਦਾ ਸੰ ਬੰ ਧ ਹੈ, ਇਹ ਿਧਆਨ ਿਦਉ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੰ ੂ ਹੇਠ ਿਲਖੇ ਵਾਧੂ ਗੁਣ� ਤ� ਜਾਣੂ
2.1 ‘ਲੀਵਰੇਜ’ ਜ� ‘ਿਗਅਿਰੰ ਗ’ ਦਾ ਅਸਰ
ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਮਾਰਕੀਟ ਿਵੱ ਚ, ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਦਾ ਮੱ ੁਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਾਰਿਜਨ ਦੀ ਮਾਤ�ਾ ਘੱ ਟ ਹੈ, ਸੋ ਲੈਣ-ਦੇਣ ‘ਲੀਵਰੇਜਡ’ ਜ� ‘ਿਗਅਰਡ’ ਹਨ। ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਵਪਾਰ, ਜੋ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਘੱ ਟ ਮਾਰਿਜਨ ਮਾਤ�ਾ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜ�ਦਾ ਹੈ, ਮਾਰਿਜਨ ਮਾਤ�ਾ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱ ਧ ਨਫਾ ਜ� ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਸੰ ਭਾਵਨਾ ਪ�ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਿਵੱ ਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਬਹੁਤ ਿẸਆਦਾ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਿਵੱ ਚ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਤ� ਪਿਹਲ� ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਹ ਲੇ ਿਬਆਨ ਚੰ ਗੀ ਤਰ�� ਸਮਝਣੇ ਚਾਿਹਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਣੇ ਹਾਲਾਤ�,
ਆਰਿਥਕ ਸੋ�ਿਤਆਂ ਨੰ ੂ ਮੱ ੁਖ ਰੱ ਖਿਦਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜੇ ਮੱ ੁਲ ਤੁਹਾਡੇ ਿਵਰੱ ੁਧ ਚੱ ਲਦੇ ਹਨ ਤ� ਤੁਸĖ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਘੱ ਟ
ਿਮਆਦ ਿਵੱ ਚ ਮਾਰਿਜਨ ਰਕਮ ਦਾ ਿਹੱ ਸਾ ਜ� ਪੂਰਾ ਖੋ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਤ� ਵੱਧ, ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਿਕ ਅਸਲ ਮਾਰਿਜਨ ਰਕਮ ਨਾਲ� ਹਾਨੀ ਵੱ ਧ ਹੋਵੇ।
ਏ. ਿਫਊਚਰ ਵਪਾਰ ਿਵੱ ਚ ਸਾਰੀਆਂ ਪ ੀỢਨਸ ਦਾ ਰẸੋ ਾਨਾ ਿਨਪਟਾਰਾ ਹੰ ੁਦਾ ਹ।ੈ ਇੰ ਡੈਕਸ/ਡੈਰੀਵਿਟਵੇ ਸ ਕੌਨਟ�ਕਟੈ ਦੀ ਕਲੋਿẸੰ ਗ ਦਰ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ
ਹਰ ਰੋẸ ਉਪਨ ਪੋẸੀỢਨ ਮਾਰਿਕੰ ਗ ਮਾਰਕੀਟ ਮੁਤਾਬਕ ਹੰ ੁਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਤੁਹਾਡੇ ਿਖਲਾਫ਼ ਚੱ ਿਲਆ ਹੈ ਤ� ਤੁਹਾਨੰ ੂਅਿਜਹੀ ਹਾਲਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱ ਜ� ਹਾਨੀ ਦੀ ਕਲਪਤ ਰਕਮ ਜਮ�� ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਰਕਮ ਿਕਸੇ ਤੈਅ ਸਮ� ਤ� ਪਿਹਲ� ਭਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਅਕਸਰ ਅਗਲੇ ਿਦਨ ਦੇ ਵਪਾਰ Ợੁਰੂ ਹੋਣ ਤ� ਪਿਹਲ�।
ਬੀ. ਜੇ ਤੁਸĖ ਦੱ ਸੀ ਿਮਆਦ ਤੱ ਕ ਵਧੇਰੀ ਰਕਮ ਜਮ�� ਨਹĖ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜ� ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਿਵੱ ਚ ਬਕਾਇਆ ਕਰẸ ਨẸਰ ਆ�ਦਾ ਹੈ ਤ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਪੋẸੀỢਨ ਦੇ ਿਹੱ ਸੇ ਜ� ਪੂਰੇ ਨੰ ੂ ਿਲਕੁਇਡੇਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦਾ ਬਦਲਾਅ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ, ਐਸੇ ਕਲੋẸ-ਆਉਟਸ ਦੇ ਕਾਰਣ ਹੋਈ ਕੋਈ ਵੀ ਹਾਨੀ ਲਈ ਤੁਸĖ ਦੇਣਦਾਰ ਹੋਵੋਗੇ।
ਸੀ. ਕੁਝ ਮਾਰਕੀਟ ਹਾਲਾਤ� ਅੰ ਦਰ, ਿਨਵੇỢਕ ਨੰ ੂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨਾ ਮੁỢਿਕਲ ਜ� ਨਾ-ਮੁਮਿਕਨ ਲੱ ਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਐਸੀ ਅਵਸਥਾ ਕੁਝ ਕਾਰਕ� ਦੇ ਕਾਰਣ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਿਜਵ� ਿਲਕੁਇਿਡਟੀ ਨਾ ਰਿਹਣਾ, ਮਤਲਬ, ਜੋ ਨਾ-ਕਾਫੀ ਬੋਲੀਆਂ ਜ� ਆਫਰ ਹੋਣ ਜ� ਮੁਲ ਸੀਮਾ ਜ� ਸਰਕੀਟ ਬ�ੇਕਰ ਆਿਦ ਦੇ ਕਾਰਣ ਵਪਾਰ ਦਾ ਮੁਲਤਵੀ ਹੋਣਾ।
ਡੀ. ਮਾਰਕੀਟ ਸਿਥਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱ ਖਣ ਦੇ ਲਈ ਹੇਠਲੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ: ਮਾਰਿਜਨ ਦਰ ਿਵੱ ਚ ਬਦਲਾਅ, ਨਕਦ ਮਾਰਿਜਨ ਿਵੱ ਚ ਵਾਧੇ ਜ� ਹੋਰ। ਇਹ ਨਵ� ਕਦਮ ਮਜੂਦਾ ਉਤਪਨ ਚਾਹਤ� ਲਈ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਐਸੀ ਹਾਲਤ ਿਵੱ ਚ, ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਵਧੇਰੇ ਮਾਰਿਜਨ ਲੈਣੇ ਹੋਣਗੇ ਜ� ਆਪਣੀਆਂ ਪੋẸੀỢਨਸ ਘਟਾਉਣੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਈ. ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ ਤੁਸĖ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੰ ੁਦੇ ਹੋ ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਆਪਣੇ ਬੇ�ਕਰ ਨੰ ੂ ਉਹਨ� ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਵੇਰਵਾ ਪਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਮਤਲਬ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਦੇ ਸਪੈਸੀਿਫਕੇỢਨਸ ਅਤੇ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ।
2.2 ਕਰੰ ਸੀ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਜੋਖਮ
1. ਿਵਦੇỢੀ ਮੁਦਰਾ – ਿਡਨੌ ਿਮਨ� Ợਨ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਅੰ ਦਰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਿਵੱ ਚ ਨਫਾ ਜ� ਨੁਕਸਾਨ, ਭਾਵ� ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਆਪਣੇ ਜ� ਕੋਈ ਹੋਰ ਖ ਰ ਿਵੱ ਚ ਵਪਾਰ
ਕੀਤੇ ਜਾਣ, ਮੁਦਰਾ ਦਰ ਿਵੱ ਚ ਉਤਾਰ ਚੜਾਅ ਦੁਆਰਾ ਪ�ਭਾਿਵਤ ਹੋਵੇਗਾ, ਿਜੱ ਥੇ ਕੌਨਟ�ੈਕਟ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਿਡਨੌ ਿਮਨ� Ợਨ ਨੰ ੂ ਦੂਸਰੀ ਮੁਦਰਾ ਿਵੱ ਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
2. ਕੁਝ ਮਾਰਕੀਟ ਹਾਲਾਤ� ਅੰ ਦਰ, ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਿਕਸੇ ਪੋẸੀỢਨ ਨੰ ੂ ਿਲਕੁਇਡੇਟ ਕਰਨਾ ਮੁỢਿਕਲ ਜ� ਨਾ-ਮੁਮਿਕਨ ਲੱ ਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਵੇਲੇ � ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, ਕਦ� ਕੋਈ ਮੁਦਰਾ ਡੀ-ਰੈਗੂਲੇਟ ਕੀਤੀ ਜ�ਦੀ ਹੈ ਜ� ਿਨỢਿਚਤ ਵਪਾਰਕ ਬ�ਡ ਚੌੜੇ ਕੀਤੇ ਜ�ਦੇ ਹਨ।
3. ਮੁਦਰਾ ਦੇ ਦਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਰਵਰਤਨỢੀਲ ਹਨ। ਦੂਸਰੀਆਂ ਚੀẸ� ਸਮੇਤ, ਮੁਦਰਾਵ� ਲਈ ਮੱ ੁਲ ਦੀ ਚਾਲ ‘ਤੇ ਇਹਨ� ਦਾ ਅਸਰ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ: ਸਪਲਾਈ+-ਿਡਮ�ਡ ਿਵੱ ਚ ਬਦਲਦੇ ਿਰỢਤੇ; ਸਰਕਾਰ� ਦੇ ਵਪਾਰ, ਿਫਸਕਲ, ਆਰਿਥਕ, ਐਕਸਚ�Ẹ ਕੰ ਟ�ੋਲ ਪੋ�ਗਰਾਮ; ਿਵਦੇỢੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਆਰਿਥਕ ਿਕੱ ਸੇ ਅਤੇ ਪਾਿਲਸੀਆਂ; ਰਾỢਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰ ਤਰਰਾỢਟਰੀ ਿਵਆẸ ਦਰ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਸਫੀਤੀ ਿਵੱ ਚ ਤਬਦੀਲੀਆ;ਂ ਮੁਦਰਾ ਦਾ ਮੱ ੁਲ ਘੱ ਟ ਜਾਣਾ; ਅਤੇ ਬਜਾਰ ਦਾ ਜẸਬਾ। ਇਹਨ� ਿਵੱ ਚ� ਿਕਸੇ ਵੀ ਕਾਰਕ ਦਾ ਿਨਯੰਤਰਣ ਿਕਸੇ ਿਨਜੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵੱ ਲ� ਨਹĖ ਹੋ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਕੋਈ ਭਰੋਸਾ ਨਹĖ ਿਦੱ ਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਿਕ ਭਾਗੀਦਾਰ ਗਾਹਕ ਲਈ ਵਪਾਰ ਿਵੱ ਚ ਨਫਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜ� ਐਸੇ ਮਾਮਿਲਆਂ ਿਵੱ ਚ ਗਾਹਕ ਦਾ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹĖ ਹੋਵੇਗਾ।
2.3 ਿਵਕਲਪ ਧਾਰਕ� ਦਾ ਜੋਖਮ:
1. ਿਵਕਲਪ ਧਾਰਕ ਨੰ ੂ ਜੋਖਮ ਹੁਦਾ ਹੈ ਿਕ ਉਹ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਥੋੜੇ ਸਮ� ਿਵੱ ਚ ਿਵਕਲਪ ਲਈ ਭਰੀ ਸਾਰੀ ਰਕਮ ਗੁਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੋਖਮ
ਿਵਕਲਪ ਦੇ ਿਵਅਰਥ ਜਾਇਦਾਦ ਵੱ ਜ� ਉਸਦਾ ਸੰ ਕੇਤ ਿਦੰ ਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਬੇਮਤਲਬ ਹੋ ਜ�ਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਿਵਕਲਪ ਧਾਰਕ ਜੋ ਨਾ ਸੈਕ�ਡਰੀ ਮਾਰਕੀਟ ਿਵੱ ਚ ਆਪਣਾ ਿਵਕਲਪ ਵੇਚਦਾ ਹੈ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਐਕਸਪਾਇਰੀ ਤ� ਪਿਹਲ� ਉਸ ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ Ẹਰੂਰ ਹੀ ਿਵਕਲਪ
ਿਵੱ ਚ ਸਾਰਾ ਿਨਵੇỢ ਗੁਆ ਦਵੇਗਾ। ਿਵਕਲਪ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤ� ਪਿਹਲ� ਜੇ ਮੰਚਾਹੀ ਿਦỢਾ ਿਵੱ ਚ ਬੁਿਨਆਦੀ ਮੱ ੁਲ ਨਹĖ ਬਦਲਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਹੱ ਦ ਤੱ ਕ ਿਕ
ਿਵਕਲਪ ਦਾ ਖਰਚ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕੇ, ਤ� ਿਨਵੇỢਕ ਿਵਕਲਪ ਿਵੱ ਚ ਆਪਣੇ ਿਨਵੇỢ ਦਾ ਸਾਰਾ ਜ� ਕਾਫੀ ਿਹੱ ਸਾ ਗੁਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. ਖਾਸ ਦੱ ਸੀਆਂ ਹਾਲਾਤ� ਦੇ ਅੰ ਦਰ, ਐਕਸਚ�ਜ ਕੱ ੁਝ ਸੀਮਾਵ� ਪੇỢ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਅਿਧਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਿਕ ਿਵਕਲਪ� ਦੇ ਅਮਲ ‘ਤੇ ਸੀਮਾ ਪਵੇ।
2.4 ਿਵਕਲਪ ਰਾਈਟਰ ਦੇ ਜੋਖਮ:
1. ਜੇ ਬੁਿਨਆਦੀ ਮੱ ੁਲ ਦੀ ਗਤੀ ਮੰਚਾਹੀ ਿਦỢਾ ਿਵੱ ਚ ਨਹĖ ਹੈ, ਤ� ਿਵਕਲਪ ਰਾਈਟਰ ਨੰ ੂ ਜੋਖਮ ਹੈ ਿਕ ਉਹ ਕਾਫੀ ਰਕਮ ਗੁਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. ਿਵਕਲਪ ਰਾਈਟਰ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੰ ੂ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਸਦੇ ਬੁਿਨਆਦੀ ਿਵਆਜ ‘ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਿਵਕਲਪ� ਦੀ ਖਰੀਦਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਇਸ
ਤਰ�� ਫੈਲੀ (ਸਪ�ੈਡ) ਪੋẸੀỢਨ ਪਾਉਣੀ ਜ� ਿਵਕਲਪ ਮਾਰਕੀਟ ਜ� ਹੋਰ ਮਾਰਕੀਟ ਿਵੱ ਚ ਹੋਰ ਿਕਸੇ ਪ ਾਰ ਦੇ ਬਚਾਅ ਵਾਲੇ ਪẸੋ ੀỢਨ ਦੀ ਪਾਪ� ਤੀ
ਦੁਆਰਾ। ਪਰ, ਭਾਵ� ਰਾਈਟਰ ਨ� ਸਪੈ�ਡ ਜ� ਹੋਰ ਬਚਾਅ ਵਾਲੇ ਪੋẸੀỢਨ ਦੀ ਪ�ਾਪਤੀ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ, ਜੋਖਮ ਫੇਰ ਵੀ ਕਾਫੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। Ẹਰੂਰੀ ਨਹĖ ਿਕ ਸਪ�ੈਡ ਪੋẸੀỢਨ ਸਰਲ ‘ਲੰਬੀ’ ਜ� ‘ਛੋਟੀ’ ਪੋẸੀỢਨ ਤ� ਘੱ ਟ ਜੋਖਮ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ।
3. ਉਹ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ ਸਮੇਲ ਅੰ ਦਰ ਅਨ� ਕ ਿਵਕਲਪ� ਦੀ ਖਰੀਦੀ ਅਤੇ ਰਾਈਿਟੰ ਗ ਜ� ਖਰੀਦੀ ਜ� ਰਾਈਿਟੰ ਗ ਿਵਕਲਪ ਬੁਿਨਆਦੀ ਿਵਆਜ ਦੀ ਖਰੀਦੀ ਅਤੇ ਿਵਕਰੀ ਦੇ ਸਮੇਲ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਹੈ, ਇਹ ਿਨਵੇỢਕ� ਨੰ ੂ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਪ�ਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਮੇਲ ਵਾਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ, ਿਜਵ� ਿਕ ਿਵਕਲਪ ਸਪ�ੈਡ, ਇੱਕ ਇਕੱ ਲੇ ਿਵਕਲਪ ਦੀ ਖਰੀਦੀ ਜ� ਰਾਈਿਟੰ ਗ ਨਾਲ� ਿẸਆਦਾ ਜਿਟਲ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਤੇ ਿਧਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਿਕ, ਿਜਵ� ਿਨਵੇỢ ਦੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਿਵੱ ਚ ਹੁਦਾ ਹੈ, ਚੰ ਗੀ ਤਰ�� ਨਾ ਸਮਝੀ ਹੋਈ ਜਿਟਲਤਾ ਆਪ ਹੀ ਇੱ ਕ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕ ਹੈ। ਜਦਿਕ ਇੱ ਥੇ ਕੋਈ ਇỢਾਰਾ ਨਹĖ ਹੈ ਿਕ ਸਮੇਲ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਿਵਚਾਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਇਹ ਸਲਾਹ ਿਦੱ ਤੀ ਜ�ਦੀ ਹੈ, ਿਜਵ� ਿਕ ਿਵਕਲਪ� ਿਵੱ ਚ ਸਾਰੇ ਿਨਵੇỢ� ਨਾਲ ਹੰ ੁਦਾ ਹੈ, ਿਕ ਵੱ ਖ ਮਾਰਕੀਟ ਹਾਲਾਤ� ਅੰ ਦਰ ਸਮੇਲ ਵਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਅਤੇ ਸੰ ਭਾਵੀ ਲਾਭ� ਦੇ ਸੰ ਬੰ ਧ ਿਵੱ ਚ ਿਕਸੇ ਤਜਰਬੇਦਾਰ ਅਤੇ ਿਗਆਨਵਾਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਈ ਜਾਵੇ।
3. ਵਾਇਰਲੈਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ/ਸਮਾਰਟ ਆਰਡਰ ਰੂਿਟੰ ਗ ਜ� ਹੋਰ ਕੋਈ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਰਾਹĖ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ:
ਵਾਇਰਲੈ ਸ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ/ਸਮਾਰਟ ਆਰਡਰ ਰੂਿਟੰ ਗ ਜ� ਹੋਰ ਕੋਈ ਟੈਕਨ� ਲਾੱਜੀ ਰਾਹĖ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਵਪਾਰ ਨਾਲ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਗੁਣ, ਜੋਖਮ,
ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ, ਬੰ ਦỢ ਅਤੇ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਦੀ ਪਿਰਭਾỢਾ ਕਰਕੇ ਕੋਈ ਵੀ ਪ�ਯੋਜਨ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੁਆਰਾ ਗਾਹਕ ਦੇ ਿਧਆਨ ਿਵੱ ਚ ਿਲਆਇਆ ਜਾਵੇ।
4. ਆਮ
4.1 ਲਫẸ ‘ਕੌਨਸਟੀਟੁਏਟ’ (ਸੰ ਘਟਕ) ਦਾ ਮਤਲਬ ਅਤੇ ਇਸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਇੱ ਕ ਗਾਹਕ ਜ� ਿਨਵੇỢਕ ਜੋ ਿਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੁਆਰਾ ਪਦਾਨ ਢ�ਚੇ
ਰਾਹĖ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਕੌਨਟ�ੈਕਟਸ ਦੀ ਪਾਪਤੀ ਅਤੇ/ਜ� ਵੇਚਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਲਈ ਸਟਾੱਕ ਬਕ�ੋ ਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰ ਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
4.2 ਲਫẸ ‘ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ’ (ਸੰ ਘਟਕ) ਦਾ ਮਤਲਬ ਅਤੇ ਇਸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਇੱ ਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ, ਬ�ੋਕਰ ਜ� ਸਬ-ਬ�ੋਕਰ ਿਜਸ ਨੰ ੂ ਇਸ ਤਰ��
ਐਕਸਚ�ਜ ਵੱ ਲ� ਦਾਖਲਾ ਿਮਿਲਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ SEBI ਵੱਲ� ਰਿਜਸਟੇ ਨ ਸਰਟੀਿਫਕਟੇ ਰੱ ਖਦਾ ਹ।ੈ
अनुल क-5
पंजी बाजार एवं डे रवे टव सेगम™ट (संवग) के िलए जोिखम कटीकरण द3तावेज
इस द3तावेज म™ 3टॉक ए सच™ज के इ टी/डे रवे टव सेगम™ट म™ े डग के बारे म™ मह:वपण
´ जानकारी दी गई ह।
सभी संभािवत घटक /-ाहक को
ए सचेज म™ इ टी/डे रवे टव सेगम™ट म™ े डग करने से पहले इस द3तावेज का अRययन करना चािहए।
3टॉक ए सच™ज/SEBI न तो अके ले और न ही संयु5 Vप से तथा न तो 3प8 Vप से और न ही अंत9निहत Vप म™, इस :कटीकरण द3तावेज क; पूण´ता, पया´<ता या सटीकता क; गारंटी दता है और न ही 3टॉक ए सच™ज/SEBI े डग सेगम™ट म™ भाग लेने के कसी भी गुण का अनुमोदन करते ह
या पा रत करते ह।
यह संि>< िववरण े डग के सभी जोिखम एवं अ:य मह:वपण
´ पहलुN का :कटीकरण नहB करता ह।
िनिहत जोिखम को Rयान म™ रखते 5ए, आपको के वल तभी लेनदन समझते ह िजसम™ आप :वेश कर रहे ह ।
करना चािहए जब आप उस संबध क; :कृ ित और अपने जोिखम क; हद को
आपको जानना चािहए और पहचानना चािहए क इ टी शेयर , डे रवे टव कां ै ट या 3टॉक ए सच™ज पर ेड कए जाने वाले अ:य िवलेख
(इं3Yम™ट्स) म™ े डग, िजनम™ िविभL माMाN म™ जोिखम शािमल होते ह,= कम जोिखम सहनशीलता वाले कसी Oि5 के िलए उपयु5 3थल नहB ह।
आम तौर पर सीिमत संसाधन /सीिमत िनवेश और/या े डग अनुभव और इसिलए आपको अपनी िवPीय ि3थित को Rयान म™ रखते 5ए Rयानपूव´क
िवचार करना चािहए क ऐसी े डग आपके िलए उपयु5 ह= या नहB। य द आप शेयर बाजार म™ ेड करते ह= और :ितकू ल प रणाम या नुकसान
उठाते ह, तो आप उस के िलए पूण´ Vप से िजSमेदार ह गे और 3टॉक ए सच™ज/इसका समाशोधन िनगम ( लीयTरग कॉपUरेशन) और/SEBI, कसी
भी तरीके से इसके िलए िजSमेदार नहB ह गे और आपके पास यह दलील दने का िवक:प नहB होगा क आपको शािमल जोिखम के बारे म™ पया´<
जानकारी नहB दी गई थी या यह क आपको संबंिधत 3टॉक Wोकर Xारा िनिहत प ´ जोिखम के बारे म™ नहB बताया गया था। घटक/-ाहक प रणाम
के िलए पूण´तया िजSमेदार ह गे और उस आधार पर कसी भी कां ै x को रदद
नहB कया जा सकता ह।
आपको अिभKािपत और 3वीकृ ित देनी
चािहए क 3टॉक ए सच™ज पर ेड कए जाने वाले कसी डे रवे टव कां ै ट क; खरीद और/या िबZ; के आदेश िनªपा दत करते समय लाभ क; कोई गारंटी नहB हो सकती है और/या हािनय का काई अपवाद नहB हो सकता ह।ै
आपको यह 3प8 Vप से समझना चािहए क एक 3टॉक Wोकर के माRयम से 3टॉक ए सच™ज पर आपक; डी लग (लेनदेन), 3टॉक Wोकर Xारा
िनधा´ रत कु छ औपचा रकताN को प ´ करने के िवषयाधीन होगी िजसम™ अ:य चीज के साथ साथ अपने -ाहक को जान™ फाम´ को भरना, अिधकार
एवं दािय:व का पढ़ना, या कर™ और या न कर™, आ द शािमल हो सकते ह, और संबंिधत 3टॉक ए सच™ज , इनके समाशोधन िनगम के िनयम ,
उप-िनयम एवं िविनयम , और SEBI Xारा िनधा´ रत समय समय पर जारी दशािनदश एवं 3टॉक ए सच™ज या इनके समाशोधन िनगम Xारा समय समय पर जारी प रपM के िवषयाधीन ह।=
3टॉक ए सच™ज कोई भी सलाह :दान नहB करते ह= या सलाह देने क; इaछा नहB रखते ह= और कसी भी ऐसे Oि5 के िलए जवाबदेह नहB ह गे जो
3टॉक ए सच™ज के 3टॉक Wोकर और/या इस द3तावेज म™ शािमल कसी भी जानकारी के आधार पर कसी भी तृतीय प> के साथ कसी भी
Oावसाियक संबंध 3थािपत करता ह। इस द3तावेज म™ शािमल कसी भी जानकारी को Oावसाियक सलाह के Vप म™ नहB माना जाना चािहए। इस
तरह क; े डग म™ शािमल जोिखम को िबना पूण´-Vपेण समझे और िबना समी>ा कए, ेड करने के िलए कोई भी िवचार नहB बनाया जाना चािहए। य द आप िनिCत नहB ह,= तो आपको उस बारे म™ पेशेवर सलाह लेनी चािहए।
यह िवचार करने के िलए क ेड कया जाए या नहB या कसी को अपनी ओर से ेड करने के िलए अिधकृ त कया जाए या नहB, आपको
िनCिलिखत के बारे म™ जानकारी होनी चािहए या इनसे प रिचत होना चािहएः-
1. मलभत जोिखमः
1.1 उ! अि3थरता का जोिखमः
अि3थरता का ता:पय´ उस क;मत म™ गितशील प रवत´न से है िजस पर एक :ितभित/डे रवे टव कां ै ट कया जाता है जब े डग गितिविधयां 3टॉक
ए सच™ज म™ जारी रहती ह। सामा:यतः एक :ितभित/डे रव टवे कां ै ट क; अि3थरता िजतनी उf होती है उसके मू:य म™ प रवत´न भी उतना ही
अिधक होता ह। स Zय :ितभितय /डे रवे टव कां ै ट्स क; तुलना म™ कम ेड क; जाने वाली :ितभूितय /डे रव टवे कां ै ट्स म™ सामा:यतः अिधक
अि3थरता हो सकती ह।
अि3थरता के प रणाम के Vप म™, आपके आदश
के वल आंिशक Vप से िनªपा दत कए जा सकते ह= या िब:कु ल भी िनªपा दत
नहB कए जा सकते ह,
या वह क;मत िजस पर आपके आदेश िनªपा दत कए जाते ह,
अंितम ेडेड क;मत से थोड़ी िभL हो सकती है या लगातार
बदल सकती है िजसके प रणाम3वVप कि:पत या वा3तिवक नुकसान हो सकता ह।ै
1.2 िनCतर तरलता (लोअर िल'(िडटी) का जोिखमः
तरलता एक :ित3पधh क;मत पर और :यनतम क;मत अंतर के साथ तेजी से :ितभितय /डे रवे टव कां ै ट्स क; खरीद और/या िबZ; के िलए
बाजार सहभािगय क; >मता को दशा´ती ह। सामा:यतः यह माना जाता है क एक बाजार म™ उपल&ध आदेश क; संjया िजतनी अिधक होती ह,
तरलता उतनी ही अिधक होती ह।
तरलता मह:वपण
´ है य क अिधक तरलता के साथ, िनवेशक के िलए तेजी से और :यूनतम क;मत अंतर के साथ
:ितभितय /डे रवे टव कं ै ट्स को खरीदना और/या बेचना आसान हो जाता ह, और प रणाम3वVप, िनवेशक Xारा खरीदी या बेची गई
:ितभितय /डे रवे टव के िलए एक :ित3पधh क;मत का भुगतान कए जाने या :ा< होने क; संभावना होती ह। स Zय :ितभूितय /डे रव टवे
कं ै ट्स क; तुलना म™ कु छ :ितभूितय म™ कम तरलता का खतरा हो सकता ह। प रणाम3वVप, आपका आदशे के वल आंिशक Vप से िनªपा दत कया
जा सकता ह,ै या अपे>ाकृ त अिधक क;मत अंतर के साथ िनªपा दत कया जा सकता है या िब:कु ल भी िनªपा दत नहB कया जा सकता ह।
1.2.1 डे- े डग रणनीित के एक भाग के Vप म™ :ितभितय /डे रवे टव कं ै ट्स क; खरीद या िबZ; के प रणाम3वVप भी नुकसान हो सकता ह,
ऐसी ि3थित म™, :ितभूितय /डे रवे टव कं ै ट्स को अपेि>त क;मत 3तर क; तुलना म™, कम/उf क;मत पर खरीदा/बेचा जा सकता ह,
:ितभित/डे रवे टव कं ै ट िडलीवर करने या :ा< करने के िलए कोई भी खुली ि3थित या दािय:व न रख™।
इसिलए एक
1.3 )ापक 3 ेड का जोिखमः
3:ेड सवUPम खरीदी क;मत और सवUPम िबZ; क;मत के बीच के अंतर को दशा´ता ह।
यह एक :ितभित/डे रवे टव कं ै ट खरीदने और इसके तुरंत
बाद बेचने या िवपरीत Vप से क;मत के बीच अंतर को :द9शत करता ह। िनCतर तरलता एवं उf अि3थरता के प रणाम3वVप कम तरल या गैर-
तरल :ितभितय /डे रवे टव कं ै ट्स के िलए सामा:य से अिधक 3:ेड हो सकता ह। यह बदले म™ बेहतर क;मत क; 3थापना म™ बाधा उ:पL करेगा।
1.4 जोिखम को कम करने वाले आदेशः
उन आदश (जैसे ''3टॉप लॉस'' आदेश, या ''िलिमट'' आदेश) को रखना जो हािनय को कु छ रािश तक सीिमत करने का इरादा रखते ह,
कई बार
:भावी नहB हो सकते ह= य क बाजार क; ि3थितय म™ तेज उतार-चढ़ाव के कारण ऐसे आदेश को िनªपा दत करना संभव नहB हो सकता ह।
1.4.1 एक ''बाजार'' आदेश क; क;मत पर Rयान दए िबना िवपरीत ओर से आदश क; उपल&धता के िवषयाधीन तुरंत िनªपा दत कया जाएगा
और यह क, जब क -ाहक को एक ''बाजार'' आदेश का :व रत िनªपादन :ा< हो सकता ह, िनªपादन बकाया आदश क; उपल&ध क;मत पर हो
सकता है जो क;मत समय :ाथिमकता पर आदेश माMा को संतु8 करते ह । यह समझा जा सकता है क ये क;मत™ उस :ितभित/डे रवे टव कं ै ट म अंितम ेड कए गए मू:य या सवUPम क;मत से काफ; िभL हो सकती ह।=
1.4.2 एक ''िलिमट'' आदेश को के वल आदेश के िलए िनkद8 ''िलिमट'' क;मत या एक बेहतर क;मत पर िनªपा दत कया जाएगा। हालां क, -ाहक को म:य संर>ण :ा< होता है तथािप यह संभावना है क आदेश को िब:कु ल भी िनªपा दत नहB कया जा सकता ह।ै
1.4.3 एक 3टॉप लॉस आदेश को सामा:यतः एक 3टॉक/डे रवे टव कं ै ट क; वत´मान क;मत से ''अलग'' 3थािपत कया जाता ह, और ऐसे आदश
के वल तभी स Zय होते ह= जब :ितभित/डे रवे टव कं ै ट 3टॉप क;मत पर प5चता है या उसके माRयम से ेड करता ह। िबZ; 3टॉप आदश
साधारणतया वत´मान क;मत से नीचे :िव8 कए जाते ह, और खरीद 3टॉप आदेश साधारणतया वतमान´ क;मत से ऊपर :िव8 कए जाते ह। जब
:ितभित/डे रवे टव कं ै ट प
´ िनधा´ रत क;मत तक प5च
जाता ह,
या इस तरह के मू:य से होकर ेड करता है तो 3टॉप लॉस आदेश एक
बाजार/िलिमट आदेश म™ बदल जाता है और िलिमट पर या बेहतर ि3थित म™ िनªपा दत कया जाता ह। इस बात का कोई आ&ासन नहB है क
िलिमट आदेश िनªपादन योnय हो जाएगा, चं क एक :ितभित/डे रवे टव कं ै ट पव
´ िनधा´ रत क;मत पर काय´ कर सकती ह,
ऐसी ि3थित म™ ऐस
आदेश के िनªपा दत न होने का जोिखम िसफ´ एक िनयिमत िलिमट आदेश के Vप म™ उ:पL होता ह।
1.5 समाचार उⒼोषणाИ का जोिखमः
वे समाचार घोषणाएं जो े डग के दौरान 3टॉक/डे रवे टव कां ै ट के मू:य को :भािवत कर सकती ह,
और कम तरलता एवं उf अि3थरता के साथ
संयोिजत कए जाने पर, अचानक :ितभित/कां ै ट क; क;मत म™ एक अ::यािशत धना:मक या ऋणा:मक हलचल का कारण बन सकते ह।
1.6 अफवाह/ का जोिखमः
कई बार कं पिनय /मुpाN के बारे म™ श&द , समाचार पM , वेबसाइट या समाचार एज™िसय आ द के माRयम से बाजार म™ अफवाह™ फै लने लगती ह।
िनवेशक को इससे सावधान रहना चािहए और अफवाह के आधार पर काय´ करने से बचना चािहए।
1.7 णालीगत जोिखमः
उf माMा े डग अ सर बाजार खुलते समय और बाजार बंद होने से पहले घ टत होगी। इस तरह क; उf माMा दन म™ कसी भी समय पर हो
सकती ह। इसके फल3वVप आदेश िनªपादन या पुि8करण करने म™ देरी हो सकती ह।
1.7.1 अि3थरता क; अविध के दौरान, लगातार अपने आदेश क; माMा या क;मत को संशोिधत करने या नया आदेश 3थािपत करने वाले बाजार भागीदार क; वजह से, आदेश िनªपादन एवं इसके पुि8करण म™ देरी हो सकती ह।ै
1.7.2 कु छ िनिCत बाजार प रि3थितय म™, एक उिचत क;मत पर या सम-तः बाजार म™ एक ि3थित को समा< करना तब मुिèकल या असंभव हो
सकता है जब खरीद प> या िबZ; प> का कोई भी आदश बकाया न हो, या य द असामा:य े डग गितिविध या :ितभूित/डे रवे टव कां ै ट क
सkकट फ:टर को पार करने पर या कसी अ:य कारण क; वजह से एक :ितभूित/डे रवे टव कां ै ट म™ े डग को रोक दया गया हो।
1.8 xxxx/नेटवक´ कं जेशनः
आदेश को 3थािपत करने और अनुमा9गत करने के िलए सेटेलाइट/लीrड लाइन आधा रत संचार, तकनीक और कं sयूटर :णािलय के संयोजन पर
आधा रत इले ॉिनक मोड म™ ए सच™ज पर े डग होती ह। इस :कार, वहां संचार िवफलता या :णालीगत सम3याएं या :णाली से धीमी या दरी
से :ित Zया या े डग को रोकने या ऐसी कोई अ:य सम3या/गड़बड़ मौजदू हो सकती ह,
जहां े डग :xxxx/नेटवक´ के िलए प5च
3थािपत करना
संभव नहB था, जो िनयंMण से बाहर हो सकता है और िजसके प रणाम3वVप आंिशक या प ´ Vप से खरीद या िबZ; आदेश को ससािधतं करने या
न करने म™ देरी हो सकती ह। आपको यह Rयान देने के िलए आगाह कया जाता है क यhिप ये सम3याएं 3वभावतः अ3थायी हो सकती है ल कन
जब आपके पास खुली ि3थित या गैर-िनªपा दत आदेश शेष ह तो ये सभी िनªपा दत लेनदेन का िनपटान करने के िलए आपके दािय:व के कारण जोिखम का वहन करते ह।=
2. जहां तक डे रवे टव सेगम™ट/ का संबंध ह,ै कृ पया िनCिलिखत अित र5 सुिवधाИ पर Rयान द™ और इनसे 3वयं को प रिचत कराएं:-
2.1 ''लीवरेज'' या ''िगय;रग'' का भावः
डे रवे टव बाजार म™, मा9जन क; रािश डे रवे टव कां ै ट क; रािश का एक छोटा अनुपात होता ह,
अतः लेनदेन 'लीवरेrड' या 'िगयड´' हो जाते ह।
डे रवे टव े डग िजसे मा9जन क; एक अपे>ाकृ त छोटी रािश के साथ कया जाता ह, मा9जन रािश क; तुलना म™ अिधक लाभ या हािन क; संभावना
:दान करती ह। ले कन डे रवे टव म™ लेनदेन म™ उf 3तर का जोिखम शािमल होता ह।
इसिलए आपको वा3तव म™ डे रवे टव म™ े डग करने से पहले िनC िववरण को पणू ´तया समझना चािहए और साथ ही Oि5 क; प रि3थितय ,
िवPीय संसाधन आ द को Rयान म™ रखकर सावधानी के साथ ेड करना चािहए। य द क;मत™ आपके िवपरीत चली जाती ह= तो आपको अपे>ाकृ त
कम समय म™ अंशतः या परी मा9जन रािश का नुकसान हो सकता ह। इसके अलावा, हािन मूल मा9जन रािश से अिधक हो सकती ह।
क) Pयचस´ े डग म™ सभी ि3थितय का दैिनक िनपटान शािमल होता ह। हर दन खुली ि3थितय को सचकांक/डे रवे टव कां ै ट के समापन 3तर क
आधार पर बाजार के िलए िचि:हत कया जाता ह। य द कां ै ट आपके िखलाफ जाता है तो आपके िलए इस तरह के उतार चढ़ाव के फल3वVप
होने वाले नुकसान क; (अनुमािनत) रािश जमा करना आवèयक होगा। इस रािश का भुगतान िनधा´ रत समय सीमा के भीतर करना होगा, सामा:यतः अगले दन े डग :ारंभ होने से ठीक पहले।
ख) य द आप समय सीमा के अंदर अित र5 रािश जमा करने म™ िवफल होते ह= या य द आपके खाते म™ बकाया ऋण होता है तो 3टॉक Wोकर पूरी
ि3थित या उसके एक िह3से या 3थानापL :ितभूितय को समा< कर सकते ह।
कसी भी नुकसान के िलए उPरदायी ह गे।
इस मामले म™, आप इस तरह क; समाि< के फल3वVप होने वाल
ग) िनिCत बाजार प रि3थितय के अंतग´त एक िनवेशक के िलए ऐसे लेनदेन िनªपा दत करना मुिèकल या असंभव हो सकता ह। उदाहरण के िलए,
यह ि3थित गैर-तरलता जैसे कारक के कारण हो सकती है यानी जब वहां अपया´< बोिलयां या :3ताव होते ह= या क;मत सीमा या सkकट Wेकर आ द के कारण े डग का 3थगन कया गया हो सकता ह।ै
घ) बाजार म™ ि3थरता बनाए रखने के िलए, िनCिलिखत कदम उठाए जा सकते ह:= मा9जन दर म™ प रवत´न, नकदी मा9जन दर या अ:य म™ प रवत´न।
ये नए मानदंड मौजूदा अि3थर &याज-रािश पर भी लागू कए जा सकते ह। को कम करने क; आवèयकता होगी।
ऐसी ि3थितय म™, आपको अित र5 मा9जन डालने या अपनी ि3थितय
ङ) आपको अपने Wोकर से उन डे रवे टव कां ै ट्स क; परी जानकारी यानी अनुबधं िविनदश एवं उससे जुड़े दािय:व के बारे म™ पूरी जानकारी उपल&ध कराने क; मांग करनी चािहए िजन पर आपने ेड करने क; योजना बनाई ह।ै
2.2 मु=ा िविश> जोिखमः
1. िवदेशी मुpा-म:यवग´ कां ै ट्स म™ लेनदन
म™ लाभ या हािन, चाहे उ:ह™ आपके या कसी अ:य के :याियक >ेM म™ ेड कया जाता ह,
मुpा दर म
उतार-चढ़ाव से :भािवत होगा, जहां कां ै ट के मुpा म:यवग´ को दसरी मुpा म™ बदलने क; आवèयकता होती ह।
2. कु छ िनिCत बाजार प र3थितय म™, आपके िलए एक ि3थित को समा< करना मुिèकल या असंभव हो सकता ह।
के िलए, जब एक मुpा अिविनयिमत होती है या तय े डग ब=ड को िव3ता रत कया जाता ह।ै
यह तब हो सकता ह,
उदाहरण
3. मुpा क;मत™ अ:यिधक अि3थर होती ह।
मुpाN क; क;मत म™ उतार-चढ़ाव अ:य चीज के अलावा िनCिलिखत से :भािवत होते ह:
आपू9त-मांग
संबंध को बदलना; ेड, िवPीय मौ pक, िविनमय िनयंMण काय´Zम एवं सरकार क; नीितयां; िवदशी राजनीितक एवं आ9थक घटनाएं एवं नीितयां; राvीय एवं अंतरराvीय &याज दर और मुpा3फ;ित म™ प रवत´न; मुpा अवमू:यन; और बाजार 3थान क; भावना। इन कारक म™ से कसी को भी Oि5गत सलाहकार Xारा िनयंिMत नहB कया जा सकता है और इसके बारे म™ कोई आ&ासन नहB दया जा सकता है क एक सलाहकार क; सलाह के प रणाम3वVप एक भागीदार -ाहक को ेड म™ लाभ होगा या एक -ाहक को इस तरह क; घटनाN से नुकसान नहB उठाना होगा।
2.3 िवक?प धारक/ का जोिखमः
1. एक िवक:प धारक के िलए अपे>ाकृ त कम समय म™ िवक:प के िलए भुगतान क; गई संपण
´ रािश को खोने का खतरा होता ह।
यह जोिखम एक
िवक:प क; :कृ ित को एक >ीयमाण प रसंपिP के Vप म™ :द9शत करता है जो वैधता समा< होने के बाद अनुपयोगी हो जाती। एक िवक:प धारक
जो न तो िXतीय बाजार म™ अपना िवक:प बेचता है और न ही इसक; समाि< से पूव´ इसका :योग करता ह, िवक:प म™ अपना पूरा िनवशे खो दगा।
य द िवचाराधीन (अंडरलाइंग) क; क;मत म™ िवक:प क; समय सीमा समा< होने से पहले ::यािशत दशा म™ प रवत´न नहB होते ह= तो िवक:प क;
लागत को आव रत करने के िलए पया´< हद तक िनवेशक को िवक:प म™ उसके िनवेश के एक मह:वपण´ भाग या परू े िनवेश का नुकसान हो सकता ह।
2. ए सच™ज :योग :ितबंध लगा सकते ह= और उनके पास िनkद8 प रि3थतय म™ िनिCत समय पर िवक:प के :योग को :ितबंिधत करने का पूण´
अिधकार होता ह।ै
2.4 िवक?प लेखक/ (ऑAशन राइटस) का जोिखमः
1. य द िवचाराधीन (अंडरलाइंग) क; क;मत म™ उतार-चढ़ाव ::यािशत दशा म™ नहB होता है तो िवक:प लेखक पर पया´< रािश के नुकसान का
जोिखम होता ह।ै
2. एक िवक:प लेखक होने का जोिखम उसी िवचाराधीन िहत पर अ:य िवक:प को खरीदने और इस तरह एक 3:ेड ि3थित बनाने या िवक:प
बाजार या अ:य बाजार म™ ह जग ि3थितय के अ:य :कार Xारा कम कया जा सकता ह। हालां क लेखक Xxxx एक 3:ेड या अ:य ह जग ि3थित
बना लेने के बावजदू भी जोिखम मह:वपण तुलना म™ कम जोिखमयु5 नहB होती ह।ै
´ हो सकता ह।
एक 3:ेड ि3थित आवèयक Vप से एक साधारण 'दीघ´ (लांग)' या 'लघु (शाट´)' ि3थित क;
3. वे लेनदेन िजनम™ उस संयोजन म™ कई िवक:प खरीदना एवं लेखन, या िवचाराधीन िहत को खरीदने या शाट´ से लग के संयोजन म™ िवक:प को
खरीदना या लेखन शािमल होता ह,
िनवेशक के िलए अित र5 जोिखम उ:पL करते ह।
संयु5 लेनदेन जैसे िवक:प 3:ेड, एक िवक:प को खरीदन
या लेखन क; तुलना म™ अिधक ज टल होते ह। और इस पर भी Rयान दया जाना चािहए क िनवेश के कसी भी >ेM म,™ एक ज टलता िजसे अaछी
तरह से समझा न गया हो, अपने आप म™ एक जोिखम कारक ह। हालां क यह सुझाव नहB दया जाता है क संयोजन रणनीितय पर िवचार नहB
कया जाता ह,
जैसा िवक:प म™ सभी िनवेश के मामले म™ होता ह,
कसी ऐसे Oि5 से परामश´ करने क; सलाह दी जाती है जो िविभL बाजार
प रि3थतय के तहत संयोजन लेनदेन के जोिखम और संभािवत रवाड´ के संबंध म™ अनुभवी एवं जानकार ह।
3. वायरलेस तकनीक/3माट´ आडर V;टग या 'कसी अ:य तकनीक के माRयम से ?ेFडगः
वायरलेस तकनीक/3माट´ आड´र VTटग या कसी भी अ:य तकनीक के माRयम से :ितभूितय क; े डग से जुड़ी सुिवधाN, जोिखम , िजSमेदा रय , दािय:व और देनदा रय को प रभािषत करने के िलए कसी भी अित र5 :ावधान को 3टॉक Wोकर Xारा -ाहक के Rयान म™ लाया जाना चािहए।
4. सामा:य
4.1 श&द 'घटक/-ाहक' का ता:पय´ है और इसम™ शािमल हः एक लाइंट, एक -ाहक या एक िनवेशक जो ए सच™ज Xारा :दान कए गए मैके िनrम
के माRयम से :ितभूित/डे रवे टव कां ै ट :ा< करने और/या बेचने के उदद्ेèय के िलए एक 3टॉक Wोकर के साथ सौदा करते ह।
4.2 श&द '3टॉक Wोकर' का ता:पय´ है और इसम™ शािमल हः एक 3टॉक Wोकर, एक Wोकर या 3टॉक Wोकर िजसे ए सच™ज Xारा यथावत 3वीकार
कया गया है और िज:ह ने SEBI से पंजीकरण :माणपM :ा< कया ह।ै
ਅਨੁਲਗ – 6
ਿਨਰਦੇỢਕ ਨ�ਟ - ਿਨਵੇỢਕ� ਲਈ ਐਕਸਚ�ਜ(ਜ�) ‘ਤੇ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਨਹĖ
ਇਸ ਤ� ਪਿਹਲ� ਿਕ ਤੁਸĖ ਵਪਾਰ Ợੁਰੂ ਕਰੋ: |
1. ਪੱ ਕਾ ਕਰੋ ਿਕ ਤੁਸĖ ਕੇਵਲ SEBI ਰਿਜਸਟਰਦ ਿਵਚੌਿਲਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਰਾਹĖ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰੋ। ਤੁਸĖ ਸਟਾੱਕ ਐਸਕਚ�ਜ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ xxx.xxxxxxxx.xxx ਅਤੇ SEBI ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ xxx.xxxx.xxx.xx `ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਸੂਚੀ ਤ� ਉਹਨ� ਦਾ SEBI ਰਿਜਸਟ�ੇỢਨ ਸਰਟੀਿਫਕੇਟ ਨੰ ਬਰ ਚੈਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। 2. ਯਕੀਨੀ ਕਰੋ ਿਕ ਤੁਸĖ KYC ਫਾਰਮ ਨੰ ੂ ਪੂਰਾ ਭਰੋ ਅਤੇ KYC ਫਾਰਮ ਿਵੱ ਚ ਖਾਲੀ ਥਾਵ� ਤੇ ਿਨỢਾਨ ਲਗਾਓ। 3. ਯਕੀਨੀ ਕਰੋ ਿਕ ਤੁਸĖ ਸਾਰੇ Ẹਰੂਰੀ ਦਸਤਾਵੇẸ ਪੜ� ਲਏ ਹਨ, ਿਜਵ� ਅਿਧਕਾਰ ਅਤੇ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ, ਿਰਸਕ ਿਫਸਕਲੋẸਰ ਦਸਤਾਵੇẸ, ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦਾ ਪਾਿਲਸੀ ਅਤੇ ਪ�ਿਕਿਰਆ ਦਸਤਾਵੇẸ। 4. ਤੁਹਾਡੇ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਿਵਚਕਾਰ ਸਵੀਕਾਰੇ ਕਈੋ ਵੀ ਸੈ੍ਵ-ਇੱ ਛਕ ਉਪਵਾਰ ਹੋਣ ਜੇ ਹਣੋ ਤ� ਉਹਨ� ਨੰ ੂ ਿਧਆਨ ਨਾਲ ਪੜਣਾ, ਸਮਝਣਾ ਅਤੇ ਫੇਰ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਕਰੋ। ਿਧਆਨ ਰੱ ਖੋ ਿਕ ਤੁਹਾਡੇ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਿਵਚਕਾਰ ਸਵੀਕਾਰੇ ਉਪਵਾਕ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਮਤੀ ਦੇ ਿਬਨ� � ਬਦਲੀ ਨਹĖ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ। 5. ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬ�ੋਕਰ ਨ� ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ� ਕੀ ਬਕ� ਰੇਜ, ਕਮੀỢਨ, ਫੀਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚਾਰਜ ਲਏ ਹਨ ਅਤੇ SEBI / ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੁਆਰਾ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਢੱ ੁਕਵ� ਪ�ਯੋਜਨ/ਸੇਧ� ਬਾਰੇ ਸਪỢਟ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣੋ। 6. ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਅਮਲ ਸਾਰੇ ਦਸਤਾਵੇẸ� ਦਾ ਉਤਾਰਾ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਤ� ਮਫੁ ਤ ਪ�ਾਪਤ ਕਰੋ। 7. ਜੇ ਤੁਸĖ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੇਕਰ ਦੇ ਪੱ ਖ ਿਵੱ ਚ, ਉਸ ਨੰ ੂ ਆਪਣਾ ਬ�ਕ ਅਤੇ ਡੀਮੈਟ ਖਾਰਾ ਚਲਾਉਣ ਿਹਤ, ਪਾਵਰ ਆਫ ਐਟੋਰਨੀ (POA) ਕਰਨਾ ਚਾਹੰ ੁਦੇ ਹੋ, ਤ� ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ SEBI/ਐਕਸਚ�ਜਸ ਦਆੁ ਰਾ ਜਾਰੀ ਸਧੇ � ਵੇਖੋ। |
ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਤੇ ਿਨਪਟਾਰਾ |
8. ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਲ� ਿਲਖਤੀ ਰੂਪ ਿਵੱ ਚ ਖਾਸ ਅਿਧਕਰਨ ਹਇੋ ਆ ਹੈ ਤ� ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਇਲੈਕਟ�ਾਿਨਕ ਕੌ ਨਟ�ੈਲਟ ਨ� ਟ (ECN) ਪੇỢ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਸĖ ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਨੰ ੂ ਆਪਣਾ ਈ-ਮਲੇ ਆਈਡੀ ਦੇ ਸਰਦੇ ਹੋ। ਜੇ ਤਸĖ ਕੰ ਿਪਯੂਟਰਸ ਤ� ਜਾਣੂ ਨਹĖ ਹੋ ਤ� ECN ਦੀ ਚਦੋ ਨਾ ਕਰੋ। 9. ਿਕਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਆਪਣਾ ਇੰ ਟਰਨ� ਟ ਵਪਾਰ ਖਾਤਾ ਪਾਸਵਰਡ ਸ�ਝਾ ਨਾ ਕਰ।ੋ 10. ਸਟਾੱਕ ਬ�ਕੋ ਰ ਨੰ ੂ ਕੋਈ ਵੀ ਭੁਗਤਾਨ ਨਕਦ ਿਵੱ ਚ ਨਾ ਕਰੋ। 11. ਸਾਰੇ ਭੁਗਤਾਨ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਹੱ ਕ ਿਵੱ ਚ ਅਕਾ�ਟ ਪਈੇ ਚੈਕ ਦਆੁ ਰਾ ਕਰੋ। ਸਬ-ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਚੈਕ ਨਾ ਿਦਓ। ਯਕੀਨੀ ਕਰੋ ਿਕ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਕਲੋ ਤਹੁ ਾਡੇ ਭੁਗਤਾਨ/ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਿਵੱਚ ਦਸਤਾਵੇẸੀ ਸਬੂਤ ਜਮ�� ਹ,ੈ ਿਜਸ ਿਵੱ ਚ Ợਾਮਲ ਹਨ ਤਾਰੀਖ, ਸਿਕ�ਪਟ, ਮਾਤ�ਾ, ਐਸੀ ਰਕਮ ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਜੋ ਿਕਸੇ ਬ�ਕ/ਡੀਮਟੈ ਖਾਤੇ ਿਵੱ ਚ ਜਮ�ਾ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਿਕਹੜੇ ਬ�ਕ/ਡੀਮ�ਅ ਖਾਤੇ ਤ� ਜਮ�� ਹ।ੈ 12. ਿਧਆਨ ਿਦਓ ਿਕ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ� ‘ਤੇ ਵਪਾਰ ਪੁỢਟੀ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਉਪਲਬਧ ਹ,ੈ ਿਜੱ ਥੇ ਕੌ ਨਟਕ�ੈ ਟ ਿਵੱ ਚ ਦੱ ਸੇ ਮੁਤਾਬਕ ਵਪਾਰ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦੀ ਪੁỢਟੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਿਜੱ ਥੇ ਵਬੈ ਸਾਈਟ ਉਪਰ ਵੇਰਵਾ ਕੌ ਨਟ�ੈਕਟ ਿਵੱ ਚ ਦੱ ਸੇ ਮੁਤਾਬਕ ਵਪਾਰ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀ ਖ�ਦਾ ਤ� ਝੱ ਟ ਿਨਵੇỢ ਰੋਸ ਸ�ੈ ਲ ਜ� ਢੱ ੁਕਵ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਨਾਲ ਸੰ ਪਰਕ ਕਰੋ। 13. ਜੇਕਰ ਤੁਸĖ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱ ਖਣ ਲਈ ਖਾਸ ਅਿਧਕਾਰ ਿਦੱ ਤਾ ਹੈ, ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੁਆਰਾ ਪਆੇ ਉਟ ਿਮਲਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਤ� ਇੱ ਕ ਕਾਰਜੀ ਿਦਨ ਦੇ ਅੰ ਦਰ ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਫੰ ਡਸ ਦਾ ਪਆੇ ਉਟ ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੀ ਡਿਲਵਰੀ (ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ) Ợਾਇਦ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ, ਹੇਠ ਿਲਖੀਆਂ Ợਰਤ� ਦੇ ਅਧੀਨ, ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱ ਖੇਗਾ: ਏ) ਤੁਹਾਡੇ ਵਲ� ਐਸੇ ਅਿਧਕਾਰ ‘ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਲ� ਹੀ ਤਾਰੀਖ ਪਾਈ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਹਣੋ ਅਤੇ ਉਸ ਿਵੱ ਚ ਇਹ ਉਪਵਾਕ ਹੋਵੇ ਕੀ ਤੁਸĖ ਇਸ ਨੰ ੂ ਿਕਸੇ ਵੀ ਸਮ� ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬੀ) ਤੁਹਾਡੀ ਪਸੰ ਦ ਮੁਤਾਬਕ, ਮਿਹਨ� ਿਵੱ ਚ ਘੱ ਟ ਤ� ਘੱ ਟ ਇੱ ਕ ਵਾਰ, ਫੰ ਡਸ ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦਾ ਿਨਪਟਾਰਾ ਸਟਾੱਕ ਬਕ� ਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ |
ਜਾਵੇ। ਖਾਤੇ ਦਾ ਿਨਪਟਾਰਾ ਕਰਿਦਆਂ, ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਤੁਹਾਨੰ ੂ ‘ਖਾਿਤਆਂ ਦਾ ਸਟੈਟਮਟ� ` ਭੇਜੇਗਾ ਿਜਸ ਿਵਚ ਹੋਵੇਗਾ ਫੰ ਡਸ ਲਈ ਗਾਹਕ ਲੈਜਰ ਤ� ਸੰ ਖੇਪ ਵੇਰਵਾ ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੇ ਰਿਜਸਟਰ ਤ� ਸਾਰੀਆਂ ਰਸੀਦ�/ਫੰ ਡਸ ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੀ ਡਿਲਵਰੀ ਿਵਖਾ�ਦਾ ਸੰ ਖੇਪ ਵੇਰਵਾ। ਸਟਟੈ ਮ�ਟ ਰੱ ਖੇ ਗਏ ਫੰ ਡਸ ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਅਤੇ ਿਗਰਵੀ Ợੇਅਰਸ ਦਾ ਵੇਰਵਾ, ਜੇ ਹਣੋ , ਉਹ ਵੀ ਸਮਝਾਵੇਗਾ। ਸੀ) ਿਨਪਟਾਰੇ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਤੇ, ਸਟਾਕੱ ਬ�ੋਕਰ ਦੀਆਂ ਬਕਾਇਆ ਿਜੰ ਮਵੇ ਾਰੀਆਂ ਪਤੀ ਲੋੜĖਦਾ ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਫੰ ਡਸ ਰੱ ਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐਸੇ ਫੰ ਡਸ ਵੀ ਰੱ ਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਿਜਸ ਦੀ ਅਗਲੇ ਵਪਾਰ ਵਾਲੇ ਿਦਨ� ਲਈ ਡੈਰੀਵੇਿਟਵਸ ਮਾਰਿਜਨ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸੰ ਭਾਵੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਿਜਸ ਦਾ ਿਹਸਾਬ ਐਕਸਚਜ� ਦਆੁ ਰਾ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਢੰ ਗ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਕਦ ਮਾਰਿਕਟ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ, ਿਨਪਟਾਰੇ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ‘ਗਾਹਕ� ਵਲ� ਦਣੇ ਯੋਗ ਫੰ ਡਸ ਅਤੇ ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੀ ਸਾਰੀ ਪੇ-ਇਨ ਿਜੰ ਮੇਵਾਰੀ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱ ਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਿਦਨ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਲਈ, ਉਹ ਫੰਡਸ/ਸਿਕਓਰਟੀẸ/ਮਾਰਿਜਨ ਰੱ ਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਸ ਹੱ ਦ ਤੱ ਕ ਜੋ ਨਕਦ ਮਾਰਿਕਟ ਿਵੱ ਚ ਐਸੇ ਿਨਪਟਾਰੇ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ‘ਤੇ ਅਮਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮੱ ੁਲ ਦਾ ਹਵੋ ੇ। ਡੀ) ਅਿਜਹੇ ਖਾਤੇ ਦਾ ਸਟੇਟਮਟ� ਜ� ਿਨਪਟਾਰਾ ਤ� ਕੋਈ ਵੀ ਿਵਵਾਦ ਨੰ ੂ ਤੁਸĖ ਫੰ ਡਸ/ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਜ� ਸਟੇਟਮ�ਟ, ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਦੇ ਿਮਲਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਦੇ 7 (ਸੱਤ) ਕਾਰਜੀ ਿਦਨ� ਦੇ ਅੰ ਦਰ ਅੰਦਰ ਿਲਖਤੀ ਰੂਪ ਿਵੱ ਚ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਿਧਆਨ ਿਵੱ ਚ ਿਲਆਉਣਾ ਹੈ। ਿਵਵਾਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱਚ, ਗੱ ਲ ਨ ਿਬਨ� � ਦੇਰੀ ਿਨਵੇỢਕ ਰੋਸ ਸੈ�ਲ ਜ� ਢੱ ਕੁ ਵੇ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਨਾਲ ਉਠਾਓ। 14. ਜੇ ਤੁਸĖ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱ ਖਣ ਦੀ ਤੁਸĖ ਚੋਣ ਨਹĖ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਐਕਸਚ�ਜ ਵਲ� ਪਆੇ ਉਟ ਦੇ ਿਨਕਲਣ ਤ� ਅਗਲੇ ਕਾਰਜੀ ਿਦਨ ‘ਤੇ ਫੰਡਸ/ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦਾ ਪੇਆਉਟ ਨਹĖ ਿਮਲਦਾ ਹੈ ਤ� ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਟਾੱਕ ਬਕ� ਰ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱ ਲ ਕਰੋ। ਜੇ ਕੋਈ ਿਵਵਾਦ ਹੈ ਤ� ਯਕੀਨੀ ਕਰੋ ਿਕ ਿਨਵੇỢਕ ਰੋਸ ਸੈ�ਲ ਜ� ਢੱ ੁਕਵੇ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਕੋਲ ਤੁਸĖ ਿỢਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰੋ। 15. ਿਕਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਮੋਬਾਇਲ ਨੰ ਬਰ ਅਤੇ ਈਮੇਲ ਆਈਡੀ ਰਿਜਸਟਰ ਕਰੋ ਤ� ਿਕ ਤੁਹਾਨੰ ੂ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਤ� ਵਪਾਰ ਦੇ ਿਦਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ‘ਤੇ, SMS ਜ� ਈਮੇਲ ਰਾਹĖ ਵਪਾਰ ਪੁỢਟੀ ਐਲਰਟ/ਵੇਰਵਾ ਿਮਲਦਾ ਰਹੇ |
ਵਪਾਰਕ ਮਬ� ਰਿỢਪ ਖਤਮ ਹੋਣ ‘ਤੇ |
16. ਜੇਕਰ, ਸਟਾੱਕ ਮ�ਬਰ ਆਪਣੀ ਮ�ਬਰਿỢਪ ਦਾ ਿਤਆਗ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਮ�ਬਰਿỢਪ ਤ� ਕੱ ਿਢਆ ਜ�ਦਾ ਹੈ ਜ� ਿ◌ਿਡਫਾੱਲਟ ਘੋਿỢਤ ਕੀਤਾ ਜ�ਦਾ ਹੈ; ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਪਬਿਲਕ ਨ� ਿਟਸ ਿਦੰਦੇ ਹਨ ਿਜੱ ਥੇ ਉਹ ਕਵੇ ਲ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ‘ਵਪਾਰ ਿਸਸਟਮ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ` ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਦਾਅਿਵਆਂ ਦਾ ਸੱ ਦਾ ਿਦੰਦੇ ਹਨ। ਯਕੀਨੀ ਕਰੋ ਿਕ ਤੁਸĖ ਸਹਾਇਕ ਦਸਤਾਵੇẸ� ਸਮੇਤ ਿਦੱ ਤੇ ਸਮ� ਅੰ ਦਰ ਢੱ ੁਕਵ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਨਾਲ ਦਾਅਵਾ ਦਰਜ ਕਰੋ। 17. ਤੁਸĖ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਪੈਸਾ ਅਤੇ/ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਜਮ�ਾ ਕਰਵਾ�ਦੇ ਹੋ ਉਸ ਨੰ ੁ ਿਦੱ ਤੀ ਸਰੱ ਿਖਆ ਨਾਲ ਤੁਸĖ ਜਾਣੂ ਹੋਵੋ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਮਾਮਲੇ ਿਵੱ ਚ ਜਦ� ਿਡਫਾੱਲਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜ� ਸਟਾੱਕ ਬਕ� ਰ ਸੱ ਖਣਾ ਜ� ਿਦਵਾਲੀਆ ਹੋ ਜ�ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਿਕਸ ਹੱ ਦ ਤੱ ਕ ਤਸੁ Ė ਐਸਾ ਪੈਸਾ ਅਤੇ/ਜ� ਸਿਕਓਰਟੀẸ ਦੀ ਵਸਲੂ ੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਇਹ ਿਜੱ ਥੇ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਢੱ ੁਕਵ� ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਉਪ-ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਿਵਧਾਨ ਅਤੇ ਸਮ� ਸਮ� ਤੇ ਲਾਗੂ ਿਨਵੇỢਕ ਸਰੱ ਿਖਆ ਫੰ ਡ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਆੁ ਰਾ ਿਨਰਦੇਿỢਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। |
ਿਵਵਾਦ/ਿỢਕਾਇਤ�: |
18. ਿਕਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਿਧਆਨ ਿਦਓ ਿਕ ਸਾਲਸੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ, ਬ�ੋਕਰ� ਦੇ ਿਖਲਾਫ ਦੰ ਡਾਤਮਕ ਿਕਿਰਆ ਅਤੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ� ਦੇ ਿਖਲਾਫ ਿਨਵੇỢਕ� ਦੀਆਂ ਿỢਕਾਇਤ� ਢੱ ੁਕਵĖ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਵੈਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਿਵਖਾਈਆਂ ਹਨ। 19. ਜੇ ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ/ਸਬ-ਬ�ੋਕਰ ਦਆੁ ਰਾ ਤੁਹਾਡੀ ਸਮੱ ਿਸਆ/ਤਕਲੀਫ/ਰੋਸ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਨਹĖ ਕੀਤਾ ਜ�ਦਾ ਹੈ ਤ� ਸੰ ਬੰ ਿਧਤ ਸਟਾੱਕ ਐਕਸਚ�ਜ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱ ਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜੇ ਤੁਸĖ ਤੁਹਾਡੀ ਿỢਕਾਇਤ ਦੇ ਸਮਾਧਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰ ਤੁỢਟ ਨਹĖ ਹੋ ਤ� ਤੁਸĖ ਮਾਮਲੇ ਨੰ ੂ ਤੇਜੀ ਦਣੇ ਲਈ SEBI ਕੋਲ ਿਲਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। 20. ਿਧਆਨ ਿਦਓ ਿਕ ਸਾਰੇ ਸਟਾੱਕ ਬ�ੋਕਰ/ਸਬ-ਬ�ੋਕਰ� ਨ SEBI ਵਲ� ਿỢਕਾਇਤ� ਖਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾẸਮੀ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਹੈ ਿਕ ਰੋਸ ਸੁਧਾਰ ਿਵਭਾਗ/ਕਮਪਲਾ ਇੰਸ ਅਫਸਰ ਦੀ ਈਮੇਲ ID ਿਨਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। |
अनुल क-6
मागदशन नोट- िनवशक े के िलए ए सच™ज (ए सच™ज ) पर डगे करने के िलए योfय और नह! करने योfय बात
आपके %ारा े डग शुV करने से पहले |
1. सुिनिCत कर™ क आप के वल SEBI म™ पंजीकृ त िबचौिलय के साथ और उनके माRयम से सौदे करते ह।# आप 3टॉक ए)सच™ज xxx.xxxxxxxx.xxx और SEBI कf वेबसाइट xxx.xxxx.xxx.xx पर उपल&ध सची से उनके SEBI पंजीकरण 0माणप1 सं2या कf जाँच कर सकते ह।# 2. सुिनिCत कर™ क आपने KYC फॉम´ को पूरी तरह भरा है और KYC फॉम´ म™ खाली 3थान को काट दया ह।ै 3. सुिनिCत कर™ क आपने सभी अिनवाय´ द3तावेज अथा´त 3टॉक ;ोकर के अिधकार एवं दािय:व, जोिखम 0कटीकरण द3तावेज़, नीित एवं 0 >या द3तावेज को पढ़ िलया ह।ै 4. सुिनिCत कर™ क आपने अपने और 3टॉक ;xxx के बीच सहमत 3वि?छक खंड /उपबंध , य द कोई हो, को पढ़, समझ िलया है एवं उसके बाद ह3ताCर कर दए ह।# Rयान द™ क आपके और 3टॉक ;ोकर के बीच 5ई सहमित के अनुसार खंड /उपबंध को आपकf सहमित के िबना बदला नहE जा सकता ह।ै 5. FेGडग के िलए आप पर ;ोकर Iारा लगाए गए सभी ;ोकरेज, कमीशन, शुKक एवं अ:य 0भार और SEBI/3टॉक ए)सच™ज Iारा िनMदN 0ासंिगक 0ावधान / दशािनदश के बारे म™ 3पN जानकारी 0ाP कर™। 6. 3टॉक ;ोकर से आप Iारा िनªपा दत सभी द3तावेज कf एक 0ित िनःशुKक 0ाP कर™। 7. य द आप अपने ब#क और डीमैट खाते को संचािलत करने के िलए, 3टॉक ;ोकर को अिधकृ त करते 5ए उसके पC म™ पॉवर ऑफ़ अटॉनU/मुखतारनामा (POA) िनªपा दत करने कf इ?छा रखते ह# तो कृ पया इस संबंध म™ SEBI/ए)सेच™ज Iारा जारी कए गए दशािनदश` देख™। |
लेनदेन एवं िनपटान |
8. 3टॉक ;ोकर इले)Fािनक कं Fै)ट नोट (ECN) जारी कर सकता है य द िवशेष Vप से िलिखत म™ आपके Iारा अिधकृ त कया गया हो। इसके िलए आपको 3टॉक ;xxx को अपनी ईमेल आईडी बतानी होगी। य द आप कं XYयूटर कf जानकारी नहE रखते ह# तो ECN का चयन कर™। 9. xxx को भी अपने इंटरनेट FेGडग खाते का पासवड´ न बताएं। 10. 3टॉक ;ोकर को कोई नकद भुगतान न कर™। 11. 3टॉक ;ोकर के पC म™ आदाता खाता (अकाउं ट पेयी) चेक Iारा भुगतान कर™। सब-;xxx के नामे चेक जारी न कर™। सुिनिCत कर™ क आपके पास ितिथ, ि3>प, मा1ा, कस ब#क/डीमैट खाते म™ या कस ब#क/डीमैट खाते से इस धन या 0ितभूितय को जमा कया जाता ह,ै का उKलेख करते 5ए 3टॉक ;ोकर के साथ आपके भुगतान/0ितभूितय के जमा का द3तावेजीकृ त साZय हो। 12. Rयान द™ क Fेड स:यापन कf सुिवधा 3टॉक ए)सच™ज कf वेबसाइट पर उपल&ध ह,ै जहाँ कं Fै)ट नोट म™ उिKलिखत Fेड के िववरण को स:यािपत कया जा सकता ह।ै जहां वेबसाइट पर दए गए Fेड िववरण कं Fै)ट नोट म™ उिKलिखत िववरण के साथ मेल नहE खाते ह# तो तुरंत संबंिधत 3टॉक ए)सच™ज के िनवेशक िशकायत 0को[ से सXपक´ कर™। 13. य द आपने खाते का संचालन करने, धन का भुगतान करने या 0ितभितय कf िडलीवरी करने (मामले के अनुसार) के िलए िवशेष अिधकार दए ह,# तो आपको ए)सच™ज से भुगतान कf रसीद 0ाP होने से एक काय´ दवस के भीतर उपल&ध नहE कराया जा सकता ह।ै इस 0कार, 3टॉक ;ोकर आपके िलए िनCिलिखत ि3थितय के िवषयाधीन खाते का संचालन करेगाः क) आपके Iारा दया गया ऐसा 0ािधकार, के वल आपके Iारा ह3ताC^रत होगा और इसम™ वह खंड/उपबंध शािमल होगा िजसे आप कसी भी समय रदद् कर सकते ह।# ख) िनिधय एवं 0ितभूितय का वा3तिवक िनपटान, आपकf 0ाथिमकता के आधार पर, एक कै ल™डर ितमाही या माह म™ कम से कम एक बार 3टॉक ;ोकर Iारा कया जाएगा। खाते का िनपटान करते समय, 3टॉक ;ोकर आपको िनिधय के `ाहक लेजर |
से सारांश एवं िनिधय एवं 0ितभितय कf सभी 0ािPय /िडलीवरी को 0दaशत करने वाले 0ितभूितय के रिज3टर से सारांश को शािमल करते 5ए 'खाता िववरण' भेजेगा। इस िववरण म™ िनिधय और 0ितभूितयो के अवधारण एवं िगरवी रखे गये शेयर के िववरण का उKलेख होगा। ग) िनपटान कf ितिथ पर, 3टॉक ;ोकर बकाया देनदा^रय कf दशा म™ अपेिCत 0ितभूितय /िनिधय को बनाए रख सकता है और ए)सच™ज Iारा िनMदN तरीके से गणना करते 5ए अगले 5 FेGडग दन के िलए डे^रवे^टव माaजन देनदा^रय को परा करने के िलए आवèयक िनिधयाँ भी रख सकता ह।ै नकदी बाजार म™ लेनदेन के संबंध म™, 3टॉक ;ोकर िनपटान कf ितिथ पर और अगले दन के कारोबार के िलए `ाहक के पास शेष धन एवं 0ितभूितय कf देनदा^रय का पूण´ भुगतान रख सकता ह,ै वह नकदी बाजार म™ इस तरह के िनपटान के दन कए गए लेनदेन के मूKय कf सीमा तक िनिधयां/0ितभूितयाँ माaजन बनाए रख सकता ह।ै घ) मामले के अनुसार, आपको िनिधय /0ितभितय या िववरण कf 0ािP कf ितिथ से अिधमानतः 7 (सात) काय´ दवस के भीतर खाते या िनपटान के िववरण से उ:पN होने वाले कसी भी िववाद के बारे िलिखत म™ सटॉक ;ोकर के संKान म™ लाने कf आवèयकता होती ह।ै िववाद कf ि3थित म™, िबना कोई देरी कए 0ासंिगक सटॉक ए)सच™ज के िनवेशक िशकायत 0को[ को मामले से िलिखत Vप म™ सिचत कर™। 14. य द आपने खाते को संचािलत करने के िवकKप का चयन नहE कया है और धन/0ितभूितय का भुगतान ए)सच™ज से भुगतान 0ाP होने के अगले काय´ दवस म™ 0ाP नहE 5आ ह,ै तो मामले के बारे म™ 3टॉक ;ोकर से संपक´ कर™। कसी भी िववाद के मामले म™, सुिनिCत कर™ क आपने संबंिधत 3टॉक ए)सच™ज के िनवेशक िशकायत 0को[ म™ िलिखत Vप म™ तुरंत िशकायत दज´ कf ह।ै 15. 3टॉक ए)सच™ज से दन के कारोबार के अंत म™, SMS या ईमेल के माRयम से Fेड पुिNकरण चेतावनी/लेनदेन का िववरण 0ाP करने के िलए, कृ पया 3टॉक ;ोकर के पास अपना मोबाइल नंबर एवं ईमेल आईडी पंजीकृ त कराएं। |
े डग सद3यता कf समाि* के मामले म™ |
16. य द एक 3टॉक ;ोकर अपनी सद3यता का समप´ण कर देता ह,ै उसे सद3यता से िनªकािसत कर दया जाता है या चूककता´ (िडफॉKटर) घोिषत कर दया जाता ह;ै 3टॉक ए)सच™ज िनवेशक से के वल 3टॉक ए)सच™ज के ''FेGडग िस3टम पर िनªपा दत लेनदेन से संबंिधत'' दाव को आमंि1त करते 5ए एक साव´जिनक सूचना जारी करता ह।ै सुिनिCत कर™ क आपने िनधा´^रत अविध के भीतर और समथ´न द3तावेज के साथ संबंिधत 3टॉक ए)सच™ज के समC एक दावा दज´ कया ह।ै 17. 3टॉक बोकर के साथ जमा धन और/या 0ितभितय के अनुसार सुरCा के बार™ म™ जान™, िवशेष Vप से एक िडफॉKट (चूक) या 3टॉक ;ोकर के दवािलया होने कf ि3थित म™, और उस हद तक, जहाँ तक आप ऐसे धन और/या 0ितभूितय कf वसूली कर सकते ह,# उस संबंिधत 3टॉक ए)सच™ज के उप-िनयम एवं िविनयम Iारा शािसत हो सकता है जहां Fेड िनªपा दत कया गया था और जहाँ समय-समय पर 0भावी िनवेशक संरCण कोष कf योजना लागू होती ह।ै |
िववाद/िशकायत™ |
18. कृ पया Rयान द™ क मRय3थता कf काय´वािहय , 3टॉक ;ोकर के िखलाफ दंडा:मक कार´वाई और 3टॉक ;ोकर के िखलाफ िनवेशक कf िशकायत के िववरण संबंिधत 3टॉक ए)सच™ज कf वेबसाइट पर 0दaशत कए जाते ह।# 19. य द आपके मुदद् े/सम3या/िशकायत का िनदान संबंिधत 3टॉक ;ोकर/सब-;ोकर Iारा नहE कया जाता है तो आप इस मामले को संबंिधत 3टॉक ए)सच™ज के समC ले जा सकते ह।# य द आप अपनी िशकायत के िनवारण से संतुN नहE ह# तो आप इस मामले को आगे SEBI के समझ ले जा सकते ह।# 20. Rयान द™ क SEBI Iारा सभी 3टॉक ;ोकर/सब-;ोकर के िलए िवशेष Vप से िशकायत दज´ करने के उदद् ेèय से िशकायत िनवारण 0भाग/अनुपालन अिधकारी कf ईमेल आईडी का उKलेख करना अिनवाय´ कया गया ह।ै |